Çin Halk Cumhuriyeti Doğal Taş Sektörü

ÜLKE RAPORU

Ahmet Barış Ünel

ÇİN HALK CUMHURİYETİ GENEL BİLGİLER

Çin Halk Cumhuriyeti 1,34 milyar nüfusa sahip, yüzölçümü bakımından dünya üçüncüsü,

idari olarak 22 eyalet, 5 otonom bölge ve 4 belediyeye ayrılmış olan ve 1949 yılından beri Çin

Komünist Partisi tarafından yönetilen bir devlettir. Çin’de 22 Eyalet vardır. Bunlar; Anhui,

Fujian, Gansu, Guangdong, Guizhou, Hainan, Hebei, Heilongjiang, Hubei, Hunan, Jiangsu,

Jiangxi, Jilin, Liaoning, Qinghai, Shaanxi, Shandong, Shaanxi, Shanxi, Tayvan, Zhejiang, ve

Yunnan'dır. Başlıca şehirleri; Şanghay, Pekin, Guangzhou, Shenzen, Dongguan ve

Tianjindir. Çin'in nüfusu azalarak artmaya devam etmektedir. Çin, maden ve mineraller

yönünden zengin bir ülkedir. 17 maden ve mineral türünde dünya lideri konumundadır. Sahip

olduğu kömür rezervleri ve hidroelektrik güç potansiyeli bakımından dünya birincisidir.

Toplam enerji ihtiyacının %70'i kömürden elde edilmektedir. Çin önemli bir ham petrol

ithalatçısıdır.

Tablo 1. Çin Genel Bilgiler

Resmi Adı Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)

Başkenti Pekin

Yönetim Komünist tek parti yönetimi

Devlet Başkanı Hu Jintao (15 Mart 2003'ten beri)

Hükümet Başkanı Wen Jiabao (16 Mart 2003’ten beri)

Nüfus 1,34 milyar (2013)

Dil Mandarin (Pekin Lehçesi)

İnançlar Ateist (Resmi), Taoist-Budist, Hristiyan %3-4, Müslüman %1-2

Yüzölçümü 9 596 961 km²

Başlıca Şehirleri Şanghay (16,5 milyon), Pekin (12,2 milyon), Guangzhou (8,8 milyon),

Shenzen (9 milyon), Dongguan (6,5 milyon), Tianjin (5,2 milyon)

Komşuları

Afganistan, Bhutan, Birmanya, Hindistan, Kazakistan, Kırgızistan, Kuzey

Kore, Laos, Moğolistan, Nepal, Pakistan, Rusya Federasyonu,

Tacikistan, Vietnam

Telefon Kodu +86

Resmi Web Sitesi www.gov.cn

EIU, China Country Report

ÇİN GENEL EKONOMİK DURUM

Çin, merkezi planlamadan ayrıldığı 1978 yılından bu yana ortalama %10 büyüyen, IMF

raporlarına göre 2016 itibariyle dünyanın bir numaralı ekonomisi olacağı öngörülen, özellikle

son yıllarda yabancı sermayeyi çekme konusundaki başarısı göze çarpan bir ülkedir. Ama

Çin’in son 10 yıldaki yükselişi tarihte ilk kez gerçekleşmemektedir. Ekonomik büyümenin hızı

istikrarlı değildir. Çin yabancı ve yerli yatırımlara eşit muameleyi sağlayan " Milli Muamele"

ilkesini uygular. 1980’li ve 1990’lı yıllarda Guandong eyaleti ve genel olarak İnci Nehri Deltası

en hızlı büyüyen bölge olmuştur. Gelişmekte olan ülkelere yapılan yatırımların başında Çin

yer alır.

Dış ticaret kanunu 1995’te yürürlüğe girmiştir. İthalatta yerli üretimi korumak ve döviz

rezervini kontrol etmek amacıyla “plan” önemini sürdürür. Dış ticarette denge politikası

izlemeyi amaçlayan Çin, son on yıldaki atılımıyla ABD’den sonra dünyanın ikinci büyük

ekonomisi olmuştur. IMF tahminlerine göre 2016 yılında Çin’in dünya üretimindeki payının %

18 olacağı tahmin edilmektedir. 2011 yılında küresel büyümenin %35'i Çin kaynaklı olmuştur.

Tablo 2. Çin Ekonomik Veriler

GSYİH- DÜNYA

SIRALAMASI

8,4 trilyon $ (2012) - 2. sırada

9,5 trilyon $ (2013 EIU tahmini)

NÜFUS 1,34 milyar kişi

KİŞİ BAŞINA GSYİH 6,290 $ (2012)

7.080 $ (2013 EIU tahmini)

GSYİH BÜYÜME

HIZI

% 7,8 (2012)

% 7,5 (2013 EIU tahmini)

İHRACAT 1,97 trilyon ABD $ (2012)

2,13 trilyon ABD $ (2013 EIU tahmini)

İTHALAT 1,65 trilyon ABD $ (2012)

1,76 trilyon ABD $ (2013 EIU tahmini)

ENFLASYON ORANI % 2,5 (2012)

% 3,0 (2013)

DIŞ BORÇ 728,0 milyar ABD $ (2012)

779,1 milyar ABD $ (2013 EIU tahmini)

TOPLAM REZERVLER

3,3 trilyon ABD $ (2012)

3,5 trilyon ABD $ (2013 EIU tahmini)

TOPLAM FDI

STOĞU

1.019,7 milyar ABD $ (2012)

1.284,7 milyar ABD $ (2013 EIU tahmini)

ÜLKEYE GİREN DOĞRUDAN

YATIRIM TUTARI (YILLIK)

307,9 milyar ABD $ (2012)

265,0 milyar ABD $ (2013 EIU tahmini

YURTDIŞI DOĞRUDAN

YATIRIM TUTARI (YILLIK)

116,8 milyar ABD $ (2012)

125,2 milyar ABD $ (2013 EIU tahmini)

TOPLAM İŞGÜCÜ 798,5 milyon kişi (2012)

İŞSİZLİK ORANI % 6,5 (2012)

% 6,4 (2013 EIU tahmini)

PARA BİRİMİ -

PARİTESİ

Yuan (Renminbi), 1 $ = 6,11 RMB (2013 sonu)

DÜNYA BANKASI İŞ YAPMA

KOLAYLIĞI SIRALAMASI

91‘inci sırada yer almaktadır.

(Hong Kong 2.sırada, Tayvan 16. Türkiye 71. sırada yer

almaktadır.)

GSMH’NİN

SEKTÖREL DAĞILIMI

Tarım % 10,1, Sanayi % 46,8, Hizmetler % 43,1

DOĞAL KAYNAKLAR*

Kömür, demir cevheri, petrol, doğalgaz, civa, kalay, volfram,

magnez, vanadyum, manyetit, alüminyum, kurşun, çinko, nadir

toprak elementleri, uranyum, su gücü potansiyeli (dünyada

1.sırada)

BAŞLICA SANAYİ

DALLARI* Madencilik, demir, çelik, alüminyum, kömür madenciliği, makine

üretimi, silah sanayi, tekstil, petrol, çimento, kimyasallar, gıda

işleme; oyuncak, ayakkabı, elektronik gibi tüketici ürünleri;

otomotiv,raylı taşıma, gemi ve havayolu taşımacılığı;

telekomünikasyon, uydu (endüstriyel çıktılarda gayrisafi kıymet

açısından 1.sırada)

BAŞLICA

TARIMSAL KAYNAKLAR*

Pirinç, buğday, patates, mısır, yer fıstığı, çay, darı, arpa, elma,

pamuk, yağlı tohum, domuz, balık (tarımsal çıktılarda gayrisafi

kıymet açısından 1.sırada)

Ana Kaynak: Economist Intelligence Unit

Yıllar GSYİH

(Milyar $)

Büyüme

(%)

Kişi

Başına

Gelir ($)

Enflasyon

Oranı (%)

İhracat

(Milyar $)

İthalat

(Milyar $)

2001 1.317 8,3 1.050 -0,3 266,1 232,1

2002 1.456 9,1 1.160 -0,4 325,7 281,5

2003 1.651 10 1.310 3,2 438,3 393,6

2004 1.943 10,1 1.530 2,4 593,4 534,4

2005 2.287 11,3 1.790 1,6 762,5 628,3

2006 2.793 12,7 2.180 2,8 969,7 751,9

2007 3.504 14,2 2.720 6,5 1.220 904,6

2008 4.547 9,6 3.510 1,2 1.434,6 1.073,9

2009 5.105 9,2 6.869

1,9 1.203,8 954,3

2010 5.950 10,4 7.622 4,6 1.581,4 1.327,2

2011 7.212 9,3 8.446 4,1 1.903,8 1.660,3

2012 8.097 7,7 9.234 2,5 2.066 1.789,9

2013 9.286 7,7 10.056 2,5 2.210 1.950

2014 10.512 7,2 10.934 2,6 - -

Kaynak: Economist Intelligence Unit (EIU)

ÇİN DIŞ TİCARET

Çin dünyanın bir numaralı tedarikçisi ve ihracatçısıdır. 2013 yılında da önceki yıllarda olduğu

gibi hem ithalatında hem de ihracatında artış yaşanmış; 2012 yılında 2,05 trilyon dolar olan

ihracatı, 2013 yılında 2,21 trilyon dolar olmuş; 1,81 trilyon dolar olan ithalatı ise yine artış

göstererek 1,95 trilyon dolar olmuştur. Çin'in dış ticaret hacmi ise 2013 yılı için 4,16 trilyon

dolardır. 2013 yılına ait toplam dış borç 848 milyar dolar olurken 2014 yılındaki tahmini dış

borcun 900 milyar doları bulması beklenmektedir.

