doświadczenia i refleksje „architektoniczne” z tworzenia ... · twarde „uzasadnienie...
TRANSCRIPT
Władza Wdrażająca Programy Europejskie ul. Rakowiecka 2a, 02-517 Warszawa
tel. 22 542 84 00 faks 22 542 84 44 [email protected] www.wwpe.gov.pl
Doświadczenia i refleksje „architektoniczne” z tworzenia Struktury Docelowej Systemu
Informacyjnego Służby Celnej (SISC)
Marek Pękala - Departament Służby Celnej Ministerstwa Finansów
JM Hotel, Warszawa 5 czerwca 2014
2
O czym będę mówił Wprowadzenie (Służba Celna, administracja publiczna v komercja, słownik pojęć) Duża zmiana w organizacji- „budowa” nowego SISC (Oczekiwania zewnętrzne – MASP, Program e-Cło, zarządzanie
procesowe) Co nas skłoniło do wdrażania ładu architektonicznego (cele, podejście, mapa korzyści, mierniki strategiczne) Dojście do Architektury Docelowej SISC (metoda, federacja architektów, zagadnienia architektoniczne) Struktura Docelowa Systemu Informacyjnego Służby Celnej (System zarządzania, transformacja,) Wnioski. refleksje, spostrzeżenia „..Wszystko jest proste na początku i końcu...”
3
Refleksja architektoniczna wprowadzająca Jeśli Twoja organizacja funkcjonuje poprawnie/zadawalająco i nie jest planowana duża zmiana działalności operacyjnej oraz nie jest zaobserwowany apetyt na nowe korzyści jak też nie widać determinacji w „zarządzie” to: nie trać czasu i tzw. architekturę korporacyjną traktuj tylko jako rozrywkę intelektualną
4
Obszary funkcjonowania: kontrola obrotu towarowego UE z zagranicą naliczanie i pobór należności
– podatku VAT, akcyzy, cła, 1/3 przychodów Budżetu Państwa!
kontrola gier i zakładów wzajemnych, zapobieganie i wykrywanie wprowadzanych
na teren UE: szkodliwych odpadów, substancji chemicznych, materiałów jądrowych i promieniotwórczych, narkotyków, broni, amunicji, materiałów wybuchowych itp,
ochrona dóbr kultury, ochrona własności intelektualnej, kontrola obrotu extra UE objętego Wspólną Polityką Rolną, statystyka wewnątrzwspólnotowego obrotu towarowego
(INTRASTAT),
Główne zadania realizowane przez SC
5
Używane pojęcia, słownik SISC - System Informacyjny Służby Celnej – budowany w ramach „Programu
e-Cło” - zespół współdziałających komponentów funkcjonalnych i technicznych, zapewniający kompleksowe wsparcie procesów biznesowych SC oraz wymianę komunikatów elektronicznych z domeną wspólnotową i zewnętrzną.
SD, Struktura Docelowa - model przedstawiający stan docelowy SI SC po wprowadzeniu wszystkich zmian związanych z realizacją Programu e-Cło.
Pryncypia - Zbiór zadeklarowanych trwałych zasad postępowania, które wspierają nas w podejmowaniu decyzji realizacyjnych i architektonicznych
Zarządzanie Strukturą Docelową – mechanizmy obejmujące elementy zarządcze architektury systemu, zadania związane z utrzymaniem spójności SI SC niezbędnymi dla dalszego jego utrzymania i rozwoju, role i struktury organizacyjne realizujące te zadania.
Buzzwords - np.TOGAF,SOA,EA,ITIL,CC)- nie będę używał
6
Refleksja „architektoniczna” 1
Do pewnego momentu, gdy wszystko funkcjonuje poprawnie np. koszty nie rosną, nie ma presji (zewnętrznej i wewnętrznej) na zmianę lub gdy pożądane zmiany nie mają pokrycia finansowego - architekturę korporacyjną można traktować jako: zbiór właściwości danej organizacji (włącznie ze strukturą), które stanowią o zdolności do realizacji jej misji.
7
Silosy biznesowe Mieliśmy w latach 2000 – 2002 – 2004: Strategię biznesową – zatwierdzoną przez Radę Ministrów w 1999,
S. Informatyzacji (misja, wizja, cele) – przez Prezesa GUC i MF w IV.2000 Wdrożone! metodyki realizacyjne np. MaXXIme ►TEMPO; Twarde „Uzasadnienie biznesowe” – akcesja do UE Systemy centralne spełniające wymogi interoperacyjności z domeną UE Jednolite standardy komunikacji i interfejsów, danych referencyjnych!
Nagrody za Systemy IT e-Government - e-Europe - Strategia Lizbońska:
Como 2003, Rzym 2004 i Manchester 2005!
8
Stan na maj 2004
Off
ice
& W
orkf
low
Celina NCTS Zefir SEED
Her
mes
– H
R
Prin
ting
sys
tem
s Co
rpor
ate
Anti
viru
s
Secu
rity
/ Sp
ecia
l sys
tem
s
Reference layer
Analytic layer
Celesta
WAN / CCN-CSI / E-mail / VoIP / middleware
Isztar Alexis Celesta master
Operational layer
Cori
ntia
– w
eb p
orta
l Communication layer
Ozyrys – zarządzanie zasobami sieci WAN
OK OK OK OK
OK OK
OK -
OK
OK
OK
- -
OK OK
OK
9
Refleksja „architektoniczna” 2
Co to jest entropia w organizacji i czym skutkuje? Entropia jest miarą stopnia nieuporządkowania układu jeżeli układ termodynamiczny przechodzi od jednego stanu równowagi do drugiego, bez udziału czynników zewnętrznych (a więc spontanicznie), to jego entropia zawsze rośnie.
10
Efekty „entropii organizacyjnej”
Od ostatniej dużej zmiany – transformacja SC, w celu wejścia Polski w struktury UE (1.05.2004), nastąpiło spontaniczne zaspokajanie potrzeb na wspomaganie informatyczne – samodzielna budowa aplikacji, w tym np.:
Co najmniej cztery rejestry przedsiębiorców – KBK, SEED, AEO, EORI 16 regionalnych helpdesk-ów 16 systemów kadrowo-płacowych kilka lokalnych systemów autoryzacji Wiele systemów wspomagania analizy ryzyka Wiele rejestrów i systemików lokalnych (ponad 200)
11
Refleksja „architektoniczna” 3
Jeśli jednak zainteresowałeś się architekturą korporacyjną i chcesz wzorować się na liderach – firmach komercyjnych podawanych jako przykład: Zwróć uwagę na występujące różnice które mogą być istotne
Np. Służba Celna realizuje zadania operacyjne w tym transakcje on – line 24h x 365 dni
12
Specyfika działalności podstawowej
Business Administracja publiczna
Opłacalność 1. Zapewnienie funkcji społecznych
Pozyskiwanie klientów 2. Zapewnienie niezbędnego poziomu usług
Zapewnianie przewagi konkurencyjnej szybkość przepływu i analizowania informacji
3. Koszty działania Cel główny: agregacja danych w górę dla kierownictwa !
Niespójność danych nie jest krytyczna...
Wykorzystać i utrzymać istniejące systemy produkcyjne
Ciągle tworzy się nowe systemy informacyjne ....
Spójność informacji prawnej na poziomie operacyjnym!!!
Cel główny: zapewnić dane operacyjne na poziomie operacyjnym !!!
SYSTEM INFORMACYJNY JEST SAMĄ ISTOTĄ DZIAŁALNOŚCI!
ZGODNOŚĆ Z AKTUALNYM STANEM PRAWNYM!!!
WSPARCIE DZIAŁALNOŚCI W SFERZE „BIZNESOWEJ”
SZYBKOŚĆ REAGOWANIA NA ZMIANY OTOCZENIA!!!
13
Mierniki strategiczne
Nie dotyczą one bezpośrednio usług elektronicznych gdzie np. obecnie Służba Celna obsługuje w formie elektronicznej 81,5% zgłoszeń celnych i deklaracji akcyzowych
16
Obecny (AS-IS) koszt poboru (w €/100 € pobranych należności)
0,00 €
0,50 €
1,00 €
1,50 €
2,00 €
2,50 €
3,00 €
3,50 €
4,00 €
4,50 €
2004
2008
17
Wymogi e-Customs – wyeliminowanie dokumentów papierowych.
Liczne zapowiadane w UE zmiany legislacyjne – wprowadzenie zmodernizowanego kodeksu celnego UCC.
Obecne rozwiązania IT funkcjonują nierzadko od dekady, w tym czasie nastąpiły liczne zmiany prawne -
zaszła konieczność przebudowy systemów.
Konieczność integracji i kompatybilności rozwiązań IT. Zwiększenie możliwości elastyczności na zmiany jakie
oferuje technologia SOA.
Konieczność update’u technologicznego – aplikacje rozproszone klient – serwer na aplikacje scentralizowane,
dostępne na urządzeniach mobilnych, w efekcie redukcja kosztów utrzymania.
Szansa na standardyzację i uspójnienie modeli danych (SC wcześniej nie posiadała opracowanego modelu
danych).
Zmieniające się otoczenie informacyjne – pojawiły się liczne rejestry publiczne, z którymi można się
integrować.
Unowocześnienie organizacji zgodnie z kierunkami rozwoju UE.
Likwidacja silosów i separowanych rozwiązań.
Wdrożenie zarządzania procesowego w organizacji.
Dlaczego realizujemy Program e-Cło?
18
Wzrost sprawności i przyjazności obsługi przedsiębiorców w obszarze
związanym z poborem należności przez Służbę Celną, obrotem
towarowym oraz zapewnieniem bezpieczeństwa handlu
międzynarodowego.
Usprawnienie współpracy pomiędzy polską Służbą Celną a
instytucjami współpracującymi.
Wzrost efektywności procesów wewnętrznych Służby Celnej.
Racjonalizacja wydatków Służby Celnej związanych z informatyzacją.
Program e-Cło - korzyści i oddziaływanie ►Cele ogólne!
20
Pierwotne Pryncypia SC w zakresie IT Odwołanie do Strategii Działania SC.
Podział obszaru IT na zarządzalne bloki funkcjonalne > projekty
Wiodąca rola ekspertów biznesowych > kierownicy projektów.
Praca zespołowa – zaangażowanie potencjału całej SC > lokalizacja
projektów w regionach > centra kompetencyjne (np. IC w Krakowie, itd.).
W przypadku kluczowych przedsięwzięć – zlecenie realizacji wykonawcom
zewnętrznym.
Konsekwentne stosowanie metodyki zarządzania programami
i projektami.
21
Refleksja „architektoniczna” 4 Zanim zaczniesz tworzyć modele architektoniczne upewnij się, w jakim celu je tworzysz (oczekiwane korzyści, najlepiej szybkie) i jak będą wykorzystane. Nie ma nic złego w kierowaniu się korzyścią, najlepiej jak korzyść konsumuje się szybko i przy małym wysiłku: Każda korzyść powinna mieć Właściciela – odpowiedzialnego za jej dostarczenie organizacji
22
Definicje korzyści
• Cel Programu i cele szczegółowe
• Rezultaty i wskaźniki rezultatów dla celów Programu
• Produkty i ich powiązanie z rezultatami Programu
• Projekty (Działania)
Matryca Logiczna Programu
e-Cło
Prof
ile i
met
ryki
kor
zyśc
i
• Opis korzyści • Spodziewany termin pojawienia się korzyści
i czas realizacji • Rezultaty dotyczące korzyści i wskaźniki
rezultatu - poziom bazowy i docelowy • Wzajemne zależności z innymi korzyściami i
ich rezultatami • Zmiany bieżących procesów biznesowych
konieczne dla zrealizowania korzyści • Projekty w ramach Programu bezpośrednio
związane z realizacją korzyści • Wszelkie zależności od ryzyk lub innych
programów czy projektów • Osoba odpowiedzialna za realizację korzyści
i będąca „właścicielem” Profilu Korzyści w Programie
Mapa korzyści
23
Mapa Korzyścici
Cele szczegółowe
Korzyści
Projekty
Zdefiniowano 23 korzyści biznesowe
Powiązano z celami szczegółowymi Programu
Przypisano odpowiedzialność za realizację korzyści
Powiązano korzyści z projektami
23
Projekty
Korzyści
Cele szczegółowe
24
Obszary: Wszystkie projekty realizowane w ramach Programu e-Cło zostały pogrupowane w obszary biznesowe, które razem mogą zrealizować pożądany ‘przyszły stan’ Struktury Docelowej i w ten sposób dostarczyć potencjał wyrażony w Opisie Wizji (Studium Wykonalności).
Zasoby: Zadania Programu realizuje aktualnie 21 zespołów projektowych co w sumie daje ok. 390 osób zaangażowanych w realizację Programu, w tym 106 osób to informatycy.
Organizacja Programu e-Cło – obszary biznesowe
Zmiana biznesowa
Rezultaty Programu e-Cło – zmiana biznesowa
Klienci
Instytucje współpracujące
Zwiększenie liczby przedsiębiorców objętych automatyczną obsługą rozliczeń z tytułu dochodów budżetowych realizowanych przez SC
Wewnętrzni
Podniesienie poziomu dojrzałości e-usług publicznych co najmniej na poziom 4-TRANSAKCJI
Zwiększenie liczby przedsiębiorców wykorzystujących kanał komunikacji elektronicznej
Zmniejszenie liczby kontrolowanych zgłoszeń celnych przed zwolnieniem towarów w stosunku do wszystkich przyjmowanych
Interesariusze Miara : Stan docelowy (2013 r.)
Zgodność na koniec 2013 r. z wymaganiami inicjatywy e-Customs dot.: • integracji z systemami wspólnotowymi
• elektronicznej wymiany danych z innymi administracjami celnymi UE
Objęcie zarządzaniem procesowym kluczowych procesów operacyjnych oraz ich automatyzacja
Ujednolicenie baz referencyjnych przedsiębiorców (zmniejszenie ich liczby)
Wsparcie obszarów zarządzania zasobami ludzkimi jednolitymi rozwiązaniami informatycznymi
8 e-usług (w tym 2 nowe)
z 13% na 5 %
z 30 % na 60 %
z 30 % na 90 %
100 %
10 procesów
z 4 na 1
4 obszary
BRAK
4
4
4
4
4
4
5
4
Rezultaty Programu e-Cło – podniesienie poziomu dojrzałości e-usług
0
2
3
0
3
2
4
2
Obszar zintegrowanej rejestracji przedsiębiorców
Obszar zintegrowanej taryfy celnej
Obszar ułatwień i kontroli celnej w obrocie extra-UE oraz rejestracji obrotu intra-UE
Obszar zintegrowanej obsługi podatku od gier i zakładów wzajemnych
Obszar zintegrowanego zarządzania ryzykiem
Obszar poboru należności i rozrachunków z UE i budżetem
Obszar procesowo-zarządczy i analityczno-statystyczny
Obszar obiegu dokumentów i prowadzenia spraw
Obszar zarządzania systemem informacyjnym i infrastruktury kontroli celnej
Obszar zarządzania zasobami ludzkimi administracji celnej
Elektroniczna obsługa operacji przywozowych
Obszar zintegrowanej obsługi obrotu wyrobami akcyzowymi
Elektroniczna obsługa dokumentów poprzedzających przywóz
Elektroniczna obsługa statystyki wewnątrzwspólnotowej
Elektroniczna obsługa wywozowej deklaracji skróconej
Elektroniczna obsługa wywozu
Elektroniczna obsługa tranzytu
Elektroniczna obsługa dokumentów akcyzowych
Elektroniczna obsługa gwarancji
Obszary procesów biznesowych REZULTATY PROGRAMU e-CŁO Zmiana poziomu dojrzałości e-usług
Stan bazowy 2008 r.
Stan docelowy
2013 r.
ICS/ECS2
AIS
ZEFIR 2
AES
NCTS2
OSOZ2
EMCS PL
Komponenty SI SC
ECIP/ SEAP PL
SZPROT
ISZTAR4
ZISAR
0 1 2 3 4 5 Brak Informacja Interakcja Dwustronna Transakcja Personalizacja Interakcja
BRAK
Rezultaty Programu e-Cło – pozostałe zmiany dla interesariuszy zewnętrznych
13 %
Obszar zintegrowanej rejestracji przedsiębiorców
Obszar zintegrowanej taryfy celnej
Obszar ułatwień i kontroli celnej w obrocie extra-UE oraz rejestracji obrotu intra-UE
Obszar zintegrowanej obsługi podatku od gier i zakładów wzajemnych
Obszar zintegrowanego zarządzania ryzykiem
Obszar poboru należności i rozrachunków z UE i budżetem
Obszar procesowo-zarządczy i analityczno-statystyczny
Obszar obiegu dokumentów i prowadzenia spraw
Obszar zarządzania systemem informacyjnym i infrastruktury kontroli celnej
Obszar zarządzania zasobami ludzkimi administracji celnej
Obszar zintegrowanej obsługi obrotu wyrobami akcyzowymi
Wzrost liczby przedsiębiorców wykorzystujących kanał komunikacji
elektronicznej
Zgodność z inicjatywą e-Customs dot.: • integracji z systemami wspólnotowymi
• elektronicznej wymiany danych z innymi administracjami celnymi UE
Wzrost liczby przedsiębiorców korzystających z komunikacji elektron. objętych aut. obsługą rozliczeń z tytułu
dochodów budżetowych realiz. przez SC
Zmniejszenie liczby kontrolowanych zgłoszeń celnych przed zwolnieniem towarów w stosunku do wszystkich
przyjmowanych
Obszary procesów biznesowych REZULTATY PROGRAMU e-CŁO Inne zmiany biznesowe dla interesariuszy zewnętrznych
Stan bazowy 2008 r.
Stan docelowy
2013 r.
ZISAR
ZEFIR 2
AES
NCTS2
OSOZ2 EMCS PL
Komponenty SI SC
Wszystkie systemy
SZPROT
ISZTAR4
ARI@DNA2
5 %
30 % 90 %
30 % 60 %
0 100 %
AIS
ECIP/ SEAP PL
BRAK
Rezultaty Programu e-Cło –zmiany dla interesariuszy wewnętrznych
0
Obszar zintegrowanej rejestracji przedsiębiorców
Obszar zintegrowanej taryfy celnej
Obszar ułatwień i kontroli celnej w obrocie extra-UE oraz rejestracji obrotu intra-UE
Obszar zintegrowanej obsługi podatku od gier i zakładów wzajemnych
Obszar zintegrowanego zarządzania ryzykiem
Obszar poboru należności i rozrachunków z UE i budżetem
Obszar procesowo-zarządczy i analityczno-statystyczny
Obszar obiegu dokumentów i prowadzenia spraw
Obszar zarządzania systemem informacyjnym i infrastruktury kontroli celnej
Obszar zarządzania zasobami ludzkimi administracji celnej
Obszar zintegrowanej obsługi obrotu wyrobami akcyzowymi
Objęcie zarządzaniem procesowym kluczowych procesów operacyjnych
oraz ich automatyzacja
Minimalna liczba użytkowników administracji celnej korzystających z platformy elektronicznej e-Cło.
Ujednolicenie baz referencyjnych przedsiębiorców
(zmniejszenie ich liczby)
Wsparcie obszarów zarządzania zasobami ludzkimi
jednolitymi rozwiązaniami informatycznymi
Obszary procesów biznesowych REZULTATY PROGRAMU e-CŁO Zmiany biznesowe dla interesariuszy wewnętrznych
Stan bazowy 2008 r.
Stan docelowy
2013 r.
ZISAR
ZEFIR 2
AES
NCTS2
OSOZ2
EMCS PL
Komponenty SI SC
Wszystkie systemy
SZPROT
ISZTAR4
4
4 1
0 10
0 15 000
AIS
ECIP/ SEAP PL
HERMES2
SZPADA
ARI@DNA2
Produkty Programu e-Cło
Lp. Wskaźnik produktu Jedn. Miary
Razem
1 Liczba zainstalowanych zwirtualizowanych platform serwerowych szt. 2
2 Liczba wdrożonych scentralizowanych systemów HelpDesk szt. 1
3 Liczba uruchomionych systemów uwierzytelniania wraz z PKI szt. 1
4 Liczba uruchomionych systemów zarządzania danymi referencyjnymi PL UE szt. 1
5 Liczba uruchomionych platform obsługi komunikatów w technologii korporacyjnej szyny danych
szt. 1
6 Liczba wdrożonych systemów informatycznych służących realizacji e-usług szt. 12
7 Liczba wdrożonych systemów zarządzania szt. 2
8 Liczba rozbudowanych platform analitycznych hurtowni danych szt. 1
9 Liczba rozbudowanych portali do elektronicznej komunikacji z przedsiębiorcami
szt. 1
INFRA HELP-DESK
PKI
PDR + TESTREG
MCA
ECIP/ SEAP PL
ARI@DNA2
EORI 1
SZPADA HERMES2
ZISAR
ZEFIR 2 AES NCTS2
OSOZ2 EMCS PL
ISZTAR4
AIS
SZPROT
ICS/ECS2
ISZTAR3
30
Strategia Szanse Przepisy prawne
Cele strategiczne
Incydenty Middleware Hardware Sieci
Narzędzia Bazy danych
Słabości Silne strony Interesariusze
Zagrożenia
Metodyki Wartości
Usługi
Produkty Procedury
Budżet
Wiedza
Aplikacje
Podatki
Budynki
Modele
Ludzie
Czas
Jedn. org.
Role
Obiekty Koszty
za: Adaptive Inc., www.adaptive.com
Cele Misja Wizja
Ograniczenia
Łańcuch wartości
Ryzyka Funkcje
Umiejętności
Zdarzenia inicjujące
Zasady
Reguły biznesowe Wymagania
Workflow
Środki finansowe
Systemy
Lokalizacje
Informacje Odpowiedzialności
Dane
Projekty Stanowiska pracy
Procesy Zdarzenia
33
Refleksja „architektoniczna” 5
Moim zdaniem uporządkowanie – optymalizacja (np. uproszczenie) kluczowych procesów biznesowych przed ich wsparciem informatycznym skutkuje wielokrotnym obniżeniem kosztów na IT więc: Po potwierdzeniu działalności operacyjnej zasugerowałbym pochylenie się nad procesami i ich miernikami – a PRZEDE WSZYSTKIM CELAMI OGÓLNYMI!!! TO MAJĄ ZROBIĆ ICH FAKTYCZNI WŁAŚCICIELE – A NIE „UZURPATORZY” Z IT!
34
Zintegrowane zarządzanie ryzykiem dla działalności podstawowej
Prowadzenie analizy ryzyka
Określenie standardów i wytycznych
dla kontroli i analizy ryzyka
Architektura Procesów SC (to-be) 2014 - v.1.0 - Procesy I, II, III poziomu
Zapewnianie zasobów
Obsługa obrotu towarowego
Obsługa obrotu wyrobami podlegającymi akcyzie oraz innym podatkom i należnościom
Obsługa działalności hazardowej
Obsługa operacji obrotu towarowego Umożliwianie działalności -obrót towarowy
Obsługa operacji obrotu wyrobami podlegającymi akcyzie i innym podatkom
Prowadzenie nadzoru nad działalnością w zakresie gier hazardowych
Umożliwianie działalności – obrót wyrobami podlegającymi
akcyzie i innym podatkom
Umożliwianie działalności - gry hazardowe
Kształtowanie prawa oraz wdrażanie usług i instrumentów prawnych SC
Planowanie koszyka usług i
instrumentów prawnych SC
Projektowanie, wdrożenie i utrzymanie usług - obrót towarowy
Projektowanie, wdrożenie i utrzymanie usług - obrót wyrobami podlegającymi akcyzie i innym
podatkom
Projektowanie, wdrożenie i utrzymanie usług – działalność hazardowa
Eliminowanie nielegalnej działalności
Kształtowanie i wdrażanie instrumentów prawnych
Ujawnienie i zwalczanie nielegalnej działalności w zakresie obrotu towarowego
Ujawnienie i zwalczanie nielegalnej działalności w zakresie obrotu wyrobami podlegającymi akcyzie oraz innym podatkom i należnościom
Ujawnienie i zwalczanie nielegalnej działalności w zakresie prowadzenia gier hazardowych
Dobór i rozwój Pracowników Obsługa budżetu, zobowiązań i sprawozdawczość finansowa Dostarczanie i utrzymanie Infrastruktury i narzędzi
Rozwój i utrzymanie Systemu Informacyjnego SC
Inte
resa
riusz
e: S
połe
czeń
stw
o, U
E, B
udże
t Pań
stw
a, K
lienc
i Interesariusze: Społeczeństwo, U
E, Budżet Państwa, Klienci
Projektowanie i wdrożenie usługi
Planowanie i monitorowanie projektów portfela usług
Nadanie uprawnień umożliwiających realizację
obrotu towarowego
Promowanie ułatwień i uproszczeń w obrocie towarowym
Obsługa operacji w kierunku przywozowym
Obsługa operacji w kierunku wywozowym
Planowanie kontroli w oparciu o analizę ryzyka Obsługa statystyki obrotu wewnątrzwspólnotowego
Obsługa operacji obrotu wyrobami podlegającymi opodatkowaniu i pobór podatków
Tworzenie i modyfikacja planu finansowego
Wykonanie planu finansowego
Sporządzanie sprawozdań
Utrzymywanie usług obrotu towarowego
Analiza otoczenia
i wnętrza SC
Planowanie koszyka usług
i instrumentów
1
2
3
4
8
9
9
10
Prowadzenie analizy ryzyka na poziomie strategicznym
5
7 Prowadzenie analizy ryzyka
na poziomie taktyczno-operacyjnym
Projektowanie i utrzymanie standardów kontroli i
standardów analizy ryzyka
6
Badanie działalności podmiotów dokonujących obrotu towarowego
Badanie działalności podmiotów dokonujących obrotu wyrobami podlegającymi opodatkowaniu
Kształtowanie kierunków rozwoju SC oraz monitorowanie jej funkcjonowania
Określanie misji, wizji, strategii, wyznaczanie
celów
Doskonalenie organizacji SC
Tworzenie zasad zarządzania
Budowanie relacji z interesariuszami
Zintegrowane zarządzanie ryzykiem dla działalności SC
Audytowanie, samoocena i przeglądy organizacji
35
Co nas skłoniło do wdrażania ładu Wynikły problemy wynikające z : • tożsamości, granic systemów (nadmiarowość, białe plamy); • standaryzacji i unifikacja modeli danych i interfejsów; • analizy wpływu zmian; • pojawiających się lawinowo Zagadnień architektonicznych; • zależności, wrażliwości poszczególnych komponentów • Obawa o brak spójności itd. Zapewnienie trwałości Projektu po jego zakończeniu; Osiągnięcie celu efektywności kosztowej.
36
Wrażliwość projektu - zmiana zakresu realizacji w przypadku opóźnień/nie zrealizowania innego komponentu z Programu
KRYTYCZNE ZALEŻNOŚCI
Wrażliwość projektu IN
FRA
TEST
REG
MCA
PKI
HEL
P D
ESK
ECIP
/SEA
P PL
PDR
SZPR
OT
HER
MES
2
ISZT
AR 4
ZISA
R
ZEFI
R 2
AIS
AES
OSO
Z 2
NCT
S 2
ARIA
DN
A 2
INFRA
TESTREG X
MCA X
PKI X X X X
HELP DESK X X X
ECIP/SEAP PL X X X X
PDR X X X X
SZPROT X X X
HERMES 2 X
ISZTAR 4 X
ZISAR X X
ZEFIR 2 X X X X X X X X X X X
AIS X X X X X X X X
AES X X X X X X X X
OSOZ 2 X
NCTS 2 X X X X X X X X
ARIADNA 2
37
Założenia organizacyjne do realizacji utrzymania i rozwoju w SW - ok
Departament Strategiczny w MF?
Dyrygent, Architekt, Szef Zmiany Transformacyjnej, liderzy ?
Powiązania, architektura ,opis usługi, kolejność ?
MUI/ITIL połamany, SOA, SLA/OLA, PAAS/IAAS brak SAAS ?
Jak sobie z tym poradzić i za co i od kogo ?
Wynikła potrzeba uporządkowanego podejścia
38
Refleksja „architektoniczna” 6
Nie sposób jest efektywnie umieścić decyzyjnego Architekta Korporacyjnego w strukturze hierarchicznej jaką jest administracja publiczna. Minimalne stanowisko – podsekretarz stanu??!!!!
39
Jedną z zasadniczych rekomendacji zawartych w „Planie wdrożenia metody osiągnięcia architektury docelowej SISC”, było powołanie Federacji Architektów.
Rozstrzygnięcia takie byłyby podejmowane w postaci rekomendacji. Federacja Architektów jest strukturą odpowiedzialną za utrzymanie spójności architektonicznej i przestrzeganie pryncypiów architektonicznych (innymi słowy bez mocy decyzyjnej może nie tyle przestrzegać co wskazywać na naruszenia pryncypiów).
Federacja Architektów jest strukturą rekomendacyjną – a nie decyzyjną – odpowiedzialną za proponowanie rozstrzygnięć zagadnień projektowych -spornych pomiędzy projektami.
