doanh nghiep vua va nho

7/31/2019 Doanh Nghiep Vua Va Nho

1/67

B K HOCH V U TCC PHT TRIN DOANH NGHIP NH V VA

*****

BO CO THNG NIN

DOANH NGHIP NH V VA VIT NAM

2008

H Ni 2008


2/67

1

MC LC

LI TA ................................................................................................. 2

TVIT TT........................................................................................... 3

DANH MC CC BNG, BIU, TH ..................................................... 4

1. GII THIU CHUNG............................................................................ 5

1.1. Bi cnh pht trin kinh tv khu vc doanh nghip ............................51.2. Bi cnh lut php v th ch.......................................................... 111.3. Bi cnh x hi v lao ng.............................................................13

2. M T SLC KHU VC DNN&V VIT NAM: Bc tranh ton cnhv DNN&V Vit Nam ngy nay...............................................................19

2.1. nh ngha DNN&V.........................................................................192.2. Thng k v DNN&V Vit Nam theo a bn v cc tiu ch khc........... 222.3. Qu trnh pht trin ca khu vc DNN&V tnm 2000 n nay............322.4. Nhng iu cha bit v DNN&V Vit Nam ........................................38

3. XU HNG V SNG KIN TRONG NC TC NG TI DNN&V......40

3.1. Cc Pht trin DNN&V, B KHoch v u tv cc sng kin khcca Chnh ph .....................................................................................403.2. Sng kin ca cc nh ti tr .......................................................... 45

3.3. Sng kin ca cc hip hi doanh nghip v ca DNN&V ..................... 47

4. XU HNG CHNH SCH BN NGOI, CC CAM KT V CC LCLNG TH TRNG TC NG TI DNN&V ........................................49

4.1. Cc cam kt trong khun kh WTO ..................................................494.2. Tin trin trong kinh doanh quc t..................................................52

5. KHC PHC MT S HN CHLIN QUAN N QUY NH CA PHPLUT .....................................................................................................55

5.2. V tr gip pht trin DNN&V .......................................................... 56

5.3. Tip cn t ai.............................................................................565.4. Tip cn ti chnh ..........................................................................575.5. Tip cn ngun nhn lc .................................................................585.6. C s h tng................................................................................595.7. Cc tr ngi khc...........................................................................595.8. Khc phc nhng hn chv nng lc trong ni ti khu vc DNN&V .....61

6. NH GI V NHNG TIN B TRONG CNG CUC PHT TRIN KHUVC DNN&V ..........................................................................................62

6.1. Nhng kt qut c .................................................................62

6.2. Nhng vn cn tn ti................................................................646.3. Trin vng kinh tv nhng khuyn ngh chnh sch ..........................65


3/67

2

LI TA

Cng vi nhng thnh tu ca cng cuc i mi, doanh nghip nh v va(DNN&V) c vai tr ngy cng quan trng trong nn kinh t - x hi Vit Nam.

Nhn thc c vai tr ny, ng v Nh nc Vit Nam lun coi pht trinDNN&V l mt trong nhng nhim v quan trng hng u.

Theo quy nh ti cc Ngh nh ca Chnh ph s 90/2001/N-CP ngy23/11/2001 v trgip pht trin doanh nghip nh v va (DNN&V), Nghnhs 61/2003/N-CP ngy 6/6/2003 v chc nng, nhim v, ccu t chc ca BK hoch v u t, B K hoch v u t l cquan u mi v chnh sch, tnghp cc vn lin quan n cng cuc pht trin DNN&V ca c nc.

Vic xy dng mt n phm nhm cng b cc thng tin ch yu v khu vc

DNN&V nh: nh ngha, c im, nhu cu, bi cnh kinh t, cc chnh sch trgip, nh hng trong tng lai v.v l mt bin php gp phn thc hin ccquy nh ni trn, gp phn nng cao hn na nhn thc v tm quan trng ca khuvc ny, t y mnh hn na cng cuc pht trin kinh t - x hi.

Cc ni dung ca Bo co c xy dng da trn cc vn bn quy phmphp lut iu chnh cc DNN&V trong thi gian gn y. Cc s liu thng kc trch dn t cc ti liu ca Tng cc Thng k v bo co nh k ca cc SK hoch v u t 63 tnh, thnh ph. Chng ti hy vng bo co thng nin nyc th gp phn cung cp cc thng tin cn thit cho cc nh hoch nh chnh sch,

cc cquan qun l nh nc, cc hip hi doanh nghip v cc n v, t chc cquan tm.

Nhn dp ny, chng ti xin chn thnh cm n s gip , h tr ca ccn v trong v ngoi B K hoch v u t, cc Sban ngnh, nhm chuyn giaADB cng nh ca cc t chc, c nhn khc trong qu trnh bin son Bo cothng nin v DNN&V u tin ca chng ti.

V y l ln u tin bin son loi ti liu ny nn kh c th trnh khinhng thiu st. Chng ti thnh tht xin c lng th v mong nhn c

nhng kin ng gp ca qu c gi. Cc kin ng gp xin gi va ch:Cc Pht trin DNN&V, B K hoch v u tS 2 Hong Vn Th, H Ni.in thoi: 080.43231; Fax: 734.2189Email: [email protected]

H Ni, thng 8 nm 2008

V Hng Phc

B trng B K hoch v u t


4/67

3

T VIT TT

ADB Ngn hng Pht trin Chu

Cc PT DNN&V Cc Pht trin Doanh nghip nh v vaDNN&V Doanh nghip nh v va

DNNN Doanh nghip nh nc

KKD ng k kinh doanh

TNN u t nc ngoi

EU Lin minh Chu u

HTX Hp tc x

IFC Cng ty Ti chnh Quc tIMF Qu Tin t Quc t

NGO Cc t chc phi chnh ph

ODA Vin trpht trin chnh thc

PCI Ch s nng lc cnh tranh cp Tnh

TNHH Trch nhim hu hn

UNDP Chng trnh Pht trin Lin hp Quc

WB Ngn hng Th gii

WTO T chc Thng mi Th gii


5/67

4

DANH MC CC BNG, BIU, TH

Bng

Bng 1 S lng v t l doanh nghip theo hnh thc php l giai on 2000 - 2006 Trang 6Bng 2 S lng v t l doanh nghip theo quy m lao ng v hnh thc shu

giai on 2000 - 2006Trang 7

Bng 3 S lng v t l doanh nghip theo quy m vn ng k v hnh thc shu 2000 - 2006

Trang 8

Bng 4 Cc ch s trung bnh ca cc doanh nghip giai on 2001 - 2006 Trang 9Bng 5 S lng doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on 2000 - 2006 Trang 14Bng 6 T l doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on 2000 - 2006 Trang 15Bng 7 S lng doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on 2000 - 2006 Trang 16Bng 8 T l doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on 2000 - 2006 Trang 17

Bng 9 S lng v t l doanh nghip phn theo ngnh ngh kinh doanh giai on2000 - 2006 Trang 21Bng 10 Tng hp s lng doanh nghip ng k kinh doanh theo hnh thc php l

nm 2007Trang 23

Bng 11 a phng c trn 3.000 doanh nghip KKD giai on 2000 2007 Trang 27Bng 12 S lng doanh nghip KKD theo tnh thnh v vn ng k nm 2007 Trang 28Bng 13 S lng v t l cc doanh nghip hot ng trong lnh vc sn xut giai

on 2000 2006Trang 34

Bng 14 S lng v t l doanh nghip ch bin phn theo quy m ngun vn giaion 2000 2006

Trang 35

Bng 15 S lng v vn ng k ca doanh nghip, phn theo hnh thc php l giai

on 2001 2006

Trang 36

Biu

Biu 1 S lng DNN&V v doanh nghip khng phi DNN&V phn theo quym lao ng giai on 2000 - 2006

Trang 14

Biu 2 T trng DNN&V phn theo tiu ch v lao ng giai on 2000 2006 Trang 15Biu 3 S lng DNN&V v doanh nghip khng phi DNN&V phn theo quy

m ngun vn giai on 2000 - 2006Trang 16

Biu 4 T trng DNN&V phn theo tiu ch v vn giai on 2000 2006 Trang 17Biu 5 S lng doanh nghip phn theo tnh thnh nm 2007 Trang 26Biu 6 Tng vn ng k ca doanh nghip phn theo tnh thnh nm 2007 Trang 30Biu 7 Mt doanh nghip KKD trn 10.000 ngi Trang 31


6/67

5

1. GII THIU CHUNG

Pht trin DNN&V l mt b phn quan trng trong qu trnh xa igim ngho v p ng nhng Mc tiu Pht trin Thin nin k. Thc t cc

nc trn th gii cho thy, mt khu vc DNN&V ln mnh l c im quantrng ca mt nn kinh t thnh cng.1 Cng nh nhiu quc gia khc, tmquan trng ca khu vc DNN&V Vit Nam ngy cng c ch trngnhiu hn trn nhiu phng din x hi. Ni dung phn ny ca bo co s cp ti cc nhn t chnh gp phn a v th DNN&V ngy cng cao.

1.1. Bi cnh pht trin kinh tv khu vc doanh nghip

Vit Nam l mt t nc ang pht trin, chuyn i t mt nn kinht k hoch ha tp trung sang nn kinh t th trng nh hng XHCN. Qu

trnh chuyn i kinh t Vit Nam din ra c hn hai thp k trnnhiu kha cnh, trong c vn t do ha kinh doanh. T mt nn kinh tvi hai ch th ch lc l x nghip quc doanh v hp tc x, mt khu vcdoanh nghip trc y ch yu c ng gp bi khong 12.000 DNNNnay trthnh mt cng ng kinh doanh a dng, tn ti di nhiu hnhthc php l khc nhau. Ngoi 3.700 DNNN, trn 4.200 doanh nghip c vnTNN, cn c mt cng ng doanh nghip ngoi quc doanh ang lnmnh bao gm: hp tc x, doanh nghip t nhn, cng ty trch nhim huhn, cng ty hp danh v cng ty c phn.

Theo s liu ca Tng cc Thng k, c trn 131.300 doanh nghipchnh thc hot ng ti Vit Nam tnh n cui nm 2006. Nhng doanhnghip ny s dng trn 6,7 triu lao ng; c tng doanh thu t trn 2.750ngn tng; to ra li nhun rng vi gi tr trn 168 ngn tng; v nggp trn 192 ngn t ng vo tng thu ngn sch nh nc. Cc doanhnghip ny cng ang ngy cng khng nh v tr trn th trng xut khuquc t v l mt ngun cung ngoi t quan trng cho Vit Nam.

1 DNN&V, Tng trng v i ngho: Bng chng t cc quc gia - Orsten Beck, Asli Demirgue-Kunt vRoss Levine, 2003.


7/67

6

Bng 1: S lng v t l doanh nghip theo hnh thc php l giai on2000 2006

Slng doanh nghip, chia theo hnh thc php l (tnh n thiim cui nm)2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

DNNN 5.759 5.355 5.363 4.845 4.597 4.086 3.720Doanh nghip ngoiquc doanh 35.004 44.314 55.237 64.526 84.003 105.167 123.392

Doanh nghip cvn TNN 1.525 2.011 2.308 2.641 3.156 3.697 4.220

Tng cng 42.288 51.680 62.908 72.012 91.756 112.950 131.332

T l % trn tng sdoanh nghip2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

DNNN 13,6 10,4 8,5 6,7 5,0 3,.6 2,8Doanh nghip ngoi

quc doanh 82,8 85,7 87,8 89,6 91,6 93,1 94,0Doanh nghip cvn TNN 3,6 3,9 3,7 3,7 3,4 3,3 3,2

Tng cng 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

Ngun: Tng cc thng k - Thc trng doanh nghip qua kt quiu tra nm 2001 - 2007

Trong bi cnh nn kinh t pht trin nhanh hin nay, cn hiu r v spht trin ca DNN&V. Trn thc t, khu vc DNN&V c thc coi l

ang hot ng tin phong trong qu trnh pht trin kinh t v t do ha kinhdoanh k t nm 2000 khi Lut Doanh nghip c hiu lc. Bn cnh xuhng cho rng DNN&V ch yu l doanh nghip t nhn, cng cn lu rng mt s lng ln cc DNNN v cc doanh nghip c vn TNN cng lDNN&V, iu ny c thy r qua Bng 1. Nu phn chia theo s lng laong theo tiu ch quy nh ti Ngh nh s 90/2001/N-CP ngy23/11/2001 v trgip pht trin doanh nghip nh v va (Nghnh 90) th77% doanh nghip c vn TNN v 66% DNNN l DNN&V.


8/67

7

Bng 2: S lng v t l doanh nghip theo quy m lao ng v hnhthc shu giai on 2000 - 2006

Slng doanh nghip, chia theo quy m lao ng v hnh thc shu (tnh n thiim cui nm)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006DNNN l DNN&V (< 300 L) 4.194 3.752 3.653 3.145 2.959 2.675 2.464Doanh nghip ngoi quc doanhl DNN&V 34.490 43.664 54.400 63.523 82.840 103.792 121.875

Doanh nghip c vn TNN lDNN&V 1.213 1.646 1.800 2.019 2.423 2.869 3.261

DNNN khng phi l DNN&V 1.565 1.603 1.732 1.700 1.638 1.411 1.256Doanh nghip ngoi quc doanhkhng phi l DNN&V 514 650 837 1.003 1.163 1.375 1.517

Doanh nghip c vn TNN

khng phi l DNN&V312 365 508 622 733 828 959

T l % trn tng sdoanh nghip2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

DNNN l DNN&V (< 300 L) 9,9 7,3 5,8 4,4 3,2 2,4 1,9Doanh nghip ngoi quc doanhl DNN&V 81,6 84,5 86,5 88,2 90,3 91,9 92,8

Doanh nghip c vn TNN lDNN&V 2,9 3,2 2,9 2,8 2,6 2,5 2,5

DNNN khng phi l DNN&V 3,7 3,1 2,8 2,4 1,8 1,2 1,0

Doanh nghip ngoi quc doanhkhng phi l DNN&V 1,2 1,3 1,3 1,4 1,3 1,2 1,2

Doanh nghip c vn TNNkhng phi l DNN&V 0,7 0,7 0,8 0,9 0,8 0,7 0,7

Lu : Nghnh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c khng qu 300 lao ng. Nhng sliu cung cp bng trn, da trn d liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V l nhng doanhnghip c khng qu 299 ngi s khc bit y l rt nh.


Theo tiu ch vn KKD quy nh ti Nghnh 90, khng ch c 91%cc doanh nghip ngoi quc doanh l DNN&V m cn c 20% DNNN v30% doanh nghip c vn TNN l DNN&V.


9/67

8

Bng 3: S lng v t l doanh nghip theo quy m vn v hnh thc shu giai on 2000 - 2006

Slng doanh nghip theo quy m vn ng k v hnh thc shu (tnh n thiim cui nm)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006DNNN l DNN&V (< 10 t VND) 2.496 2.040 1.763 1.346 1.091 874 740Cc doanh nghip ngoi quc doanh lDNN&V (< 10 t VND) 33.433 41.967 51.770 59.888 77.374 96.177 112.321

Doanh nghip c vn TNN lDNN&V (< 10 t VND)

376 663 683 743 955 1.181 1.279

DNNN khng phi l DNN&V (> 10t VND)

3.263 3.315 3.600 3.499 3.506 3.212 2.980

Cc doanh nghip ngoi quc doanhkhng phi l DNN&V (> 10 t VND)

1.571 2.347 3.467 4.638 6.629 8.990 11.071

Doanh nghip c vn TNN khng

phi l DNN&V (> 10 t VND)1.149 1.348 1.625 1.898 2.201 2.516 2.941

T l2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

DNNN l DNN&V (< 10 t VND) 5,9 3,9 2,8 1,9 1,2 0,8 0,6Cc doanh nghip ngoi quc doanh lDNN&V (< 10 t VND) 79,1 81,2 82,3 83,2 84,3 85,2 85,5

Doanh nghip c vn TNN lDNN&V (< 10 t VND) 0,9 1,3 1,1 1,0 1,0 1,0 1,0

DNNN khng phi l DNN&V (> 10

t VND)7,7 6,4 5,7 4,9 3,8 2,8 2,3

Cc doanh nghip ngoi quc doanhkhng phi l DNN&V (> 10 t VND) 3,7 4,5 5,5 6,4 7,2 8,0 8,4

Doanh nghip c vn TNN khngphi l DNN&V (> 10 t VND) 2,7 2,6 2,6 2,6 2,4 2,2 2,2

Lu : Nghnh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c vn ng k khng qu 10 t VND.Nhng s liu cung cp bng trn, da trn s liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V lnhng doanh nghip c vn ng k di 10 t VND s khc bit y l rt nh.


Cc bng di y cung cp mt vi ch s trung bnh ca cc doanhnghip Vit Nam t nm 2001 n nm 2006. S lao ng trung bnh ca mtdoanh nghip gim qua su nm t 76 xung 55 lao ng. Nguyn nhn cahin tng ny c th xut pht t vic n gin ho th tc gia nhp thtrng chng hn nh th tc KKD lm cho s lng cc doanhnghip mi ngy cng tng. Tuy nhin, quy m vn trung bnh ca mt doanhnghip ch tng rt t, t 24 t VND n 26 t VND. Doanh thu thun trung

bnh trn mt lao ng tng ln ng k (khong 70%), t 238 t VND ti

409 t VND. Xem xt cc ch s phn nh hiu qu hot ng lin quan nvn v doanh thu, c th thy rng cc ch s ny ngy cng tng.


10/67

9

Khi so snh cc DNNN v cc doanh nghip ngoi quc doanh, chngta c th nhn thy s khc bit gia cc ch s trung bnh. Cc DNNN c xuhng thu nhiu lao ng v c mc vn bnh qun ln hn. Trong khidoanh thu thun trung bnh tnh trn mt lao ng cc DNNN tng 2,3 ln

th cc doanh nghip ngoi quc doanh, con s ny ch tng 1,6 ln. iuny phn nh phn no chng trnh c phn ha c thc hin trong giaion 2001 v 2006 to ra mt khu vc DNNN mnh m hn. Xt trn ccch s li nhun trung bnh, cc DNNN dng nh c nhiu ci thin hn sovi cc doanh nghip ngoi quc doanh. y c th l kt qu ca vic c qunhiu doanh nghip mi gia nhp vo khu vc doanh nghip ngoi qucdoanh, nhng doanh nghip ny kh c th cnh tranh thu li nhun, thmch c doanh nghip cn l trong nhng nm u hot ng, v y chnh lnguyn nhn lm cho cc ch s trung bnh ca khu vc ny gim xung.

Ngc li, cc DNNN v cbn khng phi l nhng doanh nghip mi, do cc doanh nghip ny vt qua c giai on th thch ban u.

Bng 4: Cc ch s trung bnh ca cc doanh nghip giai on 2001 -2006

Mt vi ch s trung bnh ca doanhnghip (tnh n thi im cui nm)

2001 2002 2003 2004 2005 2006

S lao ng trung bnh 76 74 72 63 55 51Mc vn trung bnh (t VND) 24 23 24 24 24 26

Doanh thu thun trung bnh tnh trn 1 laong (triu VND) 238 260 281 303 356 409Li nhun trn vn (%) 3,8 4,3 4,5 4,9 4,4 4,9Li nhun trn doanh thu (%) 5,0 5,1 5,4 6,0 5,2 6,1

Mt vi ch s trung bnh ca DNNN (tnh n thi im cui nm)

2001 2002 2003 2004 2005 2006

S lao ng trung bnh 395 421 467 490 499 513Mc vn trung bnh (t VND) 153 167 210 265 354 475Doanh thu thun trung bnh tnh trn 1 lao

ng (triu VND) 228 275 300 323 421 525Li nhun trn vn (%) 2,5 2,9 2,8 3,2 3,2 3,5Li nhun trn doanh thu (%) 4,2 4,2 4,2 5,3 5,4 6,2

Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip ngoi quc doanh (tnh n thi im cui nm)

2001 2002 2003 2004 2005 2006

S lao ng trung bnh 30 31 32 29 28 27Mc vn trung bnh (t VND) 4 4 5 6 7 8Doanh thu thun trung bnh tnh trn 1 lao

ng (triu VND)

206 214 237 260 289 339

Li nhun trn vn (%) 2,3 2,3 2,1 1,6 1,5 2,0Li nhun trn doanh thu (%) 1,3 1,5 1,5 1,3 1,2 1,7


11/67

10

Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip c vn u tnc ngoi (tnh n thi im cuinm)

2001 2002 2003 2004 2005 2006

S lao ng trung bnh 243 299 326 331 330 343Mc vn trung bnh (t VND) 133 134 140 142 143 155Doanh thu thun trung bnh tnh trn 1 laong (triu VND)

368 327 341 365 411 420

Li nhun trn vn (%) 8,7 10,0 11,6 13,0 11,3 13,2Li nhun trn doanh thu (%) 13,0 13,6 14,6 15,4 11,8 14,2Mt vi ch s trung bnh ca doanh nghip sn xut (tnh n thi im cui nm)

2001 2002 2003 2004 2005 2006

S lao ng trung bnh 146 149 151 141 129 127

Mc vn trung bnh (t VND) 23 24 25 26 27 29Doanh thu thun trung bnh tnh trn 1 laong (triu VND)

167 170 183 210 237 266

Li nhun trn vn (%) 3,3 4,0 4,3 4,4 3,6 3,8Li nhun trn doanh thu (%) 3,0 3,8 3,9 3,9 3,2 3,2


Lin quan n cc doanh nghip c vn TNN, cc doanh nghip nyc quy m ln tng t nh cc DNNN v s lao ng v s vn trung bnh,tuy nhin vt xa cc DNNN v cc doanh nghip ngoi quc doanh v linhun. Cc ch tiu v li nhun ca cc doanh nghip ny c xu hng tngdn trong giai on 2001 2006.

Trong bi cnh cc nn kinh t chuyn i, vic pht trin cc DNN&Vv c cu li cc DNNN i khi c xem l hai cng vic rt khc nhau.Tuy nhin, nhiu kha cnh, vi vai tr l mt phn ca qu trnh chuyni sang nn kinh t th trng, hai cng vic ny c rt nhiu mi lin h.Trc ht, mt s DNNN l DNNN&V v nhng doanh nghip ny cngthng l nhng doanh nghip c nh hng c phn ha. Th hai, nhiu

DNN&V ph thuc vo DNNN bi cc DNNN chnh l nhng khch hngch yu ca nhiu DNN&V, khu vc DNNN to ra th trng quan trng chocc DNN&V. Th ba, nhiu nh qun l v ch ca DNN&V tip thuc nhng kinh nghim qun l kinh doanh t nhng DNNN hay t nhngtp on ln khc trc khi t thc hin hot ng kinh doanh. Trn phngdin ny, cc DNNN v cc DNN&V thng c mi lin h tng i mtthit v li ch chung, v cc nh lm chnh sch cn nhn thc c miquan h ny. Nh nghin cu Robert McIntyre nhn xt: Mc d c xuhng tin c DNN&V thay cho cc DNNN, kh c th k vng g nhiu nu

thiu vng s tn ti hoc pht trin ca mt khu vc doanh nghip ln, mnh


12/67

11

m lm tt vai tr nh cung ng, khch hng v nh cung cp cc yu tngoi lai mang tnh x hi v k thut cho cc DNN&V.

i khi cc DNN&V cng c nhng li th nht nh trong nn kinh tang pht trin v chuyn i. DNN&V gp t kh khn lin quan n victhit lp mt t chc qun tr doanh nghip tt (m bo rng cng ty angc iu hnh v li ch ca tt c cc cng) v trong hu ht cc trnghp, ch s hu ng thi cng l qun l doanh nghip. Trong khi , nhng cng ty ln c nim yt, ch s hu v qun l doanh nghipthng l khc nhau. i vi cc DNN&V cn non tr, phn ln c thnhlp sau khi nn kinh t chuyn i v v vy, khng ging cc DNNN, ccdoanh nghip ny khng cn phi thay i thi quen kinh doanh trong nnkinh t k hoch ha tp trung. DNN&V thng nng ng v nhy bn hncc doanh nghip ln v lu i, v chnh s ch ng ny cng gip cc

doanh nghip ln hn (doanh nghip c quy m va), bao gm c ccDNNN, duy tr c nng lc cnh tranh ca mnh. Mi trng cnh tranh lv cng cn thit i vi khch hng cng nh ton b nn kinh t.

Ngoi ra, trng hp n cho thy khu vc dch v, ni c nhiuDNN&V hot ng vi t cch l ngi cho li nn kinh t, c tm quantrng khng th coi nh. M hnh tng trng hin i ca n rt khc sovi chnh sch cng nghip ha m nhiu quc gia ng theo ui, trong ch trng nhiu hn vo cc DNN&V trong nc v cc doanh nghip t

nhn, c bit l trong lnh vc dch v, phc v cho c khch hng trong vngoi nc (trong khi t coi trng u t trc tip nc ngoi v xutkhu).

1.2. Bi cnh lut php v th ch

S khng th c c s tng trng trong khu vc DNN&V trong thigian va qua nu thiu nhng thay i su sc trong mi trng lut phpiu chnh mi hot ng kinh doanh v nhng thay i t pha cc t chc,cquan, ni c trch nhim hin thc ho cc vn bn php lut. Mt bcngot quan trng trong qu trnh pht trin ca khu vc DNN&V l vic banhnh v thc thi Lut Doanh nghip k t nm 2000. Vn bn lut ny d

b nhiu ro cn gia nhp th trng chnh thc cho cc doanh nghip. cbit, nhiu giy php kinh doanh do cc B ngnh ban hnh c bi b.iu ny lm cho vic thnh lp doanh nghip mi trnn d dng hn, vdo , nhiu DNN&V hm nay c xem l con ca Lut Doanh nghipnm 2000. Ngy 29/11/2005, Quc hi thng qua Lut Doanh nghip mi(Lut Doanh nghip nm 2005) thay th cho Lut Doanh nghip nm 2000,c hiu lc t thng 7 nm 2006. Lut Doanh nghip nm 2005 k tha

nhng thnh cng ca Lut Doanh nghip nm 2000 ng thi pht trinthm trn nhiu mt. iu quan trng l lut ny to khung php l cho tt


13/67

12

c cc doanh nghip, bao gm c DNN&V v doanh nghip khng thucnhm DNN&V, cng ty nc ngoi v trong nc, cng ty Nh nc v tnhn, hot ng trn cng mt sn chi.

Trong by nm k t ngy Lut Doanh nghip nm 2000 c hiu lc,mi trng lut php tng bc c ci thin, v mi trng kinh doanhngy nay thun li hn rt nhiu cho cc DNN&V (v c cc doanh nghipkhc) so vi thi im mt thp k trc. Tuy nhin, kt qu ny khng ch lsn phm ca cc vn bn quy phm php lut mi ban hnh m n cn l sn

phm ca nhng thay i t pha cc B, ngnh: qun l ng n v thchin nht qun cc quy nh ca php lut, nhiu cquan trung ng v a

phng tin hnh nhng thay i rt tch cc.

Vi mi quan tm c bit ti DNN&V, cui nm 2002, B K hoch

v u t thnh lp Cc Pht trin Doanh nghip nh v va (Cc PTDNN&V) qun l nh nc v iu phi cc hot ng ca Chnh ph linquan ti xc tin pht trin DNN&V. Vn bn php l quan trng hng dnhot ng ca DNN&V Vit Nam l Ngh nh s 90/2001/N-CP banhnh ngy 23 thng 11 nm 2001. Ngh nh ny bao gm 20 iu v 4chng: 1) Cc iu khon chung; 2) Cc chnh sch h tr; 3) T chc xctin pht trin DNN&V; v 4) Cc iu khon thc hin. D kin trong quIV nm 2008, B K hoch v u t s hon chnh d tho Nghnh sai, b sung Nghnh ny trnh Chnh ph ph duyt.

Nm 2003, Hi ng Khuyn khch Pht trin DNN&V c thnh lptheo Quyt nh s 12/2003/Q-TTg ca Th tng Chnh ph nhm thamvn cho Th tng v c ch chnh sch khuyn khch s pht trin caDNN&V Vit Nam. Hi ng ny bao gm i din lnh o ca 11 Bngnh, 4 thnh ph v mt s hip hi doanh nghip ln.

Bn cnh Nghnh 90, mt vn bn quan trng khc cn c nhcti l K hoch Pht trin DNN&V giai on 2006 - 2010. K hoch nyc xem nh mt iu khon tham chiu c th v k hoch hnh ng do

Chnh ph v cc i tc pht trin thc hin nhm h trcho s hnh thnhmt khu vc DNN&V ln mnh Vit Nam. K hoch ny c Hing Khuyn khch Pht trin DNN&V thng qua cui nm 2005 v cTh tng Chnh ph ph duyt ti Quyt nh s 236/2006/Q-TTg vothng 10/2006. K hoch ny xc nh nhng mc tiu quan trng, nhhng cho cc hot ng pht trin DNN&V v to ra mt cu trc thng qua phi hp cc hot ng t c hiu qu ti u. K hoch Pht trinDNN&V ph hp vi Chin lc Pht trin Kinh t - X hi Vit Nam giaion 2001 - 2010 v l nn tng gip hi ha ha h trca cc nh ti tr

trong lnh vc pht trin DNN&V, ph hp vi Tuyn b Paris v Tuyn bH Ni v hiu qu ca vin tr.


14/67

13

K hoch Pht trin DNN&V xc nh mc tiu tng th ca s phttrin DNN&V giai on 2006 2010 l: y nhanh tc pht trinDNN&V, to mi trng cnh tranh lnh mnh, nng cao nng lc cnh tranhquc gia, cc DNN&V ng gp ngy cng cao vo tng trng cho nn kinh

t. i vi cc mc tiu c th hn, K hoch xc nh nh sau: S DNN&V thnh lp mi trong giai on 2006 - 2010 l 320.000(hng nm tng khong 22%);

T l tng trng DNN&V thnh lp mi ti cc tnh kh khn nht l15% n nm 2010;

Khong 59.500 hecta t s c s dng cho cc mc ch cngnghip v thng mi trong 5 nm 2006 2010;

T trng d ncho vay n nm 2010 ca cc DNN&V chim 40% 50% trong tng d ncho vay ca cc TCTD i vi nn kinh t;

T l DNN&V trc tip tham gia xut khu chim 3% 6% trong tngs DNN&V;

C thm 165.000 lao ng c o to ngh lm vic ti ccDNN&V.

1.3. Bi cnh x hi v lao ng

Bn cnh vai tr quan trng i vi nn kinh t, DNN&V ngy cngng vai tr quan trng trong x hi Vit Nam, l ngun cung vic lm chohn 1,5 triu lao ng mi gia nhp th trng mi nm. iu ny c nghart ln bi trn thc t, cc DNNN ang trong qu trnh xc nh li quy mlao ng ph hp nn kh c th mrng, thm ch cn c th thu hp ngunnhn lc. i vi cc doanh nghip c vn TNN, tuy ang trn tng

trng, chim t trng tng i ln trong tng sn lng cng nghip vxut khu, song cc doanh nghip ny cng c nhng hn ch nht nh trongvic to thm vic lm. Do vy, cc doanh nghip ngoi quc doanh ngycng trnn quan trng hn bao giht, trong ch yu l cc DNN&V.


15/67

14

Bng 5: S lng doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on2000 - 2006

Slng doanh nghip, phn theo quy m lao ng (tnh n thi im cui nm)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006Di 5 lao ng 10.169 11.932 12.079 13.091 17.977 23.188 16.8345-9 lao ng 10.900 13.896 18.139 20.438 26.459 34.632 57.98010-49 lao ng 12.071 15.737 20.718 25.220 32.443 38.957 39.36650-199 lao ng 5.633 6.304 7.541 8.531 9.808 10.933 11.683200-299 lao ng 1.124 1.193 1.354 1.407 1.535 1.626 1.737

Tng s DNN&V 39.897 49.062 59.831 68.687 88.222 109.336 127.600

300-499 lao ng 1.047 1.156 1.354 1.403 1.511 1.555 1.528500-999 lao ng 815 883 1.043 1.181 1.203 1.188 1.2591.000-4.999 lao ng 495 539 638 684 764 801 864

5.000 lao ng trln 34 40 42 57 56 70 81Tng s doanh nghip

khng phi DNN&V 2.391 2.618 3.077 3.325 3.534 3.614 3.732

Lu : Nghnh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c khng qu 300 lao ng. Nhng sliu cung cp bng trn, da trn d liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V l nhng doanhnghip c khng qu 299 ngi s khc bit y l rt nh.


Biu 1: S lng DNN&V v khng phi DNN&V, phn theo quy m

lao ng giai on 2000 2006

0

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Nm

S

l

ng

D

N

N

&

V

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

4,000

S

l

n

g

D

N

khng

phil

D

N

N

&

V

DNN&V - trc tri

Cc DN khng phiDNN&V - trc phi



16/67

15

Bng 6: T l doanh nghip phn theo quy m lao ng giai on 2000 -2006

T l %

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Di 5 lao ng 24,5 23,1 19,2 18,2 19,6 20,5 12,85-9 lao ng 25,8 26,9 28,8 28,4 28,8 30,7 44,110-49 lao ng 28,5 30,5 32,9 35,0 35,4 34,5 30,050-199 lao ng 13,3 12,2 12,0 11,8 10,7 9,7 8,9200-299 lao ng 2,7 2,3 2,2 2,0 1,7 1,4 1,3

Tng s DNN&V 94,3 94,9 95,1 95,4 96,1 96,8 97,2

300-499 lao ng 2,5 2,2 2,2 1,9 1,6 1,4 1,2500-999 lao ng 1,9 1,7 1,7 1,6 1,3 1,1 1,01.000-4.999 lao ng 1,2 1,0 1,0 0,9 0,8 0,7 0,75.000 lao ng trln 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1

Tng s doanh nghipkhng phi DNN&V 5,7 5,1 4,9 4,6 3,9 3,2 2,8


Biu 2: T trng DNN&V, phn theo tiu ch v lao ng giai on2000 2006

0%

10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Nm

%

trn

t

n

s

DN

Khng phiDNN&V

DNN&V


Nh m tbng trn, gn 87% tng s doanh nghip Vit Nam c t49 lao ng trxung v 57% c di 10 lao ng, trong khi c di 3%s doanh nghip c lao ng thng xuyn trn 300 ngi.


17/67

16

Bng 7: S lng doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on2000 - 2006

Slng doanh nghip, phn theo quy m ngun vn (tnh ti thi im cui nm)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006Di 0,5 t VND 16.267 18.326 18.591 18.790 23.187 26.687 15.9080,5 1 t VND 6.534 8.403 10.994 12.954 16.191 20.434 21.8081 5 t VND 10.759 14.556 20.141 24.737 32.739 41.856 63.9545 10 t VND 2.745 3.385 4.490 5.496 7.303 9.255 12.670

Tng s DNN&V 36.305 44.670 54.216 61.977 79.420 98.232 114.340

10 50 t VND 3.957 4.623 5.771 6.648 8.269 10.017 11.50250 200 t VND 1.515 1.781 2.160 2.491 2.904 3.302 3.837200 500 t VND 312 383 501 586 760 895 1.013Trn 500 t VND 199 223 260 310 403 504 640

Tng s doanh nghipkhng phi l DNN&V 5.983 7.010 8.692 10.035 12.336 14.718 16.992


Biu 3: S lng DNN&V v DN khng phi DNN&V phn theo quym ngun vn giai on 2000 2006

0

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Nm

S

l

ng

D

N

N

&

V

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

14,000

16,000

18,000

S

l

ng

D

N

khng

phil

D

N

N

&

V

DNN&V - trc tri

Cc DN khng phi

DNN&V - trc phi



18/67

17

Bng 8: T l doanh nghip phn theo quy m ngun vn giai on 2000- 2006

T l %2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Di 0,5 t VND 38,5 35,5 29,6 26,1 25,3 23,6 12,10,5 1 t VND 15,5 16,3 17,5 18,0 17,6 18,1 16,61 5 t VND 25,4 28,2 32,0 34,4 35,7 37,1 48,75 10 t VND 6,5 6,5 7,1 7,6 8,0 8,2 9,6

Tng s DNN&V 85,9 86,4 86,2 86,1 86,6 87,0 87,1

10 50 t VND 9,4 8,9 9,2 9,2 9,0 8,9 8,850 200 t VND 3,6 3,4 3,4 3,5 3,2 2,9 2,9200 500 t VND 0,7 0,7 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8Trn 500 t VND 0,5 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,5Tng s doanh nghip

khng phi l DNN&V 14,1 13,6 13,8 13,9 13,4 13,0 12,9


Biu 4: T trng DNN&V phn theo tiu ch v vn giai on 2000 2006

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Nm

%

trnt

n

s

DN Khng phi

DNN&V

DNN&V


c mt giai on trc y, vic theo ui mt hot ng kinhdoanh v cng kh khn. Trong khi vic thc hin hot ng kinh doanh lhon ton hp php th hot ng ny li khng phi lun c xem l mt sla chn ngh nghip khn ngoan. Tuy nhin, quan im lch s ny thayi khi vai tr ca DNN&V ngy cng c nh gi cao trong cng cuc

pht trin kinh tt nc. Ngy nay, cc doanh nhn thnh t c bit nngy cng nhiu v nhng ng gp cho nn kinh t quc dn. Trn th gii,


19/67

18

nhiu tp on ni ting trc khng lu u bt u t nhng doanhnghip siu nh, c bit l trong lnh vc phn mm, cng ngh thng tin vtruyn thng. Mt v d tt minh chng cho hin tng garage-to-great ny(vic khi s kinh doanh ban u ch l mt vi ngi lm vic trong gara,

nh kho ca gia nh v sau ny tr thnh cc tp on hng u th gii)chnh l Hng Apple. Ban u, hng ny ch c hai ngi lm vic trong garav giy c gi tr th trng xp x 164 t USD, ng thi c bit nnh l mt hng hng u trong vic a ra cc sn phm cng ngh hin ic thit k lun i mi. i vi ton x hi, s cng nhn nhng n lc cacc ch doanh nghip v cc nh u t l mt phn quan trng ca qu trnhchuyn i kinh t v c ngha tch cc cho tng lai ca cng ng doanhnghip Vit Nam.


20/67

19

2. M T S LC KHU VC DNN&V VIT NAM: Bctranh ton cnh v DNN&V Vit Nam ngy nay

2.1. nh ngha DNN&V

Ngh nh s 90/2001/N-CP v tr gip pht trin DNN&V nhngha DNN&V l mt cssn xut kinh doanh c vn ng k khng qu10 t VND (trn 600.000 USD) hoc c s lao ng trung bnh hng nmkhng qu 300 ngi. Cc tiu ch v DNN&V Vit Nam (lao ng v vnng k) khng c quy nh nh lng ti thiu v do DNN&V theo nhngha ca Vit Nam bao gm c cc doanh nghip siu nh theo cch hiuca nhiu quc gia khc. Cch nh ngha ny v DNN&V tng t nhnhngha ca Lin minh Chu u, xc nh DNN&V l cc doanh nghip c thn 250 lao ng tn ti di bt k hnh thc php l v ccu shu no.2

2 EU nh ngha mt doanh nghip vi: 1 - 9 lao ng l doanh nghip siu nh, 10 49 lao ngl doanh nghip nh; v 50 249 lao ng l doanh nghip va.


21/67

20

NHNG HN CH CA NH NGHA DNN&V

So vi nh ngha v DNN&V ca cc nc trong khu vc

v trn th gii, nh ngha DNN&V ca Vit Nam c tnh tngqut, khng i su vo chi tit loi hnh, ngnh ngh kinh doanhca doanh nghip v cha phn nh c thc cht v quy mdoanh nghip i vi cc ngnh v lnh vc khc nhau.

Theo quy nh php lut hin hnh, vn ng k ca doanhnghip l do ngi thnh lp doanh nghip t k khai v chutrch nhim v s k khai ca mnh, tr cc doanh nghip hotng trong cc lnh vc i hi phi c mc vn php nh nh

kinh doanh vng, du lch l hnh, bo him, kinh doanh a c.Mc vn ny ch phn nh trch nhim php l ca cc thnh vincng ty, ca doanh nghip i vi khon n, li pht sinh trongqu trnh hot ng. Trn thc t, vn ng k c s chnh lchso vi vn hot ng ca doanh nghip.

Ch tiu v s lao ng bnh qun trong nm ca doanhnghip cng ch l con s d kin v php lut hin hnh cngkhng bt buc ngi thnh lp doanh nghip phi k khai nncng khng c cn c phn loi doanh nghip sau khi KKD.

Hn na, cc doanh nghip trong cc ngnh ngh khc nhau sdng s lng lao ng rt khc nhau.

Vic s dng mt trong hai tiu ch (vn ng k v bnhqun lao ng) khin cho vic xc nh mt doanh nghip c phil DNN&V hay khng i khi gp kh khn, i khi b st itng ca cc chng trnh tr gip, i khi c doanh nghipkhng thuc din i tng tr gip ca chng trnh li vnc tham gia. Hn na, tiu ch v s lao ng bnh qun trong

nm l mt tiu ch c tnh ng rt ln do hin tng lao ngtheo ma vVit Nam rt ph bin v s lao ng ny thay icng vic thng xuyn nn cng gy kh khn hn trong vicxc nh mt doanh nghip c phi l DNN&V hay khng.

Trong s 131.332 doanh nghip hot ng vo cui nm 2006, xp x97% c khng qu 300 lao ng, v 87,1% c s vn khng qu 10 t VND,v v vy, c thc nh ngha theo c 2 tiu thc l DNN&V. n gin

hn, cc DNN&V, d tn ti di hnh thc shu no, cng chim i a strong khu vc doanh nghip Vit Nam.


22/67

21

Nhiu doanh nghip, bao gm c cc DNN&V, c xu hng ng krt nhiu ngnh ngh kinh doanh. Khi KKD, hng k mt danh sch rtdi cc ngnh ngh kinh doanh; do , rt kh c th c c thng k chnhxc v DNN&V theo ngnh ngh kinh doanh. Theo c tnh, khong 40% cc

doanh nghip ch yu hot ng trong lnh vc thng mi, 21% trong lnhvc sn xut v 14% trong lnh vc xy dng (xem bng di y). Cc cons thng k chnh thc ch ra rng, vo cui nm 2006, trung bnh mt doanhnghip c xp vo DNN&V Vit Nam c 14 lao ng vi s vn ng kl 7 t VND (khong 430.000 USD).

Bng 9: S lng v t l doanh nghip phn theo ngnh, ngh kinhdoanh giai on 2000 - 2006

Slng doanh nghip, phn theo ngnh ngh kinh doanh (tnh ti thiim cui nm)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Nng nghip v lm nghip 925 875 972 939 1.015 1.071 1.092Thy sn 2.453 2.563 2.407 1.468 1.354 1.358 1.307Cng nghip khai thc m 427 634 879 1.029 1.193 1.277 1.369Cng nghip ch bin 10.399 12.353 14.794 16.916 20.531 24.017 26.863Xy dng 3.999 5.693 7.845 9.717 12.315 15.252 17.783Thng mi 17.547 20.722 24.794 28.369 36.090 44.656 52.505Khch sn v nh hng 1.919 2.405 2.843 3.287 3.957 4.730 5.116Giao thng vn ti 1.796 2.545 3.242 3.976 5.351 6.754 7.695

Khc 2.823 3.890 5.132 6.311 9.950 13.835 17.602T l

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Nng nghip v lm nghip 2,2 1,7 1,5 1,3 1,1 0,9 0,8Thy sn 5,8 5,0 3,8 2,0 1,5 1,2 1,0Cng nghip khai thc m 1,0 1,2 1,4 1,4 1,3 1,1 1,0Cng nghip ch bin 24,6 23,9 23,5 23,5 22,4 21,3 20,5Xy dng 9,5 11,0 12,5 13,5 13,4 13,5 13,5Thng mi 41,5 40,1 39,4 39,4 39,3 39,5 40,0Khch sn v nh hng 4,5 4,7 4,5 4,6 4,3 4,2 3,9

Giao thng vn ti 4,2 4,9 5,2 5,5 5,8 6,0 5,9Khc 6,7 7,5 8,2 8,8 10,8 12,2 13,4



23/67

22

2.2. Thng k v DNN&V Vit Nam theo a bn v cc tiu chkhc

phn ny, Bo co s cung cp mt s s liu v DNN&V ly t

ngun ca Trung tm Thng tin Doanh nghip, Cc Pht trin DNN&V tnhn ht nm 2007. Cc s liu ny c th khc i cht so vi s liu vdoanh nghip do Tng cc Thng k cung cp. Nguyn nhn ca s khc bitny sc ni ti phn 2.4 ca Bo co ny.

Bng di y th hin s lng doanh nghip KKD, phn theo 64tnh, thnh ph3. Cc doanh nghip c phn theo hnh thc php l, chnghn nh doanh nghip t nhn, cng ty TNHH, cng ty c phn. C th thy,s lng v mt doanh nghip KKD khc nhau rt ln gia cc tnh,thnh. V d, Thnh ph H Ch Minh c s lng doanh nghip KKDnhiu nht, trn 17.000 doanh nghip trong khi tnh Bc Kn ch c 71 doanhnghip KKD.

3 Cc s liu c thu thp ti thi im khi cc a phng thuc H Ty, Ho Bnh, Vnh Phc cha hpnht vi H Ni


24/67

Bng 10: Tng hp s liu doanh nghip KKD theo hnh thc php l nm 2007

DNTN CT TNHH CTCP Cty HD TNHH 1 TV

a phng SL Vn SL Vn SL Vn SL Vn SL Vn H Ni 136 74.348 3364 5.530.659 5777 101.313.313 1.636 13.583.5Hi Phng 63 68.400 1588 2.996.291 856 6.705.311 494 14.252.6H Ty 93 90.506 455 786.738 362 4.659.804 119 209.8

Hi Dng 143 235.293 100 235.619 220 1.958.611 144 368.0Hng Yn 105 102.260 110 437.282 84 1.256.914 120 283.4H Nam 12 16.110 121 756.499 44 791.741

Nam nh 77 69.750 257 576.500 183 1.835.000 35 80.0Thi Bnh 90 40.240 210 684.705 146 1.110.103 18 177.1

Ninh Bnh 158 220.478 82 214.500 40 1.076.150 39 433.9

H Giang 8 8.915 61 209.387 32 1.392.160 1 20.0Cao Bng 27 51.770 37 410.840 19 716.929 20 136.0Lo Cai 19 14.754 46 66.449 39 541.104 60 122.2

Bc Kn 25 38.920 23 276.750 23 210.800 Lng Sn 32 22.570 55 59.880 52 194.120 28 100.8Tuyn Quang 34 15.070 40 52.450 18 465.000 25 38.1

Yn Bi 41 34.164 36 100.696 41 1.262.774 32 28.4

Thi Nguyn 127 121.202 58 171.596 69 1.460.882 56 102.8

Ph Th 36 42.109 142 203.976 119 1.771.753 33 37.9Vnh Phc 77 81.185 270 672.577 132 3.592.050 53 226.2Bc Giang 13 8.100 165 228.600 60 300.200 Bc Ninh 72 155.707 337 1.573.422 103 572.432 60 192.7

Qung Ninh 80 73.366 272 457.340 388 11.004.418 82 2.255.0Lai Chu 26 43.926 24 53.636 23 1.106.328 12 35.5

Sn La 56 78.700 40 80.309 40 1.227.469 Ho Bnh 24 19.140 71 148.798 91 832.849 55 214.9

Thanh Ho 150 147.464 426 1.406.417 205 3.544.837


25/67

24


a phng SL Vn SL Vn SL Vn SL Vn SL Vn Ngh An 239 183.947 299 1.130.562 329 3.226.186 H Tnh 69 68.750 76 151.790 113 3.062.670

Qung Bnh 68 57.715 151 443.431 31 207.392 1 500 31 430.4Qung Tr 64 59.167 33 63.900 71 960.630 140 908.0TT-Hu 256 167.064 150 316.515 55 1.763.150 Nng 299 135.323 749 1.086.599 306 5.418.336 242 460.6Qung Nam 81 37.921 212 430.150 92 3.123.673 163 513.3Qung Ngi 129 104.037 146 1.238.966 49 2.949.771 80 184.4Bnh nh 228 163.483 223 348.697 56 2.575.360 115 417.4Ph Yn 102 57.960 68 186.770 28 1.522.536 48 253.5

Khnh Ho 266 237.625 261 1.520.067 89 2.089.543 201 1.226.7

Kon Tum 82 81.544 72 194.169 38 1.528.294 43 152.5

Gia Lai 179 224.797 80 147.550 71 3.348.253 140 297.7

k Lc 166 134.992 226 512.270 58 986.683 76 166.5TP.HCM

51

1791 1.102.000 10640 27.708.000 3011 119.778.000 2567 14.165.0

Lm ng 155 134.485 244 902.222 63 2.203.923 Ninh Thun 56 29.215 343.590 7 149.987 21 157.2Bnh Phc 146 169.950 136 422.580 29 1.463.000 43 125.8Ty Ninh 168 142.556 128 315.943 25 1.052.464 23 226.7

Bnh Dng 315 279.028 696 1.716.464 157 3.646.503 200 1.076.2ng Nai 510 582.776 754 2.127.883 123 7.388.964 218 3.597.4Bnh Thun 129 130.814 154 505.338 39 1.108.738 74 143.2BR-VT 284 255.006 342 1.250.687 167 7.070.310 194 4.703.5

Long An 226 186.200 255 1.082.005 134 11.863.682 128 713.0

ng Thp 150 122.693 107 507.960 34 1.348.060 25 29.5

An Giang 131 128.437 170 736.458 31 1.411.906 36 85.2Tin Giang 290 224.000 113 273.000 28 1.266.000 39 31.7Vnh Long 121 145.064 49 210.804 23 836.200 33 292.9Bn Tre 146 111.692 63 132.988 11 463.750 21 26.1Kin Giang 338 230.289 193 1.131.124 44 1.024.700 17 143.3


26/67

25


a phng SL Vn SL Vn SL Vn SL Vn SL Vn Cn Th 288 180.221 272 811.934 130 2.175.566 117 230.5Tr Vinh 49 42.958 38 91.140 11 84.776 38 112.4

Sc Trng 167 149.386 42 313.481 20 1.038.700 36 92.1Bc Liu 80 67.201 25 107.598 11 82.400 17 97.8C Mau 353 196.950 124 4.232.665 22 710.758

in Bin 37 53.171 13 15.700 29 565.414 6 7.9k Nng 63 39.852 52 123.175 24 1.226.500 32 54.8Hu Giang 62 67.680 24 356.270 8 576.900 11 586.3Cng 10.019 8.421.096 25.470 68.636.058 14.544 338.109.504 1 500 8.153 58.606.3

Cng k 2006 10.246 7.553.510

25777 44.607.168

9.964 78.437.854 4 2.150

906 14.313.6

T l % 97,8 111,5 98,8 153,9 150,5 431,1 25 23,3 899,9 409

Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip - Cc Pht trin DNN&V.


27/67

Biu 5: S lng doanh nghip phn theo tnh thnh nm 2007

0 5000 10000 15000 20000

TP.HCMH Ni

Hi Phngng Nai Nng

BnhH TyBR-VT

Ngh AnQungKhnh Ho

Cn ThThanh Ho

Long AnBnh nh

Hi DngKin Giang

Bc NinhNam nh

QungVnh Phck LcTT-HuC MauGia Lai

Tin GiangThi Bnh

Lm ngHng Yn

QungBnh Thun

An GiangBnh Phc

Ty NinhPh Th

Ninh Bnhng Thp

ThiQung Tr

QungSc Trng

H TnhPh YnHo BnhBn Tre

Bc Giang

Kon TumVnh Long

H Namk NngLng Sn

Lo CaiYn B iSn La

Tr VinhNinh

Bc LiuTuyn

Hu GiangCao BngH GiangLai Chu

in BinBc Kn



28/67

27

Thnh ph H Ch Minh chim trn 30% s doanh nghip KKD,ngoi ra c ti gn 55% cc doanh nghip KKD tp trung 3 thnh ph:Thnh ph H Ch Minh, H Ni v Hi Phng. Bng di y lit k 9 tnhthnh c trn 3.000 doanh nghip KKD giai on 2000 - 2007.

Bng 11: a phng c trn 3.000 doanh nghip KKD giai on 2000 -2007

STT a phng S lng DN(doanh nghip)

S vn(triu ng)

1 Thnh ph H Ch Minh 82.591 267.033.2512 H Ni 53.339 222.068.899

3 Hi Phng 9.852 47.392.4284 Nng 6.625 16.015.3735 Bnh Dng 5.564 21.756.6976 ng Nai 5.290 25.002.7367 Khnh Ha 3.962 11.010.3888 Cn Th 3.720 8.905.9589 Qung Ninh 3.708 25.152.616

Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip, Cc Pht trin DNN&V

Bng di y th hin s lng doanh nghip KKD, tng vn ngk v mc vn ng k trung bnh trn mt doanh nghip theo tng a

phng. Mt ln na, chng ta c th thy r s khc nhau trong mc vnng k trung bnh gia cc tnh, thnh ph. iu ny th hin phn nos khc nhau v ngnh ngh kinh doanh ch yu gia cc a phng.


29/67

28

Bng 12: S lng doanh nghip KKD theo tnh, thnh ph v vnng k nm 2007

TT a phng Slng doanh

nghip ng k

Tng vn ng

k (triu ng)

Vn ng k bnh qun

(triu ng)

1 H Ni 10913 120501824 11042.042 Hi Phng 3001 24022688 8004.893 H Ty 1029 5746873 5584.914 Hi Dng 607 2797600 4608.905 Hng Yn 419 2079902 4963.976 H Nam 177 1564350 8838.147 Nam nh 552 2561250 4639.958 Thi Bnh 464 2012160 4336.55

9 Ninh Bnh 319 1945074 6097.4110 H Giang 102 1630462 15984.9211 Cao Bng 103 1315586 12772.6812 Lo Cai 164 744571 4540.0713 Bc Kn 71 526470 7415.0714 Lng Sn 169 389745 2306.1815 Tuyn Quang 117 570637 4877.2416 Yn Bi 150 1426055 9507.0317 Thi Nguyn 310 1856520 5988.7718 Ph Th 330 2055764 6229.5919 Vnh Phc 532 4572062 8594.1020 Bc Giang 238 536900 2255.8821 Bc Ninh 572 2494351 4360.7522 Qung Ninh 828 13806573 16674.6123 Lai Chu 85 1239480 14582.1224 Sn La 136 1386478 10194.6925 Ho Bnh 241 1215756 5044.6326 Thanh Ho 781 5098718 6528.4527 Ngh An 867 4540695 5237.25

28 H Tnh 258 3283210 12725.6229 Qung Bnh 282 1139498 4040.7730 Qung Tr 308 1991757 6466.7431 TT-Hu 461 2246729 4873.6032 Nng 1596 7100937 4449.2133 Qung Nam 548 4105091 7491.0434 Qung Ngi 404 4477273 11082.3635 Bnh nh 622 3504943 5634.9636 Ph Yn 246 2020828 8214.7537 Khnh Ho 817 5074015 6210.5438 Kon Tum 235 1956507 8325.56


30/67

29

TT a phngSlng doanhnghip ng k

Tng vn ngk (triu ng)

Vn ng k bnhqun (triu ng)

39 Gia Lai 470 4.018.398 8549.7840 k Lc 526 1.800.507 3423.0241 TP.HCM 17.313 139.596.858 8063.1242 Lm ng 463 3.250.011 7019.4643 Ninh Thun 159 852.906 5364.1944 Bnh Phc 354 2.181.400 6162.1545 Ty Ninh 344 1.737.713 5051.4946 Bnh Dng 1.368 6.718.208 4910.9747 ng Nai 1.605 13.697.053 8533.9948 Bnh Thun 396 1.888.132 4768.01

49 BR-VT 987 13.279.530 13454.4450 Long An 743 13.844.913 18633.8051 ng Thp 316 2.008.273 6355.2952 An Giang 368 2362021 6418.5453 Tin Giang 470 1794700 3818.5154 Vnh Long 226 1485058 6571.0555 Bn Tre 241 734538 3047.8856 Kin Giang 592 2529506 4272.8157 Cn Th 807 3398232 4210.9458 Tr Vinh 136 331274 2435.84

59 Sc Trng 265 1593763 6014.2060 Bc Liu 133 355089 2669.8461 C Mau 499 5140373 10301.3562 in Bin 85 642220 7555.5363 k Nng 171 1444334 8446.4064 Hu Giang 105 1587150 15115.71

Cng 58.196 473.811.492 8.141,65Cng k 2006 46.606 146.433.924 3.141,95

T l % 124,9 323,6 259,13



31/67

30

Biu 6: Tng vn ng k ca cc doanh nghip phn theo tnh thnhnm 2007

0 50000000 100000000 150000000 200000000

TP.HCMH Ni

Hi PhngLong An

Qung Ninhng Nai

BR-VT Nng

Bnh DngH TyC MauKhnh Ho

Vnh PhcQung NgiQung Nam

Gia LaiThanh Ho

Ngh AnBnh nhCn ThH Tnh

Lm ngHi DngNam nh

Kin GiangBc NinhTT-Hu

An GiangBnh Phc

Hng YnPh ThPh Yn

Thi Bnhng ThpQung TrKon TumNinh Bnh

Bnh ThunThi Nguyn

k LcTin Giang

Ty NinhH Giang

Sc TrngHu Giang

H NamVnh Longk NngYn B i

Sn LaCao BngLai ChuHo Bnh

Qung BnhLo CaiBn Tre

Ninh Thunin Bin

Tuyn QuangBc Giang

Bc KnLng SnBc LiuTr Vinh

triung



32/67

31

Biu di y th hin r mt tng i ca cc doanh nghipKKD theo tnh thnh nm 2007. C th thy s khc bit rt ln gia mt ca cc doanh nghip KKD trn cc tnh thnh trong c nc. Mt trung bnh ca c nc vo khong 6,92 doanh nghip KKD trn mt vn

dn. Kon Tum, Khnh Ha v ng Nai l cc tnh c mt doanh nghipKKD tng ng vi mt trung bnh ca quc gia.

Biu 7: Mt doanh nghip KKD nm 2007 (trn 10.000 ngi)

Ngun: C n DNN&V, Nin gim thng k 2007 (tm tt)c Pht tri

0 5 10 15 20 25 30

TP.HCM Nng

Bnh DngHi Phng

BR-VTQung Ninh

ng NaiKhnh Ho

Kon TumCn ThBc NinhLong An

Qung TrBnh Phck NngTT-Hu

Vnh PhcGia Lai

C MauLm ng

H TyBnh nh

Qung NamKin Giang

Hng YnBnh ThunHi DngNinh Bnh

Qung BnhTy Ninh

Qung NgiHo Bnh

Lo Caik LcPh YnNgh An

Thi NguynNam nh

Tin GiangLai Chu

Ninh ThunPh Th

Thi BnhBc Cn

Lng SnThanh HoSc TrngVnh Long

H NamYn Bi

ng ThpCao Bngin Bin

Bn TreAn Giang

Bc LiuTuyn Quang

H GiangH Tnh

Bc GiangSn La

Tr Vinhu Giang

S

lng

DNt

rn

10

.000

ngi

a bn

H


33/67

32

2.3. Qu trnh pht trin ca khu vc DNN&V t nm 2000 nnay

S thay i ln nht ca khu vc DNN&V t nm 2000 n nay chnhl s gia tng ng k v n nh s lng cc DNN&V KKD. Thm vo, khu vc DNN&V ngy cng c nhiu thay i.

Trc ht, chng ta cng xem xt nhng s liu giai on 2000 2006do Tng cc Thng k cung cp trong n phm Thc trng doanh nghipqua kt quiu tra nm 2001 - 2007. Da trn tiu ch v vn, t trng ccdoanh nghip nh vi s vn di 1 tng (trn 60.000 USD) gim t54% vo nm 2000 xung cn 29% vo nm 2006. iu ny chng t rngmt b phn cc DNN&V ln hn ang hnh thnh. Da vo tiu ch v quym lao ng, chng ta cng thy mt bc tranh tng t v DNN&V. T

trng DNN&V s dng di 5 lao ng gim (t 24% xung cn 12,8%trong giai on 2000 - 2006), trong khi t trng cc DNN&V s dngtrong khong 5-9 lao ng ngy cng tng (t 26% n 44%). iu nychng t rng b phn cc DNN&V nh nht bt u m rng quy mhot ng ca mnh.

Tuy nhin, t l cc DNN&V cc nhm c s lao ng ln hn cnggim i: cc nhm t 10 - 49 ngi vn n nh; nhm c s lao ng t 50 -299 ngi gim t 16% xung 10%. iu ny ch ra rng trong khi Vit Nam rt thnh cng trong vic gia tng s lng cc DNN&V, vn cn nhnghn ch: th nht l s pht trin ca cc doanh nghip c quy m va; thhai l s pht trin t cc doanh nghip va thnh cc doanh nghip ln. Nuxem xt cc DNN&V trn quy m v vn, chng ta cng c mt bc tranhtng t. T trng cc doanh nghip c vn t 1 n 5 tng tng r rt, t25% n 49% trong giai on 2000 - 2006. Tuy nhin, t trng cc doanhnghip c vn trn 10 tng li hu nh khng thay i.

Vic xem xt khu vc sn xut cng rt hu ch bi y c xem lmt trong nhng lnh vc kinh doanh quan trng nht ca cc doanh nghip.

Nhn bng di y, c th thy, khi s dng tiu ch v s lng lao ng,c trn 90% cc doanh nghip sn xut l cc DNN&V; trong 2/3 trong sny ch c 5 - 50 lao ng thng xuyn. y, li mt ln na chng takhng thy t trng ng k ca cc doanh nghip sn xut c quy m va vmc tng ca tng s doanh nghip xp x bng mc tng ca s DNN&V cquy m nh trong lnh vc sn xut.


34/67

33

Bng 13: S lng v t l cc doanh nghip hot ng trong lnh vcsn xut giai on 2000 - 2006

S lng cc doanh nghip hot ng trong lnh vc sn xut, theo quy m lao ng (tnh tithi im cui nm)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006Di 5 lao ng 626 1.156 870 982 1306 1.772 9905-9 lao ng 2.077 2.183 2.872 3.118 3.850 4.820 7.69010-49 lao ng 3.743 4.558 5.659 6.739 8.411 9.811 9.94550-199 lao ng 2.198 2.537 3.106 3.483 4.071 4.570 4.980200-299 lao ng 506 548 636 681 796 867 948

Tng s DNN&V 9.150 10.982 13.143 15.003 18.434 21.840 24.553

300-499 lao ng 525 554 682 744 839 878 881500-999 lao ng 431 464 559 703 737 753 8111.000-4.999 lao ng 278 334 389 437 491 508 571

T 5.000 lao ng trln 15 19 21 29 30 38 47Tng s doanh nghip

khng phi l DNN&V 1.249 1.371 1.651 1.913 2.097 2.177 2.310

T l %2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Di 5 lao ng 6,0 9,4 5,9 5,8 6,4 7,4 3,75-9 lao ng 20,0 17,7 19,4 18,4 18,8 20,1 28,610-49 lao ng 36,0 36,9 38,3 39,8 41,0 40,9 37,050-199 lao ng 21,1 20,5 21,0 20,6 19,8 19,0 18,5200-299 lao ng 4,9 4,4 4,3 4,0 3,9 3,6 3,5

Tng s DNN&V 88,0 88,9 88,8 88,7 89,8 90,9 91,4

300-499 lao ng 5,0 4,5 4,6 4,4 4,1 3,7 3,3500-999 lao ng 4,1 3,8 3,8 4,2 3,6 3,1 3,01.000-4.999 lao ng 2,7 2,7 2,6 2,6 2,4 2,1 2,1T 5.000 lao ng trln 0,1 0,2 0,1 0,2 0,1 0,2 0,2

Tng s doanh nghipkhng phi l DNN&V 12,0 11,1 11,2 11,3 10,2 9,1 8,6

Lu : Nghnh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c khng qu 300 lao ng. Nhng sliu cung cp bng trn, da trn d liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V l nhng

doanh nghip c khng qu 299 ngi s khc bit y l rt nh.Ngun: Tng cc thng k - Thc trng doanh nghip qua kt quiu tra nm 2001 - 2007

Nu xem xt cc doanh nghip sn xut, phn theo quy m ngun vn(xem bng di y), chng ta thy mt bc tranh hon ton tng t.


35/67

34

Bng 14: S lng v t l doanh nghip sn xut phn theo quy mngun vn giai on 2000 - 2006

S lng doanh nghip sn xut, theo quy m ngun vn (tnh ti thi im cui nm)2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Di 0.5 t VND 3.133 3.425 3.281 3.395 3.758 4.083 2.8900.5 1 t VND 1.552 1.828 2.347 2.646 3.174 3.774 4.3831 5 t VND 2.525 3.276 4.342 5.222 6.797 8.189 10.4915 10 t VND 826 984 1.316 1.505 1.886 2.259 2.434

Tng s DNN&V 8.036 9.513 11.286 12.768 15.615 18.305 20.19810 50 t VND 1.505 1.804 2.238 2.603 3.059 3.599 4.15350 200 t VND 660 801 954 1.167 1.356 1.535 1.788200 500 t VND 119 149 213 260 350 391 496Trn 500 t VND 79 86 103 118 151 187 228

Tng s doanh nghipkhng phi l DNN&V 2.363 2.840 3.508 4.148 4.916 5.712 6.665

T l %2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Di 0.5 t VND 30,1 27,7 22,2 20,1 18,3 17,0 10,80.5 1 t VND 14,9 14,8 15,9 15,6 15,5 15,7 16,31 5 t VND 24,3 26,5 29,3 30,9 33,1 34,1 39,15 10 t VND 7,9 8,0 8,9 8,9 9,2 9,4 9,1

Tng s DNN&V 77,3 77,0 76,3 75,5 76,1 76,2 75,210 50 t VND 14,5 14,6 15,1 15,4 14,9 15,0 15,550 200 t VND 6,3 6,5 6,4 6,9 6,6 6,4 6,7200 500 t VND 1,1 1,2 1,4 1,5 1,7 1,6 1,8

Trn 500 t VND 0,8 0,7 0,7 0,7 0,7 0,8 0,8Tng s doanh nghip

khng phi l DNN&V 22,7 23,0 23,7 24,5 23,9 23,8 24,8

Lu : Nghnh 90 nh ngha DNN&V l doanh nghip c vn ng k khng qu 10 t VND.Nhng s liu cung cp bng trn, da trn d liu ca Tng cc Thng k, m t DNN&V lnhng doanh nghip c vn ng k di 10 t VND s khc bit y l rt nh.


Bng 9 v thng k DNN&V theo ngnh ngh kinh doanh giai on2000-2006 cho thy khng c qu nhiu thay i v ngnh ngh kinh doanhca khu vc DNN&V theo thi gian. T trng cc DNN&V trong lnh vcnng nghip, lm nghip v thy sn gim cht t so vi cc ngnh dchv. S thay i mnh m nht chnh l t trng ca mc khc, tng t6,7% n 13,4% giai on 2000 - 2006, cho thy cc DNN&V ang chuyndch sang cc lnh vc kinh doanh a dng hn, bao gm cc khu vc c tc tng trng cao nh dch v ti chnh, phn mm v cc dch v h trkinh doanh khc.


36/67

35

Trong bng tip theo, chng ta s xem xt cc s liu do Trung tmThng tin Doanh nghip, Cc Pht trin DNN&V cung cp. Mc d s dngngun s liu khc nhau, cc bc tranh v khu vc DNN&V m chng tathy c cbn l ging nhau.


37/67

Bng 15: S lng v vn ng k ca doanh nghip, phn theo hnh thc ph

2001 2002 2003 2004

Chtiu Chtiu% so vi

2001Chtiu

% so

vi2002

Chtiu% so

vi2003

Slng 7.100 6.532 92,00 7.813 119,61 10.405 133,18DNTN

Vn ng k 3.877.186 4.112.303 106,06 5.293.802 128,73 6.937.719 131,05

Slng 11.121 12.627 113,54 15.781 124,98 20.190 127,94Cng tyTNHH Vn ng k 14.167.823 19.111.351 134,89 25.025.188 130,42 31.624.754 126,37

Slng 1.550 2.305 148,71 4.058 176,05 6.497 160,10Cng ty cphn Vn ng k 7.565.213 14.921.482 197,24 26.941.754 180,56 36.245.391 134,53

Slng 2 0 0,00 1 7 700,00Cng ty hpdanh Vn ng k 210 0 0,00 300 9.450 3150,00

Slng 0 59 98 166,10 125 127,55Cng tyTNHH 1 TV Vn ng k 0 276.557 703.805 254,49 1.780.709 253,01

Slng 27 12 44,44 20 166,67 6 30,00DNNN

Vn ng k 159.619 108.251 67,81 234.144 216,30 38.239 16,33

Slng 19.800 21.535 108,76 27.771 128,96 37.230 134,06Tng cng

Vn ng k 25.770.051 38.529.944 149,51 58.198.993 151,05 76.636.262 131,67

Ngun: Trung tm Thng tin doanh nghip - Cc Pht trin DNN&V


38/67

XU HNG PHT TRIN CA CC DNN&V

S lng doanh nghip thc hin KKD v s vn

ng k t nm 2000 n nm 2007 c xu hng tng dn,nm sau cao hn nm trc.

T trng loi hnh doanh nghip dn dn c s thay i.Doanh nghip t nhn ngy cng t c la chn l loihnh nh u t thnh lp, trong khi , loi hnh cng tyTNHH, cng ty c phn ngy cng c la chn nhiu hnnh l mt hnh thc nh u t gia nhp th trng. Nunh trong nm 2000, loi hnh doanh nghip t nhn chim

ti 36%, cng ty TNHH chim 56% v cng ty c phnchim 8% trn tng s doanh nghip thnh lp v KKD thtrong nm 2006, t l ny ln lt l 22%, 55,3%, 20,7% vtrong nm 2007 l 17,2%, 43,8%, 25%.

T l vn bnh qun ca doanh nghip cng tng dn, t962 triu ng/doanh nghip (nm 2000) n 3,14 tng/doanh nghip (nm 2006) v 8,14 tng/doanh nghip(nm 2007). S vn bnh qun ny ngy cng tim cn vitiu ch vn ng k di 10 tng trong vic xem xt mt

doanh nghip c phi l DNN&V hay khng theo quy nhti Ngh nh s 90/2001/N-CP ngy 23/11/2001 v trgip pht trin DNN&V.

H Ni v Thnh ph H Ch Minh vn lun l hai aphng dn u c nc v s lng doanh nghip thnh lpv KKD. Sau l cc a phng Hi Phng, Nng,Bnh Dng, ng Nai, Khnh Ha, Cn Th v Qung

Ninh. Trong giai on t nm 2000 n ht nm 2007, cc

a phng ny u c trn 3.000 doanh nghip thnh lp vKKD (xem Bng 11).


39/67

38

2.4. Nhngiu cha bit v DNN&V Vit Nam

Nhng ni dung trc ca Bo co m t khu vc DNN&V, datrn nhng ngun s liu thng k khc nhau. Tuy nhin, cng cn xc nhr nhng g cn cha bit v cng ng DNN&V Vit Nam.

Nh cp phn trc, mt lnh vc m chng ta c tng i tthng tin l ngnh ngh kinh doanh chnh ca DNN&V. iu ny ch yu ldo trong nhng giy chng nhn KKD ban u, ch doanh nghip thngng k mt danh sch di cc ngnh ngh. L do ca vic ny ch yu l trnh v sau phi thc hin ng k b sung. Do vy, khi phn theo ngnhngh kinh doanh, ngi ta thng khng ch ti cc thng tin t ti liung k ban u. Tuy nhin, iu ny li gy ra kh khn i vi cc cquanKKD c c thng tin chnh xc v ngnh ngh kinh doanh m hu ht

cc doanh nghip ang thc hin. V i vi cc nh lm chnh sch, rt khc th cung cp nhng h trhu ch cho cc DNN&V khi khng bit chnhxc cc DNN&V ang kinh doanh ngnh ngh g.

Mt kha cnh khc m chng ta khng c c ci nhn chn thc l t l doanh nghip ngng hot ng, d vi bt k l do g. Qu trnhKKD cho chng ta nhng thng k chnh xc v s ra i ca ccDNN&V, cn vic thu thp cc d liu v s mt i ca cc DNN&V liv cng kh khn trn thc t. y l mt vn chung ca nhiu quc gia

ang pht trin. Qu trnh ng ca mt doanh nghip thng khng ngin nn cc cquan hu quan ca Chnh ph li cng gp nhiu kh khnhn khi mun thu thp thng tin chnh xc. Tng t, cng rt kh phn bitcc doanh nghip tm thi ngng hot ng vi doanh nghip ng ca vnhvin.

Kinh nghim quc t cho thy t l tht bi ca cc doanh nghip mithnh lp l tng i cao v mt lot cc l do kh trnh khi. Theo mtnghin cu c thc hin bi Chng trnh Pht trin Khu vc t nhnMekong, nm 2005, ngi ta thy rng trong mt mu ngu nhin gm 300

doanh nghip c thnh lp H Ni giai on 2000 - 2002: 74% chcchn hoc c th ang hot ng; 14% chc chn hoc c th ng ca,ngng hot ng; 16% khng r trng thi; v 6% chnh thc ng ca. Vch 1% trong tng s mu nghin cu hon tt th tc ng ca doanhnghip mt cch chnh thc.

Cn nhn thc r vic ng ca mt doanh nghip l mt vic khngth trnh khi trong qu trnh kinh doanh nng ng i vi tt c cc doanhnghip, bao gm c DNN&V. Mt s doanh nghip chm dt hot ng do

b doanh nghip khc mua li, hoc bi v hai doanh nghip hp li thnhmt v li ch chung. Trong nhng trng hp ny, vic ng ca mt doanh


40/67

39

nghip li khng phi l mt s kin khng mong mun, m tri li cxem l mt du hiu tch cc.

Mt trong nhng nguyn nhn ca tnh hnh trn l do chng ta chac quy nh c th, r rng v hu kim. Hn na, do nhiu l do khc nhau(v nhn s, ng dng cng ngh thng tin, v.v) cng tc thng k vKKD a phng cha c thc hin tt. iu ny dn n tnh trngcc quy nh php l ca ch bo co v DNN&V cha c thc hintt. T l DNN&V trn tng s doanh nghip KKD c tnh ton qua ccnghin cu, kho st, khng phi trc tip t bo co ca cc SK hoch vu t.

Kha cnh th ba m chng ta hin khng c ngun thng tin thc stt v DNN&V lin quan n chnh bn thn s liu. Bn bo co thng

nin ny da vo 2 ngun s liu: 1) s liu thng k doanh nghip c thuthp v cng b bi Tng cc Thng k; v 2) s liu KKD do Cc Phttrin DNN&V thu thp. Nh cc bng s liu trong bo co ch r, tuy ccs liu v DNN&V n t 2 ngun khc nhau nhng li cung cp thng tinc bn v DNN&V gn ging nhau. u l yu tng ng sau s khc

bit ny? Trc ht, ngun s liu do Cc Pht trin DNN&V thu thp cl t qu trnh KKD m cc doanh nghip mi thnh lp thc hin ti SK hoch v u t. Sau cc s liu ny c Cc Pht trin DNN&Vtng hp trung ng. Cc con s ny s bao gm c cc doanh nghip mi

trn thc t c th khng bao gibt u thc hin hot ng kinh doanh, vbt k l do g, hoc ch tn ti trong mt thi gian rt ngn. Ngc li, cc sliu v doanh nghip ca Tng cc Thng k c DNN&V v c doanhnghip khng phi DNN&V li ch bao gm cc doanh nghip ang thcs hot ng m khng tnh n hu ht cc doanh nghip ang ch tn ti vdanh ngha hay trn giy t. iu ny l gii ti sao cc s liu do Tng ccThng k cung cp nh hn so vi cc s liu do Cc Pht trin DNN&V thuthp c t giai on bt u thc hin KKD.


41/67

40

3. XU HNG V SNG KIN TRONG NC TCNG TI DNN&V

3.1. Cc Pht trin DNN&V, B K Hoch v u t v cc sng

kin khc ca Chnh phNhng nm qua, cc bc tin quan trng c Chnh ph Vit

Nam, cc B ngnh thc hin nhm ci thin h thng lut php v cc quynh to dng mi trng kinh doanh thun li hn cho DNN&V. thcy DNN&V pht trin, ngy 23/11/2001, Chnh ph ban hnh Nghnhs 90/2001/N-CP v tr gip pht trin DNN&V. Ngh nh xc lpkhun kh php l u tin v khuyn khch pht trin DNN&V Vit Nam.Cc chnh sch pht trin DNN&V v ang c trin khai thc hin, gp

phn tch cc pht trin DNN&V trong thi gian qua:

(i) To iu kin cho DNN&V tip cn ngun vn bn ngoi

Hin nay, cc cch, chnh sch v tn dng i vi nn kinh t (trong c DNN&V) c ban hnh tng i ng b, cc quy nh ca Ngnhng Nh nc khng cn s can thip hnh chnh i vi vic cho vay cat chc tn dng; t chc tn dng c t ch xem xt, quyt nh v t chutrch nhim v vic cp tn dng cho cc DNN&V ph hp vi quy nh ca

php lut. Cng vi hnh thc cho vay truyn thng, Ngn hng Nh nc

ban hnh cch v cc hnh thc cp tn dng khc nh bo lnh, chit khu,ti chit khu giy tc gi, bao thanh ton, nhm to hnh lang php l chocc t chc tn dng m rng cc knh cp tn dng cho cc DNN&V phhp vi thng l quc t v khng tri vi php lut Vit Nam. Nhiu ngnhng nh Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng thn, Ngn hng Cngthng, Ngn hng Chnh sch - X hi, Ngn hng Pht trin Vit Nam trin khai nhiu phng thc h tr tn dng thch hp hn vi i tngDNN&V, thnh lp cc phng chuyn mn m trch cng vic ny.

V Qu Bo lnh tn dng cho DNN&V: Hin ti c 9 Quc thnh

lp ti cc a phng: H Ni, TP H Ch Minh, Yn Bi, Tr Vinh, ngThp, Vnh Phc, Bnh Thun, Bc Ninh, H Giang, trong ch c 3 quchnh thc hot ng. Tuy nhin, hot ng ca cc qu ny cn yu vthiu. Hin nay, B Ti chnh ang nh gi vic trin khai lp Qu Bo lnhtn dng, trnh Th tng Chnh ph cc gii php c thy nhanh victhnh lp Qu Bo lnh tn dng cho cc DNN&V cc a phng.

(ii) Ch k ton cho DNN&V


42/67

41

H thng k ton cho DNN&V c xem xt h tr cc DNN&Vtip cn vi cc ngun ti chnh v gim thiu chi ph ca cc t chc tndng cho vay i vi DNN&V.

Ch k ton u tin p dng cho DNN&V ban hnh km theo Quytnh s 1177/TC/Q/CKT vo ngy 23/12/1996. n nm 2001, ch kton ny c sa i, b sung bng Quyt nh s 144/2001/Q-BTC ngy21/12/2001. Ngy 14/9/2006, B Ti chnh ban hnh Ch k tonDNN&V mi ti Quyt nh s 48/2006/Q-BTC thay th Ch k tonDNN&V c ban hnh theo cc Quyt nh s 1177/TC/Q/CKT v144/2001/Q-BTC.

Nhm hon thin ch k ton Vit Nam, B Ti chnh ban hnhcc Chun mc k ton Vit Nam (tnh t nm 2001 n nay, B Ti chnh

ban hnh 26 Chun mc k ton). Nhng Chun mc k ton ny cngc p dng cho cc DNN&V khi cha c Chun mc k ton p dngring cho DNN&V.

Ngoi ra, B Ti chnh cn ban hnh 33 Chun mc kim ton VitNam hng dn cc cng ty kim ton khi kim ton bo co ti chnh cacc DNN&V. iu ny gip cho cc bo co ti chnh ca DNN&V trnnminh bch hn.

(iii) Trgip o to ngun nhn lc:

Hot ng trgip DNN&V nng cao cht lng ngun nhn lc dnh c s quan tm ca Nh nc Vit Nam cng nh cc t chc trongv ngoi nc. Chng trnh tr gip o to ngun nhn lc cho ccDNN&V giai on 2004-2008 theo Quyt nh s 143/2004/Q-TTg ngy10/8/2004 ca Th tng Chnh phang c trin khai tch cc cc a

phng, hip hi. Tnh n ht nm 2007, tng kinh ph thc hin tkhong 51 t ng, bao gm: ngn sch trung ng 24,5 t ng v ngnsch a phng l 26,5 tng. Chng trnh t chc c hn 2.500

kha o to, vi hn 90.000 hc vin tham d (trung bnh khong 36 hcvin/lp). Thng qua chng trnh, nhiu a phng nhn thc r hn vaitr ca cng tc tr gip pht trin ngun nhn lc cho DNN&V, dnhmt phn ngun ngn sch a phng xy dng v thc hin nhng chnhsch khuyn khch trgip v to iu kin cho cc DNN&V tham gia vochng trnh trgip o to ngun nhn lc trn a bn.

(iv) H trk thut v cng ngh:

Ngy 20/11/2007, Quc hi kho XII thng qua Lut Cht lng

sn phm, hng ho thay th cho Php lnh Cht lng hng ho nm 1999nhm iu chnh ton din cc vn lin quan n cng tc qun l cht


43/67

42

lng sn phm, hng ho, trnh ri ro cho cc doanh nghip v thit hi chongi s dng. Bn cnh , B Khoa hc Cng ngh ang xy dngChng trnh h tr DNN&V nng cao nng sut cht lng. Ngoi ra,nhiu hot ng khc ang c thc hin nh: xc tin vic thit lp th

trng cng ngh, gip cc doanh nghip tip cn vi cng ngh mi; nghincu cc chnh sch khuyn khch pht trin cc doanh nghip khoa hc vcng ngh, xy dng quy nh v th cha Qu Pht trin Khoa hccng ngh quc gia vo hot ng.

Ngy 04/4/2005 Th tng Chnh ph c Quyt nh s68/2005/Q-TTg ph duyt Chng trnh h trpht trin ti sn tr tu cadoanh nghip. Mc tiu ca Chng trnh l nng cao nhn thc ca ccdoanh nghip Vit Nam v bo h s hu tr tu cc doanh nghip chng xy dng, khai thc, bo v v pht trin ti sn tr tu; nng cao khnng cnh tranh ca doanh nghip Vit Nam thng qua vic h trxc lp,khai thc, bo v v pht trin ti sn tr tu, trong u tin h tr ccdoanh nghip c cc sn phm chin lc, c tim nng xut khu. Chngtrnh c thc hin trong giai on 2005 - 2010.

(v) Xc tin mrng th trng

Chnh ph giao cho B Thng mi (nay l B Cng Thng) chtr thc hin mt s chng trnh ln v xc tin thng mi, in hnh nh:

Chng trnh Xc tin thng mi trng im quc gia: l chngtrnh xc tin thng mi c Th tng Chnh ph ph duyt theo nghca B Cng Thng nhm pht trin xut khu v nng cao sc cnh tranhca hng ha Vit Nam, tp trung cho cc hng ha v th trng trng im.

Ngy 03/11/2005, Th tng Chnh ph cng ban hnh Quy ch xy dngv thc hin Chng trnh xc tin thng mi quc gia giai on 2006 2010 km theo Quyt nh s 279/2005/Q-TTg to iu kin cho cc doanhnghip thuc mi thnh phn kinh t tham gia Chng trnh.

Chng trnh Pht trin thng hiu quc giac Th tng Chnhph ph duyt ti Quyt nh s 253/2003/Q-TTg ngy 25/1/2003. Mctiu ca chng trnh l xy dng nng lc to lp thng hiu cho doanhnghip, ng thi qung b thng hiu sn phm (hng ha, dch v) cadoanh nghip Vit Nam thng qua Biu trng thng hiu quc gia (VietnamValue Inside). Cc doanh nghip thuc mi thnh phn kinh tu c quyntham gia chng trnh v c cp quyn s dng Biu trng thng hiuquc gia nu t c tiu ch do Chng trnh quy nh.

Chng trnh Xy dng c sh tng xc tin thng mi trong vngoi nc: Chnh ph ph duyt mt s chng trnh thnh lp trung tm


44/67

43

gii thiu sn phm Vit Nam ti Hoa K, Cc Tiu Vng quc rp thngnht v ph duyt nguyn tc d n Trung tm hi chtrin lm v hi nghquc gia ti H Ni. Cc trung tm ny s to tin cho vic hnh thnh mth thng c sh tng phc v cc hot ng xc tin thng mi, u t,

gii thiu v qung b sn phm, hnh nh ca Vit Nam.(vi) H trpht trin cng nghip a phng

Hot ng khuyn khch cc t chc, c nhn tham gia pht trin cngnghip nng thn (hot ng khuyn cng) c nhiu a phng thchin t gia nhng nm 90. n nm 2004, hot ng khuyn cng c

bc tin quan trng bng vic trin khai thc hin Ngh nh s134/2004/N-CP ngy 09/6/2004 ca Chnh ph v khuyn khch pht trincng nghip nng thn ng b t Trung ng ti a phng. iu ny

to ng lc mnh m khuyn khch cc a phng, t chc, c nhn u tpht trin cng nghip nng thn v t chc hot ng khuyn cng.

Tng kinh ph tham gia vo hot ng khuyn cng trong ba nm(2005 - 2007) khong 1.002,539 tng. Mt s hot ng khuyn cng c trin khai nh: h trt chc, c nhn khi s doanh nghip lp d nu t pht trin cng nghip nng thn; h tr ch c s sn xut cngnghip nng thn nng cao nng lc qun tr; o to ngh, truyn ngh v

pht trin ngh cho lao ng nng thn; h trcung cp thng tin, trao i

kinh nghim, tham quan, kho st trong v ngoi nc; h trxy dng mhnh trnh din k thut sn xut sn phm mi, cng ngh mi;

Hot ng khuyn cng theo Ngh nh s 134/2004/N-CP ngy9/6/2004 mang li hiu qu kinh t - x hi, gp phn ng k pht trincng nghip nng thn, nhiu ngnh ngh, lng nghc khi phc v phttrin, nhiu doanh nghip cng nghip nng thn c thnh lp,.. v huyng c nhiu ngun lc ca cc t chc chnh tr - x hi tham gia.

Ngy 20/8/2007, Th tng Chnh ph c Quyt nh s

136/2007/Q-TTg v vic ph duyt Chng trnh khuyn cng quc gian nm 2012. Quyt nh xc nh r mc tiu, ni dung v nhim v cahot ng khuyn cng trong phm vi c nc n nm 2012.

(vi) H trtip cn v khai thc thng tin

Thng 2/2007, Cc Pht trin DNN&V, B K hoch v u t hon thnh v ra mt Cng thng tin doanh nghip ti a chhttp://www.business.gov.vn nhm cung cp nhng thng tin v cc t chcv chnh sch h trDNN&V, quy nh php l v li khuyn thit thc cho

hot ng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip v nhng c nhn munthnh lp doanh nghip; trang c s d liu trc tuyn Thng tin phc v


45/67

44

DNN&V ti a ch http://sme.tcvn.gov.vn ca Trung tm thng tin, Tngcc Tiu chun o lng Cht lng, B Khoa hc Cng ngh vi mc tiucung cp cho cng ng cc DNN&V Vit Nam nhng thng tin khi qut vmt s th trng trng im chu M, chu , v chu Phi; cc thng tin

v php lut c lin quan n quyn shu cng nghip v chuyn giao cngngh; d liu v cng ngh v thit b trong sn xut, dch v kinh doanhc sn xut trong nc v nc ngoi; v Cng Thng tin doanh nghipngnh ngh nng thn ti a chhttp://www.agro.gov.vn vi c s d liugi nng sn cung cp thng tin v gi ca cc mt hng nng sn chnh hinnay ca Vit nam trn th trng trong nc v quc t.

(vii) Xy dng h thng cc cquan xc tin pht trin DNN&V

Thc hin Ch th s 40/2005/CT-TTg ngy 16 thng 12 nm 2005 ca

Th tng Chnh ph v vic tip tc y mnh cng tc trgip pht trinDNN&V, n nay, h thng cc cquan xc tin, pht trin DNN&V angc trin khai tch cc t trung ng n a phng.

Thi gian qua, Cc Pht trin DNN&V, B K hoch v u t phihp vi UBND v SK hoch v u t mt s tnh, thnh ph thnh lpPhng Thng tin h trDNN&V. Phng Thng tin ra i vi mc tiu h trcc kin thc v khi s v qun l doanh nghip, cung cp cc vn bn quy

phm php lut lin quan n doanh nghip, thng tin v cc chng trnh h

trca Chnh ph, a phng v cc nh ti trcho doanh nghip.(viii) Thc hin K hoch pht trin DNN&V 5 nm giai on 2006 -

2010:

Nhm y mnh ch trng pht trin DNN&V trong thi gian ti, c bc i ph hp vi nh hng K hoch pht trin kinh t - x hi 5nm 2006 - 2010, K hoch pht trin DNN&V giai on 2006 - 2010 c xy dng trn cstham gia ng gp trc tip ca cc B, ngnh, cca phng v Hip hi doanh nghip. Ngy 23/10/2006 Th tng Chnh

ph k Quyt nh s 236/Q-TTg ph duyt K hoch pht trinDNN&V 5 nm 2006 - 2010. y l bn K hoch pht trin DNN&V utin c hoch nh vi cc nh hng ln v l trnh thc hin c thm bo cc mc tiu a ra c thc hin nhm tip tc to lp mi trngkinh doanh thun li, nng cao nng lc cnh tranh cho cc DNNVV trn cshuy ng cc ngun lc ca nh nc, x hi, doanh nghip v cc nh titrquc t.

n nay, c 12/15 gii php c nhng hot ng trin khai. cpTrung ng, mt s Bang trin khai thc hin mt s nhim v v gii

php quy nh ti Quyt nh s 236/2006/Q-TTg. C th, B K hoch vu tang thc hin d n nhm to iu kin thun li cho vic ng k


46/67

45

kinh doanh, Ngn hng Nh nc trnh Chnh ph thng qua n v mts gii php tn dng i vi cc vng c iu kin kh khn, Chnh ph

ban hnh Ngh nh s 104/2007/N-CP ngy 14/6/2007 quy nh v iukin kinh doanh i vi dch v i n v B Ti chnh c Thng t

110/2007/TT-BTC ngy 12/9/2007 hng dn thc hin. Ngy 28/5/2008,Chnh ph ban hnh Nghnh s 66/2008/N-CP quy nh v hnh thc,ni dung h tr php l v thc hin bo m h tr php l cho doanhnghip. B T php ang d tho Lut ng k giao dch bo m Chnh

ph trnh Quc hi ph duyt. B Ti nguyn v Mi trng thnh lp thim 3 Phng ng k t ai ti cc tnh. B Ti chnh ang nghin cu, sai, a ra cc gii php y nhanh vic thnh lp Qu Bo lnh tn dngcho DNN&V cc a phng v.v...

Ti a phng, c 9 tnh, thnh ph ban hnh K hoch Pht trinDNN&V a phng: Lo Cai, An Giang, Bnh Thun, ng Thp, TrVinh, Vnh Long, k Lk, H Ni v thnh ph H Ch Minh. C 3 a

phng thnh lp Ban iu phi cp tnh: Lo Cai, H Tnh v thnh phH Ch Minh.

3.2. Sng kin ca cc nh ti tr

Hn 15 nm qua, nhiu t chc ti trsong phng v a phng hot ng ti Vit Nam v ngy cng tham gia nhiu hn vo cc lnh vc,

ng gp c ngha cho s pht trin kinh t - x hi ca Vit Nam. Kt qul Vit Nam trthnh mt trong s cc quc gia nhn nhiu vin trODAln nht trn th gii vi s vn cam kt bnh qun hng giai on 1993 2007 xp x 2,8 t USD, bao gm c vn vay v vn vin tr. Cc qu ti tra phng ln nh: WB, IMF, ADB, IFC, UNDP, EU; cc nh ti trsong

phng tiu biu nh Australia (AusAid), Canada (CIDA), an Mch(DANIDA), Php (AFD), Phn Lan, c (GTZ, KfW), Italia, Nht Bn(JICA, JBIC, H Lan (SNV), Nauy (NORAD), Thy S (SIDA), Thy in(SDC, SECO), Anh (DFID) v Hoa K (USAID); nhiu qu tn thc a

phng nh MPDF v cc t chc phi chnh ph Quc t nh Oxfam(Quebec/Anh/Hng Kng, B) cng c rt nhiu hot ng Vit Nam.

Trong nhng nm gn y, cc i tc pht trin ny gii thiunhng khi nim, nhn thc cng nh nhng bi hc kinh nghim v h trDNV&N mt vn nhn c s quan tm rt ln c cc nn kinh t

pht trin v ang pht trin trong hng chc nm qua. Do c th ca mikhu vc trong mi nn kinh t l khc nhau nn s h trnhn c l khcnhau trn cc phng din: cch tip cn k thut, a im, i tc, ngith hng, ngnh ngh.


47/67

46

Trn phng din tip cn k thut, hu ht sng kin ca cc nh titrc thc phn loi thnh mi trng kinh doanh thun li, tip cncc dch v pht trin kinh doanh hay tip cn ti chnh.

Trn phng din a im hay cp ti trca cc nh ti tr, vonhng nm 1990, hu ht cc nh ti tru u tin h trti khu vc trungtm v do , hu ht c thc hin ti Th H Ni. T nm 2000, mts lng ng k cc nh ti trtin hnh cc hot ng ti trkhu vc a

phng (cp tnh). iu ny ph hp vi u tin ca Chnh ph. Kt qu l,c nhiu nh ti tr song phng v ngy cng c nhiu hn cc d n cnh hng thng mi hng s quan tm vo cc a bn c nhiu doanhnghip ng gp vo thng mi song phng, hp tc u t v h trphttrin kinh t ti cc khu vc ln cn. Mt s khc, c bit l cc t chc phichnh ph (NGO), tp trung vo khu vc nng thn vi mt s lng ln itng hng li v gp phn vo n lc xa i gim ngho hu ht cca bn kh khn.

Trn phng din i tc, vic la chn cc n vi tc cho cc dn h trVit Nam cng rt a dng. Trong nhiu nm, VCCI v CIEM l2 t chc c cc nh ti trla chn bi nng lc thc hin cc cng vicchuyn mn cng nh kh nng iu phi d n. Sau khi c thnh lp, CcPht trin DNN&V trthnh i tc trong mt s d n h trDNN&V.Cc d n khc la chn i tc Vit Nam hoc cc cquan thc hin l

cc ngnh, cc hip hi doanh nghip, cc t chc ln. Do hu ht cc d nti tru lin quan n xy dng nng lc, phn ln cc d n hon ton tptrung vo hoc c cc hp phn tp trung vo xy dng nng lc h thng htr DNN&V, bao gm cc cquan ca Chnh ph tt c cc cp. Cc tchc chuyn mn nh cc ngn hng thng mi v cc trng i hc/vinnghin cu cng nhn c nhng h trkthut thng qua cc cu phn cth ca mt vi chng trnh tng th.

Hu ht cc i tng hng li trc tip t d n l khu vc t nhnhay cc DNN&V. Nhiu d n c tiu r rng l khu vc t nhn hayDNN&V, trong khi cc d n khc li cung cp h trnhiu hn ti nhngi tng th hng mc tiu c xc nh t trc nh nhng n doanhnhn, cc cng ty xut khu nh, cc h sn xut gm, tng trng kinh tcho ngi ngho v.v...

Ph hp vi xu hng thc hin chnh sch cp a phng, ccnh ti trDNN&V cng bt u tp trung vo cc vn c th nh phttrin cm, thu ph, pht trin kinh ta phng v, mt cp rng hnl pht trin chui gi tr.


48/67

47

Nhm mang li siu phi ti trtt nht, cho hiu qu cao nht, mtkhung php l c thit lp, bao gm Nghnh s 131/2006/N-CP vqun l vn ODA, Ngh nh s 90/2001/N-CP v tr gip pht trinDNN&V, Tuyn b Paris v Tnh hiu qu ca vin trthng 3 nm 2005 v

Tuyn b H Ni v.v...K hoch Pht trin DNN&V giai on 2006 2010 cng c thm

cc n lc to ra mt chin lc quc gia thng nht v tt c cc vn lin quan n DNN&V. K hoch ny ng vai tr rt quan trng trongchng trnh pht trin DNN&V, ging nh mt Chin lc ton din vXa i gim ngho v Tng trng i vi s pht trin kinh t x hi Vit

Nam, s xc lp c mt khung kh thng nht cho cc nh ti tr.

mi cuc hp vi i din v chuyn gia t pha t chc ti tr, Cc

Pht trin DNN&V lun hoan nghnh cc sng kin ng thi nhn mnh scn thit phi phi hp h tr, c bit l trn phng din a im. nhhng c xc nh ngay t giai on u ca d n cp n nhng utin mi nht trong chnh sch ca Chnh ph lin quan ti vic pht trinkhu vc DNN&V. Trong cc hi ngh ti tr ln bao gm cc cuc hpthng xuyn ca Nhm i tc v xc tin DNN&V v Pht trin khu vct nhn, Cc Pht trin DNN&V lin tc chuyn ti cc thng ip nhm cithin tnh hnh phi hp vi cc n v ti tr.

3.3. Sng kin ca cc hip hi doanh nghip v ca DNN&VCc hip hi doanh nghip ang rt tch cc trin khai cc hot ng

h tr cc doanh nghip thnh vin pht trin. Hot ng ca cc Hip hingy cng phong ph hng ti chia s kin thc v kinh nghim s dngcc cng c qun l hin i nh t chc hi tho, o to, t vn, xc tinthng mi, xut bn cc bn tin. Hot ng ca cc Hip hi tng bcto c nim tin vi cc DNN&V v gp phn vo s pht trin caDNN&V. Mt s Hip hi m rng mng li hot ng ti cc a

phng bng vic thnh lp cc chi nhnh ti cc a phng (Hip hi

DNN&V Vit Nam, Hip hi DNN&V ngnh ngh nng thn Vit Nam,Hip hi Lng ngh Vit Nam, Hip hi Doanh nghip tr)

Cng vi nhng sng kin h tr ca Chnh ph v cc i tc phttrin, cc DNN&V Vit Nam cng rt chng trong vic tm kim ngunh trcho chnh mnh. Nhng n lc ny bao gm vic thnh lp cc Hiphi kinh doanh nhm mc ch h trcc thnh vin vt qua mt lot cckh khn, th thch, chng hn nh: tip cn thng tin ca cc th trngnc ngoi, t chc cc kha o to, marketing phi hp Hu ht cc

Hip hi kinh doanh c u c hnh thnh i vi tng ngnh ngh kinhdoanh c th, v d hi sn, giy dp, may mc hoc nha nhng c bit c


49/67

48

mt vi hip hi kinh doanh c thnh lp theo a phng, v d Hip hidoanh nghip tr H Ni v Thnh ph H Ch Minh. Tuy nhin, quan imv cc Hip hi kinh doanh vn cn tng i mi Vit Nam v do ,ging nh cc DNN&V, cc Hip hi ny cng cn phi hc hi iu tt nht

pht trin, v nhiu Hip hi kinh doanh cho n nay chng t s phttrin vng chc.

Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam (VCCI) cng rt chng trong vic h tr cc DNN&V a phng, thng qua hng lot cchot ng v d n lin kt. Trong s xp x 5.000 hi vin ca VCCI, ckhong 1/3 l DNN&V.


50/67

49

4. XU HNG CHNH SCH BN NGOI, CC CAM KTV CC LC LNG TH TRNG TC NG TIDNN&V

4.1. Cc cam kt trong khun kh WTO

T chc Thng mi th gii (WTO) vi 150 thnh vin, chim 90%tng gi tr thng mi dch v v 86% tng gi tr thng mi hng ho toncu.

Khi gia nhp WTO, nn kinh t Vit Nam tham gia su hn vo tintrnh ton cu ho kinh t. Tin trnh ny gip Vit Nam tn dng c lith so snh thc y tng trng kinh t mt cch n nh v bn vng.Sc cnh tranh ca hng ho, dch v v phc li chung ca ton x hi s

c nng cao nhngun lc c phn b mt cch hp l. Tin trnh nycng to chi rt ln Vit Nam y mnh cng nghip ho v tham giac hiu qu hn vo phn cng lao ng quc t. Nng lc xut khu mt smt hng (nh dt may, nng sn, thu sn, cc sn phm c gi tr gia tngcao) ang c ci thin do cc hng ro thu quan v phi thu quan c db hoc gim bt. Tc ng gin tip ca vic gia nhp WTO ivi nng lc xut khu ca Vit nam cn ln hn nhkh nng ci thin sccnh tranh thu ht u t nc ngoi v pht trin th trng dch v do victhc hin cam kt v mca th trng v t do ho chu t. Dng vn

TNN tng mnh trong thi gian qua gp phn to ra nng lc sn xutmi v th trng xut khu mi cho hng ho v dch v ca Vit Nam.

C th thy cc cam kt trong khun kh WTO tc ng tch cc ivi khu vc DNN&V mt s kha cnh sau:

Thnht, khi gia nhp WTO, Vit Nam phi iu chnh, hon thinkhung kh php l cho ph hp vi cam kt hi nhp v cc chun mc kinht th trng. Vic gia nhp WTO cng i hi tnh chuyn nghip, minh

bch v kh nng gii trnh ca b my nh nc cng vi cc n lc ci

cch hnh chnh, ci cch doanh nghip trong nc, minh bch ha ton bcc chnh sch lin quan n thng mi, hon thin cc th trng yu t snxut (th trng ti chnh, th trng t ai, v th trng lao ng).

Nhng yu cu ny chnh l ng lc ci cch ni ti nn kinh t, hng timi trng u t kinh doanh thun li vi h thng php l minh bch, phhp vi thng l quc t, chnh tr x hi n nh, nhng yu t quan trngnht cho s pht trin bn vng ca doanh nghip mi thnh phn kinh tv c bit c ngha vi cc DNN&V cn non yu nhiu kha cnh.

Thhai, gia nhp WTO, cc DNN&V Vit Nam c chi tip cn thtrng ton cu trn cscnh tranh bnh ng, khng b ro cn thu quan


51/67

50

v phi thu quan, iu m bt c doanh nghip no cng mong mun. V dc th r nht c th thy l cc DNN&V trong lnh vc dt may c hngchi x ti hu quc y (MFN) ti th trng EU v Hoa K. Tc tng trng xut khu dt may tng 28% trong 9 thng u nm 2007, cao

hn so vi tt c cc nm k t nm 2003 khi Hoa K p dng hn ngchxut khu i vi Vit Nam. Kim ngch xut khu sang th trng Hoa Kcng tng n tng sau khi thc thi Hip nh thng mi song phng Vit

M, theo cc mc thu ca Hoa Knh vo hng nhp khu t VitNam t mc trung bnh 40% xung ch cn 4% v Hoa K t v tr ca thtrng xut khu nh nht ca Vit Nam thnh th trng xut khu ln nht.

Th ba, WTO l din n thng mi mi thnh vin u cquyn bo v mnh khi xy ra tranh chp. Nhng vn bn lut c avo th gii thng mi, mt th gii m trc y nhng nc yu khng

sc khng c nhng nc mnh. Tr thnh thnh vin ca WTO, ccDNN&V ca Vit Nam c li hn trong cc tranh chp thng mi do tipcn c h thng gii quyt tranh chp cng bng v hiu qu ca WTO,trnh tnh trng b cc nc ln gy sc p trong cc tranh chp thng miquc t. Gia nhp WTO cng to iu kin cc doanh nghip Vit Namkhng bi x nh cc doanh nghip n t mt nn kinh t phi th trng(NME) trong cc v tranh chp thng mi nh trc y.

Tht, WTO hot ng da trn mc tiu chnh l nng cao mc sng

ca nhn dn cc nc thnh vin, m bo vic thc y tng trng kinht, thng mi v s dng hiu qu nht ngun nhn lc ca th gii. Chnhv th, gia nhp WTO, cc nc thnh vin s c ng lc thc y nnkinh t ca mnh pht trin nhanh v hiu qu nht. Gia nhp WTO cng mng cho cc ngun vn u t vo Vit Nam. Khoa hc, k thut, cngngh v c ngun nhn lc u c chi giao lu tham gia vo s phn cnglao ng ton cu.

Cui cng, vic thc hin nhng cam kt v mca th trng dch vgp phn ko theo mt ln sng u t nc ngoi vo nhiu ngnh kinh tdch v, theo em li nhng li ch lan to cho nn kinh t m cc doanhnghip hot ng trong cng c hng li nh: to ng lc tngtrng sn xut cng nghip, tc ng mnh m ti tng trng kim ngchxut khu, gp phn o to i ng cn b qun l v cn b kinh doanhnng ng, sng to, thc y chuyn giao cng ngh, u t nghin cu v

pht trin. Nm 2007, nm u tin sau khi gia nhp WTO, ngun vn u ttrc tip nc ngoi tng nhanh v t 21,3 t USD.

Tuy nhin, vic tham gia cc cam kt trong khun kh WTO cng t

ra nhng thch thc khng nh i vi nn kinh t v cc DNN&V VitNam:


52/67

51

WTO l sn chi chung cho th trng ton cu, cc doanh nghip VitNam buc phi tun theo nhng lut chi, m ngi thng cuc lnhng doanh nghip mnh v hot ng c hiu qu hn. Khi Vit Nam gianhp WTO, mt s ngnh, sn phm v doanh nghip phi chu sc p cnh

tranh gay gt v o thi v cng khc nghit. Cnh tranh khng ch trn thtrng nc ngoi m ngay ti th trng ni a khi cc ro cn thng mic ct gim v db. Cc DNN&V vi c trng bi nng lc cnh tranhkm c nguy cph sn, hoc gim li nhun v tc ng ca gim thu mca th trng. Cc DNN&V Vit Nam s thng xuyn gp phi tranh chptrong thng mi quc t v lun th yu hn.

Thc hin cc cam kt WTO cng c ngha l doanh nghip khngc nh nc bao cp v phi b nhng loi trcp, h trtri quy nh caWTO. Cc DNN&V vi cc hiu bit hn ch v th trng nc ngoi gpkh khn do cc nc c xu hng p t cc bin php bo h thng quacc bin php k thut, chng bn ph gi, tr cp, t v, tiu chun mitrng. Tc ng r nt nht c th thy trong mt s lnh vc nh: nngnghip, sn phm cng nghip, dch v ti chnh, ngn hng, bo him

Trong lnh vc nng nghip, theo cam kt WTO, Vit Nam phi bi bhon ton tr cp xut khu v tr cp ni a ho ngay khi gia nhp. CcDNN&V trong lnh vc nng nghip gia nhp c th trng nc ngoi

phi p ng cc quy nh nghim ngt v v sinh an ton thc phm (chng

ch nng sn an ton hay nng nghip tt GAP, cc quy nh v chtlng: chng ch v ging (khng thuc loi ging c bin i gen), v chtlng sn phm (hm lng protein, vitamin, chng lo ho), ng b vkch c, mu sc; m bo cc yu cu v s lng, kh nng giao hng vcc yu cu t chc li sn xut, ng rung theo hng chuyn mn ho,lin hip, hp tc gim gi thnh sn phm, m bo c th cnh tranh vgi c. y r rng l mt thch thc ln i vi cc DNN&V nng nghip,c bit trong bi cnh nn nng nghip Vit Nam cn nh l, phn tn, nngsut v cht lng thp.

Trong lnh vc cng nghip, theo cam kt WTO, Vit Nam phi ctgim 9.400 dng thu vi mc ct gim khong 24% so vi trc y. Vit

Nam phi ct gim nhiu hnh thc trcp cho doanh nghip, ch gi li cchnh thc tr cp c php (h tr nghin cu pht trin, bo v mitrng...); loi b cc hnh thc trcp xut khu hoc thay th hng nhpkhu. Nu vng m phn Doha c thng qua, cc DNN&V cng nghipVit Nam s gp rt nhiu kh khn trc sc p cnh tranh ca hng nhpkhu. C th, nhm cc sn phm in t dn dng hin ang c bo hmc cao vi mc thu sut trung bnh t 30% 50% l nhm cc sn phmc hm lng gi tr gia tng thp do ch yu l gia cng v lp rp; do ,


53/67

52

nng lc cnh tranh s b gim khi thc hin l trnh gim thu. Bn cnh ,nhm cc sn phm dt may v da giy, nng thu sn ch bin cng s cnhng kh khn khi s cnh tranh t hng ho cc nc ngy cng mnh nucc nc tip tc c yu cu mca v t c kt qu ny qua Vng m

phn Doha.Ngoi ra, Vit Nam cn phi mca mnh m doanh nghip nc

ngoi tham gia su hn vo cc lnh vc dch v. Hu ht cc dch v tichnh u phi m ca rng ri doanh nghip nc ngoi tham gia thtrng vi hnh thc u t 100% vn trong thi gian ti a l 5 nm. Lnhvc dch v k ton, kim ton c mca hon ton. Cc doanh nghipkinh doanh dch v bo him cng chu tc ng mnh m t cc cam kt gianhp WTO. Ngay sau khi Vit Nam tr thnh thnh vin chnh thc caWTO, cc doanh nghip bo him nc ngoi sc php cung ng ccdch v bo him nh bo him vn ti quc t, ti bo him v mi gii bohim, dch vnh gi ri ro, gii quyt khiu ni v t vn bo him v c

bit l c php cung ng dch v bo him cho cc d n, doanh nghipFDI ti Vit Nam m khng cn thnh lp php nhn ti Vit Nam. CcDNN&V vi nng lc cnh tranh yu s rt kh ng vng trc sc p cacc doanh nghip nc ngoi c tim lc ln v ti chnh, trnh qun lhin i.

Trn th trng vn, cc doanh nghip nc ngoi c php thnh lp

vn phng i din v lin doanh n 49% vn u t t thi im gia nhp.Sau 5 nm k t thi im gia nhp cho php thnh lp cc cng ty cung cpdch v chng khon 100% vn nc ngoi; cho php thnh lp chi nhnhca cc cng ty cung cp dch v chng khon nc ngoi hot ng trongcc loi hnh dch v qun l ti sn, qun l quu t, lu k, thanh ton

b tr, cung cp, chuyn giao thng tin ti chnh, t vn, cc hot ng migii v ph trkhc lin quan n chng khon. Vi s lng cng ty ncngoi ngy cng gia tng trong th trng vn v ti chnh, s c rt t chicho cc DNN&V tham gia v hot ng hiu qu trn th trng ny.

Vic thc hin cc quy nh ca Hip nh TRIMS theo doanhnghip FDI khng b rng buc phi chuyn giao cng ngh v Hip nhTRIPS theo phi tr ph bn quyn shu tr tu cng khin cc DNN&Vgp kh khn trong vic khai thc, tn dng chuyn giao cng ngh t phanc ngoi trong cc d n FDI. V cc DNN&V cng kh c kh nng bincng ngh ngun v cng ngh tin tin i theo FDI thnh ti sn ca mnh.

4.2. Tin trin trong kinh doanh quc t

Lch s kinh doanh hin i tp trung phn ln vo s pht trin cacc doanh nghip ln v cc doanh nghip ny c li th kinh t nhquy m


54/67

53

v phm vi hot ng. Qu trnh cng nghip ha nhanh chng, cng nhnhng tin b k thut, nhiu quc gia, c tc dng h trcho s phttrin ca cc doanh nghip ln. Ton cu ha cng c nhng nh hng tchcc khi cc doanh nghip m rng hot ng ngoi bin gii quc gia, tr

thnh cc tp on xuyn quc gia. Nhng cng ty xuyn quc gia ln nhtc th c c mc doanh thu ln hn so vi GDP ca cc quc gia nh. Ttc dng nh cn pha trc i vi DNN&V.

Tuy nhin, nhng v d tc v Nht hai quc gia ln trn th gii ch ra rng, khu vc DNN&V cng ng mt vai tr rt quan trngtrong vic h trcc doanh nghip ln. V d, Nht Bn, cc keiretsu(tp hp cc doanh nghip ln v cc doanh nghip ph thuc quy m nh)c xu hng xy dng, hoc ph thuc vo mi quan h mt thit vi nhiunh thu nh (iu ny l kh r Vit Nam, mt d n u t ln ca mtcng ty Nht Bn i khi c h trbng cc d n nh hn ca cc cngty Nht nh hn chu trch nhim cung cp u vo). Th trng ngy cngc s phn on gip cho cc DNN&V tr nn quan trng hn. CcDNN&V c th c li th cnh tranh da trn s linh hot v kh nng thchnghi vi th trng, c bit l trong lnh vc kinh doanh, li th kinh t nhquy m ngy cng t quan trng.

Vn pht trin DNN&V Vit Nam khng ch ni ln trong bicnh chuyn i v tng trng nn kinh t m cn pht sinh trong iu kin

mi trng kinh t quc t thay i. L mt thnh vin ca t chc Thngmi th gii, cng ng cc doanh nghip Vit Nam ang ngy cng hinhp su hn vo cng ng kinh doanh quc t. Nu trc y, phn ln ccDNN&V hot ng ch yu trn th trng ni a th ngy nay, ngy cngc nhiu doanh nghip c bn hng v nh cung cp nhiu quc gia trn thgii.

Thm vo , ngy cng c nhiu DNN&V a phng c bn hng lcc doanh nghip c vn TNN. Mt s DNN&V hin ang cung cp cc

ph kin v dch v h tr cho cc doanh nghip c vn TNN xut khusn phm ch to, qua cc DNN&V Vit Nam tr thnh nh xut khugin tip thng qua cch gi l lin kt ngc. Do cng ng cc doanhnghip c vn TNN Vit Nam ang mrng v ngy cng pht trin, nhucu tm kim ngun u vo t cc nh cung cp s ti ngy cng tng. Viu ny to ra chi thun li cho hot ng kinh doanh

doanh nghiep vua va nho

Documents