İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ

AJANDA

ISG Giriş İş Kazaları ve Hukuki Sorumluluklar,

İSG-YSErişim ŞebekeleriErişim Şebekelerinde İş Güvenliği ve

Emniyet TedbirleriKişisel Koruyucu MalzemelerEndüstriyel Yangın ve Korunma

Yöntemleri

Eğitimin Amacı• Katılımcılara, iş sağlığı ve güvenliğinin önemi,

çalışmalar sırasında karşılaşılabilecek iş kazaları, mesleki riskler ve bunlara karşıalınacak emniyet tedbirleri ile kişisel koruyucular konusunda bilgi ve beceri kazandırmak.

DERS 1

İş Güvenliği Nedir?

• İşin yürütülmesi sırasında, çeşitli nedenlerden kaynaklanan, sağlığa zararlı durumlardan korunmak ve daha iyi bir çalışma ortamı oluşturmak amacı ile yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır.

İş Güvenliği Çalışmalarının Faaliyet Alanları

• Tehlikeler,• Riskler,• Sağlıksız Koşullar,• Güvensiz Koşullar,

İş Sağlığı ve Güvenliğinin Amaçları• Her çalışma ortamında var olan risk

etmenlerinin, işçilere, işyerine ve çevresine verebileceği zararların önlenmesi,

• Mesleki risklerin azaltılması, çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunması için risk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılması,

• Çalışma ortamındaki sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesidir.

Kaza Teorisi

• Meydana gelen önemli kazalarda özellikle şu cümleler büyük rol oynamaktadır.

• Bana bir şey olmaz !• Şimdiye kadar hep böyle yaptık.• Böyle olacağı aklıma gelmemişti.• Güvenli görünüyordu!

Kaza TeorisiKazaların;• % 88’i insan hatası, güvensiz

davranışlar• % 10’u mekanik hatalar,

güvensiz koşullar• % 2’si öngörülemeyen, sebebi

bilinemeyen, deprem, sel v.b doğal afetler

Güvensiz Davranışlar

• İşçinin yapması gereken bir hareketi yapmaması veya yapmaması gereken bir hareketi yapması,

• Koruyucu malzeme kullanmaması,• Tehlikeli bölgede çalışması,• Verilen emri uygulamaması vb.

Güvensiz Koşullar• Çalışma yaşamında çalışma yapılan ortamdan ve

ortamda kullanılan diğer nesnelerin sakıncalarından dolayı meydana gelen kazalardır.

- Yeteri derecede korunmamış makine ve cihazlar,

- Gerekli koruyucu malzemenin olmaması, - Hatalı, pürüzlü, kaygan, çatlak ve çukur

satıhlar, - Çalışma yeri dayanıklılığı, - Yetersiz Işık, - Yetersiz havalandırma, - Emniyetsiz havalandırma, aydınlatma, - Emniyetsiz çalışma metodu v.b

İş Kazalarının Artmasında Rol Oynayan Temel Etmenler

• Denetim yetersizliği• Eğitimsizlik• Geri teknoloji kullanımı• Koruyucu önlem yetersizliği • Sağlığa elverişli olmayan koşullar• Deneyimsiz eleman istihdamı

Kazaların Maliyetleri

13

BUZDAĞI

• TEDAVİ• MAHKEME• SİGORTA PRİMLERİ• TAMİR

• İŞ GÜNÜ KAYBI• ÜRETİM KAYBI• İŞ GÜCÜ KAYBI• TOPLUMUN UĞRADIĞI KAYIPLAR• YERİNE İŞÇİ YETİŞTİRME

GÖRÜNENGİDERLER

(DOĞRUDAN)

GÖRÜNMEYEN

(DOLAYLI)

Görünür Maliyetlerİlk müdahale, ambulans ve tedavi masraflarıAdli masraflar (Mahkeme)Geçici veya sürekli iş göremezlik ve ölüm

ödemeleriİşçiye veya yakınlarına ödenen maddi ve

manevi tazminatlarSigortaya ödenen tazminatlar

Görünmez Maliyetler İşletmenin, makinelerin, prosesin ya da fabrikanın bir

bölümünün ya da tamamının kaybedilmesi, İşçinin üretimde çalışmaması nedeniyle iş gücü ve

maliyet kaybı, İşe yeni bir işçinin alınması gerekiyorsa veriminin

düşük olmasının getirdiği maliyet, Kazanın getirdiği fazla mesainin maliyeti, Kaza esnasında, bu bölümde işin durması nedeniyle

zaman ve maliyet kaybı,

Proses, makine veya tezgahın kısmen ya da tamamen zarar görmesi nedeniyle tamir ya da yeni makine alımının getirdiği maliyet,

Ürünün ya da hammaddelerin zarara uğraması, Çalışanların moral bozukluğu nedeniyle dolaylı ya da

dolaysız iş yavaşlatmaları, Yeni işçi alımı gerekiyorsa, işçiye verilen eğitim ve

işçinin işi öğrenmesi esnasında geçen sürenin getirdiği maliyet,

Bürokratik işlemlerle ilgili harcanan zaman ve maddi kayıp,

Siparişin zamanında teslim edilememesi nedeniyle uğranılacak kayıplar.

Sonuç Olarak,• KAZALARIN OLUŞUMUNDA GÜVENSİZ KOŞULLAR

VE GÜVENSİZ DAVRANIŞLARIN ORANI % 98’ DİR.• GERİYE KALAN % 2 İSE ÖNGÖRÜLEMEYEN

“KAÇINILMAZLIK” HALİDİR. (Deprem, Sel vb. Doğal Afetler)

• ALINACAK TEDBİRLERLE TEHLİKELİ DURUM VE TEHLİKELİ DAVRANIŞLAR ORTADAN KALDIRILDIĞINDA İŞ KAZALARINI %98 ORANINDA ÖNLEMEK MÜMKÜN OLACAKTIR.

• KAZALARI ÖNLEMEK ÖDEMEKTEN HEM DAHA UCUZ, HEM DAHA İNSANCILDIR.

12.04.2023

Bahadır ENGİN İş Sağlığı ve Güvenliği

Müdürü

18

Sağlık;sadece hastalık ve sakatlığın olmaması değil

WHO(DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ)

SAĞLIKLI MISINIZ ?

BEDENEN RUHEN SOSYAL

olarak tam bir iyilik halidir.

+ +

İŞ KAZASI

12.04.2023 19

• ILO’YA GÖRE İŞ KAZASI ÖNCEDEN PLANLANMAMIŞ, BİLİNMEYEN VE

KONTROL ALTINA ALINAMAMIŞ OLAN ETRAFA ZARAR VEREBİLECEK NİTELİKTEKİ OLAYDIR.

WHO-DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜNE GÖRE İŞ KAZASI

ÖNCEDEN PLANLANMAMIŞ, ÇOĞU KİŞİSEL YARALANMALARA,MAKİNALARIN VE ARAÇ GEREÇLERİN ZARARA UĞRAMASINA, ÜRETİMİN BİR SÜRE DURMASINA YOL AÇAN BİR OLAYDIR.

12.04.2023

Bahadır ENGİN İş Sağlığı ve Güvenliği

Müdürü

20

İş Kazası

A- İş kazası, aşağıdaki hal ve durumlardan birinde meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen veya ruhen özüre uğratan olaydır:

a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle, c) Sigortalının, işveren tarafından görevli olarak işyeri dışında başka bir

yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

d) Emziren kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında.

