dÜnya’da ve tÜrkİye’de baklagİl sektÖrÜ ve bakanlik ... hasdemir.pdf · sunu İÇerİĞİ...

BAKLİYAT İLE SAĞLIKLI BESLENME SAĞLIKLI HAYAT SEMPOZYUMU

DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE

BAKLAGİL SEKTÖRÜ VE BAKANLIK

POLİTİKALARI

Dr. Mehmet HASDEMİR

Şube Müdürü

Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü

28.06.2016 2 BAKLİYAT İLE SAĞLIKLI BESLENME SAĞLIKLI HAYAT SEMPOZYUMU

SUNU İÇERİĞİ

Baklagillerin Önemi

Küresel Baklagil Sektörü

Türkiye Baklagil Sektörü

Bakanlık Politikaları

Öngörüler

Genel Değerlendirme


Toprak ve su kaynaklarını korumakta

2 milyardan fazla insanın protein

kaynağı

Önemli bir diyet ürünü

Azot fiksasyonu

İnsan beslenmesinde; Enerji ihtiyacının %5’i Günlük protein ihtiyacının %10’ baklagillerden

sağlanmaktadır.

BAKLAGİLLERİN ÖNEMİ


-4-

Kaynak: Global Pulse Confederation (GPC)

Baklagil

üretimine kıyasla

SU...

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKTE

BAKLAGİLLER….


KÜRESEL

BAKLAGİL SEKTÖRÜ


KÜRESEL BAKLAGİL ÜRETİMİ

Milyon ton

85,7 milyon ha alanda 77,6 milyon ton toplam üretim

ÇİN 1,0 milyon ton

K. Fasulye

MYANMAR * 3.7 milyon ton K. Fasulye

* 492 bin ton Nohut

BREZİLYA 3,3 milyon ton

K. Fasulye

KANADA 1,9 milyon ton Mercimek

HİNDİSTAN * 4,1 milyon ton K. Fasulye

* 1,1 milyon ton Mercimek

* 9,9 milyon ton Nohut

TÜRKİYE

* 450 bin ton Nohut (5. sırada)

* 345 bin ton Mercimek (4. sırada) Kaynak: FAO, 2014


KITALAR İTİBARİYLE

BAKLAGİL ÜRETİMİ

Asya %45,2

Afrika %22,0

Amerika %19,8

Avrupa %9,0

Okyanusya %4,0

Kaynak: FAO, 2014


YILLAR

KURU FASULYE NOHUT MERCİMEK

Alan

(bin Ha)

Üretim

(bin ton)

Verim

(Kg/da)

Alan

(bin Ha)

Üretim

(binton)

Verim

(Kg/da)

Alan

(bin Ha)

Üretim

(binton)

Verim

(Kg/da)

2004 27.156 18.231 67 10.471 8.383 80 3.849 3.589 93

2005 26.693 18.898 71 10.203 8.436 83 4.076 4.036 99

2006 27.867 20.812 75 10.513 8.459 80 3.828 3.338 87

2007 29.142 21.353 73 11.270 9.749 87 3.703 3.298 89

2008 26.770 20.971 78 11.069 8.606 78 3.313 2.825 85

2009 25.721 21.149 82 11.512 10.439 91 3.699 3.933 106

2010 30.851 23.772 77 11.987 11.064 92 4.335 4.724 109

2011 30.432 23.178 76 13.273 11.750 89 4.144 4.426 107

2012 29.291 23.598 81 12.345 11.626 94 4.206 4.558 108

2013 29.234 23.139 79 13.540 13.102 97 4.345 4.952 114

2014 30.139 25.094 83 14.802 14.239 96 4.523 4.885 108

Kaynak: FAO

ÖNEMLİ TÜRLER İTİBARİYLE

BAKLAGİL ÜRETİMİ


Kaynak: FAO

KÜRESEL BAKLAGİL

DIŞ TİCARETİ

Yıllar

İthalat İhracat Ortalama İhraç Fiyatı ($/ton) Miktar (ton)

Değer (Bin $)

Miktar (ton)

Değer (Bin $)

2003 8.921.883 3.324.254 8.488.452 2.881.138 339

2004 8.790.730 3.387.522 8.958.512 3.095.021 345

2005 10.151.153 3.975.222 9.808.707 3.527.360 360

2006 10.701.074 4.604.615 11.103.750 4.343.718 391

2007 10.628.931 5.675.907 10.636.109 5.263.120 495

2008 10.101.369 7.398.088 10.813.520 7.303.431 675

2009 11.887.052 7.866.120 12.608.701 7.384.602 586

2010 11.302.025 7.656.124 12.864.295 7.781.183 605

2011 12.200.844 9.005.170 12.407.044 8.122.740 655

2012 11.485.074 8.708.995 13.147.000 9.352.465 711

2013 12.483.115 9.383.710 13.683.462 9.355.634 684

Değişim 2003-2013

%40 %182 %61 %225 %101


2016 ULUSLARARASI BAKLİYAT YILI

Türkiye’nin öncülüğünde yapılan öneriler doğrultusunda;

FAO, Roma’da

gerçekleştirilen 146. Konsey toplantısında, 2016 yılını “Uluslararası Bakliyat Yılı” olarak ilan etmiştir.


TÜRKİYE

BAKLAGİL SEKTÖRÜ


Türkiye Kuru Baklagil Üretimi

Üretim Miktarı (ton)

Payı (%)

Tarla Bitkileri Üretimi (Tahıllar ve diğer) Toplamı 65. 523. 553 100,00 Kuru Baklagiller (toplam) 1 .071.452 1,63 Bakla (yemeklik) 6.260 0,00 Bakla (hayvan yemi) 7.596 0,01 Bezelye 3 .125 0,00 Nohut 460. 000 0,70 Kuru fasulye 235 .000 0,35 Mercimek (kırmızı) 340 .000 0,51 Mercimek (yeşil) 20 .000 0,03 Börülce 1.609 0,00 Burçak (dane) 3.765 0,00 Buy 491 0,00

Mürdümük 1.202 0,00 Kaynak: TUİK , 2015


TÜRKİYE’DE BAKLAGİL ÜRETİMİ

Kaynak: TUİK, 2015


Yıllar

Kayıtlı Üretici

Sayısı

(ÇKS)

Ekim Alanı

(ha)

Üretim

(ton)

Üretim Değeri

(Bin TL)

Verim

(kg/da)

2011 84.219 446.412 487.477 995.932 122

2012 75.978 416.241 518.000 1.359.270 127

2013 69.743 423.557 506.000 1.245.500 121

2014 69.836 388.517 450.000 1.097.291 116

2015 51.124 359.304 460.000 1.228.501 129

TÜRKİYE NOHUT ÜRETİMİ

Kaynak: TUİK, 2015


NOHUT ÜRETİM BÖLGELERİ


TÜRKİYE KURU FASULYE ÜRETİMİ

Yıllar Ekim Alanı

(ha)

Üretim

(ton)

Üretim Değeri

(Bin TL)

Verim

(kg/da)

2011 94.625 200.673 518.760 212

2012 93.174 200.000 588.713 215

2013 84.763 195.000 652.829 230

2014 91.110 215.000 941.222 238

2015 93.584 235.000 998.501 251

Kaynak: TUİK, 2015


K. FASULYE ÜRETİM BÖLGELERİ


Yıllar

Kayıtlı Üretici

Sayısı

(ÇKS)

Ekim Alanı

(ha)

Üretim

(ton)

Üretim Değeri

(Bin TL)

Verim

(kg/da)

2011 23.749 214.847 405.952 544.477 198

2012 21.764 237.478 438.000 544.887 193

2013 22.425 281.178 417.000 525.644 152

2014 23.309 249.494 350.000 566.332 144

2015 22.542 223.857 360.000 739.408 164

TÜRKİYE MERCİMEK ÜRETİMİ

Kaynak: : TÜİK, 2015 Verim : Kırmızı mercimek verimidir.


