DENİZ KİRLİLİĞİ

Eda LARÇINSezin ÇEBİÖmer Faruk AKTAŞÜnal UZUN

Deniz Kirliliği Nedir?Deniz Kirliliğinin Nedenleri Nelerdir?

Deniz Kirliliği Nedir? Deniz kirlenmesi; deniz ekosistemine

zarar veren, insan sağlığını bozan, balıkçılık da dahil olmak üzere, denizlerdeki faaliyetleri engelleyen, denizin kullanım kalitesini etkileyen ve değerini azaltan madde veya enerjinin insanlar tarafından deniz ortamına doğrudan veya dolaylı olarak bırakılması olarak tanımlanabilir.

Deniz Kirliliğinin Nedenleri Yeryüzünde hayat su ile başlamıştır. Suların

ve denizlerin hızla kirlenmesi ileride önlenemeyecek çevre kirliliklerinin oluşmasına sebebiyet verecektir.

Deniz kirliliklerinin en önemli sebebi deniz suyunda bulunan oksijen miktarının azalmasıdır. Bu da denizlerde ki canlılığı yavaş yavaş yok olmasına ve doğanın dengesinin ciddi bir şekilde bozulmasına sebebiyet verecektir.

Denizlerin kıyısına kurulmuş olan şehirlerin oluşturduğu pislikler Lağım ve çöpler gibi evsel atıklar ve

kimyasal temizlik ürünleri

Deniz kıyısında yer alan sanayi tesisleri Sanayi tesislerinden çıkan ve

arıtılmadan denize boşaltılan atıklar.

Deniz ve okyanuslarda kurulu bulunan petrol platformları ve boru hatları

Hava ve deniz yolunu kullanan araçlar Gemiler ve diğer deniz araçlarından

oluşan kirlilik (petrol, yağ atıkları, zehirli sıvılar, pis sular , çöpler vb.)

Gemi kazaları(Özellikle petrol taşıyan gemiler) Deniz kazaları neticesinde önemli

miktarlarda petrol döküntüsü suda birikmekte ve canlı ortamını tehdit etmektedir. Özellikle büyük petrol tankerlerinin kazaları sonucunda binlerce ton ham petrol denize dökülmektedir.

Ham petrol taşımacılığı, petro-kimya sanayii ve organik kimya sanayiindeki gelişmeler kara, hava ve denizlerdeki kirlilik miktarını artırmıştır. Plastik maddelerin karadan ve gemilerden denize bırakılması, plajlara ve denizin doğal yaşamına ciddi zararlar vermektedir.

Tersanelerden kaynaklı oluşan kirlilik

Havuzlama, yüzey hazırlığı, boyama, makine işleri işlemleri sırasında büyük ölçüde atık oluşur. Bunların bir çoğu kimyasal kirlenmeye sebep olur.

Diğer Nedenler Elektrik üretmek amacıyla kurulan termik, nükleer

santraller Erozyon Yanlış sahil dolgu alanları Gemiler tarafından taşınan balast sularında bulunan

yabancı sulara ait canlılar ve kimyasal kirleticiler Ruhsatsız ve yasal olmayan alanlardan kum çekilmesi Aşırı ve bilinçsizce avlanma “GMO” Genetik yapıları değiştirilen ve yayılımcı yabani

türler (yosun, fito / zooplankton vs.) Üretim çiftlikleri Atmosfer kaynaklı kirlilikler (toz, asit yağmurları, dümen,

hava taşıtlarının atıkları vs.)

Deniz Kirliliğine Sebep Olan Olaylardan Örnekler

Exxon Valdez Çevre Felaketi (Mart 1989) Bugüne kadar insan eliyle gerçekleşmiş en büyük

çevre felaketlerinden biridir. Felakette Exxon Valdez isimli petrol tankerinden resmi verilere göre 10.8 milyon galon petrol denize akmıştır.

Bölgedeki doğal yaşam bundan yoğun şekilde etkilenmiş; deniz kuşlarından katil balinalara kadar bölgede yaşayan birçok türden hayvan ölmüştür. Temizleme çalışmaları gerek bölgenin konumu gerekse bu çapta bir kazanın daha önce yaşanmamış olması sebebiyle pek etkili olmamıştır.

Gemi kaptanının alkolik olduğu iddiasıyla şirket ve gemi kaptanı suçlamalarla karşı karşıya kalmıştır.

Felâket sonrasında petrol taşımacılığına ilişkin birçok yeni yasa ortaya atılmış, dünya çapında olası çevre felaketlerine müdahale tekniklerinden tankerlerin çift cidarlı olmasına kadar birçok konuda gelişmeler kaydedilmiştir.

       

Mnemiopsis leiydi (Deniz Cevizi) 1980’lerin ortasında bir

geminin atık suyu içinde memleketi Doğu Amerika kıyıları olan deniz anasına benzeyen bir canlının (Mnemiopsis leiydi) gelmesi, balık popülasyonunda ve balıkçılıkta etkili oldu.

Kısa sürede tüm Karadeniz’i kuşatan bu canlı, balık larvaları ve küçük balıkların yumurtaları ile başladığı beslenmesine, hamsi, istavrit gibi balıklarla devam ediyor.

Benzer bir olay da Marmara Denizi’nde mevcuttur.

2010 yılında Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan, Karadeniz petrollerini taşıyan tankerlerin geçen yıl (2009) Marmara Denizi’ne 1.5 milyon ton balast suyu deşarj ettiği ve balast sularıyla taşınan kırmızı alg türlerinin ekosistemi tehdit ettiği açıklandı.

BP Deepwater Horizon Petrol Sızıntısı ABD tarihindeki en büyük

petrol sızıntısıdır. Meksika Körfezi'nde meydana gelen kazadan Mississippi Nehri deltası da etkilenmiştir.

20 Nisan 2010 tarihinde meydana gelen patlamada 11 işçi öldü ve 17 işçi yaralandı ve bu patlamadan sonra uzun bir süre kapatılamayan petrol kuyusundan varillerce petrol Meksika Körfezi'ne sızdı.

Deniz Kirliliğinin Sonuçları Nelerdir?

Deniz Kirliliğinin Sonuçları• Sızıntılar nedeniyle

doğa tahrip olmakta

• Doğal kaynakların sürdürülebilirliği zorlaşmakta

Hayvanlar, bitkiler ve çocuklar zarar görmekte.

İnsanlara bulaşıcı hastalıklar nüfuz etmekte.

Şehirler çekiciliğini kaybetmektedir.

Ülkeye gelen turist sayısında azalma olmaktadır

Denizde yaşayan tüm canlıların üzerindeki negatif etkileri

1. Balıklarda anormal yumurtlama

2. Üremenin engellenmesi

3. Hücre bölünmelerinde gecikme

4. Hayvan ölümleri

Kalkınmakta olan ülkelerde sanayi atıklarının %70’i  kanalizasyonun %90’ı doğrudan su kaynaklarına verilmektedir 

Dünya nüfusunun üçte birinin  2,4 milyar insanın  su arıtma tesisi yok.

Dünya nüfusunun %40’ı su sıkıntısı çekmektedir   

Dünyada ortalama 12000 m3 kirlenmiş su var. Kirlenme engellenmezse 2050’de bu kirlilik 18000 m3’lük temiz suyun kaybedilmesine neden olacaktır.

Dünya tarım alanlarının %70’i çölleşme tehlikesi altında. 

Deniz Kirliliğine Çözümler

Yerleşik Halk Yörenin Temizliği

Sahil Kullanıcıları Sahilin ve Deşarj Suyu Kanallarının Bakımı

BALIKÇILAR Koy ve Barınakların Bakımı ve Kontrolü

BALIKÇILAR Avcılık Kısıtlamaları

BALIKÇILAR Avcılık Kısıtlamaları

Liman ve Marinaları Katı Atık ve Kirli Su Yönetimi, Aynı Kullananlar Zamanda Balast suyu ve tekne kimyasallarının etkili kontrolü

Şahıs veya Özel Kamu ve STK Denetimi

Sektörce Atılanlar

Sanayi,Turizm ve Katı Atık ve Kirli Meskenler Sebebiyle oluşan Su Yönetimi, Bilinçlendirme Kampanyaları

Yatçılar Liman, Marina İşletmeleri

Ticari Gemiler Denizcilik Müsteşarlığı, Acil Durum ve Müdahale Planları, Sintine

Kontrolü Balast Sularının Etkili

Kimyasal BozulmalarıOff-shore Uygulamalar ve Sızıntıları Engellemek

Denizlerimizi Bu Durumdan Kurtarmalıyız

Denizi korumanın en kolay yolu onu hiç kirlememektir. (TURMEPA)

Bütün Canlıların Ortak Yaşam Hakkı Olduğunu Unutmamalı

Doğaya Karşı Sorumluluklarımızı Yerine Getirmeliyiz…

Kaynaklar http://www.turmepa.org.tr/ http://seawayblog.blogspot.com.tr/2009/03/exxon-

valdez-20-years-after-ecological.html http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/117042.asp http://biyologlar.com/index.php?

option=com_kunena&func=view&catid=94&id=7366&Itemid=0

http://www.radikal.com.tr/cevre/15_milyon_ton_kirli_su_biraktilar-1011067

http://en.wikipedia.org/wiki/Exxon_Valdez http://www.youtube.com/watch?v=ntWSx8BOFfE http://www.youtube.com/watch?v=_g5Ldtv4Z_s http://www.denizhaber.com.tr/haber-etiket/deniz

%20kirlili%C4%9Fi/

TEŞEKKÜRLER…