design and development of baking course booking systemwith

การประชมวชาการเสนอผลงานวจยระดบชาต ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม ครงท 4 วนท 22 พฤษภาคม 2564 ณ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-1-

การออกแบบและพฒนาระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต ดวยวธเชงโครงสราง

Design and Development of Baking Course Booking Systemwith Independent Teacher on Internet with StructuralMethod

พชร สบเพง1, ภาสกร นชเทยน2, สรยะ พมเฉลม3* Putchareesebpang1, Pasakron nuchthean2, Suriya pumchalerm3*

1,2,3คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย วทยาลยเซาธอสทบางกอกแขวง/เขต บางนา กรงเทพมหานคร[email protected],[email protected],[email protected]

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอ (1) ออกแบบและพฒนาระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตดวยวธเชงโครงสราง (2) ประเมนคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระ และ (3) เปรยบเทยบความสอดคลองของการออกแบบและพฒนาระบบกบคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต โดยแบงการวจยออกเปน 2 ระยะ กลาวคอ ในระยะท 1 ออกแบบและพฒนาระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตดวยวธเชงโครงสราง โดยใชหลกคดของวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ แบบน าตกหกขน ทเรยกวา “SASHIMI” ทผานการวเคราะหความตองการจากผเชยวชาญและผมสวนเกยวของกบระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตดวยวธเชงโครงสราง จ านวน 15 คน โดยใชเครองมอเปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ระยะท 2 ประเมนคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตดวยแบบจ าลองส าหรบประเมนคณภาพแบบ ES_QUAL และเปรยบเทยบความสอดคลองของการออกแบบและพฒนาระบบกบคณภาพการใชงาน โดยกลมตวอยางเปนผใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต จ านวน 49 คน โดยเครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามมาตรสวนประมาณคาหาระดบ สถตทใชในการวจยคอ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธการแปรผน ซงผลการวจยพบวา (1) การออกแบบระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตมแผนภาพสามประเภท คอ แผนภาพบรบท แผนภาพกระแสการไหลขอมล และแผนภาพการท างานของระบบ โดยระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตประกอบดวยสวนงานสามสวน คอ สวนงานของผสอนอสระ สวนงานของผดแลระบบ และสวนงานของผเรยน (2) ผลการประเมนคณภาพการใชงานระบบเชารถยนตสวนบคคลดงกลาวมคณภาพอยในระดบมาก ( = 3.93, S.D. = 0.51) และ (3) การออกแบบและการพฒนาระบบมความสอดคลองกบคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต (คาสมประสทธการแปรผน (C.V.) ของการออกแบบและการพฒนาระบบเทากบ 13.35% และ คาสมประสทธการแปรผน (C.V.) ของคณภาพการใชงานระบบเทากบ 13.09% ค าส าคญ : การออกแบบและพฒนา, ระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระ, อนเทอรเนต, วธเชงโครงสราง Abstract

The purposes of this studied were: (1) to design and develop the baking course booking systemwith independent teacherwith structuralmethod (2) to evaluate quality of service of the baking course booking systemwith independent teacher and (3) compare the consistency of design and


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-2-

develop with quality of service of the baking course booking systemwith independent teacher. The studied was divided into two phases. Phase1: design and develop the baking course booking systemwith independent teacherwith structuralmethod with system development life cycle “SASHIMI” waterfall six step. Through requirement analysis from expert and stakeholders with a personal car rental system amount 15 person. The tool used in this phase was a structure interview. Phase2: Evaluate the quality of the personal car rental systemwith model for the ES_QUAL quality evaluate and compare the consistency of design and develop with quality of service of system. The sample consisted of user of the baking course booking systemwith independent teacher amount 49, the tool used in close-ended questionnaire with five point rating scale. Statistics used to analyze data were mean, standard deviation and coefficient of variation. The results revealed as follows: (1) the baking course booking systemwith independent teacherwith structuralmethod consists of three diagrams: a context diagram, data flow diagram and flow chart diagram (2) the baking course booking systemwith independent teacherconsists of three section: Independent teacher section, Administrative section and Student section and (2) independent teacherwas evaluated by 49 user as

most quality ( = 3.93, S.D. = 0.51). Coefficient of variation of system design and development was 13.35% and Coefficient of variation of quality of use of the system was 13.09%). Keywords : Design and Development, Baking Course Booking System with Independent Teacher, Internet, Structural Method.

1. บทน า “อนเทอรเนต” คอ เทคโนโลยสารสนเทศทมบทบาท

ส าคญในยคปจจบนซงเปนเครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญทมการน าไปประยกตใชงานไดหลากหลาย เชน ดานกจการธรกจ ดานความบนเทง ดานวถการด าเนนชวต ดานการศกษา เปนตน [1] โดยการน าเอาเทคโนโลยและนวตกรรมมาประยกตใชนสอดคลองกบนโยบายของภาครฐทน าแนวทางในการพฒนาประเทศทเรยกวา “ไทยแลนด 4.0” มาใชเปนนโยบายหลกในการผลกดนประเทศใหกาวไปส ความมนคง มงคง และยงยน [2] จากหลกคดดงกลาวภาครฐจงมนโยบายผลกดนใหหนวยงานตาง ๆ ของภาครฐน าเอาเทคโนโลยอนเทอรเนตมาประยกตใชในการด าเนนกจกรรมในหลาย ๆ ดาน เชน กระทรวง ทบวง กรม ตางๆ มแผนในการปรบปรงการบรหารจดการในรปแบบของ “กระทรวงดจทล” เชน กระทรวงพาณชยดจทล และกระทรวงการคลงดจทล เปนตน [3] ดงนนในภาคของเอกชนกมความม งม นน าเอาเทคโนโลยอนเทอรเนต

มาประยกตใชเชนเดยวกน โดยเฉพาะอยางยงในชวงสถานการณโรคระบาดโควท 19 ทการออกไปนอกเคหะสถานมความเสยงทจะตดเชอ ท าใหธรกจเกยวกบการศกษา จงไดรบการปรบปรงอยางกาวกระโดด โดยน ารปแบบการเรยนการสอนผานเทคโนโลยอนเทอรเนตเขามาทดแทนการเรยนแบบเผชญหนา [4] ประกอบกบชวงยามวางตามวถปกตใหม การท าอาหารเรมเปนทนาสนใจและมความนยมมากขน [5] และผคนบางกลมมผลกระทบจากเหตการณดงกลาวอาจโดนพกงาน หรอเลกจาง เชน อาชพทเกยวของ

การทองเทยวและการโรงแรม หากทบคลากรเหลานนมทกษะความรความสามารถในการประกอบอาหารไดเปนอยางด ดงนนจงมแนวคดน าเอาเทคโนโลยอนเทอรเนต เขามาเปนสอกลางในการเชอมโยงผท ตองการเรยนท าอาหารกบกลมผตองการเรยนการท าอาหารใหสามารถสอสารและท าธรกรรมใหเกดความสะดวกและรวดเรว เกดความเชอมนในการเรยนการสอนไดอยางมนใจ [6]


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-3-

อกทงยงใหบรการและใชบรการไดทกท ทกเวลา และทกอปกรณโดยไมแบงแยกแฟลตฟอรม [7] เกดการขยายตวของธรกจเกยวกบการศกษาสงผลใหธรกจดงกลาวเตบโต และยงสรางรายไดใหกบผสอนอสระ 2. วธด าเนนการศกษา

การด าเนนการวจยในการออกแบบและพฒนาระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต มวตถประสงคดงน

1. เพอออกแบบและพฒนาระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตดวยวธเชงโครงสราง

2. เพอประเมนคณภาพจากการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต

3. เปรยบเทยบความสอดคลองของการออกแบบและพฒนาระบบกบคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต

โดยก าหนดประชากรและกลมตวอยางดงตอไปน ประชากร คอ ผมสวนเกยวของกบระบบจองคอรส

เรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตทสนใจสมครเขาเรยนกบสถาบน

กลมตวอยางคอ ผมสวนเกยวของกบระบบจองคอรส เรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตทสนใจสมครเขาเรยน จ านวน 49 คน โดยการเลอกกลมตวอยางแบบบงเอญ

การด าเนนการวจยในการออกแบบและพฒนาระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตดวยวธเชงโครงสรางแบงออกเปน 2 ระยะดงน

ระยะท 1 การออกแบบและพฒนาระบบจองคอรส เรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตโดยใชวงจรการพฒนาระบบ (SDLC) แบบ Sashimi Water Full 6 ขน [8] โดยมขนตอนดงน

(1) Software Concept เปนขนการพจารณาแนวทางของพฒนาระบบโดยศกษาจากเอกสารทเกยวของ

(2) Requirements Analysis เปนขนการก าหนดรายละเอยดความตองการของระบบจากการศกษาหา

ขอมลส ารวจความคดเหนของผเชยวชาญดานคอมพวเตอรประยกตและผมสวนเกยวของกบระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต จ านวน 15 คนแลวน ามาวเคราะหเพอจดท าเปนขอก าหนดความตองการระบบ

(3) Architectural Design เปนขนการออกแบบโครงสรางของระบบเพออธบายภาพรวมของระบบทมโครงสรางตางๆเชอมโยงกบองคประกอบส าคญทมผลตอการท างานของระบบเพอใหมการท างานครบตามฟงกชนและมคณลกษณะทสมบรณ

(4) Detailed Design เปนขนตอนออกแบบสวนทเปนรายละเอยดการท างานของระบบ

(5) Coding and Debuggingเปนขนตอนการเขยนชดค าสง เพอใหเปนตามคณลกษณะและรปแบบตาง ๆ ทไดก าหนดในขนตอนกอนหนาน

(6) System Testingเปนขนการคนหาขอผดพลาดหรอจดบกพรองของระบบ โดยใชการทดสอบแบบ White box และ Black box ทจะทดสอบการท างานของระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตท างานไดอยางถกตองและตรงกบความตองการของระบบหรอไม

ระยะท 2 ประเมนคณภาพจากการใชงานระบบและเปรยบเทยบความสอดคลองของการออกแบบและพฒนาระบบกบคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตโดยมขนตอนดงน

(1) สรางแบบประเมนคณภาพ [9] ดวยแบบจ าลองES-QUAL [10] ทผานการหาคาความเทยงตรง

(2) ก าหนดกลมตวอยาง และเกบรวมรวมขอมลจากกลมตวอยางจ านวน49คนโดยใชวธการเลอกกลมตวอยางดวยการสมแบบบงเอญ [11]

(3) วเคราะหผลการประเมนคณภาพการใชงานของระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตดวยสถตคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและคาสมประสทธการแปรผน [12]


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-4-

(4) สรปผลการประเมนคณภาพจากการใชงานระบบเชารถยนตสวนบคคล 3. ผลการศกษา

ผลการออกแบบระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต ม 3 แผนภาพ ดงน 1. แผนภาพบรบท

ภาพท 1 แผนภาพบรบทของระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต

2. แผนภาพการไหลกระแสขอมลระดบท 1

ภาพท 2 แผนภาพการไหลกระแสขอมลของระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต

โดยแผนภาพการไหลของกระแสขอมลสามารถแยกยอยออกเปนแผนภาพการไหลของกระแสขอมลระดบ 2 ซงในงานวจยนสามารถจ าแนกไดเปน 7 ระบบยอยคอ สมครสมาชก เขาสระบบ จดการคอรสเรยน ยนยนการช าระคาสมาชก ยกเลกการเปนสมาชก และ ออกรายงาน

3. แผนภาพการการท างานของระบบ โดยแผนภาพการท างานของระบบจะอธบาย

การท างานของแตละระบบยอย โดยแสดงเปนแผนภาพ 7 แผนภาพ ดงน สมครสมาชก เขาส ระบบ จดการ คอรสเรยน ยนยนการช าระคาสมาชก ยกเลกการเปนสมาชก และออกรายงาน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-5-

ภาพท 3 ตวอยางแผนภาพการท างานของระบบจองคอรส เรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต

ผลการพฒนาระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต มสวนงาน 3 สวนงานหลกดงน

1. สวนงานของผดแลระบบ ประกอบไปดวย 3 เวบเพจ คอ หนาเขาสระบบ หนาเรยกดการข าระเงนลงทะเบยนของผสอน และหนายกเลกผสอน ซงมตวอยางเวบเพจ ดงรปดานลางน

ภาพท 4 ตวอยางสวนงานของผดแลระบบ

2. สวนงานของผสอน ประกอบไปดวย 5 เวบเพจ

คอ หนาเขาสระบบ หนาสมครเปนสมาชก หนายนยนการช าระเงน หนาบนทกและปรบปรงคอรสการสอน และหนาเรยกด และพมพรายชอผเรยน ซงมตวอยางดงรปดานลางน

ภาพท 5 ตวอยางสวนงานของผสอน

3. สวนงานของผเรยน ประกอบไปดวย 5 เวบเพจ คอ หนาเขาสระบบ หนาสมครเปนสมาชก หนาคนหารายวชา หนาเรยกดคอรสเรยน และหนาจองคอรสเรยนตามตองการ ซงมตวอยางดงรปดานลางน

ภาพท 6 ตวอยางสวนงานของผเรยน

ผลประเมนคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอน เทอร เนต มคณภาพ ในระดบมาก โดยมรายละเอยดดงตารางน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-6-

ตารางท 1 ผลสรปการประเมนคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต

รายละเอยด X S.D. ผลการประเมน

1. การใชงานงาย และความรวดเรวในการเขาถงระบบ

1.1 ความงายตอการเขาถงระบบ และสวนตาง ๆ ภายในระบบ

3.97 .43 มาก

1.2 ความถกตองและความรวดเรว ในการท าธรกรรมภายในระบบ

3.97 .52 มาก

1.3 แสดงผลภาพและผลการท างาน ไดอยางรวดเรว

3.95 .41 มาก

1.4 ความงายตอการใชระบบในการท าธรกรรม

4.08 .53 มาก

คาเฉลย 3.99 .47 มาก

2. ความสามารถในการน าเสนอการใหบรการและการตอบสนองความตองการของผใช

2.1 การน าเสนอการใหบรการเปนไปตามขนตอนของธรกรรม

3.89 .69 มาก

2.2 ความเรวในการตอบสนองตอการรองขอของผใชบรการ

3.93 .66 มาก

2.3 ความถกตองในการตอบสนองตอการรองขอของผใชบรการ

3.95 .71 มาก

2.4 ความนาเชอถอตอการท าธรกรรม 4.02 .48 มาก

2.5 ความแมนย าในการน าเสนอขอมลตามความตองการของผใชบรการ

3.95 .68 มาก


3. ความถกตองในการท างานของระบบ

3.1 ระบบสามารถใชงานไดอยางตอเนองและสม าเสมอ

3.83 .55 มาก

3.2 ระบบสามารถท างานไดอยางถกตอง

3.85 .54 มาก

3.3 ระบบงานไดอยางไมมขอผดพลาด 3.83 .51 มาก


4. การรกษาความลบและความเปนสวนตวของผใชบรการ

4.1 ความสามารถในการปองกนขอมลและสารสนเทศในการใชงาน

3.95 .41 มาก

4.2 การรกษาความลบของขอมล สวนบคคลของผใชบรการ

3.95 .41 มาก


ผลประเมนคณภาพการใชงานระบบเชารถยนตสวนบคคลบนอนเทอรเนตเมอพจารณาจะพบวาดานการใชงานงายและความรวดเรวในการเขาถงระบบมคณภาพอยในระดบมาก ( = 3.99, S.D. = 0.47) ความสามารถในการน าเสนอการใหบรการและการตอบสนองความตองการของผใชอยในระดบมาก ( = 3.95, S.D. = 0.64) ดานความถกตองในการท างานของระบบอยในระดบมาก ( = 3.84, S.D. = 0.53) และดานการรกษาความลบและความเปนสวนตวของผใชบรการมคาเฉลยในระดบมาก ( = 3.95, S.D. = 0.41) ซงเมอพจารณาภาพรวมของคณภาพการใชงานระบบเชารถยนตสวนบคคลบนอนเทอรเนตแลวอยในระดบมาก ( = 3.93, S.D. = 0.51)

ผลการเปรยบเทยบความสอดคลองของการออกแบบและพฒนาระบบกบคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต พบวามคาสมประสทธการแปรผนของการออกแบบและพฒนาระบบ (C.V. = 13.35%) กบคาสมประสทธการแปรผนของคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต (C.V. =13.09 %)

4. อภปรายผลการวจย 1. จากการสมภาษณผเชยวชาญและผมสวนเกยวของ

กบระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตเพอเกบรวมรวมความตองการของระบบ ท าใหคณะผวจยทราบถงความตองการของผมสวนเกยวของกบระบบดงกลาว ซงคณะผวจยน าไปก าหนดเปนกรอบแนวคดในการออกแบบระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนต ดวยแผนภาพบรบท แผนภาพกระแสการไหลของขอมล และแผนภาพการท างานของระบบ ซงเปนไปตามหลกการการพฒนาระบบสารสนเทศ [8] ซงสอดคลองกบงานวจยของ ผกามาศ นามทอง ทพฒนาระบบก ากบตดตามโครงการในระดบคณะของมหาวทยาลย มหาสารคาม ทวเคราะหและออกแบบระบบดงกลาวตามหลกการของวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศแลวน าไปส การสร างเปนระบบด งกล าวด วยเทคโนโลยอนเทอรเนต [13]


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-7-

การพฒนาระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตไดพจารณาจากการออกแบบระบบสารสนเทศตามวงจรการพฒนาระบบสารสนเทศ โดยใชภาษา PHP เปนหลกในการพฒนาระบบดงกลาว ซงท างานบนแพลตฟอรมของเวบเทคโนโลย โดยไดพฒนาระบบออกเปนสวนงานตาง ๆ ทงหมด 3 สวนงาน คอ สวนงานของผดแลระบบ สวนงานของผใหเชารถยนตสวนบคคล และสวนงานของผเชารถยนต ซงระบบดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของ ณฐวรรณ ธรรมวชรากรทพฒนาระบบสารสนเทศเพอการตดตามงานทนวจยภายนอกของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ในรปแบบของ Web Application ดวยภาษา PHP รวมกบการสรางเอกสารแบบ HTML และภาษาสครปอน ๆ รวมดวย [14]

2. ผลการประเมนคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตอยในระดบมาก ซงไดจากแบบประเมนทสรางจากแบบจ าลองการประเมนการใหบรการแบบ E-S QUAL ซงถอไดวาเปนแบบจ าลองการประเม นคณภาพการให บร การท มประสทธภาพสะทอนความสามารถในการใหบรการระบบสารสนเทศไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบงานวจยของ โอภาส รกแหยม ทน าเอาแบบจ าลอง E-S QUAL มาสรางเปนแบบวดประเมนคณภาพของการใหบรการของระบบสอบถามปญหาในการเรยนกวดวชาแบบเรยนรดวยตนเองผานเครองคอมพวเตอร : กรณศกษาโรงเรยนกวดวชาออนดมานด [15]

3. ผลการเปรยบเทยบคาสมประสทธการแปรผนระหวางการออกแบบและพฒนาระบบกบคณภาพการใชงานระบบจองคอรสเรยนท าขนมกบผสอนอสระบนอนเทอรเนตพบวามคาใกลเคยงกน แสดงใหเหนวาการด าเนนการวจยในระยะท 1 สอดคลองกบการวจยในระยะท 2 ในทศทางเดยวกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ จนดา สวสดทว ทน าคาสมประสทธการแปรผนสองตวทสมพนธกนมาเปรยบเทยบกนเพอพจารณาวาตวแปรทจะศกษามความสมพนธกนหรอไม [16]

เอกสารอางอง [1] ส านกประชาสมพนธ ส านกงานเลขานการวฒสภา .

(2561). กลยทธการประชาสมพนธผานสอสงคมออนไลนดวยการใชเฟสบก. กรงเทพฯ: รายงานสรปผลการด าเนนโครงการฝกอบรมหลกสตรกลยทธการประชาสมพนธผานสอสงคมออนไลนดวยการใชเฟสบก.

[2] ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2560). ประเทศไทยในบรบท“ไทยแลนด 4.0”ภายใตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย. กรงเทพฯ: รายงานสรปผลการด าเนนโครงการประเทศไทยในบรบท “ไทยแลนด 4.0” ภายใตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย.

[3] กระทรวงการคลง. (2561). แผนขบเคลอนกระทรวง การคลงสการเปนกระทรวงการคลงดจทล. กรงเทพฯ: รายงานผลการด า เนนงานตามแผนขบเคลอนกระทรวงการคลงสการเปนกระทรวงการคลงดจทล.

[4] กรรณการ แสนสภา เออทพย คงกระพนธ อมาภรและผกาวรรณ นนทะเสน. (2563). “การปรบตวของนกศกษาในสถานการณโควด-19”, วารสาร มจร มนษยศาสตรปรทรรศน, 6(2), 79-92,

[5] กองบรรณาธการ, (2563 พฤศจกายน 1). “เรยนท าอาหารเทรนดสรางอาชพในฝนคนรนใหม”. https://www.sanook.com/money/174344/

[6] กองบรรณาธการ, (2563 ธนวาคม 16), “สรปขอด-ขอ เส ยการ เร ยนออนไลนด หร อ ไม อย า ง ไ ร ” . https://www.thairath.co.th/lifestyle/tech/1848004

[7] วโรจน ชยมล และสพรรษา ยวงทอง . (2558). อนเทอรเนตและบรการออนไลน , ความรเบองตนเกยวกบคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ .กรงเทพฯ: โปรวชน.

[8] P. Matkovic, P. Tumbas, (2010). “A Comparative Overview of the Evolution of Software Development Models”, International Journal of Industrial Engineering and Management. 1(4), 163-172.


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-8-

[9] ณมน จรงสวรรณ. (2555). หลกการออกแบบและประเมน. กรงเทพฯ: ศนยผลตต าราเรยน มหาวทยาลย เทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

[10] M. H. Ali, (2012). “E-S-Qual Model in Internet Banking: A Study from Customer’s Perspectives”, The Journal of International Management Studies, 7(2).

[11] อรวรรณ ศรโสมพนธ. (2558). “ประชากรและการสมตวอยาง: การวจยเชงปรมาณ”. เอกสารประกอบการอบรมโครงการ “สรางนกวจยรนใหม (ลกไก)”, มหาวทยาลยอบลราชธาน.

[12] กลยา วานชยบญชา และฐตา วานชยบญชา. (2562). “การใช SPSS for Windows ในการวเคราะหขอมล”. กรงเทพฯ:.

[13] ผกามาศ นามทอง, (2560). “การพฒนาระบบก ากบตดตามโครงการในระดบคณะของมหาวทยาลยมหาสารคาม” (วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ). มหาสารคาม :มหาวทยาลยมหาสารคาม.

[14] ณฐวรรณ ธรรมวขรากร. (2560). “การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการตดตามงานทนวจยภายนอกของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร” (รายงานว จ ย ) . สถาบนว จ ยและพฒนา มหาว ทยาล ยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

[15] โอภาส รกแหยม. (2559). การประยกตใชแบบจ าลอง E-S-QUAL เพอวดระดบคณภาพบรการของระบบสอบถามปญหาในการเรยนกวดวชาแบบเรยนรดวยตนเองผานเครองคอมพวเตอร: กรณศกษาโรงเรยนกวดวชาออนดมานด (วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบญฑต สาขาวชาบรหารเทคโนโลย) กรงเทพฯ:มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

[16] ศศกร กฤษณะเสถยร และชลตา เพชรฤทธ. (2562). “ปจจยดานความพงพอใจความไววางใจและการรบรดานการบรการทมอทธพลตอพฤตกรรมการใชเงนผานบตรแรบบททโรงภาพยนตรเมเจอรซนเพลกซ ในจงหวดนครปฐม”. รายงานสบเนองจากการประชม วชาการระดบชาต มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร ครงท 4 และการประชมระดบนานาชาต มหาวทยาลย เทคโนโลย ราชมงคลรตนโกสนทร ครงท 1.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-9-

การพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล

Online Java Programming Course for Personnel Training to Support the Digital Industry

สวฒ ตมทอง1, ณชานนท สมครไทย2, กรมวฒ นงนช3*

Suwut Tumtong1, Nichanun Samakthai2 , Krommavut Nongnuch3*

1,2.3 คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ต.สวนใหญ อ.เมองนนทบร จ.นนทบร [email protected], [email protected], [email protected]

บทคดยอ

การวจยครงนเปนการวจยและพฒนามวตถประสงคเพอ 1) เพอพฒนารปแบบระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล 2) เพอหาประสทธภาพการฝกอบรมบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล โดยกลมตวอยางทใชในการวจยไดแก ผเขาอบรมทท างานในภาคเอกชนและไดรบผลกระทบจากสถานการณ Covid-19 ตกงานหรอโดนพกงาน จ านวน 48 คน ผลการวจยพบวา รปแบบการจดการเรยนการสอนของการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล ประกอบไปดวย 4 ขนตอน คอ 1) ขนเตรยมการ 2) ขนด าเนนการ 3) ขนประเมนผล 4) ขนการน าไปใช ในการหาประสทธภาพของรปแบบระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล ผลสมฤทธของการฝกอบรมคะแนนทดสอบของผเขาอบรม Posttest มระดบสงกวาหลงเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากขอมลดงกลาวท าใหทราบไดวาในการจดการอบรมทมความสมพนธกนจากคะแนนกอนเรยนและหลงเรยนซงผเขารบการอบรมไดรบความรเพมมากขนกอนเขารบการอบรม ค าส าคญ: การพฒนาระบบบคลากร, การเขยนโปรแกรม, อตสาหกรรมดจทล Abstract

The objectives of this research are to 1) enhance programming skills with an online Java course to support the digital industry and 2) evaluate the performance of trainees in the java programming language. The sample group in this research was 48 unemployed people who were impacted by the COVID-19 situation. The research revealed that this online java programming course for personnel training consisted of 4 steps: 1) Preparation 2) Action 3) Evaluation 4) Implementation. The results demonstrated the training program had a significant impact on post-training job performance (p≤ 0.05). After studying, the trainees gained more knowledge that indicated the strong evidence of this training program. Keywords : Human resource system development, Programming, Digital Industry

mailto:[email protected],[email protected]


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-10-

1. บทน า แ ผ น พฒน า ด จ ท ล เ พ อ เ ศ ร ษ ฐ ก จ แ ล ะ ส ง ค ม

ยทธศาสตรท 5 ไดกลาววา “การพฒนาก าลงคนใหพรอมเขาสยคเศรษฐกจและสงคมดจทล” โดยใหความส าคญ คอ 1) พฒนาทกษะดานเทคโนโลยดจทลใหแกบคลากรในตลาดแรงงาน ทงบคลากรภาครฐและภาคเอกชนทกสาขาอาชพ ตลอดจนสงเสรมการพฒนาบคลากรวยท างานและวยเกษยณใหมความสามารถสรางสรรคใชเทคโนโลยดจทลอยางชาญฉลาดในการประกอบอาชพหรอสรางรายไดรปแบบใหม น าไปสการสรางคณคาสนคาและบรการไดเทาทนความตองการของผรบประโยชน 2) สงเสรมการพฒนาทกษะ ความเชยวชาญเฉพาะดานทรองรบเทคโนโลยใหมในอนาคตใหกบบคลากรในสายวชาชพดานเทคโนโลยดจทบทปฏบตงานในภาครฐและเอกชน และ 3) พฒนาผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ [1]

สาขาวทยาการคอมพวเตอร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ไดด าเนนการจดโครงการยกระดบทกษะบคลากรดานโปรแกรมมงดวยภาษาโปรแกรมทเปนทตองการของตลาด รวมกบส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล มลกษณะของการจดโครงการเพอเปนการสงเสรมการพฒนาศกยภาพก าลงคนและบคลากรดานดจทล (Digital Manpower Fund) โดยกอนจดโครงการนทางทมคณะผวจย ไดท าการศกษางานวจยทงเรองของรปแบบการพฒนาบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรรองรบอตสาหกรรมดจทล และงานวจยเรองการพฒนาระบบการพฒนาบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรแบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล

จากผลงานวจ ยดงกลาวขางตนเปนผลงานท ม ความตอเนองในกระบวนการศกษาและน าไปสการประเมนผลท าใหผ วจยมความสนใจในการศกษาตอในเร องของการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล โดยผวจยคาดหวงวาผลลพธจากงานวจยทไดศกษาครงนสามารถ

น าไปใชในการหาความสอดคลองในการพฒนาบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรไดอยางเหมาะสมตอไป

2. วตถประสงคของการวจย 1. เพอพฒนารปแบบระบบบคลากรดานโปรแกรม

คอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล

2. เพอหาประสทธภาพการฝกอบรมบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอร ดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล

3. ขอบเขตของการวจย 1. การพฒนาหลกสตรอบรมภาษา Java รวมกบ

สถานประกอบการทมประสบการณ 2. การด าเนนการฝกอบรมเปนรปแบบผสมผสาน

(Blended Training) เนนการอบรมผานระบบออนไลน 3. การประเมนผลการฝกอบรมและการประเมนผล

งานจากโจทยทก าหนด 4. ประชากรและกลมตวอยาง 4.1 ประชากรทใชในงานวจยครงน คอ ผเขารบ

การฝกอบรมผานตามเกณฑการประเมน จ านวน 50 คน โดยมเงอนไขการเขาอบรม ดงน

4.1.1 ผอบรมเปนผโดนพกงานหรอเลกจางในชวง Covid-19

4.1.2 กรณทเปนบรษท 1 บรษทสามารถสงบคคลเขาอบรมไดไมเกนจ านวน 5 คน

4.1.3 ยกเวนสทธของบคลากรภาครฐ เนองจากการจดโครงนไดใหโอกาสเฉพาะผเขาอบรมทท างานในภาคเอกชนและไดรบผลกระทบจากสถานการณ Covid-19 ตกงาน หรอโดนพกงาน

4.2 กลมตวอยางทใชในการวจย แบงออกเปน 3 กลม

4.2.1 ผเชยวชาญดานการออกแบบการเรยนการสอนออนไลนเพอประเมนรปแบบการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล จ านวน 3 คน


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-11-

4.2.2 กลมตวอยางในการประเมนระบบรปแบบการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล จ านวน 10 คน

4.2.3 ผเขารบการอบรม จ านวน 50 คน (โดยมผผานการทดสอบจ านวน 48 คน)

5. ตวแปรทศกษา 5.1 ตวแปรอสระ ไดแก ระบบการพฒนาบคลากร

ดานโปรแกรมคอมพวเตอร ภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล

5.2 ตวแปรตาม ไดแก ผลสมฤทธทางการอบรม และผลสมฤทธของผลงานจากการฝกอบรม ทดสอบสมมตฐานโดยใชสถตท (t-test)

6. ชวงระยะเวลาในการจดฝกอบรมภาษา Java คอ 19-20 กนยายน 2563

4. ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 4.1 การฝกอบรมออนไลน (Online-training) คอ

การฝกอบรมทเปนลกษณะของการเรยนการสอนโดยสอหลายมต บทเรยนมการปฏสมพนธกนระหวางผเรยนกบบทเรยนและสรางใหเกดการเรยนรทท าใหผเรยนสามารถน าไปประยกตใชในการปฏบตงานตอไป นอกจากนผเรยนยงเปนผควบคมการเรยนรดวยตนเองอยางอสระในเรองของสถานทและเวลา โดยบทเรยนและเนอหาวชาในการฝกอบรมออนไลนนนจะมการปรบปรงเปลยนแปลงพฒนาใหทนสมยอยตลอดเวลา ม 5 ข นตอน ไดแก 1) การประเมนความจ าเปนของผเรยน 2) การเลอกวธการ ทเหมาะสมทสด 3) การออกแบบบทเรยน 4) การสรางแผนงาน 5) การประเมนผลบเรยน (Driscoll : 1998) [2]

4.2 การเรยนรแบบฝกปฏบตเปนฐาน (Practice-base learning) การจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนการสรางสรรคชนงานของนกศกษาทผานการเรยนรโดยอาศยการคดอยางไตรตรอง ตงแตการก าหนดปญหา การคนควาขอมล และการด าเนนการทเปนระบบภายใตการอ านวยความสะดวกของอาจารยผสอนตามขนตอน

ของกระบวนการวจย (Research process assignment) [3]

4.3 การฝกอบรมแบบผสมผสาน (Blended Training) เปนรปแบบในการพฒนาบคลากรทน าแนวทางการจดการเรยนการสอนบนเวปแบบผสมผสานซงเปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนความยดหยน มการผสมผสานยทธวธในการเรยนการสอนทหลากหลายเขาดวยกนโดยใชสอการเรยนการสอน กจกรรมการเรยนการสอนและรปแบบการเรยนการสอนทหลากหลายทงการเรยนแบบออนไลนและการเรยนแบบเผชญหนา เพอตอบสนองตอความแตกตางระหวางบคคลของผเรยนโดยมจดมงหมายใหผเรยนทกคนสามารถบรรลเปาหมายของการจดการเรยนการสอน [4]

4.4 ภาสกร เรองรอง และคณะ ไดศกษาเรอง Blended Learning กบการพฒนาคณภาพการศกษาไทยในศตวรรษท 21 พบวา ควรน ารปแบบการเรยนรแบบผสมผสานเขามาพฒนาการศกษาเนองจากมความสอดคลองกบแผนการพฒนาการศกษา และมความเหมาะสมกบผเรยนในทกระดบชน โดยก าหนดแนวทางการปรบปรงดานการบรหารจดการดานเทคโนโลย ดานหลกสตร ดานครผสอน และดานผเรยน เพอใหบรรลเปาหมายของแผนการศกษาทตองการใหคนไทยเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ เปนคนด คนเกง มความสข มภมคมกน รเทาทนเวทโลก [5]

4.5 สวฒ ตมทอง และ ผศ.ดร.ปณตา วรรณพรณ การพฒนาและประเมนรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความรเพอพฒนาสมรรถนะตามมาตรฐานทกษะวชาชพระดบสากล กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนผเชยวชาญใชวธเลอกแบบเจาะจง จ านวน 4 ทาน เครองมอทใชในการวจยเปน แบบประเมนความเหมาะสมของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความรเพอพฒนาสมรรถนะตามมาตรฐานทกษะวชาชพระดบสากล สถตทใชในการวจย คอ คาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา 1.รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความรเพอพฒนา สมรรถนะ ตามมาตรฐาน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-12-

ทกษะวชาชพระดบสากลมความเหมาะสมระดบมากและ 2. รปแบบในสวนของขนตอนการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความร เพอพฒนา สมรรถนะตามมาตรฐานทกษะวชาชพระดบสากลมความเหมาะสมระดบมาก [6]

4.6 สวฒน บนลอ ศกษารปแบบการจดการเรยนการสอนออนไลนทเหมาะสมส าหรบมหาวทยาลยราชภฎอบลราชธาน ผลการวจยพบวา รปแบบการจดการเรยนการสอนออนไลนประกอบไปดวย 3 ขนตอน คอ 1) ขนตอนกอนเรยน ประกอบดวย ขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก 1.1) การวเคราะหผเรยน 1.2) การวเคราะหเนอหา 2) ขนตอนระหวางเรยนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก 2.1) ปฐมนเทศรายวชา 2.2) จดการเรยนการสอน และ 3) ขนตอนการประเมนผล [7] 5. ขนตอนการด าเนนการวจย

ขนตอนท 1 ศกษาความตองการเกยวกบรปแบบการจดการเรยนการสอนในการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล เพอวเคราะห สงเคราะห โดยหลกสตรทพฒนาอางองมาจากหลกสตรดาน Certificate ดานคอมพวเตอรและการรวมพฒนากบภาคเอกชนทด าเนนการดานการพฒนาโปรแกรมมาอยางยาวนานมากกวา 10 ป เพอเปนแนวทางในการก าหนดขอบเขตและรปแบบการเรยนการสอนใหสอดคลองกบการรองรบอตสาหกรรมดจทล เครองมอทใชในการวจย คอ แบบส ารวจความตองการพฒนาบคลากรดานการเขยนโปรแกรม ซงแบบส ารวจนไดน าเสนอผเชยวชาญ จ านวน 3 คน เพ อประเมนคาความสอดคลองระหวางขอค าถามกบวตถประสงคในรปแบบ IOC คาทไดจากการเฉลยในแตละหวขอค าถามอยท 0.95 จากนนน าแบบส ารวจไปเกบขอมลกลมตวอยางจ านวน 200 คน ดวยวธการสมตวอยางอยางงาย (Simple Random Sampling) มทท างานในสถานประกอบการ จ านวน 134 แหง แบงเปนภาคเอกชน จ านวน 108 แหง ภาครฐและรฐวสาหกจจ านวน 26 แหง

สวนใหญเปนต าแหนงงานดานเทคโนโลยสารสนเทศแบงเปน 6 ประเภท ไดแก 1. ผดแลระบบ 2.นกวเคราะห 3. นกพฒนาโปรแกรม 4. ผดแลและพฒนาเครอขาย 5. นกเทคโนโลยสารสนเทศ 6. หวหนางาน/ผจดการ 7. ต าแหนงอน ๆ [8]

การวเคราะหและสงเคราะหขอมล หลงจากการเกบขอมลจากแบบส ารวจแลวผวจยไดน าขอมลมาวเคราะหเพอใชเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตรส าหรบการจดอบรมบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทลตอไป

ขนตอนท 2 พฒนารปแบบการจดการเรยนการสอนของระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล โดยมวธการด าเนนการ คอ

จากแบบส ารวจขนตอนท 1 ท าใหไดหลกสตรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java และสรางตนแบบรปแบบระบบการฝกอบรมออนไลน และระบบการฝกปฏบตออนไลนโดยไดเสนอผเชยวชาญดานการออกแบบจ านวน 3 ทานเพอใหผเชยวชาญประเมนคาความเหมาะสมของตนแบบระบบการฝกอบรมออนไลน และระบบการฝกปฏบต ออนไลน โดยก าหนดเกณฑการประเมนผลความคดเหนของผเชยวชาญ ดงน [9]

เหมาะสมมากทสด มคาเฉลยระหวาง 4.51-5.00 เหมาะสมมาก มคาเฉลยระหวาง 3.51-4.50 เหมาะสมปานกลาง มคาเฉลยระหวาง 2.51-3.50 เหมาะสมนอย มคาเฉลยระหวาง 1.51-2.50 เหมาะสมนอยทสด มคาเฉลยระหวาง 1.00-1.50 ขนทตอนท 3 ทดสอบประสทธภาพของตนแบบ

การพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล วตถประสงคเพอทดสอบประสทธภาพของตนแบบระบบการฝกอบรมออนไลน และระบบการฝกปฏบตออนไลน ทผานการแกไขแลวกบกลมตวอยางจรง

วธการด าเนนการวจย แบบแผนการทดลองทใชในการวจยครงนใช สถตท (t-test) ดงน


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-13-

ขนท 1 ตงสมมตฐาน สมมตฐานทางสถต :

H0 :

H1 :

ขนท 2 ก าหนดระดบนยส าคญ = 0.5 กลมตวอยางทใชในการทดลองในขนตอนน คอ

ผเขารบการอบรม จ านวน 50 คน โดยผานการทดสอบจ านวน 48 คน การพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล

เครองมอทใชในการทดลอง 1. ระบบคอมพวเตอรทสนบสนนการเรยนรรวมกน

ออนไลน ผานโปรแกรม Zoom เปนโปรแกรมทใชในการเรยนการสอนรองรบระบบปฏบตการทง Windows, และ Android สามารถเขาใชงานรวมกนไดจ านวนมาก

