Leefmilieu Brussel

FOTOVOLTAISCHE ZONNE-ENERGIE

THERMISCHE ZONNE-ENERGIE

Steacutephane BARBIER

Dienst Facilitator Duurzaam Bouwen

Specialist hernieuwbare energie

Opleiding Duurzaam Gebouw

ENERGIE

DEEL I FOTOVOLTAISCHE ZONNE-ENERGIE

Doelstellingen van de presentatie

Basisbegrippen en principes

Administratieve procedures

Steun voor investeringen en beschikbare productie

in het BHG (Brussels Hoofdstedelijk Gewest)

Tools en hulpmiddelen

PV in enkele cijfers

Technische aspecten

BIPV (architecturale integratie van de modules)

Financieumlle stimulansen en administratieve

procedures

Toegankelijke hulptools in het BHG

FOTOVOLTAIumlSCHE ZONNE-ENERGIE

Plan van de uiteenzetting

Marktevolutie

Marktevolutie

Marktevolutie

Geiumlnstalleerd vermogen en vooruitzichten

BHG 2020

73 MWc

Op 31122011 Wallonieuml Vlaanderen Brussel

Begin van het steunmechanisme 2008 2006 2008

Geiumlnstalleerd vermogen 192 MW 1476 MW 7MW

Geiumlnstalleerd vermogen per

inwoner 56 Wcinw 231 Wcinw 6 Wcinw

Bron EF4 asbl

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

DEEL I FOTOVOLTAISCHE ZONNE-ENERGIE

Doelstellingen van de presentatie

Basisbegrippen en principes

Administratieve procedures

Steun voor investeringen en beschikbare productie

in het BHG (Brussels Hoofdstedelijk Gewest)

Tools en hulpmiddelen

PV in enkele cijfers

Technische aspecten

BIPV (architecturale integratie van de modules)

Financieumlle stimulansen en administratieve

procedures

Toegankelijke hulptools in het BHG

FOTOVOLTAIumlSCHE ZONNE-ENERGIE

Plan van de uiteenzetting

Marktevolutie

Marktevolutie

Marktevolutie

Geiumlnstalleerd vermogen en vooruitzichten

BHG 2020

73 MWc

Op 31122011 Wallonieuml Vlaanderen Brussel

Begin van het steunmechanisme 2008 2006 2008

Geiumlnstalleerd vermogen 192 MW 1476 MW 7MW

Geiumlnstalleerd vermogen per

inwoner 56 Wcinw 231 Wcinw 6 Wcinw

Bron EF4 asbl

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Doelstellingen van de presentatie

Basisbegrippen en principes

Administratieve procedures

Steun voor investeringen en beschikbare productie

in het BHG (Brussels Hoofdstedelijk Gewest)

Tools en hulpmiddelen

PV in enkele cijfers

Technische aspecten

BIPV (architecturale integratie van de modules)

Financieumlle stimulansen en administratieve

procedures

Toegankelijke hulptools in het BHG

FOTOVOLTAIumlSCHE ZONNE-ENERGIE

Plan van de uiteenzetting

Marktevolutie

Marktevolutie

Marktevolutie

Geiumlnstalleerd vermogen en vooruitzichten

BHG 2020

73 MWc

Op 31122011 Wallonieuml Vlaanderen Brussel

Begin van het steunmechanisme 2008 2006 2008

Geiumlnstalleerd vermogen 192 MW 1476 MW 7MW

Geiumlnstalleerd vermogen per

inwoner 56 Wcinw 231 Wcinw 6 Wcinw

Bron EF4 asbl

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

PV in enkele cijfers

Technische aspecten

BIPV (architecturale integratie van de modules)

Financieumlle stimulansen en administratieve

procedures

Toegankelijke hulptools in het BHG

FOTOVOLTAIumlSCHE ZONNE-ENERGIE

Plan van de uiteenzetting

Marktevolutie

Marktevolutie

Marktevolutie

Geiumlnstalleerd vermogen en vooruitzichten

BHG 2020

73 MWc

Op 31122011 Wallonieuml Vlaanderen Brussel

Begin van het steunmechanisme 2008 2006 2008

Geiumlnstalleerd vermogen 192 MW 1476 MW 7MW

Geiumlnstalleerd vermogen per

inwoner 56 Wcinw 231 Wcinw 6 Wcinw

Bron EF4 asbl

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Marktevolutie

Marktevolutie

Marktevolutie

Geiumlnstalleerd vermogen en vooruitzichten

BHG 2020

73 MWc

Op 31122011 Wallonieuml Vlaanderen Brussel

Begin van het steunmechanisme 2008 2006 2008

Geiumlnstalleerd vermogen 192 MW 1476 MW 7MW

Geiumlnstalleerd vermogen per

inwoner 56 Wcinw 231 Wcinw 6 Wcinw

Bron EF4 asbl

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Marktevolutie

Marktevolutie

Geiumlnstalleerd vermogen en vooruitzichten

BHG 2020

73 MWc

Op 31122011 Wallonieuml Vlaanderen Brussel

Begin van het steunmechanisme 2008 2006 2008

Geiumlnstalleerd vermogen 192 MW 1476 MW 7MW

Geiumlnstalleerd vermogen per

inwoner 56 Wcinw 231 Wcinw 6 Wcinw

Bron EF4 asbl

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Marktevolutie

Geiumlnstalleerd vermogen en vooruitzichten

BHG 2020

73 MWc

Op 31122011 Wallonieuml Vlaanderen Brussel

Begin van het steunmechanisme 2008 2006 2008

Geiumlnstalleerd vermogen 192 MW 1476 MW 7MW

Geiumlnstalleerd vermogen per

inwoner 56 Wcinw 231 Wcinw 6 Wcinw

Bron EF4 asbl

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Geiumlnstalleerd vermogen en vooruitzichten

BHG 2020

73 MWc

Op 31122011 Wallonieuml Vlaanderen Brussel

Begin van het steunmechanisme 2008 2006 2008

Geiumlnstalleerd vermogen 192 MW 1476 MW 7MW

Geiumlnstalleerd vermogen per

inwoner 56 Wcinw 231 Wcinw 6 Wcinw

Bron EF4 asbl

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Watt-piek (Wp)

maximaal elektrisch vermogen geleverd in standaard

testomstandigheden

- zonneschijn van 1 000 Wm2

- temperatuur de panelen van 25degC

- spectrale verdeling van de straling ofwel AM 15

Watt-uur (Wh)

1 Watt-uur energie verbruikt of geleverd door een

systeem met een vermogen van 1 Watt gedurende een

uur

Basisbegrippen

Polykristallijn silicium

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

PV oppervlakte overeenstemmend met 1 kWp

Monokristallijnen met hoge prestaties (5 tot 9 m2)

Polykristallijnen (75 tot 10 m2)

CIS-CIGS (9 agrave 11 m2)

TECD (12 tot 17 m2)

Amorf silicium (14

tot 20 m2)

Modules

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Cellen in kristallijn silicium

- Monokristallijn PV

Een enkel kristal van grote afmeting

Cellen in uniform blauw

- rendement van 12 tot 20

- Wpmsup2 ratio (~ 150 Wpm2) interessante

productiedichtheid

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (1)

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Cellen in kristallijn silicium

- Polykristallijne PV

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (2)

Meerdere kristallen

Mozaiumlek van kristallen van verschillende

grootte vorm en met verschillende orieumlntatie

Vierkante cellen

- rendement van 11 tot 15

- Wpmsup2 ratio (~ 100 Wpm2)

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Cellen in dunne lagen

Vacuuumlm plaatsing op een dunne uniforme laag die bestaat

uit een of meer halfgeleidende materialen

- Cel met amorf silicium

De halfgeleider is silicium

- werkt met weinig of diffuus licht

minus integratie op soepele of stijve drager

minus Laag rendement bij volle zon (5 tot 7)

minus grotere oppervlakken met productie die vergelijkbaar is

met kristallijn silicium

- CdTe CIGS enz

Nieuwe concepten

Soorten fotovoltaiumlsche cellen (3)

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Marktaandeel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Typische rendementen

Cdunne lagen Modules Record in laboratorium

Dye Sensitized 3 - 5 110

Silicium Amorfe Multi-overgangen (α-Si) 4 - 65 132

Silicium Microkristallijn op glas (CSG) 5 - 8

Micromorf 8 - 9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6 - 10 165

Indium Selenium koper (CIS) 9 - 12 195

Silicium kristallijn

Silicium Band 11 - 14 180

Silicium Polykristallijn (p-Si) 11 - 14 203

Silicium Monokristallijn (m-Si) 12 - 16 216

Silicium Monokristallijn hoge prestaties 16 - 20 247

Concentratie Cellen driedubbele overgangen

GaInPGaAsGe 25 - 35 411

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Investering

0

05

1

15

2

25

3

1 10 100 1000

Investe

rin

g [

EU

RW

p]

Vermogen [kWp]

Bron PV Calc

5 kWp

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Fotovoltaiumlsche

generator

Scheidingsschakelaar

gelijkstroom

Omzetter

Meter

ldquogroenestroom-

certificaten

Schakelaar

wisselstroom

Schakelbord

(met

differentiaal-

bescherming)

Bestaande

elektriciteits-

meter (GRD)

Netwerk

Elektrische

toepassingen

Gelijkstroom Wisselstroom

Verschillende functies van de omvormer

- Omzetting DC naar AC

- Synchronisatiefunctie met het netwerk

- Permanent zoeken van het maximale vermogenspunt (MPP)

- Ontkoppelingsfunctie van het netwerk

copy Energie Facteur 4 vzw

Diagram PV-systeem

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Integratie in het dak

Schuin dak

Plat dak

VERANKERING BALLASTEN

AANZUIGDEPRESSIESYSTEEM

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

Integratie in het dak

Plat dak (flexibele modules)

Verticaal geplaatst tegen de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

BIPV - Building Integrated PV

Verticale plaatsing (geiumlntegreerd in de gevel)

Semi-transparante integratie in de gevel

BIPV - Building Integrated PV

architecturale integratie

21

Energetische TVT van PV installatie

Voor installatie met cellen in kristallijn silicium

Energetische TVT = 19 hellip 40 maanden

Afhankelijk van zonnestraling

Voor PV op dak

Voor installatie van 30 jaar factor 8 hellip 18

Bron Hespful Ademe (France)

Energetische TVT van PV installatie

Datum van indiensstelling na 02082013

Toekenning van

groenestroomcertificaten Financieumlle opbrengsten

GSCMWh

1 GSC per

productie

van

MARKTPRIJS

(GSC agrave 85 euro)

Alle groottes 24 GSCMWh 417 kWh 204 euroMWh

bull Aantal toegekende groenestroomcertificaten

Productiesteun

bull Geldigheid van de GSC 5 jaar

bull Toekenningsperiode max 10 jaar na inbedrijfstelling

(verlengbaar onder bepaalde voorwaarden)

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

woningen

Eigenaars huurders vruchtgebruikerhellip

Bedrag van de premie gemoduleerd in functie van het inkomen van

het gezin en met een maximum van 30 van de factuur voor de

werken die in aanmerking komen

-

Categorie Inkomensgrens -

alleenstaande

Inkomensgrens - echtpaar

A Meer dan 60000euro Meer dan 75000euro

B Tussen 30000euro en 60000euro Tussen 45000euro en 75000euro

C Minder dan 30000 euro Minder dan 45000euro

025

euroWp

05

euroWp

1

euroWp

Investeringspremies

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

tertiaire of industrieumlle gebouwen (premie D2)

- Bedrag van de premie 025 euroWp

- Plafond 30 van de in

aanmerking komende kosten van

de factuur

Investeringspremies

Voor ondernemingen via het Bestuur Economie en

Werkgelegenheid ten behoeve van groene projecten

tot 80000 EUR op factuurbedrag

verschil in functie van de omvang van het bedrijf

voor micro- en kleine ondernemingen 40

voor middelgrote ondernemingen 30

voor grote ondernemingen 20

specifieke voorwaarden

Acitviteitensector (NACE code)

niet cumuleerbaar zijn met de energiepremie

+ 5 voor eco-dynamische ondernemingldquo

Steun na realisatie

Andere investeringssteun

Andere investeringssteun

bull Fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen

in ondernemingen

Voor industrieumlle handels- of landbouwbedrijven (uitgebaat

door een natuurlijke persoon of rechtspersoon) en vrije

beroepen

De verhoogde aftrek bedraagt 145 van de investering voor

2013 (aanslagjaar 2014)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Energetische TVT van PV installatie

Voor installatie met cellen in kristallijn silicium

Energetische TVT = 19 hellip 40 maanden

Afhankelijk van zonnestraling

Voor PV op dak

Voor installatie van 30 jaar factor 8 hellip 18

Bron Hespful Ademe (France)

Energetische TVT van PV installatie

Datum van indiensstelling na 02082013

Toekenning van

groenestroomcertificaten Financieumlle opbrengsten

GSCMWh

1 GSC per

productie

van

MARKTPRIJS

(GSC agrave 85 euro)

Alle groottes 24 GSCMWh 417 kWh 204 euroMWh

bull Aantal toegekende groenestroomcertificaten

Productiesteun

bull Geldigheid van de GSC 5 jaar

bull Toekenningsperiode max 10 jaar na inbedrijfstelling

(verlengbaar onder bepaalde voorwaarden)

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

woningen

Eigenaars huurders vruchtgebruikerhellip

Bedrag van de premie gemoduleerd in functie van het inkomen van

het gezin en met een maximum van 30 van de factuur voor de

werken die in aanmerking komen

-

Categorie Inkomensgrens -

alleenstaande

Inkomensgrens - echtpaar

A Meer dan 60000euro Meer dan 75000euro

B Tussen 30000euro en 60000euro Tussen 45000euro en 75000euro

C Minder dan 30000 euro Minder dan 45000euro

025

euroWp

05

euroWp

1

euroWp

Investeringspremies

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

tertiaire of industrieumlle gebouwen (premie D2)

- Bedrag van de premie 025 euroWp

- Plafond 30 van de in

aanmerking komende kosten van

de factuur

Investeringspremies

Voor ondernemingen via het Bestuur Economie en

Werkgelegenheid ten behoeve van groene projecten

tot 80000 EUR op factuurbedrag

verschil in functie van de omvang van het bedrijf

voor micro- en kleine ondernemingen 40

voor middelgrote ondernemingen 30

voor grote ondernemingen 20

specifieke voorwaarden

Acitviteitensector (NACE code)

niet cumuleerbaar zijn met de energiepremie

+ 5 voor eco-dynamische ondernemingldquo

Steun na realisatie

Andere investeringssteun

Andere investeringssteun

bull Fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen

in ondernemingen

Voor industrieumlle handels- of landbouwbedrijven (uitgebaat

door een natuurlijke persoon of rechtspersoon) en vrije

beroepen

De verhoogde aftrek bedraagt 145 van de investering voor

2013 (aanslagjaar 2014)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Energetische TVT van PV installatie

Datum van indiensstelling na 02082013

Toekenning van

groenestroomcertificaten Financieumlle opbrengsten

GSCMWh

1 GSC per

productie

van

MARKTPRIJS

(GSC agrave 85 euro)

Alle groottes 24 GSCMWh 417 kWh 204 euroMWh

bull Aantal toegekende groenestroomcertificaten

Productiesteun

bull Geldigheid van de GSC 5 jaar

bull Toekenningsperiode max 10 jaar na inbedrijfstelling

(verlengbaar onder bepaalde voorwaarden)

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

woningen

Eigenaars huurders vruchtgebruikerhellip

Bedrag van de premie gemoduleerd in functie van het inkomen van

het gezin en met een maximum van 30 van de factuur voor de

werken die in aanmerking komen

-

Categorie Inkomensgrens -

alleenstaande

Inkomensgrens - echtpaar

A Meer dan 60000euro Meer dan 75000euro

B Tussen 30000euro en 60000euro Tussen 45000euro en 75000euro

C Minder dan 30000 euro Minder dan 45000euro

025

euroWp

05

euroWp

1

euroWp

Investeringspremies

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

tertiaire of industrieumlle gebouwen (premie D2)

- Bedrag van de premie 025 euroWp

- Plafond 30 van de in

aanmerking komende kosten van

de factuur

Investeringspremies

Voor ondernemingen via het Bestuur Economie en

Werkgelegenheid ten behoeve van groene projecten

tot 80000 EUR op factuurbedrag

verschil in functie van de omvang van het bedrijf

voor micro- en kleine ondernemingen 40

voor middelgrote ondernemingen 30

voor grote ondernemingen 20

specifieke voorwaarden

Acitviteitensector (NACE code)

niet cumuleerbaar zijn met de energiepremie

+ 5 voor eco-dynamische ondernemingldquo

Steun na realisatie

Andere investeringssteun

Andere investeringssteun

bull Fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen

in ondernemingen

Voor industrieumlle handels- of landbouwbedrijven (uitgebaat

door een natuurlijke persoon of rechtspersoon) en vrije

beroepen

De verhoogde aftrek bedraagt 145 van de investering voor

2013 (aanslagjaar 2014)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Datum van indiensstelling na 02082013

Toekenning van

groenestroomcertificaten Financieumlle opbrengsten

GSCMWh

1 GSC per

productie

van

MARKTPRIJS

(GSC agrave 85 euro)

Alle groottes 24 GSCMWh 417 kWh 204 euroMWh

bull Aantal toegekende groenestroomcertificaten

Productiesteun

bull Geldigheid van de GSC 5 jaar

bull Toekenningsperiode max 10 jaar na inbedrijfstelling

(verlengbaar onder bepaalde voorwaarden)

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

woningen

Eigenaars huurders vruchtgebruikerhellip

Bedrag van de premie gemoduleerd in functie van het inkomen van

het gezin en met een maximum van 30 van de factuur voor de

werken die in aanmerking komen

-

Categorie Inkomensgrens -

alleenstaande

Inkomensgrens - echtpaar

A Meer dan 60000euro Meer dan 75000euro

B Tussen 30000euro en 60000euro Tussen 45000euro en 75000euro

C Minder dan 30000 euro Minder dan 45000euro

025

euroWp

05

euroWp

1

euroWp

Investeringspremies

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

tertiaire of industrieumlle gebouwen (premie D2)

- Bedrag van de premie 025 euroWp

- Plafond 30 van de in

aanmerking komende kosten van

de factuur

Investeringspremies

Voor ondernemingen via het Bestuur Economie en

Werkgelegenheid ten behoeve van groene projecten

tot 80000 EUR op factuurbedrag

verschil in functie van de omvang van het bedrijf

voor micro- en kleine ondernemingen 40

voor middelgrote ondernemingen 30

voor grote ondernemingen 20

specifieke voorwaarden

Acitviteitensector (NACE code)

niet cumuleerbaar zijn met de energiepremie

+ 5 voor eco-dynamische ondernemingldquo

Steun na realisatie

Andere investeringssteun

Andere investeringssteun

bull Fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen

in ondernemingen

Voor industrieumlle handels- of landbouwbedrijven (uitgebaat

door een natuurlijke persoon of rechtspersoon) en vrije

beroepen

De verhoogde aftrek bedraagt 145 van de investering voor

2013 (aanslagjaar 2014)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

woningen

Eigenaars huurders vruchtgebruikerhellip

Bedrag van de premie gemoduleerd in functie van het inkomen van

het gezin en met een maximum van 30 van de factuur voor de

werken die in aanmerking komen

-

Categorie Inkomensgrens -

alleenstaande

Inkomensgrens - echtpaar

A Meer dan 60000euro Meer dan 75000euro

B Tussen 30000euro en 60000euro Tussen 45000euro en 75000euro

C Minder dan 30000 euro Minder dan 45000euro

025

euroWp

05

euroWp

1

euroWp

Investeringspremies

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

tertiaire of industrieumlle gebouwen (premie D2)

- Bedrag van de premie 025 euroWp

- Plafond 30 van de in

aanmerking komende kosten van

de factuur

Investeringspremies

Voor ondernemingen via het Bestuur Economie en

Werkgelegenheid ten behoeve van groene projecten

tot 80000 EUR op factuurbedrag

verschil in functie van de omvang van het bedrijf

voor micro- en kleine ondernemingen 40

voor middelgrote ondernemingen 30

voor grote ondernemingen 20

specifieke voorwaarden

Acitviteitensector (NACE code)

niet cumuleerbaar zijn met de energiepremie

+ 5 voor eco-dynamische ondernemingldquo

Steun na realisatie

Andere investeringssteun

Andere investeringssteun

bull Fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen

in ondernemingen

Voor industrieumlle handels- of landbouwbedrijven (uitgebaat

door een natuurlijke persoon of rechtspersoon) en vrije

beroepen

De verhoogde aftrek bedraagt 145 van de investering voor

2013 (aanslagjaar 2014)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Passieve nieuwbouw of gerenoveerde lage-energiegebouw

tertiaire of industrieumlle gebouwen (premie D2)

- Bedrag van de premie 025 euroWp

- Plafond 30 van de in

aanmerking komende kosten van

de factuur

Investeringspremies

Voor ondernemingen via het Bestuur Economie en

Werkgelegenheid ten behoeve van groene projecten

tot 80000 EUR op factuurbedrag

verschil in functie van de omvang van het bedrijf

voor micro- en kleine ondernemingen 40

voor middelgrote ondernemingen 30

voor grote ondernemingen 20

specifieke voorwaarden

Acitviteitensector (NACE code)

niet cumuleerbaar zijn met de energiepremie

+ 5 voor eco-dynamische ondernemingldquo

Steun na realisatie

Andere investeringssteun

Andere investeringssteun

bull Fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen

in ondernemingen

Voor industrieumlle handels- of landbouwbedrijven (uitgebaat

door een natuurlijke persoon of rechtspersoon) en vrije

beroepen

De verhoogde aftrek bedraagt 145 van de investering voor

2013 (aanslagjaar 2014)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Voor ondernemingen via het Bestuur Economie en

Werkgelegenheid ten behoeve van groene projecten

tot 80000 EUR op factuurbedrag

verschil in functie van de omvang van het bedrijf

voor micro- en kleine ondernemingen 40

voor middelgrote ondernemingen 30

voor grote ondernemingen 20

specifieke voorwaarden

Acitviteitensector (NACE code)

niet cumuleerbaar zijn met de energiepremie

+ 5 voor eco-dynamische ondernemingldquo

Steun na realisatie

Andere investeringssteun

Andere investeringssteun

bull Fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen

in ondernemingen

Voor industrieumlle handels- of landbouwbedrijven (uitgebaat

door een natuurlijke persoon of rechtspersoon) en vrije

beroepen

De verhoogde aftrek bedraagt 145 van de investering voor

2013 (aanslagjaar 2014)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Andere investeringssteun

bull Fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen

in ondernemingen

Voor industrieumlle handels- of landbouwbedrijven (uitgebaat

door een natuurlijke persoon of rechtspersoon) en vrije

beroepen

De verhoogde aftrek bedraagt 145 van de investering voor

2013 (aanslagjaar 2014)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32604amplangtype=2067

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 21 ndash Fotovoltaiumlsche cellen overwegen

30

Tools websites hellip

Tools websites hellip PVcalc

Aandachtspunten bij realisatie

Productiesteun versus investeringssteun

Opbrengstgarantie met boete formule

Boete = ( OG(jaar n) IC(jaar n) - GSP(jaar n) - V(jaar n) ) ( GSC + tarief elektriciteit)

Monitoring en opvolging

Controle op opbrengsten

DEEL II THERMISCHE ZONNE-ENERGIE

Doelstellingen van de presentatie

De ordes van grootte kennen (straling rendement

productiviteit zonnefractiehellip)

De volgende principes begrijpen

werking

regeling

dimensionering

De inhoud van een haalbaarheidsstudie voor

thermische zonne-energie bepalen

De steunmechanismen identificeren

Variatie van de zonne-energie

Seizoengsgebonden effect

Rayonnement solaire global sur une surface d1 msup2 inclineacutee agrave 45deg pour une Anneacutee Type Moyenne en Belgique +- 1000 kWhmsup2

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Jan Feacutev Mars Avr Mai Juin Juil Aoucirct Sep Oct Nov Deacutec

kW

h

Zonnestraling

bull Maandelijkse variaties

kWhm2 MIDDELKERKE UKKEL CHIEVRES KLEINE-

BROGEL FLORENNES SPA

SAINT-

HUBERT

Januari 23 20 19 21 20 22 22

Februari 38 35 34 37 37 40 42

Maart 83 71 70 73 75 76 78

April 120 107 104 111 108 111 113

Mei 155 142 133 143 139 144 147

Juni 162 149 140 149 149 152 154

Juli 156 140 132 142 144 144 149

Aug 134 120 113 123 121 127 125

Sept 97 90 86 90 90 94 96

Okt 61 54 541 58 59 61 59

Nov 28 25 248 27 26 27 26

Dec 19 16 159 18 17 18 18

JAAR 1076 969 926 993 986 1016 1029

De gemiddelde maandelijkse zonnestraling in Belgieuml

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Kust + 10

Polders en land van

Waas

van + 5 tot + 2

naargelang de

afstand tot de

kustzone

Kempen en lemig

Vlaanderen + 2

Haspengouw - 2

Land van Herve - 5

Gileppe - Warche - 7

Ardens plateau + 2 tot + 5

Land van Gaume + 5 De gemiddelde jaarlijkse zonnestraling in Belgieuml

Variatie ten opzichte van UKKEL

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Aandachtspunten bij realisatie

Productiesteun versus investeringssteun

Opbrengstgarantie met boete formule

Boete = ( OG(jaar n) IC(jaar n) - GSP(jaar n) - V(jaar n) ) ( GSC + tarief elektriciteit)

Monitoring en opvolging

Controle op opbrengsten

DEEL II THERMISCHE ZONNE-ENERGIE

Doelstellingen van de presentatie

De ordes van grootte kennen (straling rendement

productiviteit zonnefractiehellip)

De volgende principes begrijpen

werking

regeling

dimensionering

De inhoud van een haalbaarheidsstudie voor

thermische zonne-energie bepalen

De steunmechanismen identificeren

Variatie van de zonne-energie

Seizoengsgebonden effect

Rayonnement solaire global sur une surface d1 msup2 inclineacutee agrave 45deg pour une Anneacutee Type Moyenne en Belgique +- 1000 kWhmsup2

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Jan Feacutev Mars Avr Mai Juin Juil Aoucirct Sep Oct Nov Deacutec

kW

h

Zonnestraling

bull Maandelijkse variaties

kWhm2 MIDDELKERKE UKKEL CHIEVRES KLEINE-

BROGEL FLORENNES SPA

SAINT-

HUBERT

Januari 23 20 19 21 20 22 22

Februari 38 35 34 37 37 40 42

Maart 83 71 70 73 75 76 78

April 120 107 104 111 108 111 113

Mei 155 142 133 143 139 144 147

Juni 162 149 140 149 149 152 154

Juli 156 140 132 142 144 144 149

Aug 134 120 113 123 121 127 125

Sept 97 90 86 90 90 94 96

Okt 61 54 541 58 59 61 59

Nov 28 25 248 27 26 27 26

Dec 19 16 159 18 17 18 18

JAAR 1076 969 926 993 986 1016 1029

De gemiddelde maandelijkse zonnestraling in Belgieuml

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Kust + 10

Polders en land van

Waas

van + 5 tot + 2

naargelang de

afstand tot de

kustzone

Kempen en lemig

Vlaanderen + 2

Haspengouw - 2

Land van Herve - 5

Gileppe - Warche - 7

Ardens plateau + 2 tot + 5

Land van Gaume + 5 De gemiddelde jaarlijkse zonnestraling in Belgieuml

Variatie ten opzichte van UKKEL

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

DEEL II THERMISCHE ZONNE-ENERGIE

Doelstellingen van de presentatie

De ordes van grootte kennen (straling rendement

productiviteit zonnefractiehellip)

De volgende principes begrijpen

werking

regeling

dimensionering

De inhoud van een haalbaarheidsstudie voor

thermische zonne-energie bepalen

De steunmechanismen identificeren

Variatie van de zonne-energie

Seizoengsgebonden effect

Rayonnement solaire global sur une surface d1 msup2 inclineacutee agrave 45deg pour une Anneacutee Type Moyenne en Belgique +- 1000 kWhmsup2

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Jan Feacutev Mars Avr Mai Juin Juil Aoucirct Sep Oct Nov Deacutec

kW

h

Zonnestraling

bull Maandelijkse variaties

kWhm2 MIDDELKERKE UKKEL CHIEVRES KLEINE-

BROGEL FLORENNES SPA

SAINT-

HUBERT

Januari 23 20 19 21 20 22 22

Februari 38 35 34 37 37 40 42

Maart 83 71 70 73 75 76 78

April 120 107 104 111 108 111 113

Mei 155 142 133 143 139 144 147

Juni 162 149 140 149 149 152 154

Juli 156 140 132 142 144 144 149

Aug 134 120 113 123 121 127 125

Sept 97 90 86 90 90 94 96

Okt 61 54 541 58 59 61 59

Nov 28 25 248 27 26 27 26

Dec 19 16 159 18 17 18 18

JAAR 1076 969 926 993 986 1016 1029

De gemiddelde maandelijkse zonnestraling in Belgieuml

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Kust + 10

Polders en land van

Waas

van + 5 tot + 2

naargelang de

afstand tot de

kustzone

Kempen en lemig

Vlaanderen + 2

Haspengouw - 2

Land van Herve - 5

Gileppe - Warche - 7

Ardens plateau + 2 tot + 5

Land van Gaume + 5 De gemiddelde jaarlijkse zonnestraling in Belgieuml

Variatie ten opzichte van UKKEL

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Doelstellingen van de presentatie

De ordes van grootte kennen (straling rendement

productiviteit zonnefractiehellip)

De volgende principes begrijpen

werking

regeling

dimensionering

De inhoud van een haalbaarheidsstudie voor

thermische zonne-energie bepalen

De steunmechanismen identificeren

Variatie van de zonne-energie

Seizoengsgebonden effect

Rayonnement solaire global sur une surface d1 msup2 inclineacutee agrave 45deg pour une Anneacutee Type Moyenne en Belgique +- 1000 kWhmsup2

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Jan Feacutev Mars Avr Mai Juin Juil Aoucirct Sep Oct Nov Deacutec

kW

h

Zonnestraling

bull Maandelijkse variaties

kWhm2 MIDDELKERKE UKKEL CHIEVRES KLEINE-

BROGEL FLORENNES SPA

SAINT-

HUBERT

Januari 23 20 19 21 20 22 22

Februari 38 35 34 37 37 40 42

Maart 83 71 70 73 75 76 78

April 120 107 104 111 108 111 113

Mei 155 142 133 143 139 144 147

Juni 162 149 140 149 149 152 154

Juli 156 140 132 142 144 144 149

Aug 134 120 113 123 121 127 125

Sept 97 90 86 90 90 94 96

Okt 61 54 541 58 59 61 59

Nov 28 25 248 27 26 27 26

Dec 19 16 159 18 17 18 18

JAAR 1076 969 926 993 986 1016 1029

De gemiddelde maandelijkse zonnestraling in Belgieuml

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Kust + 10

Polders en land van

Waas

van + 5 tot + 2

naargelang de

afstand tot de

kustzone

Kempen en lemig

Vlaanderen + 2

Haspengouw - 2

Land van Herve - 5

Gileppe - Warche - 7

Ardens plateau + 2 tot + 5

Land van Gaume + 5 De gemiddelde jaarlijkse zonnestraling in Belgieuml

Variatie ten opzichte van UKKEL

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Variatie van de zonne-energie

Seizoengsgebonden effect

Rayonnement solaire global sur une surface d1 msup2 inclineacutee agrave 45deg pour une Anneacutee Type Moyenne en Belgique +- 1000 kWhmsup2

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Jan Feacutev Mars Avr Mai Juin Juil Aoucirct Sep Oct Nov Deacutec

kW

h

Zonnestraling

bull Maandelijkse variaties

kWhm2 MIDDELKERKE UKKEL CHIEVRES KLEINE-

BROGEL FLORENNES SPA

SAINT-

HUBERT

Januari 23 20 19 21 20 22 22

Februari 38 35 34 37 37 40 42

Maart 83 71 70 73 75 76 78

April 120 107 104 111 108 111 113

Mei 155 142 133 143 139 144 147

Juni 162 149 140 149 149 152 154

Juli 156 140 132 142 144 144 149

Aug 134 120 113 123 121 127 125

Sept 97 90 86 90 90 94 96

Okt 61 54 541 58 59 61 59

Nov 28 25 248 27 26 27 26

Dec 19 16 159 18 17 18 18

JAAR 1076 969 926 993 986 1016 1029

De gemiddelde maandelijkse zonnestraling in Belgieuml

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Kust + 10

Polders en land van

Waas

van + 5 tot + 2

naargelang de

afstand tot de

kustzone

Kempen en lemig

Vlaanderen + 2

Haspengouw - 2

Land van Herve - 5

Gileppe - Warche - 7

Ardens plateau + 2 tot + 5

Land van Gaume + 5 De gemiddelde jaarlijkse zonnestraling in Belgieuml

Variatie ten opzichte van UKKEL

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Rayonnement solaire global sur une surface d1 msup2 inclineacutee agrave 45deg pour une Anneacutee Type Moyenne en Belgique +- 1000 kWhmsup2

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Jan Feacutev Mars Avr Mai Juin Juil Aoucirct Sep Oct Nov Deacutec

kW

h

Zonnestraling

bull Maandelijkse variaties

kWhm2 MIDDELKERKE UKKEL CHIEVRES KLEINE-

BROGEL FLORENNES SPA

SAINT-

HUBERT

Januari 23 20 19 21 20 22 22

Februari 38 35 34 37 37 40 42

Maart 83 71 70 73 75 76 78

April 120 107 104 111 108 111 113

Mei 155 142 133 143 139 144 147

Juni 162 149 140 149 149 152 154

Juli 156 140 132 142 144 144 149

Aug 134 120 113 123 121 127 125

Sept 97 90 86 90 90 94 96

Okt 61 54 541 58 59 61 59

Nov 28 25 248 27 26 27 26

Dec 19 16 159 18 17 18 18

JAAR 1076 969 926 993 986 1016 1029

De gemiddelde maandelijkse zonnestraling in Belgieuml

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Kust + 10

Polders en land van

Waas

van + 5 tot + 2

naargelang de

afstand tot de

kustzone

Kempen en lemig

Vlaanderen + 2

Haspengouw - 2

Land van Herve - 5

Gileppe - Warche - 7

Ardens plateau + 2 tot + 5

Land van Gaume + 5 De gemiddelde jaarlijkse zonnestraling in Belgieuml

Variatie ten opzichte van UKKEL

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

kWhm2 MIDDELKERKE UKKEL CHIEVRES KLEINE-

BROGEL FLORENNES SPA

SAINT-

HUBERT

Januari 23 20 19 21 20 22 22

Februari 38 35 34 37 37 40 42

Maart 83 71 70 73 75 76 78

April 120 107 104 111 108 111 113

Mei 155 142 133 143 139 144 147

Juni 162 149 140 149 149 152 154

Juli 156 140 132 142 144 144 149

Aug 134 120 113 123 121 127 125

Sept 97 90 86 90 90 94 96

Okt 61 54 541 58 59 61 59

Nov 28 25 248 27 26 27 26

Dec 19 16 159 18 17 18 18

JAAR 1076 969 926 993 986 1016 1029

De gemiddelde maandelijkse zonnestraling in Belgieuml

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Kust + 10

Polders en land van

Waas

van + 5 tot + 2

naargelang de

afstand tot de

kustzone

Kempen en lemig

Vlaanderen + 2

Haspengouw - 2

Land van Herve - 5

Gileppe - Warche - 7

Ardens plateau + 2 tot + 5

Land van Gaume + 5 De gemiddelde jaarlijkse zonnestraling in Belgieuml

Variatie ten opzichte van UKKEL

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Kust + 10

Polders en land van

Waas

van + 5 tot + 2

naargelang de

afstand tot de

kustzone

Kempen en lemig

Vlaanderen + 2

Haspengouw - 2

Land van Herve - 5

Gileppe - Warche - 7

Ardens plateau + 2 tot + 5

Land van Gaume + 5 De gemiddelde jaarlijkse zonnestraling in Belgieuml

Variatie ten opzichte van UKKEL

Effect in verband met de seizoenen

Variatie in zonne-energie

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Effect van bewolking

Variatie in zonne-energie

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Buiten de atmosfeer van de aarde is de stralingsenergie

nagenoeg constant en gelijk aan 1370 Wm2

De zonnestralen dringen door de atmosfeer bij volle zon

ontvangt een horizontaal oppervlak maximaal 1000 Wmsup2

Een blootgesteld oppervlak ontvangt directe en diffuse

straling

De jaarlijkse zonneschijn in Belgieuml bedraagt gemiddeld 1000

kWhm2

Beschikbare zonne-energie

De gemiddelde zonnestraling in Belgieuml

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energiemarkt

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energiemarkt

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Het gebruik van thermische zonne-energie

(Voor)verwarming water zwembad (20-30degC)

(Voor)verwarming sanitair water (30-60degC)

Ondersteuning verwarming kamers (20-70degC)

Proceswarmte (80deg-150degC)

Koelingklimaatregeling op zonne-energie

(TSV-sensoren = warmtebron gt 80degC)

Bron STIBEL-ELTRON

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

bull Systemen onder drukmet afvoer

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

bull Types zonnecollectoren

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Beglaasde vlakkeplaat collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuis collector

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Vacuuumlmbuizen

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Heat pipe (direct flow)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Rendement van de zonnecollectoren - EN 12975 R

end

em

ent

Temperatuurverschil tussen de sensor en de omgevingstemperatuur [degC]

Platte sensor

Vacuuumlmsensor

Absorbeerder zwembad 0 - 20degC Verwarming zwembad

20 ndash 100degC Warm water en verwarming

gt 100degC Proceswarmte

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Prijs collectoren

bull Vlakkeplaat collectoren 200 ndash 450 EURmsup2

bull Vaccuuumlm collectoren 400 ndash 850 EURmsup2

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Orieumlntatie en hellingshoek

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Opslagtank

Thermosiphon

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Regeling zonne-energie principe

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

De thermische zonne-energie-installatie

Systeem op zonne-energie met voorverwarming

sanitair water en serieumlle aanvulling

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

copy J

D

e C

lerc

k (

3E)

Architecturale integratie

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Haalbaarheid van een installatie Dak

Orieumlntatie helling

Nuttige oppervlakte ingenomen ruimte obstakelshellip

Vervanging afdichting hellip

Stabiliteit

bull Ketelhuis

Gecombineerde productie

Ancieumlnniteit van de ketels

Regeling

bull Verbinding dak - ketelhuis

Technische kokers

Technisch lokaal op dak

bull Opslag amp distributie SWW

Opslagtanks

Distributielus (L diameter isolatie)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Basisregel altijd vertrekken van de warmtebehoefte

Dimensionering - warmtebehoefte

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Verbruiksverhouding SWW

(zeer variabel amp minder nauwkeurig dan een meting)

Onthaalcentra voor gehandicapten 80 ldpers agrave 60degC

Ziekenhuizen 65 ldbed agrave 60degC

Rusthuizen 50 ldbed agrave 60degC

Rust- en verzorgingstehuizen 85 ldbed agrave 60degC

Grote appartementsgebouwen 35 ldpers agrave 60degC

Sociale woningen 25 ldpers agrave 60degC

Dimensionering ndash SWW verbruik

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Plaats NU al een debietmeter

METEN IS WETEN

Dimensionering ndash SWW verbruik

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Warmteverliezen op recirculatieleiding

Enkel indien collectoren SWW buffer opwarmen () niet bij opwarmen van lsquodood waterrsquo (Χ)

Zeer sterke variatie in functie van

rsaquo Leidingafstand

rsaquo Isolatiegraad

rsaquo Kloksturing en recirculatiecircuit

hellip 10 tot 60 hellip

Dimensionering - recirculatieverliezen

Χ

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Dimensionering - impact

Cijfervoorbeeld ndash Tsol simulaties

Verwacht verbruik 8000 l per dag gtgt opbrengst 46243 kWh

Maar

Uiteindelijk verbruik 4000 l per dag gtgt opbrengst 37098 kWh

20 lagere opbrengst

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Dimensionering

Economisch optimum grote systemen nuttige

zonnefractie (netto besparing brandstof) 20 agrave 40

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Centrale warmwaterproductie in appartementsgebouwen piekdebieten en dimensionering

NBN EN 806-3

Maar studie in het kader van het TETRA-project SWW (publicatie WTCB)

Dimensionering - piekdebiet

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Capteurs34

Structures capteurs

9Montage capteurs

11

Stockage chaleur10

Conduites15

Reacutegulation4

Reste3

Etude14

Financieumlle rendabiliteit

Kostenstructuur van een grote installatie

Gemiddelde geiumlnstalleerde kosten (gt 20 msup2 vlak) 750

ndash 1250 eurom2 excl btw zonder studiekosten)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

- Mede-eigendom van 80 appartementen

- 90 msup2 zonnesensors en 6000 l opslag 111 393 euro excl btw

(1392 euroappartement)

- Energiepremie gezamenlijke woning 2500 euro per woonentiteit +

200 euromsup2 buiten 4 m2 per woonentiteit max 50 van de

investering 55 697 euro

- Netto-investering 55 697 euro (696 euroappartement)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Financieumlle rentabiliteit

Zonne-installatie op een mede-eigendom in het

Brussels Gewest

Bilan Economique

Coucirct du systegraveme solaire 111393 EUR HTVA

Coucircts opeacuterationnels par an 434 EUR HTVA

Subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides 55696 EUR HTVA

Investissement net apregraves subsides amp remise dimpocirct 55696 EUR HTVA

Economie sur la facture de combustible agrave lanneacutee 1 5380 EUR HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute hors subsides 0046 EURkWh HTVA

Coucirct par kWh de combustible eacuteconomiseacute apregraves subsides 0023 EURkWh HTVA

Temps de retour simple (apregraves subsides) 103 Ans

Valeur Actualiseacutee Nette 79274 EUR

Taux de rentabiliteacute Interne (TRI) 141

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Tools websites hellip

Dienst Facilitator Duurzame Gebouwen

Gratis advies

Dienst algemeen advies amp technieken voor alle

onderwerpen

Voor elke professional die werkt aan een bouwtechnisch project in het BHG

Bereikbaar

rsaquo per telefoon 080085775

rsaquo via e-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

rsaquo via e-mail facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Site IBGE

httpwwwleefmilieubrusselbeTemplatesProfessionnelsinformera

spxid=32603

Technische gidsen

Info-fiches

Success stories

Rekentools

Installateurs en leveranciers

Praktische handleiding Fiche ENE 19 Een zonneboiler overwegen

78

Tools websites hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Quick Scan Thermische zonne-energie

Excel rekentool online te downloaden op de site van BIM

Functie predimensionering van thermische zonne-installaties

voor de productie van warm water

Toepassing productie SWW voor tertiaire gebouwen

onthaalstructuren en collectieve woningen (gt 300msup3jaar)

Doelstelling de haalbaarheid van de installatie op technisch

economisch en milieuvlak beoordelen

Resultaten ordes van grootte

rsaquo oppervlak van sensors opslagvolume

rsaquo investeringskosten energiebesparing

rsaquo vermeden CO2-emissies

Gebruikers architect studiebureau EPB-adviseur

installateur gebouwbeheerder energieverantwoordelijke

bouwheer syndicushellip

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Gebruiksbeperkingen van Quick Scan ST

Niet geschikt voor de dimensionering van doorstromers op zonne-

energie lt 20 msup2

Niet bedoeld voor andere toepassingen dan de productie van SWW

Voorverwarmen water zwembad

Ondersteuning verwarming

Ondersteunde koeling met zonne-energie

hellip

Specifieke dimensioneringssoftware TSol Polysunhellip

Houdt geen rekening met de technische beperkingen van gebouw

schaduw op collectorveld

toegankelijkheid van de technische lokalen

beschikbare ruimte voor opslag

hellip

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Quick Scan Thermische zonne-energie

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Aandachtspunten

Correcte inschatting SWW behoefte en recirculatie

verliezen

Warmtebehoefte en profielen bepalen de keuze van

systeem en componenten

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Aandachtspunten

Monitoring en goede opvolging Kleine defecten kunnen grote impact hebben op de opbrengst

rsaquo Defecte circulatiepomp

rsaquo Losgeraakte temperatuursensor

rsaquo Verkeerd ingestelde regeling

Technische voorwaarden subsidie Het thermische zonnesysteem moet een integrerende warmtemeter

omvatten

ldquoMet de energiemeter moet men de prestatie van het systeem kunnen nagegaan en moet men eventuele onregelmatigheden op het spoor kunnen komenrdquo

De installateur dient een werkingsgarantie van minstens 2 jaar af te leveren Deze garantie MOET worden aangevuld met een gegarandeerd zonneresultaat (GZR) wanneer de zonne-installatie groter is dan 50 msup2

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)

Contact

David Martens

Functie Specialist hernieuwbare energie

Cooumlrdinaten

080085775

E-mail facilitateurenvironnementirisnetbe (FR)

facilitatorleefmilieuirisnetbe (NL)