12.04.2023

Bahadır ENGİN İş Sağlığı ve Güvenliği

Müdürü

21

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU TASARISI TASLAĞI İŞ KAZASI

Tanımlar Md.4 :Önceden planlanmamış, ölüme, hastalanmaya, yaralanmaya veya iş ekipmanlarının zarara uğramasına veya üretim kaybına yol açan olay..

12.04.2023

Bahadır ENGİN İş Sağlığı ve Güvenliği

Müdürü

22

Meslek Hastalığı

B- Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.

12.04.2023

Bahadır ENGİN İş Sağlığı ve Güvenliği

Müdürü

23

ÖLÜMLÜ İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARININ DAĞILIMI (SSK)

Ölüm Sebebi 2002 2003 2004 2005 2006

İş Kazası 872 810 841 1.072 1.592

Meslek Hastalığı 6 1 2 24 9

TOPLAM 878 811 843 1.096 1.601

12.04.2023

Bahadır ENGİN İş Sağlığı ve Güvenliği

Müdürü

24

İŞ KAZALARI:-Dünyada her 3 dakikada bir ölümlü iş kazası

Her yıl ortalama 110 milyon işçi iş kazası geçirmekte 180 bin işçi de hayatını kaybetmektedir.

- Türkiye'de her gün ortalama 5 ölümlü iş kazasıve 11 işçi sakat kalmaktadır. Kabul: İş kazalarının %98'i önlenebilir ve %2'si önlenemez kazalardır. İş kazalarının %88'inin nedeni çalışanların güvensiz hareketleridir, güvensiz koşullar %10, nedeni bilinmeyen ise %2 dir.

HUKUKİ SORUMLULUKLAR

12.04.2023

Bahadır ENGİN İş Sağlığı ve Güvenliği

Müdürü

25

I-DEVLETİN SORUMLULUĞU

T.C. Anayasası;• Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir.• Herkes yaşama hakkına sahiptir.• Kimse yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz.

Küçükler ve kadınlar ile bedenen yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar.

• Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir.

3146 Sayılı ÇSGB Teşkilat Kanunu;• Çalışma barışını sağlamak, çalışanları korumak, çalışma hayatını

düzenlemek ve denetlemek.

II-İŞVERENİN SORUMLULUĞU:

İşverenlerin ISG ile ilgili olarak Kanunlar gereği sorumluluklarını üç ana başlık altında toplamak mümkündür.

– Hukuki ve idari yaptırımlar ve para cezaları (4857, 81 sayılı ILO Sözleşmesi, İş Teftiş Tüzüğü)

– Maddi ve Manevi Tazminatlar (SGK & Borçlar)– Cezai sorumluluk (Ceza Kanunu)

HUKUKİ & İDARİ SORUMLULUKLAR• İşverenlerin iş sağlığı ve güvenliği yönünden hukuki sorumluluğu

4857 sayılı İş Kanunu'nun 77. maddesinde açıkça belirtilmektedir.• 4857 sayılı İş Kanunu’nun 77-89 maddeleri “İSG Hükümleri”ni, 91-

97 maddeleri “Çalışma Hayatının Denetimi ve Teftişi”ni, 98-108 maddeleri “İdari Ceza Hükümleri”ni,

• 5690 sayılı kanunla onaylanan “Sanayi ve Ticarette İş teftişi Hakkında 81 No’lu ILO sözleşmesinin 13 ve 17. Maddeleri, İş Teftiş Tüzüğünün 22. Maddesi idari ceza sorumluluğunu

düzenler.

İşverenin Maddi ve Manevi Sorumluluğu

İşyerinde meydana gelebilecek herhangi bir kaza veya ortaya çıkacak meslek hastalığı durumunda, işveren iki ayrı kanun gereği maddi sorumluluk altında olmaktadır.

Bunlar;• SGK mevzuatı (rücu) ile• Borçlar Kanunu'dur (maddi ve manevi).

SGK Mevzuatı

SGK mevzuatına göre iş kazası halinde çalışana sağlanacak harcamalar Kuruma çok fazla yük getirdiğinden, Kurum, bu kazalarda eğer var ise işverenin veya üçüncü şahısların kusurlarını araştırır. Ve yapmış olduğu tüm masrafları kusurlu tarafa rücu eder. İşte böyle bir durumda işverenin kusurlu bulunması halinde maddi olarak sorumluluk söz konusu olur.

•

BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE

İş göremezlik tazminatı (BK.46):• İş kazası nedeniyle iş görme gücünde azalma

olan veya iş göremez duruma düşen işçi iş göremezlik tazminatı davası açarak SGK tarafından karşılanmayan zararını işverenden isteyebilir.

Destekten Yoksun Kalma Tazminatı

• BK.45: Ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde onların bu zararlarını da tazmin etmek lazım gelir.

• Destekten yoksun kalma tazminatı; Ölen işçinin iş görebilirlik çağında elde edeceği kazancından desteğine muhtaç olan yakınlarına ayırabileceği tutarın peşin ödenmesidir.

Manevi Tazminat

• BK.47: Hakim, hususi halleri nazara alarak cismani zarara duçar olan kimseye yahut, adam öldüğü takdirde ailesine manevi zarar nedeniyle adalete muvafık tazminat verilmesine karar verilebilir.

Türk Ceza Kanunu’na (TCK) Göre• Ceza; olabilmesi için bir suçun olması gerekir,• Kasıt; Suçun bilerek ve sonucun istenerek

işlenmesi,• Taksir; Suçun bilinerek fakat sonucun

istenmeyerek işlenmesi,–Tedbirsizlik, dikkatsizlik, meslek ve sanatta acemilik, kanun nizam emir ve talimatlara uymama.

Taksirle Yaralama: (TCK Md.89) • 3 ay – 1 yıl veya adli para cezasıTaksirle Öldürme: (TCK Md.85)• 1 ölüm : 2-6 yıl• 1 den fazla ölüm yada 1 veya birden fazla

ölümle birlikte bir veya daha fazla yaralanma : 2-15 yıl

TÜRKTELEKOMİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

YÖNETİM SİSTEMİ (ISG -YS)

36

AMACIMIZ• “TT İSG-YS” kurmak, işletmek ve sürekli iyileştirmek,• İş sağ. ve güvenliği risklerini ortadan kaldırmak ya da minimize etmek, ISG

risk ve fırsatlarının daha sistematik biçimde yönetilmesini sağlamak• Kuruluşun İSG Politikasına kendi kendine uymayı sağlamak,• Türk Telekom’un bu alanda başarısını göstermek ve prestijini artırmak,• OHSAS 18001 / ISG-YS standardının şartlarına uygunluğunu kendi kendine

tayin ve deklere etmek

• Kurulan İSG Yönetim Sistemi ile OHSAS 18001 sertifikası almak, ulusal ve uluslararası seviyede örnek bir ISG-YS’ye sahip ve prestijini yükselten bir kuruluş olmak, başarı ödülleri almak

• Bireysel iş ilişkileri ve iş mevzuatı, kalite, çevre ve işletme güvenliği açısından sistemin entegrasyonunu ile kaynakların etkin ve verimli kullanılmasını sağlamak

37

TÜRK TELEKOM İSG YÖNETİM SİSTEMİ UNSURLARI

İSİGPOLİTİKASI

İSİG

POLİTİKASI

PLANLAMAPLANLAMA

UYGULAMA VEİŞLETME

UYGULAMA VE

İŞLETMEKONTROL VEDÜZELTİCİ

FAALİYETLER

KONTROL VEDÜZELTİCİ

FAALİYETLER

YÖNETİMİNGÖZDEN

GEÇİRMESİ

YÖNETİMİNGÖZDEN

GEÇİRMESİ

SÜREKLİİYİLEŞTİRME

38

BAŞARILI BİR İSG YÖNETİM SİSTEMİNE; ÜST YÖNETİM YÖNETİCİLER TÜM ÇALIŞANLAR KATILMALIDIR.

