ĐỒ Án mÔn hỌc -...

33
ĐỒ ÁN MÔN HC THIT KHTHNG XLÝ NƢỚC THI CHO NHÀ MÁY CHBIN SA VÀ CÁC SN PHM TSA GVHD: ThS. DƢ MỸ LSVTH: NGUYN KIM THIN MSSV: 90602325 2010 ĐẠI HC BÁCH KHOA TPHCM Khoa môi trƣờng 1/1/2010

Upload: vukhue

Post on 29-Aug-2019

228 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

ĐỒ ÁN MÔN HỌC THIẾT KẾ HỆ THỐNG XỬ

LÝ NƢỚC THẢI CHO NHÀ

MÁY CHẾ BIẾN SỮA VÀ

CÁC SẢN PHẨM TỪ SỮA

GVHD: ThS. DƢ MỸ LỆ

SVTH: NGUYỄN KIM THIỆN

MSSV: 90602325

2010

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA TPHCM Khoa môi trƣờng

1/1/2010

Page 2: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 2

ĐỒ ÁN MÔN HỌC KỸ THUẬT XỬ LÝ CHẤT THẢI (MSMH: 610080)

Thiết kế hệ thống xử lý nước thải cho nhà máy chế biến

sữa và các sản phẩm từ sữa với công suất Qtb

ngày = 500

m3 /ngày để chất lượng nước đầu ra đạt tiêu chuẩn xả

thải loại B TCVN 5945

Page 3: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 3

Mục lục

CHƢƠNG 1 Mở đầu…………………………………………………………................5

1.1 Tổng quan về ngành sữa…………………………………………………………...5

1.2 Các nguyên liệu sản xuất sữa và sản phẩm từ sữa…………………………………6

CHƢƠNG 2 Qui trình sản xuất…………………………………………………………7

2.1 Qui trình sản xuất của các sản phẩm từ sữa………………………………………..7

2.1.1 Sữa tƣơi uống………………………………………………………………...7

2.1.2 Sữa hộp……………………………………………………………………….7

2.1.3 Sữa chua……………………………………………………………………...9

2.1.4 Phô mai và bơ……………………………………………………………….11

2.2 Thuyết minh các qui trình………………………………………………………....12

2.2.1 Tiêu chuẩn hóa……………………………………………………………...12

2.2.2 Đồng hóa……………………………………………………………………12

2.2.3 Phối trộn…………………………………………………………………….12

2.2.4 Tiệt trùng UHT……………………………………………………………...12

2.2.5 Ủ chín……………………………………………………………………….12

2.2.6 Lạnh đông …………………………………………………………………..12

CHƢƠNG 3 Đặc trƣng nƣớc thải …………………………………………………….13

3.1 Các khâu sản xuất gây ô nhiễm…………………………………………………….13

3.2 Đặc tính nƣớc thải…………………………………………………………………13

CHƢƠNG 4 Sơ bộ nƣớc thải nhà máy………………………………………………...17

4.1 Yêu cầu thiết kế…………………………………………………………………….17

4.2 Đề xuất công nghệ………………………………………………………………….17

4.3 Tiểu chuẩn nƣớc thải loại B………………………………………………………..18

4.4 Thuyết minh công nghệ…………………………………………………………….18

4.5 Chất lƣợng nƣớc đầu vào của nhà máy…………………………………………….19

CHƢƠNG 5 Tính toán…………………………………………………………...........20

5.1 Bể tuyển nổi………………………………………………………………………...20

5.2 Bể UASB…………………………………………………………………………...23

Phục lục, catalogue

Page 4: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 4

Chương 1: Mở đầu

1. Tổng quan về ngành sữa

Chế biến sữa và các sản phẩm từ sữa đã trải qua nhiều thời kì cùng với sự phát triển của

khoa học kĩ thuật. Các quốc gia ở khu vực châu Âu và châu Mỹ là những nhân tố quan

trọng góp phần tác động đến sự thay đổi trong công nghệ chế biến sữa và các sản phẩm từ

sữa.

Những loại sữa từ động vật đang đƣợc sử dụng trên thế giới gồm có: sữa dê, sữa bò, sữa

cừu. Mỗi loài động vật sẽ cho sữa với tính chất khác nhau, trong đó, phổ biến nhất ở Việt

Nam là sữa bò. Do vậy, trong suốt phần trình bày này chỉ đề cập tới nguyên liệu là sữa bò.

Công nghiệp sản xuất và chế biến sữa đang phát triển không chỉ ở các nƣớc châu Âu,

châu Mỹ mà đang phát triển với tốc độ rất nhanh ở Việt Nam. Do đó, việc xử lý nƣớc thải

ngành sữa phải đƣợc quan tâm từ giai đoạn thiết kế nhà máy.

Sữa và các sản phẩm từ sữa đã gần gũi hơn với ngƣời dân, nếu trƣớc những năm 90 chỉ

có 1-2 nhà sản xuất, phân phối sữa, chủ yếu là sữa đặc và sữa bột ( nhập ngoại), hiện nay

thị trƣờng sữa Việt Nam đã có gần 20 hãng nội địa và rất nhiều doanh nghiệp phân phối

sữa chia nhau một thị trƣờng tiềm năng với 80 triệu dân.

Về mức tiêu thụ sữa trung bình của Việt Nam hiện nay khoảng 7,8 kg/ngƣời/năm tức

là đã tăng gấp 12 lần so với những năm đầu thập niên 90. Theo dự báo trong thời gian sắp

tới mức tiêu thụ sữa sẽ tăng từ 15-20% ( tăng theo thu nhập bình quân). Sản phẩm sữa là

sản phẩm dinh dƣỡng bổ sung ngoài các bữa ăn hàng ngày, với trẻ em, thanh thiếu niên và

những ngƣời trung tuổi – sữa có tác dụng lớn hỗ trợ sức khỏe. Trên thị trƣờng có rất

nhiều loại bột ngũ cốc, đồ uống tăng cƣờng sức khỏe… nhƣng các sản phẩm này về chất

lƣợng và độ dinh dƣỡng không hoàn toàn thay thế đƣợc sữa.

Một dây chuyền sản xuất sữa có giá trị trung bình khoảng vài chục tỷ, đó là một khoản

đầu tƣ không nhỏ chƣa tính đến các chi phí xây dựng nhà máy. Công đoạn quản trị chất

lƣợng (KSC) nguyên liệu đầu vào và đầu ra là hết sức quan trọng vì nó ảnh hƣớng đến chất

lƣợng của ngƣời tiêu dùng, sữa đầu vào nguyên liệu đã ít nhƣng chất lƣợng không đảm bảo

nên có nhiều nhà máy khi thu mua sữa tƣơi về phải bỏ đi vì chất lƣợng kém, không qua

đƣợc KCS đầu vào gây thất thu. Trong khi sản xuất, việc pha chế các sản phẩm từ sữa

cũng còn nhiều bất cập vì các tỉ lệ vitamin, chất dinh dƣỡng đƣợc pha trộn theo hàm lƣợng,

có thông tin đầy đủ trên bao bì

Nguồn cung nguyên liệu không ổn định, chất lƣợng chƣa đƣợc đảm bảo nên hầu hết

nguồn sữa này đƣợc tiêu thụ trực tiếp qua các cửa hàng sữa tại các thành phố lớn, còn các

công ty sữa sử dụng nguồn sữa nhập ngoại để chế biến những sản phẩm của mình, trên thị

trƣờng hiện tại có các sản phẩm chính nhƣ sau:

