dna - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre...

18
DNA DEOKSİRİBOZ NÜKLEİK ASİT DNA’NIN ÖZELLİKLERİ 1 2 3 4 Halil KOZANHAN HÜCRENİN YÖNETİCİ MOLEKÜLÜDÜR. HÜCREDE YAŞAMSAL FAALİYETLERİ KONTROL EDER.( SOLUNUM, BOŞALTIM VB..) HÜCRENİN KALITSAL MATERYALİDİR. GEN: KALITSAL ÖZELLİKLERİ KONTROL EDEN DNA’NIN HER BİR BÖLGESİDİR. İÇERİSİNDE BİNLERCE GEN VARDIR. ( GÖZ RENGİ GENİ VS..) CANLILARIN GENETİK ŞİFRELERİNİ TAŞIYAN BİR NÜKLEİK ASİTTİR. ÇİFT ZİNCİRLİ VE SARMAL YAPIDADIR. ÇEKİRDEK İÇERİSİNDE YER ALIR. BİR İNSANDA YAKLAŞIK 104BİN İLA 106BİN ARASINDA GEN BULUNUR. DNA’NIN EN KÜÇÜK GÖREV BİRİMİ GEN’DİR (ANLAMLI PARÇASI)

Upload: others

Post on 04-Feb-2020

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

DNA

DEOKSİRİBOZ NÜKLEİK ASİT

DNA’NIN ÖZELLİKLERİ

1

2

3

4

Halil K

OZ

AN

HA

N

HÜCRENİN YÖNETİCİ MOLEKÜLÜDÜR.

HÜCREDE YAŞAMSAL FAALİYETLERİ KONTROL EDER.( SOLUNUM, BOŞALTIM VB..)

HÜCRENİN KALITSAL MATERYALİDİR. GEN: KALITSAL ÖZELLİKLERİ KONTROL EDEN DNA’NIN HER BİR BÖLGESİDİR.

İÇERİSİNDE BİNLERCE GEN VARDIR. ( GÖZ RENGİ GENİ VS..)

CANLILARIN GENETİK ŞİFRELERİNİ TAŞIYAN BİR NÜKLEİK ASİTTİR.

ÇİFT ZİNCİRLİ VE SARMAL YAPIDADIR.

ÇEKİRDEK İÇERİSİNDE YER ALIR.

BİR İNSANDA YAKLAŞIK 104BİN İLA 106BİN ARASINDA GEN BULUNUR.DNA’NIN EN KÜÇÜK GÖREV

BİRİMİ GEN’DİR (ANLAMLI PARÇASI)

Page 2: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

KROMOZOM

TANIM

KROMATİD KROMATİD

KARDEŞ KROMATİD

Halil K

OZ

AN

HA

N

KROMOZOM

HÜCRE ZARI

SİTOPLAZMA

ÇEKİRDEK

KROMATİN İPLİK(DNA)

HÜCRE BÖLÜNMESİ SIRASINDA DNA’NIN KISALIP KALINLAŞMASI VE ETRAFININ PROTEİN KILIFLA SARILMASIYLA OLUŞTURDUĞU CANLILARDA KALITIMI SAĞLAYAN GENETİK BİRİMDİR.

KALITSAL MADDELERİ TAŞIR.(GÖZ RENGİ VS..)

HER TÜRÜN KENDİNE HAS BİR KROMOZOM SAYISI VARDIR.

TÜR KROMOZOM SAYISI

İNSAN 46=2n

EĞRELTİOTU 500=2n

SOĞAN 16=2n

MOLİ BALIĞI 46=2n

GÜVERCİN 16=2n

DNA’NIN KENDİNİ EŞLEMESİ

KISALIP KALINLAŞARAK

DNA

BİR TÜRÜN SAĞLIKLI BİREYLERİNİN HEPSİNDE KROMOZOM SAYILARI SABİTTİR.

DNA + PROTEİN KILIF

Page 3: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

1

2

KROMOZOM

HÜCRE KROMOZOM GEN

AYNI KROMOZOM SAYISINA SAHİP FARKLI TÜRLER OLABİLİR

MOLİ BALIĞI İLE İNSAN

SOĞAN İLE GÜVERCİN

KROMOZOM SAYISININ CANLI GELİŞMİŞLİĞİ VE VÜCUT BÜYÜKLÜĞÜ İLE İLİŞKİSİ YOKTUR.

Halil K

OZ

AN

HA

N

DNA

VÜCUT KROMOZOMU (2n)

ÜREME HÜCRELERİ DIŞINDA

EŞEY (ÜREME) KROMOZOM (n)

SPERM, YUMURTA VE POLEN

KeDi Geni

> > >

BÜYÜKTEN KÜÇÜĞE SIRALANIŞKARMAŞIKTAN BASİTE SIRALANIŞ

Page 4: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

HÜCRE BÖLÜNMESİ

TANIM

AMACI TEK HÜCRELİ CANLILARDA; ÜREME’Yİ SAĞLAR.

ÇOK HÜCRELİ CANLILARDA; ÜREME’Yİ, BÜYÜME’Yİ,

YARALARIN ONARIMINI VE GELİŞME’Yİ SAĞLAR.

HÜCRE BÖLÜNMESİ

1 2

Halil K

OZ

AN

HA

N

BELİRLİ BİR BÜYÜKLÜĞE ERİŞEN HÜCREDEN YENİ HÜCRELER OLUŞMASIDIR

Ü,BOGÇEKİRDEK BÖLÜNMESİYLE BAŞLAR (START)SİTOPLAZMA BÖLÜNMESİYLE BİTER (FİNİSH)

İKİ ÇEŞİT HÜCRE BÖLÜNMESİ VARDIR.

MİTOZ BÖLÜNME MAYOZ BÖLÜNME

TÜM CANLILARDA GÖRÜLÜR.

Page 5: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

MİTOZ BÖLÜNME = VÜCUT HÜCRELERİ

TANIM

1

2

3

4

BİR ANA HÜCREDEN 2 YENİ HÜCRE OLUŞMASIDIR.

OLUŞAN YENİ HÜCRELER ANA HÜCRENİN VE BİRBİRİNİN GENETİK OLARAK

TIPATIP AYNISIDIR KALITSAL ÇEŞİTLİLİK SAĞLAMAZ.

KROMOZOM SAYISI SABİTTİR DEĞİŞMEZ

TÜM CANLILARDA GÖRÜLÜR

Halil K

OZ

AN

HA

N

TEK HÜCRELİ CANLILARDA; ÜREME’Yİ SAĞLAR.

ÇOK HÜCRELİ CANLILARDA; BÜYÜME’Yİ, YARALARIN ONARIMINI

VE GELİŞME’Yİ SAĞLAR.

TÜ,BOG

2n 2n

Ana Hücre (2n)

Yavru Hücre (2n)

Page 6: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

5

6

7

8

VÜCUT HÜCRELERİNDE GÖRÜLÜR

EŞEYSİZ ÜREMENİN TEMELİDİR.

OLUŞAN HÜCRE SAYISI

DÖLLENMEDEN ÖLÜME KADAR DEVAM EDER.

KAS HÜCRESİ

ALYUVAR HÜCRESİ

YUMURTA HÜCRESİ

SPERM HÜCRESİ

SİNİR HÜCRESİ

RETİNA HÜCRESİ

POLEN HÜCRESİ

MİTOZ GEÇİRMEZ !!!

Halil K

OZ

AN

HA

N

2mitoz

Page 7: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

MİTOZ BÖLÜNMENİN EVRELERİ

BİTKİ HÜCRESİ HAYVAN HÜCRESİ

SİTOPLAZMA BÖLÜNMESİ

Halil K

OZ

AN

HA

N

Page 8: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla
Page 9: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla
Page 10: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla
Page 11: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla
Page 12: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

MAYOZ BÖLÜNME = ÜREME HÜCRELERİ

TANIM

1

2

3

5

ÇOK HÜCRELİ CANLILARDA; ÜREME’Yİ SAĞLAR.

BİR ANA HÜCREDEN 4 YENİ HÜCRE OLUŞMASIDIR.

OLUŞAN YENİ HÜCRELER ANA HÜCREDEN VE BİRBİRİNDEN GENETİK OLARAK

TAMAMEN FARKLIDIR. KALITSAL ÇEŞİTLİLİK SAĞLAR.

KROMOZOM SAYISI YARIYA İNER TÜR İÇİ KROMOZOM SAYISININSABİT KALMASINI SAĞLAR

ERGENLİKLE BAŞLAR

4 ÜREME ANA HÜCRELERİNDE GÖRÜLÜR

KADINLARDAMENOPAZLA

ERKEKLERDEÖLENE KADAR

Halil K

OZ

AN

HA

N

ÜREME ANA HÜCRESİ ( YUMURTALIK)

MAYOZ BÖLÜNME

ÜREME HÜCRESİ (YUMURTA)

Ana Hücre (2n)

Yavru Hücre (n)

Page 13: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

MAYOZ BÖLÜNME = ÜREME HÜCRELERİ

6 PARÇA DEĞİŞİMİ GÖRÜLÜR KROSSİNG OVER KALITSAL ÇEŞİTLİLİK SAĞLAR

7 MAYOZ1 VE MAYOZ2 OLMAK ÜZERE 2 EVREDEN GERÇEKLEŞİR

Page 14: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla
Page 15: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla
Page 16: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla

MİTOZ MAYOZTÜM CANLILARDA GÖRÜLÜR ÇOK HÜCRELİ CANLILARDA GÜRÜLÜR

VÜCUT HÜCRELERİNDE GÖRÜLÜR ÜREME(EŞEY) ANA HÜCRELERİNDE GÖRÜLÜR

ÖLENE KADAR DEVAM EDER. ERGENLİKLE BAŞLAR.

KROMOZOM SAYISI SABİT KALIR KROMOZOM SAYISI YARIYA İNER

PARÇA DEĞİŞİMİ GÖRÜLMEZ PARÇA DEĞİŞİMİ GÖRÜLÜR

KARDEŞ KROMATİDLER AYRILIR. HOMOLOG KROMOZOMLAR AYRILIR

2 YENİ HÜCRE OLUŞUR. 4 YENİ HÜCRE OLUŞUR

OLUŞAN HÜCRELER BİRBİRİNİN TIPATIP AYNISIDIR OLUŞAN HÜCRELER BİRBİRİNDEN TAMAMEN FARKLIDIR.

TEK HÜCRELİLERDE ÜREME,ÇOK HÜCRELİLERDE BÜYÜME, ONARIM VE GELİŞME

ÇOK HÜCRELİLERDE ÜREME

BİR ÇEKİRDEK VE BİR SİTOPLAZMA BÖLÜNMESİ İKİ ÇEKİRDEK VE İKİ SİTOPLAZMA BÖLÜNMESİ

MİTOZ İLE MAYOZ ARASINDAKİ FARKLAR

Halil K

OZ

AN

HA

N

Page 17: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla
Page 18: DNA - fenkurdu.gen.tr · hÜcre zari sİtoplazma Çekİrdek kromatİn İplİk (dna) hÜcre bÖlÜnmesİ sirasinda dna’nin kisalip kalinlaŞmasi ve etrafinin proteİn kilifla sarilmasiyla