Transcript
Page 1: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Kapitulli i parë

Lidershipi dhe rëndësia e tij

1-1

Page 2: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Lidershipi efektiv

Howell. J. P., Costley, D. L., (2006), Understanding Behaviours for Effective Leadership, 2nd edition, New Mexico State University, Prentice Hall

ISBN-10:0131484524ISBN-13:9780131484528

Page 3: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Objektivat e mësimit

Definoni dhe përshkruani procesin e lidershipit. Njoftoheni me teoritë e lidershipit dhe kohën kur

ato janë bërë. Përshkruani veçorit/tiparet që liderët zakonisht

posedojnë. Diskutoni se si sjelljet e lidershipit janë faktor

kritikë lidhur me lidershipin efektiv. Përshkruani se si faktorët e situatës mund të

ndikojnë në suksesin e liderit.

Pas leximi të këtij kapitulli duhet të jeni në gjendje të:

1-2

Page 4: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Objektivat e mësimit (vazh.)

Bëjë dallimet mes menaxherit dhe liderit Përshkruani tre punët kyçe që liderët duhet

të kryejn në mënyrë që të jenë efikas.

Pas leximit te këtij kapitulli duhet të jeni në gjendje të:

1-3

Page 5: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Lidershipi

Lidershipi është procesi qe përdor një individ për të ndikuar anëtarët e ekipit drejt arritjes se qëllimeve grupore, ku anëtarët e ekipit e shohin ndikimin si legjitim

1-4

Page 6: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Karakteristikat kyçe të definicionit të Lidershipit

Karakteristikat kyçe të Lidershipit

Aktivitete të fokusura në

ndikimin e sjelljeve

Aktivitete të fokusura në

ndikimin e sjelljeve

Seri aktivitetesh në vazhdimësi

Seri aktivitetesh në vazhdimësi

Ndikimi është drejtuar drejt

arritjes së qëllimeve grupore

Ndikimi është drejtuar drejt

arritjes së qëllimeve grupore

Individët e veçantë përmbushin rolin e grupit

Individët e veçantë përmbushin rolin e grupit

Ndikimi është kuptuar nga pasuesit

si e arsyeshme

Ndikimi është kuptuar nga pasuesit

si e arsyeshme1-5

Page 7: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Efikasiteti i lidershipit

Indikatorët që përdorën për të matë efikasitetin e liderëve:

Arritjet në punë

Matja e qëndrimeve të vartësve.

Rezultatet grupore dhe të organizatës

1-6

Page 8: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Hyrje në Teoritë Lidershipit

Gjatë shekullit 20 u kryen një sërë studimesh që rezultuan në teori

Teoritë NUK janë te izoluara, ato evoluojnë ( zhvillohen)

Sokol Krasniqi PhD C

Page 9: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Kronologjia e teorive të Lidershipit

1900’s: A lindin liderët si të tillë?1940’s-1950’s: Çfarë tipare të përbashkëta

kanë liderët?1950’s-1960’s: Çfarë modeli i sjelljes

rezulton ne lidership efikas?1960’s-1970’s: Cilat sjellje të lidershipit

funksionojnë në situata specifike?1980’s: Çfarë tipare kryesore, sjellje dhe

situata bëjnë që organizatat të arrijnë përsosshmërinë?

Sokol Krasniqi PhD C

Page 10: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Teorit e Lidershipit

Teoria e tipareve Më herët, është menduar se udhëheqësit lindin me

tipare të natyrshme fiziologjike dhe të personalitetit

Gjatësia Inteligjenca Arritjet akademike

Sokol Krasniqi PhD C

Page 11: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Stogdill (1974) – Identifikoj disa faktor të përgjithshëm që i dallojnë liderët nga jo liderët

Kapaciteti: aftësitë për zgjidhjen e problemeve, për të gjykuar dhe punuar shumë

Arritjet: arritjet e tilla si, rekorde në njohuri akademike dhe sporte Përgjegjësia: siguri, besueshmëri, vetë-motivues, këmbëngulje,

agresiviteti dhe vetë-besim Pjesëmarrja dhe përfshirja: ndërveprimi shumë të zhvilluar

shoqëror, popullaritet, adaptim të shpejtë në situata të ndryshuara, dhe bashkpunim më i lehtë në krahasim me jo-udhëheqësit

Statusi socio-ekonomik: Udhëheqësit efektive zakonisht i përkasin klasave të lartë socio-ekonomike

Teoritë e Lidershipit

Teoria e tipareve (vazhdimi)

Sokol Krasniqi PhD C

Page 12: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Tiparet e Lidershipit

Karakteristika relativisht të përhershme të cilat nuk ndryshojnë pamvarsisht që individi lëviz nga një situate në tjetër.

