Download - Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2014 Ríkisfjármálaáætlun 2014-2017

2 0

1 4

1

Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2014

Ríkisfjármálaáætlun 2014-2017

1. október 2013

2 0

1 4

2

1.Staða ríkissjóðs

2 0

1 4

3

Halli ríkissjóðs á yfirstandandi ári stefnir í 31,1 mia.kr. Gert var ráð fyrir einungis 3,7 mia.kr. halla í fjárlögum 2013.

Almennar efnahagsforsendur hafa breyst frá því fjárlög voru samþykkt.

Í framhaldi er tekjuáætlunin fyrir árið 2013 lægri en áætlað var. Jafnframt hafa komið fram veikleikar á útgjaldahlið.

Hallarekstur 2013

2 0

1 4

4

• Lakari efnahaghorfur og minni umsvif í hagkerfinu (13,5 mia.kr.).

• Tekjur af eignasölu (4 mia.kr.) og arðgreiðslum (1 mia.kr.) skiluðu sér ekki.

• Veikleikar og ákvarðanir teknar um útgjöld eftir samþykkt fjárlaga (5 mia.kr.)

• Nýjar ákvarðanir á sumarþingi:• Tekjur af veiðigjöldum 3,2 mia.kr. lægri en áætlað

var og virðisaukaskattur á gistiþjónustu er áfram í neðsta þrepi, 0,5 mia.kr.

• Ný lög um aukin bótaréttindi örorku- og ellilífeyrisþega (1 mia.kr.).

Hallarekstur 2013

2 0

1 4

5

• Án aðgerða í ríkisfjármálum hefði stefnt í um 27 mia.kr. halla árið 2014.• Samtals um 25 mia.kr. hækkun útgjalda frá

fjárlögum 2013 vegna skuldbindinga t.d. í tengslum við almannatryggingar og sjúkratryggingar, verkefna í fjárfestingaáætlun fjárlaga 2013, framkvæmdir á Bakka o.fl.

• Ýmsir veikleikar á tekjuhlið 2013 hafa áhrif á tekjuhorfur 2014.

• Útlit fyrir viðvarandi halla út kjörtímabilið ef ekki verður gripið til viðeigandi ráðstafana.

Árið 2014 að óbreyttu

2 0

1 4

6

• Skuldaaukning vegna hallarekstrar síðustu ára verður nærri 400 mia.kr. í lok árs 2013.

• Samanlagðar skuldir ríkissjóðs í lok árs 2013 verða um 1.500 mia.kr. eða um 85% af VLF.

Skuldir eru of háar

2 0

1 4

7

Skuldir eru of háar

2 0

1 4

8

Vaxtakostnaður er of hár

• Í fjárlögum 2013 voru vaxtagjöld áætluð um 85 mia.kr.

• Frá 2010 höfum við greitt 50 mia.kr. í vexti af lánum sem voru tekin til að endurfjármagna viðskiptabankanna (11,3 mia.kr. 2014).

• Halli undanfarinna ára hefur verið fjármagnaður með innlendri skuldabréfa-útgáfu og eru vaxtagjöld hátt í 30 mia.kr. árlega vegna þessa.

2 0

1 4

9

Miklar óbeinar skuldbindingar

• Samhliða áætlun um niðurgreiðslu skulda þarf að útfæra áætlun um hvernig mæta skuli um 390 mia.kr. skuldbindingum vegna lífeyrissjóða ríkisstarfsmanna.

• B-deildirnar stefna að óbreyttu í þrot árið 2026 og þyrftu þá allt að 33 mia.kr. árlega þegar allt er talið.

• Ríkisábyrgðir vegna ÍLS nema 940 mia.kr.• Ríkissjóður hefur lagt ÍLS til 46 mia.kr.

frá árinu 2009.

2 0

1 4

10

Óviðunandi staða

• Stöðvun skuldasöfnunar og jöfnuður í ríkisfjármálum er forsenda viðspyrnu.

• Skuldsettur ríkissjóður þolir engin áföll og hefur litla burði til að grípa til örvandi aðgerða ef á þarf að halda.

