Download - BİREYİ TANIMA

Transcript
  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    1/31

    BREY TANIMA VEBREY TANIMA VE

    BREY TANIMA TEKNKLERBREY TANIMA TEKNKLER

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    2/31

    BREY TANIMA VE BREY TANIMABREY TANIMA VE BREY TANIMATEKNKLERTEKNKLER

    Dersimizin amacn oluturan psikolojik danma verehberlik srecinin amac bireyin kendinitanmasna ve kendi zn gerekletirmesineyardm etmeye dayanr.Nihai ama rencininkendini gerekletirmesidir.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    3/31

    rencilerin fiziksel,sosyal,duygusal vebilisel olarak her ynyle gelimesini ve bu

    dorultuda kendini gerekletirmesini hedefleyenrehberlik hizmetleri,bu ilevini bir dizi psikolojikyardm hizmetinin bir btnlk iinde verilmesiile gerekletirmeye alr. Bu hizmetler;

    Bireyi Tanma Hizmeti

    Bilgi Toplama ve Yayma Hizmeti

    Psikolojik Danma Hizmeti

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    4/31

    Yneltme ve Yerletirme Hizmetleri

    Oryantasyon Hizmetleri

    zleme ve Deerlendirme Hizmetleri

    Mavirlik(Konsltasyon) Hizmetleri

    Tm bu hizmet alanlar ierisinde bireyi tanmahizmetleri,dier hizmetlerin gerekletirilebilmesiiin ncl bir nitelik tar.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    5/31

    BREY TANIMA AMACI VE GERE

    Geliimsel sre asndan baktmzda belli ya gruplarnda yer

    alan bireyler baz ortak zellikler gsterirler.Birtakm benzerliklerolsa da,her birey bu dnemi kendi znellii erevesinde amayaalacaktr.Dolaysyla yeryzndeki kii says kadar kiilikolduunu sylemek de yanl olmaz.Bu durum BireyselFarkllklar kavramn gndeme getirmektedir.

    Bireysel Farkllklar kavram,renciyi merkez alan eitimanlaynn temelini oluturur.renciyi merkez alan eitimanlaynda,eitim ortamlar rencilerin ilgi,ihtiya ve yetenek

    gibi bir ok zellik asndan gsterdikleri bireysel farkllklardikkate alnarak dzenlenmeye allr.renciyi bir btn halindeele alarak, onun akademik potansiyelleri olduu kadar sosyal,duyusal zellikler gibi potansiyellerini de gelitirmeyi hedefler.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    6/31

    BREY TANIMADAZLENMES GEREKEN

    TEMEL LKELER

    rencinin yetenek,ilgi,istek,mesleki deer,baar gibibireysel zellikleri ile sosyal,kltrel zellikleriolabildiince ok boyutlu olarak ele alnmaldr.

    Bilgilerin toplanmasnda,deerlendirilmesinde vekullanlmasnda bilimsel standartlara uyulmaldr.

    Bu almalarda uygulanan lme arac,yntem ve

    tekniklerin kullanlmas bir ama deil aratr.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    7/31

    Bireyi tanma almalarnda temel ama; rencinin kendinitanmasdr

    Bireyi tanma almalar bir sre dahilinde yrtlmelidir

    Elde edilen bilgiler btnletirilerek deerlendirilmelidir

    Bireyi tanma almalar tm rencilere ynelik olmal

    Okul ortamnda bireyi tanma hizmetleri retmen,uzman ve

    yneticileri kapsayacak ekilde bir takm halinde almaygerektirir.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    8/31

    RENCLER HANG ZELLKLER LE TANIMAKGEREKR

    rencinin Kimliini Tantc Bilgiler

    Biyolojikzellikleri ve Salk Durumu

    Okul zgemii

    Zihinsel zellikleri

    Sosyal Geliimi ve Uyumu

    Kiilikzellikleri

    Sosyo-kltrel ve Ekonomik Koullar

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    9/31

    BREY TANIMA TEKNKLERNN SINIFLANDIRILMASI

    Rehberlik srecinde bireyitanmaya alrken bir ok tekniktenyararlanlmaktadr.Bu blmde,okullarmzdaki rehberlikuygulamalarnda sklkla kullanlan

    teknikler tantlacaktr.

