Ikaanim at Ikasiyam na Utos:Katesismo ng kalinisan ng puso

Hango sa:• KATESISMO ng

Kabataang Pilipino (Sons of Holy Mary Immaculate, Quality Catholic Publications)

Ika-6 at ika-9 na Utos

• Ani Hesus: "Mapapalad ang mga may busilak na puso sapagka't makikita nila ang Diyos (Mateo 5: 8).

• Ang pagkakaroon ng malinis na puso. Ang ibig sabihin ng kalinisan ay paggamit sa ating sekswalidad ayon sa hangarin ng Diyos. Ang may asawa ay dapat magmahal at maging tapat sa kanilang asawa at magkaroon ng anak. Ang walang asawa naman ay dapat umiwas sa anumang gawaing sekswal. Ang kalinisan ay posible sa tulong ng panalangin, pagdisiplina sa sarili, at pag-iwas sa paanyaya ng tukso. Ang taong may malinis na puso ay magiging masaya at pagpapalain ng Diyos.

Ipagpapatuloy

Ika-6 at ika-9 na Utos

• … Sinasabi sa Banal na Kasulatan: Mapalad ka na may takot sa Panginoon, na lumalakad sa kanyang daan. Kakainin mo ang bunga ng iyong pinaghirapan, pagpapalain ka at papalarin sa lahat. Mapalad ang iyong maybahay, ang mabungang punong-ubas ng iyong tahanan. Mapalad ang iyong mga anak, mga supling ng olibo sa iyong hapag (Salmo 128: 1-3).

Ika-6 at ika-9 na Utos

• Ang pagkakaroon ng malinis na puso ay nangangahulugan ng pagtalima sa Espiritu, hindi sa laman. Sinasabi sa Banal na Kasulatan: “Lumakad kayo sa espiritu at huwag nyong pagbigyan ang nais ng laman, at kalaban naman ng laman ang hangad ng espiritu. … Madaling makilala ang mga gawa ng laman: pambababae, kalaswaan, kahalayan, pagsamba sa diyus-diyosan, pangkukulam, mga away, alitan, inggitan, pagkapoot, makasariling paghahangad, pagtatalo at hidwaan. Ang mga bunga naman ng Espiritu ay pag-ibig, tuwa, kapayapaan, pagtitiis, kahinahunan at pagtitimpi (Galasya 5: 16-22).

• Dahil ang kalinisan ng buhay o ang kadalisayan ng puso ay nakatuon sa pag-ibig, tahasang patungkol ito sa lahat, anuman ang kanilang estado sa buhay (Tingnan CCC, 2349), mga may-asawa man o mga taong nag-iisa. Ang kalinisan ng buhay para sa may-asawa ay binubuo ng katapatan sa kanilang sumpaan noong sila’y ikasal, at sa kanilang paggalang at pagpipitagan sa kung anuman ang mabuti at maganda sa kanilang pagsasama. …

… Hiningi ng kalinisan ng buhay ang pagtitimpi para sa mga nag-iisa sa buhay at mga may-asawa. Para sa dalawang estado, hindi maiiwasang sangkap ng paghubog ng mga mabuting katangian at ng diwa ng pagkakait-sa-sarili ang “maging mas makapangyarihan sa sarili” (Tingnan CCC 2339). …

•Kailangang-kailangan ang mga kabutihang-asal na ito para sa katatagan at pangkalahatang kabutihan, maging ng mga nag-iisa o ng mag-asawa sa kanilang pagmamahalan sa isa’t isa. Para sa mga may-asawa, ang kalinisan sa buhay ang pinakamalakas na pananggalang hindi lamang laban sa pangangalunya kundi laban din sa diborsyo. Parehong nagdadala ng kawalang-kaayusan ang pangangalunya at diborsyo sa pagkakaisa ng mag-anak at ng lipunan, sinisira ang sinumpaan sa kasal na habambuhay na pagbibigay ng sarili sa pagmamahalan.

Ang pang-anim na utos ng Diyos.  Waring payak at tahasan ang pang-anim na Utos,"Huwag kayong mangangalunya" (Exo 20: 14; Deut 5: 17).  Pinagbabawalan nito ang mga taong may-asawa na makipagtalik sa iba maliban sa kanilang asawa.  Nguni't para sa mga sinaunang Israelita, ang kahalagahan ng Utos na ito ay higit na panlipunan kaysa sekswal. Nilalayon nitong pangalagaan ang pamilya, ang pangunahing sangkap ng lipunan.  Tuwirang tinitingnan ang pamilya at pag-aasawa sa pananaw ng dalawang kasaysayan ng paglikha sa aklat ng Genesis.  Nilikha ng Diyos ang tao na lalaki at babae upang hindi mag-isa ang lalaki (Tingnan Gen 2: 18) at upang magparami at punuin ang daigdig (Tingnan Gen 1: 27-28

