สื่อดิจิทัลที่มีคุณภาพสื่อดิจิทัลที่มีคุณภาพ

บุญเลิศ อรณุพิบูลย

ศูนยบริการความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ

http://stks.or.th

boonlert@nstda.or.th

สือ่ดิจทิัล

• เอกสารจาก Microsoft Office, OpenOffice.org• ภาพถายจากกลองถายภาพดิจิทัล• สื่อวีดิทัศนจากกลองบนัทึกภาพดิจิทัล• ภาพสแกนจากเครือ่งสแกนเนอร• ไฟลเสียงดิจิทัล• สื่อมลัติมีเดีย• เอกสารเว็บ

ปญหาสือ่ดิจทิัลปญหาสือ่ดิจทิัล

เสียเวลาปรับแตง

จําไมไดแลวใชขนาดอักษรเทาไร

โห!! สรางสารบัญเสียเวลาจัง

ฟอนต Error

เปดแลวฟอรแมตเสียเปดไมไดนะ

คนละ version

คนหายากมาก ที่เก็บกระจายทํางานซ้ําซอนเสียเวลา/เงิน

การจัดเกบ็ขอมูลการจัดเกบ็ขอมูล

แบบเดิมๆ• ตางคนตางสราง• ตางคนตางเก็บ• การเผยแพรผานเว็บถูกควบคุมดวยคน/กลุมคน เชน web master

ยุคใหม• รวมกันสราง (ออนไลน/ออฟไลน)

• แกไขรวมกันได (ออนไลน/ออฟไลน)

• เก็บรวมเปนสมบัติหนวยงาน

• เผยแพรกวางไกล

คลงัความรู KM ดวย ICT

คลังความรู KM ของ สวทช.

= People knowledge

= Media-basedExplicitExplicitWritten down

TacitTacitin People’s head

Individuals

Paper-based

Multimedia

Digitally-Indexed

Digitally-Active

Intellectual Property © ™ (sm)Patents

Groups

KR

Digital LibraryInstitutional Repository

Digital ArchivesWeb

คลังความรูดิจิทัลคลังความรูดิจิทัลจากจาก KM, Social NetworkingKM, Social Networking

Digital LibraryInstitutional Repository

Digital ArchivesWeb

คนไดคนได ใชไดหรือไมใชไดหรือไม??????

คนยากจัง

เปดแฟมไมได

เนื้อหาดีจัง

ปญหาสื่อดิจิทัลและคลังความรูดิจิทัลปญหาสื่อดิจิทัลและคลังความรูดิจิทัล

• สื่อดิจิทัลไมไดกําหนดมาตรฐานรวมกนั• การทํางานซ้ําซอน เสียเวลา• ระบบคลังความรูดิจิทัล ไมรองรับมาตรฐาน• การละเมิดลิขสิทธิ์

– Software, Content, Font, Image

มาตรฐานที่ควรพิจารณา

• ชื่อโฟลเดอร/แฟมเอกสาร• การสรางเอกสารงานพิมพ• การสรางเอกสาร PDF• การสรางสื่อนําเสนอ• ภาพดิจทิลั• การสรางเอกสารเว็บ• สื่อมัลติมีเดียดิจิทัล• ระบบจดัเก็บ/คลังเอกสาร

มาตรฐานสื่อดิจิทัลมาตรฐานสื่อดิจิทัล

• การตั้งชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสาร• การสรางเอกสาร

– ลดการทํางานซ้ําซอน– ตอยอดไดงาย– รูปแบบไมเพี้ยน– ภาษาไทยถูกตอง

• การกําหนดเมทาดาใหเอกสาร

ชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสารชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสาร

• มักใชภาษาไทย• มักจะมชีองวาง • มักมอีักขระพิเศษผสม• ไมสื่อความหมาย

หนวยงานของทานมีขอกําหนดเกี่ยวกับการตั้งชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสาร

แลวหรือยัง !!!!!

ชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสารชื่อโฟลเดอรและแฟมเอกสาร

• ภาษาอังกฤษ ผสมตัวเลข• ใชเฉพาะเครือ่งหมาย –• ไมควรมีชองวาง• ไมควรยาวมากเกนิไป• สื่อความหมายชัดเจน

ชื่อหนาเอกสารออนไลน

• Namespace – Wiki• ผลกระทบตอการนํา URL มาอางอิง

คุณชอบ ...http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99

http://th.wikipedia.org/wiki/ทเุรียน

หรือ

การพิมพ

• ตดัคํา ณ ตําแหนงที่ตองการ โดย– เคาะชองวางไปเรือ่ยๆ จนกวาจะตัดคํา– กดปุม <Enter>– กดปุม <Shift><Enter>

• ขึ้นหนาใหม ณ ตําแหนงที่ตองการ– กดปุม <Enter> ไปเรือ่ยๆ จนขึ้นหนาใหม– กดปุม <Ctrl><Enter>

การพิมพ

Internet อินเตอรเน็ต อินเตอรเน็ท อนิเทอรเน็ตDigital ดิจิทอล ดิจิตอล ดิจิทัลWeb เว็ป เวป เว็บ

การใชงานคอมพิวเตอร ( Computer) มีความสําคัญสูงมากขึ้นอยางเห็นไดชัด ยิ่งมกีระแสอินเทอรเน็ต( Internet ) ยิ่งทําใหการทํางาน และกระบวนการตาง ๆ จําเปนตองเรงปรับรูปแบบเพื่อใหงานตางๆ เปนไปอยางเหมาะสม

แบบอักษรแบบอักษร (Fonts)(Fonts)

• กาํหนดฟอนตมาตรฐานใหกับหนวยงาน/องคกร

• ฟอนตไมละเมิดลิขสิทธิ์• หากจาํเปนตองใชฟอนตพิเศษ ใหฝงฟอนต

(Embedded) ไปกบัแฟมเอกสาร

การฝงฟอนตการฝงฟอนต MS OfficeMS Office

ฟอนตภาษาไทยกบัเว็บฟอนตภาษาไทยกบัเว็บ

HTML<font face=“Tahoma, MS Sans Serif, Thonburi”>…</font>

CSSfont-family: Tahoma, “MS Sans Serif”, Thonburi;

เอกสารเว็บของทาน กําหนดฟอนตใด

ตัวอักษรแตกเมื่อขยายขนาดฟอนต

Thai EncodingThai Encoding

เอกสารเว็บของทานกําหนด Encoding หรือไมหากกาํหนดระบุเปนอะไร

Thai EncodingThai Encoding

<meta http-equiv=“content-type”content=“text/html; charset=………..”>

UTF-8, TIS-620, Windows-874

Style Style หัวใจงานพิมพหัวใจงานพิมพ

Heading 1

Heading 2Heading 2Heading 2

ทานทาน//หนวยงานของทานหนวยงานของทานกําหนดใหใชกําหนดใหใช Style Style

ในการสรางเอกสารหรือไมในการสรางเอกสารหรือไม

Style Style หัวใจงานพิมพหัวใจงานพิมพ• ปรับแกไขไดงาย• เอกสารไมเสียฟอรแมต• สรางสารบญัไดทนัที• แปลงเปนเอกสารเวบ็ทีค่นตาบอดอานไดดวยSound Screen Reader ไดงาย

• แปลงเปน Digital LibraryContent มาตรฐานพรอมสารบญัอัตโนมัติ (Greenstone)

Word to PDFWord to PDF

เอกสารจาก Word ทีส่รางดวย Style แปลงเปน PDF พรอม “สารบัญ” หรือ “Bookmark” อัตโนมตัิ

Version Version นั้นสําคัญไฉนนั้นสําคัญไฉน

• นักเรียน: ครูขา หนูโหลด PPT ครูมาอานไมไดคะ

• ครู: อาว เครื่องเธอมีปญหาหรือ ครูเปดไดนะ

ความผิดของใคร

Version Version นั้นสําคัญไฉนนั้นสําคัญไฉน

• ครู: ครใูช Office 2007• นักเรียน: บานหนูใช Office 2003

ความผิดของหนู หรือนี่ !!!!

PDF คือคําตอบเพื่อแกไขปญหาหลากหลายในการสรางเอกสาร

• แต PDF ก็ไมชวยหาก– มีการใชฟอนตที่ไมไดมาพรอมกับระบบ OS– สงออกเปน PDF ผิดลักษณะการใชงาน– กําหนดเงื่อนไขการเขาถึงผิดวัตถุประสงค / ไมไดกําหนดเงื่อนไขการเขาถึงเอกสาร

การฝงฟอนตการฝงฟอนต PDFPDF

PDF SecurityPDF Security

เสยีงเสยีง ..wavwav• อยาบนัทกึแลวจบดวย Save• กําหนดคาใหเหมาะสมกอน• 8-bit or 16-bit sound data• Mono Preprocessing• Sample Rate

– 5 kHz is barely acceptable for speech.– 11 kHz is the lowest recommended quality for a short segment

of music and is one-quarter of the standard CD rate.– 22 kHz is a popular choice for Web playback and is half the

standard CD rate.– 44 kHz is the standard CD audio rate

เสยีงเสยีง MP MP33• Bit Rate

– 8 Kbps through 160 Kbps CBR (constant bit rate).

– 16 Kbps or higher for the best results

• Mono Preprocessing

• Quality– Fast yields faster compression but lower sound quality.

– Medium yields somewhat slower compression but higher sound quality.

– Best yields the slowest compression and the highest sound quality.

Metadata Metadata ภาคปฏิบัติภาคปฏิบัติ

• คนหาเอกสารไดยากจงั• ทําไหมคนหาภาพไมได• เสียงคนหาไดไหม

38

คุณเคยประกาศเมทาดาคุณเคยประกาศเมทาดาใหให Word Word หรือสไลดหรือไมหรือสไลดหรือไม

• MS – Office– File, Properties..

ประโยชนของประโยชนของ MetadataMetadata

• เพิ่มประสิทธิภาพการสืบคนเอกสาร• เปนขอมูลใหกับ Search Engine ตางๆ • การเผยแพรในระบบอินเทอรเน็ต เปนไปอยางรวดเร็ว

Meta TagsMeta Tags

• Metadata สําหรบัการนําเสนอบนเว็บ• บรรจุไวใน Head • รปูแบบทั่วไป

<META NAME=“dataname” CONTENT=“datavalue”>

ตัวอยางตัวอยาง

<head><title>Meta Tags-Metadata Elements</title><meta name="description" content=“meta tags."><meta name="keywords" content="meta data, metadata, meta tag, meta-tag, search-engine"><meta name="author" content="Keith Brooke">

</head>

http://www.submitexpress.com/analyzer/

ความสวยงามของเว็บเมทาดาทาความสวยงามของเว็บเมทาดาทา

คนหาภาพไมยากดวยคนหาภาพไมยากดวย Image MetadataImage Metadata

• สนับสนนุระบบคนคืนภาพ และการปองกันลิขสิทธิ์ของภาพ • Image Metadata ระบบ XMP (eXtensible Metadata

Platform) • พัฒนาโดย The Newspaper Association of America

(NAA) และ The International Press Telecommunications Council (IPTC)

• ใชงานไดกับโปรแกรม Adobe PhotoShop 7.0 และสามารถนาํเสนอขอมูลตางๆ เกี่ยวกับรูปภาพ เชน Title, Author, Position, Caption, Copyright, URL, Keyword, Categories, Detail of org.

เสยีงกค็นไดนะครับเสยีงกค็นไดนะครับ

Taxonomy Taxonomy -- ผลงานผลงาน

Taxonomy Taxonomy ––Industrial ClassificationIndustrial Classification

• Agriculture, Forestry, Fishing and Hunting

• Mining

• Utilities

• Construction

• Manufacturing - Machinery

• Manufacturing - Computer and Software

• Manufacturing - Construction

• Manufacturing - Medical Equipment

Taxonomy Taxonomy –– KnowledgeKnowledgeBiological sciences Animal biotechnology and related animal science Animal breeding

Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Animal diseases

Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Animal production

Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Entomology

Biological sciences Animal biotechnology and related animal science Livestock

Biological sciences Biological nanosensor technology Biological nanosensor technology

Biological sciences Biology and biochemistry Biochemistry

Biological sciences Biology and biochemistry Biology

Biological sciences Biology and biochemistry Cell biology

Biological sciences Biology and biochemistry Developmental biology

Biological sciences Biology and biochemistry Molecular biology

Biological sciences Biology and biochemistry Reproductive biology

Biological sciences Clinical medicine Genetic diseases

ประเด็นลขิสทิธิก์ส็ําคัญประเด็นลขิสทิธิก์ส็ําคัญ

• Copy คนอื่นมาโดยไมไดขออนุญาต แตเผยแพรในชื่อคนเองและใสสัญญาอนุญาต

• เผยแพรอยางไร ไมใหถกูละเมิดลขิสิทธิ์• มีเนื้อหาอยากเผยแพร แตไมอยากตอบใหเอาไปขาย ทําอยางไรใหงายๆ

WatermarkWatermark

ฝงลขิสทิธิใ์นฝงลขิสทิธิใ์น IPTC IPTC สคิรับสคิรับ

Creative CommonsCreative Commons

ตัวอยางการกําหนดเงื่อนไขการเขาถึงเอกสารตัวอยางการกําหนดเงื่อนไขการเขาถึงเอกสารและสัญญาอนุญาติและสัญญาอนุญาติ

อยาทาํคลังความรูดิจิทลั

เปนคลัง “ขยะดิจิทัล” และ“คลังของเถื่อน”

นะครับ

แหลงขอมูลเพิ่มเติมแหลงขอมูลเพิ่มเติม

• http://stks.or.th/wiki• http://stks.or.th/blog• http://stks.or.th/nstdair• http://stks.or.th/• http://slideshare.net/boonlert