Çocukluk Çağında
Akut Myeloid Lösemi
Dr. Mehmet ERTEM
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı ANKA
RA
ÜNİV
ER
SİT
ESİ TI
P FAKÜ
LTESİ ÇOCUK SAĞ
LIĞ
I VE
HA
STA
LIK
LARI
1945
ÇOCUKLUK ÇAĞI LÖSEMİLERİ
Çocuklarda en sık rastlanan malign hastalık
Tüm çocukluk çağı malignitelerinin % 30’u
Her yıl 1 milyon çocuğun 50’sinde lösemi
Her yıl Türkiye’de 1500, Ankara’da 70 yeni pediatrik lösemi olgusu
Çocukluk Çağında Lösemi Tiplerinin Sıklığı
LÖSEMİ
AKUT: %97 KRONİK: %3
KML: %100 ALL: %75 AML: %25
B-ALL: %80 T-ALL: %20
AML Biyoloji ve Genetik
Sunum Akışı
1. TANI
Morfoloji (Prof. Dr. Namık Özbek)
FAB sınıflandırması
Akım sitometri incelemesi
2. Prognostik risk faktörleri ve sitogenetik
3. Kemoterapi yaklaşımı
4. Kök hücre transplantasyon endikasyonları
Akut Lösemi Ön Tanısı
Klinik bulgular
Tam kan incelemesi
Akut Lösemide Klinik Bulgular ve
Tam Kan İncelemesi
Akut Lösemide Tam Kan
İncelemesi ve Klinik Bulgular
1. LÖKOSİTOZ ve/veya NÖTROPENİ
Ateş ve enfeksiyon
2. ANEMİ
Halsizlik
Solukluk
3. TROMBOSİTOPENİ
Peteşi, purpura
Burun kanaması
Akut Lösemide Diğer Klinik Bulgular
Lenfadenopati
Hepatomegali
Splenomegali
Testislerde büyüme
Kemik veya eklem ağrısı
Diş eti hipertrofisi
Orbito-oküler granülositik sarkom
Orbito-Oküler Granülositik Sarkom
Akut Lösemide Periferik Yayma
AML Kesin Tanısı
Kemik İliği Aspirasyon İncelemesi
1. Giemsa boyası ile morfolojik inceleme
Akut lösemi ?
2. Histokimyasal boyalar ile inceleme
AML ? ve AML alt tipleri ?
3. Akım sitometri incelemesi
1. Kemik İliği Morfolojik İncelemesi
1. Kemik İliği Morfolojik İncelemesi
Hematopoez ve Akut Lösemi Tipleri
AML ALL
Akut Lösemide
Histokimyasal Boyalarla İnceleme
BOYALAR AML ALL
MPO veya SB + -
NSE + -
PAS - +
Asit Fosfataz -/+ +/-
Kemik İliği Histokimyasal İncelemesi
PAS MPO
TANI: ALL
Kemik İliği Aspirasyonunun
Histokimyasal Boyalarla İncelemesi
TANI: AML TANI: Akut Lösemi
MPO Giemsa
Akut Myeloid Lösemi Alt Tipleri
FAB Sınıflamasına Göre AML M0-M7
Akut Myeloid Lösemi Alt Tipleri
KEMİK İLİĞİ ASPİRASYONU
Morfolojik inceleme
Blast oranı
Histokimyasal inceleme
MPO, NSE, PAS pozitiflik oranı
FAB Sınıflamasına göre M0-M7 ?
TANI İÇİN 2 TEMEL SORU
1. AML tanısı için gerekli oran BLAST
ORANI nedir ?
TANI İÇİN 2 TEMEL SORU
1. AML tanısı için gerekli oran BLAST
ORANI nedir ?
2. Tanı için gerekli olan BLAST ORANI
kemik iliği aspirasyon incelemesindeki
tüm çekirdekli hücrelere (TÇH) göre mi
yoksa non-eritroid hücrelere (NEH) göre mi
hesaplanmalıdır ?
Kemik İliği Aspirasyonu
Eritroblast Oranı (TÇH’e göre)
Eritroblast < % 50 Eritroblast > % 50
Blast Oranı (TÇH’e göre) Blast Oranı (NEH’e göre)
Blast > % 30 Blast < % 30 Blast < % 30) Blast > % 30
AML (M0-M5, M7) MDS AML (M6)
AML Tipleri
Blast (% NEH)
Granülosit
(% NEH) Histokimyasal İnc. Akım
Sitometri MPO NSE
M0 Değişken Değişken (-) (-) CD13, 33, 15, 11b
M1 > 90 < 10 > % 20 < % 20
M2 < 90 > 10 > % 20 < % 20
M4 < 80 > 20 > % 20 > % 20
M5 > 80 < 20 < % 20 > % 20
M6 Değişken Değişken (-) (-) Gly A (CD235a)
M7 Değişken Değişken (-) (-) CD 41, 42b, 61
AML’nin FAB’a Göre Alt Tiplere Ayrılması
AKIM SİTOMETRİ
Akut lösemi tanısı konmuş bir hastada
akım sitometri incelemesinin
amacı nedir ?
Lösemik Hücreleri “Kapılamak” Büyüklük ve Granülerite
SS: Granülarite FS: Büyüklük
Lösemik Hücreleri “Kapılamak” Granülarite ve CD 45 Yoğunluğu
Riley RS et al; Hemato Oncol Clin North Am 16:245, 2002
Akım Sitometri İncelemesiyle Blastların Antijenik Özelliklerini Belirleme
B lenfoid
T lenfoid
Myeloid
Diğer
Birinci Basamak
CD19 CD79a CD10
cyt CD22
CD2 CD3 CD7
cyt CD3
CD13 CD33
CD117 cyt MPO
CD45 CD34
HLA-DR cyt TdT
İkinci Basamak
CD20, CD24 κ, λ
cyt Ig M
CD1a, CD5, CD4, CD8
CD14, CD64 CD11c
CD41, CD61 anti-Gly A
SS / CD 45 ile Kapılama
Negatif Kontrol-FITC
Lösemik Hücrede “cy IgM” İncelemesi
Lösemik Hücrelerde cyTDT İncelemesi
Lösemik Hücrelerde cyCD79a İncelemesi
Akım Sitometri İncelemesi
Akım Sitometri İncelemesinde
Pozitiflik Sınırı
T ve B belirleyiciler ≥ % 30
Myeloid belirleyiciler ≥ % 20
İntrasitoplazmik belirleyiciler ≥ % 10
Bifenotipik Akut Lösemi
Weinberg OK; Leukemia 2010: 1-8
Bilineal Akut Lösemi
Weinberg OK; Leukemia 2010: 1-8
Bifenotipik Akut Lösemi WHO Sınıflandırması
Myeloid B-Lenfoid T-Lenfoid
MPO + VEYA
Monositik belirleyicilerin en az
ikisi pozitif CD11c CD14 CD64 NSE
CD19 kuvvetli + VE Aşağıdakilerden biri
CD79a, CD10 cyt CD22
VEYA CD19 zayıf + VE
Aşağıdakilerden ikisi CD79a, CD10
cyt CD22
cyt CD3 + VEYA CD3 +
Bifenotipik Akut Lösemi EGIL Skorlama Sistemi
“Lineage” pozitifliği > 2
Sunum Akışı
1. TANI
Morfoloji
FAB sınıflandırması
Akım sitometri incelemesi
2. Prognostik risk faktörleri ve sitogenetik
3. Kemoterapi yaklaşımı
4. Kök hücre transplantasyon endikasyonları