• Í upphafi efnahagskreppunnar 2008 skipti hagstæð skuldastaða ríkissjóðs höfuðmáli.

• Huga þarf að sölu eigna til að lækka skuldir.

2 0

1 4

11

2.Jafnvægi í ríkisfjármálum

2 0

1 4

12

Jafnvægi í ríkisfjármálum

• Markmið fjárlagafrumvarpsins 2014 er að ná jafnvægi í ríkisfjármálum og stöðva skuldasöfnun ríkissjóðs.• Grípa til nauðsynlegra aðhaldsráðstafana.• Breikka skattstofna og lækka skatta.• Auka ráðstöfunartekjur heimila.• Örva atvinnulífið til aukinna umsvifa.

2 0

1 4

13

Aðhaldsráðstafanir

• Veltutengt aðhald ráðuneyta 3,6 mia.kr. á árinu 2014 - 0,8% af veltu fjárlaga 2013.

• Sértækar aðhaldsaðgerðir 2,6 mia.kr.• Fallið frá nýlegum eða óhöfnum

verkefnum 5,8 mia.kr. • Samanlagt 12 mia.kr. lækkun útgjalda á

árinu 2014.

2 0

1 4

14

Aðhaldsráðstafanir

Í milljónum krónaLækkun

m.krHeildar-

veltaLækkun

%ma.kr. velta %

Samtals veltut. aðhaldsráðstafanir ................. -3.583 477.389 -0,8%

Sértækar aðhaldsaðgerðir ............................... -2.595 477.389 -0,5%

Fallið frá nýlegum verkefnum ........................ -5.790 477.389 -1,2%

Samtals ........................................................ -11.968 477.389 -2,5%

2 0

1 4

15

Skattstofnar breikkaðir

• Bankaskattur hækkaður úr 0,041% í 0,145%.

• Áætlaðar tekjur á árinu 2014 eru 14,2 mia.kr. (hækkar úr 1,1 mia.kr. 2013).• Þar af 11,3 mia.kr. vegna

breikkunar skattstofnsins sem frá og með áramótum tekur einnig til fjármálafyrirtækja í slitameðferð.

2 0

1 4

16

Skattar á fjármálafyrirtæki

• Almennur fjársýsluskattur lækkaður úr 6,75% í 4,5%. Tekjuáhrif á ríkissjóð til lækkunar um 1,1 mia.kr.

• Nettóáhrif af breytingum á sköttum á fjármálafyrirtæki eru jákvæð um 13,2 mia.kr.

• Tilfærsla á skattbyrði frá minni fjármálafyrirtækjum til stærri.

2 0

1 4

17

Endurskoðun skattkerfis

• Farið verður í endurskoðun á virðisaukaskattskerfinu með það að markmiði að draga úr bili milli skattþrepa, fækka undanþágum og auka skilvirkni.• Áhersla lögð á samráð í undirbúningi.• Vörugjöld endurskoðuð.

• Úttekt á skattumhverfi einstaklinga.• Áhersla á einföldun og aukið gegnsæi.

2 0

1 4

18

Ráðstöfunartekjur heimilanna

• Skatthlutfallið í miðþrepi tekjuskattsins lækkað um 0,8%, úr 25,8% í 25%

• Hækkun vaxta- og barnabóta framlengd.• Frítekjumark barna hækkað úr 104.745

kr. í 180.000 kr.• Endurgreiðslur virðisaukaskatts vegna

íbúðarhúsnæðis - Allir vinna átakið framlengt.

2 0

1 4

19

Bleyjur og hærri greiðslur í fæðingarorlofi

• Einnota bleyjur færðar niður úr 25,5% í 7% þrep virðisaukaskatts.• Ætti að lækka verð á bleyjum um 14-15%

og eykur ráðstöfunartekjur barnafjölskyldna um nokkur þúsund á mánuði.

• Launaþak í fæðingarorlofi hækkað um 20.000 kr. í 370.000 kr. og verðlagshækkun á lágmarksgreiðslum. • Fallið frá lengingu fæðingarorlofs.

