dien bien phu- diem hen lich su

337
CN V TÔI YÊU T QUC TÔI! Hn thiêng sông núi nc Nam Máu hng nòi ging Con Rng Cháu Tiên V vang hùng c phng ông Vy vùng bn b tranh tài nm châu. Mi ebook tôi post lên mng có th tìm thy ti www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo I BIÊN PH IM HN LCH S Tác gi: i tng Võ Nguyên Giáp Ngun : vnthuquan.net , cm n th quán rt nhiu! Tác gi ebook:Cn V Cng tác viên: Meoluoi_cvd T NGÔN: ã hn 50 nm sau khi chin thng in Biên Ph chn !ng !"a c#u di$n ra nhng câu hi Ti sao ph%i là BP k0 ph%i bt c ni nào khác vn ám %nh nh&ng chuyên gia shc c(ng nh nh&ng ng)i quan tâm l"ch schúng ta.i tng Võ Nguyên Giáp ng)i t*ng ch+ huy cuc tn công vào c !im “bt kh% xâm phm”này s, lí gi%i cho chúng ta cau tr% l)i ti sao,nh&ng di$n bin dn ti cuc quyt chin ht sc tinh t và logic,hy vng ebook này s, !em !n cho ng)i !c nh&ng !i-u thú v". Chúc i Tng luôn khe! Chng 1 CUC P TN KEO Cuc ng chin sang nm th m. tun ng 5 nm 1953, tôi t Sm Na v ti khu cn c. Nhng trn ma u a bt u. !c n "# không $c %&’ ngi, kh(n trng bt tay ")o cuc luy*n quân chu(n +# cho mt a khô mi: a khô 1953 - 1954. Sp ,- mt hi*p #nh ngng bn i Triu Tiên. .nh i chin tranh trên +n o Triu Tiên khác h/n vi chin tranh Vi*t Nam. ây 0 ) cuc 1 sc ,2 yu gia

Upload: api-3725973

Post on 07-Jun-2015

811 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�I� BIÊN PH� �I�M H�N L�CH S� Tác gi�: ��i t��ng Võ Nguyên Giáp

Ngu�n : vnthuquan.net , c�m �n th� quán r�t nhiu!

Tác gi� ebook:C�n V� ��

C�ng tác viên: Meoluoi_cvd

T� NGÔN:

�ã h n 50 n�m sau khi chi�n th�ng �i�n Biên Ph ch�n !�ng !"a c#u di$n ra nh�ng câu h�i T�i sao ph%i là �BP k0 ph%i b�t c� n i nào khác v�n ám %nh nh&ng chuyên gia s' h�c c(ng nh� nh&ng ng�)i quan tâm l"ch s' chúng ta.��i t�ng Võ Nguyên Giáp ng�)i t*ng ch+ huy cu�c t�n công vào c� !i�m “b�t kh% xâm ph�m”này s, lí gi%i cho chúng ta cau tr% l)i t�i sao,nh&ng di$n bi�n d�n ti cu�c quy�t chi�n h�t s�c tinh t� và logic,hy v�ng ebook này s, !em !�n cho ng�)i !�c nh&ng !i-u thú v". Chúc ��i T�ng luôn kh�e!

Ch� ng 1

CUC ��P T�N KEO

Cu�c ���ng chi�n ���sang n�m th����m. ���tu�n ���ng 5 n�m 1953, tôi t��S�m N�a v�t�i khu c�n c�. Nh�ng tr�n m�a ��u ��a ���b t ��u. !�c ��n "#�không ��$c %&�'�ng�i, kh(n tr��ng b t tay ")o cu�c luy*n quân chu(n +#�cho m�t ��a khô m�i: ��a khô 1953 - 1954. S p ,-�m�t hi*p �#nh ng�ng b n ��i Triu Tiên. �.nh ���i chi�n tranh trên +�n ��o Triu Tiên khác h/n v�i chi�n tranh Vi*t Nam. �ây 0)�cu�c �1�s�c ,�2�y�u gi�a

Page 2: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

l3c l�$ng nh�ng quân ��i ,�4nh quy, ��$c trang +#�"5���4�hi*n ��i, trên m�t ��t n��c không r�ng nh�ng ,-�h*�th6ng ��7ng 8��t��ng �6i 9��t tri:n. N�u nh� cu�c ���ng chi�n ,2a ta "l�y y�u ��nh ��nh" ��.�; Triu Tiên 0)�"l�y ��nh ��nh ��nh". !�'�m�t th7i gian ng n, quân ��i B c Triu Tiên ���ti�n xu6ng ��n <�)nh, &=�i 9�-ng ph�n l�n ��t �ai ; min Nam. Nh�ng 80 %&)y sau, khi quân can thi*p >?��@�b��lên Nhân Xuyên (In chon), ��.�quân ��i B c Triu Tiên bu�c 9��i nhanh ,�-ng ABt lui. Quân >?�không nh�ng có mCt bên trên "D tuy�n 38 �)�,En ti�n t�i sông �p FGc, �e H1a n��c C�ng �I)�nhân dân Trung Hoa, bu�c J=�i 9�-ng quân Trung Qu6c 9��i can thi*p. Quân ")�dân B c Triu Tiên ,�ng v�i !�4�nguy*n quân Trung Qu6c, ��$c Liên Xô chi vi*n ����(y 0�i quân >?�")�nhiu n��c ��ng minh v�bên kia "D�tuy�n 38. Hai n�m qua, cu�c chi�n tranh ; Triu Tiên diKn ra d��i �.nh th�c chi�n tranh ��7ng h�m, nh�ng tr�n ��u 9��o H1c "�ng r�ng %Bi "D�tuy�n 38, ")�nh�ng tr�n ��nh nhau trên không. Qua nhiu l�n �1�s�c, >?����th�y 9��o binh, xe t�ng, ��y bay hi*n ��i ,2a �.nh không th: &=)nh �u th��trong cu�c �6i ��u v�i s�c ��nh quân s3�,2a ,�c n��c L��h�i ,�2�%&�Da, vi*c thi�t l�p thêm m�t tin ��n th6ng c�ng ; �ông M�0)�vô ,�ng ��-�kh�n, bu�c 9��i �.m ,�ch k�t ��Bc chi�n tranh. Nhân H#p ,�c c�7ng qu6c �ang +)n &=�i 9��p cho chi�n tranh Triu Tiên, trong ,�4nh gi�i N��p 0�i xu�t hi*n O�ki�n v�m�t cu�c �iu �.nh. P&)y 18 t��ng 7 n�m 1953, An be Xa rô (Albert Sarraut), c3u �I)n quyn �ông D��ng, %-i AQ��ây 0)�c� h�i t6t nh�t 0Bc %)y �:�&=�i quy�t v�n ���ông D��ng v�i ng�7i sRn 8)ng �iu �.nh nh�t, %&�Da 0)�v�i H� !�4�Minh". S6 �ông ng�7i N��p t� lâu ���hi:u AQ�nguy*n "1ng �Ea +.nh th3c s3�,2a !�2��#ch H� !�4�Minh. Nh�ng �-�0)��Ea +.nh trên c� s;���c l�p ")�th6ng nh�t ,2a Vi*t Nam �)�gi�i c�m quyn N��p trong nh�ng n�m qua ch�a th�y bu�c 9��i ch�p nh�n. N��p không ,En �2�s�c ,�#u �3ng &�nh nCng chi�n tranh xâm l�$c ���ST���Uo H)i. Nh�ng ���c v�i chi�n tranh Triu Tiên, ,�4nh quyn N��p ch�a th�y ,-�&.��e H1a s6�ph�n quân viKn chinh �ang 0)m ,�2�"�ng tr7i, "�ng bi:n, ")�h�u h�t nh�ng ��)nh ph6�l�n trên +�n ��o �ông D��ng. Nguy c� 8Gp �@�h�i �ông Xuân 1950 - 1951 ���qua. V�i s3�&=Bp �V�,-���n t��bên %&I)i, "quân �I)n ��c chi�n" (corps de bataille) ,2a �6i ph��ng 8W�không v�$t qua con s6�6 ��i �I)n b� binh ��n thu�n. Quân viKn chinh vXn không 9��i ���ng ��u v�i xe t�ng, ��y bay, �)u chi�n, 9��o cao L��")�9��o mCt ��t hi*n ��i. H1 ,�'�c�n �6i 9�-�v�i chi�n tranh du �4ch trên chi�n tr�7ng ��ng bYng, nh�ng ��i quân %�Z�th�7ng v�i "��ABt lui khi nh�ng binh �I)n c� ��ng xu�t hi*n. S�c ��nh ,2a �6i ph��ng 0)���c chi�n ; "�ng r�ng %Bi. Nh�ng “chi�n l�$c con nhín" ,5ng ���ch�ng �Z�hi*u ST��N��p vXn ,En nhiu ����

Page 3: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

n�ng t�ng c�7ng l3c l�$ng bYng ,�ch xây d3ng quân ��i ,�c qu6c gia liên k�t, ")�b@�sung nh�ng trang +#�hi*n ��i do >?�vi*n tr$. Gi�i c�m quyn N��p ���h�t hy "1ng &=)nh chi�n th ng, nh�ng vXn tin ,En �2�th7i gian ")��iu ki*n �:��.m ,�ch k�t ��Bc ,-�l$i, theo ,�i �1�&1i 0)�"l6i ��I�t danh d3". >?�không th:�+Z�mCc N��p ; �ông D��ng. P&)y 13 ���ng 7 n�m 1953, trong cu�c gCp %&I�i tr�;ng >?��a 0Ut (John Foster Dulles) ��i Oasinht�n, Bi�ôn (Georges Bidault), b��tr�;ng %&I�i giao Ph�p %-i: "!�Bng tôi không th:�ti�p �Gc cu�c th�p t3�chinh m�t �.nh, tuy nhiên ,�Bng tôi ,5ng không mu6n ng�ng 0�i bYng b�t k:�,�ch %)o. �Cc bi*t, không ,-��iu �.nh tr3c ti�p v�i H� !�4�Minh". N�i ,�c N��p ��2ng �I�ng liên miên. Nh�ng ng�7i k��ti�p lên c�m ��u vXn thu�c 9��i h�u. Nh� ,�Bng ta ���d3��I�n, n�u �.nh �.nh Triu Tiên ��m @n �#nh, >?�8W�d�n nh�ng n[�l3c ch6ng c�ng ")o �ông D��ng. P&)y 24 ���ng 7 n�m 1953, ��2�t��ng ,�4nh 9�2�b��%�.n NguyKn V�n Tâm ��$c T@ng th6ng Aixenhao (Dwight D. Eisenhower) m7i sang Hoa \]. Cu6i ���ng 7, Aixenhao quy�t �#nh H)nh 400 tri*u �ô la cho �ông D��ng �:�"t@�ch�c m�t quân ��i Vi*t Nam th3c s3". N��p ��%&�#�>?�vi*n tr$�650 tri*u �ô la cho niên ��-a 1953, ")���$c ch�p nh�n 385 tri*u. >?�h�a n�m 1954 8W�t�ng vi*n tr$�cho N��p ��i �ông D��ng lên g�p �ôi. >?�,5ng chuy:n giao cho N��p nhiu trang +#, "5���4, trong �-�,-�123 ��y bay ")�212 �)u chi�n ,�c 0I�i. P&)y 27 ���ng 7 n�m 1953, hi*p �#nh ng�ng b n ; Triu Tiên ��$c �O���i )n Môn �i�m. H�ng ri Nava (Hen ri Navarre) t�i _)i JEn %&)y 19 ���ng 5 n�m 1953. T��khi b�t ��u chi�n tranh, n��c N��p ���b(y l�n b@�nhi*m t@ng�,�'�huy ��i quân viKn chinh. Tôi ,�'���#�cho c� quan tham m�u �.m hi:u ngay v�viên t��ng %)y. !�Bng ta ,�'�bi�t ��$c r�t 4t. Nava 0)�t��ng b6n sao, 55 tu@i, nguyên tham m�u tr�;ng 0Gc quân N��p thu�c kh6i B c ��i Tây D��ng �-ng ; Trung âu Nava ���t�ng 9�G��A�ch công ��c �.nh +�o 9��n &=�n trong quân ��i N��p, ")�,�'�huy m�t s� �I)n thi�t &=�p. �o ,�4�h��ng Tây ca ng$i Nava nh� m�t "danh t��ng" ,-�th:�“u6n n n 0�i �.nh �.nh �ông D��ng". P&)y 3 ���ng 7, Nava tr;�0�i Pa ri. !�'�sau h�n m�t ���ng nghiên c�u �.nh �.nh ��i ch[, Nava ���có m�t k���I�ch �*��A.nh tr��c H�i ��ng Tham m�u tr��ng ")�H�i ��ng Qu6c 9�Eng t6i cao N��p. L�n ��u trong chi�n tranh �ông D��ng, m�t t@ng ,�'�huy ,-�k���I�ch chi�n l�$c v�quân s3�nhYm &=)nh chi�n th ng trong hai n�m. Nava ���gây ��$c �n t�$ng t6t trong gi�i quân s3�")�,�4nh �A#�N��p. Trên +�o ,�4�N��p 0�i xu�t hi*n t��'',chi�n th ng" ���bi�n m�t ,�ng v�i �7�F�t (De Lattre de Tassigny). �iu quan �A1ng h�n, k���I�ch Nava ��$c >?���n ��)nh. P �,�'�gCp tr;�%&�i khi b��tr�;ng �)i ,�4nh Phô (Edgar Faure) nêu ra vi*c th3c thi k���I�ch

Page 4: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

9��i chi 4t nh�t 0)�100 �'�tr�ng. M�t con s6�ST��l�n ! H�i ��ng Tham m�u tr�;ng ,5ng nh� H�i ��ng Qu6c 9�Eng, ng�7i ta +)n nên b�t cho Nava nhi*m "G�+�o v*�n��c F)o ��ra trong k���I�ch, �:�&=�m b�t chi tiêu. Th6ng ch��Gi�ng (Juin), ng�7i 9��t ngôn ,2a ,�c tham m�u tr�;ng, nh�n ��nh: c�n trao cho B� P&I�i giao yêu c�u >?�")�Anh 9��i +�o ��m s3��I)n "an 0�nh th@�,2a F)o, ��ng th7i l�u O�Liên Xô ")�Trung Qu6c nguy c� xung ��t qu6c t��,-�th:�diKn ra n�u F)o +#�xâm chi�m. Nava ��%&�#�chinh 9�2�,-�quy�t �#nh AQ�A)ng bYng v�n +�n. �iu �-�liên quan ��n tr�n �i*n Biên N�2, ")�8W�0)m t6n ����nhiu gi�y m3c sau %)y. P&)y 2 ���ng 8 n�m 1953, Nava tr;�0�i _)i JEn. !Gc Quân +�o ��$c ,�'���#�g�p ABt �.m hi:u k���I�ch Nava. So v�i nh�ng t��ng 0Dnh N��p �)�ta ���t�ng gCp trong chi�n tranh nh� L�,0Uc (Leclerc), �7�F�t... ��.�Nava 0)�m�t tên tu@i m�i 4t gây �n t�$ng. Nh�ng Nava ��$c �Cc bi*t ,�B�O�".�g n v�i m�t th7i �]�m�i sau cu�c chi�n Triu Tiên. Vi*t Nam ���tr;���)nh n��c th��m�7i hai ,2a phe L��h�i ,�2�%&�Da, 8W�n@i lên nh� m�t �i:m %-ng duy nh�t trong cu�c �6i ��u gi�a �ông ")�Tây. >?�ch c ch n 8W�ra s�c &=Bp N��p �:�cu6i ,�ng, h�t c/ng N��p ��Zi �ông D��ng. T��n�m 1950, ,�2�%&�Da th3c dân m�i b t ��u tranh &=)nh �nh h�;ng v�i ,�2�%&�Da th3c dân ,5�; "�ng ��m +#�chi�m. M�t s6�ph�n tb�c� h�i ,�4nh �A#�%&��theo >?. V�i vi*c trao "��c l�p", ",�2�quyn" cho�,�c qu6c gia liên k�t, xây d3ng m�t "quân ��i qu6c gia" bYng tin ")�"5���4�>?�nhYm �Gc tiêu ch6ng c�ng, N��p ����i ")o ST���A.nh chuy:n giao �ông D��ng cho >?. Sau chi�n H#ch Tây B c, cu6i n�m 1952, b����i ta ���t�p trung nghiên c�u ��nh t�p �I)n c���i:m. Ta nh�n th�y �ây ,-�th:�0)�,�ch �6i 9�-�cu6i ,�ng ,2a �#ch tr��c m�t cu�c ti�n công trên �#a �.nh r�ng %Bi. N�u di*t ��$c t�p �I)n c���i:m g�m m�t s6�ti:u �I)n quân tinh nhu*�,2a �#ch ta 8W���o nên b��c chuy:n bi�n m�i trong chi�n tranh. �n ch�t chi�n tranh xâm l�$c bu�c quân �#ch 9��i phân ��n l3c l�$ng �:�th3c hi*n nhi*m "G�chi�m �-ng. M�t t�p �I)n c���i:m l�n +#�tiêu di*t 8W��Uo theo s3�9���8�n ,2a chi�n l�$c "chi�n tranh ��n binh" c@��i:n ,2a quân xâm l�$c. Tuy nhiên, mu6n &=�i quy�t m�t t�p �I)n c���i:m nh� P)�_�n, %&I)i vi*c Acn luy*n b����i, �.m ra chi�n thu�t ��4ch h$p, c�n 9��i ,-�s3�tr$�l3c ,2a �A1ng�9��o ")�9��o cao L���:�&=�m %�a�th��ng vong ,2a b����i trong m�t tr�n ��nh H)i %&)y. Trong STO�I n�m 1958, trung �I)n l3u 9��o 105 ly do +�n trang +#�")�hu�n luy*n ���v�n��c. Vi*c "�n chuy:n �A1ng 9��o t��Vân Nam v�Vi*t B c 9��i H�ng +c��i theo sông H�ng qua nhiu ghnh ���c. Trung �I)n cao L��37 ly �ang ��$c g�p ABt chu(n +#�v�nhân s3. Tr�n ��nh P)�_�n ,�'�,-�th:�b t ��u ")o ��a khô n�m nay.

Page 5: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!�Bng ta �Ct hy "1ng ")o tr�n ��nh %)y, tr�n ��nh &=�i 9�-ng �I)n �I)n "�ng r�ng %Bi Tây B c. Có th:�0)�tr�n ��nh +�n l ,2a chi�n tranh. P&)y 17 ���ng 7 n�m 1953, tr7i v�a A�ng 8�ng, hai ti:u �I)n H��N��p b�t th�n %��y xu6ng ��#�L��F�ng S�n Sau �-�m�t ti:u �I)n H��khác %��y xu6ng L�c .nh trên ��7ng s6�4. Nh�ng n�i %)y �u nYm sâu trong h�u ph��ng ta. ��#�L��F�ng S�n, quân �#ch 0�ng 8Gc ")o m�t s6�kho "5���4�9���9��ch r[i v�i "��ABt theo ��7ng s6�4. T�i L�c .nh, ,�Bng k�t h$p v�i ti:u �I)n H��; �ây ��)nh m�t binh �I)n, ti�p �Gc �i v�9�4a b7�bi:n. M�t ��i quân c� ��ng ���ti�n lên �-n ,�Bng ; �.nh L�p v�i nh�ng xe v�n ��i. T���ây ,�Bng �)nh quân bYng c� gi�i v�Tiên Yên. Cu�c �)nh binh ch�p %�I�ng khi�n l3c l�$ng "5�trang ta không �#p 9��n �ng M�y %&)y sau, ta bi�t �ây 0)�cu�c �)nh binh Con %��n (Hirondelle) do ��i ����uycu6cnô (Ducournau) ,�'�huy. �)nh ��ng ��o +�o ,2a �#ch ch�ng �Z�,�Bng n m ch c s3�b6��A4 s� ��I�ng ,2a ta ; m�t �'nh &=�p gi�i v�i Trung Qu6c �����$c &=�i 9�-ng tr��c �-�ba n�m. P&)y 12 ���ng 8 n�m 1953, tôi nh�n ��$c +�o ,�o quân �#ch ���ABt ��Zi P)�_�n. M�t tin �I)n �I)n b�t ng7! <I)n b��quân �#ch ABt bYng ��7ng không ,�ch �-�ba %&)y. �#ch �����Uo %&�.�binh ��nh l�a ta. Th�y ��y bay v�n ��i xu�t hi*n nhiu, b����i �-ng chung quanh P)�_�n 0�i t�;ng l�m �#ch t�ng c�7ng l3c l�$ng �:��6i 9�-�v�i cu�c ti�n công s p t�i. Na va &=)nh th ng l$i ��u tiên bYng m�t cu�c ABt lui. V�sau ,�Bng ta m�i bi�t: t�p �I)n c���i:m P)�_�n không ��$c duy �A.�".�qua chi�n H#ch S�m N�a, %-����ch�ng �Z�không ,-�����n�ng ng�n chCn ,�c ��i �I)n ,�2�l3c ,2a ta ti�n sang Th�$ng F)o. N�u nh� �En bi*t �4ch ,2a Na va nh m ")o F�ng S�n ,�'�nh c ta ��cao ,�nh &=�c, ��.�sau khi �#ch ABt quân ��Zi P)�_�n, T@ng quân 2y 9��i trao nhi*m "G�cho B� T@ng tham m�u %�.n 0�i �I)n ,Gc, nghiên c�u m�t k���I�ch m�i cho ��a khô t�i. !�2�tr��ng vXn 0)�,�2���ng ti�n công. Ph��ng h��ng ,-�th:�0)�&=�i 9�-ng Lai Châu, ti�n sang &=�i 9�-ng Th�$ng F)o, n6i lin "�ng m�i &=�i 9�-ng v�i c�n c���#a S�m N�a. Ta ti�p �Gc nghiên c�u t@�ch�c m�t ,�nh quân vu h�i, l�n %)y ,-�th:�t��^d%d9�)o ��nh sang Trung F)o, ti�n xu6ng ���F)o ".�; �ây +�n ���,-�c�n c���#a F)o Ngam ������nh. >�a khô 1953 - 1954�,�'�m�i b t ��u. TRefC khi ")o ��a khô 1953-1954, so 8�nh l3c l�$ng v�quân s6, �#ch ���v�$t lên ta ����xa. T@ng quân s6�,2a �#ch 0)�445.000 ng�7i, g�m 146.000 quân Âu Phi (33%) ")�299.000 quân %&Gy (67%). T@ng quân s@�,2a ta 0)�252.000 ng�7i. Nh� v�y, quân �#ch �ông h�n ta: 193.000 ng�7i. Riêng quân %&Gy ,5ng ����ông h�n ta: 47.000 ng�7i. Th7i gian tr��c m t, quân s6�,5ng nh� trang +#�,2a l3c l�$ng ta ���t�i gi�i ��n.

Page 6: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

V�9�4a �#ch, v�i h�a �an ,2a >?�n�m 1954 8W�t�ng vi*n tr$�quân s3�cho �ông D��ng lên g�p �ôi, N��p ,En ����n�ng t�ng quân s6, ,-�thêm nhiu "5���4�hi*n ��i ")�nh�ng ph��ng ti*n chin tranh m�i. Có th:�%-i: Trong cu�c chi�n ch6ng 0�i ,�2�%&�Da ���qu6c ,�Bng ta 8W�không bao gi7�,-���$c l3c l�$ng v�t ch�t ��nh h�n �#ch, không ,�'�riêng v�"5���4, �)�,��s6�quân. Ta 9��i ch�p nh�n th3c t���-��:��.m ,�ch &=)nh chi�n th ng. L3c l�$ng ,G�th:�,2a �#ch ")�ta 0Bc %)y nh� sau: - V�b��binh, �#ch ,-�267 ti:u �I)n. V�9��o binh, N��p ,-�25 ti:u �I)n; %&Gy ,-�8 ti:u �I)n. V c� gi�i, N��p ,-�10 trung �I)n, 6 ti:u �I)n ")�10 ��i ��i; %&Gy ,-�1 trung �I)n ")�7 ��i ��i. V�không quân, N��p ,-�580 ��y bay; %&Gy ,-�25 ��y bay ���m ��4nh ")�liên 0�c V���i quân, N��p ,-�391 �),u; %&Gy ,-�104 �)u 0I�i %�Z�")�8 �)u ng� lôi. L3c l�$ng ta vXn ��n thu�n 0)�b��binh, g�m 6 ��i �I)n, 18 trung �I)n ")�19 ti:u �I)n. V�9��o binh, ta ,-�2 trung �I)n, 8 ti:u �I)n ")�4 ��i ��i. V�9�Eng không, ta ,-�1 trung �I)n ")�2 ti:u �I)n. -�<4nh theo s6�ti:u �I)n b��binh, ta ,-�t@ng c�ng 127 ti:u �I)n so v�i 267 ti:u �I)n ,2a �#ch. Biên ch��ti:u �I)n ,2a ta 0): 635 ng�7i; biên ch��ti:u �I)n �#ch t��800 - 1.000 ng�7i. Tuy nhiên, bên ,�nh b����i ,�2�l3c ")��#a ph��ng, trên ,��n��c ta ���,-���I�ng hai tri*u dân quân, du �4ch. �ây 0)�l3c l�$ng nba "5�trang, ,�2�y�u +�m 8�t ,�c 0)ng L�, ��#�tr�n, ��)nh ph6�; "�ng ��m +#�chi�n ")�"�ng tranh ch�p, �6i 9�-�v�i b����y ")�l3c l�$ng �)n �p, �.m �ap ,2a �#ch, ch6ng ,)n, h[�tr$�� c l3c cho b����i ,�2�l3c trong m[i tr�n ��nh ,5ng nh� �c chi�n H#ch. Theo l7i �c, �ây ,�4nh 0)�b�c t�7ng s t �)��g��#ch %)o �Gng ")o ,5ng 9��i tan. L3c l�$ng %)y ,En 0)�ngu�n b@�sung vô ,�ng STO�&=��cho ��i quân ,�2�l3c. S3�chênh l*ch v�quân s6, "5���4, trang +#�không �I)n �I)n 9��n �nh s�c ��nh ,2a �ôi bên trong cu�c chi�n. �#ch tuy ,-��u th� v�$t tr�i v�binh l3c, nh�ng chi�n tranh nhân dân ,2a ta ���0)m cho quân �#ch 9��i phân ��n trên kh p ,�c chi�n tr�7ng. Không nh�ng ,�Bng không th:�t�p trung �I)n b���u th���-�")o m�t tr�n ��nh quy�t �#nh, �)�,5ng ch�a �2�l3c l�$ng �:�m;�m�t cu�c ti�n công l�n ")o ,�c ��i �I)n ,�2�l3c ta trên min B c. Trong t@ng s6�267 ti:u �I)n ,2a �#ch, ��.�185 ti:u �I)n ���9��i tr3c ti�p 0)m nhi*m "G�chi�m �-ng, ,�'�,En 82 ti:u �I)n 0)m nhi*m "G�c� ��ng chi�n thu�t ")�chi�n l�$c. J=)�nba l3c l�$ng c� ��ng �#ch, 44 ti:u �I)n, 9��i t�p trung trên min B c �:��6i 9�-�v�i ,�2�l3c ta. h)o th7i �i:m %)y, n�u �4nh chung trên chi�n tr�7ng B c B�, l3c l�$ng ta m�i bYng 2/3 l3c l�$ng �#ch (76 ti:u �I)n/112 ti:u �I)n), nh�ng �4nh riêng l3c l�$ng c� ��ng chi�n l�$c, ��.�l3c l�$ng ta ���v�$t h�n �#ch v�s6�ti:u �I)n (56/44). �iu %)y r�t ,-�O�

Page 7: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%&�Da tr��c khi b��c ")o ��a khô m�i. (Ta ,-�8�u ��i �I)n b��binh: 304, 308, 312, 316, 320, 325�")�hai ti:u �I)n ,2a trung �I)n 246 tr3c thu�c B�) >1i c6�g ng ,2a N��p ")�>?�vXn ch�a ,�i thi*n ��$c �.nh th��,2a N��p trong chi�n tranh xâm l�$c. Ph��ng Tây ���ra s�c tô "W�cu�c "chi�n tranh b(n ��'u” ��)nh cu�c "Th�p t3�chinh ch6ng c�ng", nh�ng vXn không v3c ��$c s3�sa 8Bt v�tinh th�n ,2a quân viKn chinh, �Cc bi*t 0)�quân %&Gy 0Bc %)y ���chi�m �'�l*�l�n trong �)ng %&5��#ch. Binh 04nh không hi:u chi�n ��u cho ai ")�chi�n ��u �:�0)m &.�? Trong khi �-, nh�ng cu�c ,�'nh hu�n, ,�'nh quân ��a �c����nâng cao 0Eng yêu n��c, tinh th�n �I)n k�t chi�n ��u ")�O�th�c giai c�p trong quân ��i, Acn luy*n thêm v��?�thu�t, chi�n thu�t, mang 0�i cho ,�n b�, chi�n 8D�tinh th�n %�o n�c thi �ua chi�n ��u l�p công. T��n�m 1950, ,�Bng ta vXn gi��quyn ,�2���ng trên chi�n tr�7ng ,�4nh B c B�. ���tu�n ���ng !�4n n�m 1953, ,�c ��ng ,�4�Trung Qu6c chuy:n cho ta m�t +�n k���I�ch Nava v�i ,��+�n ���do c� quan �.nh +�o ,2a +�n thu th�p ��$c. Nava ,�2�tr��ng LBc ti�n chính 8�ch m�i ,2a !�4nh 9�2�N��p 0)�trao ",�2�quyn" ")�"��c l�p" cho ,�c qu6c gia liên k�t, nhYm 9��t tri:n ,�c "quân ��i qu6c gia" ��)nh m�t l3c l�$ng l�n ��nh. �ây 0)�,�ch duy nh�t &=Bp N��p &=�i quy�t v�n ��quân s6�thi�u �Gt, không th:�l�y thêm t��,�4nh qu6c, ��ng th7i ��o �iu ki*n cho Nava g�p ABt t@�ch�c m�t l3c l�$ng c� ��ng chi�n l�$c ��nh �:���I�t ��Zi �.nh �A�ng 9�Eng ng3�+#���ng, ti�n t�i &=)nh 0�i quyn ,�2���ng trên chi�n tr�7ng ,�4nh. N��p d3a ")o >?��:�ti�p �Gc chi�n tranh ".�l$i 4ch ,2a +�n thân �.nh, ch��không 9��i �:�cho >?�thay th��N��p ; �ông D��ng. Mu6n ��$c nh� v�y ��i quân viKn chinh 9��i &=)nh ��$c m�t th ng l;i quân s3�quy�t �#nh. K���I�ch Nava v���i th:�chia 0)m hai b��c: - Trong Thu �ông n�m 1953 ")���a Xuân n�m 1954, gi��th��phEng ng3�chi�n l�$c ; min B c, t�p trung m�t l3c l�$ng c� ��ng l�n ; ��ng bYng B c B� �:��6i 9�-�v�i cu�c ti�n công ,2a ta; th3c hi*n ti�n công chi�n l�$c ; min Nam nhYm chi�m �-ng ba �'nh t3�do ; ��ng bYng Liên khu 5; ��ng th7i �(y ��nh vi*c m;�r�ng quân %&Gy ")�xây d3ng m�t ��i quân c� ��ng l�n �2�s�c ��nh +�i ,�c ��i �I)n ,�2�l3c ,2a ta. - T��Thu �ông n�m 1954, sau khi ����I)n ��)nh nh�ng �Gc tiêu trên, 8W�d�n �I)n l3c ra B c, chuy:n sang ti�n công chi�n l�$c trên chi�n tr�7ng chính &=)nh th ng l$i l�n v�quân s3, bu�c ta 9��i ch�p nh�n �iu �.nh theo nh�ng �iu ki*n ,2a N��p, n�u ta kh��c t�, quân c� ��ng chi�n l�$c ,2a �#ch 8W�t�p trung �1i n[�l3c 0I�i tr��,�2�l3c ta. �:�có �2�l3c l�$ng th3c hi*n k���I�ch, Nava ,�2�tr��ng H�ng ba bi*n 9��p: 9��t

Page 8: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tri:n ,�c "quân ��i qu6c gia" theo quy mô r�ng l�n; ABt m�t b��ph�n l3c l�$ng chi�m �-ng t�ng c�7ng cho l3c l�$ng c� ��ng chi�n l�$c; xin t�ng vi*n t� N��p sang. Sau %)y ta bi�t thêm, Nava d3��4nh t@�ch�c ngay trong n�m 1953, 84 ti:u �I)n khinh quân %&Gy, ")�n�m 1954, 8W�t�ng l3c l�$ng %)y lên g�p �ôi, 168 ti:u �I)n. Nh�-v�y, quân %&Gy 8W�,-�g�n 30 "�n, không k:�s6�quân %&Gy nYm trong quân viKn chinh. V�l3c l�$ng c� ��ng chi�n l�$c, Nava d3��#nh trong th7i gian 1953-1954, 8W�xây d3ng 27 binh �I)n c� ��ng, trong �-�có 1 s� �I)n quân %��y H�. K���I�ch Nava 0)�s3�,G�th:��-a nh�ng O�t�;ng ,2a �7�F�t �7�<�txinhi tr��c �ây ��)nh m�t ch��ng �A.nh �)nh ��ng trong �.nh �.nh m�i. �ông D��ng ���tr;���)nh �i:m %-ng duy nh�t trong chi�n tranh 0�nh. Nó mang t�m "-c chi�n l�$c, tim (n nh�ng nguy c� lâu H)i �6i v�i ta, ")���$c >?�coi nh� m�t b��c th3c hi*n nh�ng m�a ���,2a ,�4nh �.nh sau th�t +�i ��i Triu Tiên. !�c 9��i �I)n quân s3�>?�liên ti�p ��n _)i JEn, �6c ��Bc, &=�m 8�t vi*n th3c hi*n k���I�ch. Vi*n tr$�quân s3�>?�cho N��p ���chi�m 73% chi 9�4�chi�n tranh �ông D��ng. N��p l$i HGng s3�&=Bp �V�,2a >?��:�duy �A.�nh�ng quyn l$i ,2a �.nh trên +�n ��o. >?�H�ng vi*n tr$�&�t d�n N��p �:�tr; ��)nh ng�7i thay th��N��p. FBc %)y, ,��N��p ")�>?�gCp nhau trong �Gc tiêu &=)nh m�t chi�n th ng quân s3�quy�t �#nh, bu�c ta 9��i ch�p nh�n k�t ��Bc cu�c chi�n theo nh�ng �iu ki*n do �1��Ct ra. ��ng ,�4�Vi Qu6c Thanh v�n��c m�i sang, ,�ng tôi lên Khui <�t gCp �c. Sau khi nghe �A.nh +)y k���I�ch ,2a �#ch, �c %-i: "Nava r�t nhiu tham "1ng, mu6n &=)nh chi�n th ng l�n v�quân s3. �#ch mu6n ,�2���ng, ta bu�c ,�Bng 9��i lâm ")o +#���ng. �#ch mu6n t�p trung quân c� ��ng ��.�ta ,-�k���I�ch bu�c ,�Bng 9��i phân ��n �)���nh!“. Tôi ")���ng ,�4�Vi Qu6c Thanh nh�t �A4�m;�nh�ng cu�c ti�n công nh m ")o nh�ng chi�n tr�7ng hi:m y�u �)��#ch y�u, hoCc t��ng �6i y�u, nh�ng 0�i không th:�+Z, 0)�,�ch t6t nh�t bu�c �#ch 9��i phân ��n l3c l�$ng. !5ng nh�t �A4�v�h��ng Lai Châu, h��ng Trung ")����F)o. _W�giao cho c� quan tham m�u +)n ,G�th:�v�i ,�c +�n F)o m�t k���I�ch ph6i h$p chi�n ��u trong ��a khô nghiên c�u v�n ���iu ��ng�")�sb�HGng l3c l�$ng t��ng �6i �I)n ,�'nh, �:���a �A.nh cu�c �1p B� !�4nh �A#�s p t�i. Ngay sau khi nh�m ch�c, Nava ���nêu cao nh�ng kh(u hi*u: "luôn luôn ,�2�d�ng", "luôn luôn ti�n công". Trong ��a �c�")���a Thu n�m 1953, �#ch liên ti�p m;��)ng ,�Gc cu�c �)nh quân ,)n STUt d��d�i "�ng ��m +#�chi�m ; B c B�, .nh -�<A#�- Thiên ")�Nam B�. !�Bng ra s�c ��nh 9���nh�ng c�n c��du �4ch, d�n dân ")o ,�c khu t�p trung �:�

Page 9: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ki:m 8I�t, 9����I�i kinh t�, vây b t thanh niên ")�H�ng �1i ��2��I�n �:�th3c hi*n k���I�ch m;�r�ng quân %&Gy. Tuy nhiên, l3c l�$ng "5�trang ")�nhân dân ta ; h�u �#ch ���quen �6i 9�-�v�i nh�ng cu�c ,)n STUt 0I�i %)y. M�t 8D�quan trong t@ng �)nh dinh ,2a Nava ���nh�n LUt: "<�i .nh -�<A#�- Thiên ���ng 7 n�m 1953, t��ng L�bl�ng (Leblanc) t@�ch�c cu�c ,)n..., ông ta c�t "-�nh�ng không thu ��$c k�t ST��%)o. Trung �I)n 95 ���01t qua l[�"-�,�'��:�0�i ")i ch[�v��ng A�ch... Nh�ng cu�c ,)n STUt ; B c B�... ���thu �Bt nh�ng ph��ng ti*n t6i �a ")�t6t nh�t, nh�ng 0�i ,�'�thu ��$c nh�ng k�t ST��t6i thi:u” ? Nh�ng �I�t ��ng ��u tiên ch�ng �Z�Nava 0)�m�t t@ng ,�'�huy n�ng ��ng, ��o +�o, ST��t3�tin ")�����,�2�quan FBc %)y ta ���n m ��$c ��a khô 1953-1954, �#ch 8W���nh ")o ba �'nh t3�do Liên khu 5, �:�m;���u cu�c ti�n công ; min Nam nh� trong k���I�ch. Trên min B c, �#ch ,�2�tr��ng gi��th��9�Eng ng3, nh�ng không ,-�%&�Da ,�Bng ,�'�t�p trung l3c l�$ng ; ��ng bYng ch7��-n cu�c ti�n công? !�Bng ta c�n ,-�k���I�ch 9���vV�âm m�u ,2a �#ch trên chi�n tr�7ng ,��n��c. Sau khi �#ch ABt ��Zi P)�_�n, c� quan tham m�u ,2a ta ���gCp ��-�kh�n trong vi*c ,�1n h��ng ti�n công chi�n l�$c. Trong ��a �c�")���a Thu, ,�c ��i �I)n ,�2�l3c ti�p �Gc �1c t�p chi�n thu�t công kiên ")���nh v�n ��ng. V�công kiên, �1c ��nh t�p �I)n c���i:m ")���nh công s3�m�i (bunker). T��nh�ng kinh nghi*m thu ��$c ; �Ea .nh, P)�_�n, k�t h$p v�i nh�ng kinh nghi*m ,2a +�n, �Cc bi*t 0)�chi�n H#ch �I)i ��i, ,�Bng ta ���nh�n th�y ,-�hai ,�ch ��nh t�p ,�I)n c���i:m: M�t 0), H�ng �I)n b��l3c l�$ng ��nh ,�ng m�t 0Bc. M�t �5i ��t �4ch ��nh ,�1c sâu ")o s;�,�'�huy ,2a t�p �I)n c���i:m, gi6ng nh� m�t l�Vi g��m L1c ")o tim �#ch, ��o nên s3�r6i 0I�n ngay t��bên trong. Nh�ng �5i ���c 8W�nhYm nh�ng h��ng �#ch s� h;, ��nh ��ng th7i, t�o nên s3�r6i 0I�n ; ,��bên trong ")�bên %&I)i. Ta &1i �-�0)�,�ch "��nh nhanh &=�i quy�t nhanh". Hai 0), tiêu di*t d�n t�ng'' trung tâm �K����ng, t�ng c���i:m t��%&I)i ")o trong, thu �ap 9��m vi chi�m �-ng cho t�i 0Bc �#ch không ,En s�c ���ng c3. !�ch ��nh %)y c�n m�t th7i gian chu(n +#�")�chi�n ��u H)i %&)y ��y theo ����n�ng �6i 9�-�,2a �#ch ")�s�c ��nh công �4ch ,2a ta, th�7ng &1i 0)�"��nh ch c ti�n ch c", ,5ng ,En ��$c &1i 0)�"��nh''�+-c "Z". Qua �1c t�p, ,�c ��n "#����nh�n th�y không 9��i b����i ta không ,-�����n�ng tiêu di*t "con %�4m". V�v�n ��ng, �1c ��nh �#ch �ang v�n ��ng hoCc m�i chi�m 0Dnh tr�n �#a ,-���y bay, 9��o binh, c� gi�i y:m h��chCt ,�W. B� ��i ��$c luy*n t�p ��nh ,��ban %&)y ")�ban �êm. Trung �I)n l3u 9��o 105 ly ��u tiên ,2a ta, g�m 24 kh(u 9��o >?�v�i 3.600 viên ��n, ���,-�mCt ; B c >Gc, Tuyên Quang, sRn 8)ng nh�n nhi*m "G�chi�n ��u �ây 0)��Za l3c ��nh nh�t ,2a quân ��i ta 0Bc %)y. Trung �I)n l3u 9��o

Page 10: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nYm trong ��i �.nh ,2a ��i �I)n công 9��o 351. Riêng trung �I)n 9��o cao L��37 ly, do Liên Xô trang +#, m�i ��)nh l�p t�����ng 9 n�m 1953, ,�'�có th:�,-�mCt ")o cu6i n�m. Sau th7i gian �1c t�p, b t ��u ")o ��a khô, ,�c ��n "#��u %-ng 0Eng ch7�l*nh lên ��7ng. Nh�ng ��nh �#ch ; �âu? Su6t ���ng <�m, c� quan tham m�u tr�n tr;�v�i câu �Zi %)y. Trên chi�n tr�7ng ,�4nh B c B� ,�'�,-�hai h��ng 0) ��ng bYng ")�r�ng %Bi. Ta ch�a th:�m;�m�t cu�c ti�n công l�n ; ��ng bYng, n�i Nava ���+)y sRn th��tr�n ")�ta ch�a ,-�����n�ng ��n ch��s�c ��nh ,2a ��y bay ")�9��o �#ch. Do �-�; ��ng bYng vXn 9��i ti�n �)nh chi�n tranh du �4ch k�t h$p v�i v�n ��ng ��nh %�Z�,2a b����i ,�2�l3c. !En ; r�ng %Bi ? Trên �I)n b��"�ng th�$ng du 9�4a b c, ,�'�,-�hai %&)n quân �#ch ; Lai Châu. Không c�n t�i m�t l3c l�$ng l�n �:�tiêu di*t s6�quân %)y. Có th:�m; ti�p m�t chi�n H#ch ; Th�$ng F)o? Nh�ng sau khi &=�i 9�-ng S�m N�a, tuy�n ��7ng ti�p t��v6n ���xa 0�i ,)ng xa. h)�,5ng không th:���a ph�n l�n ,�c ��i �I)n ,�2�l3c ,2a ta sang Th�$ng F)o, trong 0Bc &=)�nba s6�quân c� ��ng�,2a Nava �ang t�p trung ; ��ng bYng sRn 8)ng khai ���c m[i s� h;�; h�u ph��ng ta! Tôi ")�anh <��i ,�ng +)n +�c v�i ,�c ��ng ,�4�c6�v�n xây d3ng m�t k���I�ch ��nh �#ch ; nhiu h��ng bu�c �#ch 9��i phân ��n �6i 9�-, nhYm tr��c h�t 0)�9���th��t�p trung binh l3c ,2a �#ch ; ��ng bYng. Cu6i ���ng 8 n�m 1953, B� T@ng tham m�u +�o ,�o v�i T@ng quân 2y m�t +�n k���I�ch ��c chi�n v�i b6n nhi*m "G: 1. �(y ��nh chi�n tranh du �4ch ; �#ch h�u 9���tan âm m�u +.nh �#nh ,2a �#ch, 9���k���I�ch m;�r�ng quân %&Gy. 2. B� ��i ,�2�l3c H�ng ph��ng th�c �I�t ��ng ��4ch h$p tiêu di*t t�ng b��ph�n sinh l3c �#ch, ,-�th:���c chi�n l�n trên chi�n tr�7ng ��ng bYng �:�Acn luy*n b����i. 3. Có k���I�ch b6��A4�l3c l�$ng tiêu di*t �#ch khi ,�Bng ��nh ra "�ng t3�do. 4. T�ng c�7ng �I�t ��ng lên h��ng Tây B c (Lai Châu), Th�$ng F)o ")�,�c chi�n tr�7ng ���c �:�phân ��n ,�2�l3c �#ch. ** V�sb�HGng binh l3c, B� T@ng tham m�u d3 ki�n: - MCt tr�n Tây B c ")�Th�$ng F)o, ,-���i �I)n 316�")�trung �I)n 148. - MCt tr�n Trung Du ,-�t��2 t�i 3 ��i �I)n ")�b����i �#a ph��ng. - MCt tr�n H�u P&�n Liên khu 3, ,-�2 ��i �I)n, trong �-, m�t b��ph�n ")o �#ch h�u. - MCt tr�n Tây Nguyên ,-�,�c tr�ng �I)n ,�2�l3c ,2a Liên khu 5 . �ây 0)�9��c ���o ��u tiên k���I�ch ��c chi�n chi�n ,Gc �ông Xuân 1953-1954.

Page 11: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

M�t bu@i 8�ng ��u ���ng 10 n�m 1953, tôi t��c� quan B� T@ng t� l*nh �i d3�cu�c �1p +)n v�k���I�ch ��c chi�n �ông - Xuân 1953-1954 do B� !�4nh �A#�tri*u t�p. >�a Thu n�m nay ��n v�i nh�ng lo âu ")�hy "1ng. Không ��4�,-�ph�n c�ng th/ng. Không n�m %)o ")o th7i gian %)y, nh�ng �I)n ,�n b��chu(n +#�chi�n tr�7ng 0�i ch�a lên ��7ng. Ta vXn ch�a L�c �#nh tr�n ��nh l�n trong ��a khô 8W�n@�ra ; �âu. T���i:m MCc t�i FGc J=�, �i ng3a ��I�ng ")i gi7. Tr7i m�a. Con ��7ng �En l�y l�i ,��y d��i chân %Bi H�ng, qua nh�ng r�ng v�u, nh�ng thba ru�ng b�c thang, nh�ng +�n %�Z�th�a th�t. Nba bu@i 8�ng, t�i <4n Keo, m�t +�n ,2a thôn FGc J=�, nYm ; chân %Bi. T���ây ,-���7ng sang Tân <A)o qua �co Gie. Lên m�t �I�n d6c không xa, ���%�.n th�y ngôi %�)�tre %�Z�l�p 0-�bên s�7n %Bi, gi�a r�ng v�u. �c ; Khui <�t, m�t +�n ng�7i Dao, t�n trên �'nh %Bi. Ngôi %�)�%)y 0)�n�i �c th�7ng ��n �1p v�i B� !�4nh �A#. T��n�m 1951, ph�n l�n ,�c c� quan trung ��ng �u ; �#nh �-a, <��i Nguyên. Nhiu 0)ng +�n, s6�,�n b�, b����i nhân viên c� quan �ông h�n dân �#a ph��ng. >�y bay �#ch s�m soi, ��nh 9���nhiu l�n vXn không �ABng ,�c c� quan. Ch c ,�Bng không ng7�“,��a A�ch +Gt ")ng", nh�ng +�n 0)ng %&�co n)n, v ng "g�%)y 0�i ch�a �3ng b��ph�n ��u %�o ,2a ���ng chi�n. Nh�ng ,�nh cba s@�bYng n�a �����$c ch6ng cao. Trong %�)�,-�m�t +)n tre r�ng ")�m�y chi�c gh��&�Up bYng 6ng b��ng. Ng�i �ây %�.n th�y ,�nh ��ng b�c thang d��i chân %Bi. Gi�a ,�nh ��ng n@i lên m�t cây c@���G. M[i l�n v��1p, %�.n th�y ,�i cây nh� gCp 0�i ng�7i quen. Sau hai cu�c ���ng chi�n, tôi tr;�0�i <4n Keo. Quanh nn %�)�,5, �)ng bông +Gt vXn ��m hoa. Nh�ng gi�a ,�nh �6ng, cây c@���G�không ,En. Nó ���+#�n��c cu6n trôi trong m�t ��a 05. Ch6c 0�t, �c, anh Tr�7ng Chinh, anh N��m V�n ��ng ,�ng t�i. Anh NguyKn !�4�Thanh ")�anh Tr�n ��ng Ninh không ��n �1p ��$c ".��ang +#�m*t. Riêng anh Ninh ���p��i �i �iu �A#. !�c chi�n H#ch l�n Biên Gi�i, Tây B c, Th�$ng F)o, anh Tr�n ��ng Ninh ����I)n ��)nh xu�t s c vi*c huy ��ng nhân v�t l3c 9�Gc "G�chi�n H#ch ")�công ��c h�u c�n +�o ��m cho ��c chi�n. _W�thêm m�t ��-�khan m�i trong �ông Xuân 1953-1954 n�u v ng anh. Cu�c �1p l�n %)y ,-�tri*u t�p thêm anh �I)ng V�n <��i, T@ng tham m�a tr�;ng. Tôi b t ��u �A.nh +)y �.nh �.nh �#ch t�����ng 5 n�m 1953, H�ng ri Nava ���sang thay Xal�ng (Raoul Sa lan) 0)m t@ng ,�'�huy quân ��i viKn chinh N��p. Nava ���cho m;�nhiKu cu�c �)nh binh ,)n STUt l�n ��i "�ng �#ch h�u trên ,��n��c, %��y H��xu6ng F�ng S�n, �Cc bi*t, trong ���ng <�m, Nava b�t th�n ABt quân N��p ��Zi t�p �I)n c���i:m N)�_�n. P)�_�n 0)�m�t �Gc tiêu trong ��a khô. h.�so 8�nh v�i ��ng bYng, ��.�"�ng r�ng

Page 12: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%Bi vXn 0)�chi�n tr�7ng thu�n l$i h�n. Tây B c 0�i 0)�h��ng ta ���l3a ,�1n. �#ch ABt quân ��Zi P)�_�n không ��Zi �nh h�;ng t�i k��ho�ch �ông Xuân. Trên chi�n tr�7ng r�ng %Bi B c B�, N��p ,�'�,En hai l3c l�$ng %�Z, m�t ; Lai Châu, m�t ; ��i Ninh. Có O�ki�n nên tiêu di*t hai b��ph�n %)y �:�&=�i 9�-ng �I)n �I)n biên gi�i Vi*t - Trung. �ây 0)�nh�ng ch[�y�u�,2a �#ch. Nh�ng k���I�ch �ông Xuân 9��i nhYm tiêu di*t m�t b��ph�n quan �A1ng quân �#ch, ��o nên m�t chuy:n bi�n m�i trong chi�n tranh. T��%&)y �1c t�p v�,�i ,�ch ru�ng ��t, ,�c chi�n 8D��u mong �Zi ��$c tr; v���ng bYng �:�&=�i 9�-ng quê h��ng. Nh�ng ��ng bYng 0�i 0)�ch[�r n nh�t. N�Eng tuy�n boong ke ,2a �7�F�t tuy không ng�n ,�n ��$c b����i ta thâm nh�p ��ng bYng, nh�ng vXn gây ��-�kh�n cho ta trong nh�ng tr�n ��nh l�n. Hi*n nay Nava �� t�p trung ; ��ng bYng m�t l3c l�$ng c� ��ng l�n ch�a t�ng ,-�t��khi kh;i ��u chi�n tranh, sRn 8)ng ch7��-n cu�c ti�n công ,2a ta... �c ng�i �1p, ���i ���+.nh ���n, �i�u thu6c 0���ap gi�a hai %&-n tay du[i th/ng.

Thu6c 0��0)�th��"xa L'" duy nh�t ,2a Ng�7i trong sinh �I�t �)ng %&)y. Có 0Bc Ng�7i ���%-i vui v�i ,�n b�: ">.nh có hai khuy�t �i:m: m�t 0)�không l�p gia �.nh, hai 0)... �Bt thu6c 0�". �ôi m t Ng�7i ch$t l��"g�ch�m ,�B. )n tay �c �Ct trên +)n, b[ng gi� lên ")�n m 0�i. Ng�7i %-i: - �#ch t�p trung quân c� ��ng �:���o nên s�c ��nh... Không s$�! Ta bu�c ,�Bng 9��i phân ��n binh l3c ��.�s�c ��nh �-�không ,En. )n tay �c m; ra, m[i %&-n tay �AZ�v�m�t h��ng. Tôi +�o ,�o ti�p. G�n �ây, ,-�

thêm ngu�n tin ,2a +�n, ,�Bng ta ���n m ��$c nh�ng O����nguy hi:m ,2a N��p -�>?�trong k���I�ch Nava. >�a khô %)y, Nava ,�2�tr��ng ti�n �)nh +.nh �#nh ; Nam Vi*t Nam, �A�nh giao chi�n v�i ,�2�l3c ta trên chi�n tr�7ng B c B�. Quân N��p 8W�H�ng �1i ,�ch ��nh 9���"�ng t3�do, ��nh sâu ")o h�u ph��ng nhYm �.m gi��")�tiêu hao ,�2�l3c ta, 9���vV�k���I�ch ti�n công ,2a ta trên chi�n tr�7ng ,�4nh. ��ng th7i, Nava vXn ra s�c tranh ��2�xây d3ng l3c l�$ng c� ��ng l�n ��nh �:�th3c hi*n O�����c�+ap ,�c ��i �I)n ,�2�l3c ,2a ta trong m�t tr�n ��nh quy�t �#nh ")o ��a khô sau. Nava d3�tinh th3c hi*n âm m�u %)y trong "Eng 18����ng. T@ng quân 2y ��%&�#: �:�gi��v�ng ")�9��t huy quyn ,�2���ng, H�ng m�t b��ph�n quân ,�2�l3c, k�t h$p v�i l3c l�$ng �#a ph��ng, m; cu�c ti�n công ")o nh�ng h��ng chi�n l�$c hi:m y�u �)��#ch t��ng �6i y�u nhYm tiêu di*t sinh l3c �#ch, &=�i 9�-ng ��t �ai, bu�c �#ch 9��i phân ��n quân c� ��ng �:��6i 9�-. Ti�p �Gc ��IUt sâu ")o mâu thuXn c� +�n gi�a t�p trung ")�phân ��n binh l3c ,2a �#ch, ��o nên th��tr�n m�i, th7i c� m�i. Theo HQi 8�t �.nh h.nh, khi th7i c� xu�t hi*n, 8W�nhanh ,�-ng t�p trung l3c l�$ng, t�p trung ,�2�l3c, tiêu di*t sinh l3c quan �A1ng

Page 13: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,2a �#ch, 0)m chuy:n bi�n ,Gc di*n chi�n tranh. Trên chi�n tr�7ng B c B�, 8W�m; cu�c ti�n công lên h��ng Tây B c, tiêu di*t quân �#ch ,En chi�m �-ng Lai Châu, uy hi�p quân �#ch ; Th�$ng F)o. H��ng th��hai, 0)�Trung F)o. H��ng th��ba, 0)����F�o. Ta 8W���%&�#�Quân &=�i 9�-ng Pa ��Ut F)o ph6i h$p v�i b����i Vi*t Nam m; cu�c ti�n công�")o hai h��ng %)y, nhYm tiêu di*t sinh l3c �#ch ")�&=�i 9�-ng ��t �ai. H��ng th��t�, 0)�b c Tây Nguyên. h�ng t3�do ba �'nh Liên khu 5 8W�0)��Gc tiêu ,�4nh nh�ng cu�c ti�n công ��nh chi�m trong ��a khô %)y. Ta ��nh H�n ��a ph�n l�n b����i ,�2�l3c ,2a Liên khu 5 ��nh lên "�ng r�ng %Bi b c Tây Nguyên. �ây ,�4nh 0)�bi*n 9��p v�a tiêu di*t sinh l3c �#ch, v�a +�o v*�"�ng t3�do Liên khu 5 m�t ,�ch hi*u ST�. V�i ,�c chi�n tr�7ng Nam B�, C3c Nam Trung B� ")�chi�n tr�7ng sau l�ng �#ch ; ��ng bYng B c B�, 9��i �(y ��nh chi�n tranh du �4ch, v�a �.m chân �#ch, v�a tranh ��2�tiêu di*t sinh l3c �#ch trong khi ,�Bng 9��i �iu quân c� ��ng �i �6i 9�-�; ,�c h��ng ���c. <�i chi�n tr�7ng ��)nh B c B�, ta 8W�,-�k���I�ch +�o v*�"�ng t3�do, gi�u m�t s6���n "#���nh ; nh�ng "#��A4�c� ��ng, �#p th7i tiêu di*t �#ch khi ,�Bng ��nh ra... !�'�c�n 9���vV�th��t�p trung binh l3c ,2a �#ch 0)�ta ���0)m th�t�+�i v�c� +�n k���I�ch Na va. �c �Zi:

- D3�ki�n ��a quân lên Tây B c ��.��#ch 8W�9��n �ng ra sao? -�!�Bng ,-�th:�t�ng c�7ng l3c l�$ng gi��Tây B c, hoCc ��nh ra "�ng t3�do �Uo quân ta v. Chúng ,5ng ,-�th:�ABt quân ��Zi Lai Châu, nh� v�y �I)n b��Tây B c 8W���$c &=�i 9�-ng. -�!�c h��ng ���c có ����n�ng thu �Bt quân c� ��ng �#ch không? P&I)i Tây B c ")�Th�$ng F)o, ,En Tây Nguyên ")�Trung F)o, ���F)o 0)�nh�ng h��ng xung y�u �)��#ch không th:�+Z. �#ch ,5ng 8W���nh ra "�ng t3�do, ,-�th:�0)�N�B�<�1�hoCc Thanh �-a. FBc %)y ta ,En 9��i nghiên c�u �:�n�m ��$c nh�ng �i:m ,G�th:�trong âm m�u m�i ,2a �#ch, nên ph��ng châm ,�'���o ��c chi�n 0): c� ��ng, linh �I�t. H�i %&�#�B� !�4nh �A#�&-p nhiu O�ki�n quan �A1ng, �Cc bi*t nh�n ��nh ph��ng châm: "<4ch c3c, ,�2���ng, c� ��ng, linh �I�t" tr��c khi thông qua +�n ���n ��c chi�n �ông Xuân 1953-1954�,2a T@ng quân 2y. �c %-i khi k�t ��Bc h�i n&�#:

- T@ng quân 2y 9��i ,-�m�t k���I�ch lâu H)i v��1i mCt �:��6i 9�-�v�i �g��#ch trên chi�n tr�7ng �I)n qu6c, sau �-�9��i có m�t k���I�ch �(y ��nh nh�ng �I�t ��ng du �4ch ��i ��ng bYng B�c B�. V�h��ng �I�t ��ng l�y Tây B c 0)�h��ng

Page 14: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�4nh, ,�c h��ng ���c 0)�ph6i h$p. H��ng ,�4nh hi*n nay không thay �@i, nh�ng trong �I�t ��ng ,-�th:�thay �@i. N�Up H�ng binh 0)�9��i "thiên bi�n "�n �-a.

Ch� ng 2

CH� �eiC THjNG

�k��n �ông Xuân �����$c B� !�4nh �A#�cho O�ki�n ")�thông qua. B� Chính �A#�L�c

�#nh Tây B c 0)�h��ng ,�4nh. Nh�ng l3c l�$ng �#ch ; Lai Châu 4t, n�u chúng

không t�ng vi*n, ta 8W�không có �iu ki*n ��nh l�n. Binh l3c sb�HGng ��i �ây ,�'�

c�n m�t ��i �I)n. Ta ���trao �@i v�i ,�c +�n F)o, l3c l�$ng ta 8W�ph6i h$p v�i l3c

l�$ng +�n ")�quân �.nh nguy*n &=�i 9�-ng ngay �'nh Phông Xa L] ; Th�$ng F)o.

Nh� v�y, 8W��.nh ��)nh ba h��ng ti�n công l�n: h��ng Tây �c, h��ng Trung, ���

F)o, h��ng Tây Nguyên, ")�h��ng ph6i h$p 0)�trung du ")���ng bYng B c B�.

B� T@ng tham m�u kh(n tr��ng xây d3ng k���I�ch ��c chi�n �ông Xuân 1953-

1954. L�n ��u, ta ,-�m�t k���I�ch ��c chi�n ph6i h$p trên quy mô h�u h�t +�n ��o

�ông D��ng.

H��ng ,�4nh Tây B c, b��c ��u sb�HGng ��i �I)n 316 tiêu di*t �#ch ; Lai Châu,

&=�i 9�-ng �I)n �I)n khu Tây B c; b��c th��hai, ph6i h$p gi�a ��i �I)n 316 v�i

trung �I)n 148 ,2a khu Tây B c, b����i �.nh nguy*n ")�Quân &=�i 9�-ng Pa ��Ut

F)o &=�i 9�-ng �'nh Phông Xa L]. H��ng %)y do ,�c ��ng ,�4�Lê lT�ng Ba, Chu

Huy Mân, t� l*nh ")�,�4nh 2y ��i �I)n 316�9�G��A�ch.

H��ng Trung ")����F)o, l3c l�$ng g�m trung �I)n 66 ,2a 304, trung �I)n 101

,2a 325, do ��ng ,�4��I)ng Sâm, t� l*nh ��i �I)n 304 ")���ng ,�4�Tr�n lTO�Hai,

Page 15: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

t� l*nh kiêm ,�4nh 2y ��i �I)n 325 9�G��A�ch, ph6i h$p v�i +�n m; r�ng "�ng &=�i

9�-ng, ��nh thông �)nh lang Nam - B�c �ông D��ng. <�i ��y 8W���)nh l�p b��,�'�

huy MCt tr�n Trung ")����F)o.

H��ng Tây Nguyên, hai trung �I)n 108 ")�803, ,�2�l3c ,2a Liên khu 5, do ��ng

,�4�NguyKn !��nh, t� l*nh kiêm ,�4nh 2y Liên khu 5 tr3c ti�p 9�G��A�ch, 8W�chi�m

+)n ��p b�c Tây Nguyên, 9���âm m�u ,2ng ,�c ")�+.nh �#nh Nam Vi*t Nam ,2a

�#ch.

H��ng ph6i h$p trung du ")���ng bYng B c B�, ��i �I)n 320 ")�,�c trung �I)n

,�2�l3c ,2a Liên khu 3 8W�chi�n ��u thu �ap 9��m vi chi�m �-ng ,2a �#ch, ��nh

giao thông, 9����2y ,�c ph��ng ti*n v�n chuy:n ��7ng b�, ��7ng ��2y, ��7ng

không. kh p ,�c "�ng ��m chi�m t��trung du, ��ng bYng B c B�, Trung B� ")�

Nam B�, ��n chi�n tr�7ng F)o ")�Campuchia 8W��(y ��nh chi�n tranh du �4ch

bu�t �#ch 9��i c�ng �Zng l3c l�$ng �6i 9�-�v�i ta.

Kh6i ,�2�l3c ,En 0�i g�m ,�c ��i �I)n 308, 312, 304 (thi�u trung �I)n 66), ��i

�I)n công 9��o 351, trung �I)n 246 +4�m�t gi�u quân ��i trung du, sRn 8)ng c�

��ng lên Tây B c, ")���nh �#ch ti�n công ra "�ng t3�do.

Riêng ��i �I)n 325 (thi�u trung �I)n 101) �:�0�i trung �I)n 18 �I�t ��ng ; .nh -�

<A#�- Thiên, trung �I)n 95 ra Ngh*�An ,�'nh hu�n, 0)m l3c l�$ng d3�+#�cho B�,

sRn 8)ng c� ��ng trên c�c h��ng.

V�i kinh nghi*m chi�n H#ch Th�$ng F)o ��a Xuân n�m nay, tôi tin rYng s3�b6��A4�

binh l3c ,2a Nava trên chi�n tr�7ng �ông D��ng 8W�+#���o l�n khi ,�c �I�t ��ng

,2a ta b t ��u tri:n khai.

Nh�ng Nava ���nhanh ,�-ng ra tay tr��c.

P&)y 15 ���ng 10 n�m 1953, �#ch huy ��ng 22 ti:u �I)n thu�c 6 binh �I)n c�

Page 16: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��ng, do t��ng Gin (Gilles) ,�'�huy, m; cu�c �)nh binh ��i âu (Mouette) ��nh ra

tây nam Ninh .nh. !�c ti:u �I)n ��$c t@�ch�c ��)nh hai ��i �I)n n�a, m�t do �7�

!�txt�ri (Dc Caistries), m�t do Vanuyxem (Vanuxem) ,�'�huy, xu�t 9��t t��Ch$�

Ghnh theo ��7ng 59 ��nh chi�m m#a ,�ch �-�25 kilô�Ut. �7�!�t chia quân

chi�m nh�ng �i:m cao ")��-ng ��)nh nhiu "#��A4�liên �I)n ��i m#a ��9�Eng m�t

cu�c ti�n công ,2a ta. Vanuyxem A�i quân l�p nh�ng c���i:m H1c ��7ng 59. !5ng

trong %&)y, m�t cu�c �)nh binh th��hai mang tên "Con b��nông" (NUlican) ��$c

��i quân ti�n �)nh ��i "�ng bi:n Thanh �-a. �)ng không mXu ��m Arôm�ngs�

(Arromanches) ")�nhiu �)u chi�n, ��y bay xu�t hi*n %&I)i kh�i. P&)y 16, �#ch

�@�b��xu6ng b7�bi:n Thanh �-a 500 quân, ")�tung m�t b��ph�n bi*t �4ch ")o �6t

9���; Khoa Tr�7ng. Nh�ng tri*u ch�ng gi6ng nh� cu�c ti�n công ��a khô ,2a

�#ch ���kh;i ��u, v�i �Gc tiêu 0)�"�ng t3�do Liên khu 4.

T����u ���ng M�7i, �#ch ���,-�nhiu �I�t ��ng chi�n tranh tâm 0O�; Liên khu 4.

>�y bay ����gi�y thông �)nh cho nh�ng ai mu6n tr; v�"�ng ��m chi�m, ")�H�ng

loa 9�-ng thanh loan tin quân N��p 8W�ti�n công Thanh �-a. <)u chi�n �#ch 0�ng

"�ng %&I)i kh�i. Bi*t �4ch �#ch xâm nh�p ")o "�ng m#a - Nho Quan, Ninh .nh.

B� T@ng t� l*nh d3�ki�n ")o ��u ��a khô �#ch ,-�th: ��nh ra "�ng t3�do Chi Nê,

Nho Quan, �i*n cho anh V�n Ti�n n5ng, t� l*nh kiêm ,�4nh 2y ��i �I)n 320, sRn

8)ng �6i 9�-�v�i cu�c ti�n công ,2a giCc N��p ra "�ng t3�do Chi Nê, Nho Quan.

Tr��c %&)y �#ch m; cu�c ti�n công ta ���9��t hi*n m�t s6�binh �I)n t�p k�t ; khu

v3c Ghnh (Yên MÔ - Ninh .nh) ")�khu v3c �I)ng �an H1c sông ��y (Y Yên -

Nam �#nh).

��i �I)n 820 ���,�ng v�i l3c l�$ng "5�trang �#a ph��ng �4nh c3c chu(n +#�chi�n

��u. �:�có th:�v�a hI)n ��)nh nhi*m "G�hu�n luy*n v�a 8)n 8)ng chi�n ��u, ��i

Page 17: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�I)n ���b6��A4�trung �I)n 64 ; "�ng m#a, ch7���nh �#ch trên ��7ng s6�59, trung

�I)n 52 ; khu v3c ��#�tr�n Nho Quan ��nh �#ch trên ��7ng 59 ")���7ng 12 lên,

trung �I)n 48 ; Ph6�!�t (<��ch <�)nh - Thanh �-a) 0)m l3c l�$ng c� ��ng. B�

��i �#a ph��ng �'nh ")�b6n huy*n ,2a Ninh .nh ��$c b@�sung quân s6, trang +#�

thêm "5���4, b6��A4���nh �#ch trên ��7ng 12, ��7ng 59. Dân quân du �4ch chu(n b#�

nh�ng tr�n �#a mai 9�Gc kh p ,�c %&����7ng l�n, %�Z�quân giCc có th:��Uo t�i.

!�c kho "5���4, ��-c &�o trong huy*n Nho Quan �ã ��$c chuy:n ��n nh�ng �#a

�i:m m�i.

Trên �#a +)n Liên khu 4 0Bc %)y ,�Bng ta ,-�,�c ��i �I)n 820, 304, ")�m�t trung

�I)n ,2a 316. ��$c tin �#ch ��nh ra tây - nam Ninh .nh, ,�c ��i �I)n �u %�o

n�c ch7�l*nh xu�t quân. Nh�ng ,-��Bng 0)��#ch mu6n chi�m �-ng Thanh �-a

không? Hay �ây 0)�m�t �En th�m HE��Eng 9���k��ho�ch ta �ang chu(n +#�? HoCc

,�'�0)�m�t �I�t ��ng nhYm gây �nh h�;ng t�i cu�c �1p Qu6c h�i N��p ")o ���tu�n

���ng M�7i 8W����o lu�n v�ngân 8�ch chi�n tranh �ông D��ng, ,5ng 0)�th7i gian

N�-�t@ng th6ng >?�P4chx�n (Richard Nixon) 8W�t�i Vi*t Nam kinh 0O...? Trong

khi ch7��$i nh�ng diKn bi�n m�i ; tây nam Ninh .nh, B� T@ng t� l*nh quy�t

�#nh ,�'�sb�HGng ��i �I)n 320 �ang có mCt ��i ch[, �6i 9�-�v�i quân �#ch, ,�c ��i

�I)n ���c vXn ti�p �Gc ,�'nh hu�n theo k���I�ch.

S3��iu ��ng binh l3c 0Bc %)y c�n h�t s�c cân nh c. K���I�ch �ông Xuân ,2a ta

vXn ch�a tri:n khai. Ta ���n m ��$c trong ��a khô 1953 - 1954, Nava ,�2�tr��ng

duy �A.�th��9�Eng ng3�chi�n l�$c ��i B c B�. R�t 4t ����n�ng �#ch m; r�ng 9��m

vi chi�m �-ng ra Liên khu 4. h.�sao �#ch ��t nhiên ��a h�u h�t quân c� ��ng t��

��ng bYng B c B� ra tây-nam Ninh .nh? Nh�ng �I�t ��ng r�t ��t ng�t, nhanh

,�-ng v�a qua ch�ng �Z�viên t@ng ,�'�huy m�i ,2a quân viKn chinh ��4nh nh�ng

Page 18: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�En ch�p %�I�ng v�i �Gc �4ch th�m HE. Khu v3c �#ch v�a tri:n khai l3c l�$ng r�t

g�n v�i 9�Eng tuy�n �7�F�t. Mu6n m; m�t tr�n ��nh l�n ; "�ng %)y, c�n 9��i

huy ��ng �I)n b��nh�ng ��i �I)n ,�2�l3c ,2a ta, ")�,5ng ��-�&=)nh th ng l$i trên

�#a �.nh ��ng bYng, giao thông thu�n l$i, lin k�v�i nh�ng c�n c��l�n ,2a �#ch.

h)�n�u sau nhiu %&)y, ,�c ��i �I)n ta v�n ��ng t�i n�i, �#ch không ti�p nh�n

chi�n ��u, nhanh ,�-ng ABt �I)n b��quân c� ��ng v�nh�ng "#��A4�,5���i �6ng bYng?

!�'�c�n m�t ")i cu�c �iu quân vô 4ch nh� v�y, l3c l�$ng ta 8W�+#�tiêu hao ")���a

khô 8W�qua �i!

Ngay t��nh�ng %&)y ��u, b����i �#a ph��ng ")�dân quân du �4ch ,�c huy*n Gia

ViKn, Yên Mô, Nho Quan m; liên ti�p nh�ng tr�n ��nh %�Z�0)m ch�m b��c ti�n

,2a �#ch. Tranh ��2�th7i c� quân �#ch m�i ��n ch�a �#p ,2ng c6�tr�n �#a, �êm

%&)y 18 A�ng %&)y 19 ���ng 10, hai ti:u �I)n thu�c trung �I)n 64 t�p �4ch ,�c "#�

�A4���i 94 ")�201 di*t &1n 2 ��i ��i, �ánh thi*t ��i nCng 2 ��i ��i khác. !�ng 0Bc, ;

�#ch h�u Nam �#nh, trung �I)n 42, ,�2�l3c ,2a Liên khu 3, ,�ng ,�c l3c l�$ng "5�

trang �#a ph��ng t�p �4ch hai "#��A4��#ch ; V�n FO, X��ng �in, di*t hai ti:u �I)n

khinh quân %&Gy.

�)i 9��t thanh ,2a quân viKn chinh r�m r��tuyên truyn �ây 0)�cu�c �)nh binh

"l�n nh�t, ch�a t�ng th�y t��th7i t��ng L�,0Uc ��n nay" nhYm �Gc �4ch ",�1c sâu

")o "�ng c�n c���6i ph��ng, n�i ,-���i �I)n 320 �-ng, c6�g ng tiêu di*t ph�n l�n

��i �I)n ,�2�l3c %)y, ��ng th7i chCn ��ng không cho ��i �I)n 304 thâm nh�p sâu

")o ��ng bYng".

Quân �#ch �@�b��xu6ng b7�bi:n Thanh �-a ")�,�1c sâu ")o Khoa Tr�;ng ���

nhanh ,�-ng ABt lui. Quân +�o ,2a ��i �I)n 320 +�o ,�o ; tây - nam Ninh .nh,

,�c ��n "#�,2a �#ch không ti�n ST��10 kilô�Ut %&I)i t�m ki:m 8I�t ,2a 9��o binh.

Page 19: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

âm m�u ,2a Nava ���l��AQ. Cu�c �)nh binh ��i âu ra tây - nam Ninh .nh, ,�'�0)�

s3�lCp 0�i cu�c �)nh binh H6t t� Anp� (Hautes Alpes) ,2a Xal�ng h�i ��a Xuân,

,5ng ��i ,�4nh khu v3c %)y, nhYm �.m chân hai ��i �I)n 320, 304 �ang ,-�mCt ��i

Thanh �-a. B� T@ng t� l*nh ,�'���#�chg ��i �I)n 320 tranh ��2�c� h�i �#ch ��nh ra

�)�tiêu di*t ,�Bng bYng ,�ch t�p �4ch, 9�Gc �4ch. !�c ��i �I)n ���c vXn ; nguyên

"#��A4�ti�p �Gc �1c t�p quân s3�")�sRn 8)ng lên ��7ng khi ,-�l*nh. Ta ti�p �Gc chu(n

+#�k���I�ch �ông Xuân 1953-1954.

P&)y 21 ���ng 10, Ban 4�th� Trung ��ng ��ng ra thông +�o gbi ,�c c�p 2y nêu

AQ��Gc �4ch ")���2��I�n ti�n công ,2a �#ch ra "�ng t3�do Liên khu 3 ")�Thanh

�-a, ,�'�ra ,�ch �6i 9�-�,2a ta 0): ; mCt tr�n ,�4nh di*n, ��o c� h�i 9�Gc �4ch tiêu

di*t �#ch trong v�n ��ng, l$i HGng 0Bc �#ch m�i �-ng quân ch�a �#p ,2ng c6��)�

t�p �4ch tiêu di*t, k�t h$p v�a ��nh �#ch v�a +�o v*��4nh ��ng ")��)i 8�n ,2a nhân

��n; ; mCt tr�n sau l�ng �#ch chu�t ��ng bYng B c B�, 9��i h�t s�c l$i HGng khi

�#ch s� h; �:�m; r�ng chi�n tranh du �4ch, k�t h$p v�a ��c chi�n v�a v�n ��ng

binh linh %&Gy.

Sau khi ��nh chi�m 0�i ,�c ��i 94, 201 ")�chi�m thêm m�t s6��i:m cao khoe, 8�ng

%&)y 22 ���ng 10, quân �#ch cho b6n ti:u �I)n b��binh, hai ti:u �I)n 9��o binh ")�

m�t ti:u �I)n thi�t &=�p t��m#a chia 0)m ba �5i ti�n v���#�tr�n Nho Quan: m5i

,�4nh ti�n theo ��7ng s6�59, m�t �5i "Eng qua 9�4a �ông, m�t �5i "Eng qua 9�4a

tây. !�c trung �I)n 52, 64 ,2a 820 sb�HGng m�t s6���n "#�%�Z�ph6i h$p v�i dân

quân du �4ch mai 9�Gc ��i nhiu 0)ng, liên �Gc chCn ��nh tiêu hao nCng quân �#ch,

khi�n ,�Bng 9��i ti�n quân r�t Hc�dCt, ��n chiu t6i m�i t�i ��$c ��#�tr�n Nho

Quan không ng�7i. P&)y 24, m�t ,�nh quân ,-�20 xe t�ng ")�xe +1c ��Up �i �cm,

t��m#a ��nh ��1c v�9�4a N�2���i -�<A�i P&1c. M�t ��i ��i thu�c trung �I)n 48 �ã

Page 20: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

th3c hi*n m�t tr�n 9�Gc �4ch xu�t s c b n �Zng b(y xe t�ng ")�xe +1c ��Up, b6n xe

v�n ��i, 0I�i ��Zi "Eng chi�n ��u g�n hai tr�m tên �#ch, +g�&�y �5i ti�n công.

P&)y 25 ���ng 10, b6n ti:u �I)n b��binh, b6n ti:u �I)n 9��o binh ")�m�t ti:u

�I)n thi�t &=�p t��khu v3c Ghnh m; cu�c ,)n STUt v�9�4a 'm S�n -�lTO�

H��ng, n�i ,�Bng nghi 0)�c�n c��,2a 320. Sau ba %&)y �)nh quân 0�ng 8Gc chung

k�t ST�, 8�ng %&)y 27 ���ng 10 quân �#ch ABt lui, +4�m�t b6�trí m�t ti:u �I)n lê

d��ng ")�m�t ti:u �I)n %&Gy <��i ; 0�i �Eng 9�Gc �4ch quân ta. M�t ti:u �I)n

thu�c trung �I)n 48 +�m 8�t �#ch su6t m�y %&)y qua, l$i HGng 0Bc �#ch �ang d�n

quân 0�i, ��i �.nh l�n x�n, xông ra t�p �4ch. #���nh b�t ng7, quân �#ch �I�ng s$�

���o ,��y. Ti:u �I)n cho m�t b��ph�n truy �4ch v�9�4a Gi6c J=)ng. M�t ��i ��i

,2a trung �I)n 64 �#p th7i ��n t�ng vi*n. >�y bay �#ch b n ,�n ��7ng quân ta.

!�c ��n "#�9�Eng không ,2a ��i �I)n n@�8Bng ��nh �A��quy�t li*t. Sau ba gi7�chi�n

��u, ST�n ta tiêu di*t hai ti:u �I)n �#ch ; khu v3c _Eng !�n - Gi6c J=)ng, b n r�i

m�t ��y bay khu �AGc ; <A�i P&1c. Hai trung ��i xe t�ng t��m#a ti�n ")o �Eng c�u

��ng +1n ,5ng +#�chCn ��nh.

!�c ��n "#�b����i ,�2�l3c, �#a ph��ng, dân quân du �4ch ,2a hai quân khu <��

P&�n, H�u P&�n l�p t�c �(y ��nh �I�t ��ng ; sau l�ng �#ch, t�p �4ch ")o h�u c��

,�c binh �o)n c� ��ng, ")���nh �#ch kh�p n�i.

P&)y 2 ���ng 11, quân N��p 0�i tung +�y ti:u �I)n m; cu�c �)nh quân lên ��#�tr�n

Nho Quan l�n th��hai. �ây 0)�m�t �I�t ��ng �:��-n ,�)o N�-�t@ng th6ng >?�

P4ch-x�n s p t�i th�m mCt tr�n. S$�+#�ta 9�Gc �4ch nh� l�n tr��c, ,�Bng ti�n r�t

ch�m. Ban �êm, m�t ��i ��i ,�2�l3c ,�ng dân quân du �4ch t�p �4ch ")o "#��A4��AB�

quân ,2a �#ch. _�ng %&)y 3, hai ti:u �I)n �i +�o v*�s�7n �A�i ,2a �I)n quân, t��

9�4a ch$�C�u %&I)i ��7ng 59 ti�n ")o >-ng F��+#�m�t ti:u �I)n ,�2�l3c ta 9�Gc

Page 21: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�4ch. MCc H��quân �#ch ,-���y bay, 9��o binh y:m h�, sau 45�9�Bt chi�n ��u, b��

��i ta di*t &1n hai ��i ��i, ��nh tan m�t ��i ��i ���c.

P&)y 4 ���ng 11 n�m 1953, N�-�t@ng th6ng >?�P4chx�n t�i th�m mCt tr�n, t�

l*nh B c B� !�nh (Ren Cogny) 9��i A�i quân su6t H1n ��7ng s6�1, t����#�L��Ninh

.nh t�i Ghnh, �:�+�o ��m an ninh.

Sau h�n 20 %&)y, �)ng %&)n quân +#�0I�i ��Zi "Eng chi�n ��u �)�không gCt ��i

��$c &., Nava bu�c 9��i ra l*nh ABt lui.

Theo nh�ng %�)�sb��1c ph��ng Tây ��.�Nava r�t lo m�t cu�c t@ng ti�n công ")o

��ng bYng B c B�, t�;ng 0)�%-�s p b t ��u, nên v�i "����a quân ra tây - nam Ninh

.nh �:�9���s3�chu(n +#�,2a ta. Yv� Ra (Yves Gras) ���vi�t: "Trong nh�ng tu�n

cu6i ��a ��, m�t s6�d�u hi*u ")�nh�ng tin t�c nghe tr�m khi�n cho b��,�'�huy

N��p tin ch c 0)�Vi*t Minh 8W�d�n �1i n[�l3c ")o ��ng bYng B c B�. J=�p d3�

�#nh trong th3c t��tung ra m�t cu�c t@ng ti�n công... T��ng Nava quy�t �#nh ��nh

tr��c �:�0I�i ��i �I)n 320 ��Zi cu�c chi�n ��u tr��c khi %-�ti�n ")o ��ng bYng.

P&)y 15 ���ng 10, �Bng %&)y �)���i �I)n %)y 9��i kh;i ��u vi*c thâm nh�p, ông

ta ���tung ra m6t �I�t ��ng t�m cV, cu�c �)nh binh "Mouette" nh m ")o nh�ng

c�n c��; 9�4a nam Ninh .nh... T��ng Gian (ng�7i ,�'�huy cu�c �)nh binh) ti�p

nh�n quan ni*m v�cu�c �)nh binh t��t@ng ,�'�huy, th�y %-�gi6ng nh� cu�c �)nh

binh ��nh ra �Ea .nh... T��ng Nava �����t ��$c �Gc tiêu d3�ki�n. ��i �I)n 320

���không th:�th3c hi*n nhi*m "G�thâm nh�p ")o ��ng bYng. ông ta [hQ�Nguyên

J=�p] ���bu�c 9��i t��+Z t�����ng M�7i cu�c ti�n công ")o ��ng bYng. �ây 0)�

nh�ng �iu r�t xa s3�th�t. ��y nghe Nava bi*n h��cho ,�2�tr��ng ,2a �.nh qua

+�n nh�t l*nh k�t ��Bc cu�c �)nh binh: "Cu�c �)nh binh ��i âu 0)��En ��u tiên

trong nh�ng �En tôi ,-�O��#nh ��nh ")o �6i ph��ng... Trong cu�c �)nh binh �-,

Page 22: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�Bng ta �����t �Gc tiêu: l$i th7i gian ? !�Bng ta ���bu�c b��t� l*nh Vi*t Minh

9��i LUt 0�i k���I�ch ti�n công ,2a �1. !�Bng ta ���n m quyn ,�2���ng ")�chBng

ta mu6n gi��quyn ,�2���ng �-".

Cônhi, �Um khôn ngoan h�n, ���ph�i +)y O��#nh ,2a t@ng ,�'�huy trong cu�c �1p

+�o %&)y 7 tháng 11 n�m 1953 ��i �)�N�i. Khi ,-�%�)�+�o �Zi ".�sao không ; 0�i

nh�ng "�ng m�i chi�m ��$c, Cônhi �A��l7i: "Tôi xin ,�i ,�4nh, cu�c �)nh binh ��i

âu không h nhYm �Gc �4ch chi�m �-ng "Dnh viKn ��t �ai. h�ng Nho Quan không

,-�l$i &.�,��ta ,5ng th�a có O��#nh chi�m Thanh �-a. Ta �@�b��")o "�ng duyên ��i

Thanh �-a 0)��:���nh l�a Vi*t Minh �)�thôi. lT��nhiên �1����+#�l�a, ta �����t

��$c �Gc �4ch..."!

Th�t +�i ,2a cu�c �)nh binh ��i âu ���khi�n Nava b t ��u lo %&�i. P�)��O�&=��

N��p Rô côn (Pierrc Rocolle) ���vi�t: "T�$ng Nava ���9��i ABt ra k�t lu�n sau

cu�c �)nh binh Mouettc 0): quân viKn chinh N��p �Um ����n�ng chi�n ��u khi gCp

chi�n tr�7ng ph�c ��p ")�9��i ���ng ��u v�i nh�ng tr�n tao ng��chi�n. <�4�HG:

binh �I)n c� ��ng s6�4 ���m�t ��t 1 ti:u �I)n trong %&)y 27 ���ng 10 n�m

1953...". Nava ,5ng �����2�nh�n �iu �-�trong +�n t�7ng �A.nh 707 %&)y 10 ���ng

11 n�m 1953 gbi !�4nh 9�2�N��p: "Theo O�ki�n ,2a tôi, t��ng Conhi ")�t��ng

Gin, n�u ,�Bng ta ��a 0Gc quân ,2a ,�Bng ta, v�i ch�t l�$ng nh� hi*n th7i, ra ��Zi

m�t +�n �4nh 10 kilô�Ut có 9��o binh y:m tr$, n�u ,��m �A�n v�i b��binh ��.�%-�

8W�+#���nh +�i".

TRUNG tu�n ���ng 11 n�m 1953, theo k���I�ch, ��i �I)n 316 t���#a �i:m �AB�

quân ��i Thanh �-a ti�n lên Tây B c. T����u ���ng 11, b��ph�n chu(n +#�chi�n

tr�7ng ,2a 316, do tham m�u tr�;ng h5�L�p dXn ��u, ���lên ��7ng.

P&)y 15����ng 11 n�m 1953, 316 v�$t sông �).

Page 23: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Trong th3c t�, �ây ,�'�0)�cu�c �)nh quân ,2a c� quan ,�' huy ��i �I)n ,�ng v�i

trung �I)n 174 v�<��ch <�)nh, Thanh �-a ,�'nh hu�n sau chi�n H#ch Th�$ng

F)o. Hai trung �I)n ���c ,2a 316 vXn không r7i �#a +)n Tây B c. Trung �I)n 98

; 0�i S�m N�a m�t th7i gian, &=Bp +�n ,2ng c6�c�n c���#a, ���ng 9 n�m 1953 quay

v�S�n La. Trung �I)n 176 ��$c trao nhi*m "G�tiKu 9�', ��I�ng 2.000 tên, do

N��p nhen %�-m H1c hai b7�sông �)��ang qu�y r6i h�u ph��ng ta.

H�i %&�#�,�n b��ph@�bi�n nhi*m "G�quân s3�")�k���I�ch �ông Xuân 1953-1954

��$c B� T@ng t� l*nh tri*u t�p %&)y 19 ���ng 11 n�m 1953, ��i ��ng �au, huy*n

�#nh �-a, <��i Nguyên. !�n b��t��,�c chi�n tr�7ng, tr��Nam B� ST��xa, �u ,-�

mCt. Lâu lâu 0�i m�i ,-�cu�c �1p �ông �2�th��%)y. >1i ng�7i gCp nhau tay b t mCt

m�ng. M[i ng�7i mang v��ây h�i h��ng ,2a cu�c chi�n ��u gian lao ")�anh

H5ng trên t�ng chi�n tr�7ng. �êm khuya, nh�ng cu�c chuy*n �AE�vXn râm ran ,�c

khu 0�n.

T@ng quân 2y �A.nh +)y ,�2�tr��ng quân s3��ông Xuân ,2a Trung ��ng nhYm 9���

k���I�ch Nava. M�y %&)y tr��c �-, !Gc 2 nh�n ��$c tin �#ch �ang �iu ��ng t�p

trung ,�c ��n "#�%��y H�. H�i %&�#��1p sang %&)y th��hai ��.�trinh 8�t t��N�B�<�1�

+�o ,�o v, 9��t hi*n nhiu t6p ��y bay, k:�,����y bay v�n ��i, bay v�9�4a Tây

B c. P&)y 19, b��ph�n �i chu(n +#�chi�n tr�7ng ; Tây B c �i*n v, ��y bay trinh

8�t �#ch l�$n trên b�u tr7i �i*n Biên N�2.

T6i %&)y 20, tôi nh�n ��$c tin m�t s6�ti:u �I)n H��,2a N��p ���%��y xu6ng �i*n

Biên N�2. <�i �ây, trong th7i gian %)y ,�'�,-�m�t ti:u �I)n ,�ng v�i trung �I)n

b��,2a trung �I)n ��c l�p 148 �ang �-ng quân. Cu�c h�i O�T@ng quân 2y ��$c

tri*u t�p ngay. !�Bng tôi nh�n �#nh: �#ch ���9��t hi*n 316 �ang ti�n quân lên Tây

B c. !�Bng ,�m th�y Lai Châu ")�Th�$ng F)o +#�uy hi�p, nên ��a m�t b��ph�n

Page 24: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

l3c l�$ng lên Tây B c �6i 9�-. Cu�c �1p B� !�4nh �A#�; Tin Keo ,5ng ���d3�ki�n:

n�u Tây B c +#�uy hi�p ��.��#ch 8W�t�ng vi*n lên h��ng %)y, hoCc ��nh r�ng ra

"�ng t3�do �:�9���cu�c ti�n công ,2a ta. C�n LBc ti�n nhanh vi*c ��nh Lai Châu,

không �:�cho quân �#ch �-ng ; Lai Châu co v��i*n Biên N�2.

Ngay �êm hôm �-, m�t b�c �i*n kh(n ��$c gbi cho 316 �ang trên ��7ng �)nh

quân: "�#ch %��y H��xu6ng �i*n Biên N�2�0)��:�chc ch; cho Lai Châu ")�Th�$ng

F)o +#�uy hi�p. Nh� v�y 0)�+#���ng phân ��n l3c l�$ng �:��6i 9�-�v�i ta, �.nh �.nh

c�n +�n ,-�l$i cho ta... N m c� h�i t6t, ��o c� h�i t6t �:�tiêu di*t �#ch". M*nh l*nh

quy �#nh 316 t@�ch�c ��)nh nh�ng ti:u �I)n �)nh quân cho nhanh, ch�m nh�t

%&)y 6����ng 12 n�m 1953�9��i ,-�mCt ; Tu�n J=�o.

P&)y 21, b��ph�n tin �A�m ,2a B� T@ng tham m�u �i tr��c bYng ô tô lên Tây B c

b6��A4�s; ,�'�huy tin ph��ng. B� T@ng t� l*nh thông +�o cho ,�c ��i �I)n sRn

8)ng lên ��7ng chi�n ��u. Riêng ��i �I)n 304 (thi�u m�t trung. �I)n) ; Thanh

�-a, ��$c l*nh �)nh quân ngay lên h��ng Tây B�c 0)m nhi*m "G�nb�''hi binh, r�i

+4�m�t lu�n r�ng quay v�N�B�<�1. Ta d3�ki�n n�u ti�p �Gc �iu nhiu ��i �I)n lên

Tây B c, �#ch ,-�th:�ti�n công ra "�ng t3�do �:��Uo quân ta v.

H�i n&�#�s p k�t ��Bc ��.� �c t�i. Ng�7i khen ng$i ,�c ��i bi:u ���sôi n@i ���o

lu�n ")�nh�t �A4�v�i ph��ng h��ng ")�k���I�ch ��c chi�n ,2a Trung ��ng. �c

nh�n ��nh ph��ng châm ,�'���o ��c chi�n ,2a Trung ��ng trong ��a khô %)y 0):

"<4ch c3c, ,�2���ng, c� ��ng, linh �I�t", ")''. ��ng viên ,�n b��v�$t �1i ��-�

kh�n &=)nh th ng l$i l�n nh�t trong �ông Xuân 1953-1954.

Tôi cùng v�i anh �I)ng V�n <��i 0)m vi*c v�i ,�c ��ng ,�4��I�ng Sâm, ��i �I)n

tr�;ng 304, Tr�n lTO�Hai, ��i �I)n tr�;ng 325, ,G�th:��-a nhi*m "G�")��I�t ��ng

trên chi�n tr�7ng Trung, ���F)o: ; h��ng %)y ch�a diKn ra �I�t ��ng quân s3�l�n,

Page 25: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nên �g��#ch s� h; ")�,�2�quan. B� ��i ta ")�Quân &=�i 9�-ng Pa ��Ut F)o m; cu�c

ti�n công có th:�tiêu di*t sinh l3c �#ch, m; r�ng "�ng &=�i 9�-ng trên ��t +�n. h)�

�ây ,5ng 0)�m�t h��ng nhiu ����n�ng thu �Bt quân c� ��ng ,2a �#ch. Tôi tr3c

ti�p trao nhi*m "G�cho ��ng ,�4�Lê \4ch, 9�G��A�ch ��n "#���1c sâu xu6ng ���F)o,

nh�n ��nh 9��i tuy*t �6i gi��+4�m�t trong �)nh quân �:���o m�t b�t ng7�l�n.

!�'�huy ,�c chi�n tr�7ng �u ph�n kh;i nh�n nhi*m "G�tuy bi�t �ông Xuân %)y 8W�

gCp nhiu ��-�kh�n. Riêng anh NguyKn !��nh, t� l*nh Liên khu 5, �Z�"g�b�n

kho�n. Anh !��nh %-i ; liên khu �����$c ph@�bi�n tin ��a khô %)y �#ch 8W���nh

chi�m ,�c �'nh t3�do ; ��ng bYng, s$�khi tr; v���-�thuy�t 9�Gc liên khu 2y nh�t

�A4�v�i ,�2�tr��ng ��a ��i b��ph�n b����i ,�2�l3c lên Tây Nguyên, ,�'��:�0�i m�t

b��ph�n %�Z�,�ng v�i dân quân du �4ch �6i 9�-�v�i quân �#ch. Tôi bi�t �ây 0)�v�n

��tâm ly không dK�&=�i quy�t: ��ng b��")�l3c l�$ng "5�trang Liên khu 5 v6n ,-�

truyn th6ng g n +-�chCt ,�W�v�i dân. Bây gi7��#ch t�i �)�b����i ,�2�l3c 0�i

không ,-�mCt ! Nh�ng B� !�4nh �A#����tính �I�n �?, m; cu�c ti�n công lên Tây

Nguyên 0)�,�ch t6t nh�t �:�+�o v*�"�ng t3�do Liên khu 5. Tôi +)n v�i anh !��nh

c6�g ng 0)m cho liên khu 2y thông su6t ,�2�tr��ng %)y.

�:��#p th7i chu(n +#�t� t�;ng cho ,�n b��tr��c �.nh �.nh m�i, trong bu@i k�t lu�n

h�i %&�#�%&)y 24����ng 11 n�m 1953, tôi %-i:

- �#ch %��y H��xu6ng �i*n Biên Ph2, mCc H��ta không 9��n �I�n ��$c ,G�th:�v�

�#a �i:m ")�th7i gian, nh�ng ,5ng nYm trong 9��m vi 9��n �I�n tr��c ,2a ta 0):

n�u Tây B c +#�uy hi�p ��.��#ch 8W�t�ng vi*n lên h��ng �-. Nh� v�y 0)�tr��c s3�uy

hi�p ,2a ta, �#ch ���9��i +#���ng �6i 9�-, 9��i phân ��n m�t b��ph�n l3c l�$ng c�

��ng lên �i*n Biên N�2��:�y:m h��cho Tây B c, chc ch; cho Th�$ng F)o, ")�9���

vV�k���I�ch ti�n công ,2a ta...

Page 26: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

R�i �ây, �.nh �.nh �#ch ,-�th:�bi�n �-a nh� th��%)o ?

-�!�Bng ,-�th:�v�a gi���i*n Biên N�2�v�a gi��Lai Châu, m�t n�i chính, m�t n�i

9�G, ,-�th:�l�y �i*n Biên N�2�0)m chính.

- N�u +#�uy hi�p, ,�Bng ,-�th:�co v�m�t n�i ")�t�ng vi*n thêm m�t ph�n %)o;

,5ng ch�a nh�t �#nh co v�n�i %)o, nh�ng ����n�ng co v��i*n Biên N�2�nhiu

h�n.

- N�u +#�uy hi�p ��nh h�n, không ,-�th:�t�ng vi*n nhiu ")�bi�n ��)nh m�t t�p

�I)n c���i:m, trong tr�7ng h$p %)y không ,-�th:�l�y �i*n Biên N�2�0)m n�i thi�t

l�p tr�n �#a. Nh�ng ,�Bng ,5ng ,-�th:�ABt.

- Vô lu�n r�i �ây �#ch �.nh thay �@i th��%)o, �#ch %��y H��xu6ng �i*n Biên N�2�

c�n +�n 0)�,-�l$i cho ta...

Không ��4�h�i %&�#�ph�n ch�n han lên. >1i ng�7i vui m�ng, xôn xao. K:�,5ng 0)�

m�t hi*n t�$ng m�i trong chi�n tranh: khi �g�����chi�m thêm m�t "#��A4�chi�n l�$c

quan �A1ng ,2a ta ��.�,�Bng ta 0�i cho �ây 0)�c� h�i t6t �����n.

Sau cu�c �1p, tôi �#nh gCp anh Chu Huy Mân, ,�4nh 2y 316, ��.�bi�t anh ���nh�n

nhi*m "G�v�tr��c �:��#p �u@i theo b����i trên ��7ng �)nh quân. Tôi &1i �i*n

��I�i cho ng�7i �-n ��7ng %-i v�i anh Mân quay 0�i. Bu@i chiu, anh Mân d t xe

��p �i ")o c� quan v�i "g�%&�c nhiên. Tôi %-i:

- �#ch ���%Um thêm nhiu quân xu6ng �i*n Biên N�2. ��ng ,�4�c�n �i th�t g�p

cho �#p b����i, �ôn �6c ��n "#��)nh quân c�p t6c lên bao vây Lai Châu. N��i chCn

ngay con ��7ng t��Lai Châu v��i*n Biên N�2. Có th:�8W���nh �i*n Biên N�2?

Ngay t6i hôm �-, anh Mân v�i "��ra �i. Tôi nghe %-i 0�i, anh Mân ���H�ng h�t b6n

�ôi ���phanh xe ��p �: lao d6c �co khi �u@i theo b����i.

B� T@ng tham m�u t�p h$p ,�c ngu�n tin +�o ,�o: Cu�c �)nh binh ��nh chi�m

Page 27: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�i*n Biên N�2�,-�+4�danh 0)�"��i ly" (Castor). T��%&)y 20 t�i %&)y 22����ng 11

n�m 1953, �#ch ���%Um xu6ng ,�nh ��ng M�7ng Thanh 6 ti:u �I)n H�, ��I�ng

4.500 quân, t��ng ���ng v�i s6�quân �#ch ; P)�_�n tr��c khi ABt lui.

�i*n Biên N�2�thu�c��'nh Lai Châu, không nh�ng gi��m�t "#��A4�chi�n l�$c quan

�A1ng ; Tây B c �)�,En trên ,��chi�n tr�7ng �ông D��ng. h�ng ��t %)y ti�p &=�p

v�i Th�$ng F)o ,-�nh�ng �AGc ��7ng ,��y v�9�4a nam xu6ng Tr�ng, ���F)o,

sang 9�4a tây t�i <��i Lan, Mi�n �i*n, lên 9�4a b c t�i Trung Qu6c. �ây 0)�"�ng

�ông dân, �A��9�B, ,-�,�nh ��ng r�ng nh�t ; <�y B c. Th3c dân N��p ���chi�m

�i*n Biên N�2�t��n�m 1888. Lai Châu v6n 0)�m�t trong b6n ��o quan binh ,2a

N��p. T��n�m 1939, �i*n Biên N�2����có m�t sân bay H��chi�n. Trong cu�n Nh�t

��o ,�4nh N��p %&)y 9 ���ng 3 n�m 1945, �)ng %&)n quân N��p ���qua con ��7ng

Lai Châu ,��y sang Trung Hoa. N�m 1945, quân Nh�t r�i quân T�;ng ���,-�mCt

; �i*n Biên N�2. Khi ta �O�Hi*p �#nh %&)y 6����ng 3 n�m 1946 v�i N��p, N��p ���

yêu c�u ��$c ��a h�n 800 quân tr; 0�i "�ng %)y �:�0)m nhi*m "G�ti�p 9�Eng quân

T�;ng. L�,0Uc ���tr3c ti�p ��n th�m �i*n Biên N�2.

Sau %&)y !�ch ��ng t��ng <�m ��)nh công, �i*n Biên N�2�ti�p �Gc nYm d��i

quyn ki:m 8I�t ,2a N��p, ")�,�'�m�i ��$c &=�i 9�-ng t��cu6i chi�n H#ch Tây B c

n�m 1952. !�Bng ta ���có nh�ng ��n "#�,2a trung �I)n 148 �-ng ��i �i*n Biên

N�2. Nh�ng �: m; m�t chi�n H#ch l�n ��.�c� quan tham m�u ,En bi�t ST��4t v��#a

�.nh "�ng r�ng %Bi ; t�n ,�ng min tây ,2a ��t n��c. Trên nh�ng +�n ���ta hi*n

,-, khu v3c �i*n Biên N�2�thi�u nhiu chi ti�t. !Gc Quân +�o cb�ng�7i t�i �A�i ���

binh âu Phi �:��.m hi:u �.nh �.nh. M�y %&)y sau, ��ng ,�4�,Gc 9�-�Cao Pha tr; v,

��a tôi xem +�n s� ���"W�tay ,2a m�t 8D�quan N��p ���t�ng �-ng ; �i*n Biên N�2.

Viên 8D�quan %)y %-i: n�u cho y m�t binh �I)n %��y xu6ng �i*n Biên N�2, y 8W�

Page 28: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�-ng quân trên nh�ng ST����i ; 9�4a �ông ,�nh ��ng M�7ng Thanh.

Tr��c ��a khô 1953, �:�t�ng c�7ng c� quan B� T@ng tham m�u, B� !�4nh �A#����

quy�t �#nh �iu anh V�n Ti�n n5ng, ��i �I)n tr�;ng 320, v�0)m t@ng tham m�u

tr�;ng, anh Tr�n V�n Quang, 0)m ,Gc tr�;ng !Gc <�c chi�n.

B� ph�n tin ph��ng ��$c ,�'��#nh g�m ,�c anh �I)ng V�n <��i, T@ng tham

m�u 9�-, anh Lê Liêm, N�-�,�2�nhi*m T@ng ,Gc !�4nh �A#, anh �Cng Kim Giang,

N�-�,�2 nhi*m T@ng ,Gc Cung c�p, anh �[ ��c Kiên, ,Gc 9�-�!Gc <�c chi�n.

Tr��c �-, anh �Cng Kim Giang ���cùng v�i m�t b��ph�n ,�n b���i Tây B c �:�

chu(n +#�công ��c h�u c�n.

Tôi trao �@i �?�v�i anh <��i v�nhi*m "G�&=�i 9�-ng Lai Châu, ph6i h$p v�i +�n ;

Th�$ng F)o, chu(n +#�chi�n tr�7ng �i*n Biên N�2, ��9�Eng �#ch t���ây ABt ,��y

qua Tây Trang sang F)o, n m 8�t �.nh �.nh thay �@i ,2a �#ch trên ��7ng �)nh

quân, ��ng th7i chu(n +#�ph��ng �n ti�n công �i*n Biên N�2��*��A.nh T@ng quân

2y. Tôi �an 8W�có mCt ; Tây B c ")o cu6i ���ng 12 n�m 1953, hoCc ��u ���ng 1

n�m 1954, sau khi ,-�quy�t tâm ,2a B� !�4nh �A#.

P&)y 26 ���ng 11 n�m 1953, c� quan tin ph��ng ,2a B� lên ��7ng �i chi�n H#ch

Tây B c.

�I)n C6�v�n Trung Qu6c r�t ��n ��ng ,�2�tr��ng ")�k���I�ch ��c chi�n �ông

Xuân ,2a ta ,�1n Tây B c 0)�h��ng chính. �I)n cb���ng ,�4�Mai Gia Sinh, C6

v�n tham m�u, ,�ng �i tr��c v�i anh <��i.

��u ���ng 12 n�m 1953, B� T@ng t� l*nh ra l*nh cho ��i �I)n 308 v�$t sông

H�ng, ��a trung �I)n 36 �i tr��c, theo ��7ng t t, nhanh ,�-ng ch6t chCn ; Pom

F-t, 9�4a nam - tây-nam �i*n Biên N�2, ng�n không cho quân �#ch ABt ,��y sang

F)o. !�ng lên ��7ng v�i 308, ,-�trung �I)n s�n 9��o 675�,2a 851. N��o ")���n

Page 29: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��$c chuy:n bYng ô tô, ,�c 9��o ��2��u �i b�.

�#ch %��y H��xu6ng �i*n Biên N�2, Tây B c ���th3c s3 tr; ��)nh h��ng ,�4nh

nh� d3�ki�n ,2a ta trong k���I�ch �ông Xuân. Tôi ,�ng v�i c� quan tham m�u

+)n vi*c �iu ,�'nh k���I�ch ; h��ng %)y. Tr��c �ây, quy�t tâm ,2a Trung ��ng

��ng 0)�sau khi &=�i 9�-ng Lai châu, 8W�ph6i h$p ,�ng v�i b����i Pa ��Ut F)o &=�i

9�-ng t'nh Phông Xa L] tr3c ti�p uy hi�p Luông Phab�ng, kinh �ô ,2a %�)�vua

F)o. Chi�n tr�7ng Tây B c ���thay �@i ")�,En ti�p �Gc thay �@i. T@ng quân 2y

nh�n �#nh �#ch có th:�gi��,��Lai Châu ")��i*n Biên N�2, ,5ng ,-�th:�t�p trung v�

�i*n Biên N�2. N�u quân �#ch không ABt nh� ; P)�_�n, ,�Bng 8W�bi�n �i*n Biên

N�2���)nh m�t t�p �I)n c���i:m l�n. H��ng chu(n +#�,2a ta 0)���nh công kiên t�p

�I)n c���i:m.

Ta 9��n �I�n quân �#ch ; �i*n Biên N�2�8W���$c t�ng c�7ng lên 10 ti:u �I)n. B�

T@ng tham m�u d3�ki�n l3c l�$ng sb�HGng ��i �iên Biên N�2�0)�9 trung �I)n b��

binh, ,�ng v�i công binh, 9��o binh, ")�m�t b��ph�n cao L��9��o.

Th7i gian �I�t ��ng ; Tây B c 8W�chia 0)m hai �$t :

* �$t 1: 316 ti�n �)nh ��nh Lai Châu ")�k�t ��Bc ")o cu6i ���ng 1 n�m 1954. Sau

�-, b����i %&�'�ng�i, ch�n ,�'nh m�t th7i gian ��I�ng 20�%&)y, t�p trung ��y �2�

l3c l�$ng �:���nh �i*n Biên N�2.

* �$t 2: Ti�n công �i*n Biên N�2. Th7i gian ��nh �i*n Biên N�2���c �4nh 45

%&)y. N�u �#ch không t�ng c�7ng thêm nhiu quân, ,-�th:�ABt ng n h�n. Chi�n

H#ch 8W�k�t ��Bc ")o ��u ���ng 4 n�m 1954. ��i b��ph�n l3c l�$ng 8W�ABt, m�t b��

ph�n ; 0�i ti�p �Gc 9��t tri:n sang L)o ,�ng v�i b����i +�n uy hi�p Luông

Phab�ng.

Trong chi�n H#ch Th�$ng F)o ��a �c�v�a qua, ��#�L��S�m N�a 0)�m�t t�p �I)n

Page 30: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

c���i:m %�Z, nên ta ,�2�tr��ng H�ng ,�ch t�p trung l3c l�$ng ��nh nhanh th ng

nhanh. Nh�ng �g��#ch �� v�i "��ABt ,��y. L�n này, tuy ch�a ,-�ph��ng �n ��c

chi�n ,G�th:�(���trao cho B� T@ng tham m�u chu(n +#), nh�ng th7i gian chi�n H#ch

��$c d3��4nh 8W���nh H)i %&)y �:�chu(n +#�c� s; v�t ch�t.

B� T@ng tham m�u 0)m vi*c v�i T@ng ,Gc Cung c�p �4nh �I�n b��c ��u, 9��i huy

��ng cho chi�n H#ch 4.200 t�n &�o (ch�a k:�&�o cho dân công), 100 t�n rau, 100

t�n ��#t, 80 t�n mu6i, 12 t�n ��7ng. T�t ,���u 9��i v�n chuy:n qua chCng ��7ng

H)i 500 km ph�n l�n 0)��co d6c hi:m tr;, ��y bay �#ch th�7ng xuyên ��nh 9��.

S6 dân công ,�'��4nh t��trung tuy�n tr; lên, ���c�n t�i 14.500 ng�7i. V chu(n +#�

��7ng 8�, ,�c con ��7ng thu�c tuy�n chi�n H#ch �u 9��i +�o ��m v�n chuy:n

bYng ô tô. Tr��c �ây, �:�chu(n +#���nh P)�_�n, con ��7ng 13 t��Yên �i lên <��

Khoa ���sba ch�a xong, nh�ng 0Bc %)y c�n ti�p �Gc tu b@�thêm. ��7ng t��M�c

Châu �i Lai Châu r�t x�u, 9��i sba ch�a nhiu. Phân công cho B� Giao thông

công ,�4nh 9�G��A�ch ��7ng 13 lên t�i Cò PEi, ")���7ng 41 t��M�c Châu lên S�n

La, b����i 9�G��A�ch ST�ng ��7ng 41 ,En 0�i t��S�n La �i Tu�n J=�o, ")�t��Tu�n

J=�o �i �i*n Biên N�2�(sau %)y &1i 0)���7ng 42). Th7i gian ti�n �)nh t�����ng 12

n�m 1953.

Ngay 6 ���ng 12 n�m 1953, t7��A.nh ,2a T@ng quân 2y ��$c gbi lên B� !�4nh �A#,

nêu: "Th7i gian ��c chi�n ; �i*n Biên N�2���c ���b6n m��i l�m %&)y". Tr�n ��nh

,-�th:�kh;i ��u ")o ���ng 2 n�m 1954. �ây "8W�0) m�t tr�n ,-ng kiên l�n nh�t t��

tr��c t�i nay", 8W�9��i sb�HGng 3 ��i �I)n b��binh, �I)n b��9��o binh, công binh,

l3c l�$ng 9�Eng không. N�u k:�,��c� quan ,�'�huy chi�n H#ch, ,�c ��n "#�tr3c

thu�c, b����i +�o v*�tuy�n cung c�p, b����i b@�sung, ��.�"quân s6�t@ng ST�t ,2a

chi�n H#ch 8W�0)�42.000 ng�7i". D3�ki�n ��nh �i*n Biên N�2��*��A.nh B� !�4nh �A#�

Page 31: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��$c chu(n +#�theo tinh th�n "��nh ch c ti�n ch c".

!oNG trong %&)y 6 ���ng 12, quân N��p ��$c tin 316 ���xu�t hi*n ; Tu�n J=�o,

tr3c ti�p uy hi�p Lai Châu. Conhi l�p t�c ra l*nh cho trung ���T�r�ngca (Trancart)

th3c hi*n cu�c �)nh binh Pô%0TOeh (Pollux) ��a �I)n b��l3c l�$ng t��Lai Châu v�

�i*n Biên N�2. L3c l�$ng c�4nh quy ,2a ''"�ng ��c chi�n Tây B c'' (Z O N.O.),

t��ng ���ng v�i ba ti:u �I)n, �-ng ��i ��#�L��Lai Châu 8W���$c không v�n v�

M�7ng Thanh bYng ��y bay. "Binh �I)n bi*t �4ch không v�n h[n h$p"

(G.C.M.A) +�o v*�cho l3c l�$ng c�4nh quy ABt lui xong 8W��i theo ��7ng Pa vi

(Pavie) n6i lin Lai Châu v�i �i*n Biên N�2. Nh�ng quy�t �#nh ST��g�p %)y

không t�p h$p ��$c 25 ��i ��i bi*t �4ch g�m trên hai %&)n ng�7i �ang ; ��n ��c

trong r�ng. B� ,�'�huy N��p ���coi vi*c t@�ch�c ��$c l3c l�$ng ng�7i �#a ph��ng

%)y ; Tây B c 0)�m�t ��)nh công l�n. 1n ,�Bng dK�H)ng thâm nh�p sâu ")o "�ng

&=�i 9�-ng, kh6ng ch��dân ,�Bng, ��o m�t ")nh �ai an �I)n chung quanh nh�ng "#�

�A4��-ng quân, t�p �4ch nh�ng b��ph�n %�Z, và ��nh ")o tuy�n giao thông ,2a ta.

P&)y 7 ���ng 12 n�m 1953, c� quan ��c chi�n +�o ,�o qua tin �?�thu�t, �#ch �ang

ABt ,�c ti:u �I)n �-ng ; ��#�L��Lai Châu v��i*n Biên N�2�bYng ��y bay, m�t b�

ph�n ���t�i M�7ng Thanh. Tôi %-i B� T@ng tham m�a thông +�o g�p cho s; ,�'�

huy tin ph��ng �#p th7i xb��A4.

FBc %)y, l3c l�$ng ,2a ��i �I)n 316 ,En ch�a t�p trung. <A�ng �I)n 176 �����$c

l*nh ,2a B� ��a m�t ti:u �I)n c�p t6c ti�n ")o �i*n Biên N�2, �I�t ��ng ��i khu

v3c Him Lam, �n T�u ng�n không cho quân �#ch ��nh ra, m�t ti:u �I)n qua biên

gi�i &=Bp ,�c +�n F)o +�o v*�"�ng &=�i 9�-ng S�m N�a, m�t ti:u �I)n ; 0�i S�n

La, Thu�n Châu +�o v* h�u ph��ng ")�0)m l3c l�$ng c� ��ng.. Hai trung �I)n

���c �ang trên ��7ng lên �i*n Biên N�2, trung �I)n 174 m�i t�i Tu�n J=�o, trung

Page 32: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�I)n 98�,En ; bên kia �co Pha �in.

Anh <��i tri*u t�p ,�n b��316 v�s; ,�'�huy tin ph��ng ��i cây s6�15 ��7ng Tu�n

J=�o - �i*n Biên N�2, trao nhi*m "G�cho ��i �I)n %��nh ,�-ng &=�i 9�-ng ��#�L��

Lai Châu theo k���I�ch ,5, và kiên quy�t c t ��t con ��7ng Pavi, không cho �#ch

co v��i*n Biên N�2. N�u �#ch +Z�,��y ��. truy �4ch t�i ,�ng. Anh Lê Liêm %-i:

”Công ��c ,�4nh �A#�,2a ��i �I)n bây gi7�0)���ng viên b����i �u@i ��nh �#ch th�t

nhanh".

316 v�a �A�i qua 20 �êm �)nh quân liên �Gc. ��i �I)n tr�;ng Lê lT�ng Ba ")�

chính 2y Chu Huy Mân quy�t �#nh ��a ti:u �I)n 439 ,2a trung �I)n 98, do 9�-�

,�4nh 2y trung �I)n N��m Quang Vinh tr3c ti�p 9�G��A�ch, ti�n g�p lên 9�4a b c

&=�i 9�-ng ��#�L��Lai Châu, m�t ti:u �I)n ���c ,2a 98 ��m d�ng 0�i Tu�n J=�o ��

9�Eng �#ch %��y H��t�p �4ch 9�4a sau ")o h�u ph��ng tr3c ti�p ,2a chi�n H#ch, ��i

b��ph�n ��n "#�ti�n v�con ��7ng Lai Châu - �i*n Biên N�2.

P&)y 9 ���ng 12 n�m 1953, ti:u �I)n 439 ��$c xe ô tô v�n chuy:n �)ng cho chi�n

H#ch ch; lên Lai Châu. Nh�ng xe ,�'�,��y ��$c t�i N�m M�c ,�nh Lai Châu 45

kilô�Ut ��.�9��i d�ng 0�i ".���7ng ST��x�u. B� ��i ti�p �Gc �)nh quân b�. T6i

%&)y 10, ti:u �I)n 439 t�i Pa Ham m�t ��n %�Z�,�nh ��#�L��Lai Châu 32 kilô�Ut,

��$c tin quân �#ch ; nh�ng "#��A4�chung quanh m�i d�n v��ây ch�ng ba ��i ��i.

Nba �êm, ti:u �I)n b t ��u ti�n công. Quân �#ch c�m c3���$c nba gi7�r�i +Z�

,��y. Hôm sau, ti:u �I)n ti�n ��n �co Clavô ,�ch ��#�L��Lai Châu 14 kilô�Ut. �#a

th���co %)y c3c �]�hi:m tr;, ,�'�c�n m�t ��i ��i chi�m gi��,-�th:�c�m c3���$c

v�i ,��m�t trung �I)n. Nh�ng 439 dK�H)ng v�$t qua ".�quân �#ch �ang trên ��7ng

ABt lui, th�y b����i ta xu�t hi*n 0)��I�ng h6t ���o c��y.

P&)y 12 ���ng 12 n�m 1953, b����i ta ti�n ")o &=�i 9�-ng ��#�L��Lai Châu sau g�n

Page 33: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

m�t th���p�nYm d��i �ch �ô h��,2a N��p. �co V�n Long, "qu6c v��ng" ,2a x�

<��i t3��A#, ,�ng v�i gia �.nh �����$c ��y bay N��p ��a v��) N�i. F��c7��Z�sao

")ng l�n ��u tung bay trên ��#�L����y nh�ng L�c xe v�n ��i ")�nh�ng kho �)ng b#

9����2y.

Sau b6n %&)y �)nh quân, l3c l�$ng ,�2�y�u ,2a 316 theo ��7ng Tu�n J=�o - �i*n

Biên N�2���n P)�T�u xuyên r�ng �i v�9�4a �co Pa Thông, ���,-�mCt trên ��7ng

Pavi n6i lin Lai Châu v�i �i*n Biên N�2. Trung �I)n 174 b6��A4�; khu v3c

M�7ng Mu�n, M�7ng P�n �-n ��nh quân �#ch tb�Lai Châu ,��y v. Ti:u �I)n

215 ,2a trung �I)n 98 ��ng chân ; Pu San chCn ��nh quân �#ch t���i*n Biên N�2�

lên. Ti:u �I)n 888�,2a 176 ���ch6t chCn ; Him Lam -� �n T�u ngay cba %&Q�

M�7ng Thanh.

_�ng %&)y 12, ��i ��i 674 ,2a ti:u �I)n 251 trung �I)n 174 ti�n xu6ng M�7ng

P�n ��.�9��t hi*n trong +�n ,-�nhiu quân �#ch t��Lai Châu, ABt v��ang t�p trung

��i �ây ��i ��i l�p t�c ti�n �)nh bao vây ")�n@�8Bng ��nh �#ch. Quân �#ch ,-���y

bay y:m tr$, th�y l3c l�$ng ta 4t, kiên quy�t xung phong ��nh b�t ta �:�m; ��7ng

�i v��i*n Biên N�2. !�n b�, chi�n 8D���i ��i 674 chi�n ��u r�t H5ng ,�m kiên

quy�t không n�i 0Zng "Eng vây. Chi�n 8D�liên 0�c B��V�n �)n mang l*nh ��n cho

ti:u ��i Chu V�n Pù gi�a 0Bc ,��ti:u ��i ,�'�,En b6n ng�7i �ang 9��i chCn ��nh

m�t ,�nh quân t��trên cao �A)n xu6ng. Chu V�n Pù ,-�kh(u trung liên trong tay

nh�ng không bi�t �Ct ")o �âu. B��V�n �)n lao t�i nh�c hai chân 8Bng �Ct lên vai

�.nh, ")�&=Gc Pù si�t ,E��ABt ��n v�9�4a quân �#ch. B��V�n �)n hy sinh, nh�ng

�$t ti�n công ,2a �#ch ���+#�chCn ��ng.

�:�h[�tr$�cho cu�c �)nh binh Pô%0TOeh, �7�!�t (v�a thay Gin) ra l*nh cho

L�ngg�le ,�'�huy binh �I)n không v�n s6�2 (Groupement dUAI9IA�U�No2, vi�t t t

Page 34: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

0)�G.A.P.2) t�ng c�7ng, g�m ti:u �I)n H��lê d��ng s6�1 (1er BEP), ti:u �I)n H��

%&Gy s6�5 (5c�BPVN), ")�ti:u �I)n H��8 xung �4ch (8c�BPC)L, hai ,Gm 9��o 105,

v�i b6n ��y bay %Um bom B-26 v��hai ��y bay trinh 8�t y:m tr$, �i theo ��7ng

Pa vi lên M�7ng P�n �-n ,�t ��n "#�,En 0�i t��Lai Châu ABt v. V�i s6�l�$ng

nh�ng ��n "#�")�ph��ng ti*n ��$c huy ��ng, �ây không ,En 0)�m�t cu�c �)nh

binh %�Z. Cônhi ���,�'���#�cho �7�!�t c�n th3c hi*n vi*c ng�n chCn bYng ,�ch m;

nh�ng cu�c ti�n công ")o sâu khu v3c ,2a �6i ph��ng.

* 7 gi7�%&)y 11 ���ng 12, binh �I)n không v�n s6�2 lên ��7ng. 11 gi7�30, quân

�#ch ��n �n T�u ,�ch M�7ng Thanh 6 kilô�Ut. Ti:u �I)n 888 ch6t chCn ��i �ây

l�p t�c n@�8Bng. !��ba ti:u �I)n H��+#�chôn chân ��i ch[�su6t %&)y 11. Ba ��i ��i

bi*t �4ch <��i ; M�7ng P�n �ang +#���i ��i 674 chCn ��nh, kh(n thi�t kêu &1i

,�nh quân c�u vi*n c6�m; ��7ng t�i &=�i vây. Su6t t� %&)y 11 ��n %&)y 13, ,�nh

quân c�u vi*n ,�'�t�i ��$c �co Pu San hi:m tr;, cao 1.168 �Ut, n�i có ti:u �I)n

215 ")���i ��i 9�Eng không 677 ch6t gi�. MCc H��,-���y bay B-26 y:m tr$, ����

,��bom napan, ,�Bng ���không th:�v�$t qua ST�ng ��7ng 4 kilô�Ut t��Pu San ��n

M�7ng P�n. _�ng %&)y 13, ��i ��i 674 bao vây M�7ng P�n ��$c ��i ��i 317���n

ti�p s�c, m; �$t ti�n công cu6i ,�ng tiêu di*t �I)n b��quân �#ch �-ng ; M�7ng

P�n.

Bu@i tr�a %&)y 13, binh �I)n không v�n s6�2 b[ng th�y ti�ng 8Bng 9�4a M�7ng

P�n im bCt. Ngay sau �-, ��y bay trinh 8�t +�o tin nh�ng ��n "#�; �ây ���+#�tiêu

di*t.

!�Bng ta ��y nghe Ucna Phôn (Bernard Fall) k:�ti�p v�tr�n ��nh %)y: "MCc H��

binh �I)n không v�n s6�2 �� không th3c hi*n ��$c vi*c c�u nguy cho quân ��n

�AB�; M�7ng P�n, nh�ng tr�n ��nh �6i v�i �1�,En xa m�i k�t ��Bc. B� ph�n �i ��u

Page 35: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

do thi�u ���L�,0Uc ")���i By Tua rê (Tourret) ,�'�huy v�a m�i b t ��u ABt v�h��ng

�ông - nam 0Bc 16 gi7�50 ��.�+#�m�t �Za l3c d��d�i ,2a �#ch b n xâu chu[i. Theo

t�7ng �A.nh trong +�o ,�o ,2a G.A.P.2 ��.�Vi*t Minh không ,-���y bay quan 8�t

,5ng nh� nh�ng ��n "#�tu�n tiKu �iu ,�'nh ��7ng b n, vXn ��)nh công trong vi*c

b6��A4��A1ng 9��o ,�ch n�i nh�ng 04nh H��v�a ����A�i 500 �Ut, ")�gi�i ��n xu6ng �1�

m�t ,�ch c3c �]�,�4nh L�c. !�'�trong 4t 9�Bt �1����,�#u �3ng nh�ng t@n th�t

nghiêm �A1ng. H1 &1i ��y bay %Um bom B-26 ��n c�u. S3�can thi*p t�c th7i ,2a

hai ��y bay ,-�0W����c�u ti:u �I)n H��5���Zi +#�tiêu di*t �I)n �I)n. Nh�ng thi*t

��i ,2a ti:u �I)n %)y vXn không �Um nCng n: 3 ch�t, 22�+#�th��ng, ")�13 m�t

�4ch.

h)�ch�a h�t ! B� ��i �6i ph��ng không ,En +#�,�i %Bt M�7ng P�n chCn 0�i ���b t

�#p ,��G.A.P. 2. Tr�a %&)y 14 ���ng 12, 9��o 105 (��c &=��l�m s�n 9��o 75 ,2a ta

v�i 9��o 105 -�,�B���4ch ,2a ng�7i vi�t b t ��u b n ")o ��n "#�+�o v*�9�4a sau

g�m nh�ng binh 04nh ,2a ti:u �I)n H��lê d��ng 1. Gi6ng nh� bu@i 8�ng, Vi*t

Minh �.m ,�ch ti�p c�n �Gc tiêu th�t nhanh �:��A�nh nh�ng tr�n oanh �4ch ,2a

không quân. 14 gi7�50, ti:u �I)n lê d��ng H��1 +�o ,�o �1��ang +#��6i ph��ng

chi�n ��u &=�p 0��,)�d��d�i ")�yêu c�u ��y bay tiêm �4ch y:m h�. Không quân 0�i

ti�p �Gc can thi*p, nh�ng l�n %)y ���có m�t +�o hi*u không 0)nh cho nh�ng &.�8W�

diKn ra ; �i*n Biên N�2�sau %)y; 15 gi7, m�t ��y bay trinh 8�t +�o�,�o �ABng ��n

9�Eng không Vi*t Minh, ")�16 gi7, m�t ��y bay tiêm �4ch ")�m�t chi�c Moranc

���c l�n l�$t +�o ,�o �ABng ��n...".

!�c ��n "#�,2a T�r�ngca h�u h�t 0)�ng�7i �#a ph��ng, ,��m �A�n quân ta l�p t�c

��n ")o r�ng. T��chiu %&)y 13 ���ng 12 n�m 1953, cu�c truy 0�ng diKn ra trên t�t

,��,�c h��ng. mBt kinh nghi*m t��tr�n truy �4ch Th�$ng F)o, 316 ����u@i theo

Page 36: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

quân �#ch �)ng tr�m kilô�Ut ��7ng r�ng, su6t %&)y �êm. B� ��i ta v�a k�t h$p

ti�n công v�a kêu &1i ��u �)ng. S6 �)ng binh <��i r�t �ông. Nhiu �)ng binh ,-�

,��gia �.nh. Không th:���a �1�theo trên ��7ng truy �4ch. !�n b��316 ���,-�8�ng

ki�n t�p h$p ���binh ,�ng v�i dân tuyên truyn &=�i ��4ch, %-i b����i 8W��A��t3�do

cho ���binh n�u ��$c nhân dân +�o ��m 0)�8W�không �:��1�ti�p �Gc c�m 8Bng gi�t

��i ��ng +)o. Nhiu ng�7i v$, ng�7i �a����h�ng ��i h�a �an quy�t không �:�

ch�ng con theo giCt m�t l�n n�a. h)��1����0)m ��$c nh� v�y. Không m�t ng�7i

<��i %)o trong s6�%)y sau khi ��$c tha quay tr; 0�i v�i quân �#ch. 316 ���tiêu di*t

")�0)m tan A��25 ��i ��i �#ch, thu nhiu "5���4, l�a ng3a, quân trang, quân HGng.

Phôn th�y c�n ,-�,��m�t cu6n s�ch �:�miêu ���0�i s6�ph�n ,2a ng�7i 8D�quan N��p

trong cu�c �)nh binh Pô%0TOch, ")�ông ta k�t lu�n: "Bây gi7�,�'�,En công vi*c

tính s@�nh�ng thi*t ��i trong tu�n lK�cu6i ,�ng ,2a cu�c ��nh v�n ��ng. Khi l3c

l�$ng Pô%0TOch r7i Lai Châu %&)y 9 ���ng 12, �1�g�m 2.101 ng�7i, trong �-�,-�8

trung By, ")�34 ���8D�quan N��p. Khi nh�ng ng�7i s6ng 8-t ,2a ��i ��i l�a ng3a

<��i ")���i ��i %�a�428 t�i �i*n Biên N�2, %&)y 22 ���ng 12, ,�'�,En 10 ng�7i

N��p, trong �-�,-�viên trung By Ulpat ")�175 binh 04nh <��i. G�n 2.000 04nh bi*t

�4ch, �)ng tr�m ng�7i dân s3, ,5ng nh� 2 8D�quan, 25 ���8D�quan N��p không ,En

lên ti�ng khi �i:m danh. H�n th�, Vi*t Minh ���thu ��$c �2�"5���4��:�trang +#�cho

m�t trung �I)n".

Trong +�n +�o ,�o ,2a �.nh v�tr�n ��nh %)y. L�ngg�le ,�'�huy G.A.P.2, ���nh�n

��nh "s3�thu�n ��Gc 0��0�ng ,2a �g�����khi b6��A4�nh�ng "#��A4�9��o binh ")�"#��A4�

�AB�quân %&I)i t�m quan 8�t ,2a không quân ")�l3c l�$ng ���m +�o mCt

��t..."\�Bc H�o ��u diKn ra mau 0a. B����i ta v�$t qua �$t d3�ki�n cho chi�n H#ch

Tây B c.

Page 37: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

T� cu6i ���ng 11 n�m 1953, ,�ng v�i cu�c ti�n quân lên Tây B�c, m�t ,�nh quân

���c ,2a ta ,5ng lên ��7ng ti�n xu6ng Tr�ng, ���F)o. Tham gia ti�n công �#nh ;

h��ng %)y có trung �I)n 66 ,2a 304, ,�c trung �I)n 101 ")�18 ,2a 325, ,�ng v�i

,�c ��n "#��.nh nguy*n ,2a Liên khu 4, Liên khu 5 ���sang ph6i h$p v�i +�n ho�t

��ng t��nh�ng n�m tr��c, ")�m�t s6���n "#�Pa ��Ut F)o. B� ,�'�huy chi�n H#ch

Trung F)o, l�y m�t danh 0)�“MCt tr�n D" ��$c ��)nh l�p !�c ��ng ,�4��I)ng

Sâm, t� l*nh ��i �I)n 304, Tr�n lTO�Hai, t� l*nh kiêm ,�4nh 2y ��i �I)n 325

��$c cb�tham gia B� ,�'�huy liên quân. L3c l�$ng ta ti�n ")o Trung, ���F)o theo

ba ��7ng. !�c trung �I)n 66, 101, ti:u �I)n 274 (thu�c trung �I)n 18),. ")���i

�I)n b��325 �)nh quân theo �'nh l��Ngh*�An ")o Chu LK, H��ng Khê r�i v�$t

�co Quân ")�d6c TrXm -�<Aao sang b c Trung F)o. Trung �I)n 18 (thi�u 1 ti:u

�I)n) theo qu6c l��1 t�i \]�Anh, v�$t �co >-ng J)�sang C@ Áng theo ��7ng Ba

Rn, U ^q�ti�n ")o 9�4a b c ��7ng s6�9. Ti:u �I)n 436 thu�c trung �I)n 101

theo ��7ng xuyên Tr�7ng S�n ti�n th/ng xu6ng ���F)o.

Trong k���I�ch chi�n l�$c ,2a �.nh, Nava ���L�c �#nh "D�tuy�n 18 0)�tuy�n ng�n

chCn hai min Nam, B c �ông D��ng. !�c khu v3c ��7ng s6�12, ��7ng s6�9,

��7ng s6�8 ")�cao nguyên Bôlôven ; Trung, ���F)o ��$c coi 0)�nh�ng �#a +)n

�Cc bi*t quan �A1ng v�chi�n l�$c N�u �:�m�t nh�ng �#a +)n %)y �ông D��ng có

th:�+#�c t 0)m �ôi. Tr��c khi ")o ��a khô, Nava ���t@�ch�c ��i Trung F)o m�t b��

��y ,�'�huy th6ng nh�t, ")�t�ng thêm l3c l�$ng cho chi�n tr�7ng %)y.

Ngay t��cu6i ���ng 11 n�m 1953, �#ch ���9��t hi*n m�t l3c l�$ng l�n b����i ta

�ang ti�n v�h��ng Trung F)o. P&)y 1 ���ng 12, Nava v�i "��ABt binh �I)n c�

��ng s6�2 (GM 2) tb���ng bYng B c B� ")o +#t ,�c cba %&Q�hai �'nh: Kh�m Mu�n

")�rd"d%d��Ut, ,�2�y�u 0)�ba con ��7ng s6�8, s6�9, ")�s6�12 n6i lin Vi*t Nam v�i

Page 38: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Trung F)o. �#ch phân ��n binh l3c 0)��iu ��ng m�ng cho ta. Tuy nhiên, �#nh s�m

��9�Eng 8W�gây nh�ng ��-�kh�n cho ta khi kh;i ��u chi�n H#ch.

Quy�t �#nh m;�m�t mCt tr�n ; Trung, ���F)o trong �ông Xuân %)y, ,�Bng ta ���

,�1n �Bng khu v3c xung y�u �)��#ch không th:�+Z. Tôi theo HQi t�ng %&)y b��c

�i ,2a ,�nh quân theo nh�ng l���A.nh ���c nhau. N�u bây gi7, ph6i h$p v�i Tây

B c, m�t cu�c ti�n công ���c ��ng th7i n@�ra ��i Trung F)o ��o ��$c �p l3c ��nh,

ch c ch n Na va 8W�9��i ti�p �Gc phân ��n l3c l�$ng c� ��ng v�h��ng'' %)y.

Trinh 8�t ,2a ta ; �i*n Biên N�2��)ng %&)y +�o ,�o v: �#nh ti�p �Gc ����thêm H��

ng�7i, H��"5���4, ")�r�t nhiu dây ��Up gai. !�Bng A�o ri�t sba ch�a sân bay. !�c

t��ng 0Dnh N��p tuyên b6�cu�c %��y H��xu6ng �i*n Biên N�2�"không 9��i 0)�m�t

cu�c %��y H��bi*t �4ch nh� ; F�ng S�n, �ây 0)�kh;i ��u m�t cu�c ti�n công quy

mô...". ���,-�nh�ng d�u hi*u �#ch �ang xây d3ng ; �i*n Biên N�2�m�t t�p �I)n

c���i:m v�i quy mô l�n h�n nhiu so v�i P)�_�n.