• Upang maabot ang lubos na pagkaunawa sa kahalagahan ng sekswalidad mahalaga ang edukasyon tungkol sa kalinisan ng buhay dahil ito ang kabutihang-asal. Lumilinang ito sa totoong pagiging maunlad ng tao na nagbibigay sa kanya ng kakayahang igalang at itaguyod “ang kahulugang pangkasal” ng katawan… Bunga ng biyaya ng Diyos at ng ating pakikipagtulungan, ipinagbubunsod ng kalinisan ng buhay ang magkaibang sangkap ng ating pagkatao, at upang malampasan ang kahinaan ng katangian-likas ng tao, na tinatakan tayo ng kasalanan, upang makasunod ang bawa’t tao sa bokasyon na tawag sa kanya ng Diyos.

Edukasyon para sa Kalinisan ng buhay

Lalo na para sa mga Pilipino, ang mahabang proseso ng edukasyon sa kalinisan ng buhay ay nararapat na nakasentro sa pamilya. Ito ay dahil ang kalinisan ng buhay ay para sa pag-ibig. Likas na nagbubukas ito sa pagkakaibigan (Tingnan CCC 2347). Sa kultura natin sa kasalukuyan, ang pamilya ang una at pangkaraniwang kapaligiran na kung saan nararanasan ng Pilipino ang mahalin at magmahal. Pinalawak ito ni Juan Pablo II:

“Ang edukasyon sa pag-ibig bilang pagbibigay ng sarili ay siya ring napakahalagang dahilan para sa mga magulang na hinirang upang bigyan ang kanilang mga anak ng malinaw at maselang edukasyon

sa seks. Nahaharap sa isang kulturang nagpapababa sa pagpapahalaga sa sekswalidad… sa isang paraang dahop-na-

dahop sa pamamagitan ng pag-uugnay nito sa katawan at makasariling aliw: ang pang-edukasyong paglilingkod ay

kailangang maging pagsasanay na tunay at ganap dahil ang sekswalidad ay nagpapayaman ng buong pagkatao ― katawan,

mga emosyon at kaluluwa ― at nagpapamalas ito ng pinakamalalim nitong kahulugan sa pag-akay sa tao tungo sa

pagbibigay ng sarili sa pag-ibig (FC, 37).

Edukasyon para sa Kalinisan ng buhayJuan Pablo II:

T: Paano “nakapagpapalaya” ang Pang-anim na Utos?

S: Kapag tiningnan sa pamamagitan ng pananampalataya sa napantubos na lakas ng biyaya ng Muling-Nabuhay na Kristo, pinalalaya ng Pang-anim na Utos ang dalawang paniniil ng:

• “pagpapalagay na mas mabuti ang sarili” na binubuo ng mapag-kunwaring pangangatuwiran at naliligaw na mga pagbabawal tungkol sa sekswalidad; at

• “kalaswaan,” na nagbibigay-halaga sa karaniwan at di-pinag-iisipang pakikipagtalik na walang pananagutan at pag-ibig.

Mga Tanong at Mga Sagot:

T: Paano napangangalagaan ng Pang-anim na Utos ang sekswalidad ng tao?

S: Ang “Huwag mong pagnasaan ang hindi mo asawa” ay tumatagos sa malalim na ugat at sanhi ng mga kaguluhan sa laman sa pamamagitan ng pagbabawal sa kasakiman, o mga masamang hilig ng puso. Itinatakwil din nito ang maraming epekto ng kasakimang ito na karaniwan sa lipunang makabago, umuuri ng kasarian at mahiligin sa pamimili.

Mga Tanong at Mga Sagot:

• T: Paano natin positibong magagampanan ang Pang-siyam na Utos?

• S: Sa positibong pamamaraan, hinihikayat ng Pang-siyam na Utos ang kadalisayan ng puso o ang kabutihang-asal ng kalinisan sa buhay na nagpapahiwatig ng espiritwal na lakas na may kakayahang ipagtanggol ang pag-ibig sa mga panganib ng pagkamakasarili at kapusukan.

Mga Tanong at Mga Sagot:

T: Ano ang nagagawa ng kabutihang-asal ng kalinisan sa buhay?

S: Ang kalinisan sa buhay ay:• nagbibigay kaayusan sa paggamit ng sekswalidad;• nagpapadaloy ng ating mga sekswal na lakas tungo sa

positibong paglilingkod ng pag-ibig;• naghahanap ng nararapat na hangganan kung saan ang

bugso ng ating mga damdamin ay maaaring magabayan tungo sa tunay na kaligayahan at kapayapaan; at

• humihiling na umunlad sa atin ang kinakailangang pagtitimpi sa sarili para sa may-asawa at sa mga walang asawa.