ISG Organizasyonu

İl Telekom Müdürlükleri bazında;• İşyeri / Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi• İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu

12.04.2023

Bahadır ENGİN İş Sağlığı ve Güvenliği

Müdürü

39

TT ISG Kurullarının Teşekkülü

1. İşveren veya işveren vekili olarak; İl Telekom Müdürlüklerinde birden fazla İSG kurulu kurulması halinde Telekom Müdürü veya Operasyon / Destek Uzmanı, bu kurulları koordine etmek üzere oluşturulan üst kurula ise İl Telekom Müdür veya Müdür Yardımcısı Başkanlık eder. İl Telekom Müdürlüğünde sadece bir İSG Kurulu oluşturulması halinde iş veren veya işveren vekili olarak İl Telekom Müdür veya Müdür Yardımcısı Başkanlık eder.

2. İş Kanununun 82. maddesi uyarınca İş Güvenliği ile görevli mühendis veya teknik eleman

TT ISG Kurullarının Teşekkülü3. İş Kanununun 81. maddesi uyarınca görevlendirilen İşyeri Hekimi4. İnsan Kaynakları Birim Yöneticisi, katılamaması durumunda ise İdari

İşler Yetkilisi (İK, personel, sosyal işler veya idari ve mali işl. yürütmekle görevli bir kişi)

5. Savunma Yetkilisi (varsa sivil savunma uzmanı)6. İş Yerinde görevli Şef Tekniker, Tekniker, Şef Teknisyen, Teknisyen7. 2821 sayılı Sendikalar Kanununun değişik 34 üncü maddesi hükmü

uyarınca işyerinde bulunan sendika temsilcilerinin kendi aralarında seçecekleri kişi, işyerinde sendika temsilcisi yoksa o işyerindeki işçilerin yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla seçilecek işçi

8. İş Sağlığı ve Güvenliği Çalışan Temsilcisi katılır.

İSG Kurulunun Görevleri• ISG İç Yönetmelik taslağı hazırlamak, iç yönetmeliğin uygulanmasını

izlemek, izleme sonuçlarını rapor haline getirip alınması gereken tedbirleri belirlemek ve Kurul gündemine almak,

• ISG konularında çalışanlara yol göstermek,• ISG ilişkin tehlikeleri ve önlemleri değerlendirmek, tedbirleri belirlemek,• Meydana gelen her iş kazası ve tehlikeli vaka veya meslek hastalığında

yahut ISG ile ilgili bir tehlike halinde gerekli araştırma ve incelemeyi yapmak, alınması gereken tedbirleri bir raporla tespit ederek işveren veya işveren vekiline vermek,

• ISG eğitim ve öğretimini planlamak, bu konu ve kurallarla ilgili programları hazırlamak, işveren veya işveren vekilinin onayına sunmak ve bu programların uygulanmasını izlemek,

• Tesislerde yapılacak bakım ve onarım çalışmalarında gerekli güvenlik tedbirlerini planlamak ve bu tedbirlerin uygulamalarını kontrol etmek,

• İşyerinde yangınla, doğal afetlerle, sabotaj ve benzeri ile ilgili tedbirlerin yeterliliğini ve ekiplerin çalışmalarını izlemek,

• ISG durumuyla ilgili yıllık bir rapor hazırlamak, o yılki çalışmaları değerlendirmek, elde edilen tecrübeye göre ertesi yılın çalışma programında yer alacak hususları ve gündemi tespit etmek, işverene teklifte bulunmak, planlanan gündemin yürütülmesini sağlamak ve uygulanmasını değerlendirmek,

• 4857 sayılı İş Kanununun 83 üncü maddesinde belirtilen taleplerin vukuunda acilen toplanmak ve karar vermek.

DERS 2

Erişim Şebekelerinin Tanımı Telekomünikasyon sistemlerinde, santrallar

veya şehirlerarası irtibatları fiziksel olarak sağlayan iletim ortamı ile lokal santralla kullanıcı arasındaki iletim ortamı Çoklu Bakır Kablo, Koaksiyel Kablo, Fiber Optik Kablo, Kablosuz Telefon Sistemi(KTS), Aktif Sistemler (Hat konsantratörleri, Sayısal hat çoklayıcılar, Fiber erişim sistemi), Bina içi telefon tesisatı (Ankastre), Müstakil Yeraltı Erişim Şebekeleri olarak tanımlanmaktadır.

Koruyucu Bakım Erişim şebekelerinde meydana gelmesi

muhtemel olan arızaların önceden tespit edilerek giderilmesi, şebekenin kesintisiz çalışması sağlanarak müşterilerimize kaliteli ve sürekli servis temin edilmesi için yapılan çalışmalara koruyucu bakım denir.

Koruyucu Bakım Öncelikleri• Sık sık arızalanan şebekeler• Müşteri şikayetlerinin yoğun olduğu yerler• Elektrik hattına temas ihtimali olan yerler• Yörenin mevsim koşulları• Şehirlararası transmisyonu sağlayan

irtibatlar

Havai Hat Güzergahlarında Yapılacak Genel İşler• Kabloların sehimleri kontrol edilerek standartlara uygun

hale getirilecek, kötü kablo ve ekler yenisi ile değiştirilecektir.

• Havai hat telefon şebekesine zarar veren ağaçların kesim ve budaması usulüne uygun yapılacaktır,

• Direkte bulunan donanım malzemeleri kontrol edilerek kırık olanlar değiştirilecek ve eksik olanlar tamamlanacaktır.

• Yol atlamalarındaki yüksekliklerin karayollarında en az 6 m, demiryollarında en az 8 m. olması sağlanacaktır.

Ağaç Direklerle İlgili Olarak Ayrıca Yapılacak İşler

• Tesis yılı da dikkate alınarak ağaç direklerin çürük olup olmadığı, elle-gözle kontrol edilerek mutlaka tespit edilecektir,

• Program dahilinde direklere takviye emprenye yapılacaktır,

• Kırık ve hasarlı ağaç direkler değiştirilecektir,• Havai hat güzergahlarının geçtiği ekili alanlardaki

bulunan direklerin hasat mevsimi sonrasında diplerinde kalan anızlar en az 1m. yarıçapında olacak şekilde temizlenecektir.

Menhollerde Yapılacak İşler • Menhol içinde çalışmalara başlamadan önce

kaçak zararlı gaz olup olmadığı doğal gaz dedektörleriyle ölçülerek kontrol edilecektir.

• Yol kotu seviyesine uygun olmayan menhol boğazları uygun hale getirilecek ve kayıp olanlar bulunacaktır,

• Eksik veya hasarlı olan rak demiri ve pabuçları tamamlanacaktır. Düşmüş kablolar rak demirine alınacaktır.

• Kablolar üzerine tanıtıcı etiketler konacaktır.

DERS 3

Erişim Şebekelerinde İş Güvenliği1- Malzeme İkmaliMalzeme nakli sırasında meydana gelen kazalar, toplam

iş günü kaybının % 30’unu oluşturur.Bu tür kazalar pek önemli olmayıp, çoğunlukla el ve ayaklarda berelenme, bel bükülmesi, çıkık v.b olaylara neden olur.a)-Yük Kaldırmab)-Toplu Çalışmac)-Mekanik Aletlerin Kullanılması

• Malzeme nakli sırasında eldiven ve ayakkabıların dayanıklı olmasına, ayakkabı tabanlarının ise kaygan olmamasına dikkat edilmelidir.

• Yük kaldırmada yükün geçmesini engelleyen eşyalar kaldırılır, ayakların yere sağlamca basmasına dikkat edilir.

• Vücut yapılacak işe uygun şekle getirilir.

• Ayaklar kaldırılacak eşyanın altına veya sağına, soluna uygun şekilde getirilir, vücut ekseni yükün kaldırılacağı düzleme en yakın gelecek şekilde yerleştirilir.

• Vücut eğilir ve omuzlar geri çekilir. Belkemiği yükün kaldırılması süresince sabit durumda tutulur.

• Kaldırılacak yük omuza konacaksa, yükün kalkış hızından yararlanarak vücut yükün hemen altına getirilir ve omuza konulur.

Birlikte TaşımaTAŞIMAYI İKİ KİŞİ YAPARKEN YARDIMLAŞMA

ÇOK ÖNEMLİDİR;

- YÜK EŞİT OLARAK DAĞITILMALIDIR.

- KALDIRMA, TAŞIMA VE TAŞIRKEN DÖNME HAREKETLERİNDE BİRLİKTELİK SAĞLANMALI.

UZUN BİR ŞEY, İKİ KİŞİ TARAFINDAN

TAŞINIRKEN, VÜCUTLARININ AYNI

TARAFINDA VE EŞİT YÜKSEKLİKTE OLMALI.

YANLIŞ

DOĞRU

DOĞRU

DOĞRU

DOĞRU

YANLIŞ

YANLIŞ

Bir cismi taşırken veya yerinden oynatırken görüş sahanızı kapalı tutmayınız.

2- Merdiven Üzerinde Çalışma Merdiven kazaları, İş kazalarının % 10’unu teşkil

ederler. • Merdivenin kayması• Merdiven üstündeki işçinin dengesini

kaybederek düşmesi• Merdivenin kırılması

İşe uygun uzunlukta merdiven kullanılmalı• Çok Kısa Merdivenler : İşçi Dengesini

kaybedebilir. • Çok Uzun Merdivenler : Dayanma noktası

aşıldığında öne düşebilir. • Çok Dik Merdivenler : Geriye devrilebilir.

• Merdiven, kollarından biri omuz üzerine yerleştirilerek omuzda taşınır. Merdivenin ayakları hafifçe öne eğilir.

• Merdivenin ayakları kaldırım, duvar, kaya gibi sağlam bir yere dayanır. Diğer ucu kollarından tutularak dikey duruma getirilir ve dayanacağı yere getirilinceye kadar yatırılır.

• Çok hafif bir eğim merdivenin kaymasına ya da kırılmasına neden olur, çok dik bir eğim ise üstünde çalışan işçiye dengesini kaybettirir. Merdivenin taban uzunluğu, yüksekliğinin hemen hemen dörtte birine eşit olacak şekilde olmalıdır.

• Merdiven aynı durumda uzun süre kalacaksa olanaklar ölçüsünde merdivenin ucunu tespit etmek gerekmektedir.

• Çok uzun merdiven kullanılıyorsa, merdivenin ayakları duvar, kaya gibi bir yere dayanıyorsa mutlak suretle merdiven ayaklarında bir işçi olmalıdır ve ne olursa olsun işinden ayrılmamalıdır.

• Merdiven tepesine bakarak, vücut dik, kollar gergin, ellerle basamaklar tutularak ve hafif adımlarla merdivene çıkılmalıdır.

• Kaygan ayakkabılarla merdivenlere çıkılmamalı, eğer ayakkabılar çamur nedeniyle kayganlaşmışsa başka bir yerde çamur sıyrılmalıdır.

• Merdivenin dengede olduğu kontrol edilmeli ve merdiven tespit edilmişse emniyet kemeriyle merdivene kendimizi bağlamalıyız.

3- Düşmeler Diğer düşme olaylarına göre pek ağır kazalarolmayıp, bu sebeple olan işgünü kayıpları toplamişgünü kayıplarının %25’ini oluşturur.• Engebeli veya kaygan zeminde yürümek• Yük taşıyarak yürümek• Arabadan inerken dikkatsizlik etmek

Şiddetini Azaltmak İçin,• Ayağı ve bileği kavrayan, tabanı kaygan olmayan

bot cinsinden ayakkabılar giyilmelidir. • Çit, hendek gibi yerlerden atlanırken dikkat edilmeli• Ayak altındaki gereksiz malzemeleri kaldırılmalı

5- Havai Kablolarda Çalışma• Havai kablolarda çalışma sırasında meydana gelen

kazaların çoğu merdiven dayanağında taşıyıcı çelik halatın kopmasından meydana gelir.

• Bir ipi, taşıyıcı kablonun üstüne geçirip iki tarafa bir insanın erişebileceği seviyeye kadar sarkıtılır.

• İpin her bir ucundan birer kişi asılmak suretiyle kopma ağırlığı test edilir. Gergi mekiği ve diğer malzemelerin sağlamlığı gözden geçirilir.

6- AG ve YG Enerji Nakil Hatlarının Meydana Getirdiği Tehlikeler

Alçak gerilimli hatlarda, herhangi iki iletken arasındaki gerilim alternatif akımda 430, doğru akımda 600 voltu geçmez. Yüksek gerilimli hatlarda bu değerler aşılır.

Tehlike sadece insan ile elektrik tellerinin doğrudan temasından değil, fakat çoğu zaman insanın elindeki kablo, madeni çubuk, direk, merdiven v.b gibi cisimler vasıtası ile dolaylı olarak temasından doğar.

Personelin Emniyeti

• Enerji hatları ile gerekli uzaklığı korumak• Mümkünse elektriği kesmek• Eldiven giymek• Emniyet kemeri vasıtası ile kendini direğe

bağlamak

Alçak Gerilim Hatları Çevresinde Çalışma• Binaların cephelerine veya çatılara merdiven

koyarken tehlike, işçinin elindeki bir çubuk veya diğer bir aletle çıplak elektrik tellerine dokunması ile başlar.

• Bu çeşit bir çalışma kuru havada, kuru merdiven üzerinde, yalıtkan ayakkabılarla yapılmalı, eldiven kullanılmalı

• Erişim Şebekesi havai hatları ile AG enerji nakil hatları arasındaki düşey uzaklık en az 1 m., yatay uzaklık en az 1m. Olmalı

• YG nakil hatları ile mesafe ise düşeyde en 4,5m., yatayda en az 3 m. Olmalı.

YG Hatları Çevresindeki Çalışmalar Yüksek gerilim hattı ile telefon hattı arasındaki mesafe yakınsa gerilim hattındaki akım kesildikten sonra çalışılmalıdır.

Hatların ToplanmasıBir havai hat güzergahında kullanılmayan (boşta bulunan) hatlar kazara enerji hatlarına dokunmuş olabilirler. Bu bakımdan direğe çıkan ilk işçi belinde emniyet kemeri, başında baret, elinde eldivenler olduğu halde gerekli dikkat ve özeni göstermelidir. Eski kabloları toplarken direk üzerindeki kuvvetler dengesine dikkat edilmelidir. Kablo ve malzemelerin demontajı esnasında sepetli araç kullanılmalıdır.

HAVAİDE YAPILAN ÇALIŞMALAR1-Direk Üstündeki Çalışmalar Direklere Çıkmadan Önce Alınacak Önlemler :• Direğin ne kadar gömülü olduğu kontrol edilmeli.

Direk dikildikten sonra toprak oyulmuş olabilir. • Direğe çıktıkça (0.5 m) vurarak çıkan sesten ve

titreşimden çatırdama olup olmadığı kontrol edilmeli

• Eğer direkten şüpheleniliyorsa ve yukarda belirtilen tedbirlerin alınma olasılığı yoksa direk değiştirilmeli

• Mümkün oldukça sepetli kamyon kullanılmalı

• Emniyet kemeri takılmalı. • Eldiven giyilmeli• Tırnaklı ayakçaklar birbirine geçmiş şekilde olmamalı.

Biri üste biri altta olmalı. Tırnakların sivri uçları direğe girmiş olmalıdır.

• Tırnakların cıvata, demir mesnet çivi gibi madeni cisimlerin üzerine gelmemesine dikkat edilmeli

• Yukarıdan bir malzeme atmadan aşağıyı kontrol edilmeli

2- Hatlarla İlgili Çalışmalar

• Hatlarda meydana gelen kazalar toplam iş kazalarının %3’ünü teşkil eder.

• Direk üzerine yüz hizasına değil, bel hizasında çalışacak seviyede çıkılmalı

• Kablo çekimi sırasında eldiven giyilmeli• Gergin bir kablo kesinlikle kesilmemeli. Kablo

palangaya takılarak gerekli tedbirler alındıktan sonra kesilebilir.

• Kişisel Koruyucular mutlaka kullanılmalı.

3- Budamalar Budama sırasında meydana gelen kazalar;

• Dal kırılması ya da merdiven kayması sonucu meydana gelen düşmeler

• Göze dal batması,• Dikenli ağaç veya çalılıkların meydana getirdiği

yaralanmalar. • Budama aletini kullanırken meydana gelen

yaralanmalar.

Alınacak Tedbirler;

• Budama aletleri keskin ve sapları sağlam olmalıdır. • Budanacak ağaç üzerine hiçbir şekilde

çıkılmamalıdır. • Ufak budamalar uzun saplı testereler ile yerden

yapılmalıdır. • Büyük budamalar mümkünse sepetli kamyon ile

yapılmalı• Budama sırasında eldiven, gözlük, baret, iş

elbisesi, kullanılmalı.

YERALTINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR Meydana gelen kazaların çoğu patlama veya

zehirlenme nedeniyle oluşmaktadır. Bu kazalara seyrek rastlanmakla birlikte çok ani meydana gelişleri ve çok şiddetli oluşları bunları tehlikeli kılmaktadır.

• Zararlı Gazlar ve Etkileri (yanıcı, patlayıcı, zehirleyici, boğucu)

• CH₄ (Doğalgaz), CO, H₂S• Menhol Kapakları ve Menholler

Yeraltı Çalışmalarında EmniyetMenhol Kapakları açılmadan önce işaret levhaları

yerleştirilmeli ve çıplak ateşle yaklaşılmamalı,– Kapağı kaldırmak için menhol kapağı açma

aparatını kullanılmalı– Menhol kapağı buz tutmuş ise kesinlikle buzlar

alevle veya madeni bir alet ile temizlenmemeli (tuz veya sıcak su kullanılmalı)

– Kapak kıvılcım çıkmaması için çekiç, kazma vb. metal bir aletle vurarak açılmamalı

Gaz tespit edilmesi durumunda :

• Gaz tespit edilen yeri ve bu yer ile bağlantılı tüm kanallar havalandırılmalı

• Ateşleme kaynakları uzaklaştırılmalı (şalome, çakmak, sigara vb.)

• Mekanik aletleri ve taşıtları durdurulmalı• Havalandırmadan sonra dedektör ile kontrol

edilmeden kesinlikle çalışmaya başlanmamalı

Teçhizatın Kontrolü• Kötü durumdaki bir teçhizat genellikle emniyete zarar

vericidir.• Her işçi kendi teçhizatını ve ortak kullanılan teçhizatı

devamlı olarak kontrol etmelidir.Emniyet Kemeri : Kemer tokaları sağlam olduğu kontrol edilir. Kuşak veya halat kontrol edilir.Ayakçak : Demir aksamı sağlam, sivri uçları keskin ve düzgün olmalıdır.

Merdiven : Çatlak olmamalı, basamakları eksiksiz olamalıdır.

Baret : Başa tam oturmalı, kırık, çatlak olmamalı, darbelere karşı dayanıklı, iletken olmayan ve yanmaz malzemeden yapılmış olmalı.

Alet ve Edavatlar (Pense, tornavida, keski, v.b) : Aşınmış, şekil değiştirmiş olanlar kullanılmamalı, bu tür aletler belirli aralıklarla kontrol edilmeli, eskiyen değiştirlmelidir.Kablo dış kılıf eklenmesinde kullanılan şalome takımları çalışır durumda iken gaz tüpü veya başka bir teçhizata asılmamalıdır. Gaz kesildikten sonra şalome bırakılmalıdır.

DERS 4

Kişisel Koruyucu Malzeme Seçimi ve Kullanımı

Sanayileşmeyle birlikte ortaya çıkan yeni makineler birçok riskleri de beraberinde getirmiştir. Bu riskleri azaltmak için de bazı koruyucu önlemler alınmıştır.

Üç ana ilke altında toplayabileceğimiz bu önlemler:

• Tehlikeyi kaynağında yok etmek• Tehlike kaynağını kapatmak ve engellemek• Kişisel koruyucu vermek ve kullandırmak

Sağlık ve Güvenlik Korunma Uygulamaları

İşyerlerinde, çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak için yapılacak korunma uygulamaları, iki ana başlık altında incelenebilir.

• Toplu Korunma Uygulamaları

• Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları

Toplu Korunma Uygulamaları

• Tehlikesiz olanla değiştirme,• Yalıtım,• Koruyucu/koruma içine alma,• Yerel havalandırma, aydınlatma• Makine koruyucuları,• İklimlendirme,• İşaretleme/sınırlama,• Uyarı levhaları.

Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları

• İşe uygun personel seçimi, eğitim ve denetim,• İşe giriş sağlık muayenesi,• Periyodik sağlık muayeneleri,• Geri dönüş sağlık muayeneleri,• Rehabilitasyon çalışmaları,

• Kişisel koruyucu donanımların kullanımı.

Kişisel Koruyucu Donanım• Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve

güvenliğini etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu maksada uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları,

ifade eder. • Kişisel koruyucular, genelde insan bedeninin belli

yerlerini, işyerlerindeki çalışmalar sırasında meydana gelebilecek bir takım tehlikelere karşı korumak için geliştirilmişlerdir.

İşçiyi tehlikelerden korumak için verilecek kişisel koruyucularda temel ilke:

• Verilecek kişisel koruyucunun yapılacak işe uygun olması, kullanacak kişiye rahatsızlık vermemesi,

• İşçiye verilen kişisel koruyucu yapılan işe uygun olmazsa koruyucu görevini yapamaz, üstelik işçiye zarar da verebilir.

Örnek: Gerilim altında çalışan bir işçiye alüminyum baret verilmesi o işçiyi, korumaktan öte zarar verir.

• Genellikle işçilerin kullanmayı zor kabullendikleri kişisel koruyucular, kullanım sırasında işçiyi rahatsız ediyorsa, bu kişisel koruyucuları kullanmak istemezler.

Kişisel Koruyucuların Seçimi ve Kullanımı

• Tam koruma sağlamalıdır.• Kendileri bir tehlike kaynağı olmamalıdır.• Kullanılan vücut kısımlarına ve yapılan işe

tam uygunluk sağlamalıdır.• Kullanımı, bakım ve temizliği kolay ve pratik

olmalıdır.• İşyeri şartlarına uygun olmalıdır.

• Birden fazla riskin bulunduğu ve aynı anda birden fazla kişisel koruyucu donanımın kullanılmasının gerektiği durumlarda, bu kişisel koruyucu donanımların bir arada kullanılması uyumlu olmalı ve risklere karşı etkin olmalıdır.

• Kişisel koruyucu donanımların kullanım şartları özellikle kullanım süreleri, riskin derecesine, işçinin çalıştığı yerin özelliklerine ve kişisel koruyucu donanımın performansına bağlı olarak belirlenmelidir.

• Tek kişi tarafından kullanılması esas olan kişisel koruyucu donanımların, mecburi hallerde birkaç kişi tarafından kullanılması halinde, bu kullanımdan dolayı sağlık ve hijyen problemi doğmaması için her türlü tedbir alınmalıdır.

• Kişisel koruyucu donanımlar, işveren tarafından ücretsiz verilmeli, bakım ve onarımdan ve/veya ihtiyaç duyulan elemanlarının değiştirilmelerinden sonra, hijyenik şartlarda muhafaza edilmeli ve kullanıma hazır bulundurulmalıdır.

• İşveren, işçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü tedbiri almalıdır.

• İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olmalı, temizlik ve bakımı yapılmalı ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilmelidir.

• İşçiler de kendilerine verilen kişisel koruyucu donanımları aldıkları eğitime ve talimata uygun olarak kullanmalıdır.

• İşçiler kişisel koruyucu donanımda gördükleri herhangi bir arıza veya eksikliği işverene bildirmelidir.

Kişisel Koruyucuların Sınıflandırılması

A. Baş ve yüz koruyucuları

B. Kulak ve göz koruyucuları

C. Solunum yolları koruyucuları

D. El ve ayak koruyucuları

E. Gövde koruyucuları

A. Baş ve Yüz Koruyucuları 1.Baret• Yüksek bir yerden aşağıya düşen cismin başa

isabet etmesi, • başın sert bir yere çarpması,• fırlayan bir cismin başa vurması,• hareket halindeki bir yükün veya taşınan bir

malzemenin başa çarpması• yüksek bir yerden düşmede başın yere

vurması şeklindeki tehlikeleri ortadan kaldırmaya yönelik koruyuculardır.

GÜVENLİK BARETİ GİYİNİZ

Baret kullanımında uyulması gereken hususlar

• Baretinizi çene bağını iptal etmeden, çene bağı geçirilmiş olarak kullanınız.

• Baretinizi başınıza sıkıca oturacak şekilde ayarlayınız, bu suretle çarpmanın bir nokta veya bölgeye doğrudan doğruya isabet etmesi yerine yükün dağılımı ile etkisini azaltabilirsiniz. Aksi halde baret başınızdan düşüp fırlayabilir. Yüksek bir yerden düşmede çene bağının önemi inkar edilemez.

• Baret çatlamış veya deforme olmuşsa mutlaka değiştirilmelidir.

• Baret kullanılmadığı iş süresi dışında temiz olarak muhafaza edilmeli, dış tesirlerden korunmalıdır.

• Elektrikçilerin kullandığı baretler ayrıca yüksek voltaja dayanıklı olarak seçildiğinden başka bir cins baretle değiştirilmemelidir.

• Elektrikçi baretinin yüzeyinin kirli bulunmaması baretin bir elektrik hattına temas etmesi halinde vücuda cereyan geçmemesi için önemlidir.

BARETİN BÖLÜMLERİ

2. Şeffaf Yüz Siperi : Kimyasal ve metal sıçramalar ile kıvılcımlara karşı yüzü ve gözleri korumak için kullanılır.

3. Isı Siperi : Yüzü ısıya karşı korumaktadır. Fırın vs. gibi aşırı sıcak ortamın karşısında ortam ısısından yüzün korunmasında % 50-60 oranında ısı düşüşü sağlamaktadır.

4. Kaynakçı Yüz Siperi : Elektrik kaynağı ışınlarına ve ısıya karşı yüzü ve gözü korumak için kullanılır. El ile tutularak kullanılan tipleri olduğu gibi baş bandına takılan veya barete monte edilen tipleri de bulunmaktadır. Barete takılan tiplerinde gerektiğinde siper baş üstüne doğru kaydırılabilmektedir.

5. Başlık (Baş örtüsü veya saç filesi) : Özellikle kadın işçilerin saçlarının makinelerin

hareketli aksamına (miller, kayışlar, volanlar, zincirler, matkaplar, dişliler) kaptırılmaması ve kazaya uğramamaları için saçlarını örten başörtüsü veya saç filesi şeklinde korunma malzemesidir.

6. Asit Başlığı : Başı ve yüzü kimyasal maddelerden özellikle asit sıçramalarından korumak üzere kullanılır.

7. Boyacı Başlığı : Özellikle boya püskürtme işçilerinin başlarını ve solunum yollarını korumada kullanılır.

B. Kulak ve Göz Koruyucuları1. Kulaklık ve Kulak Tıkaçları:• Bu tip koruyucular duymamızı tamamen kaldırmayıp

20-30 desibel nispetinde ses veya gürültünün seviyesini azaltır.

• Ağır ve tehlikeli işlerin yapılmadığı yerlerde gürültü seviyesi 80 desibeli geçmemelidir.

• Ağır ve tehlikeli işlerin yapıldığı, bazı makinelerin çalışma özellikleri ya da arada oluş nedenleri ile gürültülü çalışmanın önlenemediği durumlarda üst sınır 95 desibel olabilir.

C. Solunum Yolları Koruyucuları

• Bu gün sanayide kullanılan birçok kimyasal madde katı, sıvı, gaz ve buhar halinde bulunsun insan bünyesini olumsuz yönde etkilemekte ve ani etkiyle zehirlenmelere uzun süreli etkilerle de meslek hastalıklarına yol açabilmektedir.

• Tam Yüz Gaz Maskesi : Çeşitli gazlara karşı gözleri, yüzü ve solunum organlarını korur.

