dİkkat eksİklİĞİ nedİr ?

DİKKAT EKSİKLİĞİ NEDİR ?DİKKAT EKSİKLİĞİ NEDİR ?

(DEHB)

Çoçuk Hastalıkları Uzmanı Dr.ÖmerARTAR Gemlik Devlet Hastanesi

DEHB genetik ve kalıtsal bir DEHB genetik ve kalıtsal bir zemin üzerinde gelişen zemin üzerinde gelişen

biyolojik nedenli bir biyolojik nedenli bir bozukluktur.bozukluktur.

Genetik faktörler ile çevresel Genetik faktörler ile çevresel uyarıların bileşkesidir.uyarıların bileşkesidir.

EYVAH......DÜZ DUVARA TIRMANIYOR!!

DEHB yalnızca dikkat ve hareketlilik DEHB yalnızca dikkat ve hareketlilik sorunu değildir.Ayrıca öz denetim, öz sorunu değildir.Ayrıca öz denetim, öz

düzenleme sorunu da var olup bu düzenleme sorunu da var olup bu çocuklarda çocuklarda zaman kavramızaman kavramı ile ilgili ağır ile ilgili ağır

bozukluklar da vardırbozukluklar da vardır..

Yaramazlık – hareketlilik – dikkatsizlik bir Yaramazlık – hareketlilik – dikkatsizlik bir hastalık haline gelip gelmediğinde ölçütler:hastalık haline gelip gelmediğinde ölçütler:

Bulguların uBulguların uzun zamandır var olmasızun zamandır var olması,7 yaşından ,7 yaşından önce başlaması ve 6 aydan uzun sürmesiönce başlaması ve 6 aydan uzun sürmesi

Aile içi ilişkileri bozması.Aile içi ilişkileri bozması.

Okul yaşamında zorluklar ortaya çıkarması.Okul yaşamında zorluklar ortaya çıkarması.

AkademikAkademik ve psikososyal ve psikososyal başarının başarının düşmesi ve bu düşmesi ve bu belirtilerin başka bir hastalığa bağlı olmaması.belirtilerin başka bir hastalığa bağlı olmaması.

düşmesi.Bdüşmesi.B

TEMEL BULGULARTEMEL BULGULAR

Davranışsal – zihinsel – duygusal ve sosyal alanda pek çok Davranışsal – zihinsel – duygusal ve sosyal alanda pek çok belirtisi vardır.Duygulanımları oynaktır.Çevresel olaylar belirtisi vardır.Duygulanımları oynaktır.Çevresel olaylar

karşısında aşırı – patlayıcı – gergin reaksiyonlar karşısında aşırı – patlayıcı – gergin reaksiyonlar gösterebilirler.Ufak şeyler karşısında aşırı mutlu yada aşırı gösterebilirler.Ufak şeyler karşısında aşırı mutlu yada aşırı

mutsuz ve umutsuz olabilirler.Temel belirti aşırı mutsuz ve umutsuz olabilirler.Temel belirti aşırı hareketlilik,dikkatsizlik ve dürtüselliktir.hareketlilik,dikkatsizlik ve dürtüselliktir.

AŞIRI HAREKETLİLİKAŞIRI HAREKETLİLİK

Yaşamın ilk yıllarında hatta anne karnından Yaşamın ilk yıllarında hatta anne karnından itibaren vardır.itibaren vardır.

Sürekli koştururlar ve laf dinlemezler, buna bağlı Sürekli koştururlar ve laf dinlemezler, buna bağlı olarak da sürekli düşerler, çarparlar etrafa olarak da sürekli düşerler, çarparlar etrafa bakmadan aniden yola fırlayabilirler.Böylelikle bakmadan aniden yola fırlayabilirler.Böylelikle trafik kazaları vb. sıkça olur.trafik kazaları vb. sıkça olur.

Ders sırasında yerinde duramaz, sıraların Ders sırasında yerinde duramaz, sıraların arasında dolaşırlar.arasında dolaşırlar.

Yalnızken sorunlar daha azdır. Sınıfta – kampta – Yalnızken sorunlar daha azdır. Sınıfta – kampta – sinema – tiyatroda sorunlar artar.sinema – tiyatroda sorunlar artar.

DİKKAT EKSİKLİĞİ (1)DİKKAT EKSİKLİĞİ (1)

Dikkatleri çok dağınıktır ve dış uyarılardan Dikkatleri çok dağınıktır ve dış uyarılardan çok çabuk etkilenirler.çok çabuk etkilenirler.

Dikkati toplama - sürdürme – gerektiğinde Dikkati toplama - sürdürme – gerektiğinde başka yöne kaydırma becerileri sınırlıdır.başka yöne kaydırma becerileri sınırlıdır.

Okulda ve ders çalışırken dikkat sorunları Okulda ve ders çalışırken dikkat sorunları daha da artar.daha da artar.Zamanı kullanma konusunda Zamanı kullanma konusunda beceriksizdirler bu nedenle planlama yapmaları beceriksizdirler bu nedenle planlama yapmaları sıkıntılıdır.sıkıntılıdır.

DİKKAT EKSİKLİĞİ (2)DİKKAT EKSİKLİĞİ (2)

Aşırı hareketlilik olmadan da olabilir.Bu Aşırı hareketlilik olmadan da olabilir.Bu çocuklar hayal dünyasında yaşıyor gibidir çocuklar hayal dünyasında yaşıyor gibidir ve sürekli dalıp giderler.ve sürekli dalıp giderler.

Sık sık eşyalarını unuturlar yada Sık sık eşyalarını unuturlar yada kaybederler.kaybederler.

DÜRTÜSELLİK(1)DÜRTÜSELLİK(1)

Aklına geleni hemen yapma, isteklerini Aklına geleni hemen yapma, isteklerini erteleyememe, sırasını bekleyememe erteleyememe, sırasını bekleyememe konuşmaların arasına girme, sonucunu konuşmaların arasına girme, sonucunu düşünmeden davranma gibi bulgulardır.düşünmeden davranma gibi bulgulardır.

Bu özelliklerden dolayı kolay ilişki kurarlar, liderlik Bu özelliklerden dolayı kolay ilişki kurarlar, liderlik özellikleri iyidir.Ancak çabuk öfkelenip sık sık özellikleri iyidir.Ancak çabuk öfkelenip sık sık kavga ederler.kavga ederler.

Grup oyun yada etkinliklerine girişleri de çıkışları Grup oyun yada etkinliklerine girişleri de çıkışları da kolaydır. Öfkelerini bastırdıklarında grup lideri da kolaydır. Öfkelerini bastırdıklarında grup lideri olabilirler.olabilirler.

DÜRTÜSELLİK(2)DÜRTÜSELLİK(2)

Karıştırıcı yada elleklik özellikleri fazladır.Arkadaşlarının Karıştırıcı yada elleklik özellikleri fazladır.Arkadaşlarının kafalarına vurma, çekmece kurcalama, kızların saçını kafalarına vurma, çekmece kurcalama, kızların saçını çekme, eteklerini kaldırma gibi özellikleri vardır.çekme, eteklerini kaldırma gibi özellikleri vardır.

Ergenlik döneminde uygunsuz cinsel temaslar ve bazı Ergenlik döneminde uygunsuz cinsel temaslar ve bazı zararlı bağımlılıklara eğilimde bu yüzden fazladır.zararlı bağımlılıklara eğilimde bu yüzden fazladır.

TİPLENDİRME 1TİPLENDİRME 1

Büyük çoğunluk bu gruptadır.Büyük çoğunluk bu gruptadır.

Huzursuzluk – davranışsal ve duygusal Huzursuzluk – davranışsal ve duygusal engellenme eşiğinde düşme ve farklı engellenme eşiğinde düşme ve farklı düzeylerde dikkat sorunları vardır. düzeylerde dikkat sorunları vardır.

A. DEHB – Bileşik Tip


Altı ayı aşan dikkatsizlik vardır.Altı ayı aşan dikkatsizlik vardır.

Esas sorun okulda yaşanır.Esas sorun okulda yaşanır.

Rüyada gibi unutkan çocuklardır.Rüyada gibi unutkan çocuklardır.

Kızlarda daha sıktır.Kızlarda daha sıktır.

B. DEHB – Dikkatsizliğin Önde Geldiği Tip


Hiperaktivite ve dürtüsellik 6 yı aşkın Hiperaktivite ve dürtüsellik 6 yı aşkın süredir vardır.süredir vardır.

Dikkatsizlik yok denecek kadar az.Dikkatsizlik yok denecek kadar az.

Engellenme eşiği daha düşüktür.Engellenme eşiği daha düşüktür.

Erkeklerde daha sıktır.Erkeklerde daha sıktır.

C. DEHB – Hiperaktivite Önde Geldiği Tip

DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME

A.A. ÖYKÜ – ANAMNEZ ÖYKÜ – ANAMNEZ

B.B. FİZİK – MUAYENEFİZİK – MUAYENE

C.C. SORU LİSTELERİ BİLGİ FORMLARISORU LİSTELERİ BİLGİ FORMLARI

D.D. LABARATUVAR İNCELEMELELABARATUVAR İNCELEMELERİRİ

NEDENLERİ 1

4p 16.1 – 5p 15.3 – 6p 13. kromozom bozuklukları

Ailelerde psikiyatrik hastalık ve madde bağımlılıklarında artış.

Tek yumurta ikizlerinden birinde varsa, %70 ikincisinde de olması.

A. Genetik

NEDENLERİ 2

Beyin hücreleri daha azdır. Özellikle ön beyinde beyaz cevherde azalma vardır.

Nadiren kafa travması ve düşmelerden sonra şikayetler başlayabilir.

B. Beyinde Yapısal Değişiklikler

NEDENLERİ 3

Nörotransmitter farklılıkları:

Özellikle ön beyinde dopamin sisteminde bozukluklar vardır. Bu bölgelerde kanlanma ve şeker tüketimi azalmıştır.(Dolayısı ile bu bölgeler daha az çalışmaktadır)

C. Beyin İşlevleri ile İlgili Değişiklikler

NEDENLERİ 4

Aşırı hoşgörülü yada aşırı kuralcı aile

Erken bebeklik döneminde yetersiz anne bebek ilişkisi

Ana baba geçimsizliği

Parçalanmış aile

D. Aile Tutumları ile İlgili Nedenler

NEDENLERİ 5

Esansiyel yağ asitlerinin yetersiz tüketimi (omega3-omega6)

Alerjik çocuklarda DEHB oran biraz daha fazladır.

E. Diyet ve Alerji

NEDENLERİ 6

1. Prematürite düşük doğum ağırlığı 2. Doğum komplikasyonları3. SSS enfeksiyonları4. Gebelik sırasında annenin alkol, sigara

kullanması.5. Genetik hastalıklar( Fragil x,Turner ,Williams)

F. Çevresel Toksinler

DEHB ye EŞLİK EDEN ve KARIŞAN DEHB ye EŞLİK EDEN ve KARIŞAN DURUMLARDURUMLAR

ZıtlaşmaZıtlaşma DEHB ve davranım bozukluğuDEHB ve davranım bozukluğu DEHB ve öğrenim güçlüğüDEHB ve öğrenim güçlüğü DEHB ve zeka geriliğiDEHB ve zeka geriliği DEHB ve depresyonDEHB ve depresyon DEHB ve bipolar bozuklukDEHB ve bipolar bozukluk DEHB ve anksiyete (kaygı) bozukluğuDEHB ve anksiyete (kaygı) bozukluğu DEHB ve tik bozukluğuDEHB ve tik bozukluğu DEHB ve gelişimsel koordinasyon bozukluğuDEHB ve gelişimsel koordinasyon bozukluğu DEHB ve epilepsiDEHB ve epilepsi DEHB ve alkol madde bağımlılığıDEHB ve alkol madde bağımlılığı

DEHB ve DİĞER KLİNİK DURUMLARDEHB ve DİĞER KLİNİK DURUMLAR

Menenjit-EnsefalitMenenjit-Ensefalit Kafa TravmasıKafa Travması Kemoterapi SonrasıKemoterapi Sonrası HipertHipertiiroidiroidi Demir Eksikliği Demir Eksikliği Anemisi Anemisi gibi durumlargibi durumlar

DEHB Belirtileri Ortaya ÇıkarabilirDEHB Belirtileri Ortaya Çıkarabilir

ZITLAŞMAZITLAŞMA

Öfke Öfke papattlamalarılamaları sıktır sıktır Yasaklanmış şeyleri inadına yaparYasaklanmış şeyleri inadına yapar İsteyerek başkalarını kızdırırlarİsteyerek başkalarını kızdırırlar AlıngaAlıngann-çabuk kırıla-çabuk kırılann tiplerdir tiplerdir Kızgın-gücenik ve içerlenmiş ayrıca kincidirlerKızgın-gücenik ve içerlenmiş ayrıca kincidirler

DAVRANIŞ BOZUKLUĞUDAVRANIŞ BOZUKLUĞU

İnsanlara-Hayvanlara-Eşyalara zara vermeİnsanlara-Hayvanlara-Eşyalara zara verme Kavgacı-Döğüşcü-Çeteci-Acımasız-KabadayıKavgacı-Döğüşcü-Çeteci-Acımasız-Kabadayı Yangın çıkaran-Kundaklayan-Hırsızlık yapanYangın çıkaran-Kundaklayan-Hırsızlık yapan Dolandırıcı-Hırsız-YalancıDolandırıcı-Hırsız-Yalancı

ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ

DEHB nin yaklaşık yarısında öğrenme güçlüğü vardırDEHB nin yaklaşık yarısında öğrenme güçlüğü vardır Matematik-Okuma-Yazmasından birinde yada hepsindeMatematik-Okuma-Yazmasından birinde yada hepsinde Sağ-sol kavramları zor gelişirSağ-sol kavramları zor gelişir El-Göz koordinasyonu (Ayakkabı-Kravat bağlama)zordurEl-Göz koordinasyonu (Ayakkabı-Kravat bağlama)zordur Bireysel eğitim(özel eğitim)ihtiyaçları vardırBireysel eğitim(özel eğitim)ihtiyaçları vardır

ZEKA GERİLİĞİZEKA GERİLİĞİ

DEHB her zeka grubunda görülebilir.Ancak zeka geriliği DEHB her zeka grubunda görülebilir.Ancak zeka geriliği olanlarda DEHB daha sıktırolanlarda DEHB daha sıktır

Özel Eğitim gereklidirÖzel Eğitim gereklidir

DEPRESYONDEPRESYON Çökkünlük-İlgisizlik-Suçluluk-Değersizlik Çökkünlük-İlgisizlik-Suçluluk-Değersizlik

düşünceleri-Ölüm düşünceleri sıktırdüşünceleri-Ölüm düşünceleri sıktır

Öfke patlamaları olurÖfke patlamaları olur DEHB ile birlikte olabileceği gibi,birbiriyle DEHB ile birlikte olabileceği gibi,birbiriyle

benzerliklerinden dolayı karışabilirbenzerliklerinden dolayı karışabilir

Uykusuzluk-Duygularda oynaklık-İntihar ve DikkaUykusuzluk-Duygularda oynaklık-İntihar ve Dikkatt azalması-öfazalması-öfkke gibi belirtiler iki durumda da olure gibi belirtiler iki durumda da olur

Başlama yaşı ve biçim ayrımı da Başlama yaşı ve biçim ayrımı da zordur.Depresyon daha çok ergenlik yaşlarında zordur.Depresyon daha çok ergenlik yaşlarında başlarbaşlar

GELİŞİMSEL KOORDİNASYON BOZUKLUĞUGELİŞİMSEL KOORDİNASYON BOZUKLUĞU

Becerisizlik-Hantallık-SakarlıkBecerisizlik-Hantallık-Sakarlık Ancak zihinsel sorunları yokturAncak zihinsel sorunları yoktur Fizik tedavi uygulamaları gereklidirFizik tedavi uygulamaları gereklidir

EPİLEPSİEPİLEPSİ

Nöbete neden olan epileptik dalgalar çocuklarda Nöbete neden olan epileptik dalgalar çocuklarda davranışsal sorunlara neden olabilir.Mutlaka davranışsal sorunlara neden olabilir.Mutlaka DEHB tanısı koymadan EEG çekilir.Epilepsi DEHB tanısı koymadan EEG çekilir.Epilepsi olmadığı ekarte edilmelidir.olmadığı ekarte edilmelidir.

YAŞLARA GÖRE DEHB BELİRTİLERİ YAŞLARA GÖRE DEHB BELİRTİLERİ 11

Anne karnından itibaren kendini belli eder.Anne karnından itibaren kendini belli eder. Bebeklik döneminde huzursuzluk, kolik, uyku Bebeklik döneminde huzursuzluk, kolik, uyku

sorunları sıktır.sorunları sıktır. Oyun çocukluğu döneminde aşırı hareketli, Oyun çocukluğu döneminde aşırı hareketli,

yaramaz, sürekli koşturan ve kendilerine zarar yaramaz, sürekli koşturan ve kendilerine zarar veren çocuklardır.veren çocuklardır.

Saldırgan davranışlar, öfke nöbetleri sıktır.Saldırgan davranışlar, öfke nöbetleri sıktır. Oyun ve oyuncaklardan çabuk sıkılırlarOyun ve oyuncaklardan çabuk sıkılırlar..

1) Okul Öncesi Dönemi DEHB

YAŞLARA GÖRE DEHB BELİRTİLERİ 2

Dikkat eksikliği daha net fark edilir. Derslere karşı isteksizdirler. Evde ve derste zor otururlar ve çabuk sıkılırlar. Söz almadan konuşur, arkadaşlarının dikkatini dağıtırlar. İlkokul dörtten sonra ciddi başarısızlıklar baş gösterir. Kaygı bozuklukları da sık olduğundan okula gitmek zordur. Anneden ayrılamama ve ayrılık anksiyetesi belirgindir.

2) Okul Dönemi DEHB


En zor dönemdir. Dürtü denetim sorunları daha ön plandadır. ( madde

bağımlılığı – uygunsuz cinsel temas – depresyon – intihara eğilim – öfke patlamaları )

Okul başarısı giderek düşer. Sosyal arkadaş gruplarından koparak tehlikeli marjinal

gruplara dahil olur. Zamanı iyi ayarlayamaz. Ev ve okuldaki programlara

uyamazlar. Sorumsuzluk – okuldan kaçma – parasal konularda yalan

söyleme cinsel aşırılık ve hastalıklara eğilim

3) Ergenlik ve DEHB


Duygulanımları aşırı değişkendir. Bir anda çok mutlu yada aşırı kederli olabilir.

Unutkandırlar. Plan ve iş organizasyonları zayıftır. İşlerinde çok çabuk sıkılırlar. Öfke patlamaları sıktır. Hobileri ve ilgi alanları sürekli değişiktir. Antisosyal kişilik bozukluğu – suça karışma – alkol ve madde

bağımlılığı sıktır.

4) Erişkin Dönemi ve DEHB

TEDAVİ 1

MSS uyarıcılar Metilfenidat (Ritalin – Concerta )

Diğer ilaçlar Antipsikotik ( Risperidan) Antidepresan ( İmipramin ) Antiepileptikler.

İlaç Tedavisi

TEDAVİ 2 İlaç Dışı Tedavi 1 Psikososyal Eğitim

Aile Eğitimi ve Aile Tedavisi Etkili iletişim İyi ve kötü davranışlar. Ödüller Cezalar

Okul ve Öğretmen Tedavi Desteği Dikkat ve davranış için uygun sınıf içi uygulamalar. Dikkatsizlik için uygun önlemleri alma Hareketlilik için uygun önlemleri alma

Çocukla Bireysel Terapi

Aile Eğitimi ve Aile Tedavisi

Etkili İletişim İletişimin en önemli unsuru dinlemektir. Konuşurken yüzüne bakın onunda size bakmasını

sağlayın. Öfke patlaması sırasında olaylara çözüm aramayı

erteleyin.

İyi Kötü Davranışlar Olumlu davranışları arttırmak. Olumsuz davranışları azaltmak

Gereksiz ve kararsız hayırlardan kaçının. Kurallar koyun baştan belli edin.

Aile Eğitimi ve Aile Tedavisi Ödüller

Ödüller için pazarlık yada vaat de bulunmayın. Rüşvete alıştırmayın.

Maddi değeri büyük ödül almayın. Sözünüze sadık olun.

Cezalar Çocuk tam olarak ne için ceza aldığını bilmelidir. Cezanın amacını çocuğa bildirin. Ceza bittikten sonra ceza nedenini tartışmayın. Cezalar gerçekçi olmalıdır. Mola yöntemi en iyi ceza yöntemidir.

Okul ve Öğretmenin Tedavideki Yeri

Doktor ve öğretmen bilgi alışverişinde olmalı. Öğretmen durumu bir bozukluk olarak görmeli, şımarıklık –

yaramazlık olarak değerlendirmemeli. Olayın bir zeka sorunu olmadığını bilmeli. Çocuklara sınıf önünde hakaret edilmemeli. Her seferinde tek bir görev verilmeli. Dikkat süreleri ile ilişkili olarak çalışma süreleri küçük parçalara

bölünebilir. Sınavlarda ek süreler verilebilir. Dikkatini dağıtmasına izin vermeyin ve dış uyarılardan uzak

kalmasını sağlayın. Olumlu ilişkiler kurun – empati yapın kendinizi yada kendi

çocuğunuzu onun yerine koyun.

Davranış Kontrolü İçin Uygun Sınıf İçi Davranış Kontrolü İçin Uygun Sınıf İçi UygulamalarUygulamalar

Olumlu öğretmenöğrenci ilişkisi kurulmalıOlumlu öğretmenöğrenci ilişkisi kurulmalı Öğretmen çocuğu değil yaptığı hatayı tenkit etmeliÖğretmen çocuğu değil yaptığı hatayı tenkit etmeli Çocuk değil hatalı davranış cezalandırılmalıÇocuk değil hatalı davranış cezalandırılmalı Çocuğa empati yapması için fırsat verilmeliÇocuğa empati yapması için fırsat verilmeli Eleştirinin yanında mutlaka pratik bir çözüm üretilmeliEleştirinin yanında mutlaka pratik bir çözüm üretilmeli Özür dilemesi, yada hatasını telafi etmesi için şans verilmeliÖzür dilemesi, yada hatasını telafi etmesi için şans verilmeli

Hareketlilik İçin Alınacak ÖnlemlerHareketlilik İçin Alınacak Önlemler

Çocuğun hareket ihtiyacını olumlu yönde kullanınÇocuğun hareket ihtiyacını olumlu yönde kullanın Uygun davranışları mutlaka farkedin ve ödüllendirin Uygun davranışları mutlaka farkedin ve ödüllendirin ‘‘Zaten Zaten

böyle olması gerekiyordu’böyle olması gerekiyordu’ diye düşünmeyindiye düşünmeyin Sözel uyarı yanında defterine yazı ile de mesajlar yazın Sözel uyarı yanında defterine yazı ile de mesajlar yazın

böylelikle uyarı hatırlamasını sağlayınböylelikle uyarı hatırlamasını sağlayın Sürekli uyarıda bulunup bıktırmayın ufak tefek şeyleri Sürekli uyarıda bulunup bıktırmayın ufak tefek şeyleri

görmezden gelingörmezden gelin Aç olmadığından emin olun Aç olmadığından emin olun açlıkaçlık bu çocuklarda şikayetleri bu çocuklarda şikayetleri

daha da kuvvetlendirir daha da kuvvetlendirir

DEHB HAKKINDA ENÇOK SORULAN DEHB HAKKINDA ENÇOK SORULAN SORULARSORULAR

» Hiperaktif çocuğun IQ su yüksek midir ?Hiperaktif çocuğun IQ su yüksek midir ?» Özel eğitim alması gerekli mi ?Özel eğitim alması gerekli mi ?» Beyinlerinde şeker az mı ? Bu yüzden mi çok şeker Beyinlerinde şeker az mı ? Bu yüzden mi çok şeker

yiyorlar ?yiyorlar ?» Beceriksizlik DEHB ile birlikte midir ?Beceriksizlik DEHB ile birlikte midir ?» Sürekli unutkanlıkları normal mi ?Sürekli unutkanlıkları normal mi ?» Çok şımartmışsın diyorlar doğru mu ?Çok şımartmışsın diyorlar doğru mu ?» Kardeşini aşırı kıskanıyor DEHB ile ilgili mi ?Kardeşini aşırı kıskanıyor DEHB ile ilgili mi ?» İleride başarılı bir insan olabilir mi ?İleride başarılı bir insan olabilir mi ?» DEHB kaç yaşına dek sürer ?DEHB kaç yaşına dek sürer ?» Kullandığı ilaç bağımlılık yapar mı ?Kullandığı ilaç bağımlılık yapar mı ?

DİKKATİNİZDEN DOLAYI DİKKATİNİZDEN DOLAYI ? ?

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER

Dr.Ömer ARTARDr.Ömer ARTAR

dİkkat eksİklİĞİ nedİr ?

Documents