depression in adolescents and young adults (15-22)

53
Η Νεανική Κατάθλιψη Η Νεανική Κατάθλιψη Μια Κρυμμένη Πραγματικότητα Μια Κρυμμένη Πραγματικότητα Πέτρος Σκαπινάκης, Πέτρος Σκαπινάκης, MPH, PhD MPH, PhD Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ιωαννίνων Ιωάννινα – 11/05/2012

Upload: petros-skapinakis

Post on 02-Jun-2015

4.182 views

Category:

Documents


6 download

DESCRIPTION

A short presentation (in Greek) about the diagnosis, aetiology, and management of depression in the young. Ioannina, 11/05/2012

TRANSCRIPT

Page 1: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Η Νεανική Κατάθλιψη Η Νεανική Κατάθλιψη Μια Κρυμμένη ΠραγματικότηταΜια Κρυμμένη Πραγματικότητα

Πέτρος Σκαπινάκης,Πέτρος Σκαπινάκης, MPH, PhD MPH, PhDΕπίκουρος Καθηγητής ΨυχιατρικήςΕπίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής

Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου ΙωαννίνωνΙατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Ιωάννινα – 11/05/2012

Page 2: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Εφηβεία και Ψυχική Υγεία Εφηβεία και Ψυχική Υγεία Γιατί;Γιατί;

Παλαιότερα, η περίοδος της εφηβείας και της Παλαιότερα, η περίοδος της εφηβείας και της νεαρής ενήλικης ζωής θεωρούταν ως μια νεαρής ενήλικης ζωής θεωρούταν ως μια περίοδος περίοδος ΥΓΕΙΑΣΥΓΕΙΑΣ

Αυτή η γνώμη ωστόσο φαίνεται να μην ισχύει Αυτή η γνώμη ωστόσο φαίνεται να μην ισχύει εάν θεωρήσουμε ότι η υγεία περιλαμβάνει εάν θεωρήσουμε ότι η υγεία περιλαμβάνει τόσο την τόσο την σωματικήσωματική όσο και την όσο και την ψυχική ψυχική διάστασηδιάσταση

Το ενδιαφέρον για την ψυχική υγεία στην Το ενδιαφέρον για την ψυχική υγεία στην περίοδο αυτή έχει αυξηθεί κατακόρυφα την περίοδο αυτή έχει αυξηθεί κατακόρυφα την τελευταία δεκαετίατελευταία δεκαετία

Page 3: Depression in adolescents and young adults (15-22)
Page 4: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ DSM-IV(το 1 ή το 2 + >=3 ή 4 από

τα άλλα συμπτώματα)

Αυτοκτονικές Ιδέες

1 .Καταθλιπτική διάθεση ή

ευερεθιστότητα

Ενοχή /Αναξιότητα

Διαταραχή στον ύπνο

Αδυναμία συγκέντρωσης

Μεταβολές βάρους

Κόπωση

Ανησυχίαή

Νοθρώτητα

2 .Απουσία ενδιαφέροντος

Κατάθλιψη: DSM-IVΚατάθλιψη: DSM-IV

Page 5: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα ΚατάθλιψηςΚλινικά, ο όρος κατάθλιψη αναφέρεται σε μια ομάδα συμπτωμάτων Κλινικά, ο όρος κατάθλιψη αναφέρεται σε μια ομάδα συμπτωμάτων και συμπεριφορών που σχετίζονται με μεταβολές στους εξής τομείς:και συμπεριφορών που σχετίζονται με μεταβολές στους εξής τομείς:

• Αλλαγές στην ΔιάθεσηΑλλαγές στην Διάθεση

• Αλλαγές στον τρόπο σκέψης για τον εαυτό μας, τους Αλλαγές στον τρόπο σκέψης για τον εαυτό μας, τους άλλους και το μέλλον μαςάλλους και το μέλλον μας

• Αλλαγές στο επίπεδο και το είδος των δραστηριοτήτων Αλλαγές στο επίπεδο και το είδος των δραστηριοτήτων μαςμας

Όλες αυτές οι αλλαγές προκαλούν τελικά σημαντική έκπτωση της Όλες αυτές οι αλλαγές προκαλούν τελικά σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητας στο προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο λειτουργικότητας στο προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων του νέου στο σχολείο ή συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων του νέου στο σχολείο ή στις σπουδές του. στις σπουδές του.

Page 6: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα Κατάθλιψης

Οι μεταβολές στην διάθεση περιλαμβάνουν:Οι μεταβολές στην διάθεση περιλαμβάνουν:

• Έντονη θλίψη ή στενοχώρια Έντονη θλίψη ή στενοχώρια ήή

• Έντονο εκνευρισμό ή ευερεθιστότηταΈντονο εκνευρισμό ή ευερεθιστότητα

• Απώλεια του ενδιαφέροντος για τις καθημερινές δραστηριότητες Απώλεια του ενδιαφέροντος για τις καθημερινές δραστηριότητες

• ή αδυναμία άντλησης ευχαρίστησης από τα πράγματα, ακόμα και ή αδυναμία άντλησης ευχαρίστησης από τα πράγματα, ακόμα και σε δραστηριότητες που παλαιότερα ενδιέφεραν και ευχαριστούσαν το σε δραστηριότητες που παλαιότερα ενδιέφεραν και ευχαριστούσαν το νέο άνθρωπονέο άνθρωπο

Page 7: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα Κατάθλιψης

Οι αλλαγές στον τρόπο σκέψης (η «Γνωστική Τριάδα της Οι αλλαγές στον τρόπο σκέψης (η «Γνωστική Τριάδα της κατάθλιψης») περιλαμβάνουν:κατάθλιψης») περιλαμβάνουν:

• Αρνητική εικόνα για τον εαυτό (έντονη αυτοκριτική – «εγώ φταίω Αρνητική εικόνα για τον εαυτό (έντονη αυτοκριτική – «εγώ φταίω γι’αυτό» και ιδέες ότι είμαι «ανίκανος», «άχρηστος» ή γι’αυτό» και ιδέες ότι είμαι «ανίκανος», «άχρηστος» ή «αποτυχημένος» «αποτυχημένος»

• Αρνητική εικόνα για τον κόσμο ή το ευρύτερο περιβάλλον (οι άλλοι Αρνητική εικόνα για τον κόσμο ή το ευρύτερο περιβάλλον (οι άλλοι έχουν «υπερβολικές απαιτήσεις από μένα και δεν με αφήνουν να έχουν «υπερβολικές απαιτήσεις από μένα και δεν με αφήνουν να επιτύχω τους στόχους μου», «οι άλλοι δεν νοιάζονται για μένα», επιτύχω τους στόχους μου», «οι άλλοι δεν νοιάζονται για μένα», «στον δρόμο μου συναντώ μόνο δυσκολίες» )«στον δρόμο μου συναντώ μόνο δυσκολίες» )

• Αρνητική εικόνα για το μέλλον (απαισιόδοξες προβλέψεις και Αρνητική εικόνα για το μέλλον (απαισιόδοξες προβλέψεις και προοπτικές για το μέλλον, το μέλλον είναι «μαύρο», «γεμάτο προοπτικές για το μέλλον, το μέλλον είναι «μαύρο», «γεμάτο δυσκολίες, αποτυχίες ή ματαιώσεις» δυσκολίες, αποτυχίες ή ματαιώσεις»

Page 8: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα Κατάθλιψης

Όσον αφορά τις αλλαγές στην δραστηριότητα, συνήθως στην Όσον αφορά τις αλλαγές στην δραστηριότητα, συνήθως στην κατάθλιψη παρατηρείται κατάθλιψη παρατηρείται

• μείωση των δραστηριοτήτωνμείωση των δραστηριοτήτων

• αδράνειααδράνεια

• απόσυρσηαπόσυρση

Αυτή όμως η έλλειψη δραστηριότητας μπορεί σε κάποιους νέους να Αυτή όμως η έλλειψη δραστηριότητας μπορεί σε κάποιους νέους να καλύπτεται λόγω του αυξημένου άγχους που μπορεί να δημιουργεί καλύπτεται λόγω του αυξημένου άγχους που μπορεί να δημιουργεί διέγερση και κινητική ανησυχία (να πηγαίνει πάνω – κάτω στο σπίτι, διέγερση και κινητική ανησυχία (να πηγαίνει πάνω – κάτω στο σπίτι, να μην μπορεί να καθίσει ήρεμα κλπ).να μην μπορεί να καθίσει ήρεμα κλπ).

Page 9: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα Κατάθλιψης

Τα συμπτώματα σε εφήβους και ενηλίκους σε γενικές γραμμές δεν Τα συμπτώματα σε εφήβους και ενηλίκους σε γενικές γραμμές δεν θεωρούμε ότι διαφέρουν αν και μερικές φορές οι έφηβοι είναι θεωρούμε ότι διαφέρουν αν και μερικές φορές οι έφηβοι είναι λιγότερο πιθανό να παραδέχονται ότι έχουν «μελαγχολία» αλλά λιγότερο πιθανό να παραδέχονται ότι έχουν «μελαγχολία» αλλά μάλλον ότι είναι «στα κάτω τους ή στις μαύρες τους», ενώ σε άλλες μάλλον ότι είναι «στα κάτω τους ή στις μαύρες τους», ενώ σε άλλες περιπτώσεις προβάλλει περισσότερο ο εκνευρισμός ή ο θυμός. Η περιπτώσεις προβάλλει περισσότερο ο εκνευρισμός ή ο θυμός. Η ανηδονία (να μην μπορώ να πάρω ευχαρίστηση από την ζωή μου) ανηδονία (να μην μπορώ να πάρω ευχαρίστηση από την ζωή μου) είναι επίσης αρκετά συχνή ιδιαίτερα στα κορίτσια.είναι επίσης αρκετά συχνή ιδιαίτερα στα κορίτσια.

Page 10: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα Κατάθλιψης

Τυπικά, οι νέοι ασθενείς με κατάθλιψη έχουν Τυπικά, οι νέοι ασθενείς με κατάθλιψη έχουν χαμηλή αυτοεκτίμησηχαμηλή αυτοεκτίμηση, , και δεν μπορούν να περιγράψουν τα «καλά» στοιχεία της και δεν μπορούν να περιγράψουν τα «καλά» στοιχεία της προσωπικότητάς τους. Μπορεί να λένε ότι προσωπικότητάς τους. Μπορεί να λένε ότι δεν είναι καλοί δεν είναι καλοί και ότι τα και ότι τα αρνητικά συμβάντα και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην ζωή αρνητικά συμβάντα και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην ζωή τους είναι το δικό τους τους είναι το δικό τους αποκλειστικό λάθοςαποκλειστικό λάθος..  Πιστεύουν ότι δεν υπάρχει Πιστεύουν ότι δεν υπάρχει μέλλον γι’αυτούςμέλλον γι’αυτούς, ότι η , ότι η ζωή δεν αξίζει ζωή δεν αξίζει και και ότι αυτοί δεν μπορούν να κάνουν κάτι για να την αλλάξουν στο ότι αυτοί δεν μπορούν να κάνουν κάτι για να την αλλάξουν στο καλύτερο. Μπορεί να παραπονούνται για καλύτερο. Μπορεί να παραπονούνται για μειωμένη συγκέντρωση μειωμένη συγκέντρωση και και προσοχή και μεγάλη προσοχή και μεγάλη αναποφασιστικότητααναποφασιστικότητα. Στις πιο σοβαρές . Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν και περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν και ιδέες αυτοκαταστροφήςιδέες αυτοκαταστροφής

Page 11: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα Κατάθλιψης

Όσον αφορά τις σωματικές λειτουργίες, μπορεί να παραπονούνται Όσον αφορά τις σωματικές λειτουργίες, μπορεί να παραπονούνται για μεγάλη για μεγάλη ατονία, εξάντληση και κούρασηατονία, εξάντληση και κούραση. Υπάρχει έλλειψη . Υπάρχει έλλειψη κινήτρων και μειωμένη κινητοποίηση. Η κινήτρων και μειωμένη κινητοποίηση. Η όρεξη για φαγητό όρεξη για φαγητό συνήθως συνήθως μειώνεται. Ο μειώνεται. Ο ύπνος διαταράσσεται ύπνος διαταράσσεται και μπορεί να παρατηρείται και μπορεί να παρατηρείται αϋπνία, ή ο νέος να ξοδεύει περισσότερες ώρες στο κρεβάτι επειδή αϋπνία, ή ο νέος να ξοδεύει περισσότερες ώρες στο κρεβάτι επειδή αδρανεί. Το επίπεδο της δραστηριότητας γενικά είναι μειωμένο.αδρανεί. Το επίπεδο της δραστηριότητας γενικά είναι μειωμένο.  Ένα συχνό φαινόμενο που έχει σημασία είναι ότι αρκετοί έφηβοι με Ένα συχνό φαινόμενο που έχει σημασία είναι ότι αρκετοί έφηβοι με καταθλιπτικά συμπτώματα μπορεί να επισκέπτονται παθολόγο ή καταθλιπτικά συμπτώματα μπορεί να επισκέπτονται παθολόγο ή παιδίατρο επειδή εμφανίζουν παιδίατρο επειδή εμφανίζουν πόνουςπόνους (στο στομάχι, κοιλιά κλπ, στα (στο στομάχι, κοιλιά κλπ, στα άκρα ή στον κορμό ή και πονοκεφάλους). Στις περιπτώσεις αυτές και άκρα ή στον κορμό ή και πονοκεφάλους). Στις περιπτώσεις αυτές και ιδιαίτερα όταν οι πόνοι επιμένουν και δεν μπορούν να αποδοθούν ιδιαίτερα όταν οι πόνοι επιμένουν και δεν μπορούν να αποδοθούν αλλού θα πρέπει να εξετάζεται η πιθανότητα να υπάρχει αλλού θα πρέπει να εξετάζεται η πιθανότητα να υπάρχει καταθλιπτική συμπτωματολογία που να τους εξηγεί.καταθλιπτική συμπτωματολογία που να τους εξηγεί.

Page 12: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα ΚατάθλιψηςΣυμπτώματα Κατάθλιψης

Μερικές φορές στους εφήβους η κυρία εκδήλωση (ή αυτή που γίνεται Μερικές φορές στους εφήβους η κυρία εκδήλωση (ή αυτή που γίνεται πιο εύκολα αντιληπτή από τους γονείς ή τους φίλους) μπορεί να πιο εύκολα αντιληπτή από τους γονείς ή τους φίλους) μπορεί να αφορά τις συνέπειες της κατάθλιψης στην γενικότερη συμπεριφορά. αφορά τις συνέπειες της κατάθλιψης στην γενικότερη συμπεριφορά. Η απόσυρση από τις συνήθεις δραστηριότητεςΗ απόσυρση από τις συνήθεις δραστηριότητες, ή έλλειψη , ή έλλειψη ευχαρίστησης, η παραμέληση της εμφάνισης ή και μερικές φορές η ευχαρίστησης, η παραμέληση της εμφάνισης ή και μερικές φορές η τάση για αυτοκαταστροφική συμπεριφορά. τάση για αυτοκαταστροφική συμπεριφορά.

Επίσης η Επίσης η πτώση της απόδοσης πτώση της απόδοσης στα μαθήματα στο σχολείο ή στο στα μαθήματα στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο και ξαφνικός έντονος ή και επίμονος πανεπιστήμιο και ξαφνικός έντονος ή και επίμονος εκνευρισμόςεκνευρισμός. Τα . Τα τελευταία δεν έχουν βέβαια ειδικότητα, αλλά τονίζονται απλά ώστε τελευταία δεν έχουν βέβαια ειδικότητα, αλλά τονίζονται απλά ώστε εάν υπάρχει τέτοιο σύμπτωμα να γίνεται και αξιολόγηση της εάν υπάρχει τέτοιο σύμπτωμα να γίνεται και αξιολόγηση της παρουσίας κατάθλιψης ή άλλων ψυχικών διαταραχών.παρουσίας κατάθλιψης ή άλλων ψυχικών διαταραχών.

Page 13: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΔιάγνωσηΔιάγνωσηΤονίζεται ιδιαίτερα ότι η διάγνωση προϋποθέτει Τονίζεται ιδιαίτερα ότι η διάγνωση προϋποθέτει μια σειρά από μια σειρά από συμπτώματα και δεν αφορά μεμονωμένα συμπτώματασυμπτώματα και δεν αφορά μεμονωμένα συμπτώματα. Οι έφηβοι . Οι έφηβοι συχνά μπορεί να παρουσιάζουν κυκλοθυμία ή συναισθηματική συχνά μπορεί να παρουσιάζουν κυκλοθυμία ή συναισθηματική αστάθεια που μπορεί να είναι απρόβλεπτη. Αυτό όμως δεν συνιστά αστάθεια που μπορεί να είναι απρόβλεπτη. Αυτό όμως δεν συνιστά κατάθλιψη καθώς πρέπει να συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα. κατάθλιψη καθώς πρέπει να συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα.   Επίσης, πολύ συχνά Επίσης, πολύ συχνά συνυπάρχουνσυνυπάρχουν και άλλα προβλήματα και κυρίως και άλλα προβλήματα και κυρίως κάποιες κάποιες αγχώδεις διαταραχές αγχώδεις διαταραχές (π.χ. κοινωνική φοβία, διαταραχή (π.χ. κοινωνική φοβία, διαταραχή πανικού, ΙΨΔ κλπ). Αρκετά συχνά οι αγχώδεις διαταραχές μπορεί να πανικού, ΙΨΔ κλπ). Αρκετά συχνά οι αγχώδεις διαταραχές μπορεί να έχουν προηγηθεί. έχουν προηγηθεί.   Προσοχή χρειάζεται και στην πιθανότητα χρήσης ουσιών, ιδιαίτερα Προσοχή χρειάζεται και στην πιθανότητα χρήσης ουσιών, ιδιαίτερα διότι οι νέοι μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν σαν μέθοδο διότι οι νέοι μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν σαν μέθοδο αυτοθεραπείαςαυτοθεραπείας ή για να νιώσουν καλύτερα. Κυρίως αναφέρομαι στο ή για να νιώσουν καλύτερα. Κυρίως αναφέρομαι στο αλκοόλ εδώ και όχι σε παράνομες ουσίες. αλκοόλ εδώ και όχι σε παράνομες ουσίες.

Page 14: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ DSM-IV(το 1 ή το 2 + >=3 ή 4 από

τα άλλα συμπτώματα)

Αυτοκτονικές Ιδέες

1 .Καταθλιπτική διάθεση ή

ευερεθιστότητα

Ενοχή /Αναξιότητα

Διαταραχή στον ύπνο

Αδυναμία συγκέντρωσης

Μεταβολές βάρους

Κόπωση

Ανησυχίαή

Νοθρώτητα

2 .Απουσία ενδιαφέροντος

Κατάθλιψη: DSM-IVΚατάθλιψη: DSM-IV

Page 15: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Ερωτήματα…Ερωτήματα…

Γεια σας,Γεια σας,Μια πολλη καλη μου φιλη εχει σοβαρο προβλημα και θα ηθελα να την βοηθησω.Μια πολλη καλη μου φιλη εχει σοβαρο προβλημα και θα ηθελα να την βοηθησω.

Ειμαστε και δυο στην 2α λυκειου.Ειμαστε και δυο στην 2α λυκειου.Εκεινη ειναι ιδιαιτερα πιεσμενη με τα μαθηματα του σχολειου και του φροντηστηριου Εκεινη ειναι ιδιαιτερα πιεσμενη με τα μαθηματα του σχολειου και του φροντηστηριου και δν της μενει χρονος για κατι πιο ευχαριστο αλλα και αν υπηρχε χρονος η κουραση και δν της μενει χρονος για κατι πιο ευχαριστο αλλα και αν υπηρχε χρονος η κουραση ειναι μεγαλη. Λεει σηνηθως ειναι μεγαλη. Λεει σηνηθως οτι τιποτα δεν παει καλα οτι τιποτα δεν παει καλα ,οτι ,οτι δεν βρισκει πουθενα δεν βρισκει πουθενα χαραχαρα,οτι θα ηθελε να φυγει απο το σχολειο η γενικα απο τα συνηθησμενα και ,οτι θα ηθελε να φυγει απο το σχολειο η γενικα απο τα συνηθησμενα και συκεκριμενες φρασεις τις ειναι συκεκριμενες φρασεις τις ειναι δεν αντεχω αλλο την ζωηδεν αντεχω αλλο την ζωη,δεν ,δεν ειναι δυνατον ναειναι δυνατον ναειναι ετσι... Επιπλεον καποιοι συμμαθητες μας ειναι ετσι... Επιπλεον καποιοι συμμαθητες μας την κοροιδευουν και γραφουν την κοροιδευουν και γραφουν συθηματα στους τοιχους εναντιων των αποψεων τηςσυθηματα στους τοιχους εναντιων των αποψεων της!!Η αληθεια ειναι οτι και οι γονεις τις ειναι καπως πιεστικοι.. Θελω πολυ να της σταθω Η αληθεια ειναι οτι και οι γονεις τις ειναι καπως πιεστικοι.. Θελω πολυ να της σταθω αλλα δεν γνωριζω τον σωστο τροπο !αλλα δεν γνωριζω τον σωστο τροπο !Παρακαλω δωστε την συμβουλη σας,Παρακαλω δωστε την συμβουλη σας,ΕυχαριστωΕυχαριστω

Page 16: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Ερωτήματα…Ερωτήματα…ΚΑΛΗΜΕΡΑ...ΚΑΛΗΜΕΡΑ...ΕΙΜΑΙ ΜΙΑ ΜΗΤΕΡΑ ΕΤΩΝ 38 ΕΝΩΣ ΕΦΗΒΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Α' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΤΩΝ 16. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ ΕΙΜΑΙ ΜΙΑ ΜΗΤΕΡΑ ΕΤΩΝ 38 ΕΝΩΣ ΕΦΗΒΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Α' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΤΩΝ 16. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΚΑΙ ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΠΟΥ ΝΑ ΑΠΕΥΘΗΝΘΩ. Ο ΓΙΟΣ ΜΟΥ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΚΑΙ ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΠΟΥ ΝΑ ΑΠΕΥΘΗΝΘΩ. Ο ΓΙΟΣ ΜΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΦΕΤΟΣ (ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ) ΠΟΛΥ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΑΠΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΦΕΤΟΣ (ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ) ΠΟΛΥ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΟΥΣ ΣΥΜΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ ΟΙ ΟΠΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΝΤΑΗΔΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΚΛΙΚΑ ΕΚΕΙ. ΚΑΠΟΙΟΥΣ ΣΥΜΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ ΟΙ ΟΠΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΝΤΑΗΔΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Κ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΚΛΙΚΑ ΕΚΕΙ. ΤΟΝ ΚΟΡΟΙΔΕΥΟΥΝ ΜΕ ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΑ ΛΟΓΙΑ ΑΚΟΜΗ Κ ΠΡΟΣΤΥΧΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΝΟΥΝΕ ΠΟΛΛΑ ΤΟΝ ΚΟΡΟΙΔΕΥΟΥΝ ΜΕ ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΑ ΛΟΓΙΑ ΑΚΟΜΗ Κ ΠΡΟΣΤΥΧΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΝΟΥΝΕ ΠΟΛΛΑ ΚΑΨΟΝΙΑ. Η ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΦΤΑΣΕ ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΝΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΕΘΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΚΑΨΟΝΙΑ. Η ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΕΦΤΑΣΕ ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΝΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΕΘΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΕΝ ΩΡΑ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑΣ ΜΕΣΑ. ΕΓΩ ΟΤΑΝ ΤΑ ΕΜΑΘΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΕΝ ΩΡΑ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑΣ ΜΕΣΑ. ΕΓΩ ΟΤΑΝ ΤΑ ΕΜΑΘΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΑ ΜΕΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΗ ΠΙΕΣΗ Κ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΕΓΙΝΑ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΑ ΜΕΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΗ ΠΙΕΣΗ Κ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΕΓΙΝΑ ΕΞΩ ΦΡΕΝΩΝ ΦΥΣΙΚΑ.. ΠΗΓΑ ΣΤΟΝ ΛΥΚΕΙΑΡΧΗ ΚΑΙ ΜΕ ΗΡΕΜΟ ΤΡΟΠΟ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΞΩ ΦΡΕΝΩΝ ΦΥΣΙΚΑ.. ΠΗΓΑ ΣΤΟΝ ΛΥΚΕΙΑΡΧΗ ΚΑΙ ΜΕ ΗΡΕΜΟ ΤΡΟΠΟ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ ΤΟΥ ΕΙΠΑ ΟΛΑ ΟΣΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ. Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΛΕΣΕ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ ΤΟΥ ΕΙΠΑ ΟΛΑ ΟΣΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ. Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΛΕΣΕ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΚΕΙΝΗ ΝΑ ΤΗΝ ΡΩΤΗΣΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΜΒΑΝ ΚΑΙ ΜΑΣ ΕΙΠΕ ΑΥΤΗ ΠΩΣ (ΔΕΝ ΕΙΔΑ ΔΕΝ ΤΗΝ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΚΕΙΝΗ ΝΑ ΤΗΝ ΡΩΤΗΣΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΜΒΑΝ ΚΑΙ ΜΑΣ ΕΙΠΕ ΑΥΤΗ ΠΩΣ (ΔΕΝ ΕΙΔΑ ΔΕΝ ΑΚΟΥΣΑ ΔΕΝ ΠΡΟΣΕΞΑ ΤΙΠΙΤΑ..) ΚΟΙΝΩΣ ΕΚΑΝΕ ΤΗΝ ΤΡΕΛΗ.. ΜΑΛΛΟΝ ΑΠΟ ΦΟΒΟ ΚΑΙ ΑΥΤΗ...ΑΚΟΥΣΑ ΔΕΝ ΠΡΟΣΕΞΑ ΤΙΠΙΤΑ..) ΚΟΙΝΩΣ ΕΚΑΝΕ ΤΗΝ ΤΡΕΛΗ.. ΜΑΛΛΟΝ ΑΠΟ ΦΟΒΟ ΚΑΙ ΑΥΤΗ...ΝΑΣ ΣΑΣ ΠΩ ΕΔΩ ΠΩΣ ΕΓΩ ΣΑΝ ΜΑΝΑ ΕΧΩ ΜΑΘΕΙ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΕΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΝΑΣ ΣΑΣ ΠΩ ΕΔΩ ΠΩΣ ΕΓΩ ΣΑΝ ΜΑΝΑ ΕΧΩ ΜΑΘΕΙ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΕΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΟΤΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΒΡΙΖΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΙ ΤΟΥΣ ΚΑΥΓΑΔΕΣ. ΓΙ ΆΥΤΟ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΠΟΤΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΒΡΙΖΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΙ ΤΟΥΣ ΚΑΥΓΑΔΕΣ. ΓΙ ΆΥΤΟ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ ΔΕΝ ΜΙΛΑΕΙ ΠΟΤΕ ΟΤΑΝ ΤΟΥ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΟΝΤΑΙ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΕΙ ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΨΙΛΟ.. ΑΥΤΟΣ ΔΕΝ ΜΙΛΑΕΙ ΠΟΤΕ ΟΤΑΝ ΤΟΥ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΟΝΤΑΙ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΕΙ ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΨΙΛΟ.. ΟΛΗ Η ΤΑΞΗ ΤΟΝ ΚΟΡΟΙΔΕΥΕΙ ΚΑΙ ΓΕΛΑΝΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΣ ΤΑ ΚΟΡΟΙΔΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΥΤΩΝ ΟΛΗ Η ΤΑΞΗ ΤΟΝ ΚΟΡΟΙΔΕΥΕΙ ΚΑΙ ΓΕΛΑΝΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΣ ΤΑ ΚΟΡΟΙΔΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΝΤΑΗΔΩΝ.. ΚΥΡΙΩΣ ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΚΑΝΕ ΣΤΑ ΓΕΛΙΑ ΑΠΟ ΟΤΙ ΜΟΥ ΕΙΠΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΝ..ΤΩΝ ΝΤΑΗΔΩΝ.. ΚΥΡΙΩΣ ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΚΑΝΕ ΣΤΑ ΓΕΛΙΑ ΑΠΟ ΟΤΙ ΜΟΥ ΕΙΠΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΝ..

Page 17: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Ερωτήματα…Ερωτήματα…

ΕΔΩ ΝΑ ΣΑΣ ΠΩ ΠΩΣ Ο ΓΙΟΣ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ,ΕΔΩ ΝΑ ΣΑΣ ΠΩ ΠΩΣ Ο ΓΙΟΣ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΑΡΧΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ,( ΨΗΛΟΣ 1.80 ΑΔΥΝΑΤΟΣ ) ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΠΑΙΔΙ ΑΛΛΑ ΕΧΕΙ ΕΝΑ ΚΑΤΑ ΑΥΤΟΝ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ( ΨΗΛΟΣ 1.80 ΑΔΥΝΑΤΟΣ ) ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΠΑΙΔΙ ΑΛΛΑ ΕΧΕΙ ΕΝΑ ΚΑΤΑ ΑΥΤΟΝ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ.. ΕΔΩ ΚΑΙ 6 ΧΡΟΝΙΑ ΕΧΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ.. ΕΔΩ ΚΑΙ 6 ΧΡΟΝΙΑ ΕΧΕΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙ ΛΕΥΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙ ΛΕΥΚΗ ΣΤΟ ΚΟΡΜΙ ΤΟΥ,ΣΤΟ ΣΤΟ ΚΟΡΜΙ ΤΟΥ,ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΜΑΛΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕ ΡΑΓΔΑΙΑ ΜΟΡΦΗ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΩΠΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΜΑΛΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕ ΡΑΓΔΑΙΑ ΜΟΡΦΗ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΤΟΝ ΚΟΡΟΙΔΕΟΥΝ ΜΕ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΑ ΛΟΓΙΑ (ΚΟΡΟΙΔΕΟΥΝ ΜΕ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΑ ΛΟΓΙΑ (ΣΚΥΛΙ ΤΗΣ ΔΑΛΜΑΤΙΑΣ, ΑΓΕΛΑΔΑ.. ΣΚΥΛΙ ΤΗΣ ΔΑΛΜΑΤΙΑΣ, ΑΓΕΛΑΔΑ.. ΚΑΡΚΙΝΟΠΑΘΗΚΑΡΚΙΝΟΠΑΘΗ.. ΚΛΠ) ΟΛΟΙ, ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ .. ΚΛΠ) ΟΛΟΙ, ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ

ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΚΟ ΜΕΣΑ ΤΟΥ.. ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΚΟ ΜΕΣΑ ΤΟΥ.. ΕΧΕΙ ΚΛΕΙΣΤΕΙ ΣΤΟΝ ΕΧΕΙ ΚΛΕΙΣΤΕΙ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ, ΤΟΥ, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ, , ΚΟΥΡΑΓΙΟ, ΕΛΠΙΔΕΣΚΟΥΡΑΓΙΟ, ΕΛΠΙΔΕΣ. ΠΑΝΤΑ ΒΡΙΣΚΕΙ ΜΠΡΟΣΤΑ . ΠΑΝΤΑ ΒΡΙΣΚΕΙ ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥ ΤΗΝ ΚΟΡΟΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΒΛΛΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ (ΤΙ ΕΧΕΙΣ? ΤΟΥ ΤΗΝ ΚΟΡΟΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΒΛΛΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ (ΤΙ ΕΧΕΙΣ? ΓΙΑΤΙ ΕΙΣΑΙ ΕΤΣΙ? ΚΟΛΛΑΕΙ? ) Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΤΙ ΕΙΣΑΙ ΕΤΣΙ? ΚΟΛΛΑΕΙ? ) Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟ ΤΟ ΜΗΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟ ΤΟ ΜΗΔΕΝ ΑΠΟ ΟΤΙ ΒΛΕΠΩ ΑΠΟ ΟΤΙ ΒΛΕΠΩ ΚΑΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΣΥΣΟΡΕΥΟΝΤΑΙ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΤΟΝ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙΟ ΠΟΛΥ ΚΑΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΣΥΣΟΡΕΥΟΝΤΑΙ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΤΟΝ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙΟ ΠΟΛΥ ΟΞΥΘΥΜΟ, ΟΞΥΘΥΜΟ, ΝΕΥΡΙΚΟ ,ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΜΙΚΡΟ ΝΑ ΞΕΣΠΑΕΙ ΣΕ ΕΜΕΝΑ ΤΑ ΝΕΥΡΑ ΝΕΥΡΙΚΟ ,ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΜΙΚΡΟ ΝΑ ΞΕΣΠΑΕΙ ΣΕ ΕΜΕΝΑ ΤΑ ΝΕΥΡΑ ΤΟΥΜΕ ΜΙΣΟΣ ΚΑΙ ΠΑΝΩ ΤΟΥΜΕ ΜΙΣΟΣ ΚΑΙ ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΜΙΚΡΟ ΤΟΥ ΑΔΕΡΦΟ.. ΕΜΕΙΣ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΔΗΛΑΔΗ.. ΤΟΥ ΕΧΩ ΜΙΛΗΣΕΙ ΣΤΟΝ ΜΙΚΡΟ ΤΟΥ ΑΔΕΡΦΟ.. ΕΜΕΙΣ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΔΗΛΑΔΗ.. ΤΟΥ ΕΧΩ ΜΙΛΗΣΕΙ ΑΠΕΙΡΕΣ ΦΟΡΕΣ ΜΕ ΩΡΑΙΟ ΤΡΟΠΟ ΝΑ ΜΗΝ ΣΤΕΝΟΧΩΡΙΕΤΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΔΙΝΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΝΑ ΑΠΕΙΡΕΣ ΦΟΡΕΣ ΜΕ ΩΡΑΙΟ ΤΡΟΠΟ ΝΑ ΜΗΝ ΣΤΕΝΟΧΩΡΙΕΤΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΔΙΝΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΝΑ ΚΟΙΤΑΞΕΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ ΚΑΚΑ ΤΑ ΨΕΜΜΑΤΑ ΒΛΕΠΩ ΠΩΣ ΟΣΕΣ ΚΟΙΤΑΞΕΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ ΚΑΚΑ ΤΑ ΨΕΜΜΑΤΑ ΒΛΕΠΩ ΠΩΣ ΟΣΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΤΟ ΒΛΕΠΕΙ ΣΑΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΑΥΤΟ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΤΟ ΒΛΕΠΕΙ ΣΑΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΑΥΤΟ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΤΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΟ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΤΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΟ ΤΡΟΠΟ...ΤΡΟΠΟ...

Page 18: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Ερωτήματα…Ερωτήματα…

ΣΑΣ ΜΙΛΑΩ ΕΙΛΙΚΡΙΝΑ ΕΧΩ ΕΝΑΝ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΝΟ ΜΕΣΑ ΜΟΥ,ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΣΧΕΔΟΝ ΣΑΣ ΜΙΛΑΩ ΕΙΛΙΚΡΙΝΑ ΕΧΩ ΕΝΑΝ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΝΟ ΜΕΣΑ ΜΟΥ,ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΣΧΕΔΟΝ ΚΛΑΙΩ ΟΤΑΝ ΤΟΝ ΒΛΕΠΩ ΝΑ ΤΟΝ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΛΑΙΩ ΟΤΑΝ ΤΟΝ ΒΛΕΠΩ ΝΑ ΤΟΝ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΕΙ ΦΙΛΟΥΣ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΕΙ ΦΙΛΟΥΣ ΕΣΤΩ ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟ ΦΛΕΡΤ ΑΝ ΚΑΙ ΒΛΕΠΩ ΠΩΣ ΤΟ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ.. ΟΤΑΝ ΤΟΝ ΒΛΕΠΩ ΝΑ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟ ΦΛΕΡΤ ΑΝ ΚΑΙ ΒΛΕΠΩ ΠΩΣ ΤΟ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ.. ΟΤΑΝ ΤΟΝ ΒΛΕΠΩ ΝΑ ΓΥΡΝΑΕΙ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΝΑ ΓΥΡΝΑΕΙ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΝΑ ΚΛΕΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΞΕΣΠΑΕΙ ΣΕ ΚΛΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΛΕΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΞΕΣΠΑΕΙ ΣΕ ΚΛΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΛΥΓΜΟΥΣ ΛΥΓΜΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΚΛΕΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΜΗΝ ΘΕΛΟΝΤΑΣ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ ΣΕ ΚΑΙ ΝΑ ΚΛΕΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΜΗΝ ΘΕΛΟΝΤΑΣ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΕΘΑΝΩ ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ.. ΣΧΙΖΕΤΑΙ Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΚΟΜΜΑΤΙΑ. ΚΑΝΕΝΑΝ ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΕΘΑΝΩ ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ.. ΣΧΙΖΕΤΑΙ Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΚΟΜΜΑΤΙΑ. Ο ΓΙΟΣ ΜΟΥ ΗΤΑΝ ΜΑΘΗΤΗΣ ΑΡΙΣΤΟΥΧΟΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΣ ΚΑΙ ΜΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΕΧΕΙ Ο ΓΙΟΣ ΜΟΥ ΗΤΑΝ ΜΑΘΗΤΗΣ ΑΡΙΣΤΟΥΧΟΣ ΚΑΙ ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΣ ΚΑΙ ΜΕ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΜΕΛΗΣΕΙ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΠΕΣΕΙ ΣΤΟ 3 ΚΑΙ ΣΤΟ 6 ΣΕ ΒΑΘΜΟΥΣ!!! ΔΕΝ ΠΑΡΑΜΕΛΗΣΕΙ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΠΕΣΕΙ ΣΤΟ 3 ΚΑΙ ΣΤΟ 6 ΣΕ ΒΑΘΜΟΥΣ!!! ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ.. ΜΟΥ ΛΕΕΙ ΩΡΕΣ ΩΡΕΣ ΠΩΣ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ.. ΜΟΥ ΛΕΕΙ ΩΡΕΣ ΩΡΕΣ ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΡΑΤΗΣΕΙ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Η ΠΩΣ ΘΕΛΕΙ ΘΑ ΠΑΡΑΤΗΣΕΙ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Η ΠΩΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙ Η ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ...ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙ Η ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ...ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑ ΝΑ ΤΟΥ ΖΗΤΗΣΩ ΝΑ ΠΑΜΕ ΝΑ ΔΕΙ ΕΝΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟ ΝΑ ΤΟΝ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑ ΝΑ ΤΟΥ ΖΗΤΗΣΩ ΝΑ ΠΑΜΕ ΝΑ ΔΕΙ ΕΝΑ ΨΥΧΟΛΟΓΟ ΝΑ ΤΟΝ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΣΗΚΩΝΕΙ ΚΟΥΒΕΝΤΑ..(ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΤΡΕΛΟΣ!! ΑΦΗΣΤΕ ΜΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΟΛΟΙ ΣΑΣ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΣΗΚΩΝΕΙ ΚΟΥΒΕΝΤΑ..(ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΤΡΕΛΟΣ!! ΑΦΗΣΤΕ ΜΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΟΛΟΙ ΣΑΣ ΗΣΥΧΟ!!) ΜΟΥ ΟΥΡΛΙΑΖΕΙ.. ΗΣΥΧΟ!!) ΜΟΥ ΟΥΡΛΙΑΖΕΙ.. ΕΙΜΑΙ ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ.. ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ.. ΠΝΙΓΟΜΑΙ!!ΕΙΜΑΙ ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ.. ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ.. ΠΝΙΓΟΜΑΙ!!ΞΕΡΕΙΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΜΠΟΡΕΙΣ? ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΜΠΟΡΕΙΣ? ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ.. ΩΡΕΣ ΩΡΕΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΑΩ ΝΑ ΤΟΥΣ ΠΙΑΣΩ ΟΛΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ.. ΩΡΕΣ ΩΡΕΣ ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΑΩ ΝΑ ΤΟΥΣ ΠΙΑΣΩ ΟΛΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΝΤΑΗΔΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΣΚΥΛΟΒΡΙΣΩ.. ΑΛΛΑ ΜΕΤΑ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΕΙ Ο ΝΤΑΗΔΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΥΣ ΣΚΥΛΟΒΡΙΣΩ.. ΑΛΛΑ ΜΕΤΑ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΕΙ Ο ΓΙΟΣ ΜΟΥ ΜΕΤΑ ΜΕ ΑΣΧΗΜΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ.. ΑΛΛΑ ΒΛΕΠΩ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΝΑ ΥΠΟΦΕΡΕΙ ΓΙΟΣ ΜΟΥ ΜΕΤΑ ΜΕ ΑΣΧΗΜΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ.. ΑΛΛΑ ΒΛΕΠΩ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΝΑ ΥΠΟΦΕΡΕΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ..ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ..ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΜΕ!!!ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΒΟΗΘΗΣΤΕ ΜΕ!!!

Page 19: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Ερωτήματα…Ερωτήματα…Ξεκινώντας,είμαι 17 χρόνωνΞεκινώντας,είμαι 17 χρόνωνκαι τους τελευταίους 3-4μήνες είμαι πολύ και τους τελευταίους 3-4μήνες είμαι πολύ πεσμένη ψυχολογικά(μελαγχολίαπεσμένη ψυχολογικά(μελαγχολία).Η ψυχική).Η ψυχικήμου αυτή διάθεση συνοδεύεται απο μου αυτή διάθεση συνοδεύεται απο πονοκεφάλους,πόνους στο στομάχπονοκεφάλους,πόνους στο στομάχι,δυσκολίες στονι,δυσκολίες στονύπνούπνο.Έχω την τάση να .Έχω την τάση να απομονώνομαι στο δωματιό απομονώνομαι στο δωματιό μου να ακούω μουσική και ναμου να ακούω μουσική και νακλαίωκλαίω.Δεν έχω .Δεν έχω όρεξη να πραγματοποιήσω τις τις καθημερινές μουόρεξη να πραγματοποιήσω τις τις καθημερινές μουυποχρεώσειςυποχρεώσεις.Αντιμετωπίζω .Αντιμετωπίζω έλλειψη συγκέντρωσης έλλειψη συγκέντρωσης με αποτέλεσμα να δυσκολεύομαι στηνμε αποτέλεσμα να δυσκολεύομαι στηνμελέτη,να μελέτη,να ξεχνάω πολύ εύκολα.ξεχνάω πολύ εύκολα.Γενικώς είμαι ένα άτομο πολύ κοινωνικό,εύκολα προσαρμόζομαι Γενικώς είμαι ένα άτομο πολύ κοινωνικό,εύκολα προσαρμόζομαι και κάνω φιλίες,είμαι αγαπητή στον κοινωνικό μου περίγυρο,δραστήρια(πρόεδρος της τάξης),το και κάνω φιλίες,είμαι αγαπητή στον κοινωνικό μου περίγυρο,δραστήρια(πρόεδρος της τάξης),το οικογενειακό μου περιβάλλον είναι άψογο(δεν πιέζομαι,συζητάμε τ πάντα και γενικώς είμαστε μιαοικογενειακό μου περιβάλλον είναι άψογο(δεν πιέζομαι,συζητάμε τ πάντα και γενικώς είμαστε μιαφυσιολογική οικογένεια),η υγεία όλων είναι καλή,η οικονομική μου κατάσταση είναι καλή.δεν έχω φυσιολογική οικογένεια),η υγεία όλων είναι καλή,η οικονομική μου κατάσταση είναι καλή.δεν έχω λοιπόν λόγους όπως οι παραπάνω που πολλές φορές συμβάλλουν στην διάθεση αυτή.λοιπόν λόγους όπως οι παραπάνω που πολλές φορές συμβάλλουν στην διάθεση αυτή.Επομένος γιατί είμαι έτσι;γιατί νιώθω έτσι;Ακόμη πολλές φορές νιώθω Επομένος γιατί είμαι έτσι;γιατί νιώθω έτσι;Ακόμη πολλές φορές νιώθω να πνίγομαι,δεν να πνίγομαι,δεν με χωράει ο με χωράει ο τόπος. Με τους γονείς μου έχουμε συζητήσει για κάποια απο αυτά που με απασχολούν. Όμως αυτό τόπος. Με τους γονείς μου έχουμε συζητήσει για κάποια απο αυτά που με απασχολούν. Όμως αυτό που με παραξενέυει είναι το γεγονός ότι στους γονείς μου μιλάω πάντα για όλα ταπου με παραξενέυει είναι το γεγονός ότι στους γονείς μου μιλάω πάντα για όλα ταπροβλήματα που με απασχολούν αυτή την προβλήματα που με απασχολούν αυτή την φορά δεν έχω την όρεξη να μιλήσω φορά δεν έχω την όρεξη να μιλήσω ούτεούτεστους γονείς μου ούτε σε κανένα. Ίσως γιατί δεν ξέρω και έγω τι θέλω,τι έχω μεστους γονείς μου ούτε σε κανένα. Ίσως γιατί δεν ξέρω και έγω τι θέλω,τι έχω μεαποτέλεσμα να μην μπορώ να το περιγράψω στους άλλους. αποτέλεσμα να μην μπορώ να το περιγράψω στους άλλους. Καταλήγοντας,αυτή η ψυχική διάθεση Καταλήγοντας,αυτή η ψυχική διάθεση με εμποδίζει να ζώ,και να συμπεριφέρομαι χαρούμενα, ευχάριστα και φυσιολογικά.Πριν με εμποδίζει να ζώ,και να συμπεριφέρομαι χαρούμενα, ευχάριστα και φυσιολογικά.Πριν αρχίσω να αρχίσω να νιώθω έτσι ήμουν ευδιάθετη,εύθυμη όπως ένας φυσιολογικός,υγιείς άνθρωπος.Ίσως να είναι καινιώθω έτσι ήμουν ευδιάθετη,εύθυμη όπως ένας φυσιολογικός,υγιείς άνθρωπος.Ίσως να είναι καιμια παράξενη φάση της ηλικίας όμως θέλω να αρχίσω να ξαναζώ και να είμαι όπωςμια παράξενη φάση της ηλικίας όμως θέλω να αρχίσω να ξαναζώ και να είμαι όπωςακριβώς και πρίν.πρίν να είναι πολύ αργά για να επανέλθω στους φυσιολογικούς μουακριβώς και πρίν.πρίν να είναι πολύ αργά για να επανέλθω στους φυσιολογικούς μουρυθμούς.Ευχαριστώ για τον χρόνο που διαθέσατε...ρυθμούς.Ευχαριστώ για τον χρόνο που διαθέσατε...

Page 20: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΑιτιολογίαΑιτιολογίαΤονίζεται η σημασία του Τονίζεται η σημασία του βιοψυχοκοινωνικούβιοψυχοκοινωνικού μοντέλου και το μοντέλο μοντέλου και το μοντέλο αλληλεπίδρασης της αλληλεπίδρασης της ευαλωτότητας με το στρεςευαλωτότητας με το στρες. .

Η Η ευαλωτότηταευαλωτότητα οφείλεται σε συνδυασμό γενετικών, βιολογικών (π.χ. οφείλεται σε συνδυασμό γενετικών, βιολογικών (π.χ. νευρωνικά κυκλώματα στο κέντρο του συναισθήματος στον νευρωνικά κυκλώματα στο κέντρο του συναισθήματος στον εγκέφαλο) και πρώιμων οικογενειακών παραγόντων (π.χ. εγκέφαλο) και πρώιμων οικογενειακών παραγόντων (π.χ. συναισθηματική αποστέρηση). συναισθηματική αποστέρηση).

Η ευαλωτότητα αλληλεπιδρά με κοινωνικούς παράγοντες (π.χ. Η ευαλωτότητα αλληλεπιδρά με κοινωνικούς παράγοντες (π.χ. φτώχεια, οικονομικές δυσκολίες, οικογενειακή δυσαρμονία κ.λ.π.) φτώχεια, οικονομικές δυσκολίες, οικογενειακή δυσαρμονία κ.λ.π.) ενώ κάποιο ενώ κάποιο εξωτερικό στρεσογόνο εξωτερικό στρεσογόνο γεγονός (π.χ. μια προσωπική γεγονός (π.χ. μια προσωπική αποτυχία στο σχολείο) μπορεί να λειτουργήσει ως εκλυτικός αποτυχία στο σχολείο) μπορεί να λειτουργήσει ως εκλυτικός παράγοντας (που θα κάνει το «ποτήρι» να ξεχειλίσει). παράγοντας (που θα κάνει το «ποτήρι» να ξεχειλίσει).

Υπολογίζεται ότι ο γενετικός παράγοντας μπορεί να εξηγεί ακόμη και Υπολογίζεται ότι ο γενετικός παράγοντας μπορεί να εξηγεί ακόμη και το 30% στην περίοδο της εφηβείας.το 30% στην περίοδο της εφηβείας.

Page 21: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΑιτιολογίαΑιτιολογίαΤο μοντέλο Ευαλωτότητας - Το μοντέλο Ευαλωτότητας - StressStress

Page 22: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΑιτιολογίαΑιτιολογίαΤο μοντέλο Ευαλωτότητας - Το μοντέλο Ευαλωτότητας - StressStress

Page 23: Depression in adolescents and young adults (15-22)

.00

.10

.20

.30

.40

.50

0 1 2 3 4 +

Pro

bab

ilit

y o

f m

ajo

r P

rob

abil

ity

of

maj

or

dep

ress

ion

ep

iso

de

dep

ress

ion

ep

iso

de

Number of stressful life eventsNumber of stressful life events

EFFECT OF LIFE STRESS ON EFFECT OF LIFE STRESS ON DEPRESSION MODERATED BY 5-HTT DEPRESSION MODERATED BY 5-HTT

GENE GENE (from Caspi et al., 2003)(from Caspi et al., 2003)

s/ss/s

s/ls/l

l/ll/l

s/s = short allele homozygouss/s = short allele homozygousl/l = long allele homozygousl/l = long allele homozygous

s/l = heterozygous s/l = heterozygous

Page 24: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΑιτιολογίαΑιτιολογίαΣε γενικές γραμμές οι περισσότεροι νέοι που νόσησαν από Σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι νέοι που νόσησαν από κατάθλιψη ανέφεραν μακροχρόνιες ψυχοκοινωνικές δυσκολίες όπωςκατάθλιψη ανέφεραν μακροχρόνιες ψυχοκοινωνικές δυσκολίες όπως:: • οικογενειακή δυσαρμονία, οικογενειακή δυσαρμονία, • διαζύγια – χωρισμοί, διαζύγια – χωρισμοί, • xxρόνιες ασθένειες (μελών της οικογένειας ή προσωπικές)ρόνιες ασθένειες (μελών της οικογένειας ή προσωπικές)• βία στο σπίτι, βία στο σπίτι, • κακοποίηση, κακοποίηση, • σημαντικές δυσκολίες στο σχολικό περιβάλλον σημαντικές δυσκολίες στο σχολικό περιβάλλον (συμπεριλαμβανομένου του (συμπεριλαμβανομένου του bullyingbullying), ), • αποτυχίας σε εξετάσεις, διάλυση φιλικής σχέσηςαποτυχίας σε εξετάσεις, διάλυση φιλικής σχέσης• κοινωνική απομόνωσηκοινωνική απομόνωση

Στους περισσότερους νέους η κατάθλιψη εμφανίζεται σχετικά οξέως ύστερα Στους περισσότερους νέους η κατάθλιψη εμφανίζεται σχετικά οξέως ύστερα από ένα σοβαρό εκλυτικό γεγονός που συνήθως μπορεί να περιγραφεί με από ένα σοβαρό εκλυτικό γεγονός που συνήθως μπορεί να περιγραφεί με ακρίβεια, ενώ σε ένα μικρότερο ποσοστό υπάρχει μια σταδιακή έκπτωση ακρίβεια, ενώ σε ένα μικρότερο ποσοστό υπάρχει μια σταδιακή έκπτωση (ιδιαίτερα εκεί που υπήρχαν σοβαρές μακροχρόνιες ψυχοκοινωνικές (ιδιαίτερα εκεί που υπήρχαν σοβαρές μακροχρόνιες ψυχοκοινωνικές δυσκολίες)δυσκολίες)

Page 25: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΑιτιολογίαΑιτιολογίαΌσον αφορά τις βιολογικές θεωρίες αυτές κυρίως εστιάζονται στην Όσον αφορά τις βιολογικές θεωρίες αυτές κυρίως εστιάζονται στην υπόθεση των βιογενών αμινών, και κυρίως στην δυσλειτουργία των υπόθεση των βιογενών αμινών, και κυρίως στην δυσλειτουργία των σεροτονινεργικών και νοραδρενεργικών συστημάτων στο Κ.Ν.Σ.σεροτονινεργικών και νοραδρενεργικών συστημάτων στο Κ.Ν.Σ.

Page 26: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΑιτιολογίαΑιτιολογίαΌσον αφορά τις ψυχολογικές θεωρίες εστιάζονται κυρίως γύρω από το Όσον αφορά τις ψυχολογικές θεωρίες εστιάζονται κυρίως γύρω από το αρνητικό πρότυπο σκέψης που αναφέρθηκε πιο πριν. Έτσι, όταν κανείς έχει αρνητικό πρότυπο σκέψης που αναφέρθηκε πιο πριν. Έτσι, όταν κανείς έχει κακή διάθεση, η πιθανότητα να αναπαράγονται αρνητικές σκέψεις είναι κακή διάθεση, η πιθανότητα να αναπαράγονται αρνητικές σκέψεις είναι μεγαλύτερη και με την προσθήκη εξωτερικών στρεσογόνων ερεθισμάτων μεγαλύτερη και με την προσθήκη εξωτερικών στρεσογόνων ερεθισμάτων μπορεί να αυξηθεί η πιθανότητα κατάθλιψης σε ευάλωτα άτομα.μπορεί να αυξηθεί η πιθανότητα κατάθλιψης σε ευάλωτα άτομα.  Από τους στρεσογόνους παράγοντες εκτός των οικογενειακών και ευρύτερα Από τους στρεσογόνους παράγοντες εκτός των οικογενειακών και ευρύτερα κοινωνικών, υπάρχουν και παράγοντες που αφορούν το ίδιο το περιβάλλον κοινωνικών, υπάρχουν και παράγοντες που αφορούν το ίδιο το περιβάλλον των νέων. Σημαντικός παράγοντας θεωρείται η των νέων. Σημαντικός παράγοντας θεωρείται η ποιότητα των φιλικών ποιότητα των φιλικών σχέσεων με συνομηλίκους. Παιδιά που δεν έχουν καλής ποιότητας φιλίες, σχέσεων με συνομηλίκους. Παιδιά που δεν έχουν καλής ποιότητας φιλίες, π.χπ.χ. μικρός αριθμός φίλων, όχι συχνές επαφές με φίλους, και όχι πολύ στενές . μικρός αριθμός φίλων, όχι συχνές επαφές με φίλους, και όχι πολύ στενές («κολλητές») φιλίες(«κολλητές») φιλίες είναι πιο πιθανό να οδηγηθούν σε κοινωνική απομόνωση είναι πιο πιθανό να οδηγηθούν σε κοινωνική απομόνωση από το δίκτυο των συνομηλίκων τους και σε κατάθλιψη. από το δίκτυο των συνομηλίκων τους και σε κατάθλιψη.

Από τα πιο οξέα στρεσογόνα γεγονότα, αυτά που φαίνεται να είναι πιο Από τα πιο οξέα στρεσογόνα γεγονότα, αυτά που φαίνεται να είναι πιο σημαντικά αφορούν συνήθως μια σημαντικά αφορούν συνήθως μια σοβαρή προσωπική απογοήτευση σοβαρή προσωπική απογοήτευση που που αφορά κάποιον στενό φίλο. Αυτό φαίνεται να έχει ιδιαίτερο ρόλο σε άτομα αφορά κάποιον στενό φίλο. Αυτό φαίνεται να έχει ιδιαίτερο ρόλο σε άτομα που είχαν και άλλους πιο μακροχρόνιους επιβαρυντικούς ψυχοκοινωνικούς που είχαν και άλλους πιο μακροχρόνιους επιβαρυντικούς ψυχοκοινωνικούς παράγοντες. με πιο σημαντικούς την διάρρηξη φιλικών σχέσεων και την παράγοντες. με πιο σημαντικούς την διάρρηξη φιλικών σχέσεων και την χρήση ουσιών. Σημαντικό είναι επίσης να τονιστεί ότι η έλλειψη κατάλληλου χρήση ουσιών. Σημαντικό είναι επίσης να τονιστεί ότι η έλλειψη κατάλληλου υποστηρικτικού δικτύου μπορεί να συντελεί στην χειρότερη πρόγνωση.υποστηρικτικού δικτύου μπορεί να συντελεί στην χειρότερη πρόγνωση.

Page 27: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Πορεία ΚατάθλιψηςΠορεία Κατάθλιψης

Περίπου το 10% Περίπου το 10% θα αναρρώσει από μόνο του μέσα σε 3 μήνες και θα αναρρώσει από μόνο του μέσα σε 3 μήνες και ένα επιπρόσθετο ένα επιπρόσθετο 40% θα αναρρώσει μέσα σε 12 μήνες40% θα αναρρώσει μέσα σε 12 μήνες. .

Άρα το 50% μπορεί να παραμείνει σε κατάθλιψη για πάνω από 12 Άρα το 50% μπορεί να παραμείνει σε κατάθλιψη για πάνω από 12 μήνες, ενώ στους 24 μήνες αυτό το ποσοστό θα είναι 20-30%. μήνες, ενώ στους 24 μήνες αυτό το ποσοστό θα είναι 20-30%.

Σίγουρα, η επιτυχής αντιμετώπιση θα μειώσει κατά πολύ την διάρκεια Σίγουρα, η επιτυχής αντιμετώπιση θα μειώσει κατά πολύ την διάρκεια ενώ μπορεί να βελτιώσει και τον κίνδυνο υποτροπής που σε γενικές ενώ μπορεί να βελτιώσει και τον κίνδυνο υποτροπής που σε γενικές γραμμές είναι αυξημένος, καθώς ένα 30% μπορεί να έχει μια γραμμές είναι αυξημένος, καθώς ένα 30% μπορεί να έχει μια υποτροπή μέσα σε 5 χρόνιαυποτροπή μέσα σε 5 χρόνια

Page 28: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΑντιμετώπισηΑντιμετώπιση

Ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας που θα επιλεγεί, τονίζεται Ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας που θα επιλεγεί, τονίζεται ιδιαίτερα η σημασία της ιδιαίτερα η σημασία της οικοδόμησης σχέσης συνεργασίας και οικοδόμησης σχέσης συνεργασίας και υποστήριξης υποστήριξης με όλους τους εμπλεκόμενους, τον ίδιο τον ασθενή, την με όλους τους εμπλεκόμενους, τον ίδιο τον ασθενή, την οικογένεια και τον θεραπευτή. Αυτή η σχέση θα καθορίσει εν πολλοίς οικογένεια και τον θεραπευτή. Αυτή η σχέση θα καθορίσει εν πολλοίς και την επιτυχία του όλου εγχειρήματος. και την επιτυχία του όλου εγχειρήματος.   Επίσης η απόφαση για το είδος της θεραπείας Επίσης η απόφαση για το είδος της θεραπείας θα ληφθεί από κοινού θα ληφθεί από κοινού (συνεργατική σχέση) ή εν πάση περιπτώσει θα γίνει σημαντική (συνεργατική σχέση) ή εν πάση περιπτώσει θα γίνει σημαντική προσπάθεια να εξηγηθούν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της προσπάθεια να εξηγηθούν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της αντιμετώπισης. αντιμετώπισης.   Αν και η προσπάθεια για Αν και η προσπάθεια για ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση φαίνεται φαίνεται λογική και συχνά θα προτιμηθεί, από την άλλη η χρήση των λογική και συχνά θα προτιμηθεί, από την άλλη η χρήση των φαρμάκων όχι μόνο δεν πρέπει να φαρμάκων όχι μόνο δεν πρέπει να δαιμονοποιείταιδαιμονοποιείται αλλά σε κάποιες αλλά σε κάποιες περιπτώσεις πιο σοβαρές μπορεί να είναι πραγματικά σωτήρια για περιπτώσεις πιο σοβαρές μπορεί να είναι πραγματικά σωτήρια για την ζωή και την μελλοντική πορείατην ζωή και την μελλοντική πορεία

Page 29: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΚΑΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ ΣΕ ΜΑΘΗΤΕΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ

ΕΛΛΑΔΑΣΕΛΛΑΔΑΣ

Page 30: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΣτόχοςΣτόχος: : Η εκτίμηση του επιπέδου ψυχικής υγείας και των Η εκτίμηση του επιπέδου ψυχικής υγείας και των

συμπεριφορών υγείας των μαθητών Λυκείωνσυμπεριφορών υγείας των μαθητών Λυκείων

Συμμετείχαν μαθητές Λυκείων όλων των τάξεων από 25 Σχολικές Μονάδες στην Ήπειρο, την Αιτ/νία, την Καλλιθέα και την Πάρο. Η μελέτη έγινε σε δύο στάδια: α) οι μαθητές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο διαλογής στην τάξη (n=5614), β) 2431 μαθητές επιλέχθηκαν με στρωματοποιημένη τυχαία δειγματοληψία με βάση το σκορ στο ερωτηματολόγιο διαλογής.

Κατανομή ΔείγματοςΚατανομή Δείγματος♂♂ ♀♀

25822582 30323032

Μ.Ο. ΗλικίαςΜ.Ο. Ηλικίας 116,76,7 16,416,4

“The Epirus School Project”Τμήμα Ψυχιατρικής Παν. ΙωαννίνωνΤμήμα Ψυχιατρικής Παν. Ιωαννίνων

Page 31: Depression in adolescents and young adults (15-22)

“The Epirus School Project”

Page 32: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Συλλογή Δεδομένων: Μαθητές συμπληρώνουν την συνέντευξη ψυχικής υγείας στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου

• Όλα τα εργαλεία μέτρησης διανεμηθήκαν σε ηλεκτρονική μορφή στα εργαστήρια Πληροφορικής με δυνατότητα αυτόματης εισαγωγής δεδομένων

• Ψυχιατρική νοσηρότητα: Εκτιμήθηκε με την διαγνωστική συνέντευξη «Clinical Interview Schedule Revιsed» (CIS-R) (Lewis 1992) .

Συλλογή Δεδομένων: Η αποδοχή του τρόπου συλλογής των δεδομένων από τους μαθητές ήταν πολύ υψηλή

“The Epirus School Project”

Page 33: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Ψυχιατρική Συμπτωματολογία στην ΚοινότηταΨυχιατρική Συμπτωματολογία στην Κοινότητα

Page 34: Depression in adolescents and young adults (15-22)

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

πο

σο

στό

(%)

συμπτώματα

Ποσοστά εμφάνισης ψυχολογικών συμπτωμάτων σε Έλληνες εφήβους (15 - 18 ετών)

Αγόρια Κορίτσια Σύνολο

Page 35: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Κατάθλιψη σε εφήβους 15-17

8,6%

3,1%2,2% 1,3%

0,3%

10,3%

6,2%

1,6%

4,9%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

Ηπια Μέτρια Σοβαρή

Βαρύτητα Κατάθλιψης

Επ

ιπο

λασ

μό

ς

Άνδρες

Γυναίκες

Σύνολο

Επιπολασμός Κατάθλιψης κατά ΦύλοΕπιπολασμός Κατάθλιψης κατά Φύλο

5614 μαθητές Λυκείων στην Ελλάδα (Ήπειρος – Δυτ. Ελλάδα – Αθήνα – Νησ. Αιγαίου)

Page 36: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Κατάθλιψη κατά Τάξη Λυκείου

4%4%

1%

5%4%

2%

11%

8%

2%

6%

5%

2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

Ηπια Μέτρια Σοβαρή

Βαρύτητα Κατάθλιψης

Επ

ιπο

λασ

μό

ς

Πρώτη

Δευτέρα

Τρίτη

Σύνολο

Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες μεταβλητέςμεταβλητές

5614 μαθητές Λυκείων στην Ελλάδα (Ήπειρος – Δυτ. Ελλάδα – Αθήνα – Νησ. Αιγαίου)

Page 37: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Κατάθλιψη κατά Επίδοση

3% 3%

1%

5%

4%

1%

6%

5%

2%

9%

7%

2%

6%

5%

2%

0%1%2%3%4%5%6%7%8%9%

Ηπια Μέτρια Σοβαρή

Βαρύτητα Κατάθλιψης

Επ

ιπο

λασ

μό

ς Άριστα

Πολύ Καλά

Καλά

Μέτρια

Σύνολο

Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες μεταβλητέςμεταβλητές

5614 μαθητές Λυκείων στην Ελλάδα (Ήπειρος – Δυτ. Ελλάδα – Αθήνα – Νησ. Αιγαίου)

Page 38: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Κατάθλιψη κατά Αλκοόλ

6%5%

1%

11%

8%

4%

6%5%

2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

Ηπια Μέτρια Σοβαρή

Βαρύτητα Κατάθλιψης

Επ

ιπολ

ασμό

ς

Αλκοόλ (-)

Αλκοόλ (+)

Σύνολο

Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες μεταβλητέςμεταβλητές

5614 μαθητές Λυκείων στην Ελλάδα (Ήπειρος – Δυτ. Ελλάδα – Αθήνα – Νησ. Αιγαίου)

Page 39: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Κατάθλιψη κατά Κάπνσιμα

5,5%4,2%

1,3%

10,9%9,5%

4,2%

6,2%4,9%

1,6%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

Ηπια Μέτρια Σοβαρή

Βαρύτητα Κατάθλιψης

Επ

ιπο

λασ

μό

ς

Κάπνισμα (-)

Κάπνισμα (-)

Σύνολο

Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες μεταβλητέςμεταβλητές

5614 μαθητές Λυκείων στην Ελλάδα (Ήπειρος – Δυτ. Ελλάδα – Αθήνα – Νησ. Αιγαίου)

Page 40: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Κατάθλιψη κατά Κάνναβη

18,8%

12,9%

1,0%1,7%

5,6%4,5%

6,2%4,9%

1,6%

0%

5%

10%

15%

20%

Ηπια Μέτρια Σοβαρή

Βαρύτητα Κατάθλιψης

Επ

ιπο

λασ

μό

ς

Κάνναβη (-)

Κάνναβη (+)

Σύνολο

Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες μεταβλητέςμεταβλητές

5614 μαθητές Λυκείων στην Ελλάδα (Ήπειρος – Δυτ. Ελλάδα – Αθήνα – Νησ. Αιγαίου)

Page 41: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Σκεφτόμουν ότι η Ζωή δεν Αξίζει...

1,6%

8,9%

43,8%

36,2%

2,2%

10,3%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Αγόρια Κορίτσια

Επ

ιπο

λασ

μό

ς

Κατάθλιψη (-)

Κατάθλιψη (+)

Σύνολο

Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με διάφορες μεταβλητέςμεταβλητές

5614 μαθητές Λυκείων στην Ελλάδα (Ήπειρος – Δυτ. Ελλάδα – Αθήνα – Νησ. Αιγαίου)

Page 42: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Κατάθλιψη και Επιθετικότητα

6%5%

18%

15%

6%5%4% 4%

0%

5%

10%

15%

20%

Ηπια Μέτρια

Βαρύτητα Κατάθλιψης

Επ

ιπο

λασ

μό

ς

Θύματα: Μη εμπλοκή

Θύματα: Εμπλοκή

Θύτες: Μη εμπλοκή

Θύτες: Εμπλοκή

Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με την Συσχετίσεις της Κατάθλιψης με την επιθετικότηταεπιθετικότητα

5614 μαθητές Λυκείων στην Ελλάδα (Ήπειρος – Δυτ. Ελλάδα – Αθήνα – Νησ. Αιγαίου)

Page 43: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΜΕΣΩ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΜΕΣΩ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

Page 44: Depression in adolescents and young adults (15-22)

http://stressteen.stress.grhttp://stressteen.stress.gr

Page 45: Depression in adolescents and young adults (15-22)
Page 46: Depression in adolescents and young adults (15-22)
Page 47: Depression in adolescents and young adults (15-22)

http://stressteen.stress.grhttp://stressteen.stress.gr

Page 48: Depression in adolescents and young adults (15-22)

http://www.depnet.grhttp://www.depnet.gr

Page 49: Depression in adolescents and young adults (15-22)
Page 50: Depression in adolescents and young adults (15-22)

http://www.stress.grhttp://www.stress.gr

Page 51: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Page 52: Depression in adolescents and young adults (15-22)

Η Κατάθλιψη αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα στην εφηβική περίοδο Η Κατάθλιψη αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα στην εφηβική περίοδο με ένα 5% περίπου των εφήβων να παρουσιάζουν τουλάχιστον μέτριου με ένα 5% περίπου των εφήβων να παρουσιάζουν τουλάχιστον μέτριου βαθμού συμπτωματολογίαβαθμού συμπτωματολογία

Τα κορίτσια αναφέρουν μεγαλύτερη συμπτωματολογία από τα αγόρια Τα κορίτσια αναφέρουν μεγαλύτερη συμπτωματολογία από τα αγόρια (τα οποία όμως παρουσιάζουν μεγαλύτερα προβλήματα χρήσης ουσιών (τα οποία όμως παρουσιάζουν μεγαλύτερα προβλήματα χρήσης ουσιών εκτός από το κάπνισμα)εκτός από το κάπνισμα)

Η διάγνωση βασίζεται σε μια ποικιλία συμπτωμάτων και όχι σε Η διάγνωση βασίζεται σε μια ποικιλία συμπτωμάτων και όχι σε μεμονωμένα συμπτώματαμεμονωμένα συμπτώματα

Η πρόγνωση της κατάθλιψης είναι καλύτερη όταν αυτή αντιμετωπίζεται Η πρόγνωση της κατάθλιψης είναι καλύτερη όταν αυτή αντιμετωπίζεται έγκαιραέγκαιρα

Η ανίχνευση της κατάθλιψης με συστηματικό τρόπο είναι δυνατή και έχει Η ανίχνευση της κατάθλιψης με συστηματικό τρόπο είναι δυνατή και έχει εφαρμοστεί στην περιοχή μαςεφαρμοστεί στην περιοχή μας

Η ενημέρωση μέσα από το διαδίκτυο και η αντιμετώπιση των ήπιων Η ενημέρωση μέσα από το διαδίκτυο και η αντιμετώπιση των ήπιων συμπτωμάτων με μεθόδους αυτοβοήθειας ή ελάχιστων παρεμβάσεων συμπτωμάτων με μεθόδους αυτοβοήθειας ή ελάχιστων παρεμβάσεων μπορεί να γίνει και να είναι χρήσιμη.μπορεί να γίνει και να είναι χρήσιμη.

ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα

Page 53: Depression in adolescents and young adults (15-22)

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ!ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ!

Ιωάννινα – 11/05/2012

Η Νεανική Κατάθλιψη Η Νεανική Κατάθλιψη Μια Κρυμμένη ΠραγματικότηταΜια Κρυμμένη Πραγματικότητα

Πέτρος Σκαπινάκης,Πέτρος Σκαπινάκης, MPH, PhD MPH, PhDΕπίκουρος Καθηγητής ΨυχιατρικήςΕπίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής

Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου ΙωαννίνωνΙατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων