Độc đố trong sản xuất shared by nguyễn hữu học

48
ĐỘC TỐ TRONG SẢN ĐỘC TỐ TRONG SẢN XUẤT XUẤT GV : Ngô Văn Giới GV : Ngô Văn Giới Nhóm 5 Nhóm 5

Upload: nguyen-huu-hoc

Post on 26-May-2015

240 views

Category:

Education


8 download

DESCRIPTION

Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học Connect me at: http://www.change24h.net

TRANSCRIPT

Page 1: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

ĐỘC TỐ TRONG ĐỘC TỐ TRONG SẢN XUẤTSẢN XUẤT

GV : Ngô Văn GiớiGV : Ngô Văn Giới

Nhóm 5Nhóm 5

Page 2: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Thành viên:Thành viên: Bùi Văn TrướcBùi Văn Trước Mã Phương Quế Mã Phương Quế Nguyễn Thị TámNguyễn Thị Tám Bàn Thị Bé NgoanBàn Thị Bé Ngoan Đinh Thị Hồng NhungĐinh Thị Hồng Nhung Phan Thị NaPhan Thị Na

Page 3: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Phụ lục :Phụ lục : I : Giới Thiệu ChungI : Giới Thiệu Chung

I.1 : Mở đầuI.1 : Mở đầu

I.2 : Độc Chất là gì?I.2 : Độc Chất là gì?

I.3 : Nguyên nhânI.3 : Nguyên nhân

I.4 : Các dạng tồn tại của chất độcI.4 : Các dạng tồn tại của chất độc

I.5 : Các yếu tố quyết định đến tác hại của chất độcI.5 : Các yếu tố quyết định đến tác hại của chất độc

I.6 : Phân loại chất độcI.6 : Phân loại chất độc

I.7 : Sự hấp thụ các chất độcI.7 : Sự hấp thụ các chất độc

II : Cơ chế vận chuyển chất độc trong cơ thểII : Cơ chế vận chuyển chất độc trong cơ thể

II.1 : Sự vận chuyển các chất qua màng sinh họcII.1 : Sự vận chuyển các chất qua màng sinh học

II.2 : Tốc độ khuếch tán chất độc II.2 : Tốc độ khuếch tán chất độc

Page 4: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

III : Các đường xâm nhậpIII : Các đường xâm nhập III.1: Đường tiêu hóaIII.1: Đường tiêu hóa III.2 : Đường phổiIII.2 : Đường phổi III.3 : Đường daIII.3 : Đường da III.4 : Đường mắtIII.4 : Đường mắt III.5 : Sự hấp thu của chất độc vào máuIII.5 : Sự hấp thu của chất độc vào máu IV : Sự phân bố và chuyển hóa của chất độc trong cơ IV : Sự phân bố và chuyển hóa của chất độc trong cơ

thể thể IV.1 : Phân bốIV.1 : Phân bố IV.2 : Quá trình kết hợp giữa chất độc với vị trí tấn IV.2 : Quá trình kết hợp giữa chất độc với vị trí tấn

công đặc hiệucông đặc hiệu IV.3 : Biến đổi của chất độc trong cơ thểIV.3 : Biến đổi của chất độc trong cơ thể

Page 5: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

V : Thải trừV : Thải trừ

VI : Nguyên tắc chung về xử trí nhiễm độcVI : Nguyên tắc chung về xử trí nhiễm độc

VII : Biện pháp phòng chống nhiễm độc nghề VII : Biện pháp phòng chống nhiễm độc nghề nghiệpnghiệp

Page 6: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

I . Giới Thiệu ChungI . Giới Thiệu Chung

Ngày nay, do sản xuất phát triển nên các chất độc hại Ngày nay, do sản xuất phát triển nên các chất độc hại được đưa vào quy trình sản xuất càng tăng về số lượng được đưa vào quy trình sản xuất càng tăng về số lượng và chủng loại, người tiếp xúc và bị nhiễu độc ngày và chủng loại, người tiếp xúc và bị nhiễu độc ngày càng nhiều và càng phức tạp về lâm sàng, khó phòng càng nhiều và càng phức tạp về lâm sàng, khó phòng bị.bị.

Page 7: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

CHẤT ĐỘC là gì?CHẤT ĐỘC là gì?

Chất độc là những chất với một liều lượng Chất độc là những chất với một liều lượng nhất định khi xâm nhập vào cơ thể gây nên các nhất định khi xâm nhập vào cơ thể gây nên các biến đổi sinh lý, sinh hoá, phá vỡ thế cân bằng biến đổi sinh lý, sinh hoá, phá vỡ thế cân bằng sinh học, gây nên rối loạn chức năng sống sinh học, gây nên rối loạn chức năng sống bình thường dẫn tới trạng thái bệnh lý của các bình thường dẫn tới trạng thái bệnh lý của các cơ quan và toàn bộ cơ thể.cơ quan và toàn bộ cơ thể.

Page 8: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Nguyên nhân của nhiễm độc sản xuấtNguyên nhân của nhiễm độc sản xuất

40% do vi phạm luật an toàn vệ sinh lao động40% do vi phạm luật an toàn vệ sinh lao động 22% do các biết pháp kỹ thuật chưa đảm bảo và 22% do các biết pháp kỹ thuật chưa đảm bảo và

vi phạm quy trình công nghệ,vi phạm quy trình công nghệ, 15% do thiếu hoặc hiệu lực kém của hệ thống 15% do thiếu hoặc hiệu lực kém của hệ thống

thông gió thải độcthông gió thải độc 12% do bảo hộ lao động kém12% do bảo hộ lao động kém 11% là các nguyên nhân khác11% là các nguyên nhân khác

Page 9: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Các dạng tồn tại của chất độcCác dạng tồn tại của chất độc

Chất độc trong sản xuất tồn tại dưới dạng rắn, Chất độc trong sản xuất tồn tại dưới dạng rắn, lỏng, hơi, khí. Tuy nhiên dạng khí, hơi trong lỏng, hơi, khí. Tuy nhiên dạng khí, hơi trong không khí nguy hiểm hơn cả.không khí nguy hiểm hơn cả.

HgHgPb3O4Pb3O4 Khí độcKhí độc

Page 10: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Yếu tố quyết định đến tác hại của Yếu tố quyết định đến tác hại của chất độcchất độc

Tính chất hoá học. Tính chất hoá học. Tính chất lý học. Tính chất lý học. Nồng độ và thời gian tiếp xúc. Nồng độ và thời gian tiếp xúc. Yếu tố cá thể như cơ địa từng người. Yếu tố cá thể như cơ địa từng người. Các yếu tố môi trường như nhiệt độ cao, độ Các yếu tố môi trường như nhiệt độ cao, độ

ẩm cao. ẩm cao.

Page 11: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

May 16th,2008May 16th,2008 1111

Phân loại chất độc

Các chất độc trong sản Các chất độc trong sản xuất được phân loại theo xuất được phân loại theo nhiều nguyên tắc khác nhiều nguyên tắc khác nhau : nhau :

Trạng thái vật lýTrạng thái vật lý Theo cấu trúc hoá họcTheo cấu trúc hoá học Theo cách tác dụng lên Theo cách tác dụng lên

cơ thể. cơ thể.

Page 12: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Năm 1969 các chuyên gia của WHO/ ILO đề nghị Năm 1969 các chuyên gia của WHO/ ILO đề nghị nhân theo tác động sinh học, chia ra làm 4 loại: nhân theo tác động sinh học, chia ra làm 4 loại:

Loại A: Tiếp xúc không nguy hiểm, không ảnh Loại A: Tiếp xúc không nguy hiểm, không ảnh hưởng tới sức khoẻ. hưởng tới sức khoẻ.

Loại B: Có thể gây tác hại song hồi phục được. Loại B: Có thể gây tác hại song hồi phục được. Loại C: Gây bệnh nhưng hồi phục được. Loại C: Gây bệnh nhưng hồi phục được. Loại D: Gây bệnh không hồi phục hoặc tử vong. Loại D: Gây bệnh không hồi phục hoặc tử vong.

Page 13: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Sự hấp thụ các độc chấtSự hấp thụ các độc chất

Page 14: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

II. CƠ CHẾ VẬN CHUYỂN CHẤT ĐỘC TRONG II. CƠ CHẾ VẬN CHUYỂN CHẤT ĐỘC TRONG CƠ THỂCƠ THỂ

Sự hấp thụ và thải trừ các chất đòi hỏi phải Sự hấp thụ và thải trừ các chất đòi hỏi phải vận chuyển các phân tử đó qua các loại màng vận chuyển các phân tử đó qua các loại màng như biểu mô ruột, dạ dày, các ống thận, nhu như biểu mô ruột, dạ dày, các ống thận, nhu mô gan, da, rau thai và các cấu trúc màng bên mô gan, da, rau thai và các cấu trúc màng bên trong tế bàotrong tế bào

Page 15: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Có 5 cơ chế: Có 5 cơ chế: Lọc qua các lỗ màng. Lọc qua các lỗ màng. Khuếch tán đơn giản qua màng do chênh lệch Khuếch tán đơn giản qua màng do chênh lệch

nồng độ trong và ngoài màng. nồng độ trong và ngoài màng. Khuếch tán được tạo điều kiện. Khuếch tán được tạo điều kiện. Khuếch tán chủ động, cần có một nguồn năng Khuếch tán chủ động, cần có một nguồn năng

lượng kết hợp tạo điều kiện lượng kết hợp tạo điều kiện Chất vùi trong tế bào (endocytose) (ẩm bào và Chất vùi trong tế bào (endocytose) (ẩm bào và

thực bào).thực bào).

Sự vận chuyển các chất qua màng sinh học Sự vận chuyển các chất qua màng sinh học và tốc độ khuếch tán chất độcvà tốc độ khuếch tán chất độc

Page 16: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Với những chất lạ, sự vận chuyển thường là kết quả Với những chất lạ, sự vận chuyển thường là kết quả của một khuếch tán đơn giản. Tốc độ khuếch tán của một khuếch tán đơn giản. Tốc độ khuếch tán chất hoá học phụ thuộc vào: chất hoá học phụ thuộc vào:

Gradient nồng độ sẵn có qua màng, C1 - C2. Gradient nồng độ sẵn có qua màng, C1 - C2. Chiều dầy của màng (d). Chiều dầy của màng (d). Hằng số khuếch tán của chất được vận chuyển (k). Hằng số khuếch tán của chất được vận chuyển (k). Diện tích màng sẵn sàng cho chuyển vận (A). Diện tích màng sẵn sàng cho chuyển vận (A). Vận tốc khuếch tán (định luật Fick) được biểu diễn Vận tốc khuếch tán (định luật Fick) được biểu diễn

bởi phương trình sau: bởi phương trình sau:

V = kA(C1-C2)/dV = kA(C1-C2)/d

Page 17: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

=> => Nói chung, các chất hữu cơNói chung, các chất hữu cơ tan trong lipid, tan trong lipid, không ion hoá, có thểkhông ion hoá, có thể dễdễ dàng đi qua các dàng đi qua các màng. Các chất hữu cơmàng. Các chất hữu cơ không bịkhông bị ion hoá ion hoá được vận chuyển tuỳđược vận chuyển tuỳ theo khảtheo khả năng hoà tan năng hoà tan trong lipid của chúng. trong lipid của chúng.

Page 18: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

III. Các đường xâm nhậpIII. Các đường xâm nhập

Chất độc xâm nhập thông qua :Chất độc xâm nhập thông qua : Đường tiêu hóaĐường tiêu hóa Đường phổiĐường phổi Đường daĐường da Đường mắtĐường mắt Sự hấp thu chất độc vào máuSự hấp thu chất độc vào máu

Page 19: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Đường tiêu hóa :Đường tiêu hóa : Qua miệngQua miệng: Các chất hấp thu qua miệng không bị : Các chất hấp thu qua miệng không bị

ảnh hưởng của dịch dạ dày và không cần phải ảnh hưởng của dịch dạ dày và không cần phải qua gan trước khi vào tuần hoàn chung. qua gan trước khi vào tuần hoàn chung.

Qua dạ dàyQua dạ dày: Nhiều chất hoá học có tính axít yếu : Nhiều chất hoá học có tính axít yếu được hấp thụ nhanh chóng qua dạ dàyđược hấp thụ nhanh chóng qua dạ dày..

Ruột nonRuột non: : HHấp thụ các chất khuếch tán qua thành ấp thụ các chất khuếch tán qua thành ruột ruột

Hấp thụ ở ruột giàHấp thụ ở ruột già :: (tương tự như ở ruột non). (tương tự như ở ruột non).

Page 20: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Đường phổi :Đường phổi :Phổi là đường vào chính của các chất độc công nghiệp, Phổi là đường vào chính của các chất độc công nghiệp,

nhiều chất độc công nghiệp: khí kích thích, silic, nhiều chất độc công nghiệp: khí kích thích, silic, amiăng... gây tác động trực tiếp lên các đường hô hấp. amiăng... gây tác động trực tiếp lên các đường hô hấp.

Page 21: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Mức tiếp xúc của cơ thể phụ thuộc vào nồng độ Mức tiếp xúc của cơ thể phụ thuộc vào nồng độ (c) của chất độc trong không khí môi trường và (c) của chất độc trong không khí môi trường và cả thời gian tiếp xúc (t), khi nói về một Lcả thời gian tiếp xúc (t), khi nói về một LCC50 50 (nồng độ tử vong 50%), cần phải xác định cả (nồng độ tử vong 50%), cần phải xác định cả thời gian tiếp xúc. Công thức Haber tính tác thời gian tiếp xúc. Công thức Haber tính tác dụng của chất độc qua đường hô hấp nhưdụng của chất độc qua đường hô hấp như sau: sau:

T = c.t T = c.t

Page 22: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Đối với các khí và hơiĐối với các khí và hơi : :

Ngoài nồng độ trong không khí và thời gian tiếp Ngoài nồng độ trong không khí và thời gian tiếp xúc thì lượngxúc thì lượng khí và hơi hấp thu qua đường phổi khí và hơi hấp thu qua đường phổi phụ thuộc vàophụ thuộc vào : :

- Tính chất hoà tan của các khí đó trong- Tính chất hoà tan của các khí đó trong máu và máu và các mô. các mô.

- Lưu lượng máu. - Lưu lượng máu.

- Chênh lệch áp lực riêng phần của các khí đó giữa - Chênh lệch áp lực riêng phần của các khí đó giữa phế nang và máu tĩnh mạch. phế nang và máu tĩnh mạch.

- Thông khí phổi. - Thông khí phổi.

Page 23: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Các dạng khác: Các dạng khác: Lượng chất độc hít phải dưới các dạng khác đi Lượng chất độc hít phải dưới các dạng khác đi

vào hệ thống tuần hoàn sẽ phụ thuộc vào nhiều vào hệ thống tuần hoàn sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố và các yếu tố này lại quyết định quá yếu tố và các yếu tố này lại quyết định quá trình lắng đọng, thải trừ (thanh thải) và tích trình lắng đọng, thải trừ (thanh thải) và tích luỹ. luỹ.

Page 24: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Đường daĐường da

Chất độc có thể gây tác dụng tại chỗ (kích thích, hoại tử, eczema...) hay toàn Chất độc có thể gây tác dụng tại chỗ (kích thích, hoại tử, eczema...) hay toàn thânthân

Việc vận chuyển qua da có thể được thực hiện bằng hai đường chính:Việc vận chuyển qua da có thể được thực hiện bằng hai đường chính:

Page 25: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Đường mắtĐường mắt Tiếp xúc đường mắt chủ yếu gây ra tác dụng tại Tiếp xúc đường mắt chủ yếu gây ra tác dụng tại

chỗ, nhưng các chất ưa lipit và rất độc (ví dụ một chỗ, nhưng các chất ưa lipit và rất độc (ví dụ một số thuốc trừ sâu lân hữu cơ) vẫn có thể được hấp số thuốc trừ sâu lân hữu cơ) vẫn có thể được hấp thu với số lượng đủ gây tác dụng toàn thân. thu với số lượng đủ gây tác dụng toàn thân.

Page 26: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Sự hấp thu của chất độc vào máuSự hấp thu của chất độc vào máu

Chất độc hấp thu vào máu với tốc độ và số Chất độc hấp thu vào máu với tốc độ và số lượng khác nhau phụ thuộc vào nhiều yếu tố lượng khác nhau phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Tính chất vật lý và hoá học của chất như: Tính chất vật lý và hoá học của chất độc (độ hoà tan trong nước hay trong lipit, độc (độ hoà tan trong nước hay trong lipit, khả năng liên kết với các cấu trúc đặc hiệu khả năng liên kết với các cấu trúc đặc hiệu và không đặc hiệu...), tình trạng cơ thể (tuổi, và không đặc hiệu...), tình trạng cơ thể (tuổi, giới, thể tạng, màng tế bào, thành mạch, tuần giới, thể tạng, màng tế bào, thành mạch, tuần hoàn tại chỗ...), các yếu tố bên ngoài như: sự hoàn tại chỗ...), các yếu tố bên ngoài như: sự có mặt của các chất làm tăng hấp thu, các có mặt của các chất làm tăng hấp thu, các chất hoà tan, điều kiện tại chỗ... chất hoà tan, điều kiện tại chỗ...

Page 27: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Các mẫu máu Các mẫu máu bị nhiễm độcbị nhiễm độc

Page 28: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

IV . Sự phân bố và chuyển hóa các chất độc IV . Sự phân bố và chuyển hóa các chất độc trong cơ thểtrong cơ thể

Phân bốPhân bố : :

Sau khi hấp thu vào máu và bạch mạch, Sau khi hấp thu vào máu và bạch mạch, chất độc được phân bố đến cơ quan, tổ chất độc được phân bố đến cơ quan, tổ chức, tế bào bằng cơ chế đối lưu hoặc chức, tế bào bằng cơ chế đối lưu hoặc khuếch tán (do sự chênh lệch về nồng độ). khuếch tán (do sự chênh lệch về nồng độ).

Page 29: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Quá trình phân bố chịu ảnh hưởng của một số Quá trình phân bố chịu ảnh hưởng của một số yếu tố sau: yếu tố sau:

Sự phân bố mao mạch và cung cấp máu Sự phân bố mao mạch và cung cấp máu trong cơ quan, tổchức. trong cơ quan, tổchức.

Tình trạng của màng mao mạch tại chỗ. Tình trạng của màng mao mạch tại chỗ. Cấu trúc, chức năng của màng tế bào. Cấu trúc, chức năng của màng tế bào. Ái lực hoá học giữa chất độc với cấu trúc Ái lực hoá học giữa chất độc với cấu trúc

đặc hiệu.đặc hiệu.

Page 30: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Quá trình kết hợp giữa chất độc với vị Quá trình kết hợp giữa chất độc với vị trí tấn công đặc hiệutrí tấn công đặc hiệu

Vị trí tấn công đặc hiệu : còn được gọi là Vị trí tấn công đặc hiệu : còn được gọi là tế bào đích hoặc thụ thể (recepter).tế bào đích hoặc thụ thể (recepter).

Có thể có một số lượng lớn xâm nhập vào Có thể có một số lượng lớn xâm nhập vào cơ thể nhưng chỉ những phân tử chất độc cơ thể nhưng chỉ những phân tử chất độc nào kết hợp với tế bào đích mới gây ra tác nào kết hợp với tế bào đích mới gây ra tác dụng độc.. dụng độc..

Page 31: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Do đó, cường độ tác dụng của một chất độc Do đó, cường độ tác dụng của một chất độc phụ thuộc vào những yếu tố sau: phụ thuộc vào những yếu tố sau:

- Ái lực hoá học giữa chất độc và thụthể. - Ái lực hoá học giữa chất độc và thụthể.

- Nồng độ chất độc tại chỗ. - Nồng độ chất độc tại chỗ.

- Sự phù hợp về mặt cấu trúc của hai thành - Sự phù hợp về mặt cấu trúc của hai thành phần tham gia bị các yếu tố khác làm thay đổi phần tham gia bị các yếu tố khác làm thay đổi (có mặt các chất có khả năng kết hợp với chất (có mặt các chất có khả năng kết hợp với chất độc hoặc thụ thể) độc hoặc thụ thể)

- Một số điều kiện tại chỗ: pH, nồng độ các - Một số điều kiện tại chỗ: pH, nồng độ các chất điện giải... chất điện giải...

Page 32: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Biến đổi của chất độc trong cơ thểBiến đổi của chất độc trong cơ thể

Giống như các chất đưa từ môi trường bên ngoài Giống như các chất đưa từ môi trường bên ngoài vào bên trong cơ thể, chất độc chịu sự tác động vào bên trong cơ thể, chất độc chịu sự tác động của các yếu tố trong cơ quan, tổ chức và bị biến của các yếu tố trong cơ quan, tổ chức và bị biến đổi, chuyển hoáđổi, chuyển hoá

Page 33: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

V. THẢI TRỪV. THẢI TRỪ

Các chất độc hoặc sản phẩm biến đổi của chúng Các chất độc hoặc sản phẩm biến đổi của chúng được thải trừ bởi nhiều con đường khác nhau: được thải trừ bởi nhiều con đường khác nhau: nước tiểu, mắt, phổi, mồ hôi, nước bọt, sữa, nước tiểu, mắt, phổi, mồ hôi, nước bọt, sữa, phân... phân...

Bài tiết nước tiểu :Bài tiết nước tiểu : Là con đường chủ yếu trong quá trình thải trừ Là con đường chủ yếu trong quá trình thải trừ

chất độc.chất độc.

Page 34: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Thận nhận khoảng 25% cung lượng tim Thận nhận khoảng 25% cung lượng tim trong đó 1/5 đưa trực tiếp tới cầu thận. trong đó 1/5 đưa trực tiếp tới cầu thận. Tại cầu thận có sự siêu lọc của huyết Tại cầu thận có sự siêu lọc của huyết tương chứa chất lạ, hoặc các sản phẩm tương chứa chất lạ, hoặc các sản phẩm chuyển hoá của chúng với cùng nồng độ chuyển hoá của chúng với cùng nồng độ như nồng độ tự do của chúng trong huyết như nồng độ tự do của chúng trong huyết tương. Tiếp sau sự giảm nồng độ của tương. Tiếp sau sự giảm nồng độ của phần tự do, phần gắn có thể phân ly khỏi phần tự do, phần gắn có thể phân ly khỏi phức hợp với các protein huyết tương và phức hợp với các protein huyết tương và do đó trở nên có thể lọc đượcdo đó trở nên có thể lọc được..

Page 35: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Bài tiết mật Bài tiết mật

Gan là cơ quan chính trong việc biến đổi các Gan là cơ quan chính trong việc biến đổi các chất độc. Các sản phẩm biến đổi (các chất chuyển chất độc. Các sản phẩm biến đổi (các chất chuyển hoá hoặc liên hợp), sau đó vận chuyển trong tuần hoá hoặc liên hợp), sau đó vận chuyển trong tuần hoàn máu (về phía các xoang gan, tĩnh mạch gan hoàn máu (về phía các xoang gan, tĩnh mạch gan và tĩnh mạch chủ trên) hoặc trong mậtvà tĩnh mạch chủ trên) hoặc trong mật

Page 36: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Bài tiết ở dạ dày, ruột Bài tiết ở dạ dày, ruột

Những base hữu cơ ion hoá theo pa của dạ dày (ví dụ: Những base hữu cơ ion hoá theo pa của dạ dày (ví dụ: aniline) được bài tiết từhuyết tương vào dạdày. Các chất aniline) được bài tiết từhuyết tương vào dạdày. Các chất đó đôi khi có thể bị tái hấp thu ởruột. Các chất hoá học đó đôi khi có thể bị tái hấp thu ởruột. Các chất hoá học lớn hoá theo pa ruột khuếch tán từ huyết tương vào ruột lớn hoá theo pa ruột khuếch tán từ huyết tương vào ruột tuỳ theo gradient nồng độ.tuỳ theo gradient nồng độ.

Page 37: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Bài tiết qua nước bọt Bài tiết qua nước bọt Chì, thuỷ ngân, thiocyanate được bài tiết một phần theo Chì, thuỷ ngân, thiocyanate được bài tiết một phần theo

đường này. Sự phát hiện thuỷ ngân trong nước bọt đường này. Sự phát hiện thuỷ ngân trong nước bọt được Joselow và các cộng tác viên đề xuất như một thử được Joselow và các cộng tác viên đề xuất như một thử nghiệm về tiếp xúc với thuỷ ngân, chì. nghiệm về tiếp xúc với thuỷ ngân, chì.

Bài tiết qua mồ hôiBài tiết qua mồ hôi

Page 38: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

VI. NGUYÊN TẮC CHUNG VỀ XỬTRÍ VI. NGUYÊN TẮC CHUNG VỀ XỬTRÍ

NHIỄM ĐỘCNHIỄM ĐỘC Trong các xí nghiệp có sử dụng hoá chất phải Trong các xí nghiệp có sử dụng hoá chất phải

lưu ý đánh giá mức độ độc hại của môi trường lưu ý đánh giá mức độ độc hại của môi trường (phần phụ lục), tổ chức phòng cấp cứu có đủ (phần phụ lục), tổ chức phòng cấp cứu có đủ các loại thuốc cấp cứu thông thường, máy hô các loại thuốc cấp cứu thông thường, máy hô hấp nhân tạo. Đồng thời phải tổ chức huấn hấp nhân tạo. Đồng thời phải tổ chức huấn luyện cho cán bộ chuyên môn, hướng dẫn cách luyện cho cán bộ chuyên môn, hướng dẫn cách cấp cứu cho công nhân để họ có thể xử trí sơ bộ cấp cứu cho công nhân để họ có thể xử trí sơ bộ khi xảy ra nhiễm độc. khi xảy ra nhiễm độc.

Page 39: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Ngăn không cho chất độc xâm nhậpNgăn không cho chất độc xâm nhập - Nếu vào đường hô hấp đưa ngay nạn nhân ra - Nếu vào đường hô hấp đưa ngay nạn nhân ra

khỏi nơi bị nhiễm độc, cho ra chỗ thoáng khí, khỏi nơi bị nhiễm độc, cho ra chỗ thoáng khí, nới bỏ quần áo để tránh ảnh hưởng đến đường nới bỏ quần áo để tránh ảnh hưởng đến đường hô hấp. hô hấp.

- Nếu vào đường da, niêm mạc: Rửa kỹ bằng - Nếu vào đường da, niêm mạc: Rửa kỹ bằng nước lạnh, xà phòng. nước lạnh, xà phòng.

- Nếu vào bằng đường tiêu hoá: Rửa dạdày - Nếu vào bằng đường tiêu hoá: Rửa dạdày càng sớm càng tốt, nước rửa nên cho thêm chất càng sớm càng tốt, nước rửa nên cho thêm chất có tính hấp thụ (than hoạt), chất giảm độc (lòng có tính hấp thụ (than hoạt), chất giảm độc (lòng trắng trứng, tanin, bicarbonat...).trắng trứng, tanin, bicarbonat...).

Page 40: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Thuốc chống độc đặc hiệu Thuốc chống độc đặc hiệu Các loại thuốc có tác dụng với chất độc như Các loại thuốc có tác dụng với chất độc như

trung hoà, đối kháng về mặt chức năng giải trung hoà, đối kháng về mặt chức năng giải phóng men tranh chấp hoặc tác dụng hoá học phóng men tranh chấp hoặc tác dụng hoá học tạo thành chất ít độc đối với cơ thể. tạo thành chất ít độc đối với cơ thể.

Nhanh chóng đào thải chất độc ra khỏi cơ thể Nhanh chóng đào thải chất độc ra khỏi cơ thể

Đa số các chất độc thải qua thận nên cho nạn Đa số các chất độc thải qua thận nên cho nạn nhân uống nhiều nước, truyền dịch đẳng trương nhân uống nhiều nước, truyền dịch đẳng trương hoặc dùng thuốc lợi niệu. hoặc dùng thuốc lợi niệu.

Khi vô niệu cho thẩm phân phúc mạc hoặc chạy Khi vô niệu cho thẩm phân phúc mạc hoặc chạy thận nhân tạo.thận nhân tạo.

Page 41: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Điều trị triệu chứng Điều trị triệu chứng - Khi có rối loạn hô hấp: Đặt ống thông khí - Khi có rối loạn hô hấp: Đặt ống thông khí

quản, hút đờm dãi. Nếu ngừng thở phải dùng hô quản, hút đờm dãi. Nếu ngừng thở phải dùng hô hấp nhân tạo. hấp nhân tạo.

Nếu có phù phổi cấp dùng các thuốc phong bế Nếu có phù phổi cấp dùng các thuốc phong bế hạch, khi cần chích máu tĩnh mạch 200 : 300 hạch, khi cần chích máu tĩnh mạch 200 : 300 ml. ml.

- Nếu thiếu oxy cho thở oxy hoặc khí carbogen. - Nếu thiếu oxy cho thở oxy hoặc khí carbogen.

- Rối loạn tim mạch cho thuốc trợ tim. - Rối loạn tim mạch cho thuốc trợ tim.

Có thể dùng thuốc an thần, chống co giật và Có thể dùng thuốc an thần, chống co giật và giảm đau nếu cần. giảm đau nếu cần.

Page 42: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

VII. BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG NHIỄM VII. BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG NHIỄM

ĐỘC NGHỀ NGHIỆPĐỘC NGHỀ NGHIỆP

- Thông qua kiểm tra vệ sinh an toàn phát hiện - Thông qua kiểm tra vệ sinh an toàn phát hiện mầm mống gây sự cố và tiến hành tu sửa đề mầm mống gây sự cố và tiến hành tu sửa đề phòng xảy ra nhiễm độc cấp. phòng xảy ra nhiễm độc cấp.

- Nếu xảy ra nhiễm độc cấp tính, cán bộ y tế, vệ - Nếu xảy ra nhiễm độc cấp tính, cán bộ y tế, vệ sinh an toàn đến ngay nơi xảy ra, một mặt tổ sinh an toàn đến ngay nơi xảy ra, một mặt tổ chức lực lượng cấp cứu ngăn chặn nhiễm độc, chức lực lượng cấp cứu ngăn chặn nhiễm độc, một mặt phải nghiên cứu tìm ra nguyên nhân và một mặt phải nghiên cứu tìm ra nguyên nhân và đề xuất biện pháp giải quyết không để xảy ra đề xuất biện pháp giải quyết không để xảy ra nhiễm độc nữanhiễm độc nữa

Page 43: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Cần áp dụng một số biện pháp cụ thể sau: Cần áp dụng một số biện pháp cụ thể sau: - Biện pháp kỹ thuật công nghệ: Thay thế - Biện pháp kỹ thuật công nghệ: Thay thế

nguyên liệu độc bằng loại ít độc hơn hoặc không nguyên liệu độc bằng loại ít độc hơn hoặc không độc. độc.

- Cải tiến dây chuyền công nghệ, đảm bảo vệ - Cải tiến dây chuyền công nghệ, đảm bảo vệ sinh thiết kế. Bao bọc để làm kín hoá nguồn sinh sinh thiết kế. Bao bọc để làm kín hoá nguồn sinh hơi khí độc. hơi khí độc.

- Biện pháp kỹ thuật vệ sinh: Thiết kế hệ - Biện pháp kỹ thuật vệ sinh: Thiết kế hệ thống hút hơi khí độc tại chỗ. Thông gió thoáng thống hút hơi khí độc tại chỗ. Thông gió thoáng khí tốt. khí tốt.

- Xây dựng chế độ an toàn lao động, hướng - Xây dựng chế độ an toàn lao động, hướng dẫn và trang bị kiến thức về độc chất cũng như dẫn và trang bị kiến thức về độc chất cũng như khả năng tự cứu chữa cho công nhân.khả năng tự cứu chữa cho công nhân.

Page 44: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Trang bị kiến thức cho Trang bị kiến thức cho công nhâncông nhân

Page 45: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

- Cung cấp và sử dụng tốt các trang bị phòng hộ cá - Cung cấp và sử dụng tốt các trang bị phòng hộ cá nhân: Mặt nạ, khẩu trang, quần áo bảo hộ lao động. nhân: Mặt nạ, khẩu trang, quần áo bảo hộ lao động.

- Biện pháp y tế: Tuyển chọn những người có sức - Biện pháp y tế: Tuyển chọn những người có sức khoẻ vào làm trong ngành nghề có tiếp xúc với chất khoẻ vào làm trong ngành nghề có tiếp xúc với chất độc, loại bỏ những người mắc bệnh có thể liên quan độc, loại bỏ những người mắc bệnh có thể liên quan đến bệnh nghề nghiệp có thể mắc. đến bệnh nghề nghiệp có thể mắc.

- Tổ chức khám định kỳ hàng năm gồm: giám sát - Tổ chức khám định kỳ hàng năm gồm: giám sát môi trường và giám sát tình trạng sức khoẻ công môi trường và giám sát tình trạng sức khoẻ công nhân nhằm phát hiện sớm những trường hợp rối nhân nhằm phát hiện sớm những trường hợp rối loạn sức khoẻ. loạn sức khoẻ.

- Quản lý, theo dõi và điều trị tốt người bệnh, thực - Quản lý, theo dõi và điều trị tốt người bệnh, thực hiện chế độ bồi dưỡng cho công nhân. hiện chế độ bồi dưỡng cho công nhân.

Page 46: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Mời các bạn đặt câu hỏi ?Mời các bạn đặt câu hỏi ?

Page 47: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

Cảm ơn các bạn đã lắng ngheCảm ơn các bạn đã lắng nghe

Page 48: Độc đố trong sản xuất shared by Nguyễn Hữu Học

"XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!""XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!"

Shared by Nguyễn Hữu HọcShared by Nguyễn Hữu Học