    Bireyi tanma teknikleri deiikbiimlerde snflandrlmaktadr.

    ounlukla tercih edilen snflama,Testler ve Test D Tekniklereklindedir.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    10/31

    BREY TANIMADA PSKOLOJK TESTLER

    Test; davranlarmz gzlemlemek ve onlarsay ve kategorilerle tanmlamak iin kullanlansistematik bir yntemdir.

    Testlerin temel amac,bireysel farkllklar vebununla birlikte bireyin iinde bulunduugrupla benzer ynlerini ortaya koymaktr.Psikolojik testler kiinin herhangi bir zelliini(zeka,tutum,ilgi,kiilik zellikleri vb.) lmek

    amacyla o zelliin temsil edici niteliktekidavran rneklerini ieren maddelerden oluur.

    Psikolojik test sonular, genellikle saylarlaifade edilir.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    11/31

    REHBERLKTE KULLANILAN TESTLERDE ARANANPSKOMETRKZELLKLER

    Testin Duruma ve Amaca uygun olmas :rencide incelenecek zellik tespit edildiktensonra bu zellii en iyi len test seilmelidir.

    Geerlik:

    llmek istenen zelliin tam ve doru olarakllebilme derecesidir.

    Gvenirlik:lme aracnn ayn kiilere farkl zamanlardauygulandnda ayn sonular vermesidir.

    Norm almas:Kiinin llen zellik asndan baka kiilerlekarlatrlmas ve bakalarna gre puannnnerede olduunun saptanmas.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    12/31

    PSKOLOJK TESTLERN SINIFLANDIRILMASI

    Rehberlikte kullanlan psikolojik testler,ltkleri

    zellikler bakmnda aadaki balklar altndagruplanarak incelenebilir.

    Yetenek Testleri

    Baar Testleri

    lgi Envanterleri

    Kiilik Testleri

    Bu gruplar hakknda ksaca bilgiler verilecektir..

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    13/31

    PSKOLOJK TESTLERN SINIFLANDIRILMASI

    Yetenek Testleri:Yetenek Testleri:

    Yetenek testleri genel yetenek ve zel yetenek olmak zere iki grubaayrlr. Genel Yetenek kaltmla getirilen gizilgcn eitim ve evre etkisi ilegelitirilen ksmdr. zel yetenek ise, herhangi bir renme olanaverildiinde bireyin bundan yararlanma gcdr denilebilir.

    Baar Testleri:Baar Testleri:

    Bu testler,rencilerin belli bir konuda ve genellikle belli bir retimsonunda elde ettii bilgi,beceri ve anlay lmeye yarar. Baar testlerininamalarndan birka;

    rencilerin akademik yaantsn deerlendirmek

    renciler aras karlatrma yapmak rencilerin baarszlk nedenlerini aratrmak

    rencilerin renme dzeylerini saptamak

    retmenlerin ve Okulun deerlendirilmesi

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    14/31

    Kiilik testleri:Kiilik testleri:

    ounlukla iki durumdakullanlmalar tercih edilir.Birincisi, psikolojik yardmalmay gerektirecek bir kiilikbozukluu ya da patolojinin

    olup olmadn belirlemek,dieri ise bireyin girmekistedii meslee uygun birkiilik rntsne sahip olupolmadn saptamaktr.

    Yan tarafta Rorschach TestiKartlarna bir rnekbulunmaktadr.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    15/31

    lgi Envanterleri:lgi Envanterleri:

    Kiinin sevdii,holand veya holanmad nesneve etkinlikleri tanmaya ynelik olarak uygulanan vegenellikle akademik ve mesleki eilimleri saptamayayarayan test grubudur.

    Bu testler yetenek testleriyle

    birlikte kullanldnda bir okul,

    program veya meslek seimine

    karar verme srecinde isabetlisonular vermektedir.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    16/31

    BREY TANIMADA TEST DII TEKNKLER

    Otobiyografi:Bireyin gemi ve imdiki yaants ile gelecee ynelik

    planlarn yazl olarak anlatmasdr.Otobiyografi serbest vesnrl olmak zere ikiye ayrlr.Serbest yazmda bireye hibirsnrlama ve ynlendirme yaplmaz.Planl yazmda ise kiiyekonu balklar verilerek snrlama ve ynlendirme yaplr.

    Sosyometri:Bir grubu oluturan bireylerin birbirleriyle sosyal ilikilerini

    ve mesafelerini gsteren ve grubun sosyal dokusunu ortayakaran bir tekniktir.Bu teknikte ncelikle gruba belli bir konudabireylerin sosyal ilikilerini ifade edebilecekleri birsosyometrikanket uygulanr.Elde edilen cevaplar daha sonra sosyogram adverilen bir tabloda gsterilir.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    17/31

    1.TERCH 3 PUAN,2.TERCH 2 PUAN,3.TERCH 1 PUAN

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    18/31

    Sosyogramla saptanan kiilik tipleri ya da ilikitrleri aadaki gibidir:

    Liderler:Dier yeler tarafndan nder olarak seilen kii.

    Terkedilmiler:yelerin hibiri tarafndan arkada olarakseilmeyendir.

    Reddedilenler:Gruptaki yelerin bazlar tarafndan sevilemeyenkii olarak tanmlanan kiiler.

    Karlkl ekenler:Grup iinde karlkl olarak birbirini ekeniftlerdir.

    Klikler:Gruptan soyutlanm ama kendi aralarnda ilikili yanibirbirini eken kk grupuklardr.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    19/31

    Kimdir Bu?:

    Bireyin kendisi ve iinde bulunduu grubun yeleri tarafndannasl grldn deerlendiren sosyometrik bir tekniktir.

    Aada bu teknii uygularken kullanlabilecek baz davrantarzlarna rnekler verilmitir.

    Daima neeli ve canl olan kimdir?

    Kolay neelenmeyen,genellikle durgun olan kimdir? Arkadalaryla kavga etmeyi alkanlk haline getiren kimdir?

    Snfta en ok konuan,herkesin szn kesen kimdir?

    BREY TANIMADA TEST DII TEKNKLER

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    20/31

    Zaman Cetveli:

    Bu teknik,rencinin gnlk zamann nasl deerlendirdiini,hangi aktivitelere ne kadar zaman harcadn ve buna ilikin

    duygu ve dncelerini renmeyi amalar.

    Kime Gre Ben Neyim:

    Kimdir Bu? tekniinden farkl olarak bakalarnn ve

    kendisinin gznde bireyin kendisini nasl algladn ortayakarmak amacyla kullanlan anket tr bir tekniktir.

    Arzu Listesi:

    Bu teknikte,ocuun doyurulmam arzularn,aavuramad duygularn,umut ve beklentilerini ortaya karmakhedeflenir.

    Keke kardeim

    yapmaktan nefret ederim.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    21/31

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    22/31

    Tm bireyi tanma tekniklerinde olduu gibi grme tekniininde gl ve zayf ynleri vardr.

    Gl Yanlar:

    Kullanm alannn ok geni olmas

    o Yz yze karlkl konumaya dayanmas asndan da doal birbilgi toplama yoludur.Bylelikle dier yazl bilgi toplamaaralaryla elde edilmesi mmkn olmayan baz duygusal sreler vekiisel zelliklerin de gzlenmesine imkan tanr.

    o Grme,ayrca szel etkileime dayal olduundan okuma-yazmabilmeyen kiilerden bilgi almada kolaylk salar.

    o Grme srecinde yeterli gven ilikisi kurulduu takdirde bireykimse ile paylamad ok zel ynlerini ve problemlerini aakartabilir.

    o Grme tekniinde kii anlamad sorulara ilikin aklama

    isteyebilir.Bylece elde edilen bilgilerin geerlii artar.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    23/31

    Zayf Yanlar:

    o Bu teknik,bireylerle tek tek grmeye dayandndan bir ok adanekonomik deildir.

    o Bireyin kiisel alg,yorum ve duygularna dayand iin bilgiler

    yeterince objektif olmayabilir.o Toplanan bilgilerin geerlik ve gvenirlii dier bilgi toplamaaralarndan elde edilenlere gre daha dk olduundan bireyhakknda baka kaynaklardan da bilgi almak ve dier bireyi tanmateknikleri ile desteklemek daha yararl olmaktadr.

    o Grmeden salanan bilgiler,grme yaplan bireyin kendini ifadeedebilme gc ve ayrca vermek istedii bilgilerle snrldr.