Sữa lỏng (Liquid Milk)-bao gồm sữa tƣơi, sữa đặc

Sữa bột (Powder Milk)

Sữa chua (Drink Yoghurt)

Page 5: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 5

Sữa có đƣờng giành cho trẻ em(Sweetened Children Milk)

Khi sữa thành phẩm đã xong, các doanh nghiệp sữa phải sử dụng vỏ hộp đạt tiêu chuẩn

để dễ dàng vận chuyển và bảo quản, hiện nay thị trƣờng chỉ có hai nhà cung cấp độc quyền

là Tetra Park-Thụy Điển và Combiblock-Đức, hai doanh nghiệp này còn là hai nhà cung

cấp phần lớn dây chuyển sữa ở Việt Nam. 2. Các nguyên liệu sản xuất sữa và sản phẩm từ sữa

Đường: Đƣờng đƣợc dùng để hiệu chỉnh chất khô và vị ngọt của sản phẩm. Một số loại

đƣờng thƣờng đƣợc sử dụng, nhƣ đƣờng latose, đƣờng saccaroze, đƣờng glucose, fructo…

Chỉ tiêu hóa lý quan trọng của đƣờng là độ ẩm, hàm lƣợng saccaroze, độ tro,

độ màu…

Sữa và các sản phẩm từ sữa: Trong sản xuất kem, các loại sữa có thể đƣợc sử dụng nhƣ

sữa tƣơi, sữa đặc, sữa bột nguyên cream…chất béo từ sữa nhƣ cream, bơ, chất béo khan…

Dầu thực vật: Ngƣời ta có thể dùng dầu đậu nành, dầu dừa, dầu hƣớng dƣơng hoặc dầu cải

để làm nguyên liệu sản xuất một số loại kem.

Chỉ tiêu hóa lý quan trọng của dầu thực vật: chỉ số acid, chỉ số peroxyc…Hàm lƣợng dầu

thực vật có thể chiếm từ 6 – 10% khối lƣợng kem thành phẩm. Dầu thực vật cũng đƣợc bảo

quản trong những điều kiện phù hợp.

Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản xuất kem là những hợp chất ƣa nƣớc,

thƣờng có chứa protein hoặc carbonhydrate. Mục đích là để quá trình lạnh đông nguyên

liệu sản xuất kem, các tinh thể đá xuất hiện sẽ có kích thƣớc nhỏ, nên kem đƣợc đồng nhất.

Các chất nhũ hóa: Chất nhũ hóa thƣờng là những hợp chất có tính ƣa nƣớc và ƣa béo.

Trong sữa có chƣa một số chất nhũ hóa, nhƣ lecithine, protein, phosphate…

nhƣng với hàm lƣợng thấp.

Lòng đỏ trứng gà cũng là một chất nhũ hóa thông dụng trong ngành sản xuất

kem, nhƣng giá thành cao.

Các chất tạo hương: Ngƣời ta sẽ dùng các chất có hƣơng khác nhau nhƣ các loại hoa quả

tự nhiên, hạt khô (đậu phộng, hạt điều, nho khô, hạt socola…), mức quả, nƣớc

quả…vanilla, dâu, sầu riêng, socola…

Chất màu: Mục đích của chất màu là làm tăng màu sắc và vẻ hấp dẫn cho kem.Có 2 loại

chất màu chính: chất màu tự nhiên và chất màu tổng hợp.

Các chất khác: Để bảo quản chất lƣợng kem, ngƣời ta bổ sung thêm một số loại acid hữu

cơ nhƣ acid citric, acid tatric… để tạo độ chua cần thiết cho kem và ức chế sự phát triển

của một số loại vi sinh có trong kem thành phẩm.

Page 6: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 6

Chương 2: Quá trình sản xuất

2.1 Qui trình

2.1.1Sữa tƣơi uống

-Sữa tƣơi thanh trùng

-Sữa tƣơi tiệt trùng

-Sữa hoàn nguyên

Qui trình sản xuất chung

Nhận sữa

Kiểm tra chất lƣợng

Làm lạnh bảo quản

Gia nhiệt

Li tâm làm sạch

Tiêu chuẩn hóa

Đồng hóa

Thanh trùng

Làm lạnh

Rót chai

Bảo quản

2.1.2 Sữa hộp

Khái niệm sữa hộp xuất phát từ việc bảo quản sữa vì sữa là sản phẩm giàu dinh dƣỡng

nên cũng là môi trƣờng thuận lợi cho vi sinh vật phát triển

Theo qui trình sản xuất, ngƣời ta chia sữa hộp thành 2 nhóm: sữa cô đặc và sữa bột.

Công đoạn chung chuẩn bị nguyên liệu cho sữa hộp

Page 7: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 7

Nhận sữa

Lọc

Làm lạnh

Tạm chứa

Tiêu chuẩn hóa

Đồng hóa

Thanh trùng

Cô đặc

a. Sữa cô đặc

Sau công đoạn xử lý chung nhƣ trên, sữa cô đặc đƣợc đƣa qua bộ phận rót hộp và tiệt

trùng.

b. Sữa bột

Sau công đoạn xứ lý chung nhƣ trên, sữa cô đặc đƣợc đƣa qua máy sấy. Sữa đƣợc làm

nguội sau sấy, rồi đóng gói và bảo quản

Qui trình sản xuất

Phối trộn nguyên liệu

Đồng hóa

Thanh trùng

Ủ chín

Bổ sung hƣơng liệu

Làm lạnh đông,thổi khí

Rót và khuôn, que

Làm lạnh sâu, tôi kem

Page 8: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 8

2.1.3Sữa chua

a. Sữa chua yoghurt

- Yoghurt dạng tĩnh

- Yoghurt dạng động

- Sữa chua uống

Sơ đồ công nghệ sữa chua uống

Chất ổn

định

đƣờng

mứt quả

Đồng hóa

Phối trộn

Đồng hóa

Rót vô

trùng

Làm lạnh

Thanh trùng

Lên men

Bảo quản

vài tháng

Đồng hóa

UHT

Rót Rót vô

trùng

Bảo quản 1

tháng

Bảo quản 2

tuần

Page 9: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 9

Sơ đồ công nghệ sữa chua tĩnh và động

Sữa chua dạng tĩnh Sữa chua dạng động

b. Sữa chua kefir

Qui trình sản xuất sữa chua kefir cơ bản giống sữa chua yoghurt, nhƣng nó đƣợc bổ sung

chủng vi sinh vật kefir

Chuẩn bị sữa để lên men

Cấy men

Rót Lên men

Lên men

Làm lạnh, ủ

chín

Làm lạnh,

Trộn hƣơng

Rót

Làm lạnh, ủ

chín

Mứt hoa quả

Page 10: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 10

2.1.4 Phô mai và bơ

Qui trình sản xuất phomat

Nhận sữa

Làm sạch

Tiêu chuẩn hóa

Thanh trùng

Làm nguội

Cấy men

Lên men giai đoạn 2

Cắt quện sữa, tách nƣớc

Ép thành bánh

Xử lý muối

Ngâm chín

Bao gói

Bảo quản

Qui trình sản xuất bơ

Nhận cream

Thanh trùng cream

Làm lạnh và ủ chín vật lý cream

Đảo trộn

Rửa hạt bơ

Trộn muối( nếu là bơ mặn)

Xử lý hạt bơ

Đóng gói

Bảo quản

Page 11: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 11

2.2 Thuyết minh qui trình

2.2.1 Tiêu chuẩn hóa

Mục đích: Trong phạm vi ở đây,khi nói đến tiêu chuẩn hóa sữa ngƣời ta chỉ đề cập tới 1 chỉ

tiêu đó là chất béo. Cần điều chỉnh sao cho thành phẩm có hàm lƣợng béo nhƣ đã định (ví dụ

nhƣ 3.2% hay 3.6% )

Có thể tiến hành tiêu chuẩn hóa sữa bằng 2 phƣơng pháp: bằng máy ly tâm tiêu chuẩn hóa tự

động hoặc bằng phối trộn. Tốt nhất là làm bằng máy ly tâm-điều chỉnh tự động làm đồng thời

2 nhiệm vụ là tiêu chuẩn hóa sữa và ly tâm làm sạch

2.2.2 Đồng hóa

Mục đích: Làm giảm kích thƣớc các cầu mỡ, làm cho chúng phân bố đều chất béo trong sữa,

làm cho sữa đƣợc đồng nhất. Đồng hóa có thể làm tăng độ nhớt của sữa lên chút ít nhƣng làm

giảm đáng kể quá trình oxi hóa, làm tăng chất lƣợng của sữa và các sản phẩm từ sữa

Các sản phẩm sữa sau khi đồng nhất sẽ đƣợc cơ thể hấp thụ dễ dàng

2.2.3 Phối trộn

Mục đích: Phối trộn đều các nguyên liệu sữa bột, nƣớc, đƣờng RE, chất ổn định, chất nhũ

hóa,…nhằm tạo ra sữa hoàn nguyên có thành phần các chất, tỷ trọng, độ nhớt nhƣ yêu cầu, tạo

điều kiện thuận lợi cho quá trình đồng hóa

2.2.4 Tiệt trùng UHT (Ultra High Temperature)

Mục đích: Quá trình tiệt trùng ở 138 -140 nhằm tiêu diệt toàn bộ các vi sinh vật có mặt

trong sữa, đồng thời góp phần loại bỏ những chất gây mùi khó chịu còn sót lại trong sữa. Nhờ

vậy thời gian bảo quản đƣợc kéo dài, chất lƣợng sản phẩm ổn định.

2.2.5 Ủ chín (ageing)

Mục đích: Hydrate hóa các chất ổn định protein và kết tinh chất béo. Ủ ở 2-5 trong khoảng

4 giờ

2.2.6 Lạnh đông

Mục đích: Thổi một lƣợng không khí vào hỗn hợp nguyên liệu để làm tăng thế tích của chúng.

Lạnh đông một phần nƣớc trong hỗn hợp tạo các tinh thể với kích thƣớc rất nhỏ, đồn nhất và

phân bố đều trong hỗn hợp.

Page 12: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 12

Chương 3: Công nghệ xử lý

3.1 Các khâu sản xuất gây ra ô nhiễm nguồn nước

Dựa vào qui trình công nghệ sản xuất,ta thấy nƣớc thải của nhà máy chủ yếu bao gồm

Nƣớc thải sản xuất:

- Nƣớc rửa bồn, nƣớc rửa chai, đóng chai…

- Nƣớc súc rửa các sản phẩm dƣ bên trong hoặc trên bề mặt của tất cả các

đƣờng ống, bơm, bồn chứa, thiết bị công nghiệp…

- Nƣớc thải từ nồi hơi, từ máy lạnh

- Dầu mỡ rò rỉ từ thiết bị và động cơ

- Khâu tiệt trùng và đóng hộp sữa: nƣớc rửa có chứa sữa do hao hụt

- Nhà máy chế biến các sản phẩm từ sữa: dịch khử protein có chứa nhiều latose

- Nƣớc thải từ nhà máy sản xuất phomai: loại nƣớc này chứa lactose và protein

Nƣớc thải sinh hoạt

- Đặc tính nƣớc thải trong nhà máy là hàm lƣợng hữu cơ cao, chủ yếu là

đƣờng,protein, acid béo và các chất có khả năng phân hủy sinh học

Tùy theo công nghệ sản xuất ra từng chủng loại sản phẩm sữa hay tùy theo công suất

nhà máy, xí nghiệp mà tính chất hóa lý của nƣớc thải cũng rất khác nhau.

3.2 Đặc trưng

Một số tính chất quan trọng của loại nƣớc thải này nhƣ sau:

-Tỉ lệ COD/BOD5 trong sữa là 1.4 và trong huyết thanh là 1.9

-Lƣợng thải theo tổng nito Kjeldahl ( TKN ) từ 1-20g trong 100ml sữa

-BOD5 trong nƣớc thải nói chung khoảng từ 700 -1600mg/L

-pH sau khi đồng nhất khoảng 7.5-8.8

3.3 Công nghệ xử lý

Theo phân tích thành phần nguồn thải nhƣ trên, thì nƣớc thải sản xuất sữa và sản phẩm

từ sữa chủ yếu chịu ảnh hƣởng chủ yếu bởi các yếu tố nhƣ ô nhiễm vô cơ, hữu cơ, rác, cát

bụi, dầu mỡ…

Vì thế các phƣơng pháp đƣợc đề xuất để nghiên cứu khả năng xử lý phù hợp với nguồn

thải này là:

- Xử lý bằng phƣơng pháp cơ học.

- Xử lý bằng phƣơng pháp hóa lý.

- Xử lý bằng phƣơng pháp sinh học.

3.3.1 Xử lý bằng phƣơng pháp cơ học.

Xử lý cơ học đƣợc đặt ở đầu hệ thống xử lý, nhằm loại bỏ các chất rắn, vô cơ và hữu

cơ, dầu mỡ, nhựa, tạp chất nổi, rác…

Page 13: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 13

Tùy theo đặc điểm các loại cặn trong rác thải, các công trình xử lý cơ học thƣờng đƣợc

sử dụng là:

- Song chắn rác ( thô, mịn, tinh..)

- Bể lắng cát

- Các loại bể lắng : lắng đứng, lắng ngang, lắng ly tâm…

- Bể điều hòa lƣu lƣợng

- Bể trung hòa (acid hoặc kiềm)

- Bể tách dầu mỡ

Việc lựa chọn phƣơng pháp xử lý phụ thuộc vào kích thƣớc rác, hạt lơ lửng, tính chất

hóa lý, nồng độ hạt lơ lửng, lƣu lƣợng nƣớc thải và độ sạch cần thiết phải đạt đƣợc theo yêu

cầu của nơi tiếp nhận.

3.3.2 Xử lý bằng phƣơng pháp hóa lý

Bản chất của quá trình xử lí nƣớc thải bằng phƣơng pháp hoá lí là áp dụng các quá trình

vật lý và hoá học để loại bớt các chất ô nhiễm ra khỏi nƣớc thải.

Phƣơng pháp hóa lý là một phƣơng pháp cơ bản để xử lý nƣớc thải. Các công trình thích

hợp đƣợc đề xuất nhƣ:

- Tuyển nổi

- Keo tụ

- Tạo bông…

Các phƣơng pháp này đƣợc ứng dụng để loại bỏ các hạt lơ lửng phân tán (rắn và lỏng),

khí tan, chất vô cơ và hữu cơ hòa tan trong nƣớc thải.

Ƣu điểm của phƣơng pháp hóa lý so với các phƣơng pháp khác hiện nay đang áp dụng

là:

- Có khả năng loại bỏ các chất độc hữu cơ không oxi hóa sinh học.

- Hiệu quả xủ lý cao và ổn định hơn

- Kích thƣớc hệ thống xử lý nhỏ hơn

- Độ nhạy đối với sự thay đổi tải trọng thấp hơn.

- Có thể tự động hóa hoàn toàn.

- Động học của quá trình hóa lý đã đƣợc nghiên cứu kĩ hơn.

- Phƣơng pháp hóa lý không cần phải theo dõi các hoạt động của sinh vật.

- Có thể thu hồi các chất có giá trị.

3.3.3 Xử lý bằng phƣơng pháp hóa sinh

Page 14: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 14

Bản chất của phƣơng pháp này là ứng dụng vi sinh vật (VSV) có trong nƣớc thải, chủ

yếu là vi khuẩn dị dƣỡng. Chúng sử dụng chất hữu cơ làm thức ăn, chuyển hóa chất hữu cơ,

chất độc hại thành chất vô cơ, khí đơn giản và nƣớc.

Vì thế, phƣơng pháp này đƣợc ứng dụng và đạt hiêu quả cao khi xử lý nƣớc thải có

chứa nhiều chất hữu cơ hòa tan và một số chất vô cơ nhƣ H2S, NH3, sunfua, nitrit…

Một số chất hữu cơ có khả năng đƣợc oxi hóa dễ dàng, còn một số chất khác hoàn toàn

không bị oxi hóa hoặc oxi hóa rất chậm. Dựa vào đó ngƣời ta có thể chia ra làm 2 loại: chất

hữu cơ dễ phân hủy sinh học và chất hữu cơ khó phân hủy sinh học.

Để xác định khả năng xử lý nƣớc thải bằng phƣơng pháp sinh học, ta thiết lập tỉ lệ BOD

và COD. Nếu BODtp /COD > 0.5 , nƣớc thải có khả năng đƣợc xử lý bằng phƣơng pháp sinh

học. Tuy nhiên, nƣớc thải này không đƣợc chứa các chất độc hại và các tạp chất muối kim

loại nặng. Đối với các chất vô cơ, ngƣời ta vẫn phải thiết lập ngƣỡng giá trị tối đa để không

gây độc cho vi sinh.

Có 2 phƣơng pháp chính để xử lý nƣớc thải bằng phƣơng pháp sinh học là hiếu khí và

yếm khí.

- Hiếu khí: sử dụng nhóm vi sinh hiếu khí, VSV đƣợc gieo cấy trong bùn hoạt tính

hoặc màng sinh học.

- Yếm khí: là phƣơng pháp xử lý không cần oxi. Chúng còn đƣợc áp dụng chủ yếu để

phân hủy cặn.

Các quá trình sinh học còn có thể diễn ra trong điều kiện tự nhiên hay các công trình

nhân tạo.

a. Xử lý nước thải trong điều kiện tự nhiên:

Trong điều kiện tự nhiên, các quá trình sinh học diễn ra trên:

o Các cánh đồng tƣới

o Cánh đồng lọc

o Ao sinh học

Tuy nhiên, vì diện tích đất xây dựng cho các công trình này thƣờng lớn, mà nhà

máy thì không đáp ứng đủ, nên các công trình tự nhiên này ít đƣợc áp dụng.

b. Xử lý nước thải trong các công trình nhân tạo.

Các công trình nhân tạo đƣợc tiến hành trong điều kiện hiếu khí hoặc kị khí, có thể

là các bể sục khí hoặc các thiết bị lọc sinh học.

o Hiếu khí:

Page 15: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 15

bể Aerotank: nƣớc thải đƣợc sục khí và hòa trộn với bùn hoạt tính. Có rất

nhiều dạng bể Aerotank nhƣ: 1 bậc không tái sinh và có tái sinh bùn, 2 bậc

không tái sinh và có tái sinh bùn…

thiết bị lọc sinh học (nhỏ giọt, cao tải, hoặc lọc với vật liệu lọc ngập trong

nƣớc): nƣớc thải đƣợc lọc qua lớp vật liệu bao phủ bởi màng vi sinh vật.

VSV sẽ oxi hóa các chất hữu cơ, sử dụng chúng làm nguồn năng lƣợng

cho sự phát triển.

o Kị khí (yếm khí): đƣợc ứng dụng để lên men cặn tạo thành trong xử lý hóa

sinh nƣớc thải sản xuất, cũng nhƣ để xử lý bậc 1 nƣớc thải rất đậm đặc (BOC

= 4– 5 g/l), chứa các chất hữu cơ có thể bị phân hủy bởi các vi sinh yếm khí.

bể UASB

bể lọc sinh học kị khí: thƣờng là bƣớc xử lý trƣớc xử lý hiếu khí.

Trong các công trình xử lý, kiểu công trình xử lý đƣợc chọn phụ thuộc vị trí nhà máy,

điều kiện khí hậu, nguồn cấp nƣớc, lƣu lƣợng thành phần nồng độ ô nhiễm của nƣớc thải.

Page 16: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 16

Chương 4: Đề xuất công nghệ

4.1 Yêu cầu thiết kế

Lƣu lƣơng nƣớc thải của nhà máy 500m3/h

Nƣớc thải sau xử lý đạt tiêu chuẩn loại B (TCVN5945-2005)

Diện tích đất xây dựng không hạn chế

Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN_5945:2005 Nƣớc thải công nghiệp-Tiêu chuẩn

thải, quy định giá trị giới hạn các thông số và nồng độ các chất ô nhiễm trong sản xuất

công nghiệp. Trong tiêu chuẩn quy định 3 mức thải A, B, C ứng với từng mục đích xả

thải vào thủy vực khác nhau:

Nƣớc thải đạt tiêu chuẩn thải loại A: có thể đổ vào thủy vực dùng làm nguồn nƣớc cho

mục đích sinh hoạt.

Nƣớc thải đạt tiêu chuẩn thải loại B: có thể đổ vào thủy vực nhận thải khác, trừ các thủy

vực quy định nhận nƣớc thải loại A.

Nƣớc thải đạt tiêu chuẩn thải loại C: chỉ đƣợc phép thải vào các nơi quy định nhƣ hồ

chứa nƣớc thải xây riêng, hoặc ống dẫn đến khu xử lý nƣớc thải tập trung…

Dƣới đây là các giá trị giới hạn mà công nghệ xử lý phải đạt đƣợc, trƣớc khi xả vảo

thủy vực cho phép.

4.2 Tiêu chuẩn nước thải loại B :TCVN 5945-2005

STT CHỈ TIÊU ĐƠN VỊ GIÁ TRỊ

1

2

3

4

5

6

7

8

pH

SS

BOD

COD

Dầu mỡ

TKN

P

Chloride

mg/L

5.5-9

100

50

80

20

60

6

600

Page 17: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 17

Sơ đồ qui trình xử l

Tuyển nổi

UASB

AEROTANK

Bể lắng II Bể chứa bùn

Nén khí

Nước đầu vào

Bể chứa bùn

Tuyển nổi

UASB

AEROTANK

Bể lắng II Bể chứa bùn

Bánh bùn

Máy ép bùn

Bể điều hòa

Hố thu gom

và chắn rác

Thổi khí

Nén khí Tuyển nổi

UASB

Mƣơng oxi hóa

Bể trung hòa

Rác

Khí biogas

Hệ thống thoát nước

Page 18: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 18

4.3 Thuyết minh công nghệ

- Nƣớc thải của nhà máy đƣợc tập trung tại hố thu gom

- Đầu tiên nƣớc thải đƣợc qua hố thu gom và song chắn rác để loại bỏ các tạp chất

lớn nhƣ cát sỏi bao ni lon..

- Sau đó nƣớc thải đƣợc bơm tới bể điều hòa để ổn định lƣu lƣợng và xử lý. Tại

đây có hệ thống sục khí để cung cấp O2 vào nƣớc cho vi sinh vật trong bùn tồn

tại và tăng sinh khối chuẩn bị cho quá trình xử lý sinh học. Kết hợp châm hóa

chất để điều chỉnh pH trong khoảng từ 6.5-7.5. Ở đây có đầu dò pH nhằm điểu

chỉnh lƣợng NaOH và H2SO4 cho vào

- Nƣớc từ bể điều hòa đƣợc dẫn qua bể tuyển nổi để loại bớt dầu mỡ, váng nổi, tạo

điều kiện cho quá trình xử lý sinh học phía sau. Váng nổi thu lại làm thức ăn cho

gia súc

- Nƣớc thải sau khi trung hòa sẽ đƣợc bơm vào bể UASB để thực hiện xử lý sinh

học kị khí. Nƣớc thải đƣợc đƣa vào từ đáy bể thông qua hệ thống phân phối

dòng vào. Nƣớc thải chuyển động từ dƣới lên và đi qua một tầng bùn ( lớp vi

sinh vật kị khí lơ lửng ). Trong điều kiện kị khí các hợp chất hữu cơ đƣợc phân

hủy thành các chất đơn giản hơn, có khối lƣợng phân tử nhỏ hơn. Khí tạo ra sẽ

bám vào các hạt bùn, nổi lên bề mặt, va chạm với tấm hƣớng dòng. Nhiệm vụ

của tấm hƣớng dòng là tách riêng khí, bùn và nƣớc. Bùn đã tách khí sẽ rơi xuống

lại tầng bùn lơ lửng. Khí sinh học sẽ đƣợc thu bằng hệ thống thu khí

- Nƣớc thải sẽ theo tấm chảy tràn chảy qua mƣơng oxi hóa nhằm xử lý triệt để

Phospho

- Nƣớc sau xử lý sẽ đƣợc chảy tràn qua bể lắng 2, bể lắng đƣợc hoạt động theo

phƣơng pháp lắng trọng lực. Tạp chất sẽ đƣợc lắng xuống, nƣớc sẽ đƣợc chảy

tràn qua bể khử trùng để loại bỏ các vi sinh vật gây bệnh rồi đƣợc thải ra nguồn

tiếp nhận. Tại đây có sự tuần hoàn bùn lại bể hiếu khí

- Bùn trong bể lắng II, ,bể UASB nếu nhiều quá sẽ đƣợc bơm ra bể chứa bùn. Bùn

dƣ sẽ đƣợc qua máy ép bùn, sau đó đem đóng bánh làm thức ăn gia súc

4.4 Chất lượng nước thải đầu vào của nhà máy

STT CHỈ TIÊU ĐƠN VỊ GIÁ TRỊ

1

2

3

4

5

6

7

8

pH

SS

BOD

COD

Dầu mỡ

TKN

P

Chloride

mg/L

4.4-9.4

850

2500

4900

228

27

49

480

Page 19: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 19

Chương 5 : Tính toán

5.1 Tính toán lưu lượng thiết kế

Lƣu lƣợng trung bình ngày : Qngày = 500m3/ngày

Lƣu lƣợng trung bình giời : Qh =

= 20.83 m3/h

5.2 Tính toán bể tuyển nổi

Các thông số tính toán Thông số Giá trị

Trong khoảng Đặc trƣng

Áp suất,kN/m2 170 475 270 340

Tỉ số khí: rắn 0.03 0.05

Chiều cao lớp nƣớc,m 1 3

Tải trọng bề mặt,m3/m2 ngày 20 325

Thời gian lƣu nƣớc, phút

- Cột áp lực

0.5 3

Mức độ tuần hoàn,% 5 120

(Nguồn:Xử lý nước thải đô thị và công nghiệp-Tính toán thiết kế công trình-Lâm Minh Triết)

5.2.1 Tính toán kích thước bể

Với bể tuyển nổi không có tuần hoàn nƣớc,áp suất yêu cầu cho cột áp lực đƣợc tính

theo công thức sau:

=

(Nguồn:Xử lý nước thải đô thị và công nghiệp-Tính toán thiết kế công trình-Lâm Minh

Triết)

Trong đó:

A/S : tỉ số khí/ chất rắn,mL khí /mg chất rắn f :phần khí hòa tan ở áp suất P, thông thường f= 0.05 sA : độ hòa tan của khí,mL/L Sa : hàm lượng bùn,mg/L p : áp suất,atm, được xác đinh bởi

P= ,

, ( kPa)

Chọn A/S = 0.03 Sa = SS = 850 x ( 1 0 1 =765 mg/L sau khi đi qua song chắn rác ) sA= 16.4 mL/L

Page 20: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 20

0.03 =

Vậy P = 4.392 atm = 455 kPa Lƣợng khí cần cung cấp

A/S= 0.03 => A = 0.03S

Với S là lƣợng cặn đƣợc tách ra trong 1 đơn vị thờigian

S = Q Sa =

765

= 266 g/ph

Dƣới áp suất 4.392 atm thì lƣợng khí dùng để bão hòa là 70%

A =

= 11.4 g/ph

Khối lƣợng riêng không khí = 1.293 kg/m3

Lƣợng không khí cần là =

= 8.8 10-3

m3/ph = 8.8 (l/ph)

Chọn

Bể tuyển nổi hình chữ nhật

Tải trọng bề mặt LA = 50m3/m

2 ngày

Diện tích bề mặt tuyển nổi

A =

=

à

à

10 m2

Chọn

Chiều dài L = 4m

Chiều rộng B = 2.5m

Chiều cao H = 2.5m

Thể tích bể tuyển nổi

V = L B H = 4 2.5 2.5 = 25 m3

Thời gian lƣu nƣớc của bể tuyển nổi

t =

=

/ = 1.2h = 72 phút

Hiệu suất xử lý COD = 50%

Hàm lƣợng COD sau tuyển nổi

Page 21: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 21

4900 ( 1 – 50% ) = 2450 mg/L

Hiệu suất xử lý BOD = 36%

Hàm lƣợng BOD sau tuyển nổi

2500 (1 – 36% ) = 1600 mg/L

Hiệu suất xử lý SS = 90%

Hàm lƣợng SS sau tuyển nổi

765 ( 1 – 90% ) = 76.5 mg/L

Hiệu suất xử lý dầu mỡ = 85%

Hàm lƣợng dầu mỡ sau tuyển nổi

228 ( 1 – 85% ) = 34.2 mg/L

Lƣợng chất lơ lửng và dầu mỡ thu đƣợc mỗi ngày

Mv(ss) = (765mg/L 90% + 228 85% ) 500m3/ngày 1kg/1000g = 441 kg SS/ngày

5.2.2 Chọn máy cấp khí

Với lƣu lƣợng khí cần cung cấp :A = 8.8 (l/ph) và áp suất là 455kPa ta chọn máy cấp

khí có Qkhí = 10.10-3

(m3/ph) , P = 500kPa

5.2.3 Tính toán bơm vào bể tuyển nổi

Áp dụn phƣơng trình bernouly cho 2 mặt cắt từ bể điều hòa vào bể tuyển nổi

z1 +

+

+ Hb = z2 +

+

+

Hb = (z1- z2 ) +(

-

) +(

-

) +

Với

z1-z2 = 2 : độ cao chênh lệch giƣa bể điều hòa và bể tuyển nổi

= 0 : áp năng của 2 bể

Hệ số tổn thất đƣờng ống = 0.032

Tổng chiều dài ống dẫn từ bể điều hòa tới bể tuyển nổi = 4m

Page 22: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 22

Tổn thất qua co 90 : =4x1.1 =4.4

Tổn thất qua van 2 chiều là = 1x17.3 = 17.3

Tổn thất qua co hẹp đột ngột = 2x0.57=1.14

Vậy, tổng tổn thất là = 4.4 + 17.3+ 1.14 = 22.84

Vận tốc bơm vào bể tuyển nổi là

V =

=

=

= 4.2 m/s

Vậy tổn thất từ mặt cắt 1-1( bể điều hòa) tới mặt cắt 2-2( bể tuyển nổi):

=(

+ )

= (

+22.84)

= 23.27

Cột áp bơm Hb = 2+23.27 = 25.27

Công suất bơm tuyển nổi

N =

Với

Q = 500m2/ngày = 5.8x10-3

m/s

Khối lƣợng riêng của nƣớc = 1000kg/m3

Hiệu suất máy bơm = 0.85

N =

= 1.68 kW = 2.2 HP

Vậy chọn bơm ly tâm có công suất 2.5 HP 5.3 Bể kị khí UASB

5.3.1 Tính toán kích thước bể

Thông số đầu vào :

Q = 500m3/ngày

SS = 76.5 mg/L

BOD = 1600 mg/L

COD = 2450 mg/L

Dầu mỡ = 34.2 mg/L

Với hiệu quả xử lí của bể UASB là 70% thì lƣợng COD đầu ra là

2450 ( 1- 70%) = 735 mg/L Lƣợng COD cần xử lý là :

2450 – 735 = 1715 mg/L = 1.715 kg/m3

Lƣợng COD cần khử trong 1 ngày là

G=1.715 kg/m3 500m

3/ ngày = 857.5 kg/ ngày

Chọn tải trọng xử lý trong bể UASB: L=7kg/m3 ngày đêm

Page 23: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 23

(Nguồn Xứ Lý Nước Thải Đô Thị và Công Nghiệp-Lâm Minh Triết )

Thể tích phần xử lí yếm khí cần thiết

Vk =

=

= 122.5 m

3

Chọn chiều cao phần xử lý yếm khí H1 = 5m

Diện tích bề mặt bể :

F =

=

= 24.5 m

2

Chọn kích thƣớc bể L B = 5m 5m

Chiều cao phần lắng H2 = 1.2m ( hl 1m)

Chiều cao bảo vệ H3 = 0.3m

Chiều cao tổng cộng của bể Hbể = Hk+ h2 + h3= 5 + 1.2 + 0.3 = 6.5 m

Vậy kích thƣớc xây dựng bể UASB là L B H = 5 5 6.5

Thời gian lƣu nƣớc trong bể :

t =

=

/ = 7.44 h ( trong khoảng cho phép )

Thời gian lƣu nƣớc từ 7 12h

Trong bể thiết kế 2 ngăn lắng.Nƣớc đi vào sẽ đƣợc tách bằng các tấm chắn khí đặt

nghiêng 1 góc = 60 ( với = 5 60 Gọi Hlắng là chiều cao toàn bộ ngăn lắng

tg 55 = ắ

H lắng =

tg55 - H3 =

tg60 - 0.3 = 1.87m

Kiểm tra yêu cầu thiết kế : ắ

30%

100% 35% 30% ( thỏa yêu cầu )

Thời gian lƣu nƣớc trong ngăn lắng ( tlắng 1

Page 24: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 24

tlắng = ắ

=

=

/ = 1.3h ( thỏa yêu cầu )

5.3.2 Tấm chắn khí và tấm hướng dòng

Khoảng cách giữa 2 tấm chắn khí là b

Vận tốc nƣớc qua khe vào ngăn lắng (vqua khe = 9 ÷ 10 m/h)

( Nguồn :Trịnh Xuân Lai – Tính toán thiết kế các công tình xử lý nước thải NXB

Xây Dựng, năm 2000)

Chọn vqua khe = 9m/h Ta có:

hmbmmkhe

hm

S

Qv

khe

quakhe /944

)/(24/500 3

b= 0,145m=145 mm

Trong bể UASB, ta bố trí 4 tấm hƣớng dòng và 8 tấm chắn khí, các tấm này đặt

song song với nhau và nghiêng so với phƣơng ngang một góc 600

Tấm chắn khí dưới

Dài = B = 5 m

Rộng = mHH

blang

78.060sin

2,187.1

55sin 00

2

1

Chiều rộng = 1000 mm

Tấm chắn khí trên

Đoạn xếp mí của 2 tấm chắn khí lấy bằng 400mm.

Dài = B = 5m

Rộng = 0,25 m + 0

32

60sin

hHH

Tấm hƣớng dòng: đƣợc đặt nghiêng so với phƣơng ngang một góc và

cách tấm chắn khí dƣới 1m

Với h = 1×sin(900 – 60

0 ) = 0.5m

Rộng = mm 55.160sin

5.03,02,14,0

0

Chiều rộng = 1.6 m= 1600 mm

Tấm hướng dòng

.

Khoảng cách từ đỉnh tam giá của tấm hƣớng dòng đến tấm chắn khí dƣới

l =

=

= 167mm 170mm

Page 25: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 25

Đoạn nhô ra của tấm hƣớng dòng nằm bên dƣới khe hở từ 10÷20 cm. Chọn mỗi bên

nhô ra 15 cm D= 2x l +2x150 = 2x170+2x150 = 640mm

Chiều rộng tấm hƣớng dòng:

mm

D

b 37060sin

2640

60sin

2003

b3 400mm

Chiều dài tấm hƣớng dòng: B = 5 m

5.3.3 Tính máng thu nước

Máng bê tông

Máng thu nƣớc đƣợc thiết kế theo nguyên tắc máng thu của bể lắng, thiết kế 2 máng thu

nƣớc đặt giữa bể chạy dọc theo chiều dài của bể. Vận tốc nƣớc chảy trong máng:

0,6÷0,7 m/s (Nguồn:Xử lý nước cấp,Nguyễn Ngọc Dung, NXB Xây Dựng, 1999)

Chọn Vmáng= 0,6 m/s

Diện tích mặt cắt ƣớt của mỗi máng:

Q = 500 m3/ ngày = 20.83 m

3/h = 5.79 10

-3 m

3/s

A=

á =

/

= 0.0048 m

2

Chọn

Bề rộng máng = 300mm

Chiều cao máng = 150mm

Máng bê tông cốt thép dày 65 mm, có lắp thêm máng răng cƣa thép tấm không

gỉ, đƣợc đặt dọc bể, giữa các tấm chắn khí. Máng có độ dốc 1% để nƣớc chảy dễ dàng

về phần cuối máng. Tại đây có đặt ống thu nƣớc 90 bằng thép để dẫn nƣớc sang bể

sinh học thiếu khí

5.3.4 Máng răng cưa:

Máng tràn gồm nhiều răng cƣa hình chữ V.

Chiều cao một răng cƣa: 50 mm

Chiều dài đoạn vát đỉnh răng cƣa: 100 mm

Chiều cao cả thanh: 250 mm

Khe dịch chỉnh: Cách nhau 450 mm

Bề rộng khe: 12 mm

Chiều cao: 1000 mm

5.3.5 Tính lượng khí sinh ra và ống thu khí

Lƣợng khí sinh ra

Lƣợng khí sinh ra trong bể = 0.5 m 3/kgCODloaịbỏ

Page 26: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 26

(Nguồn:Metcalf & Eddy – Waste water engineering Treating, Diposal, Reuse,

MccGraw-Hill, Third edition, 1991)

Qkhí = 0,5 m3

/kgCODloaịbỏ 857.5 kgCODloaịbỏ /ngaỳ

= 428.75 m3/ngaỳ = 17.86 m

3/h = 0,005 m

3/s

Lƣợng khí methane sinh ra = 0,35 /kgCODloaịbỏ

QCH4 = 0,35 m3kgCODloaịbỏ 875. kgCODloaịbỏ

= 119,4 m3/ngaỳ

Tính ống thu khí

Chọn vận tốc khí trong ống Vkhí = 15 m/s

Đƣờng kính ống dẫn khí :

Dkhí =

=

= 0.021 m = 21mm

Chọn đƣờng kính ống 25 nhựa PVC của nhựa Bình Minh số hiệu PN12.5 ( trong = 25)

Kiểm tra vận tốc khí :

V khí = 2

4

xD

xQkhí

=

2021,0

005,04

x

x

= 14.4 m/s

5.3.6 Tính lượng bùn sinh ra và ống xả bùn :

Lƣợng bùn sinh ra

Lƣợng bùn sinh ra trong bể = 0,05 : 0,1 g VSS/g COD loaị bỏ .

( Nguồn :Metcalf & Eddy – Waste water engineering Treating, Diposal, Reuse,

MccGraw-Hill, Third edition, 1991)

Khối lƣợng bùn sinh ra trong một ngày

Mbùn = 0,05 kg VSS/kg CODloại bỏ x 857.5 VSS/kg CODloại bỏ /ngày

=42.9 kg VSS/ngày

1 m3 bùn 260 kgVSS

( Nguồn : Anaerobic Sewage Treament ,Adianus C.van Haander and Gatze

lettinna,trang 91 ).

Thể tích của bùn sinh ra trong một ngày

Vbùn = P

M buøn = )/(260

)/(9.42

ngaykgVSS

ngaykgVVS = 0,165m

3/ngày

Lƣợng bùn sinh ra trong một tháng = 0,165 x30 = 4.95 m3 /tháng

Chiều cao của bùn trong 1 tháng :

hbùn =

=

= 0.2 m/tháng

Chọn thời gian xả bùn 1-3 tháng một lần

Thể tích bùn sinh ra trong 3 tháng

Page 27: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 27

Vbùn = 4.95 ( m3/tháng)x3 (tháng) = 14.85 m

3

Chọn thời gian xả bùn là 3 giờ .Lƣu lƣợng bùn xả ra :

Qbùn =

=

= 4.95 m

3/h

Chọn nhánh thu bùn đƣờng kính = 60mm

5.3.7 Hệ thống phân phối nước trong bể

Với loại bùn dạng hạt ,tải trọng > 4 kgCOD /m3.ngày thì số điểm phân phối nƣớc trong

bể cần thỏa 2 m2 trên đầu phân phối .

Số đầu phân phối cần : daum

x

/2

552

= 12 đầu

Chọn 1 đầu phân phối .

Nƣớc từ bể acid đƣợc bơm qua bể UASB theo đƣờng ống chính ,phân phối đều ra 4 ống

nhánh nhờ hệ thống van và đồng hồ đo lƣu lƣợng đặt trên từng ống .

Vận tốc nƣớc trong ống chính ( là ống đẩy của bơm ): Vchính = 1,5 : 2,5 m/s

Chọn Vchính = 2 m/s

Chọn đƣờng kính ống chính :

Dchính = chínhV

Q

.

4

=

= 0.061 m =60mm

Sử dụng ống inox 60 (trong = 60) làm ống chính .

Kiểm tra vận tốc nƣớc trong ống chính

Vchính = chínhS

Q=

/ = 1.8 m/s

Vận tốc trong ống nhánh : Vnhánh = 1 : 3 m/s

Chọn Vnhánh = 2 m/s .

Lƣu lƣợng nƣớc trong mỗi ống nhánh

Qnhánh = 4

Q=

4

/83,20 3 hm= 5,21 m

3/h

Đƣờng kính ống nhánh

Dchính =

á =

2.

)3600/21,5(4

x

x

= 0,03 m = 30 mm

sử dụng ống inox 34 (trong = 30) để dẫn nƣớc phân phối trong UASB.

Kiểm tra vận tốc nƣớc trong ống nhánh :

Vnhánh = nhanhS

Q=

22

3

)4/(

)/(3600/21,5

m

sm

= 2,05 m/s

5.3.8 Bơm

Lƣu lƣợng cần bơm Q = 20,83 m3/h.

Page 28: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 28

Cột áp của bơm : H = Z + h (m H2O)

Z : khoảng cách từ mặt nƣớc bể Acid đến mặt nƣớc bể UASB .

h : tổng tổn thất của bơm ,bao gồm tổn thất cục bộ ,tổn thất dọc đƣờng ống ,tổn thất

qua lớp bùn lơ lửng trong bể UASB.

Một cách gần đúng ,chọn

o Z = 4 m H2O

o h = 7 m H2O

o = 80%

H = 4+ 7 = 11 m H2O

Công suất yêu cầu trên trục bơm :

N =.1000

... HgpQ =

8,0.1000

11/81,9/1000)3600/83,20( 233

x

mxsmxmkgxm = 0,78kw

Vậy chọn bơm có công suất 1,5 kw ( 2HP )

Page 29: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 29

Phụ lục Catalogue ống tráng kẽm, dùng để dẫn nƣớc xuyên tƣờng

Ống thép mạ kẽm - hàng SeAH

Hạng Đ.kính trong danh

nghĩa Đường kính Chiều

dầy Trọng lượng Giá

A (mm) B (inch) ngoài mm kg/m

BS - A1 15 1/2 þ21.2 1.9 0.914

20 3/4 þ26.65 2.1 1.284

25 1 þ33.5 2.1 1.642

25 1 þ33.5 2.3 1.787

32 1-1/4 þ42.2 2.1 2.092

32 1-1/4 þ42.2 2.3 2.26

40 1-1/2 þ48.1 2.5 2.83

50 2 þ59.9 2.6 3.693

65 2-1/2 þ75.6 2.9 5.228

80 3 þ88.3 2.9 6.138

100 4 þ113.45 2.9 7.938

100 4 þ113.45 3.2 8.763

BS - L 15 1/2 þ21.2 2.0 0.947

20 3/4 þ26.65 2.3 1.381

25 1 þ33.5 2.6 1.981

32 1-1/4 þ42.2 2.6 2.54

40 1-1/2 þ48.1 2.9 3.23

50 2 þ59.9 2.9 4.08

65 2-1/2 þ75.6 3.2 5.71

80 3 þ88.3 3.2 6.72

100 4 þ113.45 3.6 9.75

BS - M 15 1/2 þ21.4 2.6 1.21

20 3/4 þ26.9 2.6 1.56

Page 30: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 30

25 1 þ33.8 3.2 2.41

32 1-1/4 þ42.5 3.2 3.1

40 1-1/2 þ48.4 3.2 3.57

50 2 þ60.3 3.6 5.03

65 2-1/2 þ76.0 3.6 6.43

80 3 þ88.8 4.0 8.37

100 4 þ114.1 4.0 10.939

100 4 þ114.1 4.5 12.2

Ống thép mạ kẽm - hàng Việt Đức

Hạng Đ.kính trong danh

nghĩa Đường kính Chiều

dầy Trọng lượng Giá

A (mm) B (inch) ngoài mm kg/m

BS - A1 15 1/2 þ21.2 1.9 0.914

20 3/4 þ26.65 2.1 1.284

25 1 þ33.5 2.1 1.642

25 1 þ33.5 2.3 1.787

32 1-1/4 þ42.2 2.1 2.092

32 1-1/4 þ42.2 2.3 2.26

40 1-1/2 þ48.1 2.5 2.83

50 2 þ59.9 2.6 3.693

65 2-1/2 þ75.6 2.9 5.228

80 3 þ88.3 2.9 6.138

100 4 þ113.45 2.9 7.938

100 4 þ113.45 3.2 8.763

BS - L 15 1/2 þ21.2 2.0 0.947

20 3/4 þ26.65 2.3 1.381

25 1 þ33.5 2.6 1.981

32 1-1/4 þ42.2 2.6 2.54

40 1-1/2 þ48.1 2.9 3.23

Page 31: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 31

50 2 þ59.9 2.9 4.08

65 2-1/2 þ75.6 3.2 5.71

80 3 þ88.3 3.2 6.72

100 4 þ113.45 3.6 9.75

BS - M 15 1/2 þ21.4 2.6 1.21

20 3/4 þ26.9 2.6 1.56

25 1 þ33.8 3.2 2.41

32 1-1/4 þ42.5 3.2 3.1

40 1-1/2 þ48.4 3.2 3.57

50 2 þ60.3 3.6 5.03

65 2-1/2 þ76.0 3.6 6.43

80 3 þ88.8 4.0 8.37

100 4 þ114.1 4.0 10.939

100 4 þ114.1 4.5 12.2

Ống thép mạ kẽm - hàng Vinapipe

Hạng Đ.kính trong danh

nghĩa Đường kính Chiều

dầy Trọng lượng Giá

A (mm) B (inch) ngoài mm kg/m

BS - A1 15 1/2 þ21.2 1.9 0.914

20 3/4 þ26.65 2.1 1.284

25 1 þ33.5 2.1 1.642

25 1 þ33.5 2.3 1.787

32 1-1/4 þ42.2 2.1 2.092

32 1-1/4 þ42.2 2.3 2.26

40 1-1/2 þ48.1 2.5 2.83

50 2 þ59.9 2.6 3.693

65 2-1/2 þ75.6 2.9 5.228

80 3 þ88.3 2.9 6.138

100 4 þ113.45 2.9 7.938

Page 32: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 32

100 4 þ113.45 3.2 8.763

BS - L 15 1/2 þ21.2 2.0 0.947

20 3/4 þ26.65 2.3 1.381

25 1 þ33.5 2.6 1.981

32 1-1/4 þ42.2 2.6 2.54

40 1-1/2 þ48.1 2.9 3.23

50 2 þ59.9 2.9 4.08

65 2-1/2 þ75.6 3.2 5.71

80 3 þ88.3 3.2 6.72

100 4 þ113.45 3.6 9.75

BS - M 15 1/2 þ21.4 2.6 1.21

20 3/4 þ26.9 2.6 1.56

25 1 þ33.8 3.2 2.41

32 1-1/4 þ42.5 3.2 3.1

40 1-1/2 þ48.4 3.2 3.57

50 2 þ60.3 3.6 5.03

65 2-1/2 þ76.0 3.6 6.43

80 3 þ88.8 4.0 8.37

100 4 þ114.1 4.0 10.939

100 4 þ114.1 4.5 12.2

Page 33: ĐỒ ÁN MÔN HỌC - dulieu.tailieuhoctap.vndulieu.tailieuhoctap.vn/books/luan-van-de-tai/luan-van-de-tai-cd-dh/... · Các chất ổn định: Các chất ổn định trong sản

Đồ án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải ngành sữa

Khoa Môi Trƣờng, ĐHBK TPHCM

Nguyễn Kim Thiện

MSSV : 90602325 33

Catalogue ống dẫn nƣớc bằng thép không gỉ

Diameter(mm)

DN.(mm) Outside Diameter

l

(mm)

PN 4

e

(mm)

PN 5

e

(mm)

PN 6

e

(mm)

PN 8

e

(mm)

21 21.0 + 0.3 32 - - - -

27 26.4 +0.2 32 - - - -

34 34.0 -0.3 34 - - - 1.3 +0.3

42 42.0 +0.2 42 - - 1.5 +0.3 1.7 +0.3

48 48.2 +0.2 60 - - 1.6 +0.3 1.9 +0.4

60 60.0 -0.3 60 - 1.5 +0.3 1.8 +0.4 2.3 +0.4

75 75.0 +0.3 70 - 1.85 +0.3 2.2 + 0.4 2.9 +0.5

90 90.0 +0.3 79 1.9 +0.3 2.2 +0.4 2.7 +0.5 3.5 +0.6

110 110.0 +0.3 91 2.2 +0.4 2.7 +0.5 3.2 +0.5 4.2 +0.6

125 125.0 +0.4 100 2.5 +0.5 3.1 +0.6 3.7 +0.6 4.8 +0.7

140 140.0 +0.5 109 2.8 +0.5 3.5 +0.6 4.1 +0.6 5.4 +0.7

160 160.0 +0.5 121 3.2 +0.5 4.0 +0.6 4.7 +0.7 6.2 +0.8

180 180.0 +0.6 133 3.6 +0.6 4.4 +0.6 5.3 +0.7 6.9 +0.9

200 200.0 +0.6 145 3.9 +0.6 4.9 +0.7 5.9 +0.8 7.7 +1.0

225 225.0 +0.7 160 4.4 +0.6 5.5 +0.8 6.6 +0.9 8.6 +1.1

250 250.0 +0.8 175 4.9 +0.7 6.2 +0.8 7.3 +0.9 9.6 +1.2

280 280.0 +0.9 193 5.5 +0.8 6.9 +0.9 8.2 +1.0 10.7 +1.3

315 315.0 +1.0 214 6.2 +0.8 7.7 +1.0 9.2 +1.1 12.1 +1.4

355 355.0 +1.1 238 7.0 +0.9 8.7 +1.1 10.4 +1.2 13.6 +1.6

400 400.0 +1.2 265 7.8 +1.0 9.8 +1.2 11.7 +1.4 15.3 +1.7

450 450.0 +1.4 295 8.8 +1.1 11.0 +1.3 13.2 +1.5 17.2 +1.9

500 500.0 +1.5 325 9.8 +1.2 12.3 +1.4 - -

- Manufactured in accordance with ISO 4422:1996 (TCVN 6151:2002)

- L: The standard length of pipe 4000+10 mm

- e: Wall thickness

- l : The length of sockets

- PN : Nominal Pressure (Bar) (1Bar = 0.98 Kg/cm2)

- The length and wall thickness of pipe can be changed to meet customer's demand

- Sockets manufactured in accordance with DIN 19532

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. LÂM MINH TRIẾT, NGUYỄN THANH HÙNG, NGUYỄN PHƢỚC DÂN - XỬ LÝ

NƯỚC THẢI ĐÔ THỊ & CÔNG NGHIỆP. Tính toán thiết kế công trình. NXB ĐHQG

TPHCM.

2. NGUYỄN PHƢỚC DÂN - Giáo trình Kỹ thuật xử lý nước thải.

3. BÙI XUÂN THÀNH - Giáo trình Kỹ thuật xử lý nước thải.

4. NGUYỄN VĂN PHƢỚC, NGUYỄN THỊ THANH PHƢỢNG – Giáo trình kỹ thuật xử

lý chất thải công nghiệp. NXB Xây Dựng.