1-8

Page 13: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Tiparet e rëndësime të Liderëve nga studimet e hershme

Tiparet Fizike dhe formimi

Tiparet e personalitetit apo shkathtësit

Tiparet sociale apo të punës

Aktiviteti ose energjia

Arsimi

Statusi social

Këmbëngulës

Mbizotërim/Dominim

Pavarësi/origjinaliteti

Vetëbesim

Aftësi administrative

Rrjedhshmëri e të folurit

Perceptimi social

Përshtatshmëri/ Adaptueshëm

Motivimi për të arritur

Përgjegjësi

Iniciative

Këmbëngulje

Punëtor

Bashkëpunues

I shoqërueshëm 1-9Sokol Krasniqi PhD C

Page 14: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Teorit e Lidershipit

Teoria e tipareve Teoritë e Sjelljes (Studimet e Ohajos) Lidershipi participativ

Stili i lidershipit të Lewin-it (University of Iowa studies) Stili i lidershipit të Likert’s (University of Michigan

studies) Teoritë kontigjente ( të paparashikuara)

Teoria e Fiedler-it “Kolegu më së paku i pëlqyer (LPC) Cognitive Resource Theory House’s Path-Goal Theory of Leadership

Lidershipi i situatës Hersey and Blanchard’s Situational Leadership Vroom and Yetton’s Normative Model

Sokol Krasniqi PhD C

Page 15: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

© 2006 Prentice Hall

Sjelljet e Lidershipit

Shpjegojnë metodat dhe teknikat që duhet përdor nga vartësit për të kryer një punë.

Të jen të sjellshëm dhe informativ dhe të inkurajojn komunikimin e hapur.

Të konsultohen me vartësit që të marrin informatat dhe opinionet e tyre para se të marrin një vendim të rëndësishëm.

Vlersojn varësit për punën e bërë mirë. Shprehin pritje te lartë dhe besim në

performance të vartësve.

Në vijim janë shembujt specifik të sjelljes se liderit që shumë lider përdorin për të ndikuar varësit e tyre:

1-10Sokol Krasniqi PhD C

Page 16: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

© 2006 Prentice Hall

Faktorët e situatës dhe Lidershipi

Ri-dizajnimi i detyrave të punës Grupet punuese vet-menaxhuese Sistemi i shpërblimit Pasuesit e vetë liderëve

Disa faktorë të situatës zëvendësuan nevojat e vartësve për sjellje të veçantë te liderëve. Në këto situata, faktorë të tjerë shpesh i japin vartësve udhëzime, motivimin dhe kënaqësinë. Shembuj të këtyre faktorëve përfshijnë:

1-11Sokol Krasniqi PhD C

Page 17: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Manaxheret vs. Liderët

Menaxherët Fokusi në gjëra Bëjnë gjërat drejt Planifikojnë Organizojnë Drejtojn Kontrollojn

Lideret Fokusi në njerëz Bëjnë gjënë e duhur Inspirojnë Ndikojnë Motivojnë Ndërtojnë

Sokol Krasniqi PhD C

Page 18: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Aktivitetet e përbashkëta

Planifikimi Organizimi Udhëheqja Kontrolli

Sokol Krasniqi PhD C

Page 19: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Planifikimi

Menaxheri Planifikon Buxheton Vendos objektivat Përcakton hapa te

detajuar Allokon resurset

Lideri Bën strategji

Vën drejtimin Krijon vizionin

Sokol Krasniqi PhD C

Page 20: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Organizimi

Menaxheri Krijon strukturat Përshkrimi i

punëve Personeli Hierarkia Delegon Trajnon

Lideri Inkuadron njerzit në

strategji Komunikon Krijon rrjetet

Sokol Krasniqi PhD C

Page 21: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Drejtimi/Udhëheqja e punëve

Menaxheri Zgjedh

problemet Negocion Sjell konsensus

Lideri Fuqizon njerëzit Nxitës i tifozëve

Sokol Krasniqi PhD C

Page 22: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Kontrolli

Menaxheri Implementon

sisteme kontrolluese Matja e

performancës Identifikon

mospërputhjet Rregullon

mospërputhjet

Lideri Motivon Inspiron I jep kuptim arritjeve

Sokol Krasniqi PhD C

Page 23: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Përmbledhje e dallimeve mes Menaxhimit dhe Lidershipit

Lidershipi Aktiviteti Menaxhimi

Vendos drejtimin dhe vizionin per organizaten

Krijimi i rendit të ditës Planifikon dhe buxheton, alokon resurset

Përafron njerëzit nëpërmjet komunikimit dhe veprimeve që

japin drejtim

Zhvillimi i potencialeve humane për arritjen e rendit të ditës

Organizon dhe plotëson personelin,strukturon dhe monitoron implementimin

Motivon dhe Inspiron duke plotësuar nevojat

Plani i ekzekutimit Kontrollon dhe zgjedh problemet

Prodhon ndryshimet e duhura dhe qasje të re ndaj sfidave

Rezultati Prodhon rend dhe atë që është parashikuar dhe arrinë rezultate

Source: Adapted from A Force for Change: How Leadership Differs from Management by John P. Kotter. Copyright © 1990 by John P. Kotter, Inc. Reprinted with permission of The Free Press, a division of Simon & Schuster Inc.