2 0

1 4

20

Vaxtatekjur og stimpilgjöld

• Frítekjumark fjármagnstekjuskatts vegna vaxtatekna einstaklinga hækkað úr 100.000 kr. í 125.000 kr. • Aðgerðin felur í sér að heimilin halda

eftir 200 m.kr. á ári.• Stimpilgjöld af lánsskjölum felld niður.

• Greiðir fyrir endurfjármögnun.• Ný heildarlög.

2 0

1 4

21

Jákvæð áhrif á kaupmátt

• Samanlagt gætu breytingar á tekjuskatti einstaklinga, fjármagnstekjuskatti og virðisaukaskatti af bleyjum aukið kaupmátt ráðstöfunartekna um 0,5-0,6%.

• Áhrif frumvarpsins í heild á kaupmátt ráðstöfunartekna eru til aukningar um 0,3%.• Að teknu tilliti til verðlagsuppfærslu á

krónutöluskatta og gjöld.

2 0

1 4

22

Dregið úr skerðingum bótaþega

• Aukin framlög til elli- og örorkulífeyrisþega auk félagslegrar aðstoðar, 5 mia.kr.

• Hærri útgjöld vegna fjölgunar bótaþega og verðbóta, 3,4 mia.kr.

• Samanlagt mesta útgjaldaaukning í einstökum málaflokki frumvarpsins.

2 0

1 4

23

Álögum létt af fyrirtækjum

• Tryggingagjald lækkað úr 7,34% í 7%.• 0,1% um áramót.• 0,1% árið 2015.• 0,14% árið 2016.

• Bein áhrif til lækkunar á útgjöldum fyrirtækja eru 3,8 mia.kr. þegar breytingarnar eru komnar til framkvæmda að fullu.

2 0

1 4

24

Áhrif skattbreytinga á fyrirtæki

• Skattar lækka á öll fyrirtæki nema stærri fjármálafyrirtæki.

• Jákvæð áhrif á gang efnahagslífsins, ekki síst hjá vinnuaflsfrekum atvinnugreinum.

• Skapar svigrúm til fjárfestinga og kjarabóta til lengri tíma litið.

2 0

1 4

25

Aðrar ráðstafanir

• Skilmálar skuldabréfs sem gefið var út til styrkingar á eiginfjárstöðu Seðlabanka Íslands endurskoðaðir - vaxtagjöld lækka um 10,7 mia.kr. frá forsendum fjárlaga 2013.• Eiginfjárstaða Seðlabankans er sterk og

afkoman hefur verið jákvæð undanfarin ár.

• Stefnt er að því að leggja fram frumvarp til nýrra laga um opinber fjármál á næstunni.

2 0

1 4

26

3.Hallalaus fjárlög

2 0

1 4

27

Afgangur af heildarjöfnuði 2014

• Gert ráð fyrir afgangi af heildarjöfnuði sem nemur 0,5 mia.kr. árið 2014.

• Skuldir ríkissjóðs fara undir 80% af vergri landsframleiðslu á næsta ári.

• Markmiðið að skuldir lækki áfram sem hlutfall af landsframleiðslu á kjörtímabilinu.

2 0

1 4

28

20

22

24

26

28

30

32

34

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Frumtekjur

Frumgjöld

% af VLF

Frumtekjur og frumgjöld ríkissjóðs 2004-2014*

* Án óreglulegra liða. Einnig hefur verið leiðrétt fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga.

2 0

1 4

29

Heildarjöfnuður ríkissjóðs með og án óreglulegra liða 2010-2014*

-123,3

-89,4

-35,8 -31,1

0,5

-59,2-37,0

-10,9 -9,5

-180

-140

-100

-60

-20

20

2010 2011 2012 2013 2014

Heildarjöfnuður með óregl. l iðum Heildarjöfnuður án óregl . lið a

Mia.kr.

* Leiðrétt fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga

2 0

1 4

30

24

26

28

30

32

34

36

38

40

-10-8-6-4-202468

10

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Afkoma (v-ás) Tekjur (h-ás) Gjöld (h-ás)

Afkoma% af VLF

Tekjur, gjöld % af VLF

Afkoma ríkissjóðs 2004-2017*

* Óreglulegir liðir undanskildir

2 0

1 4

31

Niðurstaða

• Ríkissjóður verður hallalaus árið 2014 í fyrsta sinn í sex ár. • Markvissar aðhaldsaðgerðir.• Breiðari skattstofnar, bankaskattur

hækkar.• Lækkun skatta á fólk og fyrirtæki.• Aukinn kaupmáttur ráðstöfunartekna.• Hærri bótagreiðslur lífeyrisþega.

2 0

1 4

32

Fjárlagafrumvarpið og tengd gögn er að finna á fjárlagavefnum fjarlog.is

Minnt er á að halda trúnað um fjárlaga-frumvarpið þar til það hefur verið lagt fyrir Alþingi kl. 16

Vefsetur: fjarlog.is

2 0

1 4

33

I.Efnahagshorfur

Viðauki: nánar um forsendur fjárlagafrumvarpsins

2 0

1 4

34

• Atvinnuleysi 4,5%

• Hagvöxtur 2,7%

• Verðlag hækkar um 3%

• Viðskiptajöfnuður -3,5% af VLF

Efnahagsforsendur frumvarpsins

Spá Hagstofu Íslands frá júní 2013

• Kaupmáttur launa eykst um 2,6%


2 0

1 4

35

40

60

80

100

120

140

160

180

200

220

240

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Gengi ISK

GVT

EUR

USD

Meðalgengi áranna 2004-2013Heimild: Seðlabanki Íslands

Þróun krónunnar: GVT, EUR og USD


2 0

1 4

36

6,0

1,3

-6,8

-4,0

2,91,6 1,7

2,7 2,8 2,8 2,9

-9

-7

-5

-3

-1

1

3

5

7

9

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

%

Hagvöxtur

Heimild: Hagstofa Íslands


2 0

1 4

37

3,8

-3,7

-7,3

-0,6

3,0 3,2

1,92,6

2,0 1,82,7

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

4

6

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

%

Kaupmáttur launa



2 0

1 4

38

5,0

12,4 12,0

5,4

4,0

5,2

3,53,0

2,5 2,5 2,5

0

2

4

6

8

10

12

14

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

%

Verðbólga



2 0

1 4

39

2,33,0

7,27,6 7,4

5,8

4,8 4,5 4,23,8 3,7

0

2

4

6

8

10

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

%

Atvinnuleysi



2 0

1 4

40

II.Afkoman 2014


2 0

1 4

Helstu niðurstöður fjárlagafrumvarps 2014

• Áætlað er að 0,5 mia.kr. afgangur verði á heildarjöfnuði árið 2014 samanborið við 31,1 mia.kr. halla á heildarjöfnuði í áætlun ársins 2013.

• Séu óreglulegir liðir undanskildir er heildarjöfnuðurinn jákvæður sem nemur 21,6 mia.kr.

• Forsendur frumvarpsins gera ráð fyrir afgangi á heildarjöfnuði í fyrsta sinn síðan árið 2007.


2 0

1 4

Helstu niðurstöður fjárlagafrumvarps 2014

• Handbært fé frá rekstri verður neikvætt um 10,6 mia.kr. samanborið við 25,1 mia.kr. í frjárlögum 2013.

• Gert er ráð fyrir að frumjöfnuður ríkissjóðs verði jákvæður um 55,9 mia.kr., sem er 4,3 mia.kr. lækkun frá fjárlögum yfirstandandi árs.


2 0

1 4

43

Frumjöfnuður ríkissjóðs með og án óreglulegra liða 2010-2014*

-84,5

-43,2

18,0 25,9

55,9

-20,3

9,2

42,9 47,5

77,0

-120

-80

-40

0

40

80

2010 2011 2012 2013 2014

Frumjöfnuður með óregl. liðum Frumjöfnuður án óregl. liðaMia.kr.

* Leiðrétt fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga


2 0

1 4

44

Heildar- og frumjöfnuður ríkissjóðs

Í milljörðum krónaá verðlagi hvers árs

Reikningur2012

Fjárlög2013

Áætlun2013

Frumvarp2014

Tekjur .......................................................... 525,9 579,4 555,6 587,6

Gjöld ............................................................ 561,7 583,0 586,7 587,1

Heildarjöfnuður ........................................... -35,8 -3,6 -31,1 0,5

Heildarjöfnuður, hlutfall af VLF (%) ..... -2,1 -0,2 -1,7 0,0

Frumtekjur ................................................... 504,1 558,6 535,5 567,1

Frumgjöld .................................................... 486,1 498,4 509,6 511,1

Frumjöfnuður .............................................. 18,0 60,2 25,9 55,9

Frumjöfnuður, hlutfall af VLF (%) ........ 1,1 3,4 1,5 2,9


2 0

1 4

45

Heildarskuldir og hrein staða ríkissjóðs


2 0

1 4

46

III.Gjaldahliðin 2014


2 0

1 4

Helstu útgjaldabreytingar frá áætlun 2013

• Frumgjöld eru áætluð 511 mia.kr. í frumvarpinu og hækka um 1,5 mia.kr. frá áætlun 2013 m.v. verðlag hvers árs.

• Heildarútgjöld ríkissjóðs eru áætluð 587,1 mia.kr. og hækka um 0,4 mia.kr. frá áætlun 2013.

• Að frátöldum launa-, gengis- og verðlags-hækkunum 2014 lækka frumútgjöld um 9,1 mia.kr. frá áætlun 2013.


2 0

1 4

48

• Alls er áætlað að veltutengd aðhalds-markmið skili 3,6 mia.kr. lækkun útgjalda á árinu 2014.

Aðhaldsráðstafanir 2014

• Til viðbótar er áætlað að sértækar aðhaldsaðgerðir muni lækka útgjöld um 2,6 mia.kr. auk þess sem fallið er frá nýlegum eða óhöfnum verkefnum fyrir samtals 5,8 mia.kr. Samanlagt er áætlað að ráðstafanir frumvarpsins skili 12 mia.kr. lækkun útgjalda á árinu 2014.


2 0

1 4

49

* Breytingar frá veltu fjárlaga 2013 án vaxtagjalda og óreglulegra liða. Lækkun á viðhaldi og stofnkostnaði má helst rekja þess að fallið er frá nýlegum verkefnum sem flest falla undir fjárfestingaáætlun 2013 til 2015.


m.krHeildar-

veltaLækkun

%ma.kr. velta %

Rekstur ........................................................ -3.128 220.144 -1,4%

Tilfærslur ..................................................... -4.856 229.459 -2,1%

Viðhald og stofnkostnaður .......................... -3.983 27.785 -14,3%

Samtals ...................................................... -11.968 477.389 -2,5%

Aðhaldsaðgerðir eftir hagrænni skiptingu*


2 0

1 4

Aðhaldsaðgerðir eftir málaflokkum*


m.krHeildar-

veltaLækkun

%ma.kr. velta %

Samgöngu-, efnhags- og atvinnumál ............... -637 88.958 -0,7%

Heilbrigðismál ................................................ -1.143 126.075 -0,9%

Almannatryggingar og velferðarmál ............... -334 127.750 -0,3%

Menntamál .................................................... -670 54.406 -1,2%

Æðsta stjórnsýsla .......................................... -395 32.356 -1,2%

Löggæsla, réttargæsla og öryggismál .............. -207 23.939 -0,9%

Menningar-, íþrótta- og trúmál ...................... -162 17.833 -0,9%

Húsnæðis-, skipulags- og veitumál ................ -36 6.072 -0,6%

Samtals veltut. aðhaldsráðstafanir ........... -3.583 477.389 -0,8%

Sértækar aðhaldsaðgerðir ............................... -2.595 477.389 -0,5%

Fallið frá nýlegum verkefnum ........................ -5.790 477.389 -1,2%

Samtals ........................................................ -11.968 477.389 -2,5%

* Breytingar frá veltu fjárlaga 2013 án vaxtagjalda og óreglulegra liða


2 0

1 4

51

Aðhaldsaðgerðir -12,0

Breyttar útgjaldaskuldbindingar 14,1

Launa-, gengis- og verðlagsbr. 2014 10,6

Vaxtagjöld ríkissjóðs -8,7

Samtals 4,1

Milljarðar kr.

Útgjaldabreytingar*

* Breytingar frá fjárlögum 2013


2 0

1 4

52

27,626,5

27,4

29,1

35,5

32,731,4 31,1 31,3

29,5

20

22

24

26

28

30

32

34

36

38

40

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

% af VLF

Heildarútgjöld fara lækkandi*

* Óreglulegir liðir undanskildir. Leiðrétt hefur verið fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga.


2 0

1 4

53

471 475

508536 547

511 506490 497

484

200

250

300

350

400

450

500

550

600

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Mia.kr.

* Á verðlagi 2014 án vaxtagjalda og óreglulegra liða. Leiðrétt hefur verið fyrir yfirfærslu málefna fatlaðra frá ríki til sveitarfélaga.

Þróun frumútgjalda á föstu verðlagi*


2 0

1 4

54

13,4 14,9

22,2

35,5

84,3

68,1 65,6

75,6 77,1 76,0

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Mia.kr.

Vaxtagjöld á verðlagi hvers árs


2 0

1 4

55

0

2

4

6

8

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Heilbrigðismál Fræðslumál

Almannatr. og velf.mál Almannatr. og velf. (án atv.leysisb.)

% af VLF

Útgjöld vegna velferðarmála 2005-2014


2 0

1 4

56

IV.Tekjuhliðin 2014


2 0

1 4

Helstu tekjubreytingar frá áætlun 2013

• Frumtekjur eru áætlaðar 567,1 mia.kr. og aukast um 31,5 mia.kr. frá áætlun 2013.

• Heildartekjur ríkissjóðs eru áætlaðar 587,6 mia.kr. og aukast um 31,9 ma.kr. frá áætlun 2013.


2 0

1 4

58

555,6

587,629,4

11,32,9 7,3

0,6 3,8

530

540

550

560

570

580

590

600

610Mia.kr.Mia.kr.

Breyting tekna frá áætlun 2013


2 0

1 4

59

Í milljörðum króna mia.kr.ma.kr.

Bankaskattur hækkaður og stofn breikkaður (þrotabú) ................... 14,3

Almennur fjársýsluskattur lækkaður í 4,5% ....................................... -1,1

Tryggingagjald lækkar um 0,1 prósentustig ...................................... -1,0

Tekjuskattur einstaklinga, miðþrep lækkað í 25,0% .......................... -5,0

Frítekjumark vaxtatekna einstakl. hækkað í 125 þús. ........................

Virðisaukaskattur á bleiur lækkaður í neðra þrep .............................. -0,2

Skattkerfisbreytingar 2014 alls ....................................................... 6,9

Sértækar tekjuaðgerðir árið 2014


2 0

1 4

60

35,7 36,7 37,8 41,1 39,3 36,0 35,4 34,9 36,2 35,8

9,7 10,0 9,59,9 11,7 14,8 14,7 14,8 15,1 15,0

50,3 50,5 49,1 46,4 46,4 45,4 45,7 45,9 44,9 44,8

4,3 2,7 3,6 2,7 2,6 3,8 4,2 4,4 3,9 4,3

0

20

40

60

80

100

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Eignarskattar og aðrir skattarSkattar á vörur og þjónustuTryggingagjöld og skattar á launagreiðslur og vinnuaflSkattar á tekjur og hagnað

Þróun samsetningar skatttekna


Download - Fjárlagafrumvarp fyrir árið 2014 Ríkisfjármálaáætlun 2014-2017

Top Related