Lettertype: Futura

Denken als een

generaal

Michiel Janzen

Twaalf slimme strategieën van

het slagveld

Denken als een generaalM

ich

iel Jan

zen

Lettertype: Futura

Wil jij ook risico’s nemen, knopen doorhakken

en moeiteloos collega’s en vrienden overtuigen?

Kies dan voor de strategieën en tactieken van

de generaal, een rolmodel van daadkracht en

heldere communicatie.

In dit boek lees je hoe de grote generaals in

onmogelijke situaties zegevierden. Lees hoe

Hannibal out of the box dacht, Michiel de Ruyter teamspirit kweekte

en Napoleon bij Austerlitz dankbaar gebruikmaakte van de fog of war.

Michiel Janzen is als strategy director verbonden aan GBE

communicatie in Den Haag. In Denken als een generaal combineert

hij zijn kennis en ervaring in het bedrijfsleven met zijn fascinatie voor

militair-strategische operaties.

‘Fascinerend boek’ Napoleon (Huub Stapel in ‘Napoleon op Sint- Helena’)

Lettertype: Futura

Denken als een

generaal

Michiel Janzen

Twaalf slimme strategieën van

het slagveld

I N H O U D

VOORWOORD10

INLEIDING: STRATEGIE EN TACTIEKEen generaal heeft een plan

15

- 1 -EEN GENERAAL KIJKT MET EEN ANDERE BRIL

Leer creatief denken als Hannibal31

- 2 -EEN GENERAAL STAAT OP ZIJN STREPEN

De kunst van het oorlog voeren volgens Sun Tzu 48

- 3 -DE GENERAAL ALS COACH

Teambuilding met Michiel de Ruyter62

- 4 -EEN GENERAAL IS NIET VAN GISTEREN

De mediaoorlog van Stormin’ Norman78

- 5 -EEN GENERAAL HEEFT EEN POKERFACE

Napoleon toont zich een genie in misleiding103

- 6 -EEN GENERAAL GEEFT HET GOEDE VOORBEELD

Het empathisch leiderschap van Alexander de Grote123

- 7 -EEN GENERAAL WACHT NIET OP DE VOLGENDE BUS

Het time-management van Frederik de Grote136

- 8 -EEN GENERAAL HOUDT VAN ZIJN MENSEN

Het people-management van Dwight Eisenhower149

- 9 -EEN GENERAAL HEEFT ALTIJD GELIJK

Het zelfvertrouwen van Julius Caesar167

- 10 -EEN GENERAAL RIJDT OP DE LINKERBAAN

De demarrage van Heinz Guderian179

- 11 -EEN GENERAAL KNIPPERT NIET MET ZIJN OGENDe meedogenloze strijd van Genghis Khan

203

- 12 -EEN GENERAAL GAAT ZIJN EIGEN GANG

Het geloof in eigen kunnen van Douglas MacArthur219

LESSONS LEARNED238

OVERZICHT MILITAIRE STRATEGEN241

BIBLIOGRAFIE250

DANKWOORD256

10 D E N K E N A L S E E N G E N E R A A L

VOORWOORD

‘Michiels beste maatjes zijn kleine soldaatjes’

Met deze regels begon het Sinterklaasgedicht dat mijn zus

voor mij had geschreven. Ik moet een jaar of tien zijn geweest.

De soldaatjes in kwestie waren van Airfi x en niet groter dan

een vingerhoed. Ze pasten perfect bij de miniatuurtanks en

vliegtuigjes van Dinky Toys, Corgi Toys en Solido. Vele veld-

slagen uit de Tweede Wereldoorlog heb ik er met mijn vriend-

jes mee nagespeeld. Na het ‘oorlogje spelen’ was de rotzooi

in de woonkamer niet te overzien. Als we buiten hadden ge-

speeld, was daarna meer dan de helft van de soldaatjes zoek.

In die zin weken ons spel en het bijbehorende verlies niet veel

af van de werkelijkheid.

Spelen met soldaten, veldslagen nadoen, als een generaal

strategie en tactiek toepassen: het zat er al vroeg in. Mijn fas-

cinatie voor militaire historie is sindsdien alleen maar toe-

genomen, zeker sinds de dag dat ik organisaties strategisch

advies mocht gaan geven. Dat dit boek door mij geschreven

zou worden, voelde dan ook niet meer dan logisch, het was

geen kwestie van ‘of’ maar van ‘wanneer’. De afgelopen jaren

heb ik als strategy director veel mensen en bedrijven gead-

VOORWOORD 11

viseerd over hun communicatiestrategie. Wel of niet een re-

clamecampagne uitvoeren? Zo ja, hoe? Waar de nadruk op

leggen? Hoe de boodschap verpakken en welke middelen in-

schakelen? Vragen die niet altijd makkelijk te beantwoorden

zijn. Gelukkig kon ik terugvallen op de ervaringen van helden

als Hannibal, Napoleon en Eisenhower, die zich ook niet uit

het veld lieten slaan door een lastige vraag. Dat zouden meer

mensen moeten doen, dacht ik bij mezelf.

Waarom zouden we ons blindstaren op de aanpak van heden-

daagse CEO’s en de waardevolle ervaring van talloze histori-

sche generaals vergeten? Waren zij niet de topmanagers van

hun tijd? Deze gedachten vormden de basis voor het boek dat

je nu in handen hebt. Het gaat over grote generaals en wat je

van hen kunt leren.

Generaals zijn er in alle soorten en maten. De generaals in

dit boek zijn mijn persoonlijke selectie. Ze hebben allemaal

een bijzondere carrière gehad. Sommigen werden geboren als

de zoon van een militair, dus een loopbaan in het leger lag

voor de hand. Voor anderen was het een kwestie van troon-

opvolging of afgedwongen leiderschap. Er zitten tussen de ge-

neraals ook staatsmannen, keizers, oud-presidenten en zelfs

een admiraal; ik heb de keuze voor ‘een generaal’ in die zin

dan ook ruim geïnterpreteerd. Ik heb een keuze gemaakt uit

generaals van alle continenten. De oudste generaal dateert

uit de vijfde eeuw voor Christus, de recentste uit de Golfoor-

log van 1991. Qua leeftijd was Alexander de Grote de jongste

12 D E N K E N A L S E E N G E N E R A A L

en Douglas MacArthur met zijn zeventig jaar de nestor van

allemaal.

Wat kun je van een generaal leren? Veel. De generaals in dit

boek waren stuk voor stuk bijzondere persoonlijkheden. Ze

wisten grote legers op de been te brengen, die bereid waren

hun bevelhebber tot het eind van de wereld te volgen. Daar-

voor moet je charismatisch zijn, leiderschap bezitten, verbaal

sterk zijn en risico’s durven nemen. Er zijn veel overeenkom-

sten tussen mijn veldheren te ontdekken, ook al zit er 2500

jaar tussen. Bijna alle generaals moesten vroeg of laat een ne-

derlaag incasseren. Dat ze zich wisten te herstellen, zegt dus

ook iets over hun vastberadenheid. Ze kwamen sterker terug

na zo’n pijnlijke ervaring en waren vastbesloten voortaan als

overwinnaar het slagveld te verlaten.

In elk hoofdstuk koppel ik een generaal aan een voor hem be-

slissende veldslag. De aanleiding, het verloop en de afl oop van

deze strijd heb ik zeer beknopt weergegeven. Dit heb ik met

opzet gedaan, omdat het boek anders veel te dik zou worden.

Bij iedere generaal wordt bovendien een brug geslagen naar

een opvallende persoonlijke eigenschap en hoe je die vandaag

de dag als manager, ondernemer of professional in je voordeel

kunt toepassen.

Dit boek bevat geen revolutionair managementconcept. Wel

geeft het enkele praktische tips waarvan het nut door gene-

VOORWOORD 13

raals in extreme situaties is bewezen. In de adviezen die ik in

elk hoofdstuk heb gegeven, heb ik geprobeerd zeer beschei-

den te blijven; de visies en ervaringen van de generaal spre-

ken volgens mij voor zich. Wie de moeite neemt om de namen

van landen en vijanden in gedachten te vervangen door die

van merknamen en concurrenten, kan al veel opsteken van

de historische veldslagen in dit boek.

Oorlog betekent altijd ellende. Daar ben ik mij terdege van

bewust. Het is niet mijn bedoeling geweest om het fenomeen

oorlog te verheerlijken. Mensen hebben altijd oorlog gevoerd,

het is van alle tijden en het zal ook nooit verdwijnen. Bij het

schrijven van dit boek duizelde ik soms van de aantallen en

gruwde ik geregeld van de onmenselijkheden. We mogen ons

gelukkig prijzen dat we in Nederland al meer dan 65 jaar geen

oorlog hebben meegemaakt.

Waarom dan toch personen beschrijven bij wie zo veel bloed

aan hun handen kleeft? Het is niet de oorlog die boeiend is,

maar wat deze met mensen doet. En een generaal is niet al-

leen betrokken bij een oorlog, maar hij moet in een uitzon-

derlijke situatie ook nog eens snel zeer moeilijke beslissingen

nemen. Dat maakt zijn rol fascinerend en voor mij een bron

van inspiratie.

Generaals, strategie, veldslagen en soldaten – het zijn ingre-

diënten die mij intrigeren. Omdat ik nooit in levenden lijve

14 D E N K E N A L S E E N G E N E R A A L

een oorlog heb meegemaakt, ken ik er persoonlijk de ellende

niet van. Ik hoop dat dit zo mag blijven.

Michiel Janzen, januari 2012

INLEIDING: STR AT EGIE EN TACT IEK 15

INLEIDINGSTRATEGIE EN TACTIEK

Een generaal heeft een plan

Militaire strategie of krijgskunst heeft de mens altijd geboeid.

Vanaf het moment dat in de oudheid de eerste oorlog werd

uitgevochten, heeft een generaal altijd gezocht naar manie-

ren om te zegevieren. Omdat hij vroeg of laat een sterkere

vijand zou treff en, vertrouwde hij niet alleen op kracht, maar

ook op intelligentie. Hij zocht naar manieren om de vijand te

verrassen, ofwel door een tactische manoeuvre, ofwel door

technische innovatie, ofwel door een list.

In deze inleiding behandel ik beknopt de essentie van mili-

taire strategie en tactiek en welke voordelen je er zelf mee

kunt behalen. Wie meer wil weten over de ontwikkelingen

van het militair-strategisch denken, verwijs ik naar het over-

zicht achter in dit boek.

De begrippen ‘strategie’ en ‘tactiek’ worden nogal eens door

elkaar gebruikt. Dat is niet vreemd, omdat de meningen er-

over nog steeds verschillen. Beide hebben te maken met af-

stand, tijd en geweld. Strategie is afgeleid van het Griekse

EEN GENER AAL KIJKT ME T EEN ANDERE BRIL 31

1

EEN GENERAAL KIJKT MET EEN ANDERE BRILLeer creatief denken als Hannibal

Hannibal wordt vooral herinnerd vanwege zijn tocht over de

Alpen. Dat was absoluut een prestatie, maar de climax van

zijn Italiaanse campagne lag veel zuidelijker, bij Cannae. Daar

behaalde hij een spectaculaire overwinning op de Romeinen.

Hannibal liet er zien dat je een vijand niet per defi nitie hoeft

te verslaan door sterker te zijn, maar door slimmer en origi-

neler te zijn.

Cannae wordt ook wel ‘de perfecte omsingeling’ genoemd.

Hoewel de Romeinen veel meer soldaten op de been konden

brengen, waren ze beducht voor het Carthaagse leger. Ze had-

den het maanden achtervolgd terwijl het onder leiding van

Hannibal door Italië trok. Toen het Romeinse leger bij Cannae

eindelijk de confrontatie met de aartsvijand aandurfde, on-

derging het een van de grootste nederlagen ooit. In acht uur

tijd sneuvelden er bijna vijftigduizend Romeinen. Daardoor is

Cannae de boeken ingegaan als een exemplarisch voorbeeld

van een omsingelingsslag.

In 168 voor Christus vond er een veldslag plaats tussen Ro-

48 D E N K E N A L S E E N G E N E R A A L

2

EEN GENERAAL STAAT OP ZIJN STREPENDe kunst van het oorlog voeren volgens Sun Tzu

Sun Tzu was een Chinese generaal die leefde in de vijfde eeuw

voor Christus. Van zijn hand is het oudste en meest bestu-

deerde boek over militaire strategie, wereldwijd bekend als

� e Art of War, in het Nederlands vertaald als � e Art of War, in het Nederlands vertaald als � e Art of War De kunst van het

oorlogvoeren. Sun Tzu verwoordde zijn theorie in dertien les-

sen die zowel een militaire als een fi losofi sche grondslag heb-

ben. Voor praktisch elke confl ictsituatie biedt De kunst van

het oorlogvoeren een nuttig advies.

De lessen van Sun Tzu zijn nog steeds toepasbaar in onze tijd.

‘Hij, die de kunst van het oorlog voeren beheerst, leidt zijn

vijand naar het slagveld en wordt er niet door hem naartoe

gedwongen.’

Sun Tzu leefde tijdens de Periode van Lente en Herfst (722-

481 voor Christus) in de Chinese oudheid. Deze periode werd

genoemd naar het boek met dezelfde naam, dat de 242 jaar

van het koninkrijk van Lu beschreef. Sun Tzu werd geboren

tegen het eind van deze periode. Sun betekent ‘meester’. Zijn

naam wordt ook geschreven als Sunzi, Sun Wu of Sun Tsu.

62 D E N K E N A L S E E N G E N E R A A L

3

DE GENERAAL ALS COACHTeambuilding met Michiel de Ruyter

Midden in de zeestrijd bij Sicilië stort de opperbevelhebber

van de Nederlandse vloot van het commandodek omlaag.

Admiraal Michiel de Ruyter is geraakt door een kogel uit een

Frans oorlogsschip. Het is 1676 en de Nederlanders staan de

Spanjaarden bij in hun strijd tegen de Fransen. De schok op

het admiraalsschip Eendracht is groot. De bemanning noemt

De Ruyter ‘bestevaer’, ofwel ‘vadertje’, een koosnaam voor

eerlijke en rechtvaardige offi cieren. Hun held is de helft van

zijn linkerbeen kwijt, buiten westen wordt hij zijn kajuit bin-

nengedragen. Eenmaal bijgekomen blijft hij vanuit zijn hut

aanwijzingen geven. De Fransen trekken zich uiteindelijk

terug.

De Nederlandse schepen hebben zwaar geleden. Om de scha-

de te herstellen laat De Ruyter koers zetten naar Syracusa,

een havenstad in het zuidoosten van Sicilië. Een week later

overlijdt de grootste admiraal die de wereld ooit zag aan zijn

verwondingen. Zonder hem had Nederland er niet hetzelfde

uitgezien. Hij had de republiek in haar moeilijkste periode

voor de ondergang behoedt. Dit deed hij met name door er-

78 D E N K E N A L S E E N G E N E R A A L

4

EEN GENERAAL IS NIET VAN GISTERENDe mediaoorlog van Stormin’ Norman

De Golfoorlog van 1991 die leidde tot de bevrijding van Koe-

weit staat bekend als de Eerste Golfoorlog. Historisch gezien

is dit onjuist. De Irak-Iran-oorlog die van 1980 tot 1988

duurde was de eerste moderne oorlog voor Irak na de Britse

overheersing. Deze oorlog bracht het land aan de rand van

de fi nanciële afgrond. De woestijnrepubliek was zwaar geha-

vend uit de strijd gekomen en zocht naar een mogelijkheid

om zowel het aanzien als de economie snel op te krikken. Het

kleine maar steenrijke oliestaatje Koeweit, ten zuiden van

Irak, leek een ideale prooi. Saddam Hoessein gokte op een

verdeelde reactie van de ‘laff e’ westerse wereld, maar hij had

buiten de vastberadenheid van Amerikaanse president Bush

en Britse prime minister � atcher gerekend. Ze smeedden

een sterke coalitie die een enorme troepenmacht in Saoedi-

Arabië tot gevolg had, aangevoerd door een onverzettelijke

viersterrengeneraal.

Niet alleen de coalitietroepen werden geleid door Norman

Schwarzkopf, maar ook de persconferenties. De Eerste Golf-

oorlog was de eerste mediaoorlog en Schwarzkopf speelde

EEN GENER AAL HEEF T EEN POKERFACE 103

5

EEN GENERAAL HEEFT EEN POKERFACENapoleon toont zich een genie in misleiding

Van alle generaals in dit boek is Napoleon waarschijnlijk de

bekendste. Zijn overwinningen spreken nog steeds tot de

verbeelding en zijn nalatenschap in de vorm van het burger-

lijk wetboek en onze familieachternamen is nog steeds merk-

baar. Napoleon bewees een strategisch genie te zijn en bijna

twintig jaar lang heerste hij over het Europese continent. Er

waren maar liefst zeven coalities van samen strijdende lan-

den voor nodig om hem op de knieën te dwingen. Napoleon

heeft zelf actief aan zijn eigen legendevorming bijgedragen.

De laatste jaren van zijn leven werkte hij aan zijn rooskleu-

rige biografi e, waarin hij nu en dan een loopje nam met de

werkelijkheid. Zijn reputatie als veldheer blijft niettemin

onaantastbaar. ‘Onmogelijk is een woord dat je alleen te-

genkomt in het woordenboek van idioten.’ Naast daadkracht

was misleiding een troef die Napoleon graag en veelvuldig

uitspeelde. Napoleon Bonaparte was hard voor zijn vijand

en hard voor zijn manschappen. Hij trad daadkrachtig op en

kon rücksichtslos ingrijpen. Bij Austerlitz toonde hij aan dat

hij de kunst van misleiding perfect beheerste.

EEN GENER AAL GEEF T HE T GOEDE VOORBEELD 123

6

EEN GENERAAL GEEFT HET GOEDE VOORBEELDHet empathisch leiderschap van Alexander de Grote

Alexander de Grote wordt beschouwd als de grootste veld-

heer uit de oudheid. Zijn rijk strekte zich op zeker moment

uit van Macedonië tot India en van Egypte tot Afghanistan.

In 331 voor Christus streed Alexander voor de tweede maal

tegen de Perzische koning Darius III. Op de vlakte van Gau-

gamela ging hij het gevecht aan, ook al was hij zwaar in de

minderheid. Hij vertrouwde op zijn goed getrainde cavalerie,

de gedisciplineerde infanterie en zijn tactische strijdplan.

Zijn troepen vertrouwden op hem. De jonge veldheer – hij

was pas 25 jaar oud – had zich eerder al een groot veldheer

getoond.

Onder een broeierige zon, in het noorden van het huidige

Irak, bewees Alexander waarom hij ‘de Grote’ genoemd zou

worden: hij was een van de weinige generaals die daadwerke-

lijk meevocht met zijn manschappen.

Het is dankzij de Griekse fi losoof en schrijver Plutarchus dat

we nog zo veel van Alexander de Grote weten. Alexander was

de zoon van Philippos II, de koning van Macedonië. Op het

136 D E N K E N A L S E E N G E N E R A A L

7

EEN GENERAAL WACHT NIET OP DE VOLGENDE BUSHet time-management van Frederik de Grote

In 1980 kreeg Frederik de Grote, de koning van Pruisen,

weer een centrale plaats in de Duitse geschiedenis – een rol

die hij verdiende. In 1951 was het prachtige ruiterstandbeeld

van koning Frederik de Grote van Berlijn naar Potsdam ver-

plaatst. Het had 29 jaar bij zijn paleis Sanssouci gestaan.

Toen het in 1980, midden in de Koude Oorlog, door de Oost-

Duitse regering werd teruggehaald naar Berlijn, kreeg het

een prominente plek op Unter den Linden. De DDR bewees

hiermee eer aan ‘Der Alte Fritz’, de koning met een sociaal

gezicht.

Frederik de Grote kan vanwege zijn diplomatieke aanleg en

strategisch inzicht in één adem worden genoemd met Julius

Caesar en Napoleon Bonaparte. Een grote kwaliteit was zijn

geraffi neerde planning.

Hoe anders zag het eruit toen zijn vader nog leefde. Frede-

rik werd geboren in 1712. Zijn ouders waren koning Fre-

derik Willem I van Pruisen en Sophia Dorothea van Han-

nover. Pruisen bestond in die tijd uit een lappendeken van

EEN GENER AAL HOUDT VAN ZIJN MEN SEN 149

8

EEN GENERAAL HOUDT VAN ZIJN MENSENHet people-management van Dwight Eisenhower

Op de avond van 5 juni 1944 reed Kay Summersby, militair

chauff euse, naar Newbury Airport in Wiltshire, Engeland.

Op de achterbank zat de Supreme Allied Commander ge-

neraal Dwight Eisenhower. Chauff euse Summersby bracht

de generaal naar het vliegveld, waar hij onaangekondigd

afscheid wilde nemen van de Amerikaanse 101st Airborne

Division; de mannen stonden klaar om te vertrekken voor

Operatie Overlord. De grote olijfkleurige Cadillac reed het

terrein op. Vergezeld door slechts één onderoffi cier begaf Ei-

senhower zich naar de parachutisten, die bekendstonden als

de Screaming Eagles. Aangenaam verrast zagen de mannen,

wier gezichten al zwart waren gemaakt, de populaire gene-

raal op zich af komen. Eisenhower maakte een ontspannen

indruk. Hij vroeg waar ze vandaan kwamen en maakte grap-

jes. De parachutisten waren dolenthousiast over dit spon-

tane bezoek van hun hoogste baas. Hij sprak hun moed in

en zij beantwoordden dit met: ‘Don’t worry, General, we’ll

take care of things for you.’ Toen de vliegtuigen en de zweef-

vliegtuigen de schemering in vlogen, salueerde hij. Eisenho-

EEN GENER AAL HEEF T ALT IJD GELIJK 167

9

EEN GENERAAL HEEFT ALTIJD GELIJKHet zelfvertrouwen van Julius Caesar

In 48 voor Christus stonden twee Romeinse veldheren te-

genover elkaar bij Pharsalus. Pompeius leek alle troeven

in handen te hebben. Hij had een betere uitgangspositie

op hoger gelegen grond. Zijn bevoorrading was veel beter

georganiseerd dan die van zijn opponent en zijn leger was

twee keer zo sterk. Pompeius had 45.000 infanteristen en

zevenduizend cavaleristen tot zijn beschikking, al waren ve-

len huurlingen en vrij onervaren. Zijn tegenstander Caesar

moest het doen met 22.000 man voetvolk en duizend man

te paard. Caesar was wellicht overmoedig, maar niet dom.

Zijn troepen waren gelouterd door alle gevechtservaring

en reageerden resoluut op zijn commando’s. Hij wist dat hij

Pompeius kon verslaan als hij het slim aanpakte.

Caesar was geen gokker. Hij straalde zelfvertrouwen uit en

kon rekenen op de steun van een goed getraind leger. De be-

roemde Romeinse veldheer was een groot spreker, een sterk

leider en een idool van zijn tijd.

EEN GENER AAL RIJDT OP DE LINKERB AAN 179

10

EEN GENERAAL RIJDT OP DE LINKERBAANDe demarrage van Heinz Guderian

In de vroege ochtend van 1 september 1939 trok de Duit-

se Wehrmacht de grens met Polen over. Twee dagen later

verklaarden Groot-Brittannië en Frankrijk Duitsland de

oorlog. De Tweede Wereldoorlog was begonnen. Hoewel de

Wehrmacht voor de verovering van Polen nog volop gebruik-

maakte van paarden, werden er voor het eerst ook tanks en

vliegtuigen ingezet. Toen Hitler op 5 september een bezoek

bracht aan het slagveld bij Grudziadz, was hij verbaasd over

het geringe aantal slachtoff ers aan weerszijden. Hij infor-

meerde of dat te danken was aan de Stuka’s, de luchtmacht.

De blonde luitenant-generaal naast hem zei dat dat door de

Duitse tanks kwam. Hitler was aangenaam verrast: ‘Uitste-

kend, dat is een compliment waard.’

Heinz Guderian, die de bijnaam Schneller Heinz kreeg, was

een meester in snelle veroveringen. Hij trad traditionele re-

gels met voeten. En dat is nog steeds een eff ectief advies, ook

in vredestijd.

De Eerste Wereldoorlog was een strijd die op basis van verou-

EEN GENER AAL KNIPPERT NIE T ME T ZIJN OGEN 203

11

EEN GENERAAL KNIPPERT NIET MET ZIJN OGENDe meedogenloze strijd van Genghis Khan

Terwijl Europa ondergedompeld is in de donkere middeleeu-

wen, ontstaat in Azië een natie die uitgroeit tot het grootste

aaneengesloten rijk ooit. Onder aanvoering van een sim-

pele nomadenzoon veroveren de Mongolen in de dertiende

eeuw China, Korea, Burma, Irak, Iran, Afghanistan, Syrië,

Turkije, Hongarije, half Pakistan en een groot deel van de

Sovjet-Unie. Het Mongoolse rijk was op zijn hoogtepunt vier

zo groot als het gebied dat Alexander de Grote veroverde en

twee keer zo groot als het Romeinse rijk. In het jaar 1241

stonden de Mongolen aan de poort van Europa. Een golf van

angst ging door de verdeelde westerse koninkrijken. Zouden

de barbaarse horden uit het Oosten ook Europa veroveren?

Er zijn geen hedendaagse wereldleiders of topmanagers die

even succesvol zijn als Genghis Khan. Maar goed ook, want

waarschijnlijk moeten ze daarvoor net zo wreed zijn.

In de twaalfde eeuw was China een welvarend keizerrijk

achter een acht kilometer lange muur. Deze grote muur be-

schermde de Chinezen tegen mogelijke invasielegers uit het

EEN GENER AAL G AAT ZIJN EIGEN G ANG 219

12

EEN GENERAAL GAAT ZIJN EIGEN GANGHet geloof in eigen kunnen van Douglas MacArthur

De Koreaanse Oorlog wordt ook wel ‘de vergeten oorlog’ ge-

noemd. Opgesloten tussen de allesomvattende Tweede We-

reldoorlog en de veel bekendere Vietnamoorlog is de oorlog

op het Koreaanse schiereiland op de achtergrond geraakt.

Pas in 1995 – 42 jaar na het beëindigen van de gevechtshan-

delingen – verscheen er een monument in Washington DC

voor de 34.000 gevallen Amerikanen. De Koreaoorlog was

de eerste ‘hete’ oorlog in de Koude Oorlog. Waar vijf jaar

daarvoor de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten nog samen

tegen Duitsland en Japan vochten, stonden ze nu tegenover

elkaar. Daarmee dreigde het gevaar van een Derde Wereld-

oorlog, waarbij atoomwapens konden worden gebruikt. Om

het communistische gevaar te stoppen werd er voor het eerst

een VN-legermacht ingezet, waar zelfs Nederland aan deel-

nam. Offi cieel is de oorlog nooit beëindigd en nog steeds zijn

er schermutselingen over en weer.

Op het moment dat de Amerikanen Korea uitgejaagd dreig-

den te worden, verscheen ijzervreter Douglas MacArthur op

het strijdtoneel. Hij stelde een gewaagd plan voor en drukte

Lettertype: Futura

DENKEN ALS EEN

GENERAAL

MICHIEL JANZEN

Twaalf slimme strategieën van

het slagveld

DENKEN ALS EEN GENERAALM

ICH

IEL JAN

ZEN

Lettertype: Futura

Wil jij ook risico’s nemen, knopen doorhakken

en moeiteloos collega’s en vrienden overtuigen?

Kies dan voor de strategieën en tactieken van de

generaal, een rolmodel van daadkracht en heldere

communicatie.

In dit boek lees je hoe de grote generaals in onmogelijke situaties

zegevierden. Lees hoe Hannibal out of the box dacht, Michiel de Ruyter

teamspirit kweekte en Napoleon bij Austerlitz dankbaar gebruikmaakte

van de fog of war.

Michiel Janzen is als strategy director verbonden aan GBE communicatie in

Den Haag. In Denken als een generaal combineert hij zijn kennis en ervaring

in het bedrijfsleven met zijn fascinatie voor militair-strategische operaties.

‘Een interessant, inspirerend en lezenswaardig boek.’ Generaal Peter van Uhm,

commandant der strijdkrachten

‘Fascinerend boek.’ Napoleon (Huub Stapel in ‘Napoleon op Sint-Helena’)

Lettertype: Futura

DENKEN ALS EEN

GENERAAL

MICHIEL JANZEN

Twaalf slimme strategieën van

het slagveld