2. คมอการใชและเนอหาหลกสตรทใชเรยน ในการเรยนการสอนผาน Google Classroom

3. แบบวดผลสมฤทธ ไดแก บททดสอบกอนเรยน บททดสอบหลงเรยน คลปวดโอทบทวนหลงการเรยน การสงผลงานทมอบหมายดวย Google Classroom

4. ระยะเวลาท ใ ช ในการทดลองด วยการจ ดฝกอบรมภาษา Java คอ 19-20 กนยายน 2563

6. สรปผลและขอเสนอแนะ 1. รปแบบการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรม

คอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล และผานการแกไขโดยผเชยวชาญดานการออกแบบการพฒนาจดอบบรมแบบออนไลน ดงภาพประกอบท 1

ภาพท 1 รปแบบการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล

2. ทดสอบประสทธภาพของรปแบบระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล ผลสมฤทธของการฝกอบรม

ตารางท 1 ผลสมฤทธของการอบรมระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลน

จากตารางท 1 พบวาคะแนนทดสอบของผเขาอบรม Posttest มระดบสงกวาหลงเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากขอมลดงกลาวท าใหทราบไดวาในการจดอบรมผานการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทลนน มการจดการอบรมทมความสมพนธกนจากคะแนนกอนเรยนและหลงเรยนซงผเขารบการอบรมไดรบความรเพมมากขนกอนเขารบการอบรม

ตารางท 2 เปรยบเทยบผลการสอบหลงการอบรมกบการประเมนผลงานดวยภาษา Java

จากตารางท 2 เปนการเปรยบเทยบผลการสอบหลงการอบรมกบการประเมนผลงานดวยภาษา Java พบวาคะแนนผลงานของผเขารบการอบรมมระดบสงกวาคะแนนหลงเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากขอมลดงกลาวท าใหทราบไดวาในการจดอบรมนนมความสมพนธสอดคลองกนจากคะแนนหลงเรยนและคะแนนผลงานซงผเขารบการอบรมไดรบความรเพมมากขนจากการสงผลงาน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-14-

ตารางท 3 การประเมนความพงพอใจในการเขารบการอบรมผานการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล

จากตารางท 3 การประเมนความพงพอใจในการเขารบการอบรมผานการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล โดยภาพรวมอยในระดบมาก คาเฉลยเทากบ 4.08 ซงรายการประเมนอนดบท 1 ไดแก ความพงพอใจในการอบรมภาพรวม อยในระดบมากทสด ( =4.50) รองถดมาไดแก ความรทไดจากการฝกอบรม อยในระดบมาก ( =4.15) ล าดบถดมาไดแก ความพรอมในการจดโครงการ (การประชาสมพนธ/เอกสาร) อยในระดบมาก ( =4.08) ล าดบถดมาไดแก ความสามารถในการถายทอดความรของวทยากร อยในระดบมาก ( =4.00) ล าดบถดมา ไดแก รปแบบการฝกอบรม (แบบออนไลน) อยในระดบมาก ( =3.92) และล าดบสดทายไดแก การน าความรทไดจากการฝกอบรมไปใชในการปฏบตงาน อยในระดบมาก ( =3.85)

ตารางท 4 รายงานการตดตามการน าความรไปใชประโยชน ภายใน 3 เดอน (ต.ค. 63- ม.ค. 64)

จากตารางท 4 รายงานการตดตามการน าความรไปใชประโยชนภายใน 3 เดอน (ต.ค. 63-ม.ค. 64) กลมเปาหมายของการจดอบรมผานการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทลนนมเปาหมายในการจดอบรม

จ านวน 50 คน มผผานการทดสอบหรอผลการด าเนนงานทจดได 48 คน และมผน าความรไปใชประโยชนจ านวน 47 คน คดเปนรอยละ 97.92 อภปรายผล

จากผลการวจยและการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล ในครงนมประเดนทสามารถน ามาอภปรายผลดงน

รปแบบการจดการเรยนการสอนของการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล ประกอบไปดวย 4 ขนตอน คอ 1) ขนเตรยมการ 2) ขนด าเนนการ 3) ขนประเมนผล 4) ขนการน าไปใช ซงสอดคลองกบงานวจยของ สวฒน บนลอ [7] ทศกษาวจยเรองศกษารปแบบการจดการเรยนการสอนออนไลนทเหมาะสมส าหรบมหาวทยาลยราชภฎอบลราชธาน ผลการวจยพบวา รปแบบการจดการเรยนการสอนออนไลนประกอบไปดวย 3 ขนตอน คอ 1) ขนตอนกอนเรยน 2) ขนตอนระหวางเรยน 3) ขนตอนการประเมนผล ในสวนของการจดการเรยนการสอนรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความร ซงสอดคลองกบงานวจยของ สวฒ ตมทอง และปณตา วรรณพรณ [6] การพฒนาและประเมนรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความรเพอพฒนาสมรรถนะตามมาตรฐานทกษะวชาชพระดบสากลเครองมอทใชในการวจยเปน แบบประเมนความเหมาะสมของรปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความร เพอพฒนาสมรรถนะตามมาตรฐานทกษะว ชาชพระดบสากล ผลการวจยพบวา 1. รปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความรเพอพฒนาสมรรถนะตามมาตรฐานทกษะวชาชพระดบสากลมความเหมาะสมระดบมาก และ 2. รปแบบในสวนของขนตอนการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนคการจดการความร เพอพฒนา


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-15-

สมรรถนะตามมาตรฐานทกษะวชาชพระดบสากล มความเหมาะสมระดบมาก [6] ขอเสนอแนะ จากผลการวจยและการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทล ผวจยมขอเสนอแนะส าหรบการน าผลการวจยไปใช 1. จากการศกษาคะแนนทดสอบของผเขาอบรม Posttest มระดบสงกวาหลงเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากขอมลดงกลาวท าใหทราบไดวาในการจดอบรมผานการพฒนาระบบบคลากรดานโปรแกรมคอมพวเตอรดวยภาษา Java แบบออนไลนรองรบอตสาหกรรมดจทลนน มการจดการอบรมทมความสมพนธกนจากคะแนนกอนเรยนและหลงเรยนซงผเขารบการอบรมไดรบความรเพมมากขนกอนเขารบการอบรม 2. การจดการอบรมควรมการมอบชนงานใหแกผเขาอบรมเพอใหทราบไดวาผลจากการเขารบการอบรมเปนไปในทศทางใด ซงผลจากการเปรยบเทยบผลการสอบหลงการอบรมกบการประเมนผลงานดวยภาษา Java พบวาคะแนนผลงานของผเขารบการอบรมมระดบสงกวาคะแนนหลงเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากขอมลดงกลาวท าใหทราบไดวาในการจดอบรมนนมความสมพนธสอดคลองกนจากคะแนนหลงเรยนและคะแนนผลงานซงผเขารบการอบรมไดรบความรเพมมากขนจากการสงผลงาน

บรรณานกรม [1] กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม. (2559).

แผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมระยะ 3 ป (พ.ศ.2559-พ.ศ.2561). กรงเทพฯ: กระทรวง ดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม.

[2] Driscoll, Margaret. (1998). Web-based Training. Performanac Inprovement, 36(4), 5-9.

[3] ทพย ข าอย และคณะ. (2561). การจดการเรยนร แบบฝ กปฏ บ ต เ ป น ฐ าน . ว า ร ส ารแส งอ ส าน มหาวทยาลยมหามกฎราชวทยาลย วทยาเขตอสาน, 15, 2 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2561), 215-226.

[4] ปณตา วรรณพรณ. (2551). การพฒนารปแบบการ เรยนบนเวบแบบผสมผสารโดยใชปญหาเปนหลก เพอพฒนาการคดอยางมวจารณญาณของนสต ปรญญาบณฑต (วทยานพนธครศาสตรดษฏบณฑต). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[5] ภาสกร เรองรอง และคณะ. (2562). Blended Learning กบการพฒนาคณภาพการศกษาไทย ในศตวรรษท 21. จาก http://nueducation2556. blogspot.com/2014/02/

[6] สวฒ ตมทอง, ปณตา วรรณพรณ. (2555). การพฒนารปแบบการฝกอบรมแบบผสมผสานโดยใชเทคนค การจดการความร เ พ อพฒนาสมรรถนะตาม มาตรฐานทกษะวชาชพระดบสากล. วารสารวทย บรการ, 23(3), กนยายน-ธนวาคม.

[7] สวฒน บนลอ. (2559). รปแบบการจดการเรยนการ สอนออนไลนทเหมาะสมส าหรบมหาวทยาลยราช ภฏอบลราชธาน . วารสารมหาวทยาลยราชภฎ อบลราชธาน, 9(4), 122-136.

[8] มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม. (2563). รายงานสรปผลการด าเนนโครงการและรายงาน สรปผลการประเมน (ฉบบสมบรณ). โครงการเสรมสรางและยกระดบทกษะบคลากรดาน Programming ดวยภาษาโปรแกรมทตองการของตลาด รหสโครงการ (SP-63-0114).

[9] บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน. (พมพครงท 7). กรงเทพฯ: สรวยาสาสน.


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-16-

การยอมรบและการใชสอออนไลนทมผลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยว ของนกทองเทยวในเขตกรงเทพมหานคร

The Effect of Acceptance and use Online Media on Decision to Select the Tourist Attractions in Bangkok

วลยนช สกลนย WalainushSakulnuy

คณะเทคโนโลยดจทล มหาวทยาลยราชพฤกษ

[email protected]

บทคดยอ

งานวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาการยอมรบและการใชสอออนไลนทมผลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวของนกทองเทยวในเขตกรงเทพมหานคร 2)วเคราะหหาความสมพนธระหวางพฤตกรรมการทองเทยวกบสถานภาพดานเพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ 3) ศกษาปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการทองเทยวกลมประชากรทใชในการวจย คอ นกทองเทยวทอยในจงหวดกรงเทพมหานคร จ านวน 400 คนเครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม สถตทใช ไดแก คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และ Chi Square (x2) โดยก าหนดนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลการวจยพบวา นกทองเทยวสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 20-30 ป สวนมากจะมระดบการศกษาปรญญาตร มอาชพพนกงานบรษทเอกชน มการใชสอออนไลนผานชองทางโทรศพทมอถอ/สมารทโฟน สวนมากมการเขาใชบรการสอออนไลนผาน Facebook ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการทองเทยวเกยวกบสถานททชนชอบเดนทางไปทองเทยวขนอยกบสถานภาพดานอาย และอาชพ แตไมขนอยกบสถานภาพดานเพศ

และระดบการศกษา สวนปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยว สวนมาก คอ การโฆษณาขอมลและภาพสถานทพกผานสอออนไลนทไมตรงกบความเปนจรง ( X = 4.03, S.D.= .81) ค าส าคญ : การยอมรบ สอออนไลน นกทองเทยว Abstract

The research objective is to 1) study the effect of acceptance and use online media on decision to select the tourist attractions in Bangkok. and to 2) analyze the relationship between tourism behavior and gender, age, education and occupation status. 3) study the problems and cancellations in using online media services.The sample consisted of 400 Bangkok province’s tourist. The research instrument included questionnaire. The data were analyzed by using percentage, average, standard deviation, and Chi Square (x2) on the level of statistical significant 0.05. The results of the study most of the tourists are female aged 20-30 years, many have bachelor's degrees, have a career in a private company, using online media via mobile phone/smart phone, most of them have access to online media services via Facebook. The relationship between tourism behavior about favorite places to travel depends on age and occupation status, occupation but does not depend on gender status and education level. As for the problems and


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-17-

obstacles in using online media services for decision making, most of the tourist attractions are data

advertising and images of accommodation via online media that is not true ( X = 4.03, S.D. = .81). Keywords: Acceptance, Online Media, Tourist 1. บทน า

ในปจจบนผประกอบการในอตสาหกรรมการทองเทยวในไทยมความตนตวและเหนความส าคญของการใชสอออนไลน ในการเปนสอกลางการเผยแพรขอมลตาง ๆ ของสถานททองเทยวใหนกทองเทยวไดร ไดเหนอยางทวถง ซงผคนสวนมากนยมทองเทยวตางจงหวด โดยสามารถหาขอมลสถานททองเทยวตาง ๆ ไดงายผานสอออนไลน ทเปนแหลงคนหาขอมลสถานททองเทยวไดสะดวกรวดเรวยงขน นอกจากนผใชสอออนไลนนยมแบงปนรปภาพ กจกรรมและขอมลของสถานททองเทยวตาง ๆ ผานสอออนไลน เชน ไลนเฟซบก อนสตาแกรม และเวบไซตการรววสถานททองเทยวตาง ๆ ทผคนนยมใช เชน Pantip, Sanook เปนตน ซงท าใหผทไดรบรสอนน ๆ เกดความสนใจ กระตนใหอยากทองเทยวมากขน (วฒ อ าพนธ, 2559) โดยผทสนใจทจะทองเทยวหรอรกในการทองเทยวอยแลวกจะท าใหสามารถหาทางเลอกหรอมความมนใจทจะเลอกสถานททองเทยวไดแนนอนมากยงขน ผานการไดรบรขอมลสถานททองเทยวผานสอออนไลนดงกลาว

จากเหตผลและความจ าเปนดงกลาวขางตน ท าใหผวจยเลงเหนถงอทธพลและความส าคญของสอออนไลนทอาจจะมผลตออตสาหกรรมทองเทยวในไทย ผวจยจงมแนวคดทจะศกษาเกยวกบการยอมรบและการใชสอออนไลนทมผลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวของนกทองเทยวในเขตกรงเทพมหานคร ซงจะศกษาวาสอออนไลนใดทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวและขอมลทไดจากการศกษาสามารถเปนแนวทางในการพฒนาเวบไซตและแอปพลเคชนจดท าขอมลดานการทองเทยวใหมคณภาพ ครบถวน ถกตอง เปนปจจบน เพอเปนเครองมอสอสารกบนกทองเทยวใหเปนชองทางการบรการเพอเพมประสทธภาพในการสราง

รายได และเพอเปนชองทางการประชาสมพนธและตดตอสารกบนกทองเทยวของประเทศไทยตอไป

2. วตถประสงคของการวจย

2.1 เพอศกษาการยอมรบและการใชสอออนไลนทมผลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวของนกทองเทยวในเขตกรงเทพมหานคร

2.2 เพอวเคราะหหาความสมพนธระหวางพฤตกรรมการทองเทยวกบสถานภาพดานเพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ

2.3 เพอศกษาปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการทองเทยว

3. วธด าเนนการวจย

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก ประชากรทเปน

นกทองเทยวทอยในจงหวดกรงเทพมหานคร มทงหมด 5,682,415 คน (ขอมลจากระบบสถตทางการทะเบยน ณ วนท 30 พฤศจกายน 2561)

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก ประชากรทเปนนกทองเทยวทอยในจงหวดกรงเทพมหานคร จ านวน 5,682,415 คน ไดกลมตวอยาง 400 คน โดยก าหนดขนาดของกลมตวอยางตามตารางทาโร ยามาเน และใชวธการสมกลมตวอยางแบบความสะดวก (Convenience Sampling)

ตวแปรทใชในการวจย ตวแปรอสระ ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ

และรายไดเฉลยตอเดอน เปนตน ตวแปรตาม ไดแก พฤตกรรมการทองเทยวปญหา

และอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการทองเทยว


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-18-

เครองมอในการวจย แบบสอบถามการยอมรบและการใชสอออนไลนทม

ผลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวของนกทองเทยวในเขตกรงเทพมหานครโดยแบบสอบถามทใชในการเกบรวบรวมขอมลในงานวจยนมคา IOC ทงฉบบเทากบ 0.95 และมคาความเชอมนของแบบสอบถามชดนเทากบ 0.91

สถตทใชในการวจย สถตท ใชในการวจยคร งน คอ คาเฉล ย รอยละ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน และ Chi Square (2) ดวยวธของเปยรสน

4. ผลการศกษาและการอภปรายผล

ผลการศกษา 1. ผลวเคราะหการยอมรบและการใชสอออนไลนทม

ผลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวของนกทองเทยวพบวานกทองเทยวสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 60.25 มอาย 20-30 ป รอยละ 65.00 สวนมากจะมระดบการศกษาปรญญาตร คดเปนรอยละ 66.50 มอาชพพนกงานบรษทเอกชน คดเปนรอยละ 47.00 มรายไดตอเดอนต ากวา 15,000 บาท คดเปนรอยละ 40.75 มการใชสอออนไลนผานชองทางโทรศพทมอถอ/สมารทโฟน คดเปนรอยละ 91.25 สวนใหญมการเขาใชบรการสอออนไลนผาน Facebook คดเปนรอยละ 68.00 เปนตน สวนขอมลเกยวกบพฤตกรรมการทองเทยวพบวา นกทองเทยวสวนใหญมการวางแผนลวงหนากอนการเดนทางทองเทยว มการเปรยบเทยบราคาของหองพกสวนมากใชวธในการเปรยบเทยบราคาโดยการสบคนจากอนเทอรเนต และสอบถามขอมลจากผทเคยไปใชบรการมากอน มการดรววสถานททองเทยวของ Blogger และใชระยะเวลาในการทองเทยวตอหนงทรป คอ 1-2 วน

2. ผลวเคราะหหาความสมพนธระหวางขอมลทวไปของนกทองเทยว ไดแก อาย ระดบการศกษา และอาชพ กบขอมลพฤตกรรมการทองเทยวเกยวกบสถานททชอบเดนทางไปทองเทยว พบวา

2.1 สถานททชนชอบเดนทางไปทองเทยวขนอยกบสถานภาพดานอาย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยอายต ากวา 20 ป อาย 20-30 ป อาย 31-40 ป อาย 41-50 จะชอบเดนทางไปทองเทยวททะเลมากทสด

2.2 สถานทท ช นชอบเดนทางไปทองเทยวไ ม ขนอยกบสถานภาพดานระดบการศกษา อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

2.3 สถานทท ชนชอบเดนทางไปทองเทยวขนอยกบสถานภาพดานอาชพ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยอาชพขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ จะชอบเดนทางไปทองเทยวททะเลมากทสด อาชพนสต/นกศกษาจะชอบเดนทางไปทองเทยวทภเขามากทสด

3. ผลการว เคราะหขอมลเกยวกบปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการทองเทยว

ตารางท 1 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยว

ปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการตดสนใจเลอก

สถานททองเทยว

S.D. แปลคา

1.การเลอกสถานททองเทยวในสอออนไลนมปญหาไมเขาใจภาษาทใชสอสารทเปนภาษาองกฤษ

3.48 0.87 ปานกลาง

2.การเลอกสถานททองเทยวในสอออนไลนมปญหาขาดความรอบคอบ ในการท าความเขาใจ

3.54 0.75 มาก

3.ขอมลการทองเทยวในสอออนไลนมความซบซอนเขาใจยาก


4.ขอมลการทองเทยวในสอออนไลนมขอจ ากดของเครอขายของหนวยงานดานการทองเทยว


5.การเลอกสถานททองเทยวในสอออนไลนมขอจ ากดดานความปลอดภย

3.57 0.88 มาก

6.ขอมลการทองเทยวในสอออนไลนใหรายละเอยดของหนวยงานดานการทองเทยวนอยเกนไป

3.59 0.90 มาก


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-19-

ปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการตดสนใจเลอก

สถานททองเทยว

S.D. แปลคา

7.ชอเวบไซตของหนวยงานในการทองเทยวไมนาเชอถอเทาทควร


8.การโฆษณาขอมล และภาพสถานทพ กผ านส อออนไลนท ไ มตรงกบ ความเปนจรง

3.61 0.88 มาก

9.การคนหาขอมลสถานททองเทยวท าไดยากเพราะไมรจกชอเวบไซต


รวม 3.49 0.70 ปานกลาง

จากตารางท 1 พบวา ปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยว ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง โดยมคาคะแนนเทากบ ( X = 4.23, SD = 0.57) ส าหรบผลพจารณาเปนรายขอ ปรากฏวา มคาคะแนนเฉลยอยระหวาง 3.29-3.61 ซงสามารถเรยงล าดบจากคะแนนสงสดลงมา คอ คาคะแนนในระดบมาก ไดแก 1)การโฆษณาขอมล และภาพสถานทพกผานสอออนไลน ทไมตรงกบความเปนจรง ( X = 3.61, SD = 0.88) 2)ขอมลการทองเทยวในสอออนไลนใหรายละเอยดของหนวยงานดานการทองเทยวนอยเกนไป ( X = 3.59, SD = 0.90) 3) การเลอกสถานททองเทยวในสอออนไลนมขอจ ากดดานความปลอดภยในการซอแพคเกตทองเทยว สถานทพกผานทางบตรเครดตเปนตน

การอภปรายผล นกทองเทยวทมการใชบรการสอออนไลนประเภท

Facebook, Youtube ในการรบชมความสวยงามของสถานททองเทยวหรอสถานทพกจากภาพและวดทศนผานการแชรจากสอออนไลน มากกวา การใชบรการสอออนไลนประเภท Google ซงสอดคลองกบงานวจยของกตตยา เดนชย (2557) ทไดระบไววา การรบรขอมลทเกยวของกบการทองเทยวในการรบชมความสวยงามของสถานททองเทยวหรอสถานทพกจากภาพและวดโอผานการแบงปนจากสอสงคมออนไลน ทงนผวจยตงขอสงเกตวานกทองเทยวทยงไมมประสบการณการทองเทยวกบแหลงทองเทยว

จะมการแสวงหาขอมล เพอลดความไมแนนอนและสนบสนการตดสนใจเลอกสถานททองเทยว

ปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยว ทพบมากคอ การโฆษณาขอมล และภาพสถานทพกผานสอออนไลน ทไมตรงกบความเปนจรง รองลงมาคอ ขอมลการทองเทยวในสอออนไลนใหรายละเอยดของหนวยงานดานการทองเทยวนอยเกนไป ซงสอดคลองกบงานวจยของ กฤษฎากร ชเลมด (2557) ทไดระบไววา ปญหาและอปสรรคในการใชสออนเทอรเนตเพอการทองเทยวทพบมากคอ รายละเอยดของหนวยงานดานการทองเทยวนอยเกนไป ทงนผวจย ต งขอสงเกตวา นกทองเทยวมความตองการรบรขอมลเกยวกบรายละเอยดของหนวยงานดานการทองเทยวทตองการใหเผยแพรผานสอออนไลน เนองจากเพอสรางความมนใจจากขอมลดงกลาวกอนการตดสนใจในการเลอกสถานททองเทยวและสถานทพกนนๆ

5. สรปผลการศกษา การน าเสนอสรปผลการวจย ผวจยไดท าการเสนอ

เปนภาพรวม และสรปผลการวจยตามวตถประสงคของการวจย ตามล าดบดงตอไปน

นกทองเทยวสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 20-30 ป สวนมากจะมระดบการศกษาปรญญาตร มอาชพพนกงานบรษทเอกชนมการใชสอออนไลนผานชองทางโทรศพทมอถอ/สมารทโฟน สวนใหญมการเขาใชบรการสอออนไลนผาน Facebook เปนตน และนกทองเทยวสวนใหญมการวางแผนลวงหนากอนการเดนทางทองเทยว มการวางแผนดานงบประมาณในการทองเทยว มการเปรยบเทยบราคาของหองพกหรอบตรเขาชมการแสดงของสถานท โดยการสบคนจากอนเทอรเนต เวบไซตจองทพก และสอบถามขอมลจากผทเคยไปใชบรการมากอน ในสวนความสมพนธระหวางขอมลทวไปของนกทองเทยว ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพ กบขอมลพฤตกรรมการทองเทยวเกยวกบสถานททชอบเดนทางไปทองเทยวพบวา สถานททชนชอบเดนทางไปทองเทยวไมขนอยกบสถานภาพดานเพศ และระดบการศกษา แตสถานทท ชนชอบเดนทางไป


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-20-

ทองเทยวขนอยกบ สถานภาพดานอาย และอาชพอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในสวนของการเปรยบเทยบระหวางขอมลทวไปของนกทองเทยว ไดแก เพศ อาย และการใชบรการสอออนไลน กบการยอมรบสอออนไลนทมผลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยว มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในสวนของปญหาและอปสรรคในการใชบรการสอออนไลนเพอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวสวนมาก คอ การโฆษณาขอมล และภาพสถานทพกผานสอออนไลน ทไมตรงกบความเปนจรง เปนตน

6. ขอเสนอแนะ 6.1 ควรใหความส าคญตอการใช ชองทางการ

ประชาสมพนธสถานททองเทยวหรอสถานทพกผานทางสอออนไลน เชน Facebook, Line, Youtube เพอใหนกทองเทยวไดเกดการรบร ความสนใจ ความพงพอใจ และเกดการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวและสถานทพกในทสด

6.2 ควรมการโฆษณาขอมล และภาพสถานทพกผานสอออนไลนทตรงกบความเปนจรง เพอสรางความประทบใจใหกบนกทองเทยวในการบอกตอและเทยวซ ายงสถานททองเทยวนนอก

6.3 ควรมขอมลการทองเทยวในสอออนไลน โดยมรายละเอยดของหนวยงานดานการทองเทยวใหชดเจนมากยงขน เพอสรางความมนใจในการรบรขอมลของนกทองเทยวในการตดสนใจเลอกสถานททองเทยวและสถานทพกนน ๆ กตตกรรมประกาศ งานวจยครงนส าเรจไดดวย ความกรณาของทานผบรหารมหาวทยาลยราชพฤกษทไดใหทนสนบสนนการวจย อ านวยความสะดวกในการท าวจยใหส าเรจไดดวยด ขอกราบขอบพระคณดวยความเคารพยง

เอกสารอางอง [1] กตตยา เดนชย. (2557). พฤตกรรมการใชและการ

รบร ขอมลผานสอสงคมออนไลนทมผลตอการตดสนใจเลอกแหลงทองเทยว และสถานทพกของนกทองเทยวชาวไทยในเมองพทยา (การคนควาอสระ). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยกรงเทพฯ.

[2] กฤษฎากร ชเลมด. (2557). พฤตกรรมการใชสออน เทอร เนตและความพ งพอใจตอการ ใ ชส ออนเทอรเนตเพอการทองเทยวของนกทองเทยวต างชาต ในอ า เภอเกาะพะงน (วทยานพนธ ) . กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

[3] พจตรา มงคลศรพพฒน. (2560). พฤตกรรมการเปดรบ และความพงพอใจตอสอประชาสมพนธโครงการเทยวไทยเทกบพฤตกรรมการตดสนใจทองเทยวของนกทองเทยวไทย (การคนควาอสระ). กรงเทพฯ : มหาวทยาลยกรงเทพ.

[4] วฒ อ าพนธ. (2559). สอสงคมออนไลนทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกสถานททองเทยว. การประชมวชาการระดบชาต ครงท 13 มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน.

[5] ส านกวชาการส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. (2561). การทองเทยวในยคดจทล. เอกสารวชาการ.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-21-

การพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ Service and install air conditioner system queue reservation system

1วชรวชญ นลสก,2ไชยวฒน เพมสข, 3ณทกร สกพนธ, 4ชวลวทย ยะทา 1234สาขาวชาคอมพวเตอรธรกจ คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย วทยาลยเซาธอสทบางกอก

290 ถนนสรรพวธ แขวงบางนา เขตบางนา จ.กรงเทพมหานคร 10260 [email protected], [email protected], [email protected],

4 [email protected]

บทคดยอ

การวจยเรอง “การพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ” มวตถประสงคเพอ (1) ออกแบบและพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ และ (2) ประเมนความเหมาะสมและความถกตองของระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศโดยการวจยนเปนการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ โดยแบงการวจยออกเปน 2 ระยะ กลาวคอในระยะท 1 ออกแบบระบบการพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศดวยวงจรการออกแบบระบบสารสนเทศ แบบนาตก 7 ขน โดยเครองมอทใชเปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง โดยใชการตรวจสอบและวเคราะหขอมลแบบสามเสา ระยะท 2 ประเมนความเหมาะสมและถกตองของแผนภาพระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ ดวยแบบจาลองการประเมนมาตรฐาน 4 ดาน โดยกลมตวอยางเปนผทเชยวชาญดานคอมพวเตอรประยกตในสถาบนอดมศกษาจานวน 11 ทาน โดยเครองมอทใชเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน ซงผลการวจยพบวา (1) การออกแบบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ ม 3 แผนภาพ คอ แผนภาพบรบท แผนภาพกระแสการไหลขอมลระดบศนย และแผนภาพออกแบบหนาจอ (2) ผลการประเมนความเหมาะสมและความถกตองของแผนภาพระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ มความเหมาะสมและความถกตองอยในระดบมาก ค าส าคญ : การพฒนาระบบ, ระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ

Abstract Subject research “Development of a queue reservation system for cleaning and installing air

conditioners” aims to (1) design and develop a queue reservation system for cleaning and installing air conditioners and (2) assessing the suitability and accuracy of the cleaning service queue reservation system. And installing air conditioners by this research is a qualitative and quantitative research The research was divided into 2 phases, ie in phase 1, system design, queue reservation system, cleaning service and air conditioning installation with a 7-stage cascade information system design cycle. The tool used was a structured interview. The data were checked and analyzed in a three-phase phase 2, evaluating the suitability and accuracy of the system diagram, queue reservation, cleaning and installing air conditioning. With a standard 4-area assessment model, the sample consisted of 11 persons in applied computer specialization in higher education institutions. The tool used as a 5-level estimation scale questionnaire. The statistics used in data analysis were mean and deviation. Keyword : System development, Booking system for cleaning and installing air conditioning queue


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-22-

1. บทน า ปจจบนอนเทอรเนตถอไดวาเขามามบทบาทตอ

การดารงชวตของคนไทยอยางมากมบางกลมนงตดอยหนาจอคอมพวเตอรไมสนใจทจะออกไปรบร เร องราวผานสออน ๆ โดยเฉพาะกบกลมนกศกษาทสออนเทอรเนต มบทบาทในชวตประจาวนเปนอยางมากทงในดานความบนเทง การคนควาขอมล การเลนเกมสออนไลน และการดาวนโหลดขอมลตาง ๆ โลกวนนไดมาถงจดเลยวตอทวฒนธรรมไดหกมมจากสงคมทแตเดมมศนยกลางอยทเครอขายวทยโทรทศนและโทรศพทมาสเครอขายคอมพวเตอรทอดมไปดวยขอมลขาวสาร ซงผลกดนใหสงคมกาวสสงคมดจทล (digital society) โดยทกวนนทวโลกมมนษยใชอนเทอรเนตอยประมาณ 200 ลานคน หรอรอยละ 3.2 ของประชากรโลก เฉพาะสหรฐอเมรกาแหงเดยวมผใชถง 80 ลานคน (ประมาณ รอยละ 29 ของพลเมอง) [1] เครองปรบอากาศเปนอกหนงสงทคนเราใชกนทกวนบางครอบครวอาจจะขาดไมไดเลย เพราะเนองดวยอากาศของเมองไทยคอนขางทจะมอณหภมทสงพอสมควรเราทาใหเครองปรบอากาศ เปนอกหนงทางเลอกทหลาย ๆ บานจะตองมไวเพอปรบสภาพอากาศภายในหองใหมความเยนและความสบายแกผใชงาน ปจจบนราคาเครองปรบอากาศมราคาทคอนขางจบตองได อกทงยงมยหอและหลาย ๆ แบนรดใหเลอกซออกมากมาย ฉะนนการทมเครองปรบอากาศแลวกจะตองมการซอมบารงเครองปรบอากาศแตการหาชางทมความรความสามารถนนทาไดยาก ประกอบกบเดนทางไมสะดวก เพราะไมทราบวาชางอยทใดบางหากมกอาจอยไกลทพก ทาใหเขาหาชางยาก ไมสะดวก

ในการขอรบบรการประกอบกบชางแอรเอง กมการแขงขนกนสงขนมชางแอรเปดกจการเปนของตนเองจงตองหาลกคาใหม ๆ เพอใหกจการดาเนนไปได ดงนนการจดควงานจงเปนสงสาคญทงลกคาและชางแอร เพราะวาจะไดจดสรรวนเวลาใหกบลกคา หรอใหลกคาเปนคนนดวนเวลาภายในระบบได ทนการจะเรยกใชบรการชางกสามารถเปนทงายดายเพราะไมตองไปตอควรอเวลานาน ๆ ภายในรานเพอจองควการใหบรการ

2. วตถประสงค 2.1 เพอออกแบบและพฒนาระบบจองควบรการลาง

และตดตงเครองปรบอากาศ 2.2 เพอประเมนความถกตองและความเหมาะสม

ของระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ

3. กรอบแนวคด กรอบแนวคดการวจย ตวแปรตน คอ ระบบจองควบรการลางและตดตง

เครองปรบอากาศ ตวแปรตาม คอ ผลการประเมนความถกตองและ

ความเหมาะสมของการพฒนา ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ ผเชยวชาญดานคอมพวเตอรประยกต

ท เก ยวข องกบระบบจองควบรการล างและต ดต งเครองปรบอากาศ

กลมตวอยาง คอ ผ เ ชยวชาญดานคอมพวเตอรประยกตทเกยวของกบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ จานวน 10 คน โดยเลอกแบบเจาะจง

ภาพท 1 ตวแปรในการวจย

ระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ

ผลการประเมนความถกตองและความเหมาะสมของการพฒนา 4 ดาน ไดแก 1) ดานการใชประโยชน 2) ดานความเปนไปได 3) ดานความถกตองในการทางานของระบบ 4) ความเหมาะสม

ตวแปรตน ตวแปรตาม


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-23-

เครองมอในการวจย 1) แบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured

Interview) ในการสมภาษณผเชยวชาญดานคอมพวเตอรประยกตและมสวนเกยวของเพอวเคราะหความตองการของระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ

2) แบบสอบถาม (Questionnaire) ประเมนการพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ 4. วธการด าเนนงานวจย

การดาเนนการวจยในการออกแบบและพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศแบงออกเปน 2 ระยะดงน

ระยะท 1 การพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ โดยการใชวงจรการพฒนาระบบ (SDLC) แบบ 7 ขน [1] โดยมขนตอนดงน

1) Project Identification and Selection คนหาและเลอกสรรโครงการเปนขนตอนการพจารณาหาแนวทาง การพฒนาระบบโดยศกษาจากเอกสารทเกยวของ

2) Project Initiating and Planning รวบรวมเรมตนและวางแผนโครงการขอมลเพมเตมเพอเรมตนจดทาโครงการทไดรบอนมต

3) System Analysis วเคราะหระบบศกษาขนตอนการดาเนนการของระบบเดมเพอหาปญหาทเกดขน รวบรวมความตองการในระบบใหมจากผใชระบบแลวนาความตองการเหลานนมาศกษาและวเคราะหเพอแกปญหาดงกลาว

4) Logical Design ออกแบบเชงตรรกะเปนขนตอนในการออกแบบลกษณะการทางานของระบบตามทางเลอก ทไดทาการเลอกไวจากขนตอนการวเคราะหระบบ

5) Physical Design ออกแบบเชงกายภาพ ระบถงลกษณะการทางานของระบบทางกายภาพหรอทางเทคนค โดยระบถงคณลกษณะของอปกรณทจะนามาใชเทคโนโลย โปรแกรมภาษาทจะนามาใชเขยนโปรแกรมฐานขอมล ระบบปฏบตการและระบบเครอขายทเหมาะสม

6) System Implementation พฒนาและตดตงระบบเปนการทดลองใชโปรแกรมทสรางขนมาเพอทดสอบ

วาโปรแกรมนนมความสมบรณตามทตองการมากนอยเพยงใดและมคาสงใดทยงมปญหา โดยสวนของการทดสอบระบบนนจาเปนตองทาการทดสอบหลาย ๆ ครง เพอกนความผดพลาดในการทางานจรง ซ งในการทดสอบโปรแกรมนนจะทาใหเกดประสทธภาพในการทางานของโปรแกรมมากยงขน คณะผจดทาจงมวธการทดสอบระบบดวย White Box

7) System Maintenance ซอมบารงระบบเปนขนตอนสดทายของวงจรพฒนาระบบ (SDLC) หลงจากระบบใหมไดเรมดาเนนการ ผใชระบบอาจจะพบกบปญหาทเกดขนเนองจากความไมค นเคยกบระบบใหม และอาจคนพบวธการแกไขปญหานนเพอใหตรงกบความตองการของผใชเอง ดงนนนกวเคราะหระบบและโปรแกรมเมอรจะตองคอยแกไขและเปลยนแปลงระบบทพฒนาขนมาจนกวาจะเปนทพอใจของผใชระบบมากทสด

ระยะท 2 ประเมนความถกตองและความเหมาะสมในการพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ โดยมขนตอนดงน

1) สรางแบบสอบถาม [2] ดวยแบบจาลองมาตรฐาน 4 ดาน [3]

2) เกบรวบรวมขอมลจากกลมผเชยวชาญดานคอมพวเตอรประยกตและผมสวนเกยวของกบระบบจานวน 10 คน โดยเลอกแบบเจาะจงวเคราะหผลประเมนความเหมาะสมและความถกตองการพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ ดวยสถตคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน [4]

3) สร ปผลการประเม นความ เหมาะสมและความถกตองในการพฒนาระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ 5. ผลการวจย

5.1 ผลการพฒนาการออกแบบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ ม 3 แผนภาพ คอ แผนภาพบรบทแผนภาพกระแสการไหลขอมลระดบ ๐ และแผนภาพการออกแบบหนาจอ


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-24-

ภาพท 2 แผนภาพบรบท

ซงแผนภาพบรบทเปนการอธบายภาพรวมของระบบการพฒนาระบบจองควบรการลางและตดต งเครองปรบอากาศ โดยมผใชงานระบบดงกลาว 3 กลม (1) ลกคา (2) ผดแลระบบ และ (3) ชางแอร และไดใชแผนภาพกระแสการไหลของขอมลระดบท ๐ ซงจะแสดงภาพท 3 ในการอธบายการทางานของระบบจองควบรการลางและตดตง

เครองปรบอากาศ ซงประกอบไปดวย 8 ขนตอน (1) สมครสมาชก (2) เขาสระบบ (3) การจองควและการใชบรการ (4) เปดงาน (5) จดการการใหบรการ (6) หนาการชาระเงน (7) การออกรายงาน (8) การปดงาน และเพอใหเหนภาพการทางานของระบบมความชดเจน ผวจยไดออกแบบหนาจอซงแสดงในภาพท 4 - ภาพท 6

0


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-25-

ภาพท 3 แผนภาพกระแสไหลขอมล

ภาพท 4 เขาสระบบ


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-26-

ภาพท 5 หนาสมครสมาชก

ภาพท 6 หนาการเลอกบรการของระบบ

5.2 ผเชยวชาญดานคอมพวเตอรประยกตทม

สวนเกยวของกบระบบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ พจารณาแลวเหนวาระบบดงกลาว

มความเหมาะสมและความถกตองอยในระดบมาก ( = 4.05, S.D. =0.71) โดยมรายละเอยดดงน


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-27-

ตารางท 1 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความเหมาะสมของการออกแบบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ

จากตารางท 1 ผลการประเมนความเหมาะสมของการวเคราะหและออกแบบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศพบวาดานการใชประโยชนมความเหมาะสม

อยทระดบมาก ( = 4.14, S.D. = 0.69) ดานความเปนไปได

มความเหมาะสมอยทระดบมาก ( = 4.11, S.D. = 0.62) ดานความถกตองในการทางานของระบบมความเหมาะสม

อยทระดบมาก ( = 4.03, S.D. = 0.71) และดานความเหมาะสม

อยทระดบมาก ( = 3.94, S.D. = 0.64) โดยในภาพรวมความเหมาะสมของการวเคราะหและออกแบบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศมความเหมาะสม

ในระดบมาก ( = 4.05, S.D. = 0.71)

6. อภปรายผล 6.1 จากการสมภาษณผเชยวชาญและผมสวนเกยวของ

กบการใชระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ

เพอเกบรวมรวมความตองการของระบบทาใหคณะผวจยทราบถงความตองการของระบบซงคณะผวจยนาไปกาหนดเปนกรอบแนวคดในการออกแบบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศ ดวยแผนภาพบรบทและแผนภาพกระแสการไหลของขอมลซงเปนไปตามหลกการการพฒนาระบบสารสนเทศ

6.2 ผลการประเมนคณภาพการออกแบบระบบจองควบรการลางและตดตงเครองปรบอากาศอยในระดบมาก ซงไดใชแบบจาลองการประเมนการออกแบบมาตรฐาน 4 ดานซงถอไดวาเปนแบบจาลองการประเมนความเหมาะสมและความถกตองในการออกแบบระบบสารสนเทศไดเปนอยางด


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-28-

7. ขอเสนอแนะ 7.1 ขอเสนอแนะในการนาผลวจยไปใช สามารถนาไปพฒนาเวบไซตใหตอบโจทยของ

กลมลกคาทไดเขามาใชบรการในชองทางของเราได 7.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป เพอใหระบบระบบจองควบรการลางและตดตง

เครองปรบอากาศสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพควรอพเดทราคาและอปกรณใหทนตอยคและมการโฆษณาสอตาง ๆ เพอใหดงดดความสนใจของลกคาไดมากยงขน กตตกรรประกาศ

ขอขอบคณวทยาลยเซาธอสทบางกอกทสนบสนนการทาวจยของนกศกษาในครงน เอกสารอางอง [1] พชราภรณ หงษสบสอง, นนทา เตมสมบตถาวร .

(2557). “พฤตกรรมการคนควาขอมลบนเครอขายอนเทอรเนตกรณศกษา : นกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลย ราชมงคลล านนา เขตพ นทน าน ” . PULINET Journal, 1(2), May-August 14-20 from http://pulinet.oas.psu.ac.th/index.php/ journal. Published by Provincial University Library Network, THAILAND

[2] วทวฒน พฒนา. (2553). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

[3] ณมน จรงสวรรณ. (2555). หลกการออกแบบและประเมน. กรงเทพฯ: ศนยผลตตาราเรยน มหาวทยาลย เทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

[4] Joint Committee on standards for Education Evaluation. (2018). program Evaluation Standards Statements. Received 25 November 2020, from http://www.jcsee.org.

[5] ธานนทร ศลปรจาร. (2558). การวจยและวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPSS. กรงเทพฯ:.

[6] สจกต สขสวสด . (2554). การประเมนคณภาพการใหบรการระบบยนแบบแสดงรายการและช าระภาษเ งนไดบคคลธรรมดาผานอนเทอร เนตของกรมสรรพากรโดยแบบจ าลอง (สารนพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารเทคโนโลย วทยาลยนวตกรรม) กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

http://www.jcsee.org./


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-29-

การพฒนาแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร Development of Digital Literacy Learning Chatbot

for Undergraduate Students ทพยวรรณ ฟเฟอง1, อนสรณ เจรญนาน2, วนด โชคชวยพฒนากจ3, พงศปณต ทองงาม4, เรเน ชมทท5

1คณะวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศมหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ; [email protected] 2คณะวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ; [email protected] 3คณะวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ; [email protected]

4สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ คณะวทยาการคอมพวเตอรฯ มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ; [email protected] 5สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ คณะวทยาการคอมพวเตอรฯ มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ; [email protected]

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

2) ศกษาความพงพอใจของผใชแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร กลมตวอยางคอนกศกษาระดบปรญญาตรทก าลงศกษาอยในมหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ จ านวน 47 คน เครองมอวจยประกอบดวย แชทบอท ใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรทสรางดวยแพลตฟอรม Chatfuel และแบบประเมนความพงพอใจ สถตทใชในการวเคราะหผล ไดแก คาเฉลย รอยละ และสวนเบยงเบนมาตรฐาน การพฒนาแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรใชหลกการพฒนาแบบถกก าหนดดวยกฎทชดเจน (Rule-Based approach) สามารถเขาถงไดงายผานเฟซบกแมสเซนเจอร (Facebook Messenger) มบคลกลกษณะและการใชภาษาคลายกบวยของผเรยน ท าหนาทเปนผชวยในการทบทวนความร (Online Tutor) ผลจากการประเมนความพงพอใจพบวา ผใชแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก ( = 3.81,S.D = 0.05) ค าส าคญ : แชทบอท, ความรดานดจทล, แพลตฟอรม Chatfuel

Abstract The purpose of this research was to 1.Develop of digital literacy learning chatbot for

undergraduate students and 2.Study the satisfaction of literacy learning chatbot for undergraduate students. The sample consisted of 47students that studying in Rambhaibarni Rajabhat University. Research tools includedigital literacy learning chatbot for undergraduate students and satisfaction assessment.The statistics used in the analysis were average, percentage and standard deviation. Develop of digital literacy learning chatbot for undergraduate students used rule-based approach and was designed to be easily accessible via the Facebook Messenger. Chatbot’s character and language similar to students.It is online tutor. The result of the satisfaction assessment shows that The

participants were satisfied at a high level ( = 3.81, S.D. = 0.05). Keywords : Chatbot, Digital literacy, Chatfuel platform


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-30-

1. บทน า ปจจบนเทคโนโลยมการพฒนาและปรบเปลยน

อยางรวดเรวจากการเกดขนของปญญาประดษฐ (Artificial Intelligence) เทคโนโลยการใชทรพยากรรวมกนบนอนเทอรเนต (Cloud) และอนเทอรเนตในทกสง (Internet of Things) สงผลใหการด าเนนชวตและพฤตกรรมการใชชวตเปลยนแปลงไปอนเตอรเนตชวยใหเราเขาถงขอมลไดมากขนเรวขน ท าใหวธการเรยนรเปลยนไปจากเดมการพฒนาปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงจงเปนสงส าคญนอกจากสงผลดกบตวเองแลวยงสงผลดตอครอบครวองคกรและประเทศชาต

Thailand Digital Government Vision 2021 หรอวสยทศนรฐบาลดจทลประเทศไทย 2021 คอ กรอบยทธศาสตรของแผนพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมของรฐบาลดจทลประเทศไทยทก าหนดเปาหมายใหประเทศไทยพฒนาโครงสรางพนฐานดจทลททนสมยรองรบการพฒนาประเทศสการเปลยนผานเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรมซงการขบเคลอนไปใหถงเปาหมายทตองการนนตองการความรวมมอจากสวนราชการทกภาคสวนทเกยวของรบทราบการประกาศแผนพฒนารฐบาลดจทลของประเทศไทยตลอดจนเขาใจและสามารถน าไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม[7]

ส านกงานก.พ. ไดรวมกบสถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) จดท ารายละเอยดทกษะดานดจทลของขาราชการและบคลากรภาครฐเพอปรบเปลยนเปนรฐบาลดจทล โดยน าองคประกอบทกษะดานดจทลตามทระบในมตคณะรฐมนตรวนท 26 กนยายน 2560 และกรอบการจดท าคณวฒวชาชพของสถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) มาปรบใชในการจดท าทกษะดานดจทลเพอก าหนดเปนทกษะดานดจทลส าหรบขาราชการและบคลากรภาครฐ โดยคาดหวงใหบคลากรภาครฐสวนราชการหนวยงานของรฐและหนวยงานท เกยวของไดใชเปนแนวทางในการพฒนากรอบความคดและทกษะทจ าเปนในการปรบเปลยนรปแบบการด าเนนงานและการใหบรการของหนวยงานใหมความทนสมยเปนองคกรทสรางสรรค

นวตกรรมโดยน าเทคโนโลยดจทลมาใชมการเชอมโยงขอมลการท างานและการใหบรการขามหนวยงานในลกษณะ Interoperability รวมทงมการสรางและพฒนารฐบาลแบบเปดทใหประชาชนเขามามสวนรวมในกระบวนการท างานการตดสนใจและสามารถตรวจสอบการท างานของภาครฐได [12]

มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณเปนสถาบนอดมศกษามหนาทหลกในการผลตบณฑตใหมศกยภาพความรทกษะและความสามารถในการคด การแกปญหาการสรางสรรคและการสอสารดวยหลกคณธรรมคณภาพและไดมาตรฐาน สากลทตอบสนองความตองการของสงคมและประเทศชาตจากความส าคญของความรและทกษะความสามารถดานดจทลและเพอใหนกศกษาของมหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณมทกษะทเพยงพอในการปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงจงก าหนดเกณฑการประเมนความรและทกษะดานดจทลส าหรบนกศกษาเปนประกาศมหาวทยาลย ราชภฏร าไพพรรณเรองเกณฑการประเมนความรและทกษะดานดจทลส าหรบนกศกษาภาคปกตระดบปรญญาตร พ.ศ. 2563 ลงวนท 28 มกราคม 2563 มรายละเอยดทส าคญคอใหมการทดสอบความรและทกษะดานดจทลครอบคลมความร 3 ดานตามมาตรฐานทสถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) ก าหนดใหน ามาใชประเมนทกษะดจทลของขาราชการในส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.) ไดแก

1. ความร พ น ฐ า นกา ร ใ ช ง าน คอมพ ว เ ตอ ร (Computing Fundamentals)

2. ก า ร ใ ช ง า น โ ป ร แ ก ร ม ส า น ก ง า น ( Key Applications)

3. การใชงานอนเทอรเนตและการสอสารสงคมออนไลน (Living Online)

โดยนกศกษาทกคนตองเขารบการประเมนความรและทกษะดานดจทลกอนส าเรจการศกษาและผาน การประเมนตามเกณฑทมหาวทยาลยก าหนด [10]

จากความส าคญของการประเมนความรและทกษะดานดจทลส าหรบนกศกษาของมหาวทยาลยราชภฏ


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-31-

ร าไพพรรณจงมแนวคดในการพฒนาแชทบอทใหความร ดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรเนองจากนกศกษาสามารถเรยนรกบแชทบอทไดงายเรยนรไดทกททกเวลาเมอมเวลาวางการฝกฝนเรยนรท าความเขาใจตอเนองเปนประจ าท าใหเกดความรความเขาใจเพมขนได 2. วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

2. เพอศกษาความพงพอใจของผ ใ ชแชทบอท ใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร 3. วธด าเนนการวจย

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ นกศกษาระดบปรญญาตรทก าลง

ศกษาอยในมหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ กล ม ตวอย า ง คอนกศ กษาระดบปรญญาตร

ทก าลงศกษาอย ในมหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ จ านวน 47 คน

ตวแปรทใชในการวจย ตวแปรตน คอการใชงานแชทบอทใหความรดาน

ดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ตวแปรตาม คอ ผลความพงพอใจทมตอการใชงาน

แชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

เครองมอทใชในการวจย เครองมอส าหรบการศกษาวจย ประกอบดวย 1. แชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษา

ระดบปรญญาตร 2. แบบสอบถามความพงพอใจทมตอการใชงาน

แชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร มเกณฑประเมนความพงพอใจ 3 ดาน คอ ดานเนอหา ดานการใชงาน และการน าไปใชประโยชน ซงแบบประเมนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามวธของลเครท (Likert Scale)

สถตทใชในการวจย สถตทใชในการวจยครงน คอ คาเฉลย รอยละ และ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน ขนตอนการด าเนนการวจย การด าเนนการวจยการพฒนาแชทบอทใหความร

ด านดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรแบงเปน 2 ระยะ คอ ระยะท 1 การพฒนาแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรและระยะท 2 การประเมนความพงพอใจทมตอการใชงานแชทบอท ใหความร ดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร โดยมรายละเอยด ดงน

ระยะท 1 การพฒนาแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรประกอบดวยการด าเนนงาน 5 ขนตอนดงน

1. วเคราะห (Analysis) ท าการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบแชทบอทการเรยนรดวยแชทบอทและเครองมอทใชสรางแชทบอทเพอน าไปเปนขอมล ในการวเคราะหคอ

1.1 ก าหนดเนอหาของความรทางดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศโดยศกษาจาก

- หน ง ส อค ว าม ร เ บ อ ง ต น เ ก ย วก บคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ [11]

- ค า อ ธ บ า ย ร า ย ว ช า ใ นห มวดว ช าการศกษาทวไปทจดการเรยนการสอนหลกโดยคณะวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ [2]

- เนอหาของ IC3 Digital Literacy Certificate ซงเปนเครองมอการประเมนทกษะดานการใชDigital Literacy [12] ทส านกงาน ก.พ. และสถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) น ามาใช

จาการศกษาสามารถแบงเนอหาได 3 สวนคอ สวนท 1 ความรพนฐานการใชงานคอมพวเตอร สวนท 2 การใชงานโปรแกรมส านกงานและสวนท 3 การใชงานอนเทอรเนตและการสอสารสงคมออนไลน

1.2 การวเคราะหความตองการเปนการศกษางานวจยทเกยวของกบแชทบอทแชทบอททเกยวของกบ


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-32-

การศกษาและรปแบบการน าเสนอขนาดขอความทเหมาะสมการโตตอบของแชทบอท

- งานวจยทเกยวของกบการน าแชทบอทมาชวยเพมประสทธภาพการเรยนร มงานวจยเรองผลการใช แชทบอทชวยในการจดการเรยนรแบบผสมผสานส าหรบผเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพในสถานศกษาสงกดสถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1 ของพชณะพรมลาและสรเดชครฑจอน [8] มผลการวจยสรปไดวาการน าเทคโนโลยแชทบอทมาใชในการจดการเรยนร จะชวยเพมประสทธภาพในการเรยนรใหแกผเรยนไดและงานวจยของปรชาตงเกรยงกจ [6] ทไดท าการศกษาเรองการประยกตระบบปญญาประดษฐตอบแชทอตโนมตเพอการเรยนรดวยการจดท า Periodic bot ซงเปน Chatbot ชวยในการเรยนรเรองตารางธาต พบวาแชทบอทชวยใหการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพนกศกษาสามารถหาค าตอบทบทวนไดอยางรวดเรวทกททกเวลา

- แชทบอททเกยวของกบการศกษาคอ วอนเดอร (Vonder) หรอนองกระรอกเปนแชทบอทเพอการศกษาทสอนตามระดบความร (Personalized learning) โดยมเนอหาขนาดกะทดรดพอด (bite-sized) [9] สอนบทเรยนส าหรบนกเรยนระดบมธยมตนมการเรยนรโดยฝกท าแบบทดสอบรวมถงสามารถเลนเกมผานไลน (Line) และ เฟซบกแมสเซนเจอร (Facebook messenger) ได

- รปแบบการน าเสนอขอความทสนและเขาใจงาย ศกษารปแบบจาก Google Word Coach ซงเปนฟเจอรททาง Google ไดพฒนาขนมาอยภายในแอพ Google ซ งเปนเกมค าศพทสนกสนานและชวยพฒนาค าศพทภาษาองกฤษใหกบผทตองการเรยนรค าศพทไดอกดวย[14]

1.3 วเคราะหปจจยน าเขาเปนขนตอนของการวเคราะหสวนประกอบของแชทบอท ไดแก เครองมอทใชสราง แชทบอทเนองจากคณะวจยตองการพฒนาระบบดวยความรวดเรว และมคลองตวในการท างาน จงเลอกใชChatfuel ซงจดเปน No-Code Development Platform

โดยธนพร [3] ไดกลาวถงขอดของ No-Code/Low-Code Development Platform สรปไดดงน

- มความรวดเรว (Speed) เหมาะกบยคDigital Transformation ซงสามารถประหยดเวลาในการพฒนาระบบไดถง10เทา

- มความย ดหย นคล องต ว (Agility) ลดขนตอนการพฒนาระบบท าใหมเวลาปรบแกระบบใหดกวาเดมลดการสงตองานจากทมหนงไปอกทมหนงได

- มการใชทรพยากรและความสามารถใหเกดประโยชนสงสดลดตนทนการพฒนาลงได

Denis [13] ไดกลาวถงขอดของ Chatfuel สรปไดดงน

- มระบบการเชอมตอในการประสานงานไดอยางลนไหลและสามารถถายโอนขอมลระหวางกนไดอยางรวดเรว

- มคณสมบต ข นส งท จ า เปนส าหร บ แชทบอทไมวาจะเปนการตรวจสอบค าหลกการปรบใหเปนสวนตวและตวเลอกระบบอตโนมตทหลากหลายเพอใหเหมาะกบความตองการทแตกตางกนสามารถแยกการสนทนาทแตกตางกนและซบซอนไดผใชสามารถไปยงเมนทตองการไดงาย

- ใชงานงายตงแตเรมตนจนจบการใชงานมระบบการเชอมตอทดและลนไหลใหความรสกเปนธรรมชาตและการท าความคนเคยกบการใชงานระบบเพยง 10-15 นาทกเขาใจระบบใชงานไดทนท

นอกจากนขอดส าหรบผใชแชทบอท Chatfuel คอ สามารถเรยกใชงานไดสะดวกผานเฟซบกแมสเซนเจอร โดยไมตองตดตงโปรแกรมเพม

2. ขนตอนการออกแบบการท างานของโปรแกรม (Design) น าขอมลทไดจากขนตอนท 1 มาใชในการออกแบบการโตตอบของแชทบอทซงประสทธภาพในการตอบโตของแชทบอทขนอยกบการออกแบบการไหลของขอความภายในระบบหรอ Conversation Flowซงเปนการวางโครงสรางทก าหนดเสนทางในการสนทนาของแชทบอทกบผใชงานในหลากหลายเหตการณสงผลใหเกดผลลพธ


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-33-

ทแตกตางกนออกไปดงนนการออกแบบการไหลของขอความภายในระบบจงเปนสงทส าคญของการสรางแชทบอทเพราะหมายถงประสทธภาพและความสามารถในการตอบบทสนทนากบผใชงานไดอยางตรงประเดน [1]

โดยออกแบบ Conversational Flow แชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรแสดงไดดงภาพท 1

ภาพท 1 Conversational Flowแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

แชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรมลกษณะเปนผ ชวยในการทบทวนความร (Online Tutor) ในเนอหาเกยวกบคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศแบงเปน 3 สวน คอ สวนค าศพทสวนความรและสวนประเมนผลความรโดยต งชอวาศพท ไอทรหรอไมไอทและแบบทดสอบตามล าดบแสดงรายละเอยดดงภาพท 1 แชทบอทนมจดมงหมายเพอพฒนาทกษะดจทลใหพรอมส าหรบการทดสอบความรดานดจทลของมหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ

การออกแบบแชทบอทโดยใชชอไอทบอท (IT Bot) มบคลกลกษณะ (Character) หรอตวตน (Persona) เปนเพศชายอายประมาณ 19 ปมการใชภาษาในการสนทนา

ใกลเคยงกบผใชทเปนนกศกษาเพอใหผใชรสกเปนกนเองเหมอนคยกบเพอนไดออกแบบขอความระหวางสนทนาใหแชทบอทมการตอบสนองในลกษณะเสรมแรงสรางก าลงใจใหแกผใชเพอสรางแรงจงใจในการเรยนร

3. ข นการพฒนา (Development) ในข นตอนการพฒนาน าขอมลทไดจากการออกแบบมาด าเนนการสรางแชทบอทโดยใชหลกการพฒนาแบบถกก าหนดดวยกฎทชดเจน (Rule-Based approach) จดเปนแชทบอท ทม ความฉลาดระดบท เปนระบบถามตอบแบบต งหลกเกณฑลวงหนา (Rule-Based) ซงถกก าหนดดวยกฎตาง ๆ และค าส าคญ (Keywords) โดยแชทบอทจะท างานตามกฎและค าส าคญทถกก าหนดไวเทานน [4] โดยเลอกใชแฟลตฟอรม Chatfuel เนองจากตองการพฒนาระบบดวยความรวดเรวและมคลองตวในการท างานเลอกรปแบบการพฒนาแชทบอทโดยใชบลอก (Blocks) เปนสวนประกอบหลกซงบลอกมลกษณะคลายเพจในเวบไซตแสดงไดดงภาพท 2

ภาพท 2 การพฒนาแชทบอทดวย Chatfuel โดยใชบลอก

4. ขนการทดลอง (Implementation) ด าเนนการทดลองโดยประเมนคณภาพแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร จากผเชยวชาญทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ จ านวน 3 ทาน โดยใชแบบประเมน

15


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-34-

คณภาพแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

5. ขนประเมนผล (Evaluation) น าผลการประเมนทไดจากการผเชยวชาญมาวเคราะหระดบความเหมาะสม โดยใชวธการคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เทยบกบเกณฑประเมน สรปไดวาคณภาพโดยรวมของแชทบอท อยในระดบด โดยมคาเฉลยเทากบ 4.14 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.34

ระยะท 2 การประเมนความพงพอใจทมตอการใชงานแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร เปนการศกษาความพงพอใจในการใชแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร จากกลมตวอยางจ านวน 47 คน คอ นกศกษาทก าลงศกษาอยของมหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ โดยใชแบบสอบถามความพงพอใจทมตอการใชงานแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร ซงสรางเปนแบบออนไลนดวย Google Form ท าการวเคราะหผล โดยใชวธการคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทยบกบเกณฑประเมนจากนนไดท าการสรปผลการศกษาพรอมจดท ารายงานการศกษา

4. ผลการศกษาและการอภปรายผล ผลการศกษาวจยสามารถรายงานและอภปรายผล

โดยแบงเปน 2 ระยะ ตามขนตอนการด าเนนการวจย ผลการพฒนาแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบ

นกศกษาระดบปรญญาตร ผลการด าเนนงานตามวตถประสงคของการวจยขอ 1

เพอพฒนาแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร แสดงไดดงน

หนาขอความตอนรบ (Welcome Message) จดเปนขอความแรกทแชทบอทควรสอสารกบผใช แสดงไดดงภาพท 3

ภาพท 3 หนาขอความตอนรบของแชทบอท

หนาขอความแสดงความหมายของค าศพท เมอผใชเลอกค าศพท A.I. แสดงไดในภาพท 4 โดยสามารถเลอกค าศพทอนไดจากตวเลอกดานลาง

ภาพท 4 หนาขอความแสดงความหมายของค าศพท เมอผใชเลอกค าวา A.I.

หนาแสดงค าถามเมอผใชเลอกเรยนรแบบตงค าถาม โดยมค าตอบให 2 ตวเลอก หลงจากเลอกแลวจะแสดงผลลพธใหทราบวาค าตอบนนถกหรอผด แสดงในภาพท 5


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-35-

ภาพท 5 หนาแสดงค าถามรหรอไมไอท พรอมผลการเลอกค าตอบ

ส าหรบแบบทดสอบประกอบดวยค าถาม 15 ขอ โดยแชทบอทจะรวมคะแนนในขอทผใชตอบถก แลวสรปผลใหทราบเมอท าครบ 15 ขอ แสดงไดดงภาพท 6 ซงเปนการท าแบบทดสอบไดถกตอง 7 ขอ พรอมขอความเสรมแรงสรางก าลงใจใหแกผใช เพอสรางแรงจงใจในการเรยนรตอไป

ภาพท 6 หนาแสดงสรปผลคะแนนแบบทดสอบ

ผลการประเมนความพงพอใจทมตอการใชงาน แชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

ผลการศกษาความพงพอใจของผใชงานแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร จ านวน 47 คน แสดงไดดงตารางท 1

ตารางท 1 ขอมลทวไปของผประเมนความพงพอใจ

คณะ จ านวน (คน) รอยละ

ครศาสตร 14 29.8 นเทศศาสตร 9 19.1

วทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

22 46.8

วทยาศาสตรและเทคโนโลย 2 4.3

ชนปท จ านวน (คน) รอยละ 1 7 14.9

2 15 31.9 3 5 10.6 4 20 42.6

จากตารางท 1 แสดงใหเหนวาผประเมนความพงพอใจ

จ านวน 47 คน เปนนกศกษาคณะครศาสตร จ านวน 14 คนคณะนเทศศาสตร จ านวน 9 คน และคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย จ านวน 2 คน โดยนกศกษาทมจ านวนมากทสดมาจากคณะวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศจ านวน 22 คน คดเปนรอยละ 46.8

เมอแยกตามชนป ผประเมนความพงพอใจ จ านวน 47 คน เปนนกศกษาปท 1 จ านวน 7 คน ปท 2 จ านวน 15 คน ปท 3 จ านวน 5 คน โดยนกศกษาทมจ านวน มากทสด คอ ปท 4 จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 42.6


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-36-

ตารางท 2 ผลการประเมนความพงพอใจทมตอการใชงานแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร

รายการ S.D. ระดบ

1. เนอหา 1.1 ความสอดคลองระหวางค าถาม

และค าตอบ 3.79 1.12 มาก

1.2 ขอความทใชสามารถสอสาร ใหผใชเขาใจได

3.89 1.13 มาก

1.3 ความเหมาะสมเนอหากบระดบผใช

3.81 1.04 มาก

2. การใชงาน

2.1 ความงายตอการใชงาน 3.85 1.04 มาก

2.2 ระบบมความใกลเคยงกบการสนทนาของมนษย

3.72 1.06 มาก

2.3 ความพงพอใจตอการใชงาน แชทบอทโดยรวม

3.89 1.11 มาก

3. การน าไปใชประโยชน

3.1 สามารถเพมความจ าศพทดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

3.74 1.17 มาก

3.2 สามารถชวยเพมความรดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

3.81 1.04 มาก

3.3 ระบบใหผลลพธถกตองตรงตามความตองการของผใช

3.81 1.10 มาก

รวม 3.81 0.05 มาก

จากตารางท 2 แสดงใหเหนวาผใชงานแชทบอท

มความพงพอใจโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( = 3.81, S.D = 0.05) โดยผลการประเมนทมคะแนนสงสด คอ ดานเนอหาในสวนขอความทใชสามารถสอสารใหผใช

เขาใจได ความพงพอใจอยในระดบมาก ( = 3.89, S.D =1.13) ซงเทากบผลประเมนดานการใชงานในสวน

ความพงพอใจตอการใชงานแชทบอทโดยรวม ( = 3.89, S.D =1.11) ส าหรบดานการน าไปใชประโยชน ผลการประเมนทมคะแนนสงสด คอ ในสวนสามารถชวยเพมความรดาน

คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ ( = 3.81,

S.D =1.04) ซงเทากบในสวนระบบใหผลลพธถกตองตรง

ตามความตองการผใช ( = 3.89,S.D =1.10) ส าหรบสวนทมความพงพอใจนอยทสดคอ ระบบ

มความใกลเคยงกบการสนทนาของมนษย ( = 3.72, S.D =1.06) ซงสอดคลองกบงานวจยเรองการพฒนาระบบสนบสนนการตลาดออนไลนโดยใชเนอหาดจทล กรณศกษากลมผาทอยอมสธรรมชาตบานปางกอม อ.สองแคว จ.นานของนงนชเกตยและคณะ [5] มผลการวจยพบวาระบบ แชทบอทสามารถโตตอบตามความตองการเบองตนของสมาชกในกลมไดแตยงไมสามารถโตตอบเลยนแบบมนษยไดอยางแทจรง

นอกจากน พชณะ พรมลา และสรเดช ครฑจอน [8] ไดท าการวจยเรองผลการใชแชทบอทชวยในการจดการเรยนรแบบผสมผสานส าหรบผเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพในสถานศกษาสงกดสถาบนการอาชวศกษา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1 พบวา การน าเทคโนโลยแชทบอท มาใชในการจดการเรยนรจะชวยเพมประสทธภาพในการเรยนรใหแกผเรยนไดสอดคลองกบงานวจยของปรชาตงเกรยงกจ [6] ทไดท าการศกษาเรองการประยกตระบบปญญาประดษฐตอบแชทอตโนมตเพอการเรยนรดวยการจดท า Periodic bot ซงเปน Chatbot ชวยในการเรยนรเรองตารางธาตพบวาแชทบอทชวยใหการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพนกศกษาสามารถหาค าตอบทบทวนไดอยางรวดเรวทกททกเวลา

จากผลการวจยท ไดอภปรายขางตนกลาวไดวาผใชงานแชทบอทใหความรดานดจทลส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตรสามารถศกษาท าความเขาใจไดดวยตวเองและการใชแชทบอทสามารถชวยเพมความรความเขาใจได ขอเสนอแนะในการวจย

ควรน าผลการประเมนทไดจากการท าแบบทดสอบมาใชประโยชนเพอใหแชทบอทสามารถปรบเปลยนระดบการเรยนรใหเหมาะกบแตละบคคลไดซงจะชวยใหการเรยนรมประสทธภาพมากยงขน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-37-

กตตกรรมประกาศ คณะผวจยขอขอบคณคณะวทยาการคอมพวเตอร

และเทคโนโลยสารสนเทศมหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ ท เปนผ ใหทนสนบสนนในการพฒนางานวจยรวมทงคณาจารยจากคณะวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศผทรงคณวฒทกทานทชวยตรวจสอบงานวจยพรอมกบใหค าแนะน าและความคดเหนอนเปนประโยชน จงท าใหงานวจยนผานไปไดอยางราบรน เอกสารอางอง [1] เกวล จนทรวงษ. Conversational Flow คออะไร

ท ำไมถงน ำมำใชใน Chatbot?. สบคน เม.ย. 2564จาก https://medium.comconvolab/conversational-flowค อ อ ะ ไ ร -ท า ไ ม ถ ง น า ม า ใ ช ใ น -chatbot-aa9bff5eb2ff

[2] เทคโนโลยสารสนเทศ. (2560). สาขาวชาหลกสตร วทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศหลกสตรปรบปรง พ.ศ. 2560 มหาวทยาลยราชภฏ ร าไพรรณ.

[3] ธนพร ชมพล. No-Code/Low-Code Platform คออะไร? แพลตฟอรมแหงอนำคตททกคนควรรจกไวในป 2021. สบคน เม.ย. 2564, จากhttps://thegrowthmaster. com/blog/no-code-low-code-platform

[4] ธนท ลพธวรรณ. “Chatbot” เมอมนษยคยกบ AI. สบคน เม.ย. 2564, จาก https://www.aiforall.or.th/ article/allarticles/intro-to-chatbot/

[5] นงนช เกตย และคณะ. (2562). การพฒนาระบบสนบสนนการตลาดออนไลนโดยใชเนอหาดจทลกรณศกษากลมผาทอยอมสธรรมชาตบานปางกอม อ.สองแคว จ.นาน. วำรสำรสกทอง : วำรสำรวทยำศำสตรและเทคโนโลย, 6(2), 33-42.

[6] ปรชา ตงเกรยงกจ. (2563). การประยกตระบบปญญาประดษฐตอบแชทอตโนมตเพอการเรยนร .Royal Thai Air Force Medical Gazette, 66(2), 64-73.

[7] พฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคกรมหาชน), ส านกงาน. “รำยงำนผลกำรส ำรวจพฤตกรรมผใชอนเทอรเนตในประเทศไทยป 2563”. สบคน เม.ย. 2564, จาก https://www.etda.or.th/th/Useful-Resource/publications/Thailand-Internet-User-Behavior-2020.aspx

[8] พชณะ พรมลา และสรเดช ครฑจอน. (2563). ผลการใชแชทบอทชวยในการจดการเรยนรแบบผสมผสานส าหรบผ เ รยนระดบประกาศนยบตร วชาชพ ในสถานศกษาสงกดสถาบนการอาชวศกษา ภาคตะว นออก เฉ ย ง เหน อ 1. วำรสำรคร ศ ำสตรอตสำหกรรม, 19(2), 100-109.

[9] แพท ฐตพฒนากล. Vonder ผบกเบกกำรท ำแชทบอทเพอกำรเรยนรของคนไทย “ยงแชทยงเกง”. สบคน เม.ย. 2564,จากhttps://www.disruptignite.com/blog/ vonder-education-chatbot

[10] มหาวทยาลยราชภฏร าไพรรณ. (2563). ประกำศมหำวทยำลยรำชภฏร ำไพพรรณเรองเกณฑกำรประเมนควำมรและทกษะดำนดจทล ส ำหรบนกศกษำภำคปกต ระดบปรญญำตร พ.ศ. 2563.

[11] วศน เพมทรพย. (2563). ควำมรเบองตนเกยวกบคอมพวเตอรและเทคโนโลยสำรสนเทศ ฉบบปรบปรง. กรงเทพฯ: โปรวชน.

[12] ส านกงาน ก.พ.. ทกษะดำนดจทลทจ ำเปนส ำหรบขำรำชกำรและบคลำกรภำครฐเพอปรบเปลยนเปนรฐบำลดจทล. สบคนม.ค. 2564, จาก https://www.ocsc. go.th/sites/default/files/ 00_khuumuuethaksada andicchithalkhngkhaaraachkaaraelabukhlaakrphaakhratht.

[13] Denis. Chatfuel คอ Chatbot ทไดรบควำมนยมของโลกส ำหรบ Facebook Messenger. สบคน เม.ย. 2564, จากhttps: / /www. iplandigital.co. th/maketing-automation/chatfuel-chatbot/

https://www.ocsc/


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-38-

[14] Mi Communit. Google Word Coach : เลนสนกแถมไดค ำศพทภำษำองกฤษอกดวย. สบคน ม.ค. 2564, จากhttps://c.mi.com/thread-1038135-1-0.html


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-39-

แชทบอทส าหรบการบรการขอมลดานสขภาพ Healthcare Services Chatbot พชชาพร ค าท า และประศาสตร บญสนอง

PitchapornKamtam and PrasartBoonsanong

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

[email protected], [email protected]

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอออกแบบขนตอนวธการน าขอมลสงคมออนไลน (แชทบอท) มาใชใหเกดประโยชนในการบรการขอมลดานสขภาพของโรงพยาบาลมหาวทยาลยนเรศวรโดยน าขอมลทไดมาใชเพอออกแบบและพฒนาแชทบอทเพอใหผทมาใชบรการเกดความสะดวกในการสอบถามขอมลทเกยวกบโรงพยาบาลมหาวทยาลยนเรศวรและการใหความรเกยวกบโรคตางๆรวมไปถงการแนะน าการปฏบตตนเองเบองตนทงนยงมการลงทะเบยนผปวยใหม และสามารถแสดงบตรผปวยออนไลนไดอกดวยผลจากการประเมนความพงพอใจหลงจากผใชไดทดลองใชแชทบอทส าหรบการบรการขอมลดานสขภาพแลวพบวาความพงพอใจโดยรวมของการใชงานแชทบอทอยในระดบมากทสด

( = 4.77, S.D. = 0.57) ค าส าคญ : การบรการขอมลดานสขภาพ,แชทบอท Abstract

The objective of this study is to design an algorithm for the utilization of social media data (chatbots) in the hospital's healthcare services (Naresuan University) by using the information obtained to design and develop chatbots in order to facilitate the users in making inquiries about Naresuan University Hospital and educating about various diseases. Including introducing basic self-practice. There is also a registration of new patients and can show the online patient card as well. Results from a satisfaction assessment after users tested the chatbot for health information services,

overall satisfaction with chatbot was found to be at the highest level ( = 4.79, S.D. = 0.57). Keywords : Health Information Service, Chatbot 1. บทน า

พฤตกรรมของคนยคใหมหรอทเรยกวา “ยคดจทล” สงแรกทคนในยคดจทลตองหยบขนมาหลงจากตนนอนคอสมารทโฟน เพอเชคขอมลขาวสารโซเชยลเนตเวรกเพราะวาขอมลตาง ๆ ถกอปเดตแบบ Real Time ท าใหรบรเรองราวตาง ๆ ทเกดขนไดอยางรวดเรวไมวาจะอยทไหนกตามยคดจทลเปนยคทคนพดคยกนตอหนานอยลงใชการสงขอความและการพมพแทนเทคโนโลยแชทบอท

ถกสรางเพอใหชวยสนทนาแทนมนษยสามารถพดคยโตตอบสอสารกบมนษยผานทางเสยงหรอขอความได 24 ชวโมง รวดเรว และตอบสนองตอความตองการของผ ใ ช ในยคดจทลแชทบอท จงถกน ามาประยกต ใ ชในอตสาหกรรมตาง ๆ ดานธรกจ เชน ใชส าหรบตอบค าถามแทน Call Center ใชแนะน าสนคาและบรการ เปนตน

mailto:[email protected]


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-40-

ผคนสวนใหญใสใจในดานสขภาพมากขนมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใหบรการดานการแพทยมากขนโดยจะเหนไดจากกจกรรมการออกก าลงกายประเภทตาง ๆ การตรวจสขภาพประจ าปอปกรณสวมใสหรอแอปพลเคชนบนมอถอทสามารถใหขอมลสขภาพไดทงนบคลากรของโรงพยาบาลอาจไมเพยงพอตอความตองการของผใชบรการอาจท าใหเกดความลาชาในการประสานงานดานตาง ๆ จนท าใหผทมาใชบรการเกดความเบอหนายในการรอคอยดวยเหตน เทคโนโลยแชทบอท จงมความส าคญตอ การบรการดานสขภาพเปนอยางมาก

ดงนนผวจยจงไดจดท าแชทบอทส าหรบการบรการขอมลดานสขภาพของโรงพยาบาลมหาวทยาลยนเรศวร มใหบรการความรเกยวกบโรคตางๆรวมไปถงการแนะน าการปฏบตตนเองเบองตนและการบรการตาง ๆ ของโรงพยาบาลมหาวทยาลยนเรศวร


1. เพอศกษาวธการน าแชทบอทมาใชในการใหบรการขอมลเกยวกบสขภาพ

2. เพอพฒนาแชทบอทส าหรบการบรการขอมลดานสขภาพ

3. เอกสารและงานวจยทเกยวของ

แนวคดเกยวกบการบรการขอมลดานสขภาพ ความหมายของการสรางเสรมสขภาพ [1] สองประเดน

กลาวคอประเดนแรกการสรางเสรมสขภาพในประเดนของการใหบรการสรางเสรมสขภาพโดยบคลากรสาธารณสขเปนการบรการการสรางเสรมสขภาพแกผรบบรการ เชนการใหความรดานสขภาพ สวนประเดนทสองเปนการสรางเสรมสขภาพโดยกระบวนการเคลอนไหวทางสงคมในการทจะท าใหประชาชนมความสามารถในการควบคมปจจยทก าหนดสขภาพอนจะมผลดตอสขภาพ

การสรางเสรมสขภาพ [2] คอ การจงใจหรอการกระท าใด ๆ ทมผลตอการยกระดบคณภาพชวตของบคคล เพนเดอรยงใหความหมายของการสรางเสรมสขภาพในมมทกวางขน

กลาวคอ มองคประกอบ 3 ดานดวยกน ไดแก การใหความร (Health Education) การปองกน (Health Prevention) และการใหภมคมกนดานสขภาพ (Health Protection) (Pender, Murgaugh & Parsons 2011)

แนวคดเกยวกบแชทบอท Chatbot [3] โปรแกรมคอมพวเตอรทจ าลองบทสนทนา

ของมนษยทสามารถสอสารผานขอความหรอเสยงไดแบบReal Time โดยใชเทคโนโลย Artificial Intelligent AI หรอปญญาประดษฐในการโตตอบกบคสนทนาซงตวโปรแกรมนจะถกฝงตวอยบน Server หรอ Application หรอโปรแกรม chat ตาง ๆ โดยในปจจบน Chatbot นนมอย 2 รปแบบดวยกน คอ

Rule-Based Bot หรอ Script Bot เปนBot ทท างานและใหผลลพธตามทถกก าหนดในกฎและคยเวรดทวางไวหากผใชงานพมพผดแมแตตวอกษรเดยวหรอถามไมตรงกบคยเวรดทก าหนดไวจะไมสามารถตอบค าถามหรออาจใหค าตอบทผดพลาดได

AI-Base Bot หรอ Intelligent Bot เปน Bot ทถกพฒนาดวยNatural Language Processing (NLP) ซงจะมการเรยนร ในค าพดและสงท เขยนโดยใช Machine Learning อยาง AI ท าใหการแสดงผลลพธมความยดหยนมากกวา Rule-Based Bot สงผลให AI Bot ไดรบความสนใจและความนยมจากผใชเปนอยางมาก

งานวจยทเกยวของ จรนดร บฮวดใช [4] พฒนาตนแบบแชทบอทส าหรบ

ใหค าแนะน าระบบขอทนอดหนนการวจยงบประมาณแผนดน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม โดยใชแกปญหาจ านวนบคลากรทมอยจ ากด แตตองใหบรการค าแนะน ากบผขอทนวจยจ านวนมากในเวลาเดยวกน ในการพฒนาตนแบบแชทบอทนมวธการด าเนนการวจย 4 ขนตอน คอ1) ศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 2) ออกแบบและพฒนาตนแบบแชทบอท 3) ทดสอบตนแบบแชทบอท โดยผเชยวชาญ จ านวน 3 ทาน และ 4) สรปผลการทดสอบและขอเสนอแนะ


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-41-

ศศธร ทองนวล และเจนจรา หาญบรณะพงศ [5] ไดพฒนาระบบ Chatbot ในแอพพลเคชน LINE ส าหรบพนกงานในโรงแรมแชงกร - ลากรงเทพฯ มวตถประสงคเพอลดความลาชาและความผดพลาดในการแจงเตอนกจกรรมอบรมพนกงานภายในแผนกบคคลของโรงแรม แชงกร - ลากรงเทพฯ โดยใชแบบสอบถามในการเกบขอมลแสดงความพงพอใจของพนกงานในแผนกบคคลความพงพอใจอยในระดบมาก


วธด าเนนการศกษา 1. ศกษารวบรวมขอมลทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

กบแชทบอทเครองมอทใชในการพฒนางานวจย 2. ศกษาขอมลงานวจยทเกยวของกบการบรการ

ดานสขภาพทดสอบการใชงานของแชทบอท 3. ศกษาวธการท างานของแชทบอท 4. ศกษาหารายชอโรคและอาการ 5. ศกษาภาษา Java Script ทใชในการพฒนา

แชทบอท 6. ศกษาวธการใชงานของเครองมอทใชในการพฒนา

แชทบอท 7. ศกษาการท างานของเครองมอใน Dialogflow

LINE Messaging API และ LINE Bot Designer เครองมอทใชในงานวจย เครองมอทใชในการจดท าแชทบอทส าหรบการบรการ

ขอมลดานสขภาพประกอบดวยดงน ขอบเขตดานเทคโนโลยซอฟตแวร 1. Dialogflow 2. LINE Messaging API 3. แอปพลเคชนไลน (LINE Application) 4. Google Sheets ขอบเขตดานเทคโนโลยฮารดแวร 1. CPU หนวยประมวลผลIntel Core i7-7500U

CPU @ 2.70GHz

2. GPU การดจอแสดงผล NVIDIA GeForce GTX940MX

3. RAM 4GB 4. ระบบปฏบตการWindows 10 64บต การออกแบบและพฒนาแชทบอท

ภาพท 1 สถาปตยกรรมระบบ 5. ผลการวจยและการอภปรายผล ผลการพฒนางานวจย

จากการทไดพฒนาแชทบอทส าหรบการบรการขอมลดานสขภาพนนแชทบอทสามารถใหบรการความรเกยวกบโรคตาง ๆ รวมไปถงการแนะน าการปฏบตตนเองเบองตนใหขอมลการบรการตาง ๆ ของโรงพยาบาลมหาวทยาลยนเรศวรรวมไปถงการลงทะเบยนผปวยใหมและสามารถแสดงบตรผปวยออนไลนไดอกดวยไดผลดงน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-42-

ภาพท 2 ใหความรเกยวกบโรค และแนะน า

การปฏบตตนเองเบองตน

ภาพท 3 ขอมลการบรการตาง ๆ ของโรงพยาบาล

มหาวทยาลยนเรศวร

ภาพท 4 การลงทะเบยนผปวยใหม

ภาพท 5 แสดงบตรผปวยออนไลน

ผลการประเมนความพงพอใจ ผลประเมนความพงพอใจส าหรบผใชงานมจ านวน

ผตอบแบบสอบถามทงหมด 23 คน โดยผลวเคราะหมดงน ตารางท 1 สรปผลการประเมนความพงพอใจดานการออกแบบ

จากตารางท 1 การประเมนความพงพอใจในดานการออกแบบพบวาผตอบแบบสอบถามมความพงพอใจ

ในทกขอค าถามอยระดบมากทสด ( = 4.83, S.D = 0.51)

ตารางท 2 สรปผลการประเมนความพงพอใจดานการท างานของแชทบอท


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-43-

จากตารางท 2 การประเมนความพงพอใจในการท างานของแชทบอทพบวา ผตอบแบบสอบถามมความพงพอใจ

ในทกขอค าถามอยระดบมากทสด ( = 4.82, S.D. = 0.49) ตารางท 3 สรปผลการประเมนความพงพอใจดานประโยชนและการน าไปใช

จากตารางท 3 การประเมนความพงพอใจดานประโยชนและการน าไปใชพบวาผตอบแบบสอบถามมความพงพอใจ

ในระดบมากทสด ( = 4.71, S.D. = 0.71) ผลการประเมนประสทธภาพ การประเมนประสทธภาพงานวจยนผวจยมการวด

ประสทธภาพการคนหาค าส าคญ (คยเวรด) ของขอมลเพอแสดงผลลพธทอยภายในฐานขอมลเพอน ามาหาคาความถกตอง (Precision) ของทระบบสามารถคนพบโดยใชการแทนคาโดย Precision และ Recall มสตรดงน

Precision =

,Recall=

ให x จ านวนเอกสารทถกดงมาเปนผลลพธจากเอกสาร.

ทงหมด ให y จ านวนเอกสารทถกตองจากผลลพธ ให z จ านวนเอกสารทถกตองและตรงประเดน เมอไดทงคา Precision และคา Recall จะสามารถหาคา F-measure ไดจากสตรน

F-measure=2(

)

ซงไดผลของการวดประสทธภาพของระบบดงน

ตารางท 4 การวดประสทธภาพงานวจย

จากตารางท 4 แสดงผลการคนหาทคนพบจากจ านวนขอมลโรค 150 รายการ ซงยกตวอยางการคนหาจากอาการปวยจ านวน 26 รายการสรปไดวา F-measure มคาความถกตองเฉลยสวนใหญอยในระดบการวดประสทธภาพของระบบชวง 0.55-0.74 ซงมระดบประสทธภาพปานกลางโดยขอยกตวอยางในกรณล าดบ 26 ซงคนหาจากค าวาคางทมแลวน าคา xy และ z ในตารางมาค านวณหาการค านวณ Precision คา Recallและคา F-measure ดงน

- การค านวณPrecision

Precision =

= 0.93

คดเปน 0.93 x 100 = 93% - การค านวณ Recall

Recall =

= 0.39

คดเปน 0.39 x 100 = 39%


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-44-

- การวดคาF-measure

F-measure= 2(

) = 0.55

คดเปน 0.55 x 100 = 55% จาการค านวณตวอยางมขอมลทงหมด 150 รายการ

คา F-measure มความถกตองเฉลยคอ 0.55 หรอคดเปนเปอรเซนตคอ 55% จงถอวาแชทบอททพฒนาขนนนมประสทธภาพในระดบปานกลาง

การอภปรายผล จากผลการศกษาในการพฒนาแชทบอทส าหรบ

การบรการขอมลดานสขภาพ สามารถใชงานและเปนไปตามวตถประสงคทไดตงไว จากผลการประเมนประสทธภาพการสบคนขอมลมความถกตองคอ 0.93 คดเปน 93% มความแมนย าคอ 0.39 คดเปน 39% และตรงกบความตองการของผใชคอ 0.55 คดเปน 55% ซงมประสทธภาพในระดบปานกลาง และผลการประเมนความพงพอใจทง 3 ดาน มความพงพอใจอยในระดบมากทสดโดย มคะแนนคาเฉลย4.79 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.57 ขอเสนอแนะในการวจย

จากการศกษาวจยแชทบอทส าหรบการบรการขอมลดานสขภาพ ขอเสนอแนะคอ

1. ควรเพมชองทางการใชงานแชทบอท 2. ควรมการอปเดตรายชอโรคใหครอบคลม และ

มความทนสมยมากขน

กตตกรรมประกาศ วทยานพนธฉบบนส าเรจสมบรณลงไดดวยความชวยเหลอ

และความเมตตากรณาจาก รองศาสตราจารยประศาสตรบญสนอง อาจารยทปรกษาวทยานพนธทไดแนะน าแนวทางใหขอคดและขอเสนอทมประโยชนกบงานวจย และยงชวยแกไขปญหาตาง ๆ ทเจอตลอดการศกษา และพฒนาระบบ ตลอดจนตรวจสอบความถกตองของเนอหางานวจยดานวชาการ เพอความถกตองและสมบรณของงานวจยดวยความเอาใจใสเปนอยางด

เอกสารอางอง [1] สรเกยรต อาชานภาพ. (2550). การสรางเสรม

สขภาพ: แนวคดหลกการและบทเรยนของไทย. กรงเทพฯ: ส านกพมพหมอชาวบาน.

[2] Pender, N.J., Murdaugh. CL. & Parsons, MA. (2011). Health Promotion in Nursing Practice. (4rd ed.). USA: Appleton & Lange.

[3] Mr. Digital. (2562). Chatbot กบบรการในโลกอนาคต . สบคน 4 ธนวาคม 2563, จากhttps://www.ops.go.th/main/index.php/ knowledge-base/article-pr/793-chatbot-future.

[4] จรนดร บฮวดใช. (2559). แนวทางการพฒนาตนแบบแชทบอทส าหรบใหค าแนะน าระบบขอทนอดหนนการวจยงบประมาณแผนดนมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

[5] ศศธร ทองนวล และเจนจรา หาญบรณะพงศ. (2561). กรณศกษา: ระบบChatbot ในแอพพลเคชนLINE ส าหรบพนกงานในโรงแรมแชงกร - ลา.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-45-

แอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตะวน ระดบการศกษามธยมศกษาตอนตน

Mobile Application for Caring and Support Students of Satitbanchetawan Municipal School Lower secondary Education Level

ภานวฒน กองอย และประศาสตร บญสนอง Panuwat Kongyuand Prasart Boonsanong

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร


บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงค เพอศกษาและพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวน ระดบชนมธยมศกษาตอนตน โดยแอปพลเคชนทพฒนาในครงนจะมฟงกชนการท างาน ตงแตการประเมนจดแขงและจดออน(SDQ)การประเมนความฉลาดทางอารมณ (EQ)การระบต าแหนงบานนกเรยนและการน าทางครทปรกษาในการเยยมบาน ซงใชแบบประเมนความพงพอใจการใชงานแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวน ในการประเมนดานตางๆ ดงน ดานความสมบรณของขอมลและความสามารถในการจดการขอมล ดานสะดวกรวดเรวและความปลอดภยของขอมล และดานความสอดคลองตอความตองการของผใชงาน

ผลการศกษาพบวาผใชงานไดประเมนแบบประเมนความพงพอใจการใชงานแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยน มความพงพอใจในดานความสมบรณของขอมลและความสามารถในการจดการขอมลมากทสด

( = 4.35, S.D. = 0.81) ค าส าคญ : โมบายแอปพลเคชน, การดแลชวยเหลอนกเรยน Abstract This study aims to study and develop applications for support for students at Ban Chet Wan Municipal Demonstration School. The applications developed include functionality ranging from strength assessment (SDQ), emotional intelligence assessment (EQ), student home location, and mentor navigation in student home visits, which use the Application Satisfaction Assessment for student support. Ban Chet Wan Municipal Demonstration School evaluates the following areas: information integrity and data management capabilities. Convenience, speed and data security, and compliance with user needs. The results showed that users evaluated application satisfaction assessments for student support.

The most satisfied with data integrity and data management capabilities ( = 4.35, S.D. = 0.81). Keywords : Mobile Application, Caring and Support Student

1. บทน า สภาพสงคมเกดการเปล ยนแปลงอยางรวดเรว

ทงดานการสอสารเทคโนโลย ปญหาทางเศรษฐกจ ปญหา

การระบาดของสารเสพตด ปญหาครอบครว ปญหาการแขงขนทกรปแบบ กอใหเกดความเครยด วตกกงวลตอนกเรยน ซงท าใหเสยสขภาพทางกายและสขภาพทาง


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-46-

จตใจ จนอาจท าใหเกดปญหาทางสงคมได ซงการพฒนาคณภาพชวตของนกเรยน ใหมความสมบรณทงรางกาย สตปญญา ความรความสามารถ คณธรรมจรยธรรม และมทกษะการด าเนนชวต ทางโรงเรยนควรจะตองชวย ในการสงเสรม สนบสนน ปองกน และดแลชวยเหลอนกเรยน เพอใหนกเรยนไดใชชวตทถกทควรในการด าเนนชวต ทเหมาะสมกบวย

ผศกษาไดศกษาปญหาของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนระดบชนมธยมศกษาตอนตน พบวา เมอ 2-3 ป กอนมการใชการคดกรองนกเรยน โดยการกรอกแบบฟอรมดวยกระดาษ จงท าใหเกดปญหาทตามมาเกยวกบการสญหายของขอมล ตองค านวณคะแนนจากการคดกรองอาจท าใหเกดการผดพลาดได เอกสารมการฉกขาดท าใหตองกรอกเอกสารใหม ยากตอการคนหาขอมล สวนของการเยยมบานปญหาทพบตองใหนกเรยนสง Location มาแลวน าคาละตจดกบลองจจดมาใสใน Google Map ซงยากตอการใชงานในการหาต าแหนงบานนกเรยน

ดงนนผศกษาจงไดท าการศกษาแอปพลเคชนส าหรบดแลชวยเหลอนกเรยน ทเชอมตอกบทกภาคสวน ไดแก ผบรหาร ครทปรกษา และผปกครองใหชวยในการควบคมและดแลพฤตกรรมของนกเรยน ดวยการคดกรองนกเรยนจากรายงานทไดจากการกรอกแบบประเมนทางดานพฤตกรรม แบบประเมนทางดานความฉลาดทางอารมณ ตลอดจนโครงการเยยมบานนกเรยน ซงผศกษาไดท าการสรางเปนโมบายแอปพลเคชน เพอใหใชงานสะดวก เขาถงแอปพลเคชนไดงายจากโทรศพททใชงานในชวตประจ าวน

วตถประสงคของการศกษา เพอศกษาและพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแล

ชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนระดบชนมธยมศกษาตอนตน

2. เอกสารและงานวจยทเกยวของ ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน [1] หมายถง

กระบวนการดแลนกเรยนอยางมขนตอนท ชด เจน

สอดคลองกบการบรหารทงระบบของสถานศกษา โดยอาศยศกยภาพและความสมพนธของนกเรยนทมตอคร รวมทงการประสานสมพนธระหวางคร ผปกครอง ชมชน หนวยงานและองคกรทเกยวของในการปองกน แกไขปญหา และพฒนาคณภาพผเรยนอยางเปนระบบและยงยน

กระบวนการดแลชวยเหลอนกเรยน [2] มการด าเนนงานอยางมขนตอน โดยมองคประกอบส าคญ 5 ประการ คอ

1) การรจกนกเรยนรายบคคลการรจกนกเรยนรายบคคลจะชวยใหครเขาใจพฤตกรรมของนกเรยนมากขนเพอน าขอมลมาวเคราะหประกอบการคดกรองนกเรยน

2) การคดกรองนกเรยนเปนการพจารณาขอมลเกยวกบนกเรยนเพอจดกลมใหเหมาะสมกบกบการดแลชวยเหลอนกเรยนจะท าการใชเคร องมอประเมนผล การคดกรอง 2 ประเภท คอ แบบประเมนความฉลาดทางอารมณและแบบประเมนจดแขงจดออนในการแบงกลมของนกเรยนไดแกกลมปกตและกลมเสยงซงกลมเสยงจะดความเสยงของความฉลาดทางอารมณและความเสยงของพฤตกรรมนกเรยน

3) การสงเสรมและพฒนานกเรยนการสงเสรมพฒนานกเรยนเปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนในกลมคดกรองไดพฒนาอยางเตมศกยภาพมความภมใจในตนเองในดานตาง ๆ โดยมกจกรรมทโรงเรยนไดด าเนนการคอ การจดประชมผปกครองและการเยยมบานนกเรยน

4) การปองกนและแกไขปญหาในการดแลชวยเหลอนกเรยนนนครควรเอาใจใสนกเรยนอยางเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยงนนครจ าเปนตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชด

5) การสงตอในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนโดยครทปรกษาในกรณทชวยเหลอนกเรยนแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขนครทปรกษาจะท าการสงตอนกเรยนใหกบผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป

แบบประ เม นความฉลาดทางอารมณ [3] ค อความสามารถทางอารมณทจะชวยใหการด าเนนชวตเปนไป


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-47-

อยางสรางสรรคและมความสข โดยมองคประกอบส าคญ 3 ดานดงน

1) ด หมายถง ความสามารถในการคมอารมณและความตองการของตนเองรจกเหนใจผอนและมความรบผดชอบตอสวนรวมมรายการประเมนจ านวน 18 ขอ ตงแตขอท 1 - 18 ตามล าดบ

2) เกง หมายถง ความสามารถในการรจกตนเองมแรงจงใจสามารถตดสนใจแกปญหาและแสดงออกไดอยางมประสทธภาพตลอดจนมสมพนธภาพทดกบผอน มรายการประเมนจ านวน 18 ขอ ตงแตขอท 19-36 ตามล าดบ

3) สข หมายถง ความสามารถในการด าเนนชวตอยางเปนสขมความภาพภมใจในตนเองพอใจในชวตและมความสขสงบทางใจ มรายการประเมนจ านวน 16 ขอตงแตขอท 37 - 52 ตามล าดบ

ตารางท 1 เกณฑการใชคะแนนแบบประเมนความฉลาดทางอารมณ

องคประกอบ ต ากวาปกต

ปกต สงกวาปกต

คะแนนรวม <140 140-170 >170

องคประกอบด <48 48-58 >58 องคประกอบเกง <45 45-57 >57 องคประกอบสข <40 40-50 >55

แบบประเมน SDQ [4] คอ แบบประเมนจดแขงและจดออน ซงชอภาษาองกฤษ ไดแก The Strengths and Difficulties Questionnaire : SDQ พฒนาโดย Robert Goodman จตแพทยเดกชาวองกฤษ โดยแบบประเมนจดแขงและจดออน มจ านวน 3 ชด ไดแก แบบประเมนส าหรบนกเรยนประเมนตนเอง แบบประเมนส าหรบครประเมนนกเรยน และแบบประเมนส าหรบผปกครองเปนผประเมนนกเรยน ลกษณะของแบบประเมนพฤตกรรมมจ านวน 25 ขอ ซงมลกษณะของพฤตกรรมดานบวกและดานลบ สามารถจดเปนกลมพฤตกรรมได 5 กลม ดงน 1) ปญหาทางอารมณ ม 5 ขอ ไดแก ขอท 5, 7, 13, 16 และ 24

2) พฤตกรรมเกเร ม 5 ขอ ไดแก ขอท 3, 10, 12, 18 และ 22

3) พฤตกรรมอยไมนง ม 5 ขอ ไดแก ขอท 2, 8, 15, 21 และ 25

4) ปญหาความสมพนธกบเพอน ม 5 ขอ ไดแก ขอท 6, 11, 14, 19 และ 23

5) พฤตกรรมสมพนธภาพทางสงคม ม 5 ขอ ไดแก ขอท 1, 4, 9, 17 และ 20 ตารางท 2 เกณฑใหคะแนนแบบประเมนจดแขงจดออนส าหรบนกเรยนประเมนตนเอง

รายการประเมน ปกต เสยง/

มปญหา

คะแนนรวม 4 ดานแรก 0-16 17-40 1) ดานปญหาทางอารมณ 0-5 6-10 2) ดานพฤตกรรมเกเร 0-4 5-10 3) ดานพฤตกรรมอยไมนง 0-5 6-10

4) ดานปญหาความสมพนธกบเพอน 0-3 4-10 5) ดานพฤตกรรมสมพนธภาพทางสงคม 4-10 0-3

(คะแนนจดแขง) ม

จดแขง ไมม

จดแขง ตารางท 3 เกณฑใหคะแนนแบบประเมนจดแขงจดออนส าหรบครประเมนนกเรยน


มปญหา คะแนนรวม 4 ดานแรก 0-15 16-40 1) ดานปญหาทางอารมณ 0-3 4-10

2) ดานพฤตกรรมเกเร 0-3 4-10 3) ดานพฤตกรรมอยไมนง 0-5 6-10

4) ดานปญหาความสมพนธกบเพอน 0-5 6-10 5) ดานพฤตกรรมสมพนธภาพทางสงคม 4-10 0-3



จดแขง


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-48-

ตารางท 4 เกณฑใหคะแนนแบบประเมนจดแขงจดออน ส าหรบผปกครองประเมน


มปญหา คะแนนรวม 4 ดานแรก 0-15 16-40

1) ดานปญหาทางอารมณ 0-3 4-10 2) ดานพฤตกรรมเกเร 0-3 4-10

3) ดานพฤตกรรมอยไมนง 0-5 6-10 4) ดานปญหาความสมพนธกบเพอน 0-5 6-10

5) ดานพฤตกรรมสมพนธภาพทางสงคม 5-10 0-4



จดแขง

การเยยมบานนกเรยนโรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนสงกดกองการศกษาเทศบาลเมองแพรไดจดท าโครงการเยยมบานนกเรยนเพอชวยใหครผปกครอง ตลอดจนผทเกยวของไดดแลเอาใจใสในดานความประพฤตดานการศกษาเปนพเศษใหอยในกฎระเบยบของโรงเรยนและมการประพฤตปฏบตตนใหอยในสงคมอยางมความสขตลอดจนสามารถประสบผลส าเรจการศกษาครผปกครองตองมความเขาใจอนดซ งกนและกนรวมมอกนคดหาแนวปองกนแกไขปญหาตางๆอนใหเกดการสานสมพนธระหวางบานและโรงเรยนสรางความศรทธาใหกบผปกครองโดยม 2 เปาหมายหลก 1) เปาหมายเชงปรมาณนกเรยนและผปกครอง 2) เปาหมายเชงคณภาพสรางความสมพนธทดระหวางโรงเรยนและผปกครองไดรบทราบพฤตกรรมและผลการเรยนของนกเรยน

รปท 1 แผนภาพการกระบวนการดแลชวยเหลอนกเรยน

ดงนนการพฒนาแอปพลเค ชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยนนน จะเปนการน าเครองมอแบบประเมนมาพฒนาไวบนแอปพลเคชน เพอชวยในการรายงานผลการคดกรองนกเรยน และชวยในการคนหาต าแหนงเสนทางบานนกเรยนเพอใหงายตอการเยยมบาน

งานวจยทเกยวของ ณชดาพร นมปฏพทธพงศ [5] ไดศกษาระบบ

การจดการสารสนเทศภมศาสตรส าหรบโครงการเยยมบานนกเรยน ดวย Google Map API กรณศกษา : โรงเรยนพรหมพรามวทยา อ าเภอพรหมพราม จงหวดพษณโลก เพอน าเทคโนโลย Google Map API มาใชในการพฒนาระบบการจดการสารสนเทศภมศาสตรส าหรบโครงการเยยมบานนกเรยน เพอชวยในการน าทาง และวางแผนการเดนทางของครทปรกษา ซงไดผลสรปการประเมนความพงพอใจดานขอมลสารสนเทศมความทนสมย ถกตองและเชอถอได ระบบสารสนเทศเปนประโยชนตอการด าเนนงาน รปแบบและวธการน าเสนอขอมล ความรวดเรวในการคนหาขอมล ภาพรวมตอการใชระบบ อยในระดบความพงพอใจมากทสด และดานระบบสารสนเทศครอบคลมครบถวนทกภารกจ ขอมของระบบตอบสนองตรงตามความตองการของผใชงาน ขอมลในระบบจดเปนหมวดหม สามารถเขาถง


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-49-

การใชงานไดสะดวกทกทสามารถใชงานงาย อยในระดบความพงพอใจมาก

สราวธ วงษจ [6] ไดศกษาการพฒนาระบบจดการฐานขอมลการเยยมบานนกเรยนเพอการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เพอพฒนาระบบฐานขอมลการเยยมบานนกเรยน ซงไดผลสรปการวจยวา ระบบการจดการฐานขอมลการเย ยมบานนกเรยนมคณภาพอยในระดบมากทสด โดยเรยงล าดบการพจารณารายดาน ไดแก การออกแบบสวนแสดงผล อยในระดบคณภาพมากทสด การออกแบบประมวลผลขอมล อย ในระดบคณภาพมากทสดและการออกแบบสวนแสดงผล อยในระดบคณภาพมากทสด สวนของความพงพอใจของผใชทมตอระบบการจดการฐานขอมลการเยยมบานนกเรยน โดยรวมอยทระดบมากทสด

ปญชรศม พนธวฒน [7] ไดศกษาการพฒนารปแบบการบรหารจดการงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ดานการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนพราววทยาคม จงหวดเชยงใหม เพอศกษาสภาพและปญหาระบบ การบรหารจดการ งานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนดานการคดกรองนกเรยน ไดผลสรปความพงพอใจของการศกษาดงน ครกลมบรหารงานกจการนกเรยนมความพงพอใจเกยวกบการสรางรปแบบการบรหารจดการงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ดานการคดกรอง โดยรวมอยระดบมากทสด

( = 4.74)

3. วธด าเนนการศกษา บคคลทเกยวของกบการศกษา ผบรหารสถานศกษา คอ ผอ านวยการโรงเรยนหรอ

รองผอ านวยการโรงเรยน ท าหนาทตรวจสอบการท างานของครทปรกษา

ครทปรกษา คอ ครประจ าชนทรบหนาทดแลชวยเหลอนกเรยนของแตละหอง

ผปกครอง คอ ผท ดแลอปการะนกเรยน ชวยในการประเมนจดแขงและจดออนนกเรยน

นกเรยน คอ ผเรยนทท าการศกษาอยในโรงเรยน

ผดแลระบบ หมายถง ผทท าการจดการขอมลทงหมดของระบบ

เครองมอทใชในการท าวจยและขนตอนการท าวจย 1) ดานฮารดแวร - เครองคอมพวเตอรสวนบคคล - โทรศพทมอถอ ระบบปฏบตการแอนดรอยด 2) ดานซอฟตแวร - ระบบปฏบตการ Microsoft Windows 10 - Visual Studio - Ionic Framework + React - CSS + Bootstrap - TypeScript - Google Map API - Android Studio เครองมอทใชในการออกแบบและวเคราะหระบบ การพฒนาแอปพลเคชนดแลชวยเหลอนกเรยน

โรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนระดบการศกษามธยมศกษาตอนตน เพอใชในการด าเนนงาน ตรวจสอบ และวเคราะหระบบ โดยใชการพฒนาระบบแบบวงจรชวต มขนตอนการพฒนาระบบดงน

1) Requirement หมายถง เปนการระบคณสมบตในดานตาง ๆ ของระบบทก าลงพฒนา และจากผทเกยวของ

2) การวเคราะหและออกแบบระบบ ขนตอนการวเคราะหและออกแบบระบบดงน

(1) กา รจ า ลอ งข อม ลและกระบวนกา ร เปนการจ าลองการท างานของระบบโดยจะแสดงออกมาในรปแบบแผนภาพการไหลของขอมล ไดแก

- Context Diagram เปนการออกแบบโครงสรางของบรบท

(2) การจ าลองระบบเชงวตถ เปนวธการแสดงกระบวนการและขอมลไวดวยกน เครองมอทใช ไดแก

- Use Case Diagram เปนแผนภาพการท างานของผใชระบบ และความสมพนธกบระบบยอยภายในระบบใหญ


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-50-

(3) Database Model เปนการจ าลองออกแบบฐานขอมลของแอปพลเคชน

3) การพฒนาระบบ เปนขนตอนการลงมอพฒนาระบบจากขอมลทไดวเคราะหและออกแบบไวเพอสรางแอปพลเคชนทตรงกบความตองการมาใชงาน

4) การทดสอบระบบ เปนขนตอนในการทดสอบแอปพลเคชนโดยการหาความผดท เก ดจากระบบ ความผดพลาดทเกดจากรปแบบ และความผดพลาดของขอมลในการแสดงผล

5) การบ ารงรกษาระบบ เปนการน าแอปพลเคชนไปตดตงในการใชงานจรง และท าการตรวจสอบความถกตอง

ของโปรแกรม แลวน ามาท าการปรบปรงระบบใหสอดคลองกบความคดเหนกบผใชงานจรง


จากการศกษาคนควาขอมลเนอหา งานวจยทเกยวของ และท าการพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยน ผศกษาท าการวเคราะหและออกแบบแอปพลเคชนดแลชวยเหลอนกเรยนซงไดผลจากการศกษา ดงน

รปท 2 แผนภาพแสดงการท างานของแอปพลเคชนกบผใชงาน

Requirement แอปพลเคชนสามารถชวยในการคดกรองนกเรยน

โดยรายงานผลคดกรองจากแบบประเมนจดแขงจดออน แบบประเมนความฉลาดทางอารมณ และคนหาต าแหนงบานนกเรยน ในการดเสนทางการเยยมบานได

การวเคราะหและออกแบบระบบ 1) Context Diagram

รปท 3 แผนภาพแสดง Context Diagram


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-51-

2) Use Case Diagram

รปท 4 แผนภาพ Use Case Diagram

3) Database Model

รปท 5 แผนภาพ Database Model

การพฒนาระบบ ขนตอนการพฒนาระบบผศกษาไดน าขอมลทไดจาก

การวเคราะหและออกแบบระบบมาท าการพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวน ส าหรบสมารทโฟนระบบ ปฏบตการแอนดรอยดโดยใชเครองมอหลกในการพฒนาระบบดงน

1) React Library กบIonic 2) โปรแกรมvisual studio code 3) ระบบฐานขอมลFirebase การทดสอบระบบ ขนตอนการทดสอบระบบผศกษาไดท าการจ าลอง

การใชงานจรงโดยท าการเพมขอมลนกเรยนครทปรกษาและผบรหารสถานศกษากรอกขอมลของนกเรยนจ านวน10 คน เพอตรวจสอบการท าการของการแสดงผลขอมลแลวเขาใชงานสวนของครทปรกษาและผบรหารสถานศกษาตรวจสอบความผดพลาดของระบบเมอท าการทดสอบเสรจสมบรณจงน าไปเสนอการท างานของแอปพลเคชนกบอาจารยทปรกษาเพอตรวจสอบความถกตองของขอมลรปแบบการแสดงผลหนาจอและการสอดคลองตอความตองการของผใชงานจากนนจงท าการปรบปรงแกไขตามค าแนะน าของอาจารยทปรกษา

การบ ารงรกษาระบบ ผศกษาไดน าแอปพลเคชนไปตดตงบนสมารทโฟนข

องบคลากรในโรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนโดยมขนตอนการด าเนนการใชงานดงน

1) ท าการทดลองแอปพลเคชนโดยนกเรยนเปนกรอกขอมลในแอปพลเคชนเพอทดสอบการท างานในสวนการแสดงผลของนกเรยนจากนนท าการตอบแบบสอบถามการพงพอใจของผใชงานตอแอปพลเคชน

2) ท าการทดสอบแอปพลเคชนโดยครทปรกษาและผบรหารสถานศกษาเปนการใชงานแอปพลเคชนเพอดขอมลผลการคดกรองนกเรยน

หลงจากนนจงท าการปรบปรงแกไขแอปพลเคชนใหเสรจสมบรณตรงกบความตองการของผใชงานจรงยงขน


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-52-

ผลการพฒนางานวจย ผลการศกษาและพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแล

ชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนระดบมธยมศกษาตอนตนโดยใชขอบเขตดานขอมลดงน

1) ขอมลเบองตนของนกเรยนครทปรกษาและผบรหารสถานศกษา

2) ขอมลการประเมนจดแขงและจดออนนกเรยนส าหรบครผปกครองและนกเรยน

3) ขอมลการประเมนความฉลาดทางอารมณส าหรบนกเรยน

4) ขอมลแบบฟอรมส าหรบใชในการเยยมบานนกเรยน การออกแบบสวนตดตอกบผ ใ ชงานและพฒนา

แอปพเคชน ไดผลการพฒนาสวนตดตอกบผใชงาน ดงแสดงในรปตอไปน

รปท 6 แบบประเมนจดแขงจดออนและแบบประเมนความฉลาดทางอารมณ

รปท 7 สรปผลการคดกรองของนกเรยน

รปท 8 คนหาต าแหนงเสนทางเยยมบานนกเรยน

ผลการประ เมนพงพอใจของผใชงานท ม ต อแอปพลเคชน

ผทใชงานแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยน ระดบชนมธยมศกษาตอนตน จ านวนนกเรยนทงหมด 320 คน ท าการสมแบบงายใชกลมตวอยางจ านวน 80 คน สวนของความพงพอใจในดานตาง ๆ ทแยกออกเปนประเดน ไดน าแบบประเมนใหผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบไดคา Index of Item - Objective Congruence หรอ IOC เทากบ 0.83 จงน าแบบประเมนความพงพอใจมาสรางบน Google Form หลงจากนนใหนกเรยนทสมไดมาท าการประเมนพงพอใจ โดยการตอบแบบสอบถามใน Google Form ซงจากการวเคราะหแบบสอบถามมรายละเอยดดงน

ตารางท 5 ขอมลทวไปของผใชงานแอปพลเคชน เพศ จ านวน(คน) รอยละ

ชาย 39 48.8 หญง 41 51.2

จากตารางท 1 แสดงใหเหนวาผใชงานแอปพลเคชนจ านวน 80 คน เปนเพศชาย 39 คน เพศหญง 41 คน


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-53-

ตารางท 6 ผลประเมนความพงพอใจดานความสมบรณ ของขอมลและความสามารถในการจดการขอมล

รายการ S.D. ระดบ 1.การออกแบบฟอรม ส ตวอกษร ชดเจนและเหมาะสม

4.36 0.58 มากทสด

2. แอพพลเคชนสามารถกรอกขอมลตามรปแบบทก าหนดและแสดงผลไดอยางถกตอง

4.33 0.77 มากทสด

3. แอปพลเคชนสามารถแสดงผลการคดกรองและขอมลการเยยมบานได

4.38 0.68 มากทสด

4. แอปพลเคชนสามารถแกไขขอมลตางๆ ไดด

4.34 0.72 มากทสด

รวม 4.35 0.81 มากทสด

ตารางท 7 ผลประเมนความพงพอใจดานสะดวกรวดเรว และความปลอดภยของขอมล

รายการ S.D. ระดบ 1. แอปพลเคชนใชงานพรอมกนไดมากกวา 1 คน

4.34 0.74 มากทสด

2. แอปพลเคชนสามารถใชงานไดทกททกเวลา

4.42 0.72 มากทสด

3. แอปพลเคชนสามารถแสดงขอมลทตองการคนหาไดอยางรวดเรว

4.27 0.65 มาก

4. แอปพลเคชนสามารถบนทกขอมลอยางรวดเรวและแมนย า

4.37 0.70 มากทสด

5. แอปพลเคชนมความสเถยรไมเกดการขดของระหวางการใชงาน

4.16 0.87 มาก


ตารางท 8 ผลประเมนความพงพอใจดานความสอดคลอง ตอความตองการของผใชงาน

รายการ S.D. ระดบ 1. แอปพลเคชนก าหนดสทธ การเขาระบบของผใชงานไดอยางถกตอง

4.21 0.72 มาก

2. ผใชงานสามารถกรอกขอมล แกไข และตรวจสอบขอมลได

4.35 0.65 มากทสด

3. รปแบบของแอปพลเคชนสวยงาม ทนสมย และเหมาะสมกบผใชงาน

4.3 0.75 มากทสด

4. แอปพลเคชนชวยในการเกบขอมลทตองการส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยนไดงานและสะดวกมากขน

4.35 0.67 มากทสด

5. แอปพลเคชนตอบสนองความตองการของผใชงาน

4.36 0.69 มากทสด


5. บทสรปและขอเสนอแนะ บทสรป

การศกษาในครงนมวตถประสงคเพอศกษาและพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแลและชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนระดบการศกษามธยมศกษาตอนตน โดยมขนตอนการด าเนนงานดงน

1) ศกษาระบบงานเกา รวบรวมขอมลทตองใชงาน และสอบถามปญหาจากครทเกยวของกบงานทจะใชมาพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยน เชน การท าการเยยมบานของครประจ าชน และการคดกรองนกเรยน และเอกสารตางๆ ทใชในการพฒนา หลงจากนนจงน ามาออกแบบและวเคราะหระบบ

2) การออกแบบและวเคราะหระบบ ผศกษาไดใช Use Case Diagram และ Data Flow Diagram เปนเครองมอในการออกแบบระบบงาน เพอแสดงภาพรวมการท างาน


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-54-

ของระบบ และใช ER Diagram อธบายฐานขอมลของแอปพลเคชน

3) การพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนระดบการศกษามธยมศกษาตอนตน ใช Ionic Framework + React สรางแอปพลเคชนเพอตดตอกบสวนแสดงผลของผใชงาน โดยใช Firebase ในการสรางฐานขอมลและสงขอมลจากฐานขอมลไปยงสวนแสดงผลของผใชงาน ซงสามารถแจกแจกรายละเอยดของงาน

ขอจ ากดของงาน จากการศกษาและพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแล

ชวยเหลอนกเรยน ในการด าเนนงานไดประสบปญหาตางๆ ดงน

1) ปญหาดานการใชงานของนกเรยนตองมครประจ าชนคอยควบคมดแลและคอยใหค าแนะน า เนองจากเมอขาดผควบคมดแลจะใชงานไมเปนบางขอมลกไมรความหมาย และมอถอบางร นกไมส ามารถตดต งแอปพลเคชนได

2) ปญหาในการใชงานบนระบบปฏบตการตางๆ ของมอถอ ผศกษาไดใชระบบปฏบตการ Windows จงท าใหการ Deploy แอปพลชนนใชงานไดแตเพยงระบบปฏบตการ Android เทานน

ขอเสนอแนะของงาน การพฒนาแอปพลเคชนส าหรบการดแลชวยเหลอ

นกเรยน โรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวนระดบการศกษามธยมศกษาตอนตน ผศกษาขอเสนอแนะดงน

1) การใชงานแอปพลเคชนควรมมาตรการควบคมเดกใหกรอกขอมล และคอยดแลใหเกดความเขาใจในแบบฟอรมทใชในการกรอกขอมลแกนกเรยนกอนการใชงาน เพอชวยใหกรอกขอมลไดตรงความตองการขององคกรและรวดเรวในการเกบขอมล

2) ควรมวธการโหลดแอปพลเคชนเมอท าการโหลดหลายแบบ เมอท าการโหลดโดยตรงจาก Google Drive ไมได ควรมสาย USB ในการเอาแอปพลเคชนลงสมารทโฟน ของนกเรยน หรอการสงแอปพลเคชนผานทางบลทธ

กตตกรรมประกาศ การศกษาคนควาในการท างานวจยฉบบน ส าเรจ

ลลวงไดอยางสมบรณดวยความกรณาอยางย งจาก รองศาสตราจารย ประศาสตร บญสนอง ทปรกษาและคณะกรรมการทกทาน ทไดใหค าปรกษาและแนะน าตลอดจนตรวจทานแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใสอยางยง จนท าใหงานวจยฉบบนเสรจสมบรณไดดวยด ผศกษาคนควาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ ทน

ขอขอบพระคณ ผอ านวยการและรองผอ านวยการโรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวน คณะครและบคลากรทางการศกษา โรงเรยนสาธตเทศบาลบานเชตวน อ าเภอเมอง จงหวดแพร ทไดใหความอนเคราะหอ านวยความสะดวกและใหความรวมมออยางยงในการใหขอมลและตอบแบบสอบถาม เอกสารอางอง [1] ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน .

(2559). การศกษาสภาพการจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

[2] ฝายงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนและคณะ . (2562). คมอครทปรกษาในการด าเนนงานรายงานตามแบบฟอรมระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนศกษาสงเคราะหเชยงใหม. เชยงใหม: ส านกบรหารการศกษาพเศษส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ.

[3] กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (2558). คมอการจดกจกรรม “ฝกคดแกปญหา พฒนา EQ” ส าหรบอาสาสมคร/แกนน าศนยเพอนใจ TO BE NUMBER ONE. นนทบร: ศนยสอและสงพมพแกวเจาจอม มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

[4] กรมสขภาพจตศนยสขภาพท 5. (2019). แบบประเมน SDQ คออะไร?. สบคน 7 ตลาคม 2563, จาก http://www.appcenter.mhc5.net/sdq.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-55-

[5] ณชดาพร นมปฏพทธพงศ. (2557). ระบบการจดการสารสนเทศภมศาสตร ส าหรบโครงการเยยมบานนกเรยน ดวย Google Map API กรณศกษา: โรงเรยนพรหมพรามวทยา อ าเภอพรหมพราม จงหวดพษณโลก. พษณโลก: มหาวทยาลยนเรศวร.

[6] สราวธ วงษจ. (2560). การพฒนาระบบการจดการข อม ลการ เย ยมบ านน ก เร ยนเพ อการบร หารสถานศกษาขนพนฐาน. กระเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาคณทหารลาดกระบง.

[7] ปณชรศม พนธวฒน. (2560). การพฒนารปแบบการบรหารจดการงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ดวยการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนพราววทยาคม จงหวดเชยงใหม (การศกษาคนควาดวยตนเอง วท.ม.). เชยงใหม: มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม.


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-56-

ผลการเรยนรดวยเทคนคการสรปบทเรยนหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพสง โดยใชการออกแบบแผนผงความคดของนกศกษาสาขาวชาคอมพวเตอรศกษา

ชนปท 3 คณะครศาสตร The Lesson Learn from LearningInternet of ThingsTraining Course

by Mind MappingofComputer Education Student of 3rd, Faculty of Education อดเรก เยาววงค และพงศธร ปาล

Adirek Yaowong and Pongsaton Palee สาขาวชาคอมพวเตอรศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทรจงหวดฉะเชงเทรา


บทคดยอ งานวจยในครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาความพงพอใจหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพสงโดยใชการออกแบบแผนผงความคดของนกศกษาสาขาวชาคอมพวเตอรศกษาชนปท 3 คณะครศาสตร 2) เพอประเมนผลการเรยนรดวยเทคนคการสรปบทเรยนอนเทอรเนตของสรรพสงโดยใชแผนผงความคดกบเกณฑทก าหนด กลมตวอยางทใชในการวจยไดแกนกศกษาชนปท 3 จ านวน 41 คน ขนตอนวจยประกอบดวย 3 ขนตอน ไดแก 1) การออกแบบหลกสตรฝกอบรมอนเทอรเนตของสรรพสง 2) การสรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกศกษา และ 3) การประเมนผลการเรยนรการออกแบบแผนผงความคด เครองมอทใชในการวจย ไดแกหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพสง แบบวดความพงพอใจหลกสตรอบรม และแบบวดผลการออกแบบแผนผงความคด สถตทใชในการวจย ไดแก รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสถตการทดสอบคาเฉลยของกลมตวอยาง 1 กลม ผลวจยพบวา 1) ความพงพอใจหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพสงอยในระดบมากทสดทกดาน และ 2) ผลประเมนการสรปบทเรยนโดยการออกแบบแผนผงความคดกบเกณฑทก าหนดอยในระดบดหรอมากกวารอยละ 70 ค าส าคญ : การสรปบทเรยน อนเทอรเนตของสรรพสง แผนผงความคด สาขาวชาคอมพวเตอรศกษา Abstract

The purposes of this research were: 1) to study satisfaction the internet of things training courses bymind mapping of Computer Education Student of 3rd, Faculty of Education 2) to evaluate effect of lesson learn from learning byinternet of things by mind mappingwith specified criteria.The Samples of study wereComputer Education Student of 3rd selected 41 people. The research consists of 3 steps were: 1) Designs Internet of things training course 2) Create satisfaction questionnaire and 3) evaluation of Lesson Learn from Learning by mind mapping.The research tools were: internet of thing training course, satisfaction questionnaire andmind mapping assessments. The statistics were percentage, mean, standard deviation and t-test one samples

mailto:[email protected]


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-57-

The research found that: 1) The satisfaction results of the internet of things courses of all werehigher and 2) The evaluatedresults of lesson learn from Learning by mind mappingwith specified criteria were good levels or more than 70%. Keywords : Lesson Learn from Learning, Internet of Thing, Mind Mapping, Computer Education 1. บทน า

หลกสตรครศาสตรบณฑตสาขาวชาคอมพวเตอรศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร [1] เปดการเรยนการสอนในหลกสตร 5 ป (หลกสตร 2559) และหลกสตร 4 ป (หลกสตร 2562) โดยมจดมงหมายมงผลตบณฑตครใหมความรความสามารถดานคอมพวเตอรสามารถน าเทคโนโลยคอมพวเตอรมาประยกตใชในระบบการเรยนการสอนสามารถผลตสอการเรยนรดวยคอมพวเตอรและน าเอาคอมพวเตอรมาพฒนางานบรหารตาง ๆ ในหนวยงานทางการศกษาไดโดยปรชญาของหลกสตรคอมงผลตบณฑตพฒนาครและบคลากรทางดานคอมพวเตอรศกษาใหมความรคคณธรรมน าสการพฒนาทองถน

หลกสตรการเรยนการสอนวชาคอมพวเตอรในสถาบน การศกษาปจจบนนนมการสอนใหบรณาการท างานของอปกรณตางๆ สามารถเชอมโยงเปนเครอขายเดยวกนเพอใชควบคมในระยะไกลผานอปกรณสมารทโฟนทเรยกวาอนเทอร เนตสรรพส งหรออนเทอร เนตเพอสรรพส ง (Internet of Things: IoT) [2] เปนเครองมอทจะชวยอ านวยความสะดวกในการจดการเรยนการสอนทตอบสนองความแตกตางของผเรยนแตละคนใหสามารถเรยนร ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลผเรยนมสวนรวมในการเรยนรเพมมากขนเปนการเสรมสรางการใชประโยชนจากทรพยากรแหลงสารสนเทศใหเกดความคมคาสงสด

ในการสรางความรใหเกดกบผเรยนใหเปนไปตามวตถสงคไดนนจะตองมเทคนคการออกแบบและวธการสอนทเหมาะสม ซงจะพบวาในปจจบนการเรยนการสอนมการมงเนนผเรยนเปนส าคญ กลาวคอ การใหผเรยน มกระบวนการเรยนรดวยตนเอง มความสามารถในการวเคราะหสงเคราะหองคความร และมความคดเชงระบบได โดยวธการหนงทนยมใชในการเรยนการสอน

คอ เทคนคการสรปบทเรยน [3] หมายถง กระบวนการท ผสอนชวยใหผเรยนสามารถรวบรวมเนอหาใจความส าคญของบทเรยนสามารถจดล าดบและเขาใจเนอหาความรใหอยในบรบททมความหมายอยางถกตองและสมบรณข นโดยท วไปเปนการสรปส น ๆ ใหเหนภาพอยางชดเจนขนตอนการสรปบทเรยนนเปนขนตอนทอยในทกวธการสอนเชนการบรรยายการอภปรายการทดลองสถานการณจ าลองเปนตน

แผนทความคด (Mind Mapping) หรอแผนผงมโนภาพ หรอแผนผงมโนทศน ถกคดคนโดยโทนบซาน (Tony Buzan) [4] [5] นกจตวทยาชาวองกฤษทอธบายวาแผนผงความคดเปนเทคนคทใชในการจดระบบความคดทมประสทธภาพในการเชอมโยงความคดตาง ๆ เขาดวยกน การจดล าดบความส าคญ การใหน าหนก การตอความคดหรอขอมลตาง ๆ อยางเปนระเบยบ กอนทจะสอออกมาเปรยบเปน “ภาษาของสมอง”เปนวธเดยวกบทสมองคดใชไดทงการน าขอมลเขาและออกจากสมอง

จรฐ ชวนชม และคณะ [6] กลาววา “แผนทความคด” เปนเทคนคทน ามาใชในการพฒนาจะชวยท าใหผเรยน มการพฒนาทางดานความคดอยางเปนระบบการเรมเขยนแผนทความคดโดยการรวบรวมขอมลและคดเลอกขอมลทมความเกยวของด าเนนการหาสญลกษณหรอรปภาพทสอถงความความหมายและลงมอเขยนแผนทความคด

นอกจากหลกการและทฤษฏตาง ๆ ยงมการท าวจยเกยวกบเทคนคการสรปบทเรยนรวมกบการใชแผนผงความคด ดงน

จตตมา ชอบเอยด [7] ไดท าวจยเรองผลการสรปบทเรยนวชาคณตศาสตรในชวตประจ าวนโดยใชแผนผงมโนทศนของนกศกษาระดบปรญญาตร ช นปท 1 คณะวศวกรรมศาสตร ซงผลวจยพบวาการใชแผนผงมโนทศน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-58-

ในการสรปบทเรยนวชาคณตศาสตรในชวตประจ าวน มเกณฑอยในระดบดหรอสงกวาเกณฑรอยละ 70 ขนไป

วชตพล มแกว [8] ไดท าวจยเรองผลของการจดการเรยนรโดยใชแผนทความคดทตอทกษะการสรปความคดรวบยอดกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ซงผลวจยพบวาการจดการเรยนรโดยใชแผนทความคดนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน สงกวาเกณฑรอยละ 70

จากทกลาวมาขางตน ท าใหคณะผวจยมความสนใจศกษาผลการเรยนรดวยเทคนคการสรปบทเรยนหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพสง โดยใชแผนผงความคดของนกศกษาสาขาวชาคอมพวเตอรศกษาชนปท 3 คณะครศาสตรโดยมจดมงหมายในการพฒนาใหบณฑตมความรความสามารถตรงตามปรชญาการผลตบณฑต 2. วตถประสงคการวจย

วตถประสงคการวจย มดงน 2.1 เ พ อศ กษาความพ งพอใจหล กส ตรอบรม

อนเทอรเนตของสรรพสงโดยใชการออกแบบแผนผงความคดของนกศกษาสาขาวชาคอมพวเตอรศกษาชนปท 3 คณะครศาสตร

2.2 เพอประเมนผลการเรยนรดวยเทคนคการสรปบทเรยนอนเทอรเนตของสรรพสงโดยใชแผนผงความคดกบเกณฑทก าหนด

3. สมมตฐานการวจย สมมตฐานการวจย มดงน 3.1 ความพงพอใจกจกรรมอบรมอนเทอรเนตของ

สรรพสงอยในระดบมาก 3.2 ผลประเมนการออกแบบแผนผงความคดของ

ผเขาอบรมอนเทอรเนตของสรรพสงอยในระดบด

4. วธด าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ นกศกษาชนปท 3 ทเขารวมอบรม

หลกสตรอนเทอรเนตของสรรพสงจ านวน 50 คน

กลมตวอยาง คอ ผเขารวมกจกรรมอบรม จากการสมแบบไม ใ ชทฤษฎ ความน าจะเป น (Non-probability Sampling) โดยก าหนดนกศกษาตองเขารวมอบรมไมนอยกวารอยละ 50 จ านวน 41 คน

ตวแปรทใชในการวจย ตวแปรตน คอ หลกสตรฝกอบรมเนอหาอนเทอรเนต

ของสรรพสง ตวแปรตาม คอ ผลการสรปบทเรยนหลกสตร

อนเทอรเนตของสรรพสง เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการศกษาวจยครงน ประกอบดวย 1. หลกสตรอบรมอนเทอร เนตของสรรพส ง

ในภาคเรยนท 2/2563 ระยะเวลา 12 ชวโมง ประกอบดวย เนอหาความรเกยวกบอนเทอรเนตของสรรพสง โครงสรางอปกรณ Node MCU การเขยนโปรแกรมภาษาซ การเชอมตออปกรณกบอนเทอรเนต (Blynk) เปนตน

2. แบบประเมนความพงพอใจทมตอการฝกอบรมมเกณฑประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบ ตามวธของลเครท (Likert Scale) โดยทก าหนดเกณฑการประเมนดงน

ระดบ 5 หมายถง ระดบมความพงพอใจมากทสด ระดบ 4 หมายถง ระดบมความพงพอใจมาก ระดบ 3 หมายถง ระดบมความพงพอใจปานกลาง ระดบ 2 หมายถง ระดบมความพงพอใจนอย ระดบ 1 หมายถง ระดบมความพงพอใจนอยทสด 3. แบบวดการออกแบบแผนผงความคด โดยก าหนด

การประเมน 3 ดานดงน ดานเนอหา ก าหนดคาคะแนนประเมนดงน - ความถกตองของเนอหา 10 คะแนน - เนอหาเขาใจงาย 10 คะแนน - แนวคดแสดงถงการวเคราะหเนอหา 10 คะแนน - การน าเนอหาไปใชประโยชน 10 คะแนน ดานการออกแบบ ก าหนดคาคะแนนประเมน

ดงน - ความคดสรางสรรค 10 คะแนน - รปแบบตวอกษร 10 คะแนน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-59-

- การวางองคประกอบ 10 คะแนน - ความสวยงาม/การใชส 10 คะแนน ดานคณธรรมก าหนดคาคะแนนประเมนดงน - สงงานตรงตอเวลา 10 คะแนน - ความซอสตย 10 คะแนน จากนนน าผลประเมนในแตละดานมาก าหนด

ชวงคะแนน ดงน [7] คะแนนระหวาง 80-100 หมายถง ออกแบบ

แผนผงความคดอยในระดบดมาก คะแนนระหวาง 70-79 หมายถง ออกแบบ

แผนผงความคดอยในระดบด คะแนนระหวาง 60-69 หมายถง ออกแบบ

แผนผงความคดอยในระดบปานกลาง คะแนนระหวาง 49-59 หมายถง ออกแบบ

แผนผงความคดอยในระดบนอย คะแนนระหวาง 0-49 หมายถง ออกแบบ

แผนผงความคดอยในระดบเกณฑต า สถตทใชในการวจย สถตทใชในการวจยครงน มดงน [9] 1. สถต พ นฐาน ไดแก คา เฉล ย ร อยละ และ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน 2. สถตวเคราะหผลคะแนนการสรปบทเรยนวชา

โดยใชคาสถตการทดสอบคาเฉลยของกลมตวอยาง 1 กลม(t-test one sample)

ขนตอนการด าเนนการวจย การด าเนนการวจยในครงนแบงออกเปน 3 ขนตอน

ประกอบด วย ขนตอนท 1 การพฒนาหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพส งข นตอนท 2 การประเมนความพงพอใจทมตอหลกสตรอบรม และขนตอนท 3 การประเมนผลการเรยนรดวยวธการสรปบทเรยนฯ โดยมรายละเอยด ดงน

ขนตอนท 1 การพฒนาหลกสตรอบรม เปนการพฒนารปแบบขนตอนการอบรม โดยม

5 ขนตอน ดงน 1. การหาความจ าเปนในการฝกอบรม

2. การสรางหลกสตรฝกอบรม 3. การก าหนดโครงการฝกอบรม 4. การบรหารโครงการฝกอบรม 5. การประเมนและตดตามผลการฝกอบรม ขนตอนท 2 การประเมนความพงพอใจทมตอ

การอบรม ศกษาการออกแบบผลความพงพอใจโดยใชแบบวด

แบบลเครท 5 ระดบ โดยวดดานความร ดานผลสมฤทธจากการอบรม ดานสมรรถนะ และดานการน าไปใชประโยชน จากนนสรางเครองมอบน Google Form แลวน าแบบสอบถามใหผรวมกจกรรมอบรมตอบแบบสอบถามหลงการฝกอบรม

ขนตอนท 3 การประเมนผลการเรยนรดวยวธการสรปบทเรยนฯ

ก าหนดแนวทางการออกแบบแผนผงความคด โดยใหสอดคลองกบเนอหาการฝกอบรม และใหโจทยถงแนวทาง การน าความร ไปประยกตในดานตาง ๆ โดยใชเกณฑประเมน 3 ดาน ไดแกดานเนอหา ดานการออกแบบ และดานคณธรรมและจรยธรรม

5. ผลการวจย ผลการศกษาวจยสามารถรายงานและอภปรายผลได

โดยแบงออกเปน 3 ขนตอนดงน 5.1 ผ ล ก า ร พ ฒ น า ก า ร ฝ ก อ บ ร ม ห ล ก ส ต ร

อนเทอรเนตของสรรพสง จากการศกษารปแบบการจดฝกอบรมใชระยะ

ในการฝกอบรมจ านวน 2 วน ๆ ละ 6 ชวโมง ดงภาพท 1

ภาพท 1 แสดงกจกรรมฝกอบรมหลกสตรอนเทอรเนตของสรรพสง


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-60-

5.2 ผลความพงพอใจทมตอหลกสตรอบรม ผลการศกษาความพงพอใจของผเขารวมกจกรรม

อบรมจ านวน 41 คน แสดงไดดงตารางท 1

ตารางท 1 ขอมลทวไปของผเขารวมกจกรรมอบรม

เพศ จ านวน รอยละ ชาย 16 39.0

หญง 25 61.0 กลมเรยน จ านวน รอยละ

1 20 48.8 2 21 51.2

จากตารางท 1 แสดงใหเหนวาผเขารวมอบรมจ านวน 41 คน เปนเพศชาย 16 คน หญง 25 คน คดเปนรอยละ 39.0 และรอยละ 61.0 ตามล าดบ โดยแบงเปนกลมเรยนท 1 จ านวน 20 คน กลมเรยนท 2 จ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 48.8 และรอยละ 51.2 ตามล าดบ

ตารางท 2 ผลประเมนความพงพอใจของผ เขาอบรมหลกสตรอนเทอรเนตของสรรพสง

ล าดบ หวขอประเมน คาเฉลย คา S.D

การ แปลผล

1 สามารถยกระดบความสามารถเพอใหนกศกษามความรและสามารถประยกตใชอนเทอรเนตของสรรพสงใหสงขน

4.66 0.53 มากทสด

2 สามารถเพมผลสมฤทธทางการเรยนวชาทางดานคอมพวเตอร และการท าโครงงานทางคอมพวเตอรศกษาใหสงขน

4.59 0.57 มากทสด

3 สามารถเพมสมรรถนะสาขาวชาคอมพวเตอรศกษาในการเรยนการสอนดานเทคโนโลยคอมพวเตอร

4.29 0.81 มากทสด

4 สามารถน าการอบรมในครงนไปใชประโยชนได

4.73 0.44 มากทสด

จากตารางท 2 แสดงใหเหนวา ผเขารวมอบรมมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมากทสดทกดานโดยดาน

สามารถน าการอบรมไปใชประโยชนมคาเฉลยมากทสด

( = 4.73) รองลงคอยกระดบความสามารถดานความร

( = 4.66) 5.3 ผลการประเมนการออกแบบแผนผงความคด 1) ผลการออกแบบแผนผงความคดของนกศกษาทเขาอบรมหลกสตรอนเทอรเนตของสรรพสง ดงภาพท 2

ภาพท 2 แสดงผลการออกแบบแผนผงความคดของ ผเขาอบรม (บางสวน)

2) ผลการประเมนการสรปบทเรยนฯ โดยใชแผนผ งความคดของนกศ กษาท เข าอบรมหลกส ตรอนเทอรเนตของสรรพสง แสดงดงตารางท 3 และตารางท 4

ตารางท 3 ผลสรปคะแนนการออกแบบแผนผงความคด ชวงคะแนน จ านวนนกศกษา รอยละ การแปลผล

80-100 7 17.07 ดมาก 70-79 27 65.85 ด 60-69 2 4.87 ปานกลาง

50-59 3 7.31 นอย 0-49 2 4.87 เกณฑต า

41 100.00


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-61-

จากตารางท 3 แสดงผลสรปคะแนนการออกแบบแผนผงความคดภาพรวมอยในเกณฑระดบด (สงกวารอยละ 70)ซ งหมายความวานกศกษามความเขาใจในการสรปบทเรยนหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพสง โดยใชการออกแบบแผนผงความคดไดเปนอยางด

ตารางท 4 ผลประเมนการสรปบทเรยนฯ

การทดสอบ N S.D t ผลประเมนการสรปบทเรยนฯ

41 72.88 9.014 2.04*

* มนยทางสถตทระดบ.05

จากตารางท 4 ผลการเรยนรดวยวธสรปบทเรยนหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพสงโดยใชแผนผงความคดของนกศกษาสาขาวชาคอมพวเตอรศกษาชนปท 3 คณะครศาสตร สงกวาเกณฑรอยละ70 (ระดบด) อยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ .05 แสดงวาการใชเทคนคการสรปบทเรยนโดยใชการออกแบบแผนผงความคด ท าใหผเรยนมผลสมฤทธการเรยนทสงขนตรงตามสมมตฐานของการวจย 6. การอภปรายผลการวจย ผลการวจยในครงน อภปรายผลการวจยไดดงน งานวจยในครงนสอดคลองกบงานวจยของจตตมาชอบเอยด [7] ทท าวจยเรองผลการสรปบทเรยนวชาคณตศาสตรในชวตประจ าาวนโดยใชแผนผงมโนทศนของนกศกษาระดบปรญญาตรชนปท 1 คณะวศวกรรมศาสตร โดยมผลการประเมนแผนผงความคดอยในระดบด หรอสงกวารอยละ 70 นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยวชตพลมแกว [8] ทท าวจยเรองผลของการจดการเรยนรโดยใชแผนทความคดทตอทกษะการสรปความคดรวบยอดกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ทมระดบผลการประเมนผลสมฤทธอยในระดบด หรอสงกวารอยละ 70

7. ขอเสนอแนะในการวจย 7.1 ควรมกจกรรมสรางกระบวนการเรยนการสอนโดยใชเคร องมอท หลากหลาย เชน การท าโครงงาน การท างานเปนกลม เปนตน 7.2 ควรมการวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยวธอนๆ เชนการทดสอบกอนเรยนหลงเรยน การวดผลคดวเคราะห ความคดเชงสรางสรรค เปนตน 7.3 มการน าแผนผ งความคดไปบ รณาการก บเนอหาวชาหรอกจกรรมอน ๆ 8. กตตกรรมประกาศ ขอขอบคณสาขาวชาคอมพวเตอรศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร ทสนบสนนการด าเนนโครงการ และสถานทในการจดกจกรรมอบรมหลกสตรอบรมอนเทอรเนตของสรรพสงในครงน 9. เอกสารอางอง [1] คอมพวเตอรศกษา. (2559). หลกสตรครศาสตรบณฑต

สาขาว ชาคอมพ วเตอร ศ กษา คณะคร ศาสตร . ฉะเชงเทรา: มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร.

[2] ววฒน มสวรรณ. (2559). อนเทอรเนตเพอสรรพสง (Internet of Things) กบการศกษา. วารสารวชาการนวตกรรมสอสารสงคม, 4(2).

[3] ทศนา แขมมณ. (2559). ศาสตรการสอนองคความรเพอกระบวนการจดการเรยนรทมประสทธภาพ . (พมพครงท 20). กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[4] Buzan, T. (1997). The Mind Map book: Radiant Thinking. London: BBC.

[5] ทอปด ทพยบญม, ชาตร มณโกศล และผจงกาญจน ภวภาดาวรรธน. (2560). การใชแผนผงความคดเพอพฒนาความสามารถในการเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนชมชนบานปางหม. พฆเนศรสาร,13(1).


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-62-

[6] จรฐ ชวนชม, นงลกษณ โพธไพจตร, และชดชม กนจฬ. (2559). การจดการเรยนการสอนโดยจดท าแผนทความคดเพอพฒนาการคดอยางเปนระบบของผเรยน. วารสารวไลยอลงกรณปรทศน, 6(1).

[7] จตตมา ชอบเอยด. (2555). ผลการสรปบทเรยนวชาคณตศาสตรในชวตประจ าาวนโดยใชแผนผงมโนทศนของนกศกษาระดบปรญญาตร ชนปท 1 คณะวศวกรรมศาสตร . วารสารวชาการมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร, 2(1).

[8] วชต พลมแกว. (2555). ผลของการจดการเรยนร โดยใชแผนทความคดทตอทกษะการสรปความคดรวบยอดกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน.วารสารหนวยวจยวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอมเพอการเรยนร, 3(2).

[9] ธานนทร ศลปจาร. (2555). การวจยและวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPSS และ AMOS. (พมพครงท 13). กรงเทพฯ: บสซเนสอารแอนดด.


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-63-

การออกแบบและพฒนากระบวนการสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะ ดวยการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรมเพอจ าแนกปญหาการใหบรการ

The Design and Development of Public Bus Complaint Extraction Process By Dictionary Based Approach for Service Problem Classification

จกรนทร สนตรตนภกด1 และศศธร อมวฒ1 Chakkarin Santirattanaphakdi1 and Sasithon Imvut1

1สาขาวชาระบบสารสนเทศคอมพวเตอร คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยวงษชวลตกล

[email protected]

บทคดยอ งานวจยชนนมวตถประสงคเพอ 1) ออกแบบและพฒนากระบวนการสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะออนไลน ดวยการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรม จากขอรองเรยนจ านวน 389 ขอความ พบวา มค าศพท 128 ค า ทถกคดเลอกมาสรางเปนคลงค าศพท แบงเปน4 คลาส ไดแก คลาสผขบขและพนกงานผใหบรการ คลาสการขบข คลาสยานพาหนะและอปกรณใหบรการ และคลาสเวลาและการเดนรถจากนนน าขอความชดทดสอบเขากระบวนการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรมอกครงแลวจบคผลลพธจากการตดค ากบค าส าคญในคลงค าศพทแตละคลาส เพอตดแทกจ าแนกปญหาการใหบรการและใชเทคนคการวดระยะทางเลเวนชเตยนในการเปรยบเทยบความคลายคลงของค าในกรณทพบค าศพททเขยนไมถกตองกอนจะน าเสนอสารสนเทศเปนภาพขอมลตอไป 2) ผลการประเมนความถกตองของผลการจ าแนกปญหาการใหบรการ อยในระดบดมากโดยเฉพาะขอรองเรยนประเดนเดยว แสดงถงการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรม เหมาะกบคลงค าศพททก าหนดขอบเขตไดแนนอน อยางไรกดพบปญหาค าศพททซ าซอนกนในบางคลาส ตลอดจนปญหาการประสมค าในภาษาไทยผลลพธจากงานวจยจะเปนประโยชนแกผรบผดชอบเพอน าไปปรบปรงการใหบรการกบประชาชนผใชบรการตอไป ค าส าคญ : การสกดขอมล, รถโดยสารสาธารณะ, การตดค าแบบองพจนานกรม Abstract

This research aims to 1) design and development of public bus complaint extraction process by dictionary-based approach. From 389 complaint text found 128 keywords that have been selected to create a corpus-based divided into 4 classes: person’s class, driving class, vehicle class and bus schedule class. Then, input the test textinto extraction process by dictionary-based approachagainto matchingbetween the results of the wrapping text with the keywords in each class for create service problem classification tag. And use the Levenshte in edit distance method to comparing the similarity of words in case of incorrectly keywords. Last, information presentationto user by data visualization. 2) The accuracy assessment of service problem classification is a very good level, especially one complaint issue. The result show performance of dictionary-based approach on Thai wrappingis suitable for the terminology that has definite scope.However, found problems in same keywords to be duplicated in some


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-64-

classes and compounding words in Thai. This results will benefit to those responsible to improve the service forcustomer. Keyword: Data Extraction, Public Bus, Dictionary Based Approach 1. บทน า

ระบบขนสงสาธารณะมบทบาทส าคญอยางมากตอการด าเนนชวตประจ าวนของประชาชนตงแตอดตจนถงปจจบน ประกอบดวย ระบบขนสงสาธารณะทางถนน ทางราง และทางน า ทครอบคลมทกพนททวประเทศ ซงระบบขนสงสาธารณะทเขาถงและถกใชบรการมากทสดคอระบบขนสงสาธารณะทางถนน โดยเฉพาะพนทกรงเทพมหานครและปรมณฑลทเดนทางดวยรถโดยสารประจ าทางเปนหลกภายใตการด าเนนงานขององคการขนสงมวลชนกรงเทพ [1] มจ านวนเสนทางรถโดยสารประจ าทางรวมทกประเภท จ านวน 456 เสนทาง ครอบคลมรถองคกร รถเอกชนรวมบรการ รถเลกวงในซอย รถตโดยสาร และรถตเชอมตอทาอากาศยานสวรรณภม โดยมผใชบรการเฉลยมากกวา 438,414 คนตอวน มากกวาระบบขนสงมวลชนทกประเภททใหบรการในพนท [2] จากคณสมบตการใหบรการทมความคลองตวสง สะดวก และสามารถใหบรการไดทกจดตลอดระยะของการเดนทาง ตลอดจนอตราคาโดยสารยงอยในระดบต าเมอเทยบระบบขนสงมวลชนทางบกประเภทอน ๆ ในพนทเดยวกนอกดวย

อยางไรกตามจากผลการส ารวจของส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร [3] เกยวกบจ านวนเรองรองทกข ในชวงปงบประมาณ 2563 ไตรมาศท 1 พบวา องคการขนสงมวลชนกรงเทพเปนหนวยงานรฐวสาหกจในสงกดกระทรวงคมนาคมทมประชาชนรองเรยนโดยเฉลยมากทสดเปนอนดบหนงเชนเดยวกบหลายปทผานมาโดยสวนใหญเปนเรองรองทกข/เสนอความคดเหน ใน 3 ประเดน ไดแก 1) ขอใหเพมเทยว/รอบการเดนรถขยายเสนทางการเดนรถและเพมจ านวนรถโดยสารประจ าทาง 2) ขอใหปรบปรงการใหบรการของพนกงานขบรถ พนกงานเกบคาโดยสาร และพนกงานขบรถตโดยสารปรบอากาศรวมบรการ และ 3) ขอใหปรบปรงการใหบรการของรถโดยสารประจ าทาง

รถโดยสารสาธารณะ รถโดยสารปรบอากาศประจ าทาง และรถโดยสารปรบอากาศรวมบรการนอกเหนอจากขอรองเรยนดงกลาวทด าเนนการรองทกขผานชองตาง ๆ ของรฐบาลแลว องคการขนสงมวลชนกรงเทพเองยงมชองทางในการรบแสดงความคดเหนหรอรบเรองราวรองเรยนรถองคการ และรองเรยนรถเอกชนรวมบรการผานกระดานสนทนา (Web Board) บนเวบไซต http://www.bmta.co.th เปนอกหนงชองทางทใชในการตดตามตรวจสอบการใหบรการ และเปนสอกลางในการแลกเปลยนความคดเหนตางๆ ท ผ ใชงานสามารถต งกระท ถามตอบเพ อแลกเปล ยนความคดเหนกนไดอยางอสระ ดงนนกระดานสนทนาจงมประโยชนและมบทบาทในการเพมประสทธภาพในการใหบรการ แตเมอเวลาผานไปจ านวนความคดเหนหรอขอรองเรยนในการใชบรการมเพมมากขนในแตละวน และความหลากหลายของขอความทแตกตางกนตามบรบทของผใชงาน ตลอดจนความผดพลาดในการใชภาษาทเกดจากความตงใจหรอแมแตไมตงใจของผใช ทกอใหเกดปญหาในการตความหมาย โดยเฉพาะอยางยงขอความทไมมการจ าแนกหมวดหมไวอยางชดเจน อาจสงผลตอการตอบค าถาม การใหขอมลคนทถกตองแกผใช ตลอดจนการสรปสถตการจดประเภทขอรองเรยนนนท าไดยาก ใชเวลานาน และมโอกาสเกดความผดพลาดสง เนองจากผดแลระบบจะตองน าขอรองเรยนมาวเคราะหเพอจ าแนกหมวดหมดวยตนเอง ดงนนหากมระบบการจ าแนกขอรองเรยนตามหมวดหมทตองการแบบอตโนมตนาจะเปนแนวทางหนงในการแกไขปญหาดงกลาวงานวจยชนนมงออกแบบและพฒนากระบวนสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะทงรถองคกร และรถเอกชนรวมบรการผานกระดานสนทนา ซงถอเปนระบบขนสงมวลชนสาธารณะหลกของกรงเทพมหานครและปรมณฑล ดวยการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรมเพอจ าแนกปญหาการใหบรการ


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-65-

ดวยการตดแทกอตโนมต และน าเสนอเปนสารสนเทศแกผ รบผดชอบเพอน าไปปรบปรงและพฒนาคณภาพการใหบรการ ใหมความสอดคลองกบความตองการของประชาชนผใชบรการ


1. เพอออกแบบและพฒนากระบวนการสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะออนไลนดวยการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรม

2. เพอประเมนความถกตองของผลการจ าแนกปญหาการใหบรการ

3. วธด าเนนการวจย การเกบรวบรวมขอมล งานวจยชนนเกบรวบรวมขอรองเรยนของผใชจาก

เวบไซต http://www.bmta.co.th/?q=th/forum ขององคการขนสงมวลชนกรงเทพแบงเปนขอมลตงแตวนท 1มกราคม 2564 ถง 28 กมภาพนธ 2564 จ านวน 389 ขอความดงตารางท 1 น ามาตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรมเพอน ามาสรางคลงค าศพท และขอมลตงแตวนท 1 ถง 31 มนาคม 2564 จ านวน 252 ขอความ น ามาเปนขอมลทดสอบ เพอประเมนผลความถกตองของผลการจ าแนกปญหาการใหบรการ ตารางท 1 ตวอยางขอความคดเหนหรอขอรองเรยน ล าดบ ขอความ

1 รองเรยนรถองคการขนสงมวลชน รองเรยนรถเมลสาย 63 ขาไปนนทบร วนอาทตยท 3 มกราคม 2564 เวลาเกอบ ๆ 7 โมงเชา ปายรถเมเจอรรชโยธน รถไมจอดปาย และวงเลนกลางวงเรวไมรบคนเลย

2 ปอ 76 เลข 5-70123 ฝาไฟแดงแยกตากสน เมอวนท 3 มกราคม 64 เวลาประมาณ 06.30 น. พบรถเมลสาย 76 หมายเลขทายรถ 5-70123 ขบฝาไฟแดงแยกตากสน ไมหยดรอเลยวขวากอนเขาถนนกรงธนบร

ล าดบ ขอความ … …

389 รถเมลครมแดง สาย 29 ยกเลกวงไปไดนานแลว,

รถทพงไดคอ ครมแดง สาย 59 (ชวงค าคน กลบไมมวง) ชวงรอยตอค าคนของวนท 27 ถง 28 ก.พ.64 ปกตนาจะมรถวง 2 คน, ตรวจสอบ โดย viabus ไมปรากฏและเมอรอรถนอก GPS.ไมปรากฏ เชน กนตกลงของผมเสยหาย (ต องน าไปแชต เยน) เพราะปกตกกลบบาน เวลานบอย พอทจะทราบการมาของรถสายน โดยอาจไมจ าเปนตองใช viabus สรปคอ รออยบรเวณ รพ.โรคไตภมราชนครนทร กลบบาน โซนหลกส ***จงขอความกรณา ขสมก. อยาสรางความเดอดรอนใหผดส.ยบสาย29 ไมพอยงไมมรถ 59 วงชวงค าคนอก****

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการศกษาวจยครงน คอ แบบประเมนความถกตองของผลการจ าแนกปญหาการใหบรการทผานกระบวนการสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะออนไลนดวยการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรม ทสงออกมาจ านวน 252 รายการ

สถตทใชในการวจย สถตทใชในการวจยครงน คอ คารอยละความถกตอง

ก าหนดการแปลผลเปน 5 ระดบ เพอใหงายตอการท าความเขาใจ โดยดดแปลงจากวธการใชรอยละของคะแนนในการก าหนดชวง [4]ดงน ต ากวารอยละ 50 หมายถง ตองปรบปรง, รอยละ 50-59 หมายถง พอใช, รอยละ 60-69 หมายถง ปานกลาง, รอยละ 70-79 หมายถง ด และ รอยละ 80-100 หมายถง ดมาก

ขนตอนการด าเนนการวจย งานวจยชนนมงออกแบบและพฒนากระบวนสกด

ขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะทรวบรวมขอมลจากกระดานสนทนาออนไลน ดวยการตดค าภาษาไทยแบบอง


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-66-

พจนานกรม เพอจ าแนกปญหาการใหบรการดวยการตดแทกอตโนมต และน าเสนอเปนสารสนเทศแกผรบผดชอบ โดยมกรอบในการด าเนนงานดงภาพท 1

ภาพท 1 กรอบการด าเนนงานการกระบวนสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะ

จากภาพท 1 กรอบการด าเนนงานการกระบวนสกด

ขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะแบงเปน 6 ขนตอน โดยมรายละเอยดดงน

1. รวบรวมขอมลขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะบนกระดานสนทนาออนไลนจากเวบไซต http://www. bmta.co.th/?q=th/forum ขององคการขนสงมวลชนกรงเทพดวยเทคนคการขดเวบ (Web Scraping) [5] ทเสมอนกบวาเขาใชเวบไซตดวยตนเอง แตในทางกลบกนจะเขยนค าสงหรอใชโปรแกรมส าเรจรปในการเขาถงเวบไซต ดวยการเขยนโปรแกรมภาษา R เพอเขาถงขอมลแบบวนลป แลวน ามาบนทกใหอยในรปไฟลเอกสารธรรมดา (.txt)

2. การตดขอความ (Word Segmentation) เปนหนงในขนตอนทส าคญของการวเคราะหขอความ เปนการน าขอความทวไปซงอยในรปแบบประโยคมาแบงออกเปนค าหรอคณลกษณะ (Term/Feature) มจดประสงคเพอแยกสวนของขอความออกจากกนกอนน าไปประมวลผลในขนตอไป

อยางไรกดการตดค าในภาษาไทยยงพบปญหาในการตดค า เนองจากลกษณะของภาษาไทยมการเขยนตดตอกบแบบไมมเครองหมายวรรคตอนแสดงการแบงค าทชดเจน แตกตางจากภาษาองกฤษ ทมชองวางแสดงใหเหนถงขอบเขตของแตละค า จงเปนทมาของการตดค าภาษาไทยกอนน าไปวเคราะห [6] แบงตามกระบวนการท างานเปน 3 กลม ไดแก 1) การตดค าโดยใชกฎ (Rule-Based Approach) เปนการตดค าโดยใชวธเกณฑทางอกขรวธทก าหนดลกษณะของการประสมอกษร 2) การตดค าโดยใชพจนานกรม (Dictionary-Based Approach) ทเกบค าศพทไวในพจนานกรม แลวน าขอความปอนเขาไปคนหาและเปรยบเทยบสายอกขระกบค าศพทในพจนานกรม เพอหาวาขอความดงกลาวควรตดค า ในบรเวณใด และประกอบดวยค าใดบาง อยางไรกดการตดค าโดยใชพจนานกรมกมขอจ ากดบางประการ เนองจากมความเปนไปไดทค าทปรากฏในเอกสาร อาจจะไมปรากฏในพจนานกรม จงเปนทมาของเอนแกรม (N-gram) ทน าบางสวนของขอความออกมาเปนตามคา N และ 3) การตดค าโดยใชคลงขอมล (Corpus-Based Approach) โดยเตรยมคลงขอมลทมการตดค าและการก ากบหนาทของค าไวลวงหนา

งานวจยนใชโปรแกรมตดค า THSplitlib [7] ทพฒนาดวยภาษา PHP ซงเปนโปรแกรม Open Source ส าหรบการตดค าภาษาไทย ใชหลกการตดค าโดยใชพจนานกรมทปรบปรงโดยผวจย ในการเปรยบเทยบการตดค ากบค าทจดเกบในพจนานกรม เชน ขอความ “ขบฝาไฟแดงแยกตากสน ไมหยดรอเลยวขวากอนเขาถนนกรงธนบร” จะไดผลลพธวา “ขบ | ฝาไฟแดง | แยก | ตากสน | ไม | หยด | รอ | เลยวขวา | กอน | เขา | ถนน | กรงธนบร” ดงภาพท 2

รวบรวมขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะจาก

กระดานสนทนาออนไลนใหอยในรปแบบ .txt

การตดขอความภาษาไทย (Word

Segmentation) ดวย THSplitLib

ก าจดค าหยด (Stop Word Removal)

คดเลอกค าศพททใชในการจ าแนกปญหาการบรการเพอน ามาสรางคลงค าศพท


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-67-

ภาพท 2 ผลลพธการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรม

3. การก าจดค าหยด (Stop-Word Removal) เปนการน าค าทไมมนยส าคญตอขอความออก โดยทความหมายของค าหรอขอความไมเปลยนแปลง ค าหยดจะปรากฏอยในขอความทกขอความ และมความถสง มกเปน ค าสรรพนาม ค าสนธาน ค าบพบท เชน ไว, ไม, ไป, ได, ให เปนตน ถอไดวาค าหยดเปนคณลกษณะทไมเกยวของหรอไมมประโยชนในการจ าแนกหมวดหม ดงนนจงสามารถตดค าดงกลาวทงไดเลย โดยทไมสงผลกระทบตอใจความหลก การก าจดค าหยดเปนกระบวนการทชวยใหขนาดของดชนลดลง อกทงลดขนาดพนทและเวลาในการประมวลผลดวย ในงานวจยชนนใชขอมลค าหยดของภาษาไทยจ านวน 115 ค าทรวบรวมจากเวบไซต https://www.ranks.nl/ stopwords/thai-stopwords

4. คด เลอกค าศพทท ใชในการจ าแนกปญหาการบรการเพอน ามาสรางคลงค าศพทงานวจยนจ าแนกปญหาการใหบรการตามลกษณะของขอรองเรยนทพบบอยในกระดาษสนทนาโดยท าการตดค าจากขอรองเรยนจ านวน 389 ขอความ น ามาตดค าภาษาไทยโดยใชพจนานกรมแลวน ามาหาความถของค าทพบมากทสดดงภาพท 3

ภาพท 3 ความถของค าศพทจากการตดขอความ

จากภาพท 3 จะเหนวาใจความหลกของขอรองเรยนดงกลาวคอ การ “ฝาไฟแดง” ทถกคดเลอกเปนค าศพททจะน ามาใชในการจ าแนกปญหาการใหบรการตอไป ซงมจ านวนความถเทากบ 2 เชนเดยวกบ “570123”, “แยก” และ “ตากสน” แต 3 ค าดงกลาวไมถกคดเลอก เนองจากค าแรกเปนหมายเลขประจ าเสนทางของรถโดยสารสาธารณะเทานน และอกสองค าทเหลอเปนการระบต าแหนง ซงทง 3 ค าทไมถกคดเลอกนนไมมผลตอการจ าแนกปญหาการใหบรการ

จากนนจะท าการตดขอความขอรองเรยนไปเรอย ๆ ทละรายการแบบวนลป จนครบ389 ขอความตามทก าหนดไว โดยจะน าผลลพธจากการตดค านนมารวมเปนความถทงหมด แลวคดเลอกโดยคณะผวจย ไดค าศพท


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-68-

จ านวน 128 ค า ทสามารถจ าแนกปญหาการใหบรการได จากนนใหผทรงคณวฒจ านวน 3 ทาน จ าแนกกลมค า ทเกยวของกบปญหาการใหบรการรถโดยสารสาธารณะ ออกเปน 4 คลาส ตามบรบทการใหบรการไดแก 1) คลาสผขบขและพนกงานผใหบรการ 2) คลาสการขบข 3) คลาสยานพาหนะและอปกรณใหบรการ และ 4) คลาสเวลาและการเดนรถ จากนนผวจยจดเกบค าส าคญในลกษณะคลงค าศพท โดยใช MySQL เปนฐานขอมลดงตารางท 2 ตารางท 2 การจดเกบค าส าคญในคลงค าศพท

คลาสท 1 คลาสผขบขและพนกงานผใหบรการ จ านวน 32 ค า

ไมสภาพ ไมมมารยาท

เสยงดง ไมยมแยม

ไมฉกตว แตงกายไมสภาพ

ใชโทรศพท มารยาทแย

ไมใสแมสก สบบหร … ชกสหนา คลาสท 2 คลาสการขบข จ านวน 48 ค า

ขบรถเรว ขบกระชาก เบรกกระชนชด

ไมจอดปาย

เลยปาย ฝาไฟแดง ขบเลนขวา จอดไมชด ออกรถกอน

จอดไมสนท

… ตดหนา

คลาสท 3 คลาสยานพาหนะและอปกรณใหบรการ จ านวน 25 ค า

แอรเสย แอรไมเยน ประตหนบ รถเกา ไมเวนระยะหาง

เสยงเครองดง

ควนด า หนาตางเปดไมได

ประตปด ไมสนท

ช ารด … ไมพรอมใช

คลาสท 4 คลาสเวลาและการเดนรถจ านวน 23 ค า

ออกรถชา รอรถนาน รถนอย จอด เตมแกส

จอดแช ทงชวง รถไมพอ ไมตรงเวลา เลท ปลอยรถ … เพมรถ

จากนนน าค าจากผลลพธจากการตดค ามาบนทกไวในไฟลขอความธรรมดา (.txt) มาแสดงผลดวย Wordcloud ทเปนกลมค าทจบตวกนเหมอนกอนเมฆ เปนเทคนคทใชส าหรบจบกลมค าในภาษาใด ๆ โดยนบจ านวนจากมากไปหานอย แลวท าการแสดงผล ค าทพบเจอมากกจะกลมกนเปนกอนเมฆท ใหญ และไลลงมาเปนกอนเมฆเลก ๆ ตามล าดบ เปนประโยชนในการท ารายงานขอความ เพอใหมองเหนค าทถกใชมากทสดไดงายขนดวยการโปรแกรมมงภาษา R โดยขนาดของค าขนอยกบความถทพบจากผลลพธจากการตดค าดงภาพท 4

ภาพท 4 การแสดงความถของค าดวย Wordcloud 4. ผลการศกษาและการอภปรายผล

งานวจยชนนมวตถประสงคเพอออกแบบและพฒนากระบวนการสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะออนไลนดวยการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรม และเพอประเมนความถกตองของผลการจ าแนกปญหาการใหบรการแบงผลการศกษาและการอภปรายผล ดงน

ผลการออกแบบและพฒนากระบวนการสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะออนไลนดวยการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรม เพอจ าแนกปญหาการใหบรการโดยเรมจากการน าขอรองเรยนทเปนชดทดสอบจ านวน 252 ขอความเขาสเวบแอพพลเคชนทละรายการ เพอท าการตดขอความตามกระบวนการทไดออกแบบไว จากนนจะท าการจบคผลลพธจากการตดค ากบค าส าคญในคลงค าศพททอยในฐานขอมลดงภาพท 5


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-69-

เมอตรวจสอบผลรวมของการจบคผลลพธจากการตดค ากบค าส าคญในคลงค าศพททอยในฐานขอมลของแตละคลาส หากคลาสไหนมผลรวมมากกวา 0 จะท าการตดแทกดวยชอของคลาสนน ๆ

การจบคทเกดขนในแตละครงนนจะท าการตรวจสอบเปรยบเทยบค าศพทจากทง 4 คลาส ดงนนผลลพธจ าแนกปญหาการใหบรการแตละรายการจงสามารถมไดมากกวา 1 แทก จากนนจะบนทกลงฐานขอมล เพอน าเสนอสารสนเทศเปนภาพขอมลตอไป

ภาพท 5 ผลการจ าแนกปญหาการใหบรการจากกระบวนสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะ

อยางไรกด เนองจากเปนการใหขอรองเรยนในการใช

บรการจากผใช จงมกเกดปญหาความหลากหลายของขอความทแตกตางกนตามบรบทของผใชงาน ตลอดจนความผดพลาดในการใชภาษาทเกดจากความตงใจหรอ

แมแตไมตงใจของผใชสงผลใหผลลพธจากการตดขอความหากไมตรงกบค าส าคญในคลงค าศพททอยในฐานขอมลจะไมสามารถท าการจบคได เชน “ทอไอเสย” ซงหมายถงค าวา “ทอไอเสย” เปนตน

ดงนนจะเหนไดวา ความครอบคลมของคลงค าศพทสงผลอยางยงตอความถกตองของผลลพธจากการสกดขอมล อยางไรกด หากจะใหคลงค าศพทมประสทธภาพจ าเปนเพมค าศพททสะกดผด พมพไมครบถวน พมพเกน อนจะสงผลใหค าศพทในคลงขอมลมจ านวนมากเกนความจ าเปน และยากทจะระบไดวาเทาไรจงจะครอบคลมครบถวน

ผวจยจงเหนความส าคญของปญหาดงกลาว จงท าการโปรแกรมมงดวยภาษา PHP อกครงดวยฟงกชน levenshtein() เพอเปรยบเทยบขอความ โดยจะคนคาของจ านวนตวอกษรทแตกตางกน ในการสรางเงอนไขในการตรวจสอบความคลายคลงของค า โดยตรวจสอบผลลพธจากการตดขอความมาเปรยบเทยบกบค าศพท ในฐานขอมล วเคราะหออกมาเปนเปอรเซนตแลวเลอกแสดงค าทมเปอรเซนตความคลายคลงทสดออกมา ดงภาพท 6

ภาพท 6 การเปรยบเทยบความคลายคลงกนของอกขระ

จากภาพท 6 ผลการเปรยบเทยบความคลายคลงกนของอกขระ (String similarity) ดวยการหาคาความตางกนของสายอกขระสองชดดวยเทคนคการวดระยะทางเลเวน ชเตยน (Levenshtein edit distance) [8] ทแกปญหาโดยใชก าหนดการพลวตโดยคาความตางกนจะวดจากจ านวนของอกขระทจะตองท าการตดออก แทรก และ


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-70-

แทนทกบอกขระในชดทน ามาเปรยบเทยบจนกระทงมลกษณะเหมอนชดอกขระทเปนตนแบบทกประการ

การน าเสนอสารสนเทศในงานวจยชนนจะใชเทคนคการน าเสนอภาพขอมลดวยGoogle Charts [9] ทสามารถแสดงผลจ านวนปญหาการใหบรการจากการจ าแนกขอรอง เร ยนท เปนขอมล เชงปร มาณใหง ายตอการท าความเขาใจดวยการเปรยบเทยบกนดวยแผนภมวงกลม (Pie Chart) และสถตเปรยบเทยบขอรองเรยนเปนรายเดอนดวยแผนภมแทง (Bar Chart) ดงภาพท 7 การน าเสนอสารสนเทศดวยภาพขอมลผานเวบไซตทมปฏสมพนธกบผใชแบบแอคทฟ ดวยการน าเมาสไปวางบนตามต าแหนงทตองการแลวจะแสดงผลขอมลใหแกผใช

ภาพท 7 การน าเสนอภาพขอมลดวย Google Charts

ผลการประเมนความถกตองของผลการจ าแนกปญหาการใหบรการประเมนผลโดยผทรงคณวฒ จ านวน3 ทาน ทานละ 84 รายการ ก าหนดผลการจ าแนกปญหาบรการแตละขอรองเรยน ดงน หากแทกการจ าแนกปญหาทงหมดถกตองได 1 คะแนน ในทางตรงกนขาม หากแทกผลการจ าแนกปญหาของขอรองเรยนใดจ าแนกไมถกตอง หรอถกตองแตไมครอบคลมประเดนปญหาทงหมด ถอวาได 0 คะแนน ผลการประเมนดงตาราง 3 ตารางท 3 ผลการประเมนความถกตองของผลการจ าแนกปญหาการใหบรการ ผลการประเมนความถกตองของผลการจ าแนกปญหา

การใหบรการ ทานท 1 ทานท 2 ทานท 3 คาเฉลย

รอยละ

รอยละ

รอยละ

รอยละ

แปลผล

75 89.28 77 91.67 62 73.81 84.92 ดมาก

จากตารางท 3 พบวา ผลการประเมนความถกตองของผลการจ าแนกปญหาการใหบรการอยในระดบดมากแสดงถงกระบวนการสกดขอรองเรยนรถโดยสารสาธารณะออนไลนดวยการตดค าภาษาไทยแบบองพจนานกรมใหผลลพธความถกตองในระดบสง โดยเฉพาะขอรองเรยนแบบ 1 ประเดนตอ 1 ขอรองเรยน เนองจากเหมาะกบคลงค าศพททก าหนดขอบเขตไดแนนอน ในทางกลบกน ปญหาทพบสวนใหญเนองมาจากมค าศพททซ าซอนกนในบางคลาส เชน เสยงดง ทจ า เปนตองดบรบทของขอความประกอบ เนองจากเสยงดงเปนกรยาทอาจเกดจากบคคลในคลาสผขบขและพนกงานผใหบรการ หรออาจเปนเสยงทเกดจากเครองยนตจากคลาสยานพาหนะและอปกรณใหบรการดงนนการรวบรวมขอมลค าศพทตองมกระบวนการทนาเชอถอ [10] และปรบปรงใหครอบคลมครบถวนอยเสมอ รวมถงอาจตองจ าแนกคลาสโดยค านงถงบรบทของขอความเปนหลก


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-71-

เชนเดยวกบการเปรยบเทยบความคลายคลงกนของอกขระ ดวยเทคนคการวดระยะทางเลเวนชเตยนทแมจะสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพเปนทนาพอใจ แตอาจจะไมเหมาะกบบรบทของภาษาไทยมากนก เนองจากคณลกษณะของภาษาไทยมไดจ ากดเพยงจากการประสมกนของตวอกษรเหมอนภาษาองกฤษ แตภาษาไทยยงมคณลกษณะเฉพาะทนอกจากเกดจากการประสมกนของตวอกษรแลว ยงมสระ และวรรณยกตทเปนคณลกษณะของภาษาไทย และเปนจดมกเกดขอผดพลาดในการใชงานอกดวย อกทงคาความคลายคลงของค าดงกลาวเปนผลมาจากการวเคราะหสายอกขระเทานน มไดเปนผลมาจากความหมายของค าแตอยางใด อยางไรกดการตดค าภาษาไทยจดวาเปน NP-hard Problem เพราะไมมผดถกชดเจน เชน ตากลม แปลไดเปน ตาก-ลมหรอ ตา-กลม เปนตน ดงนนการวดความถกตองนอกจากจะวดในเชงความหมายแลว ยงตองวดในบรบทของการใชงานดวย

ขอเสนอแนะในการวจย เพอใหขอความมความถกตองมากยงขนกอนน าไปวเคราะหและประมวลผลขอความ งานวจยในครงตอไปควรใหความส าคญกบการก าจดค าผด โดยท าการลบ Noise ขอความ เชน รถไมจอดดดดดดดดดดดด, รถมายจอด ทหมายความวารถไมจอด เปนตนกอนเขากระบวนการ Text Classification เชน LSTM, ULMFiT หรอ GPT เปนตน

เอกสารอางอง [1] องคการขนสงมวลชนกรงเทพ. (2562). รายงาน

ประจ าป 2562. กรงเทพฯ: องคการขนสงมวลชนกรงเทพ.

[2] มหาวทยาลยมหดล. (2561). รายงานฉบบสมบรณ โครงการส ารวจความพงพอใจของผใชบรการ ป 2561. กรงเทพฯ: องคการขนสงมวลชนกรงเทพ.

[3] ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร. (2564). ผลการด า เน นการเร องร องท กข / เสนอความค ด เห น ไตรมาสท 1 ปงบประมาณ พ.ศ. 2564. กรงเทพฯ:ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร.

[4] W. Wannaratn. (2016). “Test Score and Grading,”. Journal of Humanities and Social Sciences, 2(3), 1-11.

[5] R. Mitchell. (2015). Web Scraping with Python. (2nd ed). Sebastopol: O'Reilly MediaInc.

[6] C.Tapsai, H. Unger, and P.Meesad. (2021). Thai Natural Language Processing Word Segmentation, Semantic Analysis, and Application. Cham: Springer,

[7] สวชา เผอกอม. THSplitLib. สบคน เม.ย. 2564, จาก https://github.com/moohooooo/thsplitlib.

[8] F. P., Miller, A. F., Vandome, and J. McBrewster. (2009). Levenshte in distance. Alpha script Publishing.

[9] C. O., Wilke. (2009). Fundamentals of Data Visualization A Primer on Making Informative and Compelling Figures. Sebastopol: O’Reilly Media In.

[10] C. Santirattanaphakdi. (2020). “The Design and Development of a Knowledge Extraction and Retrieval System via Data Visualization Case Study: Road Major Accidents on Website,”. APHEIT journal science & technology, 9(2), 17-32.


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-72-

การพฒนาระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก

Information system development for the elderly healthcare of Mueang district, Phitsanulok province

เสกสรรค ศวลย1, รฐวภาค อทองมาก2

1คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม; [email protected] 2ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม; [email protected]

บทคดยอ

งานวจยนเปนการศกษาและพฒนาระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก มวตถประสงคเพอพฒนาระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอาย ศกษาและสงเคราะหขอมลเกยวกบการดแลสขภาพผสงอาย สรางและประเมนความเหมาะสมของระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอาย ทดลองใชระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอาย และสรปประเดนและปรบปรงระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอาย โดยการพฒนาระบบน าหลกการแบบ SDLC (System Development Life Cycle) มาใชในการพฒนาระบบ และไดรวบรวมความตองการจากผใช วเคราะหปญหาจากระบบเดมแลวน ามาออกแบบและพฒนาระบบใหม ผลของการศกษาวจยพบวา ระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก มผลประเมนประสทธภาพและความพงพอใจจากกลมตวอยางอยในเกณฑทด มคาเฉลยเทากบ 4.30 และคาสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44 ดงนนระบบสารสนเทศทพฒนาขนน สามารถน าไปใชงานไดจรงและตอบสนองตอความตองการของผใช อกทงยงสามารถน าขอมลไปใชประโยชนตอหรอสนบสนนการตดสนใจในการดแลสขภาพของผสงอายไดตามตองการ ค าส าคญ : การจดการความร, ระบบสารสนเทศ, สขภาพผสงอาย, ไลนบอท Abstract

This research is a study and development of an information system for elderly healthcare in Mueang District, Phitsanulok Province. The objectives are to develop the information systems for elderly health care, to study and synthesize information about elderly health care, also establish and assess the appropriateness of the information system for elderly health care. In addition, test the information system for elderly health care, summarize issues and improve the information system for elderly health care by developing the SDLC (System Development Life Cycle) to be utilized in the system development. Gather requirements from users and analyze problems from the existing system in order to design and develop a new system. Results of the research revealed that the information system for elderly health care in Mueang District, Phitsanulok Province has assessment results in terms of efficiency and satisfaction from the sample in good level with an average at 4.30 and a standard deviation at 0.44. Therefore, this developed information system is practical and meet


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-73-

the needs of the users. Besides, the information can be further used to benefit or support the health care decision of the elderly as needed. Keywords : Knowledge Management, Recommendation System, Elderly Healthcare, LINE BOT 1. บทน า

จากความกาวหนาดานการแพทยของประเทศไทย สงผลใหจ านวนและสดสวนของประชากรผสงอายเพมขนอยางรวดเรว ซงเมอมอายมากขนการท างานในระบบตางๆ ของรางกายจะคอย ๆ เสอมถอยลงสงผลท าใหระดบการชวยเหลอตนเองลดลง และจากการพฒนาเทคโนโลยทางดานการแพทย ท าใหอตราการตายดวยโรคตดเชอเกอบหมดไป มอตราการรอดชวตเพมขนอายยนยาวขน อยางไรกตามกลบพบวาผรอดชวตเหลานนมกเจบปวยดวยโรคไรเชอ และพบวามจ านวนเพมขน รกษาไมหาย มภาวะพงพาตองการการดแลอยางตอเนองระยะยาว สวนหนงของการเจบปวยเปนการสะสมตงแตวยหนมสาวหรอวยท างาน ไมไดดแลอยางตอเนอง จงท าใหอาการของโรครนแรงขน หลายโรคเกดจากการประพฤตปฏบตทไมเหมาะสมทงการบรโภคอาหาร ดมเครองดมแอลกอฮอล สบบหร ขาดการออกก าลงกาย และขาดการควบคมอารมณทด [1]

โดยการดแลสขภาพนนจะเปนหนาทของผสงอายเองหรอลกหลาน แตดวยองคความรและขอมลตาง ๆ ในการดแลสขภาพ เชน การปฏบตตน การบรโภคอาหาร การออกก าลงกาย การปฐมพยาบาล ทตงโรงพยาบาล คลนก ศนยกายภาพบ าบด หรอรานขายยา อาจไมเพยงพอทจะดแลสขภาพผสงอายไดอยางเหมาะสมและสะดวกรวดเรว

ถงแมปจจบนจะมเวบไซตหรอระบบสารสนเทศเกยวกบการดแลสขภาพผสงอายอยบาง แตผสงอายหรอผดแลตองท าการคนหา รวบรวมขอมล วเคราะห และน ามาปรบใช ซงตองมความรความสามารถในการใชคอมพวเตอรหรอสมารทโฟนพอสมควร ซงท าไดยากและเสยเวลาเปนอยางมากส าหรบผสงอาย เพราะโดยสวนใหญแลวผสงอายจะใชงานสมารทโฟนผานแอปพลเคชนไลน (LINE) ในการตดตอสอสารและอพเดทสถานการณมากกวาแอปพลเคชนอน ๆ เนองจากมความสะดวก

รวดเรว และใชงานงาย [2] โดยปจจบนพบวามผใชงานแอปพลเคชนไลนทวโลก มากกวา 217 ลานคน โดยคนไทยใชแอปพลเคชนไลนเปนอนดบ 2 ของโลก รองจากประเทศญปน อกทงแอปพลเคชนไลนยงมบรการ แชทบอท (Chat bot) ทเรยกวาไลนบอท (LINE BOT) ซงเปนหนยนต ทใหบรการในการถาม-ตอบขอมลแบบอตโนมต สามารถโตตอบและใหขอมลแกผใชตามทเราไดเขยนโปรแกรม เขาไปอยางสะดวกรวดเรว อกทงยงเปดโอกาสใหใชงานไดฟร ไมเสยคาใชจายใด ๆ [3]

จากขอจ ากดในการดแลสขภาพผสงอายดงกลาวผวจยจงไดพฒนาระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายผานแอปพลเคชนไลน ในรปแบบของไลนบอท เพอใหผสงอาย ผดแลผสงอาย หรอผสนใจทวไป สามารถใชงานและน าขอมลไปใชดแลสขภาพผสงอายไดอยางถกตองเหมาะสม และสะดวกรวดเรวมากยงขน


2.1 เพ อรวบรวมสงเคราะหปจจยและรปแบบการดแลสขภาพผสงอาย

2.2 เพอวเคราะหออกแบบและสรางระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอาย

2.3 เพอประเมนความเหมาะสมของการประยกตใชระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอาย


ศกษาการท างานของระบบเดม จากการศกษาการดแลสขภาพผสงอายในปจจบนนน

ผสงอายจะใชวธการอานจากหนงสอหรอเอกสารตาง ๆ ส าหรบผสงอายทเขาถงเทคโนโลยกจะใชวธการอานและรวบรวมขอมลจากอนเทอรเนตแลวน ามาวเคราะหเพ อปรบใชกบตนเอง ซ งไมคอยสะดวกและใชเวลา


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-74-

เปนอยางมาก หากมระบบทเขามาชวยใหขอมลส าหรบการดแลสขภาพผสงอาย ซงแบงออกเปนหมวดหมทชดเจน ประกอบกบอยในแอปพลเคชนไลนทใชอยในชวตประจ าวน จะชวยอ านวยความสะดวกและเปนประโยชนตอผสงอายเปนอยางมาก

วเคราะหและออกแบบระบบ ผวจยไดท าการศกษาขอมลเกยวกบผสงอาย [4]

ระบบสารสนเทศ [5][6][7] ระบบค าถาม-ค าตอบ [8][9] ระบบผเชยวชาญ [10][11]LINE BOT [12][13] และไดออกแบบระบบฯ ขนมาแทนการท างานแบบเดมใหมความสะดวกรวดเรวมากขน โดยมหลกการท างานโดยรวม ดงภาพท 1

ภาพท 1 การออกแบบระบบใหม

จากภาพท 1 เมอผใชตองการใชงานระบบฯ ใหท า

การใชแอปพลเคชนไลนสแกน QR Code เพอท าการเพมเพอนกบระบบ จากนนผ ใชสามารถดขอมลการดแลสขภาพตนเอง ขอมลสถานพยาบาล ขอมลศนยกายภาพ บ าบด และขอมลรานขายยา เปนตน ส าหรบขอมลทบรการใหกบผใชจะมผดแลระบบเปนผบรหารจดการผานระบบออนไลน

ผทเกยวของกบระบบและการจดเกบขอมล 1) สวนของผใชระบบ มขอบเขตการท างานดงน 1.1) สแกน QR Code ในแอปพลเคชนไลน

เพ มเพอนกบระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก

1.2) ดขอมลการดแลสขภาพตนเอง สถานพยาบาล ศนยกายภาพบ าบด และรานขายยา

2) สวนของผดแลระบบ มขอบเขตการท างาน ดงน 2.1) เพม ลบ แกไขขอมลการดแลสขภาพตนเอง 2.2) เพม ลบ แกไขขอมลสถานพยาบาล 2.3) เพม ลบ แกไขขอมลศนยกายภาพบ าบด 2.4) เพม ลบ แกไขขอมลรานขายยา 3) การจดเกบขอมล มรายละเอยดงตอไปน 3.1) ตาราง hospital จดเกบขอมลเกยวกบ

สถานพยาบาล เชน รหสสถานพยาบาล ชอสถานพยาบาล ทอย เวลาเปด-ปด หมายเลขโทรศพท เวบไซต แผนท และรปภาพ เปนตน

3.2) ตาราง physical_therapy จดเกบขอมลเกยวกบศนยกายภาพบ าบด เชน รหสศนยกายภาพบ าบด ชอศนยกายภาพบ าบด ทอย เวลาเปด -ปด หมายเลขโทรศพท เวบไซต แผนท และรปภาพ เปนตน

3.3) ตาราง drugstore จดเกบขอมลเกยวกบรานขายยา เชน รหสรานขายยา ชอรานขายยา ทอย เวลาเปด-ปด หมายเลขโทรศพท เวบไซต แผนท และรปภาพ เปนตน

ขนตอนพฒนาระบบ ผวจยไดท าการออกแบบและพฒนาระบบสารสนเทศ

ส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ตามทไดท าการวเคราะหไว ดงรายละเอยดตอไปน

1) ออกแบบหนาจอส าหรบผใชระบบ 1.1) หนาเรมตนการใชงานระบบ 1.2) หนาสอบถามขอมลการดแลสขภาพตนเอง 1.3) หนาสอบถามขอมลสถานพยาบาล 1.4) หนาสอบถามขอมลศนยกายภาพบ าบด 1.5) หนาสอบถามขอมลรานขายยา 2) ออกแบบหนาจอส าหรบผดแลระบบ 2.1) หนาเขาสระบบจดการขอมล 2.2) หนาจดการขอมล วธการประเมนความพงพอใจของผใช ในการประเมนความพงพอใจของผใชงานระบบ

สารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผ ส งอายในพ นท


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-75-

อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก จะใชกลมตวอยางเปนผใชงานจ านวน 20 คน โดยใชแบบสอบถามทงหมด 3 สวน คอ 1) ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 2) ความพงพอใจในการใชงานระบบฯ และ 3) ขอเสนอแนะ


ผลลพธของการพฒนาระบบผวจยไดท าการพฒนาระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ตามทไดท าการออกแบบไว ดงรายละเอยดตอไปน

1. หนาจอส าหรบผใชระบบ 1) การเรมตนใชงานระบบฯ ผใชระบบสามารถ

ใชงานระบบได โดยการสแกน QR Code ระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก (ภาพท 2 ก) หลงจากนนจะพบเมนในการใชงานตาง ๆ (ภาพท 2 ข)

(ก) (ข)

ภาพท 2 หนาจอแสดงการเรมตนใชงานระบบ

2) การสอบถามขอมล ในทนขอยกตวอยางขอมลสถานพยาบาล ผใชระบบสามารถสอบถามขอมลสถานพยาบาลได โดยการเลอกท เมนสถานพยาบาล (ภาพท 3 ก) จากนนคนหาดวยชอสถานพยาบาล (ภาพท 3 ข) เ ส ร จ แล วจ ะพบหน า ต า งแสด งร ายละ เอ ยดของสถานพยาบาลนน (ภาพท 3 ค) อกทงยงสามารถเลอกแผนทการเดนทางไปยงสถานทนนไดอกดวย (ภาพท 3 ง)

(ก) (ข)

(ค) (ง)

ภาพท 3 หนาจอแสดงการสอบถามขอมลสถานพยาบาล

2. หนาจอส าหรบผดแลระบบ 1) การเขาสระบบจดการขอมล ผดแลระบบ

สามารถเขาสระบบผานเวบไซตโดยใชชอผใชและรหสผานทก าหนดไวในการเขาสระบบ ดงภาพท 4

ภาพท 4 หนาจอแสดงการเขาสระบบจดการขอมล


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-76-

2) การจดการขอมล ผดแลระบบสามารถจดการขอมล (เพม แกไข ลบ ด และคนหา) การดแลสขภาพตนเอง สถานพยาบาล ศนยกายภาพบ าบด และขอมลรานขายยาได ดงภาพท 5

ภาพท 5 หนาจอแสดงการจดการขอมล

ผลล พธ ของการประ เมนประส ทธ ภ า พและ ความพงพอใจของระบบจากกลมตวอยาง ในการประเมนความพงพอใจระบบฯ จากกลมตวอยางผใชงานจ านวน 20 คน โดยใชแบบสอบถามทงหมด 3 สวน คอ 1) ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 2) ความพงพอใจในการใชงานระบบฯ และ 3) ขอเสนอแนะ โดยสามารถสรปผลการประเมนไดดงตารางท 1

ตารางท 1 ผลการประเมนความพงพอใจของผใชระบบ

ล าดบ ผลการประเมน 𝑥 𝑆 𝐷 ระดบ 1 ดานประสทธภาพ

การท างานของระบบ 4.32 0.46 ด

2 ดานประสทธผลของระบบ

4.29 0.45 ด

3 ดานความยากงายการใชระบบ

4.23 0.39 ด

4 ดานความปลอดภยของขอมลของระบบ

4.35 0.47 ด

เฉลยรวม 4.30 0.44 ด

จากตารางท 4.5 เมอพจารณาผลการประเมนจากผลการประเมนจากกล มตวอยางโดยภาพรวมพบวา ดานประสทธภาพการท างานของระบบ มคาเฉลยเลขคณต

เทากบ 4.32 สวนเบ ยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.46 ดานประสทธผลของระบบ มคาเฉลยเลขคณตเทากบ 4.29 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.45 ดานความยากงายการใชระบบ มคาเฉลยเลขคณตเทากบ 4.23 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.39 ดานความปลอดภยของขอมลของระบบ มคาเฉลยเลขคณตเทากบ 4.35 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.47 และคาเฉลยรวมมคาเฉลยเลขคณตเทากบ 4.30 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44 ดงนนจงสรปไดวาความพงพอใจของกลมตวอยางทไดทดลองใชระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก อยในเกณฑทด

อภปรายผล จากผลการพฒนาระบบฯ สามารถอภปรายผลไดดงน 1) ดานประสทธภาพการท างานของระบบเมอพจารณา

จากการประ เมนความพ งพอใจของระบบในด านประสทธภาพการท างานของระบบไดรบผลการประเมนความพงพอใจอยในระดบด

2) ดานประสทธผลของระบบเมอพจารณาจากการประเมนความพงพอใจของระบบในดานประสทธผลของระบบ ไดรบผลการประเมนความพงพอใจอยในระดบด

3) ดานความยากงายการใชระบบเมอพจารณาจากการประเมนความพงพอใจของระบบในดานความยากงายการใชระบบ ไดรบผลการประเมนความพงพอใจอยในระดบด

4) ดานความปลอดภยของขอมลของระบบเมอพจารณาจากการประเมนความพงพอใจของระบบในดานความปลอดภยของขอมลของระบบ ไดรบผลการประเมนความพงพอใจอยในระดบด

จากผลการประเมนความพงพอใจของผใชงานจะเหนไดวาระบบสารสนเทศส าหรบการดแลสขภาพผสงอายในพนทอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก โดยรวมสามารถตอบสนองตอความตองการของผใชงาน มความถกตอง แมนย า และสามารถน าขอมลไปใชประโยชนตอหรอสนบสนนการตดสนใจในการดแลสขภาพผสงอายไดงาย


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-77-

ขอเสนอแนะในการวจย 1. ควรพฒนาระบบใหครอบคลมขอมลสถานท เชน

สถานพยาบาล ศนยกายภาพบ าบด และรานขายยา ทวประเทศไทย

2. ในการออกแบบแอปพลเคชนควรค านงถงขอจ ากดทางสมรรถภาพรางกาย และพฤตกรรมการใชงานแอปพลเคชนบนโทรศพทถอของผสงอาย รวมถงปญหาการปฏเสธการใชงานและการยอมรบเทคโนโลยสารสนเทศของผสงอายดวย

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามทเปนผสนบสนนใหทนอดหนนการวจย ประเภททนนกวจยรนใหม ท าใหงานวจยส าเรจเปนไปตามวตถประสงค และขอขอบคณ หลกสตรสาขาวชาวทยาการคอมพวเตอร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย และศนยเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม ทเออเฟอสถานทในการท างานวจย เอกสารอางอง [1] ส านกอนามยผสงอาย. (2557). แนวทางการอบรม

ผดแลผสงอาย หลกสตร 420 ชวโมง. กรงเทพฯ: ส านกพมพกจการโรงพมพ องคการสงเคราะหทหารผานศก.

[2] จฑารตน ประเสรฐ. (2557). พฤตกรรมการใชแอพพลเคชนไลนกบการรบรตนเองและการสรางความสมพนธกบผอนของผสงอายไทย (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชานเทศศาสตร บณฑตวทยาลย). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[3] จฑารตน ประเสรฐ. (2557). พฤตกรรมการใชแอพพลเคชนไลนกบการรบรตนเองและการสรางความสมพนธกบผอนของผสงอายไทย (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชานเทศศาสตร บณฑตวทยาลย) กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[4] หาหมอ. (2560). การดแลผสงอาย (Elderly care). สบคน 20 ตลาคม 2560, จาก http://haamor.com/ th/การดแลผสงอาย

[5] สพล พรหมมาพนธ. (2554). ระบบสารสนเทศเพอการจดการธรกจ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรปทม.

[6] รงรศม บญดาว. (2559). ระบบสารสนเทศเพอการจดการธรกจในยคดจทล. กรงเทพฯ: ส.เอเชยเพรส (1989) จ ากด.

[7] ศรสมรก อนทจนทรยง. (2550). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

[8] Hirschman, L. and Gaizauskas, R. (2001). Natural Language Question Answering: The View from Here. Natural Language Engineering, 7(4), 275-300.

[9] The TREC Conference (TREC). (2000). Question Answering Collections. Retrieved November 30, 2017, from http://trec.nist.gov

[10] วลาศ ววงศ และบญเจรญ ศรเนาวกล. (2535). ระบบผเชยวชาญ Expert System. กรงเทพฯ: ศนย เทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต.

[11] กตต ภคดวฒนะกล. (2546). คมภรระบบสนบสนนการตดสนใจและระบบผเชยวชาญ. กรงเทพฯ : เคทพแอนดคอนซลท.