Architektura docelowa – w Programie e-Cło
40
Stan oczekiwany „TO BE”
Stan pośredni TRANSZA X
Stan bieżący „AS IS”
Co to jest Struktura Docelowa ? Pojęcie metodyki Zarządzania Programem e-Cło
(model docelowy programu wg obecnego tłumaczenia MSP) Podstawowe narzędzie do planowania i realizacji Zmiany
Transformacyjnej Stopniowe doprecyzowanie stanów przyszłych
40 CZAS
41
Struktura SISC (AS-IS)
Obszar Zintegrowanej Obsługi Obrotu
Wyrobami Akcyzowymi
Obszar Zintegrowanej Obsługi i Kontroli Obrotu Towarowego
Obszar Przywozu i Statystyki Obrotu wew. UE
CELINA Obszar Szkieletu Informacyjnego Administracji Celnej
i Magistrali Celno-Akcyzowej
Obszar Zintegrowanej Rejestracji Przedsiębiorców
Obszar Zintegrowanej Taryfy Celnej
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Zasobami Ludzkimi
Obszar Zarządzania Strategicznego i Procesów Biznesowych Administracji Celnej
Obszar Poboru Należności oraz Rozliczeń z UE i Budżetem
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem
Obszar Analityczno-Statystyczny
Obszar Księgowo-Budżetowy Obszar Zabezpieczeń Obszar Wywozu Obszar Tranzytu
Obszar Uwierzytelniania
Obszar Wsparcia Użytkowników i Klientów
Obszar warstwy Komunikacyjnej
KBK ZEFIR
INTRASTAT
INTERDB
PROFIL KRIT ICS
CRKP CERO
CKC INTERDB ECS
PROFIL ALINA
KADRY PŁACE RCP Kadry-Płace
Kadrowo -
Płacowy
SOWA
Kadry MSNet
Dyscy-plina
BELF-ic GUC-io ATENA
EORI PL
KS AEO PDR
Kraków PDR Łódź
SEED PL
Admini-stracja CELINA
KRAG SARP
ARI@DNA
AGENT
EBTI PL
OSOZ ECS 2 NCTS KRET
Książka służby HELPDESK
EMCS/NCTS I,II,III linia wsparcia
ISZTAR 3
BACHUS
EMCS PL
HELPDESK I linia wsparcia
CBT Bramka CCN/C
SI
42
Struktura SISC (Transition)
Obszar Szkieletu Informacyjnego Administracji Celnej i Magistrali Celno-Akcyzowej
Obszar Zintegrowanej Rejestracji Przedsiębiorców
Obszar Zintegrowanej Taryfy Celnej
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Zasobami Ludzkimi
Obszar Zarządzania Strategicznego i Procesów Biznesowych Administracji Celnej
Obszar Zintegrowanej Obsługi i Kontroli Obrotu Towarowego Obszar Poboru Należności oraz Rozliczeń z UE i Budżetem
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem
Portal i Elektroniczna Komunikacja z Przedsiębiorcą
Obszar Zintegrowanej Obsługi Obrotu
Wyrobami Akcyzowymi
Obszar Analityczno-Statystyczny
Obszar Księgowo-Budżetowy Obszar Zabezpieczeń
Obszar Przywozu i Statystyki Obrotu wew. UE
Obszar Procesowo - Zarządczy
Obszar Wywozu Obszar Tranzytu
Obszar Uwierzytelniania
Obszar Wsparcia Użytkowników i Klientów
Obszar Danych Referencyjnych
Obszar warstwy Komunikacyjnej
KBK ZEFIR OSOZ 2
CRKP CERO SOC
CKC INTERDB ECS
PROFIL ALINA
KADRY PŁACE RCP Kadry-Płace
Kadrowo -
Płacowy
SOWA
Kadry MSNet
Dyscy-plina
BELF-ic GUC-io ATENA
EORI PL
KS AEO PDR
Kraków PDR Łódź
SEED PL
Admini-stracja CELINA
KRAG SARP HERME
S2
ARI@DNA 2
ARI@DNA
AGENT
SZPROT
Narzędzia SZPADA
ECIP /SEAP PL
OSOZ ZEFIR 2 ECS 2 AES NCTS 2 NCTS KRET
EMCS PL 2
BACHUS
EMCS PL
Książka służby
ZISAR
HELPDESK EMCS/NCTS
I,II,III linia wsparcia
HELPDESK
HELPDESK
I linia wsparcia
PDR PL/UE
PKI CBT Domena
Centralna
MCA
Bramka CCN/C
SI
TestReg
ISZTAR 3
ISZTAR 4
EBTI PL
CELINA
INTRASTAT
INTERDB
PROFIL KRIT ICS
AIS INTRASTA
T
43
Struktura SISC (TO-BE)
Obszar Szkieletu Informacyjnego Administracji Celnej i Magistrali Celno-Akcyzowej
Obszar Zintegrowanej Rejestracji Przedsiębiorców
Obszar Zintegrowanej Taryfy Celnej
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Zasobami Ludzkimi
Obszar Zarządzania Strategicznego i Procesów Biznesowych Administracji Celnej
Obszar Zintegrowanej Obsługi i Kontroli Obrotu Towarowego Obszar Poboru Należności oraz Rozliczeń z UE i Budżetem
Obszar Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem
Obszar Analityczno-Statystyczny
Obszar Księgowo-Budżetowy Obszar Zabezpieczeń
Obszar Przywozu i Statystyki Obrotu wew. UE
Obszar Procesowo - Zarządczy
Portal i Elektroniczna Komunikacja z Przedsiębiorcą
Obszar Wywozu Obszar Tranzytu
Obszar Zintegrowanej Obsługi Obrotu
Wyrobami Akcyzowymi
Obszar Uwierzytelniania
Obszar Wsparcia Użytkowników i Klientów
Obszar Danych Referencyjnych
Obszar warstwy Komunikacyjnej
KRET
KRIT
EBTI PL
SARP KRAG RCP ATENA
CERO SOC CRKP
Książka służby
ARI@DNA 2
Narzędzia
SZPADA
AIS
PDR PL/UE
MCA
Bramka CCN/CSI
TestReg
OSOZ 2 ZEFIR 2 AES NCTS 2
ISZTAR 4 ECIP
/SEAP PL
SZPROT HERMES
2
ZISAR
PKI
EMCS PL 2
HELPDESK
INTRASTAT
Domena Centralna
44
Czym NIE JEST SD
Strategią organizacji Architekturą biznesową organizacji Architekturą korporacyjną Strategią IT Metodyką …..?