    o Grmecinin grmenin planlanmasndan raporlatrma srecininsonuna kadar etkili bir ekilde yrtecek teknik bilgi ve beceri

    dzeyi de ayrca bir snrllktr.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    24/31

    Anket:

    Kendini anlatma teknii olarak ele alabileceimiz

    anket,bilimsel aratrmalarda geni kitlelere uygulanmak zerebelli bir amaca ynelik olarak dzenlenmi soru listeleriolup,psikolojik danma ve rehberlik srecinde de arlkl olarakkullanlan bireyi tanma tekniklerinden biridir.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    25/31

    BR ANKET GENEL OLARAK;

    Bireyin Kimlii,

    Bireyin Davran,

    Bireyin,tutum,gr ve beklentileri,

    Bireyin belli bir konuya dair bilgi derecesi hakkndasorulardan oluur.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    26/31

    Anket teknik adan dzenlenirken dikkat edilmesi gerekennoktalar vardr.Bu noktalar yle zetlenebilir:

    * Anketteki sorular ve soru trleri amaca uygun olmaldr

    * Soru cmleleri fazla uzun olmamaldr.

    * Bir soruda iki ayr bilginini sorulmasndan kanmak gerekir.

    * Bireyin zel yaamyla ilgili rahatsz edici nitelikteki sorularcevaplayan kiiyi rahatsz edebilir.

    * Anketteki sorularn says ve nitelii,uygulanacak grubun eitim vebilisel dzeyine uygun olarak ayarlanmaldr.

    * Anketin ynergesi ak olmal,amac net bir ekilde belirtilmelidir.

    * Anket,aklamann ardndan kimlik bilgileri ile balamal,sorulargenelden zele,basit ifadelerden dolayl ifadelere gresralanmaldr.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    27/31

    Problem Tarama Listesi:

    Psikolojik danma ve rehberlikte,rencilerin yaadklarproblemleri ve ihtiya alanlarn tespit etmek amacyla hazrlanmsoru listelerinden oluur.Problem tanma listeleri genellikle;

    Salk ve bedensel geliim,

    Okul Yaam,

    Ev ve Aile Yaam,

    Bakalar ile iliki kurma,

    Kz-Erkek Arkadal,

    Gelecekteki

    renim ve meslek yaam Bireyin Dnyas ve Benlik Tasarm

    le ilgili alanlardaki problemlerini ortaya karmay hedefler

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    28/31

    Anekdot:

    Olay kayd ve vaka kayd adyla da anlan gzleme dayal buteknik,rencinin belli bir ortamdaki zgl bir davrannn

    ayrntl ve objektif olarak betimlenip kaydedilmesine dayanr.Anekdot kaytlar sadece bir renci iin tutulur. Olay iki

    renci arasnda gese bile kaytlar dosyalarna ayr ayr ilaveedilir. Bir anekdotta aadaki unsurlar yer almaldr :

    Gzlenen rencinin ad,soyad,numaras,snf ve ubesi

    Olayn getii yer ve zaman

    Gzlemcinin ad,soyad ve nvan

    Olayn betimlenmesi Gzlemcinin yorumu

    Gzlemcinin nerisi

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    29/31

    Psikodrama:

    Sosyometri kuramna dayal olan psikodrama teknii,teraptikbir gzlem ve tedavi arac olarak Moreno Tarafndan gelitirilmitir.

    Psikodrama,bireyin i dnyasna ait duygularn,tavrlarn,kayg,korku ve alglarn bir dramatizasyon ya da oyun iinde ifadeetmesidir.

    Bibliyoterapi:Psikolojik danma ve rehberlikte bireyin kendi problemleriyle

    ilgili psikolojik ierikli kitaplardan,edebi eserlerden,nl kiilerinhayat hikayelerinden yararlanarak kendisine psikolojik yardm

    salamasna dayal bir tekniktir.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    30/31

    Oyun:

    Oyun,zellikle ocuun kendini ifade etme aralarndan biridir.Kk ya gruplarndaki ocuklardan szel yolla dorudan bilgialmann mmkn olmad durumlarda oyun teknii ocuunfarknda olmadan kendisini da vurmasna yardmc olur.

  • 8/6/2019 BREY TANIMA

    31/31

    DNLEDNZ N


Top Related