Tablo 3. Çin Dış Ticaret Göstergeleri (milyon $)

YIL İHRACAT İTHALAT DENGE HACİM

2009 1.202.047 1.003.893 198.154 2.205.940

2010 1.578.444 1.393.909 184.535 2.972.353

2011 1.899.280 1.741.430 157.850 3.640.710

2012 2.050.052 1.817.648 232.404 3.867.700

2013 2.210.522 1.949.935 260.587 4.160.457 Kaynak: Global Trade Atlas

ÇİN’İN DIŞ TİCARETİNDE BAŞLICA ÜRÜNLER VE ÜLKELER

Başlıca İhraç Ürünleri: Makine ve ulaşım araçları (%47), Diğer tüketim ürünleri (%15), Tekstil ve hazır giyim (%13), Diğer yarı mamuller (%7), Kimyasallar (%6)

Başlıca İthal Ürünleri: Makine ve ulaşım araçları (%38), Maden cevherleri ve mineral yakıtlar (%25), Kimyasallar (%11)

İhracatında İlk 5 Ülke: AB (%20,5), ABD (%17,7), Hong Kong (%13,4), ASEAN (%8), Japonya (%8) Türkiye’nin Payı %0,8

İthalatında İlk 5 Ülke: Japonya (%13,2), AB (%11,4), ASEAN (%10,4), G.Kore (%10), Tayvan (%9,4) Türkiye’nin Payı %0,13

ÇİN - İHRACAT

Hong Kong, Çin'in ihracatında en önemli ülkedir. 2013 yılında Hong Kong’a olan ihracatı

2012 yılına göre %18,9 büyüyerek 384,85 milyar dolar olmuş ve ilk kez ABD’nin önüne

geçerek en önemli ticaret ortağı konumuna gelmiştir. Diğer önemli alıcılar; ABD, Japonya,

Kore, Almanya ve Hollanda'dır. Türkiye, 2013 yılında Çin’in ihracatında %0,8'lik payı ve

17,75 milyar dolar ile 26. sıradadır. Çin'in ihraç ettiği başlıca kalemler; otomatik bilgi işlem

makineleri, üniteleri; telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar; yolcu, gezinti, yük gemileri yer

almaktadır.

Tablo 4. Çin'in İhracat Değerleri - Ülkeler Bazında (1.000 $)

2010 2011 2012 2013 2012 - 2013

DEĞER DEĞER DEĞER DEĞER Değişim (%)

1 Hong Kong 218.301.360 267.983.737 323.638.485 384.854.022 18,91%

2 ABD 283.780.323 325.010.988 352.632.716 369.111.212 4,67%

3 Japonya 121.043.965 148.268.708 151.735.073 150.388.804 -0,89%

4 Kore 68.766.311 82.920.308 87.710.727 91.196.702 3,97%

5 Almanya 68.047.133 76.399.999 69.186.785 67.364.998 -2,63%

6 Hollanda 49.704.161 59.499.691 58.929.177 60.328.824 2,38%

7 Birleşik Krallık 38.767.054 44.122.055 46.308.165 50.957.385 10,04%

8 Rusya 29.612.074 38.903.018 44.072.785 49.601.249 12,54%

9 Vietnam 23.101.556 29.091.568 34.222.180 48.594.333 42,00%

10 Hindistan 40.913.958 50.536.416 47.745.207 48.449.347 1,47%

11 Malezya 23.802.061 27.886.048 36.527.632 45.931.114 25,74%

12 Singapur 32.347.238 35.570.137 40.875.276 45.879.931 12,24%

13 Tayvan 29.674.922 35.109.073 36.787.624 40.664.980 10,54%

14 Avustralya 27.220.264 33.910.013 37.768.617 37.563.451 -0,54%

15 Endonezya 21.953.565 29.220.944 34.295.054 36.948.166 7,74%

16 Brezilya 24.460.652 31.836.677 33.421.364 36.192.015 8,29%

17 B.A.E 21.235.461 26.812.848 29.576.469 33.403.421 12,94%

18 Tayland 19.741.222 25.694.604 31.219.532 32.739.436 4,87%

19 Kanada 22.216.134 25.266.590 28.126.997 29.224.021 3,90%

20 Meksika 17.872.653 23.975.906 27.521.323 28.971.171 5,27%

26 Türkiye 11.942.037 15.613.705 15.589.451 17.755.350 13,89%

Diğer 383.259.647 464.755.402 482.162.250 504.402.726 4,61%

TOPLAM 1.577.763.751 1.898.388.435 2.050.052.889 2.210.522.658 7,83%

Kaynak: www.trademap.org

ÇİN - İTHALAT

Çin'in ithalatında Kore, Japonya, Tayvan, A.B.D, Avustralya, Almanya gibi ülkeler ilk sıralarda

yer almaktadır. 2013 yılı için ithalat değeri %7,3 büyüyerek 1,95 trilyon dolar olmuştur. 2012

yılına göre, Çin'in Japonya, Suudi Arabistan, Rusya, Tayland, Angola, Endonezya ve

Fransa’dan ithalat değerlerinde bir düşüş gözlenirken İsviçre, Tayvan, Avustralya ve

A.B.D’den olan ithalatında bir artış yaşanmıştır. Türkiye, Çin'in ithalatında %0,23'lük payı ile

49. sırada yer almıştır. 2013 yılına göre; Çin'in Türkiye'den ithalatı %27,6'lık bir büyümeyle

4,5 milyar dolar olmuştur.

Tablo 5. Çin'in İthalat Değerleri - Ülkeler Bazında (1.000 $)

2010 2011 2012 2013 2012 - 2013

DEĞER DEĞER DEĞER DEĞER Değişim

(%)

1 Kore 138.339.223 162.716.843 168.559.006 183.023.983 8,58%

2 Japonya 176.736.084 194.567.856 177.883.358 162.378.677 -8,72%

3 Çin (re-import) 106.867.897 122.614.384 143.013.771 157.492.530 10,12%

4 Tayvan 115.733.646 124.910.647 132.201.370 156.586.943 18,45%

5 ABD 102.734.185 123.124.010 133.782.813 153.606.906 14,82%

6 Avustralya 61.105.168 82.667.477 84.607.007 98.593.122 16,53%

7 Almanya 74.251.272 92.726.220 92.037.540 94.242.277 2,40%

8 Malezya 50.430.150 62.136.640 58.268.251 60.071.067 3,09%

9 İsviçre 17.108.296 27.287.232 22.879.648 56.127.579 145,32%

10 Brezilya 38.099.447 52.386.750 52.067.196 53.747.503 3,23%

11 S. Arabistan 32.829.048 49.467.520 54.861.126 53.488.557 -2,50%

12 Güney Afrika 14.896.422 32.095.190 44.616.483 48.352.465 8,37%

13 Rusya 25.913.994 40.362.600 44.003.404 39.617.333 -9,97%

14 Tayland 33.193.365 39.039.796 38.486.663 38.521.895 0,09%

15 Angola 22.815.049 24.922.180 33.492.628 31.955.188 -4,59%

16 Endonezya 20.795.189 31.337.084 32.017.152 31.486.227 -1,66%

17 Singapur 24.728.920 28.139.649 28.550.652 29.966.599 4,96%

18 İran 18.300.891 30.332.973 24.918.093 25.404.912 1,95%

19 Kanada 14.921.961 22.167.123 23.255.542 25.219.180 8,44%

20 Fransa 17.116.565 22.078.793 24.240.638 23.116.437 -4,64%

49 Türkiye 3.164.059 3.123.228 3.522.088 4.495.130 27,63%

Diğer 267.985.541 354.612.378 379.704.923 422.440.177 11,25%

TOPLAM 1.396.001.565 1.743.394.866 1.817.648.763 1.949.934.687 7,28%

Kaynak: www.trademap.org

ÇİN - TÜRKİYE DIŞ TİCARET

Türkiye’nin 2013 - 2014 dönemi için belirlediği hedef ülkelerden bir tanesi de Çin’dir. Çin;

Uzakdoğu’daki en büyük ortağımız ve en çok ithalat yaptığımız ikinci ülkedir.

Türkiye’nin Çin’e ihracatı yıllar itibariyle artış göstermekle birlikte, potansiyel bakımından

yeterli görünmemektedir. 2000 yılında sadece 96 milyon Amerikan doları olan Türkiye’nin

Çin’e ihracatı, 2012 yılında 2,83 milyar dolarken 2013 yılında 3,6 milyar dolar olmuştur.

Türkiye'nin Çin'e ihracatının istenen seviyeye ulaşmamasının sebepleri olarak; bölge içi

ticaretin çok güçlü olması, Türkiye ile Çin arasında özel ticaret anlaşmalarının olmaması,

ihracatçı firmalarımızın Çin pazarıyla ilgili yeterli bilgiye ve stratejiye sahip olmaması

görülebilir.

Türkiye’nin Çin’e ihracatının yapısı incelediğinde, Çin ekonomisinin ihtiyaç duyduğu

hammaddeler ve kimyasallar ağırlıklı bir yapının olduğu görülmektedir. Bu kapsamda,

mermer ve doğal taş, krom cevherleri, bakır cevherleri, kurşun cevherleri, manganez ve

kimyasallar Türkiye’nin Çin’e temel ihraç ürünlerini oluşturmaktadır.

Çin ile ticari ilişkiler ithalat ağırlıklı bir gelişim izlemektedir. Türkiye’nin Çin’den ithal ettiği ürün

çeşidi fazladır. Öne çıkan kalemler; otomatik bilgi işlem makineleri ve aksamı, telli telefon-

telgraf için elektrikli cihazlar, elektrikli ses/görüntülü işaret cihazlar, elektrik konvertisörleri,

pamuk, oyuncak, televizyon alıcıları, iplik ve oto yedek ürünleridir.

TÜRKİYE İLE EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER

Anlaşmalar:

• Ticaret Anlaşması

• Ekonomik, Sınaî ve Teknik İşbirliği Anlaşması

• Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması

• Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması

• Hayvan Sağlığı ve Karantina Anlaşması

• Türkiye Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti Arasında İkili Ticari ve Ekonomik İşbirliğinin

Genişletilmesi ve Derinleştirilmesine İlişkin Çerçeve Anlaşması

• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Çin Halk Cumhuriyeti Merkez Bankası Arasında

Swap Anlaşması

• T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı ile Çin Kalkınma Bankası Arasında Mali İşbirliği

Çerçeve Anlaşması

Protokoller:

• DTM ile MOFTEC Arasında Ticari İstişare Mekanizması Kurulması Hakkında Mutabakat

Zaptı

• Türkiye - Çin 16. Dönem KEK Toplantısı Mutabakat Zaptı

• Altyapı, Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Protokolü

• Dış Ticaret Müsteşarlığı İthalat Genel Müdürlüğü ile ÇHC İthalat-İhracat Ticaret Bürosu

Arasında İşbirliği Sağlanmasına Yönelik Protokol

• Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti İle Çin Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Üçüncü

Ülkelerde Altyapı İnşaatı ve Teknik Müşavirlik Alanlarında İşbirliğinin Artırılmasına İlişkin

Mutabakat Zaptı

• Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı ile Çin Halk Cumhuriyeti Ticaret

Bakanlığı Arasında İkili Ticari ve Ekonomik İşbirliği Orta ve Uzun Dönem Kalkınma Planı İçin

Ortak Araştırma Başlatılmasına Yönelik Mutabakat Zaptı

• Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı ile Çin Halk Cumhuriyeti Ticaret

Bakanlığı Arasında Yeni İpekyolu Bağlantısı Ortak Çalışma Grubu Kurulmasına İlişkin

Mutabakat Zaptı

• BDDK ile Çin Bankacılık Düzenleme Komisyonu Arasında Sınır Ötesi Krizlere Müdahalede

Bankacılık İşbirliği Protokolü

• Türkiye Cumhuriyeti Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Çin Halk Cumhuriyeti Kalite

Kontrolü, Denetim ve Karantina Genel İdaresi Arasında Türkiye’den Çin’e Gönderilen

Tütünün Bitki Sağlığı Şartları Konusunda Protokol

DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ

Doğal taş sektörü madencilik sektörünün alt sektörlerinden olan, kullanım alanlarının özellikle

inşaat ve dekorasyon sektörlerinde yaygınlaşmasıyla üretimi ve tüketimi hızla artan ve

böylece ülke ekonomisine önemli bir katkısı olan sektör dalını ifade eder. Öne çıkan doğal

taşlar; mermer, traverten, granit, kireç taşı, oniks, kayağan taşı, kalker, konglomera diyabaz,

serpantin, tektonik breş ve bazalttır. Traverten genellikle dış alanlarda; kalker, işlenmesi zor

olmasına rağmen iç ve dış mekânlarda; Oniks (su mermeri), iç mekânlarda; granit; genellikle

dış kaplama ve yer döşemede; serpantin, dış cephelerde kullanılır.

DÜNYA DOĞAL TAŞ TİCARETİ 2013 yılında dünya doğal taş ithalatı 19,5 milyar dolar olup, başlıca ithalatçı ülkeler;

% 16,6’lık payıyla ABD, %15,1’lik payıyla Çin, % 5’lik payıyla Japonya, % 3,7’lik payıyla

Güney Kore, %3,7’lik payıyla Almanya ve % 3,6’lık payıyla S. Arabistan'dır. Bu ülkeleri

Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve Birleşik Arap Emirlikleri izlemektedir. 2012 yılında dünya

doğal taş ithalatı 17,8 milyar dolar iken 2013 yılında bir önceki yıla göre % 9,4 yükselmiştir.

Dünya doğal taş ihracatı ise; 2013 yılında toplam 20,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Çin %32,1’lik payıyla birinci sırada yer alırken; İtalya %12,2'lik payıyla ikinci sırada, Türkiye

%10,8’lik payıyla üçüncü sırada yer almaktadır. Bu ülkeleri Hindistan, Brezilya, İspanya,

Portekiz, Mısır ve Yunanistan izlemektedir. ABD, dünya doğal taş ihracatında 2013 verilerine

göre, %0,8’lik payıyla 13. sırada yer almaktadır.

ÇİN DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜ

Çin, ülkeler arasında doğal taş üretimi bakımından %21,5’lik payıyla ilk sıradadır ve

dünyadaki blok mermer ve traverten ithalatının yarısından çoğunu gerçekleştirmektedir. Çin

şu anda dünyanın en büyük mermer ithalatçısı ve ihracatçısı konumundadır. Dünya mermer

ve doğal taş pazarlarının yapısı sebebiyle işlenmiş ürün alıcıları ve blok alıcıları farklıdır.

Örneğin ABD, Japonya, Almanya ve İngiltere blok alıcısı değillerdir. Mermer doğal taş

kültürü yani üretimi ve işletmeciliği gelişmediği için diğer ülkelerden işlenmiş mermer ve

traverten talep ederler.

Çin'deki durum ise farklıdır. İşlenmiş ürünlerin ülkeye girişinde yüksek vergilerle karşılaşılır

ve üretim maliyetleri de çok düşüktür. Bu yüzden Çin'e işlenmiş ürün ihracatı yapmak

neredeyse imkânsızdır. Ayrıca Çin'de dünyanın en büyük granit ve traverten işleme

kapasitesi bulunmaktadır, bu yüzden de blok mermer traverten ihracatı açısından Çin,

Türkiye için çok uygun bir pazardır. Çin aldığı blokları işleyip, çoğunu kendi iç piyasasında

tüketir. Buna rağmen Çin sadece kendi iç tüketimi için değil, ihracat için de blok mermer ve

traverten alımı yapar. Bu sebeple Çin, Türkiye'nin hem en iyi müşterisi hem de rakibidir.

Çin'in doğal taş alımlarını ürün bazında incelediğimizde blok ürün ithalatının belirgin ağırlığını

görürüz.

Tablo 6. Çin'in Doğal Taş İthalatı - Ürün Gruplarına Göre (2013)

ÜRÜN GRUBU ADI DEĞER (1000 $) MİKTAR (TON)

Blok Granit 976.594 4.685.247

Blok Mermer Traverten 1.922.218 9.916.824

Kayağan taşı Blok 408 1.088

TOPLAM (BLOK) 2.899.220 14.603.159

İşlenmiş Granit 5.720 7.193

İşlenmiş Mermer Traverten 23.112 36.599

İşlenmiş Diğer Taşlar 5.018 5.144

İşlenmiş Kayağan taşı 991 347

Tabii Taşlardan Karo; Granül, Parça ve Tozlar 940 849

Tabii Taşlardan Kaldırım ve Döşeme Taşları 61 143

TOPLAM (İŞLENMİŞ) 35.842 50.275

GENEL TOPLAM 2.935.062 14.653.434 Kaynak: www.trademap.org

Çin, enerji maliyetleri ve istihdam vergileri açısından ülke olarak diğerlerine göre avantajlı

durumdadır. Çin pazarının çok büyük olması ve hızla gelişmeye devam etmesi, enerji

maliyetlerinin, vergilerin ve emeğin fiyatının çok düşük olması, devletin destek vermesi,

ihracat teşvikleri, Çin'in en büyük avantajlarındandır. Bunların yanında Çin üretim sürecinde,

ihtiyaçlarını bir bölgede toplayarak ucuza üretim yapmakta ve sektörel kümelenme

yaratmaktadır. Bu da Çin'in mermer sektöründeki başarısının nedenlerinden biri olarak

görülebilir. Ayrıca firmaların çoğu iç pazar için çalıştığı için krizlerden çok az etkilenir. Diğer

yandan Çin'de kaliteli mermer rezervinin olmaması dezavantajdır. Çin, mermere göre daha

az tercih edilen ve daha ucuz olan granit rezervlerine sahiptir.

Çin sahip olduğu mermer işleme teknolojileri ve blok işleme konusundaki becerisiyle göze

çarpar. Kalifiye iş gücü de Çin'in avantajlarından biridir. Sektörel kümelenme de Çin'in üretim

sürecini daha kârlı hale getirir. Türkiye ise şu dönemde Çin'e yaptığı blok satıştan

vazgeçmek istememektedir. Bunun altında yatan başlıca nedenler; Türkiye'nin teknoloji ve iş

gücüne yaptığı az yatırım olarak görülebilir. Ayrıca kriz döneminden sonra Çin gibi ham blok

alımı yapan ülkelere artarak yapılan satışlar kurtarıcı olarak görülmektedir.

Çin’deki mermer talebi doğu kesiminde yoğunlaşmıştır. Çin genelinde en büyük mermer

tüketimi Şanghay'a aittir. Şanghay dışında mermer talebi yüksek olan diğer bölgeler Pekin,

Quingdao, Hangzhou, Xiamen ve Guangzhou'dur. Çin’de önümüzdeki 10 yılda, nüfusu 1

milyondan fazla 40’tan fazla yeni şehir olacağı göz önünde bulundurulursa; iç ve batı

kesimlerinde de mermer talebinin artması öngörülmektedir.

Xiamen, Çin 'in en büyük ve Dünya'nın en büyük 36. limanını barındıran, mermer sektörünün

kümelendiği, hem Çin için hem de Dünya için doğal taş işleme ve ticaret merkezidir. 200'ün

üzerinde doğal taş ithal eden şirket ve 4000'nin üzerinde fabrika barındırmaktadır. Çin doğal

taş ticaretinin yaklaşık %60'ı Xiamen limanından karşılanmaktadır. Her yıl Mart ayında

düzenlenen XIAMEN International Stone Fair Doğal Taş Fuarı, dünyanın en önemli

fuarlarından birisidir. Aynı zamanda 'Stone Congress' adı altında bir kongreye de ev sahipliği

yapar ve doğal taş sektörünün önde gelenlerini biraraya getirerek bilgi alışverişi sağlar.

Xiamen'e yakın mesafede bulunan Shuitou, Çin'deki mermer fabrikalarının merkezi

konumundadır. Burada hem Çinli mermer fabrikaları ve showroomları hem de başka ülkelerin

mermer işleme fabrikaları bulunmaktadır. Xiamen, mermer ithalatının yarısından fazlasını

Türkiye'den yapmaktadır. Genelde Çinli firmaların Türkiye'ye gelerek, ocakları ziyaret edip,

blokları kendilerinin seçtikleri görülür.

Xiamen Doğaltaş Fuarı, Xiamen Jinhongxin Exhibition Co., Ltd.tarafından düzenlenir ve

Türkiye milli katılım organizasyonu Ege Maden İhracatçıları Birliği tarafından yapılmaktadır.

Xiamen fuarına katılım, Çin pazarına girmek isteyen Türk firmalarının tanınırlılığı açısından

çok önemlidir. Xiamen Uluslararası Doğal Taş Fuarı, Çin pazarında kendine yer edinmek

isteyen firmalar için çok önemlidir. Xiamen Uluslararası Doğal Taş Fuarı katılımcı firma sayısı

ve sergi alanı bakımından büyük ölçekli bir organizasyondur.

Xiamen'in Türkiye'den yaptığı ithalatın yaklaşık %90 ve fazlası blok mermer şeklinde

olmaktadır. Xiamen'in Türkiye'den ithalatında Mermer, Traverten, Ekosin Su Mermeri ve

Kireçli Taşlar ilk sırada yer almaktadır.

Fuarı destekleyen kuruluşlar arasında China Council for the Promotion of International

Trade, Xiamen Municipal Government, China Stone Material Association, China Chamber of

Commerce of Metals Minerals & Chemicals Importers & Exporters, Xiamen Municipal Trade

Development Bureau, China Council for the Promotion of International Trade, Xiamen Sub-

council sayılabilir.

Çin'in diğer bir şehri olan Guangzhou ise nem ve sıcaklık nedeniyle mermer kullanımını

gerektiren bir başka şehirdir. Türkiye'nin mermer ihracatı için, Guangzhou şehrindeki artan

nüfus ve yapı sektöründeki hareketlilik avantaj olarak görülebilir. Bu bölgede de bej ve

kahverengi renkler tercih edilmektedir. Guangzhou'nun da Türkiye'den ithalatında ilk sırada

2515 GTİP nolu Mermer Traverten Ekosin Su Mermeri ve Kireçli Taşlar gelmektedir.

Shenzen de Guandong eyaletinden, Çin'in en büyük dış ticaret hacmine sahip şehridir.

Shenzen limanı dünyanın en yoğun limanlarındandır. Xiamen şehrinden sonra, Türkiye'den

en çok mermer ithal eden ikinci şehirdir ve mermer ithalatının %46'sını Türkiye'den

yapmaktadır. Shenzhen'in Türkiye'den ithalatına baktığımızda; ilk sırada ve büyük oranda

2515 GTİP nolu ürünün yer aldığını görürüz.

Yunfu da mermer işleme fabrikalarını barındıran ve plaka halinde satış yapılan bölümlerin

bulunduğu bir diğer şehirdir. Bu şehirde Türk firmalarının da satış yaptıkları temsilcilikleri

bulunmaktadır.

Çin'de en çok tercih edilen renkler beyaz, krem ve sarı tonlarıdır. Özellikle sarı renk, Çin

tarihindeki önemi nedeniyle en fazla tercih edilen renkler arasındadır. Açık renk mermer,

özellikle bej rengi, Çin’deki en çok talep edilen mermer rengidir.1

Aşağıdaki tablolarda Çin'in ülkeler bazında doğal taş ihracat ve ithalat değerleri verilmektedir.

Tabloya göre; Çin'in doğal taş ithalatında önde gelen ülkeler; Türkiye, Hindistan, Brezilya,

Mısır ve İtalya'dır. 2012 yılında 2,64 milyar dolarlık doğal taş ithalatı yapan Çin; 2013 yılında

2,93 milyar dolarlık doğal taş ithalatı gerçekleştirmiştir.

1 Hasan Köse, Çin Halk Cumhuriyeti Bilgi Notu

Tablo 7. Çin'in Doğal Taş İthalatı - Ülkeler Bazında

ÜLKELER 2010 2011 2012 2013

MİKTAR (ton)

DEĞER (1000 $)

MİKTAR (ton)

DEĞER (1000 $)

MİKTAR (ton)

DEĞER (1000 $)

MİKTAR (ton)

DEĞER (1000 $)

Türkiye 3.398.922 661.458 3.453.252 660.753 3.572.431 759.723 4.261.964 895.901

Hindistan 2.111.485 358.562 2.256.880 396.374 2.684.785 462.985 2.898.146 483.316

Brezilya 761.565 181.137 773.331 196.790 824.643 212.484 1.002.112 257.290

Mısır 1.689.601 178.150 1.879.907 207.009 1.866.099 228.237 1.853.952 232.003

İtalya 521.537 136.358 520.112 155.390 495.028 145.996 577.685 168.289

İspanya 748.820 138.849 922.823 186.167 785.887 169.052 634.115 149.568

İran 732.502 119.405 564.647 103.094 578.590 111.468 537.447 98.806

Pakistan 176.739 28.761 331.005 59.379 363.822 65.497 503.814 96.419

Portekiz 412.905 76.753 434.481 81.759 557.630 99.151 540.491 93.271

Finlandiya 214.005 37.519 290.989 52.939 336.189 60.832 315.773 61.328

Norveç 219.321 53.939 172.222 46.614 187.338 50.560 166.829 49.616

Yunanistan 373.246 82.011 385.208 82.747 211.932 43.301 208.763 46.944

Suudi Arabistan

24.674 13.721 42.929 23.616 48.068 24.698 98.121 40.099

Namibya 15.630 3.452 19.946 6.131 23.875 10.443 52.826 39.739

Almanya 154.439 25.461 247.209 45.932 145.559 25.670 201.224 36.176

Endonezya 131.188 21.001 177.083 28.527 103.814 18.390 128.755 21.688

Meksika 44.039 9.202 44.167 9.505 49.028 12.973 71.558 20.254

A.B.D 37.761 10.558 42.839 14.802 33.839 10.226 49.909 18.801

Japonya 47.446 15.818 47.667 14.644 45.649 14.047 50.033 16.524

Güney Afrika

78.284 17.363 64.665 13.811 63.355 13.461 63.579 13.016

Diğer 437.337 94.860 488.480 111.571 423.210 101.946 436.338 96.014

TOPLAM 12.309.213 2.257.594 13.131.219 2.484.761 13.443.635 2.641.140 14.653.434 2.935.062

Kaynak: www.trademap.org

Çin'in doğal taş ihracatında önde gelen ülkeler ise; Kore, Japonya, A.B.D, Almanya, Hong

Kong ve Suudi Arabistan’dır. 2012 yılında 5,5 milyar dolarlık doğal taş ihracatı gerçekleştiren

Çin'in 2013 yılında doğal taş ihracat değeri 6,5 milyar dolar olmuştur.

Tablo 8. Çin'in Doğal Taş İhracatı - Ülkeler Bazında

ÜLKELER 2010 2011 2012 2013

MİKTAR (TON)

DEĞER (1000 $)

MİKTAR (TON)

DEĞER (1000$)

MİKTAR (TON)

DEĞER (1000$)

MİKTAR (TON)

DEĞER (1000$)

Kore 2.692.419 768.393 2.598.324 862.810 2.598.666 838.344 2.427.348 910.170

Japonya 1.140.777 613.307 1.097.612 690.279 1.048.560 734.763 1.013.493 778.844

ABD 585.354 482.454 563.848 745.907 598.203 681.688 668.866 761.776

Almanya 768.149 180.096 916.510 238.673 852.483 241.532 733.166 240.171

Hong Kong 268.723 94.461 259.630 94.786 245.931 142.990 222.643 223.733

Suudi Arabistan 268.267 63.227 323.803 119.189 377.723 145.132 413.063 217.631

Vietnam 469.171 118.693 523.244 129.169 401.110 115.289 469.724 181.738

Tayvan 649.996 134.073 1.382.712 158.531 1.434.553 135.201 945.309 169.030

Singapur 109.491 51.069 103.744 59.198 91.894 72.462 119.491 164.841

Hollanda 655.643 138.121 485.169 141.081 430.433 143.471 437.203 162.254

Birleşik Arap Emirlikleri 211.401 103.223 225.546 115.908 207.114 112.431 212.324 151.223

Malezya 104.874 53.147 105.466 86.716 96.152 92.390 105.742 128.670

Belçika 458.349 97.756 534.691 120.272 424.741 113.330 362.789 124.692

Rusya 180.598 77.068 233.077 92.922 254.761 114.052 248.334 120.890

Birleşik Krallık 240.540 94.074 246.627 107.994 183.598 100.364 226.807 119.719

Kazakistan 7.885 72.373 57.833 45.206 79.326 75.290 100.140 111.201

Avustralya 135.358 63.913 145.259 83.128 152.188 99.093 166.915 104.440

Kanada 110.408 74.944 111.378 94.398 121.757 99.241 119.498 97.663

Fransa 186.612 57.280 208.356 81.632 172.401 75.772 144.570 69.246

Diğer 3.066.526 1.015.384 3.245.606 1.235.714 2.891.484 1.415.968 2.912.015 1.726.045

TOPLAM 12.310.541 4.353.056 13.368.435 5.303.513 12.663.078 5.548.809 12.049.440 6.563.977

Kaynak: www.trademap.org

ÇİN'İN BLOK MERMER VE TRAVERTEN TİCARETİ

Blok Mermer ve Traverten ithalatında Çin 2013 yılında, 1,92 milyar dolar ve %57,8’lik payıyla

dünya sıralamasında ilk sıradadır. Çin'i takip eden ülkeler, 226 milyon dolar ve %6,8

oranındaki payıyla Hindistan, 130 milyon dolarlık ve % 3,9 oranındaki payıyla İtalya ve 122

milyon dolarlık ve %3,7 oranındaki payıyla Birleşik Krallık'tır.

Çin, Blok Mermer ve Traverten ithalatında en büyük alımını Türkiye'den gerçekleştirir. 2013

yılına göre Türkiye; % 46,6'lik payı ve 895 milyon dolar değerindeki ihracatıyla, Çin'in ithalat

yaptığı ülkelerin arasında ilk sırada yer alır. Diğer ülkeler ise; 232 milyon dolar ve % 12'lik

payıyla Mısır, 154 milyon dolarlık ve % 8'lik payıyla İtalya ve 141 milyon dolarlık ve %7,3'lük

payıyla İspanya’dır. Çin'in blok mermer ve traverten ihracatındaki başlıca ülkeler; Kore,

Tayvan, Singapur, Hindistan ve Tayland'dır.

Şekil 1. Çin'in Blok Mermer ve Traverten İthalatı (2013) - Ülke Bazında Pay Oranları

Kaynak: www.trademap.org

Türkiye'yi diğer ülkelerle kıyaslarsak, Çin'e ihracatlarında değer ve miktar bakımından

Türkiye'nin belirgin bir farkla ilk sırada yer aldığını görürüz ancak Türkiye değer olarak lider

konumda olmasına rağmen, ülkelerin ortalama ihracat fiyatları kıyaslandığında Türkiye'nin

daha düşük fiyattan ihracat yaptığını görürüz. 2013 yılında, Türkiye, ton başına ortalama 210

dolardan ihracat gerçekleştirirken, İtalya'nın 277 dolardan ihracat yaptığını görürüz. Bunun

sebebi olarak da dünya standartlarında ürün ihraç etmemize rağmen markalaşma konusunda

yeterince uzmanlaşmamış olmamız, Türk ürünlerinin dünya piyasalarında yeterince

tanınamamış olması, fiyat kırma politikasının uygulanması gibi nedenler gösterilebilir.

Şekil 2. Çin'in Blok Mermer ve Traverten İthalatı (2013) - Ülke Bazında Alış Fiyatları

Tablo 9. Çin'in Blok Mermer ve Traverten İthalatı - Ülkeler Bazında

ÜLKE

2010 2011 2012 2013

MİKTAR (TON)

DEĞER ( 1000 $)

MİKTAR (TON)

DEĞER ( 1000 $)

MİKTAR (TON)

DEĞER ( 1000 $)

MİKTAR (TON)

DEĞER ( 1000 $)

Türkiye 3.397.388 660.921 3.451.680 659.900 3.571.012 760.302 4.260.736 895.336

Mısır 1.687.928 177.882 1.878.619 206.750 1.863.871 227.689 1.849.899 231.542

İtalya 505.033 127.351 502.543 144.396 480.401 135.140 556.866 154.091

İspanya 718.694 129.552 903.118 178.319 770.959 162.960 615.604 141.240

İran 729.786 118.862 561.587 102.393 577.879 111.247 536.804 98.599

Pakistan 176.209 28.565 330.051 59.029 362.770 65.078 501.492 95.714

Portekiz 393.500 71.482 414.697 76.410 541.769 94.912 524.845 89.287

Yunanistan 371.535 81.408 383.492 81.419 210.332 41.933 205.052 44.430

Almanya 151.785 23.654 244.359 43.546 144.451 23.759 190.275 31.293

Endonezya 129.154 19.266 175.195 26.458 102.211 16.564 127.916 21.329

Meksika 44.019 9.176 44.154 9.500 49.026 12.958 71.554 20.240

Hindistan 125.743 18.071 120.067 19.413 130.418 22.089 109.586 19.168

Avustralya 40.069 5.915 32.847 6.694 35.813 8.259 43.961 8.880

Hırvatistan 35.877 6.657 58.369 12.023 33.737 7.242 37.727 7.647

Filipinler 34.430 3.768 48.271 5.526 63.091 6.993 51.321 6.007

Diğer 189.322 40.488 213.651 48.304 184.022 43.130 23.318 57.415

Dünya 8.730.472 1.523.018 9.362.700 1.680.080 9.121.762 1.740.255 9.916.824 1.922.218

Kaynak: www.trademap.org

Tablo 10. Çin'in Blok Mermer ve Traverten İhracatı - Ülkeler Bazında

ÜLKELER 2010 2011 2012

2013

MİKTAR (ton)

DEĞER (1000 $)

MİKTAR (ton)

DEĞER (1000 $)

MİKTAR (ton)

DEĞER (1000 $)

MİKTAR (ton)

DEĞER (1000 $)

Güney Kore 32.504 2.414 36.015 3.363 37.376 3.911 28.857 4.841

Tayvan 62.234 3.327 61.116 4.495 62.813 3.801 62.571 4.499

Singapur 6.267 488 4.320 1.340 952 368 2.406 2.373

Hindistan 3.939 580 2.034 242 3.455 777 5.279 2.124

Tayland 5.762 658 6.336 728 6.221 903 6.534 1.899

Hong Kong 7.588 1.241 7.149 1.022 4.862 720 9.599 1.879

Katar 0 0 13 6 132 331 2.875 1.752

İtalya 2.844 496 2.656 467 4.191 942 4.909 1.473

Birleşik Krallık 4.754 628 4.551 441 2.764 282 3.088 1.415

Endonezya 3.225 682 1.733 198 1.136 213 1.741 1.023

ABD 1.185 348 3.028 865 1.293 408 1.804 522

Japonya 4.744 454 2.127 387 1.335 388 2.217 462

Avustralya 2.597 478 3.098 547 2.804 584 2.316 422

Angola 101 48 36 4 784 544 373 205

İspanya 495 106 1.110 246 1.999 325 886 180

Meksika 45 14 47 11 1.272 203 107 43

Güney Afrika 0 0 69 5 140 605 0 0

Diğer 7.443 2.446 9.541 2.097 4.756 1.331 5198 4.665

Dünya 145.727 14.408 144.979 16.464 138.285 16.636 140.760 29.777

www.trademap.org

ÇİN-TÜRKİYE DOĞAL TAŞ TİCARETİ

Çin, Türkiye'nin Uzakdoğu’daki en büyük ticaret ortağı ve en çok ithalat yapılan üçüncü

ülkedir. Türkiye’deki mermer daha çok ham halde ihraç edilmektedir. Çin de yaklaşık % 60’

lık payıyla en önemli pazardır. Doğal taş üretimi bakımından ilk sırada yer alan Çin ile

üçüncü sırada yer alan Türkiye mermer ürünleri ihracatında, pazardaki en önemli iki

oyuncudur. Çin, işlenmemiş mermer ithalatının yarısından çoğunu gerçekleştirir, Türkiye ise

işlenmemiş mermer ihracatında liderdir.

Türkiye, Çin'in blok mermer ve traverten ithalatında ilk sırada yer alır. Çin ve Hindistan gibi

blok alımlar yapan iki büyük ülke, 2007 yılında yaşanan kriz sonrası Türkiye için de

hammadde ihracat pazarı olarak görülmüş ve kriz döneminde Türkiye'yi ayakta tutan

etkenlerden biri olmuşlardır. İşlenmiş ürün tercih eden Arap ülkelerindeki inşaat sektörünün

2009 yılında krizden etkilenmesiyle Türkiye de yönünü değiştirmek zorunda kalmış ve yeni

bir pazarlama yatırımı olarak hammadde ihracatını benimsemiştir. Küresel kriz sebebiyle Çin

pazarı Türkiye için daha da önemli hale gelmiştir.

Çin'in doğal taş ithalatında blok mermer ve traverten ihracatındaki öncülüğü sebebiyle

Türkiye ilk sırada yer alır. 2013 yılında Çin, Türkiye'den 896 milyon dolarlık doğal taş ithalatı

gerçekleştirmiş olup, Türkiye'nin payı %30,5 olmuştur. Türkiye'yi sırasıyla Hindistan, Brezilya,

Mısır, İtalya, İspanya ve İran izlemektedir. Türkiye'nin payının diğerlerinden belirgin bir farkla

daha fazla olduğunu görürüz. Bunun sebebi de Çin’in blok mermer ve traverten ithalatının

yaklaşık yarısını Türkiye'den gerçekleştirmiş olmasıdır.

Tablo 11. Türkiye'nin Çin'e Doğal Taş İhracatı - Ürün Gruplarına Göre

BLOK MERMER TRAVERTEN

İŞLENMİŞ MERMER TRAVERTEN

DOĞAL TAŞ TOPLAM

2009

DEĞER(1000$) 337,591 436 338,027

MİKTAR(Ton) 1.823.391 984 1.824.375

FİYAT ($) 185 443 185

PAY(%) 38,4 2,5 23,3

2010

DEĞER(1000$) 660,921 535 661,458

MİKTAR(Ton) 3.397.388 1,534 3.398.922

FİYAT ($) 195 349 195

PAY(%) 43,4 2,8 29,3

2011

DEĞER(1000$) 660.753 827 660,753

MİKTAR(Ton) 3.451.680 1,566 3.453.252

FİYAT ($) 191 528 191

PAY(%) 39,3 3,9 26,6

2012

DEĞER(1000$) 760,302 749 761,057

MİKTAR(Ton) 3.571.012 1,411 3.572.431

FİYAT ($) 213 531 213

PAY(%) 43,7 4 28,8

2013

DEĞER(1000$) 895.901 528 896.000

MİKTAR(Ton) 4.260.736 1.078 4.261.000

FİYAT ($) 210 490 210

PAY(%) 46,6 2,3 30,5

Kaynak: www.trademap.org

ÇİN İNŞAAT SEKTÖRÜ

İnşaat sektöründe, 1996 yılından itibaren hızlı bir büyüme gerçekleşmiş bunun bir etkisi

olarak da ülkedeki yapı malzemeleri sanayi de en büyük sanayilerden biri haline gelmiştir. Ev

boyutlarının büyümesi, yapı malzemeleri talebindeki artışı hızlandırmaktadır. Çin 2011 - 2015

yılları arasında 36 milyon adet yeni konut inşa etmeyi hedeflemiştir. Ülke büyüklüğü itibariyle

her yıl 2 milyar m2 yeni bina eklenmektedir. Çin'de şu anda %7 olan ev sahiplerinin oranının

2015 yılında % 20'ye ulaşması beklenmektedir. 2015 yılında, Çin Halk Cumhuriyeti inşaat

sektöründe kullanılacak mermer ürünlerinin değerinin 25 milyar dolar olacağı tahmin

edilmektedir. Çin’de mermer tüketimindeki yaklaşık % 95’lik pay inşaat sektörüne aittir.

Konutlar, inşaat sektöründe mermer tüketiminin en fazla gerçekleştiği kısımdır. Çin’deki

kentleşme de giderek artmaktadır. Ülkede nüfusu 1 milyonun üzerinde 100 şehir vardır ve bu

şehirlerde 530 milyon kişi yaşamaktadır. Yapılan tahminlere göre 2030 yılında 1 milyar

insanın şehirlerde oturması beklenmektedir.

Her ne kadar aileler için tek çocuk teşvik edilse de nüfus azalarak da olsa artmaya devam

etmektedir. Bunun yanında Çin’deki kentleşme de giderek artmaktadır. Ev boyutlarında da bir

büyüme gözlenmektedir. Bütün bunlar inşaat sektörünü, dolayısıyla da mermer tüketimini

etkileyecektir.

ÇİN DOĞAL TAŞ SEKTÖRÜNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Firmaların sektör içinde bireysel hareket etmesi ve birbirlerinden habersiz şekilde koydukları

fiyatlar ve fiyat kırma politikaları uygulamaları Türk firmaları için büyük bir dezavantajdır. Bu

noktaya dikkat edilmesi, sektör içerisinde birlik ve beraberlik sağlanması kârlılık açısından

olumlu sonuçlar doğuracaktır. Ayrıca birkaç firma biraraya gelerek Çin'de mermer işleme

imkânlarını araştırararak kâr oranlarını arttırabilirler.

Çin'de Türk firmalarının temsilciliklerinin bulunması, ihracat açısından büyük avantajlar

yaratabilir. Son yıllarda bu tarz kurumların sayısında da bir artış gözlenmektedir. Olumlu

etkileri olarak; müşterilerin istekleri daha iyi anlaşılır, ihracat sırasında yapılan hataların

telafisi daha kısa sürede yapılabilir ve daha sağlıklı iletişim kurmak açısından avantaj

yaratılabilir. Çin pazarında bulunan Türk firmaları da dahil yabancı firmaların çoğu Hong

Kong'da "posta kutusu" şirketi tabir edilen bir şirket kurup, temsilcilik ofisini de Guangzhou ya

da Shenzen'de açmaktadırlar.

Çin pazarında yer edinmek isteyen firmaların mutlaka Çin konusunda yeterli bilgiye sahip

olması, kişisel deneyim ve gözlemlerden ziyade Çin'in özgün olan siyasal, ekonomik ve

kültürel yapısını sağlam temelli kaynaklardan kavrayarak, bu doğrultuda strateji geliştirmeleri

gerekmektedir.

Çin hakkında güncel bilgiler edinmek firmalar için çok önemlidir. Bu doğrultuda Beijing

Review, China Today ve China Pictorial dergilerini takip etmek fayda sağlayabilir.

Çin'in Batı Bölgesinde Türk ve Müslüman nüfus bulunmaktadır. Firmalar bu durumu göz

önünde bulundurarak ihracat stratejileri için avantajlı faktörler yaratabilirler.

Çin'de iş yapmak isteyenlerin Çince iletişim kurması daha sağlam bir ilişki kurma açısından

çok faydalı olacaktır. Bu sebeple Çince öğrenmek veya Çince bilen bir personel istihdam

etmek firmalar açısından çok yararlı olacaktır.

Çin'in zaman anlayışıyla Türkiye'deki zaman anlayışı farklıdır. Çin'de iş yapmak isteyen

firmaların sabırlı olması, Çin pazarında adım adım ilerleyerek sonuç alabilecekleri gerçeğini

kabul etmeleri gerekmektedir.

Profesyonel danışmanlık hizmeti almak, Türk firmalarının Çin'de başarıyı yakalamanın

sırlarını öğrenmek açısından mutlaka faydalı olacaktır. Tüm dünya Çin ürünlerinin

ucuzluğunun sadece ucuz işçilikten kaynaklandığını söylemektedir ancak bunun sebebi

sadece ucuz işçilik değil ölçek ekonomisi ve üretim sürecini daha kârlı hale getirmeleridir.

Çin'de ülkemizin yeterince tanınmadığını düşünürsek, milli katılım fuarları gibi ülkemizin

tanıtımına yönelik çalışmalar artarak devam etmelidir.

Türk firmalarının Çin'e ucuz ürün satması mümkün değildir. Bu yüzden Türk firmalarının

kendi markalarını oluşturmaları ve yüksek gelir grubuna hitap eden ürün ihraç etmeleri

gerekmektedir.

Çin'de yüksek gelire sahip kıyı bölgelerde yaşamakta olan yaklaşık 200 milyon Çinli nüfus

kaliteli ve katma değeri yüksek ürünler için potansiyel alıcı olarak görülebilir. Çin büyük

nüfusu ve yüksek gelire sahip belli bir nüfus kitlesiyle, büyük bir tüketim toplumudur. Yüksek

gelire sahip kişiler genellikle, Şanghay, Pekin, Shenzen, Guanzhou ve Tianjin şehirlerinde

yaşamaktadırlar.

Çin pazarı nüfusunun büyüklüğü ve inşaat sektöründeki hızlı gelişmeler sebebiyle diğer

sektörlerde olduğu gibi mermer sektöründe de çok önemli fırsatlar sunmaktadır. Doğal taş

sektörü doğrudan inşaat sektöründen etkilendiği için; yükselen toplu konutlar, işyerleri, hızla

yapılan diğer yeni yapıların her biri doğal taş sektörü için birer fırsat olarak görülmektedir.

Türk firmaları kısa vadeli planlarla Çin pazarına girmekten kaçınmalıdır. Süreç uzun ve

masraflı olacağı için orta ve uzun vadeli planlarla stratejiler oluşturulmalıdır.2

Dağıtım Kanalları

Madenin çıkarılmasından son kullanıcıya ulaşmasına kadar etkin rol oynayan pek çok pazar

oyuncusu vardır. Son kullanıcılar genelde inşaat şirketleridir. Çinli inşaat şirketleri ocak

ziyaretleri yapıp, maden ocağında doğrudan alım da yapabilirler. Ham mermeri alıp işleyerek

son kullanıcıya satan işleyici rolünde pazar oyuncularının yanında; mermer ticareti yapan

tüccarlar veya komisyoncular da sektördeki diğer aktif pazar oyuncularıdır.

Çin'e ihracat yapmak isteyen firmalar ya Çinli ticaret firmalarıyla veya aracılarla doğrudan

temas kurmalı ya da temsilcilik ofisi açarak Çin'e satışlarını bizzat kendileri yönetmelidirler.

Çin'de iş yapmak isteyen ihracatçı firmaların Çin'de bir temsilcilik açması, firmalar açısından

çok avantajlı bir konum yaratacaktır. Çin mevzuatına göre temsilcilik ofisleri de satış

gerçekleştirebilmektedir. Çinliler ticari ilişki kuracakları insanlarla yüz yüze görüşmek ve satın

alacakları malı doğrudan görmeyi ve incelemeyi tercih ederler. Bundan dolayı; temsilcilik

ofislerinin satış gerçekleştirebilmesi avantajı da kullanılmalıdır.

Çin pazarında ithalat-ihracat konusunda deneyimli aracılar bulmak kolay olmayabilir. Yabancı

firmaların da doğrudan ticarete katılmaları yasaktır.

Çin pazarına girmek ve dağıtım kanalı oluşturmak isteyen yabancılar için franchising de

önemli br yol olarak görünmektedir. Şu anda pek çok yabancı firma franchising metodlarını

kullanarak çok yönlü dağıtım kanalları oluşturmaktadır.

Özellikle doğal taş sektörü için temsilcilik ofisi açarak, satışın denetimine hakim bir şekilde,

alıcı firmalara ürünü doğrudan görme, inceleme imkanı sunmak ve Çinli firmalarla doğrudan

iletişim kurma avantajını yakalayabilmek, Türk firmalarını rakipleri karşısında avantajlı bir

konuma getirecektir.3

2 Hasan Köse, Çin Halk Cumhuriyeti Bilgi Notu

3 Hasan Köse, Çin Halk Cumhuriyeti Bilgi Notu

Önemli Fuarlar

China Xiamen International Stone Fair (Xiamen- Mart/Her yıl) 6 - 9 Mart 2015

Expo Build China- Premium Solutions for Ceramics, Building & Design (30 Mart - 2

Nisan 2015) Shanghai, China, PR

Stonetech Beijing – China International Stone Processing Machinery, Equipment, and

Products Exhibition ( 27 - 29 Nisan 2015) Beijing, China, PR

China Chongging International Stone Fair (15-17 Mayıs 2015) Chongging, China, PR

Tianjin Stone Expo 2014- The 2nd China (Tianjin) International Stone Blocks, Product

& Equipment Exposition 21-23 Haziran 2014

Qingdao International Stone Fair – China Qingdao International Stone Products and

Machinery Exhibition (17 - 19 Temmuz 2015) Qingdao, China, PR

Tablo 12. Çin'deki En Büyük Doğal Taş Firmaları

Firmalar Web Sitesi

Best Cheer Stone Group http://www.bestcheer.com

Fujian Hongfa Group Co., Ltd. http://www.chinahongfagroup.com

Xishi Group Development Co., Ltd. www.xishigroup.com

Kangli Stone Group http://www.kanglimarble.com

Dongguan Free True Marble Co., Ltd. http://www.freetrue.com.hk/

Fujian Huahui Stone (Holdings) Co., Ltd. http://www.huahuistone.com

Shandong Guanlu Building Material Industry Group http://www.guanlugroup.com

Wanli Stone Group www.wanli.com

Dongxing Group http://www.dongxingstone.com

Universal Marble & Granite Group Ltd. (UMGG) http://www.umgg.biz Construction Stone Market in China, Business Report 2012

Tablo 13. Önemli Mermer Üreticileri

Mermer Üreticileri- Fujian Eyaleti Web Sitesi

Xiamen Songda Stone Co., Ltd. www.songdastone.com

Xiamen Lingfeng Wanli Stone Imp. & Exp. Co., Ltd. www.lingfeng.com

Ningfeng Trading Company Limited www.nfstone.com

Jinjiang Yihua Stone Factory www.yihua-stone.com

Xiamen Grand Machinery Co., Ltd

Xiamen Heads Import and Export Co., Ltd. www.xmheads.cn

Shouxian Wang (Stone)

Sanlong Minicrystal Stone Co., Ltd. Nan'an Fujian www.sl-minicrystal.com

Xiamen Bordershine Imp.& Exp. Co., Ltd. www.stonebds.com

Quanzhou Dongcheng Stone Co., Ltd. www.qzdc.com.cn

Gaejia Slabstone Product Co., Jinjiang www.gaejia.com

Fujian Mingsheng Ceramics Development Co., Ltd. www.mingshengtile.com.cn

Xiamen Boma International Trade Co., Ltd. www.topandsink.com

Xiamen Xuri Da Stone Import and Export Co., Ltd. www.xrdstone.com

Fujian Minqing Feitian Ceramic Co., Ltd. www.fjfttc.com

Xiamen Stone Consulting Co., Ltd. www.xmscc.com

Xiamen Shilifang Import and Export Co., Ltd. www.slfstone.com

Quanzhou Yuanlong Building Materials Development Co., Ltd. www.huangnuo.com

Nan'an Xinlong Stone Co., Ltd.

Fujian Nan'an Qunyi Stone Co., Ltd.

Xiamen SRS Trading Co., Ltd. www.xiamensrs.com

Quanzhou Quangang Trading Co., Ltd. www.tiletrading.com

Xiamen Yihongxing Stone Co., Ltd. www.globalstones.ne

Fuzhou Jin Hui Da Import & Export Co., Ltd. www.jhd-ceramic.com

Amoy Polim Import & Export Co., Ltd. www.polimstone.com/

Xiamen R.S.C Commercial Co., Ltd. www.rscstone.com

Wanfu Building Materials Products Co., Ltd. Nanan Fujian www.wanfustone.cn

Fuzhou Step Stone Co., Ltd. Xiamen Branch www.stepstonexiamen.com

Haobo Stone Factory www.haobostone.com

Xiamen Excellentstone Imp. & Exp. Co., Ltd. www.excellentstone.com

Xiamen Google Stone Co., Ltd. www.googlestone.com

Fujian Nanan Wancheng Building Materials Co., Ltd. www.wanchengstone.com

Huilei Stone (Quanzhou) Co., Ltd. www.huileistone.cn

Zhangpu Hongsheng Stone Co., Ltd. www.stonehs.com

Xiamen Kingway Imp./ Exp. Co., Ltd. www.kingwaystone.com

Huian Longshanxing Stone Material Co., Ltd.

Nanan City, Fujian Hui Qi Stone Co., Ltd. www.stonesfx.com

Fuzhou Ellie Ceramic Co., Ltd. www.ellieceramic.com

Xiamen Grandlink Import & Export Co., Ltd.

Xiamen Eastman Imp & Exp Co., Ltd. www.EastmanINT.com

Fujian Nanan Zhongcheng Stone Co., Ltd. www.zhongchengstone.com

Xiamen Poshin Imp & Exp Co., Ltd. www.picturespattern.com

Xiamen Nonmetal Minerals Import & Export Co., Ltd. www.stonechina.com

Fuzhou Jin Yu Trading Co., Ltd.

Quanzhou Shengyuan Imp & Exp. Trading Co., Ltd. www.systones.com

Whale King Stone Products Co., Ltd. www.wkstone.com

Fujian Hanya Shoes Co., Ltd. www.yhd-stone.com

Xiamen Sun-Top Imp. & Exp. Co. Ltd. www.xmsun-top.com

Xiamen Lianyuxing Stone Imp. & Exp. Co., Ltd. www.lyx-stone.com

Xiamen Deyi Industry and Trade Co. Ltd. www.deyistone.com

Xiamen Kinghome Stone Industries Co., Ltd. www.kinghomestone.com Construction Stone Market in China, Business Report 2012

Mermer Üreticileri- Guandong Eyaleti Web Sitesi

Foshan Teeco Ceramic Co., Ltd. ww.teeco.com.cn

Foshan Sijiatu Building Material Co., Ltd. www.sijiatu.com

Evian Stone Co., Ltd. www.evianstone.com

Yiyang Furniture Limited www.corianfurniture.com.cn

Perfect Stone Limited www.vquartz.com

Colorbuilding B.M. Ltd. www.colorbuilding.com

King-Strong Tools & Moulds Co., Ltd. www.jincaima.com Construction Stone Market in China, Business Report 2012

Mermer Üreticileri -Hebei Eyaleti Web Sitesi

Lingshou Zhicheng Stone Co., Ltd. www.zcscc3.stonebuy.com

Yi County Hengfa Stone Company Limited www.bdhf.com

Xingtai Ponstone Co., Ltd. www.ponstone.com

Feilong Stone Distribution Department of Yi County www.feilongnaturalstone.com

Hebei Shenghua Arts & Crafts Co., Ltd. www.stoneli.com

Mermer Üreticileri- Shangai Eyaleti Web Sitesi

Shanghai Corian Decorative Material Co., Ltd.

www.corian-sh.com.cn

www.corian.net.cn

www.carocin.cn

Mermer Üreticileri- Jiangsu Eyaleti Web Sitesi

Xinnan Stone Co., Ltd. www.xnstone.com Construction Stone Market in China,Business Report 2012

Mermer Üreticileri- Shandong Eyaleti Web Sitesi

Laizhou Foreign Trade Stone Corp., Ltd. www.chinastonetrading.cn

Shandong Huajian Stone Products Co., Ltd. www.huajianstone.com

Qingdao Hengshan Stone Industry Co., Ltd. www.stone-supplier.cn

Shandong Pingyi Fenglei Materials Co., Ltd.

Rushan Leixin Stone Material Development Company www.leixin.cn

Qingdao Leiyan International Co., Ltd. www.leiyanstone.cn

Yantai Yongliang Import & Export Co., Ltd.

Pingdu Taide Stone Factory www.taidestone.com

Jiaxiang Tianma Stone Factory www.tmsccstone.com

Junan Fortune Stone Factory

Laizhou Jingdong Dimension Stone Co., Ltd. www.jdstone.com

Mermer Üreticileri- Sichuan Eyaleti

www.yagemosaic.com Chengdu Yage Art Stone Co., Ltd. Construction Stone Market in China,Business Report 2012

Tablo 17. Çin'deki En Önemli İnşaat Şirketleri

1 China Railway Construction Corporation Limited (CRCC)

2 China Railway Group Limited

3 China State Construction Engineering Corporation (CSCEC)

4 China Communications Construction Company (CCCC) Limited

5 China Metallurgical Group Corporation

6 Shanghai Construction Group (SCG)

7 Sinohydro Group Limited

8 China Pacific Construction Group

9 Guangsha Holdings

10 China National Chemical Engineering Group Corporation

ÇİN’ İN DOĞALTAŞ ÜRÜNLERİNDE UYGULADIĞI GÜMRÜK VE TARİFELER

Aşağıdaki tablodan işlenmiş ürünlere yüksek vergi ham haldeki ürünlere ise düşük vergi

uygulandığını görebiliriz.

GTİP VERGİ ORANI % GTİP VERGİ ORANI %

25140010 3 68022120 24

25151100 0 68022130 24

25151200 0 68022300 10

25152000 0 68022910 24

25161100 0 68022990 15

25161200 0 68029100 24 ve 10

25162000 0 68029200 24 ve 10

25169000 3 68029300 10 ile 24 arası

68010000 12 68029900 24

68021000 20-24 68030010 20

68022110 10 68030090 20

Kaynak: Market Access Database