demir kucukaydin - 11 eylul ve politik islam uzerine - v-1.pdf

7/29/2019 Demir Kucukaydin - 11 Eylul Ve Politik Islam Uzerine - V-1.pdf

1/69


2/69

1

11 Eyll zerine Yazlar

Yazan

Demir Kkaydn

Bu kitapta yer alan yazlar daha nce eitli gazete, dergi ve internet sitelerinde

yaynlanmtr

Derleme Tarihi: 18.10.2007

Kxz Dijital Yaynlar

ndir BasDat

Bu kitap Kxzsitesinin Dijital yayndr.

ndirmek, Dijital olarak basmak ve datmak serbesttir.

Alntlarda kaynak gsterilmesi dilenir.


3/69

2

11 Eyll zerine Yazlar

indekiler

SUNU ..................................................................................................................................... 3

BU UYGARLIKYIKILMALI ....................................................................................................... 4

YRM BRNC YZYIL BALARKEN ....................................................................................... 7

lk Deerlendirme .............................................................................................................. 9

SAVAIN MANTII ................................................................................................................ 13

Anti-Terr Stratejinin Denklik Prensibi.......................................................................... 14

Denklik lkesinin Geersizliinin Kabulnn Olanakszl ............................................ 16

Geleneksel Silahlarla Denklik lkesinin Olanakszl ..................................................... 17

Atom Kullanmann ABD Asndan Avantajlar............................................................... 17

Atom Kullanmaya Gerek Tepkinin Minimum Olaca Bu Gnk Konjonktr............... 19

TRKYEDE KRT DNYADA MSLMAN........................................................................... 20

BRSAVATA K SAVA ....................................................................................................... 23PETROL,SLAM VE DEMOKRATKCUMHURYET ................................................................... 26

SLAM DN VE POLTKSLAM .............................................................................................. 29

YEN DNYA SAVAININ EMPERYALSTLERARASI BREGEMENLK VE PAYLAIM SAVAI

OLARAKBAZI ZELLKLER.................................................................................................. 32

SAVAIN SYAH-BEYAZ KARAKTER ZERNE...................................................................... 37

Savan Karakteri zerine Sylenenlerin Anlam ve nemi............................................. 37

Siyahlar ve Beyazlar blnmesi Ne demek?..................................................................... 39

POLTKSLAMNEDR? ......................................................................................................... 45

SOSYALZM,DN VE POLTKSLAM...................................................................................... 49

Sunu Yerine ya da Syleyecek Sz Olmamak................................................................ 49

Tarihsel Gidi inde Politik slam .................................................................................. 54

AVRASYA PASFKBLOKLAMASI VE AFGANSTAN-KRDSTAN .......................................... 58

BULUTLARIRAKZERNDE TOPLANIRKEN ........................................................................... 61

GELECEN DNYASI ............................................................................................................ 64

REQUEM VE 11EYLL ......................................................................................................... 67


4/69

3

Sunu

Aadaki derleme, 11 Eyln hemen ardndan ayn yln sonuna kadar geen buuk aylk

dnemde yazlm yazlardan oluuyor.

Derlemeyi 11 Eylln beinci yl vesilesiyle indirilmek zere kitap biiminde Kxz

sitesine koyuyoruz.Yazlarzgr Politikaya yazlan haftalk yazlar veDemirden Kaplaradl sitede ekstra

yazdmz yazlardan oluuyor.

Ayarca bu yazlar iindeki baz blmlerden dahasonra Almanyada kanKxz dergisinde

Almanca olarak yaynlanmak zere bir derleme yapld. Ne var ki bu derleme evrilmedi ve

Kxzyaynna son verdiinden de yaynlanamad.

Bu Almanyada basl olarak kanKxziin yaplan derlemeyi imdiKxz sitesinde 11

Eylln beinci yl vesilesiyle tekrar yaynlayacaz. Tekrara yol amamak iin bu yazy bu

derlemeye almadk.Demir Kkaydn

10 Eyll 2006 Pazar


5/69

4

Bu Uygarlk Yklmal

Alman Babakan bay Schrder Dnya Ticaret Merkezi ve Pentagona yaplan saldry uygardnyaya kar bir sava ilan olarak tanmlad. Bay Bush ise iyi ve kt arasndaki devasa

sava olarak. Daha nce uygarlklar veya kltrler sava olarak think tanklarca oluturulan

ve bir beyin jimnastii gibi grlen doktrin birdenbire biricik gerek gibi ortaya kyor.

te slam, modern insanln, demokrasi ve insan haklar gibi deer ve kazanmlarna

yabanc ideoloji veya din baka bir kltr ve baka bir uygarln sembol deil mi? Ancak

uygarlk dman, insan hayat gibi temel bir insan hakkndan bihaber barbarlarn binlerce

insanbylesine souk kanlca ldrebilecekleri ak deil mi? O halde bu insanlktan,

modern insanln deerlerinden nasibini almamlarn yer yznden silinmesi, insanlnhuzur iinde yaamas ve modern uygarln nimetlerinden yararlanabilmesi iin yaplmas

farz bir grev deil midir? Bylece modern uygarln bu barbarla veya bu baka kltr

veya uygarla kar imha seferi balam bulunuyor.

Ne Dnya Ticaret Merkezi ve Perntagona yaplan saldrlar bu uygarla bir saldrdr, ne de

ABD ve mttefiklerinin,bundan sonra ktlere, barbarlara, bat uygarlnn deerlerini

ve kazanmlarn tanmayanlara kar uygarlk bayrayla yapaca saldrlar bu uygarln

savunusu olacaktr. Dnyann siyahlar ve onlarn bu gnk bayra slama kar yrtlecek

bu hal seferi, modern uygarln savunusu bayrayla yrtlecektir. Ama btn bunlar,

sadece bu kapitalizm ve emperyalizm denen toplumsal sistemin deil,bu burjuva uygarlnnve deerler sisteminin yklmas gerektiini en kr gzlere bile sokacak,bu uygarln

deerlerine kar bir sorgulama balatacaktr. Bu anlamda,bay Schrderin ABDye saldrlar

bu gnk uygarla kar bir sava ilan olarak tanmlamas, onun sandndan ok daha fazla

bir gerek tohumunu iinde barndrmaktadr.

Bu saldrlar bu uygarla deil, bu kapitalist emperyalist sisteme ve bu sistemin en byk

gcne yneldiler. Pentagon, Dnya Ticaret Merkezi, dieri baarsz olan Beyaz Saray veya

Kongreye ynelik kamikaze saldrlar,bizzat bu sistemin en byk gc olan ABDnin

Ekonomik, Askeri ve Politik merkezlerine ynelikti. Ekonomi, Politika ve Askeriyenin

varoluuna ve dayand temellere deil. Eer sembollerle konumak gerekirse, Pentagon ve

Dnya Ticaret rgtne deil,burjuva uygarlnn dayand deer ve ilkelerin sembol

Hrriyet heykeline bir saldr bu uygarla yneliklii sembolize ederdi. Bu uygarln

deerlerine kar ise onun sembollerinin fiziki imhasyla deil,baka bir deerler sistemiyle

savalabilir.

lk bakta, gerek Batl ideologlarn, gerek politik slam teorisyenlerinin gstermeye

altklar gibi bu eylemleri gerekletirenlerin bayra olan Mslmanln baka bir

deerler sistemini savunduu dnlebilir. Ancak bu sadece bir grntr.

Politik slam, klasik slamn aksine bir uygarln ve onun dayand deerler sistemininifadesi deildir. Klasik slam uygarl artk yoktur. Olsayd bile dnyann en protestan dini


6/69

5

olan slamiyet,bir bezirganlk dini olarak, modern uygarln temelindeki kar ve zel

mlkiyete bir kar alternatif sunamazd.

Din bir bayraktr. Bu gnk politik slamn slam da sanlann aksine,baka bir uygarl

veya deerler sistemini temsil etmemektedir. O ne burjuva uygarlnn hayranlarnn sand

gibi gemie bir zlem ve gericilik; ne de Politik slam taraftarlarnn propagandasn yaptgibi bir baka uygarlk, kltr ve deerler sistemidir. Gerici deildir, aksine, modern ve

modernist bir karakter tamaktadr politik slam. Baka bir uygarlk deildir. Bu uygarln

temelindeki zel mlkiyet ve kara hi bir eletirisi yoktur. zel mlkiyet ve karn dayand

modern burjuva uygarlnn sonucu olan grnm ve deerlere kar bir tavr olarak

kmaktadr.

Bu tam da onun gerek karakterini ele vermektedir. Ezilenler, genellikle grnmlere bakarak

tavr alrlar. syanlarn egemenlerin ve kendilerini ezenlerin yaygnlam sembollerinin

zddyla ifade ederler.