���tu�n ���ng 12 n�m 1953, B� !�4nh �A#�quy�t �#nh ,�1n �i*n Biên N�2�0)m

�i:m quy�t chi�n chi�n l�$c trong �ông Xuân 1953-1954. ��ng 2y chi�n H#ch

��$c ,�'��#nh g�m ,�c anh: �I)ng V�n Th�i, Tham m�u tr�;ng, Lê Liêm, !�2�

nhi*m !�4nh �A#, �Cng Kim Giang, !�2�nhi*m Cung c�p, tôi 0)� 4�th� ��ng 2y

kiêm !�'�huy tr�;ng chi�n H#ch. ��i �I)n 312, tr��c �-�vXn gi�u �.nh ; m�t khu

r�ng &=)���i Yên �i quân �#ch không sao 9��t hi*n, ��$c l*nh ti�n g�p lên Tây

B�c.

P&)y 20 ���ng 12 n�m 1953, b��t� l*nh ��i �I)n 351 ")�,�c trung �I)n tr�;ng l3u

9��o 105, cao L��9��o ��$c tri*u t�p lên B� �:�nh�n l*nh. Tôi tr3c ti�p trao nhi*m

"G�cho ��i �I)n: "<A1ng 9��o ra tr�n l�n ��u 8W�gCp nhiKu ��-�kh�n l�n. Tr��c

m�t, 9��i +�o ��m an �I)n ")�tuy*t �6i +4�m�t trong �)nh quân. ��a ��$c ng�7i

Page 39: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

")�xe, 9��o t�i �4ch an �I)n, coi nh� ��t 60% th ng l$i". !�'�m�t %&)y sau khi

nh�n l*nh, ,��hai ��n "#�l3u 9��o ")�cao 9��o ���lên ��7ng.

P&)y 21 ���ng 12 n�m 1953, trung �I)n 36 ,2a 308 ���có mCt ; Pom F-t, g�p ABt

t@�ch�c m�t ,�i ch6t chCn con ��7ng t���i*n Biên N�2�sang Th�$ng F)o. S3�,-�

mCt m�t ��n "#����tham gia tiêu di*t hai binh �I)n L�pagi� (Lepage) ")�_�c tông

(Charton) trong chi�n H#ch Biên Gi�i, trên con ��7ng hi:m y�u tb�M�7ng Thanh

�i Tây Trang, 8W�không cho 9�Up quân �#ch dK�H)ng v�$t qua.

<�i Trung F)o, nh�ng c�nh quân ")��)ng "�n dân công ,2a ta ���không 01t qua

m�t quân �#ch. T��ng Bu6cgun (Bourgound), t� l*nh m�i ; min Trung �ông

D��ng, b6��A4�ba ,Gm 9�Eng ��2�nhYm +#t ,�c cba %&Q�9�4a �ông. M�t ,Gm ; khu

v3c Pd9U, C�m C�t, F�c Sao trên ��7ng s6�8, g�m ti:u �I)n Tao s6�9 ")�m�t ��i

��i 9��o 105. M�t ,Gm ; ^d%d9�)o, P�I��dA�t trên ��7ng s6�12, g�m hai ti:u

�I)n b��binh Ma r6c, m�t ti:u �I)n b��binh Angiêri ")�m�t ti:u �I)n 9��o 105.

M�t ,Gm ; N�m Thun, ,-�ti:u �I)n b��binh c� gi�i Xpahi (Spahis) s6�6�0)m l3c

l�$ng d3�+#.

B� ,�'�huy liên quân F)o - Vi*t ��ra trong k���I�ch �$t 1, ti�n công ,Gm c���i:m

9�Eng ng3�then ch6t trên ��7ng s6�12. L3c l�$ng sb�HGng 0)�hai trung �I)n. Ta 8W�

H�ng chi�n thu�t ��nh �i:m di*t vi*n. Trung �I)n 66 ��nh c���i:m >G�J=�,

^d%d9�)o. Trung �I)n 101 9�Gc �4ch ��nh vi*n trên ��7ng s6�12 ST�ng gi�a <�)�

Khoc ")�^d%d9�)o. Ti�p �-, hai ��n "#�8W�theo ��7ng 12 ��nh v�P�I��dA�t &=�i

9�-ng 9�4a �ông �'nh Kh�m Mu�n.

h��ng th��y�u ,2a chi�n H#ch, m�t ti:u �I)n ,2a trung �I)n 101 ")�b����i +�n

��nh Pd9U, F�c Sao, C�m C�t Sau �-�9��t tri:n theo �AGc ��7ng s6�8, ��nh xu6ng

��7ng 12.

Page 40: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!�ng 0Bc, ti:u �I)n 436�,2a trung �I)n 101, �5i ��1c sâu ,2a chi�n H#ch, ��nh

xu6ng ���F)o, ��o +)n ��p cho l3c l�$ng l�n ,2a ta 9��t tri:n xu6ng 9�4a nam.

Trung �I)n 18 (thi�u m�t ti:u �I)n) ph6i h$p v�i l3c l�$ng "5�trang .nh <A#�

Thiên ��nh �#ch ; ��7ng s6�9 -�lT�ng <A#, ,�t ��t tuy�n giao thông chi�n l�$c �)�

P)ng - Hu��- �ông �)�-�rd"d%d��Ut, ti�p �-, 9��t tri:n theo ��7ng s6�9 sang

��nh �#ch ; Trung, ���F)o. Theo k���I�ch, %&)y 23 %��ng 12, trung �I)n 66 n@�

8Bng ti�n công c���i:m >G�J=�, ^d%d9�)o m;��)n chi�n H#ch. Nh�ng m�t s3�

vi*c b�t ng7����L�y ra.

_�ng %&)y 20, �I)n ,�n b��tr�ng �I)n 101 do trung �I)n tr�;ng Tr�n V�n )nh

")�,�4nh 2y �I)ng V�n <��i dXn ��u, �i trinh 8�t th3c �#a trên ��7ng 12 �.m n�i

b6��A4�tr�n �#a 9�Gc �4ch ��nh vi*n. T�i su6i N�m On, �I)n ,�n b��,��m �A�n v�i

m�t �I�n �#ch �ang 0�ng 8Gc trong "�ng. Cu�c tao ng��bi�n diKn ra r�t ,�-ng "�nh.

Ta b t s6ng m�t viên ��i By ,�ng v�i b6n 04nh âu Phi. 1n %)y khai 9�-ng thu�c

,Gm 9�Eng ��2�trên ��7ng s6�12 Qua l7i viên ��i By ta bi�t ,�ch �ây b6n hôm,

ti:u �I)n c� ��ng Angiêri s6�27 (27c�BTA) ")�m�t ��i ��i 9��o 105 t��<�)�\�ac,

P�I��dA�t ���lên �ây xây d3ng thêm m�t c���i:m ; khu v3c c�u Kh�m He, binh

�I)n c� ��ng s6�2�,5ng m�i thi�t l�p m�t s;�,�'�huy ; g�n c�u Kha Ma trên

��7ng s6�12.

Th7i c� ���xu�t hi*n. Quân �#ch m�i t�i ,En ��ng chân ch�a v�ng. Trung �I)n

tr�;ng 101 ��nh �i*n +�o ,�o b��,�'�huy . liên quân, ")���%&�#�cho khuy:n t��

nhi*m "G�9�Gc �4ch sang kh(n tr��ng t�p �4ch tiêu di*t ti:u �I)n âu Phi ; c���i:m

Kh�m He. ��%&�#�,2a trung �I)n. ��$c b��,�'�huy ch�p thu�n.

S3�thay �@i nhi*m "G�0)m n�c 0Eng ,�n b�, chi�n 8D. >1i .ng�7i ��$c l*nh +Z�0�i

trang +#�nCng ")�l�p t�c lên ��7ng. Trung ��i trinh 8�t ")�m�t ��i ��i b��binh �i

Page 41: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��u m;���7ng. !�n b��,�'�huy trung �I)n ")�,�c ti:u �I)n tr�;ng ,�ng �i v�i

phân ��i trinh 8�t �:��#p th7i ���quy�t tâm chi�n ��u. K���I�ch tiêu di*t Kh�m Hc

��$c �.nh ��)nh ngay trên H1c ��7ng. !�c ��n "#�do ,�c c�p 9�-�,�'�huy �)nh

quân n6i theo. Xu6ng t�i phân �co Phuâc, ��i ��i �i ��u gCp m�t �I�n âu Phi ch6t

chCn trên m�t ST����i ven ��7ng. ��n "#�l�p t�c �.nh ��)nh th��bao vây, n@�8Bng

ti�n công. Quân �#ch h6t �I�ng +Z�,��y. Tr7i '' v�a t6i, trung �I)n ra t�i ��7ng

12. !5ng 0Bc �-�nh�ng tên �#ch ��I�t ch�t ; su6i N�m On ")��co Ph c ,��y v�c��

�i:m Kh�m Hc mang theo tin d��s3�xu�t hi*n b�t ng7�,2a Vi*t Minh. 1n ,�'�huy

c���i:m ra l*nh +�o ��ng ")���Bc quân h6i ���t�ng c�7ng b6�tr4�9�Eng ��2.

Không �:�cho quân �#ch ,-�th7i gian chu(n +#��6i 9�-, �êm %&)y 21����ng 12,

trung �I)n 101�+4�m�t ti�p c�n �Gc tiêu ")�n@�8Bng ti�n công. C���i:m r�ng, l3c

l�$ng �#ch �ông d3a ")o công s3�ngoan c6�ch6ng c3.

C�c phân ��i hi*p ��ng �Bng theo k���I�ch, ��1c sâu ")o gi�a ��n �#ch r�i �Za

r�ng chia c t �#ch, ph6i h$p trong ��nh ra, %&I)i ��nh ")o: G�n 8�ng, tr�n ��nh

k�t ��Bc. H�u h�t binh lính thu�c ti:u �I)n Angiêri s6�27 ")���i ��i 9��o 105 ly +#�

tiêu di*t. Ta thu ; Kh�m Hc nhiu "5���4, quân trung quân .HGng, trong �-�,-�4

kh(u 10 nguy*n "an ,�ng v�i m�t %&)n viên ��n 9��o.

Nh�ng ng�7i chi�n ���ng ch�a ai ng7�t�i 0)�s6���n 9��o chi�n l$i ph�m %)y m�t

th7i gian sau �-�8W�xu�t hi*n ; mCt tr�n �i*n Biên N�2�trong nh�ng %&)y 9��o ta

�-i ��n tr�m �A1ng. Hai gi7�sau, m�t ��i ��i lính Mar6c t��^d%d9�)o xu6ng c�u

vi*n, 01t ")o tr�n �#a trung �I)n +#�tiêu di*t &1n. Th�a th ng, trung �I)n ti�n công

ti�p "#��A4�Kha Ma, tiêu di*t ti:u �I)n Mar6c v�a t�i chi�m �-ng.

�êm %&)y 23 ���ng 12, theo k���I�ch, trung �I)n 66 m;�cu�c ti�n công ")o khu

73c then ch6t ; Trung F)o: ,Gm c���i:m >G�J=�, Banaph)o. Nh�ng chi�n th ng

Page 42: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,2a ta ; Kh�m He, Kha Ma ���0)m cho quân �#ch ; ,��hai n�i %)y ABt ,��y. Cu�c

công ��n bi�n ��)nh truy �4ch.

Trung �I)n c t ��7ng r�ng, v�$t sông, b�t �#p quân �#ch ; %&��ba Nacacham, tiêu

di*t m�t s6. M�t ti:u �I)n Mar6c t��^d%d9�)o ABt v, ,�ng m�t ��i ��i %&Gy F)o

,��y ")o ��n Pa Cu�i, d3a ")o công s3��6i 9�-. 66 ti�n công ��n Pa Cu�i, ��nh

thi*t ��i nCng ti:u �I)n Mar6c ")���i ��i %&Gy F)o ��i �ây. T��ng Bu6cgun v�i

nh�ng l3c l�$ng ; A�i A�c ���không th:�ng�n chCn nh�ng �$t ti�n công ,2a ta.

!5ng trong hai %&)y 23 ")�24, m�t ��n "#�b����i ta ")�b����i +�n ti�n công F�i

Sao, C�m C�t, di*t m�t 0I�t "#��A4�H1n ��7ng s6�12, &=�i 9�-ng ��#�L��P�I��dA�t,

ti�n ")o <�)�\�ac. <I)n �'nh Kh�m Mu�n v�i 40.000 kilô�Ut vuông ")��)ng ,�Gc

"�n dân ��$c &=�i 9�-ng. !�ng 0Bc trên mCt tr�n �i*n Biên N�2�ta ch6t chCn ��$c

quân �#ch ; Pom F-t, tin vui t��mCt tr�n Trung F)o d�n d�p bay v. N�Eng tuy�n

Trung F)o tan vV. Tr��c �.nh th���ông D��ng +#�c t 0)m �ôi", Nava v�i �iu thêm

m�t binh �I)n c� ��ng ")�m�t binh �I)n không v�n t����ng bYng Bâc B� ")o, t@�

ch�c Xên, nYm trên ��7ng s6�9 g�n rd"d%d��Ut, ��)nh m�t t�p �I)n c���i:m v�i

10 ti:u �I)n.

Cu6i ���ng 12 n�m 1953, quân �#ch ; Trung F)o ���lên t�i 26 ti:u �I)n, tr;���)nh

n�i t�p trung quân l�n th��ba trên chi�n tr�7ng �ông D��ng. !�'�trong �$t 1

chi�n H#ch, l3c l�$ng ,2a ta ")�+�n ; Trung F)o ���0)m ��$c nh�ng �iu v�$t d3�

ki�n. 50.000 dân công ,�c �'nh t��Ngh*�An tr;�")o ���,�ng b����i lên ��7ng qua

n��c +�n 9�Gc "G�chi�n H#ch. Ta sW ,En nh�ng b�t ng7����c H)nh cho quân �#ch ;

Trung ")����F)o. Nava ���bu�t 9��i phân ��n kh6i c� ��ng ra ba n�i: ��ng bYng

B c B�, Tây B c, ")�Trung F)o.

<�i �i*n Biên N�2, m�t t�p �I)n c���i:m ���xu�t hi*n, ,��y su6t chiu H)i ,�nh

Page 43: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��ng M�7ng Thanh, hai bên b7�sông N�m R�m. V�sau ta m�i bi�t 0)�%&)y 3

���ng 12 n�m 1953 Nava ���quy�t �#nh "ch�p nh�n chi�n ��u'' ; �i*n Biên N�2.

Ph��ng Tây coi �ây 0)�m�t s3�chuy:n h��ng ,-��4nh chi�n l�$c ,2a Nava, ".��i*n

Biên N�2�không nYm trong k���I�ch ��a khô 1953 - 1954. Ta 8W�,-�H#p tr;�0�i

nh�n LUt %)y.

Cu�c chi�n �ông Xuân 1953 - 1954 ���,-�b��c kh;i ��u thu�n l$i. M�t ph�n ba

l3c l�$ng c� ��ng ,2a �#ch ; ��ng bYng ���phân ��n. R�i �ây khi mCt tr�n Tây

Nguyên m;�ra, �#ch 8W�. ,En 9��i ti�p �Gc phân ��n. Không ,En 9��i b�n kho�n

nhiu v�m�t cu�c ti�n công l�n nh m va''o c�n c���#a ���ng chi�n ,2a ta. Tôi lên

Khui <�t ,�)o �o tr��c khi lên ��7ng �i chi�n H#ch. �c �Zi:

- ChB��i xa nh� v�y, ,�'���o ,�c chi�n tr�7ng ,-�&.�tr;�%&�i không?

-�!�c ��ng ,�4�T@ng tham m�u 9�-, N�-�,�2�nhi*m T@ng ,Gc !�4nh �A#��u ���,-�

mCt trên �-. _W�t@�ch�c c� quan tin ph��ng ,2a B� T@ng t� l*nh �:�,�'���o chi�n

tr�7ng �I)n qu6c, k:�,��b����i �.nh nguy*n ; F)o ")�Campuchia. Anh NguyKn !�4�

Thanh ")�anh V�n Ti�n n5ng ; 0�i khu c�n c�, 9�G��A�ch mCt tr�n ��ng bang B c

B�. !�'�tr;�%&�i 0)�; xa, khi có v�n ��quan �A1ng ")�c�p thi�t, ��-�xin O�ki�n ,2a

�u ")�B� !�4nh �A#.

- T@ng t� l*nh ra mCt tr�n, "T��ng quân ��i %&I�i", Trao cho ,�B��I)n quyn. Có

v�n ��&.���-�kh�n, +)n th6ng nh�t trong ��ng 2y, th6ng nh�t v�i c6�v�n ��.�c��

quy�t �#nh, r�i�+�o ,�o sau.

Khi chia tay, �c nh c:

- Tr�n %)y r�t quan �A1ng, 9��i ��nh cho th ng. Ch c th ng m�i ��nh, không ch c

th ng không ��nh.

Tôi ,�m th�y �A�ch nhi*m l�n %)y r�t nCng. P&)y 5 ���ng 1 n�m 1954, tôi ")�m�t

Page 44: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

b��ph�n c� quan ,�'�huy %�a�lên ��7ng �i Tây B c. !�ng �i, có ��ng ,�4�Vi Qu6c

Thanh, Tr�;ng �I)n C6 v�n quân s3�Trung Qu6c.

Ch� ng 3

�esNG RA MtT TRuN

Sau khi chi�n tranh �ông D��ng k�t ��Bc, m�t câu �Zi ��$c �Ct ra: “<�i sao 0�i ,-��i*n Biên N�2?". Nh�ng ng�7i tr3c ti�p dinh 04u ��n s3�ki*n, t��t@ng th6ng, ��2�t��ng, t@ng ,�'�huy, nh�ng 8D�quan trên chi�n tr�7ng, ��n nh�ng %�)�sb��1c, nh�ng 9�-ng viên ���,-�nhiu n�m theo HQi chi�n tranh �ông D��ng... ���,- nhiu O�ki�n &=�i ��p gi6ng nhau, ")����c nhau. N�u coi �i*n Biên N�2�0)�chung ,Gc m�t cu�c chi�n tranh xâm l�$c l[i th7i, ��.�v�n �������$c &=�i quy�t. Nh�ng ".�sao �ôi bên tham chi�n b[ng d�ng �Uo t�i m�t "�ng ��t xa xôi không �#nh tr��c, �:�lao ")o cu�c chi�n ��u s6ng ,En, quy�t �#nh ��)nh +�i ,2a chi�n tranh, ��.�,5ng nên 0)m AQ�m�t �ôi �iu, mCc H��t�t ,��t�i gi7�không ,En &.�0)�+4�m�t. Có th:�%-i ng�7i khai sinh ra "chi�n l�$c con %�4m" �ông D��ng 0)�Xal�ng. Xal�ng không 9��i 0)�m�t t@ng ,�'�huy n@i b�t trong chi�n tranh �ông D��ng, không &=)nh ��$c nhiu uy �4n, ,5ng nh� gây nhiu tranh ,�i, nh�ng 0�i 0)�ng�7i ,�'�huy g n +-�nhiu nh�t v�i chi�n tr�;ng, �A�i qua nhiu th�ng tr�m trong cu�c chi�n. Xal�ng không ,-�8�ng ki�n &.�l�n nhYm &=)nh th ng l$i cu6i ,�ng, nh�ng 0�i bi�t �A.��I�n s3�thua tr�n bYng nh�ng &=�i 9��p �#p th7i. Xal�ng am t�7ng ��t n��c, con ng�7i ")��#ch ��2�h�n t�t ,��nh�ng t@ng ''.�'�huy ���c danh ti�ng, �)i ba l[i 0�c h�n. !�4nh s3�xu�t hi*n t�p �I)n c���i:m ; P)�_�n, Tây Bâc n�m 1952, ���chCn cu�c ti�n công &=)nh th ng l$i �A1n "an trong chi�n H#ch ,2a ta. Xal�ng ���0)m �Bng''vi*c c�n 0)m ")o th7i �i:m, �:�c�u "�n ")�cân bYng 0�i �.nh �.nh trong 0Bc �I)n b��l3c l�$ng quân N��p ; Tây B c ��ng tr��c nguy c� +#�tiêu di*t. Nh�ng ,5ng t�i 0Bc Xal�ng 9��i ra �i. !�4nh 9�2�N��p không c�n m�t t@ng ,�'�huy ,-�����n�ng �Uo H)i cu�c chi�n. !�i %�)�c�m quyn N��p c�n 0)�m�t chi�n th ng l�n �:��.m m�t k�t ��Bc ,-�l$i. Xal�ng không ,-�tham "1ng 0)m �iu %)y. Rõ A)ng không 9��i Xal�ng ra �i không �:�0�i &.�cho ng�7i k��nhi*m. N��p, ,-�nh�ng ng�7i Hc�+'u chi�n l�$c con %�4m, ,�'�th�y ; %-�tính 9�Eng ng3�bi ��ng. Nava bi�t ��nh &=���Bng vai �AE�,2a t�p �I)n c���i:m trong t��ng quan l3c l�$ng

Page 45: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

0Bc %)y. Ng�7i ta không th:��.m ,�ch %)o h�u hi*u h�n �:��6i 9�-�v�i nh�ng chi�n H#ch ti�n công ; "�ng r�ng %Bi. Nh�ng t�p �I)n c���i:m P)�_�n ���không ng�n ��$c Vi*t Minh &=�i 9�-ng S�m N�a ? H�i ch�ng Th�$ng F)o, trong �-�,-�kinh �ô Luông Phab�ng, luôn luôn��m �nh Nava. N�u ,��min C3c B c �ông D��ng ��$c &=�i 9�-ng 8W�0)�m�t nguy c� l�n cho cu�c chi�n tranh. Nó 8W�mang 0�i nh�ng �nh h�;ng chinh �A#�tai ��i, ".�n��c N��p b�t l3c trong vi*t +�o v*�,�c qu6c gia liên k�t. Xal�ng ,5ng ���%&�D�t�i �iu %)y, ")��.m ra m�t l6i ��I�t: �-�0)�di chuy:n t�p �I)n cb��i:m ; P)�_�n lên �i*n Biên N�2. !�nh ��ng 9�.�nhiêu l�n nh�t ; Tây B c, nYm ,�ch biên gi�i Vi*t -�F)o 13 kilô�Ut, chmh 0)�n�i ,-�����n�ng chCn ��ng con ��7ng nh�ng ��i �I)n ,�2�l3c Vi*t Minh ti�n v�kinh �ô F)o. Xal�ng ���%-i suy %&�D�,2a �.nh v�i Nava. Cônhi, t� l*nh B c B�, nhi*t li*t ��n ��ng O�ki�n %)y. Cônhi nh�n ��nh: P)�_�n không có v# �A4�chi�n l�$c, ,�'�0)�m�t “v3c th/m nu6t ,�c ti:u �I)n", ,En �i*n Biên N�2�0)�m�t c�n c��b��binh - không quân (base dUroterrestre) 0O�t�;ng, 0)�"chi�c ,�.a ��I�" ,2a Th�$ng F)o. N�Eng %�.�,2a T@ng ,�'�huy ,En b@�sung thêm nh�ng nh�n �#nh: �.nh �A�ng ph��ng ti*n ti�p t��hi*n th7i ,2a Vi*t Minh không cho 9�Up quân �I)n ��c chi�n �I�t ��ng ��i m�t "�ng th�$ng du %&�co ST��xa c�n c�, ")�s3�,-�mCt m�t trung tâm �����ng ; �i*n Biên N�2�cho 9�Up quân ��n tAB�d! ��n ��Zi x��<��i bYng ��7ng b��trong �I)n ,�nh c�n thi�t, �iu �)�P)�_�n không th:�có... Nava l ng nghe m�t ,�ch th�n �A1ng. Trong k���I�ch Nava �*��A.nh !�4nh 9�2�N��p, chi�m �-ng �i*n Biên Phu �����$c ��c�p t�i nh� m�t &=�i 9��p trong tr�7ng h$p 9��i +�o v*�n��c F)o. �:�th3c hi*n, Nava yêu c�u ��$c c�p thêm ng�7i ")�ph��ng ti*n. !�4nh 9�2�N��p không �A��l7i v��iu %)y khi thông qua k���I�ch, ,�'�".�ngân ST?�N��p, nh� l7i b��tr�;ng <)i ,�4nh: "Không ,-�m�t xu cho k���I�ch Nava". Nava yêu c�u ,�4nh 9�2�9��i ,-�m�t v�n +�n v�v�n ��+�o v*�n��c F)o. Nava ,5ng nhiu l�n ��Bc &=Gc ,�4nh 9�2�gbi thêm quân t�ng vi*n ")�"5���4, �Cc bi*t 0)���y bay. Nh�ng không ,-�h�i âm. P&)y 22 ���ng 10 n�m 1953, n��c 9��p �O�v�i <�2�t��ng F)o Xuvana Phuma m�t hi*p ��c kh/ng �#nh quyn ��c l�p ,2a F)o trong Liên bang �ông D��ng. Nava cho rYng �.nh không th:���I�i ���c nhi*m "G�+�o v*�m�t qu6c gia liên k�t: Nh�ng %&)y 13 ���ng 11 n�m 1953, !�4nh 9�2�N��p trong cu�c �1p H�i ��ng Qu6c 9�Eng ���quy�t �#nh ,�'���#�cho Nava: "��y �iu ,�'nh k���I�ch v�i nh�ng ph��ng'' ti*n hi*n ,-". L�n ��u, Nava ��$c ,�'���#�AQ�bYng gi�y t7��Gc tiêu n��c N��p �ang theo �u@i ��i �ông D��ng 0)�"��a �#ch ��2�t�i ch[�nh�n ra �1�không ,-�����n�ng &=)nh m�t ���ng l7i v�quân s3". Không hi:u ".�0O�do %)o Nava ,�'�nh�n ��$c ,�'���#�%)y ")o %&)y 4 th�ng 12 n�m 1953, khi ���%Um nh�ng l3c

Page 46: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

l�$ng tinh nhu*�nh�t ,2a quân viKn chinh xu6ng �i*n Biên N�2, ")����ra quy�t �#nh "ch�p nh�n phi�n ��u'' ; �ây. Trong h�i �O�,2a �.nh, <�2�t��ng N��p Lanien (Joseph Lanieo khang �#nh 0)�Nava ���nh�n ��$c ,�'���#�"tr�ng tr�7ng h$p c�n thi�t ��.�+Z�''F)o" t�����tu�n ���ng 7, ")�dXn ch�ng �iu �-������$c ghi trong biên +�n phiên �1p H�i ��ng Qu6c 9�Eng %&)y 24 ���ng 7 n�m 1953. P��va ���l�p t�c 9��n +�c: "tr��c khi �1c cu6n 8�ch ,2a Lanien, ông ta không h�bi�t ,-�t�n ��i m�t biên +�n nh� v�y" ! Theo m�t s6�%�)�sb��1c N��p, c� quan tham m�u N��p ���9��t hi*n t��cu6i ���ng 10 n�m 1953 nh�ng �I�t ��ng chu(n +#�,2a ta nh m ")o Lai Châu, ")���i �I)n 316 �AB�ST�n ; 9�4a nam �Ea .nh chu(n +#�ti�n lên x� <��i t��%&)y 15 ���ng 10 n�m 1953, 8W�,-�mCt ; Tu�n J=�o ")o ��I�ng t��%&)y 7 ��n %&)y 10 ���ng 11 n�m 1953. H1 mu6n ch�ng minh có nh�ng 0O�do dXn Nava t�i cu�c �)nh binh ��i ly. �ây ,�'�0)�s3�suy diKn sau khi ,�c bi�n c6����L�y ra. !�Bng không có c� s;�trong th3c tiKn. h)o th7i gian %)y k���I�ch �ông Xuân 1953-1954 ,2a ta ,En ch�a tri:n khai. h)�tr��c khi Nava cho quân %��y ���xu6ng �i*n Biên N�2, ta ch�a ,-�O��#nh ��a nhiu ��i �I)n lên Tây B c. Th3c ra, khi quy�t �#nh ��a quân chi�m �i*n Biên N�2, Nava ch�a h�bi�t &.�v�nh�ng O����quân s3�,2a ta trong �ông Xuân 1953-1954. V�i nh�ng v�n +�n �����$c công b�, ,�Bng ta bi�t %&)y 2 ���ng 11 n�m 1953, Nava ���,�'���#�cho Cônhi t��%&)y 15 ��n %&)y 20 ���ng 11, ch�m nh�t 0)�%&)y 1 ���ng 12, 9��i ��nh chi�m �i*n Biên N�2��:�thi�t l�p m�t �i:m ng�n chCn +�o v*�cho Th�$ng F)o. �ây ,�'�0)�m�t �)nh ��ng d3�9�Eng, nhYm chc ch;�cho Lai Châu ")�Th�$ng F)o ��Zi +#�uy hi�p, ")�n m l�y s6�0Ba &�o ��ng k:�trên ,�nh ��ng M�7ng Thanh ,-�th:�01t ")o tay �6i ph��ng. Nó không h�liên quan &.�t�i nh�ng tin t�c v�m�t cu�c ti�n công ,2a ta lên Tây B c. !�4nh Nava ���vi�t trong h�i �O�,2a �.nh: ''H�i 18 gi7�15 9�Bt %&)y 20 ���ng 11 n�m 1953 m�t b�c �i*n m�t cho bi�t ��i �I)n 316 �)nh quân lên Tây �c uy hi�p ��nh Lai Châu. Tôi quy�t �#nh m�t �)nh ��ng chi�m �i*n Biên N�2... �:�+�o v*�Luông Phnh�ng n�u không ")i tu�n n�a n�i �ây 8W�r�t nguy hi:m". �iu �-�ch�ng minh tr��c %&)y 20, Nava ch�a bi�t &.�v�cu�c �)nh quân ,2a 316 lên Tây B�c. Trong th3c t�, t��sau chi�n H#ch Tây B c cu6i n�m 1952, ��i b��ph�n ,2a 316 (hai trung �I)n) ch�a h�r7i ��Zi �#a +)n %)y. h)��iu Nava ���vi�t ,5ng không �I)n �I)n 0)�s3�th�t. Không 9��i ��i t�i 18 gi7�15 9�Bt %&)y 20 ���ng 11, khi ��$c +�o ,�o 316 �ang �)nh quân lên Tây B c, Nava m�i ,-�quy�t �#nh ��nh chi�m �i*n Biên N�2�! Nh� %-i ; trên, Nava ���,-�quy�t �#nh %)y t��%&)y 2 ���ng 1 1 . Cu�c �)nh binh ��i ly ,�'���$c th3c hi*n ")o %&)y 19 ���ng 11 ".�,-�m�t s6�0O�do.

Page 47: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!�2�tr��ng ,2a Nava ngay t����u ���v�p 9��i s3�9��n �ng ����gay &�t ,2a c� quan tham m�u B�c B� d��i quyn Cônhi. ��i ���Baxtiani (Bastiani), tham m�a tr�;ng l3c l�$ng trên b��B c Vi*t Nam, �#ch li*t 9��n �ôi chi�m �-ng �i*n Biên N�2. ông ta cho rYng: " ��t n��c %)y, không th:�ng�n chCn m�t h��ng �i. �ó 0)�m�t khái ni*m châu âu không ,-�&=���A#�&.�; �ây. Ng�7i Vi*t �i ���p n�i. Ta th�y AQ��iu �-�; ��ng bYng". T��ng �7�xô (Dechaux), t� l*nh không quân B c B�, �Cc bi*t l�u O�nh�ng ��-�kh�n v�+�o ��m ti�p t��cho �i*n Biên N�2, ".�th7i ti�t th�t th�7ng ; Tây B c Vi*t Nam trong ��a �ông. h)�,�4nh Cônhi, ng�7i �����nh &=���i*n Biên N�2�0)�chi�c ch.a ��-a +�o v*�Th�$ng F)o, 8W�h[�tr$�cho Lai Châu khi +#�ti�n công, 0Bc %)y ,5ng 9��n �6i ��nh chi�m �i*n Biên N�2. S3�thay �@i ,2a Cônhi 0)��iu dK�hi:u. Cônhi lo chi�n H#ch ��nh chi�m ba �'nh t3�do ; Liên khu 5 ,2a t@ng�,�'�huy 8W�l�y �i ; ��ng bYng nhiu ti:u �I)n, không mu6n m�t thêm m�t s6�ti:u �I)n n�a ")o �i*n Biên N�2, trong khi b6n ��i �I)n ,�2�l3c ,2a �6i ph��ng vXn th�a r7i nh�ng cba %&Q�chung quanh ��ng bYng. P&)y 17 ���ng 11 n�m 1953, Nava t��_)i JEn ra �)�N�i ,�ng v�i >�c Gi ckê (Marc Jacket), B� tr�;ng ,�#u �A�ch nhi*m v��iu �)nh chi�n tranh, ")�Mô A4t �7�gi�ng (Mauricc De)ean), Cao 2y, �:�quy�t �#nh l�n cu6i v�cu�c �)nh binh Castor ��nh chi�m �i*n Biên N�2. !�c t��ng tr3c ti�p thi �)nh nhi*m "G: Gin, �7�xô, >�t xông (Masson) vXn ti�p �Gc nêu nh�ng 0O�do v�chi�n thu�t, �?�thu�t 9��n �t)i cu�c �)nh binh. Riêng Cônhi, tr��c �-�����A.nh riêng v�i Nava m�t t�p nh�ng phi�u 9��n �6i ,2a c� quan tham m�u d��i quyn �.nh, gi��im lCng. Cu6i ,�ng, Nava vXn &=)nh quyn quy�t �#nh. Trong ,�c %&)y 20, 21, 22 ���ng 11 n�m 1953, 8�u ti:u �I)n H����$c %Um xu6ng �i*n Biên N�2. Cu�c �)nh binh �)�b��tham m�u ,2a Cônhi lo lâng ���không gCp tr;�%&�i l�n, mCc H��cu�c �1�8Bng v�i nh�ng ��n "#�,2a trung �I)n 148 �ang luy*n t�p trên ,�nh ��ng M�7ng Thanh ���diKn ra su6t m�t %&)y, 0)m quân H��ch�t ")�+#�th��ng trên m�t tr�m ng�7i. P&)y 26 ���ng 11, Cônhi công b6�O��#nh "ti�n �)nh chi�n ��u 9�Eng ng3�ch6ng 0�i �g�����trong khu tam &=�c �i*n Biên N�2�- Lai Châu - Tu�n J=�o, trung tâm �����ng 8W�0)��i*n Biên N�2''. V�i nh�ng kinh nghi*m th3c t��trên chi�n tr�7ng, Cônhi ���,-�0O�khi s�m %&�D�t�i m�t tr�n ��nh 9�Eng ng3�8W�diKn ra ; Tây B c. Cu�c �)nh binh ��i ly không &=Bp cho Lai Châu ��ng v�ng, ,5ng không c�u "�n ��$c s6�ph�n binh �I)n bi*t �4ch không v�n h[n h$p. Binh 04nh N��p ���quen v�i nh�ng công vi*c 9��i 0)m khi ��ng chân trên m�t "�ng ��t �����#ch. Sân bay M�7ng Thanh ��$c l�p thêm nh�ng t�m ghi s t cho ��y bay v�n ��i ��ng nCng ���,�nh. Nh�ng trung tâm �����ng n6i nhau �1c lên. M�t t�p �I)n c���i:m m�i ���

Page 48: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nhanh ,�-ng �.nh ��)nh. Nh�ng hai ��i �I)n ,�2�l3c ,2a ta ,5ng nhanh ,�-ng xu�t hi*n chung quanh �i*n Biên N�2. P&)y 3����ng 12 n�m 1953, Nava tuyên b6�ch�p nh�n chi�n ��u ; �i*n Biên N�2. Ng)y 5 ���ng 12, Cônhi quy�t �#nh l3c l�$ng ; �i*n Biên N�2�")�; Lai Châu ABt v�8W���$c th6ng nh�t ��)nh "Binh �I)n ��c chi�n ; Tây B c" (G.O.N.O.)I d��i m�t s3�,�'�huy chung. Gin, ,�'�huy cu�c �)nh binh ��i ly v6n 0)�m�t 8D quan H�, th�y �.nh không ��4ch h$p v�i nhi*m "G, ��%&�#���$c thay th�. P&)y 7����ng 12, �7�!�txt�ri ��$c Cônhi ")�Nava ,�'��#nh ,�'�huy t�p �I)n c���i:m, chu(n +#����ng ��u v�i m�t cu�c ti�n công. P&)y 10 ���ng 12 n�m 1953, l3c l�$ng �#ch ; �i*n Biên N�2����0)�10 ti:u �I)n, P&)y 12 ���ng 12, Nava b t ��u %&�D�8W�có m�t cu�c chi�n ; �i*n Biên N�2, quy�t �#nh 9��i ��a chi�n xa lên �ây, ,5ng nh� b6��A4�nh�ng phi ��i ��y bay chi�n ��u ngay trên sân bay M�7ng Thanh, ")�sân bay Xing \�I�ng ,�'�,�ch �i*n Biên N�2�200 km. T�p �I)n c���i:m 8W�9��i ,-�,�c 0I�i 9��o ��ng nCng 105 ")�155 ly. Nava ra l*nh cho Crev�c� t� l*nh l3c l�$ng ; F)o, 9��i ,)n STUt H1c sông N�m Hu, m;�m�t ��7ng �)nh lang [email protected] lin Luông Phab�ng v�i �i*n Biên N�2��ây ,5ng ,�4nh 0)�con ��7ng ABt lui khi c�n. . P&)y 15����ng 12, l3c l�$ng �#ch ; �i*n Biên N�2�ti�p �Gc t�ng lên 11 ti:u �I)n. P&)y 24 ���ng 12, Nava t�i �i*n Biên N�2�d3�. lK�J=�ng sinh v�i quân ��n �AB. . Hai chi�c xe t�ng Chaffec ��u tiên v�a -��$c l p xong, ")���a ")o sb�HGng. Bên kia biên gi�i Vi*t -�F)o, nh�ng ti:u �I)n ,2a Crev�c� ,5ng t�i S6p P�o. Nava lCp 0�i v�i ,�t 8D�quan nh�ng l7i ông ta v�a ��ng ��i trên +�o Caravelle: "<.nh �.nh �#a �.nh, nh�ng �Cc �i:m v���4�h�u ,2a khu 0Eng ,��o �i*n Biên N�2�0)m cho %-�tr;���)nh m�t "#��A4�dK�9�Eng ng3, m�t trong nh�ng sân bay t6t nh�t �ông Nam �, m�t ��u c�u �)ng không tuy*t ��o. Tr�n ��nh ,-�th:���$c ,�Bng ta ch�p nh�n ��i �ây trong nh�ng �iu ki*n h�t s�c thu�n l$i". Sau khi "�ch ra nh�ng ��-�kh�n ,2a �6i ph��ng v�di chuy:n l3c l�$ng, ti�p t��bYng chân ch�m ,��p trên nh�ng ��I�ng ,�ch ST��H)i, không ,-���7ng giao thông... Nava kh/ng �#nh: "M�t chi�n H#ch kh;i ��u trong nh�ng �iu ki*n nh� v�y ,�'�,-�th:�chuy:n sang h��ng ,-�l$i cho ,�Bng ta..., ����n�ng t�p trung nhanh ,�-ng trên nh�ng �i:m +#�uy hi�p, �a th��v�l3c l�$ng so v�i �g����, s3�&-p ph�n ,2a bi*t �4ch (maquis), không quân, nh�t 0)�nh�ng ��n "#�%��y H�, (...) ch c ch n mang 0�i cho ,�Bng ta th ng l$i... Nh�ng �iu ki*n chi�n th ng ���h�i �2. Tôi tin ch c nh�ng �iu ki*n ,�4nh �A#�,5ng s p t�i". h.�sao Nava ���quy�t �#nh ��nh chi�m �i*n Biên N�2�? h)�ch�p nh�n tr�n ��nh ;

Page 49: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Tây B�c, 9��i ch�ng Nava ����i ng�$c 0�i ,�2��#nh ,2a �.nh 0)�duy �A.�th��9�Eng ng3�chi�n l�$c trên min B�c ��a khô 1953-1954? Câu �A��l7i ,-�th:�nh� sau. T��khi nh�m ch�c, Nava c6��A�nh v*t xe �@�,2a nhiu ng�7i tin nhi*m ��G���ng ,��y theo m[i �I�t ��ng ,2a �6i ph��ng. Nava ���th3c hi*n �Gc tiêu s6 1 ,2a �.nh 0)�mang 0�i �4nh chi�n ��u ")��4nh c� ��ng cho quân viKn chinh. Nh�ng cu�c �)nh binh n6i ti�p �u nhYm 9���k���I�ch m�t cu�c ti�n công �)�Nava cho rYng �ang h��ng ")o ��ng bYng B c B� hoCc Th�$ng F)o. N��c "xu�t xe" v�9�4a tây - nam Ninh .nh không mang 0�i k�t ST��mong mu6n. Nava ���th�y AQ�"#��A4�chi�n l�$c ,2a �i*n Biên N�2�; min b c �ông D��ng. Chi�n H#ch S�m N�a ��u n�m 1953 +�o hi*u kinh �ô %�)�vua F)o ��ng tr��c s3��c H1a. Nh�ng ; th7i �i:m Nava tung quân xu6ng �i*n Biên N�2�ch�a ,-�d�u hi*u m�t cu�c ti�n công tr3c ti�p %��m ")o Luông Phab�ng: h)�n�u s3��e H1a �-�xu�t hi*n, Nava vXn ,-�,�ch �:�ng�n chCn nh� ta ���th�y ���ng 2 n�m 1954, khi 308 xu�t hi*n ��i Th�$ng F)o. FO�do +�o v*�n��c F)o ��$c Nava nh�n ��nh sau khi �i*n Biên N�2�th�t ��2, ,�'�0)�,�ch 0)m %�a��A�ch nhi*m. Quy�t �#nh ��nh chi�m �i*n Biên N�2�liên quan ��n nh�ng ,�2�tr��ng l�n trong �iu �)nh chi�n cu�c ,2a Nava. Nava ���t�p trung m�t s6�quân c� ��ng ST���ông ; ��ng bYng. Viên t@ng ,�'�huy m�i nh�m ch�c, r�t nhiu t3�tin, không th:��:�m�t l3c l�$ng l�n nh� v�y nYm im, ch7��-n m�t cu�c ti�n công không nh�t thi�t 8W�diKn ra. Nava c�n ,-�m�t �En ti�n công ���c trên chi�n tr�7ng ,�4nh, n�i �6i ph��ng vXn �:�,�c �I)n ,�2�l3c nYm im, ch�a b�c l��O���. ��a quân lên Vi*t B c, n�i nhiu ��i �I)n ,�2�l3c �6i ph��ng �ang ch7? <�i diKn vi*c ��a quân v�9�4a Liên khu 4?... T�t ,���u 0)�nh�ng vi*c không nên 0)m. Nava ���,�1n m�t ,�ch ���c 0)�%Um m�t s6�ti:u �I)n H��xu6ng �i*n Biên N�2. Tr��c h�t, &=�i 9��p %)y �Z�ra 4t nguy hi:m. C� quan tham m�a ,2a Nava ; _)i JEn tin rYng: ''Vi*t Minh không th:�duy �A.�; th�$ng du ST��2 ��i �I)n ")�20.000 dân công, s3�b�p bênh v�giao thông không cho 9�Up �1�mang t�i �-�9��o trên 75 ly ,�ng v�i ��n 9��o ST��7 %&)y chi�n ��u''. T�p �I)n c���i:m P)�_�n h�i ��u n�m ���vô hi*u �I��2 ��i �I)n Vi*t Minh ? Vi*c ��nh chi�m �i*n Biên N�2�,-�����n�ng ng�n chCn ��$c m�t cu�c ti�n công ; Tây B c, xa h�n n�a 0)�Th�$ng F)o. h)�nh�t 0)�%-�,-�th:�thu �Bt m�t s6���i �I)n Vi*t Minh, &=�m %�a��p l3c �6i v�i ��ng bYng. Nava ,�'�mong cu�c �)nh binh ��i ly thu �Bt ��$c t��1 t�i 2 ��i �I)n ,�2�l3c ,2a �6i ph��ng v�h��ng %)y, 0)m phân ��n kh6i ,�2�l3c Vi*t Minh, �A.��I�n m�t cu�c t@ng giao chi�n trong ��a khô 1953-1954 trên chi�n tr�7ng ,�4nh B c B�.

Page 50: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Nava vXn �Ct �A1ng tâm ")o hi*p ��u ��u tiên ; min Trung, n�i ,-�th:�&=)nh th ng l$i bYng m�t cu�c ti�n công quy mô l�n. h�ng ba �'nh t3�do Liên khu 5, H�i ��ng bYng ven bi:n %)y ���t�n ��i trong su6t cu�c chi�n tranh, ��o ��)nh m�t khu v3c chia c t hai min Nam, B c Vi*t Nam. Chi�m ��$c "�ng %)y, n��c Vi*t Nam t��"D�tuy�n 18 tr;�")o ,�'�,En 0)��6i t�$ng ,2a nh�ng cu�c +.nh �#nh, v�lâu H)i 8W�do quân %&Gy ,�#u �A�ch nhi*m. Nó ,5ng 8W�,-�l$i khi bu�c 9��i ch�p nh�n m�t &=�i 9��p ,�4nh �A#�. \��c v�i Cônhi ")�nh�ng c� quan tham m�u, Nava không mong m�t cu�c �Gng ��u ; �i*n Biên N�2. Tr�n ��nh quy�t �#nh gi�a ��i quân viKn chinh v�i kh6i ,�2�l3c Vi*t Minh 8W�n@�ra trên min B�c ")o ��a khô n�m t�i, khi min Nam t��Liên khu 5�")o ���+.nh �#nh xong, ")�nh�ng binh �I)n c� ��ng ���t�p trung �2�s6�l�$ng c�n thi�t. T�i 0Bc %)y, quân ��n �AB�s��i*n viên N�2�vXn có th:�m;�m�t con ��7ng ABt lui. Quân N��p ���,-�nh�ng kinh nghi*m ABt lui trong tr�7ng h$p +#�bao vây nh� ; �Ea .nh, P)�_�n. h.�sao Nava ���không 0)m �iu �-�khi th�y nguy c� m�t tr�n ��nh 8W�L�y ra? h.�Nava vXn mu6n �i*n Biên N�2�8W�0)m vai �AE�"chi�c %�1t �G���c" trên min B c; �-�0)�,�ch &=Bp cho �.nh A�nh tay �:�tri:n khai cu�c ti�n công chi�n l�$c ; min Trung theo �Bng k���I�ch. Trong khi �1i ng�7i �u tin ")o chi�n thang n�u có m�t tr�n ��nh l�n ; �i*n Biên N�2, Nava �Z�ra Hc�dCt. P&)y 31 ���ng 12, Nava ���+4�m�t ,�'���#�cho Cônhi ")�Crev�c� 9��i nghiên c�a m�t k���I�ch ABt lui ��Zi �i*n Biên N�2�tr�ng tr�7ng h$p c�n thi�t, ��$c m*nh danh 0)�"cu�c �)nh. binh Xênôphôn" (I9Uration rUnophon). Nh�ng %-�,�'���$c th3c hi*n ")o nh�ng %&)y cu6i ,�ng ; �i*n Biên N�2�khi quân N��p không ,En �iu ki*n. Ta th�y AQ�s3�lo %&�i ,2a Nava qua +�o ,�o gbi v�Pan %&)y 1����ng 1 n�m 1954: "... T�t ,���u cho ,�m &=�t 0Bc %)y 0)��g�����quy�t tâm H�ng s�c ��nh ti�n công �i*n Biên N�2�v�i nh�ng ph��ng ti*n r�t l�n... Trong tr�7ng h$p +#�ti�n công, c� may chi�n thang ,2a ,�Bng ta ra sao? M�i hai tu�n lK�tr��c, tôi ��nh &=��%-�0)�100% Nh�ng, tr��c s3�xu�t hi*n nh�ng ph��ng ti*n m�i... tôi không th:... +�o ��m ch c ch n th ng l$i... n��sao �i n�a, �i*n Biên N�2�8W�gi��vai �AE�chi�c %�1t �G���c v)�8W�cho 9�Up �A�nh cu�c t@ng giao chi�n ; ��ng bang'' . Nava �-m t t nh�ng O����,2a �.nh: 1. �iu �)nh m�t cu�c chi�n ,-��4nh 9�Eng ng3�chi�n l�$c (;���ng bang B c B�, Trung F)o ")�b c Trung B�, Th�$ng du ")�B�c F)o). 2. Ng�$c 0�i, ti�n �)nh ti�n công ; min Nam ")�Trung Trung B� �:�&=�i 9�-ng ,�c �'nh nYm gi�a !�p Varella ("#nh Cam Ranh) ")�Touranc (�)�Nang) v�i 3 tri*u

Page 51: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

dân do Vi*t Minh nam gi��t��n�m 1945. Cu�c ti�n công �-�- bao gi7�,5ng�0)�ph�n ,�4nh y�u ,2a k���I�ch tôi ����*��A.nh h�i ���ng B(y v�i H�i ��ng Qu6c 9�Eng : 8W��Uo H)i t�����ng Giêng t�i ���ng B(y". ��n cu6i ���ng 12 n�m 1953, t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2�����I)n t�t theo mXu �.nh Xal�ng �Ct ra ; P)�_�n nh�ng v�i quy mô r�ng l�n h�n nhiu. Ng�7i �Ct nn �-ng cho ,��hai n�i %)y vXn 0)�Gin. Tr�ng tâm �����ng cu6i ,�ng ; 9�4a nam M�7ng Thanh ���xây d3ng xong. Nh�ng ��n "#��u �B�nh�t ,2a ��o quân viKn chinh N��p �u ,-�mCt. �:��A�nh m�t cu�c giao chi�n l�n nh� Nava mong mu6n, t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2�9��i �2���nh. �i*n Biên N�2�không hi*n di*n trong k���I�ch Nava không ,-�%&�Da %-�,�'�0)�m�t vi*c 0)m mang tinh �ng p�-�nh�t th7i. Nava ���+Z�nhiu tâm l3c cho quy�t �#nh %)y. <.nh �.nh trên min B c trong �ông Xuân 1953-1954 bu�c Nava 9��i ,-�m�t �)nh ��ng, n�u cu�c �)nh binh ��i ly không diKn ra ; �i*n Biên N�2���.�%-�,5ng 9��i diKn ra ; m�t n�i khoe. T@ng tham m�u tr�;ng N��p Êly (Paul Ely) ���,-�0O�khi vi�t: . "Tôi tin ch c n�u tôi 0)�t@ng ,�'�huy ")o th7i �i:m �-, tôi 8W�không ,-�quy�t �#nh nh� t��ng Nava [��a quân lên �i*n Biên N�2], nh�ng t�i bây gi7�tôi vXn không th:�%-i sau �-��.nh �.nh F)o ")�B�c B� 8W�ra sao". Tr��c sau �i*n Biên N�2�,�'�gi��m�t vai �AE�th��y�u trong k���I�ch, nh�ng vXn 0)�m�t n��c c7�chi�n l�$c �����$c Nava �4nh tr��c nh�ng h*�ST��m�t ,�ch �'nh ��o. Công bYng �)�%-i, t�i 0Bc %)y Nava không ��ng chê �A�ch nh� nhiKu ng�7i sau �-����lên �n. Trong su6t ��a khô 1953-1954 Nava vXn tuy*t �6i tr�ng ��)nh v�i k���I�ch chi�n l�$c ,2a �.nh. Tôi ,�ng �i v�i nh�ng ��n "#�cu6i ,�ng lên �i*n Biên N�2. M�t ���ng qua, khu c�n c��,5ng nh� "�ng t3��o ����yên �Dnh. Ti�ng ��y bay không ng�ng rên ri trên b�u tr7i, nh�ng nh�ng con ��7ng 13, 41 9�4a g�n mCt tr�n ���thu �Bt ph�n l�n bom ��n. !�Bng ta ���tung h�u h�t b����i ,�2�l3c ra ,�c chi�n tr�7ng, ��i b��ph�n t�p trung ")o Tây B c. !�ch +�o v*�khu c�n c��0Bc %)y 0�i ,�4nh 0)�d�n th�t nhanh ,�c ��i �I)n ,�2�l3c ,2a ta t�i chung quanh �i*n Biên N�2. Chi�n xe jeep, chi�n l$i ph(m t��chi�n H#ch Biên Gi�i, ���1c �ch, ��a ,�Bng tôi qua �co Kh���i v�9�4a Tuyên Quang. >�a �ông ���ng chi�n ��u tiên, nhân dân ta "�c cu6c 9�����7ng. Bây gi7�nh�ng con ��7ng �����$c �)n g n 0�i, nh� v�t th��ng b t ��u 0�nh lên da non. Ch$t %&�D��.nh ���qua nh�ng th7i �]�ra mCt tr�n bYng nh�ng ph��ng ti*n ���c nhau: �i b�, �i ng3a, ")�bây gi7�����i xe jeep. Xe ,��y gi�a nh�ng �I)n ng�7i �i ,�ng chiu, tuôn ���y nh� n��c. ��ng +)o vui vw�hoan hô c�n b���i xe Ô tô ra mCt tr�n, %�.n th�y qua �ây d�u hi*u tr�;ng ��)nh

Page 52: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,2a quân ��i, ,2a ���ng chi�n. �u6c dân công, �cn xe th��nh� sao sa trên su6t H1n ��7ng. B�n .nh Ca ��y ��xe v�n ��i, h�ng h3c không ��4�chi�n H#ch. Tôi nh��t�i +�n m*nh l*nh vi�t tay cho ti:u �I)n 2 %&)y ��u chi�n H#ch Vi*t B c, Thu �ông 1947: "Ti:u �I)n 2 s6ng ch�t v�i con ��7ng .nh Ca -�<��i Nguyên", con ��7ng dXn t�i n�i �c ;, ��i Tân <A)o. Sau chi�n H#ch, ti:u �I)n 2 �����$c tCng danh hi*u "Ti:u �I)n .nh Ca". Qua N�B�<�1, tôi &�U�th�m 304. >�a khô %)y ph�n l�n ,�c ��i �I)n �u ��nh t�p trung, riêng 304 8W�9��i chia ra �I�t ��ng ; ba n�i r�t xa nhau. Nhi*m "G�,2a b��ph�n ; 0�i h�u ph��ng�,5ng r�t nCng. Tôi +�o cho ��n "#�bi�t B� ���quy�t �#nh �iu trung �I)n 57 �)nh quân g�p bYng c� gi�i lên Tây B�c, ")��Zi ,-�th c m c &.�không. Tham m�u tr�;ng Nam Long vui "g: " �o ,�o, không th c m c &., �)�,En r�t ph�n kh;i. �ông Xuân %)y ,�'�,-�304 ��$c 0)m ,�ng 0Bc ,��ba nhi*m "G: nhi*m "G�qu6c t��; Trung F)o, ��nh �#ch trên chi�n tr�7ng Tây B c, +�o v*�Trung ��ng ; khu c�n c�?". �êm hôm sau, qua <��Khoa, d�ng 0�i bên b7�sông �). Chi�c xe���'nh ��I�ng không ,�#u n@���y, 9��i nh7�ng�7i �(y. Con ��7ng chi�n H#ch Tây B c ���tr;���)nh ST��quen thu�c. Nh�ng ,�i ���c l�n %)y 0)�mCt ��7ng �����$c m;�r�ng, �)u ��t m�i �Z�t��i d��i �nh �cn pha. Sau H�i %&�#�Trung ��ng l6i ��u n�m tr��c, �:���o �iu ki*n v�n ��ng b����i, nhân dân ta ���khôi 9�Gc ")�m;�r�ng trên b6n %&)n kilô�Ut ��7ng, trong �-�,-�hai %&)n kilô�Ut H)nh cho xe c� gi�i !�'�%�.n con ��7ng nYm chênh vênh bên b7�v3c th/m, ��)nh "�i cao ng�t, ���th�y s�c ��nh ")�quy�t tâm ,2a nhân dân ta �i ")o tr�n ��nh t�i. !�c su6i ph�n l�n ch�a ,-�c�u. Nh�ng ng�7i 0)m ��7ng ���x�p �����)nh nh�ng "c�u ng�m" cho xe qua. FI�i c�u %)y ,-��u �i:m �Cc bi*t 0)�không tr;���)nh �Gc tiêu ��nh 9���,2a ��y bay. Khi qua su6i, nghe 8Zi ���0Gc ,Gc ")�n��c AUo d��i chân, ,-�ng�7i %-i: - C�u Tr�n ��ng Ninh �ây ! !�4nh anh Tr�n ��ng Ninh ���,�'���o 0)m 0I�i "c�u g�p" %)y. �iu ��ng bu�n 0), anh Ninh ���không th:�,-�mCt trong chi�n H#ch. n1c ��7ng, 0Bc %)o ,5ng nghe ti�ng ��y bay. !�c �'nh �co ��y s��ng ��. Nh�ng %&1n �cn H��t����y bay ����xu6ng �Za m�t th���nh 8�ng xanh ma ST�i trên ,�c b�n 9�). Ti.�ng bom n@�rn t��9�4a ��7ng 41�"1ng v. !�Bng tôi %&�'�0�i m�t %&)y ; B�n !�an. P&)y hôm �-���y bay %Um bom ����g�n n�i �AB�quân. ��7ng ra mCt tr�n h�t %Bi 0�i �co, su6i r�i 0�i su6i. Qua nh�ng khu r�ng âm u r�m A�p, nh�ng s�7n %Bi chênh vênh, 0�i ��n nh�ng ��i tranh tr� �AGi. T�i %&��ba Cò PEi, có ,�m &=�c nh� ���; mCt tr�n. �ây 0)�n�i gCp nhau ,2a ,�c �AGi ��7ng 13 ")���7ng 41 n6i lin v�i ��7ng 6 t���)�

Page 53: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

N�i lên Su6i mBt._ !�c con ��7ng t�i �ây ���bi�n �i d��i nh�ng h6�bom. K:�,��nh�ng ��i %Bi chung quanh ,5ng ,�'�,En 0)�m�t �)u ��t �Z�Dân công ti�p �Gc san ��t sba ��7ng cho xe qua. Công vi*n luôn luôn +#���t ST�ng ".���y bay t�i %Um bom, ����9��o s�ng. P&��ba Cò PEi 0)�m�t cba �i t�t ,��nh�ng ng�7i ra tr�n �u 9��i v�$t qua. �ây 0)���I�ng th7i gian ��$c êly, T@ng tham m�u tr�;ng quân ��i N��p, ghi 0�i sau %)y trong cu6n 8�ch ,2a �.nh: "T�����ng 1 n�m 1954, nh�ng cu�c oanh ��c ,�c ��7ng giao thông dXn ��n �i*n Biên N�2����%&)y ,)ng �c li*t. Có tr�n H�ng t�i 39 ��y bay %Um bom B.26, 5 ��y bay b6n ��ng c� Privateer ")�21 ��y bay khu �AGc thu�c ��i quân, %Um �)ng tr�m t�n bom trên nh�ng �I�n ��7ng +#�nghi ng7. L�n ��u tiên trong ,�c tr�n oanh ��c, >?����cho N��p sb�HGng 0I�i ��y bay v�n ��i cV�l�n Packet '' C 119 (78 ch[�ng�i) �:�����bom napan. M[i chi�c mang ��$c 9 ti�ng ch�a 90 +.nh napan". T��Cò PEi t�i �i*n Biên N�2�0)���7ng ��c ��o. Tôi b t ��u ��$c ch�ng ki�n �.nh anh ,��n��c ra tr�n. Ng�7i �i nh� �A�y h�i. Nh�ng �I)n dân công Vi*t B�c, Tây B�c, Khu a, Khu 4 �u gCp nhau ; �ây. B� binh, 9��o binh, công binh, v�n ��i, v�n công..., ��n "#�%)y n6i ti�p ��n "#�khoe. !�c chi�n 8D�mCc �o bông m�i H)i tay, 8Bng ��n, ba lô, bao &�o ��y p trên ng�7i, �i �)ng m�t n6i nhau b��c g�p. �c ���nh c !Gc Quân nhu 9��i may �2��o bông 9��t t�i chi�n 8D�tr��c khi lên ��7ng �i chi�n H#ch. P�.n H�ng �i ��nh �W�,2a b����i, có th:�th�y anh em n�m nay r�t sung s�c ")�công ��c t@�ch�c �)nh quân ,2a ,�c ��n "#�.0)m ����t6t. x ��i �I)n 308, ���xu�t hi*n phong �A)o ”ba t6t": �n t6t, %&2�t6t, �i t6t. Anh nuôi +�o ��m nh�ng b�a c�m %-ng. B� ��i mang theo �[�xanh 0)m &=��thay rau t��i ngay trên H1c ��7ng. >1i ng�7i chu(n +#�t��chi�c ,1c �)n, chi�n dây ph�i qu�n �o �:�t�i n�i 0)�,-�ngay m�t ch[�%&2�t��m t�t. Tr��c khi �i %&2, t�ng t@�ba ng�7i ��IUt m�t h6�%�Z, 0-t nilông bên d��i r�i �@�n��c �m pha mu6i �:�,�ng ngâm nhân. Phong �A)o %)y �����$c nhân r�ng ra ,�c ��n "#�!�c chi�n 8D�qua %&��ba Cò PEi m�i bi�t m�t l�n n�a chi�n H#ch�0�i m;�; "�ng r�ng %Bi. Khi v�$t sông H�ng ; Yên �i, �i trên ��7ng 13, �1�vXn t�;ng �ang th3c hi*n m�t cu�c �)nh quân nghi binh, t�i �ây 8W�ngoCt sang ��7ng s6�6 quay v���ng bYng. T�ng �I)n xe Ô tô v�n ��i, xe �Uo 9��o ch�m ,��p qua su6i, ��y AB�t�ng h�i khi lên d6c. Trên nh�ng chi�c c�u tre ��nh ���nh, hoCc nh�ng c�u g[�&�Up bYng thân cây ,2a công binh m�i b c qua suôn, nh�ng ,�#�dân công �En &�nh cong "Bt ".�&�o, ��n, c�7i %-i vui "g�v�$t qua. Nh�ng anh dân công xe th��l�m 02i �iu khi:n

Page 54: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�B�"voi con" �i tho�n tho t trên ��7ng. V�n ��i xe th�����tr;���)nh binh ,�2ng v�n ��i quan �A1ng th��hai, ��ng sau xe c� gi�i. Nh�ng �I)n ng3a th��,2a ��ng +)o Mông t��Ago cao xu6ng, nh�ng ,�#�dân công ng�7i <)y, ng�7i P�ng &�nh, ng�7i <��i, ng�7i Dao &�i, ch�m 9���thêm �)u s c cho b�c tranh liên �I)n H)i vô t�n. F�i ,-�,��nh�ng �)n +E�nghênh ngang, nh�ng ,�B�l$n ,��y lon ton, d��i s3�dXn H�t kiên nhXn ,2a nh�ng chi�n 8D�cung c�p, ,5ng �i ra mCt tr�n. Tb��)ng %&5�,�c �I)n dân công b[ng ch6c 0�i vang lên m�t &=1ng �E, khi ��.�trong v t ,2a m�t cô &�i ��ng bang B c B�, khi ��.��A�m �m ,2a m�t ,�)ng trai Khu T�. Ti�ng ��t, câu �E�nh� �A��l7i, nh� v�$t lên nh�ng ���ch th�c ,2a bom ��n m[i 0Bc ,)ng nhiu ; 9�4a tr��c. Tôi ����i chi�n H#ch nhiu, nh�ng ch�a bao gi7�ch�ng ki�n m�t không ��4�ph�n kh;i, �)o ��ng nh� l�n %)y. Nh�ng �ây 0) �iu ,-�th:�hi:u ��$c. Tôi sinh ra ")�l�n lên t��m�t 0)ng %&�co �'nh lT�ng .nh, thu�c H�i ��t thiên nhiên 4t �u ��i ; min Trung. Gia �.nh không ��n n[i �-i �n, nh�ng nh�ng %&)y &=�p ��t th�7ng thi�u. T��khi ,En 0)�m�t ,�B�+U, nh�ng l�n theo �a��i vay ")��A����-c tr��c ")�sau "G�gCt, tôi �����$c th�y nh�ng ��t ��-c 0Up, ��-c �Gc khi �i vay, nh�ng ��t ��-c m(y ph�i khô, ST�t 8�ch khi 9��i �A�, ")�,�ch �ong v�i, �ong ��y ,2a ,�2�n$. Tôi s�m hi:u n[i kh@�c3c ,2a nh�ng ng�7i nông dân không ,-�ru�ng hoCc 4t ru�ng ��t nh� th��%)o. N�m 1937, khi ,En �I�t ��ng trong MCt tr�n Dân ,�2, tôi ���,�ng anh Tr�7ng Chinh vi�t cu6n V�n ��dân ,)y. Th7i gian tr��c ,�ch ��ng �I�t ��ng ; chi�n khu, tôi ,)ng hi:u bi�t v�cu�c s6ng c� c3c cba nh�ng ng�7i nông dân %&�co kh@�luôn luôn s�n 8)ng �i theo ,�ch ��ng. Nông dân 0)���i quân ,�2�l3c ,2a ,�ch ��ng. Su6t nh�ng n�m ���ng chi�n, hy sinh l�n nh�t, �-ng &-p l�n nh�t, ,�4nh 0)�nông dân. ��ng ta ���s�m %&�D�t�i v�n ��b�i d�Vng s�c dân, mang 0�i nh�ng l$i 4ch thi�t th3c cho nông dân %&�co, nh�ng chi�n tranh gay g t, �.nh ���i ,)i r�ng l�$t gi�a ta ")��#ch, ch�a cho phUp 0)m ��$c &.�nhiu. Ta ch�a �2���nh �:�th3c hi*n m�t �Gc tiêu quan �A1ng ,2a ,�eh ��ng 0)��em 0�i ru�ng ��t cho dân ,)y. P&)y 4 ���ng 12 nam 1958, theo ��%&�#�,2a ��ng ta, Qu6c h�i Vi*t Nam dân ,�2�c�ng �Ea ���ban �)nh Lu�t ru�ng ��t S3�ki*n �A1ng ��i %)y ���th@i m�t lu�ng sinh ��4�m�i ")o �)ng %&5�nh�ng ng�7i ���ng chi�n, �Cc bi*t 0)�,�n b�, chi�n 8D�trong quân ��i v6n ph�n l�n xu�t thân t��nông dân, ''��o ��)nh khung ,�nh ��ng �A�ng ,��n��c ra tr�n hôm nay. �ây 8W�0)�b�t ng7�l�n nh�t �6i v�i quân �#ch trong ��a khô %)y, m�t s�c ��nh tinh th�n ghê g�m �)�ch c ch n Nava ch�a �Ct lên +)n cân so 8�nh l3c l�$ng. n1c ��7ng, tôi ti�p �Gc theo HQi s3�chuy:n qu�n ,2a ,�c ��n "#�trên ,�c mCt tr�n,

Page 55: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�Cc bi*t ,�B��A1ng nh�ng diKn bi�n m�i ; �i*n Biên N�2. Tôi th�7ng xuyên th�ng +�o �.nh �.nh m�i ; ,�c chi�n tr�7ng v�i anh Vi Qu6c Thanh. Gi�a ,�Bng tôi ti�p �Gc ,-�nh�ng cu�c trao �@i O�h$p tâm ��u. Anh Vi ")�tôi �u th6ng nh�t ,�ch t6t nh�t �:�&=�i quy�t t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2�0)�ti�n �)nh tiêu di*t d�n t�ng trung tâm �����ng. M6i lo ,�4nh vXn 0): li*u �#ch ,-�th:��-n quân t��Lai Châu v, r�i ABt ��Zi Tây B�c, nh� ���0)m ; P)�_�n? V�i �4nh ,�ch Nava ���b�c l��qua nh�ng cu�c �)nh quân bi*t �4ch, ��a quân ra tây - nam Ninh .nh, AQ�A)ng �ây 0)�m�t �iu c�n 9��i tinh ��n. Costor ,-�9��i 0)�m�t �En ��nh d��gi6ng nh� Mouette, nh�ng cao tay h�n...? <�i B c B�, do �#ch ,-�nh�ng thay �@i l�n, ��a khô %)y, ta xu�t quân mu�n. ���s p h�t ��a �ông. L3u 9��o 105 ")�cao 9��o ,2a ta, k:�,����i �I)n 312, �u ,En trên ��7ng �)nh quân. Con ��7ng t��Tu�n J=�o ")o �i*n Biên N�2�,�'�0)���7ng cho xe ng3a th�. B� ��i ta ")�công binh su6t th7i gian qua ���ra s�c m;���7ng, 0)m c�u, nh�ng vXn ch�a xong. Ta ,En ch�a ��a ��$c s�n 9��o 75 lên nh�ng �Zm %Bi cao quanh ,�nh ��ng �:�ki:m 8I�t sân bay. Nh�ng ��y bay v�n ��i ��ng nCng ������,�nh ��i �ây. Theo +�o ,�o, quân �#ch ; �i*n Biên N�2����lên t�i 9 ti:u �I)n, nh�ng ,�Bng vXn ,-�th:�ABt nhanh ,�-ng bYng m�t cu�c �)nh binh không v�n. ChBng ,5ng ,-�th:�ABt qua F)o theo ��7ng �)nh lang Luông Phab�ng - �i*n Biên N�2, ,�'�9��i v�$t qua m�t tr�ng �I)n ,2a ta ch6t chCn ; Pom F-t... Quân N��p ����&=Zi trong nh�ng cu�c ABt lui. Ta ���ch�ng ki�n �iu �-���i �Ea .nh ")�P)�_�n. M[i khi 9��i %&�'�0�i H1c ��7ng, ,�c chi�n 8D�thông tin 0�i l�p t�c c�ng dây tr7i, �Zi tin t�c �i*n Biên N�2. M�t l�n, ,�n b��quân +�o t�i +�o ,�o %&)y hôm nay, ��i nhiu "#��A4��#ch trên ,�nh ��ng M�7ng Thanh, xu�t hi*n nh�ng ��m lba. Tôi v�i �Zi: -�!�Bng �6t &.�? �6t �:�0)m &.? ��ng ,�4�,�n b��không th:��A��l7i. !�c chi�n 8D�trinh 8�t khi theo HQi �#ch th�a n m ��$c �iu quan �A1ng ta �ang r�t c�n bi�t: �#ch �#nh c6�t�2�; M�7ng Thanh hay �#nh ABt lui ? Nh�ng ��m lba 0)m tôi r�t b�n kho�n. !�Bng �6t %�)�dân �:�0)m công s3, hay �6t nh�ng th��không th:��em theo tr��c khi ABt quân ? N�u quân �#ch ; �i*n Biên N�2�ABt lui, ph�n l�n ,�c ��i �I)n ,2a ta �����a lên Tây B c �u 9��i nhanh ,�-ng chuy:n h��ng �I�t ��ng. M�t b��ph�n 8W�theo k���I�ch ,5�ti�n sang F)o. Chi�n tr�7ng Th�$ng F)o th�a th:�ti�p nh�n m�t s6�quân �ông, ".���7ng ti�p t��ST��xa. Quân c� ��ng �#ch 8W�0�i t�p trung v���ng bYng.

Page 56: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�)nh rYng ta 8W�,-�,�ch ���c �:���o �iu ki*n tiêu di*t sinh l3c �#ch, nh�ng vi*c th3c hi*n k���I�ch �ông Xuân trên chi�n tr�7ng chinh ,)ng +#�ch�m thêm. Ch/ng ,En bao lâu n�a 0)�t�i ��a m�a. �êm �êm, ,�'�mong sao �i s�m t�i ch[�%&�'��:�n m �.nh �.nh. Mong �Zi ,2a ta 0)��#ch 8W�; 0�i �i*n Biên N�2. Anh <��i +�o ,�o ph��ng �n ��nh �i*n Biên N�2������$c chu(n +#, ch7�tôi lên �:�thông qua. �ây 8W�0)�l�n ��u b� ��i ta m;�m�t cu�n ti�n công quy mô l�n ")o m�t t�p �I)n c���i:m v�i m�t "�n quân. !�n b�, chi�n 8D�ta �����$c chu(n +#�v���nh t�p �I)n c���i:m. �6i t�$ng 0Bc �-�0)�P)�_�n. Nh�ng bây gi7�0)��i*n Biên N�2, ,-�s6�quân �ông g�p r�Vi, ")�"5���4�trang +#���nh h�n nhiKu l�n. Tr�n ��nh s p t�i 8W�0)�m�t thb����ch l�n ch�a t�ng ,-��6i v�i ta trong chi�n tranh. Ta ���%�1n chi�n tr�7ng r�ng %Bi 0)�n�i ,-�nhiu �iu ki*n thu�n l$i �:�tiêu di*t �#ch. Nh�ng �i*n Biên N�2�không �I)n �I)n 0)�r�ng %Bi. ; �ây có ,�nh ��ng l�n nh�t ��i Tây B c. R�t nhiu c���i:m nYm trên ,�nh ��ng. B� ��i ta 8W�9��i ti�n �)nh nhiu tr�n ��nh v�i quân c� ��ng ,-���y bay, xe t�ng, ��i +�c y:m tr$�trên �#a �.nh bYng ph/ng gi6ng nh� ; ��ng bYng. N�u �g��#ch ch�p nh�n tr�n ��nh ; �i*n Biên N�2, ��.��ây ,5ng 0)�chi�n tr�7ng do ,�Bng l3a ,�1n... Tr�n ��nh %)y ta không ��$c 9�Up thua. Ph�n l�n tinh hoa�,2a b����i ,�2�l3c trong ��m n�m ���ng chi�n �u t�p trung ; �ây. Nh�ng v6n li�ng vô ,�ng STO�&=�, nh�ng ,5ng th3c 4t Zi ! T��n�m 1950 b t ��u m;�chi�n H#ch l�n t�i ��a xuân %)y, vXn 0)�nh�ng ��n "#��y, nh�ng con ng�7i��y. Tôi ���thu�c t�ng trung �I)n, t�ng ti:u �I)n, t�ng ��i ��i ,�2�công, bi�t nh�ng ,�n b����i ��i, trung ��i, chi�n 8D����l�p công xu�t s c. ���th�y AQ��1i ng�7i 0Wn ��7ng l�n %)y �u s�n 8)ng hy sinh �:�&=)nh '' chi�n th ng. Nh�ng nhi*m "G�,2a chi�n H#ch không chi 0)�&=)nh chi�n th ng, �)�,En 9��i gi����$c nh�ng v6n STO�cho cu�n chi�n ��u lâu H)i. T�i S�n La, &�U�th�m m�t �A�m xe v�n ��i nYm ven �AGt ��7ng. P�.n bên %&I)i ,�'�th�y m�t khu r�ng. h)o 8�u m�t 9�Bt, xe c����ng ��)nh �)ng H)i ngang, H1c d��i 0�m cây. Tôi xem ��ng h�, ���10 gi7. L$i HGng s��ng n''��tan ch�m, nh�ng chi�c xe v�n ��i 9�2���y 0��%&Gy a g, vXn ,En t��%&I)i ��7ng 41 n6i nhau�%��y ")o �A�m. Qua ph6�huy*n Thu�n Châu m�t �êm tr�ng �ap. D��i �nh tr�ng, nh�ng �A�i ��i gianh tr;�nên m�$t �)�h�n, r�ng cây +��L��ban %&)y ���chuy:n ��)nh nh�ng ��ng m�u 0Gc sXm hi*n trên nbn tr7i xanh, trang �i:m nh�ng m�ng s��ng trâng. ��ng +)o ch�a %&2, ��ng �ông ven ��7ng xem b����i �)nh quân. �ây 0)���i �I)n 312. ��i �I)n +�o ,�o: ��n "#��)nh quân r�t t6t, không ai r�i r�t H1n ��7ng, gi����$c +4�m�t, không thi*t ��i &.�".���y bay �#ch; anh em �u r�t ph�n kh;i khi ��$c l*nh

Page 57: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

xu�t quân. Trên ��7ng ra tr�n, gCp �êm tr�ng �ap, ,�Bng tôi �u ,�m th�y vui. Gi�a 0Bc �-, ��y bay t�i ����9��o 8�ng. !�Bng tôi �i ��Zi �ây m�t 0�t ��.���y bay t�i ����bom. Hôm sau, ngh'�0�i bên %)y �co Pha �in, g�n m�t su6i n��c %-ng. >�y bay ��nh 9����co su6t %&)y. Tr7i t6i, ti�p �Gc �)nh �A.nh. Xe 0�i 9��i d�ng tr��c chân �co Pha �in. !�c ��ng ,�4�công binh t�i +�o ,�o: Trên �co ,En bom n@�ch�m. Pha �in ��ng s�ng s�ng chc �4n m�t "�ng tr7i. �co %)y H)i h�n ba ,�Gc kilô�Ut, su6t th7i gian qua +#���y bay �#ch ��nh 9���liên ti�p. D��i �nh tr�ng, %�.n AQ�s�7n %Bi �AGi h�t cây ,Z, ��t ���+#�x�i l�n. R�i �ây cu�n chi�n ��u trên �co %)y 8W�,En �c li*t h�n. M�y l�n �Zi, ,�c ��ng ,�4�+�o v*��u %-i 0)�ch�a qua �co ��$c Th�y ,En 9��i �$i lâu, ,�c chi�n 8D�thông tin c�ng dây tr7i, cho �i*n �)i ,��y �:�nam �.nh �.nh. Tôi +�o ng�7i �i &1i ��ng ,�4�9�G��A�ch ��n "#�công binh. M�t ,�n b��"-c ng�7i t�m th��c, ch c %#ch, mCt �en 8�m t�i, t3�gi�i thi*u 0)���i ��i tr�;ng công binh. Tôi �Zi: -�<.nh �.nh ��7ng 8��th��%)o? Có qua �co ��$c trong �êm nay không? . ��ng c�4���i ��i tr�;ng ��p: . -� �o ,�o ��i t��ng, trên �co vXn ,En bom n@�ch�m, anh em �ang �4ch c3c �)o. - �)o ,-�lâu không ? . - Thông th�7ng ��.�")i gi7, nh�ng ,5ng ,-�nh�ng ST��nYm sâu, 9��i �)o r�t lâu. Tôi bi�t ng�7i ,�n b�����hi:u AQ�t�m quan �A1ng ,2a vi*c 9��i s�m m;�thông con ��7ng, nên ,�'��Ct tay lên vai anh, %-i: MCt tr�n ,2a ,�c ��ng ,�4�; �ây, ,�c ��ng ,�4�c6�g ng chi�n ��u, nay mai �#ch 8W�,En 9���nhiu h�n. lT��nba �êm, ��ng ,�4���i ��i tr�;ng quay 0�i +�o ,�o ��7ng ���m;�xong. lT��bom n@�ch�m trên �co vXn ch�a �)o lên ��$c. ��n "#�công binh ���quy�t �#nh ��nh m�t con ��7ng �A�nh cho ,�Bng tôi. Riêng xe vXn 9��i v�$t qua "#��A4�,-�bom n@�,��m. Ngay trong 0Bc b����i �ang �)o bom, nhiu xe v�n ��i không th:�ch7�lâu c��9��i ,��y qua. V�sau tôi m�i bi�t, m;�con ��7ng m�i %)y không ��n &=�n. Nh�ng %&)y tr��c �-��#ch râc bom b��m b��m kh p n�i, bi�n r�ng %Bi hai bên ��7ng ��)nh nh�ng +�i �.n. !�nh bom b��m b��m �)u xanh, lXn ")o ,Z�cây, ban %&)y ,5ng �����-�9��t hi*n ! !�c chi�n 8D�công binh ���9��i H�ng 8)o &�t, H�ng ���%Um, 0)m n@�nh�ng �A�i bom nYm trên mCt ��t. Nh�ng vXn ,En nh�ng �A�i m c trên ,)nh cây ? �:�+�o ��m cho ��7ng th�t an �I)n, anh em ���H5ng ,�m H�ng 8)o khua cho nh�ng �A�i bom n@�ngay trên ��u ? . !�Bng tôi 9��i m�t nhiu gi7�m�i �i h�t con ��7ng �A�nh, trong khi �I)n xe leo

Page 58: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�co v�$t qua h6�bom n@�ch�m, ���t�i ch7�t��lâu. Xe nhiu l�n 9��i d�ng 0�i gi�a �co ".���y bay t�i. Xu6ng ��n chân d6e, tr7i ���b t ��u 8�ng. Trên ��7ng vXn ,En nh�ng chi�n 8D�khiêng 9��o �i ,�ng ,��y r�m r�p �:��#p v�t�i "#�tA4�tr��c khi s��ng ���tan. Ph6�huy*n Tu�n J=�o nYm ngay d��i chân �co. �ây ���thu�c ��t Lai Châu m�i ��$c &=�i 9�-ng m�t ���ng nay. Liên 0�c ch7�sRn, ��a ,�Bng tôi ")o %&�'�; m�t +�n %�Z�,�ch xa ��7ng ,�i. Ngôi %�)�8)n ,2a ��r!g +)o <��i ��i ��i cao "Bt. _)n tre ��u h�i ,-�ang n��c ")�nh�ng ch�u g[�tr�ng 4t c.�y �a. !�2�%�)�nim n;��un n��c pha �A��m7i ���ch. !�Bng tôi ���v�$t qua cba �i cu6i ,�ng trên ��7ng t�i �i*n Biên N�2. CHiP m t ��$c m�t 0Be, th�c gi�c, th�y anh �I)ng V�n <��i �ang ng�i �Bt thu6c 0�, tôi �Zi: Anh t�i lâu ch�a ? -�!5ng ch�a lâu. Th�y anh %&2�ngon, không mu6n ��nh th�c. . - Li*u �#ch ,-�ABt �i*n Biên N�2�không ? - Chân 0)�không. !�Bng vXn t�ng quân ")�ti�p �Gc ,2ng c6�công s3. Tôi ,�m th�y m�ng. Anh <��i +�o ,�o �i*n Biên N�2�,-�m�t ,�nh ��ng ����r�ng nh�ng vXn nYm gi�a �#a �.nh r�ng %Bi, thu�n l$i cho ta. B� ��i ���t�p k�t chung quanh M�7ng Thanh. FBc�%)y, �#ch không th:�ABt lui �)�không ,-�thi*t ��i. �#ch ; �i*n Biên N�2��I)n �I)n cô l�p v���7ng b�, giao thông, v�n ��i, ti�p t���u trông ")o ��y bay. L3c l�$ng �#ch ; �ây ,-�9 ti:u �I)n (v�sau ta m�i bi�t ")o ���ng 1 n�m 1954, �#ch ���,-�11 ti:u �I)n). !�Bng ���ra s�c xây d3ng công s3, nh�ng ,�'�m�i 0)m ��$c nh�ng công s3�H��chi�n. M�t s6�mCt ,2a t�p �I)n c���i:m ,En s� h;. V�9�4a b����i ta, ,�c ��n "#��u sung s�c, tinh th�n chi�n ��u l�p công r�t cao. Ta ���trao �@i v�i ,�c ��ng ,�4�+�n ,�ng �i chu(n _ +#�chi�n tr�7ng, .th�y nên H�ng ,�ch ��nh nhanh �:�tiêu di*t �#ch. S3�xu�t hi*n ,2a 9��o binh ")�9��o cao L��8W���o m�t b�t ng7�l�n. ��nh nhanh th ng nhanh, b����i ,En sung s�c, 8W��V�t@n th�t, ")�không 9��i �6i 9�-�v�i ��-�kh�n v�ti�p t����n d�$c, l��ng th3c cho �)ng "�n chi�n 8D�")�dân công trong m�t cu�c chi�n ��u H)i %&)y... �n s� ���t�p �I)n c���i:m tA�i r�ng. L�n ��u, tôi %�.n th�y nh�ng "#��A4��#ch H)y

�Cc ��n nh� v�y. T��nhiu 9�4a, nh�t 0)�9�4a tây, mu6n ti�p c�n �u 9��i v�$t qua ,�nh ��ng r�ng. Riêng 9�4a �ông t�p �I)n c���i:m 0)�r�ng %Bi, nh�ng ���+#��n ng��bYng m�t 0I�t "#��A4�nYm ti�p &=�p nhau trên nh�ng �Zm ��i. Tôi �Zi: - Hi*n ,En 9��i &=�i quy�t nh�ng v�n ��&.�? - �ang sba g�p ��7ng Tu�n J=�o - �i*n Biên N�2. ��7ng %)y tr��c �ây ,�'�0)���7ng H�ng cho ng3a th�, v)����+Z�lâu %&)y. Sba

Page 59: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

xong ��7ng, ��a 9��o ")o "#��A4�0)�có th:�n@�8Bng. -�y�ki�n ,�c ��ng ,�4�,�'�huy ��i �I)n nh� th��%)o? - Anh em �u th�y 0)�nên ��nh ngay khi �#ch ch�a ��ng chân v�ng. B� ��i r�t ph�n kh;i ".�l�n n)y ,-�,����i +�c 105�")�9��o cao L�. Tôi th�y c�n �.m hi:u thêm �.nh �.nh. B� ��i ,En m�t m�t th7i gian 0)m ��7ng. H�n 70 kilô�Ut ��7ng cho xe �Uo 9��o ! Trong th7i gian �-, ch c ch n �#ch ,2ng c6�thêm công s3, ")�,En ,- th:�t�ng quân. Ngay bây gi7���nh nhanh �����-. R�i �ây h/n ,)ng ��-. Tôi %-i v�i anh <��i: "!-�th:�t�p k�t 9��o ")�cao L��; Tu�n J=�o, nh�ng 9��i ��a th�t nhanh �I)n b��312 ")o ��i �.nh bao vây quân �#ch. C�n gi��quân �#ch ; �i*n Biên, không �:���i diKn tr�7ng h$p P)�_�n !"

Ch� ng 4

QUYzT �{NH KHÓ KH|N NH}T

Bu@i chiu, �i ti�p ")o s;�,�'�huy. Xe ,��y trên con ��7ng m�i sba, cây c6i, lau 0�ch hai bên ���9��t quang. ,�c "cua" �u m;�r�ng, không ,En nh�ng,� ~�trâu, ~�&)�Nh�ng su6i l�n, %�Z��u ��$c x�p ���ng�m hoCc b c c�u g[�����ch c ch n. MCt c�u 0)�nh�ng cây g[�to, bu�t %Uo v�i nhau bYng �ây r�ng. Không th:�%&�D��ây 0�i 0)�0I�i v�t li*u ,-�th:�thay th��cho nh�ng chi�t �inh c�u! ��n cây s6�15 ��7ng Tu�n J=�o - �i*n Biên N�2, xe AW�")o Th(m NBa, n�i �Ct s;�,�'�huy. h�ng %)y có su6i, ���c, ")�nhiu %Bi ��, ��I�t %�.n gi6ng nh� lT�ng Uyên, Cao BYng. Không ��4�s;�,�'�huy r�t nh�n %�#p. !�n b��tham m�a t�p n�p chu(n +#�+�n ��, sa +)n. Tôi gCp 0�i ,�c anh Lê Liêm, N�-�,�2�nhi*m T@ng ,Gc Chinh �A#, anh �Cng Kim Giang, N�-�,�2�nhi*m T@ng ,Gc Cung c�p, nh�ng ng�7i ����i tr��c m�t ���ng. Trong cu�c h�i�O���ng Tp�MCt tr�n, �Bng nh� l7i anh <��i, O�ki�n nh�ng 0): c�n ��nh ngay trong 0Bc �#ch ch�a t�ng thêm quân ")�,2ng c6�công s3, ,-�����n�ng &=)nh chi�n th ng trong ")i %&)y �êm. D3�ki�n v�i tinh th�n "m;���7ng th ng l$i" ,2a b����i ")�dân công nh� hi*n nay, ��I�ng n�m %&)y n�a, có th:�0)m xong ��7ng ��a 9��o ")o tr�n �#a. Tôi gCp m�t s6�,�n b���.m hi:u thêm �.nh �.nh. Ai n�y �u �Z�ra hân hoan v�i ,�2�tr��ng ��nh nhanh ,�-ng nhanh. >1i ng�7i cho rYng n�u không ��nh s�m, �#ch t�ng c�7ng công s3, t�p �I)n c���i:m 8W�tr;�nên ST����nh, ")�,5ng lo chi�n H#ch �Uo H)i, 8W���-�&=�i

Page 60: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

quy�t v�n ��ti�p t��trên tuy�n ��7ng t��h�u ph��ng ra mCt tr�n ST��xa, �#ch ,En ��nh 9���quy�t li*t h�n. Tôi th�y c�n gCp Tr�;ng �I)n C6 v�n quân s3�,2a +�n, hy "1ng 8W�,-�s3���ng �.nh: l3a ,�1n ph��ng �n ,,��nh nhanh ,�-ng nhanh" 0)�ST����o hi:m. Tôi �Zi ��ng ,�4�%&�D�&.�v�O�ki�n ,2a b��ph�n chu(n +#�chi�n tr�7ng. ��ng ,�4�Vi Qu6c Thanh %-i ���gCp ��ng ,�4�Mai Gia Sinh ")�nh�ng chuyên gia ,�ng �i v�i ,�n b��Vi*t Nam. !�c chuyên gia ")�,�c ��ng ,�4�Vi*t Nam �u nh�t �A4�0)�c�n ��nh s�m, ,-�nhiu ����n�ng &=)nh chi�n th ng. Tôi �A.nh +)y nh�ng suy %&�D�,2a �.nh, v�i so 8�nh l3c l�$ng gi�a ta ")��#ch trên chi�n tr�7ng, không th:�huy ��ng �I)n b��s�c ��nh ,2a ta tiêu di*t t�p �I)n c���i:m trong th7i gian m�t ")i %&)y. ��ng ,�4�Vi cân nh t r�i %-i: "N�u không ��nh s�m, nay mai �#ch t�ng thêm quân ")�,2ng c6�công s3���.�cu6i ,�ng, 8W�không ,En �iu ki*n công �4ch quân �#ch". Tôi vXn cho rYng ��nh nhanh không th:�&=)nh th ng l$i nh�ng ch�a ,-��2�c� s;�th3c t���:�+�c +Z�ph��ng �n ,�c ��ng ,�4��i tr��c ���l3a ,�1n. !5ng không ,En th7i gian +�o ,�o xin O�ki�n B� !�4nh �A#, tôi ��ng O�tri*u t�p h�i %&�#�tri:n khai k���I�ch chi�n ��u. Tôi %-i v�i ��ng ,�4�NguyKn V�n Hi�u, ,��nh v�n 9�Eng ,2a B�, s3�cân nh c ,2a �.nh, dCn theo HQi �.nh �.nh, nghiên c�u, suy %&�D�thêm, ")�,�'���$c trao �@i riêng v�i �.nh v�v�n ��%)y. Tôi ,�'���#�cho ��ng ,�4�Cao Pha, ,Gc 9�-�!Gc 2, �iu tra th�t c(n th�n nh�ng "#��A4�trên ,�nh ��ng h��ng tây, n�i ��$c coi 0)�s� h;�ta 8W�H�ng �5i ,�1c sâu ��nh ")o, ")�yêu c�u 9��i +�o ,�o �)ng %&)y nh�ng hi*n t�$ng nh� t�ng quân, ,2ng c6�công s3�,2a �#ch. P&)y 14 ���ng 1 n�m 1954, m*nh l*nh chi�n ��u ��$c ph@�bi�n trên m�t sa +)n l�n ��i hang Th(m NBa. !�n b��cao c�p, tr�ng c�p ,�c ��i �I)n tham gia chi�n ��u �u có mCt. Nh�ng t� l*nh, ,�4nh 2y ��i �I)n: V��ng Th�a h5, Lê <A1ng T�n, Lê lT�ng Ba, �)o V�n Tr�7ng, Nam Long, Quang Trung, Cao V�n \��nh, Chu Huy Mân, Tr�n ��, N��m P&1c M�u... ")�nhiKu ,�n b��trung �I)n, ti:u �I)n ���,�ng chi�n ��u qua r�t nhiKu chi�n H#ch. Nhi*m "G�,�1c sâu giao cho ��i �I)n 308, ��i �I)n ,�2�l3c ��u tiên ,2a B�. 308 8W���nh ")o t�p �I)n c���i:m t��h��ng tây, xuyên qua nh�ng "#��A4�nYm trên ,�nh ��ng, ��1c th/ng t�i s;�,�'�huy ,2a �7�!�t. !�c ��i �I)n 812, 316 nh�n nhi*m "G, ��t �4ch ")o h��ng �ông, n�i ,-�nh�ng cao �i:m �A1ng y�u. D3�ki�n tr�n ��nh 8W�diKn ra trong hai %&)y, ba �êm. Tr��c m�t, t�p trung �I)n b��l3c l�$ng b����i �I)n ��)nh ��7ng �Uo 9��o ")���a 9��o ")o tr�n �#a H��chi�n. Nghc thông +�o s6�l�$ng 9��o 105 sb�HGng trong tr�n %)y, nhiu ng�7i tr�m tr��. Khi ph@�bi�n quy�t tâm chi�n ��u, �:�chu(n +#�ph�n %)o t� t�;ng cho ,�n b�, tôi

Page 61: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%-i: "Hi*n nay, �#ch ch�a ,-�tri*u ch�ng thay �@i l�n. !�Bng ta c�n ra s�c n m v�ng �#ch �.nh, �:�m�t khi �#ch có thay �@i ��.��#p th7i xb��A4". Tr��c m[i tr�n ��nh, tôi th�7ng khuy�n ��4ch ,�n b��%-i h�t ��-�kh�n, �:�,2ng +)n ,�ch kh�c 9�Gc. Nh�ng l�n %)y, ,�c ��n "#��u h�ng ��i nh�n nhi*m "G. !�'�có nh�ng ng�7i �Zi cho AQ�h�n, không m�t ai th c m c &.. Sau %)y, tôi m�i bi�t ,-�nh�ng ��ng ,�4�,�'�huy ,�m th�y nhi*m "G�ST��nCng, lo 9��i ��t 9���liên ti�p, tr�n ''��nh �Uo H)i, không &=�i quy�t ��$c th��ng binh ")�ti�p t����n d�$c. Nh�ng tr��c không ��4��)o ��ng trao nhi*m "G, không ai H�m %-i nh�ng b�n kho�n ,2a �.nh. M�t s6�%�)�v�n, %�)�+�o nh�ng n��c anh em ,5ng theo b����i �i chi�n H#ch. h.�th7i gian chu(n +#��Uo H)i, ���t�i 0Bc �1�9��i tr;�v�nuuu. M�t bu@i t6i, anh Lê Liêm �K�%&�#�tôi gCp +�n tr��c khi ra v. C� quan ,�4nh �A.�c�ng m�t chi�c H��hoa chi�n l$i ph(m bên HEng su6i l�p 0�nh �nh tr�ng 0)m n�i ti�p ���ch. P�)�v�n Ba Lan %-i: - Thiên nhiên ,2a ,�c ��ng ch4��ap ST��? Khung ,�nh th�t 0)�thanh +.nh. FBc %)y không có ti�ng ��i +�c. D��i �nh tr�ng, nh�ng �Zm %Bi ���nh�p nhô, m7��o. Tôi %-i: - Tôi ,5ng th�y phong ,�nh ; �ây r�t �ap. Tôi không 9��i %�)�th� nh�ng ,�m th�y ,�nh %)y th�t nên th�. !�Bng tôi 0�i s p chi�n ��u ,�4nh 0)��:�cho kh p ��t n��c �êm %)o ,5ng �ap nh� �êm nay. ��ng ,�4�%�)�+�o Ti*p \��c nh�n LUt: - Quân ��i ,2a ,�c ��ng ,�4�th�t 0�? Tôi không th�y có s3�,�ch bi*t %)o gi�a "#�t��ng v�i ng�7i 04nh: R�i anh k:�0�i, 8�ng hôm nay khi l�i H1c su6i ")o s;�,�'�huy, ���%�.n th�y ��ng ,�4�T@ng tham m�u 9�-�nh�7ng ng3a cho m�t chi�n 8D��au chân, L�ch &=)y trong tay, ,�ng l�i su6i v�i �1i ng�7i. - Quân ��i ,�Bng tôi nh� v�y. Quan h*�gi�a ,�Bng tôi tr��c h�t 0)�quan h*�gi�a nh�ng ng�7i ��ng ,�4, nh�ng ng�7i +�n chi�n ��u. Cu6i bu@i gCp, ��ng ,�4�%�)�v�n Ba'' Lan �Zi bYng m�t &=1ng v�a l�u luy�n v�a b�n kho�n: -�!�c ��ng ch4�s p �i chi�n ��u, ,En ,�Bng tôi ��.�s p lên ��7ng tr;�v�n��c. Tôi mu6n ��%&�#���ng ,�4�T@ng t� l*nh cho bi�t, sau �ây ,�Bng tôi 8W�nh�n ��$c tin &.�v��i*n Biên N�2�? Tôi �A��l7i: - HoCc 0)�,�c ��ng ,�4�8W�không nh�n ��$c tin t�c &.�v��i*n Biên N�2, nh�ng 8W���$c tin chi�n th ng ,2a ,�Bng tôi trên nhiu chi�n tr�7ng khoe. HoCc 0)�,����ng ,�4�8W���$c tin chi�n th ng ; �i*n Biên N�2, khi �-�8W�0)�m�t chi�n th ng r�t to. S; ,�'�huy chi�n H#ch t��cây s6�15 chuy:n ")o m�t khu r�ng ngang cây s6�62 g�n

Page 62: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

+�n P)�T�u. !�c ��ng ,�4�trong B� ,�'�huy ")���ng 2y MCt tr�n chia nhau �i ki:m tra ")��ôn �6c chu(n +#�chi�n ��u. V�i quy�t �#nh ��nh nhanh, v�n ��0)�th7i gian. Ch�m m�t %&)y t�p �I)n c���i:m 0�i r n thêm, ")��#ch ,-�th:�t�ng quân. \�-�kh�n l�n 0Bc %)y 0)���a ��$c 9��o ")o tr�n �#a. Khi t�t ,��,�c kh(u 9��o ; yên trong "#��A4�")�sRn 8)ng %�����n, tr�n ��nh m�i .có th:�b t ��u. !�Bng ta quy�t �#nh H)nh cho �g��#ch 2.000 �A�i 9��o 105 ly trong tr�n m;��)n. Khi nghe ph@�bi�n �iu %)y, ,�n b��h�t s�c ph�n kh;i, coi nh� 8W�,-�m�t ti�ng 8Ut &=�ng xu6ng ��u quân �#ch '' H�n b6n ,�Gc "#��A4 nam trong ba phân khu ,2a t�p �I)n c���i:m, ,5ng nh� ,�c tr�n �#a 9��o, ���xu�t hi*n ��y �2�trên s� ���"W�tay ,2a c� quan tham m�u chi�n H#ch. !�Bng ta ,�'�m�i ki�m ��$c 0I�i +�n ���,5��p�l*�1/100.000, thi�u r�t nhiu chi ti�t. Trong m�t ���ng "M;���7ng th ng l$i", b����i ta ")�thanh niên xung phong ���0)m nên m�t vi*c th�n �]. Con ��7ng Tu�n J=�o - �i*n Biên N�2, H)i 82 kilô�Ut, tr��c �ây ,�'�r�ng m�t �Ut, �����$c m;�r�ng ")�sba sang cho xe �Uo 9��o ")o ,�ch �i*n Biên 15 kilô�Ut. T���ây, ,�c kh(u 9��o 8W���$c �Uo bYng tay ")o nh�ng tr�n �#a trên ST�ng ��7ng H)i 15 km. ��7ng �Uo 9��o r�ng ba �Ut, ,��y t��cba r�ng P)�Nham, qua �'nh Pha sông cao 1.150 �Ut, xu6ng �n T�u, ��7ng �i*n Biên N�2�- Lai Châu, t�i �n NghKu, m;�m�i �I)n �I)n. �:�+�o ��m +4�m�t, %-�9��i ��$c %&Gy trang �I)n b�, không cho ��y bay trinh 8�t 9��t hi*n. Th7i gian 0)m ��7ng d3�ki�n trong m�t %&)y, m�t �êm. Ta ���A�i b����i su6t H1c ��7ng, 0)m xong trong 20 gi7�? Vi*c ''ti�p theo 0)���a l3u 9��o ")�cao L��9��o ")o "#��A4�b n. Nhi*m "G���$c trao cho ��i �I)n 351�")���i �I)n 312, d3�ki�n �I)n ��)nh trong ba �êm. B� ,�'�huy chi�n H#ch quy�t �#nh ��)nh l�p b��,�'�huy �Uo 9��o, do ��ng ,�4�Lê <A1ng T�n, t� l*nh 312, 0)m ,�'�huy tr�;ng, �6ng 9�4�N��m P&1c M�u, ,�4nh 2y 351, 0)m ,�4nh 2y, ��ng th7i cb���ng ,�4������c Kiên, tr�;ng ban <�c chi�n chi�n H#ch, ")�m�t s6�,�n b��tham m�u xu6ng ,�ng +)n k���I�ch ")�ki:m tra �ôn �6c. Khi �i th�m ��7ng �Uo 9��o, tôi ,�m th�y b�n kho�n Con ��7ng �Uo 9��o ����H)i, nYm trên �#a �.nh hi:m tr;, nhiu d6c cao, v3c sâu. Tôi th�y r�t ��-���a 9��o ")o tr�n �#a �Bng th7i gian d3�ki�n. h)�vi*c ti�p ��n khi chi�n ��u 8W�r�t ��-�kh�n. Sau +�y �êm, 9��o vXn ch�a t�i "#��A4�quy �#nh. Th7i gian n@�8Bng d3��#nh %&)y 20 ���ng 1 n�m 1954, 9��i lui 0�i n�m %&)y. !�Bng ta ch�a l�7ng h�t tr;�%&�i khi

Page 63: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

H�ng s�c ng�7i �Uo nh�ng kh6i ��Up nCng hai t�n, qua nh�ng d6c cao 30, 40 ��, ,-�ch[�lên t�i 60 ��, 0�i +#���y bay ")�9��o �#ch ,�n tr;. Trong nh�ng %&)y qua, có nh�ng ,�n b�, chi�n 8D����hy sinh �:�c�u 9��o ��Zi l�n xu6ng v3c sâu. Tr��c �-, xe ,�'�chuy:n 9��o t�i cba r�ng P)�Nham, ��9�Eng ")o g�n h�n �#ch 9��t hi*n ti�ng ��ng c�. B� ,�'�huy chi�n H#ch bu�c 9��i ,-�m�t quy�t �#nh m�i: cho 351 H�ng xe Ô tô ��a 9��o ")o khu v3c P)�Ten, P)�Hy �:�&=�m ��I�ng ba �êm �Uo 9��o bYng tay. T��h�i %&�#�Th(m NBa t�i khi ��a 9��o ")o tr�n �#a �6i v�i tôi 0)�m�t th7i gian r�t H)i. Nhiu �êm thao th�c. Suy tinh, cân nh c r�t nhiu l�n, vXn ,�'��.m th�y r�t 4t y�u t6�th ng l$i. Tôi c�n dCn ,�c 9��i viên �i n�m �.nh �.nh, th�y b�t c���iu &.���ng ,�B�O��u 9��i +�o ,�o �#p th7i. >1i ng�7i �u 9��n �nh tinh th�n chu(n +#�chi�n ��u r�t cao ,2a ,�n b�, chi�n 8D. ��i �I)n tr�;ng 312 Lê <A1ng T�n %-i v�i tôi trong ST���A.nh chi�n ��u, 8W�9��i ��t 9���liên �Gm ba l�n m�i ")o ��$c tung thâm. Nh�ng �ây ,�'�0)�s3��4nh �I�n công vi*c 9��i 0)m. ��i �I)n tr�;ng 308 V��ng Th�a h5, ��m nhi*m �5i ,�1c sâu, �I)n �I)n gi��im lCng. Sang %&)y th��,�4n, hai %&)y tr��c khi n@�8Bng, ��ng ,�4�N��m Ki*t, ,Gc 9�-�!Gc �o v*, theo HQi vi*c �Uo 9��o ; 9�4a tây, ��%&�#�gCp tôi qua �i*n ��I�i. Anh Ki*t nh�n LUt: "N��o ,2a ta �u �Ct trên tr�n �#a H��chi�n, �#a �.nh r�t tr6ng �A�i, n�u +#�9��n 9��o, hoCc ��y bay ��nh 9���8W���-��A�nh t@n th�t. M�t s6�9��o vXn ch�a �Uo ��$c t�i tr�n �#a". �ây 0)�ng�7i ��u tiên, ")�,5ng 0)�duy nh�t, 9��t hi*n ��-�kh�n. Theo quy �#nh, ��ng ,�4�Cao Pha, ,Gc 9�-�!Gc 2, 9��n �nh �.nh �.nh �#ch v�i !�'�huy tr�;ng chi�n H#ch �)ng %&)y, khi ,-�nh�ng hi*n t�$ng ��t xu�t nh� �#ch t�ng quân, ABt quân ��.�p��i +�o ,�o ngay. Tin t�c thu ��$c t��ba ngu�n: ,�c ��n "#��ang bao vây, trinh 8�t ,2a B�, tin ,2a �#ch thu qua vô tuy�n �i*n. Tôi ��$c bi�t ; M�7ng Thanh, quân �#ch ���,-�thêm nhiu xe t�ng ")�trên b6n ,�Gc kh(u 9��o 105 ")�155 ly. ; nhiu c���i:m, �#ch ���xây d3ng công s3�kiên c6. Tôi �Cc bi*t ,�B�O�h*�th6ng công s3�9�G, nh�ng �)ng A)o dây ��Up gai ")�+�i �.n �#ch không ng�ng m;�r�ng m[i %&)y, có n�i ���r�ng t�i h�n 100 �Ut, th�m ,�4�200 �Ut! P&)y 24, !Gc 2�+�o ,�o, trong %&)y �#ch v�a t�ng'' c�7ng cho �i*n Biên N�2�thêm m�t ti:u �I)n, ��a l3c l�$ng lên t�i 10 ti:u �I)n (th3c t��0Bc �-��#ch ���,-�12 ti:u �I)n). P�5ng c���i:m 9�4a tây, n�i �5i chinh ��i �I)n 308 8W���t 9��, tuy không ��nh nh� m�t s6�cao �i:m, nh�ng nYm trên ,�nh ��ng tr6ng, b����i không có �#a �.nh (n %�u, �#ch dK�sb�HGng xe t�ng, 9��o binh, ��y bay ")�l3c l�$ng 9��n �4ch �6i 9�-. ��ng ,�4�Hi�u nh�n LUt: “Công���c t� t�;ng m�i nh�c nhiu t�i quy�t tâm �)�4t +)n ,�ch khoc 9�Gc nh�ng ��-�kh�n trong tr�n ��nh".

Page 64: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

G�n %&)y n@�8Bng, c� quan ��c chi�n +�o ,�o: trung �I)n tr�;ng �I)ng C�m ; 312, ��%&�#��A��0�i b�t 9��o, ".���$c trao ST��nhiu 9��o ? �ây 0)�hi*n t�$ng c�n ,�B�O. Ch�a bao gi7�m�t ��n "#���t �4ch 0�i t��ch6i 9��o ph6i thu�c! Tôi ,�m th�y s6t ru�t ".�,�c chi�n tr�7ng ph6i h$p ch�a n@�8Bng. N�u mCt tr�n ,�4nh n@�8Bng tr��c trong khi quân c� ��ng �#ch ,En '' ch�a phân ��n nhiu, Na va ,-�th:�t�p trung l3c l�$ng �6i 9�-�; �i*n Biên N�2�! Nh� v�y 8W���-�kh�n cho vi*c th3c hi*n O����chi�n l�$c ,2a ta. Tôi �Cc bi*t b�n kho�n v�Liên khu 5, lo anh NguyKn !��nh không thuy�t 9�Gc ��$c Liên khu 2y ��a ph�n l�n ,�2�l3c lên Tây Nguyên. Vi*c m;�mCt tr�n Tây Nguyên không ,�'�0)��I�t ��ng ph6i h$p v�i ''mCt tr�n ,�4nh, �)�,En nhYm +�o v*�,�c tmh "�ng ��ng bYng Liên khu 5. P&)y 21 ���ng 1 n�m 1954, tôi ��$c tin Nava ���tung ��I�ng 15 ti:u �I)n m;�cu�c ti�n công ")o nam N�B�Yên. Nava ti�p �Gc phân ��n quân c� ��ng 0)��iu có l$i cho ta: Nh�ng không bi�t Liên khu 5 �6i 9�-�th��%)o ? P&)y 22, ,Gc tr�;ng <�c chi�n Tr�n V�n Quang +�o ,�o: Liên khu 2y 5 �i*n ra ti�p �Gc ti�n �)nh k���I�ch ����#nh, ,�'��:�0�i l3c l�$ng "5�trang �#a ph��ng �6i 9�-�v�i cu�c ti�n công ��i "�ng ven bi:n ")���ng bYng, ��i b��ph�n ,�2�l3c ���b t ��u ti�n lên Tây Nguyên. Trên ��t +�n, �5i ��1c sâu ,2a 436 ���ti�n xu6ng ���F)o, �ang �4ch c3c chu(n +#�n@�8Bng s�m. N�u Tây Nguyên, ���F)o �#p th7i ��nh �#ch 0Bc %)y ��.�8W�r�t ,-�l$i cho �.nh �.nh. Sau nhiu %&)y �êm ch�t v�t, nh�ng kh(u 9��o m�i L4ch t�i g�n tr�n �#a H��chi�n. Th7i gian n@�8Bng ��$c quy�t �#nh 0)�17 gi7�%&)y 25 ���ng 1 n�m 1954. G�n %&)y N, m�t chi�n 8D�,2a ��i �I)n 312 không may +#��#ch b t. B� ph�n thông tin �?�thu�t ,2a ta nghe �#ch thông +�o cho nhau qua �i*n �)i v�%&)y gi7�ti�n công ,2a b����i ta. DiKn bi�n ��u tiên %&I)i d3�ki�n ? B� ,�'�huy chi�n H#ch quy�t �#nh �I�n th7i gian n@�8Bng 24 ti�ng. h)�phân công ,�n b���i n�m 0�i �.nh �.nh s�n 8)ng chi�n ��u ,2a ,�c ��n "#. Nh�ng �)i li*u ,2a ph��ng Tây sau %)y cho bi�t �#ch n m ��$c th7i gian n@�8Bng ,2a ta 0)�do thu ��$c m�t s6�b�c �i*n ,2a c� quan cung c�p mCt tr�n. Tôi ,�m th�y nh� ,�����ng ���trôi qua. Nh�ng tính 0�i t��khi trao nhi*m "G�chi�n ��u t�i �-, ,�'�m�i ,-�m�7i m�t %&)y. M[i %&)y, tôi ,)ng nh�n th�y AQ�0)�không th:���nh nhanh ��$c. L7i �c dCn tr��c 0Bc lên ��7ng ")�%&�#�quy�t Trung ��ng h�i ��u n�m 0�i v�ng v/ng bên tai: ",�'���$c th ng không ��$c +�i, ".�+�i ��.�h�t v6n”. �êm %&)y 25����ng 1 n�m 1954, tôi không sao ch$p m t. ��U �au nh�c. ��ng ,�4�<��y, y 8D, bu�t lên �A�n tôi m�t n�m %&�i c��. Tôi ���hi:u ".�sao �1i ng�7i��u l3a ,�1n ph��ng �n ��nh nhanh ? V�n ��ti�p t����-�kh�n ,�'�0)�m�t 0O�do. !�Bng ta không 9��i �I)n �I)n không có ,�ch kh c

Page 65: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

9�Gc ��-�kh�n %)y. FO�do ,�4nh 0)�e th7i gian chu(n +#��Uo H)i, �#ch 8W�t�ng thêm quân, t�p �o)n c���i:m %&)y ,)ng ��nh, 8W�0)m ta m�t c� h�i tiêu di*t �#ch ! Nhiu ng�7i cho rYng s3�xu�t hi*n l�n ��u ,2a l3u 9��o ")�cao L��8W�0)m quân �#ch ,�I�ng "�ng. Nh�ng ,�Bng ta ,�'�,-�")i %&)n viên ��n ? �Cc bi*t, �1i ng�7i �u tin ")o ��4�th��,2a b����i khi xu�t quân, tin ")o s�c ��nh tinh th�n. Nh�ng s�c ��nh tinh th�n ,5ng ,-�nh�ng gi�i ��n. Không 9��i ,�'�v�i s�c ��nh tinh th�n cao �)�0Bc %)o ,5ng chi�n th ng quân �#ch ? !�Bng ta ,5ng không th:�&=)nh chi�n th ng v�i b�t k:�&=��%)o, ".�9��i gi��&.n v6n li�ng cho cu�c chi�n ��u lâu H)i. Khi nghe anh <��i %-i l�n ��u ; Tu�n J=�o v�����n�ng ��nh nhanh thang nhanh, tôi ���,�m th�y 0)m nh� v�y 0)���o hi:m. T���-���n nay, �.nh �.nh �#ch ���thay �@i nhiKu. !�Bng ���,2ng c6�công s3�9�Eng ng3, không ,En 0)�tr�n �#a H��chi�n. B� ��i 8W�9��i ti�n �)nh m�t tr�n công kiên ")o m�t t�p �I)n c���i:m 9�Eng ng3�v�ng ch c ch�a t�ng ,-. Ba ��-�kh�n hi*n lên r�t AQ. Th��nh�t: - B����i ,�2�l3c ta ��n nay ,�'�tiêu di*t cao nh�t 0)�ti:u �I)n �#ch t�ng c�7ng, ,-�công s3�v�ng ch c ; P&�Da L�. ; P)�_�n, ,�Bng ta m�i ��nh ")o "#��A4�ti:u �I)n, d��i ti:u �I)n, công s3�H��chi�n nYm trong t�p �I)n c���i:m, vXn ,-�nh�ng tr�n không ��)nh công, b����i th��ng vong nhiu. Th��hai: - Tr�n %)y �Tp�ta không ,-���y bay, xe t�ng, nh�ng ��nh hi*p ��ng binh ,�2ng b��binh, 9��o binh v�i quy mô l�n l�n ��u, �)�0�i ch�a qua diKn t�p. V�a qua, có trung �I)n tr�;ng xin �A��0�i 9��o ".�không bi�t ph6i h$p th��%)o ! Th��ba: - B����i ta t��tr��c t�i nay m�i ,�'�quen ��c chi�n ban �êm, ; nh�ng �#a �.nh dK�(n %�u. !�2�l3c ta ch�a ,-�kinh nghi*m công kiên ban %&)y trên tr�n �#a bYng phang, v�i m�t �g��#ch ,-��u th��v���y bay, 9��o binh ")�xe t�ng. Tr�n ��nh 8W�diKn ra trên m�t ,�nh ��ng H)i 15 kilô�Ut ")�r�ng 6 - 7 kilô�Ut...T�t ,���1i ��-�kh�n �-��u ch�a ��$c +)n +�c �?�")��.m ,�ch kh c 9�Gc. Nh�ng &=�i quy�t ra sao ? N��o binh ���")o "#��A4, ,�c ��i �I)n �u ,-�mCt ; tuy�n xu�t 9��t xung phong. Quy�t �#nh �I�n tr�n ��nh m�t l�n n�a 8W���c ��ng t�i tinh th�n b����i nh� th��%)o...? Tôi nh�n th�y 9��i cho ,�c ��n "#�ABt ��Zi tr�n �#a �:�nghiên c�u m�t ,�ch ��nh khoc H��b����i ,-�th c m c. N��i chuy:n t��ph��ng �n "��nh nhanh th ng nhanh'' sang "��nh ch c ti�n nh c". Th7i gian chu(n +#�8W��Uo H)i. P&I)i công ��c chu(n +#���nh �#ch ; �i*n Biên N�2, b����i ta c�n ,-�nh�ng �I�t ��ng ��o nên b�t ng7�m�i cho �#ch. Tôi %&�D�tr��c m t 8W��iu ngay m�t ,�nh quân sang Th�$ng F)o thu �Bt quân �#ch v�h��ng %)y, ,-�th:�STUt 8�ch �)nh lang �i*n Biên N�2�-

Page 66: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Luông Phab�ng ,�Bng m�i l�p ; l�u v3c sông N�m Hu. h)�c�n nh c Liên khu 5 tri:n khai nhanh chi�n H#ch ; Tây Nguyên...N��i �1p ngay ��ng 2y MCt tr�n... Su6t �êm tôi ,�'�mong tr7i ,�-ng 8�ng. _MNG %&)y 26 ���ng 1 n�m 1954, V�n 9�Eng thông +�o cu�c �1p ��ng 2y MCt tr�n. Tr��c cu�c �1p, tôi +�o ��ng ,�4��I)ng Minh H��ng, tr�;ng �I)n phiên H#ch ,2a B�, chu(n +#�cho tôi gCp ngay ��ng ch4�Tr�;ng �I)n C6 v�n quân s3. ��ng ,�4�Vi Qu6c Thanh %&�c nhiên %�.n n m %&�i c�u trên �A�n tôi. ��ng ,�4�ân c�n �Zi th�m s�c ��Ze, r�i %-i: - Tr�n ��nh s p b t ��u. ��%&�#�Võ T@ng cho bi�t �.nh �.nh t�i 0Bc %)y ra sao ? Tôi ��p: - �ó ,5ng 0)�v�n � tôi mu6n trao �@i v�i ��ng ,�4�Tr�;ng �I)n. Qua theo HQi �.nh �.nh, tôi cho rYng �#ch không ,En trong �A�ng ���i lâm th7i 9�Eng ng3, �)����tr;���)nh m�t t�p �I)n c���i:m 9�Eng ng3�kiên c6. h.�v�y không th:���nh theo k���I�ch ����#nh...Tôi %-i ti�p ba ��-�kh�n l�n ,2a b����i, r�i k�t lu�n: - N�u ��nh 0)�th�t +�i. - V�y nên xb��A4�th��%)o ? -�y��#nh ,2a tôi 0)�ra l*nh �I�n cu�c ti�n công ngay chiu hôm nay, thu quân v�"#��A4�t�p k�t, chu(n +#�0�i theo ph��ng châm "��nh ch c ti�n ch c". Sau giây 0�t suy %&�D, ��ng ,�4�Vi %-i: - Tôi ��ng O�v�i Võ T@ng. Tôi 8W�0)m công ��c t� t�;ng v�i ,�c ��ng ,�4�trong �I)n c6�v�n. - Th7i gian g�p. Tôi c�n �1p ��ng 2y �:�quy�t �#nh. h)����có d3�ki�n cho 308 ti�n v�9�4a Luông Phab�ng, b�c l��l3c l�$ng ch�ng %)o, �Uo quân �#ch v�h��ng �-, không �:�không gây ��-�kh�n khi quân ta �Uo 9��o ra... Cu�c trao �@i gi�a tôi v�i ��ng ,�4�Vi diKn ra ��I�ng h�n nba gi7. Tôi %&�D���ng ,�4�Vi 8W�không dK�H)ng thuy�t 9�Gc ,�c chuyên gia ���cho rYng ,�'�,-���nh nhanh th ng nhanh m�i &=)nh th ng.l$i. Sau %)y tôi m�i bi�t, b��ph�n �i chu(n +#�chi�n H#ch ���d�ng 0�i ; P)�_�n nghiên c�u �#a �.nh, �.m hi:u ".�sao nh�ng tr�n ��nh ��a �ông n�m tr��c ")o %&I�i vi ,2a t�p �I)n c���i:m không ��)nh công. Có O�ki�n: ".�ta ,�'���nh ")o t�ng c���i:m nên �#ch t�p trung �I)n b���Za l3c 9��o, ��y bay, l3c l�$ng 9��n �4ch, 9��t huy s�c ��nh ,2a ,��t�p �I)n c���i:m ")o t�ng n�i �:�ng�n chCn. Do �-, ,�ch t6t nh�t 0)�l$i HGng khi �#ch m�i t�i ch�a �#p ,2ng c6�công s3, t�p trung �I)n b��binh l3c, �Za l3c t��nhiu h��ng ,�1c sâu ")o khu trung tâm 9�Eng ng3�0)m phân ��n s3��6i 9�-�,2a �#ch, k�t h$p t��trong ��nh ra, %&I)i ��nh ")o tiêu di*t t�p �I)n c���i:m trong hai, ba %&)y �êm liên �Gc chi�n ��u.

Page 67: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�n &1i �ây 0)�"Oa tâm ��ng chi�n thu�t" (chi�n thu�t ��1c ")o tim). �I)n ,�n b���i chu(n +#�chi�n tr�7ng �u ��ng �.nh. ��ng ,�4�Vi Qu6c Thanh lên sau, nghe ,�c c6�v�n +�o ,�o, th�y ,�2�tr��ng ��nh nhanh thang nhanh 0)�h$p 0O. Nh�ng khi bi�t �.nh �.nh �#ch ���thay �@i, ng�7i tr3c ti�p ,�'�huy tr�n ��nh không ch�p nh�n ph��ng �n ���l3a ,�1n, th7i gi7�0Bc %)y không ,En nhiu, ��ng ,�4�Vi ���nhanh ,�-ng khuy:n O�ki�n. Khi tôi quay v�s;�,�'�huy, ,�i ��ng�,�4�trong ��ng 2y ���,-�mCt �ông �2. Tôi �A.nh +)y nh�ng suy %&�D����,-�t��lâu chung quanh ,�ch ��nh t�p �I)n c���i:m, nh�ng thay �@i quan �A1ng v�9�4a �#ch t��sau h�i %&�#�Th(m NBa t�i nay, ta vXn gi��v�ng quy�t tâm tiêu di*t �#ch ; �i*n Biên N�2, nh�ng 9��i thay �@i ,�ch ��nh. >1i ng�7i im lCng m�t 0Bc. Anh Lê Liêm, !�2�nhi*m !�4nh �A#, 9��t bi:u: - �����ng viên sâu r�ng b����i v�nhi*m "G�r�i, anh em �u r�t tin. t�;ng, quy�t tâm chi�n ��u r�t cao. Gi7�n�u thay �@i ��.�&=�i ��4ch cho b����i 0)m sao ? Anh �Cng Kim Giang, !�2�nhi*m Cung c�p, %-i: - Tôi th�y c��gi��v�ng quy�t tâm. H�u c�n chu(n +#�t�i bây gi7������-�kh�n. N�u không ��nh ngay, sau %)y 0�i�,)ng không ��nh ��$c? . Tôi %-i: - Tinh th�n b����i 0)�r�t quan �A1ng, nh�ng quy�t tâm 9��i ,-�c� s;... H�u c�n 0)��iu ki*n tiên quy�t, nh�ng cu6i ,�ng, quy�t �#nh 0)�9��i ,-�,�ch ��nh �Bng. ��ng ,�4��I)ng V�n <��i %-i: - Anh V�n cân nh�c ,5ng 9��i... Nh�ng l�n %)y ta có �u th��v�binh l3c, 9��o 105�")�9��o cao L��xu�t hi*n l�n ��u 8W���o b�t ng7�l�n, 0�i ,-�kinh nghi*m ,2a +�n, tôi th�y n�u ��nh vXn ,-�����n�ng &=)nh th ng l$i. Trao �@i m�t h�i ch�a �i t�i k�t lu�n. Cu�c �1p ��m d�ng m�t 0�t. Khi cu�c �1p ti�p �Gc, tôi %-i: -�<.nh �.nh kh(n tr��ng. C�n s�m ,-�quy�t �#nh. VÔ lu�n �.nh �.nh %)o, ,�Bng ta vXn 9��i n m nguyên t c cao nh�t 0): ��nh ch c th ng. Tr��c khi tôi ra �i, �c trao nhi*m "G: "Tr�n %)y r�t quan �A1ng, 9��i ��nh cho th ng. Ch c th ng m�i ��nh, không ch c th ng không ��nh". V�i tinh th�n �A�ch nhi*m tr��c �c ")�B� !�4nh �A#, tôi ��%&�#�,�c ��ng ch4��A��l7i câu �Zi: "N�u ��nh ,-�ch c th ng tr�m ph�n tr�m không?" Anh Lê Liêm %-i: - Anh V�n nêu câu �Zi th�t ��-��A��l7i. Ai H�m +�o 0)�8W�ch c th ng tr�m ph�n tr�m ! Anh �Cng Kim Giang %-i ti�p:

Page 68: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

-�F)m sao H�m +�o ��m nh� v�y! - Tôi %&�D�v�i tr�n %)y, ta 9��i +�o ��m ch c th ng tr�m ph�n tr�m. B�y gi7�anh �I)ng V�n <��i m�i %-i: N�u yêu c�u ch c th ng tr�m ph�n tr�m ��.���-...F�t sau, ��ng 2y �i t�i nh�t �A4�0)�tr�n ��nh ,-�th:�gCp nhiu ��-�kh�n �)�ta ch�a ,-�bi*n 9��p ,G�th:��:�kh c 9�Gc. Tôi k�t lu�n: - �:�+�o ��m nguyên t�c cao nh�t 0)�"��nh ch c th ng", c�n chuy:n ph��ng châm tiêu di*t �#ch t��"��nh nhanh th ng nhanh" sang "��nh ,��c ti�n châm". Nay quy�t �#nh �I�n cu�c ti�n công. Ra l*nh cho b����i trên �I)n tuy�n lui v��#a �i:m t�p k�t, ")��Uo 9��o ra. Công ��c ,�4nh �A#�+�o ��m tri*t �:�ch�p �)nh m*nh l*nh lui quân nh� m*nh l*nh chi�n ��u. H�u c�n chuy:n sang chu(n +#�theo ph��ng châm m�i. Sau �-, tôi phân công cho anh �I)ng V�n <��i ra l*nh cho ,�c ��n "#�b��binh, tôi ra l*nh cho 9��o binh ")�trao nhi*m "G�m�i cho 308. Tôi &1i �i*n ��I�i cho 9��o binh: -�<.nh �.nh �#ch ���thay �@i. Quy�t tâm tiêu di*t Tr�n �.nh (+4�danh ,2a �i*n Biên N�2�trong chi�n H#ch) vXn gi��v�ng. Nay thay �6i ,�ch ��nh. h.�v�y, ra l*nh cho ,����ng ,�4�t��17 gi7�hôm nay, �Uo 9��o ra ��Zi tr�n �#a, lui v��#a �i:m t�p k�t, chu(n +#�0�i. Tri*t �:�ch�p �)nh m*nh l*nh ! Không &=�i ��4ch. ��u �ây �Yng kia, ti�ng ��ng ,�4�N��m P&1c M�u, ,�4nh 2y 9��o binh, ��p: - Rõ ! Xin tri*t �:�ch�p �)nh m*nh l*nh. 14 gi7�30, m�i ,-�liên 0�c �i*n ��I�i v�i anh V��ng Th�a h5, t� l*nh ��i �I)n 308. -�!�B�O�nh�n l*nh: �.nh �.nh thay �@i. ��i �I)n ,�c ��ng ,�4�,-�nhi*m "G�h��ng v�Luông Phab�ng ti�n quân. n1c ��7ng, gCp �#ch ��y �iu ki*n ,G�th:��)�tiêu di*t. Gi��v�ng l3c l�$ng, ,-�l*nh tr;�v�ngay. Gi��liên 0�c vô tuy�n �i*n. Khi ��$c �Zi, m�i �A��l7i. - Rõ ! - Anh h5���p . - Tri*t �:�ch�p �)nh m*nh l*nh ! Xin ,�'���#�v�sb�HGng binh l3c nh� th��%)o ? -�<I)n quyn quy�t �#nh, t��m�t ti:u �I)n ��n �I)n ��i �I)n H�u c�n t3�&=�i quy�t. �Bng 4 gi7�chi�u nay, xu�t 9��t? - Xin tri*t �:�ch�p �)nh m*nh l*nh. ��ng th7i, tôi ,�'���#�cho m�t b��ph�n %�Z, mang theo m�t �)i vô tuy�n �i*n, �i v�9�4a M�c Châu, m[i %&)y ba l�n ��nh �i*n +�o ,�o: "��i �I)n 308 ���v�t�i ," �i*n m�t, xen �ôi ti�ng không H�ng m�t ��. h.�,-�nh�ng b�c �i*n %)y, 0Bc ��u, �#ch t�;ng 308 �ang quay v���ng bYng.

Page 69: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

<.nh �.nh 0Bc %)y không cho 9�Up H�ng �i*n �)i +�o ,�o v�i Trung ��ng, ngay t6i hôm �-�tôi vi�t th� �Za t6c ��%&�#�v�i B� !�4nh �A#�")� �o cho chuy:n sang ph��ng châm "��nh ,��c ti�n ch t" quy�t &=)nh th ng l$i; nh�ng chi�n H#ch 8W�9��i �Uo H)i, c�n kh c 9�Gc nh�ng ��-�kh�n l�n v�h�u c�n. ��ng ,�4�NguyKn V�n Dinh, m�t ,�n b����c chi�n, ��$c l*nh H�ng chi�c xe jeep duy nh�t ,2a c� quan tham m�a, mang th� �i g�p su�t %&)y �êm v�khu c�n c�. Trong %&)y hôm �-, tôi ���th3c hi*n ��$c m�t quy�t �#nh ��- kh�n nh�t trong cu�c �7i ,�'�huy ,2a �.nh. !�'�m�7i n�m sau, nhân H#p �p�ni*m chi�n th ng �i*n Biên N�2, m�t s6���ng ,�4�9�G��A�ch ,�c ��i �I)n m�i %-i th3c v�i tôi O�%&�D�,2a �.nh. !�4nh 2y ��i �I)n công 9��o N��m N&1c M�u %-i: "Khi ,-�l*nh �Uo 9��o ra, �Bng 0): "��$c l7i nh� c;i t�m 0Eng?". ��i �I)n tr�;ng 312 Lê <A1ng T�n %-i: "N�u không ,-�quy�t �#nh chuy:n ph��ng châm %&)y �-���.�ph�n l�n ,�Bng tôi 8W�không ,-�mCt trong ���ng chi�n ch6ng >?". Riêng ��i �I)n tr�;ng V��ng Th�a h5�%-i: " Th�m NBa, khi nghe ph@�bi�n 9��o binh ,2a ta 8W�b n hai %&)n viên 9��o 105, ai ,5ng tr�m tr�, cho rYng quân �#ch 8W�tan %�t. Nh�ng tôi �I)n �I)n không tin nh� v�y ! Tu h5, �#ch ���b n n�m %&)n ST��9��o �)���n vXn +#�trung �I)n 88 tiêu di*t. Hai %&)n ST��9��o v�i m�t t�p �I)n c���i:m r�ng nhiu cây s6�vuông nh� �i*n Biên N�2�,-�0)�bao ! Tôi %&�D�n�u l�n �-�c��"��nh nhanh &=�i quy�t nhanh'': ��.�cu�c ���ng chi�n ,-�th:�lui 0�i m�7i n�m ?" . Th�t 0)�m�t +)i �1c sâu s c v�dân ,�2�n�i b��!

Ch� ng 5

MesNG PH|NG

Ngày 31 ���ng 1 n�m 1954, s; ,�'�huy chi�n H#ch chuy:n t��P)�T�u ")o M�7ng

Ph�ng, rCng %Bi cao nYm ; 9�4a �ông ,�nh ��ng M�7ng Thanh. S; ,�'�huy �-ng

��i M�7ng Ph�ng cho t�i k�t ��Bc chi�n H#ch. Nh�ng cu�c �1p ,-��4nh quy�t �#nh

trong ST���A.nh ti�n công t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2��u diKn ra ; �ây. MCc

H���1i ng�7i ,En nh�ng b�n kho�n, suy %&�D����c nhau, nh�ng m*nh l*nh lui

quân �����$c tri*t �:�ch�p �)nh, bi:u ��#�m�t nim tin, m�t tinh th�n �p�lu�t tuy*t

Page 70: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

v7i. Công vi*c �Uo 9��o ")o ���v�t "�, nh�ng ��a 9��o ra ,En gian nan h�n.

Cu�c ti�n công chiu %&)y 25 ���ng 1 n�m 1954 không diKn ra khi�n �#ch ch�m

,�B�theo HQi ")�,-�0W����9��t hi*n ta �ang chuy:n 9��o ��Zi tr�n �#a. !�Bng không

+Z�lV�th7i c� 0I�i tr��m�t hi:m �1a luôn luôn �m �nh t��khi ch�p nh�n tr�n ��nh ;

�i*n Biên N�2. >�y bay trinh 8�t s�m soi �.m �Gc tiêu cho nh�ng chi�c khu �AGc

lao xu6ng �ABt bom 9��, bom napan. ��i +�c �#ch b n 9���%&)y �êm nh�ng n�i

,�Bng nghi ng7. Nh�ng �'nh �co, khu r�ng nham nh; h6�bom, h6���i +�c, cây c6i

�@ &�y, x� L�c nh� v�a �A�i qua m�t c�n l6c LI�y.

!�c chi�n 8D�xông ")o gi�a ��m ,��y chi�n ��u v�i lba không �:�lan t�i n�i �Ct

9��o. nh�ng �I�n ��7ng tr6ng, vi*c chuy:n 9��o 9��i ti�n �)nh ban �êm. B�t

th�n xu�t hi*n nh�ng �nh ch�p gi�t, ti�p theo 0)�ti�ng n@ �m �m, ��nh ��n ,��y

+Zng ,�Um &�y nh�ng cành cây c m ")o "�ch %Bi. !�4nh �A#�viên hô to: "!�c ��ng

,�4! Quy�t không r7i 9��o !" !�c chi�n 8D�gan H��+�m chCt dây �Uo, chân nh�

�-ng xu6ng ��t, nghi�n r�ng &�.m 9��o. )i "Qu6c t��ca" tr�m ��ng vang lên nh�

ti�p thêm m�t s�c ��nh nhi*m ��u &=Bp �1�v�$t qua gi7�9�Bt hi:m %&�co.

F�i thêm m�t l�n dây �Uo 9��o ��t, m�t kh(u 9��o cao L��,-�nguy c� lo xu6ng

v3c sâu. Kh(u ��i tr�;ng TÔ VDnh Di*n không ng�n %&�i, ôm ,�cn lao ")o +�nh

xe mong chCn kh(u 9��o cao L��nCng hai t�n r�Vi 0�i. �ây không 9��i l�n ��u ,-�

ng�7i 0)m vi*c %)y. Chi�n 8D�9��o ��2�NguyKn V�n Ch�c ; l3u 9��o ���t�ng 0)m

nh� v�y khi �Uo 9��o ")o. !�c anh ,�ng ��ng ��i c�u ��$c kh(u 9��o ��Zi lao

xu6ng v3c, nh�ng ���tr; ��)nh li*t 8D.

��i �I)n 312, trung �I)n 57 ,�ng v�i ,�c chi�n 8D�9��o binh ��$c l*nh c6�g ng

bYng �1i &=����a 9��o tr; v�"#��A4�xu�t 9��t an �I)n. !�Bng ta 8W�không quên +)i

"�E��Uo 9��o" ,2���I)ng Vân ; 312 ra �7i trong H#p %)y: .

Page 71: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Hò dô ta. . . %)o !

\Uo 9��o ta v�$t qua �co

Hò dô ta. . . %)o !

\Uo 9��o ta v�$t qua %Bi

D6c %Bi cao cao nh�ng 0Eng quy�t tâm ,En cao h�n %Bi

V3c sâu th�m th/m, v3c %)o sâu bYng ,�4�c�m ���...

�Bng 0Bc b����i ; �i*n Biên N�2�b�t ��u �Uo 9��o ra, ti�ng 8Bng chi�n H#ch b�t

��u n@ ; B�c Tây Nguyên.

Tây Nguyên nYm ; Nam Trung B� n6i lin hai min ��t n��c, ti�p &=�p v�i ���

F)o ")�B c Campuchia, ,-�"#��A4�chi�n l�$c quan �A1ng b�c nh�t trên chi�n tr�7ng

�ông D��ng. N�u ,En tham "1ng chi�m �ông D��ng, �#ch không th:��:�m�t �#a

+)n chi�n l�$c c3c �]�l$i ��i %)y. T��lâu, Tây Nguyên vXn ��$c quân N��p coi 0)�

m�t h�u ph��ng an �I)n.

!�Bng ta ���nh�n �#nh ch�ng %)o Tây Nguyên ,En +#��#ch kh6ng ch����.�,Gc di*n

chi�n ��u ; Nam �ông D��ng ,En ��-���$c ,�i thi*n. h)�n�u Liên khu 5 không

m; r�ng "�ng t3�do v�9�4a tây ��.�,5ng ��-�gi��v�ng ��$c ,�c �'nh ; ��ng bYng

hi*n nay. ��ng ta ���trao nhi*m "G�quân s3�cho Liên khu 5 trong �ông Xuân %)y

0)�"tranh ��2�th7i gian,��4ch c3c t�ng c�7ng l3c l�$ng "Q�trang ,2a liên khu v�s6�

l�$ng ")�ch�t l�$ng, 9��t tri:n ��nh v�h��ng Tây Nguyên ")����F)o, ,�2�y�u

hi*n nay 0)�h��ng B c Tây Nguyên �:�tiêu di*t m�t b��ph�n sinh l3c �#ch, m;

r�ng c�n c���#a (k:�,��"�ng t3�do hi*n nay) v�9�4a ��y, ,2ng c6�"�ng �)nh lang

B c Tây Nguyên n6i Liên khu 5�")����F)o ")�9��t tri:n r�ng ra, 9���âm m�u ,2a

�#ch ,2ng c6�Tây Nguyên ")�chi�m r�ng ra "�ng ven bi:n".

Nghiêm ,�'nh ch�p �)nh k���I�ch �ông Xuân, Liên khu 2y 5 ���quy�t �#nh trao

Page 72: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nhi*m "G�+�o v*�"�ng t3�do cho l3c l�$ng �#a ph��ng, t�p trung b����i ,�2�l3c

ti�n công lên Tây Nguyên. Nhi*m "G�,2a "�ng t3�do liên khu ��$c quy �#nh: �#ch

��nh ��n �#a ph��ng %)o ��.�n�i �-�t3��.m �1i ,�ch �6i 9�-, tiêu hao, tiêu di*t

�#ch, �.m chân không cho ,�Bng nhanh ,�-ng m; r�ng 9��m vi ki:m 8I�t, ��n

ch����n m�c th�p nh�t nh�ng thi*t ��i do �#ch gây ra. �#a ph��ng %)o �#ch ch�a

��nh t�i, 9��i �4ch c3c ��ng viên, t@ ch�c nhân dân 9�Gc "G�tin tuy�n. Nhi*m "G�

,2a b����i ,�2�l3c liên khu g�m hai trung �I)n 108, 803 ")�hai ti:u �I)n ,�2�l3c

��c l�p 0)�ph6i h$p v�i ,�c l3c l�$ng �#a ph��ng m; chi�n H#ch b c Công Tum.

Cu�c ti�n công �#ch ; Tây Nguyên d3�ki�n 8W�ti�n �)nh theo hai b��c. B��c m�t,

trên h��ng ,�2�y�u, sb�HGng trung �I)n 108 ")�liên ��i �Cc công di*t hai c���i:m

M�ng �en, M�ng Bt, �Uo quân ti�p vi*n ,2a �#ch t��Công Tum ra cho trung �I)n

803 ��nh vi*n trên ��7ng Công Trây - M�ng �en; ti�p �-�tiêu di*t Công Trây, uy

hi�p ��#�L��Công Tum, ��nh quân c�u vi*n trên ��7ng Công Tum - Công Trây.

B��c hai, ti�n công tiêu di*t �I)n �I)n h*�th6ng c���i:m ,2a �#nh t��� c TÔ ��n

� c Lây, �I)n ��)nh nhi*m "G�&=�i 9�-ng B�c Công Tum. Trên h��ng th��y�u

,2a chi�n H#ch, ��7ng 19 - An Khê, trung �I)n �#a ph��ng 120 ,�ng m�t ti:u

�I)n ,�2�l3c tiêu di*t ,�c c3��i:m \��T�ng, Ba ��-�\��Tu c t ��7ng giao

thông, tiêu di*t sinh l3c �#ch, thu �Bt giam chân m�t b��ph�n l3c l�$ng ,2a ,�Bng.

B� ,�'�huy chi�n H#ch ��$c ��)nh l�p do ��ng ,�4�NguyKn !��nh, +4�th� liên khu

2y tr3c ti�p 0)m +4�th� ��ng 2y, t� l*nh kiêm ,�4nh 2y chi�n H#ch. Tr��c �-, b��

��i Liên khu 5 �����$c t�ng c�7ng "5���4, �Cc bi*t 0)�SKZ (8Bng không gi�t) �:�

0)m nhi*m "G�công ��n. Nh�ng con ��7ng 19, 21, 7, 11 tb���ng bYng Liên khu 5

lên Tây Nguyên �u b#��#ch ki:m 8I�t chCt ,�W.

B� t� l*nh Liên khu quy�t �#nh t@ ch�c m�t tuy�n ��7ng �)nh lang +4�m�t t����ng

Page 73: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

bYng lên Tây Nguyên �:�+�o ��m �.nh hu6ng b�t ng�. !�c �'nh lT�ng Nam,

lT�ng P&�i, .nh �#nh, N�B�Yên �u l�p kho d3�tr��&�o, mu6i cho chi�n H#ch.

Riêng trong �$t l, liên khu ���huy ��ng 100.000 dân công 0)m công ��c h�u c�n.

�êm %&)y 26 ��ng 1 n�m 1954, trên h��ng th��y�u ,2a chi�n H#ch, b����i ta tiêu

di*t ,�c "#��A4�\��Tung, Ba ��- Ka <�, Bp Bê. �êm hôm sau, 27 ���ng 1, trên

h��ng ,�2�y�u ,2a chi�n H#ch, trung �I)n 108 ")�ti:u �I)n �Cc công ti�n công ba

"#��A4: M�ng �en, M�ng Bt, Công Trây trong h*�th6ng 9�Eng ng3�Bâc Tây

Nguyên. C���i:m M�ng Bt +#�di*t &1n trong "Eng 30 9�Bt. <�i Công Trây, ti:u

�I)n 59 �)nh quân theo ��7ng "Eng t�i ch�m khi ; nh�ng n�i ���c ���n@ 8Bng, +#�

m�t th��b�t ng7. Quân �#ch �Uo ra %&I)i ��n b6��A4�9�Gt �4nh b����i t�i ti�n công.

Ti:u �I)n 59 kiên nhXn ch7�t�i khi quân �#ch �Uo v���n, b�t ng7�n@ 8Bng tiêu

di*t, k�t ��Bc tr�n ��nh 0Bc 6 gi7�35 9�Bt %&)y 28. Riêng tr�n M�ng �en diKn ra r�t

quy�t li*t. M�ng �en 0)�c���i:m then ch6t trong h*�th6ng 9�Eng ��2�B c Tây

Nguyên, nYm trên m�t ST����i �.nh yên ng3a, ��$c b6��A4���)nh hai khu A ")�B, ;

gi�a có m�t sân bay %�Z. M[i khu ,-�nh�ng lô c6t bê tông n6i lin v�i nhau bYng

m�t h*�th6ng giao thông �)o ng�m, xung quanh co �)ng A)o dây ��Up gai r�ng t��

30 ��n 90 �Ut. 23 gi7�30 9�Bt, b����i ta n@ 8Bng. Ti:u �I)n 19 ��nh khu A, +#�

quân �#ch d3a ")o h�m ng�m �6i 9�-. Cu�c chi�n ��u diKn ra giYng co su6t �êm.

khu B, sau 8�u gi7�chi�n ��u, ti:u �I)n 79 �I)n �I)n 0)m�,�2�tr�n �#a. Ti:u

�I)n tr�;ng 79 ��%&�#�trung �I)n cho ��n "#�+4�m�t v�$t qua sân bay ��nh ")o

9�4a sau l�ng �#ch. #��ap gi�a &1ng �.m ti�n công ,2a ti:u �I)n 19 va 79, ,�c @

� ���ng ,2a �#ch ; khu A lan l�$t +#�tiêu di*t. 7 gi7�%&)y 28����ng 1, tr�n ��nh

k�t ��Bc.

!�'�sau m�t �êm nh�ng c���i:m ��nh nh�t trong h*�th6ng 9�Eng ng3�B c Tây

Page 74: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Nguyên ,2a �#ch +#�san ph/ng. B� ��i Liên khu 5 ���tr�;ng ��)nh v�$t b�c t��ng

��c chi�n công kiên. .

��7ng ")o Công Tum �:�%&Z. B c Tây Nguyên ��ng tr��c nguy c� tan vV. Quân

�#ch ; min Trung rung ��ng. Chi�n H#ch Tây Nguyên ���n@ ra c3c �]��Bng 0Bc.

m�ng 8�ng %&)y 30 ���ng 1, ti�ng 8Bng ph6i h$p trên chi�n tr�7ng ���F)o xa xôi

,5ng b t ��u. Trong k���I�ch �ông Xuân 1958-1954, ta ,�2�tr��ng ��a m�t trung

�I)n ,2a ��i �I)n 325 ��1c sâu xu6ng ���F)o, ��o thêm cho �#ch m�t b�t ng7�n�a

v�chi�n H#ch, ��ng th7i m; ra m�t �#a +)n cho ,�2�l3c 9��t tri:n xu6ng 9�4a nam.

M�t ��-�kh�n r�t l�n ; h��ng %)y 0)���7ng ti�p t��ST��xa ")�h�u nh� không ,-�

dân. T��"�ng t3�do Thanh �-a, Ngh*�An ��n ���F)o, b����i 9��i v�$t 1.200

kilô�Ut ��7ng r�ng hi:m tr; H1c Tr�7ng S�n, cu�c �)nh quân 9��i �Uo H)i

��I�ng hai ���ng. Trong chi�n H#ch n�u tiêu ��G�h�t s6���n mang theo, ,�'�,En

,�ch duy nh�t 0)���p 8Bng ��n ,2a �#ch �:�ti�p �Gc chi�n ��u Sau khi +)n +�c v�i

+�n F)o ")���i �I)n, B� T@ng t� l*nh quy�t �#nh ,�'���a ti:u �I)n 436 thu�c

trung �I)n 101 ,2a 325, do trung �I)n 9�-�Lê \4ch ,�'�huy; xu6ng ���F)o ,�ng

ph6i h$p v�i 1 ��i ��i quân �.nh nguy*n Liên khu 5 ")�b����i, du �4ch Pa ��Ut F)o

tiêu di*t quân �#ch. ��n "#���$c B� t�ng c�7ng quân s6, �Za l3c, biên ch��lên t�i

760 ng�7i, g�m 5 ��i ��i b��binh, 2 ��i ��i �Za l3c. !�c �'nh Ngh*�An, �)���nh,

lT�ng <A#, Th�a Thiên ")�Liên khu 5 8W�lo vi*c ti�p t�, huy ��ng dân công chuy:n

��n, &�o t�i khu v3c t�p k�t, 0)�m�t c�n cb�du �4ch ,2a +�n ; �'nh Atôp�. !�Bng ta

���,-�nhiu kinh nghi*m v�n ��ng chi�n ��u v�i ��n "#�ti:u �I)n ")�hi:u AQ�A)ng

nh�ng �I)n ,�nh ,G�th:, �5i ��1c sâu ,2a m�t ti:u �I)n t�ng c�7ng�")o m�t

h��ng hi:m y�u ,2a �#ch co s�c ��nh không �Um m�t ,�nh quân.

Cu6i ���ng M�7i m�t, ��ng ,�4���ng _D�Nguyên ��$c cb�0)m �Cc 9��i viên ,2a

Page 75: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

B� T@ng t� l*nh ")o Liên khu 4 trao nhi*m "G�cho ��n "., mang theo ba 0��th� ,2a

tôi gbi ��ng 2y ti:u �I)n, gbi �I)n b��,�n b��")�chi�n 8D, gbi Ban ,�n s3���ng ;

���F)o. Ph��ng châm �I�t ��ng ,2a ��n "#���$c L�c �#nh 0):

- "Quân s3�")�,�4nh �A#�song song, <�c chi�n ")�dân v�n song song, N��t tri:n ")�

,2ng c6�song song, - Chi�n tr�7ng không ��n �#nh, : - Th7i gian không ��n ch�,

T3�l3c, �G�c�7ng, �G��Bc, !�#u �3ng gian kh@, .

\��c 9�Gc ��-�kh�n, Nêu cao tinh th�n yêu n��c ")�tinh th�n qu6c t��d:��I)n

��)nh nhi*m "G.

Ti:u �I)n 486�+�t ��u r7i Nam �)n, Ngh*�An. Sau g�n hai ���ng �)nh quân H1c

Tr�7ng S�n, 436�,-�mCt ��i c�n c��,2a +�n ; �'nh Atôp�, c3c nam F)o.

L3c l�$ng quân �#ch ; �ây ,-�m�t ti:u �I)n t�ng c�7ng, g�m m�t %&)n tên.

!�Bng b6��A4���)nh hai ,Gm 9�Eng ng3. !Gm th��nh�t 0)�khu v3c ��#�L��Atôp� ")�

sân bay, ,-�b6n ��i ��i. !Gm th��hai 0)�c���i:m Pui, 9�4a tây - nam ��#�L��Atôp�

19 kilô�Ut, ,-�m�t ��i ��i xung �4ch ")�m�t trung ��i 9��o. ��i ��i xung �4ch

%)y 0)���n "#�thi*n chi�n nh�t trong khu v3c, ��$c �Ct ; Pui nhYm �n ng��cba %&Q�

khu du �4ch ,2a +�n.

K���I�ch ,2a ta ")�+�n g�m hai b��c. B��c m�t, t�p tr�ng �I)n ti:u �I)n 436

��nh c���i:m Pui, ��i ��i quân �.nh nguy*n Liên khu 5�")�b����i, du �4ch F)o bao

vây khu v3c ��#�L�. B��c hai, ti:u �I)n 436�,�ng ,�c ��n "#�+�n ti�n công &=�i

9�-ng �I)n "�ng Atôp�.

�êm %&)y 29 ���ng 1 n�m 1953, ti:u �I)n 436 ti�n công "#��A4�Pui. !�'�sau 30

9�Bt chi�n ��u, b����i ta ���tiêu di*t �I)n �I)n "#��A4. Quân �#ch ; ��#�L��Atôp�

�I�ng h6t, t�;ng ,-�m�t ,�nh quân l�n ,2a ta �ang �A)n xu6ng ���F)o, v�i "�����o

,��y v��Pac X�. <.nh �.nh PYc X��,5ng tr; nên �I�ng 0I�n. Quân �#ch �6t ,��y

Page 76: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

kho �)ng, 9���huy "5���4�nCng chu(n +#�ABt lui. Khi ti:u �I)n 436 v�n ��ng t�i P c

X�, th�y trong ��#�L��,-�nhiu ��m ,��y, l�p t�c ,�ng b����i +�n ti�n công th/ng

")o ��#�L�. Quân �#ch không�H�m ch6ng c3, +Z�P c X�, ,��y v�Xaravan .

Cu�c ti�n công ,2a ta ; Trung F)o ���khi�n +�o ,�4�; Pa ri la -: "�ông D��ng ���

+#�c t 0)m �ôi ?" . �En b�i ti�p ch c ch n 8W�0)m cho Nava thêm �au ��u. Không

0I�i tr������n�ng Nava 8W���a m�t l3c l�$ng c� ��ng v�h��ng %)y.

<�i Th�$ng F)o, sau khi %Um quân xu6ng thung 05ng M�7ng Thanh, Nava ���l*nh

cho Crev�c�, t� l*nh l3c l�$ng ; F)o, huy ��ng m�t binh �I)n, g�m 8�u ti:u �I)n

b��binh do Vô�rây (Vaudrey) ,�'�huy, ,)n STUt l�u v3c sông N�m Hu, m; m�t

��7ng �)nh lang n6i Luông Phab�ng v�i �i*n Biên N�2. #�m�t s6���n "#�,2a

trung �I)n ��c l�p 148 chCn ��nh, �#ch m�i t�i M�7ng Khoa.

Vi*c �iu m�t ��n "#�l�n nYm trong ��i �.nh chi�n H#ch sang F)o 0Bc %)y ,-�

nh�ng �iu 9��i cân nh c. �#a �.nh chi�n tr�7ng ch�a ��$c chu(n +#. ��i �I)n

308 ,�'�,-�trung +.nh m[i ng�7i hai %&)y &�o d3�tr�! MCt ���c, mu6n ��a 9��o ra

nhanh ,�-ng, an �I)n, c�n 9��i t�p trung l3c l�$ng. N�u �#ch 9��t hi*n ta ng�ng

ti�n công ABt ra ��Zi tr�n �#a, huy ��ng t�t ,��quân c� ��ng ,�ng v�i 9��o binh ")�

không quân ��nh ")o ��7ng �Uo 9��o trong khi 308 không ,-�mCt, ta 8W�gCp ��-�

kh�n.

��ng 2y chi�n H#ch quy�t �#nh ��a 308 sang F)o ".�th�y �ây 0)�,�ch �ng 9�-�t6t

nh�t tr��c hi*n �.nh. S3�xu�t hi*n ,2a "s� �I)n ��Up" ; Th�$ng F)o 8W�thu �Bt

không quân ")�l3c l�$ng c� ��ng �#ch, ��o �iu ki*n cho ta ��a 9��o ra an �I)n.

�:�chuy:n sang "��nh ,��c ti�n ch n", c�n ,-�m�t th7i gian H)i chu(n +#. �En ti�n

công �#p th7i nh m ")o m�t h��ng xung y�u ,2a �#ch, bu�c Nava 9��i �6i 9�-.

308 8W�v�a th3c hi*n nhi*m "G�nghi binh chi�n H#ch 0)m sai 0�c s3�9��n �I�n ,2a

Page 77: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#ch, v�a tiêu di*t m�t b��ph�n sinh l3c, ��p tan con ��7ng �)nh lang n6i lin

Luông Phab�ng v�i �i*n Biên N�2, thi�t th3c chu(n +#�cho tr�n ��nh s p t�i. N�u

Nava t�;ng 0)�ta ���+Z�O��#nh ti�n công �i*n Biên N�2���.�y ,)ng m c thêm sai

l�m. Ta 8W�,-�k���I�ch ��9�Eng �#ch ��nh ra.

h)�c� quan ,�'�huy chi�n H#ch ,5ng 8W��.m ,�ch ��o �iu ki*n cho ��n "#�0)m

nhi*m "G. �ây 0)�m�t quy�t �#nh ST��,�m.

��ng th7i v�i vi*c ��a 308 sang Th�$ng F)o, B� ,�'�huy chi�n H#ch ,5ng ra l*nh

cho tr�ng �I)n 148 nhanh ,�-ng ti�n v�Phông Xa L], m�t �'nh ; c3c b c F)o ti�p

&=�p v�i biên gi�i Trung Hoa, ,�ng v�i l3c l�$ng "5�trang Pa ��Ut F)o tiêu di*t

sinh l3c �#ch ")�&=�i 9�-ng ��t �ai. !�2�tr��ng sb�HGng tr�ng �I)n 148�&=�i 9�-ng

Phông Xa L] �����$c ��ra t����u trong k���I�ch ��nh �#ch ; Tây B c.

Tuy nhiên, bi�t ��-�kh�n ,2a 308 nên khi trao nhi*m "G, tôi %-i ",-�th:�sb�HGng

l3c l�$ng t��m�t ti:u �I)n ��n ,����i �I)n". Anh V��ng Th�a h5��1p ��ng 2y

quy�t �#nh cho ,����i �I)n lên ��7ng. !�n b��")�chi�n 8D�308 ���nhiu l�n nghe

��i �I)n tr�;ng %-i:

"Quân l*nh nh� s�n". �Bng 0Bc ��n "# xu�t 9��t, 9��o �#ch c�p t�p ")o khc H�ng

L�ch, n�i �-ng s; ,�'�huy ��i �I)n. Ta bi�t "#��A4��-ng quân ,2a 308 ���ph�n %)o

+#�l�.

Ngay chiu %&)y 26, tôi &1i �i*n cho anh NguyKn Thanh .nh t�i gCp. Anh .nh

0)�N�-�,�2�nhi*m Cung c�p chi�n H#ch, �Cc �A�ch công ��c h�u c�n �Za tuy�n.

Tôi ph@ bi�n v n t�t ,�2�tr��ng thay �@i ,�ch ��nh ")�vi*c ��a 308 sang F)o, �Zi

�.nh �.nh t@ ch�c kho �)ng ,2a ta ; 9�4a tây ")�9�4a nam, r�i %-i:

- B� ,�'�huy chi�n H#ch ���%-i v�i 308 t3��Bc v�h�u c�n, nh�ng ta 9��i �.m �1i

,�ch �:�&=Bp �V���n "#.

Page 78: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��ng ,�4�t@ ch�c m�t b��ph�n �u@i theo, liên 0�c v�i +�n ")�b����i �.nh nguy*n

v�n ��ng nhân dân, huy ��ng l��ng th3c ��i ch[, t�n HGng nh�ng kinh nghi*m

trong chi�n H#ch S�m N�a. Quy�t không �:�cho b����i thi�u �n nh� ; Khâu h�c.

B� ��i ����i m�t %&)y ��7ng, theo �#p ,5ng v�t "����y. !�Bng tôi ,�ng �n m�t

b�a c�m tr��c khi chia tay.

Ngay bu@i t6i, anh� .nh ")�m�7i ,�n b��h�u c�n lên ��7ng; ,�ng �i ,-�,��m�t ��i

dân công &�nh &�o �u@i theo ��n "#. Tr��c �-, c� quan tham m�u chi�n H#ch ,5ng

�#p th7i ��a m�t ��i ��i trinh 8�t ,2a B� �i n m �.nh �.nh �#ch ; M��ng Khoa, h[�

tr$�cho ��i �I)n.

Chiu %&)y 26 ���ng 1 n�m. 1954, ��i �I)n 308 r7i tr�n �#a v�i m[i ng�7i m�t �Bi

&�o rang trên vai, �i v�h��ng tây nam �i*n Biên N�2, nh m ")o 9�Eng tuy�n

sông N�m Hu. Tham m�a 9�-���i �I)n Mai H�u Thao ��$c cb��i tr��c ,�ng v�i

m�t 9��n ��i quân +�o ")�m�t s6�,�n b��h�u c�n, v�a HE���7ng v�a chu(n +#�

l��ng th3c.

P&)y 29 ���ng 1, ��i �I)n a08 �)nh quân t�i S6p P�o. <�i �ây, ��i �I)n ��$c B�

,�'�huy chi�n H#ch thông +�o, theo tin �?�thu�t, �#ch ���9��t hi*n 308 ti�n v�

h��ng %)y, s6�quân �-ng ; M�7ng Khoa ")�"�ng lân c�n b t ��u ABt ,��y v�

h��ng M�7ng _)i, Luông Phab�ng. B� ,�'�huy chi�n H#ch ra l*nh cho ��i �I)n l�p

t�c truy �4ch.

308 quy�t �#nh chia 0)m hai ,�nh �u@i theo quân �#ch. ��i �I�n tr�;ng V��ng

Th�a h5�")�anh Lê Quang ��o (��$c B� ,�'�huy chi�n H#ch cb�xu6ng thay anh

Song �)o +#�m*t không �i chi�n H#ch) ,�ng ,�c tr�ng �I)n 36, 88 �i theo h��ng

Luông Phab�ng. ��i �I)n 9�-�Cao V�n \��nh, ")�m�t s; ,�'�huy %�a�,2a ��i

�I)n, �i v�i trung �I)n 102 v�h��ng M�7ng _)i. !�n b�, chi�n 8D�308 ���,-�kinh

Page 79: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nghi*m ; Th�$ng F)o ��a xuân n�m tr��c, bi�n truy �4ch �#ch ��7ng H)i ��)nh

m�t cu�c ,��y �ua n��c ABt, b�t k:���n "#�%)o, ng�7i %)o ,-�s�c ��Zc 0)�v�$t lên

tr��c, th�y �#ch 0)���nh, gCp ��n "#�+�n 0)�,�2���ng ph6i h$p. H1 quy�t không +Z�

lV�c� h�i.

FBc %)y ta ch�a bi�t Vô�rây ���quy�t �#nh ABt th�t nhanh �I)n b��binh �I)n �-ng

H1c 9�Eng tuy�n sông N�m Hu v�M�7ng _)i. P&)y 30����ng 1, trung �I)n 102

truy �4ch �#ch ; h��ng %)y, t�i sông N�m Hu.

Thuyn, ��ng huy ��ng ��$c 4t, ,�'��2��:�ch; "5���4�tr$�chi�n. B� ��i chCt

b��llg, H�ng "�i nhân &-i ba lô 0)m phao, H.u nhau b�i qua sông theo ��i �.nh

t�ng t@ chi�n ��u. Nba �êm, �1i ng�7i v�a ng�i %&�'�trên H1c ��7ng nhai m�y

%�Bm &�o rang 0-t H����.�quân +�o tb�9�4a tr��c quay 0�i cho bi�t�,�'�,En ,�ch �#ch

10 kilô�Ut. T�t ,���u b�t d�y. Trung �I)n tr�;ng ��ng Sinh dXn ��u trung �I)n

�u@i theo. m�ng 8�ng %&)y 31, b�t �#p �#ch. Phân ��i quân +�o do tham m�u 9�-�

��i �I)n Mai H�u Thao ,�'�huy, nhanh ,�-ng �.m ��7ng v�$t lên 9�4a tr��c 0)m

m�t ",�i %Bt" kiên quy�t n@ 8Bng chCn �#ch 0�i. M�t ��i ��i Pa ��Ut F)o �ang trên

��7ng �)nh quân, nghe ti�ng 8Bng n@ ,5ng t�i ph6i h$p.

Binh �I)n Vô�rây +#�chia c t 0)m �ôi. Vô�rây n m ,Gm quân th��nh�t g�m ti:u

�I)n Tabo s6�5 ")�ba ��i ��i %&Gy. Thi�u ���Cabari (Cabari) ")���i By L�m �e

(Ln.mbert) n m ,Gm quân th��hai v�i ba ��i ��i thu�c ti:u �I)n lê d��ng s6�2 ")�

m�t ��i ��i %&Gy. !�Bng chi�m gi��m�t s6��i:m cao t@ ch�c ch6ng c3, hy "1ng 8W�

,-���y bay t�i y:m h�.

Ti:u �I)n 18 �i ��u trung �I)n nghe ti�ng 8Bng n@ 9�4a tr��c, bi�t quân �#ch ���+#�

chCn 0�i, l�p t�c lao lên nh� m�t c�n l6c. Trung �I)n tr�;ng ��ng Sinh chia ti:u

�I)n ��)nh hai ,�nh �i theo hai con ��7ng �En ,�ng ti�n công quân �#ch. ��i ��i

Page 80: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

261 9��t hi*n ti:u �I)n Tabo �ang ,Gm 0�i trên m�y ST����i. Bi�t tinh th�n +�c

nh�$c ,2a nh�ng tên 04nh ABt ,��y, không �$i ti:u �I)n t�i �2, ��i ��i chia 0)m hai

�5i H�ng ti:u liên, l3u ��n ")�l�Vi lê nh�t t�xung phong. Binh 04nh Tabo +Z�

nh�ng công s3��ang �)o d; ,��y ")o r�ng.

!�ng 0Bc, ��i ��i 259 nghe ti�ng 8Bng ,5ng l�p t�c ti�n ��nh ti:u �I)n lê d��ng s6�

2. Binh�04nh lê d��ng th�y l3c l�$ng ta không �ông, ra s�c ch6ng c3. Tr�n ��nh

�Uo H)i. ��i b��ph�n trung �I)n 102 ���t�i khu v3c ��c chi�n. Trung �I)n tr�;ng

��ng Sinh quy�t �#nh ��a ti:u �I)n 79, ti:u �I)n 54 ph6i h$p ,�ng ti:u �I)n 18

ti�n công quân �#ch. L$i HGng tr7i t6i, b6n ��i ��i do Cabari ")�L�m �e ,�'�huy

lu�n qua m�t khc %Bi r�m t(u ��I�t.

Nh�ng ��n "#�,2a ta ")��#ch �an ")o nhau trên ��7ng truy �4ch.

Ti:u �I)n 18 v�$t lên +�m ri�t �I�n quân ,2a Vô�rây ���t(u ��I�t t��tr��c. Chi�u

%&)y 31, ti:u �I)n 18 �u@i �#p �I�n quân ,2a Vô�rây. Ch7�0Bc quân �#ch xu6ng

%Bi, ti:u �I)n l$i HGng th��cao v�a tiêu di*t �#ch bYng �Za l3c v�a nhanh ,�-ng

xung phong di*t �)ng tr�m tên, b t s6ng 54 tên. N�4a sau ti:u �I)n 18, �I�n quân

,2a Cabari ")�L�m �e ,5ng �ang +#�hai ti:u �I)n 79, 54 �u@i g�p Quân �#ch th�y

9�4a tr��c ,-�ti�ng 8Bng n@ v�i ��t ")o r�ng. !�c ��n "#�79, 54 l�i su6i, lu�n khc

truy �.m quân �#ch su6t �êm. M7�8�ng %&)y 1 ���ng 2, ti:u �I)n 79 9��t hi*n binh

04nh lê d��ng �ang �G�t�p trong m�t khu r�ng. Ti:u �I)n l�p t�c chia 0)m hai ,�nh,

m�t ,�nh ch6t chCn ; %&��ba su6i chCn ��7ng ABt lui, m�t ,�nh ��nh th/ng ")o

quân �#ch. Nh�ng tên 04nh lê d��ng sau m�t �êm �E�mXm trong r�ng v�a m*t v�a

�-i không ,En %&�D���n chuy*n ch6ng c3, hoCc v�t 8Bng ��u �)ng, hoCc ��nh ai

n�y ,��y.

Trung �I)n 102 nhanh ,�-ng t@ ch�c vây STUt nh�ng binh 04nh �#ch ��n ��c trong

Page 81: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

r�ng. Sau m�t %&)y chi�n ��u ti:u �I)n 2 tr�ng �I)n lê d��ng s6�4 (214 REI) +#�

L-a s@, ti:u �I)n Tabo +#�thi*t ��i nCng. Trong s6����binh ta ")�+�n b t ��$c ,-�

viên thi�u ���Cnhari ")�viên ��i�By L�m be. Trung �I)n 102 ti�p �Gc truy �4ch �#ch

v�t�i M�7ng _)i. <�i �ây �#ch ���nhanh ,�-ng l�p nên m�t con %�4m v�i n�m

ti:u �I)n. Trên h��ng N�m �c, Luông Phab�ng, trung �I)n 36 dXn ��u �5i ti�n

quân. Trung �I)n 88 �ang�0)m nhi*m "G��Uo 9��o xu�t 9��t ch�m, 9��i �u@i theo.

B� ��i �)nh quân h�t lên �co 0�i xu6ng d6c không gCp m�t ST�ng bYng. Nh�ng

r�ng tre, v�u khô L�c ti�p n6i nh�ng r�ng ��i %&)n.

Tr�a %&)y 29 ���ng 1 n�m 1954, ti:u �I)n 89 �i ��u, v�a d�ng chân bên m�t

n��ng thu6c phi*n n; ��y nh�ng bông hoa tr ng, hoa �4m ch$t nghe ti�ng 8Bng.

��i ��i �i 9�4a sau dXn lên hai tên 9�'. !�Bng khai thu�c �I�n bi*t �4ch ��$c quân

N��p trao nhi*m "G�qu�y r6i b����i trên ��7ng ti�n quân. !�Bng +#�b t khi �ang

n@ sbng nh m ")o nh�ng ng�7i c�Vi ng3a. �ó ,�4nh 0)�trung �I)n 9�-�P&1c

D��ng ")�9�-�,�4nh 2y H�ng C� ��$c 9��n công �i v�i ti:u �I)n. Ta bi�t quân

�#ch ���9��t hi*n cu�c ti�n quân, ,�Bng 8W�t�ng c�7ng 9�Eng ng3�hoCc ABt ,��y

��Zi M�7ng P&Ei, c�n 9��i t�ng thêm t6c ����)nh quân.

Chiu %&)y 30, ti:u �I)n 89 t�i +�n Bu@i Sen, ,�ch �ôn M�7ng P&Ei 5 kilô�Ut.

Tr7i s p t6i, b����i d�ng 0�i chu(n +# chi�n ��u. B�t th�n m�t �I�n 04nh mCc �o

")ng �����ông lao ")o gi�a ��i �.nh. Ta tiêu di*t m�t s6�tên ch6ng c3�")�b t s6ng

hai ,�Gc tên. 1n �#ch khai ,�Bng t��9�4a M�7ng Khoa +#��u@i ��nh ABt ,��y v�

�ây. !�c ��ng ,�4�,�'�huy trung �I)n 9��n �I�n �#ch ; M�7ng P&Ei ,-�th:�ABt

,��y. Trung �I)n 9�-�P&1c D��ng, ng�7i ���,�'�huy ti:u �I)n 79 trong tr�n truy

�4ch S�m N�a, l�p t�c ra l*nh cho b����i ti�n quân th�t nhanh mCc H��anh em

ch�a �#p �n c�m. Nh�ng khi �1�t�i M�7ng P&Ei ��.���n ���+#��#ch �6t ,��y AGi,

Page 82: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�'�,En leo 0Ut �nh lba. _�ng %&)y 31, ti:u �I)n t�i b7�sông N�m Hu v ng lCng.

Quân �#ch sau khi qua sông ����2y h�t thuyn +c. Sông không r�ng, nh�ng sâu.

Chung quanh �I)n %Bi ��i hoang. T@ quân +�o �i �.m ��$c m�y ng�7i dân. Bi�t b��

��i Vi*t Nam �u@i ��nh "x�c tây" (giCc N��p), m�t ,G�&=)�")�m�y ng�7i trai �Ag�

mang t�i b6n chi�n thuyn ��c m�c. ho���4�nCng, ,�c chi�n 8D�quân +�o, m�t s6�

c�n �i tr��c ��$c �u tiên qua sông bYng thuyn. Nh�ng ng�7i ���c H�ng nilông,

6ng b��ng b�i qua sông n��c &=��bu6t.

P&)y 1 ���ng 2, ��i ��i 395 �i ��u ti:u �I)n 9��t hi*n �����ông quân �#ch �-ng

trên hai ST����i tr��c mCt. ��i ��i 395 l�p t�c n@ 8Bng. _Bng c6i 60 ly ")�8Bng

��y ,2a ta b n ��nh ")o gi�a ��i �.nh quân �#ch.

!�Bng +Z�0�i trên tr�n �#a 8�u ,�Gc tên ch�t ")�+#�th��ng, ���o_ ,��y ")o r�ng. <��

bi�t �ây 0)�m�t ti:u �I)n %&Gy lên �-n +1n ; M�7ng P&Ei ABt v. 395 ti�p �Gc truy

�4ch. n1c ��7ng, ��i ��i ��nh liên ti�p m�7i tr�n l�n %�Z�tiêu di*t ")�b t s6ng

thêm ��I�ng trên m�t tr�m quân �#ch.

Chiu hôm sau, %&)y 2 ���ng 2, 9�4a tr��c ti:u �I)n hi*n ra m�t thung 05ng 9�.�

nhiêu, Nh�ng thba ru�ng b�c thang. M�t con sông %�Z�u6n l�$n trên ,�nh ��ng

�A�i H)i, 0Ba ���gCt. Nh�ng ngôi %�)�8)n san 8�t co �)ng d�a xanh m��t bao quanh.

N@i lên gi�a thung 05ng 0)�m�t khu ��n l�n ")�sân bay. H1 ���t�i N�m �c.

B� �(i ta ���truy �4ch �#ch liên �Gc 8�u %&)y �êm.

n1c ��7ng h�u nh� ,�'��n �I)n &�o rang. h)�hôm �-��Bng ")o 29 T�t J=�p P&1.

Th�y binh linh trong ��n ,��y �i ,��y 0�i nh6n %��o, ti:u �I)n tr�;ng NguyKn

Li*u 9��n �I�n �#ch chu(n +#�ABt, quy�t �#nh ti�n công luôn. �)ng ,�Gc kh(u

trung liên ,2a ta %��")o ��n. Quân �#ch �I�ng h6t ���o ,��y. B� ��i ta ti�n ")o

��n, th�y ,��kho "5���4, quân trang, l��ng th3c ,En nguyên "an, ")�m�t b�a c�m

Page 83: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

v�a m�i H1n ch�a �#p �n.

Nhiu 0)ng +�n trên H1n ��7ng ")�nh�ng kho &�o chu(n +#�cho tr�n ��nh Phông

Xa L] ���+#��#ch �6t 9��. !�c ��ng ,�4�0�nh ��o �#a ph��ng ,2a +�n gCp b��ph�n

anh NguyKn Thanh .nh �u s6t s ng h�a 8W�,-�l��ng th3c cho b����i, ")�chia

nhau �i ,�c n�i huy ��ng &�o.

Ph�n l�n dân ,�Bng ���mang theo ��-c &�o, l$n &)�0�nh ")o r�ng sâu. khi nghe ,-�

b����i Vi*t Nam t�i ��nh N��p, nhiu ng�7i mang l��ng th3c quay tr; v. Anh

.nh �u@i �#p anh h5�; N�m �c thông +�o �.nh �.nh.

Anh h5���%&�#�%-i v�i nhân dân mang &�o ra H1c ��7ng, gCp ��n "#��ang truy

�4ch 0)�trao, ,�n b���:�0�i gi�y biên nh�n, r�i b����i 8W thanh �I�n sau. Có ng�7i

mang ,��l$n t��r�ng sâu ra. Nhiu gia �.nh ,�'�,-���-c. Dân công ta ���,�ng nhân

dân F)o xay &=��&�o. L��ng th3c huy ��ng ��$c không thi�u nh�ng do b����i v�n

��ng không ng�ng, nên nhiu b�a ,�'��n &�o rang thay c�m.

T6i %&)y 29 T�t, trung �I)n 86 ti�p �Gc truy �4ch. Nba �êm, trên ��7ng �i N�m

P&), gCp m�t con su6i, P&1c D��ng ")�H�ng C� quy�t �#nh cho ti:u �I)n %&�'�

0�i �-n giao th�a. Không ai bi�t ,�4nh ; n�i �ây 8W�diKn ra tr�n ��nh l�n nh�t trên

��7ng truy �4ch.

_�ng hôm sau, %&)y 3 ���ng 2, ,�c chi�n 8D���i ��i 395 v�a th�c gi�c ��.�m�t �I�n

r�t �ông quân �#ch x�c ")o n�i �AB�quân. >1i ng�7i v�i x6c ba lô, c�m 8Bng chi�n

��u. M�t tr�n tao ng��chi�n. Ti�ng 8Bng n@ kh p n�i. ��i ��i xông lên m�t ST��

��i chi�m �#a th��cao ��nh �#ch. Nh�ng ,)ng ti�n lên ,)ng th�y �ông quân �#ch.

Sau giây 9�Bt +)ng �I)ng, �#ch H�ng ��i liên ")��KZ ch6ng c3. L3c l�$ng ta r�t

�Zng. Trung �I)n 9�-�P&1c D��ng tr3c ti�p ,�'�huy 8Bng c6�l y:m h��cho b����i

Gi�a 0Bc �-, ti�ng 8Bng c6i 82, r�i ti�ng 8Bng ��y ,2a ta n@ ran. Nh�ng ��i ��i �i

Page 84: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

sau, nghe ti�ng 8Bng ����#p th7i ,��y lên ti�p vi*n ��nh +1c s�7n quân �#ch.

�#ch +#�th��ng, ch�t ")�ra �)ng m[i 0Bc m�t �ông F��c7�A�ch %�t r�i trên tr�n �#a

,-�HEng ch��"1er BAT” - ti:u �I)n %&Gy <��i s6�1. Ti:u �I)n %)y t��9�4a M�7ng

_)i �Uo v�N�m P&)���n �ây ��.�,��m 9��i quân ta ")�+#�tiêu di*t !�ng 0Bc ,�c

ti:u �I)n 80�")�84�,5ng t�i n�i. Qua ��m %&)y truy �4ch, th3c s3�,�'�,-�m�t ti:u

�I)n gCp quân �#ch, ")�chi�n ��u nhiu nh�t 0)���i ��i �i ��u.

Nh�ng cu�c �1�8Bng �u diKn ra ST��nhanh nên ��i b��ph�n �i sau không �#p tham

d3. Trung �I)n tr�;ng H�ng S�n quy�t �#nh cho ti:u �I)n 89 lui v�9�4a sau, ��a

,�c ti:u �I)n 80, 84�,En ��y sinh l3c ti�n lên tr��c.

��i �I)n tr�;ng V��ng Th�a h5���n gi�a 0Bc b����i thu H1n chi�n tr�7ng. Trung

�I)n 88 ����#p ,-�mCt trong ��i �.nh. ��i �I)n tr�;ng ra l*nh cho hai trung �I)n

ti�p �Gc ti�n v�9�4a Luông Phab�ng.

��7ng t��N�m P&)�")o Luông Phab�ng r�t nhiu �.n. M�t s6�,�n b�, chi�n 8D�hy

sinh hoCc +#�th��ng.

�:��A�nh th��ng vong ")�+�o ��m t6c ����)nh quân, trung �I)n 36 �.m m�t con

��7ng ���c �i men theo sông N�m U. Chiu %&)y 7 ���ng 2, ti:u �I)n 80 ,2a 36

t�i P c S��ng, b t ��$c liên 0�c v�i ti:u �I)n quân��.nh nguy*n 970�")�b����i Pa

��Ut F)o. P c S��ng �#ch ,-�n�m ��i ��i, nh�ng ��nh h�i th�y quân ta, ,�Bng

���+Z���n ���o ,��y.

36 �i ti�p t�i m6t nga ba sông. �ây 0)�n�i sông N�m U gCp sông Mê Công. MCt

sông mênh mang không m�t +-ng thuyn +c. Bên kia sông ,-�th:�,-��#ch. C�n

m�t b��ph�n sang tr��c �:�l�p m�t ��u c�u. !����i quân +�o �u xung phong.

Chi�c +c�chu6i v�$t sông ban �êm. F�t sau, bên kia sông xu�t hi*n m�t ��m lba.

D�u hi*u ��u c�u �����$c thi�t l�p. P&)y 11����ng 2, �I)n b��trung �I)n v�$t

Page 85: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

sông Mê Công v�i m�t s6�thuyn l�n ,2a nhân dân F)o ")�nh�ng +c�do ��n "#�t3�

0)m.

Chiu %&)y 12, �1�gCp m�t ��n tin tiêu ,2a Luông Phab�ng ; 9�4a b�c. �ây 0)�

��n N�m Na nYm &=�p biên gi�i <��i Lan. h�ng %)y ; sâu trong h�u ph��ng �#ch,

nên công s3�9�Eng ��2�s� 8)i. Ti:u �I)n 80 ��$c l*nh công �4ch. Cu�n chi�n ��u

diKn ra r�t nhanh. !�'�v�i 8Bng c6i 60 ly ")��Za l3c ��i liên chi vi*n, ti:u �I)n 80

���tiêu di*t &1n m�t trung ��i lê d��ng ")�m�t trung ��i %&Gy F)o. <)n quân �#ch

���o ,��y v�Luông Phab�ng. B� ��i ta truy �4ch b�t thêm m�t ,�Gc 04nh âu Phi,

trong �-�co m�t viên quan hai, ")�8�u 04nh %&Gy. 36�,�'�,En ; ,�ch kinh �ô %�)�

vua F)o không ��y hai m��i kilô�Ut.

B� ,�'�huy chi�n H#ch ra l*nh cho 308 d�ng 0�i. Tr��c �En ti�n công b�t ng7�,2a

ta, �Cc bi*t 0)�Luông Phab�ng +#�uy hi�p, Na va 9��i l�p m�t c�u �)ng không t�ng

vi*n cho Th�$ng F)o. ông ta ���"Ut t����ng bYng B c B� binh �I)n c� ��ng s6�7,

ti:u �I)n khinh quân %&Gy s6�301, t��Xiêng \�I�ng ti:u �I)n 4 trung �I)n b��

binh thu�c �#a s6�4, ,�ng v�i trung �I)n b��binh thu�c �#a s6�11, ti:u �I)n Thái s6�

10, ti:u �I)n H��thu�c �#a s6�1, l�p thêm hai t�p �I)n c���i:m m�i ; Luông

Phab�ng ")�M�7ng _)i.

Qua h�n m�7i %&)y truy �4ch �#ch trên chCng ��7ng H)i 200 kilô�Ut, b����i ��nh

nhiKu tr�n, tiêu di*t ")�0)m tan�A��17 ��i ��i �#ch, trong �-�,-�1 ti:u �I)n 04nh lê

d��ng +#�tiêu di*t &1n, thu �)ng 9�Gc t�n "5���4, ��n d�$c. Ta &=�i 9�-ng �I)n b��

l�u v3c sông N�m Hu, ��c �4nh 10.000 kilô�Ut vuông, cô l�p �I)n �I)n �i*n Biên

N�2. MCc�H���I)n �I)n không ��$c chu(n +#�v�tham m�a ,5ng nh� h�u c�n,

nh�ng 308 ���d�n �1i n[�l3c bi�n cu�c �)nh quân ��)nh m�t �En ti�n công th3c

s3, ,-�quy mô nh� m�t chi�n H#ch, ")���t ��$c nh�ng hi*u su�t chi�n ��u r�t cao,

Page 86: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

v�$t xa yêu c�u ��ra cho ��i �I)n 0Bc ��u. Nhân 0Bc �#ch hoang mang, trung �I)n

148 ���,�ng b����i Pa ��Ut F)o nhanh ,�-ng &=�i 9�-ng Bun T�y, Bun Nba tr3c

ti�p �e H1a �'nh ly Phông Xa L].

P�)��O�&=��N��p Rô be Ghilanh (Robert Guillain) trong t�p "K�t ��Bc nh�ng �o

t�;ng" ���nh�n LUt �-�0): "m�t cu�n ,��y vi*t H��ST�i ��n, xuyên qua r�ng r�m,

v�$t trên s�c b�t c��m�t ��i quân %)o", "MCt tr�n F)o ST��0)�m�t ,�i b�m, b�m

,�n h�t ngu�n sinh l3c ,2a ,�c mCt tr�n ���c: ��ng bYng, �tl�ng ")�,��Trung F)o

,5ng �u 9��i ABt b�t quân �:�%Um cho ,�i "chi�n tr�7ng +#��e H1a 0)�M�7ng _)i

")�Luông Phab�ng”.

Hoa ban b t ��u n; tr ng ,�c s�7n %Bi: Nh�ng chi�c xe v�n ��i, xe th��ch�t nCng

+�nh H)y, ,�c�lam, �ao, m�t... ")�r�t nhiu nh�ng 0��th� t��h�u ph��ng, t��nh�ng

ph��ng tr7i xa: BYc Kinh, .nh Nh�Vng, >�c T� Khua. . . nh�c nh; ,�Bng tôi

Xuân J=�p P&1��ang t�i g�n. Th� ,�Bc t�t ,2a �c ���gbi t�i mCt tr�n.

" Quân ")�dân ta nh�t �A4�k�t �I)n,

\��ng chi�n ki�n qu6c nh�t �inh �I)n �I)n ��)nh công

�Ea +.nh d�n ,�2�th��gi�i ���p Nam, B c, Tây, �ông,

m�i, ���ng l$i ,)ng m�i, ��)nh công ,)ng nhiu”.

Su6t �êm 29 T�t, tôi vXn ti�p �Gc theo HQi vi*c �Uo 9��o ra. !�c ��n "#��Uo 9��o

9��i +�o ,�o lên t�ng gi7. Công ��c �Uo 9��o ��$c coi nh� nhi*m "G�chi�n ��u.

Tôi ���thu�c nh�ng tên: d6c B(y t7i, v3c sâu V�7n chu6i, Su6i Ng3a, d6c Cây

,Gt, cba r�ng �n T6, cba r�ng P)�Nham. . . V�$t an �I)n qua m[i �#a danh %)y

coi nh� l�p ��$c m�t chi�n công. G�n 8�ng, ,�c ��n "#��Uo 9��o +�o ,�o �I)n

��)nh nhi*m "G. Th3c ra, ,�c kh(u 9��o m�i ��$c ��a ra cba r�ng, cây s6�62 trên

��7ng 41, 9��i t�i m�ng 3 T�t m�i v�t�i "#��A4��AB�quân. Nh�ng �ây ���0)�n�i an

Page 87: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�I)n. B� ��i ta ���0)m nên m�t �]�công.

Nh�ng %&)y %)y, ,��dân t�c �ang th3c hi*n m�t ,�i T�t Quang Trung ,2a th7i ��i

m�i. Không ,�'�,-�m�t �I)n quân rong ru@i t��Thu�n �-a ra Th�ng Long T�t \p�

D�u n�m 1789, �)�trên r�t nhiu %go ��7ng kh p +�n ��o �ông D��ng, t��nam

lên b c, t��b c ")o nam, t���ông sang tây, nh�ng �I)n quân ,2a ,��n��c �ang ��i

mi�t ra �i quy�t �em v�m�t ��a xuân m�i cho dân t�c. Tôi %&�D�t�i �)ng ,�Gc

"�n ��ng +)o �ang 8�t ,�nh ,�ng b����i ; ,�c mCt tr�n Tây B c, Th�$ng F)o,

Trung 0)o, ���F)o, Liên khu 5, Tây Nguyên... không ��$c ,�ng nh�ng ng�7i thân

ng�i bên n�i +�nh ch�ng �-n giao th�a ��i quê h��ng. �$t dân công 9�Gc "G�chi�n

H#ch �i*n Biên N�2�����Uo H)i h�n ba ���ng, nh�ng khi T�t ��n ,�c �I)n dân công

�u �.nh nguy*n ; 0�i chi�n tr�7ng.

Khu r�ng 8�ng d�n. P&)y ��u Xuân J=�p P&1����t�i. S��ng 0�nh vXn bao 9�2�

kh p %Bi r�ng. Tôi �i sang c� quan ��c chi�n. Anh em �ang chu(n +#�t�i ,�Bc t�t

B� ,�'�huy chi�n H#ch. Tôi %-i:

-�!�Bc ,�c ��ng ,�4�n�m m�i ��nh ��Ig, &=)nh nhiu th ng l$i.

#�b�t ng7, �1i ng�7i h�i 0Bng �Bng. M�t ��ng ,�4�noi:

-�!�Bng tôi +#���ng r�i !

Cu�c ,�Bc t�t ��u n�m thêm vui. ��ng ,�4�Tr�n V�n Quang, ,Gc tr�;ng <�c chi�n

+�o ,�o ; Tây Nguyên, b����i Liên khu 5 �ang ti�n v���#�L��Công Tum, ;

Th�$ng F)o, 808 �ang ti�n v�Luông Phab�ng, ; ���F)o, 436�")�+�n ���&=�i

9�-ng N�c X���ang ti�n v�Xaravan. �ây th�t s3�0)�nh�ng tin vui ��u Xuân.

Tôi &1i dây %-i ,�Bc t�t ,�c ��n "#. V�n 9�Eng ��a t�i nh�ng b�c �i*n t��h�u

ph��ng, t����ng bYng B c B�, t�� .nh -�<A#�- Thiên, Liên khu 5, Nam B�. B�c

�i*n %)o ,5ng mang nh�ng l7i th m thi�t ,�Bc m�ng n�m m�i &=)nh ��$c th ng

Page 88: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

l$i to l�n.

Tôi sang 0�n ��ng ,�4�Vi Quc Thanh ,�Bc t�t �I)n C6 v�n quân s3�Trung Qu6c ".�

s3�nghi*p ���ng chi�n ,2a nhân dân Vi*t Nam 9��i ti�p �Gc �n m�t ,�i t�t ; ngay

mCt tr�n, xa T@ qu6c, xa gia �.nh, ")�+�o tin th ng l$i trên ,�c chi�n tr�7ng. ��ng

,�4�Vi vui "g�,�Bc m�ng n�m m�i ,�ng nh�ng th ng l$i m�i ,2a quân ")�dân ta.

��ng ,�4�cho bi�t: sau khi ��$c phân �4ch AQ�v�ch[���nh ch[�y�u ,2a �#ch ")�ta,

,�c c6�v�n �u nh�t �A4�v�i ,�2�tr��ng thay �@i ph��ng châm chi�n H#ch. >1i

ng�7i �u bi:u���#�quy�t tâm ��ng cam c�ng kh@, �em h�t �A4�tu*�")�n�ng l3c &=Bp

b����i Vi*t Nam &=)nh �I)n th ng. ��ng ,�4������%&�#�Quân 2y Trung ��ng ")�

B� T@ng tham m�u Quân &=�i 9�-ng nhân ��n Trung Qu6c gbi sang g�p nh�ng �)i

li*u t@ng k�t kinh nghi*m chi�n ��u m�i nh�t ; Triu Tiên, nh�t 0)�kinh nghi*m

xây d�ng tr�n �#a ")�chi�n ��u ��7ng h�m, k:�,��cu6n 8�ch Th�$ng Cam FDnh, �:�

b����i Vi*t Nam tham ���o.

�I)n ��i bi:u ��ng +)o ng�7i <��i, ng�7i Mông, ng�7i Dao... do ��ng ,�4�Lò

V�n ��c dXn ��u, t�i ,�Bc t�t B� ,�'�huy MCt tr�n ")�b����i, %-i v�i ,�Bng tôi

quy�t tâm ,2a nhân dân ,�c dân t�c Tây B c 8W���ng lên 8�t ,�nh ,�ng b����i tiêu

di*t giCc.

Trên ,�c chi�n tr�7ng, b����i ta �ang ; th��th ng nh� ,�g�tre. Tr�n ��nh quy�t

�#nh ,En ch�a diKn ra, nh�ng tôi ,�m th�y trong m�y %&)y qua, nh�ng diKn bi�n

�ang nhanh ,�-ng �i ")o ST?���o. Ngay sau khi �#ch v�a %��y H��xu6ng �i*n

Biên N�2, m�t t7�+�o <�Gy �i:n, t7�Expressen, 9�Zng v�n �o v��.nh �.nh chi�n

tranh �ông D��ng. �c �A��l7i:

"Cu�c chi�n tranh ; Vi*t Nam 0)�do N��p gây ra. Nhân dân Vi*t Nam 9��i c�m "5�

��4�chi�n ��u 7, 8 n�m nay ch6ng �g�xâm l�$c... N�u Chính 9�2�N��p ���ABt ��$c

Page 89: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

+)i �1c trong cu�c chi�n tranh m�y n�m nay, mu6n �i ��n �.nh chi�n ; Vi*t Nam

bYng ,�ch th��ng l�$ng ")�&=�i quy�t v�n � theo l6i �Ea +.nh ��.�nhân dân ")�

!�4nh 9�2�Vi*t Nam dân ,�2�c�ng �Ea san�8)ng ti�p nh�n O�ki�n �-". �ây không

,�'�0)�l7i ��p ,�4nh �A#�hay %&I�i giao. �c 0Bc %)o ,5ng mong mu6n �Ea +.nh.

Ng�7i không +Z�lV�m�t c� h�i %)o ,-�th:��em 0�i �Ea +.nh. H��!�4�Minh 0)�m�t

%�)�th��ng l�$ng ,-�nguyên t�c, ")�bi�t �iu. Ng�7i không bao gi7��Ei �Zi ; �6i

ph��ng ,�i �)�dân t�c �.nh ch�a th:�,-�ngay. Ng�7i ch�p nh�n s3�ch7��$i.

Nh�ng �g��#ch ch�a h���p 0�i. !��l�n %)y ,5ng v�y.

!�'�,En nba ���ng n�a, %&I�i tr�;ng b6n n��c Liên Xô, Anh, >?, N��p 8W�gCp

nhau ; B�c Lanh �:�ra thông +�o cu�c �1p +)n v�v�n ��"l�p 0�i �I)�+.nh ; �ông

D��ng" ��i Gi�nev� ")o ���ng T� t�i. Có th:�ng�7i N��p �Ct �]�"1ng ")o k��

�I�ch Nava. H1 mu6n ng�i ")o +)n th��ng l�$ng trên th����nh. (Sau %)y, ,�Bng

ta m�i bi�t ,�4nh Nava ���yêu c�u !�4nh 9�2�N��p ,�'��Ct v�n ��th��ng l�$ng

khi ���&=)nh ��$c m�t th ng l$i quy�t �#nh trong chi�n tranh �ông D��ng). M�i

%&)y hôm tr��c, ��i t��ng >?�Ô �anien (O Daniel),I ng�7i co �A�ch nhi*m �ôn

�6c &=�m 8�t vi*n th3c hi*n k���I�ch Nava, tr3c ti�p lên �i*n Biên N�2�ki:m tra,

���%&Z�O��)i 0Eng v�t@ ch�c 9�Eng ng3�; �ây. >?����tr; ��)nh tr; %&�i l�n nh�t

cho cu�c ��u tranh &=)nh ��c l�p th6ng nh�t ,2a ta... Tôi b[ng th�y c�n ,-�ngay

m�t ,�i &.��-�; �i*n Biên N�2...

Tôi &1i dây %-i cho B� t� l*nh N��o binh. Sau khi ,�Bc t�t ��n "#, tôi �Zi v��.nh

�.nh s�n 9��o. ��ng ,�4��)o V�n Tr�7ng, quyn t� l*nh tr�;ng, +�o ,�o ���c v�i

l3a 9��o ST��nCng n, ,�c kh(u ��i s�n 9��o �u ���")o "#��A4, ")�b6��A4�xong

nh�ng tr�n �#a &=���:���nh 0�c h��ng quân �#ch khi 9��t �Za. Tôi �Zi ti�p:

- Có �#nh 0)m &.��:�,�)o m�ng n�m m�i không ?

Page 90: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

-� �o ,�o: Anh em sRn 8)ng.

-���$c Cho b n ")o sân bay.

-�mQ. Nh�ng xin ch7�t�i 0Bc tr7i tan s��ng.

-���ng O. Nh c anh em chu(n +#���y �2. Ng m th�t ,�4nh L�c m�i b n. ���b n 0)�

�ABng!

* 10 gi7, bi:n s��ng trên ,�nh ��ng M�7ng Thanh m�i tan Sân bay hi*n ra l[�l��

v�i ��m chi�c khu �AGc Hen ,�t, hai ��y bay ���m ��4nh Moran, ")�hai ��y bay

v�n ��i �akôta. Trong 9�Bt ch6c, 10 �A�i ��i +�c 75 ly gi�i �ABng sân bay. M�t chi�c

Moran b6c ,��y, m�t s6�chi�c ���c �ABng ��n. B� ,�'�huy MCt tr�n quy�t �#nh

tCng th�;ng cho ��i ��i 9��o binh v�a l�p công t�m huân ch��ng ��u tiên ,2a

chi�n H#ch.

Nh�ng 9��t 9��o %��")o sân bay ���0)m quân �#ch �iên cu�ng. C�Bng ch�a �.m ra

,�ch %)o �:�0I�i tr��hi:m �1a ���th3c s3�xu�t hi*n, t��nay th�7ng xuyên l� lbng

trên ��u. M�ng 2 T�t, �7�!�t H�ng ��y bay A�i truyn ��n ���ch th�c ta ti�n công

")o �i*n Biên N�2.

N��i ch�ng �ây 0)�m�t ,�ch &=�i quy�t ,2a �#ch? �#ch mong ta s�m lao ")o ,�i bXy

�����$c chu(n +#��?�! S3�im lCng 0Bc %)y 0)�,�ch �A��l7i t6t nh�t ,2a ,�Bng ta.

Trong nh�ng %&)y ��u Xuân, tôi nh�n ��$c �i*n r�i th� �A��l7i ,2a �c ")�Trung

��ng, nh�t �A4�cho rYng "quy�t �#nh thay �@i ,�ch ��nh nh� v�y 0)��I)n �I)n

�Bng". Trung ��ng ��ng ")�!�4nh 9�2�8W���ng viên �I)n dân d6c s�c chi vi*n cho

�i*n Biên N�2�t�i khi &=)nh �I)n thang. H�i ��ng Cung c�p Trung ��ng �� ��$c

��)nh l�p, do N�-���2�t��ng N��m V�n ��ng tr3c ti�p 0)m ,�2��#ch, 8W�,�'���o ,�c

�#a ph��ng huy ��ng nhân v�t l3c 9�Gc "G�tin tuy�n.

M�ng 3, m�ng 4 T�t, tin chi�n th ng ,2a b����i ta ")�b����i +�n ��i l�u v3c sông

Page 91: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

N�m Hu d�n d�p bay v.

Nba �êm v�8�ng %&)y m6ng 5 T�t, tôi t��s; ,�'�huy �i th�m 9��o binh. �ây 0)�

cu�c xu�t �)nh ��u n�m ,2a tôi.

Tr7i t6i �en. S��ng &=��9�2�kh�p r�ng %Bi. !�n b��,2a ��i �I)n 351 t�p h$p ven

m�t ST� ��i, �.nh nh� ���ch7��$i t��lâu. >1i ng�7i v[�tay hoan hô quên ,��gi��+4�

m�t. Tôi %�.n anh em ng�i trong +-ng �êm, r�i %-i :

- Trong khi ,�c ��ng ,�4�chuy:n 9��o ra ��.���n "#�+�n ���ti�n ��n g�n sông Mê

Công, ��nh tan 17 ��i ��i �#ch. Bây gi7�,�c ��ng ,�4�,En th c m c không?

>1i ng�7i vui "g�c�7i �. Tôi ,�Bc m�ng n�m m�i, r�i %-i chuy*n v�i anh em t�i

khi tr7i 8�ng. Hai ,�n b��l3u 9��o ")�cao 9��o ��ng lên h�a �an 8W�0)m công s3�

th�t v�ng ch c, ")�quy�t tâm &=)nh th ng l$i ngay trong tr�n ��nh ��u tiên. C5ng

%&)y m�ng 5 T�t, B� ,�'�huy chi�n H#ch tri*u t�p h�i %&�#�,�n b��; M�7ng Ph�ng

ST�n tri*t ph��ng châm ��c chi�n m�i ")�ti�n �)nh công ��c chu(n +#�chi�n ��u.

h�ng tr7i �i*n Biên N�2�v ng h/n ti�ng ��y bay.

H�u h�t l3c l�$ng không quân v�n ��i ")�m�t ph�n không quân chi�n ��u ���+#��Bt

sang Th�$ng F)o.

Cu�c �1p ��u Xuân thi�u mCt ��i �I)n 308 �ang trên ��7ng truy �4ch �#ch. Tôi

thay mCt T@ng quân 2y ,�Bc T�t �I)n quân:

- “Sang n�m m�i thu nhiu th ng l$i m�i", ")�bi:u d��ng nh�ng ��n "#�����Uo

9��o ra an �I)n. Tôi thông +�o v�i h�i %&�#, Trung ��ng ")� �c ���phê chu(n ,�2�

tr��ng ��c chi�n m�i ,2a ��ng 2y chi�n H#ch, h�u ph��ng 8W�d6c s�c chi vi*n cho

tin tuy�n t�i khi &=)nh �I)n th ng.

Tin chi�n th ng trên ,�c chi�n tr�7ng Th�$ng F)o, Trung F)o, ���F)o, Tây

Nguyên, trung du, ��ng bYng B c B� ")�Nam B� ���mang�0�i s3�ph�n kh;i cho

Page 92: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

h�i %&�#. Trong hai ���ng qua, ,�Bng ta ���0I�i ��Zi "Eng chi�n ��u 20.000 quân

�#ch, &=�i 9�-ng nhiu "�ng ��t r�ng l�n ,-�O�%&�Da chi�n l�$c, bu�c �#ch 9��i �6i

9�-�kh p n�i. !�c chi�n tr�7ng h�u �#ch trên ,��n��c �u �(y ��nh chi�n tranh

du �4ch 0)m cho �#ch không �2�l3c l�$ng �:�ti�n �)nh +.nh �#nh. �#ch ,5ng không

,En ����n�ng m; m�t cu�c ti�n công l�n ra "�ng t3�do...

Câu �Zi l�n �Ct ra 0)�ta 8W�0)m &.��:�&=)nh th ng l$i trên mCt tr�n ,�4nh �i*n Biên

N�2?

Quân �#ch ; �i*n Biên N�2�hi*n ,-�12 ti:u �I)n ")�7 ��i ��i b��binh, g�m ph�n

l�n 0)�quân tinh nhu*�b�c nh�t ,2a ��o quân viKn chinh, 2 ti:u �I)n 9��o 105 ly

(24 kh(u), 2 ti:u �I)n súng c6i 120 ly (20 kh(u), 1 ��i ��i 9��o 155 ly (4 kh(u), 1

.��i ��i xe t�ng 18 t�n (lo chi�c). L3c l�$ng không quân th�7ng tr3c ��i sân bay

M�7ng Thanh ,-: 7 khu �AGc, 5 trinh 8�t, 4 ��y bay v�n ��i ")�1 tr3c th�ng. P&I)i

ra, �#ch 8W�H)nh 2/3 l3c l�$ng ��y bay %Um bom, ��y bay tiêm �4ch �I)n �ông

D��ng, ")�100% ��y bay v�n ��i �:�y:m tr$�tr3c ti�p cho �i*n Biên N�2�trong

tr�7ng h$p +#�ti�n công. T@ng s6�quân �#ch ��i �i*n Biên N�2���I�ng 12.000

ng�7i.

L3c l�$ng ta ,-�9 trung �I)n b��binh, g�m 27 ti:u �I)n, 1 trung �I)n s�n 9��o 75

ly (24 kh(u), 2 ti:u �I)n l3u 9��o 105 ly (24 kh(u), 4 ��i ��i 8Bng c6i 120 ly (16

kh(u), 1 trung �I)n cao L��9��o 37 ly (24 kh(u), ")�2 ti:u �I)n công binh. So

8�nh l3c l�$ng b��binh, ta h�n �#ch v�s6�ti:u �I)n (27/12), nh�ng quân s6�m[i

ti:u �I)n ,2a ta ,�'�bYng 2/3 quân s6�ti:u �I)n �#ch, ")�trang +#�y�u h�n nhiu. V�

l3c l�$ng 9��o y:m h��tr3c ti�p cho b��binh, ta h�n �#ch v�s6�l�$ng (64/48

kh(u), nh�ng l3c l�$ng ��n 9��o d3�tr��,2a ta r�t ��n ch�. Ta �I)n �I)n không có

xe t�ng, ")�,�'�,-�1 trung �I)n cao L��37 ly �:��6i 9�-�v�i �I)n b��không quân

Page 93: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#ch.

)i �I�n ,5�v�so 8�nh l3c l�$ng 0�i xu�t hi*n: m�t l�n n�a, ta không ,-��u th��

binh l3c tr��c �g��#ch.

Ngay v�s6�l�$ng b��binh ��n thu�n, ta ,5ng không h�n �#ch bao nhiêu, thông

th�7ng, 9�4a ti�n công 9��i ,-�l3c l�$ng t� 5 l�n tr; lên �ông h�n 9�4a 9�Eng

ng3. H�u h�t các ��n "#�,�2�l3c ,2a ta �����$c tung ra chi�n tr�7ng. FBc %)y, ta

,�'�còn �:�0�i 1 trung �I)n ,2a 304��:�+�o v*�h�u ph��ng chi�n H#ch ")�khu c�n

c�. !�Bng ta vXn ; ")o th��y�u ��nh ��nh.

Tuy nhiên, l$i th��,2a ta ; �i*n Biên N�2�����AQ: Ta ,�2���ng ti�n công, �#ch +#�

��ng 9�Eng ng3; ta 0)�l3c l�$ng bao vây, �#ch 0)�l3c l�$ng +#�bao vây. L$i th��%)y

cho 9�Up ta t3�quy�t �#nh: ��nh hoCc không ��nh, l3a ,�1n �#a �i:m, th7i gian m;

cu�c ti�n công. ��nh hay không ��nh, �u ,-�l$i cho ta. N�u �.m gi��nh�ng l3c

l�$ng c� ��ng ,�2�y�u ,2a �#ch m�t th7i gian H)i ; �i*n Biên N�2�cho ,�c chi�n

tr�7ng tiêu di*t �#ch, ��.�ta ���&=)nh ��$c m�t th ng l$i l�n trong �ông Xuân %)y.

T�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2�g�m ba phân khu y:m h��lXn nhau. M[i c���i:m

�u ,-�����n�ng 9�Eng ng3���c l�p. Nhiu c���i:m ��$c t@ ch�c 0�i ��)nh ,Gm c��

�i:m, &1i 0)�"trung tâm �����ng theo ki:u ph�c ��p", ,-�l3c l�$ng c� ��ng, �Za

l3c ,2a �.nh, h*�th6ng công s3�v�ng ch c, chung quanh 0)��)o giao thông ")��)ng

A)o dây ��Up gai, ����n�ng 9�Eng ng3�������nh. M[i m�t phân khu g�m nhiu

trung tâm �����ng kiên c6�nh� v�y. M[i trung tâm � ���ng, ,5ng nh� �I)n b��

t�p �I)n c���i:m, �u ,-�h*�th6ng công s3�nYm ,�.m d��i mCt ��t, h*�th6ng công

s3�9�G�(�)ng A)o, +�i dây ��Up gai, +�i �.n), h*�th6ng �Za l3c r�t ��nh.

Phân khu trung tâm 0)�b��ph�n quan �A1ng nh�t, t�p trung hai ph�n ba l3c l�$ng

,2a �#ch (8 ti:u �I)n, g�m 5 ti:u �I)n chi�m �-ng ")�3 ti:u �I)n c� ��ng), ,-�

Page 94: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nhiu trung tâm �����ng y:m tr$�l�n cho nhau, bao +1c l�y c7�quan ch'�huy, ,�c

c�n c���Za l3c ")�c�n c��h�u c�n, ��ng th7i +�o v*�sân bay. N�4a �ông phân khu

,-�,��m�t h*�th6ng cao �i:m r�t l$i ��i, �Cc bi*t 0)�nh�ng %&1n ��i A1, C1, D1

E1. Nh�ng cao �i:m %)y gi��vai �AE��A1ng y�u trong vi*c +�o v*�phân khu.

9�4a b c, ,-�phân khu b c, g�m ,�c trung tâm �����ng: ��i ��c l�p, �n \Uo.

��i ��c l�p ,-�nhi*m "G��n ng��9�4a b c, ng�n chCn con ��7ng t��Lai Châu v�

�i*n Biên N�2. Trung tâm �����ng Him Lam, tuy thu�c khu trung tâm, nh�ng

cung v�i ,�c "#��A4���i ��c l�p, �n \Uo 0)�nh�ng "#��A4�%&I�i vi ��t xu�t nh�t ,2a

�#ch, �n ng��9�4a �ông b c, ng�n chCn cu�c ti�n công ,2a quân ta t��h��ng Tu�n

J=�o ")o. 9�4a nam, 0)�phân khu nam, ,En &1i 0)�phân khu H�ng !Bm, có nhi*m

"G�ng�n chCn quân ta ti�n công t��9�4a nam lên, ��ng th7i gi����7ng liên 0�c v�i

Th�$ng F)o.

�Za l3c 9��o binh ��$c b6��A4���)nh hai c�n c�: m�t ; M�7ng Thanh, m�t ; H�ng

!Bm,�,-�th:�y:m tr$�lXn cho nhau, ")�cho t�t ,��,�c c���i:m ���c m�i khi +#�ti�n

công. P&I)i �Za l3c chung ,2a t�p �I)n c���i:m, m[i tr�ng tâm �����ng ,En ,-�

�Za l3c riêng, bao gom nhiu 8Bng c6i ,�c cV, 8Bng phun lba, ")�,�c 0I�i 8Bng b n

th/ng b6��A4���)nh h*�th6ng v�a t3�+�o v*, v�a y:m h��cho nh�ng c���i:m chung

quanh.

�i*n Biên N�2�,-�hai sân bay. Sân bay chinh ; M�7ng Thanh, ")�sân bay- d3�+#�;

H�ng !Bm, n6i lin v�i �)�N�i, ��i N�Eng bYng m�t c�u �)ng không, trung +.nh

m[i %&)y ,-�g�n 100 l�n chi�n ��y bay v�n ��i ti�p t����I�ng 200 - 300 t�n �)ng,

")�����H����I�ng 100 - 150 t�n.

Cu�c chi�n ��u ; �i*n Biên N�2�8W��i*n ra trên ,���#a �.nh ��i %Bi ")���ng bYng.

Nh�ng c���i:m nYm trên H�y ��i 9�4a �ông, ��o ��)nh b�c +.nh phong chc ch;

Page 95: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

v�ng ch c cho khu trung tâm.

T��lâu, ng�7i ta ���%-i t�i vai �AE�,2a m�t ��n %�Z�+U��Ct ; m�t "#��A4�hi:m tr;,

,5ng nh� nhiu ��n nh� v�y ��$c n6i lin v�i nhau ; "�ng r�ng %Bi trong chi�n

tranh. Claud�"4t, %�)�0O�lu�n quân s3�kinh �i:n, mCc H�����nh�n ��nh ")o nh�ng

nh�$c �i:m c� +�n ,2a m�t cu�c chi�n tranh 9�Eng ng3�tuy*t �6i, ; "�ng r�ng

%Bi, ,5ng ���vi�t: "���ng nhiên, 9��i th�y 0)�m�t s6�l�n nh�ng ��n nh� v�y ��$c

xây d3ng 8�t bên nhau, ��o ��)nh m�t mCt tr�n co s�c ��nh to l�n, h�u nh� không

th:�công 9�����$c" >1i cu�c ti�n công ,2a b����i ta trên ,�nh ��ng �u 9��i v�$t

qua �Za l3c ��y bay, ��i +�c, xe t�ng, ")�s3�9��n �4ch ,2a quân c� ��ng, k:�,��

quân H�, tr��c khi �6i ��u v�i h;a l3c b�n th/ng, �)ng A)o dây ��Up gai ")�+�i �.n

,2a +�n thân c���i:m.

Nhiu nhân v�t cao c�p ,2a ,��N��p ")�>?�t�i th�m �i*n Biên N�2, �u ��nh &=��

�ây 0)�m�t “9��o �)i không th:�công 9��".

Trung ��ng ��ng �ã ���quy�t tâm tiêu di*t t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2��:�

��o nên m�t b��c ngoCt m�i trong chi�n tranh, tr��c khi ���qu6c >?�can thi*p sâu

h�n ")o �ông D��ng. Ta c�n �4nh ��n tr�7ng h$p tr�n ��nh �Uo H)i t�i ��a m�a,

h�u c�n 8W�&=�i quy�t th��%)o? Nh�ng tr��c m t, v�n ��quy�t �#nh 0��9��i �.m ra

,�ch ��nh ��4ch h$p v�i �A.nh ���,2a b����i, ��IUt sâu ")o nh�ng nh�$c �i:m c�

+�n ,2a �#ch, ��n ch��t�i m�c th�p nh�t s�c ��nh phi 9��o, ")�9��t huy t�i m�c

cao nh�t ����n�ng ��c chi�n ,2a b����i ")��4nh n�ng ,�c 0I�i "5���4�,2a ta. !�Bng

ta ���%�.n th�y hai nh�$c �i:m l�n ,2a "con %�4m �i*n Biên 9�2.

Tr��c h�t 0)�tính c�ng nh�c ")���G���ng ,2a h*�th6ng 9�Eng ng3�bYng t�p �I)n c��

�i:m �)�quân �#ch ���l3a ,�1n. T�p �I)n c���i:m 0)�m�t k�t c�u chCt ,�W�,2a

nhiu c���i:m, nh�ng trong th3c t�, vXn 0)�nh�ng c���i:m ��ch r7i. Quân �#ch ;

Page 96: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�-�tuy �ông, nh�ng khi m�t c���i:m +#�ti�n công ��.�l3c l�$ng �6i 9�-�,�2�y�u

vXn 0)�l3c l�$ng ,2a +�n thân cb��i:m, c�ng thêm v�i s3�y:m tr$��Za l3c t��xa, ")�

s3�can thi*p ,2a m�t l3c l�$ng quân �ng chi�n không �ông �)�ta co �iu ki*n �:�

��n ch�. Nh�$c �i:m %)y cho 9�Up ta t�p trung s�c ��nh tiêu di*t t�ng c���i:m

do ta l3a ,�1n, ")o th7i gian ��4ch h$p.

Th��hai 0)��4nh cô l�p ,2a +�n thân "con %�4m �i*n Biên N�2. �i*n Biên N�2�nYm

ch� v� gi�a "�ng r�ng %Bi mênh mông ����I)n �I)n &=�i 9�-ng, r�t xa nh�ng c�n

c��h�u ph��ng, nh�t 0)�nh�ng c�n c��không quân l�n ,2a �#ch, m1i vi*c t�ng vi*n

")�ti�p t���u 9��i d3a ")o ��7ng không. N�u ��7ng không +#���n ch��hay c t ��t

%-�8W�nhanh ,�-ng m�t s�c chi�n ��u. Kh6ng ch��sân bay, hoCc c t ��t sân bay

M�7ng Thanh không ,En 0)��iu ��-�kh�n v�i b� ��i ta hi*n nay.

Do �-, ta ���%�1n ,�ch "��nh ch c ti�n ch c". Thay ".�m�t cu�c ti�n công ")o

�I)n b��t�p �I)n c���i:m, ta 8W�xây d3ng tr�n �#a bao vây, chia c t quân �#ch, ��a

9��o ")o nh�ng "#��A4�an �I)n, �Ct ,�c c���i:m trong t�m bân, kh6ng ch��sân bay,

ti�p ��n 8W�ti�n �)nh m�t 0I�t tr�n công kiên, tiêu di*t t�ng trung tâm �����ng,

b t ��u t��tiêu di*t phân khu b c, m; ��7ng ��a b����i ")o ,�nh ��ng M�7ng

Thanh, c t ��t sân bay, ti�n t�i +-p %&�at con %�4m �i*n Biên N�2. !�ch ��nh %)y

9���h$p v�i �A.nh ���b����i ta, cho 9�Up ta ��IUt sâu nh�ng nh�$c �i:m ,2a �#ch,

bi�n �u th��v�binh ��4��?�thu�t ,2a �#ch trên chi�n tr�7ng ��)nh �u th���p ��o

,2a ta trong t�ng tr�n ��nh quy�t &=)nh th ng l$i.

Tôi �A.nh +)y +�n +�o ,�o "<4ch c3c �I)n ��)nh công ��c chu(n +#�tiêu di*t �I)n b��

quân �#ch ; �i*n Biên N�2.

��ng 2y d3�ki�n chi�n H#ch 8W�9��t tri:n qua ba b��c. B��c 1, ho)n ��)nh �1i

công ��c chu(n +#, g�m 0)m ��7ng ��a 9��o ")o tr�n �#a v�ng ch c, xây d3ng tr�n

Page 97: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#a bao vây ")�ti�n công, chu(n +#�h�u c�n chi�n H#ch. L�y vi*n xây d3ng tr�n �#a

9��o 0)m chu(n v�th7i gian khi %)o 9��o �� chi�m 0Dnh ,�c tr�n �#a bân, coi nh�

công ��c chu(n +#�c� +�n �I)n ��)nh. B��c 2, tiêu di*t ,�c trung tâm �����ng ;

%&I�i vi, th t chCt tr�n �#a ti�n công ")�bao vây, thu �ap 9��m vi chi�m �-ng, tiêu

hao, tiêu di*t t�ng b��ph�n quân �#ch, kh6ng ch��sân bay, ��n ch���i t�i tri*t h/n

ngu�n ti�p t��")�ti�p vi*n ,2a t�p �I)n c���i:m. B��c 3, khi �iu ki*n ���,�4n

mu�i, chuy:n sang t@ng công �4ch tiêu di*t �I)n b��quân �#ch ; �i*n Biên N�2.

�:�ti�n �)nh công ��c chu(n +#, ��ng 2y ��ra m�t s6�công vi*c 9��i th3c hi*n

ngay:

- T@ ch�c ��7ng c� ��ng cho l3u 9��o.

- T@ ch�c tr�n �#a l3u 9��o th�t kiên c6.

- Xây d3ng tr�n �#a ti�n công ")�bao vây.

- Chu(n +#�s�c ��Zc cho b����i, quân s6�chi�n ��u, chi�n thu�t, k thu�t (nh�t 0)�

xây d3ng tr�n �#a ")�hi*p ��ng b��9��o).

- Chu(n +#�công ��c cung c�p.

>1i công ��c chu(n +#�c�n h�t s�c gi��+4�m�t, �A�nh �#ch gây ,�n tr;, ")���o th��b�t

ng7�khi chi�n H#ch m; �)n. Tr��c m t, 9��i t@ ch�c ,�c ch6t +�o v*�khu v3c �AB�

quân th�t v�ng ch c, ��9�Eng �#ch ��nh ra. Qua cu�c �1p, tôi m�i bi�t không

9��i �1i ng�7i �u th c mâc khi ��$c l*nh �Uo 9��o ra. Có nh�ng ng�7i th; 9�)o

%�a�%�Qm nh� c�t ��$c &�nh nCng, ".����nh�n th�y nh�ng ��-�kh�n �)��.nh ch�a

bi�t &=�i quy�t ra sao.

>1i ng�7i �u th3c s3�ph�n kh;i sau khi nghe ph@ bi�n ph��ng �n ��c chi�n m�i.

!�Bng tôi ,�ng nhau liên hoan�,�)o m�ng Xuân m�i. �I)n v�n công T@ng ,Gc

Chinh �A#�")��I)n v�n công v�a �i d3���i h�i Liên hoan Thanh niên ")�Sinh viên

Page 98: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

th��gi�i ; ^T,dAUt, t����u chi�n H#ch ����i 8�t ,�c ��n "#���i �Za tuy�n 9�Gc "G�liên

miên, t6i nay 0�i tr; v�MCt tr�n b��,�ng vui T�t v�i h�i %&�#. L�n ��u, gi�a %Bi

r�ng ")�ngay ��i mCt tr�n, ,�Bng tôi ��$c xem nh�ng �i*u �Ba l�$n, �Ba ST�t,

�Ba 8�p ��y �)u sâe, duyên H�ng, ��m �)�h��ng "#�quê h��ng.

M[i l�n �i chi�n H#ch, tôi 0�i tr; v�"ngôi %�)" quen thu�c. Nó ,5ng gi6ng nh�

ph�n l�n nh�ng ngôi %�)�,2a ,�c c� quan ; Vi*t B c trong ���ng chi�n, ,�'����c

0)�; mCt tr�n %-���$c thu %�Z�t�i m�c t6i thi:u, �ung h�n 0)�m�t ,�i 0�n. V�t li*u

g�m cây, tre, lu�ng, 0���-c, 0��g�i ki�m ��$c ��i ch[. Gi�a %�)�co m�t chi�c +)n,

mCt +)n �2�r�ng �:��A�i +�n ��. Hai bên, 0)�hai gh��H)i, mCt gh��th�7ng &�Up bYng

nh�ng cây v�u b@ �ôi. Hai ��u %�)�có hai chi�c gi�7ng &=�t n�a, m�t ,2a tôi, m�t

,2a ��ng ,�4�v*�8D. Không bi�t ai 0)�ng�7i ��u tiên %&�D�ra ki:u %�)�%)y. Nó ���@n

�#nh t�i m�c không c�n ,-�s3�,�i ti�n %)o.

Ngôi %�)�l�n %)y nYm bên s�7n %Bi M�7ng Ph�ng, ,-�nh�ng cây Hg�cao "Bt.

M�7ng Ph�ng, ti�ng <��i ,-�%&�Da 0)�"+�n 0�nh". \�4�h�u n�i %Bi cao quanh n�m

,-�s��ng, mây, ��t �g, trong 0)nh. Nh�ng cây lan r�ng n; hoa không r3c rV�

nh�ng ,-�m�t ��i h��ng �Cc bi*t, khi ��.�thoang ��I�ng ��n b�t ch$t, ,�B�O��.m

không th�y, khi ��.�n�ng %)n. Chi�n H#ch %)o ,����ng ,�4��i tr��c ,�1n �#a �i:m

s; ,�'�huy ,5ng c6�g ng �.m n�i ,-�,�nh �ap Nh�ng ; �ây, %&I)i ,�nh �ap, ,�'�

c�n �Aco lên �'nh %Bi 9�4a sau, 0)�%�.n th�y ,�nh �ông M�7ng Thanh ")�t�p �I)n

c���i:m ,2a �#ch. ��nh 9�Bc l�n nh�t �6i v�i ng�7i c�m quân 0)���$c ; bên b��

��i ngay ��i mCt tr�n.

M�t %�)�0O�lu�n kinh �i:n v�quân s3����%-i: m�t m*nh l*nh ,2a ng�7i ,�'�huy

n�u 9��i qua nhiu n�c thang m�i t�i ��$c ng�7i 04nh, ��.�hi*u l3c ,�'�huy ,5ng

&=�m theo v�i nh�ng n�c thang �-. f�8�t b����i t�t nhiên 0)�c�n thi�t, nh�ng ��$c

Page 99: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%�.n t�n m t chi�n tr�7ng, �iu �-�theo tôi ,5ng r�t ,-�O�%&�Da, ".�%-�g$i cho �.nh

nhiKu suy %&�D. HK�,-�th7i gian, tôi 0�i lên �'nh %Bi, H�ng 6ng %�Em quan 8�t tr�n

�#a, ,�m th�y nh���.nh �ang ��$c ; chi�n �)o, bên ,�n b��")�chi�n 8D.

C� quan tham m�u, ,�4nh �A#�,5ng �G�t�p quanh �ây.

Nh�ng H�y 0�n, ��i l$p ,Z�tranh, nYm A�i H1c theo con su6i. �o v*�cho s; ,�'�huy

vXn ,�'�,-�m�t l3c l�$ng ,�nh v*�%�Z. Anh em �Aco lên nh�ng cây cao quan 8�t t��

xa ng�7i ra ")o. !�c chuyên gia +�n l�n ��u sang ta �u nh�n LUt 0)�; Vi*t Nam

�g��#nh ,-�nh�ng ph��ng ti*n ")�"5���4�hi*n ��i, nh�ng công ��c +�o v*�nh�ng c�

quan ��u %�o ,2a ta ST��s� 8)i. �:�+�o ��m an �I)n ; h�u ph��ng ,5ng nh� mCt

tr�n ,�2�y�u vXn 0)�%�u �4n d��i ��n cây r�ng, ")�d3a ")o dân. ��ng 2y MCt tr�n

,�ng ,�c ,�n b��0�nh ��o chia nhau �i ,�c n�i LBc ti�n công ��c chu(n +#.

T��tr��c T�t, anh Lê Quang ��o, ,Gc tr�;ng !Gc Tuyên hu�n, ���xu6ng 308, anh

NguyKn Thanh .nh, 9�-�,�2�nhi*m cung c�p tin ph��ng, ���sang chi�n tr�7ng

Th�$ng F)o. Anh Lê Liêm xu6ng ,�c ��n "#�theo HQi vi*c ph@ bi�n ,�2�tr��ng

"��nh ch c ti�n ch c". Anh �I)ng V�n <��i ,�ng m�t s6�,�n b��tham m�u, 9��o

binh, công binh �i H1c ,�c H�y %Bi Pú H�ng >co, Pú <)�C1 �.m ��7ng c� ��ng

9��o ")�tr�n �#a 9��o.

!�Bng ta ���nh�n th�y không th:�ti�p �Gc �Uo nh�ng kh(u 9��o nCng hai t�n lên

%Bi bYng tay, ")�b6��A4�tr�n �#a 9��o trên nh�ng �#a �.nh tr6ng �A�i trong m�t tr�n

��nh H)i %&)y. C�n 9��i ,-���7ng cho xe �Uo 9��o ")o tr�n �#a; tr�n �#a 9��o 9��i

��$c c�u �ABc v�ng ch c, �2�s�c ,�#u �3ng nh�ng tr�n oanh �4ch ,2a ��y bay ")�

9��o binh n�u ch/ng may +#�l�. F)m ��$c �iu�%)y không dK�H)ng. T�p �I)n c��

�i:m nam trong m�t 0Eng ,��o, chung quanh 0)�%Bi cao trên d��i 1.000 �Ut.

Nh�ng %&1n %Bi l�n kh6ng ch����$c sân bay M�7ng Thanh �u ; ,�ch xa t��10

Page 100: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��n 12 kilô�Ut. N�u �Ct 9��o ; s�7n %Bi bên %&I)i lông ,��o ��.��Gc tiêu ,5ng ;

%&I)i t�m bân. !�Bng ta bu�c 9��i b6��A4�9��o ; s�7n %Bi bên trong 0Eng ,��o.

�ây 0�i ,�4nh 0)��iu nYm trong s3��4nh �I�n t��tr��c ,2a �#ch. Viên ,�'�huy 9��o

binh ; M�7ng Thanh ���cam k�t v�i Na va ,�'�c�n sau ba 9��t 9��o ,2a Vi*t

Minh, �Za �i:m 8W�l�p t�c +#�d�p t t Ta ���bi�t ����n�ng ,2a quân N��p trong

nh�ng cu�c 9��n 9��o.

FBc %)y ,�Bng ta r�t c�n m�t t�m +�n ���,�4nh L�c v��i*n Biên N�2. T����u

chi�n H#ch, ,�c �un "#�quân +�o, trinh 8�t ; mCt tr�n ���nh�n l*nh 9��i �.m �1i

,�ch �I�t +�n ���,2a �#ch. Sau %)y m�i bi�t không riêng ta �)�,��b��tham m�u

9��p ,5ng r�t lo l ng ".�nh�ng t�m +�n ���,5�,-�nhiKu sai 8-t 8W��nh h�;ng r�t l�n

��n vi*c sb�HGng �Za l3c không quân, �Cc bi*t 0)�9��o binh. Ng�7i N��p ���9��i

H�ng ��y bay �:�,�Gp +�n ����i*n Biên N�2.

P&)y 28 ���ng 12 n�m 1953, m�t s6�chi�n 8D�quân +�o ,2a 308 do ��i ��i tr�;ng

Kim Giao ,�'�huy, gan H��9�Gc �4ch ��i m�t +�n g�n ��i ��c L�p, n�i quân �#ch

th�7ng t�i tu�n tiKu ")�nghiên c�u chu(n +#�l�p m�t trung tâm �K����ng m�i. H1

���nYm ��i �ây t��nba �êm. Tr7i 8�ng m�t 0Bc, nghe ,-�ti�ng ôtô. h)�sau �-�quân

N��p xu�t hi*n. M�t �I�n �#ch �i t�i g�n tr�n �#a.

Chi�n 8D�trinh 8�t Tr�n >�nh Ph�n 9��t hi*n m�t 8D�quan to +Uo �eo lon trung ��,

c�m trong tay chi�n cCp �3ng �)i li*u Ph�n %���m�t b�ng ti:u liên����&Gc viên 8D�

quan, xông t�i &=)nh l�y chi�c cCp, r�i ,���I�n ABt lui.

H1 ���gCp may. �ó ,�4nh 0)�trung ���JTOt (Guyth), tham m�u tr�;ng ,2a �7�!�t.

Trong cCp ,-�nhiKu �)i li*u quan �A1ng ")�m�t +�n ���v�c�u �ABc ,2a t�p �I)n c��

�i:m. Nh�ng �ây ,�'�0)�m�t s� ��, ch�a 9��i t�m +�n ���,�4nh L�c �)�9��o binh

�ang c�n.

Page 101: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��u ���ng 2 n�m 1954, tôi nh�n ��$c +�o ,�o, ��i ��i 42 thu�c ti:u �I)n 426 ,2a

B� ���l�y ��$c m�t t�m +�n ���,2a �#ch ,�Gp bYng ��y bay. S3�ki*n %)y �����$c

Uena Ph�n ghi 0�i: "P&)y 1 ���ng 2 n�m 1954, h�i 15 gi7�30, ti:u �I)n <��i s6�2

�ang ti�n v�cao �i:m 628 nhYm �Gc �4ch 9��t hi*n tr�n �#a 9��o ,2a �#ch ��.�+#�

m�t 0I�t ��n d��d�i STUt ")o cu6i ��i �.nh. Trung By Neg�r� (Pcgre) ,�ng v�i 16

binh 04nh &Gc %&��ngay ��i tr�n �#a. Sau �-�m�t tr�n ��nh &=�p 0��,)�diKn ra. Nh7�

s3�can thi*p nhanh ,2a m�t ��n "#�H�, �)�ti:u �I)n %)y �A�nh ��Zi +#�tiêu di*t.

Nh�ng thi*t ��i v�sinh ��ng ���0)�m�t �En nCng, nh�ng c�ng ")o �-�,En m�t �En

���c mang �im d��h�n nhiu. Trong ng�7i trung By Neg�r�, ,-�m�t t�m +�n ���

1/25.000 m�i in v�thung 05ng �i*n Bi:n N�2��)�quân ��i v�a �#p d3ng 0�i t��

nh�ng b�c �nh do ��y bay ,�Gp ��$c. Có t�m +�n ���%)y, Vi*t Minh 8W�co �iu

ki*n hi*u ,�'nh ��7ng b n 9��o binh ,2a �1�v�i ���,�4nh L�c cao nh�t".

��ng ,�4�Ph�n, trinh 8�t viên l�p công, ��$c tCng th�;ng ngay huân ch��ng chi�n

công ��ng ba.

T�m +�n ���l�p t�c ��$c gbi v�h�u ph��ng nhân +�n �:��#p th7i 9�Gc "G�chi�n

H#ch.

Nh�ng 0Bc %)y, �I)n ,�n b���iu tra "#��A4��Ct tr�n �#a 9��o ")�"�ch nh�ng tuy�n

��7ng cho xe �Uo 9��o, m�i ,�'�,-�trong tay t�m +�n ���1/100.000 thi�u r�t nhiKu

chi ti�t, ")�m�y chi�n 6ng %�Em, la +)n. H1 v�a �i v�a m; ��7ng, quan 8�t �#a

�.nh, ��c �4nh �6�d6c, b@ sung nh�ng %&1n %Bi, con su6i không ,-�trên +�n ��. 6

tAGc ��7ng ��$c "�ch ra qua nhiu "�ng ��i %Bi cao n6i lin t��9�4a ��ng sang

9�4a b c M�7ng Thanh. Nh�ng kh(u 9��o �Ct ; �ây ,-�th:�b n t�i �Gc tiêu xa

nh�t 0)�H�ng !Bm.

P&I)i trung �I)n công binh 151 0)m %Eng c6t, ph�n l�n ,�c ��i �I)n 812, 316 ")�

Page 102: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

trung �I)n 675 ��$c huy ��ng ")o nhi*m "G�0)m ��7ng c� ��ng 9��o. ��i �I)n

tr�;ng 312 Lê <A1ng T�n dXn ��u ��n "#�m; l6i ti�n ")o r�ng sâu nh�n ,1c d�u,

")�b@ nh�ng %��t cu6n ��u tiên. Công binh 9��i 0)m nh�ng cây c�u v�$t su6i ,-�

s�c ,�#u �3ng 10 t�n, +�o ��m cho xe qua 0�i trong ��a m�a 05. Nhiu v�n ��%�y

sinh. Có nh�ng ch[�ngoCt theo yêu c�u ,2a 9��o binh 9��i m; r�ng 12 �Ut, nh�ng

m�i �4nh m; r�ng 6 �Ut ��.���)nh "�i ���cao t�i 20��Ut! M�t l�n, tôi ��$c +�o ,�o:

m�t tuy�n ��7ng s p �I)n ��)nh ��.�gCp H�y %Bi ���nYm ch n ngang! Anh �I)ng

V�n <��i 9��i t�i t�n n�i tr3c ti�p &=�i quy�t nh�ng v�n ��%)y.

Vi*t �.m tr�n �#a cho 9��o cao L��,5ng gCp ��-�kh�n. !�'�huy trung �I)n cao L��

+�o ,�o: trên nh�ng �#a �.nh hi*n ��i, n�u c�n c��")o +)i �1c ; %�)�tr�7ng, ��.�,�'�

��t ��$c m�t trong ��m �iu ki*n 9��i ,-��:�thi�t l�p m�t tr�n �#a 9��o cao L�, 0):

"không g�n ��7ng dây cao th��qu6c gia". Tôi ���%-i: "�Bng 0)�,�c ��ng ,�4�,-�

��-�kh�n, nh�ng ,5ng ��ng l*�thu�c �I)n �I)n ")o nh�ng quy t c ����1c ; %�)�

tr�7ng. N��i c6�g ng 9��t huy tinh th�n 8�ng ��o ,2a quân ��i nhân dân, ,2a 9��o

binh ,�ch ��ng Vi*t Nam".

!�'�sau h�n hai ,�Gc %&)y lao ��ng kh(n tr��ng, ,��8�u tuy�n ��7ng c� ��ng

9��o, H)i 70 kilô�Ut, ����I)n ��)nh. Khi tr�n �i*n Biên N�2�k�t ��Bc, �I)n ���binh

�i qua nh�ng con ��7ng %)y v��A�i t�p trung, ���nh�n LUt: "Riêng v�i vi*c 0)m

��$c nh�ng �AGc ��7ng %)y, ,�c ông ,5ng �2�th ng ,�Bng tôi r�i !".

Vi*c xây d3ng ,�c h�m 9��o t6n ����nhiKu công s�c. H�m 9��o nYm sâu trong

0Eng %Bi, ,-�công s3�bân, công s3�(n n�p riêng, �2�r�ng �:�9��o ��2�thao ��c dK�

H)ng khi chi�n ��u. N�p h�m H)y trên 3 �Ut, g�m nhiu l�p g[, ��t, xen v�i

Page 103: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nh�ng l�p +-��ABt, �2�s�c ,�#u �3ng 9��o 105 ly. !�nh h�m 9��o, 0)�h�m ,�'�huy�

")�h�m ch�a ��n. C��b6n kh(u ��i, 0�i ,-�chung m�t h�m 0)m n�i h�i �1p hoCc

vui ch�i. N6i lin ,�c h�m 9��o 0)��)o giao thông ����r�ng ")�sâu, ,-�A�nh ��I�t

n��c ")�h6��A�nh bom napan. F�i ,-���7ng �)o n6i t��tr�n �#a 9��o v�tuy�n cung

c�p, n�i ,-��2�h�m �n, h�m ;, h�m th��ng binh, h�m n�u �n, h�m gi�u xe... Bên

m[i tr�n �#a th�t �u ,-�m�t tr�n �#a &=���:�thu �Bt bom ��n �#ch. �)o m�t h�m

9��o trung +.nh 9��i moi t��0Eng %Bi kho�ng 200 t�i 300 kh6i ��t ��, r�i �@ �I)n

b��lên n�p h�m. G[ 0�t %-c h�m ,-���7ng �4nh t��30 phân. tr; lên. <I)n b��s6�g[�

%)y 9��i l�y t��xa, ��I�ng 9 - 10 kilô�Ut, ��a v��:�không 0)m l��tr�n �#a. M�t

kh6i l�$ng công �A.nh kh@ng l��! Có nh�ng chi�n 8D�m�t %&)y 9��i b@ t�i hai, ba

%&)n %��t cu6c. T�t ,��nh�ng l�Vi Lgng, l�Vi cu6c �em ra H�ng �u �En "at. !�c

tr�n �#a l3u 9��o ��$c b6��A4�,�ch khu trung tâm M�7ng Thanh ��I�ng 7 kilô�Ut,

")�,�ch ,�c "#��A.�%&I�i vi 4 - 5 kilô�Ut. Do �-, không nh�ng c�n 9��i %&Gy trang

�I)n b��công �A.nh tr��c con m t xoi �-i ,2a ��y bay trinh 8�t �)�,En 9��i không

�:�cho quân �#ch ; ,�c "#��A4�%&I�i vi nghe ��$c ti�ng n@ �.n 9�����, chCt cây, �)o

��t.

Công �A.nh chu(n +#�tr�n �#a 9��o chu ��o ���0)m viên ,�'�huy 9��o binh ,2a t�p

�I)n c���i:m �i*n Biên N�2��I)n �I)n th�t "1ng ngay sau khi tr�n ��nh b t ��u Y

���t3�k�t liKu �7i �.nh bYng m�t �A�i l3u ��n. Trong th7i gian 9��o ��2���nh v�t

v�i h�m �)o, ,�c chi�n 8D�quan tr c, thông tin ,5ng l�n l�n v�i �co d6c, s��ng ��,

�êm t6i ")�bom ��n �:��I)n ��)nh vi*c �o ��c, l�p �1a ���,�c �Gc tiêu, ")�n6i

��ng dây thông tin H)i h�n 60 kilô�Ut ,2a riêng trung �I)n l3u 9��o. Có nh�ng

��ng ,�4����hy sinh trong th7i gian chu(n +#.

�:�+�o ��m th3c hi*n ph��ng châm "��nh ch c ti�n ch�c" ��)nh công, vi*c xây

Page 104: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

d3ng tr�n �#a bao vây ")�ti�n công ,-��4nh quy�t �#nh. Công vi*c %)y r�t m�i �g.

Tr�n �#a chi�n �)o ,2a ta không ,-�v�t ch��ng %&�i +�o v*, nh� dây ��Up gai, +�i

�.n, nh�ng %-�9��i +�o ��m �iu ki*n cho ,�c �I�t ��ng chi�n ��u, ,5ng nh� �1i

sinh �I�t +.nh th�7ng ")�lâu H)i ,2a b����i. Nó không ,�'�&=Bp cho b����i ti�p c�n

,�c "#��A4��#ch d��i bom ��n, ,��ban �êm ")�ban %&)y, �)�,En 0)�n�i c� ��ng

9��o, v�n chuy:n th��ng binh. Nó 0)�,��m�t h*�th6ng h�m, �)o l�n, %�Z�ph�c ��p

v�a mang �4nh ti�n công, v�a mang �4nh 9�Eng ng3, �Cc bi*t 0)�,-�chiu H)i ,��

tr�m kilô�Ut. Trong �$t ��u, ,�Bng ta xây d3ng m�t ��7ng �)o �AGc chung quanh

,�nh ��ng M�7ng Thanh) ")���7ng �)o ti�p c�n nh�ng trung tâm �����ng +�o

v*�t�p �I)n c���i:m ; 9�4a b c.

!�c c6�v�n Trung Qu6c gi�i thi*u v�i ,�Bng ta kinh nghi*m ,2a +�n trong chi�n

H#ch �I)i ��i. <�i �ây, &=�i 9�-ng quân ����)o nh�ng ��7ng �)o cho 9��o ")�Ô

tô v�n ��ng d��i nh�ng tr�n oanh �4ch ,2a �#ch. !�c ��ng ,�4�,5ng %��c ��n kinh

nghi*m chi�n ��u ��7ng h�m ; Triu Tiên. Quân ,�4�nguy*n Tr�ng Qu6c ")�quân

��i Triu Tiên ���ki�n thi�t nh�ng ��7ng h�m trong 0Eng %Bi tuy*t �6i an �I)n

trong nh�ng tr�n ��u 9��o v�i �#ch.

Anh <��i t@ ch�c cho m�t ��n "#�công binh �)o th3c nghi*m trên ,�nh ��ng g�n

s; ,�'�huy M�7ng Ph�ng �:�ABt kinh nghi*m. Tôi ,�ng ��ng ,�4�C6 v�n Mai Gia

Sinh tr3c ti�p theo HQi vi*c �)o tr�n �#a chi�n �)o ,2a m�t ti:u ��i theo nh�ng yêu

cau B� ,�'�huy MCt �A)n �����ra. Sau �-, Ban tham m�u MCt tr�n ra ,�'���#�h��ng

dXn cho ,�c ��n "#��4ch th��c tiêu chu(n ,�n 0I�i h�m, �)o ")�n�ng su�t kh6i

l�$ng ��t �)o trong m�t %&)y.

C� quan tham m�u mCt tr�n cb�,�n b��xu6ng ,�c ��i �I)n �:�,�'���o xây d3ng

tr�n �#a.

Page 105: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Chung quanh �i*n Biên N�2�b t ��u xu�t hi*n m�t công tr�7ng kh@ng l�. Nh�ng

con ��7ng c� ��ng 9��o nhanh ,�-ng hi*n ra d��i r�ng cây, hoCc d��i H)n %&Gy

trang không �@i �)u. R�t nhiu chi�n �)o t��%Bi cao �@ xu6ng ,�nh ��ng, không

ng�ng �1c thêm nh�ng %��nh m�i, không ng�ng lan r�ng.

T����u chi�n H#ch, công ��c ,�4nh �A#������$c ti�n �)nh r�t t6t. n1c ��7ng �)nh

quân, ,�Bng ta ���&=�i quy�t cho b����i t� t�;ng mu6n v���nh ��ng bYng, bYng

,�eh &=�o HGc ph��ng châm "<4ch c3c, ,�2���ng, c� ��ng, linh �I�t ,2a Trung

��ng. Nh�ng 0Bc b����i t�;ng vc xuôi 0�i �-a lên ng�$c, �ang �i ��$c l*nh d�ng,

�ang d�ng ��$c l*nh �i nhanh, anh em không th c m c nhiu. Cu6i ,�ng, �1i

ng�7i �u L�c �#nh: "�7i ,�Bng ta �âu ,-�giCc 0)�ta c���i"I. Trên con ��7ng H)i

t�i mCt tr�n, mCc H��luôn luôn +#���y bay �#ch ,�n tr;, tinh th�n b����i không h�

xao xuy�n, r�t 4t ng�7i r�i r�t H1c ��7ng. �ây 0)�m�t cu�c �)nh quân chi�n H#ch

t6t nh�t t��x�a t�i nay.

Công ��c ,�4nh �A#�0Bc %)y tri:n khai m�t ,�nh sâu r�ng. Tr��c t�p �I)n c���i:m

��nh ch�a t�ng ,-, ,�Bng ta ���xây d3ng cho b����i m�t quy�t tâm chi�n ��u r�t

cao. !�n b�, chi�n 8D����th�y ��$c ch[���nh, ch[�y�u ,2a �#ch, nh�ng �iu ki*n

t�t th ng ,2a ta. y�%&�Da to l�n ,2a chi�n H#ch th�m t�i t�ng ng�7i: "Tiêu di*t t�p

�I)n c���i:m ��nh nh�t ,2a �#ch, ��p tan k���I�ch Na va, ��nh +�i âm m�u �Uo

H)i chi�n tranh xâm l�$c ,2a ���qu6c N��p -�>?, m; ra m�t ,Gc di*n m�i cho

���ng chi�n". Nh�ng kh(u hi*u ,2a chi�n H#ch ���tr; ��)nh nim quy�t tâm ,2a

�1i ng�7i :

- Tiêu di*t �I)n b��quân �#ch ; �i*n Biên N�2!

�#ch c6���2, kiên quy�t ��nh!

�#ch +Z�,��y, kiên quy�t truy!

Page 106: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#ch t�ng c�7ng, kiên quy�t di*t!...

�$t �1c t�p m�i ���&=Bp �1i ng�7i nh�n th�y s3�,�4nh L�c ,2a ph��ng châm ��c

chi�n "��nh ch c ti�n châm" trên c� s; so 8�nh �1i ��-�kh�n, thu�n l$i ,2a ta ")�

�#ch.

T@ng quân 2y gbi th� hi*u tri*u �I)n th:�,�n b�, ��ng viên �I)n ��)nh nhi*m "G�

Trung ��ng ��ng ���trao.

Nhân %&)y �p�ni*m ��)nh l�p Quân ��i nhân dân 22 ���ng 12 n�m 1953, �c ���

trao cho m[i ��i �I)n, m[i quân khu m�t 0��c7�"Quy�t chi�n Quy�t th ng" 0)m

&=�i th�;ng luân l�u. !�c chi b���u m; h�i %&�#�L�c �#nh ���i �����ng viên, kêu

&1i ��ng viên dXn ��u trong chi�n ��u, c m bYng ��$c 0��c7�,2a �c trên %-c s;

,�'�huy t�p �I)n c���i:m. F��c7�Quy�t chi�n Quy�t th ng ���tr; ��)nh m�t bi:u

t�$ng thiêng liêng trong chi�n H#ch, n&1n �u6c dXn ��7ng �i t�i chi�n th ng trong

m[i tr�n ��nh.

Ch� ng 6

CON P��M �I�N BIÊN N��

THsI gian ��u, vi*c xây d3ng công �A.nh 9�Eng ng3�; �i*n Biên N�2�do ��i ��i

công binh ,2a binh �I)n không v�n s6�2 ,�#u �A�ch nhi*m. Công vi*c ,�2�y�u ,2a

linh công binh 0)�sba ch�a ��7ng b�ng sân bay ")�b c cây c�u g[�qua sông N�m

R�m n6i lin sân bay v�i 0)ng M�7ng Thanh ")���7ng 41. N�m %&)y sau khi

quân N��p %��y H�, chi�n �akôta ��u tiên ���,�nh xu6ng sân bay. Nh�ng ti:u �I)n

H��t3�xây d3ng công s3�9�Eng ��2�+#t con ��7ng 9�4a b c, tb�Lai Châu xu6ng,

Page 107: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,5ng nh� 9�4a tây - nam, t��F)o sang, ng�n không cho b����i ta ti�p c�n sân bay,

")�trên nh�ng �Zm ��i 9�4a �ông sau %)y 0)�trung tâm �����ng êlian (Eliane).

C�u �ABc t�p �I)n c���i:m m�i ��$c 9��c �1a trên nh�ng %Ut l�n.

Vi*c xây d3ng công �A.nh 9�Eng ng3�lâu H)i ,�'�th3c s3�b�t ��u khi b��,�'�huy

N��p bi�t tin nh�ng ��i �I)n ,�2�l3c ,2a ta �ang v�n ��ng lên Tây B c. P&)y 4

���ng 12 n�m 1953, ti:u �I)n công binh s6�31 ��$c ��a lên �i*n Biên N�2�thay

th����i ��i công binh H�. Công vi*c tr��c tiên ,2a ti:u �I)n 0)�H�ng ghi sân 9�2�

�I)n b��6.000 m2 ��7ng b�ng cho ��y bay v�n ��i ��ng nCng ���,�nh. Nh�ng t�m

ghi %)y ,-�th:�thay th��h�u hi*u ��7ng b�ng bê tông trong m�t th7i ��n nh�t �#nh.

Nh�ng %&)y sau �-�0)�cu�c không v�n t�ng vi*n ���t cho �i*n Biên N�2. M�t s6�

��n "#�H����$c ��a v��)�N�i 0)m l3c l�$ng d3�+#�")�thay th��bYng nh�ng ��n "#�

lê d��ng ��4ch h$p v�i cu�c chi�n ��u 9�Eng ng3�h�n. N��o không gi�t ")�nh�ng

kh(u 9��o 105 �Um ch�t l�$ng chuy:n t��F)o sang th7i �]���u ,5ng ��$c thay th��

bYng 9��o 105, 155�")�c6i 120, nhiu kh(u m�i nh�n ,2a >?.

P&)y 16 ���ng 12 n�m 1958, �7�!�t ra l*nh cho t�t ,��,�c ��n "#�9��i ,2ng c6�"#�

�A4�ch6ng ��$c 9��o 105 ,2a �6i ph��ng. Mu6n v�y, n p h�m 9��i ,-�hai l�p ��Bc

g[���7ng �4nh 15 x�%&�=�Ut ,�nh _nhau m�t �Ut ��t ��$c 0cn nhCt, bên trên co

nh�ng bao ��i ��t �:�ch6ng ��nh n@. Vi*c +�o v*�m�t ti:u ��i chi�n ��u ch6ng 0�i

9��o 105 c�n t�i 30 t�n nguyên li*u. Xuy��ra (Sudrat), ,�'�huy ti:u �I)n công

binh, �4nh �I�n mu6n xây d3ng m�t công �A.nh 9�Eng ng3�cho 12 ti:u �I)n ; �i*n

Biên N�2�9��i ,-�36.000 t�n v�t li*u.

Quân N��p ra l*nh 9���%�)�8)n ,2a dân thu ��$c 2.200 t�n g[�t6t. Cu�c không v�n

t�ng vi*n cho Th�$ng F)o thu �Bt ph�n l�n ��y bay v�n ��i. Cu6i ,�ng, b��,�'�

huy N��p ,�'���p �ng ��$c con s6�t6i thi:u: 8.000 t�n; trong �-, ,-�3.000 t�n dây

Page 108: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��Up gai, 510 t�n ghi 0�t cho sân bay ,�4nh ; M�7ng Thanh ")�sân bay d3�+#�;

H�ng !Bm, 44 t�n c�u ki*n xây d3ng m�t chi�c c�u Bailey, 70 t�n g�m 5 chi�n xe

2i ��t, 4,5 t�n ��Up, 130 kh6i g[�")�30.767 �A�i �.n ,�c 0I�i. Theo Xuy��la, s6�v�t

li*u %)y ,�'��2�cho tr�n �#a phân khu trung tâm, trung tâm truyn tin ")�9�Eng X

quang trong b*nh vi*n d��i 0Eng ��t, s6�,En 0�i 9��i do ,�c ��n "#�t3�xoay x;

bYng ,�ch thu th�p ��i ch[�! T�p �I)n c���i:m �.nh ��)nh v�i ba phân khu: phân

khu trung tâm, phân khu b c, ")�phân khu nam.

Phân khu trung tâm nYm chung quanh sân bay M�7ng Thanh, co n�m trung tâm

�����ng: Huy &�Ut (Huguettc g�m m�t s6�c���i:m nYm ; tây sân bay, h�u %&�n

sông N�m R�m; Clô�in (Claudine), g�m nh�ng c���i:m nYm ; nam sân bay, h�u

%&�n sông N�m R�m; êlian (Uliane), g�m nh�ng c���i:m ; 9�4a �ông phân khu

trung tâm, ���%&�n sông N�m R�m; �ô�=%4ch (Dominique), g�m nh�ng c���i:m ;

�ông sân bay, ���%&�n sông N�m R�m; ")�ê9Ueviê (Epervier), c� quan s; ,�'�huy

t�p �I)n c���i:m.

Hai ph�n ba quân �#ch ,�ng v�i trên 30 c���i:m liên k�t v�i nhau ��)nh m�t kh6i

r n ch c quanh sân bay ")�H�y ��i ; 9�4a �ông ,�nh ��ng. �ây 8W�0)�n�i quy�t

�#nh ��)nh +�i ,2a tr�n ��nh.

M�t trung tâm �����ng không nYm trong phân khu tr�ng tâm nh�ng 0�i g n lin

v�i %-�0)�Bêat�tix� ( Uatrice), g�m nh�ng c���i:m ; bYc phân khu 2,5 kilô�Ut, ,-�

nhi*m "G�ng�n chCn quân ta t��Tu�n J=�o ti�n ")o theo ��7ng 41.

�:�+�o v*�cho phân khu trung tâm t��xa ; h��ng bâc trên con ��7ng tb�Lai Châu

v, ,-�phân khu bâe, g�m hai trung tâm �����ng: Gab�rien i � urielle), nYm ,�ch

xa phân khu trung tâm 4 kilô�Ut, ")�An n� Mai (An nc Marie), nYm g�n sân bay

M�7ng Thanh.

Page 109: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�:�+�o. v*�phân khu trung tâm ; 9�4a nam ,-�phân khu Idaben (Isabelle) nYm

,�ch phân khu trung tâm 5 kilô�Ut trên con ��7ng sang Th�$ng F)o. Idaben v�i

trên hai %&)n quân ")�m�t sân bay ,�ng v�i phân khu trung tâm M�7ng Thanh co

th:��ng c�u, chi vi*n cho nhau bYng �Za l3c ")�b��binh khi +#�ti�n công.B� ,�'�

huy N��p ��a t�i sân bay M�7ng Thanh 6 ��y bay trinh 8�t ")�m�t phi ��i ��y

bay %Um bom - tiêm �4ch, do thi�u ���Ghêranh (Jacques JTUrin) ,�'�huy. Quân

N��p ���xây d3ng nh�ng n�i �AB�(n cho ��y bay khi không 0)m nhi*m "G.

��u ���ng M�7i hai, �7�!�t th�y c�n 9��i ,-�nh�ng xe t�ng ��ng %�a�cho �i*n

Biên N�2, 10 trong s6�18 thi�c M.24 Chaffec ,2a Hoa \]�m�i vi*n tr$, ��$c

chuy:n t�i �i*n Biên N�2�bYng m�t c�u �)ng không �Cc bi*t g�m n�m chi�n ��y

bay C.47�")�hai ��y bay v�n ��i Bristol ,2a Anh.

MCc H��bi�t ta không ,-���y bay, nh�ng thi�u ���Vôn (Vaughn), c6�v�n >?�; t�p

�I)n c���i:m, khuyên �s�!�t nên yêu c�u �)�N�i chuy:n cho �.nh lI�i �A1ng

liên cao L��12,7 ly b6n %Eng; anh ta %-i �.nh ���ch�ng ki�n nh�ng kh(u 8Bng %)y

bi�n nh�ng �$t ti�n công ,2a quân �#ch ��)nh nh�ng ��nh "Gn trên chi�n tr�7ng

Triu Tiên. h)��7�!�t �����$c ��p �ng.

���t�i 0Bc nên �i:m di*n nh�ng nhân v�t ")�nh�ng ��n "#�liên quan tr3c ti�p ��n

s3���)nh +�i ; �i*n Biên N�2.

Nhiu ng�7i trong c� quan ,�'�huy N��p ; �ông D��ng &1i �i*n Biên N�2�0)�

"tr�n ��nh ,2a T@ng ,�'�huy" (la bataillc du JU%Uchef). �Bng 0)�không ,-�Nava

��.�không ,-�vi*c ��a quân lên Tây B c trong �ông Xuân 1953-1954. Nava ,5ng

t3�nh�n 0)���c &=��con %�4m �i*n Biên N�2�")��.nh ,�#u �A�ch nhi*m v�%-. Do �-,

�1i quy�t �#nh l�n ; �i*n Biên N�2��u thu�c quyn t@ng ,�'�huy. Theo +�o

Time, m�t quan ch�c cao c�p ; Oasinht�n ��nh &=��"Nava 0)�m�t ng�7i can ��m,

Page 110: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

kiên quy�t ")�gi�u t�;ng t�$ng. ông ta bi�t ngh�nghi*p cba �.nh, ,-�+�n 0Dnh

quân s3�")�,�4nh �A#���ng nh�t... ông ta ��ng ��u m�t �4p m�i có "g�nh� xu�t s c".

Cônhi 0)�ng�7i tr3c ti�p v�i tr�n ��nh. Cônhi 0Bc ��u không ��n ��)nh cu�c �)nh

binh Castor, sau �-�0�i r�t ��ng �.nh v�i vi*c .xây �3ng ; �ây m�t t�p �I)n c��

�i:m "ki:u P)�_�n" �:�&=)nh chi�n th ng. L3c l�$ng ; �i*n Biên N�2, tr��ba ti:u

�I)n ; Lai Châu chuy:n v, �u l�y t� ��ng bYng B c B�. Cônhi ���0)m t�t ,��

nh�ng &.�,-�th:�0)m ��$c cho canh +�c %)y.

T��ng Gin 0)�ng�7i ���ch' huy t�p �I)n c���i:m P)�_�n ")���nh chi�m �i*n Biên

N�2�nh�ng không ,-�vai �AE�&.�l�n trong tr�n ��nh. ông ta ���khôn ngoan vi*n 0O�

do �.nh 0)�8D�quan H��không ��4ch h$p v�i nhi*m "G��: s�m ABt ��Zi sân kh�u.

M�t s6�ng�7i ��$c g$i O ��m ���ng �A1ng �A�ch %)y ���t��ch6i, ".�không mu6n s3�

nghi*p ,2a �.nh 8W�tiêu ma, Cu6i ,�ng, ,��Cônhi ")�Nava th6ng nh�t ,�1n �7�

!�t. Sau cu�c chi�n, qua l7i khai ,2a ���binh ,5ng nh� qua 8�ch +�o ph��ng Tây,

,�Bng ta ,-��iu ki*n hi:u thêm v�nh�ng nhân v�t ,�2�ch6t ,2a t�p �I)n c���i:m.

�7�!�t (Christian Maric Ferdinand de la Croix de Castries), ,�'�huy tr�;ng, 52

tu@i, ��$c bi�t ��n trong quân viKn chinh ".�ngu�n g6c STO�t�c c2a �.nh ")�0Eng

d5ng ,�m. �7�!�t tham gia nhiu tr�n ��nh ; N��p, ��c, Ý, ")��ông D��ng.

<��ng 4 n�m 1940, v�i 60 binh 04nh, �7�!�t ���c�m c3�su6t ba %&)y v�i m�t ti:u

�I)n quân ��c ")�,�'�,�#u tr; ��)nh ���binh khi ���+#�th��ng ")�b n h�t ��n. �7�

!�t ba l�n tr6n ��Zi �A�i giam, ")���)nh công l�n cu6i bYng ,�ch ,�ng v�i hai m��i

8D�quan ���ch �)o m�t ��7ng h�m. �7�!�t ���v�$t m�t chCng ��7ng H)i ��y khó

kh�n t����c tr; v�N��p r�i ��n v�i l3c l�$ng kh�ng chi�n N��p ; B c Phi.

Riêng v�i nh�ng ��)nh �4ch %)y �7�!�t �2�x�ng ��ng ��$c l3a ,�1n 0)m ng�7i

,�'�huy m�t công �A.nh 9�Eng ng3�quan �A1ng. �7�F�t �7�<�txinhi ���,�'��#nh �7�

Page 111: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!�t sang �ông D��ng l�n th��hai, ")�trao nhi*m "G�,�'�huy Khu Nam ��ng bYng

B c B�. Nava ���bi�t �7�!�t tr��c �-�hai m��i n�m ; t�p �I)n quân 1, khi �7�

!�t ,En 0)�8D�quan h�u c�n, ")�sau �-�0)���i ��i tr�;ng trong binh �I)n thi�t &=�p

Ma r6c th��ba (3c�Spahis Marocain) ,2a Nava trong chi�n H#ch Alsace.

Có ng�7i �Zi Nava ".�sao 0�i trao quyn ,�'�huy �i*n Biên N�2���ng 0W�9��i 0)�

m�t viên t��ng, cho m�t ��i ��? Nava �A��l7i: ,��tôi lXn Cônhi �u không trông lon

�)�LUt ng�7i nên ,5ng ch/ng 8�ng +�i &.�lâm m�y ngôi sao c�p t��ng. Tôi kh/ng

�#nh: trong s6�,�c ,�'�huy ��$c l3a ,�1n, không ai ,-�th:�0)m &=Zi h�n �7�!�t ?".

M�t nhân v�t th��hai gi��vai �AE�quan �A1ng ��i t�p �I)n c���i:m 0)�L�ngg�le. Sau

cu�n chi�n, nhiu ng�7i %-i L�ngg�le m�i th3c s3�0)�ng�7i ,�'�huy ; �i*n Biên

N�2, tuy v�ch�c "G, ông ta ,�'�0)�9�-�,2a �7�!�t.

L�ngg�le ��$c coi 0)�H5ng ,�m ")�quy�t �I�n trong ,�'�huy, ���,�ng v�i binh

�I)n không v�n s6�2 ,2a �.nh %��y H��xu6ng �i*n Biên N�2. Hai nhân v�t %)y

�u 0)�nh�ng 8D�quan chuyên nghi*p �����i:n �.nh trong quân ��i N��p, nh�ng 0�i

,-�nh�ng xu�t x��")�,���4nh �A�i ng�$c nhau.

�s�!�t thu�c m�t HEng �1�,-�ST���A.nh binh nghi*p lâu �7i, ông cha ���nhiu

ng�7i 0)m t��ng, ,-�ng�7i 0)m t�i th6ng ch�, b��tr�;ng ��i quân. L�ngg�le ,�'�0)�

m�t ng�7i dân ,2a x��Br�tanh� (Bretagne) %&�co %)n ; min tây n��c N��p.

Nh�ng �7�!�t 0�i xu�t thân t��m�t 04nh ky binh th3c ��G, sau �-���$c ��a �i �)o

��o ��)nh 8D�quan L�ngg�le �A�i 0�i, 0)�m�t 8D�quan ��$c �)o ��o c� +�n t����u ��i

tr�7ng quân s3�Saint Cyr n@i ti�ng. �7�!�t luôn luôn �Z�ra %�a�%�)ng, 0#ch thi*p,

s6ng ,�ch bi*t v�i c�p d��i. L�ngg�le ��4nh s6ng cô ��c, %-i n�ng ,Gc cYn, hay

,�u �'nh, nh�ng 0�i r�t g n +-�v�i binh 04nh.

Bigia (Marcel Mauricc Bigeard), ,�'�huy ti:u �I)n H��thu�c �#a s6�6, ,-�0W�0)�nhân

Page 112: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

v�t tiêu bi:u nh�t ,2a t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2. Bigia n@i ti�ng 0)�m�t viên

,�'�huy b�t �A#, hay ,�i khi c�p trên ra m*nh l*nh không h$p O��.nh, nh�ng 0�i bi�t

�ng 9�-�khi gCp ��-�kh�n trong chi�n ��u. Bigia th�7ng %-i v�i binh linh:

"��y t�p %�.n th/ng ")o ,�i ch�t. Ng�7i ta sinh ra anh �:��)�ch�t. ��y �i ��n n�i

,�i ch�t �ang ch7l. Nhiu +�n +c�không ,�#u ��$c Bigia, nh�ng y 0�i ��$c binh

04nh m�n 9�Gc. Bigia nhanh ,�-ng tr; ��)nh ,�'�huy 9�-�,2a khu trung tâm t�p

�I)n c���i:m. Bigia ")�ti:u �I)n H��6 không xa 0��v�i b����i ta. P&�Da L�

trong chi�n H#ch Tây B�e, trung �I)n 165 �����nh �u@i ti:u �I)n %)y ��n b7�sông

�), sau �-�%-�9��i tr; v��)�N�i �:�,2ng c6. Bigia 0)�nhân v�t nhl u l�n tr3c ti�p

,��m �A�n v�i b����i ta ; �i*n Biên N�2�trong nh�ng tr�n 9��n �4ch quy�t li*t.

M�t th7i gian sau �i*n Biên N�2, Bigia tr; ��)nh b��tr�;ng Qu6c 9�Eng N��p.

!��ba viên 8D�quan %)y �u t�i �ông D��ng r�t s�m.

�7�!�t ,-�mCt t��n�m 1946, ,�'�huy m�t ��n "#�c� gi�i %�a, co ti�ng 0)�8Gc 8�o

&=Zi. L�ngg�le ���chi�n ��u v�i v*�quc �I)n ")�t3�v*�trên ��7ng ph6��)�N�i ��a

�ông n�m 1946, ���; biên gi�i Vi*t - Trung, Trung B�, Th�$ng F)o. Bigia t�i _)i

JEn t��th7i t��ng L��0Uc, ���ng 10 n�m 1945, ")�su6t ��m n�m ch�a h�r7i chi�n

tr�7ng. Bi gia ���H)nh nhiu th7i gian �.m hi:u ,�nh ��nh ,2a ta. Sau khi nh�n

ch�c %&)y 8 ���ng 12 n�m 1953, �7�!�t ���b�t tay ")o vi*c, xây d3ng công �A.nh

9�Eng ng3�lâu H)i, ")�yêu c�u nâng quân s6�t�p �I)n c���i:m lên 12 ti:u �I)n

g�m nh�ng ��n "#�co ch�t l�$ng. Cônhi ���nhanh ,�-ng ��p �ng yêu c�u %)y Tr��

2 ti:u �I)n b��binh <��i ")�1 ti:u �I)n H��%&Gy 0)�ng�7i +�n x�, do nh�ng 8D�quan

N��p ,�'�huy, s6�,En 0�i �u 0)�nh�ng ��n "#�âu Phi ��$c l3a ,�1n trong ,�c binh

.�I)n c� ��ng, g�m 5 ti:u �I)n b��binh ")�H��lê d��ng, 4 ti:u �I)n B c Phi. T�t

,���u 0)�nh�ng ��n "#. ,-�truyn th6ng lâu �7i hoCc �����$c thb����ch nhiu

Page 113: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

trong chi�n ��u và ,-�,�'�huy t6t.

Ti:u �I)n 1 ")�ti:u �I)n 3 ,2a +�n l���I)n lê d��ng th��13 (13c�DBLE) ��$c coi

0)�m�t trong nh�ng ��n "#�huyn ��I�i ,2a quân ��i N��p, ch�a h�thua tr�n k:�,��

nh�ng %&)y �en t6i trong ��i chi�n th��gi�i l�n th��hai.

B� ��i ta ���t�ng ,��m �A�n v�i +�n l���I)n %)y trong chi�n H#ch ���� .nh ")�

nh�ng tr�n càn STUt l�n ; ��ng bYng B c B�. Ti:u �I)n 1 trung �I)n b��binh lê

���ng s6�2 (112 REI), tiêu �I)n 3 trung �I)n b��binh lê d��ng s6�3 (313 BEI) 0)�

nh�ng ti:u �I)n ��nh g�m ph�n l�n binh linh ng�7i ��c nh�ng ,5ng ,-�,��ng�7i

O, ng�7i Tây Ban Nha, ng�7i Nam T�.

Ti:u �I)n H��lê d��ng s6�1, ti:u �I)n H��x�ng �4ch s6�8 thu�c binh ,�Bng con

c�ng �)�ng�7i N��p r�t t3��)o, vXn ��$c H�ng �:�quy�t �#nh chi�n tr�7ng. !�Bng

��$c ,�1n 0)m l3c l�$ng 9��n �4ch ,2a t�p �I)n c���i:m. .

!�c ��n "#�lê d��ng v6n ��$c coi 0)�%Eng c6t ,2a quân ��i viKn chinh.

Ti:u �I)n 2 trung �I)n b��binh Angiêri s6�1 (2/1 RTA), ti:u �I)n 3 trung �I)n b��

binh Angiêri s6�3 (3/3 RTA), ti:u �I)n 5 trung �I)n b��binh Angiêri s6�7 (5/7

RTA), ti:u �I)n 1 trung �I)n b��binh Mar6c s6�4 0)�nh�ng ��n "#�tin c�y t�ng

tham gia nh�ng tr�n ��nh ; Nam B�, Trung B�, ��ng bYng B c B� ")�; F)o. Ti:u

�I)n <��i s6�2 (BT 2), tiêu �I)n <��i s6�3 (BT 3) 0)�nh�ng l3c l�$ng �����$c thb�

���ch ��i P&�Da L�")�P)�_�n.

Xu�t thân t��9��o binh, Cônhi r�t coi �A1ng �Za l3c.

T��th7i Napôlêông, n��c N��p ���t3��)o v�9��o binh. Ng�7i ta quy�t �#nh ,�1n

cho �7�!�t m�t viên 9�-�,�'�huy �Cc �A�ch 9��o binh. �ó 0)���i ���Pir6t (Charles

Piroth). Pir6t ���m�t ,�nh tay �A�i trong m�t tr�n ��nh ��i y�n�m 1943, ")�vXn

��$c gi��0�i trong quân ��i ".�nh�ng kinh nghi*m chuyên môn &=Zi ,2a �.nh.

Page 114: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Theo O�ki�n ,2a Công, ,�)ng 9��o ��2�Pir6t 0)�s3�b@ sung tuy*t v7i cho nh�ng ky

8D��7�!�t.

Nh�ng ��n "#�9��o binh &=Zi ��$c �iu lên �i*n Biên N�2. �ó 0)�ti:u �I)n 3 trung

�I)n 9��o thu�c �#a th��10 (3110c�RAC), m�t ��n "#�9��o ph6i thu�c v�i +�n l��

�I)n lê d��ng th��13. Ti:u �I)n th��hai thu�c trung �I)n 9��o thu�c �#a th��t�

(4c�RAC), trung �I)n 9��o �]�c3u nh�t ,2a N��p ; châu �, ���,-�mCt ��i B c \]�

t��nh�ng n�m 1883-1885 ")�trong- cu�c xâm l�ng ")o Trung Qu6c n�m 1890 ;

Thiên Tân, B c .nh. <A1ng 9��o 155, 0I�i 9��o l�n nh�t ,2a quân ��i N��p ��i

�ông D��ng, ��$c ��a lên �i*n Biên N�2. P&I)i hai ti:u �I)n 9��o r�t ��ng tin

c�y, ,En ,-�ba ��i ��i c6i ��ng nCng 120, mCc H��b n không xa ")�không th�t

,�4nh L�c, nh�ng v�i ,�ch b n c�u v�ng co th:�9����I�i ,�c giao thông �)o ,2a

�6i ph��ng. FI�i 9��o %)y ��$c trang +#�cho ,�c trung tâm �����ng �A1ng y�u.

Theo ,�ch ��nh &=��,2a ph��ng Tây ��.�khu trung tâm t�p �I)n c���i:m ,�'�r�ng

��I�ng .2,5 kilô�Ut vuông ���,-�t�i 12 kh(u 105, 4 kh(u 155, 24 kh(u c6i 120�")�

81�")�m�t s6�d3�tr����n d�$c ���s��(t��ng ���ng t��6���n 9 c� s6���n tr��c tr�n

��nh) 0)�ST����nh.

MT �iu ,�Bng ta ,En 4t ,�B�O�0)�ngay t� ��u b��,�'�huy N��p ���không coi c�n

c��b��binh - không quân �i*n Biên N�2�0)�m�t �i:m ng�n chCn ��n thu�n; quân

N��p không 9�Eng ng3�m�t ,�ch +#���ng ch7�b����i ta t�i ti�n công. M�7i %&)y

sau khi %��y H��xu6ng M�7ng Thanh, %&)y 30 ���ng 11 n�m 1953, Cônhi ,�'���#�

cho binh �I)n ��n �AB�9��i ti�n �)nh ngay nh�ng cu�c �)nh binh ��1c sâu ")o

9�4a sau �6i ph��ng, b t liên 0�c v�i nh�ng ��n "#�bi*t �4ch ��i Tây B c, h[�tr$�

cho l3c l�$ng %)y �(y ��nh ,�c �I�t ��ng qu�y r6i. N��p ,�2�tr��ng ��a cu�c

chi�n ")o h�u ph��ng ta �:�+�o v*�cho khu v3c m�i chi�m �-ng.

Page 115: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Ucna Phôn ���ghi 0�i m�t ,�ch ������y �2�nh�ng �I�t ��ng &=�i �Za ,2a �7�!�t

trong th7i gian %)y. ��u ���ng 12 n�m 1954, ti:u �I)n H��xung �4ch s6�8 do Tua

rê ,�'�huy, ��$c t�ng c�7ng m�t ��i ��i %&Gy <��i ti�n lên 9�4a b�c. !�Bng �)nh

quân hai %&)y lên t�i M�7ng P�n ")�H�y %Bi Pha Thông không gCp tr; %&�i.

Trong khi �-, ti:u �I)n H��thu�c �#a s6�1 ,2a Xukê (Souquet) ")�m�t b��ph�n ,2a

ti:u �I)n 2 trung �I)n H��tiêm �4ch s6�1 (211 RCP) ,2a Brêsinh c (^AUchignac)

ti�n th/ng theo ��7ng 41 v�.9�4a �ông. Nh�ng tên 04nh H���i nghênh ngang,

không ��9�Eng &.�nhiu ".�,�Bng tin 0)�ch�a ��n "#�%)o ,2a ta �#p ,-�mCt ; "�ng

%)y. Ra ��Zi M�7ng Thanh ch�a ��y 5 kilô�Ut, b�t th�n m�t 0I�t ��n 8Bng c6i ")�

l3u ��n &=�ng xu6ng gi�a ��i �.nh ��i ��i 1. !�'�trong 4t 9�Bt trung ��i �i ��u +#�

0I�i ��Zi "Eng chi�n ��u. Ti�p �-�0)�nh�ng �$t xung phong liên ti�p ,2a b����i ta.

�ôi bên chi�n ��u &=�p 0��,)�bYng l�Vi lê dao g�m, l3u ��n. Nh7�co nh�ng 0I�t

��n 9��o t��M�7ng Thanh, ��i ��i 1���I�t ��Zi +#�tiêu di*t 14�04nh H��ch�t, 26

ng�7i ���c +#�th��ng nam la li*t trên mCt ��t.

Cu6i ,�ng, quân �#ch 9��t hi*n ra �g�gieo tai �1a 0)�ti:u �I)n 888 ,2a trung �I)n

176 ��i �I)n 316. Cônhi t�i xem LUt, quy�t �#nh l�p ngay m�t c���i:m trên �Zm

506 bên ��7ng 41, 9�4a tây +�n Him Lam 300��Ut.

Nh�ng %&)y ti�p theo, nh�ng cu�c �)nh binh ���c 0�i ti�p �Gc v�i quân s6�l�n h�n.

Nh�ng ,�Bng vXn r�i ")o nh�ng tr�n �#a 9�Gc �4ch ,2a ta, bu�c 9��i ABt lui sau

khi binh �I)n bi*t �4ch không v�n h[n h$p ,2a Tây B c t��Lai Châu ABt ,��y v�

�i*n Biên N�2�+#�tiêu di*t, �7�!�t quy�t �#nh 9��i b t liên 0�c v�i l3c l�$ng ,2a

Crev�c� t��F)o ti�n sang. !�nh quân %)y +#�nh�ng ��n "#�,2a trung �I)n ��c l�p

148 chCn ��nh ���d�ng 0�i ; S6p P�o.

P&)y 21 ���ng 12 n�m 1953, binh �I)n không v�n s6�2, do ,�4nh L�ngg�le ,�'�

Page 116: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

huy, ti�n v�9�4a tây �i*n Biên N�2. T�i M�7ng Khoa, l3c l�$ng %)y ,��m 9��i

ti:u �I)n 920�,2a 148. Cu�c chi�n ��u diKn ra su6t %&)y. . h)�%-�,En ti�p diKn gay

g t h�n trên ��7ng �i.

P&)y 23 ���ng 12, hai ,�nh quân ,2a L�ngg�le ")�Crev�c� gCp nhau ��i S6p P�o

sau �-, L�ngg�le quay v��i*n Biên N�2. S$�v�p trung �I)n 148 m�t l�n n�a,

L�ngg�le 9��i m; m�t con ��7ng m�i xuyên r�ng. �:�gi��+4�m�t, ��y bay không

����H��ti�p t��H1n ��7ng.

MCc H�����v�t +Z�0�i t�t ,��nh�ng trang +#�nCng, binh 04nh vXn phai �A�i qua m�t

cu�c �)nh quân c3c �]�bi ��t v�a �-i v�a ���t, chui 02i gi�a r�ng sâu r�m A#t, ��y

mu[i v t. Ngày 26 tháng 12, ,��+1n reo lên khi %�.n th�y �i*n Biên N�2. Nh�ng

vXn ch�a k�t ��Bc. M�t 9��t 8Bng 0g�loi không bi�t t���âu xu�t hi*n, qu�t ngã "Dnh

viKn m�t tên 04nh H�... L�ngg�le ABt ra k�t lu�n: không th:�,-��o t�;ng thi�t l�p

quan h*�th�7ng xuyên gi�a "�ng r�ng %Bi c3c �]�hi:m tr; v�i b�t c��m�t "#��A4�

%)o ; g�n nh�t trên ��t F�o. Chi�n thu�t ��1c sâu ")o h�u ph��ng ta ���ch�m d�t

v�i cu�c �)nh binh sang Th�$ng F)o ,2a L�ngg�le.

�7�!�t vXn trung ��)nh v�i ,�2�tr��ng �(y nh�ng �I�t ��ng ,2a b����i ta ra xa

t�p �I)n c���i:m ch�ng %)o hay ch�ng �y, chuy:n sang nh�ng cu�c �)nh binh

tu�n tiKu ; 9��m vi ��n ch��chung quanh M�7ng Thanh nhYm 9��t hi*n s3�hi*n

di*n ,2a quân ta, nh�ng "#�tri �AB�quân, �Cc bi*t 0)�nh�ng tr�n �#a 9��o.

Cu6i ���ng M�7i hai ,-�nh�ng d�u hi*u �6i ph��ng ���ti�n ��n ST��g�n. P&)y 28,

viên trung ���tham m�u tr�;ng ,2a t�p �I)n c���i:m ch�t ".�m�t �A)ng ��n ti:u

liên ,�ch �n \Uo ")i tr�m �Ut. P&)y 29, ti:u �I)n 3 ,2a +�n l���I)n lê d��ng

th��13 v�a ra ��Zi +�n Him Lam ���+#��Za l3c�,2a ta chCn 0�i. !�ng 0Bc, m�t ti:u

�I)n b��binh B c Phi t��H�ng !Bm �i ra ��Zi khu trung tâm �����ng ")i kilô�Ut

Page 117: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,5ng v�p 9��i m�t tr�n �#a ,2a ta.

�7�Cát bi�t �.nh �ã +#��6i ph��ng bao vây khá chCt, c�n g�p ABt chu(n b#�cho tr�n

��nh 9�Eng ng3, ")�9��i ti�n �)nh ngay nh�ng cu�c �)nh binh &=�i �Za.

P&)y 31 ���ng 1 n�m 1954, l�n ��u ��7ng b�ng sân bay ")�nh�ng c���i:m ; êlian

"���ô�=%4ch +#�oanh ��c bYng nh�ng �A�i ��n s�n 9��o 75. M�t ��y bay nYm trên

��7ng b�ng +#��A�ng ��n. Quân �#ch 9��t hi*n ,-�4t nh�t hai tr�n �#a 9��o nYm trên

nh�ng cao �i:m ; ngay bên trong thung 05ng. Ti:u �I)n Angiêri s6�5 ")�ti:u �I)n

%&Gy <��i s6�3 ��$m l*nh xu�t 9��t t��Gab�rien ti�n v�cao �i:m 633, nYm ,�ch

��i ��c l�p không ��y 1 kilômêt v�9�4a b c.

Quân �#ch +#��Ct tr��c hai lu�ng ��n liên thanh bân ,�Uo ,�nh 8g�,2a nh�ng l3c

l�$ng (n %�u %&Gy trang r�t ky bu�t 9��i 0�i xu6ng. Bu@i 8�ng �#ch m; liên ti�p

nam �$t ti�n công nh�ng �u th�t +�i. !�Bng &1i 9��o b n ")���y bay ����bom

xu6ng tr�n �#a ,2a ta. Bu@i chiu, quân �#ch 0�i m; ti�p hai �$t ti�n công. <�i �ây

ta ,�'�,-�m�t trung ��i ,2a ��i ��i 915 thu�c ti:u �I)n 542 trung �I)n 165 (312),

v�i 27 ng�7i do trung ��i tr�;ng Tr�n ��,�'�huy. MCc H��ch�a ,-�nhiu kinh

nghi*m ��nh 9�Eng ng3, nh�ng v�i quy�t tâm không �:�quân �#ch 01t ")o khu v3c

tr�n �#a 9��o ")�s; ,�'�huy trung �I)n ; g�n �-, nhiu chi�n 8D����+#�th��ng vXn

ti�p �Gc chi�n ��u ��nh lui quân �#ch. Bu@i chiu ,�Bng 9��i ABt lui v�i nh�ng

thi*t ��i nCng n. Trung ��i ��$c B� ,�'�huy chi�n H#ch tCng huân ch��ng. Cao

�i:m 633 t���-���$c &1i�0)���i 75.

P&)y hôm sau, ti:u �I)n H��lê d��ng s6�1 ti�n v�9�4a �ông M�7ng Thanh, t�i

H�y cao �i:m nYm ,�ch t�p �I)n c� �i:m �i*n Biên N�2�5 kilô�Ut. !�Bng ti�n lên

cao �i:m 781, m�t trong nh�ng �A�i ��i ��$c b����i ta �Ct tên 0)���i Xanh ".��)u

co cây xanh m��t. !�Bng v�p 9��i tr�n �#a 9�Eng ng3�,2a ��i ��i 925 ti:u �I)n

Page 118: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

255 trung �I)n 174 (316). �Za l3c ��nh ,2a ta 0)m cho ��i ��i �i ��u ch�t ")�+#�

th��ng m�t s6�tên 9��i 0�i xu6ng �#ch H�ng 9��o 105 ")�c6i 120 ly b n d�n d.�p,

")�cho m�t ��i ��i men theo s�7n 9�4a nam ti�n lên �'nh ��i. �ây ,-�tr�n �#a

m�t ti:u ��i do ti:u ��i tr�;ng �inh V�n Ni�t ,�'�huy. Ti:u ��i H�ng ti:u liên ")�

8Bng tr�7ng ch6ng c3�v�i quân �#ch. Nh�ng tên 04nh H����u tiên t�i g�n �Up �)o

+#�ti:u liên ,2a Ni�t b n &Gc. S6 �i sau H4nh l3u ��n ,2a ti:u ��i. Tuy nhiu tên +#�

th��ng vong, nh�ng th�y l3c l�$ng ta 4t, �#ch ti�p �Gc t��hai 9�4a xông lên. Trong

0Bc tr�n �#a ,-�th:�+#�m�t, �I)ng V�n Nô, m�t chi�n 8D�ng�7i P�ng m�i hai m��i

tu@i %��y ��Zi giao thông �)o H�ng l�Vi lê �âm ch�t m�t tên �#ch, ")��âm ti�p m�t

tên ���c. �)nh ��ng ,2a NÔ c@ "5�,��ti:u ��i. T�t ,��,�c chi�n 8D����c ,�ng %��y

"1t ra ��Zi �)o lao ")o quân �#ch v�i nh�ng ch c l�Vi lê tu6t tr�n. �I�ng s$�tr��c

l6i ��nh quy�t li*t ,2a ta, �#ch quay ��u ���o ,��y. Ti:u ��i Ni�t �u@i theo. �I)ng

V�n NÔ l�n th��n�m lao t�i m�t tên �#ch to l�n g�p r�Vi �.nh. M�t tên ,��y 9�4a

tr��c %&I�i 0�i %���m�t b�ng ti:u liên ng�n chCn nh�ng ng�7i truy �u@i. NÔ %&��

xu6ng v�i thi�c l�Vi lê ���c m sâu ")o ng3c tên �#ch khi tr�n ��nh ���k�t ��Bc.

Trong tr�n�%)y, m�t ti:u ��i ,2a ta �����nh lui m�t ��i ��i �#ch. !�Bng +Z�0�i trên

��i Xanh g�n hai ,�Gc L�c ch�t. Ta ���b t �#ch 9��i ,�#u �3ng ,�i ch�t �)�không

s$�nh�t: ch�t ".�l�Vi lê ! Chi�n 8D��I)ng V�n NÔ ��$c B� ,�'�huy chi�n H#ch truy

tCng danh hi*u duy nh�t trong chi�n tranh: "n5ng 8D��âm lê".

Quân �#ch ���9��t hi*n ra 9��o ta không nYm ; s�7n %Bi 9�4a sau nh� d3��I�n,

�)�nYm m�t ,�ch ���ch th�c ; s�7n %Bi �6i di*n v�i �i*n Biên N�2, tr3c ti�p �e

H1a nhiu c���i:m bYng ��n b n th/ng. Nh�ng kh(u 9��o %)y �����$c %&Gy trang

r�t �?. Nh�ng tr�n 9��n 9��o ,5ng nh� ,�c 0I�i ��y bay B.26, Bearcat ����Z�ra b�t

l3c trong vi*c 0I�i tr��,�Bng. B� ,�'�huy N��p trao nhi*m "G�cho t�t ,��,�c ��n "#�

Page 119: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ti�n �)nh nh�ng cu�c �)nh binh trinh 8�t 9��i 0)m bYng ��$c vi*c %)y.

P&)y 6 ���ng 2 n�m 1954, L�ngg�le ,�'�huy m�t l3c l�$ng g�m binh �I)n không

v�n s6�2, ti:u �I)n <��i s6�2, ti:u �I)n b� binh Ma r6c s6�1, m�t ��n "#�lê d��ng

8Bng phun lba ")�m�t tnmg ��i công binh mang theo r�t nhiKu ch�t n@, ti�p �Gc m;

cu�c ti�n công lên cao �i:m 781.

�#ch ti�n quân r�t th�n �A1ng. !�Bng �i theo ��7ng 41 v�9�4a �ông, t�i +�n Him

Lam, b6��A4�ti:u �I)n H��lê d��ng 1 ; �ây 0)m l3c l�$ng d3�+#�")�+�o ��m ��7ng

ABt lui, r�i cho �I)n b��l3c l�$ng "Eng 0�i theo h��ng �ông nam m;�cu�c ti�n

công. !�Bng không gCp tr;�%&�i &.�H1c ��7ng. 11 gi7�15, ti:u �I)n Ma r6c �i m;�

��7ng lên g�n t�i �'nh ��i ,��y, nYm tr��c cao �i:m 781, +�o ,�o V�VXn không

th�y +-ng H�ng Vi*t Minh. !�Bng th�a bi�t ���t�i g�n tr�n �#a ,2a ti:u �I)n 439

trung �I)n 98 (316). Ti:u ��i tin tiêu ch7 nh�ng tên 04nh Ma r6c ��n ,�ch 30 �Ut

m�i b�t th�n n@�8Bng. M�7i tên �#ch +Z�L�c ��i ch[. Ti:u cu�i ti�p �Gc ��nh lui hai

�$t xung phong n�a ,2a �#ch r�i m�i ABt v�tr�n �#a ,�4nh trên cao �i:m. 13 gi7,

��i ��i 3 ")���i ��i 4 Mar6c +#�ti�n công. 13 gi7�45, ��n l�$t ti:u �I)n <��i. !�c

��n "#�%)y +#��-ng �inh ��i ch[. Riêng ��i ��i Ma r6c s6�1, nhiu l�n liu ch�t

v�$t qua nh�ng lu�ng ��n 8Bng ��y H)y �Cc xông lên cao �i:m 781. Nh�ng

p�Eng +#�liên ti�p ��nh lui. 16 gi7�30, L�ngg�le 9��i ra ''l*nh ABt lui v�Him Lam.

!���I)n quân ki*t s�c khi tr;�0�i "#��A4.

Theo +�o ,�o ,2a ti:u �I)n 439 ��.�%&)y hôm �-�ta di*t ��$c h�n 60 tên �#ch.

Nh�t �O��)nh quân trong�%&)y ,2a N��p ghi ,G�th:�h�n: ''93 ng�7i ch�t, trong �-�

có 3 8D�quan ")�12 ���8D�quan. Riêng ti:u �I)n Ma r6c ch�t 1 ng�7i, +#�th��ng 50

ng�7i, trong �-�,-�nh�ng ng�7i +#��ABng ��n 9��o ,2a N��p b n y:m h��ST��g�n,

m�t t4ch 5 ng�7i. ��i By Phaxti (Faisti) +#�th��ng và ch�t ngay 11����ng 21''.

Page 120: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Nh�ng cu�c không v�n t�ng vi*n c�p t6c cho Th�$ng F)o ���thu �Bt h�u h�t ����

n�ng ,2a không quân v�n ��i. S6 l�$ng ���ti�p t���)ng %&)y cho �i*n Biên Ph2�

&=�m 8Bt ghê g�m. �7�!�t dYn d[i v�i Cônhi 0)�v�i �.nh �.nh ��n d�$c, l��ng th3c

nh� hi*n nay, c�n �.nh �I�n nh�ng cu�c ti�n công th�m HE�ra "�ng 9�G�c�n t�p

�I)n c���i:m. Cônhi coi �-�0)��iu không th:�ch�p nh�n. Nava không bi�t &=�i

quy�t ra sao. P&)y 2����ng 2 n�m 1954, Nava g$i O�Cônhi nên ABt quân s6�,2a t�p

�I)n c���i:m t��12 xu6ng 9, th�m ,�4�6 ti:u �I)n.

Cônhi �#ch li*t 9��n �6i, v�i 0O�do H��308 ���sang F)o nh�ng ; �i*n Biên N�2��6i

ph��ng vXn ,En m�t s6�l3c l�$ng g�p �ôi quân ��n �AB, nh�ng �I�t ��ng &=�i �Za

trong th7i gian qua ,2a �7�!�t ra "�ng chung quanh �u +#�chCn ��ng. Cônhi cho

rYng n�u mu6n &=�m b�t l3c l�$ng quân ��n �AB���.�t6t h�n ,��0)�ABt h�t ��Zi thung

05ng M�7ng Thanh ! . .

�7�!�t m�t mCt ra s�c ,2ng c6�tr�n �#a 9�Eng ng3, m�t mCt ti�p �Gc huy ��ng l3c

l�$ng b��binh, ,-�9��o binh ")�xe t�ng y:m h�, ti�n �)nh liên ti�p nh�ng cu�c

�)nh +'nh trinh 8�t ra "�ng chung quanh c6��.m ,�ch 0I�i tr��nh�ng 1 kh(u s�n

9��o ���xu�t hi*n.

V�9�4a ,�Bng ta, �iu quan �A1ng 0)�9��i gi��+4�m�t công ��c xây d3ng tr�n �#a

�ang kh(n tr��ng tri:n khai không xa quân �#ch, ��ng th7i sRn 8)ng ��nh �#ch n�u

,�Bng ABt lui B� ,�'�huy chi�n H#ch quy�t �#nh ch' sb�HGng nh�ng ��n "#�%�Z, l$i

HGng �#a �.nh, �#a v�t ")�công s3, kiên quy�t �(y 0�i nh�ng cu�c ti�n công.

��i �I)n 316 ���bi�n khu v3c ��i Xanh g�m nhiu cao �i:m 781, 754, 518, 502...

��)nh m�t b�c ��)nh ng�n ,�nh ��ng M�7ng Thanh v�i H�y %Bi <)�F5ng ; 9�4a

trong, n�i b����i ta �ang tri:n khai xây d3ng tr�n �#a.

!�c ��n "#�9�Eng ng3�ABt kinh nghi*m nh�ng tr�n ��u tiên, xây d3ng tr�n �#a theo

Page 121: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

th��liên �I)n, ,2ng c6�công s3�ch c ch n ,-���i chc ch6ng 0�i 9��o �#ch. V�mCt

chi�n thu�t không H)n �Zng l3c l�$ng, ,�'��:�m�t b��ph�n 9�Eng ng3�; 9�4a

tr��c k�t h$p v�i l3c l�$ng c� ��ng ��nh sRn 8)ng 9��n �4ch. .

P&)y 11 ���ng 2, L�ngg�le tung ra m�t cu�c �)nh binh nhYm �Gc �4ch STUt 8�ch

tuy�n cao �i:m '';�9�4a �ông, n�i +#�nghi 0)�,-�nh�ng tr�n �#a 9��o binh ")�cao L��

,2a ta. L3c l�$ng g�m ban tham m�u ,2a binh �I)n không v�n s6�2, ti:u �I)n H��

lê d��ng s6�1, ti:u �I)n 3 trung �I)n lê d��ng s6�3, ti:u �I)n 3 trung �I)n

Angiêri s6�3, hai trung ��i xe t�ng, m�t b��ph�n công binh, m�t ��i ��i ,2a ti:u

�I)n H��xung �4ch s6�8 ")�m�t ��i ��i %&Gy.

Ti:u �I)n b��binh Angiêri sô 3 �i theo ��7ng 41 "Eng v�9�4a con ��7ng �En ;

9�4a �ông chi�m cao �i:m 477 ")�ti�n ��n cao �i:m 781. Ti:u �I)n lê d��ng H��1

chi�m cao �i:m 670 �:�,-�th:�ti�n sang cao �i:m 781 ti�p theo ti:u �I)n Angiêri

s6�3. Ti:u �I)n 3 lê d��ng ti�n lên cao �i:m 700.

; ,�c h��ng quân N��p �u +#�chCn ��nh bYng nh�ng �Za l3c r�t ��nh hoCc

nh�ng tr�n 9��n �4ch ��t s�7n. �n t@ng k�t ,2a N��p trong %&)y 11����ng 2:

"N�4a N��p: ch�t 5, +#�th��ng 40, m�t m�t kh(u 8Bng; 9�4a Vi*t Minh: ch�t 2".

P&)y 12, 0Bc 7 gi7, cu�c �)nh binh ti�p �Gc v�i nh�ng chi�n xa m;���7ng. M�t

�5i ti�n công h��ng lên 9�4a �ông b c nh m ")o tr�n �#a 9�Eng ng3�c2a 312.

S3�y:m tr$�,2a nh�ng ��y bay %Um bom B.26 ���c@�"5�tinh th�n ,2a �I)n quân.

10 gi7, ��i ��i 2 Angiêri t�i ��$c s�7n 9�4a �ông cao �i:m 674, nh�ng %-����+#�

chCn ��ng ��i ch[�cho t�i bu@i chiu. MCc H��+#�9��o b n�9���r�t d��d�i, �6i

ph��ng vXn �AG�v�ng trong nh�ng công s3�trên ��i 674 ng�n chCn ,-�hi*u ST���1i

�$t ti�n công. 15 binh 04nh ch�t ")�+#�th��ng. 16 gi7, ti:u �I)n 3 Angiêri �-ng ;

+�n Khe !�4t ��$c l*nh ��a ��i ��i 10 �i �-n nh�ng l3c l�$ng tham chi�n quay

Page 122: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

v...

Trong th3c t�, %&)y hôm �-�trên cao �i:m cao 674 ta ,�'�,-�m�t ti:u ��i do ��ng

,�4�Mai ,�'�huy ,�ng v�i n�m chi�n 8D�quân +�o ,2a trung �I)n 141. H1 �����nh

lui b6n �$t xung phong ,2a quân �#ch.

Theo Ucna Ph�n ��.�t��%&)y 6����ng 12 n�m 1953���n 13����ng 3 n�m 1954, �7�

!�t ���huy ��ng &=)�nba l3c l�$ng ,2a t�p �I)n c���i:m ")o nh�ng cu�c �)nh

binh &=�i �Za.

<�c &=��vi�t: "Chiu %&)y 5 ���ng 2 n�m 1954, ��i s;�,�'�huy t�p �I)n c���i:m

,5ng nh� ; �)�N�i, ng�7i ta ti�n �)nh m�t +�n th6ng kê nCng n. Theo nh�ng +�n

kê m�i nh�t t���i*n Biên N�2�gbi v, thi*t ��i ,2a binh �I)n ��n �AB�t��20 ���ng

11 ��n 15 ���ng 2 ���lên t@ng s6�32�8D�quan, 96����8D�quan ")�836 binh 04nh, t��ng

���ng v�i 10% s6�8D�quan ")����8D�quan ")�8% binh 04nh ; thung 05ng.

P-i ,�ch ���c, s6�t@n th�t ,2a ng�7i N��p t��ng ���ng v�i m�t ti:u �I)n b��binh

nh�ng s6�,�n b��0)�,2a hai ti:u �I)n. Trong t@ng s6�%)y ,En ch�a �4nh ��n s6�thi*t

��i ,2a ,�c ��n "#�trong cu�c �)nh binh “Pollux".

Ng�7i N��p ���th�t +�i trong ,�2�tr��ng ��a cu�c chi�n ; Tây B c ")o sâu trong

h�u ph��ng ta ")��(y %-�ra xa t�p �I)n c���i:m. Nava �����B�nh�n trong cu6n h�i

�O�,2a �.nh: "Trong th7i gian %)y, ��i ����7�!�t th3c �)nh nh�ng tr�n chi�n ��u

��nh �W�,-��4nh th�m HE�xung quanh �i*n Biên N�2. kh p n�i, quân N��p �u

v�p 9��i nh�ng ��n "#�b����i v�ng ")ng ")�9�Eng ng3�r�t &=Zi ,2a �#ch. !�Bng ta

+#�thi*t ��i ����nCng n. Rõ A)ng 0)�"Eng vây chung quanh t�p �I)n c���i:m

không h�+#�A�n n�t".

T��th ng l$i ,2a nh�ng Phân ��i %�Z�")�r�t %�Z�c2a ta trong chi�n ��u 9�Eng ng3�

,-�công s3�; "�ng r�ng %Bi ch6ng 0�i quân �#ch �ông hun g�p b�i, ,-�th:�d3��I�n

Page 123: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tr��c ��-�kh�n trong nh�ng tr�n ��nh ")o ,�c cao �i:m ,2a �#ch sau %)y. Tuy

nhiên, t��cu6i ���ng Hai, con %�4m �i*n Biên N�2����s�n 8)ng �i ")o tr�n ��nh

quy�t �#nh.

�i*n Biên N�2����th3c s3�tr;���)nh m�t t�p �I)n c���i:m kh@ng l�. >)u xanh ,2a

cây ,Z, ��ng 0Ba ����I)n �I)n bi�n m�t nh�7ng ch[�cho �)u �Z�s�m nh�c nh6i

pha v�i �)u ,�.�d��d�i ,2a ��t ")�dây ��Up gai, nhung %�Bc nh�ng h�m �)o, G�

8Bng chu(n +#����c lba. Nh�ng con ��7ng m�i xu�t hi*n, trên �-��)ng %&)n con

ng�7i, xe v�n ��i, xe t�ng, xe 2i ��t luôn luôn qua 0�i 0)m v(n lên nh�ng ��m +Gi

m�u h�ng. Nh�ng trung tâm �����ng ,-�+�i �.n bao quanh, g�m �.n "c@��i:n",

�.n "%��y” sRn 8)ng tiêu di*t nh�ng �$t xung phong ,2a b��binh khi �1�v�a ,��m

t�i �)ng A)o. H�n th�, công binh ���chôn gi�u bên s�7n %Bi d3ng ��ng nh�ng

���ng �3ng b6n m��i 04t "nagel", khi ,��y ra 8W���)nh nh�ng 0)n 8-ng lba bi�n

nh�ng ng�7i ti�n công ��)nh +-��u6c s6ng. Nh�ng "#��A4�,�2�y�u �u ��$c trang

+#�8Bng ,-��4nh ng m �i*n tb�(fusils )�lunette Ulectronique) có th:�9��t hi*n �g�

�#ch �ang ti�n g�n trong ,��nh�ng �êm tr7i t6i �en. Binh �I)n ��n �AB�vXn tin rYng

s�c ��nh ,2a con %�4m �i*n Biên N�2�,�ng v�i s�c ��nh không quân N��p,

nh�ng �)u sân bay >?�trên bi�n �ông, 8W�9��t huy �I)n b��hi*u l3c �)n 9���khi

nh�ng ng�7i 04nh Vi*t Minh +U�%�Z�(n %�u trong r�ng xanh b t ��u xu�t hi*n. .

Nava ")�Cônhi không ng�ng ,-�mCt ; �i*n Biên N�2. T� sau khi m;�cu�c �)nh

binh Caxto, Nava ���lên �i*n Biên N�2�9 l�n, Cônhi 11 l�n. Ng�7i ta %-i r�t hi�m

,-�m�t "#��A4�nYm sâu trong tr�n tuy�n ,2a �6i ph��ng 0�i thu �Bt s3�,�B�O�,2a

nhiu nhân v�t dân s3�")�quân s3�quan �A1ng ��n nh� v�y T�����ng 1 n�m 1954,

cu�c th�m vi�ng �i*n Biên N�2�+�t ��u. Khi ��.�Nava, khi ��.�Cônhi, ,-�0Bc ,��hai

ng�7i 9��i ���p ��ng ���ch. �ó 0)�B� tr�;ng Qu6c 9�Eng Plêven (N0Uven), B�

Page 124: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tr�;ng ,�c qu6c gia liên k�t >�c J=�ckê, B� tr�;ng Chi�n tranh �7�S�vinhê (De

Che ig%U), T@ng tham m�u tr�;ng Êly... ")�,�c tham m�u tr�;ng FGc quân,

Không quân, ��i quân...

Không ,�'�,-�ng�7i N��p. Trong s6����ch n��c %&I)i, ��.�ng�7i >?�,-�mCt s�m

nh�t. �ó 0)�trung t��ng T�rapnen (Trafnell). Ông ta ��n %&)y. 14 ���ng 1 n�m

1954, 0)�nhân v�t th��ba t�i th�m �i*n Biên N�2. �iu �-�%-i lên s3�quan tâm ,2a

>?��6i v�i �i*n Biên N�2�không �Um &.�N��p. P&)y 2 ���ng 3, m�t nhân v�t >?�

quan �A1ng ,-�mCt: �-�0)���i t��ng Ô �anien, ch' huy l3c l�$ng b��binh >?�; <��i

.nh D��ng, ,5ng 0)�ng�7i c�m ��u 9��i �I)n vi*n tr$�quân s3�>?�; �ông

D��ng. T@ng th6ng >?�Aixenhao ���nh�n ��$c t��Ô �anien nh�ng l7i +�o ,�o

�m 0Eng.

!En ,-�,��nh�ng quan ch�c ng�7i Anh: _�c Lôoen (Charles Loewen), T� l*nh -

quân ��i Anh -��n ; ViKn �ông, M c �ônan (Mc Donald), T@ng cao 2y �ông

Nam M�Xia Xtiu�t (Sir Stewart c6�v�n. M c �ônan. t�i �i*n Biên N�2�%&)y 6

���ng 3 khi ��7ng b�ng sân bay ���+#��c H1a. Ng�7i Anh mu6n �Z�ra không th7�x

v�i ,Gc di*n �i*n Biên N�2.

�7�!�t bi�t ,�ch �-n ti�p ���ch. �)ng A)o danh d3���i sân bay 0)�nh�ng'' ng�7i

lmh Ma r6c qu�n kh�n �A)ng �I�t 0��m t. �7�!�t t3��.nh 0�i xe ��a ���ch �i th�m

nh�ng trung tâm �����ng %&I�i vi, th�7ng 0)�Bêat�rix�, n�i có nh�ng ng�7i lmh

lê d��ng ,2a +�n l���I)n lê d��ng th��13 l�ng danh. \��ch ��$c m7i ch�ng ki�n

m�t ")i �.nh �nh ,2a �i*n Biên N�2�trong chi�n ��u: khi 0)�s3�thao ��c ��)nh ���o

,2a nh�ng 9��o ��2�Angiêri ��i m�t tr�n �#a 9��o, khi 0)�m�t cu�c tu�n tra ,2a m�t

��n "#�lê d��ng H�, khi 0)�s3�kh;i ��ng nh�ng chi�c xe t�ng M.24�>?�m�i ra 0E...

Nim tin ")o chi�n thYng ; ph��ng Tây ��$c nhân lên qua nh�ng chuy�n th�m

Page 125: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

vi�ng, th3c s3�0)�nh�ng l�n ki:m tra. D�7ng nh� mu6n 0)m H#u s3�0�c quan ST��

s�m %)y, %&)y 2 ���ng 3, trong m�t cu�c �1p �4n ��i _)i JEn, t��ng B�ng ���l�u O�

c�p trên ,2a �.nh 0)�Plêven ")��7�S�vinhê không nên ,-�"�o t�;ng thu�n �By"

�i*n Biên N�2�0)�n�i tiêu di*t quân �I)n ��c chi�n Vi*t Minh trong nay mai, ".�t��

nay t�i 15 ���ng 4, t�p �I)n c���i:m 8W�tr;���)nh m�t ��m l�y +#�nh�ng tr�n m�a

do &=-���a nh�n ,�.m. M6i b�n tâm ,2a ng�7i N��p 0Bc %)y ,�'�0)�0Bc %)o con

%�4m �i*n Biên N�2�8W�nghin %�t ��$c ��i quân ,�2�l3c ,2a �6i ph��ng !

Cu�c ki:m tra ,2a Ô �anien m;���u cho �)ng 0I�t cu�c ki:m tra ���c ,2a nhiu 8D�

quan >?. M�t 8D�quan không quân ")�hai 8D�quan b��binh >?����; ngay ��i �i*n

Biên N�2�cho t�i khi tr�n ��nh b t ��u. ��i By phi công Rôb�c Loi (Robert M.

Lloyd) nh�n nhi*m "G�,2a không l3c <��i .nh D��ng nghiên c�u �nh h�;ng

9��o cao L��Vi*t Minh �6i v�i không quân N��p. Hai trung ���Un� (M. Wohner)

")�Ria Hiu (Richard F.Hill) theo HQi vi*c chu(n +#�chi�n ��u ; ��n tin tiêu

Bêat�rix�. T����u ���ng 3 n�m 1954, sau cu�c vi�ng th�m ,2a nh�ng nhân v�t cao

c�p 0)�cu�c vi�ng th�m ,2a ,�c chuyên gia c�p d��i nhYm �I)n t�t vi*c chu(n +#�

�6i 9�-�v�i tr�n ��nh s p b t ��u.

Sau %)y, qua ,�c 8�ch +�o ph��ng Tây, xu�t hi*n nhiu l7i chê bai ��c�p t�i

nh�ng thi�u 8-t ,2a công �A.nh 9�Eng ng3��i*n Biên N�2, nh�ng tr��c khi tr�n

��nh n@�ra ��.�,�'�,-�nh�ng l7i ��4ch l*. Nhiu ng�7i &1i �i*n Biên N�2�0)�

hUc�oong (Verdun) ,2a N��p trong chi�n tranh �ông D��ng. !�4nh Na va ���

vi�t: "Ch�a ,-�m�t quan ch�c dân s3�hoCc quân s3�%)o ��n th�m (b��tr�;ng N��p

")�n��c %&I)i, nh�ng tham m�u tr�;ng ,2a N��p, nh�ng t��ng 0Dnh >?) �)�

không kinh %&�c tr��c s3���ng ��nh ,2a %-�,5ng nh� không +)y �Z�v�i tôi �.nh

,�m ,2a �1".

Page 126: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Ch� ng 7

THz�TRuN ��NH <��NH

NGAY sau khi th�p thu�n ��%&�#�thay �@i ph��ng châm ��c chi�n ; �i*n Biên

N�2, B� !�4nh tr# ���ra ,�'���#�"<I)n ��ng, �I)n dân t�p trung �I)n l3c chi vi*n

cho tin tuy�n,. Vi*c huy ��ng �I)n b��s�c ng�7i, s�c ,2a ; h�u ph��ng 9�Gc "G�

cho tin tuy�n mang m�t quy mô m�i. �I�t ��ng chi�n ��u ,2a ta l�n %)y trên

khai trên m�t 9��m vi r�ng l�n h�u kh p ,�c chi�n tr�7ng �ông D��ng. Nh�ng

kinh nghi*m v�công ��c h�u c�n chi�n H#ch ��$c ABt ra sau m[i ��a khô t��khi b��

��i ta b t ��u ��nh l�n cu6i n�m 1950, �u ��$c v�n HGng trong �ông Xuân

1953-1954.

H�i ��ng Cung c�p mCt tr�n ��)nh l�p ; trung ��ng do anh N��m V�n ��ng 0)m

,�2��#ch, anh NguyKn V�n Trân, T@ng thanh tra C�4nh 9�2, 0)m 9�-���2��#ch.

Không riêng ; trung ��ng �)�,�c �#a ph��ng ,5ng ��)nh l�p H�i ��ng Cung c�p

mCt tr�n ,2a liên khu, ,2a �'nh do ��ng ,�4�,�2��#ch Uy ban �)nh ,�4nh ���ng

chi�n tr3c ti�p ,�#u �A�ch nhi*m. Cônhi ��c h�u c�n chi�n H#ch l�n ��u ��$c phân

��)nh hai tuy�n: tuy�n h�u ph��ng ")�tuy�n chi�n H#ch. Tuy�n h�u ph��ng do

T@ng ,Gc C�ng c�p ")�H�i ��ng cung c�p mCt tr�n trung ��ng, Liên khu Vi*t B c,

Liên khu 3 ")�Liên khu 4 ��m nhi*m, chuy:n �)ng t��Vi*t B c t�i Ba Khe, t��

Liên khu 3, Liên khu 4 t�i Su6i mBt. Tuy�n chi�n H#ch do T@ng ,Gc Cung c�p tin

ph��ng ")�h�i ��ng cung c�p mCt tr�n khu Tây B c ,�#u �A�ch nhi*m, ��a �)ng t��

Ba Khe, Su6i mBt lên �i*n Biên N�2. T~�ch�c m�i %)y cho 9�Up b��ph�n cung

c�p tiKn ph��ng t�p trung �I)n b��s�c l3c lo công vi*c ; 9�4a tr��c.

Page 127: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Ngay sau khi ,-�%&�#�quy�t, ,�c ��ng ,�4�; c� quan trung ��ng chia nhau �i ,�c

n�i. ��ng ,�4�NguyKn !�4�Thanh ")o Thanh �-a, �'nh có tim n�ng nh�t, +)n +�c

v�i �'nh 2y vi*c huy ��ng nhân l3c, v�t l3c 9�Gc "G�chi�n H#ch. ��ng ,�4�NguyKn

V�n Trân lên S�n La, n�i ti�p &=�p gi�a tuy�n h�u ph��ng ")�tuy�n chi�n H#ch,

tr3c ti�p ,�' ��o. ��ng ,�4�Tr�n L��ng, N�-�,�2�nhi*m T@ng ,Gc !�4nh �A#, ��$c

cb�0)m ,�4nh 2y h�u c�n chi�n H#ch. Tr��c �-, ��ng ,�4��Cng Kim Giang, N�-�

,�2�nhi*m T@ng ,Gc Cung c�p, �����$c cb�0)m ,�2�nhi*m T@ng ,Gc Cung c�p tin

ph��ng. !�c ,Gc tr�;ng ,2a T@ng ,Gc Cung c�p �u lên ��7ng 9�Gc "G�chi�n

H#ch. M[i ng�7i %&I)i công vi*c ,�'���o %&)nh chuyên môn ,2a �.nh, ,En ��$c

phân công 9�G��A�ch m�t tuy�n h�u c�n chi�n H#ch. !Gc tr�;ng V�n ��i �inh ��c

Thiên 9�G��A�ch công ��c v�n chuy:n �)ng �I�n ��7ng 41 t��S�n La lên Tu�n

J=�o. !Gc 9�-�V�n ��i h5�V�n �ôn ,�#u �A�ch nhi*m vi*c v�n chuy:n t��Tu�n

J=�o ��n P)�T�u, kilô�Ut 62. !Gc tr�;ng !Gc Quân nhu NguyKn Thanh .nh v�a

0)m 9�-�,�2�nhi*m T@ng ,Gc Cung c�p tin ph��ng, v�a �Cc �A�ch công ��c v�n

chuy:n ��i �Za tuy�n, t��kilô�Ut 62 t�i ,�c ��n "#. ��ng ,�4�NguyKn V�n Nam,

,Gc tr�;ng !Gc Quân ��4�,�ng ��ng ,�4�BYng Giang, t� l*nh Quân khu Tây B c,

+�o ��m tuy�n v�n chuy:n trên sông N�m Na.

H�n 300 ,�n b���ang 0)m công ��c 9��t ��ng qu�n ,�Bng ��u tranh ,�i ,�ch ru�ng

��t, ��$c t�ng c�7ng cho công ��c h�u c�n mCt tr�n. B� ��y h�u c�n chi�n H#ch

lên t�i 3.200 ng�7i, dân công tuy�n chi�n H#ch ,-�0Bc huy ��ng h�n 30.000 ng�7i.

. s�T@ng ,Gc Cung c�p ��i h�u ph��ng, anh Tr�n ��ng Ninh mâc b*nh hi:m

%&�co 9��i �i �iu �A#, su6t th7i gian chi�n H#ch ,�'�,En 0�i anh Tr�n H�u D3c, N�-�

,�2�nhi*m T@ng ,Gc. �êm �êm, anh D3c th�7ng ,�ng ,�n b��,�n c� quan &=Bp

vi*c giao ban �ôn �6c công ��c ��a �)ng ra tin tuy�n ��n 2, 3 gi7�8�ng. Nh�ng

Page 128: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�êm công vi*c gCp �AGc trCc, h�u h�t ,�n b��,�2�ch6t �u ��$c cb�ra mCt ��7ng

ki:m tra ")�&=�i quy�t ��-�kh�n ��i ch[. Có l�n �co !)�(B c Giang) +#���y bay

��nh t c nhiu %&)y, t��,�n b����n chi�n 8D, nhân viên v�n 9�Eng, y ��... �u ��$c

huy ��ng �i sba ��7ng, ; c� quan ,�'�,En 0�i anh D3c ")���ng ,�4�th� �O�&=Bp

vi*c.

S�c s6ng ,2a ch�����m�i ��$c thb����ch. Cônhi ��c chi vi*n tin tuy�n l�n %)y

ch�ng minh nh�ng ��)nh t3u xây d3ng qua ��m n�m ���ng chi�n. H�u ph��ng

không ,�'���p �ng t�i m�c cao nh�t yêu c�u v�ng�7i, v�,2a cho tin tuy�n �)�

,En sRn 8)ng chi�n ��u �:�t3�+�o v*�n�u �#ch ��nh t�i trong th7i gian b����i �ang

; mCt tr�n.

Nhân dân ,�c tinh Ngh*�An, �)�TDnh, lT�ng .nh ��$c phân công 9�Gc "G�cho

nh�ng chi�n H#ch Trung, ���F)o. Riêng mCt tr�n %)y ���huy ��ng t�i 54.000 dân

công, v�i g�n hai tri*u %&)y công, trên hai %&)n xe ��p th��")�m�t %&)n r�;i

thuyn. Trên min B c, Thanh �-a tr;���)nh �'nh cung c�p ,�4nh cho chi�n H#ch.

Ban tham m�u chi�n H#ch H)nh nhiu th7i gian 0)m vi*c v�i c� quan cung c�p, L�c

�#nh nh�ng yêu c�u m�i v�l��ng th3c, ��n d�$c. Nhu c�u +�o ��m v�t ch�t d3�

ki�n ban ��u 0)�434 t�n ��n, 1.730 t�n &�o, 140 t�n mu6i, 465 t�n th3c ph(m khô,

0Bc %)y ���t�ng g�p ba ! Riêng v�&�o, c�n .t�i trên 20.000 t�n. mBt kinh nghi*m

chi�n H#ch tr��c, ta ,�2�tr��ng tranh ��2�t6i �a vi*c huy ��ng l��ng th3c, th3c

ph(m ��i �#a ph��ng, ")�s��HGng ph��ng ti*n v�n chuy:n c� gi�i.

Ph�n l�n Tây B c �����$c &=�i 9�-ng tb�cu6i n�m 1952. B6n ,�nh ��ng M�7ng

Thanh, M�7ng FE, M�7ng Thanh M�7ng T�c 0)�nh�ng v3a 0Ba l�n. Ta d3��#nh

huy ��ng ��i Tây B c 6.000 t�n l��ng th3c. S6 l��ng th3c %)y n�u ��a t��xa t�i 8W�

9��i huy ��ng nhiu g�p ba, b6n l�n. ��ng +)o ,�c dân t�c v�a thu �I�ch "G���a,

Page 129: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

sôi n@i h�;ng �ng n�p ,�-c ")��i dân công. Nh�ng vi*c xay &=����-c ��)nh &�o ;

Tây B c 0�i ��)nh m�t tr;�%&�i l�n. Ng�7i dân min %Bi x�a nay ,�'�quen H�ng c6i

%�Z, &=��,�-c bYng s�c n��c su6i, ,��%&)y m�i ��$c m�t c6i &�o t��3 ��n 5

kilôgam ! C� quan h�u c�n chi�n H#ch 9��i �.m nh�ng ng�7i th$�&=Zi ; min xuôi

h�;ng dXn ,�ch �-ng c6i, sb�HGng ,��m�t �I)n dân công �'nh hDnh N�Bc ,�ng

tham gia xay ��-c, &=��&�o v�i ��ng +)o �#a ph��ng.

B� tham m�u ,2a quân ��i viKn chinh ����4nh �I�n ����,�4nh L�c ����n�ng v�n

chuy:n ti�p t��,2a ta cho nh�ng chi�n tr�7ng xa h�u ph��ng. Trong chi�n H#ch

Tây B c, l��ng th3c t��h�u ph��ng ��a ra mCt tr�n bYng dân công &�nh b�, t�i

n�i chi ,En n�p kho ��$c 8% ! So v�i chi�n H#ch Tây B�c ��.�tuy�n ��7ng cung

c�p l�n %)y ,En xa h�n nhiu.

M�y n�m qua ta ���th�y AQ�vai �AE�,2a ���t�ng c� s;, ,2a nh�ng tuy�n ��7ng trong

chi�n tranh m[i l�n m;�chi�n H#ch l�n. !�Bng ta ���khôi 9�Gc ")�m;�r�ng 4.500

kilô�Ut ��7ng, trong �-�,-�trên hai %&)n kilô�Ut cho xe c� gi�i B t ��u m;�chi�n

H#ch ta m�i sba nh�ng tuy�n ��7ng Tuân J=�o - Lai Châu, �I�n ��7ng 41 Tu�n

J=�o - �i*n Biên N�2�(sau %)y ��$c &1i 0)���7ng 42). �Cc bi*t, ��7ng Tu�n J=�o

- �i*n Biên N�2�H)i 89 kilô�Ut, %�Z��ap, nhiu �I�n 8Gt l;, hun m�t tr�m c�u

c6ng �u h� �Zng, gi7�9��i m;��2�r�ng không ,�'��:�%��y xe v�n ��i �)�,En H�ng

cho xe �Uo 9��o. Khi chuy:n sang ��nh ch c ti�n ch c 0�i xu�t hi*n thêm m�t yêu

c�u m�i 0)�0)m ��7ng v�n chuy:n 9��o bYng Ô tô t��kilô�Ut 62 ")o tr�n �#a, H)i

g�n bYng �I�n ��7ng Tu�ll J=�o - �i*n Biên N�2, qua �#a �.nh r�ng %Bi c3c �]�

hi:m tr;. Trong th��chi�n l�n th��hai, ; Mi�n �i*n, quân ��i >?�v�i c� s;�v�t

ch�t �?�thu�t hi*n ��i 9��i m�t 18 ���ng m�i xây d3ng g�p ABt xong m�t con

��7ng H)i 190 kilô�Ut (Ledo Road) trong �iu ki*n không +#��g��#ch ,�n tr;.

Page 130: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!�Bng ta ,�'�,-�m�t th7i gian r�t ng n �:�xây d3ng 160 kilô�Ut ��7ng ; ngay mCt

tr�n d��i s3���nh 9���th�7ng xuyên ,2a ��y bay, ��i +�c, �)�trong tay ,�'�,-�

Lgng, cu6c, ")�m�t 4t thu6c n@�!

�o v*���$c nh�ng con ��7ng trong chi�n tranh ,En 0)��iu ��-�kh�n h�n. !�t

tuy�n ��7ng v�n chuy:n ,�2�y�u trong chi�n H#ch �u ST���)i. Tuy�n Thanh �-a -

�i*n Biên N�2, g�n 600 kilô�Ut. Tuy�n F�ng S�n - �i*n Biên N�2, 800 kilô�Ut.

B� tham m�u N��p ����.m ��$c “40 �i:m ,-�th:�c t ��t, ��o ra hi*u ST��l�n".

!�Bng �4nh ��n ,��,�ch H�ng m�a nhân ��o �:�9�����7ng. h�u ph��ng, �#ch

��nh r�t ��nh ")o nh�ng �A1ng �i:m: �co J=)ng, t��Cao BYng xu6ng, �co !), t��

F�ng S�n v, �co Kh��t��<��i Nguyên sang Tuyên Quang, �:�tri*t ngll�n ti�p t��

,2a ta ngay t��g6c. Nh�ng tr�n oanh ��c không ,�'�nh m ")o �co %Bi cao,. �)�,En

,�B��A1ng ,��nh�ng �I�n ��7ng nYm trên ,�nh ��ng th�p �:�bi�n %-���)nh "5ng

l�y r�t ��-�sba ch�a. �c H��tr3c ti�p �i ki:m tra m�t s6�n�i �#ch th�7ng xuyên

��nh ph�. �c gCp gV�%-i chuy*n, ��ng viên anh ,�#�cm thanh niên xung phong ")�

dân công +�m �AG�; �co Kh�. Trên tuy�n chi�n H#ch, ��y bay �#ch ��nh 9����n li*t

,�c �co F5ng Lô, Pha �in ")�nh�ng ��u m6i giao thông !q�PEi, Tu�n J=�o ng�n

không cho &�o, ��n t�i ��$c ,�c ��n "#�; mCt tr�n. Có %&)y, ,�Bng %Um xu6ng

!q�PEi 300��A�i bom, Pha �in, 160��A�i, g�m bom 9��, bom napan, bom n@�ch�m.

Theo ��%&�#�,2a tham m�u, tôi ��ng O��iu hai ti:u �I)n cao L��9��o 37 ��i mCt

tr�n v�9�4a sau, ,�ng v�i ,�c ti:u �I)n 9�Eng không 12,7 ly +�o v*�nh�ng �I�n

xung y�u trên ��7ng 41. Nh�ng l3c l�$ng 9�Eng không ,2a ta, H�����t�ng c�7ng,

chi ��n ch����$c m�t ph�n nh�ng cu�n oanh �4ch. �:�duy �A.�s3�thông su6t cho

,�t tuy�n ��7ng vXn 0)�công binh, thanh niên xung phong, dân công th�7ng xuyên

+�m 8�t ,�c �A1ng �i:m, ch7���y bay �#ch ng�ng �I�t ��ng 0�i lao ra mCt ��7ng

Page 131: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

9���bom n@�ch�m, bom b��m b��m, san l�p nhanh nh�ng h6�bom cho xe Ô tô ")�

dân công v�$t qua. <I)n b��l3c l�$ng v�n chuy:n c� gi�i ,2a quân ��i, g�m 16

��i ��i, v�i 534 xe Ô tô v�n ��i, �u t�p trung 9�Gc "G�chi�n H#ch. .

Ta ,�2�tr��ng v�n chuy:n bYng ph��ng ti*n c� gi�i l)�,�4nh nh�ng không quên

khai ���c sb�HGng nh�ng ph��ng ti*n v�n chuy:n nba thô s� v����-�s�: xe th�, xe

ng3a, xe trâu, xe ,Bt �4t, xe qu*t, +c���ng... Xe ��p th����$c huy ��ng t�i m�c t6i

�a, s6�l�$ng lên t�i 20.000 xe. M[i xe th��0Bc ��u ch;�100 kilôgam, .sau �-�nâng

lên 200, 300. M�t dân công N�B�<�1, anh Ma V�n Th ng, ch;���$c t�i 352

kilôgam. N�ng su�t xe ��p th��cao g�p hun m�7i l�n dân công &�nh b�; &�o �n

H1n ��7ng cho ng�7i chuyên ch;�,5ng &=�m �i bYng'' �y l�n. <4nh �u vi*t ,2a xe

th��,En ; ch[�,-�th:��I�t ��ng trên nh�ng tuy�n ��7ng �)�xe Ô tô không th:��i

��$c. !�4nh ph��ng ti*n v�n chuy:n %)y ���gây nên b�t ng7�l�n v�i quân �#ch,

0)m ��o l�n nh�ng �4nh to�n ,2a ,�Bng tr��c �ây.

Ta ,�B��A1ng khai ���c nh�ng tuy�n ��7ng sông. M�t ��n "#�công binh ��$c ��a

v�9�4a Lai Châu khai thông HEng sông N�m Na. �ây 0)�m�t tuy�n ti�p t������

quan �A1ng, nh�ng cho t�i 0Bc %)y ch�a khai ���c ��$c bao nhiêu, ".�trên sông có

ST��nhiu ghnh ���c hung d�. !�Bng ta ���,-�kinh nghi*m kh c 9�Gc ghnh ���c

trên sông >��trong chi�n H#ch Th�$ng F)o, chuy:n l3u 9��o t��Vân Nam v�trên

sông H�ng. <�i �ây ���xu�t hi*n ng�7i anh ��ng 9������c Phan T�. Sau m�t th7i

gian 9������c bYng thu6c n@, �A1ng ��i ,�c ��ng t�ng lên g�p ba, s6�ng�7i �iu

khi:n ��ng t��ba, b6n ng�7i, ABt xu6ng ,En m�t ng�7i. Nh�ng cô &�i dân công

Thanh <�2y, N�B�<�1, th7i gian ��u ,En r�t s$����c, nay ���m[i ng�7i �iu khi:n

m�t ��ng xuôi HEng sông N�m Na. >�ng t��Ba N�m !Bm c�p b�n Lai Châu m[i

%&)y m�t nhiu. Riêng tuy�n ��7ng %)y trong chi�n H#ch ���v�n chuy:n ��$c

Page 132: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

1.700 t�n &�o do Trung Qu6c vi*n tr$.

!�Bng ta ,En m;�thêm tuy�n M�7ng Luân -�P)�Sang ; 9�4a nam �i*n Biên N�2.

Tuy�n %)y ,-�nhi*m "G�khai ���c nhân l3c, v�t l3c ; th�$ng ngu�n sông >�, +�o

��m cung c�p cho trung �I)n 57 ; H�ng !Bm, ")�ti�p nh�n th��ng binh ; h�;ng

%)y chuy:n v�b*nh vi*n S�n La.

<�i �Za tuy�n, nh�ng n�i ,�c ph��ng ti*n giao ��Eng c� gi�i không th:�sb�HGng,

vXn 9��i H�ng dân công &�nh b��0)�,�2�y�u. Nh�ng con ��7ng ra mCt tr�n nYm

gi�a nh�ng h6�bom l;�0IUt, cây ,Z�L�c x�, ban %&)y v ng lCng, im 0.m, nh� s6ng

0�i khi mCt tr7i v�a xu6ng %Bi. Nh�ng �I)n ng�7i n6i nhau �i nh� n��c h��ng v�

tin tuy�n, �âu �âu ,5ng vang lên ti�ng �E, câu ��t %-i lên quy�t tâm v�$t �1i ��-�

kh�n ")��.nh ,�m H)nh cho nh�ng ng�7i �ang chi�n ��u ; mCt tr�n. P&)y 9 ���ng

2 n�m 1954, m�t ��i ��i dân công ch/ng may �ABng bom ; Tu�n J=�o. Sau khi

chôn c�t nh�ng anh, ,�#�hy sinh, �1i ng�7i 0�i h�ng ��i ti�p �Gc quang &�nh lên

��7ng quy�t �I)n ��)nh nhi*m "G��:��A������cho nh�ng ng�7i ���nYm xu6ng.

M�7i %&)y ��u ���ng 2 n�m 1954 d�n d�p nh�ng tin vui. B� ��i Liên khu 5 ���

chi�m ��#�L��Cônhi Tum, &=�i 9�-ng ,��"�ng b c Tây Nguyên. Trung �I)n 148�")�

b����i Pa ��Ut F�o chi�m ��#�L��Phông Xa Fy, &=�i 9�-ng �I)n b��tinh Phông Xa

Fy�r�ng 10.000 kilô�Ut vuông, ��a "�ng &=�i 9�-ng ; Th�$ng F)o t�i 8�t biên

gi�i Trung Hoa. <�i ���F)o, ti:u �I)n 436 ")�l3c l�$ng "5�trang ,2a +�n ���&=�i

9�Zng �I)n b��cao nguyên Bôlôven, trong �-�,-��'nh Atôp�, r�ng g�n 20.000

kilô�Ut vuông. Na va 0�i 9��i �iu l3c l�$ng xu6ng ���F)o t@�ch�c nhi.rCng ,Gm

c���i:m +�o. v*�,�c ��#�L��Xaravan ")�P c X�.

<�i Tây Nguyên, sau khi &=�i 9�-ng. �'nh Cônhi Tum, b����i Liên khu 5 truy �4ch

quân �#ch ABt %��y v�Plây Cu trên chCng ��7ng H)i 200 kilô�Ut, ti�n ��n 8�t

Page 133: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��7ng 19. P&)y 18 ���ng 2 n�m 1954, trung �I)n 80 ti�n công c���i:m � c �I�,

nam Cônhi Tum 15 kilô�Ut, 0I�i ��Zi "Eng chi�n ��u hai ��i ��i �#ch. !�ng th7i

gian �-�b��binh ")��Cc công t�p �4ch ")o ,�c c� s;�kho �)ng, c� quan ,�'�huy �#ch

trong ��#�L��Plây Cu.

Chi�n th ng ,2a ta ���&=�i 9�-ng m�t �#a +)n chi�n l�$c quan �A1ng ; b c Tây

Nguyên r�ng 16.000 kilô�Ut vuông, v�i 20 "�n dân, 9���th��uy hi�p ,2a �#ch �6i

v�i 9�4a sau l�ng ,�c �'nh lT�ng Nam, lT�ng P&�i. h�ng t3�do t��ven bi:n

lT�ng Nam, lT�ng P&�i ��n biên gi�i Vi*t -�F)o, ���n6i lin v�i "�ng &=�i 9�-ng

tây nam Bôlôven ,2a n��c +�n.

Tr��c �.nh �.nh Tây Nguyên +#�uy hi�p nghiêm �A1ng, Nava bu�c 9��i ra l*nh cho

�7�Bô pho (De ^�dT�Ert) ��m ng�ng cu�c chi�n ��u ; ��ng bYng Liên khu 5, ABt

m�t s6���n "#�lên tYng c�7ng cho Plây Cu, ")��iu ,�'nh 0�i l3c l�$ng ; min nam

Trung B�. Quân N��p ��$c b6��A4���)nh hai kh6i l�n. Kh6i th��nh�t ; Tây

Nguyên, 24 ti:u �I)n, ,-�nhi*m vu +�o v*�Plây Cu, ")���9�Eng ta ti�n xu6ng 9�4a

nam ��nh ")o cao nguyên � c L e. Kh6i th��hai ; ��ng bYng, 16 ti:u �I)n, +�o

v*���#�L��Tuy �Ea, nh�ng "#��A4�m�i chi�m �-ng ; N�B�Yên, ")�0)m l3c l�$ng d3�

+#�; Nha Trang, Ninh �Ea. V�i ,�ch b6��A4�m�i %)y, ,- th:�th�y Nava ���chuy:n

sang H)nh �u tiên s6�m�t cho vi*c �6i 9�-�v�i ta trên "�ng r�ng %Bi Tây Nguyên.

Tuy nhiên, ông ta vXn ch�a t��+Z�k���I�ch Átl�ng.

��ng bYng B�c B�, t�����tu�n ���ng 12 n�m 1953, Liên khu 2y B� t� l*nh Liên

khu 3, ")�Khu 2y, B� t� l*nh khu <��P&�n �1p +)n L�c �#nh ph��ng h��ng, ,�2�

tr��ng ti�p �Gc ti�n công �#ch trên �I)n �#a +)n. H�i %&�#�,�n b����ng Liên khu 3

��ra 4 �Gc tiêu: - T�p trung l3c l�$ng ,2a liên khu ,�ng ��i �I)n 320 ti�n công

��p tan .9�Eng tuy�n Sông ��y, m;�r�ng "�ng t3��o liên khu n6i lin v�i ,�c khu

Page 134: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

du �4ch sau l�ng �#ch ; ��ng bYng. - Tri*t �:���nh 9���giao thông v�n ��i, uy hi�p

h�u ph��ng �#ch, ng�n chCn ti�p t��cho �i*n Biên N�2�")�,�c chi�n tr�7ng ���c. -�

<4ch c3c 9���k���I�ch b t 04nh 9��t tri:n %&Gy quân, �(y ��nh công ��c binh v�n

0)m tan A���)ng %&5�quân �#ch. -���ng viên �1i l3c l�$ng t�p trung s�c ng�7i,

s�c ,2a chi vi*n cho chi�n tr�7ng ,�4nh Tây B c - �i*n Biên N�2�")�,�c chi�n

tr�7ng ���c.

<��ng 1 n�m 1954, ��i �I)n 320 ti�n công ��p tan 9�Eng tuy�n Sông ��y, n6i

lin ,�c khu c�n c��Thanh Liêm (�)�Nam), y�Yên (Nam �#nh) v�i "�ng t3�do ;

dông bYng Liên khu 3. Sau �-, ��i �I)n ti�n sâu ")o ��ng bYng B�c B�, ,�ng v�i

,�c trung �I)n 42, 46, 50, 246, 238, ,�c ti:u �I)n �#a ph��ng �'nh ")�dân quân di(

�4ch ti�n công �#ch trên kh p nh�ng "�ng quan �A1ng, 9��t tri:n ,�c khu du��4ch,

m;�r�ng c� s;�,�ch ��ng. H�u h�t ��7ng giao thông ��2y b�, ��7ng s t ,2a �#ch

�u +#���nh 9��. Trên ��7ng s6�5, con ��7ng huy�t ��ch n6i lin �)�N�i v�i

,�ng ��i N�Eng, dân quân du �4ch ��i D��ng, �Cc bi*t 0)�huy*n Kim <�)nh, ��nh

nhiu tr�n �#a lôi ��o +�o. �#ch 9��i �iu �)ng ,�Gc ti:u �I)n canh gi���)�vXn

liên ti�p +#�9�Gc �4ch, ,-�khi giao '�0Eng tê li*t �)ng tu�n lK. B� ��i liên khu H�ng

l3c l�$ng %�Z�nh�ng tinh nhu*�t�p �4ch nh�ng h�u c��,2a �#ch, thu ��$c nhiu

th ng l$i, nh� tr�n ��t nh�p ��#�L�����S�n ")���)nh ph6�Nam �#nh. !�c c�n c��")�

khu du �4ch ,2a ta ���chi�m ba ph�n t� ��t �ai "�ng �#ch ��m ki:m 8I�t ; châu th@�

sông H�ng.

.nh -�<A#�- Thiên, C3c Nam Tr�ng B�, quân ta ��nh ��nh trên ,�c ��7ng giao

thông, l�t �@�nhiu �I)n �)u �#ch, ��p tan nh�ng cu�c ,)n STUt, m;�r�ng ,�c c�n

c��du �4ch ")�khu du �4ch, t�ng c�7ng công ��c %&Gy v�n ''thu nhiu k�t ST�. T��

%&)y 20 ���ng 1 ��n %&)y 20 ���ng 2 n�m 1954, quân ta ���9����2y 17 c�u, 18

Page 135: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

c6ng t���ông �)�lên m)o lT�n trên ��7ng s6�9, tiêu di*t ")�b�c ABt 6 "#��A4, &=�i

9�-ng �I)n �I)n huy*n H��ng �-a. Riêng huy*n Vinh Linh ,- t�i ba "�n dân 8�t

,�nh ,�ng du �4ch 9����I�i c�u ��7ng. <�i Th�a Thiên, b����i �#a ph��ng ")�dân

quân du �4ch ch6ng ,)n th ng l$i gi��v�ng ")�m;�r�ng "�ng c�n c�, tiêu di*t

nhiu �#ch. Quân ta ,En ��nh �#a lôi liên ti�p trên nhiu �I�n ��7ng ; H��ng

<�2y, L�ng Cô, >?�!��nh, N�B�l�c, Hu��-�lT�ng <A#, Hu��- �)�NRng... l�t �@�

�)ng 9�Gc �I)n �)u quân s3, m[i l�n tiêu di*t t��1 trung ��i ��n 1 ti:u �I)n. !�'�

riêng tr�n L�ng CÔ (Th�a Thiên) quân ta ���l�t �@�2 ��u ��y, 19 toa, di*t 400

�#ch. Tr�n Ph6�<A�ch (lT�ng <A#), quân ta t�p �4ch di*t 200 �#ch, thu 2 ��i +�c.

�:�ph6i h$p v�i cu�c ti�n công ; Tây Nguyên, b����i ")�du �4ch Nam Trung B�

t�p �4ch ��)nh ph6�Nha Trang, �6t ,��y �)ng tri*u 04t x�ng, ��t nh�p ��#�tr�n Ninh

�Ea (\��nh �Ea) gây thi*t ��i nCng cho quân �#ch, ��t nh�p Su6i D�u �6t ,��y

m�t kho x�ng l�n. B� ��i �#a ph��ng lT�ng Nam, N�B�Yên, \��nh ���, .nh

Thu�n ���di*t nhiu c���i:m ��i ��i, ti:u �I)n, t�p �4ch ��o +�o ")o La Lung (N�B�

Yên) di*t trên 1 ti:u �I)n, ")�ti�n sâu ")o "�ng sau l�ng �#ch tiêu di*t nhiu "#��A4�

")����p canh. T�ng "�ng r�ng l�n ��$c &=�i 9�-ng nh� �i*n )n ; lT�ng Nam

(có trên b6n "�n dân), "�ng �En \�-i ")�tây - b c \��nh �Ea. C3c Nam Trung

B�, k�t h$p ti�n công quân s3�v�i ��u tranh ,2a qu�n ,�Bng, nhân dân ���,�ng

trung �I)n 812 &=�i 9�-ng hai huy*n <�nh Linh ")�L��ng S�n ; .nh Thu�n.

<�i Nam B�, t��gi�a n�m 1953, �#ch bu�t 9��i ABt quân � �t t��Nam B� ra chi vi*n

cho chi�n tr�7ng Trung B� ")����F)o. L3c l�$ng âu Phi ,�'�,En 3 ti:u �I)n

không �2�biên ch�, trang +#. 12 ti:u �I)n %&Gy quân m�i ��)nh l�p ����n�ng chi�n

��u y�u, tinh th�n 8Bt �Um. Trung ��ng !Gc ,�'���#�"chu(n +#��-n l�y th7i c�" .

T��cu6i n�m 1953 sang nh�ng ���ng ��u n�m 1954, phong �A)o chi�n tranh du

Page 136: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�4ch không ng�ng ��$c gi��v�ng ")�9��t tri:n. B� ��i�")�du �4ch t@�ch�c ��)nh

t�ng phân ��i %�Z���nh tiêu hao �#ch trên kh p ,�c "�ng du �4ch ")�"�ng ��m

chi�m. !�c ti:u �I)n ,�2�l3c ")�b����i �#a ph��ng ���,-�nh�ng tr�n ��nh xu�t

s c.

Trong th7i gian ph6i h$p chin ��u v�i vi*n Biên N�2, ��i Phân liên khu min T�y,

,�c l3c l�$ng "5�trang gi��v�ng ")�9��t tri:n "�ng &=�i 9�-ng, tiêu di*t ")�b�c ABt

trên 1.000 ��n �A�i, ���p canh.

P&)y 24 ���ng 2 n�m 1954, ti:u �I)n 309 ph6i h$p v�i b����i �#a ph��ng huy*n

h)m !��t@�ch�c 9�Gc �4ch ; T�m Vu, tiêu di*t ")�b t s6ng �I)n b��ti:u �I)n

%&Gy 502 ")���i ��i N��p s@�14, thu nhiu "5���4�")����H�ng quân s3. Tr�n T�m

Vu ��o +�o, tiêu di*t ''nhanh ,�-ng 4 ��i ��i �#ch ban %&)y trên �#a �.nh ��ng

bang, ���,-�ti�ng vang l�n 0)m quân �#ch khi�p s$. T���êm %&)y 1 ���ng 3 n�m

1954, ti:u �I)n aol ��$c t�ng c�7ng ��i ��i 552 �'nh �c Liêu, ,�ng dân quân �u

�4ch ti�n �)nh bao vây qu�n ly An Biên ")��I)n b��nh�ng ���p canh t��qu�n ly ra

rgo Rô, H�ng 8Bng c6i 9��o �4ch ��n An Biên, nhYm �Uo quân vi*n t��m�ch J=��

t�i. P&)y 4, quân �#ch ��i ,�c ���p canh �u +#�tiêu di*t, b�c �)ng, hoCc ,��y tr6n.

An Biên +#�cô l�p n�m %&)y �êm lin. Ta ��nh +�i nhiu �$t quân t�ng vi*n, tiêu

di*t h�u h�t ti:u �I)n 552, quân �#ch ; qu�n ly liu ��ng 9���vây +Z���n ���o

,��y.

Ta truy �4ch di*t m�t s6, b n ,�.m 1 �)u, b n �Zng 1 �)u Cu6i ���ng 3 n�m 1954,

ta tiêu di*t ti�p ��n rgo Rô, &=�i 9�-ng �I)n �I)n qu�n an Biên. Nhân '' dân t@�

ch�c m�t %&)y h�i l�n ch�a t�ng ,-��n m�ng chi�n thang. x >?�Tho, ,�'�m�t ��i

��i ,2a �'nh �����nh tan m�t ti:u �I)n �#ch trong tr�n v�n ��ng ; Kênh �i, thu

nhiu "5���4�v�i �)ng ,�Gc trung liên, ��i liên ")�8Bng c6i.

Page 137: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Phân liên khu min �ông ��nh 2.133 tr�n l�n %�Z, tiêu di*t ")�b�c �)ng 197 ��n

b6t, ���p canh. 4.000 binh 04nh %&Gy A��%&5, trong �-�,-�nhiu ��i ��i, trung ��i

�#ch không th:�xây d3ng 0�i. H*�th6ng ��n b6t +#�thu �ap d�n, "�ng du �4ch ")�

"�ng c�n c��,2a ta %&)y ,)ng m;�r�ng. Chi�n khu � 9��t tri:n, 9�4a nam &=�p

sông ��ng Nai, 9�4a b c &=�p ��7ng 14, 9�4a tây g=�p ��7ng 16. Chi�n khu

D��ng Minh Châu n6i lin v�i �#nh <�)nh, m;�sang ,��9�4a �ông sông _)i JEn,

9�4a bâc &=�p biên gi�i Campuchia. Chi�n khu ��ng <��p M�7i m;�r�ng 9�4a

nam xu6ng 8�t kênh NguyKn V�n Ti�p, 9�4a tây ra t�i ven sông Tin, 9�4a �ông t�i

ven sông h)m !���ông, 9�4a b c lên t�i ��7ng s6�1. Ba chi�n khu trên ,�ng v�i

m�t s6�chi�n khu ���c ")��)ng tr�m c�n c��v*�tinh, �����o ��)nh m�t h*�th�ng c�n

c�����ng chi�n r�ng l�n, liên �I)n, �an xen nhau trên �I)n b��chi�n tr�7ng.

Nam B� ti�p �Gc 9��t huy ,�ch ��nh �Cc công nhiu 8�ng ��o ")�hi*u ST�, gây kho

�#ch nh�ng t@n th�t to l�n. B� .. ��i hDnh Long ��t nh�p b�n �)u, b n ,�.m ")�

�Zng nCng 7 �)u chi�n: B� ��i bi*t ��ng _)i JEn ��t nh�p kho bom Tân S�n Nh�t,

m�t trong nh�ng kho bom l�n nh�t ,2a �#ch ; �ông D��ng, 9����2y trên aoo t�n

bom, tiêu di*t ,����i ��i 04nh âu Phi +�o v*. B� ��i )�m#a - Ch$�L�n ��t nh�p

���ch 8�n Ô C�p, di*t hun m�t tr�m 8D�quan N��p ")�>?...

Th3c hi*n ,�2�tr��ng ph6i h$p �c chi�n tr�7ng �I)n �ông D��ng, �I)n b��ti:u

�I)n ,�2�l3c 802 ,2a Phân liên khu min �ông, g�m 5 ��i ��i, ��$c �iu ��ng

sang �ông Campuchia. Ti:u �I)n 302 ���8�t ,�nh ,�ng b����i 4txar c ")�nhân dân

+�n 9��t tri:n chi�n tranh du �4ch, tiêu di*t ��n An Sông (Prâyveng), ��n Ta Pang

N�-ng, ti�n công ,�c ��n P�ng !)�Nhây, B6t Cho, <)�N6t, ch6ng ,)n ; Tr c Tô,

di*t ")�b�t s6ng nhiu �#ch, thu nhiu "5���4.

<�i ���F)o, sau khi &=�i 9�-ng cao nguyên Bôlôven, m�t b��ph�n liên quân Vi*t -�

Page 138: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

F)o ���9��t tri:n xu6ng 9�4a nam, ph6i h$p v�i b����i Itxar c Campuchia giai

9�-ng Viên Sai, Xiêm Pang, uy hi�p Tung Trung. x min �ông Campuchia, quân

�.nh nguy*n Vi*t Nam ,�ng b����i Itxar c &=�i 9�-ng ph�n l�n Cônhi Pông !�)m.

C�n c��min �ông ")��ông b c Campuchia ���n6i lin v�i "�ng &=�i 9�-ng Trung,

���F)o ")�Tây Nguyên ,2a ta.

TRONG ��I�ng th7i gian m�t ���ng, k:�t��%&)y ta hoãn cu�c ti�n công ")o �i*n

Biên N�2���n cu6i ���ng 2 n�m 1954, �I)n b��k���I�ch �ông Xuân 1953-1954 ���

��$c tri:n khai trên �I)n chi�n tr�7ng �ông D��ng. V�i nh�ng ��n "#�không l�n

ho�t ��ng ; nh�ng h��ng ���c nhau, quân ")�dân ba n��c �ông D��ng ���th3c

hi*n ��$c �Gc tiêu ��u tiên, r�t c� +�n, trong k���I�ch 0)�0)m cho l3c l�$ng c�

��ng �#ch bu�t 9��i phân ��n.

Tr��c khi ")o ��a khô nYm 1953, Nava �����a l3c l�$ng c� ��ng chi�n l�$c ")�

chi�n thu�t lên t�i 82 ti:u �I)n. V�i vi*n 9��t tri:n � �t quân ��i qu6c gia liên k�t

theo ,�2�tr��ng ,2a >?, ")�quân t�ng vi*n m�i ��a t��N��p sang, t��chi�n tr�7ng

Triu Tiên v, Nava ���t@�ch�c ��$c 18 binh �I)n c� ��ng chi�n l�$c, trong �-�,-�

11 binh �I)n âu Phi, 7 binh �I)n %&Gy. Nava t�p trung &=)�nba s6�quân c� ��ng,

44 ti:u �I)n, ; ��ng bYng B�c B�, trong �-�,-�7 binh �I)n c� ��ng ��nh ��$c t@�

ch�c'' t� tr��c, �:��6i 9�-�v�i cu�c ti�n công ,2a ta trên chi�n tr�7ng ,�4nh.

Trong ���ng 2 n�m 1954, l3c l�$ng c� ��ng �#ch ���bu�t 9��i phân ��n ra n�m

n�i:

<�i Trung ")����F)o: có binh �I)n c� ��ng %&Gy s6�51, ")�nh�ng ti:u �I)n ABt t��

binh �I)n c� ��ng s6�1, s6�5 ")�binh �I�n c� ��ng H��; B c B� (GMI, GM5, GM

Pa ra). Nava ��)nh l�p thêm m�t t�p �I)n c���i:m ��i xên, v�i tên &1i 0)�"Binh

�I)n ��n chi�n trung F)o" (GOML), ")�sau �-, m�t t�p �I)n c���i:m m�i ��i

Page 139: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Xaravan, ���F)o.

<�i Th�$ng F)o: ,-�binh �I)n c� ��ng s6�7, ti:u �I)n 1 H��thu�c �#a, ti:u �I)n 10

Tao, trung �I)n 11 b��binh thu�c �#a, ti:u �I)n 4 trung �I)n 4 b��binh thu�c �#a

(GM7, 1er BPC, 10c�Tabor, 11c�RIC, 414c�RIC), ti:u �I)n 301 khinh quân %&Gy.

Trong s6�%)y ,-�8 ti:u �I)n c� ��ng m�i �iu t��B c B� sang. Nava l�p thêm hai

t�p �I)n c�. �i:m ; Luông Phab�ng ")�M�7ng _)i.

<�i Tây Nguyên, ,-�5 binh �I)n c� ��ng: binh �I)n c� ��ng 100 (GMI00) m�i t��

Triu Tiên v, binh �I)n c� ��ng 21 (GM2 t��Nam B� ra, binh �I)n c� ��ng 11

(Gmii) t�� .nh <A#�Thiên ")o, ,�c binh �I)n 41, 42 (GM41, GM42) v6n ; ��i ch[.

Thêm m�t t�p �I)n c���i:m n�a �ang xu�t hi*n ; An Khê. T�i ��ng bYng Liên

khu 5 ,-�16 ti:u �I)n, trong �-�,-�binh �I)n c� ��ng s6�10 (GMI0) m�i t��N��p

sang. , <�i �i*n Biên N�2: ,-�binh �I)n ��c chi�n Tây B c 2 ti:u �I)n ")�7 ��i

��i) g�m nh�ng ti:u �I)n ��$c l3a ,�1n trong s6 nh�ng ��n "#��u �B�nh�t, ��$c

coi 0)�"%&1n &=�o" (fer de lance) ,2a ��i quân viKn chinh.

<�i ��ng bYng Bâc B�, n�i t�p trung kh6i c� ��ng - n@i ti�ng ,2a Nava h�i ��u

��a khô, theo �4nh �I�n ,2a c� quan tham m�u ta, ,�'�,En l�i 3 binh �I)n c� ��ng.

Ph�n l�n nh�ng ��n "#�,2a ,�c binh �I)n %)y ,5ng không ,En 0)�c� ��ng, ".�9��i

chia ra �:�+�o v*�nh�ng khu v3c, tuy�n ��7ng quan �A1ng Có th:�%-i ,�4n ph�n

m�7i trong t@ng s6�82 ti:u �I)n c� ��ng chi�n l�$c ")�chi�n thu�t ,2a Nava ���

phân ��n khi tr�n ��nh ,�4nh ch�a n@�ra.

<I)n b��l3c l�$ng �#ch, ")�ta, �u ���tri:n khai. T�i 0Bc %)y, ,-�th:�%-i: Th��tr�n

,2a ta ����.nh ��)nh !

Nh�ng �I�t ��ng �ông Xuân ,2a ta v)�+�n không chi 0)m ��o l�n th��b6��A4�,2a

�#ch trên �c chi�n tr�7ng, m;���ng "�ng &=�i 9�-ng ��i Vi*t Nam ")�F)o thêm

Page 140: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�)ng 9�Gc %&)n kilô�Ut vuông, �)�,En ��o �iu ki*n cho ta ti�p �Gc 9��t tri:n

��nh �#ch ; nhiu h��ng, �Cc bi*t 0)�"�ng �#ch h�u B c B�, Trung B� ")�Nam B�.

�iu quan �A1ng 0)�%-������o ra m�t �i:m quy�t chi�n chi�n l�$c t��lâu ta hYng

mong �$i. ���tu�n ���ng 11 n�m 1953, Nava %Um xu6ng �i*n Biên N�2�6 ti:u

�I)n v�i O �#nh ng�n chCn m�t 1 ��i �I)n 9�2�0Bc ,2a ta �ang ti�n ")o Tây B c.

h)o 0Bc �-, Castor ,�'�0)�m�t cu�c �)nh binh th��y�u, m�t nhi*m "G�quân s3�-�

,�4nh �A#�,-��4nh �#a ph��ng, nhYm gi��nguyên �A�ng �.nh �.nh trên chi�n tr�7ng

,�4nh v�i ,�2�tr��ng 9�Eng ng3�chi�n l�$c ,2a Nava. !�'�ba ���ng sau, tb�nh�ng

cu�c �iu binh ,2a ta trên +)n c7�chi�n cu�c �ông Xuân, �i*n Biên N�2����tr;�

��)nh n�i quy�t �#nh vân m*nh chi�n tranh. T�t ,���u ���,�4n mu�i cho tr�n ��nh

quy�t �#nh.

Ta ���&�.m chân quân �#ch trên kh p ,�c chi�n tr�7ng, Nava không ,En &.�nhiu

�:�c�u nguy cho con %�4m �i*n Biên N�2.

P&I�i tr��nh�ng cu�c 9��n �4ch 0g��g�,2a �#ch, chi�n tr�7ng �i*n Biên P�2�su6t

th7i gian %)y h�u nh� im ng. <I)n b��công cu�c chu(n +#�,2a ta cho ph��ng �n

"��nh ch c ti�n ,��y" �u gi�u �4n d��i �)n 0��%&Gy trang ��$c ��o nên r�t công

phu. Cônhi binh �����n ch��ti�ng �.n 9������bYng ,�ch H�ng nh�ng l�$ng thu6c

n@�%�Z��Ct r�t sâu. M�t dây L4ch kh@ng l�����si�t chCt chung quanh ,�nh �6ng

M�7ng Thanh. �#ch không bi�t 0)�0Bc %)y, ngay ��n chuy*n ABt lui ��Zi �ây,

,�Bng ,5ng ���h�t c� h�i.

�)i Ti�ng %-i Vi*t Nam ��a tin chi�n th ng r�m r��,2a ta trên ,�c chi�n tr�7ng,

riêng �i*n Biên N�2���'nh ��I�ng m�i ��$c nh c t�i v�i m�t �ôi cu�c giao chi�n

%�Z. !�c mCt tr�n �i*n v�B� T@ng t� l*nh �Zi th�m tin t�c �u ��$c �A��l7i: "�i*n

Biên N�2��ang giam gi��quân ,�2�l3c �#ch �:���o �iu ki*n cho ,�c chi�n tr�7ng

Page 141: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tranh ��2�th7i c� tiêu di*t �#ch".

���tu�n ���ng 2 n�m 1954, B� ,�'�huy chi�n H#ch ra l*nh cho 308 ng�ng ti�n công

; Th�$ng F)o, +4�m�t ")�nhanh ,�-ng quay v��i*n Biên N�2.

<�i M�7ng Ph�ng, bên ,�nh ,�#�0�n ,2a tôi ���xu�t hi*n m�t h*�th6ng ��7ng h�m

%�Z. Nó chia ��)nh ba %��nh ��ng tâm, �.nh Ag�ST�t, ,��y xuyên ")o �A�i ��i, H)i

��I�ng 300 �Ut. M�t %��nh ,-���7ng giao thông �)o n6i lin v�i c� quan tham

m�u ,2a anh <��i. M�t %��nh ,��y t�i n�i tôi ;. M�t %��nh t�i ch[�,�c ��ng ��4�

c6�v�n. H�m ��$c �4nh �I�n th6ng s�c Up ,2a bom ��n khi n@�g�n. Trong h�m, ,-�

n�i h�i �1p, 9�Eng�,�'�huy ��c chi�n, n�i liên 0�c th/ng t�i ,�c �un "#��ang chi�n

��u ��i mCt tr�n ,5ng nh� v�i ,�'�huy tr�;ng chi�n H#ch. ,-��i*n, +�o ��m 0)m

vi*c +.nh th�7ng ngay ,��khi ��y bay �#ch oanh ��c. !�Bng ta ����p HGng m�t

ph�n nh�ng kinh nghi*m chi�n ��u ��7ng h�m trong chi�n tranh Triu Tiên.

P&)y 28 ���ng 2, B� ,�'�huy chi�n H#ch tri*u t�p h�i %&�#�quân ,�4nh t��c�p trung

�I)n tr;�lên �:�ki:m �i:m công ��c chu(n +#. Theo +�o ,�o ,2a ,�c ��n�"#, ��7ng

c� ��ng 9��o ")�,�c tr�n �#a 9��o ���0)m xong, sân 8)ng �-n 9��o ")o "#��A4. Tr�n

�#a chi�n �)o ti�n công ")�bao vây ,5ng ����I)n ��)nh, k:�,��tr�n �#a ,2a 308 �i

chi�n ��u ; Th�$ng F)o không ,-��iu ki*n tr3c ti�p tham gia xây d3ng. !�c s;�

,�'�huy ,5ng nh� tr�n �#a 9��o �u ��$c xây d3ng kiên c6, �2�s�c ,�#u �3ng ��n

9��o 105, 155 ly, k:�,����n xuyên. H�u ph��ng ���gbi 2.200 quân b@�sung, ")�,En

chu(n +#�thêm 3.000 thanh niên xung phong.

Tôi k�t lu�n h�i %&�#: �:��6i 9�-�v�i t�p �I)n c���i:m, ,-�hai ,�ch: M�t 0), kim

gi��l3c l�$ng �#ch ; t�p �I)n c���i:m, ")���nh ��nh ; nh�ng n�i �#ch s� h;.

Hai 0), ti�n công tiêu di*t t�p �I)n c���i:m. Tiêu di*t ��$c t�p �I)n c���i:m m�i

gây cho �#ch m�t ,Gc di*n ��2ng �I�ng, ")�m�i ��nh +�i ��$c c6�g ng l�n nh�t

Page 142: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,2a �#ch... Tiêu di*t t�p �I)n c���i:m 0)�v�n ��t�t y�u �)�quân ��i ta 9��i �A�i

qua. !�Bng ta nh�t �#nh 9��i �I)n ��)nh nhi*m "G�cho �]���$c. B��t ")o giai

�I�n ti�n công th��nh�t, 9��i kh6ng ch��sân bay, ti�n t�i tri*t ti�p t����7ng không

,2a �#ch. N��i tiêu di*t m�t s6�trung tâm �����ng %&I�i vi, tr��c h�t 0)�phân khu

b c.

N��i th�7ng xuyên 9��t tri:n �I�t ��ng %�Z, nh�: bi*t �4ch, 9���sân bay, t�p �4ch

tr�n �#a 9��o ")�s;�,�'�huy ,2a �#ch, 9����2y kho �)ng, 8�t th��ng quân �#ch. N��i

,2ng c6�tr�n �#a ti�n công th�t v�ng ch c, �4ch c3c tiêu di*t, tiêu hao quân �#ch khi

,�Bng ��nh ")o tr�n �#a ,2a ta... Ta ��nh theo ph��ng châm "��nh ch c ti�n ch c"

không ,-�%&�Da 0)�khi th7i c� t�i, ta không kh(n tr��ng chuy:n sang "��nh nhanh,

&=�i quy�t nhanh". Nh�ng theo ph��ng châm %)o ,5ng 9��i +�o ��m "��nh ch c

���ng".

B6n yêu c�u ��$c ��ra �:�&=�nh th ng l$i cho chi�n H#ch:

-�!�n b��9��i có quy�t tâm cao.

-� �o ��m gi��v�ng l3c l�$ng �:�chi�n ��u liên �Gc.

- Th3c hi*n cho ��$c hi*p ��ng chCt ,�W.

-� �o ��m xây d3ng tr�n �#a ti�n công ")�bao vây �Bng yêu c�u.

��ng 2y ")�B� ,�'�huy chi�n H#ch chia nhau xu6ng ,�c ��n "#�ki:m tra chu(n +#�

chi�n ��u, �Cc bi*t 0)�308 m�i t��chi�n tr�7ng F)o tr;�v.

��u t��ng 3 n�m 1954, trong m�t bu@i giao ban, ��ng ,�4��I)ng Xuân <�y, 9�G�

�A�ch c� quan thông tin +�o ,�4�mCt tr�n +�o ,�o: Nava v�a m�i công b6�trong m�t

cu�c �1p +�o: ''%&1n �A)o ti�n công ,2a Vi*t Minh ���l ng xu6ng" (La �dAUc

offensive du Vi*t. Minh est Utale). �iu không may cho Nava 0)�tr�n ��nh ,�4nh

,2a ,�Bng ta trong �ông Xuân %)y ,�'�m�i s p b t ��u !

Page 143: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

P&)y 4����ng 3 n�m 1954, Nava lên ,th�m �i*n Biên N�2�l�n cu6i ,�ng.

Nava vXn �Z�ra th�n �A1ng. ông ta g$i O�cho Cônhi, nên �iu thêm 3 ti:u �I)n t�ng

vi*n, l�p m�t tr�ng tâm �����ng trên ��I�ng tr6ng 5 kilô�Ut gi�a M�7ng Thanh

- H�ng !Bm ")���o thêm ch�7ng %&�i h[�tr$�cho nh�ng c���i:m ; 9�4a �ông -

b c. Cônhi không t�n ��)nh, v�i 0O�do t�ng thêm quân 8W�0)m ��o l�n k���I�ch h�u

c�n ���tr;�nên ST����i ".�0Bc ��u ,�'�d3��A��cho 6 ti:u �I)n.

!En m�t 0O�do quan �A1ng khoe, Cônhi không mu6n +#�ABt thêm nh�ng l3c l�$ng

t����ng bYng.

Nava nh�n ��nh:

- Có thêm m�t trung tâm �����ng 8W�0)m cho �6i ph��ng 9��i �iu ,�'nh k��

�I�ch, �A.�. �I�n cu�c ti�n công. !�'�qua m�t ")i l�n �A.��I�n nh� v�y 0)�t�i ��a

m�a, tr�n ��nh 8W�không L�y ra.

�7�!�t phan �6i: .

- C�'�s$�,�Bng không t�i ! C�n 9��i �(y ,�Bng ti�n công �:�k�t ��Bc cho s�m.

- Gi����$c ch��? Nava �Zi.

-�!5ng ��-�kh�n, nh�ng 8W�gi����$c n�u %&)i ,-�t��hai ��n ba ti:u �I)n �:�gbi

cho tôi.

Cônhi %-i thêm:

- Không nên 0)m cho Vi*t Minh thay �@i quy�t �#nh.

!��t�p �I)n c���i:m, �u trông �$i m�t chi�n th ng l�n bYng 9�Eng ng3. _W�0)�

m�t ���m �1a v�tinh th�n n�u Vi*t Minh không ��nh!

Th3c ra, �-�không ,�'�0)�O�%&�D�,2a Cônhi, �7�!�t ")�quân N��p ��n �AB�; �i*n

Biên N�2: Trong khi viên t@ng ,�'�huy linh ,�m nh�ng �iu không 0)nh có th:�L�y

ra, ��.�t�t ,��,�c t��ng ���N��p ; �ông D��ng, �Cc bi*t 0)�nh�ng 8D�quan ; b��tham

Page 144: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

m�a ,2a Nava ")�Cônhi, �u coi �ây ,�4nh 0)�c� h�i bYng ")ng �:���nh quy quân

�I)n ��c chi�n Vi*t Minh. Plêven ���+�o ,�o v�i !�4nh 9�2�N��p sau chuy�n �i ��#�

8�t �.nh �.nh �ông D��ng: "<-i không �.m ��$c b�t c��ai �Z�ra nghi ng7�v��4nh

v�ng ch c ,2a t�p �I)n c���i:m. Nhiu ng�7i ,En mong ��c cu�c ti�n công ,2a

Vi*t Minh". Gi�i quân s3�; �ông D��ng l�p lu�n: ng�7i N��p ����i �.m m�t tr�n

��nh H)n tr�n (bataille Ad%&Ue) trong su6t cu�c chi�n tranh, ��.�l�n này ���gCp %-�;

�i*n Biên N�2!...

H1 ,�'�lo ta 0�i không ch�p nh�n cu�c �1�s�c nh� ; P)�_�n. N�u ta ti�n công, ��.�

�1��u tin �ây 8W�0)�tr�n ��nh quy�t �#nh trong chi�n tranh. Nh�ng �)i li*u ,�Bng

ta �1c sau này �u ch�ng �Z: ")o 0Bc �-, Nava ch�a h�mu6n ,-�m�t tr�n ��nh

quy�t �#nh.

�êm %&)y 4����ng 3 n�m 1954, ��i ��ng +�ng B�c B�, quân ta +4�m�t ��t nh�p sân

bay'' Gia Lâm, �6t ,��y 12���y bay ")�1 kho x�ng.

Hai %&)y sau, �êm m�ng 6 ���ng 3, b����i �#a ph��ng Ki�n An ��t nh�p sân bay

!�t Bi, 9����2y 4 ��y bay B.26 ")�6 ��y bay Moran. Theo �)i li*u ,2a ph��ng

Tây ��.�s6���y bay +#�tiêu di*t trong hai �êm 4 ")�6 ���ng 3 n�m 1954 0)�22 chi�n.

Tôi gbi ngay m�t b�c �i*n tuyên d��ng công �A�ng �I)n th:�,�n b�, chi�n 8D����t�p

�4ch sân bay Gia Lâm ")�!�t Bi "��nh th/ng ")o n�i trung tâm quân s3�,2a giCc ;

8�t �)�N�i ")���i N�Eng, ���9����2y m�t b��ph�n quan �A1ng không quân �#ch,

��o �iu ki*n thu�n l$i cho nhiu chi�n th ng sYp t�i trên chi�n tr�7ng �I)n qu6c”.

�êm %&)y 8 ���ng 3 n�m 1954, �A1ng 9��o 105 ")�9��o cao L��,2a ta b t ��u ")o

chi�m 0Dnh tr�n �#a ,�'�,�ch Him Lam t� 3 ��n 4 kilô�Ut. x m�t s6��I�n ��7ng

g�p ��Bc, vXn 9��i �Uo 9��o bYng tay.

<�)nh công l�n ,2a �$t chuy:n 9��o %)y 0)��g��#ch không h�hay bi�t. T�i 0Bc �-,

Page 145: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

quân �#ch vXn ,En th�a th�t tin v�s3�có mCt ,2a l3u 9��o ta trên chi�n tr�7ng Tây

B c!

Trên ��7ng s6�5, ,5ng trong �êm %&)y 8 ���ng 3, b����i ta san ph/ng 13 b6t ")�

���p canh, 0)m &=�n �I�n giao thông su6t �êm. Ph�n l�n th�c �n ,2a con nh�n

�i*n Biên N�2���$c chuy:n bYng ��7ng bi:n, r�i t��,�ng ��i N�Eng qua ��7ng 5

lên �)�N�i, ")�A-c xu6ng �i*n Biên N�2�bYng c�u �)ng không. ��nh ��nh trên

tuy�n giao thông %)y, ,�c chi�n 8D���7ng 5'' ���tr3c ti�p ph6i h$p v�i �i*n Biên

N�2.

PJ�Y 11����ng 3 n�m 1954, ,�Bng tôi nh�n ��$c th� ,2a !�2��#ch H��!�4�Minh.

�c vi�t:

- "!�c ,�B�s p ra tr�n. Nhi*m "G�,�c ,�B�l�n %)y r�t to l�n ��-�kh�n nh�ng r�t

vinh quang.

!�c ,�B�v�a ��$c ,�'nh hu�n ,�4nh �A#�")�quân s3, ���thu ��$c nhiu th ng l$i v�

t� t�;ng ")�chi�n thu�t, �?�thu�t. Nhiu ��n "#������nh th ng trên ,�c mCt tr�n.

�c tin ch c rang ,�c ,�B�8W�9��t huy th ng l$i v�a qua, quy�t tâm v�$t �1i ��-�

kh�n gian kh@��:�0)m �AEn nhi*m "G�"g�vang s p t�i.

�c ch7�,�c ,�B�+�o ,�o ��)nh �4ch �:�th�;ng nh�ng ��n "#�")�,��nhân xu�t s c

nh�t.

!�Bc ,�c ,�B�th ng to.

�c hôn ,�c ,�B�".

L*nh ��ng viên �I)n th:�,�n b�, chi�n 8D�m;�cu�c ti�n công ")o t�p �I)n c���i:m

�i*n Biên N�2������$c gbi t�i ,�c ��n "#:

- "Chi�n H#ch �i*n Biên N�2�s p b t ��u! �ây 0)�chi�n H#ch công kiên quy mô l�n

nh�t trong 0#ch sb�quân ��i ta t��tr��c t�i nay... ��nh th ng ; �i*n Biên N�2,

Page 146: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�Bng ta 8W�9���tan k���I�ch Na va hi*n ���+#�th�t +�i nCng n, 8W�&=�ng m�t HEn

,�4�tb�")o âm m�u m;�r�ng chi�n tranh ,2a +1n ���qu6c N��p -�>?. Chi�n H#ch

�i*n Biên N�2�th ng l$i 8W�cô m�t �nh h�;ng vang d�i trong n��c ")�%&I)i nuu 8W�

0)�m�t c6ng hi�n x�ng H�ng ")o phong �A)o �Ea +.nh th��gi�i HEi ch�m d�t chi�n

tranh ; Vi*t - Miên -�F)o... Gi7�ra tr�n �����n!

- T�t ,��,�c ,�n b��")�chi�n 8D, t�t ,��,�c ��n "#, t�t ,��,�c binh ,�2ng ��y H5ng

,�m ti�n lên, thi �ua l�p công, gi�t 0��c7�"Quy�t chi�n Quy�t th ng” ,2a H��!�2�

�#ch".

P&)y 10 ���ng 3 n�m 1954, !�4nh 9�2�Vi*t Nam dân ,�2�c�ng �Ea ���,�4nh th�c

nh�n l7i m7i tham d3�H�i %&�#�Gi�nev� +)n v�chi�n tranh Triu Tiên ")��ông

D��ng, 8W�khai ��c ")o %&)y 26 ���ng 4 n�m 1954. Nava ���t�ng khuyên !�4nh

9�2�N��p ,�'�ng�i ")o +)n �)m 9��n sau khi ���&=)nh m�t chi�n th ng l�n trên

chi�n tr�7ng. N��c N��p không th:�t�i h�i %&�#�T��C�7ng v�i hai +)n tay tr ng.

Th7i gian �ang d�n Nava ��n chân t�7ng.

Ch� ng 8

M C�A

CHO t�i gi7�9�Bt %)y ,-�th:�th�y Nava ST��t3�tin, ST��l*�thu�c ")o +�n k���I�ch

n@i ti�ng ,2a �.nh! K���I�ch �-�bu�c Nava 9��i gi��v�ng th��9�Eng ng3�chi�n

Page 147: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

l�$c ")�không ��$c 9�Up thua trên chi�n tr�7ng min B c �ông D��ng trong

�ông Xuân 1953-1954. Nava ���nhanh ,�-ng ng�n chCn t�t ,��,�c h��ng ti�n

quân ,2a ta bYng nh�ng con %�4m, �A�nh %U�%��ng cu�c giao chi�n l�n. Nava

kh6ng nh�n ra ,�c �5i ti�n công �-��u nhYm �Gc �4ch c�2�y�u 0)�phân ��n kh6i

,�2�l3c chi�n l�$c ,2a ông ta ; ��ng bYng B c B�, m�t ph�n 0)��:�+�o v*�cho ba

�'nh t3�do Liên khu 5. T�t ,���u chu(n +#�cho tr�n ��nh quy�t �#nh ; �i*n Biên

N�2. Khi Nava t�;ng nh�ng cu�c ti�n công ,2a ta ���lên t�i m�c cao nh�t ")��ang

trên �)��)n 0Gi, ��.�; chi�n tr�7ng ,�4nh cu�c ti�n công chi�n l�$c ,2a ta b t ��u.

Ta ,�2�tr��ng ti�p �Gc ��nh ��nh ; ,�c chi�n tr�7ng ph6i h$p, �.m chân nh�ng

b��ph�n quân �#ch ���phân ��n t�i �ây, cho t�i khi �I)n t�t nhi*m "G�trên mCt tr�n

,�4nh. V�chi�n l�$c, ta ���th ng �#ch m�t b��c. Tuy nhiên, k�t ST��chi�n ,Gc

�ông Xuân 8W���n ch��n�u không &=)nh ��$c th ng l$i trên chi�n tr�7ng ,�4nh,

th�m ,�4�,-�th:�tr;���)nh th�t +�i n�u quân �#ch th3c hi*n ��$c O����t�n HGng �u

th��9�Eng ng3���i �i*n Biên N�2���nh quy m�t s6���i �I)n ,�2�l3c ,2a ta.

�ây 0)�tr�n công kiên l�n nh�t trong 0#ch sb�quân ��i ta. M�t t�p �I)n c���i:m v�i

12.000 quân ��$c trang +#�t�i m�c t6i �a. L3c l�$ng %)y 8W�,En t�ng thêm. N�u �g�

�#ch %�.n th�y v�n �, ,�Bng vXn ,-�th:�ABt quân t��M�7ng _)i, t��Luông

Phab�ng, n�i s�c Up ,2a ta ���&=�m, v��i*n Biên N�2. h)�ngay v�i s6�quân �#ch

hi*n ,-, li*u ta ,-�&=�i quy�t ��$c không! Ta ����.m ra m�t ,�ch ��nh ��4ch h$p

v�i �A.nh ���b����i. Nh�ng 9��i ki:m nghi*m %-�trên th3c t��chi�n tr�7ng. MCc H��

tr�n ��nh �����$c chu(n +#�v�i tinh th�n �A�ch nhi*m cao nh�t, ta ���%�.n AQ�nh�ng

y�u t6�t�t th ng, nh�ng vXn 9��i ��9�Eng nh�ng A2i ro �)�ng�7i trong cu�c

th�7ng khi không th:��4nh tr��c. Trong tr�n công kiên %)y, v�so 8�nh l3c l�$ng

tham chi�n, quân �#ch vXn 0)��g�chi�m �u th�. Yv� Gra sau %)y ���vi�t: ''h)o 0Bc

Page 148: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Vi*t Minh m;�cu�c ti�n công ; �i*n Biên N�2, so 8�nh l3c l�$ng không 9��i 0)�

b�t l$i cho quân ��n �AB�; t�p �I)n c���i:m, theo ,�nh ��nh &=��"m�t c�1i hai'' �6i

v�i m�t ��i quân ; "#�th��9�Eng ng3�0)�chuy*n +.nh th�7ng. Khi �-, ng�7i ta ,-�

th:�%&�D�m�t ,�ch có 0O�0)�binh �I)n ��c chi�n ,2a ��i ����7�!�t 8W�th ng trong

tr�n ��nh, ")�châu nh n ông ta 8W�th ng, mCc�H��+#�th�t th��".�cô l�p, n�u ông ta

không m c nh�ng l[i l�m trong s3�chu(n +#�")��iu �)nh ,2a �.nh".

N��c N��p h�u nh� không ,En �2�s�c ,�#u �3ng &�nh nCng chi�n tranh �ông

D��ng. Cu�c chi�n sang n�m th��,�4n ���ch�ng��Z�N��p ,�'�,En ,�ch duy nh�t 0)�

�.m m�t "l6i ��I�t danh d3", n�u không mu6n dâng �ông D��ng cho >?. Th7i

gian %)y ; t�t ,��,�c c�p b��trong quân ��i viKn chinh N��p �u ,-�c6�v�n >?.

Ng�7i >?�,-�th:���n b�t c��n�i %)o ki:m tra �.nh �.nh không c�n s3�ch�p thu�n

,2a t@ng ,�'�huy. N�i dung "l6i ��I�t" ,2a N��p ��y thu�c ")o tr�n ��nh trên chi�n

tr�7ng �i*n Biên N�2. !�Bng ta c�n h�t s�c c6�g ng &=)nh m�t chi�n th ng quy�t

�#nh tr��c khi >?�tr3c ti�p can thi*p ")o chi�n tranh �ông D��ng. Tr�n ��nh %)y

���có thêm m�t n�i dung m�i, �Ct ra cho quân ")�dân ta m�t �A�ch nhi*m ,�4nh �A#�

m�i.

Nhi*m "G�,2a b����i ta trong �$t ti�n công th��nh�t 0)�tiêu di*t ba trung tâm ��

���ng: Him Lam, ��i ��c l�p, �n \Uo, +�o v*�cho t�p �I)n c���i:m ; h��ng

bâc ")��ông b c, ng�n chCn quân ta t��hai �AGc ��7ng Lai Châu - �i*n Biên N�2�

")�Tu�n J=�o - �i*n Biên N�2�ti�n ")o ,�nh ��ng M�7ng Thanh. .

!�c ��n "#��u mong �Zi ��$c ��nh tr�n m;��)n. !��308 ")�316 ����A�i qua

nh�ng tr�n truy �4ch ��7ng H)i �)ng tr�m kilô�Ut, l3c l�$ng 4t nhiu +#�tiêu hao.

312 tuy 9��i tham gia �Uo 9��o, 0)m ��7ng ")�xây d3ng tr�n �#a k���m*t %�1c,

nh�ng l3c l�$ng ,En nguyên "an, ��$c B� ,�'�huy MCt tr�n ,�1n 0)m ��n "#�,�2�

Page 149: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

công m;��)n chi�n H#ch.

!�c ��n "#���$c b6��A4�nh� sau: ��i �I)n 312 (thi�u trung �I)n 165 ti�n công tiêu

di*t trung tâm ������ng Him lam. Trung �I)n 165 (312) ")�trung �I)n 88 (308)

tiêu di*t trung tâm �����ng ��i ��c I.�p. Trung �I)n 36 (308) tiêu di*t trung tâm

�����ng �n \Uo. Trung �I)n 57 (304) kim ch��9��o binh �#ch ; H�ng !Bm.

��i �I)n công 9��o 351 t�p trung �I)n b���Za l3c 9��o binh tr3c ti�p y:m h��cho

b��binh ti�n công, kim ch��9��o binh �#ch, t�p �4ch ")o c� quan ,�'�huy ;

M�7ng Thanh, sân bay ")�,�c kho �)ng.

FBc ��u, ta ,�2�tr��ng ��nh ,��Him Lam ")���i ��c l�p trong m�t �êm, sau �-�8W�

tiêu di*t n6t trung tâm ,En 0�i 0)� �n \Uo. ��nh ,��hai n�i có l$i 0)�phân ��n ��$c

�Za l3c chi vi*n ,2a t�p �I)n c���i:m. Nh�ng khi �4nh �I�n ,G�th:, th�y không �2�

s�n 9��o 75 ly �i ,�ng m�t 0Bc v�i hai ��n "#�xung �4ch, B� ,�'�huy chi�n H#ch

quy�t �#nh ��nh Him Lam tr��c, ngay sau �-�khuy:n 9��o sang cho ��n "#���nh

��i ��c l�p ")o �êm hôm sau.

Trung tâm �����ng Him Lam nYm ; 9�4a �ông b c, trên con ��7ng 41 t��Tu�n

J=�o ")o, ,-�nhi*m "G�+�o v*�t�p �I)n c���i:m t��xa. �#ch coi �ây 8W�0)�h��ng

ti�n công ,�4nh ,2a b����i ta. Do �4nh ch�t quan �A1ng ,2a "#��A4, ,�Bng ���b6��A4���i

Him Lam m�t ti:u �I)n 750 ng�7i thu�c +�n l���I)n lê d��ng 13. F��c7�,2a +�n

l���I)n mang HEng ch��Bir Hakeim quang vinh, n�i %-����+#�quân ��i 9��t L4t

��c bao vây khi �ang 0)m nhi*m "G�+�o v*�cho t�p �I)n quân 8 ,2a Anh ABt lui

��i Li bi, tr��c cu�c truy �u@i ,2a t��ng ��c Rommel. Quân ��c nhiu l�n kêu

&1i %-���u �)ng. Nh�ng sau khi t�p �I)n quân 8 �i ��I�t, %-�vXn �.m ��$c ,�ch

9���vV�"Eng vây tr;�v�ti�p �Gc chi�n ��u.

Trung tâm Him Lam g�m ba c���i:m ,-�công s3�t��ng �6i v�ng ch c; m�t l��i

Page 150: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

lba ��nh b6��A.�r�t c(n m�t, v�a y:m h��lXn cho nhau, v�a ng�n chCn �1i con

��7ng ta có _ th:�ti�n ")o; m�t h*�th6ng công s3�9�G�g�m dây ��Up, v�t ch�;ng

%&�i ")�+�i �.n, ,-�n�i r�ng ��n h�n 100 �Ut. L3c l�$ng +�o v* c�n c����$c

trang +#�8Bng ,-��4nh %&�m �i*n tb�9��t hi*n �Gc tiêu ban �êm. Him Lam ��$c

�A1ng 9��o 105 ")�155 ; M�7ng Thanh ")�H�ng !Bm y:m h��theo m�t k���I�ch

�Za l3c H)y �Cc. �I�n ��7ng 41 n6i lin Him Lam v�i khu trung tâm ���m;�r�ng

+�o ��m cho �1i ph��ng ti*n c� gi�i �I�t ��ng. L3c l�$ng d3�+#�v�i xe t�ng,

9��o binh ")�không quân chi vi*n, sRn 8)ng ti�n �)nh 9��n �4ch trong tr�7ng h$p

Him Lam +#�ti�n công. T�t ,��nh�ng ng�7i t�i th�m "#��A4��:u khen công �A.nh

9�Eng ng3���$c b6��A4��I)n ��o. Hai %&)y tr��c khi diKn ra tr�n ��nh, ��ng ,�4�

S�n �), tr�;ng ban quân +�o ,2a ��i �I)n 312 t@�ch�c m�t tr�n ��t �4ch ��o +�o

")o trung ��i �#ch ,�nh gi�i ; Him Lam, b�t v�m�t viên trung By ng�7i ��c +#�

th��ng nCng. Sau khi ��$c ta t�n �.nh c�u ch�a, viên tr�ng By ���cho ta bi�t v�h*�

th6ng �Za l3c ; Bêat�rix�, �Cc bi*t 0)�c���i:m 1, n�i ��i ��i 9 ,2a y �-ng quân. Y

��)nh th�t khuyên ta "không nên ��nh ")o Bêat�rix�'', ".��ây 0)�trung tâm ��

���ng ��nh nh�t ,2a t�p �I)n c���i:m.

Nh�$c �i:m ,2a Him Lam 0)�m�t "#��A4���t xu�t, nYm ,�ch phân khu trung tâm 2,5

kilô�Ut. \�I�ng ,�ch %)y cho 9�Up ta t�p trung s�c ��nh c�n thi�t, cô l�p %-�

trong m�t th7i gian nh�t �#nh �:�tiêu di*t. N�u tr�n ��nh k�t ��Bc trong �êm, ����

n�ng t�ng vi*n ,2a quân �#ch ,-�th:�0I�i tr�.

�:�+�o ��m nguyên t c "tr�n ��u 9��i th ng", tham m�u ���b6�tr4�m�t l3c l�$ng

��nh h�n quân �#ch g�p 3 l�n, n�u k:�,��l3c l�$ng d3�9�Eng, g�p 5 l�n, ,-�k��

�I�ch 9�Eng 9��o, 9�Eng không, 9�Eng �#ch 9��n �4ch, d3�ki�n ,�c �.nh hu6ng c�

+�n ")�,�ch xb�0O�trong ST���A.nh diKn bi�n chi�n ��u. Cônhi ��c ki:m tra ��$c

Page 151: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

th3c hi*n �'��'. .

�Za l3c 9��o ,2a ta %�.n chung không ��nh h�n �#ch, nh�ng n�u t�p trung ")o

m�t s6��Gc tiêu nh�t �#nh, ,5ng �2�mang 0�i s3�b�t ng7. H�n th�, tr��9��o cao L�,

t�t ,��9��o nCng �u ��$c b6��A4�phân ��n trong nh�ng c�n h�m kiên c6, trên th��

cao. N��o ,2a ta nYm trên s�7n %Bi �6i di*n v�i M�7ng Thanh nh�ng %&Gy trang

�4n ��o, 0�i ,-�nh�ng tr�n �#a &=����nh 0�c h��ng quân �#ch, nên ,�Bng r�t ��-�

9��n 9��o hoCc H�ng ��y bay oanh ��c hi*u ST�. h)�,�c kh(u 9��o ,2a ta tuy b6�

�A4�phân ��n, nh�ng khi ��c chi�n vXn ban t�p trung ��$c ")o nh�ng �Gc tiêu ,�'�

�#nh.

V�i ,�ch ��nh ���l3a ,�1n, ta ,-�th:�t�p trung s�c ��nh ")o nh�ng "#��A4�quy�t

�#nh trong nh�ng th7i �i:m quy�t �#nh, �iu �)��1i ng�7i ,�'�huy quân s3��u

m� ��c, ,5ng 0)��iu �7�!�t không th:�0)m ��$c ngay t��khi ,En �I)n b��binh l3c

trong tay. �ó ,�4nh 0)��iu ki*n t�t th ng ,2a ta. Nh�ng ��7ng chi�n �)o 8W�&=Bp

cho b����i ti�p c�n ��n �#ch, b�t +#�tiêu hao khi không ,En gi����$c th��b�t ng7.

Nh�ng riêng ; Him Lam, ta không th:��(y ��7ng �)o ")o &=�p t�t ,��,�c c���i:m

".�h��ng ,�2�y�u +#�HEng sông N�m R�m nYm cat ngang.

L3c l�$ng tr3c ti�p ti�n công Him Lam 0)�ba ti:u �I)n. Trung �I)n 141 sb�HGng

m�t ti:u �I)n ��nh c���i:m s6�1, m�t ti:u �I)n ��nh c���i:m s6�2, m�t ti:u �I)n

0)m d3�+#. Trung �I)n 209 sb�HGng m�t ti:u �I)n tiêu di*t c���i:m s6�3, m�t ti:u

�I)n 0)m nhi*m "G�d3�+#, m�t ti:u �I)n chCn quân �#ch 9��n �4ch trên ��7ng 41.

Khi xem +�n s� ���Him Lam, tôi liên t�;ng t�i ��n Pheo trong chi�n H#ch �Ea

.nh. F#ch sb��ang lCp 0�i. ��n Pheo ,5ng do m�t ti:u �I)n ,2a +�n l���I)n lê

d��ng 13 chi�m �-ng, ")�,5ng g�m ba ST����i ,-��#a �.nh t��ng t3. M�7i l�m

���ng tr��c, trung �I)n 102 không �I)n ��)nh nhi*m "G�tiêu di*t Pheo. Th�t +�i

Page 152: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%)y tr;���)nh ,�i h�n cho ��n "#�công kiên r�t &=Zi ,2a 308. Sau tr�n ��nh, ta ���

�.m hi:u �?�nguyên nhân. Không 9��i do �#ch ST����nh, �)�do 102 r�t ,�2�quan

khi nh�n nhi*m "G. Nh�ng l�n %)y ,-�nhiu �i:m m�i c�n ,�B�O. So v�i Pheo,

Him Lam ��nh h�n �1i mCt, v�c�u �ABc, v��Za l3c, 0�i 0)�m�t b��ph�n nYm

trong h*�th6ng t�p �I)n c���i:m �)��g��#ch 9��i +�o v*�bYng �1i &=�. Ngay trong

tr�n m;��)n chi�n H#ch, 312 ���gCp +�n l� �I)n lê ���ng 13 !

Tôi ���nh c anh Lê <A1ng T�n 9��i ti�n �)nh công ��c chu(n +#�h�t s�c chu ��o ".�

�g��#ch ���,-�nhiu ���ng tr7i ,2ng c6, chu(n +#��-n �$i cu�c ti�n công ,2a ta.

�ÊM 11 ���ng 3, b����i 312 ti�n �)nh �)o tr�n �#a xu�t 9��t xung phong. !�c

chi�n �)o tr��c �-�vXn nYm (n �.nh d��i ��n cây r�ng, nh�ng ch[�tr6ng �u ��$c

%&Gy trang c(n th�n, nay �@�xu6ng ,�nh ��ng �âm th/ng ")o c���i:m �#ch. FBc

%)y �#ch m�i bi�t tr�n ��nh nhâm ")o Him Lam s p b t ��u. Su6t %&)y 12, �#ch

cho ��y bay, ��i +�c +�n 9���,�c cba r�ng, n�i ,�Bng nghi ng7�,-�quân ta, .")�

��a b��binh, xe 2i ��t ra san l�p tr�n �#a chi�n �)o ta v�a �)o.

Cônhi ���,-�mCt �#p th7i ; �i*n Biên N�2. Cônhi +)n v�i �7�!�t ,�ch sb�HGng l3c

l�$ng 9��n �4ch khi +#�ti�n công, r�i t�i Him Lam ki:m tra 0�i công �A.nh 9�Eng

ng3�")���ng viên binh 04nh. Khi chi�n �akôta n@���y, Cônhi ng�i trong ��y bay

gi� tay vXy�,�)o �7�!�t ��.�nh�ng �A�i ��n lao xu6ng ��7ng b�ng. M�t chi�c

Moranc +�ng ,��y, m�t chi�n ���c &�y ,�nh. Trong 0Bc �1i ng�7i nYm A�p trên

mCt ��t, viên phi công m;�h�t ga ��I�t ��Zi ��7ng b�ng. Cônhi ch�a bi�t �.nh

�ang "Dnh bi*t con %�4m �i*n Biên N�2, ".�t��%&)y sau �-�m[i l�n xu6ng sân bay

M�7ng Thanh 0)�m�t l�n ��a giVn v�i tb�th�n.

Nh�ng chi�c ��y bay tr3c chi�n v�i c�t ,�nh b n vu v� ".�không bi�t nh�ng �A�i

��n b[ng 0�i t���âu xu�t hi*n. Theo Giuyn Roa, nh�ng chuyên gia ,�Gp �nh bYng

Page 153: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��y bay trinh 8�t &=Zi nh�t ; Triu Tiên �����$c ��a sang �ông D��ng. H1

khuyên ng�7i N��p nên ,�Gp ,�ng 0Bc ,��hai 0I�i phim �)u ")��en tr ng, hoCc

H�ng tia h�ng %&I�i. Nh�ng chi�c Bearcat ���liu ch�t bay 0)�,�c �Zm %Bi �:�0)m

vi*c %)y. Nh�ng cho t�i %&)y 18����ng 2, vXn ch�a 9��t hi*n ��$c m�t tr�n �#a

9��o %)o d��i ��n cây r�ng.

�êm 12, ��i �I)n 312 ti�p �Gc �)o tr�n �#a xu�t 9��t xung phong.

_�ng 13 ���ng 3 n�m 1954, tôi ��n c� quan ��c chi�n s�m h�n th�7ng l*. !�c

9�Eng trong ��7ng h�m �u 8�ng �nh �cn. Trong nh�ng Ô %�Z���IUt ")o "�ch

h�m, ,�n b��tr$�0O���c chi�n ���ng�i bên ��y �i*n ��I�i b t th/ng t�i t�ng ��i �I)n

")�9��o binh. Trên mCt �1i ng�7i l��"g�trang nghiêm, sRn 8)ng �i ")o tr�n ��nh.

!�c ��ng ,�4�trong ��ng 2y, B� ,�'�huy chi�n H#ch, ,Gc tr�;ng <�c chi�n ,5ng ���

,-�mCt ; 9�Eng �1p nYm ; n�i gCp nhau gi�a ba %��nh ��7ng h�m. M;���u bu@i

giao loan, ,Gc tr�;ng <�c chi�n Tr�n V�n Quang +�o tin %&)y 12����ng 3, Nava ���

cho quân �@�b��lên b7�bi:n Quy Nh�n, ti�p �Gc th3c hi*n �$t hai chi�n H#ch �tl�ng.

Quy�t �#nh %)y h/n có ��$c��4nh �I�n. >�a khô 1953-1954 s p k�t ��Bc, Nava

th�y �.nh ���lV�nhiu n��c c7. Cu�c �)nh binh ��i ly không +�o v*���$c Lai

Châu ")�Th�$ng F)o. L3c l�$ng c� ��ng ��nh ch�a t�ng ,B�t�p trung ; ��ng

bYng B c B� ���+#�phân ��n trên kh p �c chi�n tr�7ng. Nava b t ��u �I)i nghi s�c

��nh ,2a con %�4m �i*n Biên N�2�t��khi có nh�ng tin t�c ��ng tin c�y: ''Vi*t

Minh m�i nh�n ��$c 9��o cao L��37 �=0=�Ut, ,-�th:�,���A1ng 9��o ")�nh�ng HGng

,G�chi�n tranh c� gi�i �-a". ông ta ,�'�,En mong cu�c ti�n công 8W�không n@�ra.

K:�,��trong tr�7ng h$p may m n �-���a khô %)y, Nava ,5ng ���+#�thua thi*t ST��

nhiu! Ch�a ,-�t@ng ,�'�huy %)o ,2a quân viKn chinh N��p nuôi nhiu tham "1ng

nh� Nava. h)�,5ng ch�a m�t ai ngay t��b��c kh;i ��u ���nhanh ,�-ng lâm ")o

Page 154: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

th��b��t c ��n nh� v�y. Nava bu�c 9��i 0)m &.��:�c�u "�n �.nh �.nh tr��c khi %-�

tr;�nên x�u h�n. N�u chi�m ��$c ba �'nh t3�do min Trung, Nava 8W�0)m ��$c m�t

vi*c �)�t�t ,��nh�ng ng�7i tin nhi*m ch�a H�m %&�D�t�i. Nava 8W�,-�v�t �6i �A1ng

ngay ,��khi quân N��p thua tr�n ; �i*n Biên N�2. �$t hai chi�n H#ch Atl�ng ,�4nh

0)�,�i ,-�th:��em 0�i cho Nava c� may cu6i ,�ng.

Nh� m�t con +�c ���t n��c, Nava d�n t�t ,��v6n li�ng ,En 0�i ")o canh +�c �tl�ng

! Tôi vui "g�%-i:

- �ây 0)�m�t tin m�ng. !�2ng ta nh�t �#nh 8W�th ng l�n !

Anh Lê Liêm xu6ng 312 d3�cu�c �1p ��ng 2y ��i �I)n tr��c tr�n ��nh m�i tr;�v,

%-i tinh th�n b����i r�t. t6t, t�ng t@�ba ng�7i, t�ng chi�n 8D��u vi�t quy�t tâm th�

h�a kiên quy�t �I)n ��)nh nhi*m "G. B� t� l*nh ��i �I)n. ���chia nhau xu6ng ,�c

��n "#. ��i �I)n tr�;ng xu6ng trung �I)n 209, ,�4nh 2y xu6ng trung �I)n 141,

��i �I)n 9�-��i ,�ng trung �I)n 165, ��n "#�8W�ph6i thu�c v�i 308 ��nh ��i ��c

l�p:

Anh �Cng Kim Giang %-i ��n ")�&�o trong ,�c kho ����2�cho �$t 1.

Anh �I)ng V�n <��i cho bi�t �.nh h.nh �#ch trong %&)y 12 ch�a ,-�&.�thay �@i, ")�

�êm qua 312 ���l$i HGng s��ng ����)o 0�i tr�n �#a xu�t 9��t xung phong.

>1i công vi*c chu(n +#�cho tr�n ��nh chiu nay ����I)n t�t. Tôi tr;�v�h�m ,�'�

huy.

P&)y 13 ���ng 3 n�m 1954 �6i v�i tôi 0)�m�t %&)y r�t H)i. Tr��c mCt tôi 0)�t�m

+�n ����i*n Biên N�2��A�i r�ng. Bên ,�nh, ,-�+�n y�u ����Za l3c 9��o ghi s6�

l�$ng ��n ��i +�c ��$c phê chu(n cho tr�n ��nh m;��)n: 2.000 viên ! ……Tr��c

gi7�n@�8Bng ,En hai m6i lo: Trung �I)n 141, 0)m nhi*m "G�; h��ng ,�2�y�u ,-�

v�$t qua sông N�m R6m an �I)n không! Cu�n chi�n ��u 8W�ti�p diKn trong tung

Page 155: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

thâm ra sao gi�a b����i ta ")�nh�ng tên 04nh trong +�n l���I)n lê ���ng 13 ?... Tôi

&1i �i*n ��I�i cho trung �I)n tr�;ng trung �I)n l3u 9��o 45, �Zi:

-�N��o binh ����o ��c, �4nh �I�n �?, ,-�th:�ban nhanh, b n ��nh, b n ,�4nh L�c

ngay t��nh�ng 0I�t ��n ��u không ? .-� �o ,�o, ��$c �.

Nh�ng sau �-, trung �I)n tr�;ng 9��o binh 0�i %-i ti�p:

- Th�a ��ng ,�4, 9��o binh ta ch�a ,-��iu ki*n chu(n +#�b n theo ph��ng 9��p

tinh m�t, nh�ng s6�li*u �o ��c nhiu l�n, +�o ��m ���,�4nh L�c cao. !�Bng tôi ���

chu(n +#���n r�t c(n th�n. M[i ��i ��i ,�'�c�n bân m�t viên, quan 8�t k�t ST�, hi*u

,�'nh, r�i chuy:n sang b n hi*u l3c ngay !

- T6t ! ��ng O�cho m[i ��i ��i b n thb�2 viên tr��c gi7�G, +�o ��m th7i gian

,�'nh 9��o. - Tôi %-i ti�p.

>�y bay �#ch 0�i l�ng l�n �ABt bom xu6ng ,�c cba r�ng. Nh�ng ��7ng �)o nhâm

")o ,�c c���i:m xu�t hi*n l�n th��hai kh/ng �#nh tr�n ��nh Him Lam s p b t ��u.

* 8 gi7�8�ng, 2 ��y bay �akôta v�a ���,�nh xu6ng sân bay +#��ABng ngay ��n s�n

p��o ,2a ta, b6c ,��y.

* 10 gi7�30, 8Bng c6i 120 ly +�t ��u b n thb. M�t chi�c �akôta th��ba nYm trên sân

bay +#�&�y �ôi.

Ngay sau �-, ,�c �)i quan 8�t ,2a 9��o binh ")�312 d�n d�p +�o ,�o: b��binh ")�2

xe t�ng t��M�7ng Thanh ti�n ra, ��nh ")o tr�n �#a xu�t 9��t xung phong ,2a ta.

�#ch vXn lCp 0�i công vi*c ���0)m hôm tr��c. !�ng 0Be, t� l*nh 9��o binh ")�t�

l*nh 312 ��%&�#�B� ,�'�huy MCt tr�n cho m�t b��ph�n l3u 9��o 105 b n chCn

quân �#ch,�+�o v*���7ng �)o xu�t 9��t xung phong.

N�u �:��#ch chi�m tr�n �#a xu�t 9��t xung phong, H�ng xe 2i ��t. l�p h�t nh�ng

c�7ng �)o, chiu nay b����i ��nh ")o Him Lam 8W�gCp ��-�kh�n trong ST���A.nh

Page 156: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ti�p c�n. Ta �#nh gi��+4 m�t �Za l3c 105���n g�n gi7�n@�8Bng ")o bu@i chiu,

nh�ng trong �.nh �.nh %)y c�n cho anh cm 9��t �Za s�m. Tôi ra l*nh k�t h$p v�i

hi*u ,�'nh 9��o 105, b n 20�9��t ")o Him Lam.

��i �I)n 351 +�o ,�o: tr��2 9��t ��u không��ABng �Gc tiêu, 18�9��t'' sau �u r�i

")o Him Lam, 9���vV�nhiu công s3, ��-i 9��o �ang �A�m lên ��n �#ch. 1n �#ch

t��M�7ng Thanh ra ���o ,��y ,En nhanh h�n ,��xe t�ng.

F�t sau, anh Lê <A1ng T�n +�o ,�o, trên ��n Him Lam ,-�nh�ng tên 04nh t��trong

công s3�+E�ra quan 8�t nh�ng �i:m n@�,2a 9��o ta, ph c ,�Bng ���bi�t �-�0)�9��o

105: Tôi %-i:

- �#ch s�m m�t tinh th�n, b����i ti�n công chiu nay ,)ng thu�n l$i ! Tr�n �#a

Him Lam tr;�0�i im ng.

Riêng ��y bay �#ch ti�p �Gc l�$n "Eng trên b�u tr7i, ��'nh ��I�ng lao xu6ng +�n

")o r�ng cây. Ti�ng AB�A4t ,2a ��y bay nh� %-i lên s3�h6t �I�ng ,2a �#ch tr��c

m�t tai �1a �ang ti�n ��n g�n �)�,�Bng không ,-�,�ch %)o ng�n 0�i.

Tr�a nay, ��ng ��4�Ki:m, anh nuôi ,2a c� quan ��c chi�n, ���chu(n +#�cho m[i

ng�7i m�t xu�t c�m �:��n ngay ��i h�m. Tôi ,�m th�y th7i gian �i ST��ch�m.

* 15 gi7, ,�c ��n "#�,2a 312 b t ��u ti�n ra tr�n �#a xu�t 9��t xung phong.

>5i ti�n quân ,2a 209 ; h��ng 9�G, do trung �I)n tr�;ng �I)ng C�m ")�,�4nh

2y Tr�n Quân L�p ,�'�huy, ,-���7ng �)o %&Gy trang �4n ��o không gCp tr;�%&�i.

16 gi7�30, ti:u �I)n 130 ����p 8�t c���i:m s6�3.

h��ng ch2�y�u, hai ti:u �I)n 428 ")�11 ,2a trung �I)n 141, do trung �I)n

tr�;ng Quang Tuy�n ")�,�4nh 2y >�c Ninh ,�'�huy, 9��i v�$t qua sông N�m

R�m ")��I�n ��7ng tr6ng �A�i t��b7�sông ��n ��n �#ch +#�9��o bân chCn, m�t s6�

chi�n 8D�th��ng vong.

Page 157: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Hai chi�c c�u ng�m công binh b n qua sông ���+#���i +�c b n �Zng. nh�ng b�n

v�$t, mCc 9��o �#ch, ,�n b����i ��i vXn ��ng bên b7�sông ��ng viên b����i nhanh

,�-ng l�i qua. ��i ��i tr$�chi�n ,2a ti:u �I)n 428 +#�9��o �#ch �A�m lên ��i �.nh.

��i ��i tr�;ng, ��i ��i 9�-�hy sinh, m�t kh(u �KZ +#��Zng. <I)n ��i ��i vXn kiên

quy�t ti�n ")o chi�m 0Dnh tr�n �#a. Ti:u �I)n 428 có mCt ��i "#��A4�xu�t 9��t xung

phong c���i:m s6�2 �Bng th7i gian.

Tr7i ����I)ng hôn. Chi�c ��y bay xu�t �4ch cu6i ,�ng trong %&)y t���)�N�i ���

quay v. !�c �)i quan 8�t +�o ,�o s��ng ���xu6ng m[i 0Bc m�t nhiu. ��n "#�ti�n

công ��%&�#�cho n@�8Bng s�m h�n gi7�quy �#nh.

Tôi &1i �i*n ��I�i cho B� t� l*nh N��o binh:

-�N��o binh ���sRn 8)ng ch�a ! ..

Quyn t� l*nh �)o V�n Tr�7ng �A��l7i :

-� �o ,�o, t�t ,���u sRn 8)ng, ,�'�,En ch7�l*nh B� ,�'�huy. - B� chi huy MCt tr�n

��ng O�v�i ��%&�#�c2a b��binh cho n@�8Bng s�m. Tôi ���l*nh tr�n m;��)n chi�n

H#ch 0#ch sb�b t ��u. N��o binh b n �ABng, b n th�t ��nh, c�p t�p !

!�ng 0Bc �I)n b��l3c l�$ng 9��o binh ,2a ta, 40 kh(u 9��o cV�t��75 ��n 120

�=0=�Ut, ��ng lo�t %�����n.

FBc �-�0)�17 gi7�05�9�Bt.

H� 8D�Kubi c (Kubiak) s6ng 8-t trong tr�n Him Lam ���k:�0�i v�tr�n 9��o �Za m;�

�)n chiu %&)y 13 ���ng 3 n�m 1954 nh� sau: ''")o 0Bc �-, d�p m�t ,�i, %&)y t�n

th�������n... Uatricc bay �i, tan ��)nh +Gi. Quanh tôi ��t ���tung lên, nh�ng ng�7i

04nh lê d��ng &Gc xu6ng, +#�th��ng ")�ch�t nYm la li*t. T�t ,���u kinh %&�c ")�t3�

�Zi không bi�t Vi*t Minh l�y ; �âu ra nhiu 9��o ��n th�, ,-�th:�b n ��nh ��n

th�. ��n ��i +�c �ABt xu6ng không ng�ng nh� m�t tr�n m�a ���b�t th�n bu@i chiu

Page 158: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

thu. LÔ c6t, ��7ng �)o n6i ti�p nhau �c�+ap, chôn "�i ng�7i ")�"5���4". M�t viên

��n 9��o r�i �ABng s;�,�'�huy Him Lam tiêu di*t viên ti:u �I)n tr�;ng Pê gô

(NUgaux) ,�ng v�i ba 8D�quan ���ch ")�,��chi�c �i*n �)i. Him Lam m�t liên 0�c

v�i M�7ng Thanh ngay t��gi7���u tr�n ��nh.

Không riêng trung tâm �����ng Him Lam, ,��khu trung tâm ,5ng r�ng lên d��i

�$t oanh �4ch. �y chi�c ��y bay chi�n ��u nYm trên sân bay M�7ng Thanh th�y

�.nh �.nh nguy hi:m v�i ")ng n@���y �#nh ���o ,��y. M�t chi�c v�a AZi mCt ��t

��.�m�t lu�ng lba 9�4a ��u ��7ng b�ng 9�Gt lên. Cao L��ta xu�t hi*n l�n ��u. _�u

chi�c ���c không H�m c�t ,�nh ti�p, l�n l�$t �ABng ��n ��i +�c. M�t kho, x�ng b6c

,��y. !�c tr�n �#a 9��o ; M�7ng Thanh tê li*t. 12 kh(u �A1ng 9��o ")�8Bng c6i +#�

��nh �Zng. ��7ng dây �i*n ��I�i ���khu trung tâm t�i ,�c c���i:m �u +#�c t ��t.

Nhiu h�m, �)o, công s3�8Gp �@.

* 17 gi7�30, L�ngg�le, ,�'�huy ,�c ��n "#�9��n �4ch, �ang ng�i v�i ��m ng�7i

���c trong h�m ��.�m�t viên ��i +�c xuyên qua %-c. C�n h�m �@�AGi. T�t ,��không

hi:u ".�sao ��I�t ch�t. Gi�a 0Bc �-, 0�i nghe ti�ng ��n A4t. lT��9��o th��hai vXn

theo ��7ng ,5��i 8�t qua vai trung By Roa (Roy) chui ")o 0Eng ��t nh�ng không

n@.

!��+1n �u �B�"4a. Không 9��i nh�ng ng�7i khác ,5ng gCp may nh� ; �)y. Ti�ng

chuông �i*n ��I�i AUo. L�ngg�le c�m ��y. ��u dây 0)�ti�ng �7�!�t:

- ��i ���Gô sê (Gaucher) v�a ch�t trong h�m ,�ng v�i ,��b��tham m�u, tr��Va �ô

(Vadot). C�u thay th��ngay, 0)m ,�'�huy 9�-�phân khu trung tâm. Va �ô 8W�thông

+�o �.nh �.nh. )n giao l3c l�$ng 9��n �4ch cho Nd&4t (_Uguin Pazzis).

N�u s3�b�t ng7�chung ,2a t�p �I)n c���i:m 0)�m�t ���H)y ch�a t�ng có trong

chi�n tranh �ông D��ng ,2a ��n ��i +�c, r�i r�t �ABng �Gc tiêu, ��. b�t ng7�l�n

Page 159: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nh�t �6i v�i Pir6t, 9�-�,�'�huy t�p �I)n c���i:m, ,�'�huy 9��o binh, 0�i ; ch[�

không 9��t hi*n ��$c b�t c��"#��A4�%)o ,2a nh�ng kh(u 9��o �ang %�����n !

Trong khi 9��o ta ban c�p t�p, quân �#ch ch�a �#p 9��n �ng, ; c���i:m s6�3, ,�c

chi�n 8D�s�n 9��o �i ,�ng b��binh �Ct 9��o ngay tr��c c���i:m, b n tr3c ti�p ")o

,�c lô c6t, G�8Bng �����$c ��nh s6, ,�ng v�i ��n "#�tr$�chi�n chi vi*n cho b��binh

xông lên �Ct nh�ng 6ng thu6c n@�m;�cba ��t 9��. !�'�sau 40 9�Bt, trung ��i b�c

9������H1n 8�ch m�t con ��7ng xuyên qua trên m�t tr�m �Ut A)o dây �Wm gai ")�

+�i �.n. Chi�n 8D�thi �ua Tr�n Can c�m 0��c7�Quy�t chi�n Quy�t th ng �Z�th m

,�ng v�i ti:u ��i �5i %�1n v�$t qua cba m;, dXn ��u ��i ��i 366 xông lên ��n

�#ch. Khi quân �#ch b t ��u b n ,�n ��.�m�t trung ��i xung �4ch ���01t ")o c��

�i:m, chia ��)nh hai �5i ��nh �Za ra hai bên. Ti:u ��i tr�;ng Tr�n Can ,�ng v�i

ti:u ��i lao th/ng t�i s;�,�'�huy ��i ��i ,2a �#ch trên �'nh ��i. Quân �#ch d3a ")o

lô c6t ch6ng �A��quy�t li*t. Ti:u ��i +4�m�t �p 8�t, gi�t m�t kh6i b�c 9���10

kilôgam tiêu di*t lô c6t ,�ng v�i viên quan ba ,�'�huy. F��c7�thuy�t chi�n Quy�t

th ng" tung bay trên c���i:m s6�3. !�'�sau m�t gi7�chi�n ��u, ti:u �I)n 130 ���

�I)n ��)nh nhi*m "G�tiêu di*t &1n ��i ��i lê d��ng s6�11.

��i ��i ,�2�công ,2a ti:u �I�n 428 ti�n ��nh c���i:m s6�2, v�a m;�xong �)ng A)o

cu6i ,�ng ��.�v�p 9��i m�t lu�ng ��n t��lô c6t tin duyên không ng�ng tuôn ra cba

m;. ��i ��i H�ng �Za l3c bân th/ng ,2a +�n thân ��n "#�kim ch���Za l3c �#ch,

m;���7ng cho xung �4ch. Nh�ng ��i vXn không d�p t t ��$c �Za �i:m. Ti:u ��i

tr�;ng Phan �.nh J=1t mau 0a�tr�7n lên d��i 0)n ��n ,2a �#ch, H�ng ti:u liên bân

")�%Um l3u ��n v�9�4a lô c6t Khi anh t�i g�n lô c6t ��.���n ")�l3u ��n ���h�t. Anh

lao �.nh ")o l[�châu mai 0)m ng�ng ti�ng 8Bng trong giây 0�t, ��o th7i c� cho b��

��i xung phong. �)nh ��ng anh ��ng ,2a Phan �.nh J=1t ���c@�"5��I)n th:���ng

Page 160: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��i. !�c chi�n 8D�H�ng l3u ��n, l�Vi lê ��nh &=�p 0��,)�nhanh ,�-ng tiêu di*t quân

�#ch trong c���i:m. M�t s6�tên ngoan c6�+�m gi��m�t �Zm ��t xu�t ; 9�4a tây

b c, dai d/ng ch6ng c3. Quân ta liên ti�p ��t 9��, xung phong tiêu di*t n6t nh�ng

tên cu6i ,�ng. 22 gi7�30, ti:u �I)n 428 ��nh chi�m xong �I)n b��c� �i:m s6�2.

<�i c���i:m s6�1, ti:u �I)n 11 9��i v�$t qua nhiu �)ng A)o ��i +�c ,2a �#ch, l3c

l�$ng +#�tiêu hao, ")o chi�m 0Dnh tr�n �#a xu�t 9��t xung phong ch�m. FBc %)y

9��o �#ch ; M�7ng Thanh ����I)n h�n, b�t ��u �@���n b n chCn mong 0)m ng�ng

cu�c ti�n công ")o c���i:m ,�2�y�u vXn ,En nYm trong tay ,�Bng. �Za l3c trong

��n tuôn v�9�4a b����i ta m;�cba ��t 9��. Trung ��i b�c 9���,2a ��i ��i 243 m;�

��$m +�y �)ng A)o ��.�gCp hai �Za �i:m b n ,�Uo ,�nh 8g, ,�c chi�n 8D�lên ng�7i

%)o th��ng vong ng�7i �-. Ti:u �I)n tr�;ng quy�t �#nh sb�HGng trung ��i b�c

9���d3�+#�")��iu m�t 8Bng �KZ lên y:m h��b n s�p lô c6t tin duyên. Nh�ng �Za

l3c trong c���i:m không bi�t t��ch[�%)o vXn ti�p �Gc tuôn ra chCn ��ng �c chi�n 8D�

xung �4ch tr��c �)ng A)o cu6i ,�ng. Cu�c chi�n tr��c cba m;�diKn ra quy�t li*t

su6t 4 gi7�lin.

�#ch trong ��n d�n s�c �6i 9�-�hy "1ng c�m c3��Uo H)i t�i khi ,-�l3c l�$ng 9��n

�4ch t��M�7ng Thanh t�i c�u nguy. T� l*nh ��i �I)n ra l*nh cho ,�c ��n "#����

chi�m ��$m ,�c c���i:m s6�2 ")�a, ��nh sang ph6i h$p v�i ti:u �I)n 11 tiêu di*t

c���i:m s6�1. !��hai ��n "#��u không �.m ra ��7ng gi�a +�i �.n ")��ây ��Up gai

H)y �Cc.

Trong �êm, Pir6t (Piroth) ���gi�i 6.000 viên ��i +�c xu6ng chung quanh Him

Lam.

Th�y tr�n ��nh ,-�chiu h��ng �Uo H)i, tôi &1i �i*n cho anh Lê <A1ng T�n nh c

g ng k�t ��Bc tr�n ��nh tr��c khi tr7i 8�ng. Nh�ng tr�n công kiên �Uo H)i th�7ng

Page 161: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��a bên ti�n công ")o th��b�t l$i. Anh T�n cho bi�t ti:u �I)n 11 vXn +�o ,�o

quy�t tâm �I)n ��)nh nhi*m "G, nh�ng trung �I)n 141 ���ra l*nh cho ti:u �I)n d3�

+#�")o tr�n.

Gi�a 0Bc �-, ��i cba m;�,2a ti:u �I)n 11, ��i ��i 9�-�Hi*u +E�lên quan 8�t, 9��t

hi*n hai �Za �i:m ng�m trong c���i:m. Anh quay xu6ng dXn lên b6n t@���i liên

��ng 0I�t tuôn ��n v�9�4a �Za �i:m �#ch ��o �iu ki*n cho ,�c chi�n 8D�b�c 9���

m;�n6t �)ng A)o cu6i ,�ng. Ti:u ��i tr�;ng Tr�n Oanh dXn ��u �5i %�1n lao lên

nh� m�t c�n l6c. H1 +#�chCn 0�i tr��c ba chi�c lô c6t. Tr�n Oanh phân công n�m

chi�n 8D���nh ,�c lô c6t %�Z, riêng anh 9�G��A�ch chi�c lô c6t l�n. Oanh +4�m�t +E�

t�i g�n l[�châu mai, %Um ")o trong m�t �A�i ��2�9��o. LÔ c6t �a�+#�tiêu di*t. Oanh

ph�t c7�Quy�t chi�n Quy�t th ng vXy �I)n ��n "#���nh ")o tung thâm.

Tr��c s�c ti�n công quy�t li*t ,2a ,�c chi�n 8D�ta, m�t s6�quân �#ch s�ng 8-t ;

Him Lam +Z���n, ,��y ")o r�ng �.m ��7ng v�M�7ng Thanh.

* 23 gi7�30 �êm %&)y 13 ���ng 3, ��ng ��4�Lê <A1ng T�n +�o ,�o B� ,�'�huy

chi�n H#ch: ��i �I)n 312 ����I)n ��)nh nhi*m "G�tiêu di*t trung tâm �����ng

Chi�n Lam, di*t 300 tên, b t 200 tên, thu �I)n b��"5���4, trang +#. .

Anh T�n ��%&�#�nên ,-�"m�t cb�,�'�nhân ��o", cho 9�Up quân �#ch ; M�7ng

Thanh ��$m ra l�y L�c và th��ng binh.

Tôi nh�n th�y �ây 0)�m�t O�ki�n hay. Nh�ng th��ng binh %)y 8W���c ��ng ��nh t�i

tinh th�n binh 04nh �#ch sau tr�n ���m +�i.

- Có th:���$c. Thông +�o v�i �#ch bYng ,�ch %)o!

- ��%&�#�cho m�t viên 8D�quan +#�th��ng quay v�M�7ng Thanh, thông +�o �iu

%)y v�i �7�!�t. !�Bng ,-�th:���a xe h�ng th�p t3�t��M�7ng Thanh ra nh�n

th��ng binh.

Page 162: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

-���ng O. Vi*c %)y do ��n "#�9�G��A�ch.

Viên ���8D�Kubi c ,�ng v�i nh�ng tên 04nh +Z�,��y ��Zi c� �i:m s6�1 ���(n n�p

su6t �êm trong r�ng �$i tr7i 8�ng m�i �.m ��7ng v�M�7ng Thanh. !�Bng lo xu�t

hi*n ban �êm tr��c �)ng A)o chân 8W�+#�b n ���bYng nh�ng 0I�t ��n 8Bng ��y

tr��c khi ��ng ��i nh�n ra. T�i ��7ng 41, chBng r�i ngay ")o gi�a ��m linh H��

,2a binh �I)n không v�n s6�2 �ang chu(n +#��i 9��n �4ch. !�Bng ,�'���$c &=Bi

")o tay m[i ng�7i m�t kh(u 8Bng, m�t bao ��n ")�m�t �Bi l3u ��n �:�quay 0�i

Bêatotix�.

* 7 gi7�30 %&)y 14 ���ng-3 n�m 1954, l3c l�$ng 9��n �4ch có chi�n xa y:m tr$�

v�a ti�n ��$c m�t �I�n ngân trên ��7ng 41 ��.�+#��(y lui ".��Za l3c d��d�i ,2a

trung liên ")���i liên. Rõ A)ng 9�4a tr��c ,-�,��m�t tr�n �#a �ang ch7. Trong khi

quân N��p t�p h$p 0�i �:�chu(n +#�m�t cu�c ti�n công ��.�m�t 8D�quan lê d��ng

cu6n b�ng ��y ng�7i, t��9�4a �6i ph��ng t�p tKnh �i v�9�4a ,�Bng. �ó 0)�trung By

Tuy�cpanh (Turpin) ,2a ��i ��i 11. Y c�m trong tay 0��th� ,2a b��,�'�huy ��i

�I)n 312 cho 9�Up quân N��p ra thu l�$m L�c ch�t ")�binh 04nh +#�th��ng ��i Him

Lam t��8 gi7���n 12 gi7�tr�a. �7�!�t +�o ,�o v�i �)�N�i. Cônhi �i*n �Zi O�ki�n

,2a t@ng �)nh dinh ; _)i JEn, r�i �A��l7i ch�p thu�n.

* 9 gi7, m�t chi�c xe jeep c m c7�tr ng ,-�d�u ch��th�p �Z�,�ng v�i m�t xe v�n

��i ")�m�t xe c�u th��ng t��M�7ng Thanh ,��y ra Him Lam. Viên ��i By +�c 8D�

L� �amani (Lc Damany) xu6ng xe, xin 9�Up ,�n b��ta thu l�$m th��ng binh.

!�ng �i v�i viên ��i By ,-�hai cha tuyên By, ")�12 04nh lê d��ng, trong �-�,-�viên

���8D�Kubi c. �ôi m t nh�ng ng�7i m�i t�i l��"g�kinh �I)ng. N��o �)i ��Up Him

Lam ,�'�,En 0)�m�t �6ng �@�%�t, lô c6t, G�8Bng, ��7ng �)o �u +#�9���vV, sCc ��i

thu6c 8Bng. 750 ng�7i ,2a ti:u �I)n 3�+�n l���I)n lê d��ng 13�,�'�,En 0)��)ng

Page 163: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tr�m L�c ch�t nYm la. li*t kh�p n�i. H1 thu l�$m ��$c 14 th��ng binh. M�t ng�7i

ch�t ngay trong tay cha tuyên By.

Cu�c ph�n �4ch &=)nh 0�i Him Lam sau �-�không diKn ra ,En ,-�m�t 0O�do ���c.

�7�!�t cho rYng không nên H�ng l3c l�$ng 9��n �4ch 4t Zi �:�&=)nh 0�i m�t "#��A4�

���m�t, �)�9��i H�ng %-��:�+�o v*�nh�ng "#��A4�,En �ang nYm trong tay quân N��p

có th:�m�t ti�p trong �êm nay. �ó ,�4nh 0)�Gab�rien. Cônhi ,5ng ��ng O.

Tr�n ��nh m;��)n �����)nh công %&I)i s3�mong �$i N�u m�t trung tâm �����ng

nh� Him Lam không ��ng v�ng tr��c cu�c ti�n công v�i l3c l�$ng trung �I)n

,2a ta, ��.�t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2�quy�t không 9��i 0)�m�t 9��o �)i

không th:�công 9���!

_MU chi�c ��y bay %Um bom - khu �AGc Bearcat +#��ABng ��n 9��o ,2a ta nYm b�t

��ng trên sân bay t��chiu hôm tr��c. l4 gi7�%&)y 14, b�t th�n ,-�ba chi�c Bearcat

n6i �uôi nhau r7i ��Zi ��7ng b�ng. P�.n 0�i trên sân vXn ,En �2�8�u chi�c. !�Bng

ta không bi�t +1n th$���y ���c6��.m �1i ,�ch 0)m cho nh�ng chi�c �ang nYm sba

ch�a trong x�;ng�,-�th:�c�t ,�nh. �:�x@ng m�t ba chi�c ��y bay, 9��o ta m�t l�n

n�a �ABt ��n ")o nh�ng chi�c ,En nYm trên sân bay b t ,�Bng ; 0�i �ây "Dnh viKn.

Thêm m�t chi�c ��y bay Moranc cu6i ,�ng b6c ,��y. L3c l�$ng không quân ��i

ch[�,2a �i*n Biên N�2�����I)n �I)n +#�tiêu di*t.

* 14 gi7�45, Cônhi ��p �ng yêu c�u ,2a �7�!�t 0)�t�ng c�7ng ngay cho �i*n Biên

N�2�m�t ti:u �I)n H���:�duy �A.�s6�l�$ng ,2a t�p �I)n c���i:m nh� tr��c khi n@�ra

tr�n ��nh: 12 ti:u �I)n b��binh. Nh�ng chi�n �akôta liu 0Dnh v�$t qua -l��i lba

cao L�, bay th�p thu ng n th7i gian ti�p ��t ,2a nh�ng chi�c H�, %Um xu6ng ti:u

�I)n H��%&Gy s6�5 do ��i By Bôtenla (Botella) ,�'�huy.

Ti:u �I)n %)y t�i M�7ng Thanh l�n th��hai. Nh�ng +�i ����H��,5����+#�9��o ")�

Page 164: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

8Bng c6i ,2a ta kh6ng ch�. Nh�ng chi�c H��r�i ��n ��c kh�p n�i. Nhiu 04nh H��

ch�t hoCc +#�th��ng tr��c khi ti�p ��t. 20 gi7, nh�ng ��n "#�,2a ti:u �I)n m�i t�p

h$p ��$c v�i nhau hai bên b7�sông N�m R6m.

Phân khu b c g�m hai trung tâm �����ng Gab�rien ")�Ann� Mari do T�r�ngca,

viên trung ������9�G��A�ch ''"�ng t3��A#�Tây B c" ; Lai Châu, ,�'�huy.

Tr��c %&)y n@�8Bng, �7�!�t m;�cu�c thi xem trung tâm �����ng %)o ,2a t�p

�I)n c���i:m ,-�t@�ch�c tr�n �#a v�ng chân ")��I)n thi*n nh�t v�mCt chi�n thu�t.

Gab�lien, do ti:u �I)n 5 thu�c trung �I)n b��binh Angiêri s6�7 t@�ch�c 9�Eng

ng3, ��$c ban ch�m thi ��nh &=��cao nh�t. �7�!�t trao cho %-�m�t ��I�n tin

th�;ng �2�t@�ch�c m�t bu@i �n m�ng. �ây 0)�trung tâm �����ng duy nh�t có hai

tuy�n 9�Eng ng3��I)n ,�'nh bu�c �6i ph��ng khi ti�n công 9��i ��t 9���hai l�n.

Gab�rien ; ,�ch xa phân khu trung tâm 4 kilô�Ut nên ��$c t�ng c�7ng b6n kh(u

8Bng c6i ��ng nCng 120 ly. Nh�ng ng�7i ,�'�huy ���b6��A4�tr�n �#a 9��o ����c(n

m�t, �4nh �I�n �?�l�Vng nh�ng �Gc tiêu có th:�xu�t hi*n. B6n ��i ��i ��n �AB��u

,-�công s3�v�ng chân. Ti:u �I)n 5 Angiêri 0)�m�t ti:u �I)n ��ng tin c�y trong

chi�n ��u. Tr��c khi ��n �i*n Biên N�2, %-���$c trang +#�0�i nh�ng "5���4�m�i,

k:�,��8Bng ,-��4nh ng m �i*n tb.

Tr��c %&)y n@�8Bng, �7�!�t m;�cu�c thi xem trung tâm �����ng %)o ,2a t�p

�I)n c���i:m ,-�t@�ch�c tr�n �#a v�ng chân ")��I)n thi*n nh�t v�mCt chi�n thu�t.

Gab�lien, do ti:u �I)n 5 thu�c trung �I)n b��binh Angiêri s6�7 t@�ch�c 9�Eng

ng3, ��$c ban ch�m thi ��nh &=��cao nh�t. �7�!�t trao cho %-�m�t ��I�n tin

th�;ng �2�t@�ch�c m�t bu@i �n m�ng. �ây 0)�trung tâm �����ng duy nh�t có hai

Page 165: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tuy�n 9�Eng ng3��I)n ,�'nh bu�c �6i ph��ng khi ti�n công 9��i ��t 9���hai l�n.

Gab�rien ; ,�ch xa phân khu trung tâm 4 kilô�Ut nên ��$c t�ng c�7ng b6n kh(u

8Bng c6i ��ng nCng 120 ly. Nh�ng ng�7i ,�'�huy ���b6��A4�tr�n �#a 9��o ����c(n

m�t, �4nh �I�n �?�l�Vng nh�ng �Gc tiêu có th:�xu�t hi*n. B6n ��i ��i ��n �AB��u

,-�công s3�v�ng chân. Ti:u �I)n 5 Angiêri 0)�m�t ti:u �I)n ��ng tin c�y trong

chi�n ��u. Tr��c khi ��n �i*n Biên N�2, %-���$c trang +#�0�i nh�ng "5���4�m�i,

k:�,��8Bng ,-��4nh ng m �i*n tb.

Gab�lien nYm trên m�t ST����i riêng AW�; ��u b�c ,�nh ��ng, H)i 500 �Ut, r�ng

200 �Ut, không m�t +-ng cây, H)y �Cc nh�ng tr�n �#a, ��7ng �)o, G�8Bng. C�

quan tham m�u chi�n H#ch �Ct tên cho %-�0)���i ��c l�p Ng�7i N��p &1i %-�0)�"�)u

9�-ng ng� lôi".

�Bng %&)y hôm �-, thi�u ���!�c (Kah) t�i Gab�rien thay thi�u ���>Ucc�nem

(Mecquenen) ��n nhi*m. Hai viên ti:u �I)n tr�;ng ,�ng �i ��#�8�t 0�i "#��A4, ")�

th6ng nh�t yêu c�u 9��o binh ; M�7ng Thanh 8W�b n ")o ch[�có ,2a thung 05ng ;

9�4a b c ")�nh�ng ��7ng �)o ti�p c�n ����sâu Vi*t Minh ����)o t�i chân ��i. ��n

d�$c d3�tr����$c b6n %&)y. Không quân h�a 8W�cho m�t ��y bay C 47 �����cn H��

su6t �êm. Pir6t cam k�t H)nh cho Gab�rien s3�y:m h��cao nh�t ,2a 9��o binh. Hai

viên ,�'�huy vui "g�,��m c6c �an 8W�gCp 0�i nhau khi tr�n �i*n Biên N�2�k�t ��Bc.

Nhi*m "G�ti�n công ��i ��c l�p ��$c giao cho trung �I)n tr�;ng 165 Lê <��y

(312) ")�trung �I)n tr�;ng 88 Nam �)�(308) d��i quyn ,�'�huy ,2a ��i �I)n

tr�;ng 308 V��ng Th�a h5. Trung �I)n 165 ��m nhi*m �5i ,�2�y�u ��t 9���tb�

h��ng �ông - nam, ��nh H1c theo chiu H)i ,2a c���i:m. Trung �I)n 88 9�G��A�ch

�5i th��y�u, ��t 9�� t��h��ng �ông - b c, ��ng th7i m;�m lt �5i vu h�i ; h��ng

tây, ")�b6��A4�l3c l�$ng 0)m nhi*m "G�chCn vi*n t��M�7ng Thanh ra. !�ng 0Bc, ta

Page 166: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

sb�HGng m�t phân ��i b��binh ")�m�t ��i ��i tr$�chi�n ,2a ti:u �I)n 255 trung

�I)n 174, ti�n �)nh �4ch c3c nghi binh ��i A1. Theo k���I�ch, tr�n ��nh ��i ��c

l�p 8W�b t ��u ")o 16 gi7�45 %&)y 14 ���ng 3 n�m 1954. �Bng gi7�G, b��ph�n nghi

binh n@�8Bng b n ,��y ba lu "�i trên ��i Ai, ")�xung �4ch ti�n lên m;��)ng A)o.

N��o 105 ,2a �#nh t��H�ng !Bm ")�c6i 120 ; M�7ng Thanh %����n d�n d�p ")o

tr�n �#a ,2a 255. Nh�ng ; ��i ��c l�p, do tr7i m�a, s�n 9��o 75 ")�c6i 120 �iu

t��Him Lam sang, không t�i �#p tr��c gi7�n@�8Bng nên cu�c ti�n công ch�a b t

��u. B� ph�n nghi binh ��$c l*nh ABt ra. .

* 18 gi7. !�'�huy tr�;ng tr�n ��nh V��ng Th�a h5�trao �@i v�i t� l*nh 9�-�312

�)m Quang Trung, quy�t �#nh cho 9��o binh b t ��u b n ")o ,�t c���i:m �#ch,

9����I�i công s3�")�uy hi�p tinh th�n binh 04nh. Trong khi �-�b��binh ti�p �Gc

chu(n +#�th�t chu ��o, ch7�s�n 9��o ")�c6i 120 t�i m�i n@�8Bng. Nh�ng 0I�t l3u

9��o bân �����ABng �4ch, 0)m s�p nhiu h�m ; khu v3c ch�a "5���4�nCng, viên

trung By Mô rô (Moreau) ,�'�huy ��i ��i 4 ch�t trong h�m. Sau m[i �$t oanh �4ch

,2a 9��o ta, >Uec�nem 0�i yêu c�u 9��o binh t��M�7ng Thanh b n chCn ,�c

��7ng �)o xu�t �4ch, ")���ng viên binh 04nh trong ��n sRn 8)ng �6i 9�-�v�i nh�ng

�$t xung phong. Nh�ng t�i 2 gi7�8�ng %&)y 15, vXn ch�a ,-��$t xung phong %)o.

>�y bay ����H��9��o 8�ng su6t �êm trên "#��A4. Quân '' N��p cho rYng nh�ng �$t

ti�n công ,2a Vi*t Minh ���+#���n, bom nghin %�t.

!�c chi�n 8D�s�n 9��o ")�c6i 120 �E�mXm, khiêng 9��o %�4ch t�ng b��c trong

r�ng, gi�a �êm �en, d��i tr7i m�a t�m ��. Nba �êm, �1�,�'�,En ,�ch tr�n �#a 700

�Ut. B�t th�n, m�t 0I�t bom n@�trên không ,�Gp xu6ng ��i h.nh. M�t s6�chi�n 8D�

hy sinh ")�+#�th��ng. H�u h�t ,�c �En khiêng 9��o �u &�y. Nh�ng ng�7i ,En 0�i

bi�t b��binh �ang ch7, vXn quy�t tâm ��a 9��o t�i �4ch. 2 gi7�8�ng, ,�c kh(u ��i

Page 167: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

s�n 9��o m�i ��n n�i.

* 3 gi7�30 9�Bt n&)y 15, ,�'�huy tr�;ng tr�n ��nh ���l*nh ti�n công. Sau m�t th7i

gian im lCng, ,��l3u 9��o ")�s�n 9��o 0Bc %)y 0�i lên ti�ng. Quân �#ch không hi:u

�ây 0)�m�t �$t ti�n công hay vXn 0)�s3�"khiêu ��4ch" ,2a Vi*t Minh nhYn tiêu hao

��n ��i +�c ,2a ,�Bng !

Trên h��ng ,�2�y�u, trung �I)n 165 ��t 9���thu�n l$i !�c chi�n 8D�ti:u �I)n 115

ti�n lên m;�cba gi�a 0Bc 9��o ,2a ta b n �ABng +�i �.n. Nh�ng �A�i ''�.n 8�ng ,2a

�#ch 0)m cho cba m;�8�ng r3c nh� ban %&)y. !�'�sau 40�9�Bt, ,�c chi�n 8D�b�c 9���

����I)n ��)nh nhi*m "G.

* 3 gi7�55 9�Bt, 9��o binh ��$c l*nh ng�ng b n, ".�cu�c chi�n ��u ���diKn ra bên

trong c���i:m. Xung �4ch )o �t ti�n ")o tung thâm. Ti:u ��i �5i %�1n do ,�c ��ng

,�4�Tr�n P&1c nI�n ")�Mai V�n !�c ,�'�huy, dXn ��u ��i ��i 501 lao ")o ��n

giCc. Ng�7i tr��c %&�, ng�7i sau ti�n lên. Tr�n Ng1c nI�n ��$c hai ���binh dXn

��7ng t�i tr�n �#a 8Bng c6i, n@�8Bng di*t to)n b��quân �#ch, 9����2y b6n kh(u c6i

120 ly. Xung �4ch ti�n sâu ")o ��n, ��nh chi�m khu thông tin, ti�n th/ng t�i s;�,�'�

huy.

Trên h��ng th��y�u, ��i ��i TÔ V�n ,2a trung �I)n 88 m;�cba sai h��ng, tuy ���

H1n trên m�t tr�m �Ut A�o dây ��Up gai, vXn ch�a 01t ")o bên trong c���i:m. Ti:u

��i tr�;ng NguyKn V�n Ty 9��t hi*n ra sai 8-t, l�y lô c6t �#ch 0)m �i:m khu(n,

,�'�huy ,�c chi�n 8D�b�c 9���m;�n6t nh�ng �)ng A)o cu6i ,�ng, ti�n ")o trong c��

�i:m.

4 gi7�8�ng, >Ucc�nem +�o ,�o �.nh �.nh v�i M�7ng Thanh qua �i*n �)i. �7�!�t

h�a 8W�y:m tr$�9��o t6i �a, k:�,��9��o 155, ")�8W�,-�9��n �4ch nhanh ,�-ng bYng

b��binh ")�chi�n xa. >Ucc�nem quay v�s;�,�'�huy n�i C�c ")�c� quan tham m�u

Page 168: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�ang �iu khi:n cu�c ch6ng c3�Gi�a 0Bc �-, m�t �A�i ��i +�c ,2a ta r�i trung h�m.

Hai viên ti:u �I)n tr�;ng !�c ")�>Uec�nem �u +#�th��ng r�t nCng, r�i ")o tay

,�c chi�n 8D�165.

Hai �5i xung �4ch ,2a 165 ")�88 ,�ng ph6i h$p tiêu di*t quân �#ch. Binh 04nh ti:u

�I)n Angiêri s6�5 ngoan c6�ch6ng c3. N��o �#ch ; M�7ng Thanh b n d��d�i ")o

ngay trong ��n �Eng 8�t th��ng b����i ta, c�u "�n �.nh �.nh. B� ��i ta &=)nh gi�t

v�i �#ch t�ng G�8Bng, t�ng c�n h�m, t�ng �I�n chi�n �)o.

* 6 gi7�30 9�Bt 8�ng %&)y 15, ti:u ��i c m c7�,2a 165 h�u h�t +#�th��ng. Chi�n 8D�

T�, ng�7i ,En 0�i cba ti:u ��i, c m 0��c7�Quy*t chiên Quy*t ���ng l[�ch[�v�t ��n

trên �'nh ��i ��c l�p. Trung �I)n 165�")�trung �I)n 88�L-a s@�ti:u �I)n B c Phi,

di*t 483 tên, b t 200����binh.

* 4 GIs 8�ng %&)y 15 ���ng 3, �7�!�t tri*u t�p cu�c h�i O�c�p t6c ; s;�,�'�huy

+)n ,�ch c�u "�n �.nh �.nh ; Gab�rien. L�ngg�le ��%&�#�H�ng ti:u �I)n H��Vi*t

Nam s6�5 9��n �4ch. Ng�7i ta cho rYng L�ngg�le không H�ng nh�ng ti:u �I)n H��

1, H��8 thi*n chi�n ".�không mu6n hy sinh nh�ng l3c l�$ng %)y ")o cu�c 9��n

�4ch vô "1ng. Có O�ki�n: ti:u �I)n H��5 m�i t�i chân ��t chân A�o, ,En ST��m*t

�Zi. L�ngg�le ��ng O�b@�sung ")o ��i �.nh 9��n �4ch m�t ��i ��i ,2a ti:u �I)n

dù 1 do Xêganh Nd&4t ,�'�huy ")�m�t ��i ��i xe t�ng.

* 5 gi7�30, xe t�ng dXn ��u cu�c�9��n �4ch v�i nh�ng ��n "#�H��+�m theo sau. Khi

quân �#ch t�i s�7n 9�4a nam ��i ��c l�p, ��.�tr7i 8�ng AQ, cu�c chi�n ��u trong

��n ���k�t ��Bc. M�t s6�binh 04nh B c Phi s6ng 8-t ,��y ra, %��y lên +�m l�y ���p

9��o xe t�ng mong ��$c c�u s6ng. ��i ��i 213 ,2a 88 0)m nhi*m "G�chCn vi*n l�p

t�c STUt ��i liên ")o quân �#ch. S�n 9��o ,2a ta b6��A4�+4�m�t trên ,�nh ��ng, n@�

8Bng ")o xe t�ng. Ti�c 0)����h�t ��n khoan nên chi�c xe t�ng ,�'�+#�th��ng. M�t

Page 169: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

viên trung By ,2a ti:u �I)n H��5 dXn ��u ��i �.nh không ,�#u �i ti�p. h)�t�t ,��

nh�ng ��i ��i ,2a ti:u �I)n H��5��u d�ng 0�i.

* 7 gi7�30, �I)n b��xe t�ng ")�quân H��9��n �4ch quay ��u ���o ,��y v�M�7ng

Thanh. _Bng ��y, s�n 9��o, 8Bng c6i ,2a ta �Ct trên ��i ��c l�p, ")�tr�n �#a l3u

9��o ; H�y %Bi 9�4a �ông, b n �u@i theo tiêu di*t thêm m�t s6�quân �#ch. !5ng

8�ng hôm �-, Pir6t, ,�'�huy 9��o binh, sau hai �êm không th3c hi*n ��$c l7i h�a

+#t mi*ng ,�c �1ng 9��o ,2a ta, ���t3�8�t trong h�m ,2a �.nh bYng m�t �A�i l3u

��n. Gi�ng Pu giê (Jean Ponget) vi�t trong h�i �O: ".��i ���Pir6t ���H)nh �A1n m�t

�êm (13 ���ng 3) quan 8�t �Za l3c d�n d�n +#��6i ph��ng 9��n 9��o ,�4nh L�c m�t

,�ch kinh ��2ng ")o tr�n �#a 9��o ,2a ông, hai kh(u 9��o 105 ly +#�STUt 8�ch

,�ng 9��o ��2, m�t kh(u 155 ly +#�0I�i ��Zi "Eng chi�n ��u..." ��i ���T�r�ngca,

,�'�huy phân khu b c, +�n thân ,2a Pir6t k:�0�i sau tr�n Gab� rien, Pir6t ��-c ")�

%-i: ">.nh ���m�t h�t danh d3. >.nh ���+�o ��m v�i !�txt�ri ")�t@ng ,�'�huy 8W�

không �:�9��o binh �#ch &=)nh vai �AE�quy�t �#nh, ")�bây gi7, ta 8W�thua tr�n. >.nh

�i thôi".

N�4a b c t�p �I)n c���i:m 0Bc %)y ,�'�,En 0�i trung tâm �����ng An n� Mari.

Trung tâm %)y g�m b6n c���i:m. An n� Mari 1 ")�An n� Mari 2 nYm ; "Eng

%&I)i, trên hai �Zm ,2a ��i �n \Uo. An n� Mari 3 ")�4 nYm ; ��u b c sân bay

ngay trên mCt ru�ng, lin k�v�i 9�4a khu trung tâm. M�y %&)y sau �-, An n� Mari

3 ")�4 ��$c 8�p nh�p ")o phân khu trung tâm, tr;���)nh Huy &�Ut 6 ")�Huy &�Ut 7.

Ti:u �I)n %&Gy <��i s6�3 �-ng ��i �ây v6n t��Lai Châu ABt v, do thi�u ���Timoniê

(Thimonnier) ,�'�huy, ��$c ��nh &=��t6t qua nh�ng tr�n ��nh ; P)�_�n n�m tr��c.

Trong �$t %)y ta ,�2�tr��ng tiêu di*t An n� Mari 1 ")�2. Nh�ng "#��A4�%)y ; g�n

phân khu trung tâm nên ��$c �Za l3c y:m tr$�t��nhiu 9�4a, xe t�ng ")���n "#�

Page 170: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

9��n �4ch ,-�th:�t�ng vi*n dK�H)ng.

Hai %&)y qua, nh�ng ng�7i linh <��i ���ch�ng ki�n s3�8Gp �@�nhanh ,�-ng ,2a

hai trung tâm �����ng ��nh nh�t do nh�ng ��n "#�âu Phi s�ng 8Z�+�o v*. H1 ���

%�.n t�n m t binh 04nh H���i c�u vi*n +#���nh t�i ���")�nh�ng chi�c xe t�ng dinh

��y ��u t����i ��c l�p ,��y v�M�7ng Thanh d��i nh�ng 0)n ��n ��i +�c b n

�u@i. Trung �I)n 36 ��$c phân công tiêu di*t �n \Uo, nh�n th�y ,-�����n�ng

&=�i quy�t không c�n t�i m�t tr�n ��nh.

Tr�a %&)y 15, viên ��i By !0�cs�m (Clarchambre), chl huy nh�ng c���i:m nYm

trên ��i �n \Uo, nh�n ��$c m�t 0��th� ,2a ��n "#�chi�n th ng ��i Gab�rten, do

m�t 04nh Angiêri +#�th��ng ��a t�i. Trong th� �an 7 gi7�8�ng hôm sau (%&)y 16

���ng 3 n�m 1954), cb�ng�7i t�i +�i ru�ng bên b7�su6i 9�4a �ông - b c, nh�n

nh�ng th��ng binh ,2a ti:u �I)n 5 Angiêri 8W���$c trao �A�, �cm theo l7i kêu &1i.

"<I)n b��binh 8D�; �n \Uo ��y ra �)ng �: �A�ch +#�tiêu di*t trong m�t %&)y s p

t�i". !0�cs�m 9��i +�o ,�o �iu %)y v�i M�7ng Thanh. M�7ng Thanh th�y không

th:�kh��c t��m�t ��%&�#�nh� v�y.

P&)y 16 ���ng 3, m�t viên trung By ")�m�t s6�binh 04nh <��i có mCt �Bng gi7�;

�#a �i:m v�i nh�ng chi�c ,�ng th��ng. Binh 8D�ti:u �I)n 5 +#�th��ng �����$c

b�ng +-�c(n th�n, �ang nYm ch7. Khi chia tay v�i ng�7i chi�n th ng, m�t s6�ng�7i

04nh Angiêri b[ng hô to: "H��!�4�Minh muôn n�m! !�m �n ,�c +�n!".

Ti�ng loa vang vang kêu &1i nh�ng ng�7i con l�m ��7ng ��y tr;�v�m�7ng +�n,

không theo �#ch, không H�ng 8Bng b n gi�t b6��a, anh em. Nhiu truyn ��n ��$c

��n 9��t ,��bên trong c���i:m. D��i chân ��n �n \Uo, b[ng xu�t hi*n m�t b�c

tranh l�n. ��p ")o m t �1i ng�7i 0)��.nh �nh m�t �I)n 04nh <��i r7i +Z�"#��A4��cm

theo HEng ch�: "Quay tr;�v�v�i T~�qu6c, v�i ��ng +)o, ,�c anh 8W���$c �-n ti�p

Page 171: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tb�t�".

_�ng %&)y 17, ��n �n \Uo xôn xao ".�có tin b����i s p ti�n công. Bu@i tr�a, t�ng

��m binh 04nh <��i �Uo t�i gCp viên ��i By ��n tr�;ng, nêu hai yêu 8�ch: "M�t,

9��i 9��t h�t kh(u ph�n l��ng th3c. Hai, &=�i ��n ��n cho binh 04nh v�quê h��ng

0)m �n.” !0�cs�m kinh �I)ng �i*n cho M�7ng Thanh: ",�Bng tôi bu�c 9��i +Z�"#�

�A4�ABt v�khu trung tâm �ây!" h)�!0�cs�m m;�c@ng ��n, ra l*nh cho binh 04nh theo

�.nh v�sân bay. Nh�ng binh 04nh không ,En nghe theo l7i c�'�huy, )o )o ,��y v�

9�4a khu r�ng �ang vang lên nh�ng ti�ng loa: "HVi ,�c +�n binh 8D�<��i, ��y +Z�

�)ng %&5��#ch, quay v�v�i ���ng chi�n, quay v�v�i gia �.nh!...". Viên ��i By v�i

&1i �i*n v�M�7ng Thanh, yêu c�u cho p��o b n chCn ��7ng ABt ,��y c2a binh 8D�

<��i. Ngay ,����n ��i +�c 0Bc %)y ,5ng không ng�n ,�n ��$c �1�! Và l3u 9��o

,2a ta ,5ng l�p t�c b n d�n d�p ")o tr�n �#a 9��o �#ch ; M�7ng Thanh, y:m h��

cho binh 8D�<��i ,��y t�i nh�ng "#��A4��AB�(n an �I)n trong r�ng. Trung �I)n 36

không c�n n@�8Bng ���chi�m ��$c �n \Uo, ")�th�a th ng ti�n ")o chi�m ,�c

%&1n ��i ; 9�4a b c sân bay.

Ch� ng 9

TRuN �{A CHIzN ��O

!���sau n�m %&)y chi�n ��u, ,�nh cba 9�4a b c ,2a t�p �I)n c���i:m �i*n Biên

N�2����m;�toang.

Qua nh�ng t�p h�i �O�,2a m�t s6�t��ng ���N��p ,�c ��c &=���Z�ra ngV�%&)ng tr��c

s3�8Gp �@�nhanh ,�-ng ,2a hai trung tâm ��nh nh�t t�p �I)n c���i:m. L�ngg�le

Page 172: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

vi�t: "Không hi:u ".�0O�do &.��)�,�c c���i:m %&I�i vi Bêat�rix� ")�Gab�rien +#�

tiêu di*t trong "Eng 6 -12 gi7. !�c c���i:m %)y ��$c +�o v*�bYng m�t H�i 9�Eng

ng3�9�G�r�ng, t@�ch�c �Za l3c b n chCn t6t, do ,�c ��n "# thi*n chi�n gi��")���$c

,�'�huy �I)n ��o". T��<�2�t��ng N��p Lanien ��n Nava, Cônhi �u khuy:n sang

"���i ���bi quan sâu s c". Nava than phin: "T@n th�t ,2a ,�Bng ta 0)�nCng n�")�

,�Bng ta ���tiêu 9�4�m�t s6�r�t l�n "5���4, d3�tr��,2a ,�Bng ta ���+#�xu6ng r�t th�p,

c�n 9��i nhiu th7i gian m�i b@�sung ��$c". Cônhi ��B�nh�n v�i m�t s6�%�)�+�o:

"�i*n Biên N�2�ST��0)�m�t ,�i bXy, nh�ng không 9��i 0)�,�i bXy v�i Vi*t Minh

n�a, �)����th)nh m�t ,�i bXy �6i v�i ,�Bng ta".h.�sao �g�����nhanh ,�-ng thay

�@i ���i ���nh� v�y!

Tr�n ��nh m�i b�t ��u. Ta ,�'�m�i tiêu di*t ��$c 6 trong s6�49 c���i:m ��i M�7ng

Thanh. Nh�ng t@n th�t v�ng�7i ,5ng nh� v�"5���4�c2a t�p �I)n c���i:m �����$c

+��� p ngay sau �-. Nguyên nhân ,�4nh 0)�do �$t chi�n ��u ��u tiên ,2a ta ���0)m

b�c l��nh�ng nh�$c �i:m ��-�kh c 9�Gc ,2a con nh�n �i*n Biên N�2. Nh�ng

trung tâm �����ng ��nh nh�t không ��ng v�ng trong ,�c cu�c ti�n công. L3c

l�$ng 9��n �4ch không th:�&=)nh 0�i nh�ng "#��A4����m�t. 9��o binh �#ch �Z�ra b�t

l3c tr��c 9��o binh ta. �Cc bi*t, ch[�d3a ,2a t�p �I)n c���i:m 0)�sân bay ���+#�uy

hi�p nghiêm �A1ng.

Sân bay +#�uy hi�p �Ct ra cho b��,�'�huy N��p �)ng 0I�t v�n ��nan &=�i mang tinh

lâu H)i. Con %�4m �i*n Biên N�2����m�t �i m�t s�c ��nh quan �A1ng 0)�l3c l�$ng

không quân ��i ch[. Nh�ng �iu ,En nguy hi:m h�n nhiu 0)�t��nay 8W�không ,En

����n�ng ��a b��binh lên �ây. !�ch duy nh�t �:�t�ng c�7ng cho �i*n Biên N�2�0)�

H�ng nh�ng ��n "#�H�. Binh ,�2ng %)y r�t hi�m hoi trong ��i quân viKn chinh.

!5ng không ,En ����n�ng di chuy:n th��ng binh. !��t�p �o)n c���i:m ,�'�,-�m�t

Page 173: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�A�m phXu thu�t v�i 40 gi�7ng! S6 th��ng binh ���lên t�i �)ng tr�m, nay mai 8W�

nhanh ,�-ng t�ng lên �)ng %&)n! Không th:�+�o ��m vi*t ti�p t��lâu H)i cho m�t

��i quân 12.000 ng�7i ,�'�bYng ����H��; m�t khu v3c "�ng tr7i ,5ng nh� ,�c +�i

����H�����+#�cao L��")�9��o mCt ��t ,2a �6i ph��ng kh6ng ch�... �ây ,�4nh 0)�c�n

�c m�ng �6i v�i b��,�'�huy N��p.

M�i ch�a h�t ba %&)y chi�n ��u, con nh�n �i*n Biên N�2����tiêu ��G�m�t s6�l�$ng

��n d�$c kh@ng l�: 12.600 viên ��i +�c 105, 10.000 viên ��n c6i 120, 3.000 viên

��n �A1ng 9��o 155, chi�m g�n nba s6�l�$ng d3�tr�. M�t nba s6�8Bng c6i 120 ly +#�

9����2y �I)n �I)n, ")�4 kh(u ��i +�c 105, 155 ly��Zng c�n ��$c thay th�. Nh�ng

con %�4m �i*n Biên N�2�0Bc %)y không ,�'�c�n ,-���n d�$c ")�l��ng th3c.

Ngay sau %&)y n@�8Bng ��u tiên, b��,�'�huy N��p ���9��i t�ng c�7ng cho Idaben

(H�ng !Bm) m�t �A�m phXu thu�t, ")�m�7i l4t ��u t��i �)�viên +�c 8D�tr�;ng

kh(n thi�t yêu c�u. h)�ba %&)y sau, 0�i 9��i b@�sung thêm m�t �A�m phXu thu�t

th�'' ba; �A�m %)y ��$c b6��A4�bên ���%&�n sông N�m R�m, ".�nh�ng binh 04nh +#�

th��ng ��i 9�4a �ông không th: v�$t qua c�u v�khu trung tâm d��i �Za l3c ��i

+�c. B� ,�'�huy N��p th�a khôn ngoan �:�hi:u: nh�ng ng�7i 04nh 8W�không th:�ti�p

�Gc chi�n ��u n�u th�y nh�ng ��ng ��i +#�th��ng không ��$c c�u ch�a.

P&)y 16, Cônhi %Um ti�p xu6ng M��ng Thanh ti:u �I)n H��t�ng vi*n th��hai. �ây

0)�ti:u �I)n H��thu�c �#a s6�6 (6c�BPC) do Bi gia ,�'�huy. Nó ,5ng t�i �ây l�n th��

hai. Sau khi tham gia cu�c �)nh binh Castor, %-���$c %Um ")o nh�ng tr�n ��nh ;

���F)o r�i 0�i chuy:n v�!�t Bi 0)m l3c l�$ng H��d3�+#. <�i �ây %-����th�t +�i

trong tr�n ��nh �êm v�i l3c l�$ng ��t nh�p sân bay, �:�m�7i ��y bay B.26 ")�

��y bay trinh 8�t +#�9����2y. S3�,-�mCt ,2a ti:u �I)n H��6 ���mang 0�i m�t ,�Bt

ph�n ch�n cho quân ��n �AB.

Page 174: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�7�!�t �i*n cho Cônhi s6�ph�n �i*n Biên N�2�,-�th:���$c �#nh �I�t trong nh�ng

%&)y s p t�i, c�n th�7ng xuyên H)nh cho �.nh m�t ti:u �I)n H��d3�+#. Cônhi

nhanh ,�-ng �A��l7i không gi�u gi�m: ; B c B� ,�'�,En m�t ti:u �I)n H�, ")�trên

�I)n �ông D��ng ,5ng ,�'�,En hai ti:u �I)n H��!

Tinh th�n binh 04nh ,2a t�p �I)n c���i:m sa 8Bt ��ng k:. Kenlê (Keller), viên

trung ���tham m�u tr�;ng ,2a �7�!�t, m�t tinh th�n, t��ch6i 0)m vi*c, ,�1n m�t

c�n h�m v�ng ,��i, Bp chi�n �5�s t lên mCt, ng�i su6t %&)y không %-i n�ng gì.

�7�!�t 9��i +�o ,�o Cônhi ")�yêu c�u tri*u h�i y v�i 0O�do �)�N�i "&1i v��1p".

Nhiu 04nh lê d��ng ��I�t ch�t ; Him Lam b@�sung v�,�c ��n "#�t��ch6i ti�p �Gc

chi�n ��u, th�m ,�4�m�t s6�b[ng d�ng bi�n m�t ! Có th:��1����,��y sang �)ng %&5�

�6i ph��ng, ,5ng ,-�th:��1����tr;���)nh nh�ng "con chu�t N�m R6m”.

Nhi*m "G�chi�n ��u �$t 1 �����$c ,�n b��")�chi�n 8D�ta �I)n ��)nh v�i tinh th�n

quy�t chi�n quy�t th ng H)nh cho m�t tr�n ��nh 0#ch sb. Quy�t tâm &=)nh th ng l$i

���th�m t�i t�ng ng�7i. Tr�n ��nh 0)�s3�&=�i �Za tinh th�n chi�n ��u sau th7i gian

H)i +#�d�n %Un ".�ch7��$i Không th:�k:�h�t s3�H5ng ,�m, ,�2���ng, 8�ng ��o ,2a

t�ng ng�7i. <�)nh công ,2a �$t 1 ,5ng ch�ng �Z�.ta ����.m ra ,�ch ��nh �Bng, nên

mCc H���g�����h�t s�c ��9�Eng, vXn không tA�nh ��Zi +#�tiêu di*t. !�4nh �g��#ch

���9��i công nh�n nh�ng chi�n th ng %)y 0)�"do �6i ph��ng H5ng ,�m, ,-�O�,�4�")�

quy�t tâm cao... �p HGng m�t chi�n thu�t �I)n ��o, ,�4nh L�c". �$t ti�n công m;�

�)n ���&=�ng m�t �En ,�4�tb�")o hy "1ng &=)nh chi�n th ng ; �i*n Biên N�2�,2a

%�)�c�m quyn ")�gi�i quân s3�N��p.

P&)y 17����ng 3 n�m 1954, B� ,�'�huy chi�n H#ch t@�ch�c h�i %&�#�s� k�t �$t 1���i

s;�,�'�huy M�7ng Ph�ng.

Tôi ����A.nh +)y m�t +�n s� k�t, ")�nh�n ��nh: "hai tr�n chi�n ��u v�a qua 0)�hai

Page 175: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tr�n ��u ,2a m�t chi�n H#ch 0#ch sb, 0)�hai tr�n ��u ��nh ")o m�t t�p �I)n c���i:m

,2a �#ch, 0)�hai tr�n công kiên l�n nh�t t��tr��c ��n nay, 0)�hai tr�n ��nh theo l6i

,�4nh quy. ��nh th ng hai tr�n �-, ,�Bng ta H��thu ��$c th ng l$i l�n, quân �#ch

���+#�th�t +�i nCng, nh�ng l3c l�$ng ,2a ,�Bng ,En ��nh ")�,�Bng ,En ra s�c �6i

9�-. !�Bng ta c�n 9��i có m�t nh�n th�c �Bng �6i v�i t��ng quan l3c l�$ng gi�a

�#ch ")�ta, gi��v�ng quy�t tâm trong nh�ng cu�c chi�n ��u gay go s p t�i".

�#ch ���nhanh ,�-ng +����p nh�ng thi*t ��i v�ng�7i ")�"5���4�trong m�y %&)y

qua.

N�4a tr��c ,�Bng ta 0Bc %)y 0)�khu trung tâm ,2a �#ch v�i h�n m�t "�n quân, nYm

trên H�y ��i 9�4a �ông ")�ken nhCt v�i nhau trên ,�nh ��ng hai bên b7�sông N�m

R�m. H�n ba m��i c���i:m ; �ây ��$c chia ��)nh 4 trung tâm �����ng mang tên

nh�ng cô &�i: Huy ghUt, Clô�in, Êlian, �ô�=%4ch. M[i trung tâm �����ng g�m

nhiu c���i:m. Huy &�Ut ")�Clô�in g�m khoang hai ,�Gt c���i:m ; 9�4a tây, nYm

trên ,�nh ��ng bYng ph/ng bên h�u %&�n sông N�m R�m. Êlian ")��ô�=%4ch ;

9�4a �ông, g�m h�n m�t ,�Gc c���i:m ti�p &=�p nhau bên ���%&�n sông N�m R�m,

có nh�ng cao �i:m l$i ��i ki:m 8I�t �I)n b��tr�n �#a khu trung tâm. Trong s6�,�c

cao �i:m %)y, Êlian 2 (ta &1i 0)���i A1) gi��vai �AE��Cc bi*t quan �A1ng, ".�%-�

kh6ng ch��m�t 9��m vi ����r�ng g�m ,��khu v3c s;�,�'�huy ,2a �7�!�t ")�hai

thi�c c�u trên sông N�m R�m.

<�i M�7ng Thanh, �#ch chi�m t�t ,��nh�ng �i:m cao quan �A1ng. Chung ���xây

d3ng tr�n �#a h�m �)o v�ng ch c. �ây 0�i 0) �#a �.nh quân �#ch có th:�9��t huy t6i

�a �u th��v�không quân, chi�n ''xa ")�9��o binh k�t h$p v�i nh�ng �$t 9��n �4ch

,2a l3c l�$ng c� ��ng thi*n chi�n. �#ch 8W�khai ���c nh�ng nh�$c �i:m ,2a b��

��i ta khi chi�n ��u trên �#a �.nh thi�u ch[�(n %�u, khi chi�n ��u ban %&)y... �ây

Page 176: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�4nh 0)�th��tr�n quân �#ch ���+)y s n �:�ch7�ta trên chi�n tr�7ng do ,�Bng l3a

,�1n.

M;���u tr�n ��nh, ta ���t�p trung �u th��binh l3c tiêu di*t m�t s6�trung tâm ��

���ng ��t xu�t �:�9���vV�m�t ,�nh cba ,2a t�p �I)n c���i:m, 0Bc %)y ��ng tr��c

khu v3c t�p trung s�c ��nh ,�2�y�u ,2a �#ch, ta 9��i v�n HGng m�t ,�ch ��nh

���c ��4ch h$p, nYm trong yêu c�u t@ng th:: tiêu di*t tI)n b��quân �#ch.

S3�tiêu hao binh l3c ,2a ta trong �$t ��u không l�n, có th:���$c +��� p nhanh

,�-ng; %�.n chung ,�c ��n "#�vXn sung s�c, ch�a k:�0)�tinh th�n ,En ��$c nâng

lên sau nh�ng chi�n th ng v�a qua. Nh�ng v�i t��ng quan l3c l�$ng hi*n nay,

con nhím �i*n Biên N�2�,En ST����nh. C�n 9��i 0)m cho %-�suy y�u tr��c khi

b t ��u tr�n quy�t �#nh.

��ng 2y MCt tr�n ��ra ba nhi*m "G�,G�th:�nhYm chu(n +#�cho �$t ti�n công th��

hai:

1. N��i nhanh ch-ng ti�p c�n, bao vây �#ch bYng ,�ch xây d3ng tr�n �#a ti�n công

")�bao vây quân �#ch kh p ,�c mCt �ông, tây, nam, b e, trong c3�ly ,-�hi*u ST��

,2a t�t ,��,�c 0I�i 8Bng l�n, %�Z�,2a ta, ��ng th7i chia cât phân khu H�ng !Bm

v�i khu trung tâm.

2. Ti�p tGc ��nh "+-c" thêm m�t s6�c���i:m ; %&I)i ""Z" t�p �I)n c� �i:m, theo

nguyên t c 9��i +�o ��m ch c th ng.

3. N��i kh6ng ch��sân bay ,2a �#ch cho hi*u ST�; chu(n +#���nh �#ch 9��n �4ch;

t�ng c�7ng nh�ng �I�t ��ng %�Z, tiêu hao, qu�y r6i quân �#eh.

Trong nh�ng nhi*m "G�trên, vi*c xây d3ng tr�n �#a ti�n công ")�bao vây 0)�quan

�A1ng b�c nh�t.

<�i cu�c �1p l�n %)y, B� ,�'�huy MCt tr�n quy�t �#nh trao c7�"Quy�t chi�n Quy�t

Page 177: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

th ng", ph�n th�;ng luân l�u ,2a �c H� trong chi�n .H#ch, cho ��i �I)n 351.

��i �I)n trao 0�i 0��c7�cho ��i ��i l3u 9��o 806, ��n "#����b n nh�ng 9��t 9��o

��u tiên ")o Him Lam m;��)n chi�n H#ch 0#ch sb.

!�Bng ta d3�ki�n chi�n H#ch 8W�g�m ba �$t. �$t th��nh�t ����I)n ��)nh. Ta �ang

b��c ")o �$t th��hai, si�t "Eng vây tr�n �#a chi�n �)o, tiêu di*t ")�tiêu hao quân

�#ch, thu �ap 9��m vi chi�m �-ng, 0)m cho �g��#ch suy y�u d�n. �$t %)y�8W�H)i

nh�t, mang �4nh quy�t �#nh. h)��$t cu6i ,�ng 0)�t@ng công �4ch �:�&=)nh �I)n

th ng.

Th7i gian H)nh cho vi*c xây d3ng tr�n �#a bao vây 1 ")�ti�n công trong �$t 2 0)�10

%&)y. Nh�ng tuy�n chi�n �)o "�ch ra trên +�n �����c �4nh H)i ��I�ng 100

kilô�Ut. h)�ch c 8W�không d�ng 0�i ; con s6�%)y. Vi*c xây d3ng tr�n �#a 8W�,En

9��i ti�p �Gc trong su6t ST���A.nh chi�n ��u.

D3a trên nh�ng yêu c�u v�chi�n thu�t, ,�Bng ta th�y c�n ,-�hai 0I�i ��7ng �)o:

��7ng �)o �AGc H�ng cho vi*c c� ��ng 9��o, v�n chuy:n th��ng binh, �iu ��ng

b����i l�n; ��7ng �)o ti�p c�n �#ch ,2a b��binh. ��7ng �)o �AGc 8W�,��y m�t

��7ng "Eng r�ng bao quanh �I)n b��tr�n �#a �#ch ; phân khu trung tâm. ��7ng

�)o b��binh 8W�,��y t��nh�ng "#��A4��AB�quân ,2a ,�c ��n "#�trong r�ng �@�ra ,�nh

��ng, c t ngang ��7ng �)o �AGc, ti�n ")o nh�ng "#��A4��#ch �)�ta �#nh tiêu di*t.

!�c 0I�i ��7ng �)o �u ,-�chiu sâu 1,7 �Ut, không ST��r�ng �:�+�o ��m an �I)n

tr��c bom ��n �#ch, v��gi��+4�m�t cho b����i khi di chuy:n. ��y �)o b��binh

r�ng 0,5 �Ut, ��y �)o �AGc r�ng 1,2 �Ut. n1n ��7ng �)o b��binh ,-�h6�9�Eng

9��o, h�m �AB�(n, chi�n �)o ")�G�8Bng �:��6i 9�-�v�i nh�ng cu�c ti�n công. Vi*c

xây d3ng tr�n �#a 9��i ti�n �)nh ban �êm, 0)m t�i �âu %&Gy trang t�i �-, ")�tri:n

khai ,�ng m�t 0Bc trên �I)n th:�mCt tr�n �:�phân ��n s3�ch6ng 9���,2a �#ch.

Page 178: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��i �I)n 308 9�G��A�ch 9�4a tây, ,�c ��i �I)n 312 ")�316 9�G��A�ch 9�4a �ông.

Tr�n �#a 9�4a tây ")�phl a �ông gCp nhau m�t ��u ; ��i ��c l�p, m�t ��u ; +�n Cò

>#, k�t h$p ��)nh m�t ��7ng "Eng r�ng ôm l�y ,�nh ��ng M�7ng Thanh. Trung

�I)n 57�,2a 304, ��;c t�ng c�7ng m�t ti:u �I)n ,2a 316, ,-�nhi*m "G�xây d3ng

m�t tr�n �#a �.nh �nh cung, ,��y t���ông sang tây, c�t r7�phân khu H�ng !Bm

��Zi khu trung tâm M�7ng Thanh.

Theo m*nh l*nh ,2a B� T@ng t� l*nh, nhi*m "G�xây d3ng tr�n �#a ti�n công ")�

bao vây ��$c quy �#nh ,G�th:�nh� sau:

��i �I)n 308, xây d3ng ��7ng giao thông �)o �AGc t��nam "#��A4���i ��c l�p qua

�n \Uo Pc Noi, N�m -, �n >U, +�n Cò >#�t�i sông N�m Rôm, ")���7ng �)o

�AGc t��Pc P-i ")o "#��A4�t�p k�t ,2a b����i 9�4a tây M�7ng Thanh. F)m tr�n �#a

ti�n công �:�chu(n +#�công �4ch "#��A4�106 (c���i:m Huguette 7 nYm trong trung

tâm �����ng Huguette +�o v*�sân bay): .

��i �I)n 312, xây d3ng ��7ng �)o �AGc t��nam "#��A4���i ��c l�p n6i lin v�i

��7ng �)o �AGc ,2a ��i �I)n 308, qua Him Lam, Long Bua n6i h�n v�i ��7ng �)o

�AGc ,2a ��i �I)n 316. F)m tr�n �#a ti�n công, chu(n +#�công �4ch ,�c cao �i:m D,

E (Dominique 2, Dominique 1, thu�c trung tâm �����ng Dominique ; 9�4a �ông)

")�c���i:m 105 '' (Huguette 6, thu�c trung tâm �����ng Huguette +�o v*�sân bay).

��I �I)n 316, xây d3ng ��7ng giao thông �)o �AGc t��Long Bua n6i lin v�i giao

thông �)o �AGc ,2a ��i �I)n 312, �i qua �n �nh, �n Ten t�i sông N�m R�m

ngang +�n Cò >#, n6i lin v�i giao thông �)o �AGc ,2a ��i �I)n 308. F)m tr�n �#a

ti�n công ,�c cao �i:m A1 ")�C1 (Eliane 2 ")�Eliane 1, thu�c trung tâm �����ng

Eliane ; 9�4a �ông).

Tr��c �$t 1 chi�n H#ch, b����i ta ���ti�n �)nh xây d3ng tr�n �#a. Nh�ng quy �-�

Page 179: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

l�n %)y r�ng l�n h�n r�t nhiu. !�c ��n "#��u ti�n �)nh m�t �$t �1c t�p ST�n tri*t

nhi*m "G�t�i �I)n b��,�n b�, chi�n 8D, d3�ki�n �1i ��-�kh�n, L�c �#nh xây d3ng

tr�n �#a l�n %)y 8W�0)�m�t cu�c chi�n ��u th3c s3.

N��i ,-�m�t th7i gian bi:u �I)n �I)n m�i cho b����i.

Bu@i 8�ng, 0)�gi7�%&2. \�I�ng ,�ch sau b�a c�m tr�a v�i b�a c�m chiu 0)�th7i

gian chu(n +#�v�t li*u xây d3ng tr�n �#a, lên r�ng �6n g[, chCt 0��%&Gy trang. Sau

b�a c�m thiu, t��n�i �AB�quân ti�n ra ,�nh ��ng. Su6t �êm 0)�th7i gian �)o tr�n �#a.

B� ��i 9��i lao ��ng c�t l3c tb�14 t�i 18 ti�ng m[i %&)y. Nh�ng �êm &=��AUt, �)o

tr�n �#a m��hôi vXn tuôn ,��y. GCp nh�ng ch[���t r n hay nhiu 8Zi ��, +)n tay

,�c chi�n 8D�ph�ng r�p, r�m ��u.

Nh�ng kh@�nh�t vXn 0)�khi gCp ru�ng l�y. M1i ng�7i 9��i %&Gp trong b:�+�n, H�ng

tay, H�ng Lgng, �5�s t, ,-�0Bc ,���o m�a �:��3ng +�n �@��i. Sau �-, 0�i 9��i �-ng

,1c ��cn phên hai bên thanh �)o 9�Eng 8Gt l;. Nh�ng �êm m�a, ; n�i ��t �A5ng,

n��c �@�")o ��7ng �)o, �1i ng�7i +.�+Qm gi�a +�n n��c. N��c m�a ,��y �A)n

trên mCt, nh�ng vXn không ai ng�ng tay.

Sau khi nghe +�o ,�o v��.nh �.nh xây d3ng tr�n �#a, %&)y 20����ng 3 n�m 1954,

tôi vi�t m�t b�c th� gbi b����i:

" Tôi ��$c +�o ,�o ,�c ��ng ,�4����0)m tr�n �ia m�y %&)y lin 0�i 9��i chi�n ��u,

r�i 0�i 9��i liên �Gc b t tay ")o 0)m tr�n �#a, nh� th��,-���ng ,�4�m*t %�1c.

Nh�ng ta m*t %�1c ��.�c�n 9��i nh��rYng quân �#ch ; �i*n Biên N�2�,En c�ng

th/ng m*t %�1c h�n ta, th��ng binh không ,-�h�m �)�nYm, không '' �2�thu6c d:�

ch�a, công s3�m�t ph�n +#�8Gp m�t ph�n +#�rung chuy:n, ti�p t��không ��y �2,

��'nh tho�ng 0�i �n m�t ST����i +�c ,2a ta, 0�i thêm th��ng vong.

Nh� v�y ,�Bng ta nên %&�'�ng�i �:�cho �g��#ch ,-���.�gi7��)�%&�'�ng�i ch�n

Page 180: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�'nh, ,-���.�gi7��)�t�ng vi*n, �)�����H��ti�p tê, �)�9��t huy hi*u l3c 9��o binh

")�không quân ,2a ,�Bng, hay ,�Bng ta 0)�chi�n 8D�,2a Quân ��i nhân dân, 0)���ng

viên ,2a ��ng Lao ��ng Vi*t Nam, 0Bc %)y 9��i nêu cao tinh th�n ,�#u �3ng gian

kh@, kh c 9�Gc ��-�kh�n, ,�#u �Zi m*t h�n m�t ph�n �:�gây thêm m�7i ph�n m*t

�Zi ")���-�kh�n cho �#ch. Gi�a hai con d�7ng �-, nên �i con ��7ng %)o. Tôi

ch c ,�c ��ng ,�4��u ��ng thanh �A��l7i nên 9��t huy truyn th6ng ,�#u �3ng gian

kh@, kh c 9�Gc ��-�kh�n, chi�n ��u anh H5ng ,2a quân ��i ta �:�liên �Gc 0)m tr�n

�#a, liên �Gc chi�n ��u v�i �#ch..."

Khi ��7ng �)o ����Uo dài �)ng ,�Gc kilô�Ut trên ,�nh ��ng ��.�không ,En ,�ch

%)o %&Gy trang �:�chc m t quân �#ch, m[i t�c ��t chi�n �)o b t ��u 9��i �A��bYng

��u. N��o �#ch b n su6t �êm ")o nh�ng ��7ng �)o �)�,�Bng ���9��t hi*n ban

%&)y. >�y bay liên ti�p �����cn H��9��t hi*n nh�ng �Gc tiêu m�i cho nh�ng tr�n

oanh ��c. �#ch %Um bom napan, bom 1.000 pound xu6ng tr�n �#a. Ban %&)y, �#ch

��a quân ra nh�ng tr�n �#a ; g�n, ��nh b�t b��ph�n canh &�c, san l�p nh�ng �I�n

�)o, &)i �.n ng�n b����i ta �)o ti�p.

Tr��c nguy c� con ��7ng �)nh lang gi�a H�ng !Bm ")�khu trung tâm +#�c t, t�p

�I)n c���i:m ��ch 0)m �ôi, �7�!�t ��a ti:u �I)n lê d��ng H��s6�1 ")�xe t�ng ra

9��n k4ch nh�ng không ��nh b�t ��$c ch6t ,2a trung �I)n 57. P&)y 27����ng 3,

�7�!�t quy�t �#nh trao cho Bigia 0)m vi*c %)y, ��ng th7i 0I�i tr��m�t ��n "#�9��o

cao L��m�i xu�t hi*n ; 9�4a tây.

Bigia �ã r7i ��Zi ti:u �I)n H��6, tr;���)nh 9�-�,2a L�ngg�le ,�'�huy khu trung

tâm, �Cc �A�ch l3c l�$ng 9��n �4ch. Bigia quy�t �#nh sb�HGng m�t l3c l�$ng th�t

��nh g�m nh�ng ti:u �I)n ����nh�t ")o nhi*m "G. �ó 0)�ti:u �I)n H��xung �4ch 8

,2a Tua rê, ti:u �o)n H��lê d��ng 1 ,2a Ghirô (Guiraud), ti:u �I)n H��lê d��ng 6

Page 181: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,2a Tô��t (Thomas, ng�7i thay Bigia), ti:u �I)n b��binh lê d��ng s6�2 ,2a

Clêm�ngxông (C Umencon) ")���i ��i xe t�ng ,2a �Ucvuê (Hervouet). !��viên ��i

���Vay�ng (Vaillant), ,�'�huy 9��o binh thay Pir6t, thi�u ���không quân Ghêranh

(JTUrin) ,5ng ��$c huy ��ng. <I)n b��l3c l�$ng t��ng ���ng v�i n�m ti:u �I)n.

Bigia bi�t ,-�m�t trung �I)n ,2a 308 ; h��ng %)y, �)�y t��ng l�m 0)�trung �I)n

36, cho rYng cu�c �)nh binh ,�'�,-�th:���)nh công n�u gi����$c b�t ng7. Theo k��

�I�ch, tr�n ��nh 8W�b�t th�n m;���u bYng m�t 0I�t 9��o c�p t�p th�t �ABng �Gc

tiêu. 12 kh(u 9��o 105, 2 kh(u 155, 12 kh(u c6i 120 ly 8W�0)m vi*c %)y t��6 gi7�

%&)y 28 ���ng 8. Binh 04nh H�, lê d��ng ")�xe t�ng khai ���c �.nh �A�ng h[n ��n

,2a �#ch do N��o gây ra, nhanh ,�-ng ti�n công. 6 gi7�30, không quân oanh ��c

tr�n �#a ng�n không cho vi*n binh �6i ph��ng ti�p c�n. _W�l�p t�c ABt lui tr��c khi

�g��#ch ,�'nh 9��o b n ")o khu v3c. Bigia ���nh�n th�y m�t nh�$c �i:m ,2a 9��o

binh ta 0)�,�c kh(u ��i �u b6��A4�phân ��n trong h�m sâu, 9��i m�t nhiu th7i gian

khi chuy:n sang m�t �Gc tiêu m�i.

S�ng %&)y 28, m�t ��n "#�,2a trung �I)n 102 ; Pe Luông ��$c l*nh di chuy:n

+)n giao 0�i tr�n �#a cho trung �I)n 88. Trung �I)n 88 ��a ��i ��i 229 ,2a ti:u

�I)n 322 ra 9�Eng ng3�ban %&)y ��9�Eng quân �#ch 9��n �4ch. S��ng ���,En

H)y �Cc. !�n b����i ��i �i xem LUt chi�n �)o, �Ct k���I�ch ��c chi�n, �iu ,�'nh

0�i ,�c ~�8Bng ��y.

Trung ��i 8 b6��A4�; tuy�n tin duyên �ang sba sang 0�i ,�c h�m h6�chi�n ��u ��.�

��t nhiên ti�ng 8Bng ��y n@�ran. T��trong �)n s��ng, ST�n �#ch hi*n ra r�t �ông,

v�a la �Ut v�a xông t�i.

Th�y tr7i nhiu s��ng ��, ��y bay không th:��I�t ��ng �Bng gi7�quy �#nh, Bigia

thay �@i k���I�ch, cho xe t�ng ,�ng v�i ti:u �I)n H��lê d��ng 1 d�ng 0�i 9�4a sau

Page 182: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

0)m l3c l�$ng d3�+#, ch�a sb�HGng 9��o binh, ��a ba ti:u �I)n H��")�lê d��ng +4�

m�t ��t �4ch ")o tr�n �#a ,2a ta.

Trung ��i 8 9��i �6i 9�-�v�i cu�c xung phong ,2a ti:u �I)n H��6. !�c chi�n 8D�

mCc H����ng chân ch�a v�ng ��i tr�n �#a, ���l�p t�c n@�8Bng ��nh �A�, qu�t %&��

nh�ng tên �#ch �ang xông t�i. �Za l3c ,2a ta ������nh b t ti:u �I)n H��6 9��i

H�n �.nh trên mCt ��t. Bigia bu�c 9��i tr;�0�i k���I�ch ,5. N��o ; M�7ng Thanh

b n d��d�i r�i xe t�ng ti�n lên m;���7ng. Xe t�ng �A)n qua tr�n �#a chia c t trung

��i. Nh�ng tên 04nh H��+�m theo xe t�ng chia ��)nh nhiu �I�n %��y xu6ng chi�n

�)o.

!�c chi�n 8D�kiên quy�t không r7i tr�n �#a, ,�Gm 0�i ; m�t %&��ba chi�n �)o b6��A4�

trung liên, ti:u liên ��)nh m�t "Eng �AEn, mCc cho nh�ng chi�c xe t�ng v�$t qua,

nh m nh�ng tên 04nh H��n@�8Bng.

!�ng 0Bc �-, tr�n �#a 9�Eng không tr6ng �A�i ,2a ��i �I)n ; 9�4a sau ,5ng nYm

d��i �Za l3c liên thanh ")���n 9��o ,2a xe t�ng. Nh�ng ng�7i linh 9�Eng không

,�'���$c trang +#��A1ng liên b n ��y bay, gi7�9��i H�ng "5���4�,2a �.nh chi�n ��u

v�i xe t�ng ")�b��binh �#ch.

��i ��i tr�;ng lT]�")�chính �A#�viên N�B�,2a ��n "#�9�Eng không ���l*nh cho t�t

,��L����2����th�p %Eng 8Bng ��y cao L��nh m ")o nh�ng chi�n xe t�ng ")�b��binh

�#ch. PEng 8Bng �Z�r3c ng�n chCn hi*u ST��nh�ng chi�c xe t�ng. Nh�ng r�i ��n

b t ��u ,�n ")�h�t h/n. ��i ��i tr�;ng ")�,�4nh �A#�viên �u +#�th��ng nCng. r4ch

xe t�ng ,�)�lên chi�n �)o ")�G�8Bng. !�c chi�n 8D, k:�,��nh�ng ng�7i ���+#�th��ng,

gi�t dây l3u ��n ch7�L.���-i r�i m�i %Um th/ng ")o quân �#ch. Cu6i ,�ng, l3u ��n

,5ng h�t. !�c chi�n 8D�H�ng +Ba -�anh, �.m, l c lê, chân 8Bng &�y... l�n L��")o

quân �#ch ��nh &=�p 0��,)�Cu�c chi�n ��u không cân s�c �Uo H)i t�i 2 gi7�chiu.

Page 183: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Tr�n ��nh diKn ra �I)n �I)n b�t ng7. ��i b��ph�n ti:u �I)n 322 sau m�t �êm �)o

tr�n �#a m*t �Zi �ang %&�'�; h�u c�, khi ,-�ng�7i t��tr�n �#a ,��y v�+�o tin, m�i

v�n ��ng ti�n ra 9��n �4ch v�i s3�tr$�l3c ,2a 8Bng c6i 120 ly. B� ��i ta xung

phong ��nh b�t d�n quân �#ch ��Zi chi�n �)o �AGc. Th�y quân ta �Uo t�i �ông,

Bigia l�p t�c ra l*nh ABt lui. Trên tr�n �#a cao L�, t��nh�ng G�8Bng, h�m ��n nhô

lên m�t s6�chi�n 8D�qu�n �o nhu6m ��y ��u, trong tay ,�'�,-�nh�ng HGng ,G�sba

ch�a ph�o H�ng 0)m "5���4�chi�n ��u. <�i tr�n �#a ,2a trung ��i 8 ; tin duyên,

�1i ng�7i �.m ��$c hai chi�n 8D�NguyKn �I�ng Ph��ng ")� �i Minh ��c. Ph��ng

0)�y ��, ���+#�th��ng &�y ,��hai tay. ��c 0)�chi�n 8D, m�t thi�u sinh quân m�7i +�y

tu@i v�a ")o b����i, +#�th��ng ,��hai m t không ,En %�.n th�y &.. Trong nh�ng

gi7�qua, hai ng�7i �â d3a ")o nhau ti�p �Gc chi�n ��u.. Ph��ng quan 8�t �Gc tiêu,

��c H�ng tay +-p ,E�8Bng. V�a 0Bc ,�c ��ng ��i t�i ��.�Ph��ng th;�h�i cu6i ,�ng.

Sau tr�n ��nh, ��c ��$c quân y h�t 0Eng �iu �A#, gi��0�i ��$c m�t con m t.

Tr�n 9��n �4ch ,2a Bigia ��$c quân viKn chinh coi 0)�th ng l$i, m�t chi�n th ng

h�u nh� duy nh�t ��i �i*n Biên Ph2�trong su6t th7i gian %)y, nh�ng ���c��p �i

g�n m�t tr�m tên ch�t ")�+#�th��ng, trong �-�,-�n�m 8D�quan N�u c�ng v�i s6�thi*t

��i tr��c �-�trong tu�n th��hai l ng H#u sau �$t ti�n công phân khu bâe, quân �#ch

���m�t thêm t@ng s6�522 ng�7i, gan t��ng ���ng v�i m�t ti:u �I)n'' �ây 0)�tr�n

9��n �4ch l�n cu6i ,�ng ,2a �#ch ; �i*n Biên N�2�tr��c khi cu�c ti�n công �$t 2

b t ��u.

�#ch ���sb�HGng s�c ��nh t6i �a ,2a bom, ��n ")�,�c ��n "#�9��n �4ch ng�n ,�n

công vi*c xây d3ng tr�n �#a ,2a ,�Bng ta. Nh�ng m[i %&)y qua, ,�c ��7ng �)o 0�i

�Uo H)i thêm. Phân khu nam H�ng !Bm ����I)n �I)n +#�c t ��Zi khu trung tâm.

�:�+�o v*�tr�n �#a, ,�c ��n "#�b��binh ���chuy:n tb�n�i �AB�quân ra ; ngay ��i

Page 184: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nh�ng ��7ng �)o m�i �)o xong. Không riêng b��binh xây d3ng tr�n �#a chi�n �)o

�:�ti�p c�n quân �#ch, m�t s6���n "#�l3u 9��o ,5ng r7i +Z�nh�ng c�n h�m r�t v�ng

ch c ")�"ti*n nghi" ,2a �.nh trên ,�c H�y %Bi <)�L ng, Pú H�ng >co, t�i nh�ng

"#��A4�m�i ; g�n �Gc tiêu hun, chu(n +#�cho �$t ti�n công s p t�i. ��i ��i l3u 9��o

804 chi�m 0Dnh "#��A4�8�t Him Lam. Hai ��i ��i l3u 9��o 801, 802 chuy:n 9��o t��

9�4a �ông sang tr�n �#a m�i ; 9�4a tây, nYm ngay sau �n \Uo. s�9�4a �ông -

nam, ��i ��i l3u 9��o 805�,5ng c� ��ng t��trên %Bi Pú H�ng >co xu6ng g�n

H�ng !Bm.

Nava ���l�p t�c có mCt ; �)�N�i sau tr�n Him Lam. Không ��4�bi quan �A)n lan s;�

,�'�huy. Kh p n�i ti�ng L.�L)o: "S6�ph�n �i*n Biên N�2������$c quy�t �#nh".

Cônhi chuy:n cho Nava nh�ng b�c �i*n ,2a �7�!�t gbi v���y &=1ng �i*u bi

quan. P&I)i vi*c %Um thêm cho �7�!�t hai ti:u �I)n H��")�c6�g ng +�o ��m vi*c

ti�p-t��l��ng th3c, ��n d�$c �)ng %&)y, Cônhi không bi�t 0)m &.�h�n. <.nh �.nh

�i*n Biên N�2����tr;�nên b��t c. Cônhi ,�'�,En khuyên �7�!�t c6�c�m c3���n ��a

m�a, th7i ti�t 8W�bu�c �6i ph��ng 9��i �.nh �I�n cu�c ti�n công. �:���ng viên

binh �I)n ��n �AB, Cônhi t�i "th�m" bYng ,�ch H�ng ��y bay l�$n trên t�p �I)n

c���i:m %&I)i t�m v�i ,2a 9��o cao L�, %-i nh�ng l7i ��4ch l*�qua vô tuy�n �i*n.

h)�Nava 0Bc %)y ,5ng không bi�t nên�0)m &.�.

Nava cay � ng cho rYng �.nh ���+#���nh l�a. Cônhi ��nh &=��sai �I)n �I)n nh�ng

����n�ng ,2a �6i ph��ng.

Anh ta 0)�9��o ��2��)�không bi�t ,��,�ch sb�HGng 9��o, �:�9��o ,2a t�p �I)n c��

�i:m +#��6i ph��ng �c�+ap.

Không quân trong tay anh ta ,5ng tr;���)nh vô HGng, không h�ng�n ,�n ��$c

�I)n ng�7i �ông nh� ki�n su6t %&)y �êm ti�n lên �i*n Biên N�2�ti�p t���2��1i

Page 185: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

th��cho nh�ng ng�7i �ang bao vây. J=��Cônhi bi�t nghe l7i �.nh t�ng thêm cho

�i*n Biên N�2�t��ba t�i n�m ti:u �I)n ��.�tr�n ��nh ,-�c� may không L�y ra !

Gi�a 0Bc �-�Cônhi 0�i yêu c�u t@ng ,�'�huy, trong "Eng 8 %&)y, 9��i �A��v�tr��c

cho B c B� hai trong ba binh �I)n c� ��ng ���l�y �i cho mCt tr�n Trung F)o, v�i

0O�do �:��A�nh m�t ���m �1a ch�ng s p diKn ra ; ��ng bYng. Cônhi l�p lu�n rYng ;

��ng bYng B c B� �#ch có m�t ��i �I)n 320 nguyên "an ")�8�u trung �I)n ��c

l�p, t@ng c�ng 39 ti:u �I)n c� ��ng, trong khi �.nh ,�'�,-�27 ti:u �I)n c� ��ng,

k:�,��l3c l�$ng c� ��ng ,2a �#a ph��ng, �)�ph�n l�n nh�ng ��n "#�%)y �u 9��i

phân ��n �:�+�o v*�9�Eng tuy�n �7�F�t ")�nhiu sân bay, nh�ng chi�c c�u ")�0)ng

��c. Nava cho 0)�Cônhi l$i HGng �.nh �.nh ��-�kh�n b t +4��.nh. Cônhi thi:n c�n

không hi:u rYng n�u th�t +�i ; �i*n Biên N�2���.��tl�ng chmh 0)�s3�c�u nguy duy

nh�t trong �.nh �.nh bi ��t hi*n nay.

Nava ")�Cônhi cùng ; trong ��)nh ���N�i, ng�7i trên gác, ng�7i d��i %�), nh�ng

không th:�tr3c ti�p %-i chuy*n v�i nhau, �1i s3�trao �@i �u qua gi�y t7�hoCc

nh�ng viên 9�G���.

P�)�tr ng vXn ch�a ��nh &=����$c nh�ng &.��ang diKn ra ; �i*n Biên N�2.

A1xenhao th c m c ��i sao �7�!�t��:�m�t ,�c trung tâm �����ng ; phân khu +�c

�)�không 9�#u &=)nh 0�i ! <�2�t��ng N��p Plêven th�y c�n thông +�o g�p �.nh

�.nh cho ng�7i >?�tr��c khi ST��mu�n. P&)y 20 ���ng 3 n�m 1954, T@ng tham

m�u tr�;ng N��p Êly, m�t ng�7i ��$c coi 0)�,-�quan h*�t6t v�i >?, ��$c 9��i

sang Oasinht�n.

Êly 9��t bi:u công khai: "N��p không th:�th ng ��$c v�i ph��ng ti*n hi*n ,-�

trong tay" ")�yêu c�u >?�t�ng c�7ng &=Bp �V�"5���4, �Cc bi*t 0)���y bay %Um

bom B.26,�")�can thi*p bYng không quân.

Page 186: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

P&)y 22����ng 3, P&I�i tr�;ng >?��a 0Ut vXn tuyên b6�m�t ,�ch 0�c quan "không

m�t 0O�do %)o +�c +Z�k���I�ch Nava ���th�y tr��c th ng l$i".

Trong th7i gian ; >?, Êly ��$c gCp T@ng th6ng >?, 0)m vi*c v�i b��tr�;ng

P&I�i giao, &=�m �6c C.I.A, ,�2��#ch H�i ��ng liên quân, ")��Cc bi*t tham d3�,��

m�t cu�c �1p ,2a H�i ��ng tham m�u tr�;ng Hoa \]�v6n không H)nh cho 8D�quan

n��c %&I)i. Êly ���%-i AQ��.nh �.nh b��t c ; �i*n Biên N�2. Nh�ng ng�7i >?��u

ch�m ,�B�l ng nghe, nh�ng không ��a ra b�t c��l7i h�a �an %)o ,G�th:. Êly c6�v�t

"�t bYng ,�ch mô ���s�c ��nh ghê g�m ,2a 9��o cao L��do Trung C�ng ")�Nga

Xô ���vi*n tr$�cho Vi*t Minh ; �i*n Biên N�2. !�2��#ch H�i ��ng liên quân >?�

m�t pho (Radford) %-i xa xôi v�i Êly:

,-�th:�,-���$c m�t �)nh ��ng can thi*p ��n ch��trong th7i gian nh�t �#nh ,2a

không l3c Hoa \]�nhYm 0I�i tr��l3c l�$ng cao L��,2a Vi*t Minh, n�u Hoa \]�

��$c chmh 9�2�N��p yêu c�u.

Không 9��i %�)�c�m quyn >?�th7�� v�i �.nh �.nh nguy hi:m ; �i*n Biên N�2.

Trong b��h�i �O�"Nh�ng n�m ; P�)�tr ng" (The White House Years), A1xenhao

���vi�t: "��u n�m 1951, v�n ���ông D��ng �����$c tôi l�u O���n m�t ,�ch

��nh �W�khi tôi 0)m t� l*nh ��ng minh quân ��i NATO v�i t@ng �)nh dinh �-ng

��i Pa ri". Trong chi�n tranh 0�nh gi�a Tây ")��ông, chi�n tranh �ông D��ng

��$c A1xenhao coi nh� "m�t cu�c chi�n ��u gi�a ,�c l3c l�$ng không c�ng 8�n

v�i ,�2�%&�Da c�ng 8�n". �:�&=Bp N��p th3c hi*n k���I�ch Nava, vi*n tr$�>?����

t�ng t��269 �p��A1ng N��p lên 420 �p, chi�m 75% chi 9�4�chi�n tranh ; �ông

D��ng. A1xenhao ���,�'���#���)nh l�p m�t 2y ban dCc bi*t g�m th��tr�;ng qu6c

9�Eng Rô gi� (Roger \Oes), ,�c tham m�u tr�;ng liên quân, ")�,Gc tr�;ng CIA

Len �a 0Ut (Allen Dulles) �:�nghiên c�u nh�ng bi*n 9��p m�i nhYm y:m h��cho

Page 187: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

k���I�ch Nava... Nh�ng 0Bc %)y >?�v�a ra ��Zi chi�n tranh Triu Tiên, nên th�y

c�n cân nh c �6i v�i m�t cu�c phiêu l�u m�i ; �ông D��ng n�u ch�a ,-�chu(n

+#. Sau khi Êly quay v�Pa ri ��.�>?�thay �@i ���i ��.

P&)y 27 ���ng 3 n�m 1954, �a 0Ut �1c ; Niu �-c m�t +)i diKn v�n v���7ng l6i

chinh �A#�,2a Hoa \], tuyên b6�"mu6n ng�n chCn ng�7i ta �p �Ct ,�2�%&�Da c�ng

8�n ; �ông Nam M�c�n ,-�m�t �)nh ��ng ph6i h$p. �iu %)y ,-�th:�ch�a �3ng

nh�ng nguy c� nghiêm �A1ng. Nh�ng ,�Bng sW�%�Z�h�n r�t nhiu so v�i nh�ng

nguy c� �)�,�Bng ta 8W�9��i v�$t qua trong nh�ng n�m t�i n�u ,�Bng ta không

ch�ng �Z�bYng nh�ng quy�t �#nh ngay bây gi7". �a 0Ut ,En nhân 0�i %&)y 24 ���ng

3, T@ng th6ng A1xenhao ���tuyên b6��ông Nam A 0)�m�t "tiên nghi*m quan

�A1ng" cho th��gi�i t3�do.

�a 0Ut �����$c Aixenhao b�t �cn lanh cho m�t �)nh ��ng ; �ông D��ng. !�4nh

quyn N��p 0�i ,-�,�i �:�trông nh7.

Tb�sau khi m�t phân khu b c, �#ch �I)n �I)n gi��th��1�9�Eng ng3. Nh�ng tr�n

9��n �4ch ,�'�nhYm ng�n ,�n không cho tr�n �#a chi�n �)o ,2a ta ti�n ")o g�n.

!�Bng t�p trung ")o vi*c t@�ch�c 0�i vi*c 9�Eng ��2�; phân khu trung tâm, ,2ng c6�

công s3, b6��A4�thêm v�t ,�n, 0)m nh�ng ��7ng �)o n6i lin ,�c trung. tâm ��

���ng �:��A�nh 9��o ta khi c�n di chuy:n, yêu c�u �)�N�i t�ng vi*n ng�7i, "5���4.

Hy "1ng ,2a �#ch vXn 0)�l$i HGng �u th��v��#a �.nh ")�binh l3c, "5���4�t�p trung

�:���nh +�i cu�c ti�n công ,2a ta nh� không ���0)m ��$c ; P)�_�n. – �#ch t�ng

c�7ng �I�t ��ng ,2a th@�9�'���i S�n La �:�9����I�i h�u ph��ng chi�n H#ch ,2a ta.

Trung tu�n ���ng Ba, B� T@ng tham m�a 9��i �iu trung �I)n 9 t��N�B�<�1�lên

S�n La ")���a trung �I)n 176 ��nh ��Zi ��i �.nh chi�n H#ch lên Lai Châu tiKu 9�'.

Ta di*t ")�b t s6ng 700 tên, thu nhiu 8Bng ��n. �#ch vXn c6�+�o v*�sân bay

Page 188: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

M�7ng Thanh bYng �1i &=����7ng ghi +#���i +�c 9����Zng l�p t�c ��$c ch�a 0�i

Vi*c ���,�nh xu6ng sân bay M�7ng Thanh ban %&)y không th:�ti�p �Gc. H*�th6ng

chi�u 8�ng ���+#�9��o ta b n �Zng. Ban �êm, ��y bay ���,�nh theo d�u hi*u duy

nh�t 0)�nh�ng %&1n �cn d�u �Ct ; ��u ��7ng b�ng.

!�Bng c�n v�n chuy:n cho binh �I)n ��n �AB�nh�ng th��t6i c�n thi�t không th:�����

bYng H�, ")�di ��n th��ng binh ���0)m cho nh�ng c�n h�m c�u ch�a d��i 0Eng ��t

bên b7�sông N�m Rôm tr;�nên ng�t %&�t. Nh�ng do chi�n �)o ,2a ta ���")o g�n,

�Cc bi*t 0)�s3�ti�p c�n ,2a 8Bng ��y 9�Eng không, nh�ng cu�c ���,�nh ban �êm

tr;�nên h�t s�c ��-�kh�n.

N��o cao L��,2a ta ���tr;���)nh n[i kinh �I)ng �6i v�i nh�ng viên phi công t��c

�-�vXn coi ��I�ng không 0)�n�i tuy*t �6i an �I)n. !�c 0I�i ��y bay chi�n ��u v�n

��i, k:�,��nh�ng siêu 9��o �)i bay ,2a Hoa \]�liên ti�p +#�b n r�i trên b�u tr7i

�i*n Biên N�2.

Uena Phôn &1i �-�0)�"cu�c �)n 8�t nh�ng ��y bay" (le massacre des avions).

Khôn vi�t: "P&)y 15, hai chi�c ��y bay tiêm �4ch -�%Um bom �ang ��$c sba ch�a

; �i*n Biên N�2�thb�chi vi*n cho Gab�rien �ang +#�ti�n công. Nh�ng v�a r7i ��Zi

sân bay %-����gCp m�t lu�ng ��n cao L��r�t d��d�i ")�r�t �ABng �4nh. !��hai chi�c

v�i �ABt bom xu6ng ,�nh sân bay ��I�ng 6-7 kilô�Ut.

Nh�ng chi�c th��nh�t vXn �ABng ��n n@�tan trên b�u tr7i, viên phi công Ali

Sahraoui, thu�c phi ��i chi�n ��u 2122 Languedoc ch�t ngay. Chi�c th��hai ��I�t

ch�t nh�ng trong %&)y hôm �-, viên phi công th��hai �iu khi:n m�t ��y bay %Um

bom ,2a ��m ��i 11 F ,2a ��i quân +#�ch�t trong khi b@�%�)o ����bom"...

"Chiu 26 ���ng 3, m�t chi�c �akôta do ��i By B�glin (Boeglin) 0�i +#�b n ���;

ph4a tây Huy &�Ut, nh�ng phi �)nh �I)n ��I�t ch�t. Chi�c ��y bay ,��y nh� m�t

Page 189: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%&1n lba �Za thiêu kh@ng l��trong nhiu gi7. P&)y 17, 0Bc 7 gi7, ��i By ��ctig�

(Dartigues) ���,�nh ��)nh công chi�c �akôta s6�267... Sau khi ���,�nh xu6ng �)�

N�i an �I)n, anh quay 0�i chuy�n th��hai ��.�+#�b n r�i 0Bc 10 gi7���i 9�4a nam

Êlian 3. Phi �)nh �I)n (7 ng�7i) �u ch�t... 17 gi7�50, m�t chi�c �akôta trong ��i

v�n ��i 2/63 _U%Ugal �âm ��u xu6ng ��t ; 9�4a tây "Claudine" ,��y nh� m�t +-�

�u6c... �I)n b��phi �)nh �I)n �u ch�t".

N�u nh� th7i gian xây d3ng tr�n �#a �$t 1 �Uo H)i h�n m�t ���ng, ��.��$t 2 ng n

h�n nhiu. !�'�sau m�7i %&)y lao ��ng ")�chi�n ��u gian kh@, tr�n �#a ti�n công

")�bao vây ,2a ta ���c� +�n �I)n ��)nh. Trên m�t tr�m kilô�Ut ��7ng �)o ,�ng

v�i �)ng "�n h�m h6�bao �4n tr�n �#a tr�ng tâm ,2a �#ch. Nh�ng ��7ng �)o �Ct

sân bay ")�s;�,�'�huy �7�!�t trong t�m b n 8Bng c6i ,2a trung �I)i ")�ti:u �I)n

b��binh ta.

Ta ,�4nh th�c ch�p nh�n s3����ch th�c t��lâu ,2a �g����, ch�p nh�n m�t tr�n ��nh

"mCt �6i mCt".

Bên ,�nh t�p �I)n c���i:m ,5�,2a �#ch ���,-�m�t '',t�p �I)n c���i:m" th��hai, m�t

t�p �I)n c���i:m di ��ng.

�.nh ���i chi�n tranh tr�n �#a +�t ��u xu�t hl*�l ��i �i*n Biên N�2.

Có nh�ng ng�7i ���vi�t v�chi�n tranh chi�n �)o 0)�%-�th�7ng xu�t hi*n khi l3c

l�$ng �ôi bên �6i �#ch không chênh l*ch, không th:�tiêu di*t nhau, ")�,5ng 0)�0Bc

�1�không ,En mu�n m;�nh�ng cu�c ti�n công.

Nh�ng ng�7i 04nh �ôi b7�chi�n tuy�n ��ng %�.n nhau, �ôi 0Bc quên ,���c ,�m, ")�

tr;���)nh nh�ng ng�7i +�n ch6c 0�t. Trong tr�7ng h$p ,2a ,�Bng ta không�,-�&.�

gi6ng nh� v�y.

!�c %�)�0O�lu�n quân s3�th�7ng cho rYng: �g���nh bao gi7�,5ng ,�1n ,�ch t�n

Page 190: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

công, ,5ng nh� �g�y�u bao gi7�,5ng ,�1n ,�ch 9�Eng ng3. �ây, N��p 0)��g�

��nh, ,�Bng 0)�quân ��i %�)�ngh, ,-�trong tay �1i th��"5���4�hi*n ��i: không

quân, �)u sân bay, xe t�ng, 9��o 155 ly..., nh�ng chúng 0�i ,�1n ,�ch 9�Eng ng3!

Không 9��i �g��#ch ���ST�ng. !�Bng bi�t v�i nh�ng �u th��hi*n nay ch�a th:�

th ng ta trên chi�n tr�7ng r�ng %Bi. V�i s3�l3a ,�1n %)y, chi�m nh�ng �i:m cao

kh6ng ch�, xây d3ng tr�n �#a 9�Eng ng3�v�ng ch c, s�c ��nh ,2a ,�Bng 8W�t�ng

g�p b�i... !En ,�Bng ta 0)��g�y�u, v�c� +�n ,�'�0)�m�t quân ��i b��binh ��n

thu�n, nh�ng 0�i ,�1n ,�ch ti�n công!

F#ch sb������a hai ��i quân t�i tr�n ��nh quy�t �#nh ��i m�t n�i không �an tr��c

0)��i*n Biên N�2, trên ,�nh ��ng M�7ng Thanh. !�Bng ta ���,�1n �.nh th�c ��c

chi�n bYng tr�n �#a bao vây ")�ti�n công.

!5ng 0) nh�ng ��7ng �)o, nh�ng G�8Bng, h�m h6, nh�ng tr�n �#a ta ")��#ch ,-�

nh�ng tính ch�t �I)n �I)n ���c bi*t. Tr�n �#a �#ch mang �4nh 9�Eng ng3�tuy*t �6i.

!En tr�n �#a ta mang �4nh ti�n công. M�t bên �I)n �I)n c6��#nh, m�t bên vXn có

tmh c� ��ng. Tr�n �#a ,2a ta không ng�ng 9��t tri:n. Nó không ,�'�0)�chi�n tuy�n,

cung c�p n�i (n %�u an �I)n ,2a b����i. Nó ��o �iu ki*n cho ta ti�p c�n �K�H)ng

,�c c���i:m �#ch, tung ra nh�ng �En ti�n công b�t ng7, cho 9�Up ta �6i 9�-�h�u

hi*u v�i nh�ng cu�c 9��n �4ch, ,5ng nh� ABt lui an �I)n khi c�n k�t ��Bc tr�n

��nh, &=Bp cho ,�n b�, chi�n 8D�có nh�ng 8�ng ��o b�t ng7�trong ST���A.nh chi�n

��u.

Ng�7i ta dK�H)ng nh�n th�y s3����c bi*t ,2a tr�n �#a ta ")�tr�n �#a �#ch trên chi�n

tr�7ng.

Tr�n �#a �#ch 0)�nh�ng ��7ng �)o, h�m h6��Z�ST�ch, b6��A4�r�t t�p trung, ��Up �4n,

nYm ch�t c�ng gi�a r�ng dây ��Up gai mau ,�.�")�+�i �.n, chi ,�4t nh�ng chi�n H��

Page 191: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

sCc sV. Tr�n �#a ta 0)�m�t ��7ng �)o �AGc ,��y H�i %&Bt t�m m t bao quanh tr�n �#a

�#ch, không ,-�v�t ,�n, thu�n m�t �)u ��t �Z�t��i, bên trong ,-�nhiu %��nh v��n

v�9�4a tr�n �#a �#ch, trong ST���A.nh 9��t tri:n t3�%-�0�i �1c thêm nh�ng %��nh

m�i. hEng dây kh@ng l�, sinh sôi nhanh ,�-ng %)y, ,�4nh 0)�,�i 8W�quy�t �#nh s6�

ph�n ,2a con %�4m ��Up �i*n Biên N�2.

�#ch ���9��n �ng r�t ��nh tr��c s3�9��t tri:n nh�ng ��7ng �)o, gay g t h�n ,��

khi nh�ng trung tâm �����ng ,2a phân khu b�c n6i ti�p nhau 8Gp �@. �iu �-�

ch�ng �Z�,�Bng ta �ang ti�n b��c trên con ��7ng chi�n th ng.

V�sau ,�Bng ta bi�t, th7i gian %)y, ��i s;�,�'�huy ,2a Cônhi ; H)�N�i, m�t s6�8D�

quan ,-�tu@i khi xem nh�ng b�c �nh ��y bay ,�Gp �)ng %&)y v�s3�9��t tri:n

nhanh ,�-ng nh�ng chi�n �)o ,2a ta, ���liên t�;ng t�i cu�c ��i chi�n th��gi�i l�n

th��nh�t 1914 – 1918 �)��1����tham d3. ���l�u O�Cônhi 9��i chu(n +#�ngay cho

�7�!�t t� t�;ng �6i 9�-�v�i chi�n tranh chi�n �)o (guerre de �Ad%,�Ue). Nh� �1����

bi�t, �.n ")�"5���4�ch6ng �.n 0)��Cc �i:m ,2a 0I�i chi�n tranh %)y.

Cônhi ra l*nh ngay cho �7�!�t chu(n +# m�t cu�c chi�n bYng chi�n �)o. Chiu

%&)y 22 ���ng 3, �7�!�t thông +�o bYng �i*n riêng cho Cônhi 0)��.nh không ,-�

chuyên gia ")�,5ng không ,-�HGng ,G�công binh �:�ti�n �)nh 0I�i chi�n tranh %)y.

P&)y hôm sau, �7�!�t 0�i �i*n yêu c�u Cônhi cung c�p cho �.nh nh�ng nguyên

t c v�t@�ch�c tr�n �#a, 0)m ��)nh b6n +�n, ")�nh�ng �)i li*u ���c liên quan t�i

chi�n tranh chi�n �)o. P&)y 23, Cônhi ra l*nh cho �7�!�t ��y n6i t�t ,��nh�ng c��

�i:m bYng ��7ng h�m +�o ��m s3�liên 0�c gi�a ,�Bng, �Ct �.n, �Ct bXy ")o ��7ng

�)o ,2a �6i ph��ng, ")�H�ng l3c l�$ng %�Z�tu�n tiKu nh�ng ��7ng �)o �g��#ch

m�i �)o. Th3c ra, �7�!�t ���0)m nh�ng vi*c %)y v�i t�t ,������n�ng c2a �.nh, ")�

không ,-�v�t li*u ph��ng ti*n, k:�,��s�c l3c �:�0)m ti�p nh�ng con ��7ng h�m �)�

Page 192: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Cônhi ���ra l*nh !

- T���1i h��ng, chi�n �)o ,2a ,�Bng ta vXn 9��t tri:n m�t ,�ch v�ng ch c t�i g�n

tr�n �#a trung tâm ,2a �#ch.

Theo �Bng k���I�ch, %-����ti�n ")o nh�ng trung tâm �����ng �Gc tiêu ,2a �$t

ti�n công s p t�i. ; 9�4a �ông, %-����")o g�n ,�c cao �i:m E, D1, C1, A1. ; 9�4a

tây, %&)y 24 ���ng 3, m�t �5i chi�n �)o ,�'�,En ,�ch �)ng A)o dây ��Up gai 106,

thu�c ,Gm c���i:m tr3c ti�p +�o v*�sân bay M�7ng Thanh, 50��Ut.

hqNG Vây tr�n �#a chi�n �)o �.nh ��)nh ���khi�n �g��#ch không ,En ����n�ng ABt

lui, ,5ng nh� ��-���a thêm m�t s6�l�n quân t�ng vi*n. Quân �#ch ��ng tr��c s3�

th�t +�i ch c ch n, ".�s�m mu�n con ��7ng ti�p t��bYng ��y bay ,5ng +#�c t ��t.

Tr�n �#a chi�n �)o ,2a ta ���9���vV�c�u �ABc c� +�n ,2a t�p �I)n c���i:m, ��ch

�I)n �I)n phân khu H�ng !Bm ��Zi khu trung tâm. T��0Bc %)y �7�!�t không th:�

trông ch7�s3�c�u vi*n ,2a nh�ng ti:u �I)n �-ng ; 9�4a nam ,�nh ��ng M�7ng

Thanh.

Nghiên c�u ,�ch b6��A4�,2a phân khu trung tâm, ,�Bng ta th�y AQ�tr�n �i*n Biên

N�2�8W���$c quy�t �#nh trên nh�ng cao �i:m ; 9�4a �ông, bên ���%&�n sông N�m

r6m. <�I �ây n@i lên m�t H�y ��i ,��y t��b c xu6ng nam, hai bên ��7ng 41 ")�

H1c theo b7�sông. Nh�ng �A�i ��i %)y kh6ng ch���I)n b��phân khu trung tâm, trong

�-�,-�s;�,�'�huy �7�!�t, ,�c tr�n �#a 9��o ")�sân bay. �#ch ���t�n HGng l$i th��

,2a H�y ��i, t@�ch�c ��)nh m�t khu v3c 9�Eng ng3�then ch6t v�i hai trung tâm ��

���ng ��nh 0)��ô�=%4ch ")�Êlian. M[i trung tâm g�m nhiu c���i:m. Nh�ng c��

�i:m %)y m�t ph�n nYm trên nh�ng ST����i, m�t ph�n nYm d��i ,�nh ��ng bên b7�

sông. Nh�ng quan �A1ng h�n ,��0)�nh�ng cao �i:m. N�u nh�ng cao �i:m %)y +#�ta

chi�m ��.�nh�ng c���i:m 9�4a d��i không th:�t�n ��i, ")��I)n b��,�t c���i:m trên

Page 193: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�nh ��ng bên kia sông N�m R�m ,5ng 8W�+#��c H1a ".��Za l3c b n th/ng ,2a ta,

�Cc bi*t 0)�9��o binh.

!�2�tr��ng ,2a ��ng 2y MCt tr�n trong �$t 2 0)�t�p trung �u th��binh �Za l3c

��nh chi�m ��ng th7i ,�c cao �i:m 9�4a �ông. Trong s6�%)y, ,-�5 cao �i:m quan

�A1ng. �ó 0)�,�c cao �i:m E, D1 thu�c trung tâm �����ng �ô�=%4ch, ")�,�c cao

�i:m C1, C2, A1 thu�c trung tâm �����ng Êlian. �ô�=%4ch 1 ")��ô�=%4ch 2 nYm

hai bên ��7ng 41�0)�nh�ng cao �i:m cao nh�t ; 9�4a b e, ��I�ng 70��Ut so v�i

mCt ��t, tr3c ti�p ki:m 8I�t sân bay ")�hai tr�n �#a 9��o 105 ; d��i phân ��i.

Êlian 2 ; ��u ,�ng 9�4a nam, th�p h�n, ��I�ng 40 �Ut, nh�ng 0�i �Cc bi*t quan

�A1ng v.�; 8�t ngay khu trung tâm, r�t g�n s;�,�'�huy ,2a �7�!�t. Êlian 1 ")�liên 4

ti�p &=�p v�i Êlian 2 v�9�4a b c, 0)�nh�ng ��i %�Z�th�p, nh�ng �u ; 8�t khu trung

tâm. !�c cao �i:m E, D1, D2, C1, A1 nYm ; "Eng %&I)i, lin k�v�i tr�n �#a ti�n

công ,2a ta. Nh�ng cao �i:m ���c D3, C2... nYm ; 9�4a trong.

�#ch ���th�y AQ�m�t �$t ti�n công m�i ,2a ta �ang nh m ")o H�y ��i 9�4a �ông

qua nh�ng �5i chi�n ��o.

_�ng %&)y 30 ���ng 3, L�ngg�le t�i tr3c ti�p ki:m tra s3�b6�9�Eng ; khu �ông.

<�i trung tâm �����ng �ômimch ,-�ti:u �I)n 3, trung �I)n 3 Angiêri, m�t ��i ��i

<��i, 1 ��i ��i 9��o 105. L�ngg�le không �)i 0Eng khi nh�n th�y s�7n bên �A�i ,2a

�ô�=%4ch 2 do m�t ��n "#�<��i +�o v*. L�ngg�le quy�t �#nh chuy:n ��n "#�<��i

%)y ")o 9�4a trong, ��a . m�t ��i ��i Angiêri �-ng ; �ô�=%4ch 1 sang thay th�, ")�

�iu m�t ��i ��i ,2a ti:u �I)n H��5 t�i �ô�=%4ch 1 �in ")o ch[���i ��i ��$c ABt

�i <�i trung tâm �����ng Êlian, L�ngg�le ,�m th�y yên tâm. Ti:u �I)n 1 trung

�I)n b��binh Ma r6c s6�4 9�Eng ng3���i �ây v�i s3�h[�tr$�,2a nh�ng ti:u �I)n H��

do Bi gia tr3c ti�p ,�'�huy. L�ngg�le quy�t �#nh t�ng c�7ng cho Êlian 2 ; n�i ��u

Page 194: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

8-ng %&1n &=-�m�t ��i ��i ,2a ti:u �I)n lê d��ng H��6. ��i b��ph�n l3c l�$ng

9��n �4ch ,2a t�p �I)n c���i:m, g�m ti:u �I)n H��thu�c �#a s6�6,. ti:u �I)n H��

%&Gy s6�5, m�t ��i ��i ,2a ti:u �I)n H��xung �4ch s6�8, hai ��i ��i ng�7i <��i, ")�

nh�ng l3c l�$ng ,En 0�i ,2a ti:u �I)n <��i s6�2���I�ng nba ti:u �I)n, �u ��$c

t�p trung ��i Êlian.

P&I)i ra ,En m�t ��i ��i công binh. Khi tr�n ��nh n@�ra nh�ng ��n "#�%)y 8W�ti�n

�)nh 9��n��4ch ngay �)�không c�n v�$t qua c�u th�7ng xuyên +#�9��o binh �#ch

�c H1a. L�ngg�le �)i 0Eng v�i quy�t �#nh ,2a �.nh, tr��c khi ra v�,�'���#�cho ,�c

��n "#��Bng 18 gi7�chiu nay 9��i cho �1i ng�7i �n m�t b�a c�mn %-ng.

Nhi*m "G���ra cho �$t ti�n công th��hai 0): ��nh chi�m ,�c cao �i:m 9�Eng ng3�

9�4a �ông ,2a khu trung tâm, th t'' chCt tr�n �#a ti�n công ")�bao vây, kh6ng ch���i

��n ��nh chi�m sân bay, ��n ch���i t�i tri*t h/n ��7ng ti�p t�, ti�p vi*n ,2a �#nh,

�4nh c3c tiêu di*t ")�tiêu hao sinh l3c �#ch, thu �ap 9��m vi chi�m �-ng ")�"�ng

tr7i ,2a ,�Bng, ��o �iu ki*n chuy:n sang t@ng công �4ch. N�u �.nh �.nh 9��t tri:n

thu�n l$i, ta 8W�chi�m ��i b��ph�n khu �ông ,2a �#ch.

�:���o �iu ki*n cho ,�c ��n "#�ti�n công ,�c cao �i:m, ta ,�2�tr��ng H�ng nh�ng

�5i ��1c sâu ")o khu �ông t�p �I)n c���i:m, ��nh tr�n �#a 9��o ")�nh�ng ��n "#�

c� ��ng nYm bên ���%&�n sông N�m Rôm, �Ct quân �#ch trên ,�c cao �i:m ")o th��

+#�uy hi�p ,��tr��c mCt ")�sau l�ng. Ta d3�ki�n �$t ti�n công th��hai có �4nh quy�t

�#nh �6i v�i chi�n H#ch.

Ch� ng 10

n�Y CAO �I�M N��A �ÔNG

Page 195: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

M�7i %&)y sau khi v�d3�h�i %&�#�s� k�t th ng l$i �$t 1, %&)y 27����ng 3, ,�c ,�n

b��t��trung �I)n tr;�lên 0�i quay v�s;�,�'�huy M�7ng Ph�ng, nh�n nhi*m "G���c

chi�n �$t 2. Nhi*m "G�,G�th:�trao cho t�ng ��n "#�nh� sau:

- ��i �I)n 312, ��$c ph6i thu�c hai ��i ��i s�n 9��o 75, hai ��i ��i 8Bng c6i 120,

m�t ��i ��i 8Bng c6i 82 ,-�nhi*m "G�tiêu di*t ,�c cao �i:m E (Dominique 1), D1

(Dominique 2), D2 (Dominique 3) thu�c trung tâm �����ng �ô�=%4ch, ")�H�ng

m�t ��n "#���1c sâu ��nh ")o "#��A4�9��o binh �#ch ; cao �i:m 210 (Dominique 6),

")�ti:u �I)n H��5 hoCc ti:u �I)n H��6 c� ��ng ; khu v3c %)y.

- ��i �I)n 316 (thi�u m�t trung �I)n), ��$c ph6i thu�c hai ��i ��i s�n 9��o 75,

hai ��i ��i 8Bng c6i 120 ly ,-�nhi*m�"G�tiêu di*t ,�c cao �i:m A1 (Eliane 2), C1

(Eliane 1), C2 (Eliane 4) thu�c trung tâm �����ng Êlian, ")�ph6i h$p v�i ,�c ��n

"#����c tiêu di*t l3c l�$ng H��c� ��ng.

- ��i �I)n 308 ,-�nhi*m "G�H�ng �Za l3c kim ch��9��o binh �#ch ; tây M�7ng

Thanh, H�ng b����i %�Z��4ch c3c d��ng'' công ,�c c���i:m 106 (Huguette 7) ")�

311 (trong ,Gm Huguette) ; 9�4a tây, cb�m�t ti:u �I)n tham gia b��ph�n ��1c sâu

")o tung thâm khu �ông, tiêu di*t ti:u �I)n %&Gy <��i s6�2, tr�n �#a 9��o binh,

ph6i h$p v�i trung �I)n 98�,2a 316 tiêu di*t l3c l�$ng H��c� ��ng.

- Trung �I)n 57 ,2a ��i �I)n 304, ��$c ph6i thu�c ti:u �I)n 888 (��i �I)n 316),

m�t ��i ��i l3u 9��o 105, m�t ��i ��i 8Bng c6i 120, 18 kh(u �A1ng liên cao L��12,7

ly, ,-�nhi*m "G�kim ch��,�c tr�n �#a 9��o binh �#ch ; H�ng !Bm, chCn quân ti�p

vi*n t��H�ng !Bm lên M�7ng Thanh, ")���nh quân %��y H��; xung quanh ")�9�4a

nam H�ng !Bm.

- ��i �I)n 351 tr3c ti�p y:m h��b��binh ti�n công ,�c c���i:m: A1, D1, C1, E, ch��

�p 9��o binh �#ch, 8�t th��ng ")�tiêu di*t m�t l3c l�$ng c� ��ng �#ch ; tung thâm

Page 196: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

9�4a �ông M�7ng Thanh, kim ch��9��o binh �#ch.

Riêng trung �I)n 9��o cao L��367 y:m h��� c l3c cho b��binh ")�9��o binh chi�n

��u ,��%&)y ")��êm.

So sánh v�b��binh trong �$t ti�n công %)y, �#ch: 1 ta: 3,6 (5/18 ti:u �I)n). N�u so

v�i �$t 1 ��.�m�c huy ��ng l3c l�$ng ,2a ta l�n %)y cao h�n. Nh�ng �Gc tiêu

,5ng nhiu h�n, %&I)i n�m �Gc tiêu ,�4nh 0)�n�m cao �i:m 9�4a �ông, ,En nh�ng

�Gc tiêu th��y�u ���c: ��nh l3c l�$ng H��c� ��ng, tr�n �#a 9��o.

�ây 0)�tr�n công kiên ,-�quy mô l�n nh�t t��tr��c t�i nay. Khi m;���u chi�n H#ch

ta m�i ,�'���nh t�ng trung tâm �����ng, t�ng ti:u �I)n �-ng riêng 0g, l�n %)y ta

��nh ")o m�t khu v3c g�m nhiu tr�ng tâm �����ng v�i nhiu ti:u �I)n.

H�i %&�#�trao nhi*m "G�diKn ra trong không ��4��)o h�ng. ��i �I)n tr�;ng 312 Lê

<A1ng T�n, ,�c trung �I)n tr�;ng �I�ng C�m, Quang Tuy�n, Lê <��y ,En mang

��4�th��,2a nh�ng chi�n th ng v�a qua, +�o ,�o k���I�ch ��nh ,�c cao �i:m D ")�

E v�i s3�tin t�;ng 8W�0�m �AEn nhi*m "G. Riêng ��ng ,�4�Lê <A1ng T�n h�i b�n

kho�n cho ,�c ��n "#�0)m nhi*m "G���1c sâu.

Tr��c cu�c �1p, ��i �I)n tr�;ng 316 Lê lT�ng Ba %-i riêng v�i tôi: "Trung �I)n

tr�;ng 98 h5�L�ng ��%&�#���$c ��nh A1, nh�ng ��i �I)n 9��i trao cho NguyKn

H�u An, ".�trung �I)n 174�0)���n "#�,�2�công".

A1 ��$c ��nh &=��0)�"#��A4�quan �A1ng nh�t trong �$t ti�n công %)y. Hai trung �I)n

174 ")�98 m�i b��c ")o chi�n ��u �u ,En sung s�c. Trung �I)n tr�;ng 174

NguyKn H�u An ���hai l�n tham gia tiêu di*t �ông Khê, �A.nh +)y ph��ng �n ��nh

A1, �A��l7i �1i câu. �Zi m�t ,�ch AQ�A)ng, ch�ng �Z����có nhiKu kinh nghi*m công

kiên. Cu6i ,�ng, tôi �Zi:

-���ng ,�4�có &.���%&�#�v�i B� ,�'�huy chi�n H#ch không !

Page 197: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

- A1�0)�"#��A4�r�t c�ng �)�trên chi vi*n ,-�100 viên ��n 9��o 105, nh� v�y 4t ST�.

Tôi %-i vui:

-���$c cho c�u thêm 5 viên n�a !

>1i ng�7i c�7i �. ��n 9��o 105 �����)nh v�n ��nan &=�i. Ta �ang �4nh ,�ch

chuy:n m�t s6���n chi�n l$i ph(m t��mCt tr�n Trung F)o ra, nh�ng ��7ng ST��xa,

")�,5ng không ��$c bao nhiêu.

Tôi mu6n gCp ,�c ��ng ,�4�,�'�huy tr��c 0Bc ra v. Anh em l�n l�$t t�i c�n 0�n

%�Z�n�i tôi 0)m vi*c.

NguyKn H�u An ")�h5�L�ng ,�ng b��c�")o. h5�L�ng ng�7i +U�%�Z�nh�ng r n

ch c, ,-��)m râu quai %-n ")�%G�c�7i t��i, t��trung �I)n <�2��ô ,2a 308 m�i

chuy:n sang 316. !��hai �u 0)�nh�ng ,�n b��chi�n ��u H)y H�n, ���,�'�huy nhiu

tr�n công kiên, ,-�nh�ng tr�n ��)nh công xu�t s c. Tôi %-i:

-�!�c ��ng ,�4�+�o ,�o quy�t tâm �i !

Hai ng�7i �u h�a 8W�kiên quy�t �I)n ��)nh nhi*m "G. Tôi �Zi ti�p �.nh �.nh t@�

ch�c chi�n ��u, t� t�;ng b����i �.nh �.nh �I)n k�t n�i b�, ")���ng ,�4�,�'�huy ��i

��i ,�2�công th��%)o... !�c anh �u �A��l7i r�t t6t. Tôi l�i �Zi:

-�!�c ��ng ,�4�,-�tin t�;ng không!

h5�L�ng nhanh %��u:

- Báo cáo anh, tin t�;ng là làm ��$c.

- ��nh C1 trong bao lâu!

- Xin anh 45�9�Bt.

- Có th:��:�h/n cho ��ng ,�4�m�t ti�ng.

Tôi quay sang NguyKn H�u An :

-�!En A1 ! ��ng ,�4�c�n bao nhiêu th7i gian !

Page 198: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

M�c th7i gian h5�L�ng �Ct cho ��n "#��.nh 0)m chi NguyKn H�u An h�i 0Bng

�Bng.

- A1 ��-�h�n, hai ti�ng, ��ng ,�4�0)m ��$c không !

NguyKn H�u An vui "g���p:

�o ,�o: F)m ��$c.

Tôi %-i thêm v��4nh ch�t quan �A1ng ,2a A1, nh c ��n "#�,�B�O��I)n ��)nh vi*c

xây d3ng tr�n �#a xu�t 9��t xung phong cho t6t, ")�0)m k���I�nh ph6i h$p th�t

chu ��o.

Tôi %-i v�i h5�L�ng:

- C1 c5ng r�t quan �A1ng. Tiêu di*t ��$c c���i:m %)y trung �I)n 98�8W�ti�n m�t

b��c H)i trong chi�n ��u công kiên. ��ng ,�4�,En �iu &.�b�n kho�n không ?

h5�L�ng �Z�mCt r�i %-i:

- K:�ra, B� cho ��$c "�4�9��o"���.�t6t.

L�n %)y ��nh nhiu c���i:m m�t 0Bc, 9��o ,2a ta không th:�chia �u, trong k��

�I�ch ��nh C1, ��n "#�V5 L�ng không ,-�9��o y:m h�.

Tôi c�7i v[�vai h5�L�ng:

- ��n "#�c�u 8W�,-�2 kh(u 75 �i ,�ng, ")�30 9��o 9��o 105 y:m h�.

h5�L�ng vui s��ng:

- Th����.�xin cam �oan gi���Bng l7i h�a v�i anh.

Sau �-, c� quan tham m�u thông +�o v�i h5�L�ng, %&I)i 9��o 75, B� 8W�ph6i

thu�c thêm cho 98�,��m�t s6�8Bng c6i 120 ly.

MeA d�m dK�m�y %&)y lin. !�Bng tôi lo ��a m�a n�m nay ��n s�m. T�i %&)y

n@�8Bng ��.�m�a ��nh.

L$i HGng tr7i ,En nhiKu mây, t��8�ng, tr$�chi�n ,�c ��n "#����ra chi�m 0Dnh "#��A4.

Page 199: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Bu@i tr�a, b��binh xu�t 9��t.

Tr�n �#a chi�n �)o ,2a ta ���+E�t�i chân ,�c cao �i:m. MCc H��quân �#ch nh�ng

%&)y g�n �ây ���nhiu l�n H�ng bom, ��i +�c ��nh 9���")���a quân ra san l�p

chi�n �)o, nh�ng tr�n �#a ,2a ta vXn ��$c duy �A., ")�0Bc %)y ���ch�ng �Z�&=���A#�

,2a %-. B� ��i ta ")o g�n ��n, �#ch vXn ch�a bi�t.

* 18 gi7�%&)y 30����ng 8 n�m 1954, �$t ti�n công th��hai ")o t�p �I)n c���i:m

�i*n Biên N�2�b t ��u.

!�c cao �i:m 9�4a �ông, m�t s6�"#��A4�+�o v*�sân bay ; 9�4a tây, ,�c tr�n �#a 9��o

")�khu v3c quân c� ��ng �#ch ,�.m trong ��-i lba. !5ng nh� �$t ti�n công th��

nh�t, su6t nba gi7���u, 9��o binh �#ch không th:�lên ti�ng.

Nh�ng gi7���u cu�c chi�n ��u ti�n tri:n ����thu�n l$i <�i cao �i:m C1, l�n ��u ta

m;�A)o bYng ��n 9�-ng b�c lôi. !�c 9��o ��2�b n r�t ,�4nh L�c. B�c lôi n@�9���

tung t�ng �I�n A)o. Khi 9��o chuy:n 0)n, ,�c chi�n 8D�b�c 9���,�'�,En &=�i quy�t

n6t nh�ng �I�n 8-t 0�i. Sau 5 9�Bt ti:u �I)n 215 ,2a 98 ���H1n xong cba m;�qua

+�y l�n A)o dây ��Up gai. Ch�p th7i c� �Za l3c �#ch �ang ,En tê li*t ti:u �I)n

tr�;ng �i H�u lT�n ���l*nh xung phong. ��7ng dây �i*n ��I�i v�i trung �I)n

+#���t. Nghc ti�ng 8Bng b��binh n@�trên c���i:m, trung �I)n ra l*nh cho 9��o

chuy:n 0)n. !�'�bYng m�t �$t xung phong ��nh, trong 10 9�Bt, ��i ��i 38 ���

chi�m ��$c chi�c lô c6t nYm trên �Zm ��t cao nh�t nhô lên trên �'nh ��i, ��$c

anh em &1i 0)��Zm C�t C7. Ti:u ��i tr�;ng �5i�%�1n NguyKn Thi*n !�i câm 0��

c7�Quy�t chi�n Quy�t ���ng lên %-c s;�,�'�huy ,2a �#ch. lT�n �#ch d�n v�nh�ng

lô c6t ; khu v3c 9�4a tây, &1i 9��o b n ")o tr�n �#a ta. !�c chi�n 8D�xung �4ch

H�ng l�Vi lê, l3u ��n lao lên ��nh &=�p 0��,), ��p tan ba �$t 9��n �4ch ,2a �#ch.

Tr�n ��nh diKn ra �Bng 45�9�Bt. <I)n b��m�t ��i ��i 140 tên �#ch thu�c ti:u �I)n

Page 200: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

1 trung �I)n 4 Ma r6c bi tiêu di*t hoCc b t s�ng. S6 th��ng vong ,2a ta 0)�10

ng�7i.

Trung �I)n tr�;ng h5�L�ng +�o ,�o v���u tiên: "98 ���chi�m �I)n �I)n C1". Tôi

gbi �i*n khen trung �I)n 98�")�th�;ng huân ch��ng Quân công ��ng ba cho ti:u

�I)n 215�".�����I)n ��)nh nhi*m "G�nhanh ")�&1n nh�t mCt tr�n.

<�i cao �i:m E, 9��o ta n@��Bng 0Bc diKn ra cu�c thay quân gi�a m�t ��i ��i ,2a

ti:u �I)n 3 Angiêri v�i ��i ��i ,2a ti:u �I)n H��5 t�i thay th��theo l*nh ,2a

L�ngg�le ban 8�ng. Binh 04nh v�i �ay �2�trang +#��ang t�p trung H1c giao thông

�)o không có h�m �AB�(n ���o ,��y xô ")o nhau. ��i ��i c6i ��ng nCng nYm gi�a

"#��A4�ch�a �#p b n 0I�t ��n %)o ���+#�9��o ta tiêu di*t. Hai �5i ti�n công ,2a ti:u

�I)n 16 ")�ti:u �I)n 428 m;�cba qua �)ng A)o dây ��Up gai ")�+�i �.n nhanh ��n

m�c nh�ng 0I�t ��n b n chCn ,2a �#ch �u r�i ����xa 9�4a sau ,�c chi�n 8D�xung

�4ch. Sau m�t gi7�xung phong �p ��o quân �#ch, b����i ta chi�m �I)n b��c���i:m.

Anh em kh(n tr��ng t@�ch�c 9�Eng ng3�")�H�ng 8Bng �KZ, ��i liên, 8Bng c6i chi

vi*n cho �5i ��1c sâu ,2a trung �I)n 9��t tri:n, ��ng th7i kh6ng ch��tr�n �#a 9��o

,2a �#ch �Ct trên cao �i:m 210 ; 9�4a d��i.

* 19 gi7�45 9�Bt, trung �I)n tr�;ng Quang Tuy�n +�o ,�o �I)n ��)nh nhi*m "G�

tiêu di*t ��i E.

<�i cao �i:m D1, th7i gian m;�cba ��t 9���,5ng diKn ra nhanh. !�'�sau 5�9�Bt, ;

h��ng chmh, ti:u �I)n 166 ���9���xong ba l�$t �)ng A)o ")�xung phong ")o c�n

c�.

B� ��i ta nhanh ,�-ng ,�1c sâu chia c t ��i �.nh �#ch ra t�ng ��ng �:�tiêu di*t.

Chi�n 8D�thi �ua Tr�n Can, v�a ��$c ��+�t trung ��i tr�;ng, m�t l�n n�a 0�i b�ng

lên ,�ng v�i ti:u ��i �i ��u chi�m t�ng G�8Bng, t�ng &-c chi�n �)o. Tuy nhiên, ;

Page 201: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

h��ng 9�G, giao thông �)o ta �)o ���+#��#ch l�p m�t 50 �Ut, ti:u �I)n 154 ti�n ")o

gCp l�y, m;�cba ch�m +#��Za l3c trong ��n kh6ng ch�, 9��i m�t g�n m�t gi7�m�i

01t ")o trong ��n. Viên ��i By Gar�ng�ô (Garandeau), ,�'�huy ti:u �I)n 3 Angiêri,

+#�9��o "�i ch�t trong h�m ,2a s;�,�'�huy. Sau hai gi7�chi�n ��u, ta chi�m �I)n b��

��i D1.

Nh�ng tên 04nh Bâc Phi, %&Gy <��i s6ng 8-t t����i E ")�D1����o ,��y h[n 0I�n v�

9�4a sông N�m Rôm.

* 20 gi7, trung �I)n tr�;ng �I)ng C�m +�o ,�o �I)n ��)nh nhi*m "G�tiêu di*t ��i

D1.

Th�a th ng, ��i �I)n tr�;ng Lê <A1ng T�n ra l*nh cho . l3c l�$ng d3�+#�,2a 209,

ti:u �I)n 130, ��nh xu6ng cao �i:m D2.

Ch7���i vXn ch�a ,-�tin A1 ")�,�c �5i ��1c sâu. H;i 316, ��i �I)n tr�;ng Lê

lT�ng Ba +�o ,�o: t����u tr�n ��nh không liên 0�c ��$c v�i 174 do ��7ng dây

�i*n ��I�i +#���i +�c c t ��t, �ang cho n6i 0�i. !�Bng tôi �I�n ,�c ��n "#�0)m

nhi*m "G�gCp ��-�kh�n.

Trung �I)n 174 m�t liên 0�c v�i ��i �I)n ngay tb�gi7���u không nh�n ��$c l*nh

ti�n công. Khi th�y trên nh�ng cao �i:m ���c ti�ng 8Bng ,2a b��binh ���n@�ran,

trung �I)n tr�;ng NguyKn H�u An ,�2���ng ra l*nh cho �Za l3c ,2a trung �I)n

bYn ")o c���i:m y:m h��cho xung �4ch m� cba. M�t nba gi7����trôi qua. FBc %)y,

9��o binh �#ch ���h�i s�e, b n d��d�i ")o cba m;. !�c lô c6t, G�8Bng ; tin duyên

d�n ��n v�9�4a ,�c chi�n s b�c 9����ang�0�a nh�ng 6ng thu6c n@�9����)ng A)o.

N��i m�t h�n nba gi7, hai �5i ti�n công ,2a ,�c ti:u �I)n 251 ")�249 m�i v�$t

qua m�t tr�m �Ut A)o ")�+�i �.n 01t ")o ��n. Khi nghiên c�u A1 ta th�y �#ch ���

d3a ")o �#a th��t3�nhiên ,2a ST����i, b6��A4�công �A.nh 9�Eng ��2���)nh ba tuy�n.

Page 202: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Bên %&I)i, ; tin duyên 0)�tuy�n ch6ng c3�,�2�y�u Tuy�n trung gian có �Ct tr�n

�#a �Za l3c. Trên �'nh ��i 0)�tuy�n c6���2�")�s;�,�'�huy Trong c���i:m có nhiKu

tuy�n chi�n �)o ")�giao thông �)o liên �I)n. T�t ,��,�c lô c6t ")�h�m �AB�(n �u

,-�n p ��y, ,�#u ��$c ��n 8Bng c6i ")�9��o.

L3c l�$ng ta +#�t@n th�t nhiu khi v�$t qua cba m;.

Nh�ng tên 04nh Mar6c ")�lê d��ng H��1 d��i s3�,�'�huy ,2a Nicôla (Nicolas)

th6ng c3�quy�t li*t. Ta ")��#ch &=)nh nhau t�ng G�8Bng, t�ng %&�ch �)o. �#ch 0�i

d�n.

T�i �'nh ��i, ,�Bng bi�n �i sau m�t G���t cao. Gi�a 0Bc �y ��i +�c 105 tb�H�ng

!Bm ")�8Bng c6i 120 tb�M�7ng Thanh d�n d�p �ABt xu6ng �'nh ��i. B� ��i +#�

th��ng vong nhiu ".���n 9��o. Trung �I)n tr�;ng NguyKn H�u An quy�t �#nh

��a ti:u �I)n d3�+#�255 ")o chi�n ��u. FBc %)y cu�c chi�n ��u trên nh�ng cao

�i:m �������k�t ��Bc, �#ch d�n t�t ,���Za l3c ��i +�c ")�8Bng c6i ")o A1 mong

c�u "�n �.nh �.nh. !�c �$t xung phong ,2a ti:u �I)n 255�,5ng không v�$t qua

�)ng A)o lba ��i +�c.

lT��nba �êm, cu�c chi�n ��u ��i A1 diKn ra giYng co. Ta�")��#ch m[i bên chi�m

nba ��i.

<�i M�7ng Thanh, L�ngg�le �iên ��u khi th�y h�u h�t nh�ng %&1n ��i 9�4a �ông

nhanh ,�-ng +#��A)n ng�p. L�ngg�le ���%&�D�t�i s3�th�t ��2�,2a khu trung tâm

trong �êm. �7�!�t nêu O�ki�n c�n ti�n��)nh 9��n �4ch ngay. Nh�ng L�ngg�le th�y

H���.nh �.nh ra sao ,5ng 9��i �$i ��n khi tr7i 8�ng. Nh�ng cu�c 9��n �4ch th�t +�i

; Bêat�rix� ")�Gab�rien ���ch�ng �Z�không th:���a m�t s6�ti:u �I)n H���i th/ng

�êm thi�u s3�y:m h��,2a xe t�ng ")�không quân. Không riêng ,�c cao �i:m 9�4a

�ông +#�ti�n công, m�t c���i:m tin tiêu ,2a sân +�c ; 9�4a tây, Huy &�Ut 7, ,5ng

Page 203: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�ang ��ng tr��c nguy c� +#�tiêu di*t, kh(n c�p yêu c�u t�ng vi*n (th3c ra trong

�êm �-, ta ,�'�d��ng công ; 106 �:�0)m phân ��n s3��6i 9�-�,2a �#ch). L�ngg�le

kiên quy�t kh��c t��".�cho rYng s6�ph�n ,2a t�p �I)n c���i:m 0Bc %)y �Ct trên

nh�ng cao �i:m 9�4a �ông. Gi�a 0Bc �-, m�t liên 0�c v�i Nicôla. L�ngg�le toan ra

l*nh cho �I)n b��9��o b n �2y di*t ")o Êlian 2, ��.�Bi gia t��Êlian 4 H�ng b���)m

&1i v�+�o tin Nicôla vXn ,En +�m gi����$c Êlian 2, ")�8W�t�ng vi*n thêm cho

Êlian 2 m�t ��i ��i ,2a ti:u �I)n H��6 �:��Uo H)i cu�c chi�n ��u t�i 8�ng.

Nh� v�y, trên A1�0Bc %)y �#ch ,-�ba ��i ��i, nh�ng ��i ��i 4 Ma r6c ")���i ��i H��

lê d��ng 1 h�u nh� ���m�t s�c chi�n ��u.

N�4a ��i C1, ti:u �I)n 215 ,2a 98 sau khi chi�m C1 ���quy�t �#nh �iu ��i ��i 35

lên thay th����i ��i 38 v�a �I)n ��)nh nhi*m "G�v�9�4a sau 0)m l3c l�$ng d3�+#,

tuy ��i ��i %)y m�i th��ng vong ,-�m�7i ng�7i ,En r�t sung s�c. Ta ����:�lV�th7i

c� khi quân �#ch ; C2 �ang - hoang mang ".�m�t C1. Gi�a 0Bc ta �ang �iu ,�'nh

l3c l�$ng, b����i �n 0�i �����ông trên ��i ��.�9��o �#ch b n d�n d�p. C1 �#a �.nh

�ap, công s3�4t, nhiu anh em 9��i ��ng ; giao thông �)o nên s6�th��ng vong lên

cao. Vi*c t@�ch�c ti�n công C2 +#�ch�m l�i. >�i g�n 21 gi7, ti:u �I)n m�i tri:n

khai chi�n ��u.

�[i C2 ����r�ng n6i v�i C1 bYng m�t yên ng3a, s�7n ��i 9�4a trong thoai ��I�i �@�

xu6ng ��7ng 41, r�t ti*n cho quân c� ��ng �#ch lên 9��n �4ch. Trên ��i ,-�h*�

th6ng chi�n �)o liên �I)n v�i nhiu lô c6t, G�8Bng ����kiên c6, 9�4a %&I)i 0)�nhiu

l�p A)o dây ��Up gai ")�+�i �.n. �ây 0)�n�i Bigia �Ct s;�,�'�huy ��m th7i.

23 gi7, m�t trung ��i ,2a ��i ��i 35, do ��i ��i 9�-�")�,�4nh �A#�viên ,�'�huy, v�$t

qua yên ng3a ��t nh�p ��$c m�t �I�n �)o ,2a C2. Trung ��i nhanh ,�-ng 9��t

tri:n chi�m liên ti�p 11 lô c6t ")�G�8Bng. Nh�ng l3c l�$ng 9�4a sau qua nhiu l�n

Page 204: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

xung phong �u +#��Za l3c r�t ��nh ,2a �#ch ,�n 0�i. Ti:u �I)n 215 quy�t �#nh lui

v�C1 ti�p �Gc chu(n +#���o �iu ki*n ti�n công C2 ban %&)y. N�4a ��i D1, ti:u

�I)n 130 ,2a 209 9��t tri:n xu6ng D2 v�p 9��i �Za l3c b n th/ng t��tr�n �#a 9��o

trên c���i:m 210 ")�hai c[��A1ng liên b6n %Eng �Ct bên kia sông N�m R�m, 9��i

ng�ng 0�i �:�,2ng c6.

V�khuya, ��i +�c �#ch ,)ng �I�t ��ng ��nh. Cu�c chi�n ��u ,2a b����i ta trên

nh�ng cao �i:m 9�4a �ông ���ch�ng 0�i. Tôi nh�n th�y �ây ,�4nh 0) s3����c nhau

gi�a chi�n ��u ; %&I�i vi v�i khu trung tâm, �#ch không th:�không �6i 9�-�quy�t

li*t. Sau %)y ta bi�t trong �êm 31����ng 3, quân �#ch ���b n 13.000 viên ��n 105,

855 viên ��n 155, 1.200 viên ��n 8Bng c6i 120.

S;�,�'�huy nh�n �#nh: B� ��i ����I)n ��)nh ph�n quan �A1ng nhi*m "G��$t 2,

nh�ng vXn ch�a chi�m ��$c cao �i:m 9�Eng ng3�then ch6t A1. 174 ���sb�HGng ,��

l3c l�$ng d3�+#, không ,En ����n�ng &=�i quy�t A1, 98 ��nh xu6ng C2 không

��)nh công, ���+#�tiêu hao, c�n �iu m�t ��n "#����c ti�p �Gc �I)n ��)nh nhi*m "G�

tiêu di*t A1, ")�9�Eng ng3�; C1 ban %&)y. Anh <��i ��%&�#�sb�HGng trung �I)n

102 ,2a 308. h)o ��u �$t 2, 308 vXn 9�G��A�ch mCt tr�n 9�4a tây, riêng 102 ���

��$c ,�1n 0)m l3c l�$ng d3�+#�cho khu �ông.