Sokol Krasniqi PhD C

Page 24: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Menaxherët kundrejt Liderve

Covey, Stephen R., 7 Shprehitë e njerëzve me efikasitet të lartë, faqe 101

Kotter, John P., Udhëheqja e ndryshimit, faqe 65

Sokol Krasniqi PhD C

Page 25: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Lidershipi dhe Menaxhmenti

Kotter mendon se Lidershipi dhe Menaxhimi janë dy sisteme plotësuese, ku secili ka funksionin e vet dhe aktivitetet e tyre karakteristike, por të dyja janë të nevojshme për menaxhimin e organizatave komplekse.

Sipas Kotter, menaxhimi ka të bëje me planifikimin, kontrollin, dhe vënjen e strukturave te përshtatshme dhe sistemeve në vend, ndërsa lidershipi ka të bëjë më parashikimin e ndryshimeve, përballimin me ndryshimin, dhe miratimin e një qëndrim vizionar. (1990, Çfarë me të vërtet bëjnë lideret? Harvard Business Review, 68, 103-111.)

Sokol Krasniqi PhD C

Page 26: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Lidership

Në mvarësi me atë qe u tha më lartë

 

Lidershipi është forca që krijon kapacitete në mesin e një grupi të njerëzve për te bërë diçka qe është ndryshe dhe më mirë. Kjo mund të reflektonte në rezultate më kreative, ose nivel më të lartë të performancës.

Në esencë lidershipi është një agjenci e ndryshimit dhe mundë te frymëzoj te tjerët te bëjnë me shume se sa ata do kishin bërë ose bënin.

Sokol Krasniqi PhD C

Page 27: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Menaxhmenti

Në të kundërt, menaxhimi është një forcë me shumë e preokupuar me planifikimin, bashkërendimin, mbikëqyrjen, dhe kontrollin e aktivitetit rutinë, të cilat natyrisht mund të bëhet në mënyrë inspiruese.

Lidershipi menaxherial mund të shihet si pjesë integrale e rolit menaxherial, dhe rëndësia e sajë rritet me lëvizjen e personit në hierarkinë organizative

Sokol Krasniqi PhD C

Page 28: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Pse i ndjekim pas Liderët?

Vullnetarisht

“Pasuesit”

Liderët i tërheqin njerëzit pas vetes. Ata duhet të kenë dëshiren e mjaftueshme qe të ndjekin për të ndaluar atë që ata po bëjnë dhe ndoshta të ecin në situata që normalisht nuk do të rrezikonin.

Sokol Krasniqi PhD C

Page 29: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Pse i ndjekim pas Menaxherët?

“Vartësit”

Përputhje

Menaxherët kanë autoritetit nga pozita e dhënë nga kompania, dhe vartësve e tyre punojnë për ta dhe kryesisht të bëjë atë qe u thuhet te bëjnë.

Sokol Krasniqi PhD C

Page 30: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Menaxheri administron; Lideri përtrin dhe zbulon.

Menaxheri mirëmban; Lideri zhvillon.

Menaxheri e pranon realitetin; Lideri e heton (investigon) atë.

Menaxheri fokusohet në sisteme dhe struktura; lideri fokusohet në njerëz.

Menaxheri mbështet ne kontroll; lideri frymëzon besim.

Menaxheri i ka sytë gjithmonë tek fundi, Lideri ka sytë në horizont.

Menaxheri imiton; Lideri krijon. Menaxheri pranon status quo; Lideri e sfidon atë.

Menaxheri është ushtari i mirë klasik; Lideri është vetvetja

Menaxheri…; Lideri…

Sokol Krasniqi PhD C

Page 31: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Tri çështjet kryesore të lidershipit

I. Diagnosifkimi i situatës dhe pasuesit

(A ështe sjellja specifike e lidershipit e nevojshme)

I. Diagnosifkimi i situatës dhe pasuesit

(A ështe sjellja specifike e lidershipit e nevojshme)

II. Ofrimi i sjelljeve të nevojshme të lidershipit për situatat dhe karakteristikat e pasuesve

II. Ofrimi i sjelljeve të nevojshme të lidershipit për situatat dhe karakteristikat e pasuesve

III. Modifikimi i situatës dhe /oseKarakteristikat e pasuesve

III. Modifikimi i situatës dhe /oseKarakteristikat e pasuesve

1-12

Page 32: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Sokol Krasniqi PhD C

Çështjet aktuale në lidership

Etika dhe ndershmëria Diversitet Zhvillimi i lidershipit Udhëheqja e ndryshimeve në

organizatë Lidership transformues

1-13

Page 33: 2 Ligjerata-chapter 01 Ppt Definitions Teorit Leaders Vers Managers

Ju faleminderit për vemendje

[email protected]

Sokol Krasniqi PhD C


Top Related