dünya futbolu futbol para ligi - deloitte united states · deloitte futbol para ligi 2017 | giriş...
TRANSCRIPT
A
Dünya Futbolu Futbol Para LigiSpor Hizmetleri GrubuOcak 2017
Deloitte Football Money League 2017 | Section title goes here
B
Manchester United, 2003/04 sezonundan bu yana ilk kez 515 milyon Pound’luk rekor gelir ile Para Ligi’nde yeniden birinciliğe yükseldi. Bu sene 20.’sini yayınladığımız Futbol Para Ligi raporuna giren ilk üç kulüp, 1996/97 sezonunda yaptığımız ilk rapora giren ilk üç takımla aynı. Farklı olarak, bu üç kulüp Manchester United, FC Barcelona ve Real Madrid, 2015/16 sezonunda o zamanlarda elde ettikleri gelirin yedi katından fazlasını kazandılar.
01
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İçindekiler
Giriş 02
Yükselenler ve düşenler 07
Dünya Futbolu 08
Deloitte Futbol Para Ligi 10
Spora daha çok kazandırmak 40
İçindekiler
EditörDan Jones
Yardımcı editörTimothy Bridge
YazarlarSamuel Boor, Matthew Green, Chris Hanson and Christopher Winn
Spor Hizmetleri GrubuTelefon: +44 (0)161 455 8787PO Box 500, 2 Hardman Street, Manchester, M60 2AT, UKE-posta: [email protected]/sportsbusinessgroup
Ocak 2017
02
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | Giriş
Deloitte, bu sene 20.’sini yayınladığı Futbol Para Ligi raporunda yine dünyanın en popüler spor dalında en yüksek kazancı sağlayan kulüplerin profilini çıkarıyor. 2015/16 sezonu sona erdikten sadece sekiz ay sonra yayınlanan Para Ligi, kulüplerin birbirleriyle karşılaştırılan mali performanslarının en güncel ve güvenilir analizini sunmaktadır.
Stadyum seyircisi, dünya çapındaki taraftar kitlesi, yayın izleyicisi ve sahadaki başarı gibi, kulüpleri karşılaştırmak için kullanılabilecek mali olan ve olmayan bir takım ölçütler vardır. Para Ligi, kulüplerin (bilet ve kurumsal ağırlama satışları da dahil olmak üzere) maç gününden, (yerel liglere, kupalara ve Avrupa kulüpleri müsabakalarına katılımlarından doğan yayın geliri payları da dahil olmak üzere) yayın haklarından ve (sponsorluk, mağazacılık, stadyum turları ve diğer ticari operasyonlar da dahil olmak üzere) ticari kaynaklardan gelir elde etme becerilerine odaklanarak kulüpleri bu temelde sıralamaktadır.
FantastikFutbolun sürekli değişen mali manzarası, son 20 yılda olağanüstü ve büyüleyici bir hal almıştır.
1996/97 sezonunu konu alan Deloitte Futbol Para Ligi ilk kez yayınlandığında, tablonun zirvesinde 88 milyon Pound gelirle Manchester United vardı. 2017’ye uzanan 20 yıl hızla geçmiş ve United, 1997 yılındakinden yaklaşık altı kat daha büyük bir gelirle, 11 yıllık İspanya hakimiyetinin ardından birinci sırayı Real Madrid’den almıştır.
Giriş
Deloitte Futbol Para Ligi kapsamında bugüne kadar yapılan 20 raporda, dünya genelinde ilk 20’de 11 farklı ligden 42 farklı takım yer almış, bunların arasında sadece 10 takım her zaman ilk 20’de kalmayı başarabilmiştir. Nadiren ‘büyük beş’ Avrupa Ligi dışından gelen kulüpler de Para Ligi’nde ilk 20’de görünürken; İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya’dan gelen kulüplerin hakimiyeti, özellikle son yıllarda daha belirgin hale gelmiştir.
Bu hakimiyet, sadece Para Liginin değil, futbol dünyasının genelinde de yaygın olan, artan kutuplaşma eğilimini yansıtmaktadır. 1997 yılında ilk 20’ye girenlerden en çok kazanan ve en az kazanan iki kulüp arasındaki gelir oranı 3,2:1 idi. Bu oran bu yılki yayında 4:1 olmuştur. Avrupa’daki ‘büyük beş’ ligin dışındaki liglerden gelen en büyük kulüpler bile en iyi 20 futbol takımı arasına girmek için mücadele ediyorlar. Bu yılki rapor, Avrupa dışından bir kulübün ‘Dünya Futbolu’ bölümündeki Para Liginde bir yer bulma ihtimalini değerlendirerek Avrupa dışında görülen bazı trendleri de ele almaktadır.
Büyük başarı20. Para Ligi raporunda 600 milyon Avroluk gelir bariyerinin ilk kez aşıldığına ve Manchester United, Barcelona ve Real Madrid olmak üzere üç kulübün birden bu başarıya ulaştığına şahit olduk. Barcelona Para Ligi ‘El Clásico’ derbisini kazanarak Real Madrid’i çok küçük bir farkla ikinci sıraya iterken güçlü bir ticari büyüme ile UEFA Şampiyonlar Ligi’ne geri dönen Manchester United ise Para Liginde liderlik tacını aldı.
Son üç yıldır Para Ligi ilk onda aynı kulüpler yer alırken, ilk beşinin sıralamasının değiştiği gözlenmektedir. Real Madrid ile Manchester United yer değiştirmiş, Bayern Münih bir sıra yükselerek dördüncülüğe ve Manchester City bir sıra yükselerek bu güne kadar ulaştığı en yüksek sıra olan beşinciliğe çıkmış, Paris Saint-Germain iki sıra gerileyerek altıncı sıraya düşmüştür. Premier Lig şampiyonu Leicester City müthiş bir yıla yakışan bir sonla Para Ligi’ne ilk kez girmiş, ilk 20’de yer alan tek yeni takım olmuştur.
Geçen yıl yayınlanan raporda da öngörüldüğü gibi, ilk 20 için toplam gelir bir diğer rekoru kırmış ve ilk 20’nin toplam geliri 7 milyar Avroyu aşarak toplamda 7,4 milyar Avro olmuştur. Bu rakam, geçen yılki ilk 20’ye göre %12’lik bir artışı ifade etmektedir. 0,8 milyar Avroluk toplam artışın %49’u yayın geliri, %42’si ise ticari gelir olup, bu artışın sadece %9’u maç günü gelirinden kaynaklanmaktadır.
03
2014/15
6.626.400
2015/16
7.417.600
%18
%39
%43
%19
%38
%43
Maç günü
Yayın
Ticari
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | Giriş
ŞaşırtıcıLeicester City, 2015/16 sezonunda Premier Lig şampiyonluğunu kazanarak sporda tüm zamanların en büyük şoklarından birini yaşattı. Tilkiler’in sahadaki başarısı, bu başarı ile elde ettiği maddi kazanca dönüşerek, kulübün Para Ligi’nde ilk kez ilk 20’ye girmesine yol açtı. Premier Ligi kazandığı için elde ettiği yayın geliri payından dolayı yayın gelirinin 21 milyon Pound yükselmesiyle kulübün gelirleri %23 oranında arttı. Tilkiler, 2016/17 Şampiyonlar Ligi’ndeki performansları sayesinde, Para Ligi’nin bir sonraki yayınında da ilk 20’de kalacak ve muhtemelen birkaç sıra üste tırmanacaktır.
Manchester United, 515 milyon Poundluk toplam gelirle bu yılki Para Ligi’nde ilk sırayı aldı. United, 20 yıldır yapılan Para Ligi raporları boyunca sadece bir kez dünya genelinde en yüksek gelir elde eden ilk üç kulüp dışında kalmış ve her zaman en yüksek sırayı alan İngiliz kulübü olmuştur. Yerel rakiplerinden daha fazla ticari gelir elde etmeleri, başarılarının ardındaki asıl faktör olmaya devam etmektedir. Son zamanlardaki saha performansları hayranlarının alıştıkları seviyelere
2014/15 ve 2015/16 toplam gelirdeki pay yüzdeleri (milyon Avro)
Kaynak: Deloitte analizi.
Kaynak: Deloitte analizi.
ulaşmamasına rağmen, önde gelen bir global spor markası olmaları sayesinde büyük gelir elde etme becerilerini bugüne kadar korumuşlardır.
Para Ligi’nin zirvesindeki konumları açısından en büyük tehdit, kontrolleri dışındaki bir unsur olabilir. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararı buna benzer bir unsurdur. Bu kararın ardından Pound’un Avro karşısında zayıflamasıyla, 2018’de Para Ligi’nin zirvesinde kalmak Manchester United için zor olacaktır..İngiliz kulübünün mali üstünlüğü genel bir kanı olmasına karşın, Manchester City’nin beşinci sıraya çıkmasıyla, 2011/12 sezonundan bu yana ilk beşe ilk kez iki İngiliz kulübü girmiş oldu. Manchester City, sadece ilk kez kendini dünyanın ilk beş kulübü arasında bulmakla kalmadı, aynı zamanda bugüne kadar 500 milyon Avro’nun üzerinde gelir elde edebilen altı kulüpten biri oldu. Arsenal, Chelsea ve Liverpool sırasıyla yedinci, sekizinci ve dokuzuncu sıralardaki yerlerini korudular. Üçü arasında gelirini en çok arttırmayı başaran Arsenal oldu. Tottenham Hotspur 12. sırada kalırken, West Ham United 144 milyon pound geliriyle 18. sırada yer aldı.
Grafik 1: 20. sıradaki kulüplerin gelirleri; Deloitte Futbol Para Ligi (milyon Avro)Internazionale’nin 165 milyon Avro gelirle 20’nci sırayı garantilemesiyle, artık bir kulübün ilk 20’ye girmek için bir önceki Para Ligi raporunda ortaya çıkan miktara göre %4’lük bir artışla 172 milyon Avro gelir elde etmesi gerekmektedir. 1996/97 sezonunda 20. sıradaki kulüp olan Arsenal, sadece 36 milyon Avro toplam gelir elde etmişti.
200
160
120
80
40
1996/97 1999/00 2002/03 2005/06 2008/09 2011/12 2014/15 2015/160
36.2
68.380.5 85.1
101
121.1
164.8172.1
04
İlk 20’de yer alan İngiliz kulübü sayısı yine rekor değer olan sekiz rakamına ulaştı, ancak ilk 30’da yer alan İngiliz kulübü sayısı, diğer Avrupa kulüplerinin etkileyici gelir artışları nedeniyle bir önceki yılın rekor değeri olan 17’den 12’ye düştü. Bununla birlikte, 2016/17 sezonunda yürürlüğe giren rekor düzeyde yerel yayın anlaşması nedeniyle, gelecek sene Para Ligi’nde ilk 30’a rekor sayıda Premier Lig kulübünün girmesine dair belirgin bir ihtimal hala varlığını sürdürmektedir.
Grafik 2: 2017 Deloitte Futbol Para Ligi’nde ilk üç kulübünün gelir değişimleri (milyon Avro)
Grafik 3: Deloitte Futbol Para Ligi’nde (İlk 20’de) yer alan İngiliz kulüplerinin sayısı
700
600
500
400
300
200
100
0
Manchester United FC Barcelona Real Madrid
1996
/97
2001
/02
2002
/03
2003
/04
2004
/05
2005
/06
2006
/07
2007
/08
2008
/09
2009
/10
2010
/11
2011
/12
2012
/13
2013
/14
2014
/15
2015
/16
10
8
6
4
2
0 1 Yıl 5 Yıl 10 Yıl 15 Yıl 20 Yıl
5
8 8
7
8 8
7
8 8 8
6
7
6
7
6 6 6
8 8 8
Kaynak: Deloitte analizi
Kaynak: Deloitte analizi
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | Giriş
05
Eskidenİtalya 20 yıldır Futbol Para Ligi’nde ilk 20’de sekiz kulübüyle boy göstermiş ve en son 2004/05 sezonunda ilk beşe iki kulübüyle (AC Milan ve Juventus) girmişti. Bu yıl ilk 20’de İtalya’dan dört kulüp var ve bunların üçü 20 raporun hepsinde vardı.
Juventus, %5 artan geliri ile onuncu sıradaki konumunu korudu. Juventus, kendi stadyumunu inşa ederek ve sahada güçlü bir performans sergileyerek Para Ligi’nde ilk onda kaldı ve İtalya’da liderliği elde etti. Hatta Juventus, 2006/07 sezonunda B Serisi’ne düşmesine rağmen 20 yıldır Para Ligi’ndeki sırasını korumayı başardı. İlk on Para Ligi raporunda, her zaman ilk beşte yer almıştı ve 2000 ile 2003 yılları arasında üç yıl boyunca ikinci sıradaydı.
AS Roma, Para Ligi’nde ilk kez AC Milan’ın üzerinde, 15. sırada yer aldı. Bu başarı, rakiplerini nakavt ettiklerini gösteren başarılı bir Şampiyonlar Ligi mücadelesinin ardından artan yayın geliri paylarının bir sonucudur. Internazionale bir sıra tırmanarak 19 oldu.
İtalyan kulüplerinin dörtte üçünün maç günü geliri bakımından ilk 20’nin son
Kulüp Pozisyonu Gelir milyon €
21. Newcastle United 168,2
22. Southampton 163,3
23. Everton 162,5
24. Olympique Lyonnais 160
25. Fenerbahçe 157,7
26. Galatasaray 155,9
27. Benfica 152,1
28. Borussia Mönchengladbach 149,3
29. Sunderland 144,4
30. Napoli 142,7
İngiltere dışındanParis Saint-Germain, bu yıl ilk 20’de yer alan tek Fransız kulübü olarak kaldı, ama 2016’da dördüncü iken bu yıl altıncı sıraya geriledi. Kulüp, en yüksek ticari gelire sahip Para Ligi kulübü olma iddiasını da, Manchester United’e kaptırarak kaybetmiş oldu.
Bu yıl gerçekleşen başka bir olumlu gelişme ise, ilk 30’da ikinci bir Fransız kulübünün görülmesi oldu. Para Ligi’nde en son 2011/12 sezonunda yer alan, toplamda on kez ilk 20’ye giren ve en yüksek sıralaması 2005/06 sezonunda 11.lik olan Olympique Lyonnais, Şampiyonlar Ligi’ne döndükten sonra gelir artışı yaşadı ve bu yıl Para Ligi’nde 24. oldu. 2011/12 sezonunda Fransa’nın Para Ligi’nde üç kulübü vardı, ancak “büyük beş” lig arasında en düşük meblağlı olan 1. Lig yayın anlaşması ile, Fransa’nın üç kulübünün bir kez daha Para Ligi ilk 20’ye girme şansı yakın gelecekte zayıf görünmektedir.
çeyreğinde olmasından da anlaşılacağı gibi, İtalyan futbolunda maç günü gelirindeki artış, stadyumlara yaygın yatırım yapılmadığı için hala kısıtlıdır. Bunu değiştirmeye yönelik bireysel çabalara rağmen, Premier Lig’deki yeni yayın anlaşmalarının yürürlüğe girmesiyle birlikte Internazionale veya AC Milan’ın, ya da her ikisinin de bir sonraki yıl ilk 20’nin dışında kalma olasılığı vardır.
BağlılıkBayern Münich, ilk 20’ye girmiş tüm kulüpler arasında en büyük ikinci toplam gelir artışını açıkladı ve bir Para Ligi kulübü olarak 20 yıl boyunca aynı pozisyonu koruyan tek Alman kulübü oldu.
Borussia Dortmund, bir Para Ligi kulübü olarak listeye 13. girişinde 11. sırayı korudu.Tüm Bundesliga kulüpleri için uluslararası yayın hakları geliri 2015/16 sezonunda artış gösterdi. Fakat, Şampiyonlar Ligi’ne gitmeye hak kazanamayınca azalan UEFA yayın geliri paylarından dolayı Borussia Dortmund için bu miktar düştü. Schalke 04, bu yılda ilk 20 listesinde 14. sıradakini yerini korudu ve bu yılı Para Ligi ilk 20’de aralıksız yer aldıkları 14. yıl haline getirdi.
Grafik 4: Mevcut İtalyan Para Ligi kulüplerinin tarihsel sezon sonu pozisyonları
2015/16 sezonunda 21-30. sıralardayer alan Para Ligi kulüpleri
0
10
5
20
15
Juventus InternazionaleAC Milan AS Roma
1996/97 1999/00 2002/03 2005/06 2008/09 2011/12 2014/15 2015/16
Kaynak: Deloitte analizi
Kaynak: Deloitte analizi
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | Giriş
06
2015/16 sezonu, İspanyol kulüplerinin yayın haklarının yeni toplu satışından yararlandığı ilk sezon olmuştu. 2016/17 sezonunda, kulüpler daha da iyileştirilmiş bir yerel yayın anlaşmasından yararlanacaktır. 2015/16 ve 2016/17 sezonlarına ait gelir rakamlarının tamamına erişildiğinde, La Liga’nın ikinci en yüksek gelir getiren lig olarak Bundesliga’yı küresel düzeyde aştığının görülmesi muhtemeldir. Her bir kulübün geliri arttıkça, Para Ligi’nde sıralamaya girmek için mücadele eden daha çok İspanyol kulübü görmeyi bekleyeceğiz. Bugüne kadar yapılan 20 Para Ligi raporunda, Para Ligi ilk 20’de sadece dört İspanyol kulübü görülmüştür; bu durum toplu yayın anlaşmalarının değeri artmaya devam ederse değişebilir.
FinaldeArtan yayın gelirleri ve ticari gelirler güdümündeki bu rekorlar yılının, önümüzdeki yıl gölgede kalmasını bekliyoruz. 2016/17 sezonunda Premier Lig ve La Liga kulüpleri için başlayan yeni yerel yayın anlaşmaları (yanı sıra Premier Lig’e yönelik uluslararası yayın anlaşmaları), 21. Para Ligi raporumuzda 8 milyar dolar rekorunun kırıldığı görülecek anlamına geliyor.
Değer kaybeden Pound; Real Madrid, FC Barcelona ve Manchester United arasındaki üçlü zirve mücadelesinin çekişmeli geçmesine neden olacaktır.
Bir başka köşedenFC Zenit Saint Petersburg, yayın geliri neredeyse iki katına çıktıktan sonra 18. sıradan 17. sıraya yükselerek bir Para Ligi kulübü olarak yerini korudu. Zenit’in Para Ligi’ndeki yeri, esasen Para Ligi’nde dokuzuncu en yüksek değer olan ve toplam gelirlerinin %74’ünü oluşturan ticari gelirlerinden kaynaklanmaktadır. Kulüp, şu sıralar, 2018 yılında yapılacak FIFA Dünya Kupası maçlarına ev sahipliği yapacak 68800 kişilik yeni Krestovsky Stadyumu’nu inşa etme sürecinde. Bu, ilk 20’ye tekrar girmek için gereken maç günü gelirlerini arttırmak açısından önemli bir fırsattır. Zenit, Para Ligi’ne giren tek Rus kulübü olmaya devam etmektedir ve 2018 Dünya Kupası’na ev sahipliği yapılacak olması diğer Rus kulüpleri için teşvik sağlasa dahi diğer Rus kulüplerinin Para Ligi’nde yer alması mümkün değildir.
Cennetin kıyısındanReal Madrid, 2015/16 sezonunda yerel rakibi Atlético de Madrid’i finalde penaltılarla yenip bir rekor kırarak 11. kez Avrupa Şampiyonu oldu, ama %7’lik bir gelir artışına rağmen 11 yıldan sonra Manchester United tarafından Para Ligi’nde sahip olduğu lider konumundan düşürüldü. Ayrıca, ezeli rakipleri FC Barcelona’nın hemen altında yer alarak, 2002/03 sezonundan beri ulaştıkları en düşük sıra olan üçüncülüğe indiler.
FC Barcelona, Real Madrid’i çok küçük bir farkla geçerek Para Ligi’nde ikinci sırayı korumayı başardı. Kulüp, 2015/16 sezonunda 24. yerel lig şampiyonluğunu kazandı ve ticari kazanç artışlarının etkisiyle yıl içinde %11’lik bir gelir artışı gördü.
Para Ligi’nde üç sıra yükselen tek kulüp olan Atlético de Madrid 13. sıraya çıktı. Gelirlerindeki büyüme, öncelikle Şampiyonlar Ligi finaline gitmelerinden kaynaklanmıştır.
Avrupa futbolu mali açıdan üstün olmasına ve Para Ligi’nin ilk 20 yılına damga vurmasına karşın, bir sonraki futbol dinamosu haline gelmek isteyen cazip yeni futbol pazarları ile birlikte uzun vadede manzara büyük ölçüde değişebilir. ‘Dünya Futbolu’ bölümünde, dünyanın ‘diğer’ futbol liglerinden bazılarına ait bir tablo ortaya çıkarılmakta ve 2030 yılı itibariyle Para Ligi’nde Avrupa dışındaki bir ülkeden bir kulüp görme şansımız olup olmadığına dair değerlendirmeler sunulmaktadır.
Bu yılki raporda ilk 20 kulübün her birinin profili de sunulmaktadır. Deloitte Futbol Para Ligi; Dan Jones, Timothy Bridge, Samuel Boor, Matthew Green, Chris Hanson ve Christopher Winn tarafından derlenmiştir. Deloitte uluslararası ağının içinden ve dışından ekibimize yardım eden herkese teşekkürlerimizi sunar, bu yayından keyif almanızı dileriz..
Dan Jones, Ortakwww.deloitte.co.uk/sportsbusinessgroup
“Real Madrid, %7’lik bir gelir artışına rağmen Para Ligi’nde zirvede geçirdiği aralıksız on bir yıldan sonra Manchester United tarafından liderlik konumundan düşürüldü.“
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | Giriş
07
Yükselenler ve düşenler
2015/2016 Geliri (Milyon Avro) 2014/2015 Geliri (Milyon Avro)
Real Madrid 577
FC Barcelona 560,8
Manchester United 519,5
Paris Saint-Germain 480,8
Bayern Munich 474
Manchester City 463,5
Arsenal 435,5
Chelsea 420
Liverpool 391,8
Juventus 323,9
Borussia Dortmund 280,6
Tottenham Hotspur 257,5
Schalke 04 219,7
AC Milan 199,1
AS Roma 179,1
Atlético de Madrid 176,6
Newcastle United 169,3
FC Zenit Saint Petersburg 167,8
Everton 165,1
Internazionale 164,8
Manchester United 689
FC Barcelona 620,2
Real Madrid 620,1
Bayern Munich 592
Manchester City 524,9
Paris Saint-Germain 520,9
Arsenal 468,5
Chelsea 447,4
Liverpool 403,8
Juventus 341,1
Borussia Dortmund 283,9
Tottenham Hotspur 279,7
Atlético de Madrid 228,6
Schalke 04 224,5
AS Roma 218,2
AC Milan 214,7
FC Zenit Saint Petersburg 196,5
West Ham United 192,3
Internazionale 179,2
Leicester City 172,1
11
22
33
44
55
66
77
88
99
1010
1111
1212
1313
1414
1515
1616
1717
1818
1919
2020
02
20
(1)(2)
11
(2)1
0(2)
10
(1)0
00
00
00
10
13
(2)(1)
0 yeni
(1)(2)
21
yeniyeni
11
(3)yeniyok
yok
yok
yok
Değişen sıra sayısıBir önceki yıldaki değişimDFPL sıralaması
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İnişler ve çıkışlar
08
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | Dünya Futbolu
Dünya Futbolu
FIFA sıralaması: ABD – 28., Kanada – 117.
En üst düzey profesyonel lig:Major League Soccer
Küme atlama/küme düşme: Yok
Takım sayısı: 20 (17 ABD/3 Kanada)
Gelir aralığı: 10-30 milyon Avro
Ortalama stadyum seyircisi: 21.700
DFPL 2030 Görüşü:
Para Ligi2017 kulüpleri
bölgesi
Gelir aralığı:172-689 milyon
Avro
FIFA sıralaması: 2.
En üst düzey profesyonel lig:Campeonato Brasileiro Série A
Küme atlama/küme düşme: Var
Takım sayısı: 20
Gelir aralığı: 7-84 milyon Avro
Ortalama stadyum seyircisi: 15.700
DFPL 2030 Görüşü:
ABD ve Kanada
Brezilya
DFPL 2030 Görüşü: En yüksek DFPL 2030
kulüp temsili şansı En düşük DFPL 2030
kulüp temsili şansı
Futbolun küresel manzarası değişmeye ve şaşırtmaya devam ediyor. Para Ligi bugün için belirgin bir Avrupalı hissi vermesine rağmen, gelişmekte olan ülkelerdeki kulüplerin de nasıl büyüyebileceklerini ve Para Ligi sıralamasına nasıl girebileceklerini anlamaya çalışacaklarını değerlendiriyoruz.
Özellikle Çin’de son 12 ay boyunca kulüp futbolunun gelişmesi ve kulüp futboluna karşı ilginin artması, mevcut Para Ligi bölgesine ait sınırların ötesine bakmamıza yol açmıştır.
Dünya genelindeki ülkelerde bulunan kulüplerin 2030 yılı itibariyle Para Ligi’ne girme şanslarını değerlendirirken, referans noktası olarak kullanılmak üzere bu liglere dair bazı Temel Performans Göstergeleri (KPI)belirledik.. Aşağıda Dünya Futbolunun şu andaki görüntüsü sunulmaktadır.
09
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | Dünya Futbolu
FIFA sıralaması: 82.
En üst düzey profesyonel lig:Çin Süper Ligi
Küme atlama/küme düşme: Var
Takım sayısı: 16
Gelir aralığı: 15-60 milyon Avro
Ortalama stadyum seyircisi: 24.200
DFPL 2030 Görüşü:
FIFA sıralaması: 45.
En üst düzey profesyonel lig: J1 Ligi
Küme atlama/küme düşme:Var
Takım sayısı: 18
Gelir aralığı:12-47 milyon Avro
Ortalama stadyum seyircisi:18.000
DFPL 2030 Görüşü:
FIFA sıralaması: 135.
En üst düzey profesyonel lig Hindistan Süper Ligi
Küme atlama/küme düşme: Yok
Takım sayısı: 8
Gelir aralığı: 1-10 milyon Avro
Ortalama stadyum seyircisi: 20.100
DFPL 2030 Görüşü:
FIFA sıralaması: 60.
En üst düzey profesyonel lig:Güney Afrika Premier Ligi
Küme atlama/küme düşme: Var
Takım sayısı: 16
Gelir aralığı: 2-15 milyon Avro
Ortalama stadyum seyircisi: 6.500
DFPL 2030 Görüşü:
FIFA sıralaması: Avustralya - 47., Yeni Zelanda - 109.