B� ,�'�huy chi�n H#ch quy�t �#nh: !�c ��n "#�kh(n tr��ng t@�ch�c tr�n �#a 9�Eng

ng3�trên ,�c cao �i:m C1, D1, E, chu(n +#���nh �#ch 9��n �4ch ban %&)y, quy�t

không �:��#ch chi�m 0�i. ��i �I)n 308 ��a trung �I)n 102 t��9�4a tây sang 9�4a

�ông, ti�p �Gc ti�n công tiêu di*t A1 ")�9�Eng ng3���i C1. ��ng ,�4�V��ng Th�a

V5 ,�'�huy tr�n ��nh ��i A1 ")�C1. !�c trung �I)n 88, 36 ,2a 308 chuy:n t�

nhi*m "G�d��ng công sang tiêu di*t ,�c c���i:m 106�")�311 ; 9�4a tây, trung �I)n

165�,2a 312 ��nh c���i:m 105 (Huguette 6) ; 9�4a b c, uy hi�p ��nh quân �#ch

Page 205: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��o �iu ki*n cho ,�c ��n "#�; khu �ông �I)n ��)nh nhi*m "G.

Ms�8�ng %&)y 31, �7�!�t �1p v�i L�ngg�le, Nd&4t ")�Bigia, +)n ,�ch �6i 9�-�v�i

�.nh �.nh. L�ngg�le ��%&�#�t�p trung �I)n b��binh �I)n không v�n s6�2, g�m ti:u

�I)n H��1, ti:u �I)n H��8, m�t b��ph�n ,2a ti:u �I)n H��5, ,�ng v�i ti:u �I)n lê

d��ng s6�3�")�xe t�ng t��H�ng !Bm t�i �:�ti�n �)nh 9��n �4ch. <I)n b��l3c l�$ng

9��o ,5ng nh� xe t�ng ,2a t�p �I)n c���i:m 8W���$c huy ��ng ")o cu�c 9��n

�4ch.

7 gi7�45, ti:u �I)n lê d��ng s6�3 v�i xe t�ng dXn ��u, t��H�ng !Bm ti�n ra ��7ng

41 �i v�9�4a M�7ng Thanh.

T�i +�n Long Nhai, ,�nh quân 01t ")o tr�n �#a ,2a trung �I)n 57, l�p t�c +#�bao

vây. Nh�ng tên 04nh lê d��ng liên ti�p &Gc %&��tr��c �Za l3c H)y �Cc ,2a ta. M�t

xe t�ng �ABng ��n �KZ b6c ,��y. L3c l�$ng c�u nguy 0�i tr;���)nh m�t &�nh nCng

cho M�7ng Thanh. G�n tr�a, �I)n b��9��o ,2a t�p �I)n c���i:m 9��i m;�m�t �$t

b n chCn cho ti:u �I)n lê d��ng ")�xe t�ng m;�m�t ��7ng ��u quay tr;�0�i H�ng

!Bm, mang theo 15�L�c ch�t ")�50 binh 04nh +#�th��ng.

Th7i ti�t t6t ���&=Bp không quân �#ch �I�t ��ng tr;�0�i Nh�ng chi�c C.119 do phi

công >?�0�i, ����H��ti�p t����n d�$c, l��ng th3c, nh�ng ��y bay oanh ��c Bearcat,

Helldiver lao xu6ng k�t h$p v�i nh�ng tr�n �#a 9��o ��nh 9���d��d�i ,�c cao

�i:m C1, D1, E ")�A1.

�7�!�t kh(n thi�t yêu c�u �)�N�i t�ng vi*n. _�ng 31, Nava v�i "��t��_)i JEn bay

ra �)�N�i.

Cônhi không ra sân bay �-n t@ng ,�'�huy ")�,5ng không ,-�mCt ��i nhi*m s;.

<I)n b��nh�ng ti:u �I)n H��,2a N��p �����$c t�p trung ; �)�N�i. �ó 0)�ti:u �I)n

2 ,2a trung �I)n H��tiêm �4ch s6�1, ti:u �I)n lê d��ng H��s6�2, ti:u �I)n H��thu�c

Page 206: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#a s6�1. !�c viên phi công t���i*n Biên N�2�tr;�v��u +�o ,�o 0)�m�t ���9��o

cao L��,2a Vi*t Minh ��i khu trung tâm ���tr;�nên H)y �Cc khi�n nhiu ��y bay +#�

b n r�i trong nh�ng %&)y qua, vi*c ����H��quân t�ng vi*n 0Bc %)y 0)�qT��nguy

hi:m. 7 gi7�45, Cônhi m�i t�i gCp Nava, ")�+�o ,�o �.nh �.nh �i*n Biên N�2����

n�m ��$c t��0Bc nba �êm. Nava n@i xung qu;��A�ch. Cônhi ,�i 0�i không ti�c l7i.

Nh�ng r�i hai ng�7i vXn 9��i ng�i v�i nhau +)n ,�ch &=�i quy�t yêu c�u ,2a �7�

!�t. Hai viên ��i ���Ni cô (Nicot), ,�'�huy không quân v�n ��i, ")�Xôvanh c

(Sauvngnac), ,�'�huy l3c l�$ng H��t�ng vi*n �u th�y không th:�����quân H��ban

%&)y xu6ng M�7ng Thanh.

Bi gia, không ,En &.��:�trông ch7, quy�t �#nh t�p h$p �I)n b��l3c l�$ng c� ��ng

,2a M�7ng Thanh g�m ,�c ti:u �I)n ���s�t �g��:�ti�n �)nh 9��n �4ch. Ti:u �I)n

H��xung �4ch 8 nh�n nhi*m "G�chi�m 0�i �ô�=%4ch 2.

Ti:u �I)n H��thu�c �#a 6 ,�ng v�i m�t b��ph�n ,2a ti:u �I)n H��nglly 5 ��$c trao

nhi*m "G�chi�m 0�i Êlian 1.

��n "#�H��xung �4ch 8 l$i HGng �)n ��-i ��i +�c +E�lên �i:m D1. FBc %)y h�u h�t

chi�n 8D�,�nh gi�i ���tb�th��ng khi �#ch b n phá. �#ch t�i g�n và n@�8Bng r�i ta

m�i bi�t. ��ng ,�4�Lê Xuân lT�ng, ti:u �I)n 9�-�ti:u �I)n 154, ,�'�luy tr�n �#a

9�Eng ng3�hy sinh. Sau 25 9�Bt, �#ch chi�m 0�i g�n h�t ��i D1, d�n ��i ��i 9�Eng

ng3�,2a ta ")o m�t &-c. <.nh th��tr;�nên nguy ng�p. Chi�n 8D�Tr�n P&1c B�i, t@�

tr�;ng t@�3 ng�7i, ��Ut to: "<�)�chêt không +Z�tr�n �#a!". Nh�ng câu %-i �Bng 0Bc

t��+�n thân ng�7i linh ��i tr�n th�7ng �em 0�i s�c ��nh. !�c chi�n 8D�"�ng lên

H�ng l3u ��n, l�Vi lê ��nh lui nh�ng �$t 9��n �4ch ,2a �#ch. Tuy ��7ng dây �i*n

��I�i �����t, nh�ng �)i quan 8�t trung �I)n 9��t hi*n �#p th7i s3�có mCt ,2a quân

�#ch trên D1. Trung �I)n l�p t�c H�ng 9��o b n chCn ")��iu l3c l�$ng lên t�ng

Page 207: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

vi*n. Hai ��i ��i ,2a ta �����o l�n th��tr�n. Viên ��i By Pis�lanh (Pichelin), ,�'�

huy ��i ��i H��xung �4ch, %&��&Gc ".�m�t �A)ng ��n ti:u liên. Trên c���i:m D1 ���

bi�n H�ng ".�bom ��n, ta ")��#ch lao ")o nh�ng tr�n ��nh�&=�p 0��,)�Th�y �.nh th��

b�t l$i, Tua rê yêu c�u Bigia ti�p vi*n thêm l3c l�$ng. Bigia. ��p: "<-i không ,En

&.�trong tay. N�u không gi����$c n�a ��.�bi�n!". Sau 1 gi7�chi�n ��u, nh�ng tên

�#ch s6ng 8-t ���o ,��y v�M�7ng Thanh. Bigia ���không chi�m 0�i ��$c

�ô�=%4ch 2 �)�,En 9��i +Z�luôn ,���ô�=%4ch 5 (D3) do m�t ��i ��i <��i +�o v*�

")�ABt tr�n �#a 9��o ��i �ô�=%4ch 5 (210), ".�bi�t nh�ng cao �i:m %)y không th:�

��ng v�ng n�u ���m�t �ô�=%4ch 2.

* 1 gi7�30 chiu, Bigla tr3c ti�p ,�'�huy hai ti:u �I)n H��6 ")�5 ti�n lên C1. ��i

��i 273 ,2a trung �I)n 102 ���,-�mCt trên cao �i:m t��bu@i 8�ng ,�ng v�i b��ph�n

,En 0�i ,2a ��i ��i 35 trung �I)n 98 ��nh lui nhiu �$t 9��n �4ch ,2a �#ch t��C2

lên �#nh �(y quân ta ra ��Zi ��i. L�n %)y quân �#ch �ông 0�i ,-�không quân, 9��o

binh y:m h��")�xe t�ng m;���7ng. MCc bom ��n gi�i quanh ng�7i, ,�c chi�n 8D�

không h�nao %Bng, �$i nh�ng tên 04nh�H��t�i th�t g�n m�i n@�8Bng ��nh lui nhiu

�$t ti�n công. H�t l3u ��n, ,�c chi�n 8D�H�ng b�c 9���6ng l p thêm �4p n@�lao ")o

xe t�ng ")���i �.nh �#ch. r����2��KZ 57 ly h5�V�n Ki:m "�c %Eng 8Bng trên vai

di chuy:n trong giao thông �)o, b n ")o nh�ng "#��A4�t�p trung �ông quân �#ch.

PEng 8Bng ,��y +Zng, Ki:m c;i �o tr�n ��2�0-t vai, ti�p �Gc b n. �#ch 0�i cho ��i

+�c bân d��d�i r�i H�ng 8Bng phun lba ")�xung phong lên �6i. L�n. %)y ,�Bng

chi�m ��$c �i:m cao C�t C7, �(y nh�ng chi�n 8D�9�Eng ng3�")o th��b�t l$i. N��o

ta không th:�ti�p �Gc y:m h��".�không phân bi*t ��$c "#��A4�,2a �#ch ")�ta. !�c

chi�n 8D����l�y "�i H��tr ng bu�c lên ��u 8Bng 0)m chu(n cho 9��o binh. Trong 0Bc

9��o ta n@�d�n d�p, trung �I)n ��a m�t b��ph�n t�ng vi*n theo ��7ng �)o m�i

Page 208: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�)o 9�4a ��i D, ,�ng v�i nh�ng ng�7i 9�Eng ng3���nh b�t quân �#ch ��Zi C�t C7,

khôi 9�Gc 0�i tr�n �#a.

* 16 gi7, Bigia bu�c 9��i ra l*nh ABt lui, �:�0�i tr�n �#a g�n tr�m L�c ch�t. Trong

%&)y, b����i ta �����nh lui +�y �$t 9��n �4ch ,2a hai ti:u �I)n H�. Chi�n 8D��KZ

h5�V�n Ki:m ��$c tCng th�;ng huân ''th��ng Chi�n 8D���ng nh�t.

Nh�ng cu�c 9��n �4ch ,2a �#ch %&)y 81 ���ng 3 ����I)n �I)n th�t +�i. 10 gi7�t6i,

L�ngg�le &1i �i*n ��I�i cho Bigia, �Zi ,-�th:�gi����$c nh�ng &.�,En 0�i ,2a gian

trong �êm nay không! Bi ia �A��l7i: "Th�a ��i ��, ch�ng %)o ,En m�t ng�7i s6ng

8-t, tôi 8W�không +Z�Êlian". Êlian 0Bc %)y ,-�%&�Da 0)�A1. A1 ���tr;���)nh "��)nh

0T?�cu6i ,�ng" (demier rempart) ,2a t�p �I)n c���i:m !

Trong %&)y ���,-�tin v�,�c �5i ��1c sâu. Ph�n l�n ,�c ��n "#���$c trao nhi*m "G�

��t 9���")o bên trong t�p �I)n c���i:m �u gCp ��-�kh�n. !�c �5i không �2�b�c

9���m;���7ng qua �)ng tr�m �Ut A)o dây ��Up gai. !�Bng ta 0�i 9��i �A��&=��cho

công ��c chu(n +#�thi�u ,G�th:. Riêng m�t ��i ��i ,2a ti:u �I)n 11, ��i ��i 243, do

��i ��i tr�;ng P1a ,�'�huy, ���&�y cho �#ch m�t b�t ng7�l�n. T� ��i E ti�n theo

��7ng 41, ��i ��i 243 ��nh xuyên qua ti:u �I)n H��s6�5, r�i chia 0)m hai �5i, m�t

�5i ��nh ")o khu tr�n �#a 9��o, gây cho ,�Bng nhiu thi*t ��i, m�t �5i ��nh ")o

ti:u �I)n H��thu�c �#a s6�1. MCc H��+#�t@n th�t, ,�c H5ng 8D���i ��i 243 vXn ��o +�o

9��t tri:n ra t�i b7�sông N�m Rôm ")�gan &-c �AG�0�i trong 0Eng �#ch, ���ng ��u

v�i ,�Bng su6t %&)y hôm sau.

N�A �êm v�8�ng %&)y 31 ���ng 3, ngay sau khi nh�n l*nh, trung �I)n 102 t��

9�4a tây l�p t�c �)nh quân theo ��7ng �)o �AGc b�ng qua ,�nh ��ng M�7ng Thanh

sang 9�4a �ông. Riêng ��i ��i 273 ,2a ti:u �I)n 54 ��$c l*nh �i v�$t lên tr��c ���

,-�mCt �#p th7i trên ��i C1.

Page 209: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Tr�a %&)y ai ���ng 3, ban ,�'�huy trung �I)n 102 ,-�mCt ; s;�,�'�huy trung �I)n

174, nh�n +)n giao v��#a �.nh ")��.nh �.nh chi�n ��u ��i A1. Tuy nhiên, ".�9��i

v�$t qua ,�nh ��ng tr6ng �A�i d��i s3�ng�n chCn ,2a ��i +�c ")���y bay �#ch,

��7ng �)o �AGc �ap 0Qng +Qng +�n n��c, v�a �)nh quân v�a ph@�bi�n nhi*m "G�

cho b����i, chiu 31 ���ng 8, m�i ,-�b6n ��i ��i ,2a hai ti:u �I)n 54�")�18��#p t�i

"#��A4. Trung �I)n ��$c t�ng c�7ng m�t ��i ��i g�m b6n trung ��i ,2a 174�0)m l3c

l�$ng d3�+#. 102 quy�t �#nh ti�p �Gc ti�n công A1.

* 17 gi7�30, ,�c phân ��i chi�m 0Dnh tr�n �#a.

* 18 gi7�15 9�Bt, trong khi 9��o binh ta kim ch��9��o �#ch ")�+�n 9���A1, ,�c

�5i xung �4ch l$i HGng cba m;�,2a trung �I)n 174 �êm tr��c, nhanh ,�-ng ti�n

��nh tr�n �#a tin duyên ,2a �#ch. Sau 15 9�Bt, ,��hai �5i xung �4ch ����I)n �I)n

l)m ,�2�t�ng 9�Eng ng3�9�4a d��i, di*t m�t s6��#ch, b t s6ng 15 tên. �#ch co lên

t�ng trên. !�c chi�n 8D�ti�p �Gc xung phong v�9�4a G���t ��-�hi:u trên �'nh ��i.

�#ch b[ng bi�n m�t ")��)ng A)o lba ��i +�c 0�i xu�t hi*n tr��c mCt �1. !�c chi�n 8D�

H5ng ,�m v�$t qua l��i lba nhYm 9��t hi*n cba h�m ng�m. ���,�'��.m th�y m�t

%&�ch 9�G�,-�quân �#ch, l�p t�c sb�HGng b�c 9���di*t ��$c 20 tên, b t s6ng 4 tên,

thu m�t s6�8Bng ��n. Sau �-, �.nh �.nh diKn ra gi6ng �êm tr��c, b����i ta t@�ch�c

b6n �$t xung phong �u không v�$t ��Zi tuy�n �)o ngang tr��c h�m ng�m.

* 5 gi7�8�ng %&)y 1 ���ng 4, hai xe t�ng ")�quân ti�p vi*n xu�t hi*n. L3c l�$ng

�#ch ; A1 0Bc %)y g�m nh�ng tên 04nh Ma r6c, H��lê d��ng s6ng 8-t sau �êm

tr��c, nh�ng binh 04nh lê d��ng ")�binh 04nh <��i m�i t�i ��$c t@�ch�c 0�i. Quân

�#ch t��h�m ng�m ,�ng v�i quân t�ng vi*n d3a ")o xe t�ng b t ��u xông lên 9��n

�4ch, toan ��nh b�t quân ta ra ��Zi cao �i:m. Ta H�ng bazôka b n ,��y 1 chi�c xe

t�ng, bân +#�th��ng m�t chi�c ���c, khi�n %-�9��i ,��y 0�i. !��9��o ta ")�9��o

Page 210: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#ch ,�ng t�p trung b n ")o ��i �:�y:m h��cho m[i bên. Cu�c chi�n ��u diKn ra

c3c �]��c li*t. H�u h�t G�8Bng, ,�c ��7ng chi�n �)o �u +#���n, bom nghin %�t.

Riêng G���t �Z�vXn s�ng s�ng trên �'nh ��i.

D3��I�n trong %&)y, �#ch 8W�9��n �4ch l�n, trung �I)n tr�;ng ��ng Sinh ��%&�#�

v�i ��i �I)n cho ")o ��n tr3c ti�p ,�'�huy ��n "#�chi�n ��u. Trong %&)y 1 ���ng 4

n�m 1954, ba �$t 9��n �4ch ,2a �#ch �u bi trung �I)n 102 �(y lui. �)ng tr�m

quân �#ch +#�0I�i ��Zi "Eng chi�n. �êm 1 ���ng 4, ti:u �I)n 79, ti:u �I)n cu6i

,�ng ,2a 102, ���,-�mCt trong ��i �.nh trung �I)n. Trung �I)n ti�p �Gc t@�ch�c

�$t ti�n công th��ba v�9�4a h�m ng�m. �#ch ch6ng c3�quy�t li*t. !�c �5i ti�n

công ,2a ta ��t �4ch r�t ��nh ")o khu h�m c6���2, nh�ng không sao �.m ��$c cba

h�m. Tr��c �Za l3c ��i +�c r�t ��nh ,2a �#ch, ta 0�i 9��i ABt v�tuy�n 9�Eng ng3.

P&)y 2 ���ng 4, nh�ng l3c l�$ng t�ng vi*n ,2a �#nh t��M�7ng Thanh lên ph6i

h$p v�i l3c l�$ng c6���2, ra s�c m;�nhiu �$t 9��n �4ch �(y ta ra ��Zi A1. Trên

tr�n �#a, ta ,�'�,En 0�i h�n n�m ,�Gt ng�7i. D��i s3�,�'�huy tr3c ti�p ,2a trung

�I)n tr�;ng, ,�n b�, chi�n 8D�chia ��)nh nhiu t@�9�G��A�ch t�ng ��7ng �)o.

Nh�ng ,�n b��nh� ti:u �I)n 9�-�Ngô Th��L��ng, ti:u �I)n 9�-�N��m H�ng, ti:u

�I)n 9�-�Lê S�n ")�,��. trung �I)n tr�;ng ��ng Sinh, nhiu l�n ��ng ti:u liên,

��2�9��o, b�c 9���6ng ,�ng b����i ��nh �#ch 9��n �4ch nh� ,�c chi�n ��u viên.

s;�,�'�huy chi�n H#ch, theo HQi qua �i*n �)i ,2a �#ch, ,�Bng tôi th�y A1 luôn

luôn kêu c�u kh(n c�p v�i M�7ng Thanh, ")�M�7ng Thanh ���9��i ABt quân t��

nh�ng c���i:m d�n lên c�u vi*n cho A1. !�n b�, chi�n 8D�; A1 d�7ng nh� ���0)m

h�t s�c �.nh. Su6t m�y �êm, b����i ta vXn ch�a &=�i quy�t ��$c ,�i G�; �inh ��i,

khi anh em &1i 0)�"lô c6t c6�thb'', khi +�o ,�o 0)�"h�m ng�m" . . .

Sang %&)y th��t�, 2 ���ng 4, anh V��ng Th�a h5�m�t liên 0�c v�i trung �I)n

Page 211: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tr�;ng ��ng Sinh, không n m ��$c �.nh �.nh b����i trong ��n ra sao. lT��tr�a,

anh h5�+�o ,�o, v�a b t liên 0�c ��$c v�i m�t chi�n 8D�gi����y �i*n thanh ,En ;

trong ��n ti�p �Gc chi�n ��u v�i �#ch; ��n "#����ra l*nh cho ��ng ,�4�%)y �i �.m

trung �I)n tr�;ng. Bu@i chiu, anh <��i sang vui "g�%-i ��ng ,�4���ng Sinh ���

H�ng ��y �i*n thanh tr3c ti�p +�o ,�o v�B�. !�4nh 2y trung �I)n Lê Linh ���

,�ng m�t l3c l�$ng t�ng vi*n %�Z�mang theo l��ng th3c ")o ��n. Sau b6n %&)y

�êm chi�n ��u liên �Gc, b����i ���,-�d�u hi*u m*t �Zi. Tuy nhiên, ��ng Sinh ")�

Lê Linh vXn xin t�ng vi*n �:�ti�p �Gc tiêu di*t c���i:m.

!�c n�i ���h�ng ��i chi�n ��u ph6i h$p �#p th7i v�i ��n "#�+�n trên ��i A1. ; 9�4a

tây, �êm 1����ng 4, trung �I)n 36 t@�ch�c bao vây, uy hi�p c���i:m 311 nYm ;

9�4a tây nam sân bay, ph�n l�n hai ��i ��i %&Gy <��i �Uo c7�tr ng ra �)ng, m�t s6�

+Z�,��y v�M�7ng Thanh.

�êm %&)y 2 ���ng 4, ,�n chi�n 8D�trung �I)n 36 �)o H5i xuyên qua �)ng A)o 106 ;

tây b c sân bay, chi�n &1n c���i:m trong m�t th7i gian ng n, 0I�i ��Zi "Eng chi�n

��u m�t ��i ��i lê d��ng v�a t�i thay th����i ��i ,2a ti:u �I)n H��5�9�Eng ng3���i

�ây ���ki*t s�c, m;���u chi�n thu�t vây l�n. Tr�n ��nh %)y �����$c nh�ng %�)�

vi�t sb�nh c t�i nh� 0)�s3�m;���u ,2a cu�c chi�n Huy &�Ut" (la bataille des

Huguette) 8W�ti�p diKn sau �-. 9�4a b c, chiu ng)y 3 ���ng 4, trung �I)n 165

ti�n công c���i:m 105 nYm không xa c���i:m 106 v�a +#�tiêu di*t. Cu�c chi�n ��u

�Uo H)i t�i 8�ng, ta chi�m hai ph�n ba c���i:m nh�ng ,�'�tiêu di*t ��$c m�t b��

ph�n �#ch. Tr7i 8�ng, �7�!�t tung m�t ti:u �I)n v�i n�m xe t�ng ra 9��n �4ch

chi�m 0�i c���i:m.

Qua +�o ,�o, tôi nh�n th�y ,�n b��,�'�huy ,2a ta ��i A1 không n�m v�ng �#ch,

không n m v�ng b����i, ch c ch n có ��-�kh�n %)o �-�ch�a th:�&=�i quy�t ��$c

Page 212: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ngay. Tôi %-i v�i anh <��i ra l*nh 308 trao 0�i nhi*m "G�9�Eng ng3�trên ��i A1

cho 174; 174 ,5ng ,�'�c�n �:�0�i m�t b��ph�n %�Z, ,2ng c6�công s3�th�t v�ng

ch c, +�o v*�ph�n ��n ���chi�m ��$c, chu(n +#�cho cu�c ti�n công sau n)y, ��i b��

ph�n ABt ra %&I)i, ��m ng�ng chi�n ��u.

Tôi quy�t �#nh tri*u t�p h�i %&�#�s� k�t �$t 2 chi�n H#ch ")o %&)y 6 ���ng 4 n�m

1954, ")�,�'��#nh m�t s6�,�n b��tr3c ti�p chi�n ��u trên ��i A1 v�g�p s;�,�'�huy

mCt tr�n.

Sau n�m %&)y chi�n ��u, ; 9�4a �ông, ta ���chi�m ��$c b6n %&1n ��i hi:m y�u,

0)m ,�2�m�t ph�n cao �i:m then ch6t A1, �#ch ���9��i �Uo 9��o ,��y ��Zi c��

�i:m 210, ; 9�4a tây, ta chi�m thêm ��$c ,�c c���i:m 106, 311.�N��m vi chi�m

�-ng ,2a �#ch thu �ap ����nhiu, l3c l�$ng ,2a ,�Bng ,5ng +#�t@n th�t l�n. Nh�ng

ta ch�a �I)n ��)nh t�t ,��nh�ng �Gc tiêu ��ra, �Cc bi*t 0)�ch�a chi�m ��$c �I)n

�I)n A1. �ây 0�i ,�4nh 0)�m�t �Gc tiêu �A1ng y�u ,2a �$t ti�n công %)y !

_MNG %&)y 3 ���ng 4, anh <��i &1i �i*n ��I�i +�o tin ,�c ��ng ,�4���ng Sinh,

NguyKn H�u An ,�ng v�i ba ,�n b��ti:u �I)n ,2a 102 ")�174 ���v�s;�,�'�huy

mCt tr�n. >1i ng�7i �u ST��m*t �Zi sau nhiu �êm không %&2, ��ng ,�4���ng

Sinh mu6n ��$c +�o ,�o ngay. Tôi %-i c�n �:�anh em t�m rba, �n u6ng, %&�'�ng�i

cho 0�i s�c tr��c khi 0)m vi*c, riêng hai ��ng ,�4�trung �I)n tr�;ng 8W�gCp tôi ")�

anh <��i ")o bu@i chiu.

Bu@i chiu, tôi ")�anh <��i ,�ng nghe +�o ,�o. ��ng Sinh cao l�n b��c ")o v�i

m�t chi�c b�ng trên �A�n ")��ôi m t sâu �A5ng ".�thi�u %&2.

Tôi �Zi: . .

- V�t th��ng th��%)o!

- Th�a, v�t x��c ��nh ��n thôi. B�ng �:��A�nh nhiKm �A�ng.

Page 213: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Tôi %-i:

- Tin t�c ; �ây n m ��$c ��.�quân �#ch ; A1 t@n th�t r�t nhiu, có 0Bc +1n ,�'�huy

; M�7ng Thanh t�;ng là ���m�t A1 ! <�i sao ,�c ��ng ,�4���nh ��i vXn không

&=�i quy�t ��$c !

-� �o ,�o anh, ,�Bng tôi r�t c6�g ng nh�ng v��ng 9��i ,�i h�m ng�m trên �'nh

��i ! Anh em ����Ct ")o �-�80 kilôgam b�c 9���gi�t n@, nh�ng %-�vXn tr� tr�.

- Sao không �.m cba h�m �)���nh ")o !

-�!�Bng tôi ����.m nhiu l�n, nh�ng không th�y cba h�m. Ch c cba h�m nYm ;

9�4a trong, anh em không ")o ��$c ".�9��o b n chCn, ,�Bng b n ,��trên %-c h�m.

Tôi �Zi ,����ng Sinh ")�NguyKn H�u An:

- Theo ,�c ��ng ,�4, gi7�9��i ��nh ti�p ,�ch %)o ��.�&=�i quy�t ��$c A1 !

NguyKn H�u An %-i:

-�N��i hu�n luy*n ")�t@�ch�c m�t ��i ��nh h�m ng�m, do m�t ,�n b��,-�quy�t tâm

cao ,�'�huy, mang nhiu b�c 9�����nh ")o cba h�m.

��ng Sinh cân nh c r�i %-i thêm 0)�su6t ST���A.nh chi�n ��u, b����i ta h�u nh�

không 0Bc %)o có �a th��h�n �#ch. �#ch t�ng vi*n nhanh h�n ta. P&I)i 9��o b n

chCn, ,�Bng ,En ,-�,��xe t�ng.

- Nh� v�y, v�n ��,En ; ch[�ta không chCn ��$c quân vi*n t��M�7ng Thanh lên !

- Th�a �Bng. >.nh b6�tn binh l3c �:�tiêu di*t quân �#ch ; A1, nh�ng trong th3c t�,

9��i ��nh v�i �I)n b��quân vi*n ; khu trung tâm !

- �#ch ,-�����n�ng ��nh b�t ta ra ��Zi A1 không !

- N�u ta t@�ch�c 9�Eng ng3�t6t ��.��#ch không th:���nh b�t ��$c ta. M�y %&)y v�a

qua, gi�a ban %&)y, ,-�0Bc ,�Bng tôi ,�'�,En h�n ,�Gc ng�7i, gi��,��m�t h��ng

9��n �4ch, nh�ng �#ch không v�$t ��$c qua.

Page 214: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!��hai ��ng ,�4�trung �I)n tr�;ng �u h�ng ��i ��%&�#�cho ��n "#��.nh ��$c ti�p

�Gc tiêu di*t A1.

Tôi %-i v�i anh <��i, c�n trao nhi*m "G�cho ,�c c� quan nhanh ,�-ng thu th�p

�I)n b��O�ki�n v�tr�n A1 ,2a ,�n b��v�d3�h�i %&�#, �.m gCp ; �#a ph��ng nh�ng

ng�7i bi�t v�,�i h�m �����$c xây d3ng tb�th7i N��p thu�c trên ST����i %)y, ")�

chu(n +#�m�t k���I�ch tiêu di*t A1 th�t chu ��o, ".�,�'�,-�tiêu di*t ��$c "#�tn %)y

m�i ,-�����n�ng k�t ��Bc s�m tr�n ��nh.

Bu@i t6i, c�n 0�n %�Z�r3c rV�h/n lên d��i �nh �cn m�ng xông. <I)n b����ng 2y

MCt tr�n ,-�mCt �:�,�)o m�ng nh�ng chi�n 8D�A1. V�n 9�Eng t@�ch�c b�a c�m

v�i m�t s6����h�p chi�n l$i ph(m ,�c ��n "#�v�a gbi tCng. M�y ��ng ,�4�,�n b��

�u bV�ngV�tr��c quang ,�nh %)y, ".��1�t�;ng +#�B� ,�'�huy chi�n H#ch &1i lên �:�

thi �)nh �p�lu�t do không �I)n ��)nh nhi*m "G�! Sau %)y, qua nh�ng �)i li*u ,2a

ph��ng Tây, ,�Bng ta bi�t nba �êm 30 ���ng 3, ��i A1 ,�'�,En m�t %�Bm 04nh B c

Phi ")�04nh H�, ,�Bng �u %&�D�0)�s p +#�tiêu di*t. !�Bng không tin ; m t �.nh khi

th�y b����i ta ��m ng�ng ti�n công, ABt t��trong ��n ra %&I)i.

L�ngg�le, ,�'�huy khu trung tâm, ���vi�t trong h�i �O::

- "N�u �i*n Biên N�2����không +#�m�t �êm �-�0)�do �g�����+#�b�t ng7�".�&=)nh

��$c nh�ng �Gc tiêu ,�'��#nh ST��nhanh ,�-ng nên không �2�����n�ng khai ���c

nh�ng th ng l$i ban ���''l.

Nguyên nhân không tiêu di*t ��$c A1 ,�2�y�u 0)�do 174 n@�8Bng ch�m nba gi7,

khi 9��o �#ch ����I)n h�n t�p trGng b n ")o cba ��t 9���tiêu hao nhiu l3c l�$ng

ta tr��c khi 01t ")o ��n. Chi�c "h�m ng�m" ; A1, nh� sau %)y ,�Bng ta bi�t,

không ST����-��6i v�i NguyKn H�u An, ng�7i ���t�ng tiêu di*t c���i:m boong ke

,2a �7�F�t ; ��ng bYng. Trong h�i %&�#�t@ng k�t �$t 2, NguyKn H�u An ���+#�phê

Page 215: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

+.nh nghiêm kh c ".�m;�cba ��t 9���ch�m. �ây 0)�th�t +�i ��u tiên trong nh�ng

tr�n ��nh công kiên ,2a anh. Nhiu n�m sau �-, m�t l�n tôi ")o th�m s� �I)n 325

; ��ng H7i, NguyKn H�u An 0Bc %)y 0)�s� �I)n tr�;ng, m�i %-i:

-�P&)y �-�anh phê +.nh oan tôi, ".�ng�7i ,�#u �A�ch nhi*m ra l*nh n@�8Bng 0)���i

�I)n. Khi th�y 9��o b n, tôi &1i �i*n ��I�i �Zi ��i �I)n ��.��i*n ��I�i +#���t, liên

0�c bYng vô tuy�n �i*n ,5ng không ��$c, tôi 9��i ,��y t�i s;�,�'�huy tin ph��ng

�Zi tham m�u tr�;ng, tham m�u tr�;ng ,5ng không bi�t ".�; �ây ,5ng m�t liên

0�c v�i s;�,�'�huy c� +�n. MCc H��không ,-�l*nh ��i �I)n, tôi ���,�2���ng ra l*nh

cho anh em b�t ��u ti�n công �#ch.

- Sao %&)y �-�c�u không %-i ngay !

Gi�a 0Bc ��n "#�ch�a �I)n ��)nh nhi*m "G, %-i ra tôi %&�i �1i ng�7i hi:u: ���

��nh không ��$c 0�i ,En "0O�do 0O�tr�u'' !

Nhân H#p �p�ni*m ba m��i n�m Chi�n th ng �i*n Biên N�2�gCp 0�i NguyKn H�u

An ; �o �)ng Quân ��i, tôi b t tay anh, %-i:

-�>.nh công nh�n h�i ; �i*n Biên N�2�c�u +#�phê +.nh oan !

- Tôi ,�m �n anh ���thông ,�m. Vi*c �-��6i v�i tôi ���qua r�i, nh�ng ��$c anh

%&�D�t�i ")�c� xb�công bYng nh� v�y tôi h�t s�c trân �A1ng.

�ó 0)�nh�ng �iu th�7ng gCp trong chi�n tranh. N�u ,-�kinh nghi*m, ta ,-�th:�

kh�c 9�Gc ��$c. Nh�ng ,�Bng ta ,�'�0)�m�t quân ��i non �Ag��ang 9��i�0)m m�t

công vi*c v�$t ST��s�c �.nh.

Tr�n ��nh nh�ng cao �i:m 9�4a �ông 0)�nh�ng %&)y c�ng th/ng ��-�quên trong

chi�n H#ch. Tôi không ��Zi t3��Zi: N�u nh� tr��c �ây ta ���,�1n ,�ch ��nh nhanh

th ng nhanh ! h)�khi �-�,5ng ch�a %&�D��$t ti�n công th��hai �ang ��a ,�Bng ta

t�i g�n chi�n th ng.

Page 216: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Ch� ng 11

SIzT hqNG VÂY L�A

T� ��u chi�n H#ch, ta ���nh�n �#nh m�t nh�$c �i:m l�n không th:�kh c 9�Gc ,2a

�#ch 0)�t�p �I)n c���i:m nYm gi�a h�u ph��ng ta, ,�ch xa ,�c c�n c�, �1i s3�t�ng

vi*n ")�ti�p t���u trông ch7�")o ��7ng không.

!�'�c�n tri*t con ��7ng %)y, quân �#ch 8W�m�t s�c chi�n ��u. V�i vi*c xây d3ng

tr�n �#a bao vây ��)nh công, chi�n th ng ,2a ta ,�'�,En 0) v�n ��th7i gian. Chi�n

th ng 8W�t�i s�m h�n n�u ta nhanh ,�-ng tiêu di*t ��$c nh�ng trung tâm �����ng

then ch6t.

Ki:m �i:m �$t chi�n ��u v�a qua, ta ���th�y nh�ng thi�u 8-t dXn t�i không �I)n

��)nh t�t ,��nh�ng nhi*m "G���ra. Khi �iu tra A1, ta không 9��t hi*n ; �ây có

m�t h�m ng�m kiên c6, nên không d3�ki�n ,�ch &=�i quy�t. !5ng do thi�u chu(n

+#���y �2�ph��ng ti*n 9���công s3�9�G, ph�n l�n ,�c �5i ��1c sâu �u không 01t

")�tung thâm. Vi*c kim ch��9��o ; H�ng !Bm ch�a t6t, nên �#ch ���chi vi*n

9��o hi*u ST��cho A1. !5ng 9��i %-i �ây 0)�l�n ��u ,�c ��i �I)n ,2a ta ��nh hi*p

��ng công kiên quy mô l�n, nên ���b�c l��m�t s6�nh�$c �i:m. B� ��i ta, mCc H��

chi�n ��u c3c �]�H5ng ,�m, nh�ng ch�a ,-�nhiu kinh nghi*m ��nh �#ch trong

công s3�v�ng ch c, �Cc bi*t 0)�&=�i quy�t h�m ng�m. Th3c ra, n�u công ��c �iu

tra, chu(n +#�ti�n �)nh chu ��o, ��.�không 9��i ta không �2�����n�ng chi�m �I)n

b��nh�ng cao �i:m khu �ông. K�t ST��; khu �ông 8W�khác, n�u �êm hôm �-�ta

chi�m ��$c A1, "chi�c ,�.a ��-a" ,2a t�p �I)n c���i:m. Nh�ng không ,-�t��

"n�u'' khi tr�n ��nh ���k�t ��Bc.

Page 217: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Tuy nhiên, con nhím �i*n Biên N�2 ���nh�n m�t �En tb�th��ng. "!�'�trong n�m

%&)y t��28 ���ng 3 ��n 2 ���ng 4, quân N��p ���m�t 2.093 ng�7i. Phân khu H�ng

!Bm tuy ch�a tr3c ti�p +#�ti�n công, t��hai %&)n quân ,5ng ,�'�,En ��I�ng 1.600.

Quân ��n �AB�; phân khu trung tâm +#�ABt 0�i ,En n�m ti:u �I)n H�, không ti:u

�I)n %)o v�$t ST��300 ng�7i, hai ti:u �I)n lê d��ng 600 ng�7i, ")�s6�,En 0�i g�m

nh�ng ��n "#�ng�7i <��i ")�B c Phi, t@ng c�ng ��I�ng 4.300 04nh chi�n ��u.

Cu�n chi�n ��u ng6n nh�ng �4p xe t�ng, 9��o ��2, quan tr3c, ")�vô tuy�n �i*n v�i

%�#p ���không th:�t��ng t�$ng. ��n %&)y 6 ���ng 4, d3�tr����n d�$c 9��o binh

,�'�,En 418 viên cho 0I�i 9��o 155, 616 viên 105 ")�1.422 viên ��n c6i 120, ,-�

%&�Da 0)�g�n v�i s6���n t�p �I)n c���i:m b n trong m�t �êm chi�n ��u. Không

,En ,���.n cho nh�ng �i:m t3a 9�4a trong m�i l�p thêm..."I'' B� ,�'�huy N��p ���

nh�n th�y không nh�ng không th:�����H��ti�p vi*n ban %&)y �)�ngay ban �êm

,5ng không th:�����ngay ,�ng 0Bc ,��m�t ti:u �I)n. H1 bu�c 9��i ,�1n "ph��ng

�n ����thi duy nh�t" do r-vanh c ��ra, 0)�����H��ng�7i ban �êm bYng t�ng ��y

bay v�i ��I�ng ,�ch v�th7i gian ���c nhau. N��i m�t ba �êm, ti:u �I)n 2�,2a

trung �I)n H��tiêm �4ch s6�1 m�i t�i h�t �i*n Biên N�2.

<4nh t��0Bc b �t ��u chi�n H#ch, ta ���tiêu di*t ��I�ng 5.000 quân �#ch, m�t l3c

l�$ng t��ng ���ng 8�u ti:u �I)n, trong �-�có ba ti:u �I)n +#�tiêu di*t &1n. Do

��$c t�ng vi*n, t�p �I)n c���i:m vXn ,En ��I�ng m�t "�n quân, tuy không 9��i

t�t ,���u 0)�l3c l�$ng tr3c ti�p chi�n ��u. V��#a �.nh có l$i, ,�Bng ta ���kh6ng

ch��,�c cao �i:m ; 9�4a b c, ph�n l�n nh�ng cao �i:m quan �A1ng ; 9�4a �ông

phân khu trung tâm. Tr�n �#a ti�n công ")�bao vây ,2a ta ���t�i g�n sân bay, "Eng

vây th�t chCt thêm. N��m vi �-ng quân ,5ng nh� "�ng tr7i ,2a �#ch +#�thu �ap

nhiu. Phân khu nam H�ng !Bm ���+#�c t��I)n �I)n ��Zi khu trung tâm.

Page 218: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Tuy nhiên, s6�quân �#ch ; t�p �I)n c���i:m vXn 0)�ST��l�n �6i v�i ta, ")�,�Bng

,En ����n�ng t�ng vi*n.

Nh�ng ��y bay ")�phi công >?�mCt th�7ng 9�Gc, ���tr;���)nh l3c l�$ng ��nh

v�n chuy:n ti�p t��cho binh �I)n ��c chi�n tây b c.

V�9�4a ta, ,5ng không 4t ��-�kh�n. N��i nhanh ,�-ng b@�sung quân s6, ��n d�$c

hao �Gt ����nhiu qua �$t chi�n ��u v�a r�i. L��ng th3c cho b����i m[i %&)y

,)ng ngCt %&�co, ".���a m�a t�i s�m, ")��#ch t�ng c�7ng ��nh 9���,�c tuy�n

��7ng dXn t�i mCt tr�n. N��i ti�p �Gc ��nh �#ch bYng ,�ch %)o v�i nh�ng chi�n 8D�

���qua n�m ���ng tr7i liên �Gc �)nh quân, lao ��ng ")�chi�n ��u, v�i %�Dng ��ll "#�

8W�,- thêm nhiu ng�7i 04nh m�i ch�a qua chi�n ��u, �:�v�a ��IUt sâu h�n n�a

ch[�y�u ,2a .�#ch, v�a ��n ch��nh�ng th��ng vong ,2a ta, ��o �iu ki*n chuy:n

sang t@ng công �4ch k�t liKu s6�ph�n con %�4m �i*n Biên N�2. V�n ���Ct ra 0):

!�Bng ta 8W�ti�p �Gc 0)m &.�?

Quy�t tâm ,2a ta 0)�tiêu di*t bYng ��$c t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2, H��cu�c

chi�n ��u 9��i �Uo H)i.

���ng nhiên, ,�ch t6t nh�t 0)��.m ra ph��ng �n ��c chi�n t6i �u, v�i s3�c6�g ng

cao nh�t v��1i mCt, tiêu di*t t�p �I)n c���i:m ,)ng s�m, ,)ng �Bng 0Bc ,)ng t6t.

M�t chi�n th ng nh� v�y 8W�ph6i h$p t6t v�i ��u tranh %&I�i giao ,2a ta ;

Gi�nev�, �A�nh ��$c ��-�kh�n ".�nh�ng tr�n m�a 05���a �c,�0�i 0)m th�t +�i �1i

m�u ���nham hi:m m�i ,2a N��p, >?.

Trong h�i %&�#�s� k�t �$t ti�n công ")o khu �ông, ��ng 2y MCt tr�n quy�t �#nh

ti�p �Gc nh�ng nhi*m "G������ra cho �$t 2 chi�n H#ch. �ó vXn 0)��I)n ��)nh vi*c

��nh chi�m ,�c cao �i:m 9�Eng ng3�9�4a �ông, th t chCt tr�n �#a ti�n công ")�bao

vây, ��nh chi�m sân bay trung tâm ti�n t�i tri*t h/n ��7ng ti�p t��")�ti�p vi*n ,2a

Page 219: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#ch, �4ch c3c tiêu di*t ")�tiêu hao sinh l3c �#ch, thu �ap�9��m vi chi�m �-ng, ��o

�iu ki*n chuy:n sang t@ng công �4ch, tiêu di*t �I)n b��quân �#ch.

Con ��7ng ch c ch n, dXn t�i chi�n th ng 0)�nhanh ,�-ng si�t chCt "Eng vây lba,

��a tr�n �#a chi�n �)o ")o 8�t khu trung tâm t�p �I)n c���i:m.

Si�t "Eng vây 8W���n ch����$c uy l3c không quân, 9��o binh �#ch, &=�m %�a�

th��ng vong ,2a b����i. Tb���u chi�n H#ch, �Za l3c %�a�,2a b��binh ta chi�m �a

th��v�s6�l�$ng ch�a th:�9��t huy h�t hi*u l3c do ��I�ng ,�ch gi�a ta ")��#ch ,En

xa. Si�t chCt "Eng vây 8W�cho 9�Up ta tiêu di*t ")�tiêu hao quân �#ch bYng �1i "5�

��4�,2a b��binh, k:�,��8Bng tr�7ng ")�l3u ��n, ��o nên m�t �Za l3c �p ��o.

Si�t chCt "Eng vây 8W���o �iu ki*n cho b����i ta 9����2y t�ng G������ng, dV�+Z�

�)ng A)o dây ��Up gai, ��a chi�n �)o ")o sâu trong c���i:m �#ch, b�t th�n tiêu di*t

quân �#ch khi�n ,�Bng không �#p tr;�tay nh� ��i "#��A4�106. �ây ,5ng 0)�,�ch thu

�ap 9��m vi chi�m �-ng ,2a �#ch, 4t t@n th�t v�x��ng ��u.

Si�t chCt "Eng vây 8W�&=Bp ta tranh �I�t ti�p t��,2a �#ch, &=)nh l�y l��ng th3c, nh�t

0)���n d�$c �)�ta �ang c�n. Si�t chCt "Eng vây ,5ng ,�4nh 0)�ST���A.nh thu �ap

không ph�n, ti�n t�i tri*t h/n ngu�n ti�p t��")�t�ng vi*n ,2a �#ch .

<�i phân khu trung tâm M�7ng Thanh, n�u không k:�ê9Ucviê (Epervier) 0)�s;�,�'�

huy ,2a �7�!�t, �#ch ,�'�,En 0�i b6n trung ��m �����ng. ; 9�4a �ông, 0)�êlian. S6

ph�n ,2a trung tâm %)y 8W���$c quy�t �#nh khi ta tiêu di*t xong cao �i:m A1. N�4a

tây b c 0)�Huy &�Ut.

Huy &�Ut, ,En 8�u c���i:m, ,-�nhi*m "G�+�o v*�sân bay ")�mCt tây b c phân khu

trung tâm. N�4a tây nam 0)�Clô�in ")�Giuynông (Junon), ; lin k�v�i s;�,�'�huy,

,-�nhi*m "G�+�o v*�mCt tây nam ,2a %-. Clô�in g�m n�m c���i:m (v�cu6i chi�n

H#ch, �#ch chia Claudinc ��)nh hai: Claudinc ")�Lilie). Giuynông ,-�ba c���i:m.

Page 220: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Nhi*m "G�tr��c m t 0)�9��i c t ��t ngay sân bay M�7ng Thanh. Tuy không ,En

��y bay ���,�nh, nh�ng sân bay ���tr;���)nh m�t �#a �i:m ����H��,-�+�o v*, ti�p

nh�n �)ng %&)y ph�n l�n ���ti�p t��")�quân t�ng vi*n.

Chi�m ��$c sân bay ,5ng ,-�%&�Da 0)�ta ���c�t ��t H��H)y con %�4m �i*n Biên

N�2. Trung tâm �����ng Huy &�Ut +�o v*�sân bay ,En 8�u c���i:m ,��y H)i t��

b c xu6ng nam, H1c con ��7ng t��Lai Châu v, song song v�i ��7ng b�ng, 0)�,�c

c���i:m H6, ; ��u b c sân bay, H1 ; gi�a, H2�")�H9 ; nam sân bay. Riêng H5�")�

H4�,5ng ; nam sân bay nh�ng nYm ��t xu�t v�9�4a tây. Trung tâm �����ng %)y

���+#�m�t hai c���i:m trong �$t ti�n công th��hai.

!�c ��n "#���$c trao nhi*m "G�,G�th:�nh� sau:

��i �o)n 308: F)m tr�n �#a ti�n công ")�chu(n +#�công �4ch c���i:m 206 ")�,�c

c���i:m: 311A, 311B (thu�c trung tâm �����ng Claudine), ��a tr�n �#a ti�p c�n

s;�,�'�huy ,2a �7�!�t. F)m tr�n �#a chia c t ,�c c���i:m 105, 206, 208 (Huguettc

2). Ph6i h$p v�i 312�0)m giao thông �)o c t ngang sân bay 9�4a nam c���i:m 206.

��nh �#ch 9��n �4ch �:�gi��v�ng tr�n �#a ")���nh quân H��trong 9��m vi ��i �I)n

9�G��A�ch.

��i �I)n 312: !2ng c6�tr�n �#a 9�Eng ng3�; ,�c ��i C ")�D, chu(n +#�ti�p �Gc tiêu

di*t c���i:m 105 ; b c sân bay, ,�c "#��A4�203, 204�")�khu ti:u �I)n %&Gy <��i s6�

2, ph6i h$p v�i 308 �)o giao thông �)o c t ngang sân bay M�7ng Thanh.

��i �I)n 316: F)m tr�n �#a ti�n công A1, C2 ; 9�4a �ông. !2ng c6�tr�n �#a 9�Eng

ng3�; C1. Chu(n +#�ti�n công tiêu di*t A1�")�C2.

Trung �I)n 57 (��i �I)n 304): !2ng c6�tr�n �#a bao vây H�ng !Bm ")�tr�n �#a

ti�n công H6ng !Bm. Kim ch��9��o binh �#ch ; H�ng !Bm.

��i �I)n 351: !2ng c6�,�c tr�n �#a �AB�quân ")�tr�n �#a �Za l3c, 0)m thêm m�t tr�n

Page 221: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#a m�i cho ��i ��i �A1ng 9��o ; tây b�c M�7ng Thanh.

<I)n b��,�c ��n "#��4ch c3c ��y ��nh nh�ng �I�t ��ng %�Z, H�ng �1i 0I�i "5���4�

,2a b��binh b�t k:�%&)y �êm t�p �4ch, bân �'a 8�t th��ng quân �#ch, b n ��y bay,

�I�t H��ti�p t�, 0)m cho �#ch không ,-�l��ng �n, n��c u6ng, không ,En ��n d�$c.

!�c ��n "#��u 9��i ,2ng c6�tr�n �#a n�i �AB�quân, tr�n �#a ti�n công, ")�tranh ��2�

,2ng c6���n "#, b�i d�Vng s�c ��Zc cho b����i, �1c t�p, ABt kinh nghi*m �$t chi�n

��u v�a qua �:�chu(n +#�cho tr�n ti�n công quy�t �#nh s p t�i.

P&)y 8 ���ng 4 n�m 1954, sau khi ��$c nghe ph@ bi�n ,�2�tr��ng ��c chi�n m�i,

,-�,�n b��%-i: "C�p trên ���b6c �Bng thu6c". >1i ng�7i �u nh�n th�y nh�ng

nhi*m "G�B� ,�'�huy chi�n H#ch trao cho ��n "#�l�n %)y, 8W�không ,-��iu &.��)�

b����i không 0)m ��$c.

Tôi gbi "Th� kêu &1i ,�c chi�n 8D��i*n Biên N�2��(y ��nh cu�c thi �ua ��nh �'a

quân �#ch." Trong th� vi�t:

"Khu trung tâm ,2a H#ch hi*n ���; ")o t�m �I�t ��ng ,2a ,�c cV��Za l3c ,2a ta.

�:�0)m cho �#ch ,)ng %&)y ,)ng +#�tiêu hao m*t �Zi, tinh th�n 8Bt �Um, th��ng

vong ch�ng ch�t, �:�0)m cho �#ch luôn luôn lo s$�")�c�ng th/ng, �n không ngon,

%&2�không yên, b�t c��0Bc %)o ,5ng ,-�th:�+#�+�n ch�t, �:���o �iu ki*n cho quân

ta &=)nh ��$c nh�ng th ng l$i l�n h�n, ti�n t�i tiêu di*t �I)n b��quân H#ch ; �i*n

Biên N�2, Tôi kêu &1i:

<I)n th:�,�c chi�n 8D�+�n 8Bng tr�7ng, ,�c chi�n 8D�b n 8Bng ��y, ,�c chi�n 8D�b n

8Bng c6i, ,�c chi�n 8D�9��o binh, ��y 9��t huy cao ���tinh th�n �4ch c3c di*t �#ch,

n[�l3c thi �ua �uth �'a quân �#ch ; �i*n Biên N�2.

- - M�t viên ��n, m�t tên �#ch! ..."- -

S3�,-�mCt ,2a b����i ta trên m�t s6�ST����i 9�4a �ông �e H1a nh�ng "#��A4�,2a

Page 222: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

9��n khu trung tâm hai bên b7 sông N�m R�m.

�#ch bi�t s�m mu�n 8W�xu�t hi*n nh�ng tr�n �#a 9��o trên ,�c cao �i:m �ô�=%4ch.

Nh�ng �i:m %-ng 0Bc %)y 0)�clian. <�i �ây b����i ta ���0)m ,�2�C1 ")�m�t ph�n

A1. Hai cao �i:m nYm k�nhau. Nh�ng ; A1, b����i ta ,�'�m�i chi�m m�t ph�n

��i th�p 9�4a %&I)i. Tr��c m t, nh�ng ng�7i 04nh ,2a trung �I)n 98 trên ��i C1

�(y khu �ông ")o �.nh th��r�t nguy hi:m. Cao �i:m %)y tr3c ti�p uy hi�p ��i C2 ;

9�4a trong, th�p h�n %-, ")�A3 (Elianc 3) nYm bên b7�sông, 0)�n�i t�p trung l3c

l�$ng 9��n �4ch. Binh linh �#ch r7i ��Zi công s3�l�p t�c tr;���)nh �Gc tiêu ,2a

nh�ng tay 8Bng thi*n L�. _Bng 9�-ng l3u ��n �Ct trên ��i �e H1a ,��binh 04nh �i 0�i

trong chi�n �)o. mBt kinh nghi*m ,�ch ��nh ,2a ta, Bigia ra l*nh �)o m�t ��7ng

�)o t��C2 lên C1 chu(n +#�m�t �En 9��n �4ch ,-�tinh quy�t �#nh.

�êm 9 ���ng 4, �)�N�i t�ng vi*n cho M�7ng Thanh ti:u �I)n lê d��ng H��s6�2

(2c�^�P). h.�tr7i m�a, ti:u �I)n %)y m�i t�i ��$c hai ��i ��i ")�m�t b��ph�n ,2a

s;�,�'�huy. '' 5 gi7�50 %&)y 10, Bigia ng�i trong h�m �AB�(n ; êlian 4 v�i 8�u chi�u

�i*n �)i quanh ng�7i, ra l*nh ti�n công. <I)n b��hai m��i kh(u 9��o 105 ,En 0�i ;

M�7ng Thanh ")�H�ng !Bm t�p trung bân 1.800 ST����n ")o C1 >�y bay b@�

%�)o %Um bom. D�t �$t �Za 9��o chu(n +#, b6n xe t�ng ti�n lên êlian 4 ,�Da %Eng

��i +�c �ABt ��n lên �'nh ��i ph6i h$p v�i hai c[��A1ng liên b6n�%Eng �Ct ��i

ê9Ucviê !�ng 0Bc, g�n hai ,�Gc kh(u ��i liên ")�trung liên ,2a �#ch t��A1 ,5ng

nhâm ")o t�t ,��nh�ng �Gc tiêu di ��ng trên ��i C1 %�����n. ��i +�c �#ch chuy:n

0)n H1n ��7ng cho ,�c ��n "#�H��ti�n lên. >�y bay b n chCn nh�ng con ��7ng

ti�p vi*n ,2a b����i ta. Bigia ,�2�tr��ng H�ng s�c ��nh �Za l3c t6i �a �:�ti�t ki*m

sinh ��ng s6�04nh H��không ,En nhiu.

Trên ��i C1 ta ���,-�chu(n +#. �êm hôm tr��c công binh ���chuy:n g[�ra �:�,2ng

Page 223: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

c6�công s3. M�t ��i ��i ,2a ti:u �I)n 439, do ti:u �I)n tr�;ng �I)ng V�$ng tr3c

ti�p ,�'�huy, ���sRn 8)ng �-n �$i quân �#ch. ��i +�c ,2a ta l�p t�c d�p xu6ng

nh�ng tr�n �#a 9��o ,2a �#ch ; M�7ng Thanh, ")�bân ")o +1n 04nh H���ang ti�n

lên ��i ��i ��i H���i ��u, do <A�p (Trapp) ,�'�huy, 9��i H�n �.nh xu6ng s�7n ��i

9�4a tây. ��i ��i th��hai ,2a L�pagi� (Lepnge) mang theo 8Bng phun lba ")�m�t

phân ��i 8Bng ��y liu ch�t v�$t qua hZa l3c b n chCn c6�xông lên ��i. Phân ��i

8Bng ��y +#�tiêu di*t. Viên trung By Côngbanc (Combaneyre) +#�th��ng nCng.

_Bng phun lba ,2a �#ch �A�m lên lô c6t C�t C7. B� ��i ta 9��i lùi xu6ng gi� nba

��i 9�4a �ông. Quân �#ch r�$t theo �#nh �(y ta ��Zi C1. Gi�a 0Bc ,�-, hai trung

��i t�ng vi*n ,2a trung �I)n v�$t qua bom ��n ,2a �#ch v�a t�i n�i.

<I)n b��,�c chi�n 8D�%Um m�t 0I�t l3u ��n r�i nh�t t�xông lên v�i nh�ng kh(u

8Bng c m l�Vi lê %�1n ho t.

Tr��c ��4�th��H5ng ��nh ,2a quân ta, �#ch lui v�9�4a C�t C7�l gi7, Bigia 9��i

�iu hai ��i ��i ,2a ti:u �I)n lê d��ng H��2 m�i t�i M�7ng Thanh �êm tr��c lên

C1 thay th��cho l3c l�$ng ti�n công ���+#�t@n th�t g�n m�t nba.

18 gi7�45, nh�ng ��n "#�H��s6�2 �ang ,2ng c6�0�i nh�ng h�m �)o vV�%�t ".�nh�ng

tr�n ��nh ban %&)y, ��.�m�t c�n +�o ��n ��i +�c ")���n 8Bng c6i �A�m xu6ng tr�n

�#a Sau �$t �Za 9��o cba thin H#ch, ti:u �I)n 439�")�m�t ti:u �I)n ,2a 312 v�a

t�ng c�7ng chia 0)m hai ,�nh xung phong lên chi�m 0�i C�t C��")�nh�ng lô c6t

9�4a tây. Nh�ng tên 04nh H��bân h�t ��n không ng�n ��$c nh�ng �$t xung phong

,2a ta. Viên ��i By _�cl� (Charles) ch�t t�i tr�n. Viên ��i By Minh (Minaud) +#�

th��ng nCng. !��hai ��i ��i H��không ,En ng�7i ,�'�huy tan ra ��)nh nh�ng %�-m

%�Z�ch6ng c3�m�t ,�ch tuy*t "1ng. 21 gi7, Bigia v�i "Ut �I)n b��l3c l�$ng H��d3�

+#�ti�n lên c�u nguy. Quân ta ")�quân �#ch lao ")o nh�ng tr�n ��nh &=�p 0��,)�

Page 224: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

quy�t li*t. 2 gi7�8�ng %&)y 11, �Zm cao C�t C7�không ,En ��7ng �)o, công s3�

%)o nguyên "an. B� ��i ta 9��i lui v�tuy�n ,5�t@�ch�c 9�Eng ng3.

N�u s3�,-�mCt ,2a b����i ta trên ��i C1 0)�không th:�ch�p nh�n �6i v�i quân �#ch

��.�ta ,5ng c�n duy �A.�cao �i:m %)y �:�0)m m�t +)n ��p cho �$t ti�n công cu6i

,�ng. P&)y 11, ,�'�diKn ra nh�ng cu�c chi�n ��u 0g��g�!��quân �#ch ")�quân ta �u�

9��i d�n �1i n[�l3c ")o vi*t ,2ng c6�ch[���ng chân trên �A�i ��i bom ��n ����2y

di*t �I)n b��,�c công s3�chi�n ��u ,5ng nh� ch[�(n %�u. �#ch 9��i ��a ��i ��i th��

ba ,2a ti:u �I)n lê d��ng H��2 v�a phân ��t phân A�o t�i M�7ng Thanh, thay th��

cho l3c l�$ng chi�n ��u su6t �êm qua ���ST��rêu A�.

Trung �I)n 98 0�m nhi*m "G�9�Eng ng3���i C1 ,5ng ��$c t�ng c�7ng ti:u �I)n

888 ,2a trung �I)n 176. Ti:u �I)n %)y tr��c �-�chuyên 0)m nhi*m "G�tiKu 9�'.

Nh�ng �1�,5ng ���co l�n gây ��-�kh�n cho nh�ng ti:u �I)n H��trên �'nh Pu San

h�i ��u chi�n H#ch.

Chiu %&)y 11 ���ng 4, ��i ��i 811 ,2a 888, do ��i ��i tr�;ng Lê V�n Di ,�'�huy,

��$c ��a ra 9�Eng ng3���i C1 thay cho ,�c ��n "#����chi�n ��u su6t hai %&)y ABt

v�9�4a sau. Nh�ng ng�7i m�i t�i kinh �I)ng ".���i hôi th6i ,2a nh�ng thi th:�b�t

��u phân �2y, nh�ng ��m ru�i nhCng �en �Ce. Nh�ng L�c ch�t %)y hoCc khô �en,

hoCc r�a %�t, nh�ng 0�i ,-�nh�ng b��qu�n �o r�t bn ch3c, nh�ng chi�n �o &=�p

nh�ng ��n, �)��1�không ,En ,�ch %)o h�n 0)�chuy:n �i ch[����c. '' Nh�ng chi�c

kh(u trang +#t chCt không th:�ng�n chCn �2i Ô nhiKm ng�m ")o ��t, ���+�m ")o

�o qu�n ")�thân th:��1. H1 9��i xây d3ng nh�ng ��7ng �)o, G�8Bng, h�m %&2, r�i

l�y dây ��Up gai ")��.n ,2a �#ch �:�L�c �#nh ranh gi�i gi�a ta ")��#ch.

Tr�n ��nh %&)y 10 ")�11 tl''�ng 4 0)�cu�c 9��n �4ch lên cu6i ,�ng ,2a Bigia lên

nh�ng �A�i ��i 9�4a �ông, �#ch bu�c 9��i luân phiên ��a t�ng ��i ��i lên 9�Eng

Page 225: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ng3�; ph�n ��i ''���chi�m ��$c �:�+�o v*�cho nh�ng c���i:m ; 9�4a trong. Ta ")�

�#ch ���ST��hi:u nhau, ch�p nh�n ��m th7i gi��nguyên tr�ng. <�'nh ��I�ng ,-�

nh�ng �A�i l3u ��n, nh�ng 0I�t liên thanh qua 0�i, nh�ng lu�ng 8Bng phun lba,

nh�ng cu�c ��t �4ch ch�p %�I�ng.

Trung �I)n tr�;ng h5�L�ng lên th�m tr�n �#a %&�c nhiên khi th�y trên �A�i ��i ���

+#�bom ��n�0)m bi�n H�ng, ,�ch �#ch ")i ,�Gt �Ut, ,�c chi�n 8D�ta vXn ,-�m�t cu�c

s6ng �)ng �I)ng trong nh�ng c�n h�m 0-t "�i H�, �1c 8�ch, ��nh tul�kh�, ,�'�

riêng ��i Ô nhiKm ��.�không ,-�,�ch %)o kh c 9�Gc.

��i ��i 811 ���9�Eng ng3���i C1 hai m��i %&)y lin, cho t�i 0Bc ta �I)n �I)n tiêu

di*t cb��i:m %)y ")o cu6i ���ng T�. Trên ��i A1, ,5ng diKn ra �.nh �.nh t��ng t3.

P&)y 2����ng 4, trung �I)n 102�ABt, trao 0�i tr�n �#a cho trung �I)n 174.

A1 ,-�m�t s�7n ��i nhiu cây c6i ,��y thoai ��I�i v�9�4a �ông �)�nh�ng 8D�quan

N��p th�7ng &1i 0)�S�ng êlydêl. n�i ��t %)y n�m d��i s3�kh6ng ch��,2a hai ST��

��i cao h�n ; bên ,�nh. V�9�4a nam, 0)���i !��y. V�9�4a �ông, 0)���i F3. Ngay

t��khi m�i chi�m �-ng ; A1, quân N��p ���th�y H�i ��t 0)�m�t nguy c� nYm ,�nh

%�ch. Nh�ng không bi�t không th:�''��a quân �-ng gi��khu v3c %)y n�u không

chi�m nh�ng �A�i ��i cao hun ; chung quanh, m�t vi*c 0)m ST��s�c ,2a ,�Bng.

��n %&)y cu�c chi�n ; A1���m ng�ng, �#ch chi�m hai ph�n ba ��i, m�t ph�n ba

��i do ta chi�m nYm trên H�i ��t %)y.

Ti:u �I)n 255 ,2a 174 ���,-�mCt trong tr�n ��nh �êm 30 ���ng 3, ��$c trao nhi*m

"G�gi��v�ng tr�n �#a trên ��i A1. Ti:u �I)n tr�;ng �ôn T3����hi:u �g��#ch ; �ây,

nh�n th�y ,�'�,-�th:�+�o v*�ph�n ��t ,En 0�i trên ��i bYng m�t t@�ch�c 9�Eng ng3�

liên �I)n gi�a tr�n �#a ,2a ta ��i A1 ")�hai �A�i ��i ; g�n k�v�i %-. Ta ,-�th:�b6��A4�

m�t ��i ��i tr$�chi�n t�ng c�7ng trên ��i !��y tr3c ti�p uy hi�p �'nh ��i A1, ")�

Page 226: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

xây d3ng tr�n �#a v�ng ch c trên ��i F ��o ��)nh l��i lba �Za l3c th�t ��nh h[�tr$�

cho nh�ng chi�n 8D�tr3c ti�p 9�Eng ng3���i A1 khi +#��#ch ti�n công.

�êm ��u, ngay sau khi b����i +�n ABt ra, ti:u �I)n cho hai ti:u ��i nhanh ,�-ng

c m hai ,�i ch6t ��i tr�n �#a 0)m n�i ��ng chân. ��ng th7i, �Za l3c ,2a ta ��$c b6�

�A4�trên ��i !��y v)���i F, sRn 8)ng +�o v*�cho phân ��i ; ��i tr�n �#a. lT��nhiên

%&)y hôm sau, m�t l3c l�$ng quân �#ch ti�n xu6ng �#nh �(y ,�c chi�n 8D�ta ra ��Zi

��i. Nh�ng lu�ng ��n liên thanh b n ,�Uo ,�nh 8g�tb���i !��y, ��i F k�t h$p v�i

��n 8Bng c6i, ")�m�a l3u ��n ,2a ,�c chi�n 8D�+�m �AG����+g�&�y nh�ng �$t xung

phong ,2a �#ch.

Nh�ng %&)y ti�p theo, phân ��i 9�Eng ng3�nhanh ,�-ng ,2ng c6�tr�n �#a 9�Eng

ng3�trên ��i. !�c ��7ng �)o ����sâu ���+#���n 9��o san l�p. ��t ��i A1 r n nh�

���non. �)o ��7ng �)o m�i 8W�t6n nhiu th7i gian. Có th:�,�i ��o 0�i m�t s6���7ng

�)o ,5�,2a �#ch, nh�ng t�t ,���u ch�t ��y tb�thi . B� ��i ta vXn 9��i 0)m công

vi*c �1�s$�nh�t 0)�t�n HGng m�t s6���7ng �)o ,5. Sau �-�ta �)o thêm nh�ng tuy�n

�)o m�i, t@�ch�c nh�ng G������ng, h�m �AB�(n, h�m ch�a ��n ,-�n p ,�#u �3ng

��$c 9��o 105. H�m ,�'�huy ,2a ti:u �I)n �)o g�n xong, ��.�9��t hi*n trong 0Eng

��t ,�nh cba h�m co L�c m�t tên 04nh N��p. N�u chuy:n %-��i n�i khoc ��.�cba

h�m tr;�nên ST��r�ng. Ng�7i ta quy�t �#nh �:�%-���i ch[.

�'nh ��i !��y 0)��Gc tiêu ,2a 9��o H��ng !Bm ")���y bay oanh ��c. Có l�n bom

r�i xu6ng s�7n ��i, ��nh s�p h�m n�i chi 2y ��i ��i 174 �ang �1p. �Bng 0Bc �-,

��i �I)n tr�;ng Lê lT�ng Ba �i ki:m tra ��n "#�v�a t�i chân ��i, +#���t ,�t 9�2�

��y ng�7i. Tr�n �#a ,2a ta trên ��i F, th�p h�n A1 ")�C1, .th�7ng xuyên 9��i ,�#u

�3ng �Za l3c b�n th/ng, ��$c b����i &1i 0)�"tb��#a".

�Cc bi*t ; A1, gi�a tr�n �#a ta ")��#ch �I)n �I)n không ,-�v�t ,�n. !�'�c�n ")i

Page 227: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�Gc giây 0)�quân �#ch co th:�%��y ")o chi�n �)o. S3�canh 9�Eng ��$c t@�ch�c h�t

s�c c(n m�t. N��i t@�ch�c �Za l3c t�m g�n, t�m xa �an ��Uo nhau. Ng�7i tr3c ,�c

kh(u ��i 9��i ,-�tinh th�n san 8)ng chi�n ��u r�t cao. Thông tin gi�a nh�ng �)i

quan 8�t ")�,�c tr�n �#a �Za l3c 0Bc %)o ,5ng thông su6t Trong ba l�n �#ch ti�n

công sang, hai l�n ,�Bng th�t +�i ".��Za l3c ,2a ta b n chCn �#p th7i k�t h$p v�i

m�a l3u ��n ,2a ,�c chi�n 8D�9�Eng ��2. M�t l�n, quân �#ch b�t th�n 01t ��$c ")o

chi�n �)o c2a ta, nh�ng sau �-�vXn +#���nh lui. M[i %&)y các chi�n 8D�b n �'a 0�i ���

thêm m�t ")i tên �#ch.

�#ch bi�t l3c l�$ng ta trên ��i không �ông, nh�ng tr��c s3�9�Eng ng3�chCt ,�W�

,2a ta, ,�Bng ,�'�,En m;�nh�ng tr�n ��nh th�m HE, không mong �(y ta ra ��Zi ��i

Ta thb���nh l�n �:�m;�r�ng 9��m vi ki:m 8I�t nh�ng th�y �#ch kiên quy�t ch6ng

c3�nên ,5ng d�ng 0�i.

�o v*�v�ng ch c tr�n �#a ,2a ta trên ��i A1 0Bc %)y ,�4nh 0)�chu(n +#��4ch c3c �:�

tiêu di*t %-. Ta b t ��u tri:n khai vi*c �)o m�t ��7ng h�m �:���a thu6c n@�")o

�Ct d��i chân h�m ng�m ,2a �#ch.

Trên ��i C ")���i D1 b t ��u xu�t hi*n nh�ng tr�n �#a s�n 9��o ,2a ta. Khu trung

tâm +#��Ct d��i nh�ng %Eng 9��o b n th/ng. Quân �#ch không H�m ti�n công lên

hai cao �i:m %)y, �)�,�'�ti�n �)nh nh�ng cu�c 9��n 9��o. Nh�ng công s3�,2a ta

����kiên c6, nh�ng kh(u s�n 9��o vXn ti�p �Gc %�����n. Không quân �#ch ��$c

huy ��ng v�i nhi*m "G��Ct nh�ng kh(u 9��o ,2a Vi*t Minh "trên mi*ng %Bi lba" !

!�Bng %Um bom l�n, bom napan nh� mu6n san bYng ,��hai �A�i ��i. !�c chi�n 8D�

s�n 9��o không ".�v�y �)�r7i +Z�"#��A4�"ng�i trên ��u th��''''. Cao L�����ti�n ")o g�n

khu trung tâm, ��n ch��,-�hi*u ST����y bay %Um bom b@�%�)o. >�y bay �#ch 9��i

bay cao th�7ng ����bom ra %&I)i �Gc tiêu. Nh�ng co l�n m�t �A�i bom r�i �ABng

Page 228: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tr�n �#a s�n 9��o trên ��i C trong 0Bc �ang diKn ra tr�n ��u 9��o gi�a ta ")��#ch.

M�t kh(u 9��o +#��Zng. Kh(u ��i tr�;ng N��ng V�n Kh(u ,�'�huy kh(u ��i ,En

0�i, ST�t lên:

-�!En m�t kh(u ,5ng ��nh !

Anh %��y ")o "#��A4�ng m ��a ��7ng tim ch��th�p ")o �Gc tiêu ")�t3��.nh gi�t

cò. !�' trong "Eng 10 9�Bt, l�n l�$t b6n kh(u 105 ,2a �#ch câm �1ng. Kh(u ��i

,2a N��ng V�n Kh(u �����ng v�ng 36 %&)y �êm trên mi*ng %Bi lba, luôn luôn �e

H1a nh�ng "#��A4��#ch trên ,�nh ��ng. !�'�,-��iu ��ng ti�c 0)�9��o ,2a ta b t ��u

"�-i ��n, ! M�t s6�9��o ��2����9��i chuy:n qua 0)m nhi*m "G����c.

Sau %)y m�t s6�%�)�quân s3�n��c +�n t�i th�m �i*n Biên N�2, khi �i nghiên c�u

�#a �.nh khu �ông th�7ng cho rYng cao �i:m quan �A1ng nh�t 0)���i C. ��i C ")�

��i D1 cao nh�t trong H�y ��i 9�4a �ông, kh6ng ch��,��khu trung tâm. �Bng 0)�khi

chi�m ��$c nh�ng "#��A4�%)y ta ,-�m�t l$i th��trong tay, nh�ng 0�i không ,-��iu

ki*n tri*t �:�khai ���c l$i th���-. Không quân �#ch 0)m ,�2�"�ng tr7i nên ta không

th:���a nhiu 9��o l�n lên �ây, ")�,5ng không ,-��2���n �:�uy hi�p quân �#ch.

��i A ")���i C tuy th�p h�n nh�ng 0�i ,-�vai �AE�quan �A1ng h�n nhiu. Chi�m

��$c hai �A�i ��i %)y ta ,-�th:�ki:m 8I�t �I)n b��,�c "#��A4�bên ���%&�n sông N�m

Rôm ")�nhiu "#��A4�bên h�u %&�n bYng 8Bng ��y, 8Bng tr�7ng, th�m ,�4�8Bng

9�-ng l3u ��n. A1 ")�C1 ,�'�,�ch s;�,�'�huy ,2a �7�!�t 300 �Ut, tr3c ti�p ki:m

8I�t hai chi�c c�u qua sông N�m Rôm. M�t nh�ng cao �i:m %)y, ,�c l3c l�$ng

,2a �#ch ; h�u %&�n ")����%&�n sông N�m Rôm 8W�+#�c t 0)m �ôi. �#ch ,5ng coi

A1 0)���)nh 05y cu6i ,�ng ,2a t�p �I)n c���i:m, ".�n�u m�t A1 ��.�8W�không th:�

gi����$c ��i C1�")�C2 ; th�p h�n, ,5ng nh� �I)n b��,�c c���i:m êlian.

T��%&)y n@�8Bng, tr��c s3�xu�t hi*n 9��o cao L�, �#ch ���nhiu l�n thay �@i ��2�

Page 229: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�I�n ����H�. Ph�n l�n vi*c ����H��ti�p t��cho �i*n Biên N�2��u do phi công >?�

mCc �o dân s3���m nhi*m v�i 0I�i ��y bay v�n ��i ��ng nCng Flying Boxcar

C.119.

P&)y 19 ���ng 3, ��y bay >?�%Um xu6ng �i*n Biên N�2�nh�ng ki*n �)ng l�n

m�t t�n. F)m nh� v�y ti*n cho nh�ng viên phi công chu�n nhanh ��Zi khu v3c

nguy hi:m. Nh�ng vi*c thu l�$m ")�v�n chuy:n nh�ng ki*n �)ng l�n d��i �Za l3c

��i +�c th�7ng xuyên �e H1a, �6i v�i t�p �I)n c���i:m 0�i không dK�H)ng. '''' H�n

th�, nh�ng ki*n �)ng %)y th�7ng ph�a ch�t n@, n�u r�i ")o m�t +�i �.n hoCc r�i

�ABng m�t ��7ng �)o hay m�t "#��A4�quân N��p ��.���c ��i ,2a %-�không �Um &.�m�t

�A�i bom ! Ngay �êm hôm �-, �i*n Biên N�2�yêu c�u �)�N�i t��nay tr;��i 8W�

không ����H��nh�ng ki*n �)ng nCng ST��100 kilôgam.

S6 ��y bay v�n ��i +#�cao L��ta. "�)n 8�t" m�t ,�ch ghê g�m, bu�c ��i ���Ni cô

%&)y 27 ���ng 3 9��i ra l*nh ��a ���cao ����H��ti�p t��ban %&)y t��2.500 b��lên

6.500 b�, ")�sau �-�lên 8.500 b�. Mu6n 0)m nh� v�y, m[i chi�c H��9��i ��$c g n

thêm b��ph�n m;�t3���ng. Nh�ng b��ph�n %)y 0)m vi*c không t6t, nhiu ki*n

�)ng hoCc r�i ")o tay ta hoCc vV�tan �)nh trên mCt ��t.

P&)y 12 ���ng 4, h�i 11, gi7�40, chi�c ��y bay th��50�+#�b n r�i ��i �i*n Biên

N�2. �ó 0)�m�t 9��o �)i bay %Um bom 4 ��ng c� B.24 (Privateer) v�i phi �)nh

�I)n 9 ng�7i, l�n ��u +#����trên chi�n tr�7ng Vi*t Nam. Bom nYm trong khoang

ch�a �#p ���. S6 bom %)y ���cung c�p cho ,�c chi�n 8D�công binh m�t t�n thu6c n@�

�Ct trong ��7ng h�m A1 ")o ��u ���ng 5. !5ng ngay tr�a hôm �-, 15 gi7, m�t

��y bay B.26 ����bom �ABng "#��A4�quân N��p ; ê9Ueviê, ngay g�n s;�,�'�huy ,2a

�7�!�t, 0)m n@�tung m�t kho ��n ")�ch�t nhiu binh linh. !�i ��-�,2a nh�ng viên

phi công không ,�'�; riêng l��i lba cao L��m[i %&)y m�t t�p trung h�n, �)�,En ;

Page 230: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

"#��A4��ôi bên �6i �#ch ���ST��g�n nhau. Ng�7i N��p 9��i chuy:n sang ����H��

l��ng th3c, ��n d�$c ban �êm. Có �êm t�p �I)n c���i:m nh�n ��$c trên hai tr�m

t�n ���ti�p t�. <.nh �.nh l��ng th3c ,2a t�p �I)n c���i:m ��$c ,�i thi*n ,�Bt 4t.

F)m theo ,�ch %)y nh�ng chi�c ��y bay v�n ��i ,5ng ��$c an �I)n h�n. Nh�ng

vi*c thu l�$m H��vXn 9��i ti�n �)nh ban %&)y. Chiu %&)y 14.���ng 4, m�t s3�c6�

���L�y ra. Trong 0Bc nh�ng chi�c xe v�n ��i, xe jeep cu6i ,�ng d�n t�i ê9Ucviê �:�

nh�n s6�l�$ng th3c m�i ����H��t�p trung ��i �ây ch;��i phân ph6i cho ,�c n�i ��.�

m�t 0I�t ��n ��i +�c ,2a ta A-c �Bng khu v3c. Nhiu th��l��ng th3c, trong �-�co

5.080 su�t �n chi�n ��u, 300 kilôgam 9�-���t, 700 kilôgam ,�c, 450 kilôgam

mu6i, 110 thanh sôcôla... �u b6c ,��y. P&)y hôm �-, t�p �o)n c���i:m công b6�

d3�ki�n t��%&)y 29����ng 4, kh(u ph�n ,2a m[i ng�7i 8W�&=�m xu6ng m�t nba.

P�.n chung, sau �$t ti�n công ")o ,�c cao �i:m 9�4a �ông, chi�n tr�7ng nhiu 0Bc

g�n nh� yên �Dnh. !�i yên �Dnh %)y 8W�không ��ng s$�v�i quân �#ch �ang mong

th7i gian nhanh ,�-ng trôi qua cho t�i ��a m�a, n�u không ,-�vô ")n nh�ng ti�ng

cu6c �)o ��t b�t k:��êm %&)y r�m A#ch chung quanh, m[i 0Bc ,)ng AQ. Ti�ng cu6c

,�4nh 0)�ti�ng �4ch t�c ,2a chi�c ��ng h��+�o tb�con %�4m �i*n Biên N�2. B� ,�'�

huy N��p ,5ng r�t s$�ti�ng cu6c %)y, nên �������H��xu6ng M�7ng Thanh m�t s6�

��y 9��t hi*n ti�ng �)o ��t (&Uophone). Nh�ng binh 04nh ; �ây không c�n t�i

,�Bng, ".�không ,-���y �1�vXn nghe r�t AQ�nh�ng ti�ng cu6c. H1 ,�'�c�n ,�i &.�,-�

th:�ng�n nh�ng ng�7i �)o ��t ti�p �Gc công vi*c ,2a �.nh !

Su6t %&)y �êm, t�ng gi7, nh�ng chi�n �)o n@i, chi�n �)o ng�m ,2a b����i ta

%�4ch d�n ��n g�n phân khu trung tâm. T��nh�ng ��u �)o ,�'�,�ch �#ch ")i ,�Gc

�Ut, ,�c chi�n 8D�ta H�ng �KZ b n s�p d�n nh�ng lô c6t, G�8Bng. Chi�n �)o ti�n

")o g�n ,En mang cho �g��#ch nhiu tai �1a ���c. �)ng A)o dây ��Up gai ")�+�i

Page 231: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�.n ,2a c���i:m 0Bc %)y 0�i tr;���)nh nh�ng v�t ch��ng %&�i +�o v*�an �I)n cho

,�4nh nh�ng ng�7i ti�n công.

!�c t@�thi*n L���.m nh�ng "#��A4�b�t ng7, không tha b�t c��m�t tên �#ch %)o 0-���u

ra ��Zi công s3. Vi*c �i l�y n��c d��i sông N�m R�m tr;���)nh vô ,�ng ��-�

kh�n.

Có nh�ng tên �#ch ; ngay b7�sông ,5ng không H�m xu6ng l�y n��c. !�Bng ng�i

trong công s3�qu�ng nh�ng chi�n can xu6ng sông, r�i H�ng dây �Uo lên. Chi�n 8D�

b n �'a b n ")o can.�!�Bng ,�'�thu v�chi�c can r[ng.

<�i kh �p ,�c ��n "#�n@i lên m�t phong �A)o "s�n Tây, b n �'a". Con s6��#ch +#�di*t

trong th7i gian %)y bYng b n �'a r�t ��ng k:. !�'�trong "Eng m�7i %&)y, �c chi�n

8D�b n �'a ,2a 312 di*t 110 tên �#etl, ngang v�i s6�quân �#ch +#�0I�i ��Zi "Eng

chi�n ��u trong m�t tr�n công kiên ! Chi�n 8D�b n �'a �I)n T��ng F4p ,2a trung

�I)n 88 H�ng 9 viên ��n 8Bng tr�7ng tiêu di*t 9 tên �#ch. Chi�n 8D�FGc ,2a trung

�I)n 165 trong m�t %&)y b n �'a di*t 30 tên �#ch. Nh�ng tân binh ��$c ,�c chi�n

8D�,5��cm cCp, Acn luy*n v�chi�n thu�t ")�bân 8Bng trung th3c t��chi�n ��u ngay

trên chi�n �)o. H1 �u ti�n b��r�t nhanh. Có nh�ng ng�7i sau m�t th7i gian ng n

���bi�t sb�HGng t�t ,��,�c 0I�i 8Bng ")�tr;���)nh thi*n L�.

Nh�ng kh(u ��i 9��o cao L��ti�n ")o g�n khu tr�ng tâm, ban �êm lCng 0W�di

chuy:n trên ,�nh ��ng t�i &=�p �)ng A)o dây ��Up gai, b�t th�n %�����n ")o nh�ng

chi�c ��y bay 0)�xu6ng th�p �:�����H��ng�7i ")�H��ti�p t��M�t ph�n ba ���ti�p t��

r�i ")o tay b����i ta. !�Bng ta thu ��$c nhiu th���)�ta �ang r�t c�n, nh� ��n

105, ��n 8Bng c6i, huy�t thanh khô...

Trên ��i A1,�,�c chi�n 8D�thu ��$c nh�ng bao ��i nCng �A#ch bên trong ph�a �I)n

,�t. !�Bng ,5ng ��$c vi*c cho ta. M�t l�n ti:u �I)n tr�;ng th�y bên %&I)i bao có

Page 232: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ch��"Sucre", v�i ng�n không cho anh cm ��a ra 0)m công s3. !�1c l�Vi lê ")o

bao, AQ�A)ng 0)���7ng tr ng, m�t th��,2a STO��6i v�i b����i ; mCt tr�n. Có ,��

nh�ng th���)ng �)�không ai %&�D�t�i. M�t chi�c H��mang �I)n nh�ng cây n��c ��.

Gi�a %&)y �c�%-ng +Zng ��i tr�n �#a ,�t chi�n 8D���$c u6ng n��c ���pha v�i ,)�

phê, b�t chanh, b�t cam hi�u l$i ph(m. Nh�ng �ây 0)�th���)ng không th:�+Z�")o

kho lâu %&)y. Anh cm ��p ���ra chia nhau rba mCt �5i, chân tay, th�m ,�4�t m!

Có chi�c H��mang theo �I)n rau t��i: 8)�0�t, �)nh tây, �Zi tây..., ")�,���Bng F�ng.

Nh�ng ng�7i'''' t���)�N�i ra �i 0�i ,-�H#p nh��t�i nh�ng v�7n rau %&I�i ��)nh.

Ti:u �I)n 225 l�$m ��$c m�t H���I)n 8�ch +�o, trong m�t &-i co hai cu6n ti:u

thuy�t ")�0��th� ,2a v$��7�!�t gbi cho ch�ng. ��n "#�xin O�ki�n B� ,�'�huy mCt

tr�n ,�ch xb�0O�v�i 0��th�. !�2�nhi*m !�4nh �A#�Lê Liêm %-i nên chuy:n 0�i cho

�7�!�t. Ta thông +�o trên b���)m. !�'�m�t gi7�sau, �Bng theo quy ��c, m�t tên

04nh N��p mang c7�tr ng t�i �#a �i:m �an, nh�n 0��th� ")�hai cu6n 8�ch �em v��

M�7ng Thanh. Gi�a ���ng T�, �c chi�n 8D�312 nhCt ��$c m�t chi�c �Em bên trong

co lon t��ng, r�$u Champagnc gbi cho �7�!�t nhân H#p th�ng th�;ng. Anh cm

qu/ng chi�c lon ")�m;�r�$u ra ,�ng liên hoan.

M�t trung �I)n trong m�t tu�n ���thu ��3c 776�H��v�i �2�,����n, &�o, ���h�p,

s�a, d�u �Za... V�i s6��)ng %)y �#ch ���9��i H�ng ��I�ng ba ��Gc chuy�n �akôta

�:�chuyên ch;�lên �ây.

�)ng %&)y, ; s;�,�'�huy, khi nghe +�o ,�o s6��#ch ch�t ".�+#�b n �'a, s6�l��ng

th3c, ��n d�$c ����H��b����i �I�t ��$c, tôi 0�i %&�D, ta �ang cho �g��#ch n�m

nh�ng �En cay ��ng nh�t. lT��nh� v�y, v�i ,�ch ��nh %)y, ta �ang gi)nh th ng l$i

�)�không t@n 9�4�nhiu x��ng ��u ,2a chi�n 8D, không 9��i tiêu ��G�nhiu ��n

d�$c. M[i th��chi�n l$i ph(m %)y �u ,-�nh�ng ��c ��ng ���c nhau, vud khi�n

Page 233: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

cho �g��#ch ���kh6n ��-�,)ng kh6n ��-�thêm, v�a mang 0�i nh�ng ,�i ta �ang c�n,

8W�bi�n ��)nh s�c ��nh ,2a ta ti�p �Gc &=�ng xu6ng ��u quân �#ch, 0�i �V�công

chuyên ch;�nhiu %&)y trên nh�ng thung ��7ng lba >�y bay �#ch t�ng c�7ng

nh�ng cu�c %Um bom d��d�i. Nhiu "#��A4�tAB�quân +#�bom �#ch 0)m �AGi h�t cây ,Z.

M�t bu@i, nghe tin �#ch ����bom ")o khu v3c �I)n b��,2a 316 lin trong m�t gi7,

tôi &1i �i*n ��I�i cho anh Lê lT�ng Ba, �Zi th�m �.nh �.nh thi*t ��i. Anh Ba vui

"g��A��l7i: -� �o ,�o anh, không vi*c &.�,�, ,�'�%��y m�t ,�i qu�n ��i ,2a m�t c�u

ph�i trên %-c h�m.

T6i hôm �-, �#ch ��a tin: "Tr�n oanh ��c trong %&)y ��i �i*n Biên N�2����tiêu di*t

,2a Vi*t Minh m�t %&)n hai tr�m ng�7i"( !) <�i phân khu nam Idaben (H�ng

!Bm), �#ch ,-�m�t l3c l�$ng ������nh, g�m: ti:u �I)n lê d��ng s6�3, ti:u �I)n

Angiêri s6�2, ti:u �I)n Angiêri s6�5 (m�t ��i ��i), ti:u �I)n <��i s6�31, m�t ti:u

�I)n 9��o 105, m�t ��i ��i 8Bng c6i 120 ly, m�t ��i ��i xe t�ng, v�i t@ng s6�2.000

ng�7i, ")�m�t sân bay. V�mCt chi�n thu�t, Idaben gi��vai �AE�����quan �A1ng. Nó

v�a +�o v*�9�4a nam t�p �I)n c���i:m, v�a chi vi*n cho phân khu trung tâm khi +#�

ti�n công bYng 9��o binh, b� binh, l3c l�$ng c� gi�i.

�ây ,5ng 0)�n�i ti�p nh�n quân t�ng vi*n ")����ti�p vi*n t���)�N�i trong tr�7ng

h$p sân bay M�7ng Thanh +#�uy hi�p. Khi t�p �I)n c���i:m ,-�nguy c� +#�tiêu

di*t ��.�%-�0)�,�i "eba sau'' m;���7ng ,��y sang Th�$ng F)o ,5ng nh� �-n quân

t��F)o sang �ng c�u.

T����u chi�n H#ch, phân khu nam H�ng !Bm ��$c trao cho trung �I)n 57 ,2a 304

9�G��A�ch. Nhi*m "G�,2a trung �I)n, v�i binh l3c ��n ch�, 0)�ti�n �)nh bao vây,

kim ch��9��o binh �#ch ; H�ng !Bm. Trung �I)n ���th3c hi*n co hi*u ST��nhi*m

"G���$c trao. T���êm %&)y 23 ���ng 3, giao thông �)o ")�chi�n �)o ,2a trung

Page 234: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�I)n ����.nh ��)nh m�t tr�n �#a liên �I)n si�t chCt quanh H�ng !Bm, c t r7i %-�

v�i phân khu trung tâm, ch�m d�t vi*c ���,�nh ,2a ��y bay trên ��7ng b�ng ��i

�ây. �#ch nhiu l�n �#nh n6ng ra �u +#���nh b�t tr;�0�i. Tr��vi*c chi vi*n bYng

�Za l3c t��xa cho khu trung tâm, nh�ng �I�t ��ng ����bYng b��binh, c� gi�i ,2a

H�ng !Bm �u +#�0I�i tr�.

Phân khu Idaben, d��i quyn ,�'�huy ,2a Lal�ng (Lalande), g�m n�m c���i:m

nYm trên �#a �.nh bYng ph/ng, ��$c ��nh s6�t��1 ��n 5. !�c c���i:m 1, 2, 3, 4 �u

; 9�4a tây ��7ng 41 liên k�t ����chCt ,�W�v�i nhau bYng m�t h*�th�ng giao thông

�)o ")�chi�n �)o.

Riêng c���i:m s6�5 +�o v*�9�4a nam sân bay H�ng !Bm, nYm h�i ��t xu�t v�9�4a

�ông ��7ng 41. !�Bng ta chia phân khu H�ng !Bm 0)m ba khu A, B, C. !�c khu

A, B g�m nh�ng c���i:m ; tây ��7ng 41. Khu C nYm ; 9�4a �ông ��7ng 41�,�ng

v�i s;�,�'�huy phân khu ")�9��o binh.

T����u ���ng 4 n�m 1954, tr�n �#a ,2a trung �I)n 57 b�t ��u l�n d�n ")o phân

khu. �iu %)y gây b�t ng7�v�i quân �#ch. VXn cho 0)�l3c l�$ng ,2a ta ; �ây không

nhiu 8W�chi 0)m nhi*m "G�kim ch�, Lal�ng ���yêu c�u ��y bay b n 9���d��d�i

")o tr�n �#a ta, ,-�l�n bom r�i ,��")o trong c���i:m, nh�ng nh�ng chi�n �)o ,2a

trung �I)n 57 m[i %&)y ,)ng ti�n ")o g�n. !�Bng ���xuyên qua �)ng A)o khu C,

nh m th/ng t�i nh�ng lô c6t. �#ch �iên cu�ng �6i 9�-. Ban %&)y, ,�Bng ��a xe

t�ng, b��binh ra l�p chi�n �)o r�i ,)i �.n ��nh bXy quân ta. Ban �êm, ,�Bng t@�

ch�c t�ng �I�n %�Z�9�Gt �4ch ngay ; �5i ,�c chi�n �)o. Ta thay �@i gi7��I�t

��ng, thay �@i "#��A4��)o khi ��.��)o t��%&I)i ")o, khi �)o t��trong ra, b6��A4�l3c

l�$ng ��nh +1n 9�Gc �4ch.

4 gi7�8�ng %&)y 16 ���ng 4, hai ��i ��i lê d��ng l$i HGng 0Bc tr7i ,En t6i b����i ta

Page 235: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

s p quay v�%&�'�ng�i, chia ��)nh hai �5i ��t nh�p ")o chi�n �)o ,2a ��i ��i 54.

M�t �I�n quân �#ch ��n g�n "#��A4�,�'�huy ��i ��i. ��i ��i ����#p th7i ra l*nh cho

,�c trung ��i nhanh ,�-ng ��n ra hai bên, H�ng 8Bng c6i 60 ly ")�trung liên b n

")o quân �#ch, b����i �.nh ��)nh hai �5i ��nh "Eng tr;�0�i. M�t trung ��i ; 9�4a

sau nghe ti�ng 8Bng n@�l�p t�c nhanh ,�-ng ti�n ra ti�p vi*n. M�t t@�0)m nhi*m "G�

b n �'a ,5ng t3���ng ,��y t�i ph6i h$p ��nh �#ch. 1n �#ch �ang lo ch6ng �V�9�4a

tr��c b�t th�n +#�m�t �5i ��nh ��1c s�7n, s$�+#�sa bXy �I�ng h6t ABt ,��y v�c��

�i:m, �:�0�i tr�n �#a �)ng ,�Gc L�c ch�t. ��i ��i 54 t��ch[�+#���t �4ch b�t ng7,

nh�ng nh7�+.nh �Dnh xb��A4, ,�c l3c l�$ng linh �I�t ")�,�2���ng hi*p ��ng y:m tr$�

nhau, ���khuy:n t��+#���ng ��)nh ,�2���ng ti�n �)nh m�t tr�n 9��n �4ch, ti�n

công t� ba 9�4a &=)nh th ng l$i &=En &=�.

Phân khu nam ,2a �#ch t��ng �6i %�Z, chi�n �)o ta ")o 8�t di*n �4ch ,)ng thu �ap,

0�i nYm ; cu6i ,�nh ��ng, ��y bay �#ch bay v�i t6c ���ch�m ,5ng ,�'�,-���I�ng

m�y giây �:�����H�, nên �)ng th�7ng r�i ra %&I)i �Gc tiêu. Trung �I)n 57 �I�t

��$c ����nhiu H��ti�p t�, ,-�%&)y thu ��$c trên ba t�n �)ng ,�c 0I�i. !�c %&�ch

�)o trên tr�n �#a ta ��y �p th3c ph(m, ���h�p, ��n d�$c. !�4nh Giuyn Roa ���vi�t:

"K: t��30����ng 3 tr;��i, m�t s6���n "#�,2a ��i �I)n 304 ���thu ch�ng quanh H�ng

!Bm 776 ki*n �)ng g�m ��n 105, ���h�p ��I�ng 60 t�n!''.

P&)y 15 ���ng 4, 0Bc 16 gi7, m�t chi�c ��y bay C.li9 bay ��n l�$n m�y "Eng r�i

����xu6ng m�t 0I�t H�, trong �-�,-�m�t chi�c H���Z�r�i g�n tr�n �#a ,2a ta. X(m

t6i, chi�n 8D�ta ra l�y H�, th�y ,-�m�t chi�c �Em. Nó ��$c ��a v��AG�s;�trung �I)n.

Trong �Em �I)n nh�ng &-i ST)�g�m thu6c 0�, r�$u, LBc L4ch, jambông, �o may ô,

l�Vi dao ,�o râu, ")�m�t 0��th� �)u h�ng s3c ��i n��c hoa ,2a v$��7�!�t gbi cho

ch�ng nhân �#p ��$c th�ng th�;ng c�p t��ng. Chung quanh ,Gm c���i:m H�ng

Page 236: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!Bm, ,�c chi�n 8D�8Bng tr�7ng, 8Bng ��y, s�n 9��o,�,�c cV�8Bng c6i l�n %�Z�sân

8)ng ch7��#ch xu�t hi*n. Sau nhiu l�n +#�ta ��nh l�a, ban %&)y quân �#ch không

H�m �i 0�i, không H�m nhô ��u lên ��Zi chi�n �)o: B� ��i ta chui qua �)ng A)o

c m c7, ch7�nh�ng tên +E�ra nh@�c7�0)�n@�8Bng. �#ch +Z�mCc nh�ng 0��c7�ti�p �Gc

tung bay trong c���i:m. M[i l�n �i thu nhCt H�, �#ch 9��i t@�ch�c nh� m�t tr�n

��nh ,-�xe t�ng �i �cm ")�9��o b n h$p ��ng.

�êm 19 ���ng 4, m�t �I�n �#ch %��y H��r�i �Bng v)o tr�n �#a ,2a ��i ��i 19. Khi

���+#�anh cm ta ''xô t�i �A-i 0�i ��Bng vXn th�a h�t %&�c nhiên.

P&)y 24 ���ng 4, Lal�ng ki:m �i:m 0�i l3c l�$ng ,2a �.nh th�y vXn ,En t@ng s6�

1.400 ng�7i, 8 kh(u 9��o 105 ")�2 chi�n xe t�ng..., m�t l3c l�$ng không %�Z�

trong �.nh �.nh thang ,2a t�p �I)n c���i:m Viên ��i ���m�i ��$c th�ng ch�c quy�t

�#nh m;�m�t tr�n ��nh &=�i �Za. P&)y 26, b6n trong s6�nh�ng trung ��i B c Phi

����nh�t ��$c l3a ,�1n ti�n công�")o nh�ng chi�n �)o ti�p c�n ,2a ta ; 9�4a tây

+�c ldnhen 5 (Khu C). Lal�ng ��$c +�o ,�o ��i �ây ,�'�,-�tu�t ��7ng �)o ,2a ta.

Nh�ng khi nh�ng ng�7i 04nh ,2a ��i ��i 9 Angiêri ��t nh�p ��.�th�y mith 01t gi�a

hai tuy�n chi�n �)o, �1�9��i yêu c�u quân c�u vi*n m�i ,��y ��I�t v�.�abeh

Lal�ng quy�t �#nh 9��i ,-��.nh th�c �p�lu�t �6i v�i m�t s6��g��cn %��t �:�l�m

g��ng. Viên trung By ^�%�d+4ch (Benthabich) ,�'�huy ��n "#�%)y ��$c &1i t�i.

Lal�ng ra l*nh ,�1n hai ng�7i trong s6�nh�ng �g�+Z�,��y �:�xb�+�n. M�t s6�8D�

quan N��p �Z�"g���ng �.nh.

^�%�d+4ch tr;�v���i ��i r�i quay 0�i %-i: "T�i không th: ,�'��#nh ai. >1i ng�7i

cho rYng �1��u H5ng ,�m nh� nhau ") ���chi�n ��u h�t s�c �.nh. N�u c�n b n

��.�b n t�t ,�. Khi nh�ng ng�7i 04nh lê d�ong ,2a ông c�ng không ,�1c ��2ng

��$c "Eng vây 0)�,��y tr6n nh� th;, ��.�không th:�b n b�t c��ai ! Không m�t

Page 237: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ng�7i Angiri %)o ch�p nh�n ,�ch �6i xb�không công b lg �-". R7i viên trung TO�

%-i thêm. "Th�a ��i tá, ��y tin tôi ,�Bng ta không ��$c 9�Up hoang 9�4�s6�binh

04nh 4t Zi hi*n ,-. Tôi ���m�t bon ng�7I, �)�m�i ��$c ����H2�,-�m�t ng�7i !"

Lal�ng bu�c 9��i �2y quy�t �#nh.

S� k�t �$t �I�t ��ng %�Z���i H�ng !Bm trong th7i gian %)y, ��i �I)n 304 ���thu

��$c 600 vin ��i ph�o 105, 3.000 viên �)n c@i 120 ")�81 �)ng t�n ��h ,�c cV�

���c, �)ng 9�Gc t�n l��ng th3c, thu6c men, ")�di*t trên 200 qu(n giCc.

<�i H�ng !Bm, ,�'�m�t trung �I)n ,2a ta ���bao vây, vô hi*u �-a, 0)m suy y�u ")�

k�t liu s6�ph�n hai %&)n quân �#ch ph�n l�n 0��Au Phi. Không 9��i nh� m�t s6�

ng�7i H��%-i ; �i*n Biên N�2�,�Bng ta luôn luôn co m�t s6�l�$ng quân �ông �p

��o so v�i �g����.

N�u trong tr�n ��nh l�n v�a qua trên nh�ng ST����i 9�4a �ông, b����i ta ���b�c l��

nh�ng nh�$c �i:m v�công ��c �iu tra, v�chi�n ��u h$p ��ng binh ,�2ng, v�

��nh �#nh trong công s3�v�ng ch c, ��.�khi chuy:n sang chi�n thu�t ��nh %�Z, ,�c

chi�n 8D�ta t��,5�t�i m�i ���ch�ng �Z�m�t ph(m ch�t tuy*t v7i. L�n %)y, m�t b�t

ng7�m�i �ang ch7�quân �#ch ; ngay trên ,�nh ��ng M��ng Thanh. .

_�ng %&)y 14 ���ng 4 n�m 1954, �I�n �#ch ��u tiên �i tu�n trên sân bay, ch$t nh�n

th�y ��7ng �)o ; 9�4a tây ���c t ��t liên 0�c gi�a Huy &�Ut 1 (c���i:m 206) ")�

Huy &�Ut 6 (c���i:m 105) v�i khu trung tâm. M�t �5i �)o ���c �âm th/ng ")o

sân bay M��ng Thanh. Không ,�'�co v�y, Huy &�Ut 1 ,En +�o ,�o mCt tây c��

�i:m ���+#�chi�n �)o ,2a �6i ph��ng bao vây. Bu@i tr�a, nh�ng ��n "#�H��6 ")�8

thb�m;���7ng t�i Huy &�Ut 1, nh�ng +#�chCn 0�i tr�;c nh�ng +�i �.n m�i A�i ")�

nh�ng 0I�t ��n 8Bng 13 gi7�30, �7�!�t �i*n cho Cônhi:

1.(...) S6�ph�n ,2a G.O.N.O 8W���$c �inh �I�t tr��c %&)y 10/5 (...).

Page 238: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

2. Tr�n �#a 9��t tri:n �e H1a Huy &�Ut 1 ")�Huy &�Ut 6. M�u toan &=�i �Za Huy

&�Ut 1 ti�n �)nh 8�ng nay v�p 9��i nhiu +�i �.n. gi�a Huy &�Ut 1, Huy &�Ut 3,

Huy &�Ut 5�")�h�a l3c 8Bng c6i ")�9��o binh. _W�ti�p �Gc khi tr7i t6i ��ng th7i b�i

vi*c sbu ch�a ��7ng b�ng..."

Theo k���I�ch, hai trung �I)n ,2a 308 v)�hai trung �I)n ,2a 312 �����$c tri:n

khai chung quanh 9�4a b c s�n bay. C���i:m 206�+�o v*. 9�4a tây sân bay ���+#�

chi�n �)o ,2a trung �I)n 36 c t r7i ��Zi M�7ng Thanh.

C���i:m 105 ; 9�4a b c. sân bay ,5ng +#�.chi�n �)o ,2a trung �I)n 165'' bao vây.

Hai �5i chi�n ��o ,2a 308 ")�312 �ang. nhanh ,�-ng �âm th/ng ")o gi�a sân bay.

�êm 15, chi�n �)o ,2a trung �I)n 88 ; 9�4a tây ")�chi�n �)o trung �I)n 141 ;

9�4a �ông �u v�$t qua n�m l�n A)o ti�n ")o sân bay.

Tr�n ��nh quan �A1ng tiêu di*t trung tâm �����ng +�o v*�sân bay M�7ng Thanh

���b t ��u không ,-��Za 9��o chu(n +#, không có d�u hi*u %)o +�o tr��c. Nh�n

th�y sân bay M�7ng Thanh ,-�nguy c� +#�c t 0)m �ôi, ")�Huy &�Ut 6 ; ��u b c

sân bay s�p +#�tiêu di*t, m�t nba sân bay . M�7ng Thanh, chi�m m�t ph�n n�m

di*n �4ch t�p �I)n c���i:m, 8W�01t ")o tay �6i ph��ng, �7�!�t ra l*nh L�ngg�le l�p

t�c ti�n �)nh &=�i �Za sân bay, tr��c h�t 0)�ti�p t� cho Huy &�Ut 6 ; xa ���+#�bao

vây chCt ,�W.

Lin trong ba %&)y 15, 16, 17 ���ng 4, L�ngg�le huy ��ng ba ti:u �I)n H��s6�1, s6�

2 ")'' s6�6 m;�cu�c �)nh binh &=�i �Za ")�ti�p t��cho Huy &�Ut 6 ; ��u b c sân bay.

Binh 04nh lê d��ng ; c���i:m %)y không ,�'�thi�u ��n d�$c, �)�,En thi�u ,��n��c

u6ng. P&)y ��u, �I)n quân &=�i �Za m�i ,��m ��7ng �)o ,2a trung �I)n 141 trên

sân bay nh�ng %-����9��i m�t b6n gi7�lin �:�v�$t qua. P&)y th��hai ")�th��ba���.�

quân �#ch ��ng tr��c ,��m�t tr�n �#a v�i l�p l�p chi�n-��)o ")�nh�ng G�8Bng.

Page 239: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Thêm ")o �-�0)�L�c m�t chi�n ��y bay, chi�n Curtiss Commando, ,En nYm chênh

nh trên ��7ng b�ng, ���tr;���)nh m�t _ c�ng s3�n@i &=Bp cho �6i ph��ng �Ct liên

thanh STUt &Gc nh�ng tên 04nh lê d��ng h�ng ��i nh�t �#nh xông 0Wn. Cu�c �)nh

+'nh ti�p t��cho Huy &�Ut 6 ���mang 0�i cho L�ngg�le t@n th�t v�l3c l�$ng �ng

chi�n l�n h�n ,��nh�ng �$t 9��n �4ch &=)nh 0�i ��i C1 ! H�t %&)y th��ba, �7�!�t

ra l*nh cho viên quan ba Bia (Bizard), ,�'�huy ��i Huy &�Ut 6, ABt quân ��Zi �ây

")o �êm 18. Bigia (Bigeard), 9�-�,�'�huy khu trung tâm v� "Ut ��$c m�t l3c

l�$ng g�m ph�n l�n 0)�04nh H��")�lê d��ng, ,�ng v�i hai chi�n xa m;���7ng, �i

�-n +1n ; Huy &�Ut 6 ABt lui. Nh�ng ,��,�nh quân %)y ���m�t s�c chi�n ��u tr��c

tr�n �#a chi�n �)o ,2a ta sau không ��y nba gi7��1�8Bng. Bigia �)nh ra l*nh cho

viên ,�'�huy Huy &�Ut 6 "có th:�+Z�0�i t�t ,��th��ng binh, m;�m�t ��7ng ���o

,��y v�M�7ng Thanh, hoCc ��u +)ng”.

FBc %)y, chi�n �)o ,2a 165 t��b6n 9�4a ���lu�n ")o bên trong �)ng A)o dây ��Up

gai ,2a c���i:m 105. 15 G�8Bng ; tin duyên +#��KZ ta bân s�p. Nhiu ��m A)o +#�

c t �AGi. Binh 04nh �#ch không ,-�c�m �n, n��c u6ng, 0-���u ra %&I)i công s3�0)�

�ABng ��n b n �'a. �êm 18, trung �I)n ra l*nh ti�n công. !�'�,-�m�t s6�quân �#ch

,��y ��I�t v�M�7ng Thanh. C���i:m cu6i ,�ng ; ��u b c sân bay không ,En t�n

��i.

NYm sâu bên trong, Huy &�Ut 1 ,5ng +#�trung �I)n 36 bao vây bYng tr�n �#a chi�n

�)o t��ba %&)y nay. Sau ��4�Huy &�Ut 7 ")�Huy &�Ut 6 +#�tiêu di*t, Huy &�Ut 1 tr;�

��)nh "#��A4���t xu�t ; 9�4a h c khu trung tâm. �o v*�"#��A4�0)���i �.ôi 4 ,2a +�n l��

�I)n lê d��ng 13. Nh�ng tên 04nh lê d��ng ; �ây ch6ng c3�����quy�t li*t. !�c

chi�n s B n B el ���,-�kinh nghi*m tiêu di*t "#��A4�lo ki.ên �A.�chi�n thu�t vây l�n,

quy�t tâm &=)nh th ng l$i v�i t@n th�t 4t nh�t v�ng�7i ")�"5���4.

Page 240: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Su6t th7i gian chu(n +#, ,�n b�, chi�n 8D�luôn luôn cung nhau +)n +�c ,�ch kh�c

9�Gc �1i ��-�kh�n. H1 �ã H�ng nh�ng con ,Bi'' 0)m 0��ch n, ��a chi�n �)o t��xa

ti�p c�n c���i:m. Nh�ng kh6i r�m b*n H)i 2 �Ut, ��7ng �4nh 1,50 �Ut ����Bt h�t

��n th/ng, +�o ��m an �I)n cho nh�ng ng�7i �)o tr�n �#a 9�4a sau %-. 8�ng %&)y

19 ���ng 4, ba �5i �)o ,2a 36 ����âm ")o�8�t �)ng A)o ,2a �#ch. �KZ b n s�p d�n

nh�ng G�8Bng ; tin duyên.

Trong �êm, ��'nh ��I�ng 0�i m�t 0I�t 8Bng c6i %��")o vl �A4. Quân �#ch luôn luôn

th�p ��Zm t�;ng 0)�tr�n ��nh ���b t ��u. >�y bay 9��i ����H��ti�p t��tr3c ti�p

xu6ng c���i:m. Nh�ng nh�ng tên 04nh không H�m r7i h�m ra l�y H��".�s$���n b n

�'a. Huy &�Ut 1 kêu c�u v�i M�7ng Thanh. Không th:��:�m�t ti�p "#��A4�%)y, ".�m�t

%-�0)�m�t sân bay, �7�!�t bu�c 9��i �iu hai trung ��i b��binh ")�hai xe t�ng,

,�ng v�i m�t trung ��i lê d��ng tb�khu trung tâm ti�n ra, d��i s3�y:m h��,2a

9��o binh, l�p ,�c chi�n �)o. Trung ��i +�o v*�chi�n �)o ,2a ta bu�c 9��i 0�i ra

xa, H�ng 8Bng b n �'a quân �#ch. Chi�n 8D��KZ Tr�n �.nh ��ng, ��y ng m +#�

�Zng, ���+.nh �Dnh ng m �Gc tiêu qua %Eng 8Bng, l p ��n b n ,��y m�t chi�n xe

t�ng. Chi�n công ,2a anh ���k�t ��Bc công vi*n l�p ��7ng �)o, bu�c quân �#ch

9��i ABt lui.

!�c chi�n sD�36 ,5ng b t ��u gCp m�t ��-�kh�n m�i. Chi�n �)o ")o g�n c���i:m

��.�"con ,Bi" &=�m ��c HGng, %-�không ng�n ��$c �Za l3c l��t s�7n ,5ng nh� l3u

��n t��trong ��n %Um ra, và ,En 0)m l��"#��A4�,2a b����i. M�t s6�chi�n 8D�+#�th��ng.

T6c ����)o chi�n �)o ch�m h/n 0�i M�y chi�n 8D�tân binh, v6n 0)�du �4ch ; �#ch

h�u, ��%&�#�cho �)o H5i, ��IUt Pg�m d��i mCt ��t ")o t�i lô c6t �#ch, . v�a &=�m

th��ng vong v�a gi����$c +4�m�t. FBc ��u, ,�n b��%&�i 0)m theo ,�ch %)y 8W��Uo

H)i th7i gian chu(n +#. Nh�ng khi cho m�t t@��)o thb, th�y không ch�m h�n �)o

Page 241: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

chi�n �)o l��thiên, ".�co th:��)o ,��ban %&)y. Ph��ng �n �)o H5i ��$c ch�p nh�n,

tuy ,-�v�t "�, nh�ng �A�nh ��$c th��ng vong.

* 22 gi7��êm 22 ���ng 4, trung �I)n cho l*nh H�ng nh�ng phân ��i %�Z���nh ")o

c���i:m chi�n m�t s6�lô c6t ��u c�u S6 ��n l3u 9��o H)nh y:m tr$�cho �1�,5ng

gi6ng nh� �1i �êm, 20 ST�. Nh�ng khi l3u 9��o m�i b n t�i 9��t th��m�7i ba, ��.�

xung �4ch ���yêu c�u ng�ng ngay. Ba �5i ti�n công ,�ng 0Bc t��0Eng ��t nhô lên,

�Ct b�c 9���gi�t �@�ba lô c6t ��u c�u. Binh 04nh +�n l���I)n 13 kinh �I)ng khi

th�y nh�ng ng�7i 04nh ��i��5�0�, c�m 8Bng ,-�l�Vi lê ���xu�t hi*n gi�a ��n, ,�'�

,En ,�ch gi� tay ��u �)ng. Không +Z�lV�c� h�i STO�&=�, ,��ba �5i ��nh th6c ")o

khu s;�,�'�huy. 15 9�Bt sau, trung �I�n m�i �#p ��a ti�p ")o ��.ri thêm 2 trung

��i. Trong "Eng không ��y m�t gi7, b����i ta ���0)m ,�2��I)n �I)n Huy &�Ut 1.

Ph�n l�n s6�177 04nh lê d��ng +�o v*�"#��A4�+#�b t s6ng. B� ��i ta ���tiêu di*t ��$c

m�t "#��A4�quan �A1ng do m�t ��n "#�lê d��ng s�ng 8Z�+�o v*, v�i t@n th�t không

��ng k:. Nghe ���binh +�o ,�o viên ,�'�huy c���i:m tb�tr�n ")��i*n �)i +#��Zng

ngay tb�0I�t ��n 9��o ��u tiên, trung �I)n tr�;ng 36 ,�'���#�cho bô ��i sb�HGng

nh�ng kh(u ��i liên trong ��n �#ch, ��'nh t�I�ng 0�i b n t�ng 0I�t ra %&I)i nh�

�1i �êm.

M�7ng Thanh yên tâm t�;ng ch�a ,-�chuy*n &.�L�y ra v�i Huy &�Ut 1, trong 0Bc

b����i ta thu H1n chi�n l$i ph(m. Tr�n 206 ����I)n thi*n ")�th3c s3�kh/ng �#nh

��)nh công ,2a chi�n thu�t ��$c &1i 0)�"��nh l�n", kh;i ��u t��khi ta tiêu di*t ,�c

c���i:m 106 ")�105, �u thu�c trung tâm �����ng Huy &�Ut +�o v*�sân bay, nYm

trên ,�nh ��ng. M�t l�n n�a, ,�Bng ta ,)ng th�y AZ���c �Gng to l�n ,2a ,�nh ��nh

%�Z�truyn th6ng, th:�hi*n s3�thông minh, 8�ng ��o, ,�2���ng ,2a nh�ng ng�7i

chi�n 8D�sinh ra t����ng ru�ng, +�m ��t +�m 0)ng chi�n ��u trong su6t cu�c chi�n

Page 242: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tranh. Chi�n công ; 206 ,�4nh 0)�m�t bi:u hi*n t�p trung ,2a ,�ch ��nh �-. !�i

ch�t không �#p c�t ti�ng kêu ,2a Huy &�Ut 1 ���0)m cho quân �#ch x �i*n Biên

N�2�+)ng �I)ng. T��gi7�9�Bt �-�tr;��i, m[i khi ��7ng �)o ,2a ta t�i g�n, quân

�#ch ; trong c���i:m không ,En ,�'�th�y �ây 0) m6i �e H1a, �)�,�4nh 0)�,�i ch�t

���t�i, m�t ,�i ch�t không +�o tr��c xu�t hi*n t��0Eng ��t.

* 7 Gi7 30 8�ng .23 ���ng 4, ")i tên 04nh lê d��ng ,2a +�n l���I)n 13 ,��y ��I�t

v�t�i M�7ng Thanh, +�o tin Huy &�Ut 1 ���th�t ��2�t��nba �êm. Sau giây 9�Bt

s�ng s7, �7�!�t d�a ra O�ki�n c�n 9��n �4ch &=)nh 0�i "#��A4����m�t. L�ngg�le ")�

Bigia �u không ��n ��)nh, cho rYng 0)m nh� v�y 8W�hy sinh n6t nh�ng l3c l�$ng

�ng bi�n cu6i ,�ng ,2a t�p �I)n c���i:m, k:�,��trong tr�7ng h$p 9��n �4ch ��)nh

công ��.�,5ng không ,En l3c l�$ng �:�duy �A.�Huy &�Ut 1 tr��c nh�ng cu�c ti�n

công m�i 8W�,En ti�p �Gc. �7�!�t vXn gi��quy�t �#nh ,2a �.nh. L�ngg�le trao cho

Bigia nhi*m "G�t@�ch�c cu�c 9��n �4ch.

Bigia �iu ,�c l3c l�$ng d3�+#�,En ''0�i thu�c ti:u �I)n 2 trung �I)n H��tiêm �4ch

s6�1, ti:u �I)n H��6, ti:u �I)n 1 trung �I)n lê d��ng s6�2 lên khu trung tâm ��

���ng êlian, ABt �I)n b��ti:u �I)n lê d��ng H��s6�2 �ang �-ng ; �ây v�M�7ng

Thanh. Ti:u �I)n H��%)y m�i ��$c t�ng c�7ng t��%&)y 10 ���ng 4, tuy ���+#�t@n

th�t, chl ,En g�n 400 ng�7i, nh�ng vXn 0)���n "#���nh nh�t ,-�th:�ti�n �)nh t6t

cu�c 9��n �4ch. Bi gia yêu c�u không quân H�ng m�7i hai ��y bay tiêm �4ch -�

%Um bom ")�b6n ��y bay %Um bom B.26 ��nh 9���h*�th6ng chi�n �)o tr��c c��

�i:m Huy &�Ut 1 ")�m�t s6��Gc tiêu 8W���$c ,�'��#nh t��13 gi7�45. N��o binh ,2a

t�p �I)n c���i:m ��$c l*nh 8W�b n 1.200�9��t ��i +�c ")�8Bng c6i ")o Huy &�Ut 1

sau khi ��y bay o.anh ��c.

Bu@i tr�a, tr7i n ng to trên ,�nh ��ng M�7ng Thanh, không gian �I)n �I)n yên

Page 243: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�Dnh. !�c chi�n si ��i ��i 213 ,2a trung �I)n 88�9�Eng ng3�trên sân bay, sau b�a

,��o %-ng �n v�i ��7ng phên ngon 0)nh, tr��nh�ng ng�7i 0)m nhi*m "G�,�nh gi�i,

�u %&��l�ng trong h�m �eh cho &=�n gân c6t. Ch$t ,-�l*nh t��s;�,�'�huy mCt tr�n:

'',Chu(n +#���nh �#ch ! <�n r�ng ��i �.nh. �#ch s p oanh ��c'', ��i ��i tr�;ng Mai

vi�t Thing ra l*nh ��nh th�c b����i, chu(n +#�sân 8)ng chi�n ��u. !�'�m��i 9�Bt

sau, ���nghe ti�ng ��ng c�. >�y bay �#ch xu�t ''hi*n r�t nhanh.

Nh�ng chi�n B.26 bay t�)nh t�ng t6p theo ��i �.nh �5i tên. !�c chi�n 8D�cao L��

l�p t�c n@�8Bng. Nh�ng ��m ��-i tr ng bao +1c l�y ��y bay. !�Bng chuy:n sang

��i �.nh �)ng H1c, n6i �uôi nhau l�$n "Eng ")�b t ��u ����bom. Ti�ng n@�nh�c -c.

Nh�ng t�m ghi 0�t ��7ng b�ng tung lên: R�i tai 2��i, ,�'�th�y nh�ng c�t ��t ")�+Gi

�Z�+�ng lên. MCt ��t rung chuy:n.

Không gian tr;�0�i yên �Dnh. �#ch ��������)ng tr�m �A�i bom nh�ng ,�'�,-�m�t s6�

r�i �ABng tr�n �#a ")�sân bay. Tuy v�y, ,5ng ���,-�h�n m�t ,�Gc h6�bom trên

��7ng b�ng. Trên ��ng l��i �i*n ��I�i ,2a ,�c ��n "#�vang lên l7i kêu &1i ,2a B�

,�'�huy MCt tr�n: "!�c ��ng ,�4�b��binh, 9��o binh 1 �#ch b t ��u 9��n �4ch !�c

��ng ,�4���y +.nh �Dnh, anh H5ng, quy�t tâm hi*p l3c +g�&�y tr�n 9��n �4ch %)y".

B�u tr7i 0�i rung lên ti�ng ��ng c� ��y bay. L�n %)y 0)�nh�ng chi�c ��%��t n6i

nhau b@�%�)o %Um bom xu6ng 206, n�i ,�Bng nghi b����i ta �ã chêm 0Dnh. �ây

c�4nh 0)�c� h�i cho nh�ng kh(u ��i �A1ng hên 9�Eng không ,2a ta. M�t chi�c Hen

,�t �ABng ��n lao xu6ng c m ��u trên ,�nh ��ng, ��n lên m�t c�t ��-i �en �#t. �ây

0)�tr�n oanh ��c d��d�i nh�t t��%&)y ��u chi�n H#ch. D�t �$t oanh ��c ,2a không

quân, 9��o binh �#ch �ABt ��n ")o 206. Nh�ng tr�n �#a c6i t��,�c c���i:m Huy

&�Ut 3 4, t��trung tâm M�7ng Thanh ,�ng v�i ba xe t�ng ��ng 0I�t n@�8Bng y:m

h��cho cu�c ti�n công.

Page 244: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Ti:u �I)n lê d��ng H��2 chia 0)m hai ,�nh ti�n ra sân bay, ,�nh chính ,-�xe t�ng

m;���7ng ti�n v�tr�n �#a ,2a 88, ,�nh 9�G�ti�n v�tr�n �#a ,2a 141. T��sau �$t

ti�n công khu �ông, ta �3 ki*n th:�%�o �#ch ,5ng 9��n �ng quy�t li*t m[i khi m�t

m�t "#��A4, c�n 9��i ,-�m�t �Za l3c �2���nh �:���p tan nh�ng �$t 9��n �4ch. N�m

��i ��i l3u 9��o ")��I)n b���Za l3c 8Bng c6i ,2a hai ��i �I)n 308, 312 �â ��$c t@�

ch�c ��)nh l3c l�$ng �Za l3c th6ng nh�t d��i m�t s3�,�'�huy chung. B� chl hly

�Za l3c g�m ,�c ��ng ,�4�V��ng Th�a h5�(308), �)m Quang Trung

(312),''NguyKn Th��c (351) �Ct ��i s;�,�'�huy ,2a ��i �I)n 308 !�c ��i ��i 9��o

����4nh �I�n 8�n ph�n tb�b n ; ,�c %&��ba, c�u, ��7ng, khu v3c t p k�t ,2a �#ch, ")�

,�ng b��binh xây d3ng k���I�ch ��c chi�n.

Ch7��#ch v�a tri:n khai ��i �.nh xong, ti:u �I)n tr�;ng Qu6c <A#, ,�'�huy ti:u

�I)n 23 9�Eng ng3�trên sân bay, ra l*nh: �Gc tiêu c�t'' �cn s6�3, tr��c 208

(Huguettc 2), l3u 9��o, b n".

N��o binh ta l�c %)y m�i lên ti�ng. Sau nh�ng ti�ng A4t nh� LU�"�i, nh�ng c�t ��-i

�en �A�m lên ��m �ông quân �#ch. !�Bng ���nh�n ��$c �En 9�2���u ngay t��"#��A4�

xu�t 9��t. Nh�ng +1n 04nh H��không ,�#u lui. Ch7�9��o ta ng�ng bân, ,�Bng ti�p

�Gc xông v�9�4a tr�n �#a ta. M�t s6�l$i HGng ��7ng A�nh ��I�t n��c H1c sân bay.

M�t s6�l$i HGng nh�ng h6�bom v�a xu�t hi*n trên ��7ng b�ng.

!�c chi�n 8D�213 %4n lCng ch7�quân �#ch t�i th�t g�n, m�i ��ng th7i n@�8Bng. �)ng

0I�t quân �#ch �@�&Gc tr��c chi�n �)o. !�Bng ,��y 0�i, �Gt xu6ng nh�ng h6�bom,

r�i &1i 9��o t��M�7ng Thanh ")�c���i:m 208 ; g�n �-, bân ��i +�c ")�8Bng c6i

")o tr�n �#a ta.

B�t th�n, quân �.#ch xu�t hi*n bên s�7n �A�i ��i ��i 213. 1n 04nh H��%)y khôn

ngoan l$i �Gng A�nh ��I�t n��c sân bay, ti�n lên b t gCp m�t h6�bom c t ��t

Page 245: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��7ng �)o ,2a tr�n �#a ta, ��o �iu ki*n cho ,�Bng ,�1c ")o s�7n ��n "#. B[ng

ch6c th��tr�n ,2a ta tr;�nên h[n 0I�n. �#ch ")�ta H�ng ti:u liên, l3u ��n, l�Vi lê

&=)nh gi�t nhau t�ng �I�n chi�n �)o. .

Ti:u �I)n tr�;ng Qu6c <A#�quy�t �#nh cho b����i ABt v�tuy�n chi�n ��u p�4a sau.

Anh ra l*nh cho b����i si�t 0�i ��i %&5�chu(n +#�xung phong ")�&1i l3u 9��o b n

")o chi�n �)o tin duyên, 4t 9�Bt tr��c �ây ,En 0)�,2a ta !�n b��,�'�huy l3u 9��o

phân vân, ".���I�ng ,�ch gi�a ta ")��#ch ST��g�n. Nh�ng b��binh kh(n thi�t yêu

c�u, v�i 0O�do �1����co công s3�v�ng ch c, không lo tr�7ng h$p ��n 9��o r�i ��n

��c. <�i tr�n �#a �Za l3c 8Bng c6i, tham m�u tr�;ng h5�Yên ,2a 308, ���nh�n

th�y quân �#ch khi ti�n, lui, th�7ng l$i HGng nh�ng h6�bom trên ��7ng b�ng, ra

l*nh ''cho ,�c kh(u ��i chu(n +#�",��,�i" xu6ng �ây khi quân �#ch ABt lui.

!�nh ��ng M�7ng Thanh rung lên d��i �Za l3c ,2a l3u 9��o ta. Quân H��+#�

th��ng vong nhiu trên tr�n �#a chi�n �)o ,�Bng v�a chi�m. !5ng 0Bc %)y, không

��$c l*nh ,2a Bigia ABt lui. Bigia ���nh�n th�y không th:��:�cho ti:u �I)n H��hy

sinh m�t ,�nh vô 4ch. Ch7�9��o ta ng�ng b n, nh�ng tên 04nh H��s6ng 8-t +Z�chi�n

�)o ���o ,��y v�M�7ng Thanh. Ti:u �I)n tr�;ng 23 ���l*nh cho b����i chi�m 0�i

chi�n �)o 1. N��o ta b n �u@i theo quân �#ch ABt ,��y. Theo kinh nghi*m ,5,

,�Bng 0�i lao xu6ng nh�ng h6�bom. Nh�ng chi�n 8D�8Bng c6i ,�'�,En ch7�0Bc %)y

�:�",��,�i" !

L�ngg�le ")�Bigia �u nh�n LUt: ti:u �I)n lê d��ng H��2 trên ��7ng ABt v�,En

thi*t ��i nhiu h�n khi ti�n công.

Sau tr�n 9��n �4ch ; sân bay M�7ng Thanh %&)y 23 ���ng 4, viên ,�'�huy ti:u

�I)n H��2 Lix�ngphen (Liesenfelt) +#�m�t ch�c. !�c ti:u �I)n lê d��ng H��s6�1 ")�

s6�2 l�ng danh ���+#�L-a s@. Nh�ng binh linh ,En 0�i ,2a hai ti:u �I)n %)y ��$c

Page 246: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

8�p nh�p v�i nhau d��i m�t ,�i tên m�i: "Ti:u �I)n b��binh lê d��ng d�''

(bataillon de marche du B.E.P.).

Trong m�t s6�8�ch ,2a ta vi�t v��i*n Biên N�2, ��I�ng th7i gian t��sau cu�c ti�n

công khu �ông t�i h�t ���ng T�, th�7ng ��$c coi 0)�b��c chu(n +#�cho �$t ti�n

công cu6i ,�ng. Th3c ra, �ây 0)�m�t �$t chi�n ��u ti�p n6i r�t quan �A1ng, v�i

nhiu 8�ng ��o, nhYm �I)n t�t nh�ng nhi*m "G�H����ra cho �$t ti�n công th��hai,

,-��4nh quy�t �#nh �6i v�i v�n m*nh ,2a quân �#ch ; �i*n Biên N�2. Theo m�t s6�

%�)�sb��1c ph��ng Tây, "cu�c chi�n. Huy &�Ut" (la bataille des Huguette) ���c��p

�i nh�ng l3c l�$ng �ng bi�n cu6i ,�ng ,2a ��p �I)n c���i:m.

Ch� ng 12

T}T C� ����CHIzN THjNG

TRONG Chi�n H#ch %)y công ��c ,�4nh �A#����có nhiu ti�n b��nhYm ��p �ng kêu

c�u ��nh l�n. \�-�kh�n v�ti�p t��bu�c 9��i �4nh �I�n chCt ,�W�s6�ng�7i ; tin

tuy�n. lh�ng m�t l3c l�$ng �ông ��o ,�c v�n ngh*�8D, ,�c �I)n v�n công ���,-�

mCt h$p ��)nh m�t binh chbng �Cc bi*t trong ��i �.nh chi�n dich. T@ng ,Gc !�4nh

�A#���a theo ,��m�t b��ph�n %�)�in.

Báo Quân ��i nhân d�n �n �)nh �u �]�ngay ��i mCt tr�n, truyn ��t �1i ,�2�

tr��ng c2a lãnh ��o, 9��n �nh ,�c tr�n ��nh �#p th7i, tr;���)nh �-n �n tinh th�n

không th:�thi�u �6i v�i ,�n b�, chi�n 8D. Chúng ta ���,-�nh�ng +)i ��t, +)i th�

��$c 8�ng ��c ngay ��i mCt tr�n, nh�nl th��c phim t� li*u STO�&=��H)nh cho 0#ch

sb. V�n công bi:u diKn ��i chi�n �)o, trong h�m 9��o, ��t cho b����i ; "#��A4�tin

Page 247: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tiêu nghe qua ��y �i*n ��I�i. Truyn ��n v�n ��ng binh 04nh �#ch ��$c ��n 9��t

")o t�n trong khu trung tâm. Cu6i ���ng T�, ta ���xây d3ng xong m�t h*�th6ng loa

truyn thanh chung quanh t�p �I)n c���i:m, th�7ng xuyên ��c ��ng ")o t� t�;ng

binh 04nh �ang s6ng trong "�#a %&Gc tr�n gian". Anh em ,En ,-�8�ng ki�n 0)m

nh�ng +c�ch;�bi:u ng���#ch v�n, tranh c@���ng, ����trôi theo HEng sông N�m R�m

�:�nh�ng �.nh �nh %)y ��p ")o m t quân �#ch. B� ph�n v�n công v�a �i d3���i

h�i liên hoan Thanh niên ")�sinh viên th��gi�i ; ^T,dAUt v, bi:u diKn hay hYn lên.

Tôi �Zi ��i tr�;ng L��ng P&1c <A�c ".�sao diKn viên �Ba ,2a ta co nh�ng ti�n b��

���c h/n. Anh cho bi�t khi qua Liên Xô, m�t ngh*�8D�nhân dân ,2a +�n d3�bu@i

�I)n ôn t�p, ���,�m �n ".���$c xem nh�ng �i*u �Ba dân t�c Vi*t Nam ��c ��o

,�'�ti�c 0)�,�n ngh*�8D�,2a ta ,En thi�u giao l�a �.nh ,�m, n�u ,-, nh�ng �i*u �Ba

%)y 8W�hay hun r�t nhiu.

Nh7�v�y, trong chi�n H#ch %)y, b����i ��$c th�;ng th�c nh�ng �i*u �Ba �ap v�i

nh�ng �nh m t, %G�c�7i !

S3�sâu 8�t �Cc bi*t ,2a ,�n b��tham m�u, ,�4nh �A#��6i v�i ,�c ��n "#�tham chi�n

0)�k�t ST��,2a �$t ,�'nh hu�n ��a �c. !�c 9��i viên ���,�ng ,�n b��c� s;�&=�i

quy�t nh�ng ��-�kh�n ��i ch[, ,5ng nh� �#p th7i +�o ,�o �1i mCt �.nh �.nh v�i

��ng 2y ")�B� ,�'�.huy MCt tr�n. Nh�ng ��ng ,�4�0�nh ��o %&)nh h�u c�n luôn

luôn ; trên mCt ��7n g.

Th7i ti�t ��t ng�t thay �@i v�i nh�ng tr�n m�a nh� �ABt n��c. !�Bng tôi r�t lo cho

b����i 9�4a tây s6ng ��i tr�n �#a chi�n �)o gi�a ,�nh ��ng. M�t hôm, sau m�t tr�n

m�a l�n �Uo H)i, tôi &1i �i*n thI�i cho 308��Zi �.nh �.nh. ��u dây, ti�ng anh h5�

�m �m nh�ng A)nh A1t:

-� �o ,�o anh, n��c ��n ngang +Gng b����i r�i !

Page 248: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Sau m[i tr�n m�a, n ng 0�i d��d�i h�n. Không ��4�chi�n tr�7ng oi �, ng�t %&�t, �e

H1a b*nh t�t �Uo t�i.

C� quan 9��i m7i ,�n b���#a ph��ng lên �Zi v��.nh �.nh m�a n ng, 0Gt l�i ")�

nh�ng b*nh t�t th�7ng co trong ��a �c. Nhiu 9��i viên ��$c cb��i nghiên c�u ")�

&=Bp �V���n "#�,�i thi*n �iu ki*n sinh �I�t ,2a b����i trong ��a m�a.

Anh h5�V�n C(n, ,Gc tr�;ng !Gc Quân y, ,5ng nh� nh�ng 9��i viên ���9��n �nh

v�i tôi v�cu�c s6ng c�ng th/ng ,2a b����i ��i tr�n �#a. Khi t��trên %Bi chuy:n

xu6ng ,�nh ��ng, ch�a ai %&�D�tr�n ��nh 8W��Uo H)i nên t@�ch�c �7i s6ng ,En

mang �4nh ��m b$. Nh�ng h�m �ch ��IUt bên b7�chi�n �)o không �2�chiu H)i

du[i nhân.

B�a �n th�7ng 0)�c�m v t ngu�i 0�nh, không co rau. \�-i thu6c 82ng ")�L�c quân

�#ch ; nh�ng n�i &=�p ranh gi�a ta v)��#ch không ��$c thu H1n th�7ng xuyên ��o

%Un s3�Ô nhiKm...

Trong m�t cu�c �1p ,�n b�, tôi nêu v�n ��c�n +�o ��m sinh �I�t +.nh th�7ng ,2a

b����i ��i tr�n �#a. Có O�ki�n cho la chi�n ��u v6n ���không +.nh th�7ng, l�n %)y

chi�n ��u ��i chi�n �)o 0�i ,)ng không +.nh th�7ng, cho nên không th:�,-�sinh

�I�t +.nh th�7ng ; tr�n �#a.

Tôi %I4�"B����i chi�n ��u liên �Gc n�m ���ng lin, chuy*n không +.nh th�7ng ���

tr;���)nh +.nh th�7ng.

Quân �#ch ; M�7ng Thanh +#�bao vây chCt không th:�r7i ��Zi h�m ��.���-�+.nh

th�7ng �-a sinh �I�t. Nh�ng tr�n �#a ,2a ta ��I�ng r�ng, h�n k�v�i h�u ph��ng.

Ta vXn co th:�+.nh th�7ng �-a sinh �I�t ,2a b����i, nh� t@�ch�c cho anh em luân

phiên v�9�4a sau t m giCt, c6��.m rau xanh, +�o ��m cho anh em �n c�m %-ng,

u6ng n��c %-ng. Nh�ng �iu %)y b����i ���0)m ��$c ngay trên ��7ng �)nh quân.

Page 249: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Vi*c t@�ch�c h�m %&2�cho 8�ch 8W, nYm �2�du[i chân, co c[�+)i tul�kh�, 8�ch +�o

cho anh em &=�i �A4... �u 0)�nh�ng vi*c �I)n �I)n ,-�th:�0)m ��$c Không +�o ��m

sinh �I�t +.nh th�7ng cho b����i �:�gi��&.n s�c ��Ze, 8W�không +�o ��m ph��ng

châm "��nh ch c ti�n ch c" �i t�i th ng l$i". Cu6i ,�ng �1i ng�7i �u nh�t �A..

Th��ng binh nCng ��i mCt tr�n không th:�,�#u �3ng ��$c cu�c �)nh �A.nh H)i �:�

tr;�v�h�u ph��ng trên nh�ng con ��7ng ��y bay ��nh 9����c li*t. H1 c�n ��$c

�iu �A#���i ch[. Nh�ng ,-�nh�ng tr�7ng h$p hi:m %&�co, nh� v�t th��ng 81�%�o,

v�$t ST������n�ng ,2a quân y. Sau �$t ��u chi�n H#ch, tôi �����%&�#�Trung ��ng

��a m�t s6�th�y thu6c &=Zi nh�t ra mCt tr�n: �i*n v��Bng 0Bc �c cb�m�t 9��i

�I)n thay mCt !�4nh 9�2�lên th�m b����i, trong �I)n ,-�+�c 8D�h5��.nh <Gng, b��

tr�;ng Y t�, +�c 8D�Tôn Th�t <�ng, th��tr��ng Y t�.

Anh Tôn Th�t <�ng 0)�+�c 8D�phXu thu�t ��$c coi 0)�có �ôi +)n tay ")ng. Anh

<Gng ")�anh <�ng sau �-����; 0�i.

!�c +�c 8D�Tri*u, Hu�n, hi*u tr�;ng ")�hi*u 9�-�tr�7ng quân y ,5ng ��a m�t s6�

�1c sinh lên chi vi*n. Trong chi�n H#ch %)y, ��i %&5�+�c 8D, y 8D, h��0O����0)m m�t

công vi*c v�$t r�t xa s�c �.nh. Quân y +�o ,�o mCc H���.nh �.nh thu6c men r�t

��-�kh�n, nh�ng ��I�ng 5.000 th��ng, b*nh binh ,-�th:���$c �A��v���n "#�trong

chi�n H#ch.

�#ch hy "1ng �Uo H)i cu�c chi�n bYng ,�eh ��nh ��nh ")o ,�c tuy�n ��7ng ti�p

t�. !�Bng bi�t AQ�sau m[i �$t ti�n công, b����i ta 0�i 9��i ch7���n, &�o t��h�u

ph��ng chuy:n lên. Nh�ng ST�ng ��7ng nYm bên s�7n �co cao, nh�ng �I�n dK�+#�

Bng n�;e, nh�ng thi�c c�u trên ��7ng ��t ��o, tr;���)nh �Bi bom. ; tuy�n h�u

ph��ng, �co J=)ng trên ��7ng t��Cao BYng xu6ng. �co !)�t��F�ng S�n v, �co

Kh��n6i lin <��i Nguyên v�i Tuy�n Quang �co F5ng LÔ n6i lin Yên �i v�i

Page 250: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

S�n La, 0)��Gc tiêu ,2a nh�ng cu�c oanh �4ch. Trên tuy�n chi�n H#ch, bom �#ch

vXn không ng�ng �ABt xu6ng �co Pha ��n, ,�c ��u m6i giao thông !q�PEi, Tu�n

J=�o. Nh�ng ,En m�t tai �1a ���c 0): m�a. M�a bi�t khai ���c nh�$c �i:m ,2a

con ��7ng h�n ,��nh�ng tên giCc 0�i. T�t ,����7ng ,2a ta �u �ap ")�x�u, 0�i +#�

9����I�i tr��c �ây, m�i ��$c khôi 9�Gc nhanh bYng c�p ph6i, ngay khi tr7i khô

A�o xe c� gi�i qua 0�i �����-�kh�n. M�a ��o ��)nh nh�ng +�i l�y H)i ,��,�Gc

kil��Ut. M�a d�n ��t t����)nh "�i xu6ng 9�2��4''l ��t ��7ng. Có khi %-�cu6n ,��

t�ng ��ng ��7ng bên s�7n �co xu6ng v3c sâu. Quân �#ch ���bi�t AQ�s�c 9����I�i

,2a m�a �6i v�i nh�ng tuy�n ��7ng ti�p t�. Ngay t����u chi�n H#ch, ,�Bng �����

ra 0)m m�a nhân ��o, nh�ng ch�a ��)nh công. >�a m�a t�i s�m ���ti�p tay cho

,�Bng.

N��n �-i ��n tr�m �A1ng. Có %&)y m[i kh(u 9��o ,2a ta ,�'�,En hai, ba viên ��n.

Tr��c �-, m�t s6���n "#�,5ng ���sb�HGng ��n ST��0�ng 9�4. M�t trung �I)n qua

n�n %&)y kim ch��ph�o binh �#ch, b n h�t 2.000 viên ��n 8Bng c6i. M�t ti:u �I)n

9�Eng không 12 ly 7 trong m�t %&)y, b n t�i 12.000 viên ��n. B� ,�'�huy MCt tr�n

bu�c 9��i quy �#nh 0�i vi*c sb�HGng ��n d�$c: B n ST��ba viên 105 9��i xin 9�Up

Tham m�u tr�;ng, ST��m�7i viên 9��i xin 9�Up T@ng t� l*nh. M�t l�n tôi qua

9�Eng ��c chi�n, nghe ��n "#���%&�#�b n n�m 9��t l3u 9��o ")o sân bay. Anh

<��i �Zi 0�i: "B n �:�0)m &.�?". Khi bi�t ��n "#�c�n bân tia quân �#ch, anh <��i �A��

l7i:

'',M�t viên''l !

>1i chi�n H#ch, tôi th�7ng nghe +�o ,�o �.nh �.nh cung c�p t�ng th7i �]. Nh�ng

l�n %)y, công ��c h�u c�n ���tr;�nên m�t v�n ���Cc bi*t quan �A1ng &-p ph�n''

quy�t �#nh ��)nh +�i ,2a chi�n�H#ch. !�n b��tham m�u ���0)m m�t cu6n s@�theo

Page 251: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

HQi �.nh �.nh v�n chuy:n ��n d�$c �)ng %&)y; riêng v�&�o, d3ng ��)nh m�t bi:u

��.

M[i 8�ng, ���tr;���)nh ��-i quen, khi m�i %&2�d�y, tôi %�.n ngay ")o +�ng bi:u ���

h�u c�n treo trên "�ch li�p +Wn ,�nh +�n ���chi�n s3. !�n b��tham m�u ���ghi s6�

&�o nh�p kho �êm tr��c bYng m�t &�ch �Z.

M�t bu@i s�m, tôi b[ng %�.n th�y m�t ��7ng &�ch �Z�d(âc g�n nh� th/ng ��ng.

�êm hôm tr��c, &�o nh�p kho không ��y m�t t�n !

��ng ,�4�9�G��A�ch k���I�ch h�u c�n ��$c &1i t�i. Anh &=�i ��4ch:

-� �o ,�o anh, �êm qua tr7i m�a to.

- MCc H��m�a to, b����i vXn 9��i co �n �:���nh giCc.

Tôi H)nh lin m�y %&)y ng�i �1p ,�ng ,�n anh �Cng m Giang, NguyKn Thanh

.nh, �inh ��c Thi*n, NguyKn V�n Nam +)n ,�ch &=�i quy�t khâu y�u %)y.

Trong chi�n H#ch, ,�c ��ng ,�4�9�G��A�ch công ��c h�u c�n ���gCp nh�ng tr�7ng

h$p b�t �������ng. Nhiu ��ng ,�4�th�c AEng r��su6t ���ng, l�y mCt ��7ng 0)m n�i

gCp gV�,�n b�, +)n +�c &=�i quy�t nh�ng ��-�kh�n.

Nh�ng nhiKm chi�n ��u yêu c�u ,�Bng ta ,En 9��i c6�g ng h�n n�a. Sau cu�c

�1p, m�t s6�l�n ,�n b��mCt tr�n ��$c ,�'��#nh �i xu6ng c�c tuy�n cung c�p �(y

��nh �I�t ��ng.

M[i 8�ng, �Bng 6 gi7, tôi ��ng bên ��y �i*n ��I�i tr3c ti�p nh�n +�o ,�o s6�l�$ng

&�o, ��n v�n chuy:n trong �êm.

Trên ,�nh ��ng 9�4a tây, b����i ta kh�i A�nh chung quanh công s3�")��)o nh�ng

��7ng ��I�t n��c ��i tr�n �#a. C� quan tham m�u mCt tr�n t�p trung nghiên c�u

,�nh 0)m chi�n �)o n@i �:��6i.9�-�v�i n��c 05.

M[i khi th�y m�t ��m mây �en hi*n trên ��u %Bi, m�t �nh ch�p 0-c trong �êm, tôi

Page 252: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

0�i b�n ch�n. !�Bng ta ���chu(n +#��1i mCt �:�chi�n ��u qua ��a m�a. Nh�ng t6t

nh�t vXn 0)�k�t ��Bc ''s6�ph�n quân �#ch tr��c khi ��a m�a t�i. .

NH�NG %&)y ��u ���ng T�, Ban 4�th� cb�anh �I)ng <�ng ra mCt tr�n thông

+�o công vi*c ; %�), ")�n m �.nh �.nh. Nghe tin tôi +#�m*t, Trung ��ng gbi ra m�t

4t thu6c b@. Khi anh <�ng tr;�v, tôi biên th� +�o ,�o v�i B� !�4nh �A#�v��.nh �.nh

�i*n Biên N�2�sau hai �$t ti�n công, v�,�2�tr��ng ��c chi�n s p t�i, ")�nêu s3�c�n

thi�t 9��i kh c 9�Gc t t�;ng �Zi m*t, %&�i chi�n ��u �c li*t ")��Uo H)i. �t %&)y

sau, nh�n ��$c %&�#�quy�t cu�c �1p %&)y 19 ���ng 4 n�m 1954 ,2a B� !�4nh �A#:

"<I)n dân �I)n ��ng ")�!�4nh 9�2�nh�t �inh �em �I)n l3c chi vi*n cho chi�n H#ch

�i*n Biên N�2�")�nh�t �inh 0)m �1i vi*c c�n thi�t �:�&=)nh �I)n ���ng cho chi�n

H#ch". !��n�;c �ang d�n s�c cho �i*n Biên N�2, nh�t �#nh ,�Bng ta 8W�chi�n

th ng.

Anh Tr�7ng Chinh gbi �cm cho tôi m�t b�c th�. Qua th� anh, tôi bi�t công vi*c

,2a Trung ��ng ; %�)�h�t s�c b�n r�n ".�chi�n H#ch. Anh NguyKn !�4�Thanh �i

Liên khu 4 �:�,�ng anh �I)ng Anh �(y ��nh công ��c chi vi*n tin tuy�n. Anh

V�n Ti�n n5ng �i Liên khu 3�,�'���o nh�ng �I�t ��ng ; ��ng bYng B c B� ph6i

h$p v�i chi�n tr�7ng ,�4nh �i*n Biên N�2. Anh Lê V�n L��ng ; %�)�lo công vi*c

�)ng %&)y.

T����u chi�n H#ch, Trung ��ng ")�!�4nh 9�2����t�p trung 0�nh ��o quân ��i ")�

nhân dân th3c hi*n k���I�ch ti�n công �ông Xuân. Trung ��ng ch�a h�+Z�qua

b�t c��m�t yêu c�u %)o H��0)�h�t s�c ��-�kh�n ,2a tin tuy�n.

S3�ch�m lo �Cc bi*t ,2a Trung ��ng, ,2a �I)n ��ng, �I)n dân �6i v�i �i*n Biên

N�2�khi�n cho ,�Bng tôi ,)ng %&�D���n �A�ch nhi*m ,2a �.nh.

!�c chi�n H#ch tr��c �-, t�ng ��n "#�,�'���nh ")i tr�n, nh�ng tr�n ��nh th�7ng

Page 253: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

diKn ra không ST��m�t �êm. Sau m[i tr�n, b����i ta ABt ngay v�"#��A4�an �I)n 9�4a

sau, %&�' ng�i, ,2ng c6�chu(n +#�cho tr�n ���c. ��n chi�n H#ch %)y, cu�c chi�n

��u ����Uo H)i nhiu ���ng AEng. Nh�ng tr�n truy �4ch ��7ng H)i, công ��n, 9�Eng

ng3, ��nh 9��n �4ch quy�t li*t diKn ra liên ti�p. Ngay sau �-�0�i b�t ay luôn ")o

xây d3ng tr�n �#a, +�n thân công vi*c %)y ,5ng 0)�chi�n ��u. B� ��i ta �n, ng��

ngay ��i công s3�trên tr�n �#a �6i mCt v�i quân �#ch.

C�7ng ���chi�n ��u ���v�$t lên s�c ,�#u �3ng ,2a con ng�7i.

C� quan ,�4nh tA#��i n m �.nh �.nh t� t�;ng ,�c ��n "#�nh�n LUt: Qua �$t chi�n

��u v�a r�i n@i lên nh�ng g��ng chi�n ��u H5ng ,�m, m�u �A4, 8�ng ��o, nh�ng

trong ,�n b��,5ng %�y sinh m�t s6�bi:u hi*n tiêu c3c, nh� %&�i hy sinh, gian kh@,

ch�p �)nh m*nh l*nh không nghiêm, ,��bi*t ,-�,�n b�����+Z�nhi*m "G�gi�a tr�n

��nh. Trong chi�n H#ch %)y, �ây 0)�nh�ng hi*n t�$ng m�i.

Trên +)n '' 0)m vi*c ,2a tôi, ,-�m�t +�n ���tr�n �#a ti�n công ")�bao vây. �)ng

%&)y, ,�n b��tham m�u ghi lên �-�nh�ng �I�n chi�n �)o ,�c ��n "#��)o �êm

tr��c.

Th7i gian ��u, ,�Bng 9��t tri:n ����nhanh. Nh�ng t�i g�n ��n �#ch, ��.�; m�t s6�

n�i, ��7ng �)o h�u nh� không ti�n tri:n. M�t hôm, tôi �Zi ��n "#�chu(n +#���nh

��i A1, chiêll �)o ta ,En ,�ch �#ch bao xa. ��n "#�+�o ,�o: 30��Ut. �:���n "#��)o

ti�p thêm m�t �êm, �Zi 0�i, ��n "#�+�o ,�o: 35��Ut i Qua m�t �êm n�a, 0�i �Zi,

��I�ng ,�ch. %)y vXn không thay �@i.

Sau �$t ti�n công khu dông, công ��c &=�o HGc ,�4nh �A#����t�p trung 0)m cho �I)n

th:�,�n b�, chi�n 8D�nh�n AQ��.nh �.nh ��-�kh�n ,2a �#ch ")�.nh�ng �iu ki*n t�t

thYng ,2a ta, nâng cao tinh th�n �A�ch nhi*m, ")�quy�t tâm 0)m �AEn nhi*m "G. T��

,�n b��t�i chi�n si �u ���ti�n �)nh ki:m �i:m.

Page 254: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��ng 2y MCt tr�n th�y không th:�+Z�qua nh�ng hi*n t�$ng m�i %)y, quy�t �#nh

tri*u t�p h�i %&�#�,�c +4�th� ��i �I)n 2y, ,�c ��ng ,�4�9�G��A�ch t@ng ,Gc, nh�ng

ng�7i ,-��A�ch nhi*m nCng nh�t trong chi�n H#ch, �:�ti�n �)nh ki:m �i:m t� t�;ng

h�u khuynh tiêu c3c tr��c khi b��t ")o �$t chi�n ��u quy�t �#nh.

!�Bng tôi ng�i 0�i d��i ngôi %�)���i n�a H)nh riêng cho ,�c cu�c �1p. H�u h�t

nh�ng ��ng ,�4�,-�mCt ����I�t ��ng t��%&)y ,�ch ��ng ,En 9��i �i ki�m t�ng

kh(u 8Bng �4p, . t�ng ST��l3u ��n. Con ��7ng ,�ch ��ng tuy ��y chông gai, thb�

���ch, nh�ng %-�không ng�ng ti�n lên 9�4a tr��c, ")��em l�i cho ta ,�i �ap, ,�i vô

,�ng STO�&=��0)��.nh ��ng ,�4, �.nh +�n trong chi�n ��u.

Nh�ng khi co H#p quây qu�n bên nhau 0)��:�,�ng vui tr��c th ng l$i, hoCc ,�ng

+)n ,�ch v�$t qua ��-�kh�n, &=)nh thêm nh�ng th ng l$i m�i.

Tôi gi�i thi*u v�i h�i %&�#�%&�#�quy�t m�i ,2a B� !�4nh �A#, ")��A.nh +)y +�n +�o

,�o: "Kiên quy�t ��u tranh chông t� t�;ng h�u khuynh tiêu c3c, xây d3ng tinh

th�n �4ch c3c ,�ch ��ng, tinh th�n tri*t �:�ch�p �)nh m*nh l*nh +�o ��m �I)n

th ng cho chi�n H#ch" ,2a ��ng 2y MCt tr�n. H�i %&�#����o lu�n, nh�t �A4�v��.nh

�.nh sau khi phân �4ch �?�nh�ng ��-�kh�n, thu�n l$i ,2a ta ")��#ch. >1i ng�7i �u

nghiêm kh c ki:m �i:m nh�ng thi�u 8-t. H�i %&�#�Gi�nev� s p �1p.

Ai n�y �u th�y �.nh �ang ��ng tr��c m�t �Ei �Zi to l�n, 0)�không 9��i ,�'�&=)nh

th ng l$i trong chCng �ua n��c ABt cu6i ,�ng, �)�,En 9��i v�t�i �4nh �Bng th7i

gian. h)�không ��$c 9�Up sao 0�ng��A�ch nhi*m &=)nh th ng l$i v�i t@n th�t 4t nh�t

v�x��ng ��u. �ây ,5ng 0)��iu co th:�th3c hi*n, �����$c th3c t��chi�n ��u

nh�ng %&)y qua ch�ng minh. Cu6i ,�ng, h�i %&�#�nh�n th�y c�n 0)m sao cho quy�t

tâm ,2a Trung ��ng th�m nhu�n t�i m[i ,�n b�, chi�n 8D, �1i ng�7i c�n v�$t lên

�Zi m*t, bi�ll quy�t tâm ��)nh �)nh ��ng trên chi�n tr�7ng.

Page 255: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Sau cu�c �1p, tôi gCp riêng t�ng ��ng ,�4�+4�th� ��ng 2y, trao �@i v�k���I�ch'' ��c

chi�n s p t�i, v�nh�ng ��-�kh�n ,2a ��n "#. ������y m�t không ��4����i h/n. Ai

n�y �u �Z�ra 0�c quan ")�tin t�;ng. Nh�ng cu�c trao �@i �Uo H)i t�i 2 gi7�khuya.

��ng ,�4�Hi�u, ,��nh v�n 9�Eng, chong �cn ng�i ghi 0�i +�n +�o ,�o k�t lu�n.

Vi�t ��$c t�ng ph�n, anh 0�i ��nh th�c tôi d�y thông qua tr��c khi �em �i ��nh

��y.

P&)y mai, ,�c �un "#����c�n ,-�+�n k�t lu�n %)y, ".�%-�,�4nh 0)�m�t �)i li*u �1c

t�p. Th7i gi7�r�t g�p, �$t chi�n ��u cu6i ,�ng s p b t ��u.

Ngay hôm sau, ph�n l�n ,�n b��c� quan ,�4nh �A#�chia nhau xu6ng &=Bp �V�,�c ��n

"#�tri:n khai m�t �$t &=�o HGc c�p t6c cho �I)n th:�b����i, t��c�p 2y ��n ��ng viên,

t��,�n b����n chi�n 8D, �:��1i ng�7i nh�n th�c AQ��.nh �.nh, nâng cao quy�t tâm

�I)n ��)nh nhi*m "G.

M�t ��4�th��m�i dâng lên kh p n�i sau �$t �1c t�p. �ây 0)�m�t ��)nh công r�t l�n

,2a công ��c ,�4nh �A#�trên mCt tr�n �i*n Biên N�2, m�t trong nh�ng ��)nh công

l�n ,2a công ��c chính �A#�trong 0#ch sb�chi�n ��u ,2a quân ��i ta.

<�I Ninh .nh, tr��c yêu c�u ,2a mCt tr�n �i*n Biên 1�9�2, ,�'�trong 24 gi7,

nhân dân ���t�p trung ��$c 600 t�n &�o ��a ra tin tuy�n.

Nhân dân Thanh �-a�����-ng &-p cho chi�n H#ch g�n 11 000 t�n l��ng th3c, th3c

ph(m ��n m�c g�n nh� ,�n ki*t ngu�n d3�tr�. Sau chi�n th ng, P�)�n��c ���9��i

,-�nhiu bi*n 9��p c�u �-i ")�nhanh ,�-ng 9�Gc h�i 8�n xu�t ; Thanh �-a. Trong

�ông Xuân 1953-1954, h�u ph��ng ����-ng &-p trên 300.000 dân công, g�m 10

tri*u %&)y công, h�n 26.000 t�n l��ng th3c, th3c ph(m 9�Gc "G�chi�n H#ch �i*n

Biên N�2, kh6i l�$ng l�n g�p nhiu l�n so v�i ,�c nm tr��c. Nhân dân Tây B c,

c�2�y�u 0��b6n huy*n Tu�n J=�o, �i*n Biên N�2, lT]nh Nhai, Thu�n Châu, ���

Page 256: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�-ng &-p 32.000 dân công, 7.310 t�n &�o, 389 t�n ��#t hi�m h�n 10% t@ng s6�dân

công, g�n 30% s6�l��ng th3c th3c ph(m 9�Gc "G�chi�n H#ch. ��ng +)o Tây B c

san 8g�n6t nh�ng ��t &�o cu6i ,�ng cho b����i. Riêng huy*n Tu�n J=�o &=�p �i*n

Biên N�2, ng�7i th�a ru�ng hi�m, ���&-p cho mCt tr�n 1.200 t�n &�o, v�$t r�t xa

m�c d3�ki�n c� quan cung c�p ��ra 0Bc ��u. Nhiu n�i ��ng�+)o �-ng &-p ,����-c

gi6ng. Sau chi�n H#ch, h�u ph��ng 9��i chuy:n ngay ,�-c gi6ng ")�nông ,G�lên

Tây B�c �:�&=Bp nhân dân �#p th7i ti�p �Gc 8�n xu�t.

Trên ,�t tuy�n chi�n H#ch, �1i ng�7i, �1i ph��ng ti*n 0�i 9��i d�n s�c ")o m�t

cu�c thi �ua n��c ABt v�i th7i ti�t, v�i �g����.

Nh�ng �I)n dân công lên ��7ng 9�Gc "G�chi�n H#ch tb���a �ông, nay ���sang �c.

Nh�ng chi�c xe th��t6t nh�t ,5ng tr;���)nh 1p ap, ch p "�. Xe Ô tô v�n ��i ,��y

liên �Gc, không ,-�th7i gian +�o d�Vng, m[i %&)y m�t x�c x*ch.

�-i chân không �Zi ,2a �)ng ,�Gc "�n ��ng +)o ti�p �Gc b�ng �co, l�i su6i, v�$t

qua bom n@�ch�m, chân c�ng ���mm. Nh�ng chi�n xe v�n ��i, ��y ,5ng theo

ng�7i không ,�#u +Z�cu�c gi�a ��7ng, ti�p �Gc v�$t nh�ng s�7n �co 8�t l;�b�t

ch�p ��y bay �#ch ��nh 9��. \�-�kh�n l�n nh�t �6i v�i 0�i xe không ,�'�co bom

��n, �)�,En 9��i dai d/ng ch6ng 0�i s3�bu�n %&2�sau nhiu �êm AEng ng�i bên tay

0�i. M[i ng�7i �em theo m�t h�p d�u cao khi ST��bu�n %&2���.�bôi lên m�t. Trong

m�t cu�c �1p ,2a b��,�'�huy mCt tr�n ���9��i H)nh th7i gian +)n v�kh(u ph�n �n

cho ,�c 0�i xe.

T��%&)y 15 ���ng 3 n�m 1954, tr��c yêu c�u c�p thi�t v���n ��i +�c 105�,2a mCt

tr�n, xe v�n ��i chuy:n sang ,��y ,��ban %&)y. �ây 0)�m�t vi*c 0)m ��o +�o.

Trên �co Pha ��n, H)i 20 kilô�Ut, cao trên m�t %&)n �Ut, �#a �.nh ph�n l�n tr6ng

�A�i, xe ta th�7ng +#���y bay �#ch 9��t hi*n. GCp tr�7ng h$p %)y, 9�G�xe ��ng bên

Page 257: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%&I)i, %�.n th�y ��y bay �#ch lao xu6ng b n ��.��Ut 0�i xe ng�ng 0�i cho ��y bay

�#ch lV��)�tuôn ��n v�9�4a tr��c. Xe ti�p �Gc ,��y t�i khi �#p �.m ��$c n�i �AB�(n

hoCc ��y bay �#ch ".�s$�h�t nhiên li*u 9��i +Z�cu�c. Có khi ,���I)n xe +#�s�n

�u@i, m�t chi�c 9�-ng lên tr��c 0)m l���Gc tiêu thu �Bt �#ch, nh�ng chi�c ���c

&=�t ")o bên ��7ng nh� nh�ng 0�m cây. Nhiu l�n xe tABng ��n nYm 0�i. Anh em

0�i xe không %&�i nguy hi:m, xông lên dV���n xu6ng gi�u ")o r�ng. Có l�n trung

��i 9�-�0�i xe NguyKn V�n Ba +#���y bay �u@i ��nh trên �co Pha ��n, bi�t không

th:�,��y ��I�t, anh quy�t �#nh cho xe l�n xu6ng v3c sâu �:�c�u l�y ��n. �iu 0��

0�ng 0)�ca bin v�ng ch c ,2a chi�c Môlôtôva ���&=Bp anh ��I�t ch�t, �I)n b��s6�

��n ��$c thu l�$m 0�i �:���a ti�p ra mCt tr�n.

S6 ��n 105 chi�n l$i ph(m m�i thu ; Trung F)o ,5ng ��$c chuy:n lên 9�4a b c.

440 viên ��n ����#p t�i mCt tr�n �i*n Biên N�2.

Nhân �ây ,5ng %-i thêm, m�t s6�%�)�nghiên c�u ph��ng Tây ���ST��c�7ng �i*u

s6���n 9��o ,2a ta ��i �i*n Biên N��!-�ng�7i �4nh ta ���b n ��I�ng 350.000

viên 1 !5ng theo �1, 9�4a N��p ���sb�HGng trong chi�n H#ch 132.000 viên, không

k:��Za l3c ,2a chi�n xa ")��Cc bi*t 0)�không quân. Trong th3c t�, v���n 105, ta

,�'�,-�t@ng s6���I�ng 20.000 viên, g�m 11.000 viên chi�n l$i ph(m ,2a chi�n

H#ch Biên Gi�i, 3.600 viên do Trung Qu6c vi*n tr$��cm theo 9��o, 440 viên chi�n

l$i ph(m ; mCt tr�n Trung F)o, ")���I�ng 5.000 viên thu ��$c ,2a �#ch ����H��

ti�p t�. Sau chi�n tranh Triu Tiên, ��n 9��o 105 ; Tr�ng Qu6c�,5ng r�t khan

hi�m. Tr��c nhu c�u c�p thi�t ,2a chi�n H#ch, +�n ���"Ut ��n 105 t��,�c kho

chuy:n cho ta, nh�ng 7.400 viên ���ng 5 n�m 1954 m�i t�i khi tr�n ��nh ���k�t

��Bc.

!�n b�, nhân viên trong nh�ng �A�m quân y 0)m vi*c không k:�%&)y �êm, H�ng t��

Page 258: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nh�ng th��thu6c STO�do b����i ta �I�t ��$c ,2a �#ch, ��n nh�ng rK�cây, 0��thu6c

trên r�ng theo kinh nghi*m ch�a b*nh ,2a ��ng +)o �#a ph��ng, �.m �1i ,�ch s�n

8-c cho th��ng b*nh binh mau h�i 9�Gc �:�tr;�v���n "#. ��7ng ,�'��Z�v�v�n

chuy:n &�o trên bi:u ���%�4ch d�n lên cao.

J�o, ��n ")�thu6c ch�a b*nh 0)�nh�ng nhu c�u c� +�n �:�duy �A.�cu�c chi�n ��u.

Nh�ng mu6n ,�i thi*n �7i s6ng ,2a b����i ; chi�n �)o ,En 9��i &=�i quy�t nhu

c�u v�th3c ph(m ")�nhu y�u ph(m. Nh�ng v�n ��%)y không th:�,�'�trông nh7�

")o H�i ��ng Cung c�p mCt tr�n ")�H�u c�n chi�n l�$c, chi�n H#ch v6n ���"ST��

��i".

!�c �un "#�,5ng ,�2���ng �4ch c3c t3�&=�i quy�t. H�u c�n ��i �I)n t@�ch�c chuyên

ch;�bYng xe ��p th��t��h�u c��,2a ��n "#�; trung du, ��ng bYng, lên mCt tr�n ��#t

mu6i, rau mu6i, ��7ng s�a, thu6c 0)o, thu6c 0�...

H�u c�n trung �I)n t@�ch�c ,�c ��i ti�p t���i sâu ")o ,�c +�n trên Ago cao khai

���c rau, nh�t 0)�rau ,�i ,2a ��ng +)o >co th�7ng tr�ng xen �W�v�i cây anh �Bc.

B� ��i ")o r�ng �)o ,2��)i, �.m ki�m rau r�ng ; ven su6i.

!�n b��trung �I)n, ti:u �I)n ��$c 9�Up �O�gi�y biên nh�n mua trâu ,2a ��ng +)o,

b����i 8W�thanh �I�n sau chi�n H#ch.

M�t cu�c v�n ��ng "Ba t6t" (�n t6t, %&2�t6t, ��nh t6t) ��$c tri:n khai trên �I)n

mCt tr�n. !�n b��,�4nh �A#, quân y t�i nh�ng n�i sinh �I�t b����i gCp ��-�kh�n

nh�t, nghiên c�u ��o �1i �iu ki*n �n, ;, &=�i �A4�sao cho b����i gi��&.n ��$c s�c

��Ze, sinh �I�t ��I�i ��i +�o ��m chi�n ��u lâu H)i. H�m �)o �����$c m;�r�ng,

,2ng c6���n ch��s3��e H1a ,2a bom ��n. nh�ng "��7ng ph6"

8�ch xu�t hi*n ��i tr�n �#a. M[i "c�n %�)" h�m ,2a t@�ba ng�7i ,-�hai "gi�7ng"

bYng ��t, c�ng "�i H�, nYm ng�i ��I�i ��i. B�p �I)ng C�m, ra �7i t��chi�n H#ch

Page 259: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�Ea .nh, ��$c 9��t tri:n ��)nh "b�p h�m �I)ng C�m" ,-�n�i �un n�u, kho th3c

ph(m, ch[�nYm cua anh nuôi ")�,��m�t gi�ng n��c trong v t, ���9��t huy ��c HGng

r�t cao. Trên ��i A1, C1, trên sân bay, ta ")��#ch chi ,�ch nhau m�t t�m l3u ��n,

b����i vXn ��$c �n m�t b�a c�m %-ng, u6ng n��c %-ng, �1c truy*n "Th�$ng Cam

FDnh", "P&)y ")��êm ; r�d0=%&A�t"..., xem +�o Quân ��i nhân dân, ch�i +)i

tul�kh�: B� ��i ; �Za tuy�n luân phiên v�9�4a sau t m giCt. �Cc bi*t ; nh�ng ��n

"#�9��o binh, h�m c2a b����i �u ����r�ng ")�ch c chan.

Anh em H�ng g[��Em ��n 0�t tr�n, 0�t "�ch h�m, &�Up gi�7ng nYm ")��-ng ,��+)n

gh�. Anh em ,En H�ng "Z���n ch����o ��)nh �cn d�u ")�.nh�ng chi�c 01�xinh xinh

câm nh�ng bông hoa r�ng. <�i ,�c ��i �iu �A#, H��chi�n l$i ph(m ��$c ��a t�i

0)m ch�n � p cho th��ng binh.

Khi ")o h�m m@, ,-�.,�m &=�c nh� ")o m�t b*nh vi*n hi*n ��i. T�7ng r�t ph/ng,

&-c r�t vuông c�ng "�i trâng tinh. _)n h�m 0�t bYng nh�ng'' thân cây s�y 9�2�m�t

l�p "�i H�. Không ��4�H#u ��t, 9��ng ph�t ��i êtc th�m th�m. Nh�ng +�c 8D�phXu

thu�t �o ,�I)ng tr ng �I�t, 0)m vi*c d��i �nh 8�ng "�cn �i*n" mâ ��y 9��t 0)�m�t

+.nh �i*n xe ��p quay bYng tay.

T�t ,��,�c bi*n 9��p trên ���0)m cho b�a �n ,5ng nh� sinh �I�t ,2a b����i ��$c

,�i thi*n m�t ph�n.

. Quân dân ��ng bYng B c B� ti�p �Gc ��nh 9�����nh li*t ,�c tuy�n ��7ng giao

thông ��2y b��quan �A1ng, �Cc bi*t 0)���7ng s6 5 �)�N�i -���i N�Eng, ")���7ng s6�

1, �I�n �)�N�i - Nam �#nh. B� ��i ta tiêu di*t "#��A4�công s3�m�i P&�Da L�, t�p

�4ch Lai r��(��i D��ng), ��nh thi*t ��i nCng ti:u �I)n 3 lê d��ng (3/5 REI),

9�Gc �4ch ; �ông Biên, F�c Qu�n (Nam �#nh), tiêu di*t 1 ti:u �I)n khinh quân

%&Gy, 9�Gc �4ch ; V�n Lâm - Nh� lT]nh g�n �)�N�i, tiêu di*t ti:u �I)n 2 lê

Page 260: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

d��ng (213 REI ��ng th7i bao vây nhCt nhiu ��n b6t, bu�c chân ,�c l3c l�$ng c�

��ng �#ch.

<�i Trung B�, b����i ta ��nh "#��A4�An �Ea ; Th�a Thiên, di*t 200 quân �#ch, san

ph/ng c���i:m �co Th�$ng An di*t 8�u ��i ��i, 9�Gc �4ch ; chân co M�ng Giang

tiêu di*t &1n m�t �I)n xe quân s3��#ch, t�p �4ch ; Lây Rinh gây thi*t ��i nCng cho

binh �I)n c� ��ng �#ch ; Triu Tiên v, ��nh nhiu tr�n v�n ��ng 9�Gc �4ch l�n

di*t t�ng �I)n �)u, t�ng �I)n xe v�n ��i.

<�i Nam B�, tr��c tinh th�n chi�n ��u sa 8Bt ,2a binh 04nh ")�l3c l�$ng thi�u �Gt

nghiêm �A1ng, %&)y 12 ���ng'' 4 n�m 1954, ��2�t��ng %&Gy quyn _)i G7n ra quy�t

�#nh b�t thanh mn t��21 ��n 25 tu@i �u 9��i nh�p'' %&5, ")�l�p �Ea �n binh kh(n

c�p LUt xb�nh�ng ng��i �)o %&5. Nh�ng �I�t ��ng ,2a ,�c l3c l�$ng "5�trang trên

�I)n min �u ��$c �(y ��nh �:�ph6i h$p v�i �i*n Biên N�2, 0I�i t�ng trung ��i,

��i ��i, ")�ti:u �I)n �#ch ��Zi "Eng chi�n ��u. !�c ti:u �I)n ,�2�l3c ti�n sâu ")o

"�ng ��m chi�m tiêu di*t nhiu ��n b6t, ti�n công b6t An Nh�n (�-c >-n) nYm

8�t %�ch _)i JEn, gi�a ban %&)y. T�;ng Bông �i, t� l*nh Nam B�, h6t �I�ng kêu

lên: "Nguy c� ,-�th:�m�t _)i JEn".

<�i Trung F)o, ,�c trung �I)n 66 ''")�18 ti�p �Gc �I�t ��ng giam chân quân c�

��ng �#ch ; Xên, ,�ng v�i quân &=�i 9�-ng 4txala F)o ��nh Ch��9�ts c tiêu di*t

")�0)m tan A��quân �#ch ; �ây, b t s6ng N�-�v��ng Bun �m ; �ô%�d0�t. <�i

Campuchia, trung �I)n 101 ti�n sâu ")o �ông B t Campuehia, v�$t sông Mê

Công... Cu6i ���ng T�, m�t "�ng r�ng l�n �ông - nam �'nh NAUtvihia ")��ông - b c

�'nh Công Phông Thom &=�i 9�-ng. M�t b��ph�n ,2a trung �I)n 101 ��1c sâu ")o

Page 261: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�'nh Kratiê b t liên 0�c v�i Nam B�. H��ng v��i*n Biên N�2, t�t ,��,�c chi�n

tr�7ng trên �I)n �ông D��ng không ng�ng �I�t ��ng su6t �ông Xuân 1953-1954�

�:���o �iu ki*n cho chi�n tr�7ng'' ,�4nh &=)nh th ng l$i cu6i ,�ng.

T~NG th6ng Aixenhao ���m c n$�v�i cb�tri >?�l7i 1 h�a khi tranh cb�0)�8W���o

m�t không ��4��Ea H#u trong �.nh �.nh qu6c t���ang +#���u ��c ".�chi�n tranh 0�nh

gi�a Tây ")��ông. Nh�ng ông ta không th:�gi�����i ���th7�� tr��c l7i kêu c�u ,2a

%�)�c�m quyn N��p.

!�c quan ch�c >?�trao �@i nhiu l�n,��.m ,�nh &=�i nguy cho �i*n Biên N�2. Có O�

ki�n ��xu�t ��a 8 s� �I)n chi�n ��u, 35 ti:u �I)n công binh... ")�,�c ph��ng ti*n

+�o ��m 9��o binh, h�u c�n, �@�b��")o châu th@�sông H�ng. Nh�ng k���I�ch %)y

+#�&�t ".�0Gc quân�>?�ch�a sRn 8)ng, ")�>?����co kinh nghi*m ��a b��binh '' ")o

B t Triu Tiên. m�t pho nghiêng v�O�ki�n H�ng không quân chi�n l�$c >?�%Um

bom, 9���h$p v�i chi�n l�$c ,,�A���5a ���t". .

Trong h�i �O�không ,-�thêm nh�ng Vi*t Nam m�i"

(No morc Vietnams), P4chx�n vi�t: "�ô �6c m�t pho, 9�2��#ch H�i ��ng Tham

m�u tr��ng liên quân, ��%&�#�,�Bng ta H�ng 60 ��y bay %Um bom B.29 ;

N�=04ppin m;�,�c cu�c ��t �4ch ")o ban �êm �:�tiêu di*t ,�c "#��A4�,2a Vi*t Minh.

h)��Ct ra k���I�ch mang tên "Cu�c �)nh binh Chim kn kn" (�9Uration Vautour)

nhYm ��t ,�ng �Gc tiêu v�i ba ST��bom nguyên tb�chi�n thu�t %�Z".

M�t s6��)i li*u ���c ,En cho th�y k���I�ch m�t pho ��$m H�i ��ng An ninh qu6c

gia phê chu(n, ")�"trong th3c t�, >?����co quy�t �#nh ��m th7i v�vi*c tham chi�n

; �ông D��ng ")o %&)y 25 ���ng 3 n�m 1954"I, ")�l''trên v�n +�n ,2a H�i ��ng

An ninh qu6c gia ,-�ba ch��D.D.C (Dwight D.Eisenhower) ph��chu(n"2.

P&)y 29 ���ng 3 n�m 1954, sau khi Êly t��>?�v, <�2�t��ng N��p Lanien tri*u

Page 262: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

t�p cu�c �1p �ap H�i ��ng chi�n tranh, g�m ,�c tham m�u tr�;ng ")�nh�ng ��)nh

"4n �A1ng y�u, +)n v�d3�ki�n m�t cu�c %Um bom ,2a không quân >? ; �i*n Biên

N�2. Không 9��i không co s3�phân vân. Li*u m�t cu�c hay ")i cu�c %Um bom ,-�

�2��:�tiêu di*t l3c l�$ng Vi*t Minh �ang bao vây hay không? Bi�t �âu %-�0�i dXn

t�i s3�can thi*p ���t ,2a Trung Qu6c ")o �ông D��ng nh� ; Triu Tiên? Nó ,-�

0)m tiêu tan hy "1ng v�m�t &=�i 9��p �Ea +.nh cho chi�n tranh �ông D��ng ��i

H�i %&�#�Gi�nev� 8W�m;�")o %&)y 26 ���ng 4 hay không? Lanien ")�H�i ��ng

chi�n tranh quy�t �#nh cb���i ���Brôhông (Brohon), ng�7i ������p ��ng Êly sang

>?, �i gCp t@ng ,�'�huy Nava �:��Zi v���c HGng ,2a m�t cu�c %Um bom ,2a

không quân chi�n l�$c >?�xu6ng �i*n Biên N�2.

Nh�ng ph�n tb�"diu hâu'' ; Oasinht�n ,5ng LBc ti�n k���I�ch. P&)y 3 ���ng 4

n�m 1954, b��tr�;ng P&I�i giao >?��d0Ut ")��ô �6c m�t pho �1p v�i ��m %&�#�8D�

,-�th��l3c trong Qu6c h�i, thu�c hai ��ng Dân ,�2�")�C�ng �Ea, ph@�bi�n O��#nh

,2a T@ng th6ng mu6n ,-�m�t %&�#�quy�t cho 9�Up sb�HGng l3c l�$ng không quân

")���i quân >?�; �ông D��ng. �d0Ut nh�n ��nh �ông D��ng 8Gp �@�,-�th:�dXn

t�i m�t �I)n b���ông Nam �, Hoa \]�cu6i ,�ng 8W�+#��(y v qu�n ��o Haoai. N�u

>?�không &=Bp N��p ��.�h�u ST��8W�0)�N��p 9��i t��+Z�chi�n tranh �ông D��ng.

m�t pho �A.nh +)y ti�p m�t k���I�ch %Um bom ���t xu6ng �i*n Biên N�2, ��$c

&1i 0)�cu�c �)nh binh Chim kn kn. Cu�c �)nh binh 8W�do hai �)u sân bay cssex,

Boxer ")�nh�ng ��y bay ,2a không quân >?�; Nh�t� �n ")�N�=04ppin th3c hi*n.

Ng�7i N��p th�y c�n huy ��ng 60 ��y bay %Um bom ��ng nCng B.29, mang 4t

nh�t 450 t�n bom. Nh�ng theo nh�ng quan ch�c >?, nhi*m "G�,�4nh 9��i ��$c

�I)n t�t v�i ba s� �I)n không quân %Um bom, hai ; Okinaoa, m�t ; !0�c Phin

(Clark Field), t@ng c�ng 0)�98 siêu 9��o �)i bay B.29, m[i chi�c mang 14 t�n bom.

Page 263: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�:���9�Eng ��y bay >4c ; nh�ng sân bay ,2a Trung C�ng g�n biên gi�i Vi*t -

Trung, 9��i ,-�thêm 450 ��y bay tiêm �4ch 9��n l3c +�o v*�cho ��y bay %Um

bom.

Cb��1a �Ct m�t s6�câu �Zi v�h�u ST��,2a �)nh ��ng %)y. m�t pho �A��l7i không

gi�u gi�m %-�,-�th:�dXn Hoa \]�")o chi�n tranh, ")�n�u cu�c %Um bom th��nh�t

không �2��:�&=�i �Za cho t�p �I)n c���i:m, 8W�9��i �4nh ��n nh�ng cu�c %Um bom

b@�sung. Nhiu ng�7i b t ��u %&�ng ra. H1 %-i >?����9��i chi 9�4�t�i 92% chi�n

9�4�trong chi�n tranh Triu Tiên, . m�t �)nh ��ng ��n ph��ng ,2a >?�trong th7i

gian %)y không th:���$c Qu6c h�i th�p thu�n. Riêng . Rituê (Ridway), tham m�u

tr�;ng FGc quân, nguyên t� l*nh quân ��i >?�; Triu Tiên, %-i: "n��k���I�ch

"Chim kn kn" ,-���$c th3c hi*n ch�ng n�a ��.�nh�ng cu�c %Um bom b�a +�i

xu6ng "�ng r�ng %Bi bao la �-�vXn không th:�%)o &=�i �Za cho quân 04nh ,2a �7�

!�t v6n s6ng trong ,�nh "��B�s�n +#�s�p bXy", sau khi %Um bom, 9��i c�n thêm ")i

,�Gc "�n quân >?�n�a m�i ,-�����n�ng can thi*p ��)nh công bYng quân s3���$c".

Cu�c �1p �i t�i k�t lu�n: Cu�c �)nh binh Chim kn kn, hay nh�ng �)nh ��ng

t��ng t3, ,�'�,-�th:���$c Qu6c h�i cho 9�Up v�i ba �iu ki*n: - Hoa \]����m gia

nh� 0)�m�t trong nh�ng n��c t3�do ; �ông Nam A ,�ng v�i V��ng qu6c Anh. -

Ng�7i N��p ��ng O�LBc ti�n ch��ng �A.nh trao ��c l�p cho ,�c qu6c gia liên k�t. -

N��c N��p cam k�t không ABt ��Zi cu�c chi�n.

P&)y 4 ���ng 4, Brôhông t���ông D��ng quay 0�i Pari cho bi�t Na va lo %&�i cu�c

�)nh binh Vautour 8W�dXn t�i nh�ng 9��n �ng ,2a không quân Trung Qu6c.

Nh�ng ngay t6i hôm �-�Êly 0�i nh�n ��$c b�c �i*n kh(n ,2a Nava: "Cu�c can

thi*p �)���i ���Brôhông ���%-i v�i tôi ,�'�,-�th:�,-�m�t hi*u ST��quy�t �#nh n�u

��$c th3c hi*n tr��c cu�c ti�n công [cu6i ,�ng] ,2a Vi*t Minh". Theo Ucna

Page 264: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Khôn ��.�,�4nh �$t ti�n công ,2a b����i ta ")o n�m ST����i 9�4a �ông ���0)m cho

Nava thay �@i ���i ��. Plêven �p t�c m7i ��i s��>?�t�i �A.nh +)y �.nh h.nh nghiêm

�A1ng ,2a t�p �I)n c���i:m �i*n Biên N�2, ,�'�,-�s3�can thi*p bYng ��y bay ��ng

nCng ,2a >?�m�i co ����n�ng 0I�i tr��9��o binh Vi*t Minh ; nh�ng ST����i

chung quanh �:�c�u nguy cho quân ��n �AB. Êly ,5ng �i*n cho t��ng Vanluy

(Valluy), �ang ,-�mCt ; L�u N�m &-c, thông +�o ngay cho m�t pho �:�,-�nh�ng

bi*n 9��p quân s3�th�t kh(n tr��ng.

!5ng trong %&)y 4 ���ng 4, Aixenhao vi�t m�t b�c th� ����H)i gbi riêng cho <�2�

t��ng S�csin (Churchill), v�i t� ,�ch 0)�m�t ng�7i +�n chi�n ��u ch6ng 9��t L4t

trong th��chi�n th��hai: "... [N�u �ông D��ng r�i ")o tay c�ng 8�n, ��c ��ng ,�2�

y�u �6i v�i th��chi�n l�$c �I)n c�u ,2a ,�Bng tôi ")�,�c %&)i ,�ng v�i s3�thay �@i

trong ,�n cân quyn l3c do %-�gây ra ; kh�p châu A ")�<��i .nh D��ng ,-�0W�8W�

���m kh6c... �iu �-�dXn ,�Bng tôi ��n k�t lu�n không th:�+�c +Z���$c 0)��.nh

�.nh �ông Nam M��Ei �Zi ,�Bng ta m�t ,�ch kh(n c�p 9��i ,-�nh�ng quy�t �#nh

nghiêm ,�'nh ")�,-�t�m xa...".

M�t trong nh�ng quy�t �#nh �-�,�4nh 0)�s3���)nh l�p m�t liên minh g�m >?, Anh,

N��p, Úc, Niu Zil�n, <��i Lan, N�=04ppin ")�ba n��c �ông D��ng (%&Gy quyn).

Aixenhao vi�t ti�p: "�iu quan �A1ng 0)�liên minh �-�9��i ��nh �W�")�s�n 8)ng

tham gia ")o tr�n chi�n n�u c�n"

h#���2�t��ng 85 tu@i ,2a n��c Anh không v�i ")ng 9�Bc ��p. Anh vXn ,En gi��

m�t �En ��o ,2a Trung Qu6c 0)�H�ng Công, không mu6n +Z lV�c� h�i ,�i thi*n

quan h*�v�i n��c C�ng �Ea nhân dân Trung Hoa ��i H�i %&�#�Gi�nev� s�p �1p

nay mai.

M�7i %&)y sau, Nava 0�i �i*n cho Êly ��%&�#�>?�H�ng t��15 ��n 20 ��y bay

Page 265: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

B.29 %Um bom xu6ng ��7ng 41 ST�ng gi�a sông H�ng ")�Tu�n J=�o. <.nh �.nh

b��t�c ; �i*n Biên N�2�bu�c Nava 9��i %&�D�t�i m�t �)nh ��ng ��n ch��,2a không

quân chi�n l�$c >?. Êly �A��l7i:

- "m�t pho không ch�p nh�n &=�i 9��p %)y. HoCc t�t ,��hoCc không".

Trong khi ch7��$i Êly g$i O�Nava v������n�ng sb�HGng 15 ��y bay ��ng nCng

B.29 ,2a >?�do phi công N��p ; �ông D��ng �iu khi:n. ��n l�$t Nava �A��l7i

kh��c t�, ".�m�t 0O�do ��n &=�n: phi công N��p không sb�HGng ��$c nh�ng ��jl

bay l�n h�n m�y bay B.26��)�ng�7i >?����cung c�p.

Nh�ng ng�7i c�m ��u n��c >?�vXn tin s�m mu�n 8W�,-�s3���ng �.nh ,2a Anh.

P&)y 20 ���ng 4, �d0Ut quy�t �#nh m7i ��i s��,�c n��c Anh, Cam b6t, F)o, N��p,

N�=04ppin, Tân Tây Lan, <��i Lan, Úc, ")�%&Gy quyn Vi*t Nam t�i �1p. !�4nh

quyn Anh ���,�'���#�cho Makin (Rogers Makins), ��i s����i Oasinht�n, không

tham d3�cu�c �1p %)y. .

Tr��c nh�ng 9��n �ng không thu�n l$i ; ,��trong n��c ")�%&I)i n��c, 9��i can

thi*p >?���$c N�-�t@ng th6ng P4chx�n (Nixon) 2ng h�, vXn LBc ti�n k���I�ch.

Gi�i quân s3�>?�ti�p �Gc liên h*�v�i b��tham m�u N��p chu(n +#�cho cu�c �)nh

binh Chim kn kn. ��u ���ng T�, ��i t��ng Pat�A4t (Partridge), ,�'�huy không

l3c >?���i ViKn �ông, t�i _)i G.En +)n +�c v�i ng�7i ��ng nhi*m N��p, t��ng

Lôdanh (Lauzin), ")�T@ng ,�'�huy Na va. !�ng �i v�i Pat�A4t ,-�trung t��ng

Can�ira (Caldera ng�7i 8W�tr3c ti�p �iu khi:n cu�c �)nh binh.

Can�ira 9��t hi*n m�t s6�tr;�%&�i v�mCt �?�thu�t. <�i �ông D��ng không ,-�0I�i

ra �a dXn ��7ng t�m ng n, r�t c�n �:�h��ng dXn cho nh�ng ��y bay ��ng nCng

����bom ")o m�t �g��#ch ���bao vây r�t g�n, ,�'�m�t sai 8-t %�Z�v��iu khi:n ��.�

�)ng tr�m t�n bom ,-�th:�tiêu di*t �I)n b��quân ��n �AB�ch��không 9��i 0)�Vi*t

Page 266: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Minh !

Can�ira nhiu l�n H�ng ��y bay tr3c ti�p quan 8�t �i*n Biên N�2�ban �êm, c6��.m

&=�i 9��p kh�c 9�Gc nh�$c �i:m %)y.

Trong cu6n "Nh�ng +4�m�t qu6c gia'''' (Secrets d'''' etat), Raymông Tu6cnu

(Raymond Tournoux) ��a ra m�t s3�ki*n theo ��c &=�������$c thu th�p "t��nh�ng

ngu�n tin ,-�th(m quyn, ")�sau �-�không ai ,�i ,�4nh" :

P&)y 14 ���ng 4 n�m 1954,���i Pari, %&I�i tr�;ng >?��d0Ut ���%-i bYng ti�ng

N��p v�i Bi�ôn:

- N�u bây gi7�,�Bng tôi cho %&)i hai �A�i bom nguyên tb�?

Bi�ôn ���kh/ng �#nh �iu %)y trong cu6n "T��cu�c ���ng chi�n %)y ��n cu�c

���c" (D''''unc AUsistancc )�0�u tre), bYng ,�ch dXn 0�i câu �A��l7i ,2a �.nh v�i �a

0Ut: "N�u %Um bom [A] xu6ng "�ng �i*n Biên N�2, ng�7i 9�Eng ng3�,5ng nh�

ng�7i ti�n công �u h�ng ,�#u h�u ST��nh� nhau. N�u ��nh ")o tuy�n giao thông

b t ngu�n t��Trung Hoa, 8W�,-�nguy c� dXn t�i m�t cu�c chi�n tranh �I)n b�.

Trong ,��hai tr�7ng h$p, quân ��n �AB�; �i*n Biên N�2, ,En xa m�i ��$c c�u

nguy, �)�8W�lâm ")o �.nh �A�ng nghiêm �A1ng h�n".

P&)y 24 ���ng 4, �ô �6c m�t pho gCp %&I�i tr�;ng Anh ��n (Den) ��i Pari nhân

cu�c �1p H�i ��ng kh6i B c ��i Tây D��ng (O.�.A.N). m�t pho m�t lan n�a �.m

,�ch thuy�t 9�Gc ��n ,�4�4t n��c Anh ,5ng cho Hoa \]�m�t l7i tuyên b6�2ng h��

,-��4nh t�$ng tr�ng. Nh�ng ��n %-i th/ng v�i nh�ng ng�7i �6i ��I�i Hoa \]�0)�

m�t ,�4nh 8�ch d3a trên c� s;�m�t cu�c oanh ��c bYng ��y bay ,�-ng ch�y 8W���a

ng�7i >?�t�i vi*c can thi*p bYng l3c l�$ng trên b��nh� kinh nghi*m ��i Triu

Tiên ���ch�ng tZ, s3�can thi*p �-�8W�dXn ng�7i >?�t�i vi*c ��Bc �(y ��ng minh

th3c hi*n m�t "�)nh ��ng liên minh", ,-�%&�Da 0)���a quân ��i ,2a �1�")o cu�c

Page 267: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

chi�n. Ng�7i Anh 8W�0)m t�t ,��cho H�i %&�#�Gi�nev� ��)nh công. P&)y 25, ��n

tr;�v�Luân �ôn �1p H�i ��ng n�i ,�c �:�&=�i quy�t ��t ��I�t v�n ��%)y.

P&)y 26����ng 4, t��ng Can�ira tr;�0�i _)i JEn.

Can�ira ��c�p t�i vi*c 8W�H�ng 80 ��y bay %Um bom chung quanh thung 05ng

�i*n Biên N�2�")�khu v3c h�u c�n Tu�n J=�o, nh�ng v�i nh�ng phi �)nh �I)n

>?�-�N��p k�t h$p. Cu�c �)nh binh 8W���$c th3c hi*n trong 62 gi7�")�m�t 8D�quan

cao c�p ���t��_)i JEn bay t�i Clark Field �:�chu(n +#. V�th3c ch�t vXn 0)�k��

�I�ch Chim kn kn. Ng�7i N��p 0�i hy "1ng.

P&)y 27 ���ng 4 n�m 1954, <�2�t��ng S�csin tuyên b6�; ���%&�#�vi*n Anh:

"!�4nh 9�2��I)ng gia Anh không chu(n +#�l7i h�a %)o v��)nh ��ng quân s3�;

�ông D��ng khi �)�ch�a bi�t k�t ST��,2a H�i ng�#�Gi�nev�''''. L7i tuyên b6����

��$c ���%&�#�vi*n Anh hoan hô nhi*t li*t.

!5ng trong %&)y 27, ��i s��N��p >�txigli (Ren Massiglo xin gCp S�csin, ti�p �Gc

%)i %'�n��c Anh hây %&�D�t�i s6�ph�n ,2a �I)n quân ��n �AB�; �i*n Biên�N�2.

S�csin %-i v�i ��i s��N��p: "Tôi ���9��i ,�#u �3ng ; Sinhgapo, H�ng Công,

Tô+ABc (Tobrouk)l. ng�7i N��p 8W�,-��i*n Biên Phb''''. Ng�7i Anh không th:�".�

s6�ph�n m�t �I)n quân N��p �����$c �#nh �I�t, +Z�lV�c� may &=�i quy�t nh�ng

v�n ��quan �A1ng ,2a �.nh v�i nh�ng c�7ng qu6c c�ng 8�n ��i Gi�nev�.

P&)y 29 ���ng 4, ��i Oasinht�n, Aixenhao �1p v�i m�t pho, ,�c tham m�u tr�;ng

ba quân ,�2ng ")�nhiu 8D�quan cao c�p ���c xem LUt l�n cu6i �1i mCt �.nh �.nh.

m�t pho 0)�ng�7i duy nh�t 2ng h��m�t cu�c can thi*p ,2a >?�H��0)���n ph��ng �:�

�A�nh s3�th�t tr�n ; �i*n Biên N�2. !�c tham m�u tr�;ng ��i quân, Không quân

�Z�"g�không mCn �). Riêng tham m�u tr�;ng FGc quân Rituê 9��n �6i quy�t li*t.

Rituê vi*n dXn s3�th�t +�i ���m ��i t��cu�c �)nh binh " -p %&�at" (Strangle) ,2a

Page 268: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

>?�; Triu Tiên, %�)m tiêu di*t con ��7ng ti�p t�, �:�ch�ng minh s3���n ch��,2a

nh�ng �)nh ��ng bYng không quân trong 0I�i chi�n tranh %)y. !5ng nh� ��n,

Rituê cho rYng nh�ng cu�c %Um bom 8W�dXn Hoa \]�")o m�t cu�c chi�n tranh m�i

bYng b��binh t6n �Um v�i l6i ��I�t không AQ�A)ng ; 0Gc �#a châu �. y�ki�n ,2a

Rituê ��$c nhiu ng�7i ��n ��ng. N��i ,�2�chi�n ���"5���4. .

Aixenhao không 9��i không bi�t nghe l7i %-i �Bng. ông ta quy�t �#nh ng�ng LBc

ti�n k���I�ch Chim kn kn. Nh�ng m�7i n�m sau, ,5ng ��i Vi*t Nam, %�)�c�m 1

quyn >?����quên nh�ng kinh nghi*m %)y.

Chinh quyn N��p th7i �-�cho rYng t�t ,���1i bi*n 9��p c�u nguy cho �i*n Biên

N�2��u �����$c +)n +�c r�t �?�l�Vng. M�t s6�ng�7i N��p coi n��c Anh 0)�4ch �p.

hiu ng�7i chê �A�ch >?, %-i >?����khôn ��Uo &�t �A�ch nhi*m cho ��ng minh,

trong khi quy�t �#nh không can thi*p bYng không quân chi�n l�$c ")o �i*n Biên

N�2������$c ��ra ; c�p cao nh�t trong ,�4nh quyn >?. Ng�7i Anh t3��)o �.nh

���,-����i ����Bng trong th7i �i:m 0#ch sb�%)y. Th3c ra ; n��c >?, nh�ng ng�7i

thu�c 9��i diu hâu không 9��i c��mu6n �iu &.��u ,-�th:�0)m.

Quân N��p s6ng trong nh�ng �iu ki*n c3c �]���2ng khi�p. Trên di*n �4ch 1

kilô�Ut vuông, m�t ��I�ng r�ng bên b7�sông 9��i H)nh cho b*nh vi*n ")�,�i "h6�

chung". N�u t�p �I)n c���i:m không ng�ng thu �ap ��.�khu v3c H)nh cho ng�7i

+#�th��ng ")�ng�7i ch�t ,5ng không ng�ng 9��t tri:n. Công binh N��p ra s�c �)o

thêm nh�ng %��nh �)o m�i �:�m;�r�ng b*nh vi*n nh�ng vXn không �2�ch[�cho

th��ng binh. Nhiu th��ng binh 9��i nYm ngay ��i c���i:m. Chi�c ��y LBc duy

nh�t ,En 0�i ,�'�thuyên ")o vi*c �)o h6�chôn ng�7i ch�t. Danh �Gc ���ti�p t��cho

�i*n Biên N�2�,-�thêm m�t yêu c�u kh(n c�p, �-�0)�thu6c khb��A�ng DDT. Ru�i

nhCng �Uo t�i �g�tr�ng trên nh�ng v�t th��ng. Th��ng binh nCng nYm trên nh�ng

Page 269: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

chi�c gi�7ng ba t�ng, 8�u ng�7i trong m�t c�n h�m %�Z. Nhiu ng�7i +#�th��ng 81�

%�o ")�m c ch�ng ho�i th�. >�u �2�,2a nh�ng ng�7i nYm bên trên %��y xu6ng

nh�ng ng�7i nYm bên d��i. Nh�ng c/ng tay, c/ng chân, nh�ng 6ng tiêm chôn

ngay trong ��7ng h�m, khi tr7i m�a, n��c bên %&I)i ,��y ")o, t�t ,��0�i lnh bnh

n@i lên. Ph�n l�n nh�ng b��ph�n 01c n��c ���+#��Zng. Nh�ng viên ,�'�huy ra l*nh

cho binh 04nh �)o gi�ng. Nh�ng ,�'�th�y m�t th��n��c "�ng d�u �Gc ng�u. Sân

bay ���+#�+Z. Binh 04nh l�y nh�ng ��m ghi v�0�t trên ��7ng �)o, 9�2���t �:��A�nh

��nh ��n. Nh�ng t�m ghi %)y bi�n �1���)nh nh�ng con chu�t %&)y ,5ng nh� �êm,

s6ng thui 02i trong +-ng t6i. R7i công s3��i l�$m H��hoCc l�y n��c 0)�0)m m�i cho

,�t 0I�i 8Bng bân �'a ��-�tr;�v�an �I)n. �i*n Biên N�2 kh(n thi�t yêu c�u !�nh

gbi th�t nhiu 6ng %�Em ng�m (�4nh tim "1ng) ".�nhô ��u lên ��Zi chi�n �)o �:�

quan 8�t ���tr;���)nh ��o hi:m.

hEng vây thu �ap, ti�p t��")�ti�p vi*n tr;�nên c3c �]���-�kh�n. Nh�ng phi công

>?�0)m công vi*n %)y �����$c ��nh &=��0)�H5ng ,�m, nh�ng ,5ng không ��p �ng

��$c yêu c�u ��ra, khi 9��i bay th�p ����H��trong m�t không ph�n %�Z��ap co

8Bng cao L��")�8Bng 9�Eng không ch7�s n. Riêng trong %&)y 26 ���ng 4, 50���y

bay �ABng ��n trên b�u tr7i �i*n Biên N�2�")�ba chi�c +#�b n ��, trong �-�,-�m�t

��y bay B.26 ")�hai chi�c Hen ,�t ,2a ��m ��i 11, do phi công >?�0�i. �êm hôm

�-��)�N�i h�a t�ng vi*n 80 ng�7i, nh�ng ,�'�����H����$c 36, h�a ����150 t�n

�)ng ti�p t�, nh�ng ,�'�������$c 91 t�n v�i 34% r�i ")o 9�4a bên kia.

P&)y 29 ���ng T�, �7�!�t �i*n cho Conhi +�o tin +�n trong nh�ng chi�n �)o ;

�i*n Biên N�2����sâu t�i 1 �Ut, trong %&)y �i*n Biên N�2�,�' nh�n ��$c 30 t�n

�)ng ti�p t��")�không ,-�m�t tên 04nh ti�p vi*n %)o.

<4nh riêng trong ���ng 4, s6�quân �#ch +#�0I�i ��Zi "Eng chi�n ��i �i*n Biên N�2�0)�

Page 270: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

3.071 ng�7i. L3c l�$ng %��y H��t�ng vi*n trong ���ng ,-�hai ti:u �I)n (21 RCP,

2c ^�P) ")�650 04nh �.nh nguy*n, nhiu ng�7i ch�a qua hu�n luy*n %��y H�. S6

t�ng vi*n %)y ,En xa m�i +����p ��$c nh�ng t@n th�t. V�"5���4, trong s6�10

chi�n xa, ,�'�,En 1 chi�c �I�t ��ng, 4 kh(u 9��o 155 ,�'�,En 1 kh(u b n ��$c. 24

kh(u 9��o 105, ,�'�,En 0�i 14 kh(u, ")�15 kh(u c6i 1202. .

Cu�c �)nh binh Chim kn kn %&)y ,)ng xa v7i. B� ,�'�huy quân viKn chinh 9��i

�4nh ,�ch t3�c�u. Có O�ki�n: m;�m�t cu�c �)nh binh ��nh ")o h�u ph��ng chi�n

H#ch ,2a Vi*t Minh ; khu v3c Yên �i - Tuyên Quang. Nh�ng cu�c �)nh binh %)y

c�n t�i nh�ng l3c l�$ng ")�ph��ng ti*n l�n, ,�4�,-�th:�l�y t����ng bYng B c B�,

nh� v�y 8W�0)m cho ��ng bYng �c B� nhanh ,�-ng 8Gp �@. M�t O�ki�n ���c, cho

�7�!�t t3���nh &=�i vây Na va quay 0�i v�i O��#nh t��%&)y ��u ch�p nh�n chi�n

��u ; �i*n Biên N�2: m�t �)nh ��ng b t ��u t��sông N�m Hu. Nh�ng, theo Yv�

Gra, %-�không ,En 0)�m�t cu�c �)nh binh &=�i �Za nh� k���I�ch Xênôphôn , ".�

ng�7i N��p không co �2���y bay v�n ��i ")���y bay chi�n ��u, �)�,�'�,En 0)�m�t

�)nh ��ng nghi binh �:�nâng �V��i*n Biên N�2. Cu�c �)nh binh %)y ,5ng mang

tên Chim kn kn (Condor nh�ng 0)�0I�i chim ; Nam >?. Nó ,�'�g�m +�y ti:u

�I)n, trong �-�,-�ba ti:u �I)n ��$c ����H�. Tuy v�y, vXn 9��i huy ��ng �I)n b��

nh�ng chi�n �akôta ,En 0�i trong "Eng 24 gi7, ")�sau �-�nh�ng ��y bay %)y ,En

9��i ��m nhi*m ����H���)ng %&)y 45 t�n l��ng th3c. Theo d3�ki�n t��%&)y 14 ��n

%&)y 29 ���ng 4, cu�c �)nh binh 8W���$c kh;i ��u t��M�7ng Khoa ti�n ��n Tây

Trang, r�i �A)n ")o �i*n Biên N�2��-n binh �I)n ��n �AB�Tây B c 9���vây ABt

,��y. Nh�ng �Bng th7i gian %)y ��.�l3c l�$ng ��y bay v�n ��i +#��I)n �I)n �Bt

")o mCt tr�n �i*n Biên N�2. Do �-�vi*c ����H��ba ti:u �I)n ���không th3c hi*n

��$c. !�'�,En ba ti:u �I)n %&Gy F)o ")�m�t ti:u �I)n lê d��ng (212 REI) th3c

Page 271: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

hi*n cu�c �)nh binh v�i s3�y:m tr$�,2a không quân, d��i luyn ,�'�huy ,2a trung

���G6t�a (Goddard).

P&)y 27 ���ng 4 n�m 1954, cu�c �)nh binh Công �o b�t ��u. ��$c tin có ,�nh

quân �#ch t��9�4a F)o sang &=�i vây cho �i*n Biên N�2, B� ,�'�huy MCt tr�n quy�t

�#nh sb�HGng trung �I)n 148 ")���i ��i trinh 8�t ; nam H�ng !Bm ti�n v�9�4a

M�7ng Khoa ng�n chCn �#ch. Ta 9�Gc �4ch g�n M�7ng Khoa (tây-nam �i*n Biên

N�2�30 kilô�Ut) tiêu di*t b6n ��i ��i quân %&Gy F)o. �#ch ABt ,��y. B� ��i truy

�4ch �#ch v�t�n &=�p M�7ng _)i ")�Luông Phab�ng. Cu�c �)nh binh Công �o ���

�I)n �I)n th�t +�i.

P&)y 26 ���ng 4 n�m 1954, ,�c �I)n ��i bi:u ���,-�mCt ��i Gi�nev�. H�i %&�#�8W�

+)n v�chi�n tranh ; Triu Tiên ")��ông D��ng. Trên +�n ��o Triu Tiên ���,-�

ng�ng b n, nh�ng vXn th�a ��t ��$c m�t hi*p �#nh �Ea +.nh. V�n ��%)y 8W�không

dK�&=�i quy�t. S3�,�B�O�,2a ,�c c�7ng qu6c t�p trung ")o �.nh �.nh chi�n tranh

%-ng +Zng ��i �ông D��ng. Anh N��m V�n ��ng, Tr�;ng �I)n �)m 9��n ,2a

n��c Vi*t Nam dân ,�2�c�ng �Ea ; Phôngten�blô (Fontainebleau) ,�4n n�m tr��c

�ây, v�i t� ,�ch N�-���2�t��ng !�4nh 9�2�hi*n nay, chu(n +#�lên ��7ng sang

Gi�nev�.

Cu6i ���ng T�, ��i c�n %�)�%�Z�gi�a %Bi r�ng Vi*t B c, �c ti�p chuy*n %�)�+�o

Úc B�,8Ut (Burchett).

B�,8Ut �Zi th�m v��i*n Biên N�2. �c l�t ngba chi�c �5��Ct trên +)n tre, ��a

m�y %&-n tay "Eng quanh ")nh �5, %-i: "�ây 0)�r�ng %Bi, n�i ,-�l3c l�$ng ,2a

,�Bng tôi" R�i Ng�7i n m tay 0�i, ��m ")o 0Eng �5�")�%-i ti�p: !En �ây 0)�quân

N��p. H1 không th:���I�t ��Zi ch[�%)y!".

Page 272: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Ch� ng 13

�iT TIzN CÔNG CU�I !�NG

Vk�9�4a ta, �1i công ��c chu(n +#�cho �$t ti�n công th��ba ���ti�n �)nh r�t chu

��o. !�c chi�n �)o ��$c ,2ng c6�t�i m�c b����i có th:�di chuy:n ban %&)y ngay

g�n quân �#ch, cho 9�Up ,�c ��n "#�m[i khi ti�n ��nh m�t "#��A4, nhanh ,�-ng +Z�

qua giai �I�n ��t 9���tin duyên. !�n b�, chi�n 8D�thu�c �#a �.nh c���i:m �Gc tiêu

nh� nh�ng ��n ���diKn t�p nhiu l�n.

Chi�n 8D�v�a �iu �A#���Zi v�t th��ng, chi�n 8D�m�i, nô n�c v���n "#��:���$c ,-�

mCt trong �$t ti�n công cu6i ,�ng.

�$t �1c t�p ,�4nh �A#����mang 0�i cho �1i ng�7i nim tin v�ng ch c ; th ng l$i.

Ch�a 0Bc %)o kho ,2a mCt tr�n ��y �2, sung �Bc ��-c &�o bYng th7i �]�%)y. h)o

cu6i ���ng T�, h�u c�n ���,-�d3�tr��cho ���ng N�m. V���n cho l3u 9��o, %&I)i

5.000 viên l�y ��$c ,2a �#ch, h�n 400 viên ��n chi�n l$i ph(m thu ��$c ; Trung

F)o �����$c %&)nh h�u c�n chuy:n A��t�i n�i. �n ,5ng chuy:n cho ta hai H)n �Za

tiKn 8�u %Eng. h.�s6�l�$ng ��n không ,-�nhiu, nên �ây 8W�0)�m�t b�t ng7�H)nh

cho quân �#ch ")o nh�ng %&)y ti�n ,-ng cu6i ,�ng. Sau �$t 2 chi�n H#ch, ,�'�trong

m�7i %&)y ta ���xây d3ng xong m�t ti:u �I)n �KZ 75 ")�m�t ti:u �I)n H6 (�Za

tiKn) do trung �I)n 676�9�G��A�ch, �#p th7i b@�sung cho mCt tr�n.

Trung �I)n 9 ,2a 304, lên Tây B c t��trung tu�n ���ng Ba 0)m xong công ��c tiKu

9�', ���nhanh ,�-ng t�i �i*n Biên N�2. 304 (thi�u m�t trung �I)n) v�i ,�c ��ng

,�4�Lê Ch�;ng, ,�4nh 2y, Nam Long, tham m�u tr�;ng, 0)���i �I)n cu6i ,�ng ,-�

mCt trong ��i �.nh chi�n H#ch.

M; ��u k���I�ch �$t 3 0)�ti�p �Gc �I)n ��)nh n6t nh�ng nhi*m "G������ra cho �3t

Page 273: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

2: tiêu di*t �I)n �I)n hai cao �i:m A1 ")�C1, ��ng th7i ��nh chi�m thêm m�t s6�

c���i:m ; 9�4a tây ")�9�4a �ông thu �ap thêm n�a 9��m vi chi�m �-ng ,2a quân

�#ch, chu(n +#�cho t@ng công �4ch. Nhi*m "G���$c trao cho ,�c ��n "#�nh� sau:

- ��i �I)n 316, ��$c ph6i thu�c trung �I)n 9�,2a 304 (thi�u 1 ti:u �I)n), tiêu di*t

A1, C1�")�C2.

- ��i �I)n 312 tiêu di*t ,�c c���i:m: 505, 505A, 506, 507, 508 ; 9�4a �ông, ti�n

8�t b7�sông N�m R6m.

- ��i �I)n 308 tiêu di*t ,�c c���i:m 311A, 311B ; 9�4a tây.

- ��i �I)n 304: trung �I)n 57 ��$c ph6i thu�c 1 ti:u �I)n ,2a trung �I)n 9, cb�1

ti:u �I)n ch6t chCn trên ��7ng �i Tây Trang không cho quân �#ch ABt ,��y sang

F)o, si�t chCt "Eng vây chung quanh H�ng !Bm, t�p �4ch tr�n �#a ph�o binh, tiêu

di*t khu C H�ng !Bm.

- ��i �I)n 351 ph6i h$p v�i b��binh trong ,�c tr�n ��nh �i:m ")���nh 9��n �4ch.

Th7i gian chi�n ��u b t ��u t��%&)y 1 ��n %&)y 5 ���ng 5 n�m 1954. Nhi*m "G�

�A1ng tâm cba �$t %)y 0)�tiêu di*t cho ��$c A1. T��sau �$t ti�n công khu �ông, A1

tr;���)nh nh�c nh6i �6i v�i ,�c ��n "#�tham gia chi�n H#ch.

Tôi ���nhiu l�n trao �@i trong c� quan tham m�u v�cao �i:m A1. !�Bng ta �.m

��$c m�t ng�7i dân �#a ph��ng %&)y tr��c ���tham gia xây d3ng ngôi nhâ trên

��i %)y. Theo +�c ��.��-�0)�m�t ngôi %�)�tuy kiên c6, nh�ng không ,-�&.�0)��Cc

bi*t, khi m�i xây, không ,-�h�m ng�m. Nghc b����i ���0�i c�n h�m, +�c cho rYng

,-�th:�quân Nh�t trong th7i gian �-ng ; �i*n Biên N�2����xây d3ng c�n h�m %)y

��9�Eng ��y bay >?�%Um bom, hoCc ,-�th:�quân N��p ���,�i ��o h�m �3ng r�$u

,5���)nh h�m ng�m. V�sau m�i bi�t, trong hai ���ng xây d3ng công s3, quân

N��p ���H�ng nh�ng &�ch, ���t��ngôi %�)�trên ��i, bi�n h�m r�$u ��)nh m�t c�n

Page 274: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

h�m �AB�(n t��ng �6i kiên c6�v�i r�t nhiu ��t �@�bên trên... Nh�ng %-�vXn không

th:�%)o 8�nh v�i nh�ng boongke ,2a �7 F�t_ �)�b����i ta ���t�ng tiêu di*t ;

��ng bYng.

Anh <��i ���cb�,�n b��c� quan tham m�u ,�ng �i trinh 8�t v�i ,�n b��174, 9��t

hi*n m�t giao thông �)o ,��y t��A1 xu6ng A3 ; 9�4a b7�sông, �#ch ,-�th:�dK�H)ng

��a quân �ng chi�n lên 9��n �4ch b�t c��0Bc %)o.

Anh em ��%&�#��)o m�t ��7ng �)o men theo ��7ng 41, ��eh r7i A1 v�i A3, ,5ng

0)�c t ��t ��7ng t�ng vi*n ,2a quân �#ch. 174 ��%&�#��)o thêm m�t ��7ng h�m t��

tr�n �#a ,2a ta ��i A1 t�i d��i h�m ng�m, ��a b�c 9���v�i s6�l�$ng l�n ")o �Ct r�i

cho n@. �ây ST��0)�m�t �]�công.

Công binh ,2a ��n "#��4nh �I�n 8W��I)n ��)nh công �A.nh %)y trong "Eng 14 %&)y,

")�+�o ��m �)o �Bng h��ng. Tôi %-i v�i anh <��i nh�ng ng�7i tr3c ti�p ��nh A1

�����%&�#���.�nên ch�p nh�n, cb�,�n b���?�thu�t xu6ng ,�ng ��n "#�&=�i quy�t

nh�ng ��-�kh�n v�chuyên môn, ,En c� quan theo HQi th�t �?�vi*c cât r7i A1 v�i

A3, chl khi %)o �I)n ��)nh ��7ng �)o %)y m�i cho 174 ti�n công.

Nba ���ng qua quân �#ch không ,En �4nh t�i chuy*n �(y ta ra ��Zi A1�")�C1,

,�Bng ,�'�ra s�c ,2ng c6�h�m �)o ch7��$i �$t ti�n công cu6t ,�ng.

��7ng h�m ; A1 �)o ch�m h�n d3�ki�n. M�t ��i �Cc bi*t g�m 25 ,�n b�, chi�n 8D�

do ��ng ,�4�NguyKn N�B�Xuyên Khung, ,�n b��,-ng binh ,2a B�, tr3c ti�p ,�'�

huy, ���ti�n �)nh công vi*c ngay tr��c �5i 8Bng quân �#ch, trong t�m ki:m 8I�t

,2a l3u ��n. ��t ��i A1 c3c �]�r n. Ti:u ��i tr�;ng công binh L�u Vi�t <�I�ng

l3a ch1n m�t t@���Zc nh�t m;�cba h�m. !���êm ��u ,�'���IUt ��$c ")o "�ch %Bi

m[i chiu 90 x�%&�=�Ut. �#eh không ng�ng b n 8Bng ")�%Um l3u ��n. Ba ��ng ,�4�

+#�th��ng. �n thân <�I�ng ,5ng +#�ng�t ".�s�c Up ,2a l3u ��n. Ba �êm m�i �)o

Page 275: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

xong cba h�m. Khi �)o sâu ")o 0Eng %Bi ��$c m�7i �Ut, bât ��u 9��i ���c 9�Gc

thêm ��-�kh�n: thi�u không ��4, �cn, �u6c mang ")o h�m �u +#�t t, s6���t moi t��

0Eng %Bi ra %&)y ,)ng nhiu không ��$c �:�cho quân �#ch 9��t hi*n. !�c chi�n 8D�

9�Eng ng3���i A1 ���,-�k���I�ch chi�n ��u không cho quân �#ch ti�n xu6ng cba

h�m, H��9��i hy sinh t�i ng�7i cu6i ,�ng, �:�+�o v*�+4�m�t tuy*t �6i O������nh

�#ch ,2a ta.

Trong khi �-, ,�c ��n "#����c �u chu(n +#�xong, nhiu �5i �)o ���lu�n sâu d��i

�)ng A)o dây ��Up gai ,2a �#ch. B� chl huy chi�n H#ch quy�t �#nh �Bng %&)y N ,�c

��n "#�c��n@�8Bng, tri*t �:��p HGng chi�n thu�t ��nh l�n �:�&=�m %�a�th��ng vong,

riêng A1�8W���nh khi ��7ng h�m ; A1��I)n ��)nh.

Nh�ng %&)y cu6i ���ng T� t��ng �6i yên �Dnh. M[i %&)y �#ch huy ��ng h�n m�t

tr�m ��y bay �@�l��ng th3c, ��n d�$c xu6ng M�7ng Thanh. Nh�ng �7 !�t ,�'�

nh�n ��$c ��I�ng m�t nba. >�y bay �#ch 9��i bay cao ����H���:��A�nh cao L��t�m

trung ,2a ta, khu v3c ����H��0�i ST���ap, nên m�t ph�n ba ���ti�p t��r�i xu6ng tr�n

�#a ta, m�t s6�không 4t r�i xu6ng +�i �.n ")�nh�ng khu v3c +#��Za l3c ta ki:m�8I�t

chCt nên �#ch không th:�thu l�$m.

P&)y 1 ���ng 5 n�m 1954, ��y bay �#ch b t ��u sb�HGng m�t 0I�i bom m�i ,2a

>?�(Hail Leaflet) ch�a �)ng %&)n �5i tên r�t %�Z�sâc +Un, nhYm 8�t th��ng nh�ng

��m �ông. FI�i bom %)y không gây nguy hi:m cho nh�ng ng�7i ; trong công s3�

hoCc d��i chi�n �)o, ")���-�sb�HGng trong nh�ng tr�n ��nh khi quân ta ")�quân

�#ch g�n nh� tr�n lXn ")o nhau. L�ngg�le ")�Bigia ����iu ,�'nh, ,2ng c6�0�i t@�

ch�c 9�Eng ng3�; khu trung tâm.

Nh�ng ��n "#�����nh�t, ")�nh�ng ,�'�huy ��$c tin c�y nh�t ,En 0�i ,2a t�p �I)n

c���i:m, ��$c t�ng c�7ng cho trung tâm �����ng Êlian. Ti:u �I)n tr�;ng H��

Page 276: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Brêxinh c ���n m quyn ,�'�huy ��i khu �ông, thay th��Bigia tr;�v�s;�chl huy

M�7ng Thanh. <�i �ây ,-�ti:u �I)n 2 trung �I)n H��thu�c �#a s6�1, ti:u �I)n H��

xung �4ch 6, ti:u �I)n H��%&Gy s6�5, ti:u �I)n 1 +�n l���I)n lê d��ng 13, ,�ng

v�i hai ��i ��i ��c l�p, ��n "#�công binh, ") m�t s6�04nh Angiêri, 04nh <��i. Tuy

nhiên, nh�ng ��n "#�%)y �u +#�t@n th�t nhiu, ��i �.nh ch p "��17 gi7�chiu %&)y

1 ���ng 5 n�m 1954, b�t th�n t�t ,��,�c cV�9��o ,2a ta %�����n ")o nhiu khu v3c

,2a t�p �I)n c���i:m. L�n %)y ,Gm 9��o �#ch ; H�ng !Bm +#�kim ch�, tê li*t.

M�t kho ��n v�i 3.000 viên ��n d3�tr��,2a �#ch n@�tung. Kho l��ng th3c th3c

ph(m b6c ,��y. �$t 9��o �4ch �Uo H)i g�n m�t gi7���ng h�. D�t ti�ng 9��o, ,�c

��n "#���ng 0I�t ti�n ��nh nhiu "#��A4.

<�i 9�4a �ông, 98 ti�n công c���i:m C1 l�n th��hai. Brêxinh c, vXn �Ct s;�,�'�huy

trên Êlian 4, ���linh ,�m tr�n ��nh Êlian 1 s p n@�ra trên ��u �.nh. P&)y 1 ���ng

5, Brêxinh c quy�t �#nh ��a ��i ��i 3�,2a i:u �I)n H��tiêm �4ch s6�2 lên thay th��

cho ��i ��i Clê�4eh (!0Udic) ���+#�tiêu hao, ��ng th7i ra l*nh cho ��i ��i 1 sXn

8)ng tbam gia 9��n �4ch.

��i ��i 811 ,2a ta ���,-�hai m��i %&)y �êm 9�Eng ng3���i C1, ��$c l*nh r7i ��Zi

tr�n �#a 200 �Ut cho �Za 9��o chu(n +#. ��i ��i tr�;ng Lê V�n Dy th�y công s3�

�����$c ,2ng c6�v�ng ch c �2�s�c ,�#u �3ng ��n 9��o, ")�tin ")o s3�,�4nh L�c

,2a 9��o hinh ta, quy�t �.nh ,�'�cho b��ph�n d3�+#�lui v�9�4a sau, �I)n ��n "#�vXn

+�m tr�n �#a �:�không lV�th7i c� xung phong.

Nh�ng cao �i:m ta ,�'�m ��$c ; khu �ông 9��t huy ��c HGng. S�n 9��o �Ct trên

��i Dl nh m t�ng �Za �i:m trên C1 b n r�t ,�4nh L�c. D�t ti�ng 9��o, Dy l�p t�c

ra l*nh m;�nh�ng �)ng A)o c3����ng�n ,�ch gi�a ta ")��#ch, ��a b����i xông lên

9�4a C�t C7. <�2�9��o ")�l3u ��n ,2a ta �A�m lên tr�n �#a �#ch, ti:u liên n@�ran.

Page 277: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Chi�n 8D�Th ng c�m c7�lao lên c�ch �Gc tiêu m�7i �Ut ��.��ABng ��n hy sinh.

Chi�n 8D�Ân l�y chi�c ch�n 9�2�lên ng�7i +�n, nhCt 0��c7�th�m ��u ��ng ��i, l[�

ch[�v�t ��n, ti�p �Gc ti�n lên �Zm ��t cao nh�t trên �'nh ��i. !��ti:u ��i �5i %�1n

+�m sau anh. !�'�sau n�m 9�Bt, ta ���chi�m ��$c C�t C7. ��i ��i H��tiêm �4ch s6�

3 m�i thay th��,�I�ng "�ng tr��c �En ti�n công ch�p %�I�ng ")�quy�t li*t. Quân

H��b n x6i L��")o khu v3c C�t C7. ��i ��i 1480 ,2a ta t��9�4a d��i ti�n lên ����#p

th7i ,-�mCt, ,�ng v�i 811��.nh ��)nh hai �5i ti�n công chia c t quân �#ch �:�tiêu

di*t.

Nh�ng tr�n ��nh &=�p 0��,)�diKn ra. Viên trung By L�ghc (F�&Tcre) ,�'�huy ��i ��i

3 c6�ch6ng c3, ch7�l3c l�$ng ti�p vi*n. Brêxinh c quy�t �#nh ��a ��i ��i 1 lên

t�ng vi*n. Nh�ng ���ST��mu�n. Trung By Pêriu (NUriou) ,�'�huy ��i ��i ch�t ngay

khi m�i �Ct chân lên ��i. F�t sau, ��n l�$t trung By L�ghc ,�'�huy ��i ��i 3 +#�

�A1ng th��ng. Quân �#ch ; C1 m�t d�n s�c chi�n ��u. Có tên 9�2�+�t trên ng�7i

nYm &=��ch�t ch7�ti�ng 8Bng yên 8W���u �)ng. Nba �êm, �I)n b��quân �#ch +#�tiêu

di*t. Dây ��Up gai ")��.n l�y t��tr�n �#a ,2a �#ch l�p t�c ��$c �A�i ra s�7n ��i

��)nh m�t +�i ch��ng %&�i H)y �Cc, ��9�Eng quân �#ch 9��n �4ch.

Sau h�n ba ,�Gc %&)y �êm liên �Gc chi�n ��u, tr�n ��nh ��i C1 0Bc %)y ���k�t ��Bc.

C2 nYm &1n d��i %Eng 9��o không gi�t ,2a ta. Tr7i 8�ng, không th�y quân 9��n

�4ch ,2a �#ch. !�'�,-�nh�ng c[��A1ng liên b6n %Eng �Ct ��i Ê9Ucviê l�ng l�n tuôn

��n v�9�4a tr�n �#a ta trên �'nh ��i nh� mu6n ng�n chCn m�t �$t xung phong. .

; 9�4a �ông sông N�m R6m, hai ti:u �I)n 166 ")�154 ,2a trung �I)n 209 ti�n

công ,�c c���i:m 505 ")�505A (Dominiquc 3). M�t ��i ��i ,2a ti:u �I)n lê d��ng

H��6 ")�nh�ng ��n "#�04nh Angiêri, 04nh-�<��i ��i �ây, do viên ti:u �I)n tr�;ng

S�nen (Chenel) ,�'�huy, ch6ng c3�����quy�t li*t. Ta ") �#ch &=)nh gi�t nhau t�ng

Page 278: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

G�8Bng, t�ng chi�n �)o. 2 gi7�8�ng %&)y 2. ���ng 5, trung �I)n 209 tiêu di*t �I)�

�I)n ��i c���i:m %)y, ch�m d�t s3�t�n ��i ,2a trung .tâm �����ng �ô�=%4ch.

Trên ,�nh ��ng 9�4a tây, tr�n ��nh tiêu di*t c���i:m 811A (Huguette 5) ,2a trung

�I)n 88 diKn ra r�t nhanh ,�-ng. Chi�n thu�t ��nh l�n ti�p �Gc ��$c 9��t huy. V�i

nh�ng ��7ng �)o ����)o xuyên qua �)ng A)o c���i:m, b����i ta b�t th�n t@�ch�c

xung phong. <I)n b����i ��i Âu Phi v�a t�i thay quân �:�t�ng c�7ng 9�Eng ��2�

cb��i:m %)y, +#�di*t &1n trong "Eng không ��y 80�9�Bt.

Nh� v�y, ngay trong �êm ��u ,2a �$t ti�n ,-ng th��ba, �#ch ���m�t thêm b6n c��

�i:m: C1, 505, 505A ; 9�4a �ông,�")�311A ; 9�4a tây. <�i H�ng !Bm, tr�n vây Up

��nh l�n khu C ,2a trung �I)n 57 ���tiêu hao nhiu Binh l3c �#ch, nên 8�ng %&)y

2����ng 5, �#ch 9��i rut ,��y ��Zi �ây.

Nh�ng ��7ng �)o ��1c sâu ,2a b����i ta trên ,�nh ��ng 9�4a tây, �u nh m th/ng

v�9�4a s;�,�'�huy �7 !�t. T�p �I)n c���i:m ���+#�d�n 0�i trong ,�i "ô vuông cu6i

,�ng!''.

R}T nhiu cu6n 8�ch ,2a ph��ng Tây xu�t +�n trong nh�ng th�p niên qua ���&=Bp

,�Bng ta b@�sung ")o b�c tranh �I)n ,�nh v�chi�n ,Gc �ông Xuân 1953-1954�

,5ng nh� nh�ng %&)y gi7�cu6i ,�ng ,2a con nh�n �i*n Biên N�2.

P&)y 2 ���ng 5, Nava v�i "��t��_)i JEn bay ra �)�N�i. Nava tri*u t�p �1p kh(n

c�p +)n ,�ch c�u "�n �.nh th�. D3��1p ,-�Nava, Cônhi, Crev�c�, t� l*nh l3c

l�$ng F)o, ")�nh�ng 8D�quan thu�c l3c l�$ng 0Gc quân ; chi�n tr�7ng B c Vi*t

Nam.

Cu�c chi�n ; �i*n Biên N�2�����Uo H)i n�m m��i %&)y �êm. Không bi�t 0Bc %)y

Nava ���nh�n ra sai l�m l�n nh�t ,2a �.nh 0)����phân ��n h�u h�t l3c l�$ng c�

��ng t�p trung ��i ��ng bYng sông H�ng tr��c khi tr�n ��nh b t ��u! P&I)i nh�ng

Page 279: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ti:u �I)n tinh nhu*���a lên Tây Bâc, ba binh �I)n c� ��ng ,2a B c B� vXn +#�c�m

chân ; Trung F)o. Su6t th7i gian qua, nh�ng m�u toan c�u nguy cho �i*n Biên

N�2��u không th th3c hi*n ".�thi�u l3c l�$ng, �Cc bi*t 0)�l3c l�$ng %��y H��")�

không quân N�u %Um nh�ng ti:u �I)n H��4t Zi ")o nh�ng cu�c �)nh binh &=�i �Za�

��.�không ,En l3c l�$ng t�ng vi*n �:�duy tn cu�c s6ng ,2a t�p �I)n c���i:m. N�u

huy ��ng không quân ")o nh�ng cu�c �)nh binh Xênôphôn Công�o ��.�không ,En

l3c l�$ng y:m tr$, ti�p t���)ng %&)y cho �i*n Biên N�2. Tr�n quy�t chi�n chi�n

l�$c �i*n Biên N�2��i ")o th7i �i:m quy�t �#nh khi Nava ,�'�,En trong tay m�t

ti:u �I)n H��!

H�i %&�#�Gi�nev� ���khai ��c, nh�ng ,En +)n v�v�n ��Triu Tiên. ��i di*n ,2a

n��c Vi*t Nam dân ,�2�c�ng �Ea ch�a ,- mCt. Hy "1ng cu6i ,�ng ,2a N��p 0Bc

%)y 0)���t ��$c m�t ��Za thu�n ng�ng b n ��i �i*n Biên N�2.

Nh�ng mu6n ��$c nh� v�y, 4t nh�t con %�4m �i*n Biên N�2�9��i t�n ��i thêm m�t

th7i gian. !�4nh 9�2�N��p �I)n �I)n không mu6n th�y m�t cu�c ��u �)ng ; �i*n

Biên N�2. Nh�ng b�c �i*n ,2a �7 !�t ")�L�ngg�le m�i gbi v��u mang nh�ng

l7i 0W�gay g t ")�tuy*t "1ng. S6 ph�n ,2a �i*n Biên N�2�,�'�,En �4nh t�ng %&)y.

Có th:�ngay %&)y mai n�u không ,-�quân ti�p vi*n. Cônhi m�t l�n n�a 0�i ��a ra O�

ki�n m;�m�t cu�c �)nh binh ��nh ")o sau l�ng �6i ph��ng. �ây ,�'�0)�s3�suy

%&�D�thi:n c�n.

L�y �âu ra l3c l�$ng �:�m;�m�t cu�c �)nh binh nh� v�y 0Bc %)y! T�t ,��,�c binh

�I)n c� ��ng �ang sa l�y ; ��ng bYng B c B�, ; Trung F)o, ; min Trung. Mu6n

�iu ��ng ,�Bng ,5ng không ,En th7i gian. h)�0)m ,�ch %)o ti�p t����n d�$c,

l��ng th3c cho m�t cu�c �)nh binh m�i trong 0Bc �I)n b��l3c l�$ng không quân

v�n ��i v�i ,��nh�ng ��y bay ��ng''nCng ,2a >?����không th:�+�o ��m nh�ng yêu

Page 280: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

c�u kh(n thi�t ,2a riêng �i*n Biên N�2.

Nava tuyên b6: "Không c�n 9��i ti�p �Gc cu�c chi�n ; �i*n Biên Phb''.

Nava quy�t �#nh ti�n �)nh m�t cu�c �)nh binh 9���vây \��c v�i nh�ng k���I�ch

ABt ,��y l�n tr��c, tuy ,En 0)�trên gi�y, rUnophon huy ��ng 15 ti:u �I)n, Condor,

7 ti:u �I)n, cu�c �)nh binh 9���vây mang +4�danh Albatros (��i âu l�n) l�n %)y

,�'�d3a ")o�+�n thân l3c l�$ng ��n �AB���i �i*n Biên N�2, v�i s3�h[�tr$���o m�t

�)nh lang ,2a m�t l3c l�$ng bi*t �4ch �#a ph��ng %�Z�; F)o. Nava cho rYng cu�c

�)nh binh ,-�th:�th3c hi*n trong hai hoCc ba %&)y bYng s�c ��nh, hoCc b4�m�t,

khôn ��Uo, ".�Vi*t Minh không ,-�ph��ng ti*n h�u c�n ; F)o, 9��i 24 gi7�sau

m�i ,-�th:��6i 9�-". Nava quy�t �#nh "+Z�0�i th��ng binh ")�8D�quan quân y", ".�

tin ch c 0)��1�8W���$c Vi*t Minh trao �A�. Do �4nh ch�t ,2a cu�c �)nh binh nh� v�y

nên %-���$c trao cho �7 !�t t3��.nh "�ch ra k���I�ch.

Nava ��ng O�v�i Cônhi t�ng vi*n thêm cho �i*n Biên N�2�m�t ti:u �I)n H�. �ây

0)�ti:u �I)n H��cu6i ,�ng.

T@ng ,�'�huy tr3c ti�p nâm ,�c ��n "#�H��")�không quân. T��tr��c t�i nay Nava

vXn sb�HGng l3c l�$ng %)y r�t Hc�dCt, theo nguyên tâc không hy sinh vô 4ch m�t

ti:u �I)n %)o. Nh�ng l�n %)y Nava nh�n th�y mu6n 9���"�y con nh�n �i*n Biên

N�2�9��i ��$c t�ng thêm s�c ��nh.

P&)y 4����ng 5, Cônhi �i*n cho �7 !�t m�t s6�,�'���#�v�cu�c ABt ,��y theo quy�t

�#nh ,2a t@ng ,�'�huy:

"!�'�huy tr�;ng GONO ��$c trao quyn l3a ,�1n ,�ch th�c ")�th7i gian �T]�theo

8�ng ki�n ,2a �.nh sau khi nh�n ��$c l*nh". Cônhi ,�'���#�cho �7 !�t 9��i 9���

�2y ,�c xe t�ng, ��i +�c, �)i li*u m�t, m�t ���")�HGng ,G�vô tuy�n �i*n. Nb�ng

vXn không quên nh�n ��nh "cho t�i khi ,-�l*nh m�i, ,�'�huy tr�;ng GONO 9��i

Page 281: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

duy �A.�nhi*m "G�ch6ng c3���i ch[�không ��$c ,-�t� t�;ng ABt lui", 9��i h�t s�c

gi��+4�m�t v�k���I�ch ")�chu(n +#�th3c hi*n v�i s3�th�n �A1ng t6i �a. Cônhi v6n

cho rYng ���o ,��y ��Zi �i*n Biên N�2�,�'�dXn t�i s3�hy sinh vô 4ch.

Trong %&)y, d��i tr7i m�a t�m ��, �7 !�t �1p ,�c 8D�quan cao c�p ,2a M�7ng

Thanh ph@�bi�n k���I�eh Albatros. Có mCt L�ngg�le, L�m�niê (Lemeunier),

Bigia, Va�ô (Vadot) ")�Xêganh Nd&4t. Không m�y ai ,-��o t�;ng ")o l6i ��I�t

%)y. Chi�n �)o ,2a �6i ph��ng ���bao vây r�t chCt, không ,En �W�h;. L3c l�$ng

,2a Crev�c� không ,-�����n�ng ch6ng ,�1i v�i Vi*t Minh. Tuy nhiên, �1i ng�7i

th6ng nh�t 9��i chia 0)m ba ,�nh khi ABt ,��y. !�nll th��nh�t, g�m �I)n b��quân

H�, do L�ngg�le ")�Bigia ,�'�huy. !�nh th��hai, g�m �I)n b��quân lê d��ng ")�

B c Phi, do L�m�niê ")�Va�ô ,�'�huy. !�nh th��ba, g�m �I)n b��quân ; H�ng

!Bm do fLal�ng ,�'�huy. Có ba ��7ng ABt lui: ��7ng th��nh�t qua +�n Keo Lom,

��7ng th��hai, theo th�ng 05ng N�m N�a, ��7ng th��ba theo h��ng N�m H$p.

Con ��7ng ,��y v�9�4a nam - �ông nam d�7ng nh� ,-�"g�4t nguy hi:m h�n 1

>1i ng�7i 9��i ABt th�m. D3�ki�n k���I�ch ABt ,��y 8W���$c th3c hi*n ")o 20 gi7�

%&)y 7����ng 5 n�m 1954. Theo Giuyn Roa: ";��i*n Biên N�2, ng�7i ta &1i cu�c

�)nh binh %)y 0)�"m;�con ��7ng ���'' �:�ch�ng �Z�không ,-��o t�;ng v�%-:

m�7i ng�7i 8W�,�'�,En 0�i m�t ng�7i".

�êm %&)y 4 ���ng 5, trên ,�nh ��ng ph4a tây, sau khi tiêu di*t 311A, ��i �I)n 308

�#�p �Gc ��nh 311B (Huguette 4) ; 9�4a trong. Trung �I)n 36 tiêu di*t 1 ��i ��i

g�m 04nh lê d��ng ")�04nh Mar6c, ��a tr�n �#a t�i g�n trung tâm �����ng Lili

(Lilie, t��Claudine m�i ��ch ra), t�m +.nh phong cu6i ,�ng che ch;�cho s;�,�'�huy

�7 !�t ; h��ng %)y. Bu@i 8�ng, �#ch 9��n �4ch �#nh chi�m 0�i, nh�ng th�t +�i.

P&)y 5 ���ng 5, ,��L�ngg�le ")�Bigia �u �Uo t�i Êlian. H1 ���bi�t AQ�s6�ph�n ,2a

Page 282: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

phân khu trung tâm 8W���$c k�t ��Bc trên hai cao �i:m ,En 0�i ; 9�4a �ông. <�i

A1, ti:u �I)n 1 +�n l���I)n lê d��ng 13 ���+#�t@n th�t nCng sau m�t th7i gian H)i

9�Eng ng3. L�ngg�le quy�t �#nh chuy:n nh�ng 04nh lê d��ng xu6ng Êlian 3 d��i

chân ��i 0)m l3c l�$ng d3�+#, ")��iu ti:u �I)n H��thu�c �#a s6�1 (1er BPC) v�a

��$c t�ng vi*n lên thay th�.

Ti:u �I)n H��1, do viên ��i By Badanh (Bazin) ,�'�huy, nh�n l*nh kh(n tr��ng

%��y xu6ng M�7ng Thanh, nh�ng sau ba �êm ,�'�m�i t�i ��$c h�n hai ��i ��i, ")�

b��ph�n ,�'�huy ti:u �I)n. Badanh ch�a �#p 0)m &.���.�����ABng m�t ��nh ��n

9��o +#�th��ng. ��i By Pugiê (Jean Ponget), ��i ��i tr�;ng ��i ��i 3, ��$c ,�'�

�#nh n m quyn ,�'�huy ti:u �I)n. !�eh �ây không lâu, Pugiê ,En 0)�8D�quan ��y

��ng ,2a Nava, th�7ng xu�t hi*n 9�4a sau t@ng ,�'�huy trong nh�ng b�c �nh.

Pugiê ���m�t g�n 8�u gi7���a ��n "#�v�$t qua ST�ng ��7ng 1.500 �Ut t��Ê9Ucviê

t�i Êlian trong nh�ng chi�n �)o ng�p +�n, luôn luôn +#���i +�c ta b n chCn. Sau

khi nh�n +)n giao ,2a Cut�ng (Coutant), ,�'�huy ti:u �I)n lê d��ng 1, Pugiê �i

quan 8�t "#��A4��i quv�t �#nh chia l3c l�$ng b6��A4���)nh ba n�i ��i Êlian 2. ��i By

Étm� (Edme), ,�'�huy ��i ��i 2, 9�G��A�ch tuy�n lô c6t ")�chi�n �)o 9�4a �ông ")�

9�4a nam c���i:m �6i di*n v�i l3c l�$ng ta. Pugiê ,�ng v�i ��i ��i 3 gi���'nh ��i

,-�h�m ng�m, ")�mCt tây nam ti�p &=�p v�i A3, n�i ,-�m�t �5i chi�n �)o ,2a ta

,��y men theo ��7ng 41, �ang tr3c ti�p �e H1a con ��7ng n6i A1 v�i M�7ng

Thanh. !�'�m�t %&)y sau, Pugiê m�i bi�t s3�phân công %)y mang �4nh �#nh m*nh.

L3c l�$ng �#ch ; �i*n Biên N�2�,En 5.385 quân chi�n ��u, ")�1.282 th��ng binh.

N�u so v�i sau �$t ti�n công th��hai, ��.�quân �#ch �ông h�n, do �����$c t�ng

c�7ng. Con %�4m kh@ng l6�,2a Nava ���thu 0�i bYng con nh�n ,2a Xal�ng ; P)�

_�n n�m tr��c. Di*n �4eh phân khu trung tâm ,En không ��y m�t kilô�Ut vuông.

Page 283: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!5ng trong %&)y 5����ng 5, trung �I)n 174�+�o ,�o ��7ng h�m ; A1 ����I)n

��)nh. Trong �êm, m�t t�n b�c 9���chia ��)nh nh�ng &-i hai m��i kilôgam, ��$c

��a ")o �Ct d��i h�m ng�m ,2a �#ch.

B� ,�'�huy MCt tr�n quy�t �#nh �(y nhanh %�#p ���9��t tri:n ,2a �$t ti�n công th��

ba chu(n +#��1i �iu ki*n s�m chuy:n sang t@ng công �4ch.

_MNG %&)y 6 ���ng 5 n�m 1954, ti:u �I)n 255 ,2a 174 9�Eng ng3�su6t ba m��i

t� %&)y �êm trên ��i A1 ��$c l*nh ABt qua ��i !��y 0)m l3c l�$ng d3�+#.

Ti�ng n@�,2a kh6i b�c 9���trên ��i A1 ��$c ,�1n 0)m hi*u l*nh xung phong cho

�$t ti�n công t6i nay.

Tr7i ng�t m�a. C� quan tham m�u +�o ,�o �êm qua �#ch �������H��thêm �)ng

tr�m quân t�ng vi*n. >�y bay �#ch �I�t ��ng v�i m�c ���ch�a t�ng ,-�k:�t����u

chi�n H#ch. !�Bng %Um bom, b n r6��Ut ")o nh�ng "#��A4�9�Eng ng3�,2a ta, �Cc

bi*t 0)���i C1. N��o cao L��b n r�i thêm m�t chi�c C.119.

Bu@i tr�a tr7i hbng nâng. Tôi �Aco lên �'nh %Bi M�7ng Ph�ng sau s;�,�'�huy, quan

8�t tr�n �#a. G�n m�t ���ng qua, t��"#��A4�%)y, v�i m�t chi�c 6ng %�Em ,-�b�i s6�

quang �1c l�n, tôi ���theo HQi s3�ti�n tri:n ,2a chi�n �)o ta. Th7i gian ��u, s3���ch

bi*t gi�a ta ")��#ch r�t AQ.

T�p �I)n c���i:m �#ch 0)�m�t kh6i �ông �Cc, nh� nh�ng t@�ong kh@ng l��nYm 8�t

nhau hai bên b7�sông N�m R6m. Tr�n �#a ta 0)�nh�ng ��7ng �)o r�t nhiu %��nh

t� chung quanh ,�nh ��ng lan d�n ")o. Nh�ng t��cu6i ���ng N�m, r�t ��-�phân

bi*t tr�n �#a ta ")�tr�n �#a �#ch. h.�h�u h�t nh�ng �5i chi�n �)o ,2a ta ���c m sâu

")o t�p �I)n c���i:m. �ôi 0Bc 9��i L�c �#nh trên +�n ����âu 0)�nh�ng c���i:m

�#ch ,En gi�, �âu 0)�n�i ta ���tiêu di*t.

Tr�n m�a H���ang ti�p �Gc trên b�u tr7i �i*n Biên N�2. Nh�ng chi�c ��y bay v�n

Page 284: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��i bay cao %&I)i t�m v�i ,2a 9��o cao L�. �)ng %&)n chi�c H���)u s c t��i A-i

chi ,�4t trên ,�nh ��ng, nh� n�m n;�r��sau m�t tr�n m�a. Có th:�th�y AQ�s6�����

l�n ���ti�p t��,2a �#ch r�i ")o tr�n �#a ta. "Mi�ng da l�a" �i*n Biên N�2����thu 0�i

ST��%�Z. _�ng nay, tham m�u +�o ,�o, %-�,�'�,En m�t chiu 1.000��Ut, m�t chiu

800 �Ut. T@ng th6ng Aixenhao ���"4�%-�v�i m�t "sân +-ng ,�)y".Tôi H�ng 6ng

%�Em �.m "#��A4�311B ; 9�4a tây, ���+#�tiêu di*t �êm 3 ���ng 5, ")�"#��A4�310 nYm

bên. !��hai "#��A4�%)y ,�'�,�ch s;�,�'�huy M�7ng Thanh h�n 300 �Ut. T���ây v�$t

qua m�t c���i:m n�a 0)�t�i h�m �7 !�t Nh�ng �5i lê ���,�Da ")o bên s�7n �7

!�t. Nh�ng 9��n �ng ,2a �#ch r�t y�u �t. !�Bng ���không 0)m &.�nhiu sau khi

m�t 311B. h)��êm nay 8W���n l�$t 311, ��$c coi 0)�"con m�t" ,2a t�p �I)n c��

�i:m.

Tôi nh�n th�y: �.nh �.nh �#ch ���thay �@i, không 9��i không ,-�����n�ng &=�i

quy�t con %�4m �i*n Biên N�2�tr��c khi H�i %&�#�Gi�nev� v��-ng D��ng +�t

��u. 20 gi7, �Za l3c ,2a ta t�p trung b n ")o A1, C2, c���i:m 506, bâc M�7ng

Thanh, c���i:m 310, tây M�7ng Thanh. L�n %)y ,-�thêm s3�ph6i h$p ,2a 12 H)n

�Za tiKn 8�u %Eng. MCc H�������n L��,En cao, nh�ng �uôi lba, ti�ng A4t ")�ti�ng n@�

d��d�i c2a 0I�i "5���4�m��%)y ���0)m cho quân ��n �AB�s�ng trong nh�ng công s3�

� p ��t ���+#. m�a 0)m suy y�u, �I�ng s$.

�$t 9��o �Za �Uo H)i 45 9�Bt. �#eh 9��n �ng y�u �t. Nh�ng ,�Bng ���,-�chu(n

+#. Khi 9��o ta v�a ng�ng b n, t�t ,��nh�ng kh(u 9��o ,En 0�i ,2a t�p �I)n c��

�i:m t�p trung �ABt ��n xu6ng nh�ng tr�n �#a chi�n �)o ,2a ta xung quanh A1�")�

C2.

Trung �I)n tr�;ng NguyKn H�u An quay �i*n ��I�i liên 0�c v�i công binh �:�

ki:m tra l�n cu6i. �i*n ��I�i 0�i +#���t ! <.nh �.nh 0�i diKn ra nh� l�n tr��c. Nh�ng

Page 285: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

c� quan tham m�u chi�n H#ch ���ABt kinh nghi*m, ph@�bi�n gi7�n@�8Bng cho ,�c

��n "#. Tr��c gi7�G n�m 9�Bt, ,�c chi�n 8D�; chi�n �)o xu�t 9��t xung phong

��$c l*nh quay l�ng v�A1, nh m m t, ���m�m ��9�Eng 8-ng xung �4ch ")��nh

ch�p ,2a %&)n cân b�c 9��. �Bng 20 gi7�30, m�t ti�ng n@�tr�m, không 9��i nh�

,�Bng ta ch7��$i.

Quay ��u %�.n 0�i, trên ��i A1 ,-�m�t ��m ��-i l�n �ang 9�Gt lên. M�t s6�ng�7i

phân vân: ,-�9��i �ây 0)�bom n@�ch�m �#ch ����0Bc chiu! NguyKn H�u An l�p t�c

ra l*nh cho 9��o ,2a trung �I)n n@�8Bng. M�y %&)y tr��c �-, ,�Bng ta ���tiêu di*t

m�t s6��Za �i:m �#ch h��ng vK�9�4a tin duyên, nên l�n %)y 9��o ,2a trung �I)n

,�'�b n ch���p ��nh trong "Eng 15 9�Bt, r�i b��binh xung phong. 9�4a �ông -

nam, h��ng ti�n công ,�2�y�u, ti:u �I)n 249, do ti:u �I)n tr�;ng V5 �.nh �Ee

,�'�huy, chia ��)nh lai ,�nh tin lên ��i �.nh ��)nh th��bao vây quân �#ch. N�4a tây -

nam, ti:u �I)n tr�;ng n5ng Chi ��a ti:u �I)n 251 ti�n theo giao thông �)o m�i

�)o trên mCt ru�ng ven ��7ng 41, ��1c m�t �5i H�i c t r7i A1���Zi M�7ng

Thanh.

Kh6i b�c 9���n@�,�ch h�m ng�m ")i ,�Gc �Ut th@i bay chi�c lô c6t bên trên, ")�

cu6n theo ph�n l�n ��i ��i H��2 ,2a Étm� �-ng ; �ây. Pugiê ng�i trong h�m ng�m

b[ng th�y ST����i rung rinh, m�t ti�ng n@�tr�m �t �1i ti�ng ��ng ���c �Uo H)i ")i

giây. M�t 0�t sau y m�i hi:u ra, ")�bi�t �.nh v�a ��I�t ch�t.

Kh6i b�c 9���m�t %&)n cân ���tiêu di*t m�t ph�n tuy�n ngang gây ��-�kh�n cho

,�c ��n "#���nh A1 trong �$t tr��c, ��o nên m�t cba m;�quan �A1ng�&=Bp cho hai

��i ��i ,2a ti:u �I)n 249 xung phong thu�n l$i. Nh�ng ,)ng lên g�n �'nh ��i ��.�

nh�ng ��t ���tb�h6�sâu b6c lên ���0)m �A�i ��i bi�n H�ng ")�tr;�nên r�t ��-��i. L$i

HGng 0Bc �-, nh�ng -tên 04nh H��,En s6ng�8-t ,2a ��i ��i 2 liên ti�p �ABt ��n liên

Page 286: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

thanh v�9�4a ta. ��i ��i 316 ��nh ")o tr�n �#a 8Bng c6i. ��i ��i 317 ��nh ")o khu

thông tin g�n h�m ng�m. ��i ��i 3 ,2a Pugiê �-ng trên �'nh ��i ")�t��9�4a h�m

ng�m ti�n ra 9��n �4ch. Cu�c chi�n bYng ti:u liênl l3u ��n, l�Vi lê 0�i diKn ra trên

t�ng th��c chi�n �)o, t�ng G�8Bng.

N�4a tây - nam, ,�c chi�n 8D�b�c 9���ti:u �I)n 251 nhiu l�n ti�n lên m;���7ng v�

9�4a lô c6t "Cây �a ,Gt" �u +#�th��ng vong. Pugiê bi�t n�u �:�m�t lô c6t %)y ��.�

c���i:m �I)n �I)n cô l�p, s�m mu�n ,5ng +#�tiêu di*t.

Ti:u �I)n quy�t �#nh ��a �KZ lên b n s�p chi�c lô c6t:

Kh(u ��i liên bên trong ����I)n �I)n im lCng. Nh�ng khi b����i lên 9���ti�p �)ng

A)o 0�i +#��Za l3c không bi�t t���âu chCn 0�i. Ti:u ��i tr�;ng Ph�n ,�ng ��i ��i

9�-�+4�m�t +E�lên quan 8�t, 9��t hi*n ��$c m�t G�8Bng ng�m ��$c %&Gy trang �?,

; ngay g�n lô c6t. Ph�n ��%&�#�cho �.nh ��$c tiêu di*t G�8Bng �:��A������cho ,�c

+�n ��ng ��i ���hy sinh, n�u c�n 8W�ôm b�c 9���lao ")o G�8Bng �ê m;���7ng cho

��n "#. ��i ��i t@�ch�c �Za l3c y:m h��cho Ph�n �I)n ��)nh nhi*m "G�an �I)n.

Ti:u �I)n 251 ���c t ��t con ��7ng ti�p vi*n ,2a �#ch t��M�7ng Thanh lên.

Trên �'nh ��i, nh�ng tên lính H��d3a ")o chi�n �)o ")�công s3������$c ,2ng c6�

trong th7i gian qua ra s�c ch6ng �V�ch7�quân vi*n.

lT��nba �êm, trung �I)n tr�;ng NguyKn H�u An quy�t �#nh ��a ��i ��i d3�+#�,2a

ti:u �I)n 249�")o &=�i quyt tr�n ��nh. B� ��i ta chia ��)nh t�ng t@�%�Z�tiêu di*t

d�n d�n t�ng G������ng ,2a �#ch.

<�i M�7ng Thanh, tr��c �.nh �.nh nguy ng�p ,2a nhiu c���i:m ; 9�4a �ông ")�,��

9�4a tây, L�ngg�le quy�t �#nh t�p h$p ��i Ê9Ucviê nh�ng b��ph�n ,En 0�i ,2a ti:u

�I)n H��6 m�i ��$c t�ng vi*n ch�a lâu, ")�ti:u �I)n H��8. L�ngg�le ra l*nh cho

hai ��i ��i ,2a ti:u �I)n H��8, m[i ��i ��i ,�'�,En 0�i 40 ng�7i, l�p t�c lên Êlian 2.

Page 287: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Nh�ng con ��7ng lên ��i A1 ���+#�ta ch6t chCt.

L�ngg�le �)nh cho ��i ��i %)y chuy:n sang Êlian 4, n�i Brêxinh c ,5ng �ang

kh(n thi�t �Ei t�ng vi*n.

Sau khi tiêu di*t ��$c "#��A4�Cây �a cGt ti:u �I)n tr�;ng 251�n5ng Chi quy�t �#nh

��a m�t l3c l�$ng xu6ng uy hi�p A3, ��ng th7i t@�ch�c m�t �5i ��nh lên �'nh ��i

d�n quân �#ch ; A1�")o th��gi�a hai &1ng �.m.

4 gi7�8�ng %&)y 7 ���ng 5 n�m 1954, Pugiê ,�'�,En 0�i ba m��i t� 04nh H�. Pugiê

&1i b��- �)m m�t l�n n�a cho M�7ng Thanh, yêu c�u 9��i t�ng vi*n ngay m�t ��i

��i n�u không c���i:m 8W�+#��A)n ng�p. ��u dây 0)�tham m�u tr�;ng Va�ô:

��y bi�t �iu m�t ,�Bt. ông mu6n tôi �.m �âu ra m�t ��i ��i ! T�t ,���u không

,En &.�! '' N�u v�y ��.�cho tôi ")�nh�ng ng�7i ,En 0�i m;���7ng ,��y xu6ng Êlian

3.

- Ông 9��i ; ��i ch[, ông 0)�04nh H�, 9��i chi�n ��u cho t�i ch�t... !�4�4t 0)�t�i khi

tr7i 8�ng.

- Rõ r�i. V�i tôi, th��0)�xong. N�u %&)i không ,En �iu &.�%-i thêm, tôi �2y �i*n

�)i.

- V�i tôi ,5ng 0)�xong - Va�ô %-i.

Quân H�����sb�HGng ��n nh�ng viên ��n, ST��l3u ��n cu6i ,�ng. Viên chl huy

Pugiê +#�th��ng nCng ")�+#�b t.

Tr��c khi tr7i 8�ng tr�n ��nh k�t ��Bc. 174 ����A����$c ,�i h�n A1.

Trong �êm, ,5ng ; 9�4a �ông, trung �I)n 165 ,2a 312 ���tiêu di*t 506 (Eliane 10),

c���i:m r�t quan �A1ng nYm bên ��7ng 41 ,��y t�i s;�,�'�huy ,2a �7 !�t.

L�ngg�le ���d�n ")o �ây t�t ,��nh�ng &.�,En 0�i ,2a ti:u �I)n H��6. ; 9�4a tây,

trung �I)n 102�,2a 308 chi�m xong c���i:m 311 (Huguette F) ��a tr�n �#a ti�n

Page 288: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

công ,2a ��i �I)n ")o ,�ch s;�,�'�h�y �7 !�t 300��Ut.

_�ng %&)y 7����ng 5 n�n- 1954, 0��c7�Quy�t chi�n Quy�t th ng tung bay trên cao

�i:m A1�+�o hi*u gi7��)n ,2a t�p �I)n c���i:m.

Nh�ng tr�n ��nh trên H�y ��i 9�4a �ông vXn ch�a k�t ��Bc. Trong �êm, ; h��ng

,�4nh, ti:u �I)n 215 ,2a 98 ���m;�nhiu �$t xung phong chi�m c���i:m C2. Ti:u

�I)n H��5 d3a ")o công s3�kiên c6�ch6ng �A��r�t quy�t li*t. M�t b��ph�n %�Z�,2a

215 01t ��$c ")o bên trong c���i:m. Ti:u �I)n H��5 m�t d�n s�c chi�n ��u. �Bng

0Bc �-�,-�l3c l�$ng tb�M�7ng Thanh lên t�ng vi*n, �#ch chuy:n sang 9��n �4ch

�#nh ��nh b�t ta ra ��Zi ��n.

Cu�c chi�n ��u �Uo H)i t�i 8�ng. !�c chi�n 8D�,2a ta ,�'�,En c6�+�m gi��l�y ��u

c�u. >5i vu h�i ,2a ti:u �I)n 439 ��nh "Eng theo h��ng tây b c, nhYm chia c �t

C2 v�i M�7ng Thanh, gCp �#a �.nh tr6ng �A�i +#��Za l3c t��C2�")�9��o ; M�7ng

Thanh tiêu hao khi ti�p c�n, ��t 9���không ��)nh công.

Th�y tr�n ��nh ; C2 �Uo H)i, tôi &1i �i*n cho anh Lê Qu�ng Ba, nh c: "174 ���

chi�m xong A1, t�n HGng �Za l3c b n th/ng ,2a ta t��A1 chi vi*n cho 98 ; C2.

��a ngay l3c l�$ng d3�+#�trung �I)n 9 ")o chi�n ��u. N��o chi�n H#ch 8W�kim

ch��9��o �#ch ; M�7ng Thanh, H)nh riêng cho C2, 200�ST��9��o 105. C�n nhanh

,�-ng tiêu di*t ��$c C2��:�0)m ,�2��I)n �I)n ,�c cao �i:m 9�4a �ông :

* 7 gi7�30, 9��o ta v�a ng�ng ch���p, ti:u �I)n 215 ")���i ��i 138 ,2a ti:u �I)n

375 chia 0)m ba �5i xung phong lên C2. Quân ta l�n l�$t ��nh chi�m t�ng �Gc

tiêu 9 gi7�30, b����i ta �I)n �I)n 0)m ,�2���i C2. B� ,�'�huy khu �ông Brêxinh e,

Bôtenla ")�m�t s6��ông 8D�quan H��t�p trung ��i �ây ,�ng v�i �)ng tr�m th��ng

Page 289: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

binh �u +#�bât s6ng.

Cu�c chi�n ��u trên nh�ng %&1n ��i 9�4a �ông ���k�t ��Bc. !��khu trung tâm nam

&1n d��i �Za l3c b n th/ng ,2a ta.

<�i M�7ng Thanh, 12 gi7, L�ngg�le tri*u t�p cu�c �1p ,�c ,�'�huy ti:u �I)n. L�n

%)y vâng mCt nh�ng ng�7i ,�'�huy H�. Theo k���I�ch, cu�c 9���vây 8W�9��i th3c

hi*n ")o 20 gi7�%&)y hôm nay, m�ng 7����ng 5.

Nh� th�7ng l*, m�t chi�c Corsair F.4-U ,2a không l3c ��i quân bay 8�t t�p �I)n

c���i:m %Um xu6ng m�t �Bi v�n th�, trong �-�0)�nh�ng b�c �nh ��y bay v�a ,�Gp

��$c L�ngg�le ")�Bigia ch�m ,�B�%�.n nh�ng t�m �nh.

Con ��7ng ,�ch �ây ba %&)y ,En �:�%&Z�9�4a nam Junon, ���+#�ba ��7ng �)o c t

ngang. Bigia l(m b(m: _W�9��i m;�"m�t con ��7ng ���''. !�'�huy ,�c ti:u �I)n

l�n l�$t +�o ,�o ��n "#��.nh không ; trong �A�ng ���i th3c hi*n m�t cu�c 9���vây

�)��1�tin 0)���-�s6ng 8-t. Nh�ng ng�7i d3��1p �u nh�n th�y: H��,-�hy sinh ph�n

l�n quân ABt ,��y, ,5ng ��-�&=Bp cho m�t %�-m ng�7i ��I�t���Zi thung 05ng.

Cu�c ti�n công ,2a nh�ng ng�7i 04nh ki*t s�c nh m ")o nh�ng "#��A4���$c �6i

ph��ng +�o v*�v�ng ch c, 8W�0)�m�t �)nh ��ng t3�8�t. V�n ��th3c hi*n k���I�eh

Albatros không ,En ��$c �Ct ra. h)��1i ng�7i ,5ng th�y không nên ti�p �Gc c�m

c3�thêm m�t �êm v�i ,�i &=��9��i �A��t��300���n 500 ng�7i ! Nh�ng ng�7i ng�i

�ây ch�a bi�t �.nh �.nh bên %&I)i �ang bi�n chuy:n r�t nhanh.

Su6t �êm, ,�Bng tôi t�p trung ��i 9�Eng ��c chi�n theo HQi cu�c chi�n ��u. >1i

ng�7i �u c�m th�y %�a�%�Qm khi ��$c tin 316 &=�i quy�t xong A1 ")�C2. >Gc

tiêu �$t ti�n công th��hai ����I)n t�t. !�c ��ng ,�4�h�u c�n �#nh tr;�v�lo ��n

d�$c cho cu�c t@ng công �4ch. Tôi th�y ,En m�t s6�n�i ch�a +�o ,�o ��y �2��.nh

�.nh, nên %-i ng�i %�n 0�i.

Page 290: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

S6 l�$ng quân �#ch ; M�7ng Thanh ��y ,En �ông. Nh�ng ,�Bng 8W�không chi�n

��u t�i ng�7i cu6i ,�ng.

!�Bng ta ���bi�t ��i M�7ng Thanh ,-�nhiu binh 04nh p��n chi�n, m�t s6���n "#����

,��y ra �)ng. h)�quân �#ch ���lâm ")o �.nh th��r�t nguy ng�p. C�n 9��i r�t kh(n

tr��ng chu(n +#�t@ng công �4ch. B� ph�n quân +�o ")�,�c ��n "#�trinh 8�t ��$c

l*nh theo HQi chCt ,�W�t�ng bi�n chuy:n ,2a �#ch. !�Bng ta ���bi�t tin �#ch chu(n

+#���t 9���"Eng vây m;�m�t ��7ng ��u ABt ,��y v�9�4a tây. \��c v�i nh�ng

ngay tr��c, m�i 9 gi7�s��ng ������tan Tr7i không m�t g$n mây. >�y bay �#ch

�ABt bom d��d�i ")o nh�ng tr�n �#a ,2a ta.

!�c �)i quan 8�t 9�4a tr��c +�o ,�o: Nhiu ch[�trên sông N�m R6m n@i +1t tr ng.

Anh em 9��n �I�n �#ch %Um súng ��n ")����H�ng xu6ng sông. N�Eng 2 cb�ng�7i

,��y t�i s;�,�'�huy +�o ,�o, b��ph�n theo HQi �i*n �)i �#ch nghe ��$c M�7ng

Thanh yêu c�u �)�N�i ",�'�����thêm H��l��ng th3c, không ����H��"5���4".

Chúng tôi nh�n th�y �#ch ���,-�bi�n ��ng. !�Bng ,-�th:�m;�m�t ��7ng ��u ABt

,��y vK�9�4a Th�$ng F)o hoCc ��u �)ng. Tôi &1i dây %-i cho anh V��ng Th�a

h5, ,�'�huy b����i 9�4a tây:

-�<.nh �.nh �#ch ,-�nh�ng tri*u ch�ng r6i 0I�n, ,-�nhiu ����n�ng ��u �)ng, ,5ng

,-�����n�ng ��t 9���"Eng vây �:����o ,��y. ��ng ,�4�9��i ,�'�huy b����i bao vây

th�t chCt, không ��$c �:�cho b�t c��m�t tên �#ch %)o ,��y ��I�t.

10 gi7, trung �I)n 209 �êm qua ch�a �I)n ��)nh nhi*m "G�tiêu di*t 507, m�t

trong b6n c���i:m ,En 0�i trên ��7ng 41 bên ���%&�n sông N�m R6m ng�n chCn b��

��i ta v�$t S#la c�u M�7ng Thanh ti�n ")o khu trung tâm, ��%&�#�cho ��nh ti�p

ban %&)y. Ti:u �I)n 130 ��nh 507 �êm tr��c ���gây thi*t ��i nCng cho quân �#ch

nh�ng l3c l�$ng ,5ng +#�tiêu hao. ��i �I)n 312 l*nh cho trung �I)n 141 c� ��ng

Page 291: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

t��9�4a sau lên sYn 8)ng ti�p s�c cho 209, trung �I)n 165 ���chi�m ��$c c���i:m

506 sYn 8)ng chi vi*n cho ��n "#���nh 507.

Bu@i tr�a, trinh 8�t +�o ,�o ��y bay v�n ��i hai thân ,�'�l�$n m�t "Eng trên b�u

tr7i M�7ng Thanh, không ����H��ti�p t�, quay tr;�v��)�N�i. Trên sông N�m R6m

vXn n@i nh�ng ��m +1t tr ng. Trong khu trung tâm ,2a �#ch, ��'nh ��I�ng 0�i ,-�

m�t ti�ng n@����c th�7ng. B� ph�n theo HQi �i*n �)i nghe ��$c nh�ng viên phi

công ")�quân �#ch ; M�7ng Thanh trao �@i v�i nhau l7i ,�)o "Dnh bi*t.

B� ,�'�huy chi�n H#ch SGy�t �#nh cu�c t@ng công �4ch 8W�diKn ra khl tr7i t6i.

* 14 gi7, 9�)o chi�n H#ch b n ��nh li*t ")o khu trung tâm t�p �I)n c���i:m, H1n

��7ng cho cu�c ti�n công c���i:m 507�,2a 209.

Nh�ng c���l:m 505 ")�505A �6i di*n v�i 507 0Bc %)y do ti:u �I)n 154 ,2a

NguyKn N�ng ")���i ��i tr$�chi�n ,2a ti:u �I)n 166 ch6t gi�. L3c l�$ng ; �ây

g�m ,�2�y�u 0)���i ��i 325, ��n "#����9�Eng ng3�t��%&)y ��u, m�i ��$c t�ng

c�7ng thêm nh�ng b��ph�n ,2a ��i ��i 520 ")�530. Ti:u �I)n 9�-�ti:u �I)n 154

Ngô <A1ng �o ,-�mCt ; tin duyên nh�n th�y quân �#ch ch6ng c3�y�u �t quy�t

�#nh cho b����i m;��)ng A)o ngay trong 0Bc 9��o ta ,En ch���p quân �#ch. V�i s3�

chi vi*n ,2a tr$�chi�n, ,�'�sau b6n ST��b�c 9��, b����i ta ���01t ")o trong c���i:m

507. Quân �#ch +)ng �I)ng, b n ")i 0I�t ��n r�i +Z�,��y sang c���i:m 508 ")�qua

sông N�m R6m, s6�,En 0�i ��u �)ng. Trung �I)n 209 ��$c ti:u �I)n tr�;ng

NguyKn N�ng t��s;�,�'�huy ti:u �I)n +�o ,�o ���chi�m ��$c 507 l�p t�c �iu ti:u

�I)n 130 t��9�4a sau lên ti�p �ng. Trong khi �-, 154 th�a th ng ��nh ti�p sang

508. ��i +�c ,2a ta ���gây nhiu ��m ,��y l�n trong khu trung tâm. Tuy nhiên

nh�ng kh�u �A1ng liên t3���ng b6n %Eng ,2a �#ch vXn %�����n d��d�i v�9�4a c�u

M�7ng Thanh.

Page 292: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

<�i s;�,�'�huy, trinh 8�t +�o ,�o trong khu trung ��m ,2a �#ch xu�t hi*n nh�ng

�6m c7�tr ng. Tôi yêu c�u ,�n b��tham m�u ,�'�nh�ng �i:m ,-�c7�tr ng trên +�n

��, nh�n th�y ,-�,��nh�ng ��n "#�Âu Phi.

!�Bng tôi nh�n �#nh: �#ch �����n 0Bc tan A�.

�Bng 3 gi7�chiu, ,�c ��i �I)n ��$c l*nh: "Không c�n �$i tr7i t6i, l�p t�c m;�

cu�c t@ng công �4ch ")o M�7ng Thanh. ��n "#�9�4a �ông ��nh th/ng ")o khu v3c

trung tâm, ��n "#�9�4a tây &=�p công sang, ,�ng ti�n ")o s;�,�'�huy ,2a �#ch. N��i

��nh th�t ��nh, bao vây th�t chCt, không �:�cho �7 !�t hoCc b�t c��tên �#ch %)o

,��y ��I�t".

<�i tr�n �#a, ��i ��i 360 ,2a ti:u �I)n 130, ,-�,�4nh �A#�viên ti:u �I)n Tr�n lT�i

�i ,�ng, ���,-�mCt ; c���i:m 508. Ti:u �I)n 9�-�Ngô <A1ng �o cho ,�c l3c

l�$ng ,2a 154 ti�n sang c���i:m 509, c���i:m cu6i ,�ng +�o v*�c�u M�7ng

Thanh, r�i trao �@i v�i ,�4nh �A#�viên Tr�n lT�i, l*nh cho ��i ��i 360 ti�n ")o khu

trung tâm, n�i lba ��-i ,2a nh�ng ��m ,��y m[i 0Bc ,)ng b6c cao.

��i ��i tr�;ng <��Qu6c Lu�t l�p t�c dXn ��i ��i 360 lu�n d��i 0)n ��n ,2a nh�ng

kh(u �A1ng liên b6n %Eng, b�ng qua c�u M�7ng Thanh. Nh�n th�y quân �#ch h�u

nh� không ch6ng c3, <��Qu6c Lu�t cho b����i r7i giao thông �)o ��y âp quân

�#ch, %��y lên mCt ��t, H�ng m�t lmh %&Gy dXn theo ��7ng tât ti�n th�t nhanh t�i

s;�,�'�huy ,2a �7 !�t. !�c �)i quan 8�t +�o ,�o v�: Quân ta t��ba 9�4a �ang ��nh

")o khu trung tâm, 312 t��9�4a �ông ti�n qua c�u M�7ng Thanh, 308 t��9�4a tây

m;����ng qua sân bay, ")�t��9�4a tây nam m;���7ng. ")o Lili, h��ng vK�s;�,�'�

huy ,2a �7 !�t. Quân �#ch ,�'�ch6ng c3�0g��g.

Nhiu �I�n �#ch ra �)ng. Nh�ng �6m c7�tr ng xu�t hi*n ; M�7ng Thanh m[i 0Bc

m�t nhiKu. Anh <��i luôn luôn nh c ,�c ��n "#: "Bao vây chCt, không �:�m�t tên

Page 293: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%)o ,��y ��I�t". .

5 gi7�30 chiu, 312 +�o ,�o lên: "<I)n b��quân �#ch ��i khu. trung tâm �����u

�)ng. ���b t ��$c t��ng �7 !�t"

!��khu r�ng c� quan ,�'�huy mCt tr�n, t��x�a ��n nay r�t nghiêm m�t, b[ng sôi

lên trong nh�ng ti�ng �m �m nh� bi:n ��ng. !�n b�, chi�n 8D��E�reo, khua chân

�Ba tay, ôm nhau %��y %�-t, bi:u l��s3�vui m�ng nh� nh�ng em %�Z. Có n7i ,�'�

�Ut. Có ng�7i m[m ���to. Có ng�7i mCt ��i ng t.

S3�vui m�ng ch�a ��n v�i tôi. Có ch �c ch n 0)����b t ��$c t��ng giCc không! ;

H��ng !Bm, vXn ,En m�t %&)n r�Vi quân �#ch. T��M�7ng Thanh, ,�c ��n "#�+�o

,�o lên: Binh 04nh �#ch 05�l�$t �Uo ra �)ng. Có tên v�a �i v�a ��t. !�c chi�n 8D�ta

,5ng ra ��Zi công s3, %��y �Ba trên giao thông �)o. Nhiu anh em b n 8Bng ,�'�

thiên ")�9��o hi*u xanh, �Z��:�m�ng th ng tr�n.

B� ,�'�huy chi�n H#ch ra l*nh cho ,�c ��n "#: "Cu�c chi�n ��u ch�a ch�m d�t. T�t

,��9��i ; "#��A4�chi�n ��u.

Không ��$c �:�m�t tên �#ch %)o ,��y ��I�t. L�p t�c H�ng h*�th6ng loa �#ch v�n

kêu &1i ")�h��ng dXn �#ch ra �)ng. Kh(u hi*u nh� sau: "��y ra �)ng! !�c anh 8W�

��$c �6i ��i tb�t�. C�m c7�tr ng, �i ra 9��i ,-�tr�t t3.

C�m không ��$c 9����I�i "5���4, ��n d�$c. Ai ,En mang 8Bng, 9��i ,�Bc ��u

8Bng xu6ng ��t".

Ngay sau �-, tôi��Zi anh Lê <A1ng T�n:

- Có �Bng 0)����b t ��$c De Castries không!

-� �o ,�o anh, anh em +�o ,�o lên 0)����b�t ��$c.

- C�n c��")o �âu �)�bi�t %-�0)�De Catries ?

Anh T�n im lCng.

Page 294: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

- C�n b t cho ��$c �7 !�t. Không ��$c �:��#ch ��nh �A�o tên ,�'�huy. N��i �6i

chi�u nhân H�ng v�i c�n c��c, ki:m tra c�p hi*u, 9���hi*u. !�c ��ng ,�4�,�#u

�I)n �I)n �A�ch nhi*m v�vi*c %)y. !�c ��ng ,�4�,-��nh ,2a De Castries ch�a!

��n "#��A��l7i không ,-. M�t ,�n b��,2a mCt tr�n H�ng xe Jeep xu6ng ��n "#�mang

theo t�m �nh ,2a �7 !�t. Anh Lê Ch�;ng ")�anh Nam Long +�o ,�o ; H�ng

!Bm, �#ch ,-�tri*u ch�ng �#nh ��nh ra �:����o ,��y sang F)o. B� ,�'�huy chi�n

H#ch l*nh cho 308 ��a m�t ��n�"#�nhanh ,�-ng t�ng c�7ng cho H�ng !Bm, ph6i

h$p ,�ng 304 truy �4ch tiêu di*t quân �#ch, không �:�m�t tên %)o ,��y ��I�t.

Chung quanh vXn �m �m. Không sao ��n ch����$c s3��n )o, nim vui ,2a �1i

ng�7i. !�c ��ng ,�4�v*�binh����nh�ng ,�nh cba li�p xu6ng cho s;�,�'�huy yên

�Dnh h�n.

L*nh cho 312�9��i +�o ,�o nhanh v�vi*c b t �7 !�t ��$c nh c 0�i. M[i 9�Bt ch7�

�$i 0Bc %)y r�t H)i.

F�t sau, anh Lê <A1ng T�n &1i dây %-i +�o ,�o, �Bng 0)����b t ��$c �7 !�t ,�ng

�I)n b��b��,�'�huy t�p �I)n c���i:m. �7 !�t vXn mang c�p hi*u, ta ���ki:m tra �?�

gi�y t7�")�ch���O�,2a y.

Tôi �Zi 0�i:

-���ng ,�4����th3c m t %�.n th�y �7 !�t ch�a!

Anh T�n vui "g���p:

-� �o ,�o anh, De Castries ,�ng v�i ,��b��,�'�hu N��p ; �i*n Biên N�2��ang ��ng

tr��c mCt tôi. H n vXn ,En ,��"can" ")��5��Z.

Tôi vi�t ngay �i*n +�o ,�o v�i Trung ��ng ")�!�4nh 9�2�tin quân ta ; �i*n Biên

N�2�����I)n th ng.

Bây gi7�9��i�,-�ngay m�t +�n thông ,�o �Cc bi*t �:��)i Ti�ng %-i Vi*t Nam �#p

Page 295: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

truyn �i trong �êm nay.

Tin �#ch ; M�7ng Thanh ��u �)ng ��$c truyn cho ,�c ��n "#�b����i ")�dân công

; 9�4a sau qua ��7ng dây �i*n ��I�i.

F�i ,-�ngay m�t chuy*n m�i: J=�i quy�t ,�i �n cho m�t "�n ���binh, c�u ch�a cho

th��ng binh �#ch ��i dây nh� th��%)o! Anh Lê Liêm nh c �i nh c 0�i ,�c ��n "#:

"!�c ��ng ,�4�nh��+�o ��m ,�4nh 8�ch ! N��i t@�ch�c cho ���binh �n c�m chiu

nay". Nh�ng ng�7i %�a�%�)ng nh�t 0)�anh �Cng Kim Giang ")�,�c ��ng ,�4�9�G�

�A�ch h�u c�n. Không ,En 9��i lo chu(n +#�&�o, ��n cho b����i qua ,����a m�a.

V�i tôi tr�n ��nh ch�a k�t ��Bc. Quân �#ch ; H�ng !Bm 0Bc %)y do �)�N�i tr3c

ti�p ,�'�huy. N�u ,�Bng ,��y ��I�t m�t s6�sang Th�$ng F)o ��.�chi�n thang ,2a ta

8W�không �A1n "an. Tôi &1i �i*n ��I�i tr3c ti�p cho Nam Long, ra l*nh quy�t không

�:�m�t tên �#ch %)o ,��y ��I�t. <�i �ây ,�'�,-�trung �I)n 57. Nam Long %-i:

“Th�a anh, 8W�không ,-�m�t tên %)o ,��y ��I�t. !�Bng tôi ���ch6t chCt ��7ng

sang F)o".

<�i H�ng !Bm t��5 gi7�chiu ta ���9��t hi*n �#ch %Um "5���4�xu6ng sông P�m

R6m ")�,-�nhiu ��m ,��y trong c���i:m. !�4nh 2y Lê Ch�;ng %-i v�i tham m�a

tr�;ng: "Ta l*nh cho ,�Bng ��u 00)ng. N�u ngoan c6�8W�+#�tiêu di*t".

L*nh ��$c truyn xu6ng ,�c ��n "#. Ti�ng loa ,2a ta vang vang: "M�7ng Thanh

�����u �)ng! �7 !�t ���+#�b t ! H�ng !Bm �)ng nhanh ��.�8W�không +#�tiêu di*t !".

�#ch vXn im lCng. Ta H�ng vô tuy�n �i*n &1i :

- Isabelle ! Lalande ! !�c anh ��y ��u �)ng ngay, n�u không 8W�+#�tiêu di*t!

-�!�Bng tôi sYn 8)ng ���"5���4. Nh�ng ��%&�#�,�c ông cho m�$n ��7ng sang

F)o.

!�4nh 2y Lê Ch�;ng ���l*nh cho 9��o b n. H�ng !Bm ,�.m trong ��-i lba. Quân

Page 296: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�#ch không ch6ng c3. B� ��i ��$c l*nh ti�n ")o trong c���i:m. Nh�ng ,�'�,En 0�i

nh�ng tên +#�th��ng. Có 0W�%)o quân �#ch ���,��y ��I�t ! hEng vây ,2a ta vXn si�t

chCt chung quanh.

Trung �I)n tr�;ng 57 ���l*nh cho b����i �6t �u6c truy �.m quân �#ch. �u6c 8�ng

h�ng ,��m�t "�ng tr7i. Du �4ch ")���ng +)o nh�ng +�n xung quanh H�ng !Bm

,5ng ,�2���ng ph6i h$p, dXn ��7ng cho b����i �u@i b t Tây. Nh�ng quân �#ch

không ; �âu xa. N��o ta b n ��nh, ,�c công s3�trong ,�c c���i:m �u �@�8Gp,

Lal�ng ���ra l*nh cho t�t ,��binh 04nh ,��y ra chung quanh c���i:m �:��A�nh 9��o.

* 24 gi7, anh Lê Ch�;ng &1i �i*n ��I�i +�o ,�o ���b t ��$c �I)n b��quân �#ch ;

H�ng !Bm, trong �-�,-�,��Lal�ng, ,�'�huy 9�-�,2a t�p �I)n c���i:m, �Cc �A�ch

phân khu H�ng !Bm.

Sau 55 %&)y �êm chi�n ��u �c li*t, chi�n H#ch 0#ch sb����thu ��$c �I)n th ng. Tôi

%&���.nh trên chi�c �*m ,Z�tranh thao th�c ��i không sao %&2���$c. Gi7�%)y,

�c ")�Trung ��ng �����$c tin. P&)y mai, ch c b����i 8W�nh�n ��$c th� khen ,2a

�c. Anh N��m V�n ��ng ���,-�mCt ; Gi�nev�, 8W�,-�m�t t� th��m�i �:�b��c ")o

h�i %&�#. !�c ��ng ,�4�,2a ta ")�,�c ��ng ,�4�Liên Xô, Trung Qu6c �u mong �$i

tin %)y �)ng gi7... F��c7�T@ qu6c ��$c nhân dân ta nêu cao trên chi�n tr�7ng 0#eh

sb: Quân ��i ta l�n lên nhanh ST�. K���I�eh Nava coi nh� �����)nh mây ��-i.

!Gc di*n 8W��@i m�i. �i*n Biên N�2�xong r�i, nay mai 8W�ti�p �Gc ��nh ; �âu!

Nim vui 0)m tôi m�t g�n �A1n gi�c %&2��êm hôm �-. .

Hôm sau, c� quan h�u c�n t@�ch�c m�t b�a �n m�ng chi�n th ng, m�t b�a "ti*c"

+�nh cu6n. ��ng ,�4�Vi Qu6c Thanh, ��ng ,�4�Mai Gia Sinh ,�ng d3�liên hoan

v�i B� chl huy chi�n H#ch.

B6n n�m sau �-, ��ng ,�4�Vi Qu6c Thanh t��lT�ng Tây sang th�m �)�N�i. ��ng

Page 297: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�4�tCng tôi m�t b�c �)nh �ABc ,-�con chim �ng ")�HEng ch��"�ông phong

nghênh ���i �I)n" (J=-��ông �-n ���i �I)n). ��ng ,�4�%-i:

"Nh�ng n�m ; Vi*t Nam 0)�th7i �]��I)ng kim trong cu�c �7i �I�t ��ng ,�ch

��ng ,2a tôi". h)���ng ,�4�k:�0�i: ,,Trong chi�n H#ch �i*n Biên N�2, Bâc Kinh

�i*n �Zi tôi: Tr�n �i*n Biên N�2�0)�v�n ��ng chi�n hay tr�n �#a chi�n!".

PJ�Y hôm sau, 8����ng 5 n�m 1954, ,�Bng tôi nh�n ��$c th� ,2a �c.

�c vi�t:

- "Quân ta ���&=�i 9�-ng �in Biên N�2, �c ")�!�4nh 9�2�thân �i gbi l7i ng$i

khen ,�n b�, chi�n 8D, dân công, thanh niên xung phong ")���ng +)o dia ph��ng

���0)m �AEn nhi*m "G�m�t ,�ch "g�vang.

Th ng l$i tuy l�n nh�ng m�i 0)�b t d�u. !�Bng ta không nên ". th ng �)�kiêu,

không nên ,�2�quan khinh �#ch. !�Bng ta kiên quy�t ���ng chi�n �:�tranh ��c l�p,

th6ng nh�t, dân ,�2, �Ea +.nh. B�t �]���u tranh v�quân s3�hay %&I�i giao ,5ng

�u 9��i tr�7ng �]�gian kh@�m�i �i ��n th ng l$i �I)n �I)n... "

Hai %&)y sau khi cu�c chi�n ��u k�t ��Bc, tôi t��M�7ng Ph�ng t�i th�m chi�n

tr�7ng �i*n Biên N�2. <A�m ���binh ; A�i A�c hai bên ��7ng. Binh 04nh �#ch "-c

H�ng to l�n t m giCt ; su6i d��i s3�canh &�c ,2a nh�ng chi�n 8D�r�t �Ag, +U�%�Z, "g�

mCt 0)nh hin. T��m�t khu r�ng v/ng ra ti�ng phong c�m r�n A)ng, �Ea v�i ti�ng

��t ,2a nh�ng ���binh N��p. !�c ��ng ,�4�công ��c �#ch v�n ���+�o co, binh 04nh

�#ch �Z�"g�vui ��4ch khi ra �)ng: H1 �u mu6n s�m ch�m d�t cu�c chi�n ��u tuy*t

"1ng, không mang 0�i l$i l�c &.�cho �.nh, �:���I�t ��Zi ,�i �#a %&Gc tr�n gian do

Nava �����o nên.

n1c ��7ng, tôi d�ng xe, ")o th�m m�t "#��A4�9��o. �iu ki*n chi�n ��u, �n ; ,2a

,�c ��ng ,�4�9��o binh ����t��m t�t. Bom ��n �#ch su6t th7i gian qua không 0)�

Page 298: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

suy suy:n nh�ng c�n h�m %)y. �#ch ���9��i �iên ���".�s3�an �I)n tuy*t �6i ,2a

nh�ng tr�n H#a 9��o ta.

Anh em b��binh hay &1i ��a h�m ,2a 9��o binh 0)�"H�m ch��<�1�!". Ta ���+�o

cho �#ch bi�t, th��ng binh ,2a t�p �I)n c���i:m t�p trung ; M�7ng Thanh, nên

m�y %&)y nay ��y bay �#ch không �I�t ��ng ��i khu v3c %)y.

Xe d�ng tr��c "#��A4�cba %&Q: Him Lam. Nhiu h6���i +�c l[�ch[�trên khâp mCt

ru�ng chung quanh ��n. Xem tr�n �#a xu�t 9��t xung phong ,2a b����i, tôi nh�n

th�y ,�c chi�n �)o h�u h�t �u nông không ��t tiêu chu(n quy �#nh. !Gm c���i:m

Him Lam v�i ba ST����i �Z�0Em ��ng ,�Gm ")o nhau ngay bên 9��i ��7ng 41.

Tôi �Aco lên ��i, �i trên con ��7ng nYm gi�a r�ng dây ��Up gai +�t %&�t, xem LUt "#�

�A4. �#ch ���,�1n ��$c m�t �#a th��r�t l$i cho vi*c 9�Eng ng3. Tiêu di*t ��$c c��

�i:m Him Lam, b����i ta ���tr�;ng ��)nh r�t nhiu.

��ng ,�4�,�n b��,�'�huy chi�n ��u ; �ây, ��a tôi ")o xem m�t G�8Bng, trong �-�

�#ch ����Ct m�t kh(u liên thanh ,-��4nh ng m sb�HGng tia h�ng %&I�i �:�9��t hi*n

b����i ta ban �êm. Tôi�%�.n qua l[�châu mai, th�y �Za �i:m %)y ����nguy hi:m ".�

%-�ki:m 8I�t m�t khu v3c r�t r�ng. Tôi �Zi ��ng ,�4�,�n b�:

-�!�c ��ng ,�4�,-�gCp ��-�kh�n nhiu ".�G�8Bng %)y không!

��ng ,�4��-�t��i c�7i ��p:

-� �o ,�o anh... 4t thôi.

-�h.�sao!

- Sau tr�n ��nh, ,�Bng tôi �Zi tên b n 8Bng ��y ; �ây, %-�%-i: khi b����i ta b t

��u b n, %-�ng�i ��Gp ngay xu�ng, nên không %�.n th�y b����i ta ti�n ")o ��n.

�i ��Zi Him Lam, tr��c ��t tôi, ��t ng�t hi*n ra m�t ,�nh ��ng. M�7ng Thanh

�ây r�i ! !�nh ��ng r�ng h�n nhiu so v�i khi tôi ��ng ngâm %-�t���'nh %Bi

Page 299: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

M�7ng Ph�ng. Nó ,��y H)i �4t t p ��n chân H�y %Bi 9�4a nam.

C�n m�a ��Up �����nh. !�nh ��ng ph/ng lCng trang �i:m nh�ng chi�c H���)u s c

r�t t��i, nh� n;���y hoa.

Xa xa, trên �'nh %Bi ; biên gi�i Vi*t -�F)o nh�ng ��m mây tr ng %�a�êm �m �Uo

nhau �i. !�m &=�c ��u tiên ,2a tôi, quang ,�nh sao th�t thanh +.nh !

�i thêm m�t ST�ng, b[ng nghe ti�ng �.n n@. !��chi�n tr�7ng r�ng l�n ���+)y ra

9�4a tr��c .

Tôi ���,-�mCt ; ��#�tr�n �ông Khê, ��#�L��Cao BYng, ��#�L��F�ng S�n, ��#�L���Ea

.nh sau khi &=�i 9�-ng, nh�ng ch�a bao gi7�%�.n th�y chi�n tr�7ng v�i nh�ng %Ut

kh6c li*t ")���ng "D�nh� ; �ây.

Bên �A�i 0)�H�y ��i 9�4a �ông, ��)nh 05y ,2a t�p �I)n c���i:m, không ,En %&1n ,Z,

gi6ng nh� nh�ng t@�m6i kh@ng l�, l[�ch[�nh�ng G�8Bng, h6�bom, h6���i +�c. Bên

9��i ��7ng 41, t��chân nh�ng ST����i ra ��n b7�sông N�m R6m, nYm trên m�t

,�nh ��ng �ap, 0)�nh�ng "#��A4��#ch H)y �Cc. Ch[�%)o ,5ng ,�'�th�y chi�n �)o, G�

8Bng, ")�dây ��Up gai. ��t +#�x�i l�n kh p n�i, nh� +#�nung �Z, t�ng t�c �u nh�

th�m m�u quân ����")�,��n[i kinh �I)ng ,2a ,�Bng. m�i A�c ,En nh�ng L�c ch�t

ch�a �#p chôn �en �Cc ru�i, nh�ng +�i A�c b6c h�i kinh ��2ng.

Tr��c khi ")o �ông Xuân 1953-1954 ,���#ch ")�ta �u ch�a %&�D�t�i m�t không

gian ")�th7i gian cho tr�n quy�t chi�n chi�n l�$c. ��y chmh 0)��i:m �an 0#eh sb,

chung ,Gc �#nh m*nh ,2a cu�c chi�n tranh xâm l�$c s�m mu�n r�i 9��i diKn ra ;

m�t n�i %)o �-�trên ��t n��c ta. �i*n Biên N�2�0)�s3�n6i ti�p ,2a �ch �Yng,

�6ng �a trong th7i ��i m�i. .

Ngay ��u ��7ng tôi �i ")o, hai bên ��7ng 41, 0)���i E ")���i D, n�i ��ng ,�4�

Quang Trung ���nh�n ,�'���#�9��i bi�n ngay hai cao �i:m %)y ��)nh tr�n �#a kiên

Page 300: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

c6�,2a ta, ��a s�n 9��o lên �ây uy hi�p quân �#ch ; M�7ng Thanh.

Tôi %�.n lên �'nh ��i C1 �Z��AGi, thb��.m ,�i "C�t C7" n�i trung �I)n 98 ,2a h5�

L�ng, ���&=)nh gi�t su6t m�t ���ng AEng v�i nh�ng ��n "#�quân H��trong nh�ng

tr�n ��nh sinh tb, h�u nh� %&)y %)o ,2ng ��$c nh c t�i trong +�o ,�o chi�n s3.

Không ,En th��y ,�Bt d�u v�t nào.

�����n chi�c c�u s t b�c ngang sông N�m R6m, n6i lin khu �ông v�i trung tâm

M�7ng Thanh. Chi�c c�u m�i xu�t hi*n sau %&)y quân �#ch %��y H�. �ây 0) m�t

8�n ph(m ,2a >?��)�b����i ta 8W�gCp nhiu trong nh�ng n�m chi�n tranh sau %)y.

D��i chân c�u, HEng sông N�m R6m �Gc ng�u, cây c6i �@�ng@n ngang, ")�9�2���y

dây ��Up gai. ��u c�u, nh�ng chi�c lô c6t ���mi*ng châu mai �en %&Em. �#ch ���

c6�g ng +�o v*�,�i c�u %)y cho t�i bu@i chiu, ,�eh �ây hai hôm, ,�c chi�n 8D�ta

nhanh ,�-ng b�ng qua, ")�sau �-, b��,�'�huy t�p �I)n c���i:m ,�ng v�i quân 04nh

t��khu trung tâm 05�l�$t �Uo ra, qua �ây v�i nh�ng 0��c7�tr ng. M�t anh dân công

,En �Ag, ��ng �$i bên kia c�u. Anh ,�.a tay ra ")�%-i:

- ��%&�#�anh, cho em b t tay m�t ,�i !

Tôi vui "g�si�t tay anh, ")�bi�t anh quê ; Thanh �-a, m�t �'nh ���cung c�p nhiu

nh�t v�ng�7i, ,5ng nh� l��ng th3c 9�Gc "G�chi�n H#ch. Tôi AW�")o %-i chuy*n v�i

m�t s6�+)�con dân công, ,-�,����ng +)o min xuôi ")���ng +)o ; �#a ph��ng,

�ang ng�i bên ��7ng. Tr��c chi�n th ng "g�vang ,2a dân t�c, m[i ng�7i ,-�&-p

ph�n ,2a �.nh, �u ,�m th�y t3��)o. Riêng trong chi�n H#ch %)y, n�u thi�u t�m

0Eng th��ng yêu r�ng l�n ,2a nhân dân, ch/ng ST�n gian lao, không s$�hi:m

%&�co, ch�m lo t�ng viên ��n, ��t &�o, ��.�b����i ; n�i tin tuy�n xa xôi %)y

không th:�%)o chi�n th ng quân giCc. Nhiu ng�7i ,��y t�i bi�n cu�c gCp ��)nh

m�t “�4t tinh" %�Z.

Page 301: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��ng gi�a M�7ng Thanh, trên 0)�tr7i, d��i 0)�h�m h6, dây ��Up gai ")�8Bng ��n,

xe c��ng@n ngang, m�t chi�c ��y bay c m ��u xu6ng ��t không xa s;�,�'�huy ,2a

�7 !�t.

Chung quanh +�t %&�t m�t �)u ��t �Z. �i*n Biên N�2�không 9��i 0)�m�t hi*n

t�$ng ng�7i ta th�7ng gCp trong chi�n tranh. \O�&=��Rôbe Ghilanh ���vi�t: "Ngay

,��trong ��i chi�n th��hai v�a qua, quân ��i N��p ,5ng ch�a bao gi7�d3ng 0Wn m�t

h*�th6ng 9�Eng ng3�H��chi�n l�n ��nh nh� ; �i*n Biên Phb''.

P�.n ,�c "#��A4��#ch, th�y AQ�,�i ��nh ,2a con %�4m �i*n Biên N�2, ")�th�y ".�sao

�#ch ���ch6ng gi����$c ; �ây 55 %&)y �êm. Nh�ng ,5ng ,�4nh 0Bc %)y, ,)ng th�y

AQ�m�t nh�$c �i:m r�t l�n ,2a t�p �I)n c���i:m: trong khi �g��#ch t3�vây �4n t�ng

��i ��i bYng nh�ng +�i dây ��Up gai ")��.n �:�vô hi*u �-a nh�ng cu�c ti�n công

,2a ta, ��.�,�Bng ,5ng t3�giam gi�, t3�cô l�p �.nh trong nh�ng chi�c ,5i s t, 0)m

m�t �i s�c ��nh ,2a trên 16.000 quân c� ��ng tinh nhu*. Tr��c �ây Nava ,5ng

nh� nhiu %�)�quân s3�ph��ng Tây ���không nh�n th�y �iu �-. Nh�ng %&)y ��u

���ng chi�n, v�i d�m ba %&)n quân, �#ch nghênh ngang 0�ng 8Gc kh p ��7ng

ngang l6i t t ,2a Vi*t B c, �.m c� quan ��u %�o ")�b����i ,�2�l3c ,2a ta. !�'���m

n�m qua, %&)y nay, 17 ti:u �I)n quân �#ch ��$c trang b#���nh d�7ng kia, ���9��i

co ,Gm 0�i m�t ch[, d3a ")o nhau trong m�t th��,�'�nhYm �6i 9�-�v�i cu�c ti�n

công ,2a ta. Rõ A)ng 0)��.nh �.nh ����@i thay nhiu.

��ng ,�4�Cao V�n \��nh, t� l*nh 9�-���i �I)n 308, ng�7i 9�G�tr�ch ti�p ST�n

M�7ng Thanh, ��a tôi ")o xem s;�,�'�huy ,2a �7 !�t. Nó ����r�ng, nYm không

sâu d��i mCt ��t, ��$c +�o v*�bên trên bYng m�t "Em nh�ng thanh s t u6n cong

")�r�t nhiu bao ��i ,�t. Nh�ng ��7ng �)o 9�2�ghi s t n6i lin h�m ,�'�huy v�i

nh�ng h�m %�Z�h�n ,2a ,�c c� quan ; chung quanh. Nó nYm ����l��liKu gi�a ,�nh

Page 302: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

��ng. Có th:�khi thi�t k��s;�,�'�huy, quân �#ch ch�a h�%&�D�nhiu ��n �Za l3c ,2a

9��o binh ta. C�n h�m %)y 8W�không �2 s�c ,�#u �3ng lâu n�u ta �Ct 9��o trên

nh�ng �-i khu �ông b n xu6ng. Trong h�m, gi�y t7�vXn ng@n ngang. Có ,��m�t

b�c th� ,2a v$��7 !�t. Tôi nh c anh \��nh cho thu gi��nh�ng gi�y t7�,2a �#ch,

,�Bng 8W�,-�&=���A#�lâu H)i.

Anh \��nh cho bi�t khu v3c th��ng binh ,2a �#ch d��i 0Eng ��t th�t 0)�kinh

��2ng. H�n m�t %&)n binh 04nh ")�8D�quan +#�th��ng nCng ; ��u, ; +Gng, STc�,Gt

+#�0cn chCt %4ch trong nh�ng c�n h�m ��y +�n %��o hôi th6i, 0Bc %�Bc AEi +1.

Th��ng binh �#ch rên xi�t, kêu ��-c, �Ei c�u ch�a, �Ei �n, �Ei u6ng. Nhân viên y

t��,2a N��p �Z�ra �I)n �I)n b�t l3c. M�t +�c 8D��Ag�t6t nghi*p tr�7ng ��i �1c y khoa

N��p %-i: "Tb�khi �Ct chân xu6ng �i*n Biên N�2, tôi ,�'�ABc trong ,�i L-�%)y, ,-�

0)m ��$c &.��âu ")�trong �.nh ,�nh %)y, ,�Bng tôi ,-�th:�0)m &.�!".

H�n hai ,�Gc +�c 8D�")�m�y ,�Gc nhân viên quân y N��p ,5ng +#��-i, thân �.nh

&)y gu�c, m*t �Zi, ph7�9��c. Anh \��nh cho bi�t ,-�ng�7i n��h��0O�duy nh�t, tên

0)��7 Gala (J�%�"=cvc de Galard), �����$c nh�ng th��ng binh N��p coi 0)�"thiên

th�n". Tôi %-i �iu ngay t�i m�t ��i �iu �A#�k�t h$p v�i nhân viên y t��,2a N��p

c�u ch�a th��ng binh, ,- th:�cho 9�4a N��p xu6ng l�y th��ng binh nCng nh� ta ���

0)m ; Th�t Khê trong chi�n H#ch Biên Gi�i. N��i t@�ch�c ngay vi*c t(y u��chi�n

tr�7ng �:��A�nh H#ch b*nh, cho chuy:n th��ng binh �#ch t��d��i h�m lên ��Zi mCt

��t. h) s�m cho cô h��0O�duy nh�t ��i �ây tr;�v�v�i gia �.nh.

Sau �-���i �iu �A#�3 �����$c �iu t�i �i*n Biên N�2���m nhi*m công vi*c v�t "��

%)y. �:�,-�vôi b�t t(y u��chi�n tr�7ng, quân y ta ���9��i �.m m�t chi�c 0E�vôi

�Zng ; cây s6�15 (,�ch �i*n Biên N�2�60 kilô�Ut), �.m trong dân công nh�ng

ng�7i bi�t H�ng ���nung vôi.

Page 303: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Nh�ng ,�#�em dân công ��$c ,�1n 0)m h��0O, sôi 8Gc c�m ����quân �#ch ���c��p

+-c, �6t 9���0)ng ��c quê h��ng, c��p �i ,2a �1 nh�ng ng�7i thân ngay trên

chi�n tr�7ng %)y, khi ��$c &=�i ��4ch �?�,�4nh 8�ch ,2a ��ng ���,�ng ,�c chi�n 8D�

quân y ,2a ta di chuy:n th��ng binh �#ch lên mCt ��t ")�c�u ch�a cho ,�Bng. 4t

%&)y sau, .��$c 9�Up ,2a ta, ��y bay N��p ���,�nh xu6ng sân bay M�7ng Thanh

�:�ch;��i nh�ng th��ng binh nCng.

T��chi�n H#ch Biên Gi�i, �ây 0)�l�n th��ba ta cho quân N��p 0)m vi*c %)y. M�t

ng�7i 04nh da �en tr��c khi r7i M�7ng Thanh ����a n��c m t %-i v�i m�t +�c 8D�

ta:

- “Th�a ông, t��khi tôi ,-��A4�khôn, %&I)i �a�tôi ra, bây gi7�tôi m�i bi�t ��n s3�H#u

H)ng ")�0Eng yêu th��ng".

N��i ch;��$i h�i lâu m�i ,-�ng�7i dXn lên xem A1, “chi�c ,�.a ��-a" ,2a �i*n

Biên N�2. Anh em ���m�t nhiKu công H1n m�t l6i �i an �I)n gi�a nh�ng +�i �.n.

Tôi ��ng %�.n ��7ng �)o sâu ,��y t��chân ��i lên �'nh. �ây ,�4nh 0)�con ��7ng

ti�p vi*n �4n ��o ���0)m cho trung �I)n 102 ,2a ��ng Sinh ôm h�n. ��7ng chi�n

�)o ,2a 14 ,��y men theo �)ng A)o ,2a c���i:m A3, �âm th/ng ")o "Cây �a ,Gt",

nh� v�t ,�Um ,2a thanh ki�m kh@ng l��c t r7i cao �i:m %)y ra ��Zi khu trung tâm

nYm d��i ,�nh ��ng. Tr��c %&)y n@�8Bng ��nh A1 l�n cu6i, B� ,�'�huy chi�n H#ch

���theo HQi t�ng �êm b��c ti�n ��y gian kh@�,2a ��7ng �)o %)y.

Trên �'nh ��i, 0)�chi�c xe t�ng, %Eng 9��o ���&Gc xu6ng, l[�ch[�v�t ��n. M[i t�c

��t �u mang d�u v�t ,2a cu�c chi�n ��u quy�t li*t. D��i chân tôi �I)n m�t th��

��t �Z�%�t "Gn nh� ,�m, tr�n ��y nh�ng ��nh gang) nh�ng ��u ��n ��ng l�n,

%�Z, nh�ng �I�n dây ��Up gai. M�t ��ng ,�4�,�n b��,�'�cho tôi ,�i h�m ng�m nYm

%�u �4n d��i G���t cao. !�ch �-�m�t ST�ng, kh6i thu6c n@�m�t t�n ����:�0�i trên

Page 304: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

mCt ��i m�t h6��.nh phKu ����sâu.

Tôi ")o xem h�m ng�m. Nó không 9��i m�t công �A.nh 9�Eng ng3�chi�n ��u, ,�'�

0)�m�t kh6i &�ch ���")�xi m�ng kiên c6���$c b�i ��t H)y bên trên, n6i v�i nh�ng�

�)o sâu ,��y v�9�4a sau, khi ta ti�n công ��.��#ch ABt ")o �ây, ")�H�ng 9��o b n

bên trên �:�ng�n chCn. ��7ng h�m ,2a ta ��a thu6c n@�")o, H)i 47 �Ut, nh�ng

vân ,En ,�ch h�m ng�m �#ch h�n 30 �Ut, %-i lên �A.nh ���n m �#a��.nh, L�c �#nh

"#��A4�h�m ng�m c2a ta ,En thi�u chính L�c. Tuy nhiên, v�sau ta bi�t kh6i b�c 9���

trên ��i A1 ���tiêu di*t g�n h�t m�t ��i ��i 9�Eng ng3�,2a �#ch ")���o ra m�t cba

m;�; 9�4a �ông nam n�i �5i ,�2�công ,2a ta ��nh ")o tung thâm.

T���'nh ��i A1, ,-�th:�%�.n AQ��I)n b���.nh ���i ,2a t�p �I)n c���i:m ")�tr�n �#a

chi�n �)o ,2a ta.

M�t công �A.nh lao ��ng kh@ng l��+)y ra tr��c m t. C� quan tham m�u ��c �4nh

b����i ta ����)o ��I�ng hai tr�m kilô�Ut giao thông �)o. �ây ,�4nh 0)�,�i "Eng

lba ghê g�m ���thiêu �6t con %�4m �i*n Bên N�2. Tôi ch$t %&�D�t�i m�t nhi*m "G�

,2a b����i, 0)�9��i �A��0�i ,�nh ��ng không ,En dây ��Up gai ")��.n cho ��ng +)o�

0)m ��a, tr��c khi ti�p �Gc �i ��nh giCc trên nh�ng chi�n tr�7ng ���c.

Sau �-, �i th�m sân bay, th�m ��i ��c l�p. T����i ��c l�p tr;�v, ,�Bng tôi �i

H�ng !Bm. Trên ��7ng, &�U�qua +�n Long Nhai, n�i bom �#ch ����)n 8�t m�t 0Bc

m�y tr�m ��ng +)o ta +#�,�4nh ,�Bng t�p trung ; �ây. Xe không th:��i ti�p ��n

Hông !Bm ".���7ng �)o �AGc vXn ,En c t ngang.

�êm hôm �-, tôi ; 0�i �i*n Biên N�2�trong s;�,�'�huy ,2a �7 !�t, n�i ���tr;�

��)nh �AG�s;�,2a ban ti�p ST�n.

Nim vui chi�n th ng ���l ng 0�i. Bao %�#êu ��ng ,�4����"Dnh viKn nYm 0�i Him

Lam, ��i ��c l�p, ��i A1, nh�ng ��i C, ��i D... ! Nh�ng ng�7i h�u h�t'' ,En ; l�a

Page 305: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

tu@i �ôi m��i. S3�hy sinh ,2a ,�c anh không u@ng 9�4.

!�c anh ���cho quân xâm l�$c m�t +)i �1c nh���7i ! Sau %)y �1c cu6n 8�ch ,2a

m�t th�y thu6c ; �i*n Biên N�2, ��c &=��k:�0�i nhiu binh 04nh N��p ch�t không h�

,-�th��ng �4ch. Nh�ng &.�ta mang 0�i cho quân �#ch ���v�$t lên s�c ,�#u �3ng ,2a

nh�ng con ng�7i không bi�t �.nh �ang chi�n ��u cho ai, chi�n ��u �:�0)m &..

Ch� ng 14

�I�N BIÊN N���-����NI

GIs Vi*t Nam chênh v�i gi7�N��p 7 ti�ng. Tin �i*n Biên N�2�th�t ��2���n <�2��ô

N��p ")o tr�a�%&)y 7 ���ng 5 n�m 1954, �Bng 0Bc chu(n +#��p�ni*m l�n th��,�4n

��ng minh chi�n th ng 9��t L4t ��c. 16 gi7�45, <�2�t��ng Lanien xu�t hi*n tr��c

Qu6c h�i N��p v�i b������en, &=1ng %-i %&�an %&)o: "!�4nh 9�2�v�a ��$c tin khu

trung tâm �i*n Biên N�2����th�t ��2�sau 20 gi7��#ch chi�n liên �Gc".

Tr��,�c %&�#�viên c�ng 8�n ")�m�t s6�%&�#�8D�c�p ti�n, �I)n b��cb��1a �u ��ng

d�y, +)ng �I)ng. H�i tr�7ng lCng phâc b�t lên ti�ng n�c n;�,2a m�t n��%&�#�8D�

Lanien %-i ti�p: "Tr��c khi khai ��c h�i %&�#�v��ông D��ng, �g��#ch mu6n

&=)nh ��$c s3�8Gp �@�,2a �i*n Biên N�2. H1 t�;ng ,-�th:�&=�ng m�t �En quy�t

�#nh ")o tinh th�n n��c N��p. �6i 0�i thi*n ,�4, s3�mong mu6n �Ea +.nh ,2a N��p,

�1������p 0�i bYng s3�hy sinh �)ng %&)n binh 04nh, H�ng s6��ông ��nh quy nh�ng

ng�7i anh ��ng ,2a ,�Bng ta t��n�m m��i l�m %&)y nay ���0)m d�y lên s3�

ng�Vng m��,2a th��gi�i". M�t l�n n�a, ng�7i c�m ��u ,�4nh 9�2�N��p 0�i t3�nh�n

0)�,-�"thi*n ,�4��Ea +.nh", ")�,�Bng ta ��.�+#�&�t sang 9�4a nh�ng �g�ch6ng 0�i !

T@ng &=�m �Gc Pari, H�ng y &=�o ,�2�Phentanh (Feltin m;�lK�mixa �A1ng th:�c�u

nguy*n cho nh�ng ng�7i ���ch�t ")�+#�b t 0)m ���binh ; �i*n Biên N�2.

Page 306: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

P�)���t �#ch Pari +�i +Z�ch��ng �A.nh bi:u diKn balê ��u tiên sau chi�n tranh th��

gi�i l�n th��hai, ,2a P�)���t >�c T� Khoa. VÔ tuy�n tr�yn �.nh thay th���I)n b��

,�c ti�t �Gc bu@i t6i bYng nh�ng �Da %��c c@��i:n, nh�ng ��Bc t�;ng ni*m. M�t

không ��4�tang �-c bao �A�m <�2��ô n��c N��p.

P&)y 8 ���ng 5 n�m 1954, H�i %&�#�Gi�nev� chuy:n sang +)n v�chi�n tranh

�ông D��ng. Có mCt v�9�4a ph��ng Tây: Anh, >?, N��p, %&Gy quyn Vi*t Nam,

F)o ")�Campuchia. V�9�4a. ta ,-�Liên Xô, C�ng �Ea nhân dân Trung Hoa ")�Vi*t

Nam dân ,�2�c�ng �Ea. Nd��Ut F)o ���bi Ph��ng Tây &�t ra ��Zi h�i %&�#. Tr��c

�-, �6i v�i H�i %&�#�Gi�nev�, N��p vXn gi�����i ���l�ng ch�ng, ".�nh� %-i ; trên,

T@ng ,�'�huy Nava ���khuy�n ,�o ,�4nh 9�2�không nên ti�n �)nh b�t c��cu�c �iu

�.nh %)o khi ch�a &=)nh ��$c m�t th ng l$i v�quân s3�,-��4nh quy�t �#nh ��i

�ông D��ng. <��i ���,�c n��c ��ng minh ")o th7i �i:m %)y không �I)n �I)n ,-�

l$i cho N��p. Sau khi k�t ��Bc chi�n tranh Triu Tiên, ng�7i dân >?�không mu6n

,-�m�t cu�c phiêu l�u quân s3�m�i ; ViKn �ông. Chmh quyn Aixenhao vXn

kh��c t��b�t c���.nh th�c nhân nh�$ng %)o �6i v�i th��gi�i c�ng 8�n. >?�ch�a ,-�

�iu ki*n tr3c ti�p ��a quân ")o �ông D��ng, nh�ng không th:�+)i L4ch H�i %&�#�

Gi�nev�, ,)ng không th:�ng�n c�m N��p �.m m�t &=�i 9��p ch�m d�t cu�c chi�n

trong khi �ang gCp b��t c v�quân s3�Nhiu ng�7i cho rYng >?�,-�th:�ch�p nh�n

m�t cu�c ng�ng b n trong danh d3�miKn 0)�%-�không �e H1a nn ��c l�p ,2a

nh�ng "qu6c gia liên k�t". Nh�ng >?�coi �ây chl 0)�m�t cu�c �.nh chi�n ��m th7i

�:�,-�th7i gian t@�ch�c m�t h*�th6ng 9�Eng ng3�m�i ; �ông Nam Á, bao g�m

Campuchia, F)o ")�hai "�ng ch�u th@�Nam, B c Vi*t Nam tr��c khi chuy:n sang

9��n công.

\��c v�i >?, Anh không mu6n chi�n tranh �ông D��ng �Uo H)i. N��c Anh �ang

Page 307: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

c�n ,-�s3��Ea H#u v�i Trung Qu6c �:�duy �A.�nh�ng quyn l$i ��i H�ng Công.

Trong �.nh �.nh �-, N��p ,�'�hy "1ng ��i h�i %&�#�%)y 8W�tranh ��2���$c Trung

Qu6c ��n ch��vi*n tr$�v�quân s3�cho Vi*t Nam. Nh�ng N��p 0�i không ,-�&.��:�

mCc ,�, ".�nh�ng 0��+)i quan �A1ng, nh� m�t cu�c can thi*p l�n ")o �ông D��ng

bYng quân s3, v�n ���)i Loan, v�n ��Trung Qu6c ")o Liên hi*p qu6c... �u nYm

trong tay M?. �ó 0)�ch�a k:�t�i s3�ch6ng �6i ,2a ,�c "qu6c gia liên k�t", �ang

nhanh ,�-ng %&��sang >?, n�u N��p ti�n �)nh m�t cu�c �iu �.nh v�i Vi*t Nam

dân ,�2�c�ng �Ea. !�4nh 9�2�N��p +#��Ct trong �.nh th��b��t c. G�n t�i %&)y h�i

%&�#�khai ��c, Nava �i*n yêu c�u 9��i ,-�t�c th7i m�t cu�c ng�ng b n �:�c�u "�n

�.nh �.nh c3c �]�nguy ng�p ; �i*n Biên N�2�n�u >?�không can thi*p tr3c ti�p

bYng quân s3. !�4nh 9�2�Lanien bu�c 9��i �4nh t�i &=�i 9��p ng�ng b n, bây gi7�

không ,En 0)�; �i*n Biên N�2, �)�; �ông D��ng %-i chung.

Chi�n th ng �i*n Biên N�2�0)��A�i bom r�i xu6ng ��u !�4nh 9�2�Lanien ngay

tr��c %&)y khai ��c h�i %&�#.

Nó �(y ,�c n��c ph��ng Tây ")o m�t �.nh th���I)n �I)n b�t l$i. Ngo�i tr�;ng >?�

�d0Ut, tr�;ng 9��i �I)n >?, l�p t�c d7i Gi�nev�, �:�0�i ng�7i thay th��0)�th��

tr�;ng %&I�i giao r�4t (Bedell Smith). Bi�ôn ���t3�nh�n LUt 0)��.nh t�i h�i nghi

"h�u nh� trong tay ,�'�,-�nhiu nh�t 0)�m�t con b)i 2��Up ")�m�t con 3 rô" !

�I)n ��i di*n Vi*t Nam dân ,�2�c�ng �Ea, do N�-���2�t��ng kiêm B� tr�;ng

P&I�i giao N��m V�n ��ng dXn ��u, b��c ")o H�i %&�#�Gi�nev� trong �nh �)o

quang ,2a chi�n th ng �i*n Biên N�2, tr��c cCp m t ch�m ,�B�,2a �1i ng�7i.

�I)n ta ����A�i qua m�t �êm không %&2�sau khi nh�n ��$c tin chi�n th ng.

Cu�c �1p ti�n �)nh d��i s3�,�2��1a ,2a hai ��ng ,�2��#ch: I��n, P&I�i tr�;ng

Anh, Môlôt6p, P&I�i tr�;ng Liên Xô. Theo ch��ng �A.nh %&�#�s3, �I)n ��i di*n

Page 308: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

N��p 9��t bi:u tr��c.

Bi�ôn xu�t hi*n trên diKn �)n, m�t Bi�ôn �I)n �I)n ���c v�i ��m n�m tr��c ;

Pari. Bi�ôn %-i m�t ,�ch chua ,��t: "Tr��c thm h�i %&�#�%)y, tôi bu�c 9��i g$i

lên ��Bc H�o ��u bi ���m ,2a %-�")�tr�n ��nh �)n kh6c nh�t ,2a cu�c chi�n �Uo H)i

7 n�m qua (không 9��i 0)�7 n�m!)... Không 9��i 9�4a ,�Bng tôi mu6n �iu �-,

trong 0Bc ng�7i ta %-i t�i �Ea +.nh, ��.�chi�n tranh ���quy�t li*t t�i m�c ng�7i ta

kh��c t��,��s3�di ��n th��ng binh... Chung ,Gc tr�n ��nh �i*n Biên N�2������$c

t@ng ,�'�huy (Nava) công b6�hôm qua v�i nh�ng l7i sau �ây: "Quân ��n �AB��i*n

Biên N�2�����I)n t�t s��m*nh ��$c ,�'�huy trao 9�-".

N��i �I)n N��p không th:�che gi�u ; �ây nim LBc ��ng sâu s c ")�s3�t3��)o

tr��c ,�2�%&�Da anh ��ng ,2a nh�ng chi�n binh N��p, Vi*t Nam, ,2a t�t ,��kh6i

Liên hi*p N��p, ������ng c3�v�$t lên s�c con ng�7i... !�Bng tôi ��%&�#�h�i %&�#�

công b6�tr��c h�t 0)�8W�ch�p thu�n nguyên tâc m�t cu�c t@ng ng�ng chi�n ��i �ông

D��ng, d3a trên nh�ng +�o ��m v�an mnh c�n thi�t, nh�ng l7i 0W�v�nguyên t c

��$c công b6�nh� v�y 8W�bn v�ng trong O�th�c ")�trong quy�t �#nh ,2a ,�Bng ta".

Sau g�n ,�4n n�m chi�n tranh, l�n ��u ng�7i N��p +)y �Z�m�t quy�t tâm k�t ��Bc

%-. Nh�ng ,�c ��%&�#�,G�th:�,2a N��p không dK�ch�p nh�n. Bi�ôn &�t ra %&I)i

v�n ��c� +�n 0)�,�4nh �A#, v�i 0O�do %-�thu�c th(m quyn ,�c qu6c gia liên k�t.

Cu�c ��u tranh &=)nh ��c l�p ,2a nhân dân ba n��c �ông D��ng +#���eh ��)nh hai

ph�n: m�t bên 0)�Vi*t Nam, m�t bên 0)�hai n��c F)o ")�Campuchia, v�i nh�ng

&=�i 9��p riêng AW. ���n ,2a Bi�ôn t�p trung ")o vi*c th3c hi*n m�t cu�c ng�ng

b n trên �I)n +�n ��o �ông D��ng. <�i Vi*t Nam, ,�c ��n "#�,�4nh quy ,2a hai

bên �6i �#ch 8W�t�p trung ")o nh�ng "�ng ��$c phân �#nh ranh gi�i AQ�A)ng, 9���

h$p v�i nh�ng "#��A4�hi*n th7i ,2a m[i bên, d��i s3�ki:m 8I�t qu6c t�. V�F)o ")�

Page 309: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Campuchia, Bi�ôn ,�'���a ra m�t O�ki�n ��n &=�n: "s3�ABt lui ,2a nh�ng ng�7i

xâm l�$c".

!�Bng ta ,�2�tr��ng ,-�m�t ���i ���th3c t��trong h�i %&�#, v�a gi��v�ng nh�ng

nguyên t c c� +�n 0): ��c l�p, th6ng nh�t, dân ,�2, �Ea +.nh, v�a ,-����i ���mm

Hgo phân �-a �6i ph��ng, +�o ��m ��)nh công ,2a h�i %&�#.

Anh N��m V�n ��ng �A.nh +)y nh�ng ��%&�#�,2a Vi*t Nam trong m�t k���I�ch

t@ng th:�,2a ba n��c �ông D��ng ���g n +-�chCt ,�W�v�i nhau trong su6t ST��

�A.nh ��u tranh &=)nh ��c l�p dân t�c. K���I�ch %)y bao g�m ,��hai mCt ,�4nh �A#�

")�quân s3, ,-�,�B�O�t�i m6i quan h*����,-�gi�a Vi*t Nam ")�N��p. Nh�ng ��

%&�#�,2a ta 0): N��p ch�m d�t chi�n tranh xâm l�$c bYng m�t hành �A.nh tri*t ��I�i

l3c l�$ng viKn chinh. N��p 9��i công nh�n ��c l�p, ,�2�quyn ")��I)n "an 0�nh

th@�,2a ba n��c �ông D��ng. V�n���th6ng nh�t Vi*t Nam 8W���$c &=�i quy�t

bYng m�t cu�c t@ng tuy:n cb�t3�do. Vi*t Nam dân ,�2�c�ng �Ea 8W�xem LUt tr�7ng

h$p tham gia. kh6i Liên hi*p N��p. Th3c hi*n m�t cu�c ng�ng b n v�i s3��iu

,�'nh nh�ng "�ng do �ôi bên ki:m 8I�t.

���n ,2a 9��i �I)n ta �����$c I��n ��nh &=��0)�"xây �3ng" Môlôt6p ��%&�#�cu�c

�)m 9��n 8W�ti�n �)nh trên c� s;�hai +�n ���n ta ")�N��p �����a ra. Nh�ng �ây

không 9��i l�n ��u ,�Bng ta ti�n �)nh �)m 9��n v�i N��p. !�Bng ta bi�t h�i %&�#�

8W�không dK�H)ng �i t�i k�t ST��".�0Bc %)y ,En ,-�thêm >?�")�%&Gy quyn Vi*t

Nam �ang ��$c N��p A�o ri�t trao quyn "��c l�p".

�:��Z�AQ�thi*n ,�4�,2a ta, trong phiên �1p %&)y 10 th�ng 5, anh N��m V�n ��ng

thay mCt !�4nh 9�2�Vi*t Nam dân ,�2�c�ng �Ea tuyên b6�cho 9�Up %�)����ng ,Gc

N��p ��$c t�i �i*n Biên N�2��-n nh�n nh�ng th��ng binh.

<�I �;*n Biên N�2, ,�Bng ta ���tiêu di*t ")�b t 0)m tù binh trên 16.200 quân �#ch,

Page 310: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

trong �-�,-��I)n b��c� quan ,�'�huy ,2a t�p �I)n c���i:m, 1 t��ng, 16 viên quan

n�m, 1.749 8D�quan ")����8D�quan. L3c l�$ng -�#ch +#�tiêu di*t bao g�m 17 ti:u

�I)n b��binh tinh nhu*�(,-�7 ti:u �I)n H�), 3 ti:u �I)n 9��o binh, g�n 1 ti:u �I)n

công binh, t@ng c�ng 0)�21 ti:u �I)n.

P�.n chung trên ,�c chi�n tr�7ng ,��n��c, trong �ông Xuân %)y, ta ���tiêu di*t 11

"�n 2 %&�.n quân �#ch, t�c 0)�m�t ph�n t� l3c l�$ng "5�trang ,2a �#ch ; �ôn

D��ng, v�i 25 ti:u �I)n +#�tiêu di*t �I)n �I)n.

Ch�a bao gi7�trong m�t th7i gian t��ng �6i ng n, quân �#ch +#�m�t t@n th�t l�n

nh� v�y. T@n th�t %)y 0�i ,)ng nCng n�".���i b��ph�n l3c l�$ng +#�tiêu di*t bao

g�m nh�ng sinh l3c tinh nhu*�nh�t ,2a quân viKn chinh, t�c 0)�,�c ti:u �I)n H�,

,�c ti:u �I)n Âu Phi, ��$c coi 0)�%Eng c6t kh6i c� ��ng chi�n l�$c ,2a Nava.

V�không quân, thi*t ��i ,2a N��p trong th7i gian %)y h�t s�c nCng n. S6���y

bay oanh ��c, chi�n ��u ")�v�n ��i, k:�,����y bay oanh ��c B.24 ")���y bay v�n

��i ��ng nCng C.119 ,2a >?, +#�b n r�i ")�9����2y ; �i*n Biên N�2�0)�62 chi�c,

n�u �4nh ,��chi�n tr�7ng �I)n qu6c 0)�177 chi�c. Theo Ucna Phôn, %&I)i 62���y

bay +#�tiêu di*t ��i �i*n Biên N�2, ,En ,-�167 chi�c +#�b n h� ��i trên "�ng tr7i

thung 05ng.

!�Bng ta ���&=�i 9�-ng thêm nhiu "�ng ��t r�ng l�n ,-��4nh quan �A1ng v�chi�n

l�$c. Trên �I)n b��khu Tây B c, l�n ��u không ,En +-ng quân xâm l�$c. C�n c��

�#a ,2a ���ng chi�n �����$c m;�r�ng, bao g�m �I)n b��min r�ng %Bi B c B�, �i

t��Vi*t B c ��n Tây B c, �Ea .nh, n6i lin v�i khu &=�i 9�-ng ,2a n��c +�n ;

Th�$ng F)o. Trên min B c, quân �#ch 0Bc %)y ,�'�,En �-ng ; ��ng bâng Bâc B�.

Liên khu 5, "�ng t3�do ,2a ta �)��#ch r p tâm ��nh chi�m nay 0�i ��$c m;�r�ng

h�n nhiu. M�t �#a +)n quan �A1ng ; min b c Tây Nguyên chi�n l�$c �����$c

Page 311: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

&=�i 9�-ng. Th��uy hi�p ,2a �#ch ; sau l�ng ,�c �'nh lT�ng Nam, lT�ng P&�i,

.nh �#nh ���+#�9���tan.

h�ng t3�do ,2a ta �i t��b7�bi:n ��n biên gi�i Vi*t -�F)o, n6i lin v�i khu &=�i

9�-ng ,2a n��c +�n ; ���F)o, ��o nên m�t s3�uy hi�p m�i v�i quân �#ch ; min

Nam �ông D��ng. Chi�n th ng �i*n Biên N�2����0)m gi�i c�m quyn N��p

,�I�ng "�ng, nh�ng l3c l�$ng quân �#ch %�.n chung vXn ,En ��nh. Theo %�)�sb�

�1c N��p Yv� Gra ��.�sau �i*n Biên N�2�"So 8�nh l3c l�$ng không thay �@i ")��u

th��,2a quân viKn chinh v�v�t ch�t vXn ; th���p ��o nh� tr��c tr�n ��nh". h.�n�u

�4nh ,��quân ��i ,�c qu6c gia liên k�t �ang �6i ��u v�i Vi*t Minh 0)�450.000

ng�7i, ��.�N��p ,�'�m�i m�t m�t ph�n t� l3c l�$ng. N��c N��p tuy lâm ")o �.nh

th��c3c �]���-�kh�n, nh�ng ch�a 9��i ���h�t ����n�ng t�ng vi*n cho chi�n tr�7ng

�ông D��ng. h)�>?�ch c ch n 8W�không �:�N��p 9��i m�t �.nh �6i 9�-�v�i �.nh

th�.

H�i %&�#�Gi�nev� 8W���-���)nh công n�u ta không ti�p �Gc ��o ��$c m�t �p l3c

quân s3�%&)y ,)ng ��nh trên ,�c chi�n tr�7ng. Theo k���I�ch ,5, sau khi chi�n

th ng ; �i*n Biên N�2, ta 8W���a m�t b��ph�n l3c l�$ng sang Th�$ng F)o. Quân

�#ch ; Th�$ng F)o �ang r�t hoang mang. Nh�ng 0Bc %)y ��ng bYng B c B� ���

chi�m m�t "#��A4��Cc bi*t quan �A1ng. S6 quân N��p ,En 0�i ; B c B� t�p trung h�u

h�t ��i ��ng bYng, 0�i 9��i A�i ra trên m�t +.nh di*n ST��r�ng. Ta ,-�����n�ng thu

�ap thêm 9��m vi chi�m �-ng ,2a �#ch trên chi�n tr�7ng ,�4nh, &=�i 9�-ng nh�ng

�'nh ; ��ng bYng ��o nên m�t bi�n chuy:n m�i trong ,Gc di*n chi�n tranh. B� ,�'�

huy chi�n H#ch +Z�O��#nh khu�ch tr��ng th ng l$i ; Th�$ng F)o �:���a quân v�

&=�i 9�-ng ��ng bYng Bâc B�. <�i M�7ng Thanh, h�n m�t %&)n th��ng binh �#ch

t��g�n hai ���ng nay nYm ch�ng ch�t trong nh�ng c�n h�m b*nh vi*n âm u, ng�t

Page 312: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

%&�t ")���y AEi +1�d��i 0Eng ��t H�l h�t 0)�nh�ng th��ng binh nCng. �6i v�i 001�

0Bc %)y ��$c th;�m�t ,�Bt ��4�tr7i trong 0)nh ,En c�n h�n ,��ch�a b*nh. !�Bng ta

quy�t �#nh chuy:n ,�c th��ng binh lên mCt ��t. H1 nYm d��i nh�ng ��i lu bYng

"�i H��nhiu �)u s c, %�.n 0�i b�u tr7i xanh ")�t�n h�;ng 0)n &=-���t trên ,�nh

��ng.

P&)y 11, Nava cho ��y bay ����H��xu6ng M�7ng Thanh m�t 0��th�, �Zi ,�ch

nh�n th��ng binh ; �i*n Biên N�2. Ta �A��l7i ngay trong %&)y, 9�4a N��p ,-�th:�

cb���i di*n t�i bYng tr3c th�ng �:�trao �@i v�,�c th:�th�c. Hai %&)y sau, ��i di*n

,2a N��p ���,-�mCt ; �i*n Biên N�2. VXn 0)�&=�o s� Huya (Huard), ng�7i h�n b6n

n�m tr��c ���t�i Th�t Khê nh�n th��ng binh sau chi�n H#ch Biên Gi�i.

P&)y 13 ���ng 5 n�m 1954, ta t@�ch�c lK�duy*t binh m�ng chi�n th ng �i*n Biên

N�2���i khu ��i 9�4a �ông s;�,�'�huy M�7ng Ph�ng. ��i di*n ,�c ��n "#�tham

chi�n ,-�mCt ��y �2. F��c7�chi�n th ng ��$c hai ��i ��i tr�;ng: <��Qu6c Lu�t,

ng�7i ���b t �7 !�t ; �i*n Biên N�2, �)m V�n Thiên, thu�c ��n "#�9�Eng không

818 b n r�i nhiu ��y bay nh�t, �Uo lên.

Tôi �1c +�n nh�t l*nh, thay mCt !�4nh 9�2�")�!�2��#ch H� !�4�Minh tuyên d��ng

công �A�ng ,�c ��n "#�trong �I)n quân ���H5ng ,�m gan H�, bn +', ,�#u �3ng gian

kh@, kh c 9�Gc ��-�kh�n, &-p ph�n &=)nh ��i th ng cho chi�n H#ch �i*n Biên N�2,

,�m �n anh ,�#�em �ân công, ��ng +)o Tây B c ")��[ng +)o h�u ph��ng ���ra

s�c chi vi*n cho tin tuy�n. Tôi hoan nghênh tinh th�n �I)n k�t ph6i h$p chi�n

��u ,2a hai n��c +�n F)o ")�Campuchia. Nhân danh T@ng t� l*nh Quân ��i nhân

dân Vi*t Nam, tôi ���l*nh cho �I)n th:�,�n b�, chi�n 8D�trên kh p ,�c chi�n tr�7ng

�I)n qu6c: "''N��i �4ch c3c chi�n ��u �:�,2ng c6�")�khu�ch tr��ng th ng l$i ,2a

chi�n H#ch �i*n Biên N�2, ,2ng c6�")�khu�ch tr��ng k�t ST��,2a chi�n th ng

Page 313: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�ông Xuân, ti�n t�i nh�ng th ng l$i r3c rV�h�n n�a".

C7 Quy�t chi�n Quy�t th ng ,2a !�2��#ch H� !�4�Minh trong chi�n H#ch ��$c trao

cho ��i �I)n 312, ��n "#�l�p công ��u tiên trong tr�n Him Lam, b t s6ng t��ng

�7 !�t ")�b��tham m�u �#ch. ��ng ,�4��)m Quang Trung thay mCt ��i �I)n 312

lên nh�n c7.

Ti�p �-, tôi ���%-i v�nhi*m "G�s p t�i 9��i ti�n v�&=�i 9�-ng ��ng bYng B c B�.

�ó 0)�nhi*m "G�t�t y�u �)�,Gc di*n chi�n tr�7ng n�m 1954 �Ct ra cho quân ��i ta.

Qua 9 n�m ���ng chi�n, nhi*m "G�&=�i 9�-ng ��ng bYng B c B� l�n ��u ��$c nêu

lên v�i l3c l�$ng "5�trang ta. >1i ng�7i ,-�mCt �u h�t s�c ph�n kh;i.

!�c ��i �I)n tham d3�chi�n H#ch ��$c l*nh chuy:n g�p v�xuôi �:�9��t tn:n th ng

l$i. ��i �I)n 308 v�<��i Nguyên ")�B c Giang. ��i �I)n 312 v�hDnh Yên ")�

N�Bc Yên. ��i �I)n 304 ��a trung �I)n 9 v�Nam �#nh ")�Ninh .nh, trung �I)n

57 v�S�n Tây ")��)��ông. Riêng ��i �I)n 316 nh�n nhi*m "G�thu H1n chi�n

tr�7ng, ��a ���binh v��A�i giam, sau �-��:�0�i �i*n Biên N�2�m�t trung �I)n, �I)n

b��l3c l�$ng chuy:n v�Thanh �-a. P&)y 0��")�%&)y 15 ���ng 5 n�m 1954, H�i

��ng Qu6c 9�Eng N��p �1p, quy�t �#nh cb�T@ng tham m�u tr�;ng Êly c�m ��u

m�t 9��i �o)n thanh tra �Cc bi*t sang �ông D��ng nghiên c�u �.nh �.nh.

>?�ti�p �Gc can thi*p ")o �ông D��ng. P&)y 15 ���ng 5, N��p ,�4nh th�c ch�p

thu�n cho >?���a c6�v�n quân s3�")o ,�c ��n "#�quân %&Gy, ")�thay th��N��p 0)m

nhi*m "G hu�n luy*n quân %&Gy. P&)y 26, m�tpho, !�2��#ch H�i ��ng tham m�u

tr�;ng liên quân >?, ��%&�#�cho không quân �I�t ��ng chi vi*n ,�c n��c ��ng

minh ; �ông D��ng. P&)y 31, >?���a sang �ông D��ng �)ng không mXu ��m

CAT ,2a t��ng S�nôn (Chenault) công khai �I�t ��ng ; Vi*t Nam. Nh�ng ��y

bay v�n ��i ��ng nCng C.119 ")�phi công >?�t�p trung ; sân bay Gia Lâm. >?�A�o

Page 314: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ri�t &=Bp quân %&Gy, ��)nh l�p ,�c s� �I)n %�a�")�,�c ��n "#�binh ,�2ng. Tmh ��n

cu6i ���ng 5 n�m 1954, trong s6�249.000 quân %&Gy ���,-�t�i 200.000 quân ,�4nh

quy.

P&)y 3 ���ng 6 n�m 1954, !�4nh 9�2�N��p ,�'��#nh Êly 0)m Cao 2y kiêm T@ng

,�'�huy ��i �ông D��ng. �ây 0)�l�n th��hai, hai nhi*m "G�%)y ��$c t�p trung ")o

tay m�t ng�7i. Khi �-, ,�Bng ta ch�a bi�t Êly ���+�o ,�o &.�v�i ,�4nh 9�2�N��p

sau chuy�n �i thanh tra ��i �ông D��ng ,�ng v�i Xal�ng. P&)y 4 ���ng 6, !�4nh

9�2�N��p ,�4nh th�c trao quyn ��c l�p cho %&Gy quyn �o ��i. 4t ng)y sau �-,

tr��c �p l3c ,2a >?, N��p bu�c �o ��i &�t Bbu L�c ��Zi gh����2�t��ng ")�thay

th��bYng Ngô �.nh Di*m, m�t 0��+)i �����$c CIA chu(n +#�t��n�m 1950. !5ng

")o th7i gian %)y, 9��i �I)n quân s3�>?�do Lên�ên (Landale) c�m ��u t�i _)i

JEn.

���,-�nh�ng d�u hi*u AQ�r*t N��p b t ��u chuy:n giao d�n quyn l3c ; Vi*t Nam

cho >?�qua %&Gy quyn _)i JEn. .

<�l Gi�nev�, trong su6t ���ng N�m, cu�c �iu �.nh g�n nh� không ti�n tri:n.

!�Bng ta ���bi�t Bi�ôn t����m n�m tr��c �ây, khi ,En 0)���2�t��ng, trong cu�c

�)m 9��n ��u tiên ��i ��2��ô N��p. <��i ���,2a Bi�ôn vXn không h�thay �@i.

Bi�ôn luôn luôn H�ng >?��e H1a �Eng bu�c ta 9��i nh�$ng b�. !�ng th7i gian,

C�4nh 9�2�Lanien LBc ti�n cu�c trao �@i v�i >?. N��p mu6n ,-�m�t l7i h�a �an

,2a >?�8W�can thi*p quân s3�")o �ông D��ng trong tr�7ng h$p H�i %&�#�Gi�nev�

th�t +�i.

Nh�ng cu�c ti�p LBc v�i Oasinht�n không mang 0�i cho N��p �iu mong �$i.

Aixenhao vXn gi�����i ���nh� tr��c, ".�>?�ch�a th:�ti�n �)nh m�t cu�c phiêu l�u

quân s3�m�i ; �ông D��ng.

Page 315: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

Chi�n tranh &=�i 9�-ng ,2a ta diKn ra d��i m�t �.nh ���i �Cc ����0)�l3c l�$ng �ôi

bên �6i �#ch ; trong t.nh �A�ng xen �W. Mu6n th3c hi*n m�t cu�c t@ng ng�ng chi�n

bu�c 9��i t�p trung nh�ng l3c l�$ng %)y vào nh�ng khu v3c riêng AW�,-�s3�ki:m

8I�t. Vi*c phân chia ��)nh nhiu khu v3c 0)�không th3c t��".�r�t ��-�ki:m 8I�t, t�t

y�u dXn t�i nh�ng xung ��t 0)m nhen 0�i A1n lba chi�n tranh. Chi�n tranh Triu

Tiên ���nêu lên m�t tin �: �ôi bên �6i �#ch ,-�th:�t�p trung v�hai "�ng riêng AW�

v�i m�t ranh gi�i v��#a 0O�AQ�A)ng. Ngay t����u h�i ngh#, ,���ôi bên �u %&�D�t�i

�iu %)y nh�ng ,En gi���4n O��#nh. Sau ,�c chi�n H#ch �ông Xuân 1953-1954,

"�ng &=�i 9�-ng ,2a ta ���m;�r�ng r�t nhiu. Trên min B c ")�min Trung, quân

�#ch ���+#�d�n 0�i trong nh�ng ��)nh ph6 ; "�ng ��ng bYng ")�ven bi:n. Riêng ;

Liên khu 5, ,�Bng ta ,-�m�t "�ng ba �'nh �I)n �I)n t3�do. ��ng ta ���,�'���#�cho

�I)n �)m 9��n: n�u không �A�nh ��Zi tr�7ng h$p chia c t ��m th7i ��.�9��i ��u

tranh l�y "D�tuy�n 13 l)m ranh gi�i. �:����o gV�b��t c cho h�i %&�#, �I)n ta ch�p

thu�n �Ct v�n ��quân s3�(ng�ng chi�n) lên �)ng ��u �:�&=�i quy�t tr��c khi

chuy:n sang nh�ng v�n �����c, ")�t�p trung ")o vi*c phân �#nh ranh gi�i ��m

th7i. r��c ���'����thi�u thi*n ,�4�,2a N��p, %&)y 8����ng 6, P&I�i tr�;ng Liên Xô

Môlôt6p �1c m�t diKn v�n c3c l3c lên �n ng�7i ��i di*n N��p ���gây nên nh�ng

tr;�%&�i &=����o cho cu�c �)m 9��n.

T��trung tu�n ���ng N�m, l3c l�$ng "5�trang ta ����(y ��nh s�c Up chung quanh

��ng bYng B c B�. Trung �I)n 95 thu�c ��i �I)n 325 0)m l3c l�$ng d3�+#�,2a B�

; Ngh*�An, ��$c �iu g�p ra �)�Nam. Trung �I)n 64 ,2a 320 ti�p t3c ��ng chân

; <��i .nh. Hai trung �I)n ���c ,2a 320�0)�48�")�52 vXn �I�t ��ng ; Nam �#nh

")��)�Nam.

P&)y 11����ng 5, trung �I)n 48 t�p �4ch Th�$ng T6 (nam N�2�FO�2 kilô�Ut) tiêu

Page 316: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

di*t g�n 400 quân �#ch.

Trung �I)n 95 tiêu hao nCng binh �I)n c� ��ng s6�4 ; N�2�FO. P&)y 18, trung

�I)n 52 ��nh "#��A4�Th�c �Ea (Giao <�2y), b6n ��i ��i �#ch ra �)ng. Huy*n Giao

<�2y ��$c �I)n �I)n &=�i 9�-ng. !�ng %&)y, bên ���%&�n sông H�ng, trung �I)n

64 9�Gc �4ch trên ��;ng 39 <��i .nh, di*t hai ��i ��i, ��nh quân vi*n t�i &=�i vây

cho Triu D��ng, tiêu di*t 700 tên. Ta &=�i 9�-ng nam H�ng Yên.

��u ���ng _�u, ph�n l�n ,�c ��i �I)n ,2a ta t���i*n Biên N�2�v, ���,-�mCt ;

nh�ng "#��A4�quy �#nh.

Tôi nêu O�ki�n trong Quân 2y H�ng ngay ��I�ng m�t tr�m xe ��a m�t b��ph�n

9��o binh 351 ")�m�t ��n "#�,�2�l3c ��nh v�Tam Nông, N�B�<�1, 9�4a ���%&�n

sông �), uy hi�p 9�4a tây bâc �)�N�i. ��ng ,�4�Vi Qu6c Thanh khuyên ta �A�nh

sb�HGng l3c l�$ng l�n ��9�Eng v�p "�p, �:�gi���A1n "an chi�n th ng ���&=)nh

��$c Trung �I)n 102 ")�trung �I)n 36 ,2a 308 ti�n ")o B�c Ninh, �c Giang.

Trung �I�n 9, trung �I)n 57 ,2a 304 xâm nh�p �#ch h�u Nam �#nh, Ninh .nh,

S�n Tây ")��)��ông. Trung �I)n 66 ,2a 304 ph6i thu�c v�i 325 vXn ti�p �Gc �I�t

��ng ; Trung F)o. N@i lên nh�ng tr�n ��nh: P&)y 3 ���ng 6, ta 9�Gc �4ch ; Triu

D��ng (Nam �#nh) di*t ")�b t s6ng 500 tên !�ng %&)y, trung �I)n 48 ")�trung

�I)n 52 ph6i h$p ��nh �ông Biên (Nam �#nh) tiêu di*t ti:u �I)n khinh quân

%&Gy 702 ")�b6n ��i ��i �#a ph��ng quân, di*t 170 tên, b t s6ng 621 tên, thu �I)n

b��"5���4. Trung �I)n 9 b�c ABt nhiu ��n b6t ; �#ch h�u Nam �#nh, Ninh .nh,

")�b�c �)ng hai "#��A4�!��a Cao, N�Bc P��c. Trung �I)n 36 ��nh "#��A4�công s3�

m�i C�u L� ; B c Giang.

P&)y 12 ���ng 6 n�m 1954, Qu6c h�i N��p �1p. Tr��c �-��Bng m�t ���ng, sau khi

�i*n Biên N�2�th�t ��2, !�4nh 9�2�Lanien �� ��ng tr��c m�t cu�c +Z�phi�u tín

Page 317: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

nhi*m. Nó ,�'�s6ng 8-t nh7�")o 2 phi�u ST��+�n.

Qu6c h�i ,En mu6n H)nh cho Lanien m�t th7i gian �:�theo �u@i cu�c �)m 9��n ;

Gi�nev�. Nh�ng qua m�t ���ng, �1i ng�7i b t �âu h�t kiên nhXn. M�ng�Ut

Phr�ng (>d%Hcs France), m�t %&�#�viên n@i ti�ng trong 9��i ,�2��Ea, ��nh �W�,�'�

�A4ch Bi�ôn 0)�ng�7i ,�#u �A�ch nhi*m v��.nh �.nh b��tâc ,2a H�i %&�#�Gi�nev�.

V�n �K��4n nhi*m ,�4nh 9�2�m�t l�n n�a 0�i ��$c �Ct ra. Chmh 9�2�Lanien �@. V�i

�a s6�phi�u �p ��o, Qu6c h�i N��p b�u M�ng�Ut Phr�ng 0)m ��2�t��ng. T@ng

th6ng N��p Côty (m�%U�Coty) ,�'��#nh M�ng�Ut Phr�ng ��)nh l�p ,�4nh 9�2�m�i.

M�ng�Ut Phr�ng tuyên b6�8W���t ��$c m�t hi*p �#nh ng�ng chi�n ; �ông D��ng

trong "Eng m�t ���ng, t�i %&)y 20����ng 7 n�m 1954��)�ch�a th3c hi*n ��$c l7i

h�a %)y, ông ta 8W�xin t��ch�c.

Êly 0)�t@ng ,�'�huy th����m ��$c cb�sang �ông D��ng, v�i nhi*m "G�,�2�y�u 0)�

9��i�+�o v*���i quân viKn chinh. Tb�khi nh�m ch�c ��u ���ng _�u, Êly, v�i

Xal�ng 0)�9�G���, vXn r�t c %&�i m�t "�i*n Biên Phb'' m�i 8W�0�i xu�t hi*n. Có hai

n�i khi�n Êly ")�Xal�ng �Cc bi*t b�n tâm. <�i min Trung, t����u ���ng 4 n�m

1954, quân N��p ���xây d3ng m�t t�p �I�n c���i:m ; An Khê, "#��A4�r�t quan

�A1ng nYm trên ��7ng 19 n6i lin cao nguyên v�i b7�bi:n. ��n "#���n �AB���i �ây 0)�

binh �I)n c� ��ng 100 (GM100), g�m m�t trung �I)n m�i t��Triu Tiên v�(2

ti:u �I)n) ")�1 ti:u �I)n B c Phi. ��7ng 19 ���+#�l3c l�$ng "5�trang Liên khu 5

c�t ��t �I)n �I)n, quân ��n �AB�,�'�,En trông �$i ti�p t��bYng ��7ng không. Tuy�n

9�Eng ��2�9�4a nam ��ng bYng B c B� ,5ng 0) m�t n�i ��ng lo %&�i. Tuy�n 9�Eng

��2�%)y v6n t��tr��c vXn th�7ng xuyên +#�,�c ��i �I)n 320 ")�304 �e H1a. P&)y

12 ���ng 6 n�m 1954, Êly quy�t �#nh ABt quân ��Zi An Khê ; Tây P&T�Wn, ")��I)n

b��9�Eng tuy�n ; 9�4a nam ��ng bYng B c B�.

Page 318: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

P&)y 19����ng 6 n�m 1954, viên quan n�m Baru (Barrou), ,�'�huy GMlOO, ��$c

l*nh ,2a Xal�ng ABt ��Zi An Khê. Cu�c �)nh binh ��$c chu(n +#�����chu ��o.

M�t ,�nh quân t�ng vi*n gom hai binh �I)n c� ��ng xu�t 9��t t��Plây Cu xu6ng

�-n binh �I)n c� ��ng 100 �)nh quân c� gi�i t��An Khê lên. H$p �i:m ,2a hai

,�nh quân %)y 0)��co Mang Giang, ,�ch An Khê 22 kilô�Ut. P&)y 24 ���ng 6, khi

GMlOO v�a r7i ��Zi An Khê 15 kilô�Ut ��.�r�i ")o tr�n �#a 9�Gc �4ch ,2a l3c

l�$ng "5�trang Liên khu 5. H�u h�t binh �I)n, ��I�ng 1.200 ng�7i, trong �-�,-�

viên quan n�m ")�c� quan ,�'�huy, ,�ng v�i 250 xe c� gi�i ")��I)n b��l3c l�$ng

9��o binh +#�tiêu di*t.

<�i Pari, <�2�t��ng m�i ,2a N��p, M�ng�Ut Phr�ng, tr3c ti�p b t tay ngay ")o

vi*c �.m ki�m m�t ��Za hi*p ng�ng b n. Sau khi gCp I��n ")�ng�7i ��i di*n ,2a

>?�; Pari, %&)y 23 ���ng 6 n�m 1954, M�ng�Ut Phr�ng t�i Gi�nev� gCp riêng

��ng ,�4�Chu Ân Lai. Tr��c �-, ��ng ,�4�Chu ���th�7ng xuyên ti�p LBc v�i ,�c

�I)n ��.�bi:u Anh, N��p nhYm 0)m cho nh�ng quan �i:m ,2a �ôi bên trong cu�c

�)m 9��n L4ch 0�i g�n nhau. Trong cu�c �1p, ��ng ,�4�Chu ���%-i v�i <�2�t��ng

N��p, 9�4a Tr�ng Qu6c ��%&�#�công nh�n F)o ")�Campuehia ")�th3c thi ,�4nh

8�ch không can thi*p v�i �iu ki*n ,�c qu6c gia %)y 8W�không tr;���)nh nh�ng c�n

c��quân s3�c�a >?.

��ng chí Chu 2ng h��&=�i 9��p phân chia Vi*t Nam ��)nh hai min v�i m�t gi�i

tuy�n quân s3���m th7i �:���t ��$c m�t hi*p �#nh ng�ng b n trong ba tu�n lK.

P&)y 24����ng 6 n�m 1954, tin binh �I)n c� ��ng 100�+#�tiêu di*t ; An Khê bay

t�i Gi�nev�.

P&)y 25, 9�4a N��p ��%&�#�v�i ta l�y "D�tuy�n 18�0)m �i:m phân chia ��m th7i,

&�Up n6i v�i vi*c trung l�p �-a nh�ng �#a ��t &=�m �Gc ; Bâc B� ")�gi��0�i m�t

Page 319: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

th7i gian H)i ��)nh ph6�,�ng ��i N�Eng.

P&)y 28, ,�Bng ta công b6�vi*c phân chia ��m th7i 9��i ��$c th3c hi*n ; "D�tuy�n

13.

Nh�ng cu�c trao �@i v�quan �i:m ,2a �ôi bên ��$c ti�n �)nh trong ban quân s3.

N�4a N��p m�t mCt bi:u l��s3�mong �Zi s�m �.m m�t &=�i 9��p cho cu�c ng�ng

chi�n, m�t mCt �e H1a chi�n tranh 8W�leo thang n�u �ôi bên không �.m ��$c s3�

��Za thu�n ; Gi�nev�. !�Bng ta bi�t N��p �ang g�p ABt chu(n +#�ba s� �I)n �:�

��a sang Vi*t Nam trong tr�7ng h$p cu�c �iu �.nh ; Gi�nev� th�t +�i. �6i v�i

ta, l�y "D�tuy�n 18 0)m gi�i tuy�n ��m th7i 0) không th:�ch�p nh�n, vi*c phân chia

gi�i tuy�n ��m th7i không th:���ch v�i m�t cu�c t@ng tuy:n cb�t3�do �:�th6ng nh�t

��t n��c, N��p không th:�; lâu H)i ��i ��i N�Eng, ,�ng l�n duy nh�t trên min B c

Vi*t Nam.

N�4a N��p vXn gi��nh�ng ��%&�#�,2a �.nh. Cu�c �)m 9��n m�t l�n n�a 0�i giXm

chân ��i ch[.

Cu6i ���ng 6 n�m 1954, B� T@ng tham m�u 9��t hi*n �#ch ,-�tri*u ch�ng ABt +Z�

Liên khu nam ��ng bYng Bâc B�. B� ,�'���#�cho ,�c ��n "#�,�2 l3c ")�liên khu

�)nh ��ng theo ph��ng châm: "<4ch c3c ��nh +�o, c� ��ng linh �I�t nh�ng 9��i

+�o ��m th ng l$i, �A�nh ��nh (u, không ham �n to, không ham ��nh �i:m... N��i

,-�k���I�ch 9�Eng không, 9�Eng 9��o, ��nh c� gi�i, ��nh ca nô, �)u chi�n �#ch".

Bên <��P&�n sông H�ng, %&)y 30 ���ng 6, trung �I)n 64 �I�t ��ng trên ��7ng 10

(<��'''� .nh) 9�Gc �4ch tiêu di*t m�t ti:u �I)n quân %&Gy, thu hai kh(u 9��o 105.

�#ch ; <��i .nh hoang mang +Z�C�u Bo ABt ,��y.

P&)y 1����ng 7, tr�ng �I)n 64 ti�p ST�n ��#�L��<��i .nh.

<�i H�u P&�n, %&)y 30 ���ng 6, �#ch ABt ��Zi N��t Di*m ")�Ninh .nh. Trung

Page 320: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�I)n 52 truy �4ch bât 700 tên, thu 5 kh(u 9��o (,-�m�t kh(u l05). !�ng %&)y, �#ch

;� �i Chu ABt ,��y. Trung �I)n 52 truy �4ch t�i Nam �#nh. �#ch ; �ây ,5ng v�i

"��ABt ,��y.

B� ��i ta ti�p ST�n ��)nh ph6�Nam �#nh %&)y 1����ng 7 n�m 1954.

P&)y 3 ���ng 7, �#ch ABt ��Zi ��#�L��N�2�FO. <�i S�n Tây, trung �I)n 57 ��nh �#ch

trên ,�c ��7ng 11 21A ")�21B &=�i 9�-ng ��i b��ph�n �'nh S�n Tây.

P&)y 7����ng 7, trung �I)n 57�9�Gc �4ch binh �I)n c� ��ng s6�8 �i &=�i vây cho

<A.nh ViKn (�)��ông) di*t 400 tên.

��i �I)n 320 d�n �I)n b��l3c l�$ng sang <��i .nh, ,�2�tr��ng bao vây ��#�L��

H�ng Yên, tiêu di*t �#ch ; ,�c ��#�tr�n N�G�D3c, Ninh Giang. ��i �I)n 308�,5ng

chuy:n ")o �I�t ��ng trên ��7ng 13.

Su6t ��m n�m ���ng chi�n, ta ch�a ,-�O��#nh &=�i 9�-ng m�t ��)nh ph6, m�t ��#�L��

; ��ng bYng. !�'�trong ")i %&)y, ta ���&=�i 9�-ng m�t ��)nh ph6, ba ��#�L��")�m�t

s6���#�tr�n. M�t n�m tr��c, ta ,�'�mong duy �A.�")�m;�r�ng m�t s6�c�n c��; "�ng

nông thôn h�u �#ch ��ng bYng. Bây gi7�,� m�t "�ng ��ng bYng r�ng l�n ���v�tay

ta.

!MCH ��ng ��)nh công trên 0Gc �#a Trung Hoa �����o ra th��cân bYng l3c l�$ng

gi�a �ông ")�Tây.

Chi�n tranh l�n bYng "5���4�thông th�7ng không cho 9�Up bên %)o &=)nh th ng

l$i. Cu�c chi�n trên +�n ��o Triu Tiên 0)�m�t minh ch�ng cho �.nh �.nh m�i trên

th��gi�i. Cu6i ,�ng, bu�c �ôi bên 9��i �i t�i ng�ng b n.

H�i %&�#�Gi�nev� l�n %)y ,5ng không &=�i quy�t ��$c &.�h�n. MCc H��ti�ng 8Bng

���ch�m d�t nh�ng ng�7i ta vXn không �.m ra &=�i 9��p �:�k�t ��Bc chi�n tranh

Triu Tiên. h)�,5ng không ai %&�D��.nh �A�ng %)y 8W�,En �Uo H)i su6t nhiu th�p

Page 321: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�p. Cho t�i 0Bc %)y, chi�n tranh �ông D��ng vXn ,�2�y�u diKn ra gi�a ,�c dân t�c

�ông D��ng ")�N��p ��$c s3�&=Bp �V�%&)y ,)ng nhiu ,2a >?. Nh�ng chiu

h��ng 9��t tri:n ,2a %-�,-�th:�dXn t�i m�t cu�c chi�n tranh Triu Tiên th��hai.

>?����quy�t tâm thay th��N��p ; �ông D��ng. Nh�ng �.nh th��ch�a cho p�Up >?�

tr3c ti�p %��y ngay "�o cu�c chi�n. N�u s�m qu6c t���-a chi�n tranh, không ,-�&.�

+�o ��m 8W�th ng l$i, ")�,5ng không dK�lôi �Uo ��$c ��ng minh ���m*t �Zi ;

Triu Tiên. >?�����4nh t�i m�t ph��ng �n m�i. Trong khi �-�Liên Xô, Trung

Qu6c ")�Anh �u không mu6n chi�n tranh �ông D��ng �Uo H)i, lo ,�i 8�y %�y ,�i

ung! N��p r�t c�n m�t cu�c ng�ng chi�n �:�c�u ��i quân viKn chinh, nh�ng không

�2�s�c Up ta �:�&=)nh nh�ng �iu ki*n ,-�l$i. Cho ��n g�n h�t ���ng _�u, >?�vXn

không �Z����i ���AQ�A)ng, ")�Anh ,�'��-ng vai �AE�m�t trong nh�ng ng�7i �Ea &=�i.

M�ng�Ut Phr�ng hi:u 0)�mu�n th3c hi*n ��$c l7i h�a tr��c qu6c h�i, c�n 9��i

tranh ��2���$c >?�")�Anh ,�ng 0)m �p l3c v�i ta, k:�,��tranh ��2�s3���ng �.nh ,2a

Liên Xô ")�Trung Qu6c.

P&)y 29 ���ng 6 xu�t hi*n +�n ghi nh��gi�a >?�")�Anh, +)y �Z�s3���ng �.nh v�i

nh�ng �Gc tiêu ,2a M�ng�Ut Phr�ng ��ra ��i H�i %&�#�Gi�nev�, ��n ��)nh vi*c

phân chia ��m th7i Vi*t Nam ��)nh hai min �:�th3c thi m�t cu�c ng�ng chi�n.

Riêng v�gi�i tuy�n ��m th7i, hai c�7ng qu6c %)y ,�1n "D�tuy�n 17 thay "D�tuy�n

18 do ���p ��%&�#. >?�")�Anh mu6n N��p 9��i nhân nh�$ng, nh�ng ��ng th7i

,5ng h�m H1a ta trong tr�7ng h$p N��p +#��Ct "tr��c nh�ng �Ei �Zi ng�n ,�n k�t

��Bc m�t +�n hi*p �#nh ,-�th:�ch�p nh�n v��ông D��ng, �.nh �.nh qu6c t��8W�r�t

tr�m �A1ng" !

��u ���ng 7 %�m 1954, ��ng ,�4�Chu Ân Lai t��Gi�nev� tr;�Y�Trung Qu6c, ��

%&�#�gCp �c ; LiKu Châu, thu�c �'nh lT�ng Tây, không xa biên gi�i n��c ta. B�

Page 322: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

!�4nh �A#�cb�tôi ,�ng �i v�i �c.

T��Nam Ninh �i xe lba ��n LiKu Châu, H1c ��7ng ,En th�y nhiu d�u v�t chi�n

tranh. Cu�c �1p diKn ra hai %&)y trong m�t ngôi bi*t th3�m�i ��$c tu sba 0�i.

Bu@i 0)m vi*c ��u tiên, theo O�,2a �c, tôi �A.nh +)y �.nh �.nh quân s3�0Bc %)y trên

+�n ��. ; ,��min B c ")�min Trung Vi*t Nam h�u nh� �I)n �)u �Z, �)u ,2a

"�ng ��t t3�do ")�&=�i 9�-ng. Quân N��p ,�'�,En gi����$c hai khu v3c: trên min

Bâc, �)�N�i ")�m�t s6��'nh chung quanh, "�ng ven bi:n t����i N�Eng t�i >-ng

!�i; ; min Trung, m�t s6���)nh ph6, ��#�L��ven bi:n t��nam lT�ng .nh qua ,�c

��)nh ph6�Hu�, �)�NRng t�i H�i An. <�i Nam B�, nh�ng khu c�n c��,2a ta ��$c

,2ng c6�")�m;�r�ng.

Hai bu@i ti�p theo, ��ng ,�4�Chu Ân Lai �A.nh +)y v��.nh �.nh diKn bi�n ��i H�i

%&�#�Gi�nev�, ���i ���ngoan c6�,2a !�4nh 9�2�Plêven ")����i ���tiêu c3c ,2a >?.

��ng ,�4�Chu %-i �.nh �.nh qu6c t��hi*n nay yêu c�u ,-��Ea +.nh, vi*c phân chia

ranh gi�i ��m th7i nên châm ch��c m�t ch�ng %)o �:�tranh ��2�nh�ng c� s;�9��p

0O�cho m�t cu�c t@ng tuy:n cb��Ea +.nh th6ng nh�t hai min Nam, B c Vi*t Nam

trong "Eng hai n�m.

N�u ta ,-�,�4nh 8�ch khôn ��Uo, t@ng tuy:n cb�8W�&=)nh th ng l$i. ��ng ,�4�Chu

th�y ,-�����n�ng l�p m�t mCt tr�n liên minh v�i N��p �:��(y 0�i s3�can thi*p ,2a

>?�")o +�n ��o ��ng D��ng. Cu6i ,�ng, ��ng ,�4�%-i tr��c �ây Plêven kh�ng

kh�ng �Ei l�y "D�tuy�n 18 0)m ranh gi�i ��m th7i, nh�ng tr��c s3���u tranh kiên

quy�t ,2a ta, M�ng�Ut Phr�ng ")�Anh, >?������ng O�ABt xu6ng "D�tuy�n 17. �c

")�,�Bng tôi �u ngV�%&)ng. N��i ch�m ,�B��.m trên +�n ���m�i th�y HEng sông

%�Z�B�n ��i ; 9�4a b c �'nh lT�ng <A#.

�c %-i v�i so 8�nh l3c l�$ng trên th3c t��chi�n tr�7ng hi*n nay, ta ��ra "D�tuy�n

Page 323: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

13 0)�h$p 0O, "D�tuy�n 17 �6i v�i ta 0)�không th:�ch�p nh�n, ,�4�4t ,5ng 9��i &=)nh

��$c "D�tuy�n 16. Tr��c �ây ���,-�tin l*�khi ��ng minh ")o &=�i &=�p quân ��i

Nh�t ; hai min Nam, B c �ông D��ng ,5ng l�y "D�tuy�n 16�0)m ranh gi�i ��m

th7i.

Tr��c 0Bc �I)n ta ra v, ��ng ,�4�Chu %-i v�i �c:

- "Tôi 8W�+)n v�i ��ng ,�4�Môlôt6p h�t s�c c6�gang th3c hi*n ,�'���#�,2a H� !�2�

�#ch. h.�; xa không ,-��iu ki*n trao �@i, n�u vi*c ��u tranh L�c �#nh ranh gi�i

��m th7i gCp ��-�kh�n, "�n b�t � c HD�9��i ,�1n "D�tuy�n 17, mong H� !�2��#ch

,�B�O�v�n ��quan �A1ng nh�t hi*n nay 0)�tranh ��2�cho ��$c �Ea +.nh ") nh�ng

�iu ki*n �:��Ea +.nh th6ng nh�t Vi*t Nam".

Ng�i trên xe lba, tôi %-i v�i �c: "N��p ,En g�n n�m m��i "�n quân, 0�i thêm >?�

&=Bp ��.�r�t 4t ,-�����n�ng �Ea +.nh th6ng nh�t Vi*t Nam ! " .

T��cu�c �1p tr;�v, �c r�t suy %&�D. �c %-i trong B� !�4nh �A#�n�u mu6n ch�m

d�t chi�n tranh, 9��i ch�p nh�n m�t gi�i tuy�n quân s3���m th7i gi�a ta ")��#ch.

!�c +�n Liên Xô ")�Trung Qu6c �u %&�i chi�n tranh �ông D��ng �Uo H)i, mu6n

ta ��t ��$c m�t ��Za thu�n v�i N��p. So 8�nh l3c l�$ng gi�a ta ")��#ch 0Bc %)y, ta

�ang ; th��,-�l$i, nh�ng v�mCt quân s3, v�i 3�&=Bp �V�,2a >?, �#ch vXn ,-�nhiu

����n�ng không nh�ng +��� p nh�ng t@n th�t �)�,En t�ng c�7ng thêm l3c l�$ng.

Ta ,5ng c�n ,-�m�t th7i gian �Ea +.nh, m�t khu v3c �I)n ,�'nh, ,-���2��ô, ,�ng

bi:n, sân bay... �:�,2ng c6�nh�ng ��)nh ST��,2a ,�ch ��ng ")����ng chi�n, xây

d3ng l3c l�$ng chu(n +#�cho cu�c ��u tranh &=)nh ��c l�p, th6ng nh�t �I)n �I)n.

Nh�ng "D�tuy�n 17 �6i v�i ta 0)���-�ch�p nh�n. >?�nh�t �#nh không ,�#u +Z��ông

Nam �, �ang chu(n +#�m�t chi�n l�$c m�i r�t nguy hi:m. Trong tr�7ng h$p %)o

,�Bng ta ,5ng 9��i �Ei ��a ")o v�n +�n s3�cam k�t tôn �A1ng ��c l�p, th6ng nh�t,

Page 324: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�I)n "an 0�nh th@�,2a ba n��c �ông D��ng, không ,-�c�n c��n��c %&I)i... �:�0)m

c� s;�cho cu�c ��u tranh lâu H)i.

<I)n b��quân ��i viKn chinh N��p ���d�n v�t�p trung H1c �AGc ��7ng s6�5 �)�N�i

-���i N�Eng. Cônhi t@�ch�c 0�i l3c l�$ng ��)nh 4 s� �I)n chi�n ��u, bao g�m 51

ti:u �I)n b��binh (so v�i 28 ti:u �I)n %&)y 7 ���ng 5), ,�ng v�i ,�c ��n "#�thi�t

&=�p ")�9��o binh, chu(n +#��6i 9�-�v�i cu�c ti�n công ,2a ,�c ��i �I)n ,�2�l3c.

!�Bng ,�'�,En m�t �Gc tiêu duy nh�t 0)�+�o v*�con ��7ng H)i 100 kilô�Ut t���)�

N�i ,��y ra ,�ng ��i N�Eng, con ��7ng Hi*p �#nh m�ng 6 ���ng 3 n�m 1946 ���

��a ,�Bng ")o min Bâc. Nh�ng ��n "#�%&Gy binh �Gng 9��i quân ta 0)�tan vV.

Nhiu 04nh %&Gy t3���ng +Z�%&5. B� ,�'�huy N��p 9��i d�n quân %&Gy ")o "Eng

trong. Nh�ng ��n "#�quân viKn chinh r*u A��sau cu�c chi�n ��u �ông Xuân v�a lo

+�o v*��.nh, v�a lo canh ch�ng nh�ng ��n "#�%&Gy binh ���o ,��y.

<�i Tây Nguyên, quân �#ch ; Plây Cu AGc A#ch ABt ,��y. Quân �#ch ; .nh <A#�

Thiên r�t hoang mang. >5i ��1c sâu t�����F)o t�i V��n Sai, Stungtreng,

Campuchia, ���b t liên 0�c ��$c v�i Nam B�. Anh N��m ��ng nh n: l��ng th3c

���sRn 8)ng. Anh Tr�n V�n <A)�+�o ,�o ���chu(n +#�xong khu v3c t�p k�t cho b��

��i ,�2�l3c Nam ti�n. <�i Nam B�, quân �#ch +Z�nhiu ��n b6t lui v�,�c ��)nh

��#. <.nh �.nh %)y bay t�i Gi�nev�. !�Bng tôi nh�n ��$c �i*n ,2a ,����ng ,�4�

Môlôt6p ")���ng ,�4�Chu Ân Lai, %-i �ang ,-�tri:n "1ng s�m ��t ��$c m�t hi*p

�#nh �Ea +.nh, không nên �(y ��nh %�#p ����I�t ��ng quân s3�; ,��hai min

Nam, Bâc �ông D��ng.

P&)y 15 ���ng 7, Trung ��ng �1p H�i %&�#�l�n th��6 d��i s3�,�2��1a ,2a �c. H�i

%&�#�nh�n �#nh: "�.nh �.nh trong n��c 9��t tn:n %&)y ,)ng ,-�l$i cho ta; �#ch �ang

gCp nh�ng ��-�kh�n l�n tuy ,�Bng vXn không ng�ng &=�y &=Ga", "T���ông Xuân

Page 325: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

v�a qua, th�a H#p th3c dân N��p thua nCng, ���qu@c >?�can thi*p tr ng tr$n ")o

�ông D��ng, kiên quy�t thi �)nh k���I�ch �Uo H)i ")�m;�r�ng chi�n tranh ��.�l3c

l�$ng so 8�nh gi�a ta ")��#ch ,-�th:�thay �@i không l$i cho ta", "���qu6c >?�0)��g�

����,�4nh ,2a nhân dân yêu chu�ng �Ea +.nh trên th��gi�i, ")�hi*n �ang tr;���)nh

�g�����,�4nh tr3c ti�p ,2a nhân dân �ông D��ng". Trên c� s;�nh�ng nh�n �#nh

trên, h�i %&�#�nh�t �A4 v�i ��7ng l6i "H�ng ph��ng 9��p th��ng l�$ng �:�l�p 0�i

�Ea +.nh ; �ông D��ng" ")�quy�t �#nh ph��ng châm, 8�ch l�$c ��u tranh ,2a ta

trong giai �I�n m�i 0): "!�Da �5i %�1n ��u tranh ")o ���qu6c >?�")�hi�u chi�n

N��p, d3a trên c� s;�nh�ng th ng l$i �����t ��$c �). ph�n ��u �:�th3c hi*n �Ea

+.nh ; �ông D��ng, 9���tan âm m�u ,2a ���qu6c >?��Uo H)i ")�m;�r�ng chi�n

tranh �ông D��ng, ,2ng c6��Ea +.nh ")�th3c hi*n th6ng nh�t, �I)n ��)nh ��c l�p

")�th3c hi*n H�n ,�2�trong �I)n qu6c".

Ban Ch�p �)nh Trung ��ng ��ng kêu &1i: "<I)n ��ng t��trên ��n d��i ��y th6ng

nh�t t� t�;ng ")��)nh ��ng, �I)n k�t nh�t �A4�h�n n�a chung quanh H� !�2��#ch

")�Trung ��ng, tuy*t �6i tin t�;ng ")o H� !�2��#ch ")�Trung ��ng, kiên quy�t

v�$t �1i ��-�kh�n, ra s�c ph�n ��u �:�b�t c���Ea hay 0)���nh, ta ,5ng ,�2���ng

")�th ng l$i”.

Sau khi ,-�+�n ghi nh��>?�- Anh, �)ng %&5��6i ph��ng ���si�t chCt h�n tr��c.

Trung tu�n ���ng �y, M�ng�Ut Phr�ng tr;�0�i Gi�nev� v�i "#�th��m�i 0)�ng�7i ��i

di*n cho nh�ng O�ki�n ,2a ph��ng Tây. Cu�c ��u tranh t�p trung ")o hai v�n ��

gay c�n nh�t 0)�L�c �#nh ��7ng ranh gi�i ��m th7i ")�th7i gian ti�n �)nh t@ng

tuy:n cb. N��p ch�p thu�n "D�tuy�n 17 do Anh, >?��Ct ra, ")�mu6n �Uo H)i th7i

��n t@ng tuy:n cb�t3�do �:�th6ng nh�t Vi*t Nam. N�4a ta ��ra "D�tuy�n 16, ")�yêu

c�u ti�n �)nh t@ng tuy:n cb�trong "Eng 6����ng. Cu�c �)m 9��n 0�i giXm chân ��i

Page 326: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ch[.

M�ng�Ut Phr�ng ���h�a v�i Qu6c h�i N��p trong "Eng m�t ���ng n�u không ��t

��$c m�t hi*p �#nh ng�ng b n ��.�8W�t��ch�c. Th7i ��n �ang t�i g�n. Bu@i �1p

%&)y 20 ���ng 7 n�m 1954 ��$c coi nh� phiên �1p ,�-t. N�u không �i t�i k�t ST�,

H�i %&�#�Gi�nev� 8W�tan vV�M�ng�Ut. Phr�ng ���; gi�i ��n cu6i ,�ng. N�4a ta

ch�p nh�n "D�tuy�n 17. N�4a N��p ch�p nh�n th7i ��n ti�n �)nh t@ng tuy:n cb�

th6ng nh�t hai min Nam, B c Vi*t Nam 0)�hai n�m. M�t n�m sau %&)y �O�hi*p

�#nh, b t ��u hi*p th��ng gi�a hai min v�t@ng tuy:n cb. Th7i gian ti�n �)nh

t@ng tuy:n cb�0)����ng 7 n�m 1955. Cu�c �)m 9��n v���)nh ph�n &=�m 8�t qu6c

t��k�t ��Bc nhanh ,�-ng. �ôi bên nh�t �A4�,�1n }n ��, Ba Lan, Cana�a 0)m 2y ban

&=�m 8�t qu6c t�, v�i }n �� 0)�,�2��#ch.

P&)y 21 ���ng 7 n�m 1954, hi*p �#nh �.nh chi�n ; Vi*t Nam ")�hi*p �#nh �.nh

chi�n ; F)o ��$c �O�k�t gi�a th��tr�;ng B� Qu6c 9�Eng <��Quang Bbu, ��i di*n

B� T@ng t� l*nh Quân ��i nhân dân Vi*t Nam ��ng th7i thay mCt Nd��Ut F)o, v�i

thi�u t��ng �entây (Delteil), ��i di*n B� T@ng ,�'�huy quân ��i liên hi*p N��p ;

�ông D��ng. Sau �-, hi*p �#nh �.nh chi�n ; Campuchia ��$c �O�gi�a ��ng ,�4�

<��Quang Bbu v�i P�4ch Tiêu Long, ��i di*n ,�4nh 9�2�V��ng qu6c Campuchia.

H�i %&�#�thông qua Tuên b6�chung v�vi*c l�p 0�i �Ea +.nh ; �ông D��llg g�m 13

�iu:

1 r�c nh�n nh�ng v�n +�n hi*p �#nh v��.nh ,�'�chi�n s3�; Vi*t Nam, ; F)o, ;

Campuchia ")�v�t@�ch�c ki:m 8I�t qu6c t�.

2. Kh/ng �#nh s3��)i 0Eng ,2a ,�c bên tham gia h�i %&�#�v�vi*c ch�m d�t chi�n

s3�; ,�c n��c �ông D��ng.

3. r�c nh�n nh�ng l7i tuyên b6�,2a ,�4nh 9�2�V��ng qu6c Campuchia ")�,2a

Page 327: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

,�4nh 9�2�V��ng qu6c F)o v�t@ng tuy:n cb�t3�do 8W���$c t@�ch�c trong n�m

1955 ; hai n��c %)y.

4. C�m vi*c �em quân ��i ")�nhân viên quân s3�n��c %&I)i ")o ,�c n��c �ông

D��ng.

5. C�m vi*c �Ct c�n c��quân s3�n��c %&I)i ; �ông D��ng, ")�vi*c ,�c n��c

�ông D��ng tham gia ,�c liên minh quân s3�v�i n��c %&I)i.

6. Quy �#nh l�y "D�tuy�n 17 0)�gi�i tuy�n quân s3���m th7i ; Vi*t Nam.

7. Kh/ng �#nh ,�c bên tham gia h�i %&�#�th�a nh�n vK�nguyên t c s3���c l�p,

th6ng nh�t ")��I)n "an 0�nh th@�,2a n��c Vi*t Nam, vi*c hi*p th��ng gi�a hai

min b t ��u t��%&)y 20 ���ng 7 n�m 1955 ")�vi*c t@ng tuy:n cb�ti�n �)nh ")o

���ng 7 n�m 1956.

8. Cam k�t tôn �A1ng quyn t3�do l3a ,�1n n�i sinh s6ng ,2a nhân dân trong m[i

n��c.

9. Cam k�t không ,-��)nh ��ng �A�������6i v�i nh�ng ng�7i thu�c 9�4a �6i

ph��ng th7i �]�chi�n tranh.

10. Quy �#nh vi*c quân ��i N��p ABt ��Zi ,�c n��c �ông D��ng.

11. N��p cam k�t tôn �A1ng ��c l�p, ,�2�quyn, th6ng nh�t ")��I)n "an 0�nh th@�

,2a Vi*t Nam, F)o ")�Campuchia.

12. Quy �#nh nh�ng nguyên t c trong quan h*�gi�a ba n��c Vi*t Nam,

Campuchia, F)o, tôn �A1ng ,�2�quyn, ��c l�p th6ng nh�t, không can thi*p ")o n�i

b��,2a nhau.

13. Quy �#nh nh�ng bi*n 9��p c�n thi�t �:�+�o ��m vi*c tôn �A1ng hi*p %&�#.

�I)n >?�không �O�")o hi*p �#nh, ,�'�ra m�t +�n tuyên b6�ghi nh�n, ")�h�a 8W�

��-ng gây tr;�%&�i cho vi*c thi �)nh hi*p �#nh. B� tr�;ng %&I�i giao ,2a %&Gy

Page 328: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

quyn �o ��i tuyên b6�không th:�công nh�n s3�h$p th�c ,2a hi*p �#nh. !�Bng ta

���th�y AQ�>?�")�%&Gy quyn 0Bc�%)y ���0)�m�t, 8W�0)�nh�ng �g�9���hi*p �#nh sau

%)y.

Hi*p �#nh Gi�nev� ra �7i trong b6i ,�nh qu6c t��")�t��ng quan l3c l�$ng ,2a ta

")��#ch trên chi�n tr�7ng nh� v�y, ���không ��t ��$c t�t ,��nh�ng �iu �)�ta

mong mu�n. Tuy nhiên, %-����&-p ph�n ")o vi*c k�t ��Bc s3�th6ng tn ,2a N��p

�Uo H)i m�t th���p, bu�c ��i quân xâm l�$c 9��i ra �i, N��p 9��i công nh�n trên

v�n +�n ��c l�p, th6ng nh�t ")��I)n "an 0�nh th@�,2a ba n��c �ông D��ng, không

,-�c�n c��quân s3�n��c %&I)i trên ba n��c %)y, ch�p nh�n v�nguyên t c m�t cu�c

t@ng tuy:n cb�t3�do 0)�c� s;�9��p 0O�cho cu�c ��u tranh lâu H)i ,2a ta, ")�ch�m d�t

cu�c chi�n tranh �Uo H)i ���,�4n n�m trên �I)n +�n ��o �ông D��ng.

P&)y 22 ���ng 7 n�m 1954, !�2��#ch H� !�4�Minh ra l7i kêu &1i gbi ��ng +)o,

,�n b��")�chi�n 8D�,��n��c nhân H#p Hi*p �#nh Gi�nev� ��$c �O�k�t: “h.��Ea +.nh,

th6ng nh�t, ��c l�p, dân ,�2�,2a T@ qu6c �)�8, 9 n�m nay, nhân dân, quân ��i,

,�n b��")�!�4nh 9�2�ta �I)n k�t chCt ,�W, trên d��i m�t 0Eng, ,�#u �3ng gian kh@,

v�$t �1i ��-�kh�n, kiên quy�t ���ng chi�n ")����&=)nh ��$c nhiu th ng l$i "g�

vang.(...) Ta ���thu ��$c th ng l$i l�n: !�4nh 9�2�N��p ���th�a nh�n ��c l�p, ,�2�

quyn, th6ng nh�t ")��I)n "an 0�nh th@�,2a n��c ta, th�a nh�n quân ��i N��p 8W�

ABt ��Zi ��t n��c ta, v.v. (...) r��nay, ,�Bng ta 9��i ra s�c ��u tranh �:�,2ng c6��Ea

+.nh, th3c hi*n th6ng nh�t, �I)n ��)nh ��c l�p ")�dân ,�2�trong �I)n qu6c".

P&)y 22 ���ng n�m 1954, B� T@ng t� l*nh, ��i di*n cho ,��Nd��Ut F)o, ra l*nh

ng�ng b n. BYc B�, l*nh ng�ng b n ,-�hi*u l3c t��%&)y 27 ���ng 7, ; Trung B�,

t��%&)y 1����ng 8, ; F)o, t��%&)y 6����ng 8, ; Campuchia, t��%&)y 7����ng 8, ")�

cu6i ,�ng, ; Nam B�, t��%&)y 11����ng 8 n�m 1954.

Page 329: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

L*nh ng�ng b n �����$c th3c hi*n nghiêm ,�'nh trên �I)n +�n ��o �ông D��ng.

Thi �)nh Hi*p �#nh Gi�nev�, b����i ta ; nam "D�tuy�n 17, b����i �.nh nguy*n ,2a

ta ; Campuchia ")�F)o l�n l�$t chuy:n quân ra B c t�p k�t. B� ��i Nd��Ut F)o t�p

k�t v�hai �'nh S�m N�a, Phông Xa F]. Quân viKn chinh N��p ")�l3c l�$ng "5

trang ,2a %&Gy quyn ,5ng l�n l�$t t�p k�t v�9�4a nam "D�tuy�n 17 v�i th7i ��n

cu6i ,�ng 0)�300 %&)y. Anh V�n Ti�n n5ng, T@ng tham m�u tr�;ng, ")�anh Song

�)o, ,�4nh 2y ��i �I)n 308, ��$c ,�'��#nh 0)m tr�;ng �I)n ")�p�-��I)n ��i bi:u

Quân ��i nhân dân Vi*t Nam tham gia Uy ban Liên hi*p �.nh chi�n Trung ��ng .

TRONG 0#ch sb�chi�n tranh gi��n��c ,2a ta, cu�c chi�n th�7ng 4t diKn ra ; kinh

�ô. �7i Tr�n, tr��c cu�c xâm l�ng ,2a Nguyên Mông, ông cha ta ���ba l�n r7i

Th�ng Long, nh�ng sau �-�0�i chi�n th ng quân �#ch tr;�v, nhanh 0)�ba ���ng,

ch�m 0)�8�u ���ng.

Ng�7i anh ��ng dân t�c �o "�i NguyKn Hu*, v�i cu�c �)nh quân th�n t6c t��N�B�

Xuân ra Th�ng Long, ���tiêu di*t ��i quân xâm l�$c >�n Thanh ,�'�trong m�y

%&)y t�t.

Th7i ��i H� !�4�Minh, cu�c chi�n ch6ng quân viKn chinh xâm l�$c N��p ���diKn

ra hai ���ng ; <�2��ô.

Nh�ng chi�n 8D�quy�t tb����+�o v*�t�ng &-c ph6, t�ng ngôi %�), r�i ra �i ���ng

chi�n tr�7ng �]�v�i l7i th�chi�n thang tr;�v. Su6t nh�ng n�m chi�n. tranh, �.nh

�nh �)�N�i kh c sâu trong �A�i tim ,2a m[i chi�n 8D, �)�N�i luôn luôn 0)�s3�nh��

th��ng da d�t nh�t. �iu �-����th:�hi*n trong bi�t bao +)i th�, câu ca. Nhiu ng�7i

mong ��$c %�.n 0�i <�2��ô H��,�'�m�t l�n. h)�không 9��i ,�'�,-�nh�ng ng�7i ra

�i nh��v��)�N�i, ng�7i ; 0�i ,5ng trông �$i t�ng %&)y ng�7i ra �i mau ,�-ng tr;�

v�Chi�n th ng �ông Xuân 1953-1954�")���i th ng ; �i*n Biên N�2����mang 0�i

Page 330: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

cu�c �A�ng 9��ng 0#ch sb.

Nhi*m "G�ti�p ST�n <�2��ô ��$c trao cho ��i �I)n 308, trong �-�,-�trung �I)n

<�2��ô. Anh V��ng Th�a h5, ��i �I)n tr�;ng 308, ,�'�huy mCt tr�n <�2��ô ��m

n�m tr��c, hôm nay 0)�!�2��#eh 2y ban Quân ,�4nh ��)nh ph6. !�2��#ch ��)nh ph6�

�)�N�i vXn 0)�anh Tr�n Duy H�ng n�m ��u ,�ch ��ng.

Trên ��7ng v�ti�p ST�n <�2��ô, m�t s6���i di*n ,�n b��,2a 308 ��$c tri*u t�p t�i

gCp �c ; �n ��ng ��i Lâm Thao, N�B�<�1. �c c�n dCn ,�n b�, chi�n 8D���i

�I)n 9��i tri*t �:�ch�p �)nh 8 ,�4nh 8�ch ,2a !�4nh 9�2, 10 �iu �p�lu�t trong

quân ��i, "không ��$c xâm 9��m ��n ,�i kim s$i ,�'�,2a dân", tôn �A1ng dân ")�

&=Bp �V�dân, th3c hi*n th�t t6t nhi*m "G�ti�p ST�n <�2��ô. Cu6i ,�ng �c �Zi

:"!�c ,�B�,-�bi�t �ây 0)�n�i %)o không !" Anh Song �)o %-i: "Th�a �c, �ây 0)�

�n th7�,�c Vua ��ng...". �c %-i ti�p: "!�c Vua ��ng ���,-�công d3ng n��c.

�c ,��u ta 9��i ,�ng nhau gi��l�y n��e".

P&)y 9 ���ng 10 n�m 1954, m�t s6���n "#�,2a 308 ")o tr��c ti�p ST�n ,�c công

s;, %�)���y, t��tay quân N��p. <�)nh ph6��ang +#��Ct d��i l*nh gi�i nghiêm,

không m�t +-ng ng�7i, ,�c ngôi %�), cba �u �-ng kín.

M�t ��n "#�t�i C�u Gi�y 0)m ��2��Gc +)n giao. Nh�ng chi�c xe +1c ��Up ,2a quân

N��p ch�a �#p quay ��u ��.�t��ngôi %�)�tranh xiêu "ao bên ��7ng ���xu�t hi*n m�t

0��c7��Z�sao�")ng, nh�ng ti�ng hô không bi�t t���âu n@i lên: "H��!�2�tich muôn

n�m !... Hoan nghênh ,�c anh b����i tr;�v�&=�i 9�-ng <�2��ô!". R�i nh�ng ,�nh

cba b�t m;, +)�con �a ra, LBm L4t chung quanh ,�c chi�n 8D��2i �2i m�ng m�ng.�

!�'�trong giây 0�t, ,��H�y ph6�%&�co ; %&I�i Ô ����Z�r3c �)u c7. <�i %�)���y �cn

�)�N�i, anh ,�#�em công nhân ��ng x�p �)ng tr��c cba v�i nh�ng +-�hoa trên

tay. H1 ����A�i chi�u nYm ��i s;�m�y %&)y qua không cho quân �#ch ���o dV���y

Page 331: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�-c �em �i. L7i ,�)o m�ng ,2a ,�#�công nhân %&�an �i ".�n��c m�t tuôn ,��y.

�c th$�&=)�ôm l�y anh chi�n 8D�nh� gCp 0�i ��a con �i xa t��lâu. ,�c %�)���y,

�1��u gCp nh�ng ng�7i th$�mang theo c�m n m nYm ch7�b����i t�i t� m�y hôm

nay. M�t +�c ; P�)���y �i*n Yên N�G�%-i:

“Bi�t ,�c anh tb�h�i ,En chi�n ��u ; �)�N�i kia �)!".

<�i %�)�ga �)ng !Z, anh ,�#�em vui "g�cho bi�t v�a sba xong m�t chi�c ��u �)u

th�t t6t, +�o ��m cho chuy�n �)u ��u tiên xu�t 9��t �Bng gi7�,�)o m�ng b����i tr;�

v.

Quân N��p lui d�n qua c�u Long Biên ch�m d�t s3�,-�mCt g�n m�t tr�m n�m ;

��)nh �I)ng Di*u.

_�ng %&)y 10 ���ng 10 n�m 1954, nh�ng ngôi %�)�c@��4nh ,2a �)�N�i �u 8�ng

r3c lên nh�ng 0��c7�sao. Tr7i m�a, nh�ng ��7ng ph6�r�t 8�ch. C@ng ,�)o �����$c

d3ng lên kh p n�i. Nh�ng ,G�9�G�0�o kh�n �-ng �o H)i trang nghiêm ��ng chung

quanh +)n th7�T@ qu6c. <)u �i*n t��%&I�i Ô ")o ch�t %4eh +)�con %&I�i ��)nh. Sau

nhiu n�m ��m +#�chi�m, <�2��ô ���s6ng 0�i không ��4�%&)y ��u T@ng kh;i %&�Da.

T�t ,���1i ng�7i d�n ra hai bên ��7ng ch7��-n gi7�9�Bt 0#ch sb, �I)n quân chi�n

th ng tr;�v.

��7ng quen ph6�,5 �ây r�i

<�2��ô t��i d�y mCt ng�7i nh� hoa

V�7n h�ng ng�t &=-�m�a qua

C7 hoa �Z�n ng, ��i %�)�")ng sao....

Anh ��ng NguyKn Qu6c <A#, trung �I)n tr�;ng trung �I)n <�2��ô, dXn ��u ��n "#�

b��binh ti�n ")o �)�N�i.

Ng�7i t��hai bên ��7ng �@�xô ra �Ct ")o tay anh ")�,�c chi�n 8D�nh�ng +-�hoa

Page 332: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

t��i. Nh�ng chi�c l�Vi lê 8�ng ng7i l�p 0�nh bên hoa. Ti�p sau 0)��I)n xe b��binh

c� gi�i 9��o binh. Ng�7i -�)�N�i không ng7�h�u h�t ,�n b�, chi�n 8D�ta �u �Ag.

!�i 0)m �1�%&�c nhiên h�n 0)�nh�ng ng�7i chi�n 8D�%�Z�nh n, hin 0)nh, &=�n H#�

%)y �����nh th ng nh�ng tên 04nh N��p cao l�n, d��t$n, "5�trang ��y ng�7i, ,-�,��

��y bay, �)u chi�n, xe t�ng ! �)ng Bông, �)ng �)o r�n A)ng ti�ng tr6ng �Ba s�

t�, �Ba lân. N��o n@�rn, L�c 9��o �Z�h�ng A�i trên ��7ng ph6�nh� nh�ng ,�nh

hoa �)o. Bên h���I)n Ki�m, sinh viên, �1c sinh �G�t�p km v�7n hoa !�4�Linh nh�

n�m %)o, ��t nh�ng +)i ca ,�ch ��ng.

15 gi7. T��P�)���t l�n ��)nh ph6�n@i lên m�t h�i ,Ei H)i. !�c loa 9�-ng thanh

vang lên ti�ng ��ng ,�4�!�2��#ch Uy ban Quân chính �1c th� ,2a !�2��#ch H� !�4�

Minh gbi ��ng +)o <�2��ô:

"<�m n�m qua, !�4nk 9�2�xa r7i ��Zi <�2��ô �:����ng chi�n c�u n��c. Tuy xa

nhau nh�ng 0Eng !�4nh 9�2�luôn luôn g�n ,�nh ��ng +)o.

P&)y nay do nhân dân ta �I)n k�t nh�t �A4, quân ��i ta chi�n ��u anh H5ng, ���ng

chi�n ���th�ng l$i, !�4nh 9�2�0�i tr;�v�<�2��ô v�i d�ng +)o. Muôn dCm m�t %�),

0Eng vui m�ng khôn xi�t k:...

!�4nh 9�2�")�nhân dân ta 9��i ,�ng nhau c6�gang nhiêu �:�khôi 9�Gc, ,2ng c6�")�

9��t tri:n �7i sông tinh th�n ")�v�t ch�t ,2a <�2��ô ta... "

V�i ng�7i dân �)�N�i, 0Eng J=)�H� vXn nh� nh�ng %&)y %)o...

�c ")�anh Tr�7ng Chinh ,En ; 0�i S�n Tây m�t th7i gian. Tôi ��$c B� !�4nh �A#�

phân công ,�ng v�i ,�c anh Lê V�n L��ng, Xuân <�2y, T6 H�u ,�'���o vi*c ti�p

ST�n <�2��ô.

Sáng %&)y 11 ���ng 10, ,�Bng tôi v�t�i �)�N�i. <�2��ô vXn gi6ng nh� nh�ng

%&)y !�ch ��ng ���ng <�m khi �c ")�,�Bng tôi t��chi�n khu tr;�v. R$p tr7i c7�

Page 333: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

�Z. Nh�ng ��7ng ph6�")o Thu 0�c ��c 0��")ng. Nh�ng ngôi %�)��4n ��o n�p d��i

"Em cây. �)ng liKu A2�quanh H� G��m n��c vXn xanh ng t. !�'����c v�i h�i

���ng 12 n�m 1946, 0)�không ,En nh�ng chi�c xe %�)�binh, nh�ng chi�c môtô

N��p g�m AB�trên ��7ng ph6, không ,En ti�ng &=)y �inh ,2a nh�ng tên 04nh �5��Z�

n*n trên v'a �c. �)�N�i r�t 4t thay �@i trong chi�n tranh, ".�ng�7i N��p ch�a 0Bc

%)o tin �1�,-�th:���i �#nh c� lâu H)i nh� tr��c kia, mCt tr�n th�7ng xu�t hi*n ,�ch

�ây ")i ,�Gc kilô�Ut. <�)nh ph6�yên �Dnh, không ��4�trong 0)nh. N�i tôi t�i th�m

��u tiên 0)�P�)���y �i*n Yên N�G. Tôi si�t chCt tay nh�ng ng�7i th$�qu�n �o ��y

mu�i than ���9�����y 0)m t t ngu�n �i*n ,2a �)�N�i, thay hi*u l*nh ti�n công

�êm 19 ���ng 12 n�m 1946, hôm nay 0�i ��u tranh kiên c�7ng v�i �#ch +�o v*�

��y gi��0�i ngu�n �nh 8�ng cho <�2��ô. T�t ,��,�c công s;�tôi t�i �u tr6ng tr�n,

không ,En m�t ,�Bt ti*n nghi 0)m vi*c.

M�t l�n, tôi &�U�qua P&��T� S; �#nh �.m 0�i F.Ku Trang, ngô4�%�)�%�Z�xinh n�i

Th�7ng "G�vXn �1p tr��c khi r7i �)�N�i, �c ")�anh Tr�7ng Chinh ���,-�nh�ng

l�n t�i �ây. Nh�ng �I)n �I)n không ,En th�y d�u v�t.

!�4n n�m chi�n tranh 0)�m�t th7i gian không ngân. M[i n�m, m[i ���ng, m[i %&)y

��y âp nh�ng s3�ki*n. Nó ���mang 0�i bao �@i thay trong �7i s6ng dân t�c, trong

m[i con ng�7i. Nó ,-�th:�L-a �i nhiu �p�ni*m.

!�4nh 9�2�")�Trung ��ng ��ng tr;�v��)�N�i. �c H� gCp 0�i ��ng +)o ; ST�ng

tr�7ng Ba �.nh, n�i ,�4n n�m tr��c Ng�7i �1c +�n Tuyên ngôn ��c l�p 0#ch sb.

PG�c�7i ,2a �c H� trên lK��)i 8W�8�ng ��i trang sb�m�i ,2a �)�N�i n6i ti�p �ông

�ô, Th�ng Long x�a. !�Bng ta ���t@�ch�c cu�c duy*t binh l�n ��u tiên ; �)�N�i,

m�t cu�c duy*t binh b����i, dân ST�n du �4ch ,�'�mang theo �I)n "5���4�,2a N��p

")�>?, t��"5���4�%�a, "5���4�nCng, ��n ,�c ph��ng ti*n thông tin �u 0)�chi�n l$i

Page 334: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ph(m thu ��$c trong chi�n ��u. Ba chi�c xe t�ng ��$c ��a t���i*n Biên N�2 v,

sba ch�a 0�i, m;���u cu�c diKu �)nh. Ngôi %�)�N�2�<I)n quyn c5 nay tr;���)nh

N�2�!�2��#ch. Ngay t��khi m�i t�i, �c ���,�1n ch[�0)m vi*c, ,5ng 0)�n�i ; ,2a

Ng�7i, ��i c�n %�)�%�Z�,2a ng�7i 0)m v�7n nYm sâu 9�4a trong, d��i nh�ng "Em

cây, bên ,�nh m�t ,�i h�.

Công vi*c ,2a �Ea +.nh d�n d�p �Uo t�i. �)n g n v�t th��ng chi�n tranh, xây

d3ng ,�2�%&�Da L��h�i, ��u tranh th6ng nh�t n��c %�), xây d3ng quân ��i...

Nh�ng công vi*c m�i, nh�ng v�p "�p m�i. Hai n�m qua r�t nhanh. Quân N��p

t�ng b��c ABt v�n��c. Nh�ng cu�c t@ng tuy:n cb�,5ng nh� nhiu �iu ��I�n

���c ,2a Hi*p �#nh Gi�nev� �����-ng ��$c th3c hi*n. ; Nam . Vi*t Nam, nh�ng

ng�7i ���ng chi�n ,5�+#�ru�ng b6, 0�ng b t, 9��i ,��y ra b�ng bin, ,��y lên r�ng

%Bi. Ngô �.nh Di*m ���nhanh ,�-ng thay th�� �o ��i, l�n ti�ng �Ei "l�p sông

B�n ��i", �Ei "B c ti�n". Nhân dân ta chu(n +#�lên ���ng �i ti�p chCng ��7ng

m�i ,2a cu�c tr�7ng chinh &=)nh ��c l�p, th6ng nh�t, so v�i chCng ��7ng ���qua

,En b�i ph�n gian nan h�n.

Ch� ng 15

�� THAY KzT LUuN

M[i l�n tr;�0�i �i*n Biên N�2, tôi t�i %&�Da trang li*t 8D�d��i chân ��i A1 th p %Un

h��ng t�;ng ni*m nh�ng ng�7i ��ng ��i ���nYm 0�i �ây. ��ng tr��c r�t nhiu

ngôi m��không ,-�tên, tôi �.nh dung ra anh chi�n 8D��Ag�t�i chi�n tr�7ng gi�a tr�n

��nh, chi�n ��u bên nh�ng ng�7i ��ng ��i ch�a �#p bi�t tên �.nh, ")��.nh ,5ng

Page 335: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

ch�a �#p bi�t 0)��ang ; ��n "#�%)o. Ti:u �I)n 23, ��nh �#ch 9��n �4ch trên sân bay

M�7ng Thanh, ���ghi công ��u cho ng�7i chi�n 8D�c m 0��c7�0)m chu(n cho 9��o

b n chi vi*n gi�a 0Bc �#ch ti�n công d��d�i nh�t, nh�ng không m�t ai bi�t tên anh,

,5ng nh� anh ; �âu, ,En hay m�t ! !�)ng trai N����@ng t��th7i xa x�a sau khi

��nh th ng giCc Ân ���c�Vi ng3a v�tr7i . . .

Anh b����i !G�H� ra tr�n th7i �-, tb�b�ng bin Nam B�, %Bi r�ng Tây Nguyên,

�co mây Tây B c, ��n nh�ng min ��t 0��F)o, Campuchia... ,�'�,-�m�t O�%&�D�vô

,�ng trong 8�ng: 9��i &-p ph�n ,�ng ��ng ��i, ��ng +)o, +�n +c�,-�chung s6�ph�n

&=)nh 0�i ��c l�p, t3�do.

Dân t�c ta ���9��i �A��&=��h�n m�t th��h* nh�ng ng�7i con �u �B�nh�t �:�L-a �i

m�t v�t nh� ,2a 0I)i ng�7i 0)�,�2�%&�Da th3c dân.

Sau chi�n th ng ; �i*n Biên N�2, tôi t��Tây B c tr;�0�i Vi*t B c, ��n ,�)o �c.

Ng�7i b t tay ,�Bc m�ng, r�i %-i:

Nhân dân ta ,En 9��i ti�p �Gc ch6ng >?�!

Tôi nh��t�i nh�ng l7i �c vi�t trong th� khen ng$i quân ")�dân sau chi�n th ng:

"Th ng l$i tuy l�n nh�ng m�i 0)�b t ���”. Nh�ng l7i %)y ,�'�,-���$c ; !�2��#ch

H� !�4�Minh !

V�i th ng l$i ,2a ���ng chi�n ch6ng N��p n��c Vi*t Nam �����$c qu6c t��công

nh�n 0)�m�t qu6c gia ��c l�p, th6ng nh�t, nh�ng ,�Bng ta ,�'�m�i &=)nh 0�i nba

��t n��c.

!�Bng ta ���không th:��A�nh ��Zi cu�c �Gng ��u 0#ch sb�,En ti�p �Gc. C�n 9��i

ch�ng minh cho ,�2�%&�Da th3c dân ,5�")�m�i hi:u rYng: ���t�i 0Bc không th:�

H�ng s�c ��nh s t ��Up �:�nô H#ch, chia c t nh�ng dân t�c %�Z�y�u.

Th ng l$i ,2a ���ng chi�n ch6ng N��p ���mang 0�i nh�ng �iu ki*n vô ,�ng qTO�

Page 336: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

+�u cho dân t�c �:��=Up �Gc ��nh th ng quân xâm l�$c >?�trên tin tuy�n l�n min

Nam, &=)nh 0�i ��c l�p ")�th6ng nh�t cho T@ qu6c.

T����a Xuân �i*n Biên N�2, 45 n�m ���trôi qua.

!�Bng ta ���th3c hi*n Di chúc thiêng liêng c2a Ng�7i 0)�quy�t tâm �I)n ��)nh

�A1n "an s3 nghi*p ,�ch ��ng &=�i 9�-ng dân t�c v�i cu�c chi�n tranh ba m��i

n�m, m;�ra �p�nguyên ��t n��c ti�n lên ,�2�%&�Da L��h�i.

!�Bng ta �ang th3c hi*n nhi*m "G�"xây d3ng m�t n��c Vi*t Nam �Ea +.nh, thông

nh�t, ��c l�p, dân ,�2�")�&=)u ��nh" v�i nh�ng ��)nh t3u AQ�r*t trong công cu�c

�@i m�i.

!�Bng ta �ang b��c ")o n�m 2000, n�m giao th7i sang th���p�XXI, thiên niên �p�

th��ba.

!Gc di*n th��gi�i �ang �A�i qua nh�ng bi�n ��ng l�n, cu�c ,�ch ��ng khoa �1c ")�

công ngh*��ang 9��t tri:n v�i %�#p ���siêu t6c, �Cc bi*t 0)�; ,�c n��c 9��t tn:n,

nh�ng n��c ����i ")o nn "v�n minh �A4�tu*". Xu th���I)n c�u �-a, khu v3c �-a,

v�i mCt �4ch c3c ")�mCt tiêu c3c ,2a %-��ang lôi cu6n ,���)nh tinh. �i �ôi v�i

nguy*n "1ng �Ea +.nh �:�9��t tri:n, ,�c cu�c xung ��t s c t�c ")�tôn &=�o �ang n@�

ra ; nhiu n�i; ,�c cu�c chi�n tranh xâm l�$c v�i "5���4�công ngh*�cao do ,�2�

%&�Da th3c dân m�i ki:u m�i gây ra �ang ,�)���p lên ,�2�quyn ")���c l�p ,2a

,�c dân t�c.

Trong 0Bc �-, nh�ng mâu thuXn c� +�n ,2a th��gi�i vXn ti�p �Gc t�n ��i, v�i nh�ng

�.nh th�c ")�bi:u hi*n m�i trong s3��an xen ph�c ��p. �i sâu phân �4ch, ,�Bng ta

nh�n th�y �4nh ch�t ,2a th7i ��i vXn không thay �@i, �Bng nh� ��ng ta ���nh�n

�#nh: FI)i ng�7i vXn ; trong th7i ��i ST�����t��,�2�%&�Da t� +�n �i lên ,�2�%&�Da

L��h�i.

Page 337: Dien Bien Phu- Diem Hen Lich Su

C�N V� �� TÔI YÊU T� QU�C TÔI! H�n thiêng sông núi n�c Nam Máu h�ng nòi ging Con R�ng Cháu Tiên V� vang hùng c� ph� ng �ông V�y vùng bn b� tranh tài n�m châu.

M�i ebook tôi post lên m�ng có th� tìm th�y t�i www.heartsay.good.to or www.156.free.com/canvedo

V�n h�i m�i �ang ��n v�i ,�Bng ta, ,�ng nh�ng ���eh th�c m�i. !�Bng ta ,)ng

9��i t�ng c�7ng �I)n k�t, ti�n lên d��i %&1n c7�t�t th ng ,2a ��ng, bi�n nh�ng

��c m�, nh�ng �I)i +�o t�;ng ch�ng nh� không th3c hi*n ��$c, ��)nh hi*n th3c.

��ng th7i, 9��i luôn n m v�ng quy lu�t d3ng n��c �i �ôi v�i gi��n��c, v�a xây

d3ng ��)nh công ��t n��c &=)u ��nh v�a +�o v*�v�ng ch c T@ qu6c Vi*t Nam

thân yêu.

��7ng ��ch m*nh, con ��7ng lên ��nh 9�Bc ,En H)i, nh�ng ,�Bng ta ���,-�nh�ng

tin ��th ng l$i.

"��c l�p dân t�c, dân ,�2�")�,�2�%&�Da L��h�i",'' "0Eng yêu dân, yêu nhân 0I�i

không bao gi7�thay �@i", "m�u c�u ��nh 9�Bc cho dân", ”,-�dân 0)�,-�t�t ,�",

“�I)n k�t, �I)n k�t, ��i �I)n k�t", �-�0)�nh�ng �iu nYm trong di 8�n Ng�7i �:�0�i

cho dân t�c: T� t�;ng H� !�4�Minh.

1997-1999