Transcript
Page 1: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

1

รายงานโครงการยกระดับการ อนุรักษปาไม โดยการมีสวนรวมของประชาชน

ในทองที่ ต.บานแซว อ.เชียงแสน จังหวดัเชียงราย (People’s Audit on forest conservation)

ภายใตการสนับสนุนของ

โครงการสหประชาชาติเพือ่การพัฒนา รวมกับ สถาบนัพระปกเกลา ปพ.ศ. 2549

Page 2: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

2

กิตติกรรมประกาศ

โครงการยกระดับการ อนุรักษปาไม โดยการมีสวนรวมของประชาชน ในทองที่ ต.บานแซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย มีสมาชิกที่เขารวมกิจกรรม 7 หมูบาน ไดใชกระบวนการ การมีสวนรวมของประชาชน ในชุมชน หรือหมูบานตนเองในการบริหารจัดการปา และพัฒนาอาชีพดานปาไม โดยเริ่มตั้งแต การรวมคิด รวมวางแผน รวมดําเนินการ รวมประเมินผล และทายที่สุด ก็ไดมีการจัดทําขอตกลงรวมกันที่จะรวมกันอนุรักษปาไม และพัฒนาอาชีพดานปาไมรวมกัน ทั้งในหมูสมาชิกเดิม และสมาชิกใหมที่จะรวมมาเปนภาคีในอนาคต ความสําเร็จในการมีสวนรวมของประชาชน ในทองที่ ต.บานแซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ครั้งนี้ มีปจจัยหลักก็คือ การเปดใจรับนวัตกรรม ของสมาชิกทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลง รวมมือกัน จากคนในชุมชน การที่มีลูกศิษยจากสถาบันพระปกเกลาที่ผานการอบรมการยกระดับ การใหบริการสาธารณะ (People’s Audit) ที่อําเภอแมจัน ในป พ.ศ. 2549 โดยเฉพาะอยางยิ่ง อาจารย ดร.ถวิลวดี บุรีกุล และ อาจารย ทพ.อุทัยวรรณ กาญจนกามล ที่ใหคําแนะนําและติดตามการดําเนินงานอยางใกลชิด ดวยดีตลอดมา จึงขอขอบพระคุณไว ณ โอกาสนี้

นายอานุภาพ เจริญไชย นางจุฬาวดี หอมจันทร

ผูประสานงานโครงการฯ

Page 3: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

3

บทที่ 1 ความเปนมาโครงการ

ดวยกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม โดยกรมปาไมไดดาํเนินการจัดตัง้หมูบานปาไม

แผนใหมตามแนวพระราชดาํริ เฉลิมพระเกียรต ิ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถขึ้นในทองที่ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย จํานวน 7 หมูบาน เพื่อเปนการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหวั ที่ทรงครองราชยปที่ 50 และเฟอเปนการเฉลิมพระเกยีรติ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถ ทั้งยังเปนการคืนผืนปาใหแกธรรมชาตแิละแผนดินอยางยั่งยืน การดําเนนิการที่ผานมาคณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมฯใหประชุมประชาคมหมูบาน เพื่อกําหนดแผนบริหารจัดการปาไมและโครงการสงเสริมการพัฒนาอาชีพดานปาไมของแตละหมูบานแลวเสร็จ ตั้งแตเดือนกนัยายน 2548 โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯ จํานวนโครงการ 7,600 หมูบาน กระจายอยูในพื้นที่ จังหวดัตางๆของประเทศ ในขณะนั้นนายอานุภาพ เจรญิไชย เจาหนาที่บริหารงานปาไม 6 ทําหนาที่หวัหนาหนวยบริการปาไม อําเภอเชียงแสน จังหวดัเชยีงราย มีหนาที่รับผิดชอบ 7หมูบาน ในตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวดัเชยีงราย ตามการคัดเลือกของคณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมฯ ใหดําเนินไปตามนโยบายของกรมปาไม

หมูบานในโครงการหมูบานปาไมแผนใหม

อําเภอเชียงแสน เหนือสุดดินแดนสยามมแีมน้ําโขงไหลผานและเปนเสนกั้นพรมแดนไทย ลาว พมา มีสามเหลี่ยมทองคําที่มีช่ือเสียงไปทัว่โลกวาเปนแหลงแลกเปลี่ยนฝนดิบในอดตี โครงการหลวงดอยตุงไดมาสรางหอฝน โดยเจาะภูเขาเปนอุโมงคสวยงามมากทั้งภายในและภายนอก แสดงการเดินทางของฝนตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบัน เปนสถานที่นาเยีย่มชมมากแหงหนึ่งในประเทศไทย เชยีงแสนมีการคาขายตามเสนทางของลําน้ําโขง มีทาเรือสินคาไทย-จีน เรือสินคาจีนจะมาจากภาคใต (ยนูาน)ของประเทศจนี เปนสินคาประเภท ผัก ผลไม ขนม ไทยกจ็ะสงสินคาที่ประเทศจีนไมมหีรือมีแตไมเพยีงพอเชน ยางพารา น้ํามันปาลม เม็ดพลาสติก ลําไย ผลไมชนิดนี้จนีทางภาคเหนือ(หูหนาน)มีความตองการมากเพราะอากาศหนาวจัด การจะปรุงอาหารตองมีลําไยเปนสวนผสมเพื่อชวยใหความรอนของรางกาย การคาขายระหวาง ไทย-ลาว สินคาสวนมากเปนประเภทของปา เชน เปลือกไก (ใชทําผงธูป ยากันยุง)เปลือกกอ ไมทอน ไมแปรรูป สมุนไพร ไทยจะสงสินคาทีล่าวตองการจําพวกวัสดุกอสรางเชน สังกะสี ปูนซีเมนต เหล็กเสนเปนตนใหแกลาว สวนการคาระหวางไทย-พมา จะไปทําการคาทางดานอําเภอแมสาย จังหวัดเชยีงราย แตมีส่ีงหนึ่งที่สามประเทศรวมกันคือ โรงแรมกลางลําน้ําโขงที่มีช่ือวา พาราไดร เปนโรงแรมที่อยูบนเกาะกลางแมน้ําโขง พรอมอมคอปฟช็อบ กาสิโน มีเรือรับ-สง ไปสถานที่นี้ฟรี ตั้งอยูระหวางสามเหลี่ยมทองคํา- แมน้ําโขง

Page 4: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

4

จุดนีแ้บงเขตไทย ลาว พมา ความเจริญทางการทองเที่ยว การคา และวฒันธรรม เปนภาพที่หยอกลอกันกับโบรานสถาน วัดเกาแกแตครั้งอดีต เจดยีโบราณ พระพทุธรูปปูนปนที่ตากแดด ตากฝนอยูกลางแจง คูเมือง กําแพงเมือง ประตูเมืองทั้งส่ีทิศซ่ึงบางประตูมีอดีตแหงการรวมอาณาจกัรไทยใหเปนหนึ่งเดยีว เปนประวัติศาสตรที่ควรคาแหงการจดจํา เชยีงแสนอําเภอชายแดนที่มีเมืองหลวงโบราณทับซอนกัน ตัง้แตคร้ังอดีต หลายยุคผานมา สุวรรณโคมคํา นครหลวงโบราณยุคขอมเรืองอํานาจตั้งอยูบริเวณอําเภอเชียงแสน บานสบรวก สวนหนึ่งไดจมลงในแมน้ําโขงเมือ่กระแสน้ําเปลี่ยนเสนทางการไหล บางสวนอยูในประลาวบริเวณ ทาเรือแขวงบอแกว ผานมาอีกยุคเชียงแสนก็มีช่ือใหมคือ นครเงินยางศีรชางแสน(พระเจาแสนภู) วันเวลาผานไปเมื่อมีเมืองหลวงใหม เมืองเชียงราย และนครพิงคศรีเชียงใหม เชียงแสนถูกลดความสําคัญลง ก็มีบทบาทเปนเมืองลูกหลวงของเมืองเชียงรายในสมัย พอขุนมังรายมหาราชตนราชวงคจักรีเชียงแสนเปนเมืองหนาดาน บางเวลาก็เปนสถานที่ซองสุมกําลัง เสบียงของอริราชศัตรู(พมา) หลายครั้งหลายหนที่หวัเมืองฝายเหนือ ดนิแดนลานนาตองทําศึกอยูเปนระยะๆ หาความสงบไมได จนเปนเหตใุหพระยาจกัรี ตัดสินใจเผาเมืองเชียงแสน กวาดตอนราษฎรไปใหหางไกลจากสมอรภูมิรบ เชียงแสนนับแตนัน้มีสภาพเปนเมอืงราง มีเพียงส่ีงกอสรางที่ถูกเผาทําลาย วดัวาอารามก็ถูกปลอยใหรกรางไปเชนกัน เมื่อศกึสงครามสงบลงมีความปลอดภัย จึงมชีาวบานอพยพมาจากหลายๆที่ มาตั้งครัวเรือนกันใหม ชาวบานทั้ง 7 หมูบาน ที่เขารวมโครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯเปนชาวบานที่อพยพมาตั้งถ่ินฐานใหม สังคมใหม ณ ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชยีงราย ไดแก 1. บานหวยเดื่อหมูที่ 4 หรือบานปาไรหลวง ไมทราบแนชัดวามาตั้งครัวเรือนป พ.ศ.ที่เทาไหรเปนชนเผา อิวเมี่ยน อีกอ มูเซอ คนพื้นเมือง คอยๆรวมตัวกนัเปนชุมชน ปาชมุชนของบานหวยเดื่อเร่ิมจากการกันพื้นที่ประมาณ 840 ไรออกจากพื้นที่ทํากนิหลักของครัวเรือน ไวหาของปาเชนเหด็ หนอไม สมุนไพร ปจจุบันนายอดุมกิจ สุขศิริมงคล เปนผูใหญบาน 2. บานปาตึงหมูที่ 5 อพยพมาตั้งครัวเรือนประมาณป พ.ศ. 2509 อพยพมาจาก อ.แมจัน อ.พาน อ.เชียงคํา อ.แมสาย และจ.ลําพูน ปาชุมชนของบานปาตึงเริ่มขึ้นในป พ.ศ.2518 ขณะนัน้มีชาวบาน 258 ครัวเรือน ไดจัดตั้งกรรมการแบงเขตปาชุมชนออกจากพื้นที่ทํากนิไดปาชุมชนประมาณ 260 ไร ปจจุบันนายคาํตัน ทิวาคํา เปนผูใหญบาน 3. บานเกาะผาคําหมูที่ 6 ประมาณป พ.ศ. 2493 ประชาชนจากประเทศลาว อพยพขามแมน้ําโขง มายังฝงประเทศไทย ที่บานเตาถาน มาทําการคาขาย ตอมาประชาชนชาวไทยจาก ภาคอีสาน ภาคเหนือ จ.ลําปาง จ.แพร ไดอพยพมาอยูรวมดวย จนถึงป พ.ศ. 2525 มีการเปลี่ยนชือ่หมูบาน เปน บานเกาะผาคํา เนื่องจากลําน้ําโขงหนาหมูบานมีกอนหินเปนเกาะกลางลําน้ํา ปาชุมชนของ บานเกาะผาคําเริ่มจากชาวบาน เห็นปาไมในบริเวณรอบๆหมูบานคอยๆหายไปเปนที่ทํากินและ

Page 5: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

5

เปนสิทธิเฉพาะบุคลจึงรวมตวักัน เมื่อประมาณสิบกวาปที่ผานมากันเขตใกลๆวัดเกาะผาคําประมาณ 400 ไร เปนปาชุมชนของหมูบาน ปจจุบันนายเสมา กาคํา เปนผูใหญบาน 4 .บานหวยกวานหมูที่ 9 อพยพมาจากชายแดนอําเภอแมสาย ตั้งแต ป พ.ศ. ที่เทาไหรไมมีการบนัทึกไวเปนชนเผาอ้ิวเมี่ยน หรือ เยา ปาชุมชนของบานหวยกวาน เกิดจากชาวบานไดประโยชนจากปาจึงมคีวามเห็นชอบจากชมุชน ที่จะรวมอนุรักษปาไมประจําหมูบานไวประมาณ 240 ไร ปจจุบนันายพีรวัฒน ธีรบัณทิตกุล เปนผูใหญบาน 5 .บานสันทรายกองงามหมูที่ 10 ประวัติเดิมเปนหมูบานราง ช่ือหมูบานปากลวย มีชนพื้นเมืองประมาณ 10 ครอบครัว มาทําไร เปนพื้นที่อุดมสมบูรณ ตอมาชนเผาไทลื้อไดอพยพมาอยูรวมดวย เมื่อ ป พ.ศ. 2518 ไดตั้งชื่อหมูบานใหมวา สันทรายกองงาม อยูในการปกครองของ อําเภอแมจัน จังหวดัเชียงราย จนมาถึงป พ.ศ. 2522 ไดมาอยูในการปกครองของ อําเภอเชียงแสน ปาชุมชนของบานสันทรายกองงามเริ่มขึ้นเมื่อ ป พ.ศ. 2518 โดยชาวบานในหมูบานเห็นสมควรกันพืน้ที่ปาไมประมาณ 500 ไร เพื่ออนุรักษไวใหลูกหลาน เยาวชนรุนหลังไดใชประโยชนอยางยั่งยืน ปจจุบันนายทองคํา จับใจนาย เปนผูใหญบาน 6. บานหวยน้าํเย็นหมูที่ 13 อพยพมาจากอาํเภอเทิง จังหวัดเชยีงรายมาตั้งครัวเรือนประมาณป พ.ศ. 2512 เปนชนเผาอ้ิวเมียน หรือเยา พื้นที่เปนภูเขาสูงมีการถางปาเพื่อทําไรเล่ือนลอยจํานวนมาก ปาชุมชนของหมูบานหวยน้าํเย็น เกิดจากมีชาวบานสวนหนึ่งมแีนวคดิจะรักษาผืนปาไว เพื่อเปนแหลงอหารแหลงน้ํา แหลงสมุนไพร จึงรวมตัวกนัแบงกนัเขตภูเขาที่ยังคงเปนปาไม ออกจากการถางปาทําไรเล่ือนลอย ไดพืน้ที่ประมาณ 150 ไร และอนุรักษไวจนถึงปจจบุัน บานหวยน้ําเย็นมปีาตนน้ําแยกจากพื้นที่ปาชุมชนของหมูบานอีกประมาณ 800ไร เปนปาตนน้ําของ น้ําแมแอบ และหวยน้ําเยน็ ปจจุบัน นายแสงติง แซพาน เปนผูใหญบาน 7. บานแซวกลางหมูที่ 14 ชาวบานอพยพมาจาก คนพืน้เมืองในจังหวดัเชียงใหม คนพื้นเมือง จังหวัดลําพนู ชนเผาไทลื้อ คนยอง จังหวดัลําพูน มาอยูรวมกันในการปกครองของ อําเภอแมจัน จงัหวัดเชียงราย ถึงป พ.ศ. 2524 จึงมาอยูในการปกครองของอําเภอชียงแสน จังหวัดเชียงราย ปาชมุชนของบานแซวกลางเริ่มจาก ชาวบานมีความตองการที่จะรักษาปาใกลๆหมูบานไวเปนแหลงปจจัยส่ี จึงรวมตัวกนัคัดเลือกพื้นที่ ที่มีความเหมาะสมไดพืน้ที่ประมาณ 1005ไร เปนปาของหมูบานและรักษาสืบมา ปจจุบัน นายณรงค แกวคําเปนผูใหญบาน ชาวบานทั้ง 7 หมูบาน มีจิตใจทีค่ิดจะอนุรักษปาไมของพวกเขามาตั้งแตอดีตจนถึงปจจบุัน กอนที่โครงการปาชุมชน โครงการปาไมแผนใหมตามแนวพระราชดําริ 72พรรษา พระบรมราชินีนาถ โครงการการประชุมเชงิปฏิบัติการการยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชนจะเขาไปถึงพวกเขา พวกเขาแตละหมูบานรวมตัวกันมาเปนเวลานานมาแลวในแนวคดิที่คลายๆกันที่จะอนุรักษผืนปาใหยั่งยืนสืบไป ตามกําลังสติปญญาที่มี พวกเขาดีใจเปนอยางยิ่งที่มีโครงการตางๆเขามา มาเติมส่ิงที่พวกเขา

Page 6: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

6

ขาด มารวมพวกเขาใหไดมีโอกาสพบกนัเพื่อแลกเปลี่ยนความคดิเหน็ มาเสริมทักษะในสวนทีพ่วกเขาตองการ และคงจะมีอีกหลายส่ิงหลายอยางที่พวกเขาตองการ หลังจากที่ตองโดดเดีย่วอนุรักษผืนปาเพียงลําพังมาเปนเวลาชานาน ปจจุบันพวกเขามเีพื่อนรวมแนวทางเดียวกนัจากหมูบานทีเ่ขารวมโครงการฯมาชวยกันคิด มามีสวนรวมในการพัฒนาผืนปาของพวกเขาใหยั่งยืนสืบไปตามเจตนา และตามนโยบายของกรมปาไม หลักการและเหตุผลการทําโครงการ เพื่อใหการดําเนินงานเกี่ยวกับหมูบานปาไมแผนใหมตามพระราชดําริ เฉลิมพระเกยีรติ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถ ที่ไดดําเนินการแลวเสร็จไปทั้ง 7หมูบาน รวมถึงหมูบานอื่นที่อยูใน บริเวรใกลเคยีงและอยูหางไกลออกไปที่มแีนวคดิจะจัดการปาและชุมชนในลักษณะเดียวกันนี้เกดิประสิทธิผล มีการพัฒนาอยางตอเนืองยั่งยนืสืบไป โดยความรวมมือมสีวนรวมในการบริหารจัดการเกี่ยวกับสิ่งแวดลอมและธรรมชาติ สอดคลองกับความตองการของทองถ่ินและนโยบายรัฐบาล จึงมีแนวความคิดที่จะดําเนินการจัดประชุมคณะกรรมการหมูบาน ที่ปรึกษา ผูนําชุมชนและแกนนําคณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมฯขึ้น วัตถุประสงคโครงการ

1 เพื่อจัดทําแผนการบริหารจัดการและพัฒนาปาไม ในเขตปาชุมชนของหมูบาน 2 เพื่อปรับปรุงการบริหารจัดการปาไมชุมชน และโครงการพัฒนาอาชีพดานปาไม 3 เพิ่อเพิ่มศักยภาพของหมูบานปาไมแผนใหม ในการจัดการปาและชุมชน เปาหมาย คณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมตามแนวพระราชดําริ เฉลิมพระเกยีรติ 72พรรษา พระบรมราชินีนาถ ทองที่ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชยีงราย ไดแกบานหวยเดื่อ หมูที ่4 บานปาตึง หมูที ่5 บานเกาะผาคํา หมูที่ 6 บานหวยกวาน หมูที ่9 บานสันทรายกองงาม หมูที ่10 และบานแซวกลาง หมูที่ 14 จํานวน 7 หมูบาน คณะกรรมการ จํานวน 49 คน และแกนนํา จํานวน 35 คน วิธีการดําเนนิการ 1. จัดประชุมเชิงปฎิบัตบิัตการระหวางคณะกรรมการที่ปรึกษา ผูนาํชุมชน7 หมูบาน จํานวน 49 คน เจาหนาทีจ่ากหนวยราชการที่เกี่ยวของ และองคการบริหารสวนทองถ่ินจํานวนทั้งหมด 60 คน เพือ่ศึกษา ทบทวน การทาํงานรวมกนัในโครงการเดมิที่ผานมา วิเคราะหสถานการณปจจุบัน และกําหนดวิสัยทัศน ของการอนุรักษปาไม ตลอดจนกําหนดนโยบายการอนรัุกษปาไมและพัฒนาหมูบานรวมกัน ใชเวลา 2วัน 1 คืน 2. จัดฝกอบรมเชิงปฎิบัตการแกนนําหมูบาน ผูนําชมุชน เพื่อวางแผน กําหนดนโยบาย จดัทําแผนปฎิบัตการรวมกันเพื่อปรับกระบวนทศนคนหาความตองการ และแนวทางการมีสวนรวมของประชาชน

Page 7: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

7

ในการอนุรักษปาไมอยางยั้งยนื ใชเวลา 3 วนั 2 คืน 3. รวมกันสํารวจภาคสนามเพื่อคนหาประวัตศิาสตรชุมชน สินทรัพยชุมชน ความตองชมุชนและ

แนวทางพัฒนาที่ชุมชนตองการ 4. ดําเนินงานแบบพหุภาคี ระหวางภาคราชการ องคกรบริหารสวนทองถ่ิน องคกรชุมชนและ

ประชาชน เพือ่เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ การอนุรักษปาไมและการพัฒนาอาชีพ โดยการมีสวนรวมของประชาชน ภายใตการตกลงรวมกนัเปนธรรมนญูพลเมือง 5. จัดใหมีการประเมินผลแบบมีสวนรวม ระยะเวลาการดําเนินการ ในเดือนธันวาคม 2548-2551

ผูรับผิดชอบโครงการ

- นายอานภุาพ เจริญไชย ตําแหนง เจาหนาที่บริหารงานปาไม 6 หัวหนาโครงการหมูบาน ปาไมแผนใหมตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษาพระบรมราชินีนาถ ทองที่ อําเภอเชยีงแสน จังหวดัเชียงราย

-คณะกรรมการหมูบานปาไมแผนใหมฯ หมูที่ 4 ,5 ,6 ,9 ,10 ,13 และ 14 ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชยีงราย

ผลที่คาดวาจะไดรับ

1 เกิดเครือขายประสานงานปาชุมชนตามโครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯอยางกวางขวางและมีประสิทธิภาพสูง

2 เกิดการเรยีนรูและยกระดับการเรียนรูการจดัการปาชุมชน ตามโครงการหมูบานปาไมแผนใหม ตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถอยางยั่งยืน

3 มีการพัฒนาปาชุมชนตามโครงการหมูบานปาไมแผนใหม ของราษฎรชุมชนสอดคลองกับนโยบายรัฐบาล

4 ประชาชนไดรับการสนับสนุนและพัฒนาปาไมและชุมชนมากขึ้น

Page 8: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

8

บทที่ 2 ผลการจัดกิจกรรม

กิจกรรมการประชุมเชิงปฏิบัติการคณะกรรมการหมูบาน

กิจกรรมที ่1 จัดประชุมเชิงปฎิบัตการระหวางคณะกรรมการที่ปรึกษา ผูนําชุมชน 7 หมูบาน จํานวน 49 คน รวมทั้งหมด 60 คน เพื่อศึกษาทบทวน การทํางานที่ผานมา วิเคราะหสถานการณ ปจจุบัน และกาํหนดนโยบายการอนุรักษปาไมและพัฒนาหมูบานรวมกนั วันที่ 8-9 ธันวาคม 2549 เปนเวลา 2 วนั 1 คืน สถานที่จัดอบรม องคการบริหารสวนตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวดัเชยีงราย ผูเขารับการฝกอบรม คณะกรรมการหมูบานปาไมฯ ที่ปรึกษา ผูนําชุมชนหมู ที่ 4, 5, 6 ,9,10,13,14 ตําบลบานแซว อําเภอเชยีงแสน จังหวดัเชยีงราย และเจาหนาที่องคการบริหารสวนทองถ่ินที่เกี่ยวของ รวมทั้งหมด 60 คน รายช่ือผูเขารวมประชุม หมูที่ (4) 1 นายดิเรก มอแลภู 2 นายอาแยะ เลอเชอกู 3 นายอาตี๋ เลอเชอกู 4 นายนิพน ลีกิตติกุล 5 นายอุดมกิจ สุขศิริมงคลกิจ 6 นายชานุลิน แซนัง หมูที่ (5) 1 นายอาชาน มอมเก 2 นายบูญเที่ยง กันทะอิน 3 นายจกัร ประชุม 4นายบุญธรรม สุคํามา 5 นายคําตัน ทวิาคํา 6 นายจรญู จําปาทอง 7 นายไพรัช กล่ินบุปผา 8นายศีรวงค ลือคําตา 9 นางมี กล่ินบุปผา 10 นายสม นพรัตน หมูที่ (6) 1. นาย อนันต จงรักษ 2. นายสมชาย คํามี 3 .นายอินคํา เรือนปานันท 4. นายจํานงคแกวคํา 5นายคลาชัย เขื่อนเพรช หมูที่ (9) 1 นายพีรวัฒน ธีรปณทิตกุล 2 ปฏิวัฒน แซจาว 3 นายนายณวัฒน แซเติ้น 4 นายไหน เหมย แซจาว 5 นายลาอู แซทัง หมูที่ (10) 1นายดํารง มาฤทธิ์ 2 นายสนอง คํามลู3 นายทองคํา จับใจนาย 4นายบุญมา บุญยังนายตนั ชัยมงคล 6นายสงัด ใจแกว 7นายยนืยงแสงสุวรรณ 8นายบุญมี อุนเมือง 9นายวรยุทธ สิงหคํา 10 นายอนนัต ศิริวงคษา 11 นายอินทร ทะทอง12 นางนอย ไชยนาค 13 นายณรงค วังมณี

หมูที่ (13) 1 นายแสง แซพาน 2 นายพนาไพร แซฟุง 3นายมนตชัย แซพาน 4 นายเกาเชียงแซลี 5 นายไหนเชยีง แซลี 6 นายองุไหน แซฟุง 7 นายอานิออน แซพาน

หมูที่ (14) 1 นายสมพร แกวคํา 2 นายณรงค แกวคํา 3 นายสนั่น แกวคํา 4 นายอินคํา แกวคํา 5 นายประพันธ แกวคํา เจาหนาท่ีจากหนวยราชการ นายบญุธรรม จันทาพูน กํานนัตําบลบานแซว ร.ท.เริงฤทธิ์ จําปาพันธ

Page 9: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

9

กอ.ร.ม.น นายสมควร สุตะวงค นายกองคการบริหารสวนตําบลบานแซว คณะวทิยากร นายอทุัยวรรณ กาญจนกามล นายอานุภาพ เจริญไชย นายสุรพล เครือสุวรรณ นายอศันีย วงคอารี จ.ส.ต. ศุภชัย ราชเมืองแกว จ.ส.ต.อุดม ใจลังกา นางสมศีร ภพลือชัย นางจฬุาวดี หอมจันทร นายชัยวา สิทธิ์คงตั้ง เนื้อหาการจัดกิจกรรมการประชุม กําหนดการ

วันเสารท่ี 8 ธันวาคม 2549 08.30 -ลงทะเบียน 09. 00- พิธีเปดอบรม 09 .30- กรรมการหมูบานทัง้ 7 หมูบานแนะนําตวัเอง พืน้ที่ในความรับผิดชอบ 10 .30-อาหารวางและเครื่องดื่ม 10. 45-ตัวแทนแถลงผลการดําเนินงานดานการบริหารจดัการปาไมชุมชนของแตละหมูบาน จํานวนพื้นที่ความรับผิดชอบในรอบปที่ผานมา 12. 00-รับประทานอาหารกลางวัน 13 .00-ตัวแทนแถลงผลการดําเนินงาน ( ตอ ) 14 .30-อาหารวาง และ เครื่องดื่ม 14. 45-ตัวแทนของคณะกรรมการแตละหมูบานอบขอซักถาม วันอาทิตยท่ี 9 ธันวาคม 2549 09 .00- ตัวแทนคณะกรรมการแตละหมูบานกลาวถึงผลงานดานการ พฒันาอาชีพและสิ่งที่เปนของดีแตละหมูบานที่จะนํามาพฒันาเปนอาชพี และเปนอาชีพเสริมได 10 .30-อาหารวาง และ เครื่องดื่ม 10 .45-ผลการดําเนินงานดานการพัฒนาอาชีพและสิ่งที่เปนของดีแตละหมูบานทีจ่ะนํามาพัฒนาเปนอาชีพได และเปนอาชีพเสริม(ตอ) 12 .00-รับประทานอาหารกลางวัน 13. 00-แกนนาํและกรรมการ รวมแสดงความคิดเห็น ความคาดหวังทีแ่ตละหมูบานตองการจะใหเปนในอนาคตของปาชุมชน 5-10ปขางหนา 14 .30-อาหารวาง และ เครื่องดื่ม 14 .45-สรุปผลที่ไดรับจากการฝกอบรม และแนวทางการขยายผล 16 .00-พิธีปดการอบรมเชิงปฏิบัติการ ผลของการประชุม

Page 10: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

10

1.บานหวยเดือ่ หมูท่ี 4 มีเนือ้ที่ปาชุมชนจาํนวน 850 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจากโครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯ จํานวน 130,000 บาท ( หนึ่งแสนสามหมื่นบาท) รายงานการทํางานที่ผานมาดงันี ้ จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุกฎ ขอหามของการใชปาชุมชนรวมกัน จดัทําแนวกันไฟ ปลูกตนที่ยังไมมีเสริม จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชัดเจน ส่ิงดีๆภูมิปญญาทองถ่ิน สามารถพัฒนาเปนอาชีพเสริม

1 การอนุรักษอาชีพชนเผา เชนตีเครื่องเงิน การจักรสาน 2 การมีสวนรวมในการรักษาปาชุมชน 3 การรูจักใชวัตถุดิบในปาชุมชนมาเปนอาชพีเสริม 4 สรางจิตสํานึกชุมชนโดยมีการรักษาอนุรักษสัตวปา ความภาคภูมิใจ ทุกๆคนมีสวนรวมการคิดเหน็ การรักษาปาอนุรักษปาชมุชน

ความคาดหวังในอนาคตของโครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯ 1 สรางความสามัคคี โดยมีสวนรวมของภาคประชาชนในหมูบาน มีความรักปา รวมกัน 2 สรางความสมดุลยปา ทําใหส่ิงแวดลอมดีขึ้น 3 สรางจิตสํานึกในชุมชน มีการอนุรักษสัตวปาตางๆ 4 ชวยกนัปลกูหรืออนุรักษ สมุนไพรเพื่อนําไปใชประโยชนตอไป 5 เปนแหลงอาหารที่นํามารับประทานไดของชุมชน 6 เปนแหลงอาชีพเสริม อีกทางหนึ่งเปนแหลงวัตถุดิบ ที่จะผลิตสินคามาขาย เปน รายไดเสริมของครอบครัว-ชุมชน 2.บานปาตงึ หมูท่ี 5 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 260 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจากโครง

Page 11: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

11

การหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 80,000 บาท รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้นี ้จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุขอหามของการใชปาชมุชนรวมกัน จดัทําแนวกันไฟ จดัทําแนวเขตปาชุมชนใหชัดเจน ส่ิงดีๆที่ไดรับจากปา สามารถพัฒนาเปนอาชีพเสริม 1 เห็ดนางฟา เห็ดแดง เหด็ดนิ เห็ดโคน หนอไม หวาย 2 พืชสมุนไพร ล้ินจี่ปา 3 แดไม (รถดวน ) ไขมดแดง(มดสม ) 4 กลุมจักรสาน ศูนยทอผากลุมไทลื้อ 5 น้ําตกผาลาด อยูในเขตปาชุมชนจะพัฒนาเปนแหลงทองเที่ยว กฎขอบังคับ ปายถาวรปาชุมชน 1 ถาบุลคลใดผาฝนตัดไมตองถูกโทษปรับ 1,000 – 5,000 บาท 2 ถาผาฝน จี้ปลา ถาจับไดสงเจาหนาที่อยางเดียว

3 ถาขายหรือเสพยาเสพติดในเขตปาชุมชน จับไดสงเจาหนาที่อยางเดยีว และตัดความชวยเหลือทุกอยางเชน ตัดสมาชิก หามยืมของในหมูบาน 4 หามลาสัตว ในบริเวรปาชุมชน ความหวังในอนาคตของหมูบาน และปาชุมชน

1. อนาคตขางหนา หวังวาหมูบานคงจะปลอดขยะโดยไดรับความรวมมือจาก บาน-วัด – โรงเรียน 2. สภาพแวดลอมน้ําตกผาลาดไดรับการพฒันาโดยชุมชนมีสวนรวม

-มีความสวยงาม -มีความสะอาด -มีนักทองเทีย่วทุกป ทําใหชาวบานมีรายไดเพิ่มขึ้น

3. อยากใหสินคาโอทอป (ผาทอไทลื้อ ),มีตลาดรองรับ 4. อนุรักษเขตปา ใหเปนศูนยวิจยั เห็ดดนิ 5. ปาไมของหมูบานมีเนื้อที่อยูทั้งหมด 2000 ไร แตไดรับงบประมาณดูแล 260 ไร จึงตอง การงบประมาณใหครบ2000ไร เพื่อจะไดเปนปาที่สมบรูณสืบไป 3.บานเกาะผาคํา หมูท่ี 6 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 290 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจาก

Page 12: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

12

โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 80,000 บาท ( แปดหมื่นบาท) รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้นี ้จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุขอหามของการใชปาชมุชน รวมกัน จัดทําแนวกันไฟ ปลูกตนไมที่ยังไมมีเพิ่ม จัดทาํแนวเขตปาชมุชนใหชัดเจน ส่ิงดีๆในหมูบานในปาที่ สามารถพัฒนาเปนอาชีพเสริม 1 ชาวบานใหความรวมมือรักษาปาชุมชน ปลูกปา ปองกันไฟปา 2 มีเห็ดออกตามฤดูกาล 3 ในอนาคตหากมีทุนจะมโีครงการปลูกปาไมไผทําใหชาวบานมีรายไดยดึเปนอาชพีหลัก ความคาดหวังในอนาตคขางหนา 5-10 ป 1. ตองการกลาพันธุไมยางบง (ไก) ปลูกทดแทนพืน้ที่วาง 2. ตองการปลูก สมุนไพร เชน ขมิ้นชัน ปูเลย ตองการตลาด 3. ตองการกลาไมไผรวก และตลาด 4. ตองการบวชปา สืบชะตาปาชุมชนในหมูบาน

4.บานหวยกวาน หมู 9 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 240 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจาก โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 80,000 บาท ( แปดหมื่นบาท) รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้นี ้จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุขอหามของการใชปาชมุชน รวมกัน จดัทาํแนวกันไฟ จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชัดเจน ส่ิงดีๆที่มีอยูในปาชุมชนและหมูบาน สามารถพัฒนาเปนอาชีพ

1. ปาชุมชนที่อุดมสมบูรณ และสัตวปาอาศัยจํานวนมาก เชน หมูปา เกง กระรอกอยูเปน นกนาๆชนิด

2. มีตนไมใหญหลายชนิดเชน ไมหอม ไมยางแดง ไมมะมวงปา และอกีหลายชนิดทีไ่ม ทราบชื่อ

3. มีไมซาง ไมไผหกและไมไผไร เพื่อใหชาวบานไดเก็บมาใชประโยชนภายในชุมชน และเก็บหนอไมมาเปนอาหารในฤดูฝน

4. มีประเพณีประจําเผา ( เผาอิวเมี่ยน ) หลายอยางเชน ประเพณีตรุษจนี พิธีสูขวัญของชาวเขา และอกีหลายอยาง

5. มีสถานที่ทองเที่ยวในหมูบาน เชน วนอุทยานน้ําตกขุนยาบและอนุสรณสามผูกลา จัดทําพิธีรําลึกถึงในวันที่ 20 กันยายน ทกุป

ความคาดหวัง

Page 13: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

13

1. อยากจะนําความที่ไดอบรมไปถายทอดสูชาวบาน ใหรวมกันเปนเจาของปาชุมชน รวมกัน ไมใชวาปาชุมชนเปนของคนใดคนหนึ่ง 2. รูจักนําทรพัยากรในปาชมุชนไปใชอยางมีคุณคา เกิดประโยชนตอชุมชน 3. รูจักนําคาของพืชสมุนไพรในปาชุมชนเปลี่ยนเปนมูลคา 4. มีสัตวปาหลายๆชนิดเพิ่มมากขึ้น 5. มีการบริหารจัดการที่ดีขึ้นกับปาชุมชน 6. มีนักทองเที่ยวมาเทีย่วมากขึ้น ชาวบานจะไดมีอาชพีเสริม 7. อยากจะมีกลุมอาชีพที่สรางรายไดใหกบัชาวบานจริงๆ 5.บานสันทรายกองงาม หมู 10 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 500 ไร ไดเงินสนับสนุนจาก โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 200,000 บาท ( สองแสนบาท) รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้นี ้จัดทําปายถาวรปาไมชุมชนระบุกฎขอหามการใชปา ชุมชนรวมกนั จัดทําแนวกันไฟ ปลูกตนไมเพิ่ม ติดปายคํากลอนเตือนสติการทําลายปา จัดเยาวชนในหมูบานเขาปาชุมชน เรียนรูประโยชนของปาชุมชน และการใชปาชุมชน รวมกัน จดัทําแนวถนนรอบปาชุมชนใหชัดเจน(มีถนนรอบปาชุมชน ) ส่ิงดีๆในปาชมุชนและหมูบาน สามารถพัฒนาเปนอาชพี 1 มีแนวเขตทีชั่ดเจน 2 มีสัตวปามากขึ้น เชน ไกปา กระตายปา 3 มีพืชสมุนไพร เชนกาวเครือแดง โดไมรูลม ฯ 4 ราษฎรในหมูบานมีรายไดเสริม ขายเห็ดดิน เหด็แดง 5 ราษฎรในหมูบานเครารพกฎขอบังคับของหมูบาน และมีสวนรวมรักษาปาชุมชน 6 ขอใหเจาหนาที่ชวยติดตามและใหคําปรึกษา ใหความรูเกี่ยวกับการดําเนินการปาชุมชน ความภูมใิจ 1 กลุมผูสูงอายุเพาะเหด็ 2 กลุมดนตรพีื้นเมือง สะลอ ซอ ซึง 3 กลุมสตรีผลิตดอกไม ผาใยบวั พวงหรีด 4 กลุมอนุรักษวัฒนธรรมแหงลานนา และไทลื้อ 5 กลุมจักสาน 6 ราษฎรมีสวนรวมในการอนุรักษปาชุมชนของหมูบาน

ความคาดหวงัของเรา หลังจากจัดทําโครงการตามแผนทีกํ่าหนด

Page 14: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

14

คณะกรรมการ ปาไมชุมชนคาดหวังไวดงันี ้1. ปากินได 2.ปาสมุนไพร 3.แหลงทองเที่ยวเชิงนิเวศ 4.แหลงเรียนรูทาธรรมชาติ 5. เปนแหลงอาหาร สัตวปาในอนาคต โครงการในอนาคตของหมูบาน

-เขตหามจับปลาลําน้ําบง (วงัปลา) -ทางเดินเทา -ปลูกปาดวยหนังสติ๊ก -กําหนดปาชุมชนเปน เขตหามลาสัตวปา -หองเรียนปาชุมชน 6.บานหวยน้าํเย็น หมู 13 มีเนื้อที่ปาชุมชน จํานวน 150 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจาก โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 70,000 บาท ( เจ็ดหมื่นบาทถวน) รายงานการทาํงานที่ผานมาดั้งนี ้จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุกฎขอหามการใชปาชมุชนรวมกัน จดัทาํแนวกันไฟ จดัทําแนวเขตปาชุมชนใหชัดเจน ส่ิงดีๆของภูมิปญญาทองถ่ิน 1 เย็บ ปก จกัสาน เครื่องตีเหล็ก 2 มีสมุนไพรนาๆชนิด 3 มีตนไมขนาดใหญหลายชนิดเชน ตนตะเคียน จําป ยางแดง เปนตน 4 มีสัตวปาเชน กระรอก กระแต ตวัแลน ไกปา เปนตน ความภาคภูมิใจของคนในชมุชนหมูบานปาไมแผนใหมฯ 1 ไดอนุรักษปาไมมาเปนเวลาหลายสิบป 2 ทุกคนหวงแหนในปาไมของตนของคนในชุมชนหมูบานปาไมแผนใหมฯ

3 ไดรับประโยชนจากปาชุมชน เชนอากาศบริสุทธ มีวัตถุดิบจากปามาใชใน ชุมชน ความคาดหวังของหมูบานปาไมแผนใหมฯ 1. คาดหวังจะไดรับประโยชนจากปาชุมชนใหมากที่สุดโดยไมกระทบถึงปาที่มีอยู เดิม 2. ไดสภาพแวดลอมที่อุดมสมบูรณ มีสัตวปาที่หาดูงาย 3. มีพืชสมุนไพรในปาชุมชนมากขึ้น 4. สรางงาน สรางอาชีพใหชุมชน โดยอาศัยทรัพยากรที่มีอยู 5. อยากใหหนวยงานตางๆเขามาเปนพี่เล้ียง ในการนําเนนิงานตางๆ 6. หวังอยากใหวัฒนธรรม อันดีงามกลับคืนมาเหมือนเดิม 7.บานแซวกลาง หมู 14 มีเนื้อที่ปาชุมชนจํานวน 1005 ไร ไดรับเงินสนับสนุนจาก

Page 15: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

15

โครงการหมูบานปาไมแผนใหมฯจํานวน 170,000 บาท ( หนึ่งแสนเจ็ดหมื่นบาทถวน) รายงานการทํางานที่ผานมาดัง้นี้ จัดทําปายถาวรปาชุมชนระบุกฎขอหามการใช ปาชุมชนรวมกัน จัดทําแนวกันไฟ ปลูกตนไมเพิ่ม พฒันารอบสระเก็บน้ํา จัดทําแนวเขตปาชุมชนใหชัดเจน ส่ิงดีๆในหมูบาน เขตปาชุมชน 1 เร่ืองการใหความรวมมือของชาวบาน เกี่ยวกับการประชมุ พัฒนา เสนอแนะ ขอคิดตางๆดีมาก 2 ใหความรวมมอืสามัคคีรักษาผืนปา ใหอุดมสมบูรณยิ่งขึ้นโดยการไมเขาไปตัดไม

ทําลาย ไมยืนตน ไมใหญตางๆ ความภูมใิจประทับใจในหมูบาน 1 ประทับใจการใหความรวมมอืพัฒนาสรางอางเก็บน้ํา หวยโปงและไดตอทอ ประปาเขามาใชในหมูบาน ทุกหลังคาเรือนไดใชน้าํประปาหวยโปง และพัฒนา มาเรื่อยๆ 2 ชาวบานปฎิบตัิตามกฎของหมูบานที่ไดจดัตั้งขึ้น เปนอยางดีตลอดมา กฎระเบยีบตามที่ประชุมไดจัดตั้ง ปายถาวรปาชุมชน 1 หามตัดไมทําลายปาในเขตอนุรักษ ( ปาชุมชน ) ฝาฝนปรับ 5000 บาท 2 หามชอตปลาในลําหวยสาธารณะ และของผูอ่ืนฝาฝนปรับ 500-3000บาท 3 ทะเลาะวิวาท ปรับทั้งสองฝาย 500 บาท 4 หามยิงปนในหมูบาน ฝาฝนปรับ 500 บาท ความคาดหวังในอนาคต 1. เร่ืองการพัฒนาและอนุรักษปาไมจะดขีึ้นถามีหนวยงานภาครัฐมาสนับสนุน 2. อยากใหสงเสริมดานเศรษฐกิจพอเพยีงพันธุไมสมุนไพร พันธุไมทีช่าวบานกนิ ได 3. คาดหวังเรื่องพันธุสัตวปาจะมีมากขึน้กวาเดิมและหลากหลายสายพนัธุ

ภาพประกอบการจัดกิจกรรม

Page 16: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

16

ภาพที่ 1 -3 กรรมการหมูบานและแกนนํารวมแสดงความตองการ ความคาดหวังทีจ่ะไดเหน็ปาชุมชนของพวกเขาในอนาคต ภาพที่ 1

ภาพที่ 2

ภาพที่ 3

Page 17: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

17

ภาพที่ 4 -11รวมกันออกความคิดเห็นสรุปความตองการอนาคตของปาชุมชน

ภาพที่ 5

ภาพที่ 6

ภาพที่ 7

Page 18: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

18

ภาพที่ 8

ภาพที่ 9

ภาพที่ 10

Page 19: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

19

ภาพที่ 11

ภาพที่ 12 -14ดู LCD การพฒันาปาชุมชนแบบมีสวนรวมและรักษาสภาพแวดลอม

ภาพที่ 13

Page 20: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

20

ภาพที่ 14

ภาพที่ 15 กรรมการ แกนนาํหมูบานรายงานผลงานที่ดําเนินการผานมา

ภาพที่ 16 ถายภาพรวมกนั กรรมการหมูบาน แกนนํา นายก อ.บ.ตบานแซว

Page 21: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

21

ที่ปรึกษาโครงการ ฯ (Pople’s Audit ) ณ. หองประชุม อ.บ.ต ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชยีงราย

จบการรายงาน โครงการการยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน กิจกรรมที่ 1

Page 22: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

22

กิจกรรมประชมุยอย ประมาณเดือนกุมภาพันธ พ.ศ. 2549 นําเยาวชนเขาศึกษาระบบนิเวศ ในปาชมุชนบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 จํานวนประมาณ 50 คน นําโดยนายทองคํา จบัใจนาย ผูใหญบาน

Page 23: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

23

Page 24: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

24

โครงการยกระดับการอนุรักษโดยการมีสวนรวมของประชาชน ตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถ

( People’ s Audit on forest conservation )

โครงการยกระดับการอนุรักษปาไม โดยการมสีวนรวมของประชาชน

ตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษา พระบรมราชินนีาถ

Page 25: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

25

กิจกรรมที่ 2

ประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมของประชาชน วันที่ 23 -25 มีนาคม 2550 การจัดการฝกอบรมและประชุมเชิงปฏิบัตกิารแกนนําหมูบานตัวแทนที่ปรึกษาและผูนําชุมชน เพื่อวางแผนกาํหนดเปาหมาย จัดทําแผนปฏิบัติการรวมกนั เพื่อปรับกระบวนทัศน คนหาความตองการ และแนวทางการมีสวนรวมของประชาชนในดานการอนุรักษปาอยางยั้งยืน ใชเวลา 3วัน 2คืน สถานที่จัดประชุม หอประชุมหมูบานสันทรายกองงาม หมูที่ 10 ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวดัเชยีงราย ผูเขารวมประชุมคณะกรรมการหมูบานปาไม ผูนําชุมชนหมูที่ 4,5,6,9,10,13,14 จํานวน 48 คน รายช่ือผูเขารวมประชุม 1.บานหวยเดื่อ หมูที่ 4 1. นายอุดมกจิ สุขศิริมงคลกิจ 2.นายซานลิน แซฟุง 3. พิษณ ุ ลีกิตติกุล 4. นายทัศนวงค อยางเสรี 5. นางนฤมล กระจางชูวงค 6 .นายปฎพล แซพาน 7. นายอนุศักดิ์ ตั้งสกุล 2.บานปาตึง หมูที่ 5 1. นายคําตัน ทิวาคํา 2. นายจักร ประชุม 3. นายไพรรัช กล่ินบุปผา 4. นายศีรวงค ชัยลังกา 5. นายสม ใจรัตน 6 .นายบุญธรรม สุคํามา 7 .นายบุญเที่ยง กันทะอนิ 3.บานเกาะผาคํา หมูที่ 6 1. นายวิรัตน สมบุญ 2. นายบัญชา แกวคํา 3. นายจํานงค แกวคํา 4 .นายอินคํา เรือนปานันท 5. นายสมชาย คํามี 6. นายอนันต จงรักษ 7.นายสมพร มาตาสา 4.บานหวยกวาน หมูที่ 9 1 นายพีรวัฒ ธีรบันทิตกุล 2 นายนอย แซจาว 3 นายเลาอู แซฟุง 4 นายศราวุฒิ ฟุงเสรีกุล 5 นายโชติ แซจาว 6 นายธนรัตน แซเติ้น 7 นายสมชาติ ตั้งสกุลเสรี 5.บานสันทรายกองงามหมูที ่10 1 นางนอย ไชยนาค 2นายทองคํา จับใจนาย 3 นายณรงค วังมณ ี4 นายสงัด ใจแกว 5 นายยืนยง แสงสวรรณ 6 นายวรพจน จรนามล 7 นายอนนัต ศิริวงคษา 6.บานหวยน้ําเย็น หมูที่ 13 1 นายมนตชัย แซพาน 2 นายอุงไหน แซฟุง 3 นายแสงติง แซพาน 4นายจานออน แซพาน 5 นายพานไพร แซฟุง 6 นายเกาเชียง แซลี 7 นายเกาโจว แซลี 7.บานแซวกลาง หมูที่ 14 1นายณรงค แกวคํา 2 นายอนิจันทร แกวคํา 3นายสนั่น แกวคํา 4 นายประพนัธ แกวคํา 5 นายประเสริฐ นาใจ 6 นายอิ่นคาํ แกวคํา 7 นายดวงคํา แกวคาํ วิทยากร ผูประสานงาน เพื่อนรวมสถาบัน และ ผูชวยจดัเอกสาร นายอานภุาพ เจริญไชย นายสุรพล เครือสุวรรณ นายอัศนีย วงคอารี นายวุฒิ ชาญสมร นางจุฬาวดี หอมจันทร นางนภาพร จนัทมิา

Page 26: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

26

วันที่ 23 มีนาคม 2550 เนื้อหาการจัดกิจกรรม กําหนดการ 8.00 ลงทะเบียน 8.30 รวมกันเสนอความคิดเห็น การสรางแบบสอบถาม 10.00 รับประทานอาหารวาง 10.30 การสรางแบบสอบถาม( ตอ ) 12.00 รับประทานอารกลางวัน 13.00 สรุปแบบสอบถาม 14.30 รับประทานอาหารวาง 15.00 สรุปแบบสอบถาม (ตอ ) 16.30 ปดประชุม ผลการประชุม 1.แบบสอบถามของบานหวยเดื่อหมูที4่ 1 ทานมีความพึงพอใจกับปาชุมชนอยางไร 2 ทานพอใจไหม? ที่เรามีปาอนุรักษคงไวซ่ึงเปนปาธรรมชาติตอไปและเปนแหลงทองเที่ยว 3 ทานพอใจไหมเกีย่วกับคณะกรรมการบริหารปาชุมชนของเรา ในการปลูกปาเสริมและอนุรักษปา ชุมชนและกจิกรรมกับปาชุมชนพอใจแคไหน 2.แบบสอบถามของบานปาตึงหมูที่ 5 1 พอใจเกี่ยวกบัปาชุมชนหรอืไม 2 ปาชุมชนใหอะไรกับหมูบานบาง 3 ถาพอใจแลว ตองการอะไรเพื่มเติม 4 ไมพอใจเปนเพราะเหุตใด 5 ทานพอใจคณะทํางานที่กําลังปลูกตนไมเสริมหรือไม ทานพอใจคณะกรรมการบริหารหรือไม 3.แบบสอบถามของบานเกาะผาคําหมูที่ 6 เขาฝากถามวาคนที่เปนกรรมการปาชุมชนแลวไดอะไรบาง เขาบอกวาใหชาวบานชงัขี้หนาเปลาวๆ 1 มีความพึงพอใจหรือไมที่ไดดูแลรักษาปาไวใหหมูบาน 2 ภูมิใจหรือไมที่ไดเหน็ตนไมใหญเกิดขึน้ 4.แบบสอบถามของบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 1 การจัดการปาชุมชน ชาวบานไดประโยชนอะไรบาง 2 ชาวบานสามารถเขาไปหาของปา เชน เห็ด สมุนไพร ไมใชสอย ไดหรือไม

Page 27: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

27

5.แบบสอบถามของบานหวยน้ําเย็นหมูที่ 13 1 ทานอยากไดอะไรจากปาชุมชนของทาน 2 ทานมีความคิดที่จะพัฒนาปาชุมชนอยางไร 3 ทานมีความพึงพอใจในการบริหารจัดการปาชุมชนหรือไม 6.แบบสอบถามของบานแซวกลางหมู 14 1 ทานพึ่งพอใจเกี่ยวกบัการจัดการงบประมาณเกีย่วกับปาชุมชนหรือไม มากนอยเพยีงใด 2 ทานพอใจกบัการดูแลรักษาปาชุมชนมากนอยเพยีงไร 3 ทานมีความเห็นวาอยางไรเกี่ยวกับปาชุมชนของหมูบาน 7.สรุปแบบสอบถามที่สรางรวมกันเพื่อนําไปจัดพิมพ ช่ือของแบบสอบถาม คําชี้แจง สวนที ่1.ขอมูลทั่วไป สวนที่ 2. ความพึงพอใจของผูตอบแบบสํารวจในการดําเนนิการดานตางๆ 10 ขอ สวนที่ 3. ขอเสนอแนะและความคิดเหน็เพิ่มเติม

ผูเขารวมประชุม วันที่ 23-25 มีนาคม 2550

อธิบายเรื่องการสรางแผนที่ปาชุมชน วันที่ 23-25 มีนาคม 2550

Page 28: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

28

วันที ่24 มีนาคม 2550 เนื้อหาการจัดกิจกรรม กําหนดการ 8.00 ลงทะเบียน 8.30 การสรางแผนที่ปาชุมชน เพื่อการลงสํารวจพื้นที ่10.00 รับประทานอาหารวาง 10.30 การสรางแผนที่ปาชุมชน (ตอ ) 12.00 รับประทานอาหาร 13.00 สรุปการสรางแผนที่ปาชุมชน 14.30 รับประทานอหารวาง 15.00 สรุปการสรางแผนที่ปาชุมชน เพื่อการลงสํารวจพื้นที่ ( ตอ ) 17.00 ปดประชุม ผลการประชุม หมูบานที่เขารวมโครงการทั้ง 7 หมูบานมพีื้นที่ของปาชุมชน แตกตางกันมากบางหมูบานปาชุมชนอยูบน ภูเขาสูง ,บางที่ อยูในหมูบานติดหลังบาน, บางที่เปนที่ราบ , บางที่สลับกันระหวางที่ราบกับภูเขา , บางที่อยูนอกหมูบานแบบหางไกล แหลงน้ําและทรัพยกร จํานวนพื้นที่ มีความแตกตางกันอยูมาก การจะสรางแผนที่ปาชุมชน กําหนดดั้งนี้ จํานวนพื้นที่ อาณาเขตปาชมุชน หมูบาน ถนนในปาชุมชน แหลงน้ํา โบราณสถาน(ถามี ) และสิ่งที่คิดวาสําคัญที่มีอยูในปาชุมชน วันที่ 25 มีนาคม 2550 เนื้อหาการจัดกิจกรรม กําหนดการ ลงทะเบียน 8.00 แบงกลุมลงพื้นที่ 12.30 รับประทานอาหาร 13.30 ลงพื้นที่ (ตอ ) 17.30 ปดประชุม

Page 29: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

29

ผลการลงพืน้ท่ี วันท่ี25มีนาคม 2550 1. รายงานการสํารวจภาคสนามของบานหวยเดื่อหมูที ่4 พื้นที่ 850 ไร พื้นที่ปาอุดมสมบูรณ มีการปลูกพันธุไมเพิม่เติม เปนหมูบานอนุรักษสัตวปา หมูปา ไกปา ลิง มีเปนจํานวนมาก ชาวบานเปนชนเผาอ้ิวเมีย้น ยังไมมีแนวคิดจะพัฒนาปาชุมชนเปนอาชีพเสริม ตองการจะอนรัุกษไวใหเปนที่อาศัย ของสัตวปานาๆชนดิ 2.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานปาตึงหมูที่ 5 พื้นที่ 400 ไร พื้นที่ปาสมบูรณมีพันธุไมเพิม่ขึ้น ยกเวนในสวนที่มีนายทุนมาบุกรุกประมาณ ไร เจาหนาที ่ปองกันรักษาปาไดเขาจับคมุและดําเนินคดีไปเปนที่เรียบรอยแลว บานปาตึงมี น้ําตกแมแอบ ตนตึง ขนาดใหญที่อนุรักษไวจํานวนมาก โบราณสถานเกาแกที่บรรจุพระธาตุ วัดซ่ึงมีตํานานการกอสราง โดยพระฤษี ผูมีนามวาอาย บานปาตึงมีแนวคิดพฒันาปาชุมชนเปนแหลงทองเที่ยวเชิงอนุรักษ โดย การมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน เพื่อเปนรายไดเสริม จากการสํารวจภาคสนามในครั้งนี ้บานปาตึงไดขอขยายเขตปาชุมชนเพิ่มอีก หนึ่งแปลงจํานวน 600 ไร รวมกับพืน้ที่เดมิ 400 ไร ดังนั้นปจจุบันพืน้ทีป่าชุมชนของบานปาตึงจึงมจีํานวนรวมกนัสองแปลง 1000 ไร 3.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานเกาะผาคําหมูที ่6 พื้นที่ 500ไร พื้นที่ปาสมบูรณชุมชื่นเปนแหลงของการเกิดเหด็ถอบ เห็ดยอดนยิมราคาดีของภาคเหนือ เหด็เหลือง ก็มีจํานวนมาก บานเกาะผาคําภาคภูมใิจที่มพีระพุทธรูป พระสิงหหนึ่งขนาดใหญ มีเกาะกลางแมน้าํ โขงหนาหมูบาน ดวยความภาคภูมใิจ ไดมีกวีพืน้บานแตงคําขวัญบานเกาะผาคําไวดั้งนี ้เกาะผาคําอารามสงู ผดุงศิลป ถ่ินเห็ดเหลือง เมืองเห็ดถอบ ประกอบศิลป พระสิงหหนึ่ง เปนหมูบานรกัความสงบ ชาวบานอพยพมาจากประเทศลาวแตคร้ังอดีต พอหลวงบานคนแรกบานเกาะผาคําเปนคนที่มาจากประเทศลาว บานเกาะผาคํามีแนวคดิในการก็บเหด็ขายตามฤดูกาล โดยไมทําลายระบบนิเวศ เพื่อเปนรายไดเสริมและแบงปนใหกับชุมชนเครือขายดวย 4.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานหวยกวานหมูที ่ 9 พื้นที่ ปาชุมชน ประมาณ 250 ไร พื้นที่ปาสมบูรณไดปลูกสมนุไพรแทรกไวและมีความตองการ กลาพันธุสมุนไพรอีกมาก บานหวย กวานเปนหมูบานที่อยูบนภเูขา ใชเวลาในการเดินทางประมาณ 2 ช่ัวโมง จากน้ําตกแมแอบเปนชนเผา อีกอ และอิ้วเมี้ยน มวีนอุทยานขุนน้าํยาบ อนุสรณสถาน 3 ผูกลา เร่ืองของสามผูกลาไดรับการกลาว ขานมาจนถึงปจจุบัน โดยเมื่อป พ.ศ.2513 ใน ยุคผูกอการรายคอมมิวนิตสไดทําแผนลวง ทานผูวาราชการจังหวดั เชยีงราย นายตํารวจหนึ่งนายพรอมดวยนายทหารหนึ่งนายขึ้นไปที่หมูบานหวยกวานเพื่อไปรับผูกลับใจพัฒนาประเทศ และถูกกับลอบวางระเบิดจนตองเสียชีวิตทั้งสามทาน บานหวยกวานปลูกพืชสมุนไพรแทรกไวในปาชุมชน และกําลังทาํการศึกษาวาในอนาคตอาจจะแปรรูปสมุนไพรเพื่อเปนรายไดเสริมของราษฎรในหมูบาน

Page 30: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

30

5.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานสันทรายกองงามหมูที ่10 พื้นที่ 500 ไร พื้นที่ปาสมบูรณมีถนนรอบพื้นที่ปาชุมชน ปลูกพันธุไมเพิ่มเติมจํานวนมาก สันทรายกองงามเปน หมูบานอยูตดิกับถนนสายหลักที่จะไปยัง อําเภอเชียงของซึ่งเปนอําเภอชายแดนติดกบัประเทศลาว เปนคนพื้นเมอืง คนยอง และไทล้ือ ไดอนรัุกษดนตรีพืน้เมือง การฟอนรําไทล้ือ ขบธรรมเนียมประเพณีไทล้ือไวถึงปจจุบนั ปาชุมชนบานสันทรายกองงามใชเปนแหลงเรียนรู ของเยาวชนเรื่องของระบบนิเวศ และเศรษฐกิจพอเพียง ความตั้งใจของผูนําชุมชนและชาวบานรวมกัน ทีจ่ะใชปา เปนหองเรยีนสําหรับเยาวชน และประชาชนทั่วไป ดั้งนัน้การเก็บหาผลประโยชนจากของปา เชนหนอไม สมุนไพร ไมใชสอยตามครัวเรือนจึงมีการสอนจากรุนสูรุน เพื่อไมใหหมดไปรวมถึงมีการปลูกไมทดแทน และหาความรูเพื่มเติมตามแตโอกาส เปนทักษะไวถายทอดแกเยาวชนและประชาชนผูสนใจ ดวยความตั้งใจโดยการมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน ที่จะรักษาปาชุมชนจํานวน 500 ไร ใหอยูยั่งยืนอยูคูกับบานสันทรายกองงามสืบไป 6.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานหวยน้ําเย็นหมูที่ 13 พื้นที่ 150 ไร พื้นที่ปาสมบูรณชุมชื้น มีตนไมขนาดใหญจํานวนมากพืน้ที่ปาชุมชนอยูติดกับหมูบาน ตอจากปาชมุชนเปนปาอนุรักษของกรมปาไมจํานวนประมาณ 800 ไร เปนตนน้ําหวยน้ําเยน็ บานหวยน้ําเย็น มีอากาศบริสุทธ บรรยากาศรมร้ืน เปนชนเผาอ้ิวเมี้ยน ชอบทํางานฝมือเย็บปกถักรอย รักความสงบในปา ชุมชนมีกระรอกจํานวนมาก แนวคดิโดยการมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน จะใชปาชุมชน เปนแหลงทองเที่ยวเชิงอนุรักษ “ หมูบานกระรอก” จําหนายงานฝมือ เปนการเสริมรายไดใหแกชุมชน 7.รายงานการสํารวจภาคสนามของบานแซวกลางหมูที่ 14 พื้นที่ 1,005 ไร พื้นที่ปาชุมชนอยูบนเนนิเขาเปนดินและหนิสลับกันไมสูงมากนัก ไดมีการปลูกไมเสริมจํานวนมากและสรางอางเก็บน้ําขนาดใหญไวในเขตปาชมุชน เมื่อขึ้นไปบนเขาในบรเิวณเขตปาชุมชนจะมองเห็นทิวทัศนงของแมน้ํา โขง วิถีชีวิตชาวบานที่ทํามาหากินอยูกับแมน้าํโขง (หาปลา)มาตั้งแตสมัย ปู ยา ตา ยาย ชีวิตที่เรียบงายเปนธรรมชาติ ในปาชุมชนมีน้ําตก และสัตวปาหลายชนิดเชน นก,เกง,หมูปา,งู ชาวบานแซว กลางมีฝมือการทําเครื่องจักสานที่สืบทอดกันมาแตอดีต แนวคดิของบานแซวกลาง โดยการมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน ตองการใชปาชุมชนเปนแหลงทองเทีย่วเชิงอนุรักษ เพื่อเพิ่มรายไดใหกับชุมชน พรอมกับการจําหนายเครื่องจักสาน

Page 31: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

31

กิจกรรมที่ 3

การรวมกนัสํารวจภาคสนามเพื่อคนหาประวัติศาสตรชุมชน สินทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน

วันที่ 30 เดือนมีนาคม .2550 สถานที่บานผูใหญบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 เร่ืองการทําแผนที่ปาชุมชน และแบบสอบถามที่จะลงพืน้ที่รวมกนั ในสวนที่ยังไมเขาใจ พรอมมอบอุปกรณการทํางานใหทกุหมูบานที่เขารวมโครงการ ผูเขารวมประชุม 8 คน ผูนําบางหมูบานไมสามารถมารวมได ใชวิธี ฝากอุปกรณการทํางานไปให และแจงขอความ ในสวนทีย่ังไมเขาใจทางโทรศัพท รายช่ือผูเขารวมประชุม 1. นายอานุภาพ เจริญไชย 2.นางจุฬาวดี หอมจนัทร 3.นายทองคํา จับใจนาย 4.นายณรงค แกวคํา5.นายคําตัน ทิวาคํา 6.นายเสมา กาคาํ 7.นายจํานงค แกวคํา 8. นายณรงค วังมณ ี

กิจกรรมที ่3 การประชุมยอย ณ บานผูใหญบานสันทรายกองงามหมูที่ 10

ผลของกิจกรรม คนหาประวัติชุมชน สินทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน

Page 32: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

32

1.ประวัติชุมชนบานหวยเดื่อหมูท่ี 4 หรือบานปาไรหลวงประกอบดวย ชนเผาอ้ิวเมยีน, อีกอ,มูเซอ,คนพื้นเมืองไมทราบวามาตั้งบานเรือนที่บานหวยเดื่อตั้งแต พ.ศ.ที่เทาไหร เปนการอพยพมาแบบทีละครอบครัวคอยๆรวมตัวเปนชุมชนขึ้นมาปาชุมชนของบานหวยเดือ่เร่ิมจากการกนัพื้นที่ประมาณ 850 ไร ไวเปนแหลงน้ํา ทําประปาภูเขาหาของปาเชน เหด็ หนอไม สมุนไพร ชนิดของไมม ีไมไผ,ประดู,ตะเคียน,ตะแบก,สักหวาย สินทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชนพื้นที่หมูบานประมาณ 300 ไร ประชากร 1000 คน220 ครัวเรือน นับถือผี มีโรงเรียน 1 แหง อาชีพทําการเกษตรปลูกขาวโพด พืชไร รับจาง ในปาชมุชนมีสัตวปาเปนจํานวนมาก 2. ประวัติชุมชนบานปาตึงหมูท่ี 5 ประกอบดวยชนเผาไทลื้อ,คนพื้นเมอืง,คนยอง อพยพมาจาก อ.แมจัน ,อ.พาน, อ.เชียงคํา, อ.แมสาย จ. เชียงรายและ จ. ลําพูน ตั้งแตประมาณป พ.ศ. 2509 ปาชุมชนของบานปาตึงริเร่ิมขึ้นในป พ ศ 2518 ขณะนั้นมีราษฎร 258 ครอบครัว ไดจัดตั้งคณะกรรมการขึ้นแบงเขตปาชุมชนออกจากพื้นที่ทํากนิของชาวบาน ไดพื้นที่ปาชมุชนจํานวนประมาณ 400 ไร ชนิดของไมมี สัก ,ประดู, กอ, เต็ง กระทอนปา, คอแลน, ไผ ,เห็ด, หนอไม ขุมทรัพยชุมชน พลังชุมชน พื้นที่หมูบานประมาณ 400 ไร ประชากร 2,009 คน 320 ครัวเรือน นับถือศาสนา พุทธ มีวัด 1 วดั โบราณวัตถุเจดีย 2 แหงวัดโบราณ 1 แหง โรงเรียน 1 แหง ศูนยเด็กเล็ก 1 แหง ศนูยหัตกรรมพื้นบาน (โรงทอผา) สถานที่ทองเที่ยวมีน้ําตกธรรมชาติ ทําไรขาวโพด สวนล้ินจี ่ทํานา เล้ียงสตัว สวนยางพารา 3. ประวัติชุมชนบานเกาะผาคําหมูท่ี 6 เมื่อป พ . ศ. 2493 ราษฎรจากประเทศลาวขามแมน้ําโขงมายงัฝงงประเทศไทยทีบ่านเตาถานมาทํามาคาขายและมีราษฎรไทยมาจากภาคอสีาน จากภาคเหนือ จ.แพร,จ.ลําปาง อพยพมาอยูรวมกันจนถึงป พ. ศ.2525 จึงเปลี่ยนชื่อจากบานเตาถานเปนบานเกาะผาคํา ช่ือเกาะผาคําเพราะวาหนาหมูบานมีแมน้าํโขงไหลผานมีเกาะอยูกลางน้ํา ปาชุมชนของบานเกาะผาคําเริ่มจาก ชาวบานในชุมชนเห็นวาปาไมในบริเวณรอบๆ หมูบานคอยๆ หายไปเปนบานเรอืน ที่ทํากินและเปนสิทธิ์เฉพาะบุคล จึงรวมตัวกันเมื่อประมาณ 18 ปที่ผานมา กนัเขตใกลๆกับวัดเกาะผาคําจาํนวนพื้นที่ประมาณ 500 ไร ใหเปนปาชุมชนของหมูบาน ชนดิของไมมี ตะเคยีน ,กอ, ตึง,ไผ,หวาย ของปามีเห็ด ขุมทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน พื้นที่หมูบานประมาณ 1047 ไร ประชากร 236 คน 58 ครัวเรือน ศาสนาพุทธ มีวัด 1 แหง อาชีพทํานา เล้ียงสัตว ประมง (หาปลาในแมน้ําโขง ) รับจาง สวนผลไม ไรยาสูบ จักสาน ทําไมกวาด

Page 33: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

33

4. ประวัติชุมชน บานหวยกวานหมูท่ี 9 เปนชนเผาอ้ิวเมีย่นหรือเยา อพยพมาจากชายแดน อ.แมสาย แมสลอง อ.แมจัน มาตั้งบานเรือนอยูที่ บานหวยกวานตัง้แตป พ.ศ. ที่เทาไหรไมมีการบันทึกไว ปาชุมชนของบานหวยกวาน เกิดจากประชาชนไดประโยชนจากปา จึงมีความเห็นชอบของชมุชนอนุรักษปาประจําหมูบานไวจํานวนประมาณ 240 ไร ชนิดของไม ประดู , ไผ, ตะเคียน,ตะแบก,หวาย,สัก,สมุนไพร ขุมทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน พื้นที่หมูบานประมาณ 70 ไร ประชากร 800 คน 80 ครัวเรือน นบัถือบรรพบุรุษ ยดึถือประเพณตีรุษจีน มีโรงเรียน 1 แหง สถานที่สําคัญคืออนุสรณสถาน 3 ผูกลา อาชีพทําไร ขาวโพด รับจาง ทํานาโดยการปลูกขาวไร 5. ประวัติชุมชนบานสันทรายกองงาม หมูท่ี 10 ประชาชนสวนใหญเปนชนเผาไทลือ้ คนพื้นเมือง ประวัติเดิมเปนหมูบานราง ช่ือบานปากลวย มมีราษฎรคนพื้นเมืองมาทําไร จํานวน 10 ครอบครัว เปนพืน้ที่อุดมสมบูรณ ตอมาชนเผาไทลื้อไดอพยพมาอยูรวมดวยจนถงึป พ.ศ. 2518 ไดตั้งชื่อหมูบานใหมวา สันทรายกองงาม อยูในการปกครองของอําเภอแมจัน จงัหวัดเชียงราย มาถึงป พ.ศ. 2522 จึงมาอยูในการปกครองของอ.เชียงแสน จ.เชยีงราย ปาชุมชนของบานสันทรายกองงามเริ่มตนขึ้นเมื่อป พ.ศ. 2518 โดยราษฎรในหมูบานและกรรมการหมูบานเห็นสมควรกันพืน้ทีป่าชุมชนขึ้นเพื่ออนุรักษปาไมไวใหรุนลูกหลานและเยาวชนรุนหลัง ไดพื้นทีเ่หมาะสมออกจากหมูบานไปทางทิศตะวนัออกประมาณ 500 เมตร มีสภาพเปนที่ราบเนินเขาสภาพปาไมยังคงสมบูรณเนือ้ที่ประมาณ 500 ไร และปลายป พ.ศ. 2518 ราษฎรและกรรมการหมูบานมีความเหน็ที่จะรักษาปาไวใหเปนปาถาวร อุดมสมบูรณสืบไป จึงริเร่ิมตั้งกฎระเบยีบการใชปาชุมชนรวมกนัขึ้น 3 ขอดังนี ้ 1. ถาผูใดตัดไม 1 ตน ตองเสียคาปรับ 500 บาท ถึง 1,000 บาท 2. หามลาสัตวในปาชุมชน ฝาฝนปรับตัวละ 1,000 บาท 3. หามจุดไฟในปาชุมชน ฝาฝนปรับตัวละ 5,000 บาท ชนิดของไม ประดู ,สัก , หวาย ,ไมแดง ,ไมรัง , ไมไผ , สมุมไพรหลายชนิด ขุมทรัพยชุมชน ขุมพลังชุมชน พื้นที่หมูบานประมาณ 200 ไร ประชากร 1,200 คน 240 ครัวเรือน ศาสนาพุทธ มีวัด 2 แหง โรงเรียน 1 แหง สถานีอนามัย 1 แหง หมวดการทาง 1 แหง มสีงที่นาสนใจคือ กลุมดนตรีพื้นบาน กลุมวัฒนธรรมประเพณีชาวไทลื้อ อาชีพรับจาง คาขาย ทําการเกษตร เล้ียงสัตว ประวัติชุมชน บานหัวยน้าํเย็น หมูท่ี 13 เปนชนเผาอ้ิวเมยีนหรือเยา มาตั้งบานเรือนอยูบานหวยน้ําเย็น ตั้งแตป พ.ศ.2512 อพยพมาจาก อ.เทิง จ.เชียงราย พื้นที่เปนภูเขาสูงมีการถางปาจํานวนมาก เพื่อทําไรเล่ือนลอย ปาชุมชนของบานหวยน้ําเย็นเกิดขี้นจากชาวบานสวนหนึ่งมีแนวคดิ จะรักษาพื้นปาไว เพื่อเปนแหลงอาหาร แหลงน้ํา แหลงสมุมไพร ชาวบานจึงรวมตวักันขึน้แบงกนัเขตภูเขา ออกจากการถางปา ทําไรเล่ือยลอย ไดเนื้อที่ประมาณ 150 ไร และอนุรักษ ไวจนปจจุบัน บานหัวยน้ําเย็น มปีาตนน้ํา แยกจากพื้นที่ปาชมุชน ของหมุ บานอีกจํานวนประมาณ 800 ไร เปนตนน้ําของน้ําแมแอบ ลําหวยน้ําแมเย็น ชนดิของไม ไมเตง็ ไผ ไมแดง ไมลัง ตะเคียน จําปปา หนอไม สมมุไพรหลายชนิด ขุมทรัพย ขุมพลังชุมชน พืน้ที่ประมาณ ไร

Page 34: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

34

ประวัติชุมชน บานแซวกลางหมุท่ี 14 เปนราษฎรที่อพยพมากจาก จ.เชียงใหม จ.ลําพูน ชนเผาไทยลื้อ , ชาวยอง มาอยูรวมกันเปนบานแซวกลาง อยูในการปกครองของ อ.แมจัน จ.เชียงราย จนถึงป พ.ศ. 2524 จึงมาอยูในการปกครองของ อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ปาชุมชนของบานแซวกลาง เร่ิมตนจากราษฏรในชุมชนมีความตองการที่จะรกัษาปาไมไกลๆ หมูบานไวเปนแหลงปจจยั 4 จึงรวมตัวคัดเลือกพื้นทีท่ี่มีความเหมาะสม ไดพื้นที่จํานวน 1,005 ไร เปนปาชุมชนของหมูบาน ชนิดของไม , ไมไผ , ตะแบก , ประดู , กอ , หนอไม , หวาย , เห็ด

Page 35: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

35

กิจกรรมที่ 4 การคนหาความตองการชุมชนและแนวทางการพฒันาชุมชน โดยการมีสวนรวมของประชาชน การประชุมเชิงปฏิบตัิการโดยการมีสวนรวมของประชาชน วันท่ี 5-7 เมษายน พ.ศ.2550 สํารวจภาคสนาม สถานที่จัดประชุม หอประชุมหมูบานปาตึงหมูท่ี5 ต.บานแซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ผูเขารวมประชุม จํานวน 9 คน รายช่ือผูเขารวมประชุม และสํารวจภาคสนาม 1. นายทองคํา จับใจนาย 2 นายแสงตงิ แซพาน 3 นายณรงค แกวคํา 4 นายจาํนงค แกวดํา 5, นายเสมา กาคํา 6 นายคําตัน ทวิาคํา 7 นายอุดมกจิ สุขศิริมงคลกิจ 8 นายณรงค วังมณี 9 นายอานภุาพ เจริญไชย วิทยากร เนื้อหาการจัดกิจกรรม กําหนดการ 8.30 ลงทะเบียน 9.00 ผูนําหมูบานสงมอบแผนที่ปาชุมชน ที่จัดทํามาตามความเปนจริง และอธิบายแผนที ่10.00 วิทยากร มอบแบบสอบถามที่จัดพมิพเสร็จเรียบรอยแลว เปนแบบสอบถามที่มาจากการมีสวนรวม กันสรางของชุมชน 7 หมูบานที่เขารวมโครงการ เมื่อวันที่ 23 -25 มีนาคม 2550 เพื่อลงสํารวจภาคสนาม คนหาความตองการของชุมชน มีช่ือวา แบบสอบถามความพึงพอใจและรับขอเสนอแนะ โครงการยกระดับการอนุรักษปา ไม โดยการมีสวนรวมของประชาชน ตําบลบานแซว อําเภอเชยีงแสน จังหวัดเชียงราย การลงสํารวจภาคสนามใหผูนําชมุชนคัดเลือกทีมหมูบานละสามคน จะมาพบกันอีกครัง้ วันที่ 7 เมษายน 2550 สถานที่ ที่ทําการผูใหญ บานสันทรายกองงามหมูที่ 10 ตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวดัเชยีงราย เพื่อสงมอบผลงานการลงสํารวจภาคสนาม 11.30 ปดประชุม

Page 36: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

36

ผลของการจัดกิจกรรมที่ 4

การลงสํารวจภาคสนาม วนัที่ 5 - 7 เมษายน 2550

ผลการประชุมวันที่ 5 - 7 เมษายน 2550

Page 37: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

37

แผนที่ของชุมชน

z

แผนที ่

แผนที ่

Page 38: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

38

แผนที ่

แผนที ่

Page 39: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

39

แผนที ่

แผนที ่

Page 40: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

40

ตัวอยางแบบสอบถาม(1)

Page 41: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

41

ตัวอยางแบบสอบถาม(2)

Page 42: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

42

การประชุมเตรียมตอนรับคณะรัฐมนตรีประเทศ AFGHANISTAN & U N D P

Page 43: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

43

จะเดินทางมาทองท่ีตําบลบานแซว อําเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย วันท่ี 1 พฤษภาคม 2550 สถานที่ ที่ทําการผูใหญบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 วันที่ 27 เมษายน 2550 ผูเขารวมประชุม กํานันตําบลบานแซว ผูนาํหมูบานที่เขารวมโครงการ นายอานภุาพ เจริญไชย นางจุฬาวดี หอมจันทร นายอัศนีย วงคอารี ผลการประชุม สถานที่หอประชุมบานสันทรายกองงามใชเปนที่ตอนรบั มอบมาลัยดอกมะลิสด จัดบรรเลง สลอ ซอ ซึง เปนดนตรีพืน้บานของภาคเหนือ โดยคนเฒาและเยาวชน บรรยายเรื่องการอนุรักษปาชุมชน โดยการมีสวนรวมของประชาชน บรรยายโดยคณะกรรมการปาชุมชน จัดเลี้ยงกาแฟ น้ําดื่ม มอบของที่ระลึก ตอจากนั้น เขาพื้นที่ปาชุมชนบานสันทรายกองงามชมสมุนไพรตามธรรมชาติ ที่เกิดขึ้น เขาพื้นที่ปาชุมชนบานปาตึงชมน้ําตกตามธรรมชาติ และวัดผาลาดซึง่มีโบรานสถานเกาแก มีลําน้าํใหลผานขางวัด กอกําเนดิ น้ําตกผาลาด ซ่ึงเปนตนกําเนิดลําน้ําแมแอบ

โบราณสถาน วันที่ 1พฤษภาคม 2550

Page 44: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

44

โบราณสถาน วันที่ 1พฤษภาคม 2550

รัฐมนตรีชวยมหาดไทยประเทศอัฟกานิสถานมอบเข็มที่ระลึกให คณุอานุภาพ เจริญไชย

เนื่องในโอกาสมาศึกษาดูงานและเยี่ยมชมโครงการ วันที่ 1พฤษภาคม 2550

Page 45: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

45

คนเฒาและเยาวชนเลนดนตรีพื้นบาน สลอ ซอ ซึง ตอนรับคณะศึกษาดูงาน วนัที1่พฤษภาคม 2550

คณะถายรูปรวมกับกรรมการปาชุมชนในโครงการ วันที ่1พฤษภาคม 2550

Page 46: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

46

คณะเขาเยี่ยมชมแหลงสมุนไพรธรรมชาติ วันที่ 1พฤษภาคม 2550

คณะนั่งพักผอนภายในวัดน้ําตกผาลาด วันที่ 1พฤษภาคม 2550

Page 47: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

47

เยี่ยมชมโบราณสถานที่วัดน้าํตกผาลาด วันที่ 1พฤษภาคม 2550

คณะเขาชม น้าํตกธรรมชาติในเขตปาชุมชน บานปาตึงหมูที่ 5 หนาวดัผาลาด

Page 48: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

48

วันที ่1พฤษภาคม 2550 เร่ืองสงโครงการเขาประกวดรางวัลลกูโลกสีเขียว ไดรับการประสานจากสถาบันพระปกเกลา โดย ด.ร. ถวิลวดี บุรีกุล ใหสงผลงานของโครงการการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน เขาประกวดรางวัลลูกโลกสีเขียว ประมาณเดือนพฤษภาคม 2550 ภาพถายการตอนรับคณะกรรมการลูกโลกสีเขียว 3คร้ัง

ตอนรับกรรมการลูกโลกสีเขียวหอประชมุบานผาคํา หมู 6

ตอนรับกรรมการลูกโลกสีเขียวหอประชมุบานผาคํา หมู 6

Page 49: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

49

ตอนรับกรรมการลูกโลกสีเขียวหอประชมุบานผาคํา หมู 6

ตอนรับกรรมการลูกโลกสีเขียวหอประชมุบานผาคํา หมู 6

Page 50: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

50

โครงการยกระดับการอนุรักษโดยการมีสวนรวมของประชาชน ตามแนวพระราชดําริ 72 พรรษา พระบรมราชินีนาถ

( People’s Audit on forest conservation )

Page 51: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

51

กิจกรรมที่ 5-6 การติดตามสนับสนุนและประเมินผลอยางมีสวนรวม การประชุมเชิงปฏิบัติการ โดยการมีสวนรวมของประชาชน วันที่ 16-17 กมุภาพันธ 2551 1. การติดตามสนับสนุนและประเมนิผล เพื่อใหเกิดการปรับปรุงดานการบรหิารและพัฒนาชุมชน ใหสอดคลองกับความตองการของประชาชน 2. ประเมินผลและสรุปผลของการบริหารแบบมีสวนรวมระหวางผูมีสวนไดเสยีและผูเกี่ยวของ 3. รวมกันเพิ่มประสิทธิภาพการอนุรักษปาไม ภายใตความตกลงรวมกันเปนธรรมนูญพลเมือง สถานที่จัดประชุม หอประชุมบานสันทรายกองงามหมูที่ 10 ต. บานแซว อ.เชยีงแสน จ.เชียงราย ผูเขารวมประชุมคณะกรรมการหมูบานปาไม ผูนาํชุมชนหมูที่ 4,5,6,9,10,13,14 จํานวน 53 คน รายช่ือผูเขารวมประชุม 1. บานหวยเดื่อหมูท่ี 4 1นายอุดมกิจ สุขศิริมงคล 2 นายโกวิทย แซฟุง 3 นายประสทิธ แกนธิ 2. บานปาตึงหมูท่ี 5 1.นายบุญชวย คําเมืองชื่น 2 นายจกัร ประชุม 3 นายบุญเที่ยง กันทะอิน 4.นายจรัญ จําปาทอง 5 นายบุญธรรม สุคํามา 6 นายคําตัน ทิวาคํา 3. บานเกาะผาคําหมูท่ี 6 1.นายภิรมย จันทรรังษี 2.นายบัญชา แกวคํา 3.นายอนันต จงรักษ 4. นายจํานงค จงรักษ 5.นายสุนทร เพรชฟก 4. บานหวยกวานหมูท่ี 9 1.นายไพโรจน ฟุงสกุลเสรี 2 นายไซเชียง แซจาว 3 นายพีรพัฒ สมพร 4 นายนอย แซจาว 5 นายชัยวัฒ เจริญศีรโชติชวง 6 นายบรรจง สุคนธวัฒเมธี 7 นายเลาอู แซฟุง 8 นายเกาฟาม แซพาน 9 นายศราวุฒิ ฟุงสกุลเสรี 5. บานสนัทรายกองงามหมูท่ี 10 1. นายทองคาํ จับใจนาย 2. นายยนืยง แสงสุวรรณ . 3. นายอนันต ศิริวงคษา 4. นายเฉลิมชัย จับใจนาย 5. นายกองคํา นอยหมอ 6.นายสนอ คํามูล 7 .นายสงัด ใจแกว 8.นางนอย ไชยนาท 9.นาย ส. 6. บานหวยน้ําเย็นหมูท่ี 13 1. นายเกาเชียง แซล่ี 2. นายพนาไพร แซฟุง 3. นายแสงติง แซพาน 4 นายอุงไหน แซฟุง 5 นายมนตชัย แซพาน 6 นายเจยีมลิน แซจาว 7 นายไหนเส็ง แซลี 7. บานแซวกลางหมูท่ี 14 1นายณรงค แกวคํา 2นายอนิจันทร แกวคาํ 3นายเรือน คาํแหวน

Page 52: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

52

4นายสมบุญ แกวคํา 5นายประพันธ แกวคํา 6 นายสันลี แกวคํา วิทยากรและผูประสานงาน นายอานุภาพ เจริญไชย กาํนันบุญธรรม จันทาพูน นายอัศนีย วงคอารี น.พ. อุทัยวรรณ กาญจนกามล นางจฬุาวดี หอมจันทร นางนภาพร จันทมิา แมหลวงบานสันทรายกองงามหมูที่ 10

เนื้อการจัดกิจกรรม กําหนดการ

วันที่ 16 กุมภาพันธ 2551 8.00 ลงทะเบียน 8.30 สรางแผนที่ทางความคิดรวมกัน 10.00 รับประทานอาหารวาง 10.30 สรุปการสรางแผนที่ทางความคิดรวมกัน 12.00 รับประทานอาหารกลางวัน 13.00 รวมกนัคนหาอนาคต 14.00 รับประทานอาหารวาง 15.00 สรุปการคนหาอนาคตรวมกัน 16.30 ปดการประชุม ผลการประชุม

รวมกันสรางแผนที่ความคิด โดยใชบัตรคํา แบงเปนหกกลุม กลุมมวนใจ กลุมฮักปา กลุมพิทักษปาสีเขยีว ความสามัคคี ปาดีมีสัตวอยู มีปาเขียวชุมชืน่ด ีปองกันไฟปาไมใหลาม ชวยกนัรักษาปาไม สามารถอนุรักษปาใหเปนปา ปาอุดมสมบูรณ อนุรักษดูแลปาชุมชน อยางถาวร ตนไมอุดมสมบูรณ มีปามีอาหาร ปลูกตนไมเสริมที่วางเปลา เพิ่มแหลงน้ํา รักปารักสัตว รวมใจรวมแรง มีสัตวปามาก มีน้ํามียา ความสําเร็จคือความสามัคคี ความรัก เรารักปาไมสัตวปาไดอาศัย รวมคิดรวมทํา ของปามีมาก ไมทําลายปาไม ความสําเร็จจึงตามมา สมุนไพร มีปามีสมุนไพร สามารถจัดกฎระเบียบ น้ําไมทวม เราไมจดุไฟในปาของเรา คุมครองปาได

Page 53: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

53

อากาศดี หามตัดไมในปาชุมชน ริมน้ําลานไผ มีกฎระเบยีบ มีปาสัตวอยู ไมเห็นแกตวั กลุมบานเล็กในปาใหญ กลุมปาในฝน กลุมหมูบานกระรอก การดูแล ผมดีใจเห็นปาสวยงาม ชาวบานใหความรวมมือ การปองกัน ผมรักปา รักษาปาไม การรักษา น้ําสมบูรณ ปองกันไฟปา และสงเสริม เพิ่มแหลงน้ํา รักษาสัตวปา ผมรักปาไม ปลูกปาเพิ่ม รักสิ่งแวดลอม ความสามัคคี ฟนฟูปา ของเรานั้น บานเล็กในปาใหญ จะรักษาไว เปนแหลงทองเทีย่ว ตลอดไป เชิงนิเวศน สรางรายไดแกชุมชน การสรางแผนที่ทางความคิดรวมกัน มีความหลากหลายในความตองการ แบงเปนหวัขอดั้งนี ้สามัคคี สรางเสริม สรางสรรค ปองกัน อนุรักษรักษา เศรษฐกิจ

