disa veҪori teknologjike nË impiantin e trajtimit tË...

24
DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA DURRËS Tania Floqi 1 , Joli Liço 2 , Holta Prifti 3 1 Departamenti i Inxhinierisë së Mjedisit, Universiteti Politeknik i Tiranës 2 Departamenti i Mjedisit, Fushë-Krujë Cement Factory 3 Ministria e Mjedisit 1 - 3 Nёntor 2017, Prishtinё, Kosovё

Upload: others

Post on 17-Sep-2019

18 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE

TË NDOTURA DURRËS

Tania Floqi1, Joli Liço2 , Holta Prifti3 1Departamenti i Inxhinierisë së Mjedisit, Universiteti Politeknik i Tiranës

2Departamenti i Mjedisit, Fushë-Krujë Cement Factory 3Ministria e Mjedisit

1 - 3 Nёntor 2017, Prishtinё, Kosovё

Page 2: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Qëllimi i punimit

Studimi i përparësive të impiantit të trajtimit të ujërave të ndotura, me synim:

• rritjen e shkallës së pastrimit të ujërave të ndotura

• përdorimin e mbetjes (llum aktiv) për përftimin e energjise elektrike për nevojat e impiantit

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 3: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Impianti i Trajtimit të Ujerave të Ndotura Durrës (ITUND)

• ITUND ndodhet në zonën e Porto Romanos 2 km larg qendrës së qytetit.

• Trajton ujërat e ndotura të kanalizimeve të Bashkisë Durres si edhe të fshatrave Arapaj, Shen Vlash, Shkallnur, Rashbull, Bisht Pallë.

• Prurja mesatare 700 l/s

minimale 111 l/s

• Popullsia në vitin 2022 – rreth 250.000 banorë

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 4: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

ITUND aplikon teknologjitë më të avancuara

Për trajtimin e ujërave të ndotura:

Teknologjia e trajtimit konvencional me llum aktiv biologjik, me ajrim të zgjatur, që pasohet nga trajtim terciar i lagunave me filtër dhe bimësi.

Për trajtimin e llumit aktiv biologjik:

Teknologjia e fermentimit anaerob për prodhimin e biogazit si burim energjie.

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 5: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Pamje nga ITUND

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 6: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

ITUND - Linjat kryesore të funksionimit

Linja e trajtimit të ujit të ndotur

• Linja e paratrajtimit

• Trajtimi sekondar

• Trajtimi terciar

Linja e trajtimit të llumit

• Trashimi i llumit

• Fermentuesi anaerob

• Shtretërit e tharjes së llumit

Linja e përftimit të biogazit

• Grumbullimi i biogazit

• Njësia e desulfurimit

• Njësia e prodhimit të energjisë elektrike

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 7: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Linja e trajtimit të ujërave

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 8: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Baza e impiantit të trajtimit është procesi me llum aktiv biologjik, që trajton ujërat e ndotura urbane dhe ujërat industriale, duke përdorur ajër dhe llum aktiv biologjik me bakterie dhe protozoarë në rezervuarin e ajrimit.

Uji i përzier me llum aktiv biologjik shkarkohet në 2 dekantuesit sekondar ku ndahet uji i trajtuar nga llumi aktiv biologjik.

Një pjesë e llumit riciklohet, pjesa tjetër është llum aktiv i mbetur që largohet për trajtim anaerob.

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 9: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Skema e procesit me llumit aktiv

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 10: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Parametrat e projektimit dhe kontrollit te llumit aktiv biologjik

Për mirëmbajtjen e organizmave të gjalla nevojitet një mjedis i përshtatshëm që monitorohet.

Parametrat

• Koha e ajrimit

• Koha e dekantimit

• Shkalla e riciklimit

• Lëndë të Ngurta në Pezulli

• Vëllimi i llumit të dekantuar

• Koha e qëndrimit të llumit

• Oksigjeni i tretur

• pH

• Popullata e organizmave

Ajrim i zgjatur

• 24 (orë)

• 2 – 4 (orë)

• 25 – 100 (%)

• 2000 – 6000 (mg/l)

• 400 – 700 (ml/l)

• 20 – 30 (ditë)

• 1 – 3 (mg/l)

• 6.5 – 9

• Indikatorë biologjik

Page 11: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Skema e rezervuarit të ajrimit dhe dekantuesve sekondarë

1. Rezervuari i ajrimit me 4 linja (dimensione 44.00 x 16.1 x 4.5 m) 2. Dhoma e kompresorëve 3. Dekantuesit sekondarë 4. Dhoma e ndarjes së prurjes 5. Stacioni i pompimit të llumit që riciklohet

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 12: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Cilësia e ujërave para dhe pas trajtimit

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 13: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 14: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Linja e trajtimit të llumit aktiv

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 15: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Fermentuesit anaerob

janë të pajisur me:

1. sistem të grumbullimit dhe filtrimit të biogazit

2. sistem të përzierjes së llumit 3. pajisje për largimin e llumit

4. pajisje sigurie 5. stacion pompimi për largimin e llumit të fermentuar tek shtretërit

e tharjes

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 16: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Fermentimi anaerob dhe fazat e tij

Faza e parë:

• Hidroliza

•Acidogjeneza

Faza e dytë: •Acetogjeneza

Faza e tretë: •Metanogjeneza

Substanca organike (proteina, sheqerna, yndyrna)

76%

Alkoole, Acide organike 4% 20%

24%

H2CO2 Acetate

52%

28% 72%

CH4 , CO2

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 17: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Skema e procesit të fermentimit

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 18: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Parametrat e procesit të prodhimit të biogazit

• 4 – 8 % Mbetja e thatë

• 6.8 -7.2 pH

• 32 – 37 ˚C Temperatura

• 30 – 60 ditë Koha e qëndrimit të llumit

• 60 – 72% CH4 i prodhuar

• 40 – 60% Zvogëlimi i mbetjeve

volatile

• 40 – 60% Zvogëlimi i lagështisë

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 19: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Linja e Biogazit

Pjesët përbërëse të kësaj linje:

Depozita e gazit biologjik me duosferë

Njësia e desulfurimit

Gjeneratori me gaz dhe naftë

Kaldaja

Djegësi i gazit

Stacioni i pompave të qarkullimit të llumit

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 20: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Grumbulluesi i biogazit në ITUND

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 21: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Grafiku i prodhimit të biogazit nga llumi aktiv i ITUND në laborator

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 700 750 800

Run time (H)

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 22: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Karakteristikat dhe mundësitë e përdorimit të llumit pas fermentimit

• Llumi aktiv biologjik nga mbetje kthehet në burim alternativ energjie.

• Llumi pas trajtimit biologjik, është i stabilizuar, i sigurt nga pikëpamja sanitare dhe mund të përdoret si pleh organik në bujqësi.

• Llumi është lehtësisht i dehidratueshëm dhe përmban 25 - 40% më pak lagështi nga llumi para fermentimit.

• Vëllimi i lëndës së thatë reduktohet deri në 50%

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 23: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

Biogazi, burim alternativ energjie

• Prodhon energji elektrike me cmim më të ulët se rrjeti.

• 1mᶟ metan ka një përmbajtje të energjisë rreth 10kWh

• Mbron pajisjet nga luhatjet e tensionit duke i furnizuar me energji

• Përdorimi si karburant në shumë makineri,mikroturbina,

etj. për të gjeneruar energji dhe nxehtësi.

• Energjia elektrike mund të mbulojë të gjithë ose një pjesë të nevojës për energji të ITUND

• Energjia termike mund të përdoret për ngrohje.

• Prodhimi i biogazit nga llumi aktiv mbron mjedisin nga gazet e efektit serë.

KONFERENCA DHE EKSPOZITA E PERBASHKET BALLKANIKE 1-3 Nentor 2017 Prishtine, KOSOVE

Page 24: DISA VEҪORI TEKNOLOGJIKE NË IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2017/12/Tania-Floqi.pdf · IMPIANTIN E TRAJTIMIT TË UJËRAVE TË NDOTURA

FALEMINDERIT