discriminatie in sport: herken en pak aan! · ondersteunt, informeert en stimuleert de vlaamse...
TRANSCRIPT
Internationaal Centrum Ethiek in de Sport
Ondersteunt, informeert en stimuleert de Vlaamse sportsector om actief te investeren
in ethische waarden en normen die belangrijk zijn bij een kwaliteitsvolle
sportbeoefening.
WAT
Kenniscentrum voor praktijkontwikkeling en beleidsondersteuning
DOOR
Ter beschikking stellen van informatie en goede praktijken
Wetenschappelijk onderzoek stimuleren
Sportorganisaties ondersteunen
Instrumenten ontwikkelen (handleiding, brochure…)
Vormingsaanbod uitwerken
INHOUD VORMING
1 WAT IS DISCRIMINATIE
2 AANPAKKEN OP DRIE NIVEAUS
KWALITEIT
PREVENTIE
REACTIE
3 GOEDE VOORBEELDEN VAN DE SPORT
4 HOLEBI’S IN HET VOETBAL
5 DIALOOG
1 WAT IS DISCRIMINATIE
Kenmerken van een mens
GeslachtLeeftijd
Seksuele geaardheid Etnische achtergrond
HuidskleurMentale en fysieke
vermogens
Religie
Werkervaring
Inkomen
Woonplaats
Functie en rol
Burgerlijke staat
Communicatiestijl
Werkstijl
Onderwijs
Moedertaal
1 WAT IS DISCRIMINATIE
Voorbeelden
Ik wil niet tegen die West-Vlaamse boeren spelen
Jongens hebben geen gevoel voor ritme
Ik speel niet met een zwarte
Die Chinees mag niet in mijn groepje
Joden kunnen niet passen
Meisjes hebben geen spelinzicht
Lesbiennes zijn manwijven die agressief spelen
Die oude man kan het spel niet meer aan
Die NVA’er komt niet in mijn sportclub
Die blinde mol met zijn bril blijft beter op de bank
…
1 WAT IS DISCRIMINATIE
Definitie
het onrechtmatig onderscheid maken
het anders behandelen
mensen of groepen
op basis van uiteenlopende kenmerken
1 WAT IS DISCRIMINATIE
Waarom erg?
Omdat je als mens die kenmerken niet zelf gekozen hebt en niet kan veranderen!
1 WAT IS DISCRIMINATIE
Oorzaken
Onwetendheid
Weinig communicatie
Stereotypen
Generaliseren
Onverdraagzaamheid
Kopieergedrag
Geen respect
Geen openheid, interesse
Stereotypen in de sport – Media vrouwen & mannen
Filmpje 50 sec – 3 min 26 sec
https://www.youtube.com/watch?v=UIhybeiU92E
Stereotypen in de sport – Run like a girl
https://www.youtube.com/watch?v=XjJQBjWYDTs
‘Sport is een mensenrecht en moet voor iedereen mogelijk zijn, ongeacht
geslacht, ras of seksuele voorkeur.’
Jacques Rogge
2 AANPAKKEN OP DRIE NIVEAUS
Kwaliteitsbeleid
Voorbeeldfunctie
Aangepaste spel en oefenvormen
Goede indeling van de groep met rotatie
Goede opbouw en vlot verloop van de training
Aangepaste communicatie
Respectvol met elkaar omgaan
Reflecteren over eigen begeleiden
Positief coachen
Opletten voor verantwoorden van onethisch gedrag
…
2 AANPAKKEN OP DRIE NIVEAUS
Kwaliteitsbeleid
Opletten voor verantwoorden van onethisch gedrag
Sportcontext als excuus om onethisch gedrag te verantwoorden
-> mechanismen van het loslaten van morele waarden (Bandura)
Minimaliseren (eufemismen, dat hoort erbij)
Voordelig vergelijken (in onze tijd, in die club was het zo)
Verleggen verantwoordelijkheid (het is de schuld van, ik deed het voor de groep)
Verspreiding van de verantwoordelijkheid (iedereen doet het)
Reactie op provocatie (hij begon, ik ga me niet laten doen)
2 AANPAKKEN OP DRIE NIVEAUS
Preventiebeleid
Gedragscode opmaken, communiceren en doen leven in de training
Bij jonge kinderen duiding geven bij mogelijke verschillen
Attent zijn voor signalen van potentieel negatieve situaties
Aanspreekpunt zijn voor problemen
Vermijden van risicofactoren
Preventief werken a.d.h.v. empowerment
2 AANPAKKEN OP DRIE NIVEAUS
Preventiebeleid
Preventief werken a.d.h.v. empowerment
Geef de jongeren verantwoordelijkheid
Laat de groep zelf gedrag bijsturen
Ga zoveel mogelijk voor een ‘No Blame’ aanpak
Als er een straf moet vallen, houd die dan redelijk
Creatief <=> niet vernederend
2 AANPAKKEN OP DRIE NIVEAUS
Reactiebeleid
Reageer op elke vorm van discriminatie hoe klein ook
Gestructureerd te werk gaan bij een dilemma of conflict
(oorzaken, betrokkenen, situatie, herhalend…)
Kinderen/jongeren/volwassenen aanspreken
Confronteren
Coachen
Bemiddelen
Sancties
Melden aan bestuur
Trainer
Bestuur
Sporters &
ouders
•Kwaliteitsbeleid
•Preventiebeleid
•Reactiebeleid
2 AANPAKKEN OP DRIE NIVEAUS
Geïntegreerde aanpak
2 AANPAKKEN OP DRIE NIVEAUS
Oefening
Case 1:
De kinderen zijn voor een reeks van vijf opeenvolgende trainingen in gemengde groepjes verdeeld. Dit is gemakkelijk want zo verlies je niet elke week tijd met indeling. Bij enkele groepjes loop het niet goed. De laatste weken zijn de trainingen onrustig. Deze training lopen de oefeningen in het honderd. De trainer zegt tegen een meisje dat ze niets kan en dat de meisjes het telkens verpesten. Het meisje loopt al huilend weg.
Case 2:
Een team puberende jongens plagen elkaar graag. De laatste tijd hebben de mopjes een racistisch kantje. Een gekleurde jongen krijgt in handbal een mooie kans om een cruciaal en winnend doelpunt te scoren. Hij mist echter het doel. Een gefrustreerde medespeler zegt ‘jij stomme neger’! Waarop de ploeg van de tegenspelers ‘leve de neger’ begint te roepen.
3 GOEDE VOORBEELDEN VAN DE SPORT
Reden
Elementen
Sport specifiek
Personen
Evenwicht
Controle
Tijd
Situering
Taak
Actie
Reflectie
10 actiepunten
1. Een campagne sensibiliseert over seksuele identiteit en het creëren van een tolerante sportomgeving
2. Een toolkit als instrument voor voetbalclubs
3. Holebiseksualiteit wordt bespreekbaar in alle geledingen van het voetbal
4. Football+ Foundation erkent seksuele diversiteit als element in de sociaal-maatschappelijke voorbeeldfunctie van
voetbalclubs
5. Homofobe uitspraken op en rond het voetbalterrein worden openlijk veroordeeld
6. In het supportersoverleg wordt aandacht besteed aan discriminatie op grond van seksuele identiteit
7. In de trainersopleiding wordt aandacht besteed aan discriminatie, en in het bijzonder aan discriminatie op basis van
seksuele identiteit
8. Voetbalstewards/begeleiders worden opgeleid hoe om te gaan met homofobe uitspraken en homofoob gedrag
9. Homofobe incidenten op en rond het voetbalterrein worden in kaart gebracht
10. Gelijke Kansen in Vlaanderen en de Football+ Foundation coördineren de opvolging van het actieplan
1. Homofobie: wat is het?
2. Voetbal en homofobie
3. Homofobie: hoe tackel je het?
- In de bestuurskamer
- Op het veld
- In de tribune
4. Wegwijzer
Inhoud toolkit
5 DIALOOG
Met welke vormen van discriminatie heb jij te maken?
(geslacht, afkomst, seksuele voorkeur, leeftijd…)
Welke inspanningen doe je als trainer op kwaliteits-, preventie- en
reactieniveau?
Zijn er ernstige problemen?
Hoe pak jij dat aan?
Is er aandacht voor vanuit het clubbestuur?
…