Modern kapitalizmin Hristiyanln yaygn olduu Avrupada domas ve btn zengin ve

emperyalist lkelerin Hristiyan olmas nedeniyle, kapitalizmin kurbanlarnn gznde,

Hristiyanlk ve kapitalizm ve emperyalizm arasnda zorunlu bir ba varm gibi

grlmektedir. Bunun kurbanlar da eer Mslman kitlelerse, kolayca buradan

Mslmanla kar Hristiyan-kapitalizmin bir hal seferi analojilerine kolayca

geebilmektedirler. Halbuki, sosyolojik olarak, Hal seferleri, o zamann dnyasnda, bu

gnn Amerika ve Avrupasnn benzeri olan ryen Ortodoks Bizans ve slam

uygarlklarna kar, kuzey Avrupal (ve Orta Asyal) henz uygarlamam kavimlerin bir

akn, bir uluslar gyd. Hristiyanlk sadece bir bayrakt. O zamann New Yorkustanbuldu ve ifte Gkdelenleri de Ayasofya. Hallar Kostantinopol yamalayp, o

uygarln btn sembollerini yerle bir ediyorlard. Doudan gelen Trk ve Mool kavimler

ise, bayraklar slam olmasna ramen slam uygarlnn merkezlerine saldryorlard.

slam, zellikle Arap lkeleri ve Afrikada, Kapitalizmin, Emperyalizmin bu kurbanlar

arasnda,bu uygarla tepkinin bir bayradr. slam bu gn, siyah adamn partisinin

bayradr. slam dininin gebe kanda brahim dininden kaynaklanmas, sann sa

yanana vurana sol yanan dndrdiyen klelere has direni ideolojisinin aksine; Gze

gz, die di diyerek, onu emperyalist saldr ve smrye kar direnie uygun bir bayrak

klmaktadr. Yar kle durumundaki smrgeler Gandi gibi, kleciliin gl izlerininbulunduu Gney eyaletlerindeki siyahlar da M. Luther King gibi pasif direni nderlerini

karrken; yar smrgeler iktidar namlunun ucundadr diyen Mao, sanayilemi Kuzeyin

gettolarnda yaayan siyahlar slama ynelip Malcolm X gibi nderler karmlardr.

Politik slam elbet ayn zamanda,bu zellikleri ve yanlsamalar nedeniyle ezilenlerin

mcadelesine uygun bir bayrak zellikleri tarken, ayn zamanda, slam lkelerindeki bir

burjuva kesiminin, yaam ve gelenekleriyle yaad topluma yabanc Batnn ibirlikisi

burjuva tabakalara kar, ideolojisi ve yaamyla ezip smrd kitlelerden zeytinya gibi

akta kalmayan ve onlarn memnuniyetsizliini kendi kanalna aktmas iin de uygun birolanak sunmaktadr. Yoksullarn slam bayrak yapan partisi ile,burjuvazinin slam bayrak


7/69

6

yapan partisinin bayraklar imdiye kadar birbirine karyordu ama, bu bayraklar da giderek

ayrlacaktr.

Ancak politik slam, ezilenlerin ve dlananlarn mcadelesi iin ne kadar uygun bir bayrak

sunarsa sunsun,burjuva uygarln ama yeteneinde deildir. Bizzat o uygarln ufku

iinde,btn sembolleri tersine eviren ve ona isyann byle dile getiren birtepkidir. Burjuvauygarlnn dayand zel mlkiyet ve kara, kar kullanm deerlerinin toplumun ihtiyacna

gre retilmesini hedeflemeden;bu uygarln dayand ulus ve arasallam akla kar

klmadan;biz kavram bir dini ya da ulusu deil, tm dnya gezegeninde yaayan insanlar

kapsayan ve herkesin tm insan kardelerine kar sorumlu olduu bir anlaya dayanmadan

sadece burjuva uygarlnn deil, Budizm, slam, Hristiyanlk gibi klasik uygarlklarn

kazanmlarn da ierip aacak baka bir uygarlk kurulamaz.

Bunu ancak sosyalizm baarabilir. Ama Sosyalizm ise, ancak iindeki burjuva uygarlnn

kalnt ve ideallerinden arnarak, dnyann yoksullarn kurtarma eyleminin birnesnesi olarak

gren Avrupa merkezciliinden kurtularak bunu baarabilir.

Bu kamikaze saldrlarnda ifadesini bulan,bu uygarln ikiyzllne kar tepki; sadece

kapitalizme deil, onun zafer arabasna binmi ve dnyann, siyahlarnn bana gelenler

karsnda umursamazln srdren beyaz iiye kar da bir tepki, eer bu dnya bana yar

olmadysa sana da yar olmasn diyen, sar kulaklara kar bir isyan l olarak hakl ve

anlalabilir gerekelere sahiptir onu ksa vadede ok edip artabilir; onun yeni tepkilere yol

aacak iddetini zerine ekebilirama onu ykamaz. Ve onun yerine tm insanlarn insanca

yaayaca bir dzene yol aabilmek iin, dnya apnda milyarlarca, farkl din, dil, rk ve

ulustan insan bir araya getirecek ve bu gnn kapitalist uygarlnn ykp sosyalist biruygarlk kuracakbir hareket yaratamaz.

slam nc dnyann ezilenlerinin isyannn; siyahlarn;bir tepkinin bayradr. Bu

kamikaze saldrlar bir isyan ldr ama bir baka uygarlk veya kltrn sava ilan

deildir. Bu uygarln ona ithaf ettikleri, aslnda onda olmayandr:bu uygarln yklmas

ars,projesi ve bu uygarl aabilecek; meta retimi ve kara dayanmayan bir uygarln

deerler sistemi.

14 Eyll 2001 Cuma

*


8/69

7

Yirmi Birinci Yzyl Balarken

Eer yzyllar takvimlerle deil, onlara damgasn vuran olaylarla tanmlamak gerekirse,yirmi birinci yzyl, Manhattandaki kiz Kulelerin intihar saldrlaryla k gn balad.

Yzyln balad tarihi unutulmaz klan, yklan kulelerin yan yana durularnda ortaya kan

rakamdr: 11. Ve bu kuleler 11 Eyll gn yok olularyla bir yzyln balangcnn sembol

olacaklardr.

Yirminci yzyl ise 1990larn banda veya 80lerin sonunda bitmiti. ster Berlin Duvarnn,

ister Sovyetlerin k sembol olarak ele alnsn bu sonucu fazla etkilemez. Peki arada

geen on ksur yl nedir? Bu yllar ne yirminci ne de 11 Eyll gn iine girilen yirmi birinci

yzyln iine almad birAraf, birgei dnemigibidir.

Yirminci Yzyl bir cehennemdi. Arlklarn ve iddetin insanlk tarihinde grlmemi

llere ykseldii bir yzyl olmutu tarihi Hobsbawmn gsterdii gibi. Bat basn,

kulelerin ykln Inferno szcyle tanmlamt. Yani Cehennem, Dantenin cehennemi.

Yzyl daha kapsnda, insanla, kapsndan geip iine girdiiniz yer cehennemdir demekte.

Cennet yok. Sadece bir cehennemden dier cehenneme gei var. Daha kycsna, daha

dayanlmazna.

Doksanl yllarn globalleme hayallerinin egemenlii altnda unutuluverdi yeryznde nasl

bir yoksulluun kol gezdii. Globalleme btn bu sorunlar kendiliinden zecekti. te

yava yava demokrasiler geliyordu. imdi eski dnyann diktatrleri tasfiye edilecekti. Bir

sre sonra yava ama emin admlarla globalleme salad ekonomik byme ile dnyann

geri ve yoksul insanlar iin de yaanr bir hayatn olanaklarn sunacakt. Dnyann giderek

bir apartheit rejimine dnt yollu zmlemeler alayla karlanyor, bir fantazi olarak

grlyordu.

Krfez sava srasnda Noam Chomsky,bu savan bir rklar sava olduunu sylemiti.

nsanlarn diyordu derisinin rengine bakarak hangi taraftan olduunu kestirebilirsiniz. Bu

gzlemin tarihsel imalar zerine kimse kafa yormad. Globalizm enlikleri arasnda unutuldu

gitti.Daha duvar yklrken, dnyaya yeni bir duvar rldn; yoksullarn dnya apnda bir

rezervata kapatldn sylyorduk biz de yazlarmzda. Bunun ortaya kard devasa

problemler zerine dnmeye, tartmaya aryorduk sosyalistleri, devrimcileri. Eski

dnyann alkanlklaryla dnenlerin anlayszlk duvarna arpyordu. Zaten dnecek

kimse de kalmamt. Bir yanda, dnyaya gzlerini kapatarak, eski dnce kalplarna

smsk sarlarak iman gcyle ayakta kalmaya ve hayatna bir anlam vermeye alanlar,

dier yanda, kapitalizmin tarihsel zaferi karsnda Globalleme zafer arabasna binenler.

11 Eyll sadece Globalleme hayallerinin bitii deildir, eski solun btn kavramsal

aralarnn geersizliinin de ilandr. 11 Eyllde tpk Krfez savanda olduu gibi,

insanlarn rengine bakarak hangi taraftan olduunu kestirebilirsiniz. Bir yanda bu olay, eden


9/69

8

bulur, rzgar eken frtna bier diyerek anlayla karlayan Latin Amerikallardan sempati

ve cokunluunu aka ortaya koyan Filistinlilere kadar insanln byk ounluu,

Siyahlar, eski alkanlkla u nc dnyal denilenler; dier yanda terrden, uygarlktan,

masum insanlardan sz ederek yeni cinayetlerine yol yapan Beyaz Adam, u birinci

dnyallar. u televizyonlarda bir yandan Inferno resimlerini izlerken, srekli bir gzylede hisse senedi fiyatlarnn akan endekslerine bakanlar.

Bu ayrmn nemini en radikal solcular bile kavram ve mantk sonularna ulam deil.

rnein yine Noam Chomsky olay anlamaya alrken yazsnn muhatabnn beyaz adam

olduunun farknda deil. Btn abas beyaz adama anlatmaya ve onu iknaya ynelik.

Anlamaya alalmn zamiri, znesi, bizi beyaz adam. Beyaz adamn onlar

anlamayacan, anlamaya altklarnn ise artk beyaz adamca anlalmak gibi bir umut ve

dertlerinin olmadn kavramyor. Hala len emekilerden ve masumiyetlerinden sz ediyor.

Artk yer yznde kimsenin masum olmadn ve olamayacan anlamyor. Hem de bunu

bizzat Bush dillendirdi. Sadece terristler deil destekileri, koruyucular da diyerek. Ayn

anlay siyah adamn asndan da yle formle edilebilir: Sadece askerler ve hkmetler

deil, onlara vergi verenler, onlar seenler, destekleyenler ve onlarn cinayetlerine

soygunlarna kar kmayan szde ii, ei ile megul masuminsanlar da suludurlar.

Artk yeryznn bir yerindeki en kk bir hakszlktan tm insanlarn sorumlu olacan

anlamyorlar ve hala eski dnce alkanlklaryla, len masum insanlardan sz ediyorlar.

Artk yer yznde kimsenin masum olamayacan anlatacak yerde, o Masum insanlara

masum olmadklarn, sulu olduklarn syleyecek yerde hala eski llerle lenlerin emeki

olduundan sz ediyor. O emekilerin, imtiyazlarnn klesi olduu; o masum beyaz iilerinartk, yeryz lsnde bir eitliki dzen istemeyecei;bunun kendi maddi yaam

dzeyinde ve alkanlklarnda kkl bir deime ve d gereklemeden olamayaca

gereine gzlerini kapyor. Siyah ve beyazlar arasnda artk sadece konum ve karlar

bakmndan deil, ruhsal bakmdan da muazzam bir kopu olduunu anlamyor veya anlamak

istemiyor.

Siyahlara ynelik olarak,bu beyaz adam anlayalm, ona gre bir sava stratejisi gelitirelim

yaklam gelitirecek yerde,beyaz adama siyah anlamay neriyor. Temel yanl burada.

Bizim btn soldan farkl olarak temel farkmz bu noktada toplanmaktadr. Bizim

muhatabmz siyahlardr vesiyah asndan sorunu tartyoruz. Siyahlarn asndan bu

eylemleri,programlar ve stratejiyi eletiriyoruz. Yaklammzn zndeki temel farkllk bu

noktada toplanmaktadr. Biz beyazlara siyah adamn niye byle davrandn anlayalm

demiyoruz;biz siyahlara beyaz adamn niye byle davrandn anlayalm diyoruz. Biz siyah

adamla tartyoruz, muhatabmz siyah adam.

Geri muhatap kabul ettiimizle ne ortak bir dilimiz, ne kavram sistemimiz var. O bir radikal

politik Mslman,biz bir ateist ve Marksistiz. Onun henz kapitalizm diye bir derdi yok, biz

ise btn ktlklerin anas olarak onu gryoruz. Ama bu kopukluk nemli deil, sorunun

bir kere byle konulmu olmas gerekiyor. Yaplmaya allan da tam budur.

Bu yaz serisinde adm adm bu yaklam eitli ynleriyle almaya allacaktr.


10/69

9

lk Deerlendirme

11 Eyll 2001 akam Medya TVde 12 Eylln yl dnm vesilesiyle yaplacak

deerlendirme programna davet edilmitim. Sabah Hamburgtan yola km ve akam st

Brkselin evre Yolunda trafik tkanklna yakalanmtk. Tkankln normal gnlk ie

gidi ve geli salnmlarndan olduunu dnyordum. Dnyann btn byk ehirlerininayn olduu, arabalarnda bitmek bilmeyen kuyruklarda bekleen veya metrolarda bolua ya

da camdaki kendi hayaline bakan insanlarn bu sefaleti yaayabilmesi iin milyarlarca insann

sefalet ve bask altnda yaamas ve yeryznden yaamn varolu koullarnn yava yava

ama adm adm yok oluunun samal ile bir ka saat sonra kacam Programda 12 Eyll

zerine neler diyebileceim zerine dnceler birinden dierine sryordu, telefon ald

srada.

Telefondaki arkada, radyo ya da televizyonu izleyip izlemediimi sordu. Sonra devamla,

Amerikaa byk ehirlerin yandn, ehirlerin boaltld ve galiba bir atom savann

balad veya balayacan syledi. Bunlar kendisi henz grmemi veya radyodan

duymamt ama ona da baka bir arkada telefonla haber vermiti.

O bunlar sylerken, ok ksa bir an, buras Brksel,Natonun merkezi. Bir Atom savanda

buraya en az bir dzine Atom bombas yollanr. Demek Brkselde lecekmiiz diye

dndm ve sanki yaklaan fzeleri grebilirmi gibi ge doru bir bak attm bile

hatrlyorum. Tabii bunlar gz ap kapayncaya kadar ksa bir zamanda olan eyler. Birden

yine, Rusyann u an bir Atom sava yapacak gcnn olmad; Saddam gibilerin Atom

silah olsa bile ,bunu ABDye kar kullanmayaca, aslnda onlarn dengeleri gden souk

hesap adamlar olduu gibi dnceler hzla kafamdan geti. Btn ehirler yandna gre,Siyahlarn geen yllarda Los Angeleste yaptklar trden bir kendiliinden patlama veya

ayaklanma m idi? Arkada bu soruya bilmediini ve haber vermek istediini ve radyoyu

amam syleyerek telefonu kapad.

Radyoda ise anladmz bir dilde haber bulamyorduk. Flamanca, Valonca, Franszca,

Hollandaca radyo istasyonlar birbiri ardnca kyordu. Hepsinde heyecanla haberler

verildii, Amerikan ehirlerinin isimleri, felaket szckleri duyuluyordu. Belli ki hi

allmam bir eyler oluyordu.Ne olayd ki bu? Acaba iinde olduumuz trafik tkankl

da olaann dnda ABDde olanlarla ilgili bir tkanmamyd? Biraz sonra byk olaslkla bu

tkanmann,Nato karargahnda binlerce sivil personelin evlerine yollanmas ve ertesi gn iegelmemelerinin kendilerine bizzat en st Nato personelince megafonla bildirilmesi ile ilgili

olabilecei de ortaya kacakt.

Haberi duyduktan yarm saat sonra Medya TVdeydik. Televizyonun alanlarnn ou

iinin bandayd anlalan. O sra ara vermi olanlar kantindeki TVde CNNnin srekli

tekrarlad ifte kulelere kamikaze saldrlarn seyrediyor ve eitli yorumlar yapyordu. Bu

Amerikadaki Sava taraftarlarnn bir provakasyonu olabilirdi veya Mossad yapm olabilirdi

Orta Doudaki savata ABDyi yanna ekmek iin. Komplo teorileri birbirini izliyordu.

Katlacamz programn yapmcs ve sunucusuna senin program dt yani onu artkkimse seyretmez anlamnda taklmalar oluyordu profesyonel jargonuyla.


11/69

10

Moderatr ve yapmc arkada,programn yarsn bu olaya ayrmann yerinde olacan ve ilk

soruyu da bana soracan sylyor?Ne sylenebilir? Henz hi bir ey yok kesin olarak

ortada ken iki bina ve Pentagondan baka. TVdeki haberlere son bir defa daha bakyorum.

Acaba verili tarzndan bir ey karlabilir mi diye. Bir ara drt veya be uaktan sz edilir

olmutu. Havada en az iki uak daha olmas gerekiyordu, imdi ise tek uuktan sz edilmive artk ondan da sz edilmez olmutu. Belli ki, gizlenmek istenen bir eyler vard.

Muhtemelen bu ua kendileri drmt ve sylemek istemiyorlard veya bu uak da ok

nemli bir hedefe aklmt panii engellemek iin sylemiyorlard. Pentagon ile ilgili

grnt yoktu artk. Ondan sz bile edilmiyordu. Btn objektifler sadece ikiz kulelere

younlamt. te yandan bir ara ABD dileri bakanlnn nnde patlayan bir arabadan

sz edilmi, imdi ondan da haber yoktu.

Belli ki ortada bir dezinformasyon vard. Krfez savanda nasl sonradan Alaskadaki tanker

faciasnda petrole bulanm olduu anlalan ku grntsyle on binlerce insann

ldrlmesi ve petrollerin emniyete alnmas salanmsa imdi de yle eyler oluyordumuhtemelen. Bir ka yl sonra kokusu kard. ok dikkatli olmak gerekiyordu. Aalardan

orman grmeme durumunda olmamak; komplo teorilerine itibar etmemek ve en belirgin

tartlmaz izgilerden hareketle bir deerlendirme yapmak gerekiyordu.

Olay duyduktan bir ka saat sonra programn sunucusu bana deerlendirmemi sorduunda,

hatrmda kald kadaryla aa yukar u dnceleri dile getirdim:

nce bu olaya nasl yaklamak gerekir? Masum insanlarn ldrlmesini tasvip ediyor

musun? gibi sorular problemi yanl koyarlar ve anlalmasn olanakszlatrrlar. Sorun

olayn nedenleri zerine kafa yormak onlar bulmaktr. Suyu atein zerine koyarsanzkaynar.Bu suyun kaynamasna karym,suyun kaynamasn tasvip etmiyorumdan daha

farkl bir mantk deildir.

te yandan, olayn ardnda kimin olduunun da nemiyoktur sosyolojik bakmdan. Bu gibi

durumlarda olay nce sosyolojik boyutuyla doru anlamak gerekir. Ondan sonra bu temel

zerinde daha ayrntl zmlemeler gelitirilebilir.Aksi taktirde aalardan orman

grlmez olur. O halde son derece ak olan olgulardan yola kmak gerekiyor.

Birincisi, olay kimin yapt nemli deil, ama hangi hedefe ynelik olduu ok ak.Dnya

Ticaret Merkezi,Pentagon ve D leri Bakanl (O sralar D ileri Bakanl nnde

patlayc dolu bir kamyonun patlad da sylenmiti. ) Nedir bunlar? Hem genel olarak

Kapitalizm ve Emperyalizmin hem de zel Olarak Amerikan Emperyalizminin Mali-ktisadi,

Askeri ve Politik gcnn ve egemenliinin sembolleri.

Yapanlarn bir bildiri yaynlamas gerekmiyor. Hedeflerin kendisi en ak bildiridir. Yani

ABDnn Askeri,Politik ve Mali merkezleri saldrnn hedefleri. Yani ABD emperyalizmine

ynelik.

Peki kim bu saldrya seviniyor? Televizyonda Filistinlileri grdk onlar aktan seviniyorlar.

Biraz nce seyreden insanlardan hi birinin zldn de grmedim. Hepsi ABD binlerce

insan yok ederken neredeydiniz; bir de sizin banza gelsin de ac neymi grn bakalm


12/69

11

biiminde tepki gsteriyor. u an nc Dnya denen dnyadaki yoksul insanlarn aktan

gstermeseler bile iten ie buna sevindii, benzer tepki ve yaklamlar gsterdii aktr.

Her gn her arabesk arkda bulunacak yoksul ve umutsuz insann bu dnya madem bana

yar olmad,sana da yar olmasn diyen ldr bu eylem. Olayn ardnda u veya bu

istihbarat rgtnn olmas da nemli deildir. (Ki sanmyorum, istihbarat rgtleri hi bireyin gizli kalmayacan herkesten iyi bilirler ve bu nedenle byle bir eye cesaret

edemezler; hi bir brokrat veya devlet adam byle bir karar alp byle bir eyleme cesaret

edemez; bir kere o kadar insana gvenemez.Bu eylem byk gven gerektirir. Bu ise

kesinlikle mutlak bir inan.Brokratlarda ve devlet adamlarnda hi olmayacak olan da

budur.Bu umutsuzluun nerelerde yaygn olduu ak.Filistinde her gn bunu gryoruz.

Bu onun ok daha byk aplsdr. )

u an yeryznde binlerce ocuk alktan,gdaszlktan ve bakmszlktan lyor. Onlarca

lkenin binlerce karakolunda u an insanlara ikence yaplyor.Btn bunlar karsnda

gzn kapayan beyaz adama yeryznn siyahlar, imdi,gr bakalm nasl oluyormu

diyor.

Peki bu olayn sonucu ne olacak?Birincisi ABD ve Emperyalistlerin hi bir ders

karacaklar beklenemez. Olaya bir polisiye olay olarak bakp bu olay araclyla birikmi

hesaplarn tahsil edeceklerdir ve yoksul insanla yeni gz dalar verilecektir.Aslnda

bakmayn resmi znt szlerine. ABD de, Avrupa da, rnein Trkiye de iinden buna

sevinecektir. rnein biraz nce dolarn dt haberleri vard. Trkiyenin politikaclar

da buna iin iin seviniyorlardr.Avrupal politikaclar da Euronun Dolar karsnda

durumu glendii iin seviniyordur. ldrlen masum insanlar sylemi sadece karlarsavunmann bir aracdr.

ABD bundan Orta Dou, Kafkaslar,Balkanlar ve Avrupada Avrupa karsnda zayflayan

gcn tekrar pekitirmek iin yararlanacaktr. Bu anlamda Avrupa,ABD karsnda gsz

olduu iin ondan yana gibi grnp aslnda ona kar geni politik mttefikler araclyla i

grmektedir.Buna kar ABD de Avrupallar zor durumda brakarak gcn gsterme ve

koullarn dikte ettirme olana bulacaktr.

Buna karlk Avrupa,ABDnin bu davranlarnn yarataca memnuniyetsizlikle ABDyi

tecrit ederek etkisini glendirmeye alacaktr. Globalizm sylemleri arasnda insanlar

Avrupa ve ABD elikilerine ok dikkat etmiyorlar ama bu elikiler ve atma, eski

alkanlkla nc Dnya dediimiz dnyann siyah rezervatna kar bir ittifakn yan

sra srmeye devam ediyor hem de keskinleerek. zellikle Sovyetlerden kalan paralarn

nasl paylalaca noktasnda ciddi bir atma var.Avrupa Dou Avrupay kesin ele

geirmiti. Yugoslavya da aa yukar dt.Buna kar ABD UKy devreye soktu ve

kendisine ramen bir eyler olamayacan hatrlatverdi.

Arap srail ekimesi bile ABD ve Avrupa ekimesiyle bir balant iindedir.ABDnin

sadece Trkiye ve srail gibi biri iflasn eiinde,srf zora dayanan iki destei vardr.ran,

Irak,ran,Araplar hatta Rusya ABDye kar Avrupa tarafnda yer almaktadr. Orta Asyayave Kafkaslara giden yollarda ABD kt durumdadr.


13/69

12

ABD bu durumdan yararlanarak Orta Dou, Orta Asya ve baka blgelerde silahlar

konuturarak,yitirdiini zorla gidermeye alacaktr.ABDnin gl olduu yan askeri

stnldr. O atmay bu alana ekecektir.Avrupa ise diplomasi ve politikada gl, o

da oraya ekecek. Tabii arada binlerce yoksul insan daha lecektir.

atma yeni argmanlarla devam edecektir.Avrupa ABDye bak fze savunma sistemidiyordun, onun bir ie yaramayacan gsterdi gel bu iten vazge. te yandan bu gibi

saldrlara kar bizim de kendi gcmzn olmas gerekir beraber daha iyi savamzn

olmas iin,gel de bizim Avrupa Ordusunu torpilleme diyecek.ABD de ayn olaylara

dayanarak, tam da Fze Savunma Sisteminin gerekliliini gsterdi diyecektir.

Yani toplumda atan tm taraflar bu olaydan hareketle gcn ve etkisini arttrmaya ve

pekitirmeye alacaktr.

Trkiye ve Krdistandaki mcadelenin sorunlarna fazlaca daldmz iin ilgimizin

merkezinden kaan ve globalizmin elikileri yava yava zeceine dair hayaller arasndaunutulan dnyann yeni rk sisteminin, dnyann siyahlar ve beyazlar arasndaki

blnmenin bir sonucudur bu olay ve bu blnmeyi daha da derinletirip netletirmektedir

Olaylarn scaklnda, stn kr bilgilere dayanlarak yaplm bu deerlendirmeleri bu gn

deitirme gereini duymuyorum. Aksine gelimeler orada sylenenlerin ne kadar doru

olduunu gstermektedir.

Kimileri hala komplo teorileriyle urasnlar. Olaylarn ardndaki temel sosyolojik neden

giderek aa kmakta. Aynen ABD ve Avrupa bundan yararlanp glerini pekitirmenin

yollarn aryorlar. Almanya abartl dayanma mesajlaryla birlikte yanndayz ama

diyerek itirazlarn birbiri pei sra diziyor. ABD imdiden filolarna Orta Asya ve Orta Dou

hedeflerini gsterdi. Bin Ladenin yapp yapmadnn hi nemi yok aslnda.

18 Eyll 2001 Sal

*


14/69

13

Savan Mant

Sava balad. Bunu bizzat Bush ilan etti. Ama sava bir kere balad m, orada artk savan

kendi mant devreye girer. Kendine zg yasalar ilemeye balar.Bunu anlamak iin yle bir analojiye ba vurulabilir. lk kendi ikizini yaratan, ilkel DNA

benzeri moleklortaya kt an, o ana kadar maddi alemde grlmeyen yepyeni yasalar

devreye girer ve akl almaz sonularyla milyarlarca farkl trde canlnn ortaya kmasyla

sonulanan sre balar. Bu kk fark, kendi benzerini yaratma fark,bizzat zerinde

ykseldii maddi koullar bile deitirir rnein yeryznn atmosferi gibi . Hatta yle

deitirir ki, onu bir zaman ortaya karm koullar bile onun var oluunun bir engeli haline

gelebilirler rnein yeryznn atmosferinin bileiminin canl hayatn sonucu olarak

deimesi gibi.

Benzer bir analoji biyolojik ve toplumsal hayat arasnda da kurulabilir. Yaamn srdrmek

iin srekli olarak bir alet kullanmaya balayan ilk canl ile birlikte yepyeni yasalar devreye

girer tpk ilk kendini reten meloklnortaya knda olduu gibi. Artk, trn deil,

anatominin deil, aletlerin gelimesi ve deimesi ve bunlara bal olarak toplumsal biimler

deimeye balar. Ve ortaya u insanlk tarihi dediimiz ey kar. Ve bu deiim de, tpk bir

zamanlar biyolojik hayatn, kendi ortaya kt koullar bile kkten deitirmesi ve kendine

tabi klmas gibi; zerinde ykseldii biyolojik hayatn koullarn toptan yok eder ya da

kkten deitirir, imdi iinde bulunduumuz ada olduu gibi.

Ya da toplumsal yaam ve ekonominin yasalar arasnda da benzer bir iliki kurulabilir. lkkez,birisi rnn dieriyle deitirdii an, deer yasas devreye girer. O ana kadar ne

biyolojik alemde, ne toplumsal hayatta varolmam bir yasa. Ve bu yasann mant ilemeye

balar. Bu yasann zerinde ekonomik yaamn bundan treyen yasalar ykselir. Bu ykselen

yasalarla zerinde ykseldikleri deer yasas arasnda da tpk canl ve cansz varolu

arasndaki; toplumsal yaamla biyoloji arasndaki gibi bir iliki sz konusudur.

Marksn Kapitalde yapt tam da budur bir bakma bu yasalar kendi mantklar iinde ve

kendi zerinde ykseldii yasalarla iliki iinde ele almak. Bu ise daima farkl soyutlama

dzlemleri gerektirir. Onun yazdklarnn anlalmamasnn ve kartrlmasnn bir nedeni de

bu farkl soyutlama dzlemlerinin anlalmamas ve gzden karlmasdr.

Savan yasalar da benzer bir durumdadr. Evet savan ardnda ekonomik yasalar ve

sosyolojik yasalar vardr. Bunlar savaan taraflarn niteliini belirler. Ama bir kere bu

sosyolojik ve ekonomik yasalarca belirlenen gler arasnda fiziksel, askercil bir sava

balad an, onun kendi yasalar devreye girer.

Bu yasalar savan mantndan karlar ve sava yrten gler ancak bu yasalara uyarak

zafere ulaabilirler.

yle ki,bu yasalar kendini yaratan koullarn ve karlarn zerinde bile ykc bir etkide

bulunurlar. Ardnda toplumsal glerin karlar olmasna ramen, sava kendi mant


15/69

14

bakmndan o karlardan bamszlap, kendi var oluunun, kendi mantnn yasalarn

bizzat kendisini var eden karlarn stne alr.

Bush bir savan baladn ilan etti. u an henz bombalar dmyor ama artk savan

kendi yasalar devreye girmi bulunuyor. Olaylara savan kendi mant asndan

baktmzda ise, tpk bu olaylar zincirine yol aan intihar eyleminin olayngereklemesinden nce ancak bir sinema fantazisi olmas ama imdi bir gerek olmas gibi

gelimelerin arifesinde bulunduumuza dair iaretler grlyor.

imdi tpk teorik fizikilerinyapt gibi,btnyle srelerin kendi i yasalarndan

hareketle gelimelerin ne ynde olabileceine dair almalar yapmak gerekiyor. Hzlandka

yavalayan zamanlar; hzlandka byyen ktleler; sonsuz younlukta kara delikler; kara

olmas gerekirken kara olmayan kara delikler; hi bir ekilde alglanamayan ancak matematik

hesaplarla var olmas gereken, karanlk maddeler ve enerjiler gibi ilk bakta sa duyuya

aykr gelen sonular ve n grlerin bir sre sonra denenebilir ve llebilir gerekler o larak

ortaya kmas gibi, ne kadar irrasyonel grnrse grnsn, olaylarn ve savan kendi

mantnn nerelere varaca zerine akl yrtmelerde bulunmak ve gelimeler karsnda

aknla yakalanmamak ve onlar etkileyebilmek iin aba gstermek gerekiyor.

Bu elbette tpk teorik fizikteki modellerin bir ok fizikinin ortak abasnn rn olmas

gibi, her fizikinin bir hesap veya akl yrtme hatasn bulmas veya o ana kadar

hesaplanmam bir faktr hesaba katmas ve giderek daha dakik modeller oluturmas gibi

ancak ortaklaa bir teorik abasn rn olarak ortaya kabilir. Ama bunun iin de bir

balang yapmak gerekiyor.

nk ge bile kalyoruz. Egemen snflar, daha ilk anda,bir krlma noktasndabulunulduundan sz edip, sosyologlar, politikaclar, stratejleriyle iine girilen yeni

dnemin zelliklerini analiz etmeye baladlar ve buna uygun olarak kendi alarndan ilk

sonular karp tedbirlerini almaya baladlar bile . Biz de bu yndeki abalara girmeliyiz.

Sadece var olan eskininbir devam olarak ve olanlar ve olacaklar eski kavramlarla aklama

abalaryla yetinilemez. Olanda yeni ve zgn olan bulmak ve ona gre yeni hedefler, yollar

zerine kafa yormak gerekiyor.

*

Anti-Terr Stratejinin Denklik Prensibi

Bruce Hoffman adl bir terrizm uzmannnDie Zeitdaki bir makalesinde, ABDnin Anti-

terr stratejisini uzun zamandr kar tepkinin denklii prensibi belirlemektedir diye yazyor.

Ve rneklerveriyor Bat Berlindeki La Belle diskoteinin bombalanmasna kar Tripolis

Bingazi ve Kaddafinin barnann bombalanmas; Kenya ve Tanzanyadaki eliliklerin

bombalanmasna kar Osama Bin Ladenn Afganistandaki slerine kar 100 Cruise

fzesinin yollanmas ve Sudandaki Kimya fabrikasnn bombalanmas.

Anti-Terr strateji asndan denklik prensibi eit deerde bir kar saldrdan te , daha

ldrc, daha tahripkar bir saldr anlamna gelmektedir. nk bu stratejiye gre ancakbylece kar tarafn sinmesi ve gznn korkmasnn yolu alabilir ve destekilerinden tecrit

edilebilir.


16/69

15

Ayn yazar son intihar saldrlar karsnda ise unlar sylyor:

New York ve Washingtondaki intihar saldrs imdiye kadar btn var olmu saldrlar

glgedebrakmtr, ister tek tek ister toplam say olarak baklsn. Ve ekliyor: Eer denklik

ls geerli ise, kar vuru da ayn ekilde sert ve benzersiz olmaldr.

Ne olabilir buna denk bir kar saldr? Burada denklik ya da uygunluun, eitlik deil, ondan

daha fazla tahribat, daha fazla iddet, ondan daha byk bir korku salmak olduu ilke

olduuna gre,bir tek sonu kar bundan: Kitle imha silah. Atomik, kimyasal veya biyolojik

bir silahn kullanlmas. Biyolojik ve Kimyasal Silahlar eitli anlamalarla snrlanm ve

psikolojik etkileri nkleer silahlar kadar byk olmayacandan bu kitle imha silah olarak

ortaya ATOM BOMBASI kmaktadr.

Ama bu sonucu, Uluslararas Terr Uzman yazar bile karmaya korkuyor. Dilinin ucuna

kadar geleni sylemiyor. Bu bir deliye ta andrmama m yoksa zaten anlm olan srpriz

etkisini ortadan kaldrmama nedeniyle sylememe mi bilemeyiz. Ama en sradan insann bileyazarn bizzat nceden sralad nermelerden yapabilecei bu karsamay yazarmz

yapmyor ya da yapamyor ve askeri opsiyonun tek olmad, hava alanlarnn emniyeti,

souk sava dnemine gre alan gizli servislerin yeniden organize edilmesi, daha dakik

askeri operasyon gibi bir takm reform nerilerinden baka bir ey syleyemiyor. Ama bu

reform nerilerinin fiilen denklik ilkesini geersiz kldn da grmezden geliyor. Yani bizzat

terr uzman yazar, nermelerinin ulamas gereken sonulardan korkuyor ve sz

dolatryor.

Yazarn kendi nermelerinin sonularndan korkarak, olaylarn kendi mantn izlemekten

korkarak yapmaktan kand karsamay biz yapalm . Ya artk bu son intihar eylemindensonra Terrizme kar mcadelede denklik prensibinin geersizlii kabul edilmelidir ki bu

ana kadarki prensibin bir ie yaramadnn da ilandr bu. Ya da denklik prensibi geerlidir ve

bu intihar eylemine kar denk bir saldr bir ABC silahnn kullanlmas olabilir. Ksa yoldan

biz buna ATOM BOMBASI diyelim. karlmas gereken sonu ve bunun ne anlama

geleceini daha aka belirtmek iin tekrar edelim: eer denklik prensibi geerli ise, bu

intihar eyleminin karl ATOM BOMBASI KULLANILMASI olacaktr.

Bu sonu ilk bakta olanakszm gibi grnyor. ABD, moral stnln kaybeder; kendi

iinde blnr; dnyada tepkilere yol aar. Dahabir sr akl yrtme ve itiraz sralanabilir.

Ama bu itirazlarn savan kendi mant bakmndan fazla bir neminin olmad gzlerden

kayor. Kimse bunu dnmek bile istemiyor.

Ama bunun ok gl bir olaslk olduunu, savan kendi yasalarnn bunu adeta zorunlu

kldn grelim.

Atom kullanlmasn olanaksz olarak grenlere tersinden bir rnek verelik. 11 Eyll gnne

kadar kimse,bir fantezinin tesinde byle muazzam bir tahribi tasavvur bile edemiyordu. Bu

gn Atom bombas kullanlmas olasl karsndaki krlk, tpk 10 eyll gn 11 Eyll

gn olacaklar karsndaki krlk gibidir.

Aslnda radikal politik slam,bunun ideolojik hazrln oktan yapmt. Sadece ideolojik

hazrlk da deil. Tpk devletlerin sava ilanlarnda belli hava kara ve deniz alanlarn sava


17/69

16

alan ilan edip oraya giren herkesin vurulacan sylemeleri gibi, ABD topraklar oktan

sava alan olarak ilan edilmiti. Bin Laden, aka bu eitsiz bir savatr, sivil ve asken

ayrm gzetmeyeceiz diye defalarca ilan etmi bulunuyor batl gazetecilere . Radikal

Mslmanlar, yine kendini beenmi batl gazetecilere, siz bana bir vurursanz ben br

yanam dnmeyeceim gznzn zerine patlatacam diye defalarca aka sylemibulunuyorlar.

Uygunluk ya da denklik prensibi sadece ABD tarafndan geerli deildir. Ayn ekilde kar

taraf iin de geerlidir. Her iddetle kar vurua daha byk bir iddetle kar vuru gerekir.

iddet spirali denen ey de budur.

Denklik lkesinin Geersizliinin Kabulnn Olanakszl

Aslnda son olay, uygunluk ilkesinin geersizliini ve iflasn kantlam bulunmaktadr. Her

iddetli kar vuru daha byk iddetli bir kar vuruu getirmektedir. Vurular kar

vurular yok etmemekte sadece daha iddetlisine yol amaktadr.Ne var ki,bunu hi kimsenin kabul etmesi sz konusu deil. Btn dnyann hkmetleri ilke

olarak bir cezalandrma operasyonunun gerekliliinde sz birlii etmi bulunuyorlar, sadece

bunun biimleri asndan aralarnda kendi karlarna bal olarak farkllklar var. Ama hi

birisi, hatta bir krlma noktasnda bulunulduunu, her eyi yeniden gzden geirmek

gerektiini syleyenler bile bu yeniden gzden geirmeyi, teknik dzeyde emniyet

tedbirlerine indirgemektedirler. Tpk yukarda alnt yaptmz stratej gibi. Yeni olan

karsnda krlk ve tutuculuk sadece biz solcularn deil,burjuvazinin de bir hastaldr.

Uygunluk ilkesinin geersizlii niin kabul edilemeyecektir? Bunun iin Emperyalizmin

karakteri, savalara ihtiyac olduu gibi tahlillere bile gerek yok. Bir kere bu sosyolojik taban

zerinde savaan taraflar belirlendikten sonra, dier nedenler olmasa bile savan kendi

mant bile bunu zorlar. Denklik ilkesinin yanllnn kabul edilmesi, sadece bu gne kadar

izlenen izginin yanllnn kabul anlamna gelmez, ayn zamanda bir yenilginin kabul

anlamna da gelir. Ama bu yenilginin kabul u anlama gelir. Yenilgiyi kabul ettirdiine gre

kar tarafn yntemi doru ve baarldr. O halde bu ynde yeni eylemlere g verecektir.

Yani sadece geersizlik ve yenilgi kabul edilmi olmaz, yeni eylemlere cesaret verilir.

Dolaysyla, yolun yanllnn ve yenilginin kabul amaca ulamay salamaz. Saf mantk

asndan byle bir sonu kmaktadr. Yani Uygunluk ilkesinin geersizliinin kabul,

kendisiyle savalan karsnda savan kendi mant asndan bir stnlk salamamaktadr.

Yani daha gl bir kar saldr yapmamak, hatta hi bir saldr yapmamak kar tarafn veya

imdilik ortalkta grnmeyen baka glerin saldr yapmamasn sonucunu dourmaz.

Aksine kar tarafn gerilemesine yol at,baar vaat ettii iin glenmesine ve

yaygnlamasna yol aar. Yani denklik ilkesinin reddi uluslar aras terre son verme

amacna ulamay salamaz.

Byle bir davran dier lkelerin kabul etmeyecei, nk her birinin de kendi terristleri

vardr, ayrca dier lkeleri, kendi koullarn dikte ettirmek iin benzer yntemleri

birbirlerine kar kullanp tam bir kaos ortam ve daha byk atma ve tehlikelerin yolunuaaca gibi konulara girmeye bile gerek yok.


18/69

17

Hele ABD gibi bir g,brakalm pazar ve dnya paylalmas gibi, sosyolojik ve ekonomik

nedenleri bir yana, srf savan kendi mant asndan, elinde hala muazzam rezervler varken

ve dnyada tarihte ei bulunmayan bir askeri stnl u an saldrya uramln

stnlyle pekitirmiken uygunluk ilkesinin yanlln veya yenilgiyi kabul etmez.

Ama yenilginin kabul edilmemesi ise, denklik ilkesinin geerliliinin kabul anlamna gelir.O halde, ortada tek istikametli bir yol bulunmaktadr. Denklik ilkesine gre, daha byk

iddetle karlk vermek.

Geleneksel Silahlarla Denklik lkesinin Olanakszl

yle dnlebilir: ABD geleneksel silahlarla, Atom bombasna ba vurmadan da daha

byk bir iddet uygulayabilir. Bunu uygulayamayacanda btn yorumcular birleiyor.

Afganistana yaplacak fze saldrlarnn sivil halktan bakasn vurmas sz konusu deildir.

Sivil halkn vurulmas ise, uzun vadede ABDnin de sivilleri ldrd kendisine kar uygar

deerleri savunduklarndan fark olmad ynndeki grleri glendirir ve direnii arttrr.Ayrca askeri bakmdan da daha nceki fze saldrlarndan bilindii gibi,bir fazla baar vaat

etmez byle bir biim.

Kara kuvvetleri ve zel birliklerin fze saldrlaryla desteklenmi bir igali de bir opsiyon

deildir. Byk bir yenilgi riskini iinde tamaktadr. Sovyetlerin Afganistan ve kendisinin

Vietnam tecrbeleri ortadadr.

Sadece Afganistan deil, Irak ve Sudan gibi lkeler de buna dahil edilse bile, kald ki bu

lkelere bir saldr daha geni bir muhalefeti harekete geirir, sonu deimez.

Yani igal bir baar vaat etmemektedir. Fze ve uaklarla bombalamann ise Afganistan gibibir lkede fazla etkili olmas mmkn deildir. Hedeflenen korku ve yldrma amalarna

ulamas beklenemez.

Geleneksel silahlarn sadece Afganistanla snrl olmayacak en youn kullanm bile, sadece

etkisiz olmakla ve istenen denk tepkiyi retememekle kalmaz,bizzat ABDnin tecritini

hzlandrr yol aaca tepkilerle.

Yani geleneksel silahlar kullanlarak denk bir tepki gstermek mmkn deildir. Denk bir

tepki gsterilemedii takdirde ise,bu kar tarafa daha fazla cesaret verecektir, acz olarak

grlecektir ve yeni saldrlara cesaret verecektir. Bu durumda yine ayn noktaya gelinmekte:bu saldrya denk bir kar saldr ne olabilir? Ortaya yine ayn sonu kmakta. Savan

Mant Atom kullanlmasn zorlamakta.

Atom Kullanmann ABD Asndan Avantajlar

lk bakta Atom bombas kullanmann yol aaca tepkilerin ABDnin Atom bombasn

kullanmasn engelleyecei dnlebilir. Ancak, yukarda grld gibi, her yol ABD

asndan, kullanmaktan daha byk zarara yol amaktadr. Sadece Uluslararas Terrizm

dedii radikal slam partisi karsnda deil, dier lkeler karsnda da. ster geleneksel

silahlara ba vursun ister denge ilkesinin geersizliini kabul etsin, her iki durumda daABDnin dnyadaki konumu sarslr ve bu onu daha byk saldrlar ve atmalarn iine

eker. Avrupa, Rusya, in bata olmak zere.


19/69

18

Sorun sadece radikal islam da deildir. ABDnin dier glerle, zellikle Avrupa ile ba

derttedir.

Ama Atom silahn kulland takdirde, Rusya ve in gibi byk Atom gleri olmasna

ramen, onlarn bir cevap verememe olasl ok gldr. Zaten ABDnin bu gnk teknik

stnl ile Atomu kullanp tehdidini gsterebilecei en elverili durumda bulunmaktadr.On yl sonra rnein, Avrupa kendi gcn oluturup kendi Atom gcne de ulat takdirde

ayn rahatlkta olamayacaktr. Bu gn Rusya ve in ve Hindistan gibi nkleer glerin bile,

radikal slam ile balar dertte olduundan,bir atom bombasn, onlar da sineye ekebilirler.

te yandan, ABD Rusyadan olabildiince byk paralar koparmakta Avrupa ile ciddi bir

eliki iinde bulunmaktadr. Hemen hemen btn dou Avrupay Avrupa yuttu.

Balkanlarda ABDye bombalatt ve meyvay kendisi yedi. ABD son anda UKy devreye

sokarak, kendi arln koymay denedi. Kafkaslarda Rusya byk lde tekrar eski

gcne kavutu. ABD, Trkiyenin desteiyle Grcistan ve Azerbeycanda bir etki saladysa

da, bunlar bile tehlikede bulunuyor. Orta Douda ABD zaten tecrit olmu durumda. Orta

Asyada ise in, Rusya ve Avrupa ABDden ok daha etkililer. Halbuki gelecekte Orta

Asyann enerji kaynaklarnn tkenen Ortadou rezervlerinin yerini almasna muhakkak

gzyle baklyor.

Afganistan ise, tam da Orta Asyann Petrol ve Doal gaz yataklarnn tepesinde. Petrol,

buradan kolayca, Belcistan veya Pakistan zerinden Hint okyanusuna aktlabilir. O halde,

Bu ntiharsaldrs Afganistana yerleip, Orta Asya petrol ve gaz yataklar zerinde tekrar

sz sahibi olabilmek iin, ei bulunmaz bir frsat sunmaktadr ABDye.

Zaten ABDnin hemen, Laden ve Afganistan byle itahla olayn msebbibi gstermesiningerek nedeni de budur. Olay Ladenin yapp yapmadnn da byk bir nemi

bulunmamaktadr aslnda. ntihar saldrs ABDye gkte ararken yerde bulduu bir olanak

sunmutur. Komplo teorileriyle bunu kendisinin mi bizzat yaptrd ayrca tartlabilir ama

gerekten ei bulunmaz bir olanaktr Orta Asya kaplarnda gizlenmi bir sulunun bulunmas.

Ancak ABD buraya nasl yerleecektir? gal edemez, klasik bombardman ve fze

saldrlaryla etkili bir sonu alamaz. Ayana kadar gelmi frsat tepmi olur, bu olay Orta

Asyaya yerlemek ve orada etkisini arttrmak iin kullanmad takdirde.

Ama Atom bombas kulland takdirde, en azndan ksa vadede bu amacna ulama olaslbulunmaktadr.

Rusya, in bu atom bombasna en sert tepkiyi gsterirler ama atoma atomla cevap vermeleri

her zamankinden daha kk bir olaslktr. Bunu yaptklar takdirde kazanma olaslklar

yoktur ama ABDnin kazanma olasl byktr.

Elbette burada kritik bir moment var. Rusya hala lsyle bile, stratejik atom silahlarnn

sahibidir. Stratejik silahlarla bir cevap verebilir ve bu insanln fiili yok oluu sonucunu

verir. Ancak bu verili durumda en zayf olaslklardan biridir ve ABD asndan gze

alnabilir bir risktir. Atom kullanmad takdirde, sadece ayana gelen bir frsat tepmiolmaz, eski etkisini bile yitirmesi sz konusudur. Bu bakmdan da Orta Asyadaki karlar

ABDyi Afganistanda Atom kullanmaya zorlamaktadr.


20/69

19

Atom Kullanmaya Gerek Tepkinin Minimum Olaca Bu Gnk Konjonktr

ABDnin Atom bombas kullanmas Avrupann da iine gelir. Bylece kendi gcn

oluturmas gerektii ynnde byk bir rzgar alaca gibi,bunun yarataca tepkilerin

ABDyi tecrit etmesinden yararlanarak siyasi, ekonomik, ideolojik ve kltrel etkisini

arttrabilir. Radikam slama sert tepki kestanesini ABDnin ateten karmasn salar, onagsterdii tepkilerle, radikal slamn dorudan hedefi olmaktan kar ve saldrlarndan

korunur. Ama ayn zamanda, zengin lkelerin bir yesi olarak, geri lkeler zerindeki bu

terrden kar da salar.

Yani ABDnin Atom kullanmas Avrupann da karnadr. Avrupa iten ie ister byle bir

eyi. Muhtemelen Atom kullanma Natonun sonunu da getirir ve Avrupann hzla

silahlanmasnn yolunu aar.

Kime Kar ve Nasl?

Ne var ki, atom kime kar kullanlacaktr?Nerede kullanlacaktr? Sorusu ortadadurmaktadr.

Atom bir i sava silah deildir. Yarataca tepkiler nedeniyle de rnein ABD bayraklarn

yakan Afganl veya Pakistanl gstericilere kar kullanlmas olasl azdr. Irak hari

dnyadaki btn hkmetler Amerikann yannda olduunu ilan etti ve radikal slama

mesafe koydu en azndan resmi olarak. Hkmetleri dostluunuilan etmi lkelerde dorudan

askeri operasyonu aklamak ise ok zordur.

Kabil gibi, koca bir ky Atom bombasyla havaya uurmak, milyonlarca sivilin lmyle

sonulanaca ve muazzam bir tepki toplayaca iin ABDnin hedefleriyle de uyumaz.

Bu durumda taktik bir veya bir ka Atom bombasnn, Ladinin bulunduu ileri srlen

dalara ve vadilere atlmas, hem tepkinin denklii ilkesini srdrmeyi, hem de stratejik

olarak,bu tehdit araclyla, Orta Asya ve btn dnyada ksa vadede arl arttrmay

salar.

Burada,byk lde gerek toplumsal ilikilerden soyutlayarak, veya bunlar son derece

snrl bir dzlemde ele alarak savan mantnn olaylar nereye gtrmeye eilimli olduuna

ve tehlikenin ne kadar yaknda bulunduuna dikkati ekmek istedik. karsamalarn

gereklememesi, ki gereklememesi bizim insan olarak en byk dileimizdir, burada dilegetirilen eilimlerin hkmn srdrmedii anlamna gelmez.

19 Eyll 2001 aramba

Not: Buradaki varsaym Afganistann hemen kmesi sonucu geneklememitir ve imdi

randa gereklemesi sz konusudur. te yandan, mkk apl atom kadar etkili silahlar

kullanlmtr zellikle maaralara kar. Bu anlamda bir lde de gereklemi de

saylabilir. (10.09.2006)

*


21/69

20

Trkiyede Krt Dnyada Mslman

Bu gnn dnyasnda Sosyalist olmak demek, Trkiyede Krt, dnyada Mslman olmak

demektir. Trkiyenin sosyalistleri ise, ne Trkiyede Krt ne de dnyada Mslmandrlar.Dnya sosyalistlerinin politik radikal slam karsndaki tavr, Trkiyedeki Sosyalistlerin

Krt Ulusal Hareketi karsndaki tavrndan farkl deildir. Trkiyenin sosyalistleri, nasl

Krt Ulusal Hareketi ve Genel Kurmay ayn kaba koyup, biz iki taraftan birini semek

zorunda deiliz diyorlardysa, imdi ayn tavr dnya apnda, dnyann sosyalistlerinde

gryoruz. Onlar ABD ve Radikal Politik slamn bayrak olduu yoksul insanln isyan

karsnda, her iki taraf ayn kaba koyup, ilahi adaleti datan hakem rol oynuyorlar. Benzeri

tavr, nasl Trk Sosyalist Hareketini, her hangi bir demokratik toparlanmann en byk

engeli haline getirdi ve son kalntlar da fiilen rttyse,benzeri srecin imdi dnya

lsnde yaanaca grlyor.Toplumdaki derin sosyolojik blnmeler etkilerini her zaman dorudan,bire bir gstermezler.

Bu da bir ok kez yanlsamalara yol aar. Bu blnmelerin oluumu ve kendini ifade

edilerinin ritmi ok daha yavatr. Tpk jeolojik deiiklikler gibidir. nsan hayatnn

ekseninden bakldnda,jeolojik hareketler sanki yokmu gibi grnebilir. Toplumun

derinindeki blnmeler de byledir. Ama onlar kar durulmaz etkilerini hem de

geerliliklerinin genellikle en unutulduklar anda gsterirler.

Aslnda Trkiyedeki Krtlerin mcadelesi ve buna Trklerin tepkileri ilgin dersler ve

paralellikler sunmaktadr. 1960lar hatta 70lerde, adeta bir Krt Sorunu yok gibi

grnyordu. Krtler sanki Krtlklerini unutmu gibiydi, Krtlerin direnii kendini

Trkiyedeki mcadele eden glere entegre ederek, zellikle sol rgtler biiminde ifade

ediyordu. Krt ve Trkn snrlar artk ayrlmaz biimde i ie gemi gibi grnyordu.

Sonra birden Krtlerin ulusal direnii balad. Bu direni toplumun derin fay hatlarnda

birikmi enerjilerin tpk bir deprem gibi aa kmasyd. Onunla birlikte, o birbirine

kart dnlen snrlarn nasl da birbirinden uzak olduu daha ak biimde ortaya kt .

Benzer ekilde doksanl yllarn hzl bymesinin cokusu iinde dnyann yoksullarna kar

benzer bir tavr ortaya kmt: te globalleiyorduk; Kapitalizm bir ekilde kendi yasalar

gerei dnyay daha demokratik ve zengin yapacak,bu byyen pastadan herkese bir eydecekti.

Sonra birden bire 11 Eyll kageldi. Dnyann yoksul ve zenginleri arasndaki o derin fay

izgisinde birikmi enerji tpk bir deprem gibi bilinen btn deerleri ve dnya resmini

paralayp att. Bundan sonra dnyada zengin ve fakirler arasndaki farkn ve savan nasl bir

yol izleyecei hakknda bir fikir edinmek istiyorsanz, Trkiyenin son yirmi ylna bakn.

Trklerdeki rmeyi, Krtlerin kan ve gzyan ve uyann global leklerde dnn

dnyann bu iine girilen dnemde manzarasnn ne olacan biraz tasavvur edebilmekiin.

Ama bu dnyann siyas grnnn nasl bir ey olacan da bize Filistin ve srailgstermektedir. Filistinlilerin Radikal slam bayrakl intihar eylemleriyle ve sokaklardaki ta


22/69

21

ocuklaryla ba edemeyeceini anlayan srail, Arafatla anlap, Filistin denen rezervata

Arafat Polis mdr yaparak, adeta yeni bir Apartheit rejimine gemek istiyordu.

imdi Amerikann yeni Terrle Sava stratejisinin fiili sonucu da byle olacaktr.

Terrn kkleri, o yoksul ve umutsuz kitlelerdedir. Onlarnbana, srailin Arafata bitii

rol stlenen hkmetler ngrlmektedir. Onlar o rezervattakilerin uslu durmasn salamalve beyaz adam elini bu ilerle kirletmemelidir.

Bu stratejinin ne kadar baarl olabileceini grmek isteyen sraile baksn . nk srail,

ABDnin imdi Dnya apnda oturtmak istedii sistemi, yllardr Kk Filistinde deniyor.

Kck ve drt bir yanndan evrilmi,birer Townshipten fark olmayan Filistindeki

direni ile bile ba edememektedir srail. ABD ve Zengin lkelerin karsnda ise,

kendilerininkinden ok daha byk bir yoksulluk alan ve kendilerini kat kat aan milyarlarca

yoksul bulunacaktr.

Bir yanda Filistin gibi bir Yoksullar dnyas,bir yanda srail gibi ABD ve zengin lkeler. Biryanda, son yirmi yln Trkiyesi gibi ryen beyaz adam, dier yanda, Krtlerinki gibi bir

kan, gzya ve uyan. ine girilen dnyann resminin ana izgileri byle olacak gibi.

Peki bu kmazdan nasl klabilir? Bunu Krt hareketi gsteriyor. Kendisini ezeni de

kurtarmaya kalkmadan kendini kurtaramayacan gren Krt hareketi, Demokratik

Cumhuriyet olarak ifade edilen yeni program ve buna ilikin stratejisi ile bunun nasl bir yol

izlemesi gerektiini gsteriyor.

Demokratik Cumhuriyetin dnya apndaki karl, kapitalizm karsnda Sosyalist bir

Uygarlk Tasavvuru olabilir. Ancak baka bir uygarlk tasavvuru,bu gnk egemen beyaz

adamn yoksullarn imtiyazls olduu bu sisteme kar radikal bir direnie ekebilir. Ancak

byle bir tasavvurla kendisini ezenleri de kurtarmaya kalkt takdirde kendisinin de

kurtulabileceini anlayan bir program ve strateji bir baar vat edebilir. Ama bu noktaya kadar

ok uzun bir yol var.

Krt hareketi bu olgunlua ulaabilmek iin, nce smrgeciliin ve basknn ruhlarda

brakt izlerden arnmas, kendine gven kazanmas gerekiyordu, dnyann yoksullar da

imdi byle bir srece girmi bulunuyor. nce ayrlmak ve kendi bamsz kiiliini

kazanmak ama sadece bununla yetinmenin bir zm salayamayacan grmek gerekir.

Dnya apnda bir uygarlk tasavvuruna o zaman sra gelebilir.

Evet bu gnn sosyalistinin grevi, Trkiyede Krt, Dnyada Mslman olmaktr.

Trkiyede Demokratik Cumhuriyet, dnyada Sosyalist bir Uygarlk. Trkiyede Krdn

kendini kurtarabilmek iin Trk dekurtarmaya kalkmas, Dnyada siyahn kendini

kurtarabilmek iin Beyaz da kurtarmaya kalkmas.

Ama Trkiyeli sosyalist iin,bu iki grev arasnda ciddi bir eliki de bulunmaktadr.

Demokratik Cumhuriyet, objektif sonucu bakmndan,bir grup siyahn, beyazlarn arasna

katlma abas ve program demektir. Sosyalist Bir Uygarlk ise, yeryznden beyazl yok

etmek. Eer aktel politikann kavramlaryla ifade edersek:biri Avrupaya katlmak, onlargibi olmak ister, dieriAvrupall yok etmek. Biri ulusal basky ulusu yurttalk olarak

tanmlayarak, kltr ve dili ulus tanmndan dlayarak yok etmek ister; dieri ulus ve politik


23/69

22

olan arasndaki ba kopararak yani ulusu yok ederek. Bu iki grev arasnda ciddi elikiler

vardr. Bu elikinin nasl alabilecei, her sosyalistinin zerinde ciddi olarak durmas ve

tartmas gereken bir konudur.

Yllardr sylediimiz ise udur. Demokratik Cumhuriyet, yani beyaz adama arasna katlma

mcadelesinin, ezilen kitlelerde yarataca radikalleme ve mobilizasyonun,beyazl yoketme mcadelesine gei iin, o st dzeye sramak iin bir tramplen grevi grmesi. Bu

eliki ancak byle alabilir.

Ama Trkiyenin sosyalistleri ok enternasyonalist olduklar iin Trkiyede Krt; snfsz ve

devletsiz, kitapsz kanda toplumun dini Alevilikten gl esintilere ek olarak bir de

Aydnlanmac ateistler olduklar iin dnyada Mslman olamazlar ve bu gibi sorunlar onlar

iin baka galaksiler kadar uzak kalr.

22 Eyll 2001 Cumartesi

*


24/69

23

Bir Savata ki Sava

Birinci Dnya Sava,bir savata bir savat. Emperyalist lkelerin kendi arasndaki bir

paylam savayd. kinci Dnya Sava ise bir savata be savat: Emperyalistlerin kendiiindeki sava;brokratik yozlamaya uram olsa da bir ii devletinin kedini savunma

sava; faizme kar bir sava; igale kar bir sava ve smrgecilie kar bir savat. Bu

farkl nitelikteