dizel - shrani.sishrani.si/f/2c/yd/3znalo7f/lokomotivedizelske.pdflokomotive g-16 kao jŽ 661 su...

Muzejski eksponati | Parne lokomotive | Dizel lokomotive | Električne lokomotive | Motorni vozovi | Uski kolosek

Dizel lokomotive

Sredinom pedesetih godina na JŽ se o dizel vučnim vozilima znalo samo iz domaće ili strane literature. Izuzetak su predstavljala nekolicina dizel motornih vozova i dizel lokomotiva u industriji. Zato je 1955. godine odlučeno da se u cilju modernizacije voznog parka JŽ, odnosno nabavke novih dizel lokmotiva izvrše probne vožnje sa savremenim dizel lokomotivama različitih svtskih proizvođača. U periodu od 1955. do 1959. izvršene su brojne probe sa velikim brojem dizel lokmotiva i to:

� Aprila 1955. isprobana je dizel-hidraulična lokomotiva DB V200 tipa B-B proizvedena u minhenskoj fabrici Krauss-Maffei; � Juna 1955. isprobana je dizel-električna lokmotiva tipa Co-Co švedske fabrike NOHAB; � Avgusta 1955. isprobana je nemačka dizel-električna lokomotiva tipa Bo-Bo proizvod fabrike Henschel und Sohn; � 1956. godine isprobana je dizel-električna lokmotiva tipa Bo-Bo francuske fabrike Brissoneau et Lotz. Ova lokomotiva je prihvaćena i za nju je kupljena licenca i od 1961. je počela da se proizvodi u Đuro Đaković iz Slavonskog Broda kao JŽ 642.

Gotovo sve isprobane lokomotive su nedvosmisleno pokazale brojne prednosti nad parnim lokomotivama, ali ni jedna nije potpuno odgovarala za rad na svim prugama JŽ. Bile su potrebne univerzalne lokomotive za vuču svih vrsta vozova na svim kategorijama pruga, max. brzinom od 120 km/h, osovinskim opterećenjem od 18t. Međutim 1959. isprobana je dizel-električna lokomotiva tipa Co-Co proizvod američke fabrike GM-EMD čija je oznaka bila G-16. Lokomotive G-16 su se inzvarendno pokazale na svim prugama i 1960. je počela njihova nabavka. Lokomotive G-16 kao JŽ 661 su bile prve dizel lokomotive koje su bile namenjene za vuču vozova u redovnoj eksploataciji i za JŽ je sukcesivno isporučeno 220 komada u periodu od 1960. do 1972.godine. Kasnijih godina u periodu od 1960 do 1990. počele su da saobracaju nove dizel lokomotive različitih konstrukcija proizvedene većinom u tri fabrike: GM-EMD, GANZ-MAVAG i ĐURO ĐAKOVIC. U narednom spisku možete videti najosnovnije istorijske i tehničke podatke svih dizel-električnih i dizel-hidrauličnih lokomotiva JŽ koje su bile u redovnoj eksploataciji.

Dizel-električne lokomotive

621-109

Dizel-električne lokomotive serije ŽS 621 tipa Bo proizvedene su u češkoj u fabrici ČMKS 2001. godine. Služe za manevru.

Tehnički podaci: Raspored osovina Bo Snaga motora 392 kW V max 80 km/h

Foto: Damir Pašalić

641-318

Dizel-električne lokomotive serije 641 tipa Bo-Bo, popularno nazvane Mađarica su proizvodene u mađarskoj fabrici GANZ-MAVAG u periodu od 1960. do 1985. godine. Služe za obavljanje manevarskih vožnji na prugama Želenice Srbije.

of 8Železnica - dizel lokomotive

7.2.2008http://railfan-belgrade.org/dizel.htm

Tehnički podaci: Raspored osovina Bo-Bo Snaga motora 441 kW/ 600 KS V max 80 km/h

642-195

Dizel-električne lokomotive JŽ 642 tipa Bo-Bo, popularno nazvane Đurica su proizvedene po licenci francuske fabrike Brissonneau et Lotz u fabrici Đuro Đakovic iz Slavonskog Broda koji je nastavio dalju proizvodnju u periodu od 1960. do 1964. Namenjene su za tešku manevru i lokalni saobraćaj.

Tehnički podaci: Raspored osovina Bo-Bo Snaga motora 606 kW/ 825 KS V max 80 km/h

643-019

Dizel-električne lokomotive serije 643 tipa Bo-Bo su proizvodene u fabrici Đuro Đakovic 1967. godine po licenci francuske fabrike Brissonneau et Lotz. Po konstrukciji su dosta slične seriji JŽ 642 samo veće snage i sadrže generator pare za grejanje putničkih vozova. Namenjene su za tešku manevru i lokalni putnički i teretni saobraćaj.

Tehnički podaci: Raspored osovina Bo-Bo Snaga motora 680 kW/ 925 KS V max Vmax: 80 km/h

Foto: Damir Pašalić

644-008

Dize-električne lokomotive serije 644 tipa A1A-A1A su proizvodene 1974. od strane španske fabrike MACOSA po licenci GM-EMD USA (model G22AC).Nabavljene su za potrebe ŽG Ljubljana za vuču putničkih i teretnih vozova na prugama sa malim osovinskim pritiskom. Od 2004. i na prugama Železnice Srbije.

Tehnički podaci:



Raspored osovina A1A-A1A Snaga motora 1230 kW/1600 KS V max Vmax: 80 km/h

645-033

Dizel-električne lokomotive serije 645 tipa A1A-A1A su proivodene 1981. u fabrici Đuro Đakovic iz Slavonskog Broda po licenci GM-EMD (model GT22HCW). Lokomotive su snabdevene sistemom za el .grejanja voza i namenjene su isključivo za putnički saobraćaj na lokalnim neelektrificiranim prugama.

Tehnički podaci: Raspored osovina A1A-A1A Snaga motora 1845 kW/ 2500 KS V max 124 km/h

646 (HŽ 2043-002)

Dizel-električne lokomotive serije 646 tipa A1A-A1A su modifikovane lokomotive serije 661. Modifikaciju je obavio Janko Gredelj u periodu 1989.do 1990. Plan je predviđao modifikaciju 10 lokomotiva, a za vreme postojanja JŽ modifikovane su samo dve lokomotive (646-001,002). Plan je predviđao smanjenje mase lokmotive, promenu raspreda osovina iz Co-Co u A1A-A1A, vađenjem po jednog vučnog motora, uklanjanje generatora pare i uvođenje el. grejanja voza.

Tehnički podaci: Raspored osovina A1A-A1A Snaga motora 1454kW/1975 KS V max 124 km/h

661-251

Dizel-električne lokomotive serije 661 tipa Co-Co, popularno nazvane Kenedi su proizvod američke fabrike GM-EMD (model G16) u periodu od 1960. do 1972.god i najbrojnije su na JŽ. Namenjene su za vuču svih vrsta putničkih i teretnih vozova na svim kategorijama pruga. Lokomotive serije 661 nose epitet najslavnije dizel lokomotive JŽ.

Tehnički podaci: Raspored osovina Co-Co Snaga motora 1454kW/ 1975KS V max 114km/h (podserija 000), 124 km/h (podserije 100,200,300,400)



662-010

Dizel-električine lokomotive serije 662 tipa Co-Co poularnog nadimka NADA su proizvodene u fabrici Đuro Đakovic iz Slavonskog Broda 1960. Nabavljene su za potrebe vuče tadašnjeg ŽTP Sarajeva dok su kasnije 4 komada uključene u vozni park ŽTO Novi Sad. Zanimljivo je napomenuti da ove lokomotive u sebi imaju dva dizel motora potpuno identična sa lokmotivama serije JŽ 642.

Tehnički podaci: Raspored osovina Co-Co Snaga motora 1270 kW/1650 KS V max 120km/h

663-004

Dizel-električne lokomotive serije 663 tipa Co-Co popularno nazvane KARAVELE su proizvod američke fabrike GM-EMD 1972. Nabavljane su za potrebe ŽTP-a ZAGREB za vuču teških teretnih vozova na brdskoj pruzi Split-Knin. Lokomotive serije JŽ 663 su najjače dizel- lokomotive na mreži JŽ.

Tehnički podaci: Raspored osovina Co-Co Snaga motora : 2426 kW/ 3300KS V max 124 km/h

664-059

Dizel-električne lokomotive serije 664 tipa Co-Co zvane JAMES i REGAN su proizvod američke fabrike GM-EMD kao model G26CW u periodu od 1972 do 1985. kada je proizvodnju preuzeo Đuro Đakovic iz Slavonskog Broda (664-100) kao model G26HCW-2. Lokomotive serije JŽ 664 su po konstrukciji jako slične seriji 661 samo veće snage, dok 664-100 poseduje i elektrodimnamičku kočnicu i sistem el. grejanja voza. Prvobitno su bile namenjene za vuču teretnih vozova na prugama sa malim osovinskim



pritiskom.

Tehnički podaci: Raspored osovina Co-Co Snaga motora 1670 kW/ 2200KS V max 124km/h (664-000),105 km/h (664-100)

665-016

Dizel-električne lokomotive serije 665 tipa Co-Co su proizvod kanadske fabrike MLW iz Montreala 1973.Treba napomenuti da su ovo prve dizel-električne lokomotive na JŽ sa elektronskom regulacijom snage i automatskom promenom sprega vučnih motora i da su tada bile najsavremenije lokomotive u Evropi.

Tehnički podaci: Raspored osovina Co-Co Snaga motora 2900KS V max 127 km/h

666-003

Dizel-električne lokmotive serije 666 tipa Co-Co su proizvedene u američkoj fabrici GM-EMD (model JT22CW) 1978. godine. Nabavljene su za včcu specijalnog Titovog plavog voza, kao zamena za lokomotive 761(D66). Danas su u redovnoj eksploataciji na prugama Železnice Srbije.

Tehnički podaci: Raspored osovina Co-Co Snaga motora 1845 kW/ 2500 KS V max 122km/h

Foto: Zoran Veresić

667-001

Dizel-električne lokmotive serije 667 tipa Co-Co su proizvedene 1981. god u ruskoj fabrici Liz. Postojalo ih je samo dva komada u okviru voznog parka ŽTP-a Skoplje. Zanimljivo je napomenuti da ove lokmotive imaju potpuno identična obrtna postolja kao poznata nemačka lokmotiva Taigatrommel



(BR 120).

Tehnički podaci: Raspored osovina Co-Co Snaga motora 882 kW V max 100 km/h

Foto: Zoran Bundalo

Dizel-hidraulične lokomotive

731

Dizel-hidrulične lokomotive serije 731 tipa C su proizvedene u fabrici Đuro Đakovic po licenci austrijske fabrike Jenbacher Werke 1958.-1965. godine. Prvih 30 lokomotiva su proizvedene u Austriji i imale su oznaku na JŽ 730, a ostale u Slavonskom Brodu. Modernizacijom hidruličnih prenosnika ove lokomotive imaju snagu kao lokomotive 732. Lokomotive serije 731 su namenjene isključivo za manevarki rad.

Tehnički podaci: Raspored osovina C Snaga motora 250 kW/ 340 KS V max 60km/h

732

Dizel-hidraulične lokomotive serije 732 tipa C su proizvedne u periodu od 1969. do 1977. u fabrici Đuro Đakovic po licenci austrijske fabrike Jenbacher Werke. Ove lokomitve su jako slične po konstrukciji sa lokomotivama serije 731 samo veće snage i mase. Namenjene su za manevarski rad i njih su naručili ŽTP Zagreb, ŽG Ljubljana i pojedine industrijske železnice. Zanimljivo je napomenuti da su kod ove serije brojevi počinjali od 101 pa nadalje do broja 208.Podseriju 000 su trebale da predstavljaju modifikovane lokomotive serije 731.

Tehnički podaci: Raspored osovina C Snaga motora 397 kW/ 540 KS V max 60 km/h

733

Dizel-hidraulične lokomotive serije 733 (DHL 600 CP) tipa C su proizvedene u Đuro Đaković iz Slavonskog Broda 1969. godine. Nabavljane su za potrebe povećanja manevarskih lokomotiva u voznom parku ŽTP-a Sarajeva.

Tehnički podaci:



Raspored osovina C Snaga motora 438 kW V max 60 km/h

734-023

Dizel-hidraulične lokomotive serije 734 tipa C su proizvod nemačke firme MAK pa zato ova lokomotiva ima nadimak ŠVABICA. Proizvedene su u periodu od 1955. do 1964. ,a na JŽ su uvezene kao polovne od 1985.-1987. Kupljene su u dve verzije kao DB 260 što predstavlja jž 734-000 i DB 261 kao jž 734-100 radi povećanja manevarskih lokomotiva na ŽTP Beograd, Zagreb i Skoplje.

Tehnički podaci: Raspored osovina C Snaga motora 440 kW/ 660 KS V max 60 km/h

Foto: Zoran Veresić

741-001

Dizel-hidraulična lokomotiva serije 741 (DHL 1500) tipa B'B je proizvedna 1971.do 1975. godine u fabrici MIN NIŠ. Lokomotive su trebale biti uključene u saobraćaj na lokalnim neelektrificiranim prugama, ali zbog visokih troškova proizvodnje i održavanja proizvedeno ih je samo dve i vrlo brzo su i one kasirane.

742-001

Dizel-hidraulične lokomotive serije 742 (DHL 1650) tipa B'B su proizvedene u fabrici MIN NIŠ u periodu od 1971. do 1975. Proizvedeno ih je 20 komada ali zbog lošeg rešenja hidrailičnog prenosnika tj. skupog održavanja ove lokomotive su povučene iz eksploatacije.

Tehnički podaci: Raspored osovina B'B Snaga motora 1215kW/1630 KS V max 110 km/h



743-001

Dizel-hidraulične lokomotive serije 743 tipa B'B pod nadimkom Plava ptica su proizvedene 1977 u fabrici Đuro Đaković iz Slavonskog Broda i to samo 743-001 kao prototip. Zbog visokih troškova i predhodnih iskustva sa serijama 741 i 742 od dalje proizvodnje se odustalo. Lokomotiva 743-001 je do skora radila u Vinkovcima kada je prodata jednoj italijanskoj firmi. Međutim treba napomenuti da je dugogodišnja praksa ustanovila da se ova lokomotiva uopšte nije loše pokazala i da je italijanska firma vrlo zadovoljna s njenim radom i prava je šteta što se nije nastavilo s njenom proizvodnjom.

Tehnički podaci: Raspored točkova B'B Snaga motora 1176 kW/ 1600 KS V max 120 km/h

744-010

Dizel-hidraulične lokomotive serije 744 tipa B'B su proizvod ruske firme LIZ 1977. godine. Nabavljene su za potrebe manevre ŽTO Podgorica i Alumijumskog kombinata u Nikšicu.

Tehnički podaci: Raspored točkova B'B Snaga motora 882 kW/ 1200 KS V max 80 km/h

Foto: Arhiv ŽCG

761-003

Lokomotive serije JŽ 761(D66) su lokomotive sa hidrauličnim prenosom snage, tipa C-C. Proizvedene su u minhenskoj fabrici Kraus Maffei 1957.godine kao model ML3000 za potrebe vuče Titivog plavog voza i zato su nosile karakteristične nazive DINARA, KOZARA I SUTJESKA.Treba napomenuti da su ovo prve dizel lokomotive na prugama JŽ. Radile su do 1978. kada su zamenjene lokomotivama serije 666.

Tehnički podaci: Raspored osovina C-C Snaga motora 2850 KS V max 140 km/h

Copyright ©2006 DPŽ Home | O nama | Linkovi | Kontakt | Impresum | Akcije



dizel - shrani.sishrani.si/f/2c/yd/3znalo7f/lokomotivedizelske.pdflokomotive g-16 kao jŽ 661 su...

Documents