En üst düzey profesyonel lig:A-Ligi
Küme atlama/küme düşme: Yok
Takım sayısı: 10
Gelir aralığı: 3-20 milyon Avro
Ortalama stadyum seyircisi: 12.700
DFPL 2030 Görüşü:
Güney Afrika
Avustralya ve Yeni Zelanda
Çin
Japonya
Hindistan
Geçtiğimiz 20 yıl boyunca Deloitte Spor Hizmetleri Grubu, 50’den fazla yönetim organı ve 15’ten fazla Uluslararası yönetim organı da dahil olmak üzere 40’ın üzerinde ülkedeki liglere, federasyonlara ve kulüplere tavsiyelerde bulunmuştur.
10
1. Manchester United
2003/04 sezonundan bu yana ilk kez ve 20 yıldır dokuzuncu kez Manchester United Para Ligi’mizin zirvesinde. Başta ticari gelir olmak üzere son yıllarda yaşadıkları çarpıcı büyüme, saha performansındaki düşüşünün getirdiği olumsuzlukları etkisiz kıldı.
Öngörü2016/17 sezonunda UEFA Şampiyonlar Ligi’ne katılma hakkı kazanamamasına karşın United’in, gelirlerinin en az 530 milyon Pounda ulaşmasını beklediklerini bildirmesi, Kızıl Şeytanlar’ı (Red Devils) dünyanın en çok gelir elde eden kulübü unvanını koruma mücadelesine sokacaktır.
2015 Geliri
€519,5m(£395,2m)
2016 Geliri
€689m(£515,3m)
Manchester United: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
5.DFPL 2016
sıralaması
3.
Twitter takipçileri
9,8m (3)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
72,2m (3)
Instagram takipçileri
15,4m (3)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
75.327
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Grup
Forma sponsoru
ChevroletUEFA Avrupa Ligi
performansı
R16 (Çeyrek Final Elemeleri)
Teknik ekipman
tedarikçisi
adidas
Yıllık gelir DFPL sıralaması
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
518 520
689
0
3 4 2 3 1
Ticari (1)€363,8m (£272,1m)
%53
Yayın (7)€187,7m (£140,4m)
%27
Maç günü (1)€137,5m (£102,8m)
%20
396424
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): ABD
Baş antrenör: Louis Van Gaal, Hollanda
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
11
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
12
2. FC Barcelona
FC Barcelona, kısmen daha yüksek bir ortalama lig maçı stadyum seyircisinden elde edilen gelir artışları, ama esasen daha iyi ve yeni ticari ortak sözleşmeleri sayesinde Para Ligi’nde ikinci sırada yer alıyor. Kulübün Camp Nou stadyumunun bir Bruce Springsteen konseri ve En İyi 14 Rugby müsabakasının finali için kullanılması da ek gelir yaratmıştır.
ÖngörüBarça, 1 milyar Avro toplam gelir elde eden ilk kulüp olma hedeflerini ve 2016/17 sezonu için daha da sağlıklı gelir artışı beklediklerini kamuoyuna açıklamıştır. FC Barcelona’nın 2018 yayınında Para Ligi’nde zirveyi gören üçüncü kulüp olabilme ihtimali olmakla birlikte, hem Manchester United hem de Real Madrid’den güçlü meydan okumalar ile karşılaşacaklardır.
2015 Geliri
€560,8m(£426,6m)
2016 Geliri
€620,2m(£463,8m)
FC Barcelona: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
Yıllık Gelir DFPL sıralaması
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
485
561
620
0
2 2 4 2 2
Ticari (4)€296,1m (£221,4m)
%48
Yayın (3)€202,7m (£151,6m)
%33
Maç günü (4)€121,4m (£90,8m)
%19483 483
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): İspanya
Baş antrenör: Luis Enrique, İspanya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
1.DFPL 2016
sıralaması
2.
Twitter takipçileri
19,5m (2)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
95,5m (1)
Instagram takipçileri
44,1m (1)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
79.724
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Çeyrek final
Forma sponsoru
Qatar AirwaysUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Nike
13
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
14
3. Real Madrid
Aralıksız 11 yıl Para Ligi’nin zirvesinde kaldıktan sonra Real Madrid bu yıl Manchester United ve FC Barcelona’nın ardından üçüncü sıraya düştü. Şampiyonlar Ligi’ndeki zaferleri, 11. Avrupa Kupası başarıları ve kazançlı Çin ve Avustralya turları %7’lik bir gelir artışı sağlamış, ancak büyük rakiplerinin elde ettiği artışa ulaşamamışlardır.
ÖngörüReal Madrid birinci sırayı kaybettiği için hayal kırıklığına uğrasa da, dünyanın önde gelen spor kulüplerinden biri olarak adidas ile rekor bir ekipman anlaşması yaptığı yakın zamanda açıklanmıştır. Bu ve benzeri ticari fırsatlar, Madrid’in gelecek yıllarda yine zirve için Manchester United ve FC Barcelona’ya meydan okumasına imkan tanıyacaktır.
2015 Geliri
€577m(£439m)
2016 Geliri
€620,1m(£463,8m)
Real Madrid: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
Yıllık gelir DFPL sıralaması
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
550577
620
0
1 1 1 1 3
Ticari (5)€263,4m (£197m)
%42
Yayın (1)€227,7m (£170,3m)
%37
Maç günü (3)€129m (£96,5m)
%21513 519Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): İspanya
Baş antrenör: Zinedine Zidane, Fransa
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
2.DFPL 2016
sıralaması
1.
Twitter takipçileri
21,7m (1)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
94,1m (2)
Instagram takipçileri
42,6m (2)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
71.280
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Şampiyon
Forma sponsoru
EmiratesUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
adidas
15
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
16
4. Bayern Munich
%25’lik etkileyici gelir artışı, Bayern’in Para Ligi’nde dördüncü sıraya tırmanmasını sağlamıştır. Bu yılki Para Lig raporunda dünyagenelinde en çok gelir elde eden beş kulüpten biri olarak sıralanan Bayern, bu başarıya art arda dokuzuncu kez imza atmıştır. Bayern, Bundesliga tarafından imzalanan merkezi uluslararası yayın sözleşmelerinden ve ayrıca ticari ortaklarla yapılan yeni ve daha iyi anlaşmalardan dolayı artan yayın geliri paylarından yararlanmıştır.
ÖngörüBavyera gelirini etkileyici bir şekilde büyütürken, Premier Lig’in ve iki İspanyol kulübünün mali gücü, Para Ligi’nde daha da yukarı tırmanmalarını zorlaştıracaktır.
2015 Geliri
€474m(£360,6m)
2016 Geliri
€592m(£442,7m)
Bayern Munich: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
Yıllık gelir DFPL sıralaması
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
488 474
592
0
4 3 3 5 4
Ticari (2)€342,6m (£256,2m)
%58
Yayın (10=)€147,6m (£110,4m)
%25
Maç günü (5)€101,8m (£76,1m)
%17
368
431
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Almanya
Baş antrenör: Pep Guardiola, İspanya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
1.DFPL 2016
sıralaması
5.
Twitter takipçileri
3,2m (11)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
40,4m (5)
Instagram takipçileri
8,7m (4)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
75.017
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yarı final
Forma sponsoru
Deutsche TelekomUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
adidas
17
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
18
5. Manchester City
Manchester City için 2015/16, Şampiyonlar Ligi’nde yarı final oynadığı ve sonuç olarak da Para Ligi’nde ilk beşe girdiği için ilklerle dolu bir sezondu. Maç günü gelirleri, diğer gelirlere kıyasla en zayıf gelir akışı konumundadır. Etihad Stadyumu’nun genişletilmiş olmasına ve City’nin kendi sahasında ağırladığı ortalama lig seyircisinde %19’luk bir artış olmasına rağmen, Para Ligi’nde ancak dokuzuncu en yüksek maç günü gelirine sahiptir.
Öngörü2016/17 sezonunda Premier Lig yayın gelirinin artmış olması, City’nin gelirinin gelecek sene Para Ligi’nde bir sonrakiartacağı anlamına geliyor. Bu da onlara 2018 Para Ligi sıralamasında ilk beşte yer almaları bakımından mükemmel bir şans tanıyor.
2015 Geliri
€463,5m(£352,6m)
2016 Geliri
€524,9m(£392,6m)
Manchester City: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
417
464
525
0
7 6 6 6 5
Ticari (6)€238,9m (£178,7m)
%46
Yayın (2)€215,8m (£161,4m)
%41
Maç günü (9)€70,2m (£52,5m)
%13
286316
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Abu Dhabi
Baş antrenör: Manuel Pellegrini, Şili
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
4.DFPL 2016
sıralaması
6.
Twitter takipçileri
3,9m (9)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
12
Facebook beğenileri
22,6m (11)
Instagram takipçileri
4,2m (9)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
54.013
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yarı final
Forma sponsoru
Etihad AirwaysUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Nike
19
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
20
6. Paris Saint-Germain
Gelirlerinde %8’lik bir artış olmasına rağmen PSG, 2011/12’ten bu yana ilk kez Para Ligi’nde ilk beşin dışında kaldı. Artan gelirleri büyük oranda UEFA yayın geliri paylarındaki yükselmeden, bilet fiyatı artışlarından ve özellikle Kurumsal Ağırlama tesislerinin genişlemesinden kaynaklanıyor. Parc des Princes’de, 2014/15 sezonunda 3.500 kurumsal ağırlama koltuğu varken, artık 4.400 kurumsal ağırlama koltuğu bulunmakta.
ÖngörüPSG’nin Fransız liginde son yıllarda yaşadığı saha hakimiyeti, 2016/17 sezonunda şu ana kadar elde edilemedi. Ek olarak, Şampiyonlar Ligi’ne girme hakkı kazanamaması, PSG’nin yakın gelecekte Para Ligi’nde yeniden ilk beşe girme umudunu kıracak bir etkiye sahip olacaktır.
2015 Geliri
€480,8m(£365,8m)
2016 Geliri
€520,9m(£389,6m)
Paris Saint-Germain: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
471 481521
0
10 5 5 4 6
Ticari (3)€305,3m (£228,3m)
%58
Yayın (14)€123,1m (£92,1m)
%24
Maç günü (7)€92,5m (£69,2m)
%18
221
399
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Katar
Baş antrenör: Laurent Blanc, Fransa
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
1.DFPL 2016
sıralaması
4.
Twitter takipçileri
4,1m (8)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
7
Facebook beğenileri
26,2m (8)
Instagram takipçileri
7,2m (7)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
46.160
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Çeyrek final
Forma sponsoru
EmiratesUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Nike
21
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
22
7. Arsenal
Arsenal, büyük ölçüde Şampiyonlar Ligi’ne katılımından dolayı UEFA’dan alınan yayın geliri paylarının artması nedeniyle gerçekleşen %6’lık bir gelir artışı sonrasında Para Ligi’nde yedinci sıradaki yerini korudu. Ayrıca bu yılki Para Ligi raporunda, dünya genelinde ikinci en yüksek maç günü geliri elde eden kulüp olarak Manchester United’tan sonra listede yerini aldı.
ÖngörüArsenal da, tüm Premier Lig kulüpleri gibi, 2016/17 sezonunda artan Premier Lig yayın gelirlerinden mali açıdan fayda görecek. Para Ligi’ndeki ikinci en yüksek maç günü gelirine sahip olmasına rağmen Arsenal’in, ilk beş Para Ligi kulübü arasında yer alma mücadelesi vermesi için ticari gelirini belirgin şekilde arttırması gerekecektir.
2015 Geliri
€435,5m(£331,3m)
2016 Geliri
€468,5m(£350,4m)
Arsenal: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
359
436469
0
6 8 8 7 7
Ticari (10)€142,9m (£106,9m)
%30
Yayın (5)€192m (£143,6m)
%41
Maç günü (2)€133,6m (£99,9m)
%29
290 284
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): ABD
Baş antrenör: Arsène Wenger, Fransa
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
2.DFPL 2016
sıralaması
7.
Twitter takipçileri
8,9m (4)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
37,5m (6)
Instagram takipçileri
8,6m (5)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
59.980
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
R16 (Çeyrek Final Elemeleri)
Forma sponsoru
EmiratesUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Puma
23
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
24
8. Chelsea
Chelsea, sahada tutarsız geçen bir sezonun sonunda Premier Lig’i onuncu sırada bitirdi ve Şampiyonlar Ligi çeyrek final elemelerine ulaştı. UEFA’dan alınan ödemelerdeki artış, Premier Lig’den alınan ödül ödemelerindeki düşüş ile büyük ölçüde eksildiği için, bu durum gelirin %5 artmasına, yani yayın gelirinin sadece 7,3 milyon Pound artmasına yol açtı. Kulüp, Yokohama Lastikleri ile forma önü sponsorluğunun ilk yılına girdiği için ticari gelir 8,9 milyon Pound arttı.
Öngörü2016/17 sezonunda Şampiyonlar Ligi’nde futbol oynamayan Chelsea, önümüzdeki yılın Para Ligi’nde Liverpool’un önünde kalmaya çalışırken biraz zorlanabilir. Orta vadede, 2016/17 sezonundaki güçlü performanslarının devam etmesi ve Stamford Bridge stadyumunun genişletilmesi konusundaki ilerleme, Chelsea’nın ilk ondaki pozisyonunu daha da sağlamlaştıracak ve güçlendirecektir.
2015 Geliri
€420m(£319,5m)
2016 Geliri
€447,4m(£334,6m)
Chelsea: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
388420
447
0
5 7 7 8 8
Ticari (7)€163,1m (£122m)
%36
Yayın (6)€191,1m (£142,9m)
%43
Maç günü (6)€93,2m (£69,7m)
%21
323 303
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Rusya
Baş antrenör: Guus Hiddink, Hollanda
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
10.DFPL 2016
sıralaması
8.
Twitter takipçileri
7,8m (5)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
19
Facebook beğenileri
47,3m (4)
Instagram takipçileri
8,2m (6)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
41.500
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
R16 (Çeyrek Final Elemeleri)
Forma sponsoru
Yokohama TyresUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
adidas
25
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
26
9. Liverpool
Liverpool’un geliri, UEFA Avrupa Ligi finaline kadar ulaştığı için 2015/16 sezonunda bir miktar arttı, ancak yenileme çalışması yapıldığı için Anfield’daki Ana Tribün düşük bir kapasitede çalıştığından maç günü stadyum seyircisinde düşüş yaşandı. Para Ligi’ndeki rakipleri potansiyel ortaklara Şampiyonlar Ligi görünürlüğü sunabilmelerine rağmen, ticari gelirde sekizinci sırada yer aldı.
ÖngörüYeni genişletilen Anfield stadyumunun artık tam kapasite çalışmasıyla Liverpool maç günü gelirinde dikkate değer bir artış sağlayacak ve bunun yanı sıra 2016/17 sezonunda Premier Lig’den aldığı yayın geliri payları da genel olarak anlamlı bir gelir artışına neden olacaktır. Buna karşın hiçbir Avrupa liginde oynamaması, Liverpool’un önümüzdeki yılın yayınında Para Ligi’nde Chelsea’yi geçmeyi başaramayabileceği anlamına geliyor.
2015 Geliri
€391,8m(£298,1m)
2016 Geliri
€403,8m(£302m)
Liverpool: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
306
392 404
0
9 12 9 9 9
Ticari (8)€159,8m (£119,5m)
%39
Yayın (8)€168,1m (£125,7m)
%42
Maç günü (8)€75,9m (£56,8m)
%19
233 241
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): ABD
Baş antrenör: Jürgen Klopp, Almanya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
8.DFPL 2016
sıralaması
9.
Twitter takipçileri
6,6m (6)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
29,5m (7)
Instagram takipçileri
3,7m (10)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
44.108
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yok
Forma sponsoru
Standard CharteredUEFA Avrupa Ligi
performansı
İkinci
Teknik ekipman
tedarikçisi
New Balance
27
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
28
10. Juventus
Hem maç günü hem de yayın gelirlerinde düşüş görülmesine rağmen Juventus, ticari gelirde 30 milyon Avroya yakın bir artış sayesinde toplam gelirde %5’lik bir artış kaydetti. Kulübün ekipman tedarikçisi olarak adidas’a geçmesi ve Jeep ile forma önü sponsorluğu anlaşmasının uzatılması itici faktörler oldu.
Öngörü2016/17 sezonunda önemli oyuncular kaybetmesine rağmen, halihazırda Şampiyonlar Ligi’nde çeyrek final elemelerine kalan ve kış tatilinde A Serisi’nde zirveye oturan Juventus, Para Ligi’nde ilk on içindeki pozisyonunu korumaya devam edeceğe benziyor.
2015 Geliri
€323,9m(£246,4m)
2016 Geliri
€341,1m(£255,1m)
Juventus: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
Yıllık gelir DFPL sıralaması
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
279
324341
0
13 9 10 10 10
Ticari (12)€101,7m (£76,1m)
%30
Yayın (4)€195,7m (£146,4m)
%57
Maç günü (13)€43,7m (£32,6m)
%13
195
272
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): İtalya
Baş antrenör: Massimiliano Allegri, İtalya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
1.DFPL 2016
sıralaması
10.
Twitter takipçileri
3,8m (10)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
25,2m (9)
Instagram takipçileri
5,6m (8)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
39.106
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
R16 (Çeyrek Final Elemeleri)
Forma sponsoru
JeepUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
adidas
29
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
30
11. Borussia Dortmund
Diğer Alman kulüplerinde Bundesliga tarafından ödenen merkezi yayın geliri paylarındaki artış sayesinde sağlıklı gelir artışı görülürken, Borussia Dortmund’un Şampiyonlar Ligi’ne girememesi ve buna bağlı olarak UEFA dağıtımın payındaki azalma, bu kazancı neredeyse tamamen sıfırladı ve geliri sadece marjinal olarak %1 arttı.
ÖngörüDortmund’un 2016/17 sezonunda Şampiyonlar Ligi’ne geri dönmesi, gelirde tam zamanında gelen bir artış sağlayacak, ancak Tottenham Hotspur Şampiyonlar Ligi futbolu ve Premier Lig yayın anlaşmasından yararlandığı için, muhtemelen Para Ligi’nde alt sıralara inecek.
2015 Geliri
€280,6m(£213,5m)
2016 Geliri
€283,9m(£212,3m)
Borussia Dortmund: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
262 281 284
0
12 11 11 11 11
Ticari (11)€140,2m (£104,9m)
%49
Yayın (18)€82,6m (£61,7m)
%29
Maç günü (10)€61,1m (£45,7m)
%22
197
256
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Almanya
Baş antrenör: Thomas Tuchel, Almanya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
2.DFPL 2016
sıralaması
11.
Twitter takipçileri
2,5m (13)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
13
Facebook beğenileri
15,1m (12)
Instagram takipçileri
3,3m (11)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
80.760
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yok
Forma sponsoru
EvonikUEFA Avrupa Ligi
performansı
Çeyrek final
Teknik ekipman
tedarikçisi
Puma
31
12. Tottenham Hotspur
Spurs, umut vadeden bir sezonun ardından Para Ligi’nde 12. sırada kaldı. Aldıkları üçüncülük Premier Lig tarihinde elde ettikleri en yüksek sıralama oldu ve bu da Avrupa Ligi çeyrek final elemelerine kalmalarının sağladığı şekilde yayın gelirlerini arttırdı.
Öngörü2016/17 sezonunda yeni yayın fırsatlarından ve Şampiyonlar Ligi’nde oynadıkları futboldan elde ettikleri gelirdeki artışla Tottenham için gelecek parlak gözüküyor. 2018/19 sezonunda yeni inşa edilen 61.000 kişilik stadyuma taşınmadan önce, şu anki planlar 2017/18 sezonunda White Hart Lane stadyumundan uzakta, potansiyel olarak Wembley Stadyumu’nda geçecek bir sezon odaklı yapılıyor. Bu, kulübe Para Ligi ilk on içinde sabit bir yer elde etmesi için gereken gelir artışını sağlayacaktır.
2015 Geliri
€257,5m(£195,9m)
2016 Geliri
€279,7m(£209,2m)
Tottenham Hotspur: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
216258
280
0
14 14 13 12 12
Ticari (15)€77,5m (£58m)
%28
Yayın (10=)€147,6m (£110,4m)
%53
Maç günü (11)€54,6m (£40,8m)
%19
178 172
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Birleşik Krallık
Baş antrenör: Mauricio Pochettino, Arjantin
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
3.DFPL 2016
sıralaması
12.
Twitter takipçileri
1,8m (14)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
8,2m (15)
Instagram takipçileri
1m (16)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
35.839
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yok
Forma sponsoru
AIAUEFA Avrupa Ligi
performansı
R16 (Çeyrek Final Elemeleri)
Teknik ekipman
tedarikçisi
Under Armour
Yıllık gelir DFPL sıralaması
32
13. Atlético de Madrid
2015 Geliri
€176,6m(£134,4m)
2016 Geliri
€228,6m(£171m)
Atletico de Madrid: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
170 177
229
0
yok 20 15 16 13
Ticari (17)€53,2m (£39,8m)
%23
Yayın (12)€139,4m (£104,3m)
%61
Maç günü (14=)€36m (£26,9m)
%16
108 120
Atlético de Madrid, merkezi bir yayın hakları satış modeline geçişten yararlanarak Para Ligi’ne giren ilk İspanyol kulübü oldu. Toplam gelirdeki %29’luk artış, bütünüyle yayın gelirindeki 53 milyon Avroluk artış sayesinde gerçekleşti. Kulübün Şampiyonlar Ligi’nde final oynayarak kazandığı tutarla birlikte yeni anlaşmalardan 2015/16 sezonunda yaklaşık 25 milyon Avro düzeyinde yararlandığını tahmin ediyoruz.
ÖngörüAtleti, yeni bir stadyum inşa etme ve artan stadyum seyircisinden ve daha iyi kurumsal ağırlama sunmaktan dolayı beklenebilecek gelir artışı sürecindeyken, kulüp Para Ligi’nin gelecek yıllardaki sıralamalarında ilk on içinde bir yer kapmak için mücadele etmek isteyecektir. Bununla birlikte, kısa ila orta vadede bu açık kapatılamayacak kadar büyük olabilir.
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): İspanyaBaş antrenör: Diego Simeone, Arjantin
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
3.DFPL 2016
sıralaması
16.
Twitter takipçileri
2,7m (12)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
7
Facebook beğenileri
13,6m (13)
Instagram takipçileri
2,7m (13)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
43.087
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
İkinci
Forma sponsoru
Plus500UEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Nike
33
14. Schalke 04
Şampiyonlar Ligi’nde mücadele etmemesine rağmen Schalke, üst üste 14. yılda da Para Ligi ilk 20 kulübü olarak yerini korudu. Schalke, Para Ligi’nde en çok yer alan ikinci Alman kulübüdür.
ÖngörüSchalke 04, 2016/17 sezonu için Şampiyonlar Ligi’ne katılma hakkını kaçırdığı için, daha çok gelir elde edebilmek amacıyla Avrupa Ligi’nde güçlü bir mücadele sergileyecektir. Ancak yakın gelecekte kulübün Para Ligi sıralamasında yükselmekten ziyade düşmesi daha olasıdır.
2015 Geliri
€219,7m(£167,1m)
2016 Geliri
€224,5m(£167,9m)
Schalke 04: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
214 220 225
0
15 13 14 13 14
Ticari (14)€98,3m (£73,5m)
%44
Yayın (19)€75m (£56,1m)
%33
Maç günü (12)€51,2m (£38,3m)
%23
175198
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Almanya
Baş antrenör: André Breitenreiter, Almanya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
5.DFPL 2016
sıralaması
13.
Twitter takipçileri
0,5m (20)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
14
Facebook beğenileri
2,9m (18)
Instagram takipçileri
0,3m (18=)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
61.076
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yok
Forma sponsoru
GazpromUEFA Avrupa Ligi
performansı
R32 (İlk 32)
Teknik ekipman
tedarikçisi
adidas
34
15. AS Roma
AS Roma, Para Ligi tarihinde ilk kez İtalyan rakibi AC Milan’ın üzerine çıkarak 2010/11 sezonundan bu yana elde ettiği en üst sıralama olan 15. sıraya çıktı. Roma’nın Şampiyonlar Ligi çeyrek final elemelerine katılması, toplam %22’lik gelir artışının ana unsuru olan yayın gelirlerinde 40 milyon Avro’luk bir artışa yol açtı.
ÖngörüŞampiyonlar Ligi’ne katılması, Roma’nın Para Ligi’ndeki sıralaması açısından hala çok önemlidir. Uzun vadede planlanan yeni bir stadyumun sağlayacağı potansiyelin yanı sıra, takım halen forma sponsoru olmadan oynadığı için kulübün kısa vadede ticari gelirini arttırma potansiyelinin de olduğu açıktır.
2015 Geliri
€179,1m(£136,3m)
2016 Geliri
€218,2m(£163,2m)
AS Roma: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
127
179218
0
yok 19 yok 15 15
Ticari (19)€35,8m (£26,8m)
%16
Yayın (9)€154m (£115,2m)
%71
Maç günü (16)€28,4m (£21,2m)
%13
116 124
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): ABD
Baş antrenör: Luciano Spalletti, İtalya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
3.DFPL 2016
sıralaması
15.
Twitter takipçileri
1,2m (15=)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
18
Facebook beğenileri
8,4m (14)
Instagram takipçileri
0,9m (17)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
35.321
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
R16 (Çeyrek Final Elemeleri)
Forma sponsoru
YokUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Nike
35
16. AC Milan
Para Ligi’ne sürekli giren kulüp, 2015/16 sezonundaki küçük gelir artışı sonrası bugüne kadarki en düşük sıralamasına geriledi. Kulüp İtalya Kupası finaline ulaşarak ve kendi sahasında 2014/15 sezonuna göre fazladan iki maç daha oynayarak maç günü gelirinde küçük bir artış yaşasa da, diğer büyük Avrupa kulüplerinin yeni gelir elde etme hızına ayak uydurmanın, oyunun en ünlü kulüplerinden biri için bile zor olduğunun ispatı oldu.
Öngörüİtalyan kulüplerinin, özellikle Milan kulüplerinin son yıllarda yaşadığı mali gerilemeyi vurgulamıştık. Para Ligi’nde İngiliz kulüplerinin 2016/17 sezonunda artmasının beklenmesi ve AC Milan’ın 2016/17 Şampiyonlar Ligi’ne katılma hakkı kazanamamasından dolayı yakın gelecekte ilk kez İtalyan devlerinin olmadığı bir Para Ligi görme olasılığı çok yüksektir.
2015 Geliri
€199,1m(£151,5m)
2016 Geliri
€214,7m(£160,6m)
AC Milan: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
250
199 215
0
8 10 12 14 16
Ticari (13)€100,8m (£75,4m)
%47
Yayın (17)€88m (£65,8m)
%41
Maç günü (17)€25,9m (£19,4m)
%12
257 264
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): İtalya
Baş antrenör: Cristian Brocchi, İtalya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
7.DFPL 2016
sıralaması
14.
Twitter takipçileri
4,2m (7)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
24,8m (10)
Instagram takipçileri
2,9m (12)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
37.777
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yok
Forma sponsoru
EmiratesUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
adidas
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
168
yokyokyok
197
0
yok yok yok 18 17
Ticari (9)€145,8m (£109m)
%74
Yayın (20)€40,4m (£30,3m)
%21
Maç günü (20)€10,3m (£7,7m)
%5
36
17. FC Zenit Saint Petersburg
2015 Geliri
€167,8m(£127,7m)
2016 Geliri
€196,5m(£147m)
FC Zenit Saint Petersburg: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Rusya
Baş antrenör: André Villas-Boas, Portekiz
FC Zenit, bir Para Ligi kulübü olarak konumunu korudu ve bugüne kadar ilk 20’de yer alan tek Rus kulübü olmaya devam etti. Gelirleri, neredeyse ikiye katlanan yayın geliri sayesinde 28,7 milyon Avro arttı. Buna karşın FC Zenit, Para Ligi’nde yer alan tüm kulüpler arasında en düşük yayın ve maç günü gelirine sahi kulüp oldu.
Öngörü2016/17 sezonunda Şampiyonlar Ligi’ne gitmeye hak kazanamadığı için 2018 yılında FC Zenit’in Para Ligi’ndeki konumu da tehlikededir. UEFA yayın geliri paylarının azaldığı yıllarda Para Ligi’ndeki yerini koruması için, kulübün maç günü gelirlerinde belirgin bir artış görmesi gerekecektir.
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
3.DFPL 2016
sıralaması
18.
Twitter takipçileri
0,8m (19)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
2
Facebook beğenileri
1m (20)
Instagram takipçileri
0,3m (18=)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
16.813
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
R16 (Çeyrek Final Elemeleri)
Forma sponsoru
GazpromUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Nike
37
18. West Ham United
West Ham United, bugüne kadar ulaştığı en yüksek sıralama ile 18. olarak Para Ligi’nde üçüncü kez yer alabildi. 2015/16 sezonu, Boleyn Ground stadyumundaki son sezonları oldu ve FA Kupası’nda sergiledikleri güçlü performans maç günü gelirlerindeki artışa yardımcı oldu. Kulüp (2014/15 sezonundaki 12. sıra ile karşılaştırıldığında) sezonu yedinci olarak tamamlayıp, artan Premier Lig ödemelerinden yararlandığı için ve Betway’in yeni forma sponsoru olduğu duyurulduğu için hem yayın hem de ticari gelirlerinde artış yaşamıştır.
Öngörü2016/17 sezonunda artan kapasitesiyle Londra Stadyumu’na taşınmaları, West Ham’ın maç günü gelirlerini önemli ölçüde artıracaktır ve bu gelir artışı, Premier Lig yayın geliri paylarındaki artışla birlikte kulübün Para Ligi’nde daha da yukarılara tırmanmasını sağlayacaktır.
2015 Geliri
€160,9m(£122,4m)
2016 Geliri
€192,3m(£143,8m)
West Ham United: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
139161
192
0
yok yok yok yok 18
Ticari (18)€40,4m (£30,2m)
%21
Yayın (15)€115,9m (£86,7m)
%60
Maç günü (14=)€36m (£26,9m)
%19
58105
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Birleşik Krallık
Baş antrenör: Slaven Bilić, Hırvatistan
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
7.DFPL 2016
sıralaması
Yok
Twitter takipçileri
1m (17)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
3
Facebook beğenileri
1,9m (19)
Instagram takipçileri
0,3m (18=)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
34.873
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yok
Forma sponsoru
BetwayUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Umbro
38
19. Internazionale
Para Ligi daimi kulübü olan Internazionale, ticari gelirindeki 9,5 milyon Avro’luk artış sayesinde bir sıra yükselerek bu yılki Para Ligi’nde 19. sırada yer aldı. Inter, reklam ve sponsorluk anlaşmalarından daha çok gelir elde etti ve aynı zamanda yurtdışında dostluk maçları oynayıp daha fazla kazanarak dünya futbolunun en ünlü kulüplerinden biri olarak pozisyonunu güçlendirdi.
ÖngörüYeni Premier Lig yayın sözleşmeleri halen Premir Lig’de ilk 20’de yer alan İngiliz rakiplerine önemli bir gelir artışı sağladığı için, belki de gelecek sene Inter’in Para Ligi’nde ilk 20’de yer almadığı ilk yıl olabilir.
2015 Geliri
€164,8m(£125,4m)
2016 Geliri
€179,2m(£134m)
Internazionale: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
163 165 179
0
11 15 17 20 19
Ticari (16)€54,9m (£41,1m)
%31
Yayın (16)€98,6m (£73,7m)
%55
Maç günü (18)€25,7m (£19,2m)
%14
201165
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Endonezya
Baş antrenör: Roberto Mancini, İtalya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
4.DFPL 2016
sıralaması
20.
Twitter takipçileri
1,2m (15=)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
20
Facebook beğenileri
6,1m (17)
Instagram takipçileri
1,3m (15)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
45.538
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yok
Forma sponsoru
PirelliUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Nike
Yıllık gelir DFPL sıralaması
39
20. Leicester City
2015 Geliri
€137,2m(£104,4m)
2016 Geliri
€172,1m(£128,7m)
Leicester City: 2016 Gelir profili (milyon Avro)
700
600
500
400
300
200
100
2012 2013 2014 2015 2016
137
372326
172
0
yok yok yok yok 20
Ticari (20)€30,1m (£22,5m)
%17
Yayın (13)€126,6m (£94,7m)
%74
Maç günü (19)€15,4m (£11,5m)
%9
Şahane bir Premier Lig 2015/16 sezonu şampiyonluğu, %23’lük gelir artışı, sadece Manchester United, Bayern Münih ve Atlético de Madrid tarafından aşılan bir büyüme oranı yaşandıktan sonra, Leicester City’nin dünyanın en çok gelir elde eden 20 kulübü arasında yer aldığı görüldü.
ÖngörüLeicester’in, 2016/17 sezonunda şampiyonluk başarısını tekrarlaması pek olası görünmese de, Şampiyonlar Ligi’nde mücadele ettiği için başına konan talih kuşu ve aynı zamanda artan Premier Lig yayın hakları nedeniyle, bir sonraki yayınımızda Para Ligi’nde yer alması kesin görünüyor. Hatta Leicester’ın bir sonraki yayında ilk 15’e girmesi dahi söz konusu olabilir.
Çoğunluk mülkiyeti (uyruk): Tayland
Baş antrenör: Claudio Ranieri, İtalya
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | İlk 20 kulüp
Yıllık gelir DFPL sıralaması
2015/16 sezonu yerel
lig sıralaması
1.DFPL 2016
sıralaması
Yok
Twitter takipçileri
0,9m (18)
Toplam DFPL
sıralamasına girme sayısı
1
Facebook beğenileri
6,6m (16)
Instagram takipçileri
1,4m (14)
Ortalama lig maçı
stadyum seyircisi
32.024
UEFA Şampiyonlar
Ligi performansı
Yok
Forma sponsoru
King PowerUEFA Avrupa Ligi
performansı
Yok
Teknik ekipman
tedarikçisi
Puma
40
Spora daha çok kazandırmak
Deloitte, İngiltere’de ve dünya genelinde spor sektörüne benzersiz şekilde odaklanmıştır. Deneyimimiz, kurduğumuz kalıcı ilişkiler ve endüstriye ilişkin anlayışımız, ilk günden itibaren projelere değerli bir uzmanlık kattığımız anlamına gelir.
20 yılı aşkın süredir, başka herhangi bir danışmandan daha çok sayıda spor kulübü ile çalıştık.
Deloitte uzman Spor Hizmetleri Grubumuz, aşağıdakileri de içeren danışmanlık, yönetim danışmanlığı ve kurumsal finansman hizmetleri sunmaktadır:
Deloitte aynı zamanda birçok spor kulübünün de denetim ve vergi danışmanıdır. Deloitte’ un projenize ve işinize nasıl değer katabileceği konusunda daha ayrıntılı bilgi için www.deloitte.co.uk/sportsbusinessgroup web sitemizi ziyaret edin veya Dan Jones ile iletişime geçin.
Telefon: +44 (0)161 455 8787 E-posta: [email protected]
Yeni uluslararası hokey takvimi için rekabet biçimi finansal modelleme ve risk değerlendirmesi.
2023 Rugby Dünya Kupası’nda İrlanda’yı desteklemek üzere atanan Baş Danışman.
Başlıca uluslararası masa tenisi müsabakaları için rekabet yapısı ve takvim incelemesi.
Potansiyel yerel T20 rekabet yapılarının bağımsız finansal ve stratejik analizi.
Biletlemeve ağırlama
stratejisi
Strateji inceleme ve geliştirme
Kıyaslamave en iyi
uygulamatavsiyesi
Planlama
Satın alma, elden
çıkarma ve borç danışmanlığı
Kulüplisanslamave maliyet kontrolü
düzenlemeleri
Finansal bütçeler ve
projeksiyonlar
Yönetişimve teşkilattasarımı
Finansalve ticari durum
tespiti
İş geliştirmeve yeniden
yapılandırma
Müşteriverisi
analizi ve taraftar anketleri
Deloitte Futbol Para Ligi 2017 | Spor Hizmetleri Grubu
Sportesislerinin
geliştirilmesikonusundatavsiyeler
İşyeri ve mekan fizibilite
çalışmaları
Ligin verekabetinyenidenyapılan-dırılması
Ekonomiketki
araştırmaları
Adlihizmetler ve ihtilaf
hizmetleri
Spor Hizmetleri
Grubu
41
Hazırlanma gerekçesi
Her kulüp için, şirketin veya grubun yıllık mali tablolarından veya diğer doğrudan kaynaklardan (aksi belirtilmedikçe) 2015/16 sezonu için elde edilen toplam gelir rakamı kullanılmıştır.
Gelir; oyuncu transfer ücretlerini, KDV ve diğer satışla ilgili vergileri içermemektedir. Sayılı birkaç durumda, futbolun daha anlamlı bir şekilde kulüp kulüp karşılaştırılmasını sağlamak için toplam gelir rakamlarında bazı düzeltmeler yaptık.
Bilgiler, denetlenen finansal tablolardan veya her bir kulüpten doğrudan alınan bilgilerden elde edilmiştir. Her kulüp için bize sunulan bilgilere dayanarak gelirleri, mümkün olduğu ölçüde maç gününden, yayınlardan ve ticari kaynaklardan elde edilen gelirler şeklinde üç ayrı kategoriye ayırdık. Kulüplerin gelir sınıflandırma yöntemleri birbirleriyle birebir tutarlı değildir. Bazı durumlarda, finansal sonuçların daha anlamlı bir şekilde karşılaştırılmasını sağlamak için açıklanan rakamlarda yeniden sınıflandırmalar yaptık.
Maç günü geliri büyük oranda (bilet ve kurumsal ağırlama satışları dahil) gişe makbuzlarından elde edilir. Yayın gelirleri; yerel liglere, kupalara ve Avrupa kulüpleri müsabakalarına katılım dolayısıyla elde edilen gelirleri de içerir. Ticari gelirler; sponsorluk, mağazacılık ve diğer ticari faaliyetlerden elde edilen gelirleri içerir. Kulüpler arasında gelir üretiminin karşılaştırılabilirliğine dair daha ayrıntılı bir analiz için, başka bir şekilde kamuya açık olmayan bilgileri elde etmek gerekecektir.
Farklı ticari düzenlemelere ve işlemlerin finansal tablolara nasıl kaydedildiğine bağlı olarak, bir kulübe ilişkin farklı finansal raporlama esasları dolayısıyla ve/veya muhasebe uygulamasının, aynı tip işlemlerin farklı şekillerde kaydedilmiş olabildiği farklı yollarla yapılmasından dolayı kulüpler arasında bazı farklılıklar bulunabilir veya zamanla ortaya çıkabilir.
Bu yayın, kamuya açık bilgilerden veya finansal tablolar dışındaki diğer doğrudan kaynaklardan elde edilen çeşitli bilgiler içermektedir. Bu yayının amacı doğrultusunda herhangi bir doğrulama çalışması yapılmamış veya her kulüp için finansal tablolarda veya diğer kaynaklarda yer alan bilgilerden herhangi biri denetlenmemiştir.
Bu yayının içindeki ‘Dünya Futbolu’ bölümünde (sayfa 8-9) liglerle ilgili olarak sunulan bilgiler, 2016 yılı içinde biten futbol sezonu ile ilgilidir. ‘Gelir aralığı’, bir ligdeki kulüplerin gerçek veya tahmini yıllık gelirini ifade eder. Ülkelerin FIFA sıralamaları Aralık 2016 tarihlidir. ‘DFPL 2030 görüşü’, ‘Dünya Futbolu’ bölümünde sunulan diğer liglere göre; bir ligde yer alan kulübün, 2030 yılında Deloitte Futbol Para Ligi’nde yer alma konusunda algılanan şansı anlamına gelir.
Her Para Ligi kulübü için gösterilen temel performans göstergeleri, aksi belirtilmediği sürece 2016 yılında biten futbol sezonu ile ilgilidir. ‘Çoğunluk mülkiyeti’, Mayıs 2016 itibariyle bir kulübün çoğunluk hissesi sahiplerinin uyrukları anlamına gelir ve sonraki değişiklikleri yansıtmaz. ‘Baş antrenör’, 2016 yılında biten sezonun yerel lig final maçı için kulübün as takımından sorumlu olan kişidir ve sonraki değişiklikleri yansıtmaz. Sunulan UEFA Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi performansları, sadece son play-off turuna katılımları içermektedir. ‘Forma sponsoru’ ve ‘Teknik ekipman tedarikçisi’, 2016 yılında biten sezon için kulübün as takım gereçlerini ifade eder. Twitter, Facebook ve Instagram ile ilgili rakamlar 11 Ocak 2017 tarihlidir. Birden fazla dil hesabına sahip bir kulüp için, sadece en çok beğenilen/takip edilen hesap kullanılmıştır.
Gelir bileşenleri ve sosyal medya bilgileri yanındaki köşeli parantez içindeki rakamlar, bir kulübün diğer Para Ligi ilk 20 kulüplerine göre sıralamasını ifade eder.
Uluslararası karşılaştırmalar yapılabilmesi amacıyla, aksi belirtilmedikçe, 2015/16 sezonu için verilen tüm rakamlar, 30 Haziran 2016 tarihli yıl sonundaki ortalama döviz kuru üzerinden dönüştürülmüştür (1 £ = 1,3371 €; 1 € = 3,2194 TL; 1 € = 67,2676 RUB). Karşılaştırmalı rakamlar; Deloitte Futbol Para Ligi’nin önceki yayınlarından, ilgili yıllık finansal tablolardan veya diğer doğrudan kaynaklardan elde edilmiştir. Karşılaştırılabilirlik için sunulan UEFA yayın geliri payları, UEFA’nın “Kulüplerin 2015/16 yayın geliri payları” raporundan alınmıştır.
Futbol kulüplerinin göreli varlık veya değerlerini incelemenin birçok yolu vardır ve Deloitte potansiyel yatırımcılara veya satıcılara bu konuda yardımcı olabilir. Ancak, böyle bir çalışmanın yapılması için ulaşılabilecek kamuya açık bilgi yetersizdir.
Biz bu çalışmada geliri, finansal varlığın en kolay ulaşılabilir ve karşılaştırılabilir ölçütü olarak kullanmaktayız.
Deloitte; İngiltere mevzuatına göre kurulmuş olan Deloitte Touche Tohmatsu Limited (“DTTL”) şirketini, üye firma ağındaki şirketlerden ve ilişkili tüzel kişiliklerden bir veya birden fazlasını ifade etmektedir. DTTL ve üye firmalarının her biri ayrı ve bağımsız birer tüzel kişiliktir. DTTL (“Deloitte Global” olarak da anılmaktadır) müşterilere hizmet sunmamaktadır. Global üye firma ağımızla ilgili daha fazla bilgi almak için www.deloitte.com/about adresini ziyaret ediniz.
Deloitte LLP, DTTL’nin Birleşik Krallık üye firmasıdır.
Bu belgede yer alan bilgiler sadece genel bilgilendirme amaçlıdır ve Deloitte Touche Tohmatsu Limited, onun üye firmaları veya ilişkili kuruluşları (birlikte, “Deloitte Network” olarak anılacaktır) tarafından profesyonel bağlamda herhangi bir tavsiye veya hizmet sunmayı amaçlamamaktadır. Şirketinizi, işinizi, finansmanınızı ya da mali durumunuzu etkileyecek herhangi bir karar ya da aksiyon almadan, yetkin bir profesyonel uzmana danışın. Deloitte Network bünyesinde bulunan hiçbir kuruluş, bu belgede yer alan bilgilerin üçüncü kişiler tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
© 2017 Deloitte LLP. Her hakkı saklıdır.
Deloitte LLP, İngiltere ve Galler’de OC303675 tescil numarası ile tescilli ve kayıtlı ofisi 2 New Street Square, London EC4A 3BZ, Birleşik Krallık adresinde bulunan bir sınırlı sorumluluk ortaklığıdır. Tel: +44 (0) 20 7936 3000 Fax: +44 (0) 20 7583 1198.www.heliographic.co.uk tarafından tasarlanmış ve üretilmiştir.