MERCİMEK ÜRETİM BÖLGELERİ


BAKLAGİL VERİMLERİ

83

238

108

144

96

116

0

50

100

150

200

250

Dünya Türkiye Dünya Türkiye Dünya Türkiye

K.Fasulye Verimi Mercimek Verimi Nohut Verimi

kg/da

Kaynak: : FAO


KİŞİ BAŞI TÜKETİM

YETERLİLİK DERECESİ

Nohut 5,2 kg/yıl %96,5

K. Mercimek 5,1 kg/yıl %74,7

Kuru Fasulye 3,0 kg/yıl %86,2

Kuru Baklagil (Toplam)

14,2 kg/yıl %84,3

Kaynak: TÜİK, 2014/2015

TÜRKİYE’DE BAKLAGİL TÜKETİMİ

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&docid=KovLUfI2DOUeCM&tbnid=JHjgzvARw1T28M:&ved=&url=http://akdeniz.all.biz/ideal-bakliyat-sti-e30397&ei=tmAWU-uIDYiMtQbuyIG4Aw&bvm=bv.62286460,d.Yms&psig=AFQjCNGva6-ZAv-gcss5bID6Nt0s0eTVpA&ust=1394061878608687


BAKLAGİL SEKTÖRÜNE YÖNELİK

BAKANLIK POLİTİKALARI


5488 sayılı Tarım Kanununda

belirlenen ulusal tarım

politikaları çerçevesinde

çalışmalar yapmak üzere;

üreticiden tüccar ve

sanayiciye kadar sektörün ve

ilgili Bakanlıkların katılımıyla

2010 yılında Ulusal Baklagil

Konseyi kurulmuştur.

ULUSAL BAKLAGİL KONSEYİ


DESTEKLEME POLİTİKASI (2016)

25

Ayrıca su kısıtı olan alanlarda, mercimek ve nohut üreten çitçilere fark ödemesi desteği %50 fazla ödenecektir.

Fark Ödemesi Desteği

Mazot ve Gübre Desteği

Sertifikalı Tohum Kullanım Desteği

Sertifikalı Tohum Üretim Desteği

Organik Tarım Desteği

30 krş/kg

11 TL/da

20 TL/da

50 krş/kg

HAVZA BAZLI DESTEKLEME

MODELİ


BAKLAGİL DESTEKLERİNDE ARTIŞ

2015 Yılı 2016 Yılı Artış

Fark Ödemesi 20 krş /kg 30 krş/kg %50

Sertifikalı Tohum Kullanımı 12 TL/da 20 TL/da %67


SAHA ÇALIŞMALARI VE

ARAŞTIRMA SONUÇLARI


Ülke yaş

ortalamasının

çok üzerinde bir

çiftçi kitlesi

Kaynak: Hasdemir ve ark., 2015.

ÇİFTÇİLERİN BİREYSEL

ÖZELLİKLERİ


Kaynak: Hasdemir ve ark., 2015.

ÜRETİCİLERİN BAKLAGİL ÜRETİMLERİNİ

SÜRDÜREBİLMEK İÇİN GEREKLİ GÖRDÜKLERİ KOŞULLAR

-0,06

-0,03

0,00

0,03

0,06

0,09

0,12

0,15

0,18

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Kuru Fasulye Kırmızı Mercimek Nohut


ÖNGÖRÜLER


TÜKETİM PROJEKSİYONU

Kaynak:


KİŞİ BAŞINA BAKLAGİL

KÜRESEL ÜRETİMİ VE TÜKETİMİ

Üretim Tüketim (kg/kişi/yıl) Kaynak: Akibode, S. and Maredial, M., 2011


SONUÇ

Türkiye için bakliyat sektörü, stratejik bir sektördür.

Bu nedenle bu sektörün sevk ve idaresi, bölge ve ülke sınırlarının ötesinde küresel bir vizyonla ele alınmak durumundadır.

Kendine yeterliliği geliştirilerek, üretimi ve tüketimi artıracak politikalar ile sektörün uluslararası alanda tedarikçi konuma getirilmesi gerekmektedir.


TEŞEKKÜRLER

[email protected]

dÜnya’da ve tÜrkİye’de baklagİl sektÖrÜ ve bakanlik ... hasdemir.pdf · sunu İÇerİĞİ...

Documents