Page 54: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

54

บัตรคําแผนที่ทางความคิด วนัที่ 16- 17 กุมภาพันธ 2551

Page 55: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

55

ผลการประชุม รวมกันคนหาอนาคตของชมุชนตําบลบานแซวและปาชุมชน โดยใชบัตรคํา แบงเปนหกกลุม ไดความตองการของชุมชนโดยการมีสวนรวมของชาวบานและผูนําชุมชน แบงได7หวัขอดั้งนี ้1 สิ่งแวดลอม 2 สังคม 3 การเมือง อยากไดหมูบานทองเที่ยว ชุมชนเข็มแข็ง อยากเปนกิ่งอําเภอ - ปาไมสีเขียว เมืองหลวง อยากไดเอกสารสิทธิ์ที่อยูอาศัย สถานที่ทองเที่ยว อยากใหรัฐบาลชวยดแูล อยากไดปา 4 เศรษฐกิจ หมูบานกระรอกเที่ยวชมธรรมชาติ อยากเหน็น้ําใหลไฟสวางทางด ี มีเงินใช ความเขียวชอุมของตนไมใหญ อยากใหมีโรงงานขนาดใหญ รมเย็น สรางอาชีพในชุมชน ความสมบูรณปาไมกลับมา 5ปขางหนาอยากใหมีความเจริญ ปลอดมลพิษ กวานี้สิบเทา อนาคตอยากใหมีปาไมทุกหมูบาน มีงานทําเพิ่มรายได บานเล็กในปาใหญ ดานเศรษฐกิจรุงเรือง สังคมรูรัก จัดระบบกรรมการหมนุเวียน สามัคคี ปาชุมชน 5 ปตอไปจะเปนทีเ่พาะพนัธุสัตวปา อยากเหน็ทาเรือ ในอนาคตอยากใหมีน้ําทําการเกษตร ทุกหมูบาน 5 การศึกษา 6 วัฒนธรรม 7 สุขภาพ อยากมีมหาวิทยาลัย - ตําบลบานแซว 5 ปขางหนา(อนาคต) ความเจริญกาวหนาดานการศึกษา -อยากใหตําบลสรางสวนสาธารณะตําบลใน การพักผอน -สรางตลาดในตําบลใหใหญกวานี้ การคนหาอนาคตของชุมชน การเมืองและสิ่งแวดลอมมาเปนลําดับตน ตามดวยสุขภาพ การศึกษาสงัคม

Page 56: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

56

บัตรคําการรวมกันคนหาอนาคตเมื่อแยกหวัขอตามความตองการของชุมชน วันที่ 16- 17 กุมภาพนัธ 2551

บัตรคําการรวมกันคนหาอนาคต วันที่ 16- 17 กุมภาพนัธ 2551

Page 57: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

57

ภาพผูเขารวมประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมฯลงทะเบียน วนัที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

ภาพผูเขารวมประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมฯ วันที่ 16-17 กมุภาพันธ 2551

Page 58: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

58

ภาพผูเขารวมประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมฯ วันที่ 16-17 กมุภาพันธ 2551

Page 59: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

59

ภาพผูเขารวมประชุมเชิงปฏิบัติการโดยการมีสวนรวมฯ วันที่ 16-17 กมุภาพันธ 2551

อานบัตรคําแผนที่ทางความคดิของทุกคน วนัที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

Page 60: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

60

ท.พ. อุทัยวรรณ กาญจนกามล อธิบายเรื่องการใชบัตรคํา วันที่ 16-17 กุมภาพนัธ 2551

วันท่ี 17 กุมภาพันธ 2551 เนื้อหากจิกรรม กําหนดการ 8.30 ลงทะเบียน 9.0 รวมกันคิดจัดทําธรรมนูญพลเมือง ที่จะใชรวมกัน 10.0 รับประทานอาหารวาง 11.0 สรุปความตองการของการจดัทําธรรมนูญพลเมือง 12.0 รับประทานอาหารกลางวัน 13.30 ประเมนิผลแบบมีสวนรวม 14.30 รับประทานอาหารวาง 15.00 สรุปการประเมินผลแบบมีสวนรวม(ตอ) 17.00 ปดการประชุม

Page 61: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

61

ผลการจัดทําธรรมนูญพลเมืองที่ตําบลบานแซว

ธรรมนูญพลเมือง คือกฎขอบังคับที่จะใชรวมกัน 7 หมูบานและหมูบานเครือขาย มีเนื้อหาดังตอไปนี้ ขอที่หนึ่ง ไมลาสัตวในปาชมุชนของหมูบานอื่นโดยไมไดรับอนุญาต ขอที่สอง ไมเขาไปตัดไมและหาของปาในเขตปาชุมชนของหมูบานอื่นโดยไมไดรับอนุญาต ขอที่สาม จะแลกเปลี่ยนความรู ประสบการณ ขอมูล เกีย่วกับการพัฒนาปาชุมชนซึ่งกันและกัน ขอที่ส่ี ยินดีตอนรับสมาชิกใหม ที่จะเขารวมโครงการในอนาคต ขอที่หา อนญุาตใหสมาชกิในเครือขายปาชุมชนใชทรัพยกรในปาชมุชนของตนเอง ไดตามสมควร และตามความเปนจริง โดยความเห็นชอบสวนใหญของสมาชิก ขอที่หก ยินดีสนับสนุนสินคาจากปาชมุชนในเครือขาย และการทองเที่ยวเชิงอนุรักษในปาชุมชนของ เครือขาย สนับสนุนกิจกรรมตางๆในเครือขายปาชุมชน ขอที่เจ็ด ใหความรวมมือในการประสานงาน ประชาสัมพันธ และตอนรับ ใหเกิดเครือขายการอนุรักษปา ชุมชนโดยการมีสวนรวมของประชาชน เพิ่มขึน้ในอนาคต

รวมเปนพหุภาคี จัดทําธรรมนูญพลเมือง วนัที่ 16-17 กุมภาพันธ 2551

Page 62: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

62

การประเมินผลการดําเนินงานของทีมงานอยางมีสวนรวม โดยใชบัตรคําและแผนทีใ่ยแมลงมุม แบงเปนหกกลุมไดผลการประเมินลําดับความสําคัญ ตามบัตรคําและแผนที่ใยแมลงมุมดั้งนี ้1 ความสามัคคีคือพลัง 2 บุคลากร 3 ปจจัย 4 วิสัยทัศน เขาใจกนั รับผิดชอบตอหนาที่ ขาดงบประมาณ _ มีความจริงใจตอกัน มีความรูและหนาที่ เงิน ความสามัคคีและกําลังใจ เข็มแข็ง งบประมาณ ของชุมชน ความเสียสละ ก.ออมทรัพย ความรวมใจกนั ความเสียสละเวลา รวมพลัง ความสามัคคีความเข็มแข็ง รวมใจ ความเขาใจกัน มีความจริงใจตอตนเองและผูอ่ืน ชุมชนสามัคคี สามัคคีงบประมาณ ความรวมมือ ความสมัครใจ รวมมือกนั ไดรับความรูหลายอยางทําใหเกิดกําลังใจจงึทํางานรวมทมีกันได รักใครปองดอง การประเมินผล สรุปตามความสําคัญของบัตรคําและแผนที่ใยแมลงมมุ ความสามัคคีเปนลําดับแรก บุคลากร ปจจัย

Page 63: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

63

สรุปความตองการของชุมชนและประเมนิผลรวมกัน วันที ่16- 17 กุมภาพันธ 2551

สรุปความตองการของชุมชนและประเมนิผลรวมกัน วนัที่ 16- 17 กุมภาพันธ 2551

Page 64: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

64

ภาคผนวก

“อบรมการยกระดับ การใหบริการสาธารณะโดยการมสีวนรวมของประชาชนระดบักาวหนา” (Advance People’ s Audit )

วันที ่25 -29 กมุภาพันธ 2551 ณ. ชลพฤกษรีสอรท จ. นครนายก นายอานภุาพ เจริญไชย เจาของโครงการ การยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน นางจุฬาวดี หอมจันทร ผูประสานงานโครงการ ไดรับการคัดเลือกใหเขาอบรม(Advance People’ s Audit )

รวมกับเพื่อนๆที่มาจากสี่ภาคของประเทศไทย ภาคเหนอื ภาคอีสาน ภาคกลาง ภาคใต

จากเดิมมีผูไดเขารับการอบรมภาคละหนึ่งจังหวดัๆละ 50 คน รูสึกภาคภูมิใจที่ไดรับการคดัเลือกเปนหนึง่ใน 27 คน

Page 65: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

65

อบรมการยกระดับ กาวหนา

อบรมการยกระดับ กาวหนา

Page 66: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

66

อบรมการยกระดับกาวหนา

Page 67: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

67

อบรมการยกระดับ กาวหนา

Page 68: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

68

อบรมการยกระดับ กาวหนา

Page 69: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

69

การนําเสนอผลงานโครงการ การยกระดับการอนุรษัปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน (People’ s Audit )

วันที่ 11 มีนาคม 2551 ณ. โรงแรมเดอะแกรนด อยุธยา บางกอก การนําเสนอผลงานในครั้งนี้สถาบันพระปกเกลา & UNDP จัดพิมพเปนหนังสือ

ชื่อวา เรือ่งเดนอยากเลา มีผลงานของหลายโครงการในหนังสอื

Page 70: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

70

Page 71: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

71

Page 72: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

72

Page 73: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

73

ปจจัยแหงความสําเรจ็ – ผูนําชุมชนและประชาชนทั้ง 7 หมูบาน พระสงฆในพื้นที่ หมูบาน

ใกลเคียง เปดใจใหโอกาส ทําใหชุมชนเกิดนวตกรรมทางความคิด – คณะวิทยากร ซึ่งมาจากเพื่อนๆ รวมสถาบัน รุนที่ 1 มาถายทอดความรู – คณะอาจารยจากสถาบนัพระปกเกลา และ สํานักงานคณะกรรมการ

พัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ภายใตการสนับสนุนของโครงการพัฒนาแหงประชาชาติประจําประเทศไทย (UNDP) ใหคําปรึกษาและสนับสนุน

Page 74: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

74

สถาบันพระปกเกลาและ UNDP ตอนรับคณะศกึษาดูงานจากประเทศเวียนดนาม ณ โรงแรม The Teak Spa & Resort จังหวัดเชียงราย วันที ่ 17-21 มีนาคม 2551

Page 75: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

75

คณะศกึษาดูงานจากประเทศเวียดนามเขาอบรมการมีสวนรวมของประชาชน

Page 76: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

76

พตท.ธาตรี กุลวัฒน ศิษยเกาสถาบันพระปกเกลา นําเสนอโครงการ ตํารวจยิ้ม

นายอนภุาพ เจริญไชย ศิษยเกาสถาบันพระปกเกลา นําเสนอโครงการ การยกระดับการอนุรักษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน

Page 77: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

77

การประเมินผลโดยการมีสวนรวม

Page 78: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

78

Page 79: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

79

คณะศกึษาดูงานจากประเทศเวียดนาม เขาเยีย่มชม โครงการการยกระดับการอนรัุกษปาไมโดยการมีสวนรวมของประชาชน ณ.ตําบลบานแซว อ.เชียงแสน

จังหวดัเชยีงราย วันที่ 19 มีนาคม 2551

บานหวยน้ําเยน็หมูที่ 13ตอนรับคณะศกึษาดูงานจากประเทศเวียดนาม วันที่ 19 มีนาคม 2551

Page 80: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

80

อธิบดีชนกลุมนอยจากประเทศเวียดนามมอบของที่ระลึกให นายทองคํา จับใจนาย ผูใหญบานสันทรายกองงาม หมู 10

นายสมควร สุตะวงค นายก อบต.บานแซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย มอบของที่ระลึกให

Page 81: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

81

นักศึกษาแลกเปลี่ยนจากประเทศสหรัฐอเมริกา เขาเยีย่มชมโครงการฯ

นายปรีชา กมลบุตร ผูวาราชการจังหวัดเชยีงราย เล้ียงตอนรับคณะศกึษาดูงานจากประเทศเวียดนาม เจาหนา UNDP คณะอาจารยและนักศกึษาสถาบันพระปกเกลา ณ ภัตคารยูนาน ริมแมน้ํากก จังหวดัเชียงราย

Page 82: People's Audit on forest conservation:รายงานโครงการยกระดับการอนุรักษ์ป่าไม้โดยการมีส่วนร่วมของประชาชน

82

อธิบดีชนกลุมนอย ประเทศเวียดนาม มอบของที่ระลึกใหทานผูวาราชการจังหวัดเชยีงราย


Top Related