45
Organizacja
Zawartość Struktury Doc) DZIEDZINY ZMIANY • Procesy • Modele biznesowe działań i funkcji • Rezultaty zmiany – np. oczekiwane zmiany poziomów
wyników / kosztów operacyjnych Procesy
• Struktury Organizacyjne • Umiejętności / Kwalifikacje • Kultura organizacyjna
• Systemy informatyczne • Wymagania dotyczące lokalizacji • Inna infrastruktura
Technologia
• Wymagania informacyjne i dotyczące danych • Wymagane zmiany legislacyjne / regulaminów itp. Informacja
ARCHITEKTURA DOCELOWA SI SC
46
Formuła zarządzania architekturą SI SC
Program e-Cło
Studium Wykonalności Mapa Korzyści
Procesy
Definiowanie procesów (w projektach)
Zarządzanie procesowe (SZPADA)
Architektura SI SC
Strategiczne planowanie architektury
Wizja architektury
Architektura biznesowa
Architektura systemu informacyjnego
Architektura techniczna
Architektura rozwiązań
Definicja architektury dla projektu
Strategia i ramowy plan implementacji i migracji
Taktyczne planowanie architektury
Projekty
Struktura Docelowa SI SC
Architektura biznesowa
Architektura systemu informacyjnego
Architektura techniczna
48
Pryncypia architektoniczne i organizacyjne SD SISC
Infrastruk-tury IT
Aplikacji Danych Biznesowe Generalne
D.2 Wspólny katalog
i definicje danych
I.1 Uwzględnianie
standardów technicznych
MF
D.1 Współdzielone wykorzystanie
danych wspólnych
SI SC
A.3 Budowa i rozwój
komponentów wspólnych
SI SC
A.4 Interopera-
cyjność i neutralność
technologiczna komponentów
SI SC
A.1 Architektura SI SC oparta
na paradygmacie
SOA
A.2 Enkapsulacja komponentów
SI SC
B.1 Koncentracja na potrzebach
klientów SC
B.2 Zapewnienie
ciągłości biznesu SC
B.3 Maksimum
korzyści dla całej SC
G.2 Kaskadowe wytwarzanie architektury
SI SC
G.1 Pryncypia obejmują wszystkie
rozwiązania SI SC
O.2 Procesowa organizacja zarządzania
SI SC
O.5 Aktywne
przeciwdziała-nie degradacji
i korozji zbudowanego
SI SC
O.3 Macierzowy
system zarządzania SD
SI SC
O.1 Pryncypia obejmują
całość rozwiązań dot.
zarządzania SI SC
O.4 Aktywne
przeciwdziała-nie obniżaniu użyteczności
kanałów informacyjnych
Organiza-cyjne
49
Elementy zarządcze
♦ Domenowy model danych ♦ Kanoniczny model danych ♦ Katalog danych systemowych i dokumentów ♦ Katalog mierników procesów i KPI ♦ Centralne Repozytorium Architektury Procesów SC ♦ Katalog usług (wraz z Katalogiem TEST) ♦ Zarządzanie konfiguracją SI SC wymagają stałego utrzymywania i rozwoju oraz udostępniania zespołom projektowym, wykonawcom zewnętrznym oraz interesariuszom biznesowym i wewnętrznym resortu.
50
Refleksja „architektoniczna” 7
Organizacje – administracja publiczna różnią się między sobą zarówno realizowanymi procesami, interesariuszami, danymi współdzielonymi oraz posiadanymi technologiami. Dlatego też rozpoczynając „przygodę” architektoniczną należy świadomie wybrać model docelowy i ewentualnie modele pośrednie. Model unifikacji nie jest jedynym modelem architektury korporacyjnej, istnieją inne często bardziej adekwatne : replikacji, koordynacji dywersyfikacji. .
51
Architektura SI SC Warstwa biznesowa
Warstwa danych i aplikacji
Warstwa techniczna
Model usług Model procesów
Model systemów/ aplikacji
Repozytorium procesów
Katalog mierników
procesów i KPI Katalog usług
Model danych
Usługi biznesowe
Usługi aplikacyjne
Katalog aplikacji, danych i dokumentów elektronicznych
Domenowe modele danych
Systemowe modele danych
Kanoniczny model danych
Formularze elektroniczne
Model wymagań
Komponenty aplikacji
RE
PO
ZY
TOR
IUM
DO
KU
ME
NTA
CJI
Pryncypia
Infrastruk-tury IT
Aplikacji Danych Biznesowe Generalne
D.2 Wspólny katalog
i definicje danych
I.1 Uwzględnianie
standardów technicznych
MF
D.1 Współdzielone wykorzystanie
danych wspólnych
SI SC
A.3 Budowa i rozwój
komponentów wspólnych
SI SC
A.4 Interopera-
cyjność i neutralność
technologiczna komponentów SI
SC
A.1 Architektura
SI SC oparta na paradygmacie
SOA
A.2 Enkapsulacja
komponentów SI SC
B.1 Koncentracja na
potrzebach klientów SC
B.2 Zapewnienie
ciągłości biznesu SC
B.3 Maksimum
korzyści dla całej SC
G.2 Kaskadowe wytwarzanie architektury
SI SC
G.1 Pryncypia obejmują wszystkie
rozwiązania SI SC
52
Zespół kompetencyjny współpracy z warstwą techniczną
Poziom taktyczny Zespoły kompetencyjne architektury rozwiązania
Warstwa techniczna
Model usług
Model systemów/ aplikacji Model danych
Usługi aplikacyjne (udostępniane, wykorzystywane, OLA)
Kanoniczny model danych usługi
Systemowy model danych Formularze elektroniczne
(powiązania z modelami procesów, danych, aplikacji)
Zespoły kompetencyjne obszaru/ domeny biznesowej
Komponenty aplikacji Model wymagań
REPOZYTORIUM DOKUMENTACJI
Obszar/ domena X
Obszar/ domena2
Obszar/ domena1
Model procesów
Model procesów L4, …. Mierniki procesów i KPI
Model danych
Domenowy model danych
System X System 2 System 1 MCA
Koordy-nator
Koordy-nator
CPD Model ……
PIT MUI, OLA, …
Infra
53
Zespoły strategiczne Systemu zarządzania Strukturą docelową SI SC
ZK Architektury Strategicznej SI SC ZK zarządzania procesowego, mierników i KPI
54
Zespoły poziomu taktycznego SZSD SI SC Koordynator Domenowego Modelu Danych - IC Kraków Koordynator Repozytorium Procesów- IC Toruń Koordynator Katalogu Aplikacji, Danych i Dokumentów
Elektronicznych- IC Toruń Koordynator Katalogu Usług -IC Kielce ZK koordynacji technicznej SISC (i porozumień SLA) w tym
Centrum Wsparcia Testowania
55
Refleksja „architektoniczna” 8
Należy „podglądać” inne organizacje, które okrzepły w działaniach architektonicznych lub z nich zrezygnowały : Wizyty studyjne – dzięki WWPE zapoznaliśmy się z podejściem brytyjskim, holenderskim i szwedzkim; Korzystajcie z „coaching -u” – samemu przez „tony” metodyk, literatury, czasochłonnych szkoleń w sprawny sposób organizacja nie przyswoi sobie materii; Zwróćcie uwagę na duże zaangażowanie czasowe osób istotnych w organizacji – cennych.
56
Macierz ról na poziomie taktycznym Zespół
Rola
[Liczba etatów]
ZK
d
om
eno
we
Ko
ord
yna
tor
Rep
ozy
tori
um
p
roce
sów
K
oo
rdyn
ato
r D
om
eno
weg
o
Mo
del
u
Dan
ych
Z
K
arch
itek
tury
sy
stem
u
N
ZK
ko
ord
yna
cji
tech
nic
znej
SI S
C
Ko
ord
yna
tor
Kat
alo
gu
ap
likac
ji,
dan
ych
i d
ok.
K
oo
rdyn
ato
r K
atal
og
u
usłu
g
Kierownik Zespołu 0,5 - 1 0,5 - 1 - 0,5 - 1 0,5 - 1 - -
Analityk biznesowy 0,5 - 2 1 - 3 - - - -
Analityk bezpieczeństwa i ciągłości działania 0,25 - 0,5 - - 0,25 - 0,5 - - -
Analityk systemowy - - - 1 – 2,5 - - -
Architekt systemowy - - - 0,25 - 1 - - -
Administrator merytoryczny - - - 0,5 - 1 - - -
Administrator techniczny - - - 0,5 - 6 - - -
Analityk ds. monitorowania wykorzystania zasobów w CPD i poziomu SLA
- - - - 0,25 – 0,5 - -
Koordynator jakości i spójności Katalogu
- 0,5-1 0,5 - 0,5 1 0,5
Architekt Integracji - - - - 1 - 2,5 - -
Koordynator prac wykonawcy - - - - 1 - 4 - -
ŁĄCZNIE ZESPÓŁ 1,25 – 3,5 2 - 4 0,5 3 – 12 3,25 – 8,5 1 0,5
Średnia ok. 2,5 ok. 3 0,5 ok. 7,5 ok. 6 1 0,5
WSZYSTKIE ZESPOŁY - Suma średnich liczebności zespołu
ok. 25 (10
domen) ok. 3 0,5
ok. 120 (16
systemów) ok. 6 1 0,5
ZESPOŁY RAZEM[1] ok. 156 osób (+/- 20%)
[1] W tej liczbie nie są ujęte etaty dla Help Desk - I linia wsparcia. Etaty niezbędne do sprawnego funkcjonowania I linii wsparcia zostaną zidentyfikowane w trakcie realizacji Projektu Help Desk prowadzonego w IC Katowice, w UC Cieszyn.
58
Refleksja „architektoniczna” 9
Upewnij się jakim czasem dysponujesz, czyli w jakim zakresie rozwój architektury jest wykonywalny i efektywny. Może się bowiem okazać, że architektura nie definiuje kierunków rozwoju Systemu Informacyjnego a opisuje ten rozwój post-factum łącznie z błędami, które zdążyliśmy zrobić.
59
Optymalizacja działalności podstawowej Dodaliśmy: Korzyści; 23 Właścicieli i stewardów procesów; dla 10 kluczowych Inteligentne wskaźniki procesów; dla 10 kluczowych Biznes do kierowania projektami i programem (najbardziej
zainteresowany efektami); ok Architektów do projektów i zagadnień; ok Rejestry i modele architektoniczne; rozpoczęte Nowa – Strategia działania Służby Celnej na lata 2014-20; ok
60
Wnioski i spostrzeżenia Architektura korporacyjna – to nadrzędna logika i nie chodzi tu tylko o
kluczowe atrybuty (procesy, dane, interesariuszy czy technologie), dlatego bez zaangażowania „kierownictwa” , potwierdzenia lub zmiany modelu operacyjnego (wiąże się to z trudną i bolesną transformacją) – korzyści nie zostaną osiągnięte;
Nie znam i nie słyszałem o organizacji (bez wyraźnej deklaracji wizji, celów i korzyści jakie chce uzyskać z podjętych działań), w której działania na rzecz EA np. tworzenie i utrzymanie modeli czy rysowanie procesów katalogowanie usług itd. dawało inne profity jak tylko pozorne usprawiedliwienie poczucie bezpieczeństwa - „może nie obniżyliśmy kosztów operacyjnych, może nie zaspokoiliśmy oczekiwań interesariuszy, ale się narobiliśmy”;
Wszystkie artefakty architektoniczne aby były użyteczne muszą być dostarczane procesowo
61
Refleksja architektoniczna ostatnia
To jakie schematy – rysunki tu wyświetliłem – to jest dalekie od modeli architektonicznych Prosta idea usług aplikacyjnych SISC bez opisu