dil xelec tili grameri ali asgher cemrasi fars ebced urmu turuz 2014

Upload: alexandreq

Post on 08-Jul-2018

245 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    1/62

     

    ري م ا ر گ  يل ي ت    خلج

    ĤELEC TİLİ GIRAMIRİ

    يي ا ن ش آ  وت س د ابزج خل  

    Ali Asķer Cemrasi

    سي ا ر م ج ر غ ص ا  يلع۳۹۲/۰۱۴

     

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    2/62

    ٢ Ĥelec Tili Gıramıri

     

    ۱ . شز ر ا ا زب حفظ  يت  م ه ا  

    ست تي ا ل م  ره تي و ه  دنس ان  ب ز .يـ ق ل خ ر ه  ت ور ذا ـ ل ب ت  ن ات آ ب ث ا  هک يد ن س ت ـ س ا .رد

     شا ن

     کي ا خ

     ره ک

     ن اي

     در

     تي ل م

     هر

     يت د و ج و م

     اقع و ت س و ا

     ني ا ب ز

     ر و ض ح

     گر

    .رد و ـ م

     کـه

     ني ا ـ ب ز

     اي ـ ج

     ـر ب

     ي ا

     ه د ـ ن ز

     ند ـ س

     وب ـ ت ک م

     ار ـث آ

     و

     ا ـ ه ا ج ه

     ات و ص ا

     يق ر ط

     ز ا

     شود

     مي

     قع ا و

     لم ک ت

    ي ازم

     کـه

     ـت س ا

     ر و ـ ک ف

     اي ه ن ا سـ ن ا

     مه ه

     ر ب

     و

     ست ا

     ري ش ب

     اث ر ي م

     از

     يي ز ج

     که

     دي ن س

     ارد ذ گ

    د و ج و م يد ن ي ا م ن  هع ف ا د م  نو گ ا ن و گ  دا ع ب ا  رد نا ب ز  ن سي آ ف ن ت  يا ض ف  و تا ي ح  قح سند.  ن  اي

    ـد  ن ي و گ ي م  نخس ان  ب ز  ن ه آ ده که ب ش ک  ح ني  ا س ن ا  ا ه ن و ي ل ي م  يو ن ع م  راث آ و کي  ي ز ي ف  د و ج و  رد.

    ب مـي  ان ل ب ز  ن ه آ تي که ب ل م  دو خ که  ل ب   ان م ک ا ح  ه ني را ن ا ب ز  ره تي م س ر  ني ا ر ب ا ن ب  د ن ي ا شـ گ

    ين مي  ي ع ت نن ست.ک مي ا س ر  نا ب ز  بح ا ص  تلم اي  ر ب  نا ب ز  ره   ني خ س  هب س ا.پ ن م ـ ض نا ـ ب ز

    ينآ يئ ت ل م

     هر

     که

     ست ا

     ي مـيا

     ه د ه ا ش م

     آن ر د

     يخ ر ا ت

     اه گ ر ذگ

     در

     را

     خود

     ـد ن ک

    .ند ـ س

     ـن ي ا

    ان مي  ه ج  خي ر ا ت  هني ئ آ  رد هدن زهد ع ند که  چ ر ه  دش خ ر د ار هني ئ آ  ن سند و اي ن  ند اي ه ا و خ ب  ي ا

    ش و د خ م  ر نن و تي ي ب ب . 

    دي هـر و ـ ج و  لي ل د  ني ر ت گ ر ز ب   ارد د ن  تا ب ث ا  هب يز ا ي ن  لل م ل ا  نيب عرف  در  تي  ل م  چيه ان  ب ز

    تي  ل م  ر و ض ح  ين ا ب ز ي لم م ک ت  نا ب ز  ن ت که به آ س نا د ـ م ت  نا و ر ا ک  قي ر ط  ن ند و با اي ن ک  ير ش ـ ب

    ـر  ت م ک  اـ ـد ي ش ا ب  ين و ـ ي ل ي م  ين ا ب ز  ني م ل ک ت م  ن اه اي و خ  ند ش خ ب  يم انغ ار.ه ـ ص ر ع  رد ـت  ي م ک

     ست ي ن

     الف ت خ ا

     رد و م

     اد ي ز

     ني ا ب ز

     يت د و ج و م

    .از

     ئي ا ـ ب ي ز

     يـک ئ ا ز و م

     يش و خ

     اي ه ت و ا ف ت

     با

     ها

     ان ب ز

    د  ه ان د ر و آ  دي د پ  نا ه ج  رد حل  ل و ن اي.مل ر ب  را گ دـ ن ا م  رـ ث ا  و يم ي س ـ ن  را ع ـ شا  هـ ع ل ا ط م  اب لا ث م  

    ار ي ر ه ش

    »سالم

     يه ا ب ا ب

     يدر ح

     «ر سي

     ي ا

     نه ا خ د و ر

     ير س م

     در

     نده ن ا و خ

     نيز

     نم ا و ر

     و

     روح

     ـه ک د ن ک

    ي م

     ير و ص ت

     به

     را

     ان جي ا ب ر ذ آ

     ک تر

     م د ر م ش ک

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    3/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج  خل

    ۲.ياه اخه  ش كر ان ت ب ز  

    اد ون ا خنا ب ز

     اتي ك ا ر ت ش ا

     كي ر ت

     ي يها ك ي ز ن

     ار ي سب

     نب ا ش ـ ن

     گر ي د ك ي يـ دم ـ ن ه د

    .ـن ي ا

     

    ندي ن ا م ه ص ر ع ر د ف ر و م اسي ن ش ا و آ ژو)ال و ح ت و ا)لغ ت خا سوح بي.س هآن رد

    ان  ب ز  ن ااي ه ن ت  اهاب شز ا و چ  ي ج ها وخل ك ا ب )وق ا ي (ه د ا و ن ا ـ خ ر گ ي د  ابن ا ـ ب ز ي ـ ک ر ت  يا ـ ه

    بل  ا ق  تو ا ف ت ي ه ج و ت  نراد.اهن ا ب ز کر هت ش ي ر  ه ه ب ج و ت  ابي خ ي ر ا ت  ي هها را ي ع م يي ا ي ف ا ر غ ج ي

    ول ص ا و سا ن شن ا ب ز  م مي س ق ت  ر ي زي ها خه  ا ش  ه  :ون ب

    ۱

    .بازبا ز

     يا

     ز و غ و ا

     ي ربها غ

     وب ن ج

     ي ها

    ان ب ز

     مل ا ش

     وز ق ا ق ين ا م ث ع

     کي ر ت

     ي کيGagausها ر ت  )نا ـ جي ا ب ر ذ آ (نم ک ر ـ ت ي ا ـ ه ک ر ت  و

     در

     ان س ا ر خ ي د ن ب

     قه ب ط

     ن اناي ب ز

     اک ر ت ش ا

     ه ب

     ه ج و ت

     اظ ح ل

     به

     يي ا ي ف ا ر غ ج

     يت ع ق و م

     ظر ن

     از

     ها

    شوجا خص مي  ش م  زين نا ر ي ا  نا جي ا ب ر ذ آ  يز و ر م ا  يک ر ت  نا ب ز  ها گ ي . 

    ۲-ابز ابز اي قا چ ب ق  ي ربها ال غ م ش  ي  :ها

    ان ب ز  لم ا ش  هخ ا ش  ن ناي ا ب ز  هدا ون ا خ زا يي ا ه ن ا ـ ب ز  زا دـن ت ر ا ب ع  هـک تس کي ا ر ت  ي يها ا ـ ه

     

    ـه م ي ر ک

     

    اي ـ ه ر ا ت ا ت

     

    ـي ب ر غ

     

    بري ي س

     

    ي ها

     

    جه ه ل

     

    ير ق ش ا ب

     

    ر و ا ت ا ت اي ق و ن

     

    پاک ل ا ق

     

    ره ق

     

    اق ز ا ق

    و م و ک )و م و ق (يا اراک و را کل ا ب   اي چا ر ا ک Kara ité.

    ۳

    -تي ا ـ غ ا چ

     ور ـ غ ي و ا

     ه و ر گ

     يا

     قي ر ش

     وب ن ج

     خه ا ش

     uyghur chaġatiه د ـ ن ر ي گ ر ب  رد کـه 

     االر س

     و

     زرد

     ور غ ي و ا

     ور غ ي و ا

     بک ز و ا

     اي ه ن ا ب ز Salar و غ و ا  هشي ر  اب . 

    ۴-ي ا ي رب ي س اي قي  ر ش  لا م ش  ه و ر گ  : 

    وت ک ا ي  يا ه ن ا ب ز  لم ا ش Yakut)خ ان)سا ـ ق ل و د  Dolġanرو ـ ش   س ا ـ ک ا خ ي ا ت ل آ  Shor 

    ان  و و ت Tuvanا ف و ت  و  Tofa. 

    ۵

    -اس گ ل و

     قه ط ن م

     ان ب ز

     که

     اش و و چ

     ان ب ز

     . 

    ۶

    -خل

     ان ب ز

     khalajس ان ا ر ي ا  يز ک ر م  دع ا ب ت م  نا ب ز . 

    ت س ا

     تن ف ر

     بين

     از

     ل حا

     در

     ان ق ق ح م

     ور ا ب

     به

     ه ک

     جي ل خ

     ان ب ز و اجز د ک چ ي ه و گر

     ياز ها

     کي ر ت

     نه ا گ شش

    )ز و غ ا

     ا ي

     بي ر غ

     وب ن ج و غ ي ا

     يا

     قي ر ش کب ز و ا ق ا چ ب ق

     ه و ر گ

     يا

     بي ر غ

     ال م ش

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    4/62

    ٤ Ĥelec Tili Gıramıri

    قي ر ش

     ال م ش ا و و چ

     و

     ت و ق

     يا

     و

     ري ب ي س

     وب ن ج

     يا

     (ه د و ب ن ك ظربل ن

     حسب

    »و سف ر پ

     رد ا ه ر گ ف رو د

    «ن م شن ا د

     يشناترشهي ك ر ت

     ان ب ز

     ني ا م ل آ د

     جي ل خ ياي د ن ب

     يم س ق ت

    ن ا ب ز

     ه و ر گ

     ه و ز ج اهخ شا

     يي ا ت ل آ م

     يل ك ش ت

     را

     قل ت س م

     كي ر ت هدم ي د ق

     ه هك ج ه ل

     ين ر ت

    ي م

     وب س ح م

     كي ر ت

     ان ب ز وش

    خل كي  ر ت ر د  مي د ق  يك ر ت ر ا ث آ  )رو در)گؤگ ت ا م  يك ر ت  يتح ور(و  و ت ت و ر پ (يق ا ب

    ست نده ا ا م .ظن ز ا  ببس ين  م ه  ه ذا ب سل صي ا ا خ  تي م ه ا  يا ر ا د  يك ر ت  يسا ن ش  نا ب ز . 

    ۳.ه و ژ پ د ود  ج و م  ي نها ي م ز يج خل ان  ب ز

     ش ري

     نه ي م ز

     در

     ان ب ز

     اسي ن ش

     ه

    ]رک ت

    [ال ـ س ر د

     ـه ك د و ب

     قي ق ح م

     ين ل و ا

     كي س ر و ن ي م

     جي ل خ

    ۱ ۹ ۴ ۰ د دا

     ار ر ق

     اش ك ن ك و

     عه ل ا ط م

     رد و م

     را

     ها

     ج خل

     ان ب ز

     دي ال ي م

     .ني ا ري ا

     قق ح م

     ك ي

     وي

     از

     س پ

    ر  و س ـ ف ر پ   اه ـ گ ن آ   رد و آ  لـ م ع  هـ ان ب ب ز  ن ون اي م ا ر ي پ  يد ي ف م  هع ل ا ط م  م د ق م  دم ح م ر ت ك د  مان هب

    اد  ت س ا  رف ر و د  در ا ه ر گ )نگن ي ت و ـ گ  ها گ شن ا د (مل ا ـ س ر د  ين ا م ل آ ر ي ه ـ ش  ژو ـ ل و ك ر ت و  قـق۹ ۶۸

    ي د ال ي م ن ا ت س ج ل خ  هق ط ن م  ه سفر ب س از  نده پ ز ر ا  تا ق ي ق ح ت  اد ر و آ  لـ م ع ب  هـن ي م ز  ن در اي در 

     

    از

     

    قع ا و ن ا ش ي ا

     

    ين ت س خ ن

     

    ان و ن ع

     

    ه ب

     

    قي ق ح م ي ـ ف ر ع م

     

    ان ـ ي ن ا ه ج

     

    ه ب

     

    را

     

    جي ل خ

     

    ان ب ز

     

    هكه د ر ـ ك دـ ن ا

    ي ردم م ب ان نا و ت .تـ ي ئ ه  دا و ـ ج  رـ ت ك د  هدن زرا  تا ع ل ا ط م  هك د ن چ ر ه  ر ـ ت ك د ي ب ا ـ ت ه ز ر ـ گ ي د  و

    ن ا م ر و ش ک

     ين ق ق ح م د

     بل ا ق

     ر ي س م

     ن ياي د ق ت

     و

     مل أ ت س ا

    ۴.ج خل ان  ب ز  ياه گي  ژ ي و  و ات  ص خ ش م  

    بي ر غ  و قي  ر ش  نا س ا ن ش  نا ب ز  و ين  ق ق ح م رف ود در ا ه ر گ  هل م ج  زا تكد تـئ ي ه  دا و ـ ج و

    ر ت ک د ن ا ب ز  هك دن ا  ه د ي ق ع  ني ا ر ب  قي د ص  ه د ا ز د م ح م ]كر مي]ت ي د ق  يج ل خ  ير هت ـ ج ه ل  نا ـ ب

    ي گ ژ ي و

     ن آ

     در

     و

     ست ا

     كي ر ت م

     يده د

     ر زي

     ي شوها

    : ادر»«. م  يك ر ت  نا ر و د  زا تا م ل ك  لو يم(ا د ـ ق  يـ ك ر ت  زا لـ ب ق ن و ر ـ ق -م (رو ـ ط  هـ ب

     ه ـ ج ه ل

     ير ا س

     كه

     تي ر و ص ر د

     و

     نده ا م

     قي ا ب

     يك ت ا م ت س ي س ي ـ ك ر ت

     اي ـ ه

    :ري ذ آ  يك ب ز و ا ق و ـ م و ق

     ۱.هب دي ن ك  هع ج ا ر م ر ت شي ب  هعل ا طم  ت جه يئ:  ه د ا و ج رت ك د »د يري س ه ج ه ل  و نا ب ز  خي ر ا ت ر ي ك ر ت  ي ا»ها رهت ۳۸ ۰ن ا ك ي پ ر ش ـ ن  

    ۴-۸ص

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    5/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج  خل

    و

     يد د ج

     ور غ ي و ا ه ب

     اق پ ل ا ق

     ا را ق رد ا ن

     هطور دي د يـ دم و ـ ش

    .مثـ

    :از ـ ه

    /haz)آ/مـك(چا ـ غ ا ه

    /haġaç)ا/خرد(ه/hev)ئا/ناخ(م وٍزو(/hüzümهـوزو ور/ا ـ گ ن ا (قا ـ چ و ه /

    huçaķ )ا ج و ا (ته/hetek )تا/م  ).دا

    ظرب ن

    »فر ر و د

     رد ا ه ر گ

    « ي ر ت م ه م ي ـ گ ژ ي و

     ان ـ ب ز رد

     ـي ج ل خ هـك

     ـت س ا

     ن ازآ

     ري ا ي س ـ ب

     

    گي ژ ي و اهه ا و آ ر د  ار نا ت س ا ب  يك ر ت وخ سی  ه ا د ر ك  ظفح ان.  و ـ ن ع  ه فب ر ـ ح  لا ـ ث م ][زا

    قبال ًهم  و  نده  ا م  يق ا ب  كر و ت  و ت و ر پ  نا ر و د ][تس ه ا د و ب .ن بر اي ا ن ب ]يـ ك ر ت [يـ ك ر ت  زا جـ ل خ

    رك و ت  گؤگ نا ب ز  ين ع ي   يم د ق ب ي ت ك رد  هك اهم ي د ق  تس نده ا ا م  يق ا ب  نو خ ر و ا  س  .تر ا

    .صدا

    »«د

     يم د ق

     كي ر ت

     ند ن ا م ه وب

     نده ا م

     قي ا ب

     هم

     ج خل

     كي ر ت

    ][س ا

     ه د ش ن

     يل د ب ت

    ند ن ا م

    :ا د ا ه

    /hadaķ )اي ا)پ=آ د و ب  / buda)يو و(رن=ب و(/ bodب ا)ق/ب م ن ا د و ا /

    udanmaķ )ا م ن ا ي و ا /دش   ر ا د ي ب (ا م و د و ا /udumaķ )ا م و ي و ا /دي ب ا و خ(و ر و د ا ه  

    /haduru)ر و)جد/آي د ا ق /ķadun)يي ا ق /ز رد ا ر ب ه و ش و  .(يا  ذا دل   دا باص ي ز ها

    ه دن ز ا و و ت  يك ر ت  رد طقف يك ر ت  ي)رب ي س  بو ن ج (س نده ا ا م  يق ا ب . 

    اي»«حر. ـ ج  ه يم ب د ق  يك ر ت  دنن ا م  تا م ل ك  ل و رف)(در ا ـ ح )(تـ س ا  د و ـ ج و م .

    مثل

    :كو

    /kün)وگ=و ر ب ا ت ف آ (چئ ك /kéçe)جئگ/ش(مر ؤ ك /körmek )كـ م ر ؤ گ د/   ).چش/گو( /közكؤ)دي

    س»«حر. نده ا ا م  يق ا ب  ًرثكا  تا م ل ك  لو ا ر د .نن ا م:يي/yil)يا/اس( 

    ۲.فرو د درا هرگ Gerhard,Doér,Fer سرا م  مت ش ه ر د  ۹۲ ۰مآ ا  ي ن د ب  نامل آ  كرب گ ي ن و ك  ره ش ر د  .نـي ا ر د  ا ردوـخ يك د و ك

    ال  سز ا و  رهش۹۲۸ن ا ر ذگ  نيل رب رد دعب ه  ا. ب سز ا  هك ۹۳وي  ۸ا سا ت ۹۴ ۶ـس بوده ا را ك  لو غ ش م  يزا ن  نامل آ رد يد ال ي م  .

     مد آ ر د

     رت ا س ا

     به

     نگ ج ر د

     و

     ت رف

     ازي ب ر س

     مت د خ

     به

     ا ه دع ب

    .هاي

     ل سا

     ۹۵بين ۴

    -۹۴ ۹شي ر ن ي ا ـ ه

     ارل ـ ك

     زد ن

     در

     لين ر ب

     در

    س نگ ــ karilم heinrich menges  زد ــ ون وژي  ــ لوك ل تر صي ــ ح ه ت ـ بـ ا.  ــ م رت زد R.Hartmannها ــ ون ك  ستي ــ يئ آلتا

    و

    .ن وئ ا رب W.Brauneوا  نزد و  يسا ن ش  م ال س ا .نسن ا ه O.Hansenپ يسا ن ش  نا ر ي ا  ش ته ا خ ا د .لا سر د و ا ۹۵ ۴زت دي  ال ي م  

    ال س ر د  و دن ا س ر  ناي ا پ  هب ول ها  غ م  نا ه ن پ  خي ر ا ت  سكا ت ن ي س  ةرا ب ر د ار خود  اي  ر ت ك د ۹۶ ۹د ـ م آ  نا ر ـ ي ا  هـ تـي ب ئ ي ه  ها رـمه هب  

    ورد آ  لمع ه  كزي ب ر م  نا ت س ا  زا نا ه ا ر ف  نا ق ش ا و  و داب آ تل خ اب خ ل ت  يا ه ا ت س و ر ر د  يت ا ق ي ق حت و .هب بي  ا ت ك  تا ق ي ق حت  ن صل اي ا ح

    ال خ ي ر ت ا م  مانج الKhalaj Materialل س ر د  ۹۷ ۱ش تشر  ن م  ينا م ل آ  نا ب ز  ه يخ. ب ر ا ت ر د و ۷رب م ا ـ س د  ۰۰۳تو ـ ف  يد ال ي ـ م  

    نمود . 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    6/62

    ٦ Ĥelec Tili Gıramıri

    الن ي ي

    /yılan)اليا/ام(يت ري ي /yirtiķ )يت ر ي ا /را ا)پ ري ي /yıraķ )ا ري ا /ود(. 

    .جه ه ل

     الف خ ر ب

     جي ل خ

     تركي ر د ي جا

     به

     ات م ل ك

     ل و ا

     در

     بي ر غ

     كي ر ت

     ي ها

    ][رف ـ ح

    ][

    و ج و م تس ا

     د

    .نن ا م

    :تي

    /til)يد/ابز(ش ا/دي( /tişتي دن د(ؤ )سين/دو(/töşت

    اق ن ر

     تي

    /tırnaķ )ان ري د /خ تؤر)زان/دي(/tizتي)نا /tört)تر و د /اهچ.( 

    خد. يشا ك ر ت  نا ب ز  يج ل خ  يورح][][را ي س ب  رد يم  د ق  يك ر ت اا م ل ك

    اق  دب ن ا م س نن.ا ا م :ا ق چ ي /sıçķan)اچ و/ي اتاو( م ق ش و /tavuşķanايا ق ش و و ت

    /tuvuşķanاش گو/و ر خ (نٍ

    و ش/يو(/yüngي ر/gevşگو( پ ا و خ ش ن گ ر ؤ ُ ك

    /körgek )روك/را  پ .( 

    .حر

    »«ا م ل ك

     وسط

     در

     ات ق و ا

     لب غ ا

     جي ل خ

     كي ر ت ر د كش

     ه ب

    ][ فظ ل ت وش

    .

    ند ن ا م :غ غي( /siķirيس)درخ/ا(/haġaçها ي س/اگ(ي ي/yaķış)ا ر ا ب  شي غ ا ي .( 

    .آخ ر د

     لب غ ا

     ات م ل ك

     ه ر س ك ب

     يل د ب ت و

     نده ا م

     قي ا ب

     تحه ف

    )اي

    /i(دش سن  :نم.ا

    شئ ي ت tişé/)ش ون/دي ر)م وس/در(teréت كئ)پ ك َ /ekké)ئـ ک ک ا /د.(ئـ م ر ي گ ي ي

    س(  .)بي

    .تي ا م ل ك ه ب

     يد د ج

     كي ر ت ر د

     كه

    ][مي

     يختم ج ل خ

     كي ر ت

     در

     ً رث ك ا د ن وشه ب

    ]/[ختم

    ي نم د ر گ .نن ا م:وُ/toķ )و الق)سي/ت و ـ ق /ķulaķ )خال و ـ ق /شو ـ گ (قا ـ م ر ا ب / barmaķ  

    اخ( م ر ا ب /شگ ن ا (ا پ ر و ت /turpaķ )ا ب ر و ت /اخ(ازٍ

    و ا( /uzaķا ز و ا /ود  .( 

    ۰

    .جا ب

     جي ل خ

     كي ر ت ر د

    )دگي

     گو ر آ

     يم د ق

     كي ر ت

     نند ا م ه م ل ك اد

    /daġدا ف ت س ا  

    نن.شوم ا م:ه چ و ه اد/hevçe daġتسي ن  هن ا خ ر د  ملق و  ـن/ bu ķelem daġداب ي ا

    ت س ي ن  ملق. 

    ۱

    .و ع ف م

     ند و س پ

     جي ل خ

     كي ر ت ر د نع

    (نن ا م م ي د ق

     كي ر ت

    (دم

     شد ا ب

    ي ل ا ح د هکد ي د ج  يك ر ت ز و ر م ا )اد()د(س ثا.ا  :م

    ا ت ي ك

     وي د ل آ

     ا د ن و ا

    /kitabı unda aldum)ا  اب را ت ك ت ف ر گ  و  اي)ا ا د و س  زو و ب يز ا ب ي

    / biz u boz suvda iştik )ي د ر ك  ليم ك  خن ب  ن آ ز آ ين).ما ا ر و ي  يل ئ ك  ه د ر ئ ن )اجك 

    يمي آي

    .( 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    7/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج  خل

    ۲

    .سه

     تم س ي س

     ئت ا ص

     نه ا گ ه

    )فت ي د

     ند ل ب

     اه ت و ك نو

    (ـده ن ا م

     قي ا ـ ب

     در ا ـ م

     كي ر ت

     ان م ز

     از

     تي ر و صر د

     ت س درا

     هكه ج ه ل

     لب غ ا ئاص

     كي ر ت

     ي رهها ت ه ا ـ ت و ك

     بق ا ـ س

     ـه ب

     بت س ن

     يا

     و

     اه ت و ك

    ده انش

    .نـد ن ا م

     :و و ا

    /  uonو و)د/ا و(/uoا ـ خ و ي /با و ـ خ (وـ ه/Hev)وـ ئ ا /هـن ا خ (

    ون ك

    /kün)وگ/ور(وق /ķol)و از/ق و)ب حا//yorķanا ي  .ل

    ۳.رح)ي ها)nyن جه  ه ل  ير ا ي س ب  و ز و غ و ا  يك ر ت ر د  هك مي د ق  يك ر ت ب ر گ ي د )(لي د ب ت

      ه  ب و گ ر آ   يم د ق   كي ر ت   ند ن ا م   ج خل   كي ر ت ر د   ده س)(ش  ا ده ش   يل د ب ت .نن ا م :نو ķonق

    ك= د ن ف س و گ ه ت ف گ  نو ي و ق  ير ذ آ  هجه ل ر د  و نو ي و ق  يز و ر م ا  يك ر ت  رد ني و  و ق   يم د ق  يك ر ت ر د

    ي ام م ا ن

    و ا

     و

     شود

    /onamaķ )و اا م ا ن و /زا دب ي ص ق ر ن د ر ك .( 

    ۴

    .تر ر د ادص

     وع ن

     ک ي

     جي ل خ

     صد

     ين ب ا م

     )و

     خ

    (دار

     د و ج و

    .ـد ع ب

     لب غ ا

     صدا

     ن اي

    يده مياز ن ش را د ا دص فو ر ح  زا د و ـ ش .دـن ن ا م :قا ـ م غ و ت /toġmaķ )ندـ ي ئ ا ز (غو چ ا ـ ه / 

    haçuġ)لت(ول ل ا ك /kalluġ)اد هچ  ).ب

    ر و س ف ر پ  وده د ه ا ش م  اب  ارفر گيي پ ژ ي و  ي ما ي د ـ ق  يـ ك ر ت و  يج ل خ  يك ر ت  كر ت ش م  ي ها

    ه  گو ب ر آ ج خل ست كه  ه ا د ي س ر  هجي ت ن  ن در اي كه  د ن ت سـ ه  ا ـ ه و گ ر آ  نا م ه  د ال و ا  نا ر ي ا  زك ر م  ي ها

     ه ن

     ني ع ي

     ري غ ش ا ك

     د و م ح م

     ان م ز يا ي ـ س آ ر د

     ل قب

     ل سا

     ابصد ج ي ف ـ س ا

     ين ـ ب

     نـه ا ي م

     الس ا ـ ت

    ن و ق ا س ال ا ب (م يگ د ن ز د سغ شدن  ترك  ز ا  و ند  د ر ك نا ه د م آ د و ج و ب  اه.3 

    ۵

    .با رز ا ت ف گ ج خل

     

    زبا ا  ت ف گ تا ر و ا ح م  رد دم  ر م  عا م ج ا  هك تس ني ا ا ب ز  نا م ه   ره و ا ح م  نا ب ز  اي ا  م ل ا ک م و  

     رم ز و ر دوخ رنكار مبي  ه.ب لم  ك ت  نا ب ز ع ي ب ط نا ب ز  موقيم ه و به  ست  ن قوم ا حاآ  ل

    ه ماز د ر ب  م ق نيز نا خل ان  ب ز  و ير د ا م  نا ب ز  نا و ن ع  هب ن  .شوآ

    ه ز و ر م ا

     ن۵ابي ا ـ ب ز

     ـه ب

     ان ت س ـ ج ل خ

     ه ژ ي و ـ ب

     ان ر ـ ي ا

     ـف ل ت خ م

     اطق ـ ن م ر د

     ر ـ ف ن

     ار ز ـ ه

     

    كي ر ت ي م

     سخن

     جي ل خ ن ي وگ

    .از

     وز ر

     ه ب

     وز ر

     نه ا ف سأ ت م

     ما مـيا

     ته ـ س ا ك

     اد ر ف ا

     ن اي

     اد دع ت  د و ـ ش

     ۳.ب دي ر گ ن ب  : يك ر ت  ياه جه  ه ل  خي ر ا ت ئت ي ه  دا و ج رت ك د ۲۲

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    8/62

    ٨ Ĥelec Tili Gıramıri

     ان س ا ن ش

     ان ب ز ن ا د ن م ش ن ا د

     و

     ن ا ر گ ش ه و ژ پ

     ست ا

     ته سي ا ش و ل ك ر و ت اه

    /ير ا ـ س

     و

     ا ـ ه ژ و ل و ك ر و ت

    و

     ين ل و س م ج

     ان گ ر ز ب راچ

     ان ب ز

     ن اي

     اض ر ق ن ا

     از

     يري گ و ل ج

     نت شي د ن ي ب

     ي ا

    .ر ا ت ش و ن

     و

     ري ا ت ف گ

     بان ز

     هاي

     وت ا ف ت

     

    اي دپ ري  ا ت ش و ن  نا ب ز  ي هها ت ب ل ا  و ست  شده ا   نا ن ب ري آ ا ت ف گ  نا ب ز  يا ن ب م ر ب  ين ا ب ز  ره

    ا ددر ه ت و ا ف ت  ن اردکه اي د  د و ج و  يي ا ه ت و ا ف ت  نآ ر ا ت ش و ن  و ار  ت ف گ  نيب نا ب ز  رهن ي م ز  هس مار 

    ست ا

     د و ه ش م

     ات غ ل

     و

     حو  .ن ني ف ي س ا ي س ي م ل ع   ات م ل ک   لب غ ا   ال ث م   ان و ن ع   ه تر...ب ش ي ب

    ي ر ا ت ش و ن

     ه ز و ح ر د ر ب ر ا ک

     ند را د د

     تر م ک م

     يج ا ر

     ري ا ت ف گ

     ان ب ز

     ند ش ا ب رو ط

     ين م ه ک ع ل ا ب

     

    ز ني

     تي ا م ل ک ير ا ت ف گ

     ان ب ز

     ه ز و ح ر د

     ط فق

     ه ک

     ند ت س ه

    )ور ا ح م

    (بر را ک ن رادد

     انو ب ز

     ه ز و ح

    ري ا ت ش و ن )اتک(م در ن رش  ا گ ن  ه ينب  .آ

    ست وت ا ا ف ت م  تا ه ج  ير ا ي س ب  زا ير ا ت ف گ و  ير ا ت ش و ن  نا ب ز  .هب لا ک ش ا  زا يخ ر ب  ل حا ن   با اي

    يک د ز ن

     ار ت ف گ سک ع ل ا ب

     و

     ت س ا

     ان ر گ ي د

     از

     تر

    .زير

     در

     اب

     خي ر ب

     ره ا ـ شا

     دو

     ـن ي ا

     اي ـ ه

     وت ا ف ت

    ي  :كنيم

    ل)ال وق م  نيا باب رد مهم  تي  ا ک ن  

    تن • ش و ن ي م ئ ا د  الو م ع م تس يا ر ا ت ش و ن  نو ت م  وب ل غ ا د ن ا و ت  يم هن ر ا ب ك ي تيرنك. 

    ن آ

     مگر

     ست ا

     ا رذگ

     وال م ع م

     ار ت ف گ دوش

     ضبط

     وكه

     ان ر ن خ سي م

     ند ا و ت دوخ

     ان ن خ س ح ال ـ ص ا

     را

    ند و ه د  ري ي غ ت  اين رب ب  دو خ ه  ا ر م ه  ه  .ب

    •ك دهي ش

     ته ش و ن

     ندمتن ا و ت

     ومي

     ان م ز

     بدر

     اط ب ت ر ا

     ان ك م ـ ت

     ند ك ر ا ر ق ـ ك

     ني ا ـ م ز هن ا ـ ب ز

    س  و  ص  زخا و ن ه  هک تس ري ا ا ت ش و ن  متسلب ا ق ردد ش ا ب  .ير و ـ ف  لـ م ا ع ت  يا ر ب  الو م ع م  را ت ف گ

    ي ه م د ا ف ت س ا وش. 

    ري• ا ت ش و ن  نا ب ز ر ه گ نيسخت تر وگي وش ب ال و ط  تال م ج  اب رتـ ـسكه ب اري ا بالت  م ج باتتس ري ا ا ت ف گ  نا ب ز  زا رت .و ير ا ذ گ  ه ط ق ن  يد ن ب  ه ح ف ص  ه د ـ ش  هت ـ ش و ن  نو ت م ـ زي

    دله ا ع م  چنا ب ز ر ا ت ف گ ت س ي ن  . ابت ش و ن  نا ب ز  عا و ن ا  زا يخ ر ب  ل حا ال ارن  ث م ـ ياي ا ـ ه

    و ا ري  و ف ه ز ره ن و ا ح م  نا ب ز  هب س  .ک تر ا

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    9/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج  خل

    سمت• ه  ري ب ا ت ف گ  نا ب ز و ل م م  يو س و  اـ  ب ـت م ح ا ز م  و ات  ح ال ـ ص ا   قص ا ـ ن  تال م ج   ر ا ر ک ت

    ا ن ث ت سا ن ا ر ن خسد

     و

     مي س ر

     ي لها ا ک ش ا

     نگر ا ن خ س م ميـن ا ن شال ا ـ ث م ا و

     ـا ه

     ارش ز ـ گ

    ه ت ش و ن م ن

     اي ر ب

     ها

     و

     مه ا ن شل

    .ش با

     مي

    .

     •که د ن چ ر ه ي م

     ت مل

     ک ي

     هي ا ف ش

     ات ي ب د ا

     اي ق ب

     من ا ض

     ري ا ت ف گ

     ان ب ز د ش ا ب م يا ر ا ت ش و ن

     ان ب ز

     

    ب( ا تک(را ت ف گ  يا ه ش ي و گ  ني ب ا م  لا ص ت ا  هق ل ح  و فت  ر ش ي پ  ببس)جه س)هل ان ا ب ز  ک  .ي

    جه ه ل  د و ج و  ه ه ب ج و ت  اب لا ث م  نا و ن ع  هبهس ر ا ف  نا ب ز  فل ت خ م  ير ـ ي ظ ن  : ي ـ ن ا ر ه ت   دي ه ش ـ م

    و  ري  ا و ز ب س   تي ش ر   دي ز ي (...هجه ل  ن مه اي ه ا ت  هد ش عث  ا ب   احد و  ير ا ت ش و ن  نا ب ز  د و ج و هـ ـا ب ه

     ک ي

     رت و ص ا ه ه و ر گ

     گي م ه

     و

     ند ي آ ر د

     ان ب ز

     از

     احد و

     ه ع و م ج م

    )هج هل

     بل ا ق ت

     ام گ ن ه ر د مـه

    ي م

     بت ح ص

     ته ف ا ي

     ين و د ت

     ري ا ت ش و ن

     ان ب ز

     اس س ا

     ر كننب

    ن مس دکه اي ر و م ر د  هلئير ا ت ش و ن  نا ب ز  نا د ق ف  و دن  و ب ن  يم س ر  ه ه ب ج و ت  اب نا ر ي ا ر د  يک ر ت  نا ب ز  

    جه ه ل

     هت ج د ح ا و نا ـ ب ز

     ن اي

     از

     د و ج و م

     ي ها

    )ب رذ آ و

     ـي ن م ک ر ت

     ني ا ـ س ا ر خ

     يي ا ق ش ـ ق

     ني ا ـ ج

    جي  ل خ (...رـ ه ر د  يـ ک ر ت  نا ب ز  و اشد  ب ن  د و ج و م  دحا و  تب ا ت ک  نا ب ز  يت ر ا ب ع  هب اي و لا ص ت ا  هق ل ح

    جه  ه ل  يا ن ب م ر ب  هق ط ن م خ ص  خا ي  ته تها ش گ  ببس  ً ت ي ا ه ن  و دوش لم  ک ت  دوهق ط ا ـ ن م  ز ام ا د ك

    ند ز و م ا ي ب

     خود

     جه ه ل

     ق طب

     را

     کي ر ت

     ان ب ز

     ين ش ن

     رک ت

    (او ف ت شو خن خلگفس

     

    ا ع ال ط ا و عب ا ن م  نو م ا ر ي پ  اموح رن ا ي سـ ب  يـ ج ل خ  نا ب ز  طخو رش  ا گ ن ك د ـ ن ا في ع ـ ض

    ست  وا خلت  ان  ب ز  هب ين و د م  هت ش و ن  نو ن ك تس مده ا ا ي ن  تس د ب  يج.هـک تـ ف گ  نا و ـ ت ب  دي ا ش

     اده د

     أت ر ـ ج

     د و ـ خ ب

     ـده ن ر ا گ ن

     کـه

     ست ا

     جي ل خ

     ان ب ز

     ري ا ت ش و ن

     ه ع و م ج م

     ين م و د

     ضر ا ح

     اب ت ک

    ست  نا ا س ر ب

     ان گ دن ي آ

     به

     بت ا ت ک

     يق ر ط

     از

     را

     کهن

     قوم

     ن اي

     هي ا ف ش

     ي ها

     يه ا م ر س

    نب ا ع ذ ا

     که ن ي ا

     وبه

     ه د و ب ن

     ني ث ت س م

     ه د ع ا ق

     ين ا ز ا

     نيز

     جي ل خ

     کي ر ت

     ان ب ز

     ز

     ان د ق ف تب ا ت ک

     ن با

     ج خل

     بين

     ـاهدر ب

     بل ا ق ت

     ام گ ن ه ر د

     ا ه شي و گ

     ير ا س

     اي ر ب

     را

     ان ب ز

     ن اي

     از

     يش و گ

     هر

     يم ه ف ت و

     رک د

    ست و ته ا خ ا س  لک ش م  رگ ي د م ه ت ر و ص  رد نده که  ا سر  يي ا ج ب  ار راکو يم  ـ ه ف ت  لک ش م م ه ا ـ ف ت

    ي سخن م گر  ي د م ه  اب يسر ا ف  نا ب ز  اب هل صا ف  ال نب ي وگ . 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    10/62

    ١٠ Ĥelec Tili Gıramıri

    زه •  و ح ه ان ب ب ز  ره الي  ت ع ا  و يرا د ي ا پ ه ل ئ سـ م  نـ ي ا  و ت س ته ا سب ا و  ن بت آ ا ت ک و  ير ا ت ش و اندر ب ز

     رد و م ي ج ل خ

     ام و ـ ق ا

     يـه ق ب ا ب

     ه ش ـ ي ر

     هـم

     و

     اده ون ا خ

     هم

     که

     ل حا

     ين ع ر د

     تا

     ده ش

     سبب

     

    ک ر ستت ا

     ر و ش ک

     خل ا د

     کـهدر

     د ر ـ ي گ ب

     له ـ صا ف

     وز ر

     مي ل ع

     فت ر ش ي پ

     و

     تال ع ا

     له ف ا ق

     از

     ر و ر م

     ه ب

    ـ  فن

     ـي م ل ع

     ات غ ل

     يه ل ک ر ي خ ا

     رن ق

     در

     ً ص و ص خ

     تا

     ست ا

     شده

     ب سب

     امر

     ن اي

     وخود

     ي

    ...ان ـ ب ز ر د

     جي ل خ وش

     ه د ر ب

     کار

     ه ب

     يسي ل گ ن ا

     و

     بي ر ع

     رسي ا ف

     رت و ص

     ان م ه

     ه ب

    کي ر ت  نا ب ز  هک يل ي ل د  ني ر ت م ه م ي ج ل خ  ـب اي ري و ا و ش د  هب نا ر ي ا  نا ک ر ت  بل غ ا  يا ر ب ت ـ ق د

    جه  ه ل  تو ا ف ت  ز اي ا د ج  تس هم ا بل ف ا ق  ير ت ش ي ب ن ا ـ ب ز  هـ ان ب ر ي ا  نا ک ر ت  بل غ ا  ند و ب ن  ا ن ش آ  و اه

     ري ا ت ش و ن ي ج ل خ غل

     د و ج و

     ستت ا

     ان ب ز

     ين ا ر د

     مي ي د ق

     كي ر ت د

     نکه ا ر ـ ي ا

     ان ـ ک ر ت ر ث ک ا

     د ز ـ ن

    ست ا

     وم ه ف م ا ن

     و

     يب ر غ

    •م

     سه ر د م ر د

     ري ا ت ش و ن

     ان ب ز

     و

     نه ا خ ر د

     ري ا ت ف گ

     ان ب ز

     زش و م آ

     كه

     ست ا

     ر ا ك ش آ ش با

    .

    و ار  ت ف گ   يم د ش رک ذ ت م  هک رو ان ط م ه ه ته ب سب ا و  ل حا ين  ع ر د  ي ول وت  ا ف ت م  هل و ق م  ود را ت ش و ن

    د ن ت سه

     هم

    .

    يا•  ب د ا  بو ت ک م  م يح ن ح ص   رت و ص  ه  ب را   ني ا ب ز   چ هي   ري ا ت ش و ن ش ز و م آ  نو د ب  نا و ت

    ي م س ر اي

     کي ر ت

     اي ه ب ا ت ک

     ندن ا و خ ر د

     ان ر ي ا

     اي ه ک ر ت

     ثر ک ا

     له ئ س م

     ن اي

     ه ب

     جه و ت ا ب

     و

     خت و م آ

    ه س ر د م  يم س ر  شز و م آ  دق ا ف  هک ن يل اي ل د  هب ن رش آ ا گ ن م ل ک ش م  را چ د   ند ت س ه  ي دا ن ش ا ب

    ا ر ي ا  تي ل ق ا  يا ه ن ا ب ز  ري ا س يا ر ب  هل ئ س م  ن ه اي دي ک ر ک  نا ب ز  ري ظ ن  ن...راد د  و ج و  ز  .ني

    •ين ش ن

     ج خل

     اي ه ا ت س و ر

     ان ر و شي و گ

     بين

     در

     جي ل خ

     يش و گ

     وت ا ف ت

    )نقم ا ـ ه ا ر ف

     و

     ان ي ت ش آ

    (

    ه و  د ي د ن سـ پ ن  ار ا ت س و ر  رگ ي د  يج ل خ  شي و گ  ا ت س و ر  ک لي ي ا ه ا  ا ضع ب  هک تس د ا و ه ش م  ير د ق  هب

    ي م جي ن ل خ  ار ن  .دانآ

    اه دص

     از

     خي ر ب

     ا ه ا گ

     نيز

     ا ت س و ر

     ک ي

     در

    ) اکه و

     ان ي ب

     وت ا ف ت م

     کل ش ب هـ ب

     ـر ي ز

     در

     شود

    ه ر و ا ح م  فال ت خ ا  ن ه از اي ن و م ن  دنچم هر ا شا  ير ا ت ش و ن  و ي   :کنيا

    رسي ا ف  ين ع م   ر ا ت ش و ن  لکش  ان ر و ش ي و گ  ني ب ر د  ه ر و ا ح م  لکش الف  ت خ ا

     چشم köz زؤ /ك   ز ؤ /kézکئ /közک

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    11/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ١ خل

    ن خ س ف ر ح   söz  ؤز /س   سؤ /sézسئز  /söz 

    اب ت ف آ   kün ن /كو   ن  /künکو/kinکي

    دنخ ن خ ن د ي   külme همل ٍ

    و /ك   لمه ي ک /kilmeملٍ

    وک /külme

     سر  baş ش /با   ش و / başبا / boşب

    لب ق ل د   yürek ركٍ

    و /ي   يره ي /yirek  رٍ

    و  /yürekي

    رد گ دن شد   اق م ل و   /olmaķا وماق ما /omaķا  /olmaķاول

    نا ث رک ذ  ير کي ذ /zikir   يکي /zikrذکر ذ /zikir 

    ا ر ک ف د

     ير ک ي ف

    /fikir  کر ي ف /fikr يکي ف /fikir  شير /sütسوت  /sütسو/sitسيت

     سه وچ  /üçا چ و/içاي  /üçا

    ار هچ  رت ؤ ت /tört رت ئ ت /tértرؤ ت /tört

    و ا

     و ا

    /u و و/uا /oا

    سر پ

     غول

    و ا

    /oġul و ع ا/oġulغوا /uġulغو 

    يت ا ن ع ا ب

     ه ـ ج ه ل

     بـت ا ت ك

     اي ـ ب ف ل ا

     ون ـ م ا ر ي پ

     ه د م آ

     مل ع ب

     ي ها

     اش ك ن ك و

     ات ع ل ا ط م

     به

     يهـ ا

     ان ب ز

     د و ج و م ي ك ر ت ا ب ف ل ا و

     ين ت ال ي س ر ا ف

     اي ب ف ل ا

     ن آ

     دل ا ع م اب

     ل ذي

     ۲هك

     حرف

     نن آ

     رف ـ ح

     

    ]a,e,é,ı,i,o,ö,u,ü[يق ب ا م  و ار  د ا دصبي هصدا م  ب شد ا ب ن ا ب ز  شر ا گ ن  رو ظ ن م ي ـ ك ر ت ي ـ ج ل خ

     فنجهت د ي ت ا س ا ن ا ر گ شه و ژ پ

     ه د ا ف ت س ا

    ,رک ات سا ن شن ا د ن م ق ال ع

     مي

     اد ه ن شي پ

     د د ر ـ گ

    .ـه ب

     

    كه

     زي و ر

     يد م ا و

     ان د ن م شن ا د كر ت و

     ان س ا ن ش

     ان ب ز و ريهال ت ل م ا ـ ك

     اي ب ف ل ا

     نند ا و ت ب

     ان م ر و ش ك

     

    ند ي ا م ن

     ئه ا ر ا

     ان ب ز

     ن اي

     اي ر ب

    A/آ ا

     - B/ب

     – C/ج

     –Ç/چ

     –D/د

     – E/- َ

      - Éé/   – Ff/ ف

     - G/گ

     – Ġ/غ

     –H/ه ح

     

     – Ĥ/خ   - J/ژ  – I/ ى ي/ – İا ک/ – Kا  – Ķ/ق  – L/ل  – M/م  – N/ن  – O/و ؤ/ – Öا - ا

    P/پ  - R/ر  - S/ ص ث س  -Ş/ش  – T/ط ت  – U/و و/ – Üا ي/ –Yو – V/ ا  – Z/ ذ ظ ز 

    حرف

     ام ن و

     شكل

     ثا م

     

    لوم *Aaآ ا آ )يس(alumlaاق)رب(ķar  

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    12/62

    ١٢ Ĥelec Tili Gıramıri

    ب

     Bbو ب

    )

    خال

    ( boş ر ب

    )

    سف

    ( berk  

    جن Ccج ژ ي ب )ژ يز( bicenبي ج )خ(ciziķ  

    چ

     Çç اچ)ور(çayا چي ب )را   ( biçaķک

    و Dd د (damبا(دا)( bodق(ب

     َ

    -هع

     *Eeير بزر(اب(leدس((êrinل(ا ر د ا م (e be 

    - هئ

     Éé ئب)رگ( bériلئ ي )اب(yélف

     Ff وک)ات(kuf تو)ن  (futaل

    لگ  Ggگ ؤ ك )ياس(kölgeوگ)گ(gul 

    ن غ وصد (غ چ( baġبا(با ( Ġġبی (haçuġت(ها

    ح

     Hh ها

    )

    ك

    (hazه

    )

    مر

    (her  

    ارر  Ĥĥخ خ)جل(ĥarr لخĥelec 

    و)ئ اشي( Iı  ا ي )بس(yaşıl يج ا ب )ها و خ( bacı

    ي  )س(/itاي(içدرو(اي *İiا

    ره Jjژ د ژ ا /ejderha)هد ژ ا (ژي ب / bijen 

    ك

     Kk  ک (közچش(كؤ ( bekekقلو(ب

    ا  Ķķق ق ق آ )هن(aķķar ا ر(ق   (ķarب

    اد(ال  Llل ر ب (lalaلي ت )ابز(til

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    13/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٣ خل

    م

     Mm ائ

    )

    ا ول ش

    (ém ا را م

    )

    يب ز

    (maral 

    ٍن  *Nnن ين(îne سوز(ا و ن و ا )ا ل  (unuήما

    و ـا

     Oo ن و ن(ق ف س و گ (ķon/و  (otعل(ا

    ؤ لك(közچش(كؤÖöا ؤ ا  )وش (ölkeك

    رپ Ppپ ا (arpaج(آ د ا پ )شرد( padar  

    ه( bireک(ر  Rrر فس(رف  (refeق

    ص س ث

     Ss )دص(sesاس)لاس(saġ

    شگ  Şşش َ)ال شا(eşgeا   (şaķسف( 

    ات(sütشي(و  Ttت ط زر(ت ب ر د پ (tata 

    و (اتا وک

    ( Uu و وز)( butرا(ب را( ا   (uzaķد

    و ید(ا ش ک ( Üü وك)رد و(küçق  (üçس(ا

     و Vvآ)اک(avواچ)ص  (vaçaķن

     (yılanما( ييال(hayما(ا  Yyي

    ذ ض ظ ز

     Zzيج)اد(cizز )پ(ziķ  ير نيچها * ه ز د ي ش ک و  دن ل ب  فرحنوش وب مي  س ح م  ابفل ا  ن اي ات  ق ح ل م ز ا  : 

     î,â,ê,û ا)اوخ(û/عب)رع/( bêr آ)ن س ر گ /(âçدٍ ا )جنس(îde

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    14/62

    ١٤ Ĥelec Tili Gıramıri

    رد حرف* ف م  ص شخ دوم  در  ال  ع ف ا  بل غ ا  ین ا ي ا پ  هسا ن ش )ا(انک ردفرح)(يرت ه  ت س ج ر ب  تر و ص ب

    ي م

     ان ي ب وشفرح

     دو

     ن اي

     تن ش و ن

     اي ر ب

     ما

     که

    )حر

     ام غ د ا

     ني ع ي

    )/y و /n(ه ت ش و ن  ز يت ا ع ب ت  هبکل  ش ب  رف ر و د  در ا ه ر گ  ي ن)ها اي)/ήي د /iήو  دا يش  ا م ن  ميا.نن ا م:ير هر(/heriήه و ش .( 

    ۶

    .زبا

     ادي ه ن ش ي پ

     اي ب ف ل ا

     ات ص خ ش م ج خل

     

    در وف  ر ح ]كر زخلج]ت نند ني ا م  اه ان  ب ز  ري ا سر ا د ا د ـ ص عو ئت(از دو ن ا ـ ص(يـ او ب د ـ ص

    )صام

    (مي

     يل ك ش ت وش

    .مي

     يده ن ش

     كه

     تي ر و ص

     ان م ه

     ه ب

     جي ل خ

     ات م ل ك

     لب غ ا

     ته ـ ش و ن

     ند و ش

    ند  و ش  يم.دز و ر م ا  هک يج ل خ  نا ب ز ا يه و ر گ ن خ ـ س  ن ـه آ ان ب ر ـ ي ا  زک ر م  رد ج  خل ان  م د ر م

    ي دم ن ي و گ ۳ي ب

     حرف

     ي

     وصدا

     امت ص ه يحرن

     ار د ا دصراد

     د و ج و

     ئت ا ص

     .مـي

     بته ل ا ن ا و ـ ت

     در

     ز ني

     ند ل ب و

     اه ت و ك

     اي د ص

     ئت ا ص

     وف ر ح

     ز ا

     يك ر ه

     اي ر ب ر ا د ا د ـ ص

     حرف

     مثل

     فت ر گ ر ظ ن

    »/A«

    مثل  اه  ت و ك  تر و ص  ود ه  جي ب ل خ  نا ب ز  رد ا:كه  ج ال آ /âlacaķ ل مث ند  ل ب  و ا  ق ق آ /ķķâr â)هن(

     مي

     فظ ل ت وش

    .اي ه ا د ص

     اي ر ب

     يب ت ر ت

     ين م ه

     به

    »ا

    « 

    »ا

    «»»م

     دو

     ان و ت د ـ ن ل ب

     اي د ص

     وع

    د رك ر ك ذ  ها ت و ك  و. 

    ا ه ت و صم

     ]رك ت

    [ي م

     يم س ق ت

     ه و ر گ

     دو

     به

     لف ت خ م

     اي ه ر ظ ن

     ه ط ق ن

     از

     جي ل خ ا ـن ب

     كـه

     ند و ش

     مـي

     ات ـ م ل ك

     ـه ب

     صي ا خ

     ون ن ا ق

     و

     ظم ن

     ها

     دي ن ب

     يم س ق ت

     ين م ه

     ه دب ـ ن ه د

    .ام ـ م ت هـ تن و ص ـ م

     

    ان ب ز ن آ

     رف ح ر ا ه چ

     که ل ب

     ند ت سي ن

     شدت

     ك ي

     ه ب

     فظ ل ت

     اظ ح ل

     ز ا

     جي ل خ ل ي ق ث

     )ون ـ غ و ي

    (يـ ق ب ه

     ازک ن

    )نچ ي ا

    (شنبم

    جه و ت :ناب ز ردخ تو ص م  يجل»/â«دتر و ص ب  اهنت  هن لوا يا جه يـم ظفل ت  هدي شك ه ـ كل ب  دوـ ش

    ابدر خل ت  هجه ل دراوم بل غ ا ت و ص م  كي دنن ا مهيـ ازي م ـ ب  ش لبي نق د رگ دـن ك  ي و ـ ح ن  هـ ـهب ک

    آن را  دع ب  يا ه ت و صم بل غ ا املكيم لي ك شت  يبل د رگ  دـنن ا م دـن ه د :وـچ وآ/âvçu)يچر ا ك ـ ش (

    قاررو /ķârru)يپ.( 

    • /Aaنن ا م :پر ن(/açآ)ج(/arpaآ س ر گ (را ق /ķara)ايس(اس/sap)ن.( 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    15/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٥ خل

     •َ-/Eeدنن ا م  »َ – «يـم فظ  ل ت  يسر ا ف دـ ن ن ا م  د و ـ ش :ا/et)تـ ش و گ (ا/el)تـ س د (هو

    /hev)ناخ.(و زين يه ا گ ر و ص ب د ي ش ك ي ان م ي ب  وش.رـ ع ب / bêr)ضر ـ ع (را ـت ف ر(نـ ي ر

    /êrinل . 

    اکه/Ééئ ئ • و ن نن اي ا م ه »«يم ظف ل ت  يسر ا ف  رد تشود  شي ب ه د ي ش ـ ك  تر و ص ب  درا و م ان مي  ي ب ر ن رسي آ ا ف  يا ب ف ل ا  اب ب سب ين  م ه  ه د ب د ر گ ل ک ش ب  هم ل ک  يا دت ب ا  رد )ئ(طـ س و  رد

     ل ک ش ب

     مه ل ک

    )(ز ني

     مه ل ک

     اي ه ت ن ا ر د و ل ک ش ـ ب

    )(مـي

     ان ش ـ ن م ي ـ ه د

    .ـل ئ ا

    /élهـ چ ئ ک  /kéçe 

    تي ئ ي /yétiئل ا /eléy. 

    •و و مثل/Ooا فظ» – «  ل ت  سرا ف مدن ن ا م  دو وتا:ش اق /otaķا ر ـ ت و ق /otraķا وـ ي /yoķ ق

    و ت

    /toķ الغو وغو /oġlaķا ./oġulا

    ؤ •  ـ /Ööا مث  )eu(ني ـ ب  هس ــ ران ـ))e oف ظ م ــ ف ل ـت ن ن ا م  د و ــ رد:ش ؤ ا /ördek  

    ه ک ل ؤ ا /ölke رؤ ها(/törtت ) .چش(/közکؤ)چ

    و •  ند/Uuا ن ا م ه  لثم نند)ا(  ا م  دنن ا م  دوش فظ مي  ل ت  يسر ا ف : و لا و ـ غ /oġulـج و ا /uca

    اق ز و ا /uzaķ )ارد(و  .)را(/ butب

    و و• ل/Üüا مث  )u(يب هسن ا ر ف )iu(يو)ü(ظف ل ت  ير ا ج م  و ني  ا م ل آ منن ا م دو  :ش

    مک ز

    ٍ

    و زم  /üzmekاٍ

    و  ).با( /yükيو /hüzmekه

    يم ي/Iıي ي• خ ض ه ر س ک  لثم  »وف ي ف خ و  ها ت و ک «دنن ا م  :ل يـ شا ي /yaşılنال ي ـ ي /yılan ي ق چ ا ه /haçıķ . 

    ه ج و ت

    :صدا

    »ي

     ي

    /Iı«تو ص م  زا د ع ب  هچن ا ن چ )/â(شکد و ـ ش  عـق ا و  هل ك ش ـ ب »ا/u«

    فظ مي ل ت وش.رد ـر  م ا  ن اب اي ـ خ ل ت  هـ ج ه ل ت ـ س ا  د و ه ش ـ م  حو ـ ض و ب د ـ ن ن ا م :و ج ا ـ ب / bâcu

    )اه و خ

    (ارر ق

    /ķârru)يپ(ماع/âmu)مع.(

     • /İiلثم نن»ا«  ا م دوش فظ مي  ل ت :يا/itيت/tilيا/iç.

    ي• فظ مي /Îîاي ل ت  ه د ي ش ك  تر و ص ب  هك وش)يـ س ر ا ف  ن نند اي ا م (زا تـي ع ب ت  هـ يز ب ن ا ـ م  هـ ك ل ك ش ـ ب

     را

     ن آ

     ـر ف ر و د

     ر و س ف ر پ

    »ـي ي ا

    / î «هدا د ن ا ش ـ ن ل ـ ث م  مـ ي ا :يـ ك(/ bîب ـ /ķîzقي ـز)ي

    خت( د)دٍ

    ا /îde)جنس.( 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    16/62

    ١٦ Ĥelec Tili Gıramıri

     يل ق ث

     اي ه ت و صم

     )و غ و ي

    (: 

    ا ه ت و ص م م اد شدت ا ر و با  رت پ و ص ب  هكل ي ق ث  يا ه ت و ص م  ار دن و ش )و غ و ي (من ي وگ . 

    IUOAو- ا -ي-يا  - و-ا

    شوق

     ا

    )روش

    ( زاا

    )را د

    ( و ا

    )عل

    ( آ

    )ن س ر گ

    اي ه ت و صم  في ر ظ  )جن ي ا :( 

    وت ص م   ج  پن ه ي« ب ا ي ا   ـ  ائ َو  ا ؤ فظ) «)e,é,i,ö,üا ل ت   يف ف خ    و ك سب   ار ي س ب   كه

     نم د ر گ

    .يف ر ظ

     اي ه ت و ص م

    )نج ي ا

    (نم ي و گ

    İÜÖÉEويي يا ا

     ا

    -  َئ ائ

     

    چ و اي ن ا ر ؤ ا  ئا ا 

    ه ج و ت

    :مصو

    »ي اي

    /Ϋم ظف ل ت  ه د ي ش ك  تر و ص ب  هكد ا هر  ش مشود ب اي نق ف ي ا  ه و ر گ نك. 

    چ غن اي  ه ت و ص م ا(چن غ ر ي غ  وا 

    ا ه ت و صم

    »و

     ؤ ا

     و ا

     و

    «»ü ö u o«اهن آ  ظف ل ت  ما گ ن ه  هكه چ ن غ  تر و ص ب  ا ه ب ل ي اي م

     ته س ب چنغ

     اي ه ت و ص م د ن و ش ي ا

    )لگي ک

     که ن ي ر ا

    /نا الق ا د و د

     (دارن

     م نا

    ÜUÖOو ا

     ا

    - ا

    - و ا

     

    وچ ما ک رد م ؤ ا  و  وا

    اي ه ت و ص م  يا د ا  ما گ ن ه  لب ا ق م  رد»آ ئا ي از مـي» » «a- e - é - ı - iا ا ان ب ه د  د و ـ ش .

     ي ا

     چه ن غ ر ي غ

     م نا

     ه ب

     را

     ا ه ت و صم

     ن اي

    )گي

     مه ل ک

     که ن ي ر ا

    /ا ي ا م ن ال ق ا د و د

     (ي سا ن ش ب

    . İIÉEA

    ي يا

    -  َئ ائ

     - 

    ت مبئ قي زما اي وم تو  ي ل آ  

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    17/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٧ خل

    ۷.جهج خل ان  ب ز  رد ند  و س پ  و ن  ب

    ش خ ب

     ش بخ

     رت و ص ب

     تن ف گ

     سخن

     ام گ ن ه

     مه ل ک

     اد

     ه د ي ر ب

     ه د ي ر ب

     ازميا

     ام د ـ ک ر ه

     ـه ب

     شود

    ش  ن بخ ياي ته م ف گ  اج ه ک  ي ا ه و ود  کدرهش جا ي اره د ا دص فرح)ئاص(در ا د د و ـ ج و .الث ـ م

    ه م ل ک »اب«اج ه ک  مه ت ل ک  ک في ر ـ ح  ک مه ي ل ک  ني ا ر د و  تس و ا ارد  د د و ـ ج و  را د ا د ـ صآ

    شم»»/Aحرف  جاايب.با ه ک  مه ت ل ک ادص ک  وت ـد مـي  ن ي و گ .هـ م ل ک ا م ا »ر ا ـ ج و آ «

    ي ا ج ه و د و مه د ل ک  ني ا ر د  و ه  د و ب  را د ا دص فرحوج ار.دارو د ا دص فرح»/A«رد يد  ا ـ ج

    ن ستاي ا

     ده ش

     ه د ا ف ت س ا

     مه ل ک

    .ازه دن ا

     ن آ

     شد ا ب

     ار د ا دص

     وف ر ح

     در ق ر ه

     مه ل ک ر د د و ـ ج و

     جا ه

     هم

    ر دا

    .اس س ا ر ب

     ين ا ر ب ا ن ب اج ه

     ک ت

     ات م ل ک

     ا ه ا ج ه

     اد دع ت د ـ ن ن ا م

     ) :آ

    /atل ؤز /elا ـ ک /köz(

    جادو ننه ا م

     :)باب

    / babaبا /ebeتا سه) /tataت ـدو  ن ن ا م  يي ا ـ ج ه :قو ـ ل ال ال /lalaluķ  

    وق ل ا پ ر آ /arpaluķ ول ا ب ا ب / babaluķ ير د پ ا ن  ...مش  .با

    ٧,١. ن آنب اع  و ن ا  دنا ب ز ج خل

    هب  ش ي ر  و ه»كؤ«  مت ب س ق  ني ر ت ر ي ذ پ ا ن  هي ز ج ت و  ني ر ت ص ل ا خ ن ي ر ت ك چ و ك يم هكل ت ف گ  

    شومي

    .گر ي د

     ارت ب ع

     شبه خ ب

     ر

     مه ل ک

     ير ذپ ا ن

     يه ز ج ت

    »بکؤ

     يا

     «کـه

     را

     مه ل ک

     گر ي د

     خش ب و

    ا ن ع م ل ق ت س م

     ته ش ا د ن

     ست ا

     ير ي غ ت

     بل ا ق

     و

    »ن و س پ ل ک ش ا ي

    «نم ي وگ نن ا م

    :قكلم و ـ ل چ آ

    نگ( س ر گ (ملک»آ«ب)ؤک(و »و لک»ل ک ش  اي و د  ن و س پ مش ـه.با م ل ک  هشـ ي ر  ا س ا س ا

    رک[در يم مخل]ت س ق ت  هت س د  هس  :شو به 

    (ش سادهري

     Sada kökler/:

    ت ا م ل ک  ه که ب د ن ت سه ا ه ن ت ي ني م ع م  يا ر ا د  رگا نکي ل و  دن ش ا ب د ـ ت ف ي ب  اهن آ زا  فرح ک  ي

    اي ن ع م ي م

     دست

     از

     را

     هنخود د

    .نن ا م

    /taķ ات/taşو اب/ boşب ـه / babaب ب ا  /ebe  ./tilتي/hevهو

    (گريش ت خ ا س

     هاي

    /Ķeyirme kökler: 

    ه کي از آن ا ي ه ن ت و  در جدا ک ش  خ ز ب يشه را ا ر  نا و ت ب  هچن ا ن چ  اراد ان ع م  دـ ش ا ب  لق ت س م  

    ابه م ل ک  هن و گ  ن تگ اي خ ا س  تا م ل ک  ي »قم ر ي ي ؤکل«م هت ف گ وش. 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    18/62

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    19/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٩ خل

    چـي

    /Çİ:ـپ ر ؤ ک ـچ/körpeçiـ چ ر ي م ت /körpeçi)ـگ ن ه آ (.وـ وق هو/Luķ :ل ـ ل ن و ت

    )ا د م ز ي ه

    (ات ت

    /tatluġ)ز م ش و خ (. 

    ۲(لك يا ش ا  ه د ن و س پ ي و ع ت  همل ك  ياهنك: 

    رک[د و]ت جي ن ل خ ن و س پ  ير گ ي د  ک درا د  دو تي بج ق و  م هف ا ض ا  هم ل ک وشق ف

    هشک  مظا ض م رکل اعو ن ع م  د يرآکن ي غ ت م هاي ب.دهن د ن و س پ »ؤستيي 

    كل ش لي  ي گ ر ي ت ل/sözteyiştirgili şiklekler «م هت ف گ وش.نن ا م  : 

    ا چ ا چ غ ا ب

     / baġça`ça)چد غ ا ب

    (زچ ي ر ب ت

     /Tebriz`çeي ر ب ت ر د کو ه

    /hevke)خان

     ه ب

    (

    ا ق ن ا ر ه ت

    /Tehran`ķa)ا ر ه ت  ه  .)ب

    ۸.ي ا م ض/ه ر ي م ض /Zemirler

    ره و  ا ـ شا  هـ اص را ب خ ـ ش ا  و ء ا ي شا  هك دوش ته مي  ف گ  يف ص و  تا م ل ك  زا هت س د  ن ه آ ير ب ا م ض 

    ند ه د

     مي

     ن ا ش ن

     يه ا ن ك

    .ن ت سه

     ر زي

     اع و ن ا

     مل ا ش

     ير ا م ض

     جي ل خ

     ان ب ز

     در

    ,۱.يا مضصخش)شل ر ي م ض يص( 

    خص ش ر ي م ض م کل

     ه ب

     ش با

     له م ج ر د

     سم ا

     ين ز گ ي ا ج

     که

     شود

     مي

     ته ف گ

     ي ا

    رسي ا ف  جلخسر ا ف  جلخ

    ن ز/  bizمن/ menم  بي

    سن/ senتو سيز/ sizشم   

    و ا

     o/u/و شا ا ر/ o/ullarي ال ل و ا  

    .ار ش ا ر ي ا م ض

     

    ون ار مي ر كب  يك ي د ز ن  اي ير و د  ن ا ش ن  يا ر ب  هك د ن ت سه  ير ي ا م ض .ي ا م ضر ا شا ا ب زرد 

    ند از ت ر ا ب ع  يج ل خ  : 

    د ر ف م

     ره ا شا ر ي ا م ض

     جم

     ره ا شا ر ي ا م ض

     

    رسي ا ف  جلخ را  خلج ف

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    20/62

    ٢ ٠ Ĥelec Tili Gıramıri

    ن اي

      bu/bo/وب هني ا   bullar/رال ول  ب

    ن آ

     u/و ه ا الر/ ullarآن ل و ا  

    ا ج ن ي ا   bora/ار و ج ب ورا/ oraآن  ا

    ,۳.ي ا م ضك  مل

    سي ر ا ف

     ج خل

     ار ف

     خلج

     

    ن ل م يم/ menimما ن م  م ل يم/  bizimما ز ي ب  

    ل تما

     seniή/

    ين ن س  ه آن

     ل ما

     siziή/   ي ز ي س

    ن  

    و ا

     ل ما

     unuή/   ون نا ي ا  ش ي ا  ل ين ullarıή/ما ر ال ل و ا  

    .ي ا م ضر ت ش م

    )رجع

    در رک  ان ت ب ز جلخ ش  رري ي ا ـ س دن ن ا م ه  كر ت ش م  ري م ض  يم و م ع ه خ ا ـ ش ي ـ ك ر ت  يا ـ ه

    ؤ( شم/özا ا ب.با ه ا ت س و ر  زا يخ ر ب  رد اژه  و ن شكل ائكه اي  /ézوش ه مي  د ا ف ت س ا .نن ا م: 

    سي ر ا ف

     خلج

     ار ف

     خلج

     

    دم و خ

     özüm/ م و ز ؤ ا  ا م د و خ özümüz /زٍو وٍم ز ؤ ا  دت و خ  özüή/   ؤز نوا ا  ت د و خ özüήiz/îz/   ؤز ؤز/نيوا ا  

    او د و خ özü/و ز ؤ ا  نا ش د و خ  özüleri/   ؤز لروا  

    ,۵.يا مضش س ر پ )ما ه ف ت س ا ( 

    وي ه

     كه د ن ت سه

     ري ي ا م ض ي ي ع ت

     سش ر پ

     يق ر ط

     ه ب

     را

     ء ا ي شا و

     اص خ ش ا

     ننم ك

    .راي

    ري  يت ا م ضش س ر پ ن ي ع م دابزا د ن ت ر ا ب ع  يج ل خ  : 

    رس ا ف  جلخ  

    ه چ ي ک يس ک

     kim/م  کي

    ا؟ رچ

     netey/   ت ن ne/هن 

    ؟ ا ج ک  néreķ/قر ئ ن  

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    21/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ١ خل

    ي عك ق و م

     ان/ķaçanچه چ ا ق  

    ؟ ه ن و گ چ ر و ط چ

     necür/رٍ

    وج ن

     

    و؟ / ķanıک   ان ي ق  

    ند؟ چ

     neççe/   چ چن  

    ؟ تل ع

     چه

     به يل ل د

     چه

     به

     neseke/   کسن  

    اص خ ش ا  يا ر ب  ني ن چ م ه يغ اي  ي ش ا  ني ع م زي ا م ضد ا ف ت س ا  ليذ شي  س ر پ موش: 

    مي ي ک

    /kimi کم ي ک /kimkeيک ئچ  ه /héçkimيک ر ه /herkim.

    ۹

    .اس

    /At 

    م س س ا  ا  كالم ه د ن ه د  لي ك ش ت   اي ز ج ا   ين ر ت م ه م ز ا .م  كل ز  ا ته س د  ن  آ ه  ب  و صفت

    ي الق م ط ا وشب و را دن ا ج تا د و ج و م  ند ي م ا ن  يا ر ب  هكد ي د پ  و ن يم ها جا ه ا ف م ا د ر ج م

    ي ار م ه ك لو.روب د م  رظ از ن م  س شموا ن ب و  ني و آ ع م  مس و ا ت  ذا سم   ا ام ع و  ص خا سم   ا

    يم س ق ت   ير ا سدنب ابز  گر ي د   يي ا ه با ن ت ج ا   ر و ط س   ين ا ر د   ن  آ  طرح  از ما    كه ول م ع م   ي ها

    ي نم ا م ت خا س

     شکل

     ظر ن ز ا

     ن آ

     دي ن ب

     يم س ق ت

     به

     و

     منيم ي ز ا د ر پ

     ي م

     : 

    ساد) أ سم  سم:ا ها د م آ  د و ج و  ه يط ب س ب  ه ش ي ر  كي ز ا  ا ه ن ت  ه ت ك س شا صبا خا مت  ال ع و  

    ارد د ن .نن ا م :اه)ام(hayاق)رب(ķar و . /yérيئ (hotآت(هو(otعل(ا

    يا) تق  ش م  مس مق(ا ر ي ي ال ن):آت و س پ و يلک اتش ـ م ل ك ر خ آ  هـ اق ب ـ حل ا ا ب  هـك ي اي

     و

     في ص و ل ي ك ش ت

     ندي و ي پ

     مي ا س ا

     لي ع ف م د ـ ن ه د ـي

     دي ـ ن و ي پ

     ـم س ا

     را

    »هقـه ـ م ر ي ي ر ال ـ ت آ

    «

    نمي ي و گ

     ا ه د ن و سپ

     ن اي

     اد دع ت س ا

     اد ي ز

     جي ل خ

     ان ب ز

    .ثا م ا

    يت• د و ج و م  دن و سپ ل ا حو تسه)ول/Luķ -ل/Luġ-و و-/Lüġل - /Lükلک  ): /Likلي

    وارل

    /varluġوبق و ـ ل / bolluķ )يـن ا وا رف(يررـي ت كوـ ات( /tirrilükل ـ ي ح(لو و ا ـ ه ق و ـ ل

    /havulluķ )بوخ(دا ب آ /abadluķ )ن ا داب آ(کي د ـ ي ه ک ـو تي( /hidiklükل ـ س ر د .(

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    22/62

    ٢٢ Ĥelec Tili Gıramıri

    ي ــ ـدل يـل

    /delilik )گ وان ــ و)دي ــ ؤكل ق( /köklükك ا ــ د)چ ا ــ د( /şadluķش ا ــ )ش

    لوق غ و چا ه

    /haçuġluķ )را رم يخلت (ول چٍوک/küçlüġ)وزرپ (ولزؤک/közlüġ)ظن دب .(

     •ود ب

     ا را دو

     بت س ن

     ند و س پ

    /U-او

    /Ü- /İلو

    /Luġ-لي

    /Liġ-لي

    /-Lik 

    وق ل

    /luķ 

    کو  ر ٍ

    وت/türkü)کر ليس)ت گ ن ا /ingilisi)سي ل گ ن ا (راف/farsu)يـ س ر ا ف (ا ـ م ل آ

    /almanu)ن ا م ل آ (بر رب(/erebiع لوغت)ع ب ا ـ خ/telabluġ)لـ ه ا با ـ خل ت (قول ا ـ ب غ و ـ ل

    / baluķluġ)هاد(ولل وپ / pulluġ)ا دل وپ (هـي ت غـي ل ر /teyerliġ)دنمـشزرا (لو ـ غ و ا  قو ـ ل

    /oġulluķ )گدناوخرســپ(لا ـ بـاب/ babaluķ )رد ـ پـ(ـ نـنـ يـل/nenelik )ردا ـ مـان( 

    اميل ف يل

    /famillik )دن و ا شي وخ.( 

    هي• ا ر م ه  دن و س پ )د/Deķ اد/Daķ -ت/Teت/Ta:( ق و دا و ه( /u daķا د)ا ت)من ه( /men deķمن  ز ي ب  / biz te)هام(تو وه( /u taا  ) .ا

    قدم• ت و  نا ک م  د د قي ن و س پ  )چ/Ça-چ/Çeو و- /Likلي- /Luķل  : /Lükل

    ند ن ا م

    :

    لو ا ب ـچ

    / baluķça)ت ـ س و ر ر د

    (

    نچـ ا ر ه ت

    /Téhrança)ان ر ـ ه ت ر د

    (

    ـه چ و ه

    /hevçe

    ن( ا خ ر د (هچ ک ن ؤ ا  /öngçe)ت و ل ج (ا و و آ چ/avvalça)زي چ ر ه ز ا  شي پ ت س خ ن .(نمي چ كـ ي ل

    /çimenlik )ا زنمچ(قوـل ن و ت وه /hotumluķ )نا دـمزي ه (كوـل ل ؤ ك  /küllük )لا غ ـ شآ اد(

    ك لي

     گؤرپه

    /körpelik )اد هل ا غزب (. 

    کا• م له  ص ا ف  دن و س پ ) :ک/Keا ق/Ķaد/Deد/Da:(وـ ـه ب ک ز ي ر ب ت  ادر/ bordatebrizke)ي ر ب ت  ات ا جن ي ا ز ا (قن ا ر ه ت  ه د ز ي ر ب ت /tebrizde téhranķa)ا ر ه ت  ا ت ز ي ر ب ت ز ا (ه د ر ـ ئ ن

    ق ر ئ ن

    /nérde néreķ )کج ا ت ا ج ک ز ا

    .( 

    زم ا• له  صا ف   د ن و س پ )  ـ) :/Taت م ئ ت  ــ کـ نو(/témiketaت ک ا ـ ت (هد زده  ــ ئ تم ش(/tézdede şamķataقاتشا تا بح  ص ز ا ( 

    ان• م ز   ند و سپ  )قو ل/luķ -ک ي/lik -کو ل/lük (:يا ـ ه ق و ـ ل /hayluķ )هـن ا يهام( نلوك

    ٍ

    وك/künlük )نازور(يييل/yillik )نايلاس.( 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    23/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٣ خل

    غل•  ا ش م و  هف ر ح  يه د ن و س پ  )وچ/Çü-چ/Çu-چ/Çi(:نن ا م:يچي ب چ/ biçinçi)

    زگ ر ب

    (لچ و ي

    /yolçu)ف ا سم (و چ ش ٍ

    و م ؤ گ

    /gömüşçü)ه ر ـ ق ن ر ا ـ ك (قي ن ي ـ س يـچ/siniķçi

     بند( ه ت س ک ش (ري م ت /temirçi)گن ه آ (چ وت چين(/otçuا   ف چو)عل ك ن و ن و ه /hünükçü

     صص خ ت م گ ت ف ر

    .( 

    و ابزار• له  ي سو دن و سپ  )ول/Lük -يل/Lik :(كول زؤك /közlük )كـن ي ع (هت ـ سد  لـئب ک لي

    / bél destelik )يب هتسد يا ر ب  بسان م .( 

    •مقدار

     و

     ازه دن ا

     ند و سپ

     )لي

    /Lik -و ل

    /Luķ :(لياکک

    /ekkélik )ييد ا ـ ت

    (

    ـوق ل ن

    و ا

     

     ). /onluķده تاي(

    •ي غ صت

     ند و س پ

     ي ب ح ت

     و

    )جو

    /Cuķ   جي

    /Cıķ -قا

      جي

    /Cıķaz:( 

    لم ك ر ي غ ص ت اي ا ه د ن و س ـ پ  نت ف ر ـ گ ر ا ر ق  اـ و ب ـد  ن ك  تـ ل ال د  يك چ و ك و  يد ر خ ر ب  هك تس  ا

    غر ص م   ا رن آ  هم ل ك ر خ آ ر د مدن ن ا م  دزا س:قو ج ال ا ـ ب / balacuķ )كـ چ و ك (قو ج ز ا ـ ه  /hazcuķ 

    )كم

     ار د ق م

     ك ي

    (ها

    /hâccuķ )د حرفد)ان ا  جن ي ا »«ه ـت»« ب س ا  ه د ـ ش  لي د ـ ب ت  .

     

    يب ب ح ت

     

    اي ر ب

    :

    قا

     

    جي

     

    ل كا

    /kalcıķaz)لك ف ط

    (

    و ج ال ا ق

    /ķalacuķ )وچ ك

     

    عه ل ق

    .( 

    •به ش م

     صفت

     و

     نفي

     اي ه د ن و س پ

    )ما

    /Maz-م

     /Mez(: 

    ـي از ف ن  يـ ل و  درا د مئ ا د  تل ا ح  ين ع م  رظ ز ن نست که ا آ  هه ب ش م  تفصتـ ل ا ح  يـ ن ع م  ر ـ ظ ن

     مي ه

     و

     مي ئ ا د د ر ا د ن

     شگي

    )ما

    (تي ا م ل ک

     اي ر ب زا

     وکه

     د ان

     ده ش

     يل ک ش ت

     خشن

     ي ها

     وت ص م

    (

    تي که از ا م ل ک  يا ر ب نا هد ش يل  ک ش ت  في ر ظ  يا ه ت و ص م . 

    ال

    (ف ن

     مت ال ع

     ي

    /alı)يگ ا-)ب م ل آ /almaz)م رن ا)گي ر و ي /yoral)ي شن ب (-ا م ر و ي

    /yormaz)م نن ي ش ن

    .(

    س ني

     

    هه ب ش م

     

    صفت

     

    ارد د ن

     

    ئم ا د

     

    لت ا ح

    في) مت ن ال ع  :من س ر ؤ ک /körsenmez)يم يده ن د وش(هه ب ش ـ م  تفص ارد  د ن  مئ ا د  تل ا ح

    س   .ني

    ف هه) ال ب ش م  تفص مت  ال ع :ا م ل و س /solmaz)ش ه ن د ر م ژ پ دن(ام ا ن ي آ /aynamaz)هف ا ن (

    ائم د تل ا ح ر  .دا

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    24/62

    ٢٤ Ĥelec Tili Gıramıri

    ب

     (ه ه ب ش م

     صفت

     مت ال ع

    :لم ي ب

    / bilmez)ا دان (و ر ؤ ک م ئي(/körünmezن ر م ا ـ ن (ز ـ م ٍ

    يق

     /

    ķîmezسي س خ  . 

    اي• ه د ن و س پ لا ث م ا  ير گ ي د : س( /hötelekالهؤ:» /Elekال«  ).تر

    و« لو:»/Lumل ت آ /atlum)و ه ش م .(

    ل:» /Lekل« ي ز ي ق /ķizilek ل و غ و ا /uġulek ل م ا ج . 

    لالق:» /Laķال« ا ـ ق /ķallaķ قالت ا ـ ب / batlaķ قال شـ ي ق /ķışlaķ قال ق ا ـ چ /çaķlaķ

    )اگر

    .( چ  /tonçaķچاتو:» /Çekج /Çaķچا/ /Çekچ« م ئ ا /émçek  ا چ چ و ق /

    ķuççaķ ا چن و ي و ا /oyunçaķ جلا /elcek )كت س د (. 

    »ــ ي ل چي

    /Çilik و ــ ول چ  /Çuluķ «:م ــ ش و ــد ي من( /düşmençilikچيل ــ ش )د

    وق ل و چ ب ا ص ق /ķessabçuluķ )ب ا صق (. 

    ي:»/Süzسو /Suzسو /Sizسي« سل ي ت /tilsiz)بابز(يايس/işsiz)ا کي ب (

    نس ا ج

    /cansuz)ي زسو)جاب ؤ ک /közsüz)ني ب ا ن (. 

    (مرك

     اي ه م س ا

     

    ـت س ا  دا ـ ي ز  را ي سـ ب  اهن آ  عو ن ت د ر ا د  تاي ب د ا ر د  يد ا ي ز  درب ر ا ك  بك ر م  مس ـب. ا ك ر م  مـ س ا

     طه س ا و

     لت ا خ د

     ون د ب

     ست ا

     كن م م

     جي ل خ

     كي ر ت ر د ر ـ گ ي د

     سم ا

     با

     سم ا

     كيب ر ت ز ا

     ي وا ـ ج و

     ـه دب

    د  مكآي نم مت اي ال ع و د  تس كن ا م م  يه ا گ و  دي ا ي ب  اهن آ  ك م مت به ك ال ع ا ي  دن و س پ  ك ست ي  ا

    ر ب

     را

     فه ي ظ و د ن ش ا ب

     ته ش ا د د ه ع

    .اصد ـ خ

     ـم س ا

     مل ا ـ ش

     ام ـ ع

     رت و ص

     ه ب

     سم ا

     از ر و ظن م

     ا جن ي ا

    و

     صفت

    ...س ا

    ن• و س پ  نو د ب  مس دو ا يب  ك ر ت : لي ا ح ر د  ت س دي ا ن و س پ  چي ه ر و ض ح ز ا  غرا ف  مس يب دو ا ك ر ت  هك  ست كن ا م م ل و  يسم ا

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    25/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٥ خل

     ص خا

     سم ا

     ردوم ي م ـ ض

     ا ـ ي و

     د د ـ ع

     حتي

     يا و

     دصفت ـ ش ا ب

    .ـه ن و م ن

     اي ر ـ ب

    :اچ ـ غ ا ه كي ش ـ ئ ا

     

    /haġaçéşik لـ ي ز ي ق م ـ ش ؤ چ /ķizilçöşmeادآ قا ـ چ ل آ /âlçaķadamـ ـب / buقي

    ķîzاق قا د ا ه و/hataķķabu)فك(راساي /saruġyal)اک سم م  ).ا

    ن • و س پ  ك اه با ي ر م ه  مس دو ا يب  ك ر ت : ا ز ج ا  زا يك وت كه ي ا ف ت  ن ست با اي رد قبل ا و م  تا ص خ ش م ا ن سداراآ ند ا و س پ . 

    ند ن ا م

    :قوش

     ئچه ك

    /kéçe ķuşuوتٍ

    وس

     ن قو

    /ķon sütüو و و ـ س  ه م ـ ش و چ /çöşme suvu

     زي ئ ي ك ي ت ي ك

    /yézi kitiki.

    ن • و سپ و د اب اه  ر م ه  مس ا و د  بي ك ر ت : ود د ر ه

     يب ك ر ت

     وع ن

     ن ناي و س پ

     اي را د

     جزء

     ند ت سو

     ني ا ـ ع م ه ـ ض ر ع

     ـد ي د ج

     يم ه ا ـ ف م

    ي كننم

    .نن ا م

    :مـ

    ٍ

    و ز ؤ ك وـ سا ر ا ق

     ن ي

     ی

    /közümüή ķarasıـغا ر ي چ ني د ـ ي چ م  ي/meçidiή

    çıraġı يما م ا حو ون ت  ./hamamıή tünüن

    دعال جمع  لجيمت  خ :kop

     مي

     ه د ا ف ت س ا

     ند و ي پ و د

     ز ا

     جي ل خ

     ان ب ز

     در

     ات م ل ک

     تن س ب

     جمع

     اي ر ب د د ر ـ گ ع ـ م ج

     نه ا شـ ن

    بت( ل ا ه ن ا ش ن  زا يك جمع ي ي  ركد)ها يت ا ه د ن و ي پ  »ل/Lerال/Lar«س ين.ا ر ـ خ آ  رـ گ ا

    د ن و ي پ  ز ا د ش ا ب  لي ق ث  هم ل ك  تو ص م »ال«گا ون و ي پ  ز ا د شا ب  في ر ظ »ل«م ه د ا ف ت س ا ينك. 

    كي ر ت  رد ذا  خلجل يـم  را د  :ـشا ق  يال/ķaşıķlar چا ـ غ ا ه ال/haġaçlar الال/lalalar 

    ش و البا /ķuşlarالق قيدق( / baluķlarق وت ث ص م  يا را د  يگ م ه  هك دو نش ت سه .( 

    ين ن چ م ه نن ل/neneler با ل/ebaler ل ك ي چ ر ك ؤ ك /kökerçikler  جئرـ  /kéçelerل

    دووك زلن

    /kündüzler لر ه

     /herler ل ز ي ق

     و

     /ķîzler 

    )اي را د

     ـي گ م ه

     كه

     شود

     تدقت و ص ـ م

     

    ند ت س ه  في ر ظ (. 

    سو پ

     ا ض ع ب اهد

    »ن نا

     /Nanن ان» /Gilيا گيل /Nenن و ن ع  هبي ا ر ـ ب  ير ـ گ ي د  تـ م ال ع

     يجمع م

     وب س ح م نوش

    .نند ا م

     :ن نا

     ام ب ا ب

    / babannan)هن ي ا  مر د پ (هـ ن ن ن ـ /nenemnenم ن

    نه( ي ا  مر د ا م (يگ جل خ ر ال ل و ا ل/ullar ĥelecgiller ن ت سه  اهن ي ا  ج خل نها  آ  . 

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    26/62

    ٢٦ Ĥelec Tili Gıramıri

    ۱۰.سا تال ا ح  

    ازباد ب ت را  يج ل خ س جزسايبا الا وك ص خ ب ا ع ف ا ر و ص ب لاحر ي ذ پ س ا

    ي ام م جن ا ر ي ذ پ .الاحس ااعدآبا ك ش ا ف ي ر ص ت س طالا وا ش ي م كي ع ق و م  

    يف ظ و آرالك ر د ي ي ع ت مننك.

    رحالعم  ي ذ پ س جزبادا مخل و م ع ل ي س و ب ر ي ذ پ ا ه د ن و س پ لاحا جن ا

    ي رم گي

    .ا ه د ن و س پ لاحا حل ا بخ مآ ا سا ت ا م ل ك كمن ن ا و ت دم ال ـ ك ش ـ ق ن

    سم درا ه ع ب ن ر ي گ ب ا ب ت را  ه اسايبرآن ز ج ا الكده ـ ج ر د و الا ـ ع ف ا ا ب م ه ا ر ـ ف

    ي نم زا سيد حاب ادل ب ي ك رت  لي ك ش ت المجق سن ا س ا و هف د ا ـ ع ل ا دـن ر ا د .

    له  م ج  لخ ا د  رد  فعل  کرد ر ا ک  عو اس ن س ا ر ب ن ير م اي ي غ ت  ا ه د ن و س پ ننک.نا و ـ ن ع  ه ـب درامث  

    له م ج ي ل ع ف و د ل آ /aldum)تف ر گ .(رد ـم کـه  س ا  يا ـ ه ت ن ا  هـ ن فعل ب ب آ طل يجه  ت ن  بسح

    ي له م م ج د ش ا ب )(م هف ا ض ا دو و.ش د ل آ  يب ا ت ک  نم/men kitabı aldum.يا ـ ه د ر ک ر ا ک  هب

     د و ـ ش

     مـي

     ته ف گ

     سم ا

     الت ا ح

     له م ج

     خل ا د

     در

     سم ا

     لف ت خ م

    .ـر گ ي د

     ارت ـ ب ع

     ـه ـهب دب

     ان ـ ب ز

     ر

    ]رك ت

     لت ا ح

     ش ش

     سم ا

     اي ر ب

     جي ل خ ر ک

     ر و ص ت

     ان و ت

    ١٠ ,١لاحي م ا ن /ل ع ا ف  تل ا ح  )اح وق  ل ت آ ( 

    لت ا ح

     ل ع ا ف يما تن ل ا حس سكا قكالدا فرعامن نكنماي ـ ي ا

     بر ا ن ب

    تگي باز سب ا و ياسا م ل ك باي سن س.ا عدا ا لي ع ا ف  تل ا ح اك ن ي ا ر و ص ب د ر ـ ف

    كاجميا دورودب وب نقب و س پ

     مابحال صلشكه ـيشركخوا دم ـ ن ك

    .

    سم لحالدا ع ا ف دهدو ملن علج سمف كاا فتب سنيخبر رخوم

    ساييفعاز ز  اا سق ا ا م ل ك من ن ا و ت ن ن ي ز گ ر ب .نن ا م:لم علج ور«ف ن ي و ل ا /kâlکا

    oynor «دوزا سكنمب قادود»/kâlکا«ا عم ف ا دت ب م »و وا » /oynorين

    زي ا ب منرار راخبخوب سدادق ملد. ا سمج گ«ا ن ش ق  لا ر ا م /maral

    ķeşenger «ا را مبيزس سا اا را مداق يم ل ا د ن سم م شن«ل يبـ»ق زد ن س ـ م

    اب خ ت ن ا درس ا

    .الو ربع ا وم و سف عدا و فيتان ا ضا ز ـ ي ن هـ ـتب ل ا ح

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    27/62

      ری م ا ر گ  يل ي ت  ج ٧ خل

    اد زآ دق ين ي ع ت د كانن ومب ر

    .نن ا م

    :ي ز ي ق ول ز

    ٍ

    و ي

     /ķizil yüzlük )ت شگ ن ا

    طال

    (ئشيک ا ر ي م ت

    /temir éşik )دنه ).آ

    سم لحالدا ع ا ف سر پ

     ه ننهايب ا م

    :»کي

    /kimس جوا ؟ /nêse؟ ويا ن  .دهم 

    ٠

    ,٢لاحاض علا ت

     يا

     ه

    و( د ي ؤ ا اح وک  )ل

    فحال ا ض ا يلع تت ل ا حس گكا ت سب ا و س ظارا علن سبت گا ندي ا ش ـ ن

    ي جد.دهم خل ان  ب ز  اض ليم ضامقدا ر م يب غ ا ب   ست چي ها / baķıή haġaçıا

    )خ بادر

    .(س فحالدا ا ض ا د وشكب وعدقب نقب و ي پ ر ا ـ ك ب يـمرا

    ن ظاي فحالن ا ضا ارادلاح

     عيدو يم ع م ا ن س ا

    .

     عيحال وبكم اقب ه دن و ي پ ف ا ضا اك ودمب علار ـرشيئت يب ئ ي ـ ش ن ي ـ ع م

    ت ي ا ك ح منك.نن ا م يق ول ا ب ن يسال ا ق / baluķıή ķalası )عل بادق آ (لئ ين ت ز ي ق /ķîziή

    téli)و س ي گ تخ ف.)د ا ضا  تل ا ح  تم ال ع  ني ع م  هد ن و س پ  »نـ ي و ا /Uή«يـ ن ع ي  ن دل آ ا ـ ع م و

    ي ا ه د ن و س پ :»üή,uή,iή,ıή«ا و ص ا  يگ ن ه ا م ه  نو ن ا ق  بسح و  تد  ا م ل ئ ا ص ب م ت ـ خ

    ي فشونم حر ا  ف ر ص»ن حرف/ήي دل دو  ا ع م  هك yn«يم ه د و ز ف ا  هم ل ك  يا ه ت ن ا  هب تس دا و ـ ش .

    ند ن ا م

    :شك كا ك ر ي ه

     ن ي

    /eşkeή kirkekiن غال ل.ا ا ح ر د ف ا ض ا يعمبش ـ س ر پ ي ي ا ـ ه

    ين م ي ک

     ند ن ا م

    /kimiή)ک ل س)ما ز ر( ؟ /nêseήيو ن چي هنمجوا)چه  .د

    فحال  ا ض ا يغيع دوم فسوقبوب ا ض ا اك وب ر ي م الع ـرشيئت ب

    ي ئ ي ش ي عم ا ن ي ا ك حمن.پمالش ش/lampa şüşesiسشو اشي ـ پ م ال يـ ت ا  و ز و ـ ق  

    /ķuzu eti)ر شت ب و گ .(ا اد تل ا ح  ن جزبااي خل ل«به  حا ک  لو و د ي ؤ ا «ان مير  .ب

    ١٠ ,٣لاح عو  ف م يغي ق ت سم /اح لوق  ن ا ي )ب يل و ع ف م ب لو ع ف م  اي طه  سا و ( 

    لت ا حس سكا لرا ا ح ر د ش يك ا رگ بعفاش هن د ي م

    .نن ا م

    ش و اق غ ا ه د ن و ق

     قا

     /ķuş haġaçķa ķondu)ور ه د ن ر پ خ تدر س ـ ش ن (هـ ک ر ئ ي  لا ـ ک

    ي د ل ي ق ي ي /kal yer ke yiķildi)دو يك م ز ب رو س).خ يحالدا ا رگ ق لن و ـ ع ف م

    يغير ق ت س م رد ه ع ب ر هبو.دا ک م ي ك  تال ا و س /kimkeهـ ه ب س ـ ن   ؟ ي ـ ك ؟ ه ـ ک /neseke

  • 8/19/2019 Dil Xelec Tili Grameri Ali Asgher Cemrasi Fars Ebced Urmu Turuz 2014

    28/62

    ٢٨ Ĥelec Tili Gıramıri

    ربه ئ ن ؟ يچق

    /néreķ ا ج ك ب  ه د ي م  با و ج ر ا و م ه بن و س پ اك دب و ر ـ ي م .يا ه د ن و س ـ پ

    ي ق ت سم ر ي غ

     ول ع ف م

     لت ا ح اي

     لوم ن ا ي

    »ق

    /ķaکو  /ke«مش  .با

    در

     لت ا ح

     ن اي

     ه خلجب

     م

     وا ت

    »لو ن ا ي ل حا

     «ف گ

     نيز

    .ا د ـ ص

     رف ـ ح

     ين ر ـ خ آ

     نچه ا ن چ

     لوق ن ا ي

     لت ا ح

     د ن و س پ

     شد ا ب

     يم خ ض

     وع ن

     از

     سم ا

     دار

    »ق

    /ķa«کزا ن  را د ا دص فرح ين  ر خ آ  رگا و

    ند  و س پ  دش ا ب »ک/ke«دو هد ب ا و خ .مـ س ا  هچن ا ن چ د ـ ع ب  دن ـ ش ا ب  عـ م ج  اـ عه ـ م ج  تـ م ال ع  زا

    اي قا  ه د ن و س پ /ķa ک/keم ن ر ي گ . 

    ١٠

    ,٤ي

     يم ق ت سم

     عول ف م

     لت ا ح

     حال

     ار ذ گ ر ي ث أ ت

    )حا

     يغ ل ر ث ا

    لت ا حس سا يدرا ع ق و م ر ي ذ پ حش خصطران ـ ش ـي

    ي ز ي چ ع شاگردما ل.دهمن ا عفا دياتـ ل ا ح ـ مب ـ س ا د ا ـ جي ا طا ـ ب ت ر ا

    ي مکننم ا ز ل ا او ان عفا د ع ت م ن ت سه .ب ا نب ن ساي ثيحالدا ا ت ش ـ ق ن ل و ـ ع ف م

    ح ي ر ص رد ه ع ب دن ر ا د نن ا م

    :رد د ن ؤ ک

     نو و ت

    هو

     ت

    هيزت(/hot hotunu könderdiهو

    نرا ا ز وس(در و و ا ق  ني ا د غ و ب  / buġdaή ķâvurdu)رك هت ش ر ب  ار مد ن ک .( 

    سم ثيحالدا ا ت بال ا و س

     ي يم

    /kimi)ر/(/neseή)چار(رئني/ 

    néreή)جر(اوجمهد.س وحالدا ع ف م ب ل ا غ م ي ق ت س م بل و ـ ب ق ـپنوس

    ا ض ع ب ينود كاآب ومب حاايا.ر ثيحالل ا ت ز ـ ي ن ا راددتـ ل ا ح ني ـ ع م

    ين ع م ا ن س  .ا

    لت ا ح يث ا ت يع سم رف با ح ا ب  دـب ا ي  هم ت ا خ  ادصهـ ن ا گ  را ـ ه چ يا ه د ن و س ـ پ  ز ي ا کـ

    » ی ا

    /ıا/iا/uو ود»/üا ار مـي ر ـ ک ب  شر خ آ  فر ح ا ب  را گ زا س.دـن ن ا م :غا ـ ت و غي=  ي+ ا ا ـ ت و ا

    طن و

    +=تو نی ط و

    +=کؤ و ز و ت

    =و ز ؤ ک