Transcript
Page 1: Bireyi Tanıma Teknikleri

Univerist® Education Company

Pk:34736 Kozyatağı I Kadıköy I İstanbul I Türkiye

T: 02167061154 I E-Posta: [email protected]

Page 2: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Birey hakkında toplanan bilgiler;

• Okul ortamında

• Pdr hizmetleri içerisinde

• Kamu ve özel sektör hizmetlerinde

• Sanayide çalışanlarda da kullanılmaktadır.

Bireyi Tanıma Hizmetleri Kapsamında Elde Edilen Bilgiler Kimler

Tarafından Kullanılabilir?

• Yöneticiler

• Öğretmenler

• Psikolojik Danışmanlar

• Bireyin kendisi

• Veliler

Page 3: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Hangi hizmet alanları içerisinde birey hakkında elde edilebilecek bilgileri

işlevsel bir şekilde kullanılabilir?

• Psikolojik danışma

• Bilgi toplama ve yayma

• Yerleştirme

• İzleme ve değerlendirme

Page 4: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

• Bireyin gerçekçi bir benlik yapısı geliştirmesine yardım etmek

• Bir konuda karar verebilmek için gerekli bilgileri toplamak

• Yetenek ve ilgileri doğrultusunda bireyleri kendilerine en uygun

programlara yönlendirebilmek

• Okulda uygulanacak eğitim programı için bireyleri özelliklerine göre

gruplandırmak

• Evlilik ve eş seçiminde bireylere yardımcı olmak

• Bir kurumun özel amaçları için en uygun kişileri seçmek

• Bireylerin sorunlarına uygun tanıları koymak ve tedavi planını oluşturma

• Bireyi geleceği hakkında tahminlerde bulunabilmek

Page 5: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

• Asıl amaç bireyin kendisini tanımasınayardım etmek

• Tüm öğrencilere yönelik olmalı• Takım halinde çalışmak önemli• Sürekli bir hizmet olmalı• Toplanan bilgilerin geçerli ve güvenilir

olması• Bireyi her yönüyle tanıma• Teknik uygulamak araç haline getirilmelidir.• Sadece bir araç uygulamak bireyi tanımak

için yeterli değildir.• Bireye mutlaka geribildirim verilmelidir.

Page 6: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

• Bireyin fiziksel yapısı, biyolojik öz.

• Davranışsal öz. (ilgi ve yetenekleri, tutum ve değerleri, tercih ve

beklentileri , benlik algısı, duygusal ve sosyal uyumu,kişisel özellikleri

• Sosyokültürel ve ekonomik koşulları (aile yapısı, ailenin eğitim anlayışı,

ailenin SED’i, çevredeki öğrenim ve iş olanakları)

Page 7: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

1. Testler

2. Test dışı teknikler

1. Amaca uygun olması

2. Geçerlik

3. Güvenirlik

4. Kullanışlılık

5. Objektiflik

6. Ekonomik

7. Testin normları

Page 8: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

1. GÖRÜŞME

Belirli bir amaçla yüz yüze gelen iki veya daha fazla kişinin belli bir amaçla

sözel yada sözel olmaya iletişim araç ve tekniklerini kullanmak suretiyle

oluşturulan bir etkileşimdir.

Görüşme Türleri

Güdümlü görüşme

Güdümsüz görüşme

Yapıtlı görüşme

Yapıtsız görüşme

Page 9: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Görüşme Tekniğinin Avantajları

• Birey bilgiler eksiksiz olarak birinci elden toplanır.

• Kullanım alanı çok geniştir.

• Sözel ifadelerin yanı sıra beden dili de gözlenir.

• Bilgiler eksiksiz ve tam olarak toplanabilir.

• Davranışların altından yatan nedenleri anlamak için kullanılabilir.

• Bireye tanı koymak amacıyla kullanılabilecek en etkili teknikler arasında yer

almaktadır.

Page 10: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Görüşme Tekniğinin Dezavantajları

• Zaman, para ve emek bakımından ekonomik değildir.

• Bireyin verdiği bilgilerin doğruluğunu tam olarak kestirebilmek mümkün

değildir.

• Subjektiftir ve elde edilen bilgiler yanlış yorumlanabilir.

• Görüşmeci karşı tarafı etkileyebilir.

• Uygun yer ve zaman belirlemek sıkıntı yaratabilmektedir.

Page 11: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

2. ANKET

Anket Sorularının Hazırlanmasında

Dikkat edilmesi Gereken Hususlar

• Sorular olabildiğince açık hazırlanmalı

• Sorular önyargılara dayalı olmamalı

• Soru sayısı grubun özelliklerine göre

ayarlanmalı

• Soru türleri araştırmanın amacına uygun

olarak seçilmeli

• Bilinen bilgiler ankette soru olarak

sorulmamalı

• Kapalı uçlu sorular tercih edilmeli, açık

uçlu soru sorulacaksa kısa cevaplı olmalı

Page 12: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

AnketlerdeSoru

Türleri

Kapalı Uçlu Sorular

Kapalı ve Açık Uçlu Sorular

Derecelen-dirmeli Sorular

Açık Uçlu Sorular

Page 13: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Anket Uygulama Türleri

Amaca, bireylerin niteliğine, sayısına, süreye ve parasal Koşullara göre

değişkenlik gösterebilir.)

A. Gruplara Uygulama

B. Bireysel Görüşme Yoluyla uygulama

C. Posta /İnternet ile uygulama

D. Telefon ile görüşme

Page 14: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

3. Problem Tarama Listeleri

Genellikle

• Sağlık ve bedensel gelişim

• Okul yaşamı

• Ev ve aile yaşamı

• Başkaları ile ilişki kurma

• Kız erkek arkadaşlığı

• Gelecek beklentisi

• Bireyin iç dünyası ile ilgili alanlardaki problemleri kapsar.

Page 15: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Madde NO SORU CÜMLESİ (ENVANTER MADDELERİ)

1 Sağlıklı bir bedene sahip olmadığımı düşünüyorum.

2 İyi beslenemiyorum.

3 İştahım yok.

4 Halsizlik hissediyorum ve çabuk yoruluyorum.

5 Gözlük kollanmak zorunda olduğum için sıkılıyorum.

6 İyi göremiyorum.

7 İyi işitemiyorum.

8 Uykusuzluk çekiyorum.

9 Okulumuz hiç temiz değil.

10 Okulumuz hiç iyi ısınmıyor.

11 Sınıfımız çok kalabalık, sıkışık oturuyoruz.

12 Okulumuzdaki ders araç - gereçlerini yeterince kullanamıyoruz.

13 Laboratuar, spor salonu, kitaplığımız yok.

14 Başka bir okulda okumak isterdim.

15 Ödevler çok fazla, yetiştiremiyorum.

16 Okulda ufak hatalara ağır cezalar veriliyor.

17 Başarılı olmak için nasıl daha iyi ders çalışmam gerektiğini bilmiyorum.

18 Ders kitaplarını kolayca anlayamıyorum.

19 Öğrenciler arasında ayrım yapılıyor.Öğretmenler daha çok belli öğrenciler ile ilgileniyor.

20 Okulda sıkıntılarımı anlatabileceğim güvendiğim bir kimse yok.

21 Okulumuzda öğrenciler dayakla cezalandırılıyor.

22 Okulumuzda öğrencilere onur kırıcı şekilde davranılıyor.

23 Resim, müzik ve beden eğitimi derslerine gereken önem verilmiyor.

Page 16: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

24 Hiçbir derste yeteri kadar başarılı değilim.

25 Düşüncelerimi ve bildiklerimi yazılı olarak anlatmakta güçlük çekiyorum.

26 Düşüncelerimi ve bildiklerimi sözlü olarak anlatmakta güçlük çekiyorum.

27 İstediğim eğitsel kola giremiyorum.

28 Okulumuzda eğitsel kol çalışmalarına gereken önem verilmiyor.

29 Öğretmenimle/ öğretmenlerimle rahatça konuşamıyorum.

30 Evimiz okula çok uzak.

31 Ailemin fazla baskısı beni sıkıyor.

32 Ailem hiçbir konuda fikrimi almıyor.

33 Ailemle rahatça konuşamıyorum.

34 Ailem bana harçlık vermiyor.

35 Ailem ağır ev işlerini bana yaptırıyor.

36 Annem ve babam sık sık tartışıp kavga ederler.

37 Evde ders çalışmama yardım eden kimse yok.

38 Kardeşimle / kardeşlerimle iyi geçinemiyorum.

39 Kardeşim / kardeşlerim ders çalışmamı engelliyor.

40 Evde dayak ile cezalandırılıyorum.

41 Ailemden uzakta, akrabalarımla yaşıyorum.

42 Babamın kötü alışkanlıkları beni üzüyor. ( içki, kumar, sigara vb. )

Page 17: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

24 Hiçbir derste yeteri kadar başarılı değilim.

25 Düşüncelerimi ve bildiklerimi yazılı olarak anlatmakta güçlük çekiyorum.

26 Düşüncelerimi ve bildiklerimi sözlü olarak anlatmakta güçlük çekiyorum.

27 İstediğim eğitsel kola giremiyorum.

28 Okulumuzda eğitsel kol çalışmalarına gereken önem verilmiyor.

29 Öğretmenimle/ öğretmenlerimle rahatça konuşamıyorum.

30 Evimiz okula çok uzak.

31 Ailemin fazla baskısı beni sıkıyor.

32 Ailem hiçbir konuda fikrimi almıyor.

33 Ailemle rahatça konuşamıyorum.

34 Ailem bana harçlık vermiyor.

35 Ailem ağır ev işlerini bana yaptırıyor.

36 Annem ve babam sık sık tartışıp kavga ederler.

37 Evde ders çalışmama yardım eden kimse yok.

38 Kardeşimle / kardeşlerimle iyi geçinemiyorum.

39 Kardeşim / kardeşlerim ders çalışmamı engelliyor.

40 Evde dayak ile cezalandırılıyorum.

41 Ailemden uzakta, akrabalarımla yaşıyorum.

42 Babamın kötü alışkanlıkları beni üzüyor. ( içki, kumar, sigara vb. )

Page 18: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

4. Otobiyografi

Birey kendi yaşamı ve kendisi hakkındaki

bilgileri kendi kişisel yorum ve

değerlendirmesine göre yazılı olarak

anlatmaktadır. Birey hem geçmiş yaşamından

hem şu anki yaşadıklarında hem de geleceğe

ilişkin beklentilerinden bahsetmektedir.

Otobiyografinin içeriğinde bireyin kendi benliğini,

kişiliğini nasıl gördüğü, geçmişte ne gibi

gereksinimleri olduğu ve bunları nasıl

doyurduğu, çevredeki kişilerin beklentilerin nasıl

karşıladığı yaşadığı güçlüklerle baş etme

yöntemleri, kimlerden destek gördüğü ile ilgili

duygu ve değerlendirmeleri yer almaktadır.

Page 19: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Otobiyografi yazma türleri:

• Serbest yazma (Kendini hatırlayabildiği andan itibaren yaşamını kısaca

yazması istenir)

• Planlı yazma (Bireye anlatması istenen konuların başlıklarını içeren bir yazım

planı verilir) YAZIM planı içerisinde:

1. Doğum tarihi ve yeri

2. Ailesi hakkında bilgi(Anne babası sağ/ölü; Aile yaşantıları)

3. Okul yaşamı (en son devam ettiği okul, başarı durumu, öğretmen ve

arkadaş ilişkileri, sevilen sevilmeyen dersler vb)

4. Boş zamanını değerlendirme şekilleri

5. Genelde hoşlanıp hoşlanmadığı şeyler

6. Bireyin geleceğe yönelik beklentileri

Page 20: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

1. GÖZLEM

Tanım:Bir nesnenin, olayın, bir kişi veya

gurubun gerçek durumunu ve niteliklerini

bilmek amacı ile yapılan dikkatli ve planlı

incelemedir.

Gözlem Türleri

• Gelişigüzel(Denetimsiz) Gözlem

• Sistemli (Denetimli) Gözlem

• Katılımlı Gözlem

• Katılımsız Gözlem

Page 21: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Gözlem Türleri

Gelişigüzel(Denetimsiz)Gözlem:Önceden, neyin nerede, nasıl gözleneceğinin

planlanmadan olay veya davranış kendiliğinden ortaya çıktığı zaman doğal

koşullarda rastlantısal olarak yapılan gözlemlerdir.

Örn: Tenefüslerde öğretmenlerin öğrencileri gözlemlemesi

Sistemli (Denetimli) Gözlem: Bireylerin belirli davranışlarının planlı ve sistemli

olarak kontrollü koşullar altında davranışın nedenlerini, sebep sonuç ilişkilerini

bulmayı amaçlayan gözlemlerdir.

Gözlenen kişi gözlem yapıldığını bilebilir veya bilmeyebilir. Denetimli ve planlı

bir gözlem için de gözlem formları oluşturulur.

Page 22: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Katılımlı Gözlem: Gözlemci kişinin

standart bir gözleme ve bilgi toplama

aracı kullanmadan gözlenen kişi ile

birlikte olması ya da bu amaçla olay

veya faaliyete katılarak gözlemde

bulunmasıdır. Katılımlı gözlemde

gözlemci kişi kimliğini belli etmeden

grubun bir üyesi olmaya çalışır.

Gözlem sırasında bir ölçme aracı

kullanılmaması nedeniyle subjektif bir

yöntemdir.

Page 23: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Katılımsız Gözlem: Gözlemci, gözlenen grup veya olayın dışında kalarak kişiyi

ya da grubu dışarıdan objektif olarak gözlemlemektedir ve gözlediği bilgileri

kaydedebilmektedir.

Page 24: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Vaka Kaydı (Anekdot)

Öğretmenler ve yöneticilerin tanık oldukları ve önemli gördükleri iyi veya kusurlu

olduğunu düşündükleri öğrenci davranışlarının sürekli olarak objektif ve ayrıntılı

bir biçimde kaydedilmesi ve saklanmasıdır.

Herkesin yararlanabilmesi için yapılan gözlemlerin vaka kayıt formlarının belirli

bir formata göre doldurulması gerekir.

Page 25: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Vaka Kaydı (Anekdot)

• Vaka kayıt formunda bireyin davranışları kısa

öz ve önemli kısımlarını yansıtan bir rapor

olarak belirtilir.

• Her bir formda yalnızca bir olay anlatılır.

• Biriken vaka kayıtları belli sürelerde

kronolojik sıra gözetilerek özetlenir ve bu

bilgiler öğrenci toplu dosyasında saklanır.

• Vaka kayıtlarının olayın hemen ardından

tutulması daha sağlıklıdır.

• Bu yöntem öğretmenin öğrencilerini daha iyi

tanımasına sağlar

• Vaka kayıtlarında sadece olumsuz olaylar

değil olumlu olaylara da yer verilmelidir.

Page 26: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

1. Sosyometri

Dolaylı olarak sunulan bir ölçüte göre bir

gruptaki bireylerin birbirleri ile olan sosyal

ilişkilerini tutum ve eğilimlerini grup

içerisindeki örgütlenme biçimini ortaya

çıkarmaya yarayan bir yöntemdir. Bu

yöntemden yararlanılarak gruplar yeniden

yapılandırılabilir.

Uygulama Alanları:

Göç amacıyla yer değiştiren ailelerin uygun

yerlere yerleşimini sağlamak

Endüstri Kuruluşlarında

öğretim kurumları

Page 27: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Sosyometride İzlenmesi Gereken Adımlar

1- Tercihlerin belirtilmesi

2- İlişkilerin Çizelge Halinde gösterilmesi

3- Sosyogramın hazırlanması

Page 28: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Gruptaki üyelerin birbirlerini yeterince iyi tanımaları (en az altı ay)

• Zorlama olmadan bireyler tercihlerini serbestçe belirtebilecekleri bir

ortam sağlanmalı

• İlköğretim ikinci sınıfın ortalarında itibaren uygulanabilir

• Mutlaka bir ölçüt belirtilmesi ve aynı ölçüt için belirli aralıklarla

değerlendirme yapılması

• Sonuçların gizli tutulması

Page 29: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

2. Kimdir Bu?

• Birbirlerini tanıyan bir grup içerisindeki

bireylerin diğer grup üyeleri hakkındaki

görüşlerini ve belirli özellikleri olan tipleri

belirlemek amacıyla kullanılmaktadır.

• Teknik bireylerin en belirgin ve en temel

kişilik özelliklerini ortaya koymaya çalışır.

Bireyler hem kendilerini nasıl

değerlendirdiklerini hem de başkaları

tarafından nasıl değerlendirildiklerini

değerlendirerek görüşler arasında ne

derece tutarlılık/ farklılık olduğunu öğrenir.

Page 30: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

2. Kimdir Bu?

• Görüşler arasındaki farklılıklar bireyin kişisel ve sosyal uyum

problemlerini yansıtır.

• Kimdir bu içerisinde yer alan davranış ve özellikler hem olumlu hemde

olumsuz olacak şekilde seçilmelidir.

• Genellikle 10-30 arasında maddeye yer verilmektedir. Uygulamadaki

amaç bireylerin birbirleri hakkındaki yargılamaları belirlemek değil

sadece gruptaki belirli tipleri ortaya koymak ise cevaplandıran kişi

kendi ismini yazmayabilir.

• Elde edilen sonuçları değerlendirmek için önce grafik hazırlanır

ardından ise çapraz dağlım tablosu oluşturulur.

Page 31: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

Univerist® Education Company

Pk:34736 Kozyatağı I Kadıköy I İstanbul I Türkiye

T: 02167061154 I E-Posta: [email protected]

Teşekkürler

Page 32: Bireyi Tanıma Teknikleri

univerist.com

• Özbay, Ö. (2008) Koçluk Yaklaşımının Yönetici Üzerine Etkileri ve Bir

Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi,

Sosyal Bilimler Enstitüsü.

• Özkalp, E. (2005) Örgütlerde Davranış, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim

Fakültesi Yayınları, 1(2), 59-87.

• Sujan, H., Weitz, B.A. ve Kumar, N. (1994) Learning Orientation, Working

Smart, and Effective Selling, Journal of Marketing, 58, July, 39-52.

• Tüzün, K. ve Güven, İ. (2007) Örgütsel Güven ve Örgütsel Güven Modelleri,

Karamanoğlu Mehmetbey İ.İ.B.F Dergisi, 13 (2), 93

• Uçkun, C. ve Kılınç, G. (2007) Koçluk ve Mentorluk Tarihsel Gelişimi,

Yöntemleri ve Uygulamaları, Ankara: Ürün Yayınları, Vries, M.F. (2005)

Leadership Group Coaching in Action: The Zen of Creating High Performance

Teams, Academy of Management Executive, 19 (1), 61-76.


Top Related