• Yarım Yüz Maskesi : Zehirli veya rahatsız edici gaz, duman, tozlara karşı solunum organlarını korumak için kullanılır.

• Hortumlu Maskeler : Yüzü ve solunum sistemini koruyucu cihazlardır.

• Basınçlı Tüplü Maskeler : Sırtta taşınan ve içinde hava veya oksijen bulunan tüp, fleksbıl hortum, hava veya oksijen akımını sağlayan regülatör ve tam yüz maskesinden oluşur.

• Toz ve Duman Maskeleri

D. El ve Ayak Koruyucuları

İş kazalarında en çok yaralanan uzuvlar el ve ayaklardır.

1. Eldivenler : El ve kolların korunması için kullanılacak eldivenler, işçinin ellerine ve yapacakları işe uygun seçilmiş olmalıdır.

• Kesici veya aşındırıcı maddelerle çalışan işçilere verilecek eldivenler, ellik veya el kılıfları işe dayanıklı malzemeden yapılmış olmalıdır.

• Aşındırıcı, yıpratıcı, zehirli maddelerle veya sürekli olarak su içinde el ile yapılan çalışmalarda, işçilere lastik veya benzeri malzemeden yapılmış uygun eldivenler verilmelidir.

• Sıcaklığa karşı ve döküm işlerinde Deri eldiven, Asitlerle çalışmalarda Neopren kauçuktan, nitril kauçuktan ve PVC’den yapılmış eldiven, Saç ve ağaç kesme işlerinde Deri eldiven, Yüksek gerilim elektrik işlerinde Kauçuk eldiven (gerilime uygun),Cam ve metal sanayi ile kasap işlerinde Naylon kaplı çelik örgülü eldiven kullanılır.

2. Kolluklar : Ateşe, suya, yakıcı sıvıların sıçramalarına karşı ve cam kesme işlerinde kesilmeye karşı kullanılır.

3. İş Ayakkabıları, Botlar ve Çizmeler : • Ağır ve yuvarlanabilir malzemenin kaldırılıp

taşındığı işlerde, çivi batmalarına, erimiş metal sıçramalarına karşı iş ayakkabısı kullanılır.

• Metal koruyucular 1 m yükseklikten düşecek 20 Kg.lık ağırlığa dayanacak şekilde olmalıdır.

• Asit veya kostiklerle çalışan işçilere, lastik veya benzeri malzemeden yapılmış ve bu maddelere dayanıklı, çizme veya ayakkabı verilir.

• Kıvılcımın tehlikeli olduğu işlerde çalışan işçilerin ayakkabılarında, çelik veya demir çivi, kabara, burun demiri, nalça gibi metal kısımlar bulunmaz.

E. Gövde Koruyucuları

İşçilerin vücudunu iş yerinin ve çevrenin zararlı etkilerinden korumak için, ayrıca kendi elbiselerine zarar vererek giyilmez duruma getirecek işlerde işin özelliğine göre koruyucu iş elbisesi verilir.

1. İş Elbiseleri : İş elbiseleri yapılan işe ve mevsim şartlarına göre değişik malzemeli olarak yapılmaktadır.

• İşçiyi mekanik etkilerden, toz ve kirli havadan korur. • Döner makinelerin, sarma ve kapma tehlikesi mevcut

olan makine aksamının olduğu bölümlerde elbiselerin sarkmış kısımları bulunmamalı, elbiseler dar olmamalıdır.

2. Önlükler : İşçinin vücudunun ön yüzünü ısıya, aside, kıvılcım sıçramalarına ve ıslaklığa karşı korur. Önlüğün malzemesi yapılan işin türüne göre değişir.

3. Yağmurluklar : İşçiyi yağmurdan ve ıslak ortamdan korumada kullanılır.

4. Emniyet Kemerleri (Normal Tip) : Yüksek gerilim hatlarında, telefon ve elektrik direklerindeki bakım ve montaj işlerinde 3 metrenin üzerindeki yükseklikte çalışan işçileri düşmelere karşı korumada kullanılan aparattır.

5. Emniyet Kemerleri (Paraşüt Tipi) : Bina, fabrika, baraj inşaatlarında, montaj işlerinde 3 metrenin üzerindeki çalışmalarda işçileri düşmelere karşı koruyucu, kuyu veya kanalizasyonlarda zehirli gaz bulunan tanklarda yapılan çalışmalarda yaralanma veya bayılma durumunda kurtarıcı aparattır.

EMNİYETİ TEHDİT EDEBİLEN TEÇHİZAT

• Emniyet kemeri: Çalışmaya başlamadan önce emniyet kemeri mevcut dayanaklara bağlanmalıdır. Kemer tokasının sağlam olduğunu kontrol edin.

• Tırnaklı Ayakçaklar: Ayakçaklarda demir aksam sağlam, sivri uçlar keskin ve düzgün olmalıdır. Dişlerin keskin olması ayakçağı direkten kolay çıkarmaya engel olsa bile düşmeleri önlemesi bakımından faydalıdır.

Endüstriyel Yangın ve Korunma Yöntemleri

• Tehlike doğuran, önü alınamayan veya söndürülemeyen ve neticesinde madden ve manen zararlar getiren ateşe yangın denir.

Katı, sıvı veya gaz halindeki yanıcı maddelerin ısı alarak kontrol dışı yanmasıdır.

Yanma Olayının Bileşenleri

• Isı, Oksijen, Yanıcı Madde

Yangınların Sınıflandırılması• A SINIFI YANGINLAR : Tahta, kağıt, kumaş,

kömür, ot, odun vb. katı ve kuru maddelerin alevli ve korlu olarak yandığı yangınlardır.

• B SINIFI YANGINLAR : Sıvı ve katı yağlardan, boyalardan, benzinden, benzolden vb. diğer petrol ürünlerinden kaynaklanan yangınlardır.

• C SINIFI YANGINLAR : Parlayıcı gazların (lpg, karbonmonoksit, etan, propan vs.) oluşturduğu yangınlardır.

• D SINIFI YANGINLAR: Bu tip yangınlar magnezyum, aluminyum, titan gibi metallerin yangınlarıdır.

• E SINIFI YANGINLAR : Elektrik teçhizat, tesisat ve ekipmanları ile elektronik cihazlardan çıkan yangınlardır.

Yangının Sebepleri

• KORUNMA ÖNLEMLERİNİN ALINMAMASI

• BİLGİSİZLİK

• İHMAL

• KAZALAR

• SABOTAJ

Yangına Müdahale Araçları Bir yangını kontrol altına alma veya söndürme amacıyla

kullanılan her türlü malzeme, araç ve gereçlerdir.• Su • Kuru Kimyevi Toz (Kkt) • CO2 • Köpük• Diğer Söndürücü Gazlar• Yangın Hidrantları• Yangın Söndürme Tüpleri• Özel Yapılmış Sabit Yangın Söndürme Sistemleri

Yangın Tatbikatları

• En az 6 ayda bir yangın tatbikatı yapılmalıdır.• Yapı, bina, tesis ve işletmelerde oluşturulan ekiplerin

personeli; amir, veya yöneticilerinin sorumluluğunda yangından korunma, yangının söndürülmesi, can ve mal kurtarma ile ilk yardım faaliyetleri ve itfaiye ile işbirliği ve organizasyon sağlanması konularında, gerekirse mahalli itfaiye ve sivil savunma teşkilatlarından yararlanılarak eğitilir ve yapılan tatbikatlar ile bilgi ve becerileri arttırılır.

Acil Durum Ekipleri• Mevzuatta acil durum ekipleri, “Yangın, deprem ve

benzeri afetlerde binada bulunanların tahliyesini sağlayan, olaya ilk müdahaleyi yapan, arama-kurtarma ve söndürme olaylarına katılan ekip” olarak tanımlanmıştır.

• Buna göre; Yapı, bina, tesis ve işletmelerden; 10 bağımsız bölümü olan konutlar ile 50 kişiden fazla insan bulunan her türlü yapı, bina, tesis ve işletmelerde aşağıdaki ekipler oluşturulur.

Ekiplerin Oluşturulması • Söndürme Ekibi,• Kurtarma Ekibi,• Koruma ve Haberleşme Ekibi,• İlkyardım Ekibi,• Ulaştırma Ekibi,• Enerji Kaynakları Müdahale Ekibi,

o Söndürme ve kurtarma ekipleri en az 3'er, koruma ve ilk yardım ekipleri ise en az 2'şer kişidir.

o Kurumda sivil savunma servisleri kurulmuşsa; söz konusu ekiplerin görevleri, bu servislerce yürütülür.

o Her ekipte bir ekip başı bulunur. Ekip başı, aynı zamanda yönergeyi uygulamakla görevli amirin yardımcısıdır

Söndürme Ekibinin Görevleri • Yangın haberi ulaştığında, yangın yerine gelerek yangının ne

tür yangın olduğunu belirleyerek iş yerindeki yangın söndürme malzemelerini kullanarak yangını söndürmeye ve kontrol altına almaya çalışmak

• Yangın içerisinde kalmış herhangi bir canlı belirlediklerinde kurtarma ve tahliye ekibine bildirerek kurtarılmasını sağlamak.

• Yangın çeşidine göre uygun söndürücüleri kullanmak. • İtfaiye ekibi geldikten sonra söndürme çalışmaları itfaiye

ekibine bırakılır, yalnızca yardım istendiği durumlarda itfaiye ekibine yardımcı olunur.

• Yangın söndürüldükten sonra kullanılan yangın söndürme malzeme ve teçhizat düzenli bir şekilde toplanır, boşalan söndürme cihazları ve eksilen teçhizat belirlenerek operasyon sorumlusuna bildirilir.

Kurtarma Ekibinin Görevleri

• En hızlı şekilde teçhizatları ile birlikte yangın yerine ulaşır ve yangın söndürme ekibinden alınacak bilgiler ışığında kurtarma ve tahliye çalışmalarına başlarlar.

• Kendi can güvenliklerini tehlikeye atmadan yangın içerisinde kalan canlılara gerekli teçhizatını kullanarak ulaşmaya çalışırlar.

• Kurtardıkları canlıların ilk yardımı için ilk yardım müdahale bölgesine taşınması sağlarlar.

• Yangın içerisinde kurtarılması öncelikli (1. Derece) malzemeler ve eşyalar varsa bunların yangın dışına çıkarılması çalışmalarını yaparlar.

• İtfaiye ekibi geldikten sonra itfaiye ekibine tahliye kurtarma çalışmalarında yardımcı olurlar.

İlk Yardım Ekibinin Görevleri

• Kurtarma ve tahliye ekibi tarafından yangından zarar görmüş olarak kurtarılan insanlara gereken ilk yardım müdahalesini yaparak durumuna göre en seri şekilde en yakın sağlık merkezine gönderilmelerini sağlar.

• Yangın yerine gelecek olan ambulansa, ilkyardım ekibi yardımcı olur.

Koruma ve Haberleşme Ekibinin Görevleri

• Acil durumlarda, acil durum ekipler listesinde koruma-haberleşme ekibi olarak görevli olan kişiler; acil durum özelliğine göre ilgili planları uygulayarak, acil durum telefon listesinde belirtilen ilgili yerlere ve sorumlu kişilere haber vermek, çevre güvenliğini sağlamak, paniği yatıştırmak ve acil durum bölgesinin tamamen boşaltıldığı kontrol etmekle görevlidir.

• Yangın çıktığını öğrenir öğrenmez ekip komutanı yangını itfaiyeye ve ilgili kişilere en kısa zamanda telefonla haber verecektir. İtfaiyeye yangın yerini tam adresini çıkış saatini ve yangının türünü bildirecektir.

• Yangın bölgesinin çevresini güvenlik şeritleriyle çevirecek ve ilgisiz şahısların yangın bölgesine girmesini engelleyecektir. Bu şahıslar kötü niyetli olabilirler, ya da bilgisizlikleri ve tecrübesizlikleri nedeniyle yangından zarar görebilirler.

• Gelecek itfaiye ve ambulans araçlarına yardımcı olmak amacıyla güzergah üzerindeki araçların ve diğer engellerin kaldırılmasını sağlayarak yol gösterirler.

• Yangın söndürüldükten sonra da çevre güvenlik önlemlerini sürdürerek yangın yerinin temizlenmesini sağlarlar ve diğer ekiplerle birlikte yangının çıktığı yer, çıkış nedeni, yangın söndürme çalışmaları, yangın sonrası maddi hasar ve diğer kayıplarla ilgili bir rapor hazırlar.

Ulaştırma Ekibi

• Acil durumlarda, acil durum ekipler listesinde ulaştırma ekibi olarak görevli olan şoförler; yaralıları en yakın hastanelere ulaştırmakla görevlidir.

Enerji Kaynakları Müdahale Ekibi• Acil durumlarda, acil durum ekipler listesinde enerji kaynakları

müdahale ekibi olarak görevli olan kişiler; acil durum bölgesine giden elektrik, doğalgaz ve tehlikeli kimyasal hatlarını kesmekle görevlidir.

İlkyardım merkezi• Acil bir durumda olayın akışından dolayı veya sonradan

yaralanan insanlara ilk müdahalenin yapılması için oluşturulan ve konuşlandırılan bölgedir.

Toplanma alanları• Olası bir acil durumda insanların hangi noktada

toplanacaklarının belirlenmesi, insanların dağılmaması ve kişilerin sayımı vb. faaliyetlerin hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi için toplanma bölgeleri belirlenmelidir.

Malzeme noktaları ve anahtarlar

• Acil çıkış kapılarının anahtarları, önemli evrak veya malzemelerin saklı tutulduğu bölümler vb. alanlara giriş ve çıkış için kullanılan anahtarlar gerektiğinde çabuk ve kolay ulaşılabilir bir noktada olmalıdır.

Tahliye planları

• İnsanların çabuk ve kolay bir şekilde tahliyesinin sağlanması amacıyla hangi noktalara doğru hareket edip, hangi noktalardan çıkacaklarını belirten tahliye planları işletmenin vaziyet planlarında gösterilir.

YAŞANMIŞ OLAYLARYAŞANMIŞ OLAYLAR

BENZİN YANINDA SİGARA İÇERKEN YANDI

MAKİNANIN DİŞLİLERİ ARASINDA PARÇALANDI

BENZİNDEN ZEHİRLENDİ

Kazasız ve güvenlikli bir iş yaşamı dilerim.

TEŞEKKÜRLER