[12] LINE BOT. (2560). LINE BOT คออะไร?. สบคน 27 พฤศจกายน2560, จาก https://samrid.com/ waht-is-LINE-bot

[13] LINE. (2560). LINE developer. สบคน 27พฤศจกายน2560, จาก https://developers.LINE. me.en/

http://haamor.com/


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-78-

เอสซไอบคอน: หนยนตโตตอบอตโนมตปญญาประดษฐเพอบรการขอมลพกดพนท ในคณะวทยาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

SCI Beacon: AI Chatbot for Location-Based Service in Faculty of Science Thaksin University

ผกาภรณ เลงลวน, ยไรนา มะหมด และนชากรณพนธคง Pakaporn Leng luan, Uraina Mamad, and Nichakorn Pankong

คณะวทยาศาสตรมหาวทยาลยทกษณ

[email protected]

บทคดยอ

ดวยระบบตวแทนการสนทนาเพอบรการขอมลพกดพนท คณะวทยาศาสตร ถกตดตงเพอแกปญหาการตดตงอปกรณตดตามพกดพนทการใหบรการผานอปกรณ GPSไมรองรบการท างาน ดงนนงานวจยนจงพฒนาหนยนตโตตอบอตโนมต โดยผานนวตกรรมการบรณาการเทคโนโลยดานปญญาประดษฐรวมกบเทคโนโลยบลทธพลงงานต า (Bluetooth low energy: BLE) และอนเตอรเนตสรรพสง (Internet of Things) เพอตดตามต าแหนงภายในอาคาร เชน หองเรยนหองประชม และหองส านกงานคณะวทยาศาสตรโดยใชสญญาณ Bluetooth ทมพลงงานต าผานอปกรณตรวจจบ BLE (Raspberry Pi 3) ทไดรบการตดตงในอาคารเพอตรวจจบเหตการณในหองเรยนและหองประชมเมอตรวจพบแลวต าแหนงของหองเรยนจะถกสงไปยงคลาวดเซรฟเวอรเพอท างานรวมกบหนยนตโตตอบอตโนมตแบบปญญาประดษฐในการคนหาพกดพนทผานสงกดขวางของบรเวณอาคารไดเปนอยางด เพอบรการขอมลผานการสนทนาใหค าปรกษาเกยวกบคณะวทยาศาสตร สาขาในคณะวทยาศาสตร การเขาถงบรการพกดพนทรวมกบแสดงขอมลเหตการณของแตละพนทภายในอาคารของคณะวทยาศาสตร และสรปการเขาใชงานพนทคณะวทยาศาสตร ผวจยคนพบวาผใชทกคนสนใจเหตการณของสถานท รองลงมาคอ พกดของหองเรยน คดเปนรอยละ 70 และพกดหองประชมคดเปนรอยละ 45 ค าส าคญ : หนยนตโตตอบอตโนมต, บลทธพลงงานต า, เทคโนโลยสรรพสง Abstract

The AI chatbot for location-based Service in the faculty of the science Thaksin University is tracking of location-based service requires a GPS device to install, but many location services in university did not have such a solution in place to provide an accurate utilization of the area. Therefore, this paper proposes an innovative artificial intelligence Bluetooth Low Energy (BLE) Technology and IoT solution to track the location of the faculty of science at Thaksin University. We use BLE to track the location, such as a classroom, meeting room, faculty head office, etc. by deploying an Estimate location beacon in the building. BLE detection devices (Raspberry Pi 3) are install at selected locations in the building route to detect events o of classroom and meeting room. Once detected, the location is submit to a cloud server to integrate with the AI chatbot and provide a conversation agent to contact users. The experimental result shows users request chatbot application to support intent for the recommended location of the classroom meeting room and


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-79-

event at the faculty of science. Moreover, we investigate that all users are interested in the event and the average of 70 % is an interesting classroom, but with interesting meeting room 45% Keywords : Chatbot, bluetooth low energy, Internet of Things 1. บทน า

ปจจบนคณะวทยาศาสตรมหาวทยาลยทกษณวทยาเขตพทลงอาจารยนสตเจาหนาทและบคคลจากภายนอกเขามาใชบรการพนทภายในบรเวณคณะวทยาศาสตรท าใหบางครงมนสตหรอบคคลทวไปทเขามาตดตอหรอใชบรการไมทราบวาสถานททตองการนนอยบรเวณใดเนองจากภายใตขอจ ากดการใหบรการขอมลมเพยงการปกหมดผานแผนทบนกเกล (Google Map) ซงรองรบการท างานผานสญญาณ GPS ทรองรบเฉพาะขอมลนอกอาคารเทานนดวยขอจ ากดดานเทคโนโลยทไมสามารถใหบรการขอมลผานสงกดขวางและแตละอาคารประกอบไปดวยหองจ านวนมากท าใหไมสะดวกในการตดตอสอบถามหรอใชบรการ นอกจากนในการเขาใชหองเรยนแตละครงอาจารยจะตองเชคชอในการเขาชนเรยนของนสตหากมนสตจ านวนมากกจะเสยเวลาการตรวจสอบการเขาชนเรยนและในบางครงเมอตองการทจะใชหองตาง ๆ ในกรณ ทตองการสอนหรอเรยนชดเชยกไมสะดวกในการตรวจสอบสถานะหองเรยน

ดวยขอจ ากดขางตนเทคโนโลยหนยนตโตตอบอตโนมต (Chatbot)หรอ แชทบอทเปนโปรแกรมทถกพฒนาขนมาเพอใหชวยสนทนาแทนมนษยสามารถพดคยโตตอบสอสารกบมนษยผานทางเสยงหรอขอความไดในเรองทถกก าหนดเอาไวโดยแชทบอททสามารถเรยนรไดโดยใชเทคโนโลยปญญาประดษฐทใชระบบ Machine learning เชน Siri กบ Google Assistant ทผใชสามารถพดคยดวยแลวจะรสกวาแชทบอทฉลาดขนเรอยๆ

นอกจากนน (Ayanouz, S., Abdelhakim, B. A., และ Benhmed, M., 2020) พฒนาเทคโนโลยแชทบอทเปนเทคโนโลยทใชส าหรบการจ าลองการใหขอมล หรอค าตอบ ไมวาจะเปนในรปแบบของขอความตวอกษร หรอขอความเสยง โดยการท างานของเทคโนโลย ซงแชทบอท

จะถกขบเคลอนดวยปญญาประดษฐ (Artificial intelligence : AI) ในสวนของการคดเลอกค าตอบทเหมาะสมทสดส าหรบค าถามนน ๆ กบเทคโนโลย Natural language processing (NLP) ทชวยในการประมวลผล การท าความเขาใจ และการใชงานภาษาธรรมชาตของมนษย ทงนเพอใหคอมพวเตอรสามารถเขาใจภาษามนษยได และแปลภาษาคอมพวเตอรออกมาเปนภาษาทผ ใ ชงานสามารถเขาใจไดงาย

โดยการออกแบบหนยนตโตตอบอตโนมต (Van Eeuwen, M., 2017). ไดน าเสนอสถาปตยกรรมการท างานทสรางสมารทหนยนตโตตอบอตโนมตส าหรบความชวยเหลอดานการดแลสขภาพ ซงในปจจบนการพฒนาปญญา ประดษฐและโดยเฉพาะอยางยงการเรยนรเชงลก (Deep Learning) และแบบจ าลองเครอขายประสาทเทยมเชงลก (Deep Neural Network) ไดมสวนชวยอยางมากในการสราง หนยนตโตตอบอตโนมตทมการเรยนรดวยตนเอง (Self-learning chatbots) และ (Siripong S. and Pankong N., 2019) พฒนาหนยนตโตตอบอจฉรยะแนะน ารายวชาของหลกสตรเทคโนโลยสารสนเทศบนแอปพลเคชนไลน API โดยประยกตแพลตฟอรมของ Google Dialogflowเพอพฒนาหนยนตโตตอบอจฉรยะอจฉรยะและสรางประสบการณการใชงานทด ดวยศกยภาพการท างานของระบบเอไอผใชสามารถเรมใชงาน และสรางปฏสมพนธกบหนยนตโตตอบอตโนมต โดยการเชอมตอการสนทนาผานเมนและการประมวลผลภาษาธรรมชาต เพอแนะน ารายวชาตามแผนการเรยนหลกสตรเทคโนโลยสารสนเทศบนไลนแอปพลเคชน เพอการเขาถงขอมลหลกสตรการวางแผนการเรยนตามความนดของผ เรยน และผรบผดชอบหลกสตรสามารถน าผลการสนทนามาใชเปนขอมลส าหรบการวางแผนเปดรายวชา โดยผใชสามารถ แสกนเพอสมครใชงานผาน QR Code ซงออกแบบ


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-80-

รปแบบรชเมนทแสดงเมนหลกในการท างานของระบบ โดยผใชสามารถกดเลอกเมนการใชงานตามความสนใจ โดยผใชสามารถทดสอบความถนดของตนเองและน าไปสการวางแผนการเรยนตลอดหลกสตรไดอยางเหมาะสม

ทงนในการจดการพนทการพฒนาระบบเพอตดตามและตรวจสอบพกดพนท (Menezes,2019) และคณะ ท าการวจยเกยวกบการระบความถวทย (RFID) เพอตดตามรถประจ าทางเพอจดท าการประมาณเวลาการมาถง ในประเทศอนเดย รถบสแตละคนจะมตรวจสอบสญญาณการระบเอกลกษณดวยคลนวทย (Radio Frequency Identification : RFID) ในขณะทเครองอาน RFID จะตดตงททางแยกเสาไฟหรอปายรถเมล เครองอานแทกจะใช ในการตรวจสอบการผานไปของรถเมลและรายงานการตรวจจบแบบเรยลไทม อยางไรกตามยงไมชดเจนวาระบบไดรบการตดตงและทดสอบในเมองมมไบ ในประเทศอนเดยตามทผ วจยพบวายงมปญหาเกยวกบการอาน ทผดพลาดหรอหายไปเนองจากการบดเบอนของคลนวทยและสงรบกวน

นอกจากนนระบบ OneBusAway เปนระบบทใชวธการอพเดตขอมล GTFS แบบเรยลไทมเพอใหเวลาการเดนทางมาถงของรถบสและขอมลเกยวกบการลาชาและต าแหนงของรถบส สามารถใชงานผานสวนตดตอผใชทหลากหลายไมวาจะเปน แอพมอถอ เวบเพจและ SMS OneBusAway ไดรบการออกแบบและพฒนา ซงปจจบนมการใชงานแลวในเมองใหญหลายแหงในสหรฐอเมรกาเชน เมองนวยอรก เมองแอตแลนตา และในพเจตซาวด เพอการคาดการณการมาถงของรถบสโดยใชเซนเซอรบนโทรศพทมอถอและไมจ าเปนตองมสญญาณ GPS แตจะใชสญญาณจากเสาสญญาณโทรศพทมอถอเพอตรวจสอบวาผโดยสารก าลงเดนทางบนรถบส จากนนใชโทรศพทมอถอรายงาน Cell Tower ID เพอระบเสนทางรถบสและใชขอมลการจราจรและประวตมาคาดการณเวลามาถงของรถบส เหมอนกบระบบ Easy Tracker ซงเปนการตดตามการเดนทางโดยใชขอมลมอถอของผโดยสารเพอตรวจสอบ

วาพวกเขาก าลงเดนทางบนรถบสและสรปเสนทางของการใหบรการรถบส

ทงนหากแบงเทคโนโลยหนยนตโตตอบอตโนมตตามวตถประสงค (Goal) จะขนอยกบวตถประสงคในการน า หนยนตโตตอบอตโนมตไปใช โดยแบงเปน 3 รปแบบ 1) การใหขอมล (Informative) หมายถง หนยนตโตตอบอตโนมตทใหขอมลกบผใชบรการ โดยขอมลทใหบรการมาจากขอมลทมอยในฐานขอมลอยแลว เชน FAQ หนยนตโตตอบอตโนมต 2) การสอสารทวไป (Chat-based/ Conversational) หมายถง หนยนตโตตอบอตโนมตทสอสารกบบคคลทวไป สนทนาพดคยกบผใชเหมอนมนษยทมเปาหมายในการตอบสนองตอประโยคทไดรบอยางถกตอง และ 3) การใชส าหรบงานตาง ๆ (Task based) หมายถง หนยนตโตตอบอตโนมตทใชส าหรบงานหนง เชน หนยนตโตตอบอตโนมตการจองตวเครองบน เปนตน โดยหนยนตโตตอบอตโนมตน จะมความชาญฉลาดในบรบทของการสอบถามขอมลและท าความเขาใจขอมลทผใชปอน

ดงนนผวจยจงมแนวทางทจะพฒนาระบบตวแทน การสนทนาเพอบรการขอมลพกดพนทคณะวทยาศาสตรเปนหนยนตโตตอบอตโนมตทจะเขามาชวยพดคยใหค าปรกษาขอมลเกยวกบขอมลเหตการณตาง ๆ ทเกดขนในแตละพนทเชนขอมลตารางการใชหองเรยนรายละเอยดของหองเรยนและสถานทภายในคณะวทยาศาสตรรวมทงการสงเนอหาหรอเอกสารในการเรยนใหแกนสตเมอนสตเขามายงต าแหนงพ นท ท ม สญญาณบคอนเพ ออ านวยความสะดวกใหผทมาตดตอหรอใชบรการสามารถเขาถงขอมลการตดตอสอสารทสะดวกมากยงขน

ทงนระบบตวแทนการสนทนาเพอบรการขอมลพกดพนทคณะวทยาศาสตรโดยผานนวตกรรมเอสซไอบคอน ไดบรณาการเทคโนโลยดานปญญาประดษฐรวมกบเทคโนโลยอนเตอรเนตสรรพสง (Internet of Things) ผานสญญาณ Bluetooth ทมพลงงานต าและสงสญญาณไกลไดถง 200 เมตรผานสงกดขวางของบรเวณอาคารไดเปนอยางด


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-81-

2. วตถประสงคของการวจย 1. พฒนาหนยนตโตตอบอตโนมตในการพดคยให

ค าปรกษาเกยวกบขอมลพกดพนทภายในคณะวทยาศาสตร 2. การเขาถงบรการพกดพนทรวมกบแสดงขอมล

เหตการณของแตละพนทของคณะวทยาศาสตร 3. เพอการตรวจสอบการเขาชนเรยนและการจดการ

เนอหารายวชาของผสอน

3. วธด าเนนการวจย การออกแบบสถาปตยกรรมการท างานของหนยนต

โตตอบอตโนมตเพอบรการขอมลพกดพนทคณะวทยาศาสตร

ภาพท 1 สถาปตยกรรมการท างานของหนยนตโตตอบอตโนมตเพอบรการขอมลพกดพนทคณะ

หนยนตโตตอบอตโนมตในการพดคยใหค าปรกษา

เกยวกบขอมลพกดพนทคณะวทยาศาสตรแบงการท างานออกเปน 3 สวนดงน

1) ผดแลระบบสามารถจดการรปแบบการสนทนาของหนยนตโตตอบอตโนมตเพอจดการขอมลสมาชกและก าหนดสทธการเขาถงของขอมลสมาชกเพมขอมลขาวสารใหมๆทเกยวของกบพกดพนทภายในคณะวทยาศาสตรแจงเตอนไปยงผใชไดเชนขอมลการใชหองเรยนขอมลตารางหองเรยนผานหนยนตโตตอบอตโนมตและเกบขอมลการเขาใชพนทภายในคณะวทยาศาสตรของผใชได เชนการเขาใชหองเรยนของนสตวาแตละหองหรอแตละพนทมนสตหรอบคคลากรทวไปมาใชบรการพนทมากนอยเพยงใด

และสามารถออกรายงานขอมลการเขาใชพนทภายในคณะวทยาศาสตร

2) อาจารยและเจาหนาทสามารถสรางเนอหา ก าหนดการมอบหมายงาน การเผยแพรเนอหาและกจกรรมของรายวชา การตดตามความกาวหนาการสงงานของผเรยนผานระบบ Trello เพอตรวจสอบการเขาใชงานของนสตในเวลาทนสตเขาชนเรยนในตารางเรยนนน พรอมทงมการแจงเตอน สถานะของหองเรยนเมอผใชอยในระยะไมเกน 200 เมตร ในกรณทอาจารยตองการสงบทเรยนไปยงนสตในตามตารางเรยนของแตละรายวชา

ภาพท 2 การออกแบบโครงสรางบทสนทนาของหนยนตโตตอบอตโนมต SCI Beacon

3) ผใชกรณบคคลทวไปทไมใชนสตสามารถเขาใชงาน

โดยการสแกนQR Code เพอเพมเปนเพอนกบหนยนตโตตอบอตโนมตไดพรอมทงสนทนาหรอสอบถามขอมลเกยวกบสถานทในกรณนสตสามารถเขาถงเนอหาทอาจารยหรอเจาหนาทก าหนดไวไดเชนบทเรยนประกาศกจกรรมตาง ๆ ขณะเขาใกลรศมของสญญาณบคอนเพอตรวจสอบตารางหองเร ยนและขอมลท ผ สอนอพเดทในระบบ Trelloในสวนของการออกแบบโครงสรางการสนทนา (Conversation Flow) ใชหลกการออกแบบ AI Based หรอ Intent based คอ แนวทางการพฒนาหนยนตโตตอบอตโนมตทใหความส าคญกบความตงใจ (Intent) และบรบท (Context) ซงจ าเปนตองใชเทคโนโลยการประมวลผลภาษาธรรมชาตเขามาชวยเพอใหหนยนตโตตอบอตโนมต


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-82-

เขาใจวาบทสนทนาทผใชตองการสอสารโดยมโครงสรางบทสนทนาดงภาพท 2

4. ผลการศกษาและการอภปรายผล ผลการด า เนนงานโดยหนยนต โตตอบอตโนมต

สามารถใหบรการขอมลพกดพนทของคณะ และสถานทในคณะวทยาศาสตรใหแกผใชไดตลอด 24 ชวโมง รองรบท างานการตรวจสอบการเขาใชพนทคณะวทยาศาสตรจากการของบคอนรวมทงสามารถน าขอมลการเขาใชพนทและสามารถแสดงใหทราบไดวามผใช เขามาในบรเวณระยะของสญญาณบคอน และอาจารยสามารถดขอมลการเขาชนเรยนของนสตจากการลงชอเขาชนเรยนของนสตไดเลยโดยไมตองตรวจสอบกาเขาชนเรยนเปนรายบคคล

ทงนผวจยท าการทดลองสญญาณบคอน เมอใหบรการในพนทของอาคารในการตรวจจบสญญาณบคอนบรเวณ ทโลงจากผลการทดลองความสามารถในการตรวจจบสญญาณบลทธบนโทรศพทเคลอนทของอปกรณบคอนและสงขอความผานแชทบอทมายงผใชผานแอปพลเคชนไลน

ทงนผวจยไดท าการทดลองประสทธภาพของสญญาณบคอนโดยตดต งอปกรณบคอนไวทผนงอาคารและความสามารถในการสงขอความมายงผใชผานไลนเมอผใชเข า ใกล ร ศมของสญญาณบคอน และจะขนอย ก บความสามารถในการสงขอความของบคอนมายงผใชนนจะตองมการเชอมตออนเทอรเนตและความเรวของอนเทอรเนตผลการทดสอบในบรเวณพนทนอกอาคารและในอาคาร พบวา การทดสอบระยะทางทอปกรณบคอนสามารถตรวจจบสญญาณบธทธ Beacon ระหวางพนทในและนอกอาคาร

ครงท พนทนอก

อาคาร(เมตร) พนทในอาคาร

(เมตร) 1 8.12 6.75

2 6 6 3 8.21 5.02 4 8.93 6.07

5 10.21 7.61 คาเฉลย= 8.3 เมตร คาเฉลย = 6.29 เมตร

จากผลการทดลองดงแสดงในตารางท 1 ความสามารถ ในการสงขอความเมอผใชเขาใกลรศมของสญญาณบคอน ในพนทนอกอาคารระยะโดยเฉลยอยท 8.3 เมตร และ บรเวณพนทภายในอาคารโดยเฉลยอยท 6.29 เมตร

จากการทดสอบการใชงานแชทบอทเปนเวลา 1 เดอนทคณะวทยาศาสตรและบคคลทวไปจ านวน 50 กลมตวอยาง และนสตจ านวน 50 กลมตวอยาง พบวา ผใชทกคนสนใจเหตการณของสถานท รองลงมาคอ พกดของหองเรยน คดเปนรอยละ 70 และ พกดหองประชม คดเปนรอยละ 45โดยขนตอนการใชงานแชทบอทดงภาพท 3

ภาพท 3 QR Code เพมเพอนกบแชทบอทเพอบรการ

ขอมลพกดพนทคณะวทยาศาสตร รชเมน 3 เมนหลกประกอบดวย 1) แนะน าคณะ

วทยาศาสตร 2) สอบถามสถานทคณะวทยาศาสตร 3) ชวยเหลอการใชงานดงภาพท 4


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-83-

ภาพท 4 Bot สงWelcome Message ทกทายผใชและรชเมน (เมนหลก)

ทงนเมอผใชเขาใกลสญญาณบคอน ระบบจะแจงเตอนไปยงแชทบอทเพอใหขอมลเกยวกบรายละเอยดของพนท SC1 คณะวทยาศาสตรquick reply ของเมนหลกสอบถามสถานทคณะวทยาศาสตรประกอบดวยมาถงแลวยงไมถงเลอกชนเพอใหผใชสามารถเลอกบรการขอมลของคณะตามความตองการ ดงภาพท 5

ภาพท 5 เมนสอบถามสถานทคณะวทยาศาสตร SC1 คณะวทยาศาสตร

เมอผใชเพอนกบแชทบอทและมการเปดสญญาณBluetooth กบLine Beacon บนLINE ผใชงานกจะไดรบขอความอตโนมตจากบคอนเมอเขามาใกลสญญาณรศมบคอนและหากผใชพมพขอความตอบกลบกบหนยนตโตตอบอตโนมตวา 1 ระบบกจะสงflex massage มายงผใชโดยจะเปนขอมลทเกยวของกบพกด เขน พนทหอง

sc1403 ประกอบดวยเมนยอยไดแกลงชอเชาชนเรยนตรวจสอบหองวางดาวนโหลดเอกสาร

ภาพท 6 ผใชเลอกเมนยอยตรวจสอบหองวาง

ทงนผเรยนสามารถสมครสมาชกเพอเขาสระบบบรการของหองเรยนเมอผใชเลอกเมนตารางหองระบบกจะสงขอมลตารางการใชหองเรยนของเรยนทผใชลงทะเบยนเรยน โดยระบบท างานรวมกบแอพลเคชน Trello ทสามารถก าหนดวนเวลาในการสงงานและจดการทรพยากรการเรยนของหองเรยนได

ภาพท 7 แชทบอทท าการเชอมตอขอมลหองเรยนรวมกบแอพลเคชน Trello


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-84-

เม อนสตทเขามาในรศมของสญญาณบคอนจะมการลงชอเขาชนเรยนในรายวชาทนสตเรยนโดยการปอนรหสนสตผานระบบ และผดแลระบบสามารถตรวจสอบขอมลการเขามาใชในบรเวณพกดพนทและเมนรายงานผลการเขาใชงานเปนเมนททชวยสรปการเขาใชพนทสวนใหญผใชเขาใชงานในพนทบรเวณใดมากทสดดงภาพท 8

ภาพท 8 ขอมลการเขาใชงานพนท

ทงนผลการวเคราะหและประสทธภาพการท างานของระบบตวแทนการสนทนาเพอบรการขอมลพกดพนทคณะวทยาศาสตร โดยผใชงานจ านวน 30 คน แบงออกเปน 3 สวน คอ ความพงพอใจดานการออกแบบและไดคาเฉลย 4.75 อยในเกณฑมากทสดความพงพอใจดานความสะดวกในการใชงานคาเฉลย 4.67 อยในเกณฑมากทสด และความพงพอใจดานความถกตองของระบบ คาเฉลย 5 อยในเกณฑมากทสดในกรณทพบปญหาในการใชงาน LINE Beacon จะตองอปเดตแอปพลเคชน LINE หรอปด-เปดอปกรณทใชงานอกครง ทงนคณสามารถรบขอมลตางๆ ผาน LINE ไดเฉพาะขอมล Beacon ทรองรบบรการของ LINE เทานน หากปด Bluetooth หนาตางการใชบรการ Beacon จะไมปรากฏขนมาแมจะอยใกลเคยงเครองสงสญญาณแลวกตาม

5. ขอเสนอแนะในการวจย ควรเชอมตอกบหนยนตโตตอบอตโนมต API ทสามารถ

สนบสนนการพดคยในประเดนทหลากหลายมากขนควรเพมการเชอมตอกบระบบสารสนเทศของมหาวทยาลยเพอรองรบการท ารายการอน ๆ ผานหนยนตโตตอบอตโนมตทสะดวกมากขนเชนระบบทะเบยนระบบจองหองเรยน เปนตน และเชอมตอกบระบบอาคารสถานทของมหาวทยาลย

เพอตรวจสอบรายชอผใชงานในแตละพนทเพอการเฝาระวงภาวะระบาดของโรคโวคด-19 เพอการรายงานความเสยงอยางมประสทธภาพ

6. กตตกรรมประกาศ ขอขอบคณศนย เทคโนโลยอ เลกทรอนกสและ

คอมพวเตอรแหงชาตผใหบรการอบดล สนบสนน API Chatbot เพอการบณาการรวมกนของแชทบอท

7. เอกสารอางอง [1] SydneyanataGunady, Sye Loong Keoh. (2019).

A Non-GPS based Location Tracking of Public Buses using Bluetooth Proximity Beacons. IEEE 5th World Forum on Internet of Things (WF-IoT), 606-611.

[2] Adamopoulou, E., and Moussiades, L. (2020). “An Overview of Chatbot Technology. IFIP Advances in Information and Communication Technology,” (Vol. 584 IFIP) . Springer International Publishing, pp. 373-383,

[3] Ayanouz, S., Abdelhakim, B. A., & Benhmed, M. “A Smart Chatbot Architecture based NLP and Machine Learning for Health Care Assistance,”. ACM International Conference Proceeding Series, (April). pp. 1-6, 202). https://doi.org/10.1145/3386723.3387897\

[3] Van Eeuwen, (2017). “M. Mobile conversational commerce: messenger chatbots as the next interface between businesses and consumers.” University of Twente, 1-15.

[4] Siripong S. and Pankong N. (2019). “Intelligent Conversational chatbot for Recommender Information Technology Courses,”. The 16th T National Conference and International Conference on Applied Computer Technology and Information Systems. 6 ก.ค. 2562. 185-189.


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-85-

[5] P. Suta, X. Lan, B. Wu, P. Mongkolnam, and J. H. Chan, (2020). “An overview of machine learning in chatbots,” Int. J. Mech. Eng. Robot. Res., 9(4), 502-510.


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-86-

ระบบประชาสมพนธ ศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน

Public Relations System Graduate Center Special Program Faculty of Education Kasetsart University, Bangkhen

พนทสร ปสนะจะโน1 กานตธรา กลาแขง2 นรากรณ ส าแดงฤทธ3 Pinthusorn Pasanajano1 Kanteera Klakheng2 Narakorn Samdaengrit3

1,2,3, คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม [email protected], , [email protected], [email protected]

บทคดยอ

การท าวจยเรอง ระบบระบบประชาสมพนธ ศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน มวตถประสงค 1) เพอพฒนาระบบประชาสมพนธ ศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน โดยใชเวบไซตในการคดกรองคณสมบตของผทสนใจเขาศกษาตอในแตละสาขาวชา 2) เพออ านวยความสะดวกและเพมประสทธภาพในประชาสมพนธขอมลของศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน กลมตวอยาง คอ เจาหนาท ศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน จ านวน 5 คน ผลการวจยพบวา 1) ผลการประเมนความพงพอใจดานความสามารถท างานตามความตองการของผใชงาน โดยมคาเฉลยอยท 4.60 อยในระดบมากทสด 2) ผลการประเมนความพงพอใจดานความงายตอการใชงานระบบ คาเฉลยอยท 4.80 อยในระดบมากทสด 3) ผลการประเมนความพงพอใจดานการท างานตามหนาทของระบบ คาเฉลยอยท 4.80 อยในระดบมากแสดงใหเหนวาระบบทพฒนาขนมประสทธภาพอยในเกณฑดมากสามารถน าไปใชประยกตใชงานไดจรง ค าส าคญ : ระบบประชาสมพนธ เวบไซต มายเอสควแอล Abstract

The objectives of this research were 1) to develop the Public Relations System Graduate Studies Center Special Program Faculty of Education Kasetsart University, Bang Khen; 2) to increase the application process for applicants. The sample consisted of 5 staff members. The results showed that: 1) the evaluation results. Satisfaction with the response of the system (System Requirements Test) with an average of 4.75 at the highest level. 2) the results of the satisfaction assessment on the ease of use of the system (Usability Test) with an average of 4.62 at the highest level; and 3) performance satisfaction assessment results according to the function of the system (Functional Test) with an average of 4.6 at the highest level. Keywords : Public Relations System, Website, MySQL


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-87-

1. บทน า ระบบประชาสมพนธศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน ปจจบนมการมการประชาสมพนธผานทางเวบไซตของคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน แตเนองจากไมมเจาหนาททช านาญเฉพาะทางในการออกแบบเวบไซตและการจดการขอมลดแล ท าใหหนาเวบไซตยงมรปแบบทไมเปนทนยมในปจจบนเกดการซ าซอนของขอมลและไมสามารถคดกรองคณสมบตผสมครเรยนเบองตนได จากปญหาทกลาวมา คณะผจดท าโครงงานจงไดพฒนาระบบประชาสมพนธกรณศกษา ศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน โดยเร มตนจากการวเคราะหปญหาทเกดขนการระบบประชาสมพนธในปจจบนและก าหนดเขตหนาทของระบบ จากนนด าเนนการออกแบบและพฒนาระบบ ขนตอนสดทายคอ ท าการทดสอบระบบโดยผเชยวชาญและผใชงานระบบ ซงระบบประชาสมพนธกรณศกษา ศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน มรปแบบททนสมยและสามารถจดการกบขอมลระบบประชาสมพนธ ระบบนพฒนาดวยภาษา PHP รวมกบฐานขอมล MySQL ซงสามารถจดการกบขอมล ระบบประชาสมพนธไดอยางมประสทธภาพมความรวดเรวถกตอง ภาพรวมของระบบสามารถท าการคนหาขอมล เพมขอมล และแกไขขอมลไดอยางมประสทธภาพ วตถประสงคของการวจย

1. เพ อพฒนาระบบประชาสมพนธกรณศกษา ศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน

2. เพอคดเลอกคณสมบตของผทสนใจเขาศกษาตอในแตละสาขาวชาได

ขอบเขตของการวจย 1. ผใชงาน 1.1 สามารถตรวจสอบขอมลของหลกสตร

ทงหมดทเปดสอนและทเปดรบสมคร

1.2 สามารถตรวจสอบคณสมบตเบองตนของผสมครในแตละสาขาวชา

1.3 สามารถคนหาขอมลสารสนเทศตาง ๆ ประกาศส าคญ ปฏทนการศกษา

1.4 สามารถตรวจสอบรายชอของผทสมครและผานการสอบสมภาษณ

2. สวนของเจาหนาท 2.1 สามารถ เพม ลบ ปรบปรง วนทเรมแสดง

ขาวสารและวนทสนสดแสดงขาวสาร 2.2 สามารถ เพม ลบ ปรบปรง ขอมลสารสนเทศ

ขาวสาร การประชาสมพนธ 2.3 สามารถ เพม ลบ ปรบปรง คณสมบตของ

ผสมครในแตละสาขาวชา 2.4 สามารถบนทกขอมลสถานศกษาใหมลง

ระบบได 2.5 สามารถ เพม ลบ ปรบปรง สถานะหลกสตร

ทเปดรบสมคร 2.6 สามารถ เพม ลบ ปรบปรง ขอมลบคลากร 3. ผดแลระบบ 3.1 ก าหนดสทธผใชงานในระบบจดการของ

เจาหนาท

2. ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 2.1 วชวลสตดโอ โคด (Visual Studio Code)

เปนโปรแกรมแกไขซอรสโคดทพฒนาโดย ไมโครซอฟทส าหรบ Windows, Linux และ macOS มการสนบสนนส าหรบการดบก การควบคม Git ในตวและ GitHub การเนนไวยากรณการเตมโคดอจฉรยะ ตวอยาง และ code refactoring มน สามารถปรบแตงไดหลายอยาง ใหผใชสามารถเปลยนธม แปนพมพลด การตงคา และตดต งส วนขยาย ท เพ มฟงกชนการท างานเพ ม เตม ซอรสโคดนนฟรและโอเพนซอรสและเผยแพรภายใตสทธการใชงาน MIT ไบนารทคอมไพลแลวเปนฟรแวรและฟรส าหรบการใชสวนตวหรอเพอการคา

2.2 MySQL Workbench เปนเครองมอทใชส าหรบจดการฐานขอมล MySQL Server ทมความสามารถ


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-88-

คอนขางสงและท างานไดอยางรวดเรว ในการออกแบบ Data Model, EER Model รวมทงคณลกษณะอน ๆ ทนาสนใจอกมาก สามารถใชงานไดฟร คณลกษณะส าคญอย 3 ตว คอ SQL Development, Data Modeling และ Server Administration

2.3 แอปเซรฟ (AppServ) คอ ชดโปรแกรมในลกษณะของ WAMP ในการสรางเวบเซรฟเวอรส าเรจรปบนระบบ ปฏบตการไมโครซอฟท วนโดวส สรางโดยชาวไทย จดท าขนโดยภาณพงศ ปญญาด เปนการรวมโปรแกรมจ านวน 4 ตว ในการสรางเวบเซรฟเวอร ไดแก Apache Server, PHP, MySQL, และ phpMyAdmin เนองจากตองตอบค าถามวธการตดตง Apache, PHPและ MySQL ใหใชงานดวยกนไดบอยครง จงรเรมพฒนาชดตดตง AppServ ทตดตงและ ใชงานได

2.4 พเอชพ (Hypertext Pre processor: PHP) เปนภาษาคอมพวเตอรในลกษณะ เซรฟเวอร-ไซดสครปต โดยลขสทธอยในลกษณะโอเพนซอรส ภาษาพเอชพใชส าหรบจดท าเวบไซต และแสดงผลออกมาในรปแบบ HTML โดยมรากฐานโครงสรางค าสงมาจากภาษา ภาษาซ ภาษาจาวา และภาษาเพรล ซ งภาษาพเอชพนนงายตอการเรยนรซงเปาหมายหลกของภาษาน คอ ใหนกพฒนา เวบไซตสามารถเขยนเวบเพจทมความตอบโตไดอยางรวดเรว การแสดงผลของพเอชพจะปรากฏในลกษณะ HTML ซงจะไมแสดงค าสงทผใชเขยน

2.5 เอสควแอล (SQL) เปนภาษาทใชในการสอบถามขอมลจากฐานขอมล ส าหรบแบบจ าลองขอมลเชงสมพนธทไดรบความนยมสงสดเนองจากมความสามารถในการสอบถามขอมลเทยบเทาพชคณตเชงสมพนธ (Relational Algebra) หรอมากกวาในบางค าสง ภาษานเปนผลงานการวจยของไอบเอม (IBM Research) โดยพฒนาขนครงแรก เพอเปนเครองมอในการตดตอ ส าหรบระบบฐานขอมลเชงสมพนธทเรยกวา ซสเทมอาร (System R) และปจจบนน ามาใชในระบบจดการฐานขอมลดบท (DB2) ของบรษทไอบเอม และระบบจดการฐานขอมลเชงสมพนธอกมากมาย

2.6 Bootstrap คอชดค าสงทประกอบดวยภาษา CSS HTML และ Javascript เปนชดค าสงทถกพฒนาขน เพอก าหนดรปแบบการพฒนาเวบไซตในสวนของการปฏสมพนธกบผใชงานเวบไซต (User Interface) จงเรยกวาเปน Front-end framework คอ ใชพฒนาเวบไซตสวนการแสดงผลซงแตกตางจากภาษาประเภท Server Side Script อยาง PHP Python หรอภาษาอน

ขนตอนการด าเนนการวจย 1. ขนตอนท 1 ศกษารวบรวมขอมลและองคประกอบ

ทจากการศกษาระบบรบสมครเดมท มอย น น พบวา การรบสมครเขาศกษานนเปนการจดเกบในรปแบบเอกสาร ซงไมไดถกจดเกบลงฐานขอมลใหเปนระบบระเบยบ อกทงยงมการเกบขอมล ไมครบถวน ท าใหเกดปญหาในการด า เนนงานด งน ขนตอนในการสมคร เข ารบการศกษายงยาก การรายงานผลการขอสมครเขารบการศกษาลาชาและไมครบถวน ไมมการจดเกบขอมลรายละเอยดเกยวกบผสมคร รายชอของนกศกษาทสมครมากกวา 1 สาขาจงท าใหเกดความซ าซอน

2. ขนตอนท 2 การวเคราะหความตองการของระบบรบสมครนสตออนไลน ประธานหลกสตร (President) สามารถบนทกผลการสอบผานระบบดขอมลแดชบอรดจดการขอมลประจ าป และจดท ารายงานชอนสต เจาหนาท (authorities) สามารถเรยกด เพม และปรบปรงขอมลหลกของระบบ ขอมลผสมครไดขอมลแดชบอรด และจดท ารายงานชอนสต ผสมคร (User) สามารถสมครผานระบบ ตรวจสอบสถานการณสมครผานระบบ สงพมพเอกสารการสมคร เอกสารทตองใชแนบเพมเตมเพอกรอกขอมล และใบ Pay in

3. ขนตอนท 3 แบบจ าลองการท างานของระบบแบบจ าลองการท างานของระบบ หลงจากการวเคราะหความตองการเรยบรอยแลว ท าใหทราบวาระบบรบสมครนสตออนไลนศนยบณฑตศกษา โครงการภาคพเศษ คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตรบางเขน จะตองประกอบดวยระบบยอยใดบาง ทางคณะผจดท าโครงงานจงไดน าระบบยอยตาง ๆ มาวเคราะหถงขนตอน


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-89-

การท างาน และจ าลองออกมาเปนแบบจ าลองขนตอนการท างานของระบบ

4. ขนตอนท 4 ผลการศกษาความพงพอใจของผใชทมตอระบบรบสมครนสตออนไลน

คาอยระหวาง 4.51 ถง 5.00 หมายถง คณภาพมากทสด

คาอยระหวาง 3.51 ถง 4.49 หมายถง คณภาพมาก

คาอยระหวาง 2.51 ถง 3.49 หมายถง คณภาพปานกลาง

คาอยระหวาง 1.51 ถง 2.49 หมายถง คณภาพนอย

คาอยระหวาง 1.00 ถง 1.49 หมายถง คณภาพนอยทสด ตารางท 1 ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบความพงพอใจดานการตอบสนองตอการใชงานระบบ

รายการประเมน ระดบความพงพอใจ

S.D. ระดบ

คณภาพ

1. ความถกตองในการจดการผใชงานระบบ 4.8 0.44 ดมาก

2. ความถกตองในการจดการขอมลหลก 4.6 0.54 ดมาก

3. ความถกตองในการจดการขอมลใบสมคร 4.6 0.54 ดมาก

4. ความถกตองในการตรวจสอบสถานะผสมคร

4.8 0.44 ดมาก

5. ความถกตองในรายงานสรปตาง ๆ 4.8 0.44 ดมาก

6. ความถกตองในการจดการระบบสมคร 4.8 0.44 ดมาก

7. ความถกตองในการจดเกบขอมลลงในฐานขอมล

4.8 0.44 ดมาก

8. ความถกตองของระบบโดยภาพรวม 4.8 0.44 ดมาก

รวม 4.75 0.47 ดมาก

จากการประเมนความพงพอใจของผใชงานระบบดานความสามารถท างานตามความตองการของผใชงานทมระดบคณภาพอยในระดบดมากไดแกความถกตองในการจดการผใชงานระบบ (คาเฉลยเทากบ 4.8 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44) ความถกตอง

ในการจดการขอมลหลก (คาเฉลยเทากบ 4.6 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.54) ความถกตองในการจดการขอมลใบสมคร (คาเฉลยเทากบ 4.6 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.54) ความถกตองในการตรวจสอบสถานะผสมคร (คาเฉลยเทากบ 4.8 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44) ความถกตอง ในรายงานสรปตาง ๆ (คาเฉลยเทากบ 4.8 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44) ความถกตองในการจดการระบบสมคร (คาเฉลยเทากบ 4.8 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44) ความถกตองในการจดเกบขอมลลงในฐานขอมล (คาเฉลยเทากบ 4.8 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44) ความถกตองของระบบโดยภาพรวม (คาเฉลยเทากบ 4.8 และสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44) บรรณานกรม [1] ฉนทนา ปดถา และอรปรยา. (2562). โมชนอนโฟ

กราฟกระบบการรบสมครนกศกษา คณะเทคโนโลยสอสารมวลชน มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร. คณะเทคโนโลยสอสารมวลชนมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร.

[2] พรรณ คอนจอหอ, อตภาพ มณเตม, เฉลย ทองค า, ปนทอง อมรจต และศกดพฒ สอรามรงเรอง. (2561). ระบบการรบสมครนกศ กษาแบบยดหย นตามสถา นกา รณ มหา ว ท ย าล ย ร าชภ ฏ เ พชร บ ร . มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร.

[3] วจตรา พรหมจรรย. (2559). ระบบรบสมครบคลากรออนไลนมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช . ส าน กวทยบร การและ เทคโนโลย สารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏ นครศรธรรมราช.


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-90-

การพฒนาระบบบรหารจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวด ของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

Development of online meeting room management system with cloud technology of the Faculty of Science and Technology

Phetchaburi Rajabhat University ประชม พนออด

Prachum Phunood

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

[email protected]

บทคดยอ

งานวจยน เปนการน าผลจากการปฏบตงานทไดสรปปญหาและน าขอเสนอแนะมาพฒนาระบบใหมประสทธภาพมากยงขนซงในการวจยครงนมวตถประสงคทประกอบดวย 1) เพอพฒนาระบบบรหารการจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวดของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร 2) เพอศกษาเปรยบเทยบผลส าเรจในการน าการพฒนาระบบบรหารการจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวนมาใชงานกบคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร 3) เพอประเมนความพงพอใจของผใชทมตอการพฒนาระบบบรหารการจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวดของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร กลมเปาหมาย คอ บคลากรมหาวทยาลยราชภฏเพชรบรทเคยใชงานระบบการขอใชหองประชม โดยการเลอกแบบเจาะจงจ านวน 30 คน เครองมอทใชในการวจยครงน คอ ระบบบรหารการจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวด และแบบประเมนความพงพอใจ วเคราะหขอมลโดยใชสถตคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ซงจากผลการวจยครงนพบวา ระบบมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบดมาก คาเฉลยเทากบ 4.78 และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.38 ค าส าคญ : การพฒนาระบบ, การบรหารจดการหองประชมออนไลน, เทคโนโลยคลาวด, ความพงพอใจ Abstract

This research is the result of the work that had summarized the problem and bring suggested developed system for better efficiency. Which in this research had a purpose are follows 1) To develop the management meeting room system with cloud technology of Faculty of Science and Technology, Phetchaburi Rajabhat University. 2) To study compare success in applying the management meeting room system with cloud technology of Faculty of Science and Technology, Phetchaburi Rajabhat University. 3) To assess satisfaction of users the management meeting room system with cloud technology of Faculty of Science and Technology, Phetchaburi Rajabhat University. The target group is Phetchaburi Rajabhat University personnel. The tools used in this research are online meeting room management system with cloud technology and satisfaction assessment form. Data were analyzed by


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-91-

means of mean statistics and standard deviation. From this research, it was found that the overall system satisfaction was very good, mean of 4.78 and standard deviation of 0.38. Keywords : Development System, Online Meeting Room Management, Cloud Technology, Satisfaction 1. บทน า

การปฏบตงานดานโสตทศนศกษาซงท าหนาทดแลหองประชมหองเรยนหองปฏบตการตาง ๆ ของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรเหนไดวาทกหนวยงานภายในคณะทงในสวนของสาขาวชาตาง ๆ ส านกงานคณบดคณะวทยาศาสตรฯ ฝายวชาการฝายแผนงานฝายวจยฝายกจการนกศกษา และโรงเรยนการอาหารนานาชาตเพชรบร ทกหนวยงานตองมการประชมเพอปรกษาหารอตดตามเตรยมงานวางแผนเพอจดท ากจกรรมรวมกนจงจ าเปนตองใชสถานทในการประชมอบรม สมมนา รวมถงกจกรรมงานรนเรงตาง ๆ โดยสวนใหญจดกจกรรมในหองประชมของคณะทกครงเดมท การขอใชหองประชมตาง ๆ ของคณะวทยาศาสตรฯนนใชวธการการขอใชหองดวยวาจาโดยการตดตอโดยตรงกบเจาหนาทหรอตดตอดวยการพดคยกนทางโทรศพท โดยเจาหนาทผดแลเปนผรบทราบ อาจมการจดบนทกรายละเอยดตาง ๆ เชน ชอ-สกล วน เวลา สถานท อปกรณทจะขอใช แตในบางกรณทเจาหนาทก าลงปฏบตงานอนอยอาจลมบนทกรายละเอยดหรอเกดการบนทกรายละเอยดไมชดเจน จงอาจมการขอใชหองประชมทซ าซอนกนเพราะไมมหลกฐานในการขอใชเปนลายลกษณอกษรไว จงท าใหเกดขอผดพลาด ซงอาจเปนทมาของปญหาในการท างานของทงสองฝายในการหาผรบผดชอบในความผดพลาดและเสยหาย

จากปญหาดงกลาวนไดจดท าแบบฟอรมในการขอใชหองประชมทมรายละเอยดครบถวนเพอเกบไวเปนหลกฐานและเกบไวเปนขอมลรายละเอยดตาง ๆ ในการจดเตรยมความพรอมของเจาหนาทผดแลหองประชมมการจดท าปฏทนการขอใชหองประชมตดประชาสมพนธทส านกงานคณะเพอใหผขอใชและผปฏบตงานบรการทดแลความสะอาดเปดปดหองประชมไดรบทราบและปฏบตหนาทไดถกตอง

ไมผดพลาด ซงผลทไดเปนทพงพอใจระดบหนงและช วยแก ป ญหาการจองหองซ าซอนกนของอาจารยเจาหนาทไดเปนอยางด แตขนตอนการขอใชหองประชมทกลาวมานนยงคงตองใชระยะเวลานานในการด าเนนการตาง ๆ ในการขออนมตใชแตละครงจากผมอ านาจอนญาตใหใชงานไดและในการขอใชหองประชมแตละครงผควบคมและดแลหองประชมตองประสานงานกบผปฏบตงานบรการประจ าอาคารนน ๆ เพอมาเปดหองและท าความสะอาด ซงตองเดนทางมาตรวจสอบปฏทนการขอใชหองประชม ทส านกงานคณะท าใหเกดความลาชาเสยเวลาและไมสะดวกในการปฏบตงาน

ผวจยไดพบปญหาการใหบรการจงพฒนาระบบการบรหารจดการขอใชหองประชมออนไลนทสามารถลดปรมาณการใชกระดาษใหนอยลงมความรวดเรวในการขอใชหองประชมสามารถด าเนนการขอใชหองประชมทไหนเมอไรเวลาไหนกไดโดยใชโทรศพทมอถอ (Smart phone) คอมพวเตอร (Computer) ในการขอใชหองประชมผานทางเวบไซต (http://sci.pbru.ac.th) ของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดอยางงายดายและระบบสามารถแจงให ผขอใชทราบดวยการสงขอมลการในการขอใชหองประชมกลบไปยงผขอใชหองทางจดหมายอเลกทรอนกส (email) และ line เปนการอ านวยความสะดวกใหกบอาจารยเจาหนาท นกศกษา บคคลภายนอก และผปฏบตงานบรการสามารถตรวจสอบรายละเอยดจากมอถอไดเชนกนโดยตรวจสอบปฏทนวนเวลาสถานทวางของหองประชมไดทางเวบไซตคณะวทยาศาสตร และเทคโนโลย อกทงการพฒนาระบบการขอใชหองประชมนยงสามารถเกบขอมลเปนสถตและประมวลความส าคญเปนสารสนเทศทสามารถแสดงรายงาน (Report) น ามาใชประโยชนอน ๆ ไดอยางถกตอง โดยไมมขอจ ากดในเรองของสถานทและฮารดแวรทใชงานกลาวอกนยหนงกคอเปลยนจากการประมวลผล


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-92-

และเกบขอมลลงบนฮารดดสกบนเครองคอมพวเตอรของเราไปด าเนนการบนระบบของผใหบรการคลาวด (Cloud) ผานทางอนเทอรเนตแทนโดยผขอใชบรการไมจ าเปนตองค านงถงวธจดการขอมลและสามารถเรยกใชขอมลไดตลอดเวลาดวยอปกรณทมไมวาจะเปนเครองพซสมารทโฟน หรอแทบเลต เปนตน


1. เพอพฒนาระบบบรหารการจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวดของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2. เพ อศกษาเปรยบเทยบผลส าเรจในการน าการพฒนาระบบบรหารการจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวนมาใชงานกบคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

3. เพ อประเมนความพงพอใจของผ ใชท ม ต อการพฒนาระบบบรหารการจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวดของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร


ในการวจยเรองการพฒนาระบบบรหารจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวด คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร ผวจยใชการวจยแบบกงทดลอง (Quasi-Experimental Design) โดยแบงออกเปนกลมทดลองและกลมเปรยบเทยบโดยใหทง 2 กลมมคณลกษณะทเหมอนกนคอเปนบคลากรภายในคณะวทยาศาสตรและบคคลภายนอกและทดลองการน าวธการขอใชหองประชมออนไลนแบบใหมมาใชกลมทดลองและใชวธการขอใชหองประชมแบบเดมกบกลมเปรยบเทยบโดยทงสองกลมจะมการวดคาประสทธภาพของระบบของวธขอใชหองประชมและโสตทศนปกรณทงกอนและหลงการทดลองทงหมดแสดงไดดงน

กลมทดลอง เครองมอทใช (X) ประสทธภาพ (O1)

บคลากรสายวชาการ บคลากรสายสนบสนน บคคลภายนอก

การขอใชหองประชมแบบใหม

ความรวดเรวในการขอใชบรการ ความพงพอใจของ ผขอใชบรการ ความสะดวกในการเขาถงระบบ ความยากงายตอการปฏบตงาน

กลมเปรยบเทยบ เครองมอทใช (-) ประสทธภาพ (O2) บคลากรสายวชาการ บคลากรสายสนบสนน บคคลภายนอก

การขอใชหองประชมแบบเกา

ความรวดเรวในการขอใชบรการ ความพงพอใจของ ผขอใชบรการ ความสะดวกในการเขาถงระบบ ความยากงายตอการปฏบตงาน

O (Observation) หมายถง การสงเกตหรอการวดผลทเกดขน X (Treatment) หมายถง วธการใหมทตองการน ามาทดสอบ

หมายถง วธการแบบเดม ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ บคลากรภายนอกหนวยงานและ

บคลากรภายในของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

กลมตวอยาง คอ ผทเคยใชงานระบบจองหองประชมของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร จากการสมแบบไมใชทฤษฎความนาจะเปน (Non- probability Sampling) โดยใชวธการสมตวอยางแบบสะดวก (Convenience Sampling) ซงมทงบคลากรภายนอกหนวยงาน และบคลากรภายในคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมจ านวน 30 คน กลมทดลอง X O1

กลมเปรยบเทยบ - O2


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-93-

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการศกษาวจยครงน ประกอบดวย 1. ระบบบรหารจดการหองประชมออนไลนดวย

เทคโนโลยคลาวดของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

2. แบบประเมนความพงพอใจทมตอระบบเกา และระบบใหม ซงแบบประเมนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามวธของลเครท (Likert Scale)

สถตทใชในการวจย สถตทใชในการวจยครงน คอ คาเฉลย รอยละ และ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน ขนตอนการด าเนนการวจย การด าเนนการวจย การพฒนาระบบบรหารจดการ

หองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวดของคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร มรายละเอยด ดงน

1) ด าเนนการพฒนาระบบการบรหารจดการหองประชมออนไลน การเขยนโคด (Script) เพมเตมในสวนของ Google Form ขนมาใหมเพอใหมการด าเนนการจดการขอมลทกรอกในแบบฟอรมแปลงเปนเอกสารในรปแบบของไฟล PDF สงไปใหผขอใชหองประชมทางemail และสามารถพมพเอกสารออกมาเปนแบบค ารองของใชหองประชมเพอของอนมตกบผบรหารคณะและผวจยไดเขยนโคด (Script) ในสวนของการแจงเตอนทางApplications line เพอแจงใหผปฏบตงานทเกยวของทราบและด าเนนการไดอยางถกตองโดยมการเขยน Script ทง 2 สวน ประกอบดวย

1) สวนของการขอใชหองประชม 2) สวนของการแจงเตอน

2) ด าเนนการประเมนผลความพงพอใจของผใชงานระบบ โดยด าเนนการเกบผลประเมนผานระบบออนไลน จากนนน าผลประเมนมาวเคราะหขอมลการวจย

4. ผลการศกษาวจย ผลการศกษาวจยสามารถรายงานและอภปรายผลได

ดงน

ผลการพฒนาระบบการบรหารจดการหองประชมออนไลน ระบบการบรหารจดการขอใชหองประชมออนไลน เพอการเรยนการสอนและบรการวชาการโดยใหบรการกบอาจารยและเจาหนาทภายในและภายนอกคณะโดยมหองประชมทงหมด 4 หอง เปนหองทมความจขนาดเลกและขนาดกลางซงสามารถใชแบบค ารองในการขอใชหองประชมออนไลนโดยด าเนนการตามขนตอนดงน

ภาพท 1 Flowchart การขอใชหองประชมผานออนไลน

แบบเกา

ภาพท 2 หนาระบบการขอใชหองประชมผานออนไลนแบบเกา


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-94-

ภาพท 3 หนาเอกสารค าขอใชหองประชมแบบเกา

จากระบบงานเกาการด าเนนการตามขนตอนในการขอใชหองประชมมขอปรบปรงในดานระยะเวลา การแจงเตอน และเอกสารในการพมพเพอยนขออนมต ไมมความขดเจน รายละเอยดขอมลนอย ท าใหผอนมตไมสามารถดรายละเอยดไดครบถวนและผปฏบตงานบรการหรอผทเกยวของไมทราบวน เวลา ในการขอใชหอง ซงสอดคลองกบแบบประเมนความพงพอใจทประเมนผขอใชหองประชมทงหมด 30 คน สรปผลความพงพอใจไดดงตารางท 1

ตารางท 1 แสดงความพงพอใจในการใชระบบการขอใชหองประชมออนไลนแบบเกา

รายการประเมน S.D. 1. ความสะดวก รวดเรว ประหยดเวลา ในการด าเนนการขอใชหอง

4.21 0.48

2. ความสมบรณของขอมลบนเอกสารในการจดพมพรายงานผล

3.48 0.56

3. ความถกตอง แมนย า ของขอมลการขอใชหอง

3.76

0.68

4. ความงายในการใชเทคโนโลยชวยในการปฏบตงาน

3.86 0.43

5. ความพงพอใจโดยรวมของการขอใชหองประชมระบบใหม

3.83 0.59

คาเฉลย 3.83 0.55

จากปญหาทเกดขนกบระบบการขอใชหองประชมแบบเกา ท าใหเกดการพฒนางานน าระบบการจดการหองประชมออนไลน คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มาใชแทนระบบการปฏบตงานเกา โดยด าเนนการตามขนตอนดงน

ภาพท 4 Flowchart การขอใชหองประชมผานออนไลน แบบใหม

ระบบการขอใชหองประชมผานออนไลนแบบใหมผวจยพฒนาโดยควบคมการท างานดวย Script Google

ภาพท 5 หนาระบบการขอใชหองประชมผานออนไลน แบบใหม

X


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-95-

จากภาพท 5 ระบบการขอใชหองประชมผานออนไลนแบบใหมนน เมอผขอใชบรการกรอกบนทกขอมลผาน Google Form ระบบจะเรยกใช Script Google ดวยการน าขอมลทบนทกผาน Google Form แปลงเปนไฟลเอกสาร PDF ดงแสดงในภาพท 6

ภาพท 6 หนาเอกสารค าขอใชหองประชมแบบใหม

จากภาพท 6 แสดงหนาเอกสารค าขอใชหองประชมเปนไฟล PDF ทผขอใชบรการจะไดรบผานทางจดหมายอเลกทรอนกส (e-mail) ทนท นอกจากน ระบบยงมการแจงเตอนใหเจาหนาททเกยวของรบทราบ ผานทางไลน (line) โดยอตโนมตทนท ดงแสดงในภาพท 7

ภาพท 7 แสดงสงขอความแจงเตอนผานทางไลน

จากการพฒนาระบบใหม พบวา ท าใหการปฏบตตามขนตอนในการขอใชหองประชมออนไลน นนมระยะเวลาในการด าเนนการรวดเรวขนมาก สะดวกในการตรวจสอบวน เวลาหองวาง การจดท าขอมลในเอกสารมเนอหาครบถวนสมบรณ การแจงเตอนทรวดเรว ดงผลการประเมนความพงพอใจทประเมนจากผขอใชหองประชมจากผใชงานทงหมด 30 คน ตามตารางท 2

ตารางท 2 แสดงความพงพอใจในการใชระบบการจดการหองประชมออนไลนแบบใหม

รายการประเมน S.D. 1.ความสะดวก รวดเรว ประหยดเวลา ในการด าเนนการขอใชหอง

4.97 0.18

2. ความสมบรณของขอมลบนเอกสาร ในการจดพมพรายงานผล

4.72

0.45

3. ความถกตอง แมนย า ของขอมลการขอใชหอง

4.62 0.49

4. ความงายในการใชเทคโนโลยชวย ในการปฏบตงาน

4.76

0.43

5. ความพงพอใจโดยรวมของการขอใชหองประชมระบบใหม

4.83 0.38

คาเฉลย 4.78 0.38

X


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------

-96-

จากตารางท 2 ผลการประเมนความพงพอใจจากผใชงานระบบ พบวา โดยรวมมความพงพอใจอยในระดบมากทสด คาเฉลยรวมเทากบ 4.78 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.38 โดยเมอพจารณารายดาน พบวา ระบบมความสะดวก รวดเรว ประหยดเวลา ในการด าเนนการขอใชหอง มคาเฉลยความพงพอใจอยในระดบมากทสด คาเฉลยเทากบ 4.97 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.18 5. สรปและอภปรายผล

จากการทคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดพฒนาระบบบรหารการจดการหองประชมออนไลนดวยเทคโนโลยคลาวดมาใหบรการ ไดมการเปรยบเทยบการใชงานระหวางระบบใหมกบระบบเกาในการขอใชหองประชม เพอใชในการเรยนการสอน และกจกรรมอนๆ จะเหนไดวาระบบงานใหมทพฒนาขนสามารถลดระยะเวลาในการด าเนนการไดรวดเรวขน สะดวกมากขน เอกสารใบค ารองจดสงทาง email มรายละเอยดครบสมบรณสามารถพมพออกมาขออนมตได การท างานมประสทธภาพมากกวาระบบงานเกา ขนตอนในการใชงานงาย มการแจงเตอนผานสอออนไลนทงทาง email และ Line รวมทงยงสามารถตรวจสอบวนวางไดทกวนทกเวลา ทกสถานทผานระบบอนเตอรเนต โดยผขอใชบรการไมจ าเปนตองค านงถงวธจดการขอมลเหลานนและสามารถเรยกใชขอมลไดตลอดเวลาดวยเทคโนโลยคลาวด (Cloud) โดยใชอปกรณทม เ ชน Computer, Smart phone, Tablet และสามารถเขาระบบผานทางเวบไซตคณะวทยาศาสตร และเทคโนโลย (http://sci.pbru.ac.th) ไดตลอดเวลาท าใหการปฏบตงานมประสทธภาพ เพมความพงพอใจใหกบผขอใชบรการเปนอยางมาก

กตตกรรมประกาศ

งานวจยฉบบน ส าเรจลงไดดวยดเน องจากไดรบความกรณาอยางสงจากศาสตราจารยดร .ปรชญนนท นลสขและอาจารย ดร.กนกรตน จรสสจานกล รองคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย ท ใหค าแนะน าปรกษา

ขอเสนอแนะ ตลอดจนการปรบปรง แกไข ขอบกพรองตาง ๆ ดวยความเอาใจใสอยางดยง ผวจยตระหนกถงความตงใจจรงและความทมเทของอาจารย และขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ ทน ขอขอบคณบคลากรคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยทกทาน ทใหความรวมมอในการทดลองระบบและตอบแบบประเมนความพงพอใจจนท าใหงานวจยนส าเรจลลวงไปดวยด อนงผวจยหวงวางานวจยฉบบนจะมประโยชนในการน าไปใชงานไดอยางดจงขอมอบสวนดทงหมดน ใหแกเหลาคณาจารยท ไดประสทธประสาทวชาจนท าใหผลงานวจยเปนประโยชนตอผทเกยวของ และขอมอบความกตญญกตเวทตา คณแดบดามารดา และผมพระคณทกทาน ส าหรบขอบกพรองตาง ๆ ทอาจจะเกดขนนน ผวจยขอนอมรบผดเพยงผเดยวและยนดทจะรบฟงค าแนะน าจากทกทานทไดเขามาศกษาเพอเปนประโยชนในการพฒนางานวจยตอไป เอกสารอางอง [1] อ านาจ สวสดนะท. (2550). การวจยการพฒนาระบบ

การจองหองประชมออนไลน ส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม.

[2] สบน แกวกา และคณะ. (2560). รปแบบการพฒนาระบบการจองหองบรการดวยระบบออนไลนของหองสมดมหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.

[3] เจนจรา แจมศร. (2558). การพฒนาระบบการจองหองประชมออนไลน. สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศคณะวทยาศาสตร และ เทคโนโลย การ เกษตรมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา พษณโลก.

[4] นตยา เปลงเจรญศรชย. (2561). การพฒนาระบบสารสนเทศส าหรบการจดการหองเรยนและหองประชมของมหาวทยาลยเอกชนแหงหนง . วารสารมหาวทยาลยกรงเทพครสเตยน, 24(3).

[5] อ านาจ สวสดนะท. (2557). การพฒนาระบบจองหองประชมออนไลน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม.

http://sci.pbru.ac.th/


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-97-

[6] ธนากร หมนหลบกง และคณะ. (2559). ระบบจองหองประชมมหาวทยาลยราชภฏเลย. ครศาสตรบณฑต มหาวทยาลยราชภฏเลย.

[7] สรกษ สมคาน. (2558). ระบบบรหารจดการหองออนไลนของส านกวทยบรการมหาวทยาลยนครพนม. สบคน 2 ธนวาคม 2558, จาก www.lib.nu.ac.th /pulinet4/download/techno.

[8] พงศธร นาคตระกล . (2560) . ระบบจดการหองประชมและบรหารขอมลประกอบการประชม ( วทยานพนธ วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

[9] อนวช กาทอง. (2552). ระบบการจองหองประชม: ก ร ณ ศ ก ษ า ส า น ก ว ท ย บ ร ก า ร ม ห า ว ท ย า ล ยอบลราชธาน.

[10] วภา แสงศร. (2557). ปจจยทมผลตอความพงพอใจในการใชงานระบบจองหองประชมอเลกทรอนกส :กรณศกษาส านกงานใหญบรษททาอากาศยานไทยจ ากด (มหาชน).

[11] ปถมาภรณ ไทยโพธศร . (2557). ระบบบรหารความสมพนธนกศกษาบนคลาวดคอมพวตง. วารสารการอาชวะและเทคนคศกษา, 4(8).

[12] วระพงษ กระการด. (2558). สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : S.D.). สบคน 6 ธนวาคม 2558, จ า ก http://www.stvc.ac.th/elearning/ stat/csu3.html.

[13] ศภฤกษ จนมณ. (2555). ระบบจองสนามฟตบอล. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร ระบบจองหองประชม/สมมนาอาคารสารนเทศ 50 ปมหาวทยาลยเกษตรศาสตรเขตบางเขน. สบคน 11 มถนายน 2562, จาก http://www.vbppd.ku.ac.th /room50/index.php

[14] ระบบจองหองประชมออนไลนของเวบไซต. สบคน 5 มถนายน 2562, จาก http://www.thamwebsite. com/meeting

[15] ระบบจองหองประชมออนไลนของระบบจองหองประชมโรงพยาบาลนครพนม. สบคน 3 มถนายน 2562, จากhttp://110.78.163.74/keling/reserve/ index.php

[16] ระบบจดการการประชม ETDA e-meeting. สบคน 5มถนายน 2562, จาก https://meeting.etda.or.th/ meeting

[17] จ ารญกาพยไกรแกว. (2558). ระบบฐานขอมลเชงสมพทธ. สบคน 30 พฤศจกายน 2558, จากhttp://203.172.182.81/wbidatabase/unit3/unit3.php.

http://www.lib.nu.ac.th/pulinet4/download/techno.%202%20ธนวาคม%202558

http://www.lib.nu.ac.th/pulinet4/download/techno.%202%20ธนวาคม%202558

http://www.stvc.ac.th/elearning/stat/csu3.html.%206%20ธนวาคม%202558

http://www.stvc.ac.th/elearning/stat/csu3.html.%206%20ธนวาคม%202558

https://meeting.etda.or.th/meeting

https://meeting.etda.or.th/meeting


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-98-

การพฒนาสอมลตมเดยเพอการเรยนรดวยตนเอง เรอง ชสผลตภณฑจากนม The Development of Multimedia for Self - learning, Cheese

by Dairy Products ภาวต ตงเพชรเดโช1 และอ านาจ สวสดนะท 2

Pawat Tongpetchdaesho1 and Amnat Sawatnatee2

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงค 1) เพอศกษาวเคราะหและออกแบบสอมลตมเดยเพอการเรยนร เรองชส

ผลตภณฑจากนม 2) เพอพฒนาสอมลตมเดยเพอการเรยนร เรอง ชสผลตภณฑจากนม 3) เพอประเมนความพงพอใจของผใชสอมลตมเดยเพอการเรยนร เรอง ชสผลตภณฑจากนม กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกศกษาคณะวทยาศาสตร มหาวทยาราชภฎจนทรเกษม จ านวน 44 คน เครองมอทใชเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม สถตทใชในการวจย ไดแก คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยพบวา 1) ผลการประเมนประสทธภาพของสอมลตมเดยของผเชยวชาญโดยรวมอยในระดบด (𝑥 = 4.20

และ S.D. = 0.52) 2) ผลการประเมนความพงพอใจผใชสอมลตมเดยโดยรวมอยในระดบด (𝑥 = 4.23 และ S.D. = 0.73) จากผลการวจยสามารถสรปไดวาสอมลตมเดยสามารถชวยพฒนาความรดวยตนเองไดในระดบดสอดคลองกบผลการประเมนประสทธภาพของสอมลตมเดยโดยผเชยวชาญ ค าส าคญ : สอการเรยนรดวยตนเอง, สอมลตมเดย, ผลตภณฑจากนม, ชส Abstract

The purpose of this research was to study 1) To study, analyze and design multimedia materials for learning about cheese by dairy products. 2) To develop multimedia materials for learning about cheese by dairy products. 3) To assess the satisfaction of users of multimedia learning about cheese by dairy products. The sample group consisted of 44 students in Faculty of Science at Chandrakasem Rajabhat University. The research instrument was a questionnaire. The statistics used in the research were Percentage, Mean and Standard Deviation.

The results were as follows 1) The expert's overall evaluation of multimedia performance

was good (𝑥 = 4.20 and S.D. = 0.52). 2) The overall score of satisfaction of multimedia users at a

good level (𝑥 = 4.23 and S.D. = 0.73). From the research results, it can be concluded that multimedia media can help develop self - knowledge at a good level, in line with the results of the multimedia performance assessment by experts. Keywords : Self - Study Material, Multimedia Media, Dairy Products, Cheese


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-99-

1. บทน า ในปจจบนอาหารจากทวปยโรปไดถกน ามาเปนสนคา

ยทธศาสตรในการเจรจาการคากบหลายประเทศ สงผลใหกระแสการบรโภคอาหารตะวนตกเพมมากขนในหลายๆ ทวป กอใหเกดวฒนธรรมในการบรโภคอาหารตะวนตกอยางแพรหลายโดยเฉพาะในทวปเอเชย ซงอาหารจากทวปยโรปท น ยมบร โภคกนน นค อชสน นเอง ท าใหประเทศไทย ซงอยในทวปเอเชยกไดมการรบวฒนธรรมในการรบประทานชสมาจากยโรปเชนกน แตเดมคนไทยอาจไมรจกคนเคยกบชสกนเทาไร เพราะประเทศในแถบบานเราอดมสมบรณในน ามปลาในนามขาว นอกจากนในชวงหลง ๆ ชสกเขามามบทบาทในอาหารการกนของเราเพมขนตามล าดบ หลายคนจากทเคยไมชอบชสกหนมาสนใจชมสนใจคนควาท าความเขาใจเกยวกบเรองราวของชส มากขน แตเนองจากชสนนมมากมายหลายประเภท แตละชนดกมกรรมวธในการผลต และวธการเกบรกษาชสทแตกตางกน ท าใหคนไทยเรามความรเกยวกบชสคอนขางนอย และยงไมมสอในการประชาสมพนธความรเกยวกบชสอยางชดเจน กอปรกบประเทศไทยในปจจบนเทคโนโลยไดเขามามบทบาทอยางยงในการศกษา มการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชกบการศกษาในลกษณะตาง ๆ จากความกาวหนาทางดานเทคโนโลยสารสนเทศสงผลใหเขาสโลกโลกาภวตนอยางรวดเรว ผคนสามารถศกษาขอมลดวยตนเองมากขน แตจากการส ารวจพบวา สอมลตมเดยทใหความรเกยวกบชสมคอนขางนอย

จากปญหาดงกลาวผวจยจงไดศกษาแนวทางจากงานวจยของธญเทพ เยนรมภ (2558) [1] เรองการพฒนาสอมลตมเดยค าศพทภาษาองกฤษในโรงงานอตสาหกรรมโดยใชเทคนคค าส าคญการวจย โดยไดมการศกษาวเคราะหรปแบบสอมลตมเดยค าศพทภาษาองกฤษในโรงงานอตสาหกรรมโดยใชเทคนคค าส าคญ และน ามาพฒนาสอมลตมเดยค าศพท ภาษาองกฤษในโรงงานอตสาหกรรมโดยใชเทคนคค าส าคญ ในขนตอนประเมนคณภาพสอมลตมเดยของผเชยวชาญโดยรวมอยในระดบมคณภาพด ผลของการพฒนาท าใหไดสอมลตมเดยชวยเพมประสทธภาพ

ในการชวยจดจ าค าศพทภาษาองกฤษได นอกจากนผวจยไดศกษางานวจยของนตยา บญปรตร และสมปอง อนเดช (2558) [2] เรอง ผลการใชสอมลตมเดยเรอง สารปนเปอนในอาหาร ส าหรบผประกอบการอาหารในมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร โดยไดมการพฒนาสอมลตมเดยเรองสารปนเปอนในอาหารส าหรบผประกอบการอาหาร พบวา กลมตวอยางมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมากทสด ดงนนผวจยจงใชแนวทางจากการศกษางานวจยขางตนเพอแกปญหาทพบ ซงกอใหเกดแนวคด ท จะพฒนาสอมลตม เดยขนมา เพอใหสามารถศกษาความรและเรยนรจากสอดวยตนเองไดตลอดเวลาตอไป 2. วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาวเคราะหและออกแบบสอมลตมเดยเพอการเรยนร เรอง ชสผลตภณฑจากนม

2. เพอพฒนาสอมลตมเดยเพอการเรยนร เรองชสผลตภณฑจากนม

3. เพอประเมนความพงพอใจของผใชสอมลตมเดยเพอการเรยนร เรอง ชสผลตภณฑจากนม

3. หลกการ ทฤษฎ เหตผล ผลตภณฑนม (Dairy Products) คอ สวนประกอบ

ใดๆ กตามทมการแปรรปจากนม นม (Milk) เปนอาหารททรงคณคาทางโภชนาการสงมาก เมอเราคลอดจากครรภมารดา นมคอ อาหารชนดแรกทเราไดรบเขาสรางกาย นมมลกษณะเปนของเหลวสขาวขนมโครงสรางเปนอมลชน (Emulsion) คอ น านมจะประกอบดวยไขมนนม (Butter Fat) ทมลกษณะเปนหยดเลก ๆ กระจายตวอยในน า ไขมนนมนจะไมละลายเปนเนอเดยวกบน าแตกจะไมรวมตวกนจนเกดการแยกชน

ส าหรบชสผลตภณฑจากนมดงกลาวผวจยไดมองเหนความส าคญของการศกษาเรยนรดวยตนเองจงมความคดทจะชวยพฒนาสอมลตมเดยใหมความทนสมย กระตนความสนใจผใชสอชวยดงดดความสนใจในการเรยนร และสามารถสรางความเขาใจไดงายขน


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-100-

4. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ทราบถงการวเคราะหและออกแบบสอมลตมเดย

เพอสงเสรมการเรยนร เรองชสผลตภณฑจากนม 2. ทราบถงแนวทางการพฒนารปแบบสอมลตมเดย

รปแบบใหม โดยใชเทคโนโลยเขามาชวย 3. ทราบถงความพงพอใจตอผ ใชส อมลตมเดย

เพอการเรยนร เรอง ชสผลตภณฑจากนม

5. วรรณกรรมทเกยวของ ชสหรอเนยแขง คอ ผลตภณฑจากนมซงสามารถผลตไดจากนมวว นมแพะ นมแกะ นมอฐ และนมควาย ฯลฯ แตกตางกนไปตามแหลงผลต น ามาผานกระบวนการเพอใหเกดการตกตะกอนของโปรตน แลวน าโปรตนของนมมาท าการบมดวยเชอรา หรอแบคทเรย หรอสารอน ๆ แตกตางกนไปตามแตละประเภทของเนยแขง ชสจะใหรสชาตมน ๆ มกลนหอมของนมอาจมรสเคมหรอบางชนดอาจ อมเปรยวนด ๆ แลวแตชนดของชส การรบประทานมทงแบบทานคกบไวน หรอน ามาประกอบอาหารตาง ๆ 6. วธด าเนนการวจย

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ นกศกษาคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลย

ราชภฎจนทรเกษม จ านวน 50 คน กลมตวอยาง คอ นกศกษาคณะวทยาศาสตร

มหาวทยาลยราชภฎจนทรเกษม จ านวน 44 คน การก าหนดตวอยางทจะใชเปนตวแทนของประชากร โดยใชสตรตามวธของเครซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970) [3] ทระดบความเชอมน 95%

ตวแปรทใชในการวจย ตวแปรตน คอ สอมลตมเดยส าหรบเรยนรดวยตนเอง

เรอง ชสผลตภณฑจากนม ตวแปรตาม คอ ผลการประเมนความพงพอใจทมตอ

สอมลตมเดยเรอง ชสผลตภณฑจากนมโดยผใช

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการศกษาวจยครงน ประกอบดวย 1. สอมลตมเดยเพอการเรยนรดวยตนเอง เรอง ชส

ผลตภณฑจากนม 2. แบบประเมนประสทธภาพของสอมลตมเดย

โดยผเชยวชาญ 3. แบบประเมนความพงพอใจของผใชสอมลตมเดย

โดยผใชสอ สถตทใชในการวจย สถตทใชในการวจยครงน คอ คาเฉลย รอยละ และ

สวนเบยงเบนมาตรฐาน ขนตอนการพฒนาสอ 1. ศกษาคนควาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจย

ทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการออกแบบ และพฒนาสอมลตมเดย

2. เขยนบทด าเนนเรอง ท าการจดเรยงล าดบเนอเรองเพอสราง Story Board ตามเนอเรอง

3. ออกแบบโดยสรางตามทไดวางแผนไว 4. ทดสอบสอ และแกไขปรบปรงขอผดพลาดใหงาน

สมบรณยงขน 5. ประเมนประสทธภาพของสอโดยผเชยวชาญ

และน าเสนอผลงานพรอมทงวเคราะหแบบประเมนผล ความพงพอใจและคณภาพของสอ เมอน าสอออกเผยแพรแลวจากผใชสอ

6. วเคราะหผลจากแบบประเมน และสรปผล

7. ผลการศกษาและการอภปรายผล การพฒนาสอมลตมเดยเพอการเรยนรดวยตนเอง เรอง ชสผลตภณฑจากนมครงนเพอประชาสมพนธความรเกยวกบชสใหมความรความเขาใจ โดยมผลการด าเนนงาน การพฒนาสอมลตมเดยดงน 1. ภาพจากสอมลตม เดยเพอการเรยนรดวยตนเอง เรอง ชสผลตภณฑจากนม


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-101-

ภาพท 1 หนาเรมตนของสอมลตมเดย

ภาพท 2 หนาความร เรอง ชสผลตภณฑจากนม

ภาพท 3 หนาแบบทดสอบหลงเรยน

2. ผลการว เคราะหขอมลจากแบบประเมนประสทธภาพของสอมลตมเดยโดยผเชยวชาญ ผลการวเคราะหความคดเหนของผเชยวชาญทมตอประสทธภาพของสอมลตมเดยโดยผเชยวชาญ ตารางท 1 ขอมลปจจยสวนบคคล

เพศ จ านวน(คน) รอยละ ชาย 2 40.00

หญง 3 60.00 รวม 5 100.00

จากตารางท 1 พบวา ผประเมนสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 60.00 และเพศชาย จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 40.00

ตารางท 2 ระดบความคดเหนของผเชยวชาญโดยรวม และรายดาน

รายการ 𝒙 S.D. ระดบ ดานภาพและเสยง 4.07 0.52 ด

ดานเนอหาและสอมลตมเดย 3.86 0.48 ด ดานภาพรวม 4.47 0.55 ด

ดานคณภาพของเทคนคเทคโนโลย

4.40 0.52 ด

ระดบความคดเหนโดยรวม 4.20 0.52 ด

จากตารางท 2 เมอพจารณาระดบความคดเหนของ

ผ เ ชยวชาญโดยรวม พบวา ระดบความคดเหนของ

ผเชยวชาญ อยในระดบด (𝑥 = 4.20 และ S.D. = 0.52) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานภาพรวม มคาเฉลย

สงทสด (𝑥 = 4.47 และ S.D. = 0.55) และดานเนอหาและ

สอมลตมเดยมคาเฉลยต าสด (𝑥 = 3.86 และ S.D. = 0.48) 3. ผลการวเคราะหข อมลจากแบบประเมน

ความพงพอใจของสอมลตมเดยโดยผใชสอ ผลการวเคราะหความพงพอใจของสอมลตมเดยโดยผใชสอมลตมเดย ตารางท 3 ขอมลปจจยสวนบคคล

เพศ จ านวน(คน) รอยละ

ชาย 24 54.50 หญง 20 45.50

รวม 44 100.00 จากตารางท 3 พบวา ผประเมนสวนใหญเปนเพศชาย

จ านวน 24 คน คดเปนรอยละ 54.50 และเพศหญง จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 45.50


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------

-102-

ตารางท 4 ระดบความพงพอใจของสอมลตมเดยโดยผใชสอโดยรวม และรายดาน

รายการ 𝒙 S.D. ระดบ ดานคณภาพ 4.27 0.71 ด ดานประโยชน 4.25 0.71 ด

ดานภาพรวม 4.18 0.77 ด ระดบความพงพอใจโดยรวม 4.23 0.73 ด

จากตารางท 4 เมอพจารณาระดบความพงพอใจของ

สอมลตมเดยโดยผใชสอโดยรวม พบวา ระดบความพงพอใจ

ของสอมลตมเดยโดยผใชสออยในระดบด (𝑥 = 4.23 และ S.D. = 0.73) เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานคณภาพ

มคาเฉลยสงทสด (𝑥 = 4.27 และ S.D. = 0.71) และดาน

ภาพรวมมคาเฉลยต าสด (𝑥 = 4.18 และ S.D. = 0.77) 8. อภปรายการวจย

1. การประเมนประสทธภาพของส อมลตมเดย โดยผเชยวชาญ พบวา สอมลตม เดยทพฒนา สามารถน าไปใชในการเรยนรดวยตนเองไดในระดบด

2. การทดลองการใชสอมลตมเดยเพอการเรยนรดวยตนเองโดยผใชสอหลงทดลองใชสอมลตมเดย พบวา สอมลตมเดยสามารถชวยใหผเรยนสพฒนาความรผาน การเรยนรดวยตนเองไดในระดบด สอดคลองกบประสทธภาพของสอมลตมเดยโดยผเชยวชาญโดยรวม และยงสอดคลองกบผลงานวจยของนตยา บญปรตร และสมปอง อนเดช (2558) [2] ทศกษาเรอง ผลการใชสอมลตมเดยเรองสารปนเปอนในอาหาร ส าหรบผประกอบการอาหารในมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลา ผลการวจยพบวา กลมตวอยางมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมากทสด

9. ขอจ ากดของสอ 1. สอมลตมเดยเพอการเรยนรดวยตนเอง เรอง ชสผลตภณฑจากนม เปนสอทสามารถเปดไดบนทกอปกรณทรองรบการเลนสอมลตมเดย

2. สอมลตมเดยเพอการเรยนรดวยตนเอง เรอง ชสผลตภณฑจากนม เปนสอทสามารถรบชมไดเพยงภาษาไทย 3. สอมลตมเดยเพอการเรยนรดวยตนเอง เรอง ชสผลตภณฑจากนม เปนสอใหความรเกยวกบชส ผลตภณฑจากนมเบองตนเทานน 10. ขอเสนอแนะในการวจย

1. การน าความรเกยวกบผลตภณฑจากนม เชน เนย, โยเกรต และอน ๆ มาน าเสนอเพมเตม

2. ควรมการจดท าสอในรปแบบสองภาษา 3. ในอนาคตควรมการน าเอฟเฟคทงภาพและเสยง

เขามาใสเพมเตมเพอเพมความนาสนใจ

เอกสารอางอง [1] ธญเทพ เยนรมภ. (2558). การพฒนาสอมลตมเดย

ค าศพทภาษาองกฤษในโรงงานอตสาหกรรมโดยใชเทคนคค าส าคญ (วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสอนฤมต). มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.

[2] นตยา บญปรตร และสมปอง อนเดช. (2558). ผลการใชสอมลตมเดยเรองสารปนเปอนในอาหารส าหรบผประกอบการอาหารในมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. สบคน 12 เมษายน 2563, จาก http://repository.li.mahidol.ac.th/dspace/ bitstream/123456789/2774/1/li-ar-sompong-2558.pdf.

[3] Krejcie, Robert V. and Morgan, Daryle W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement.

design and development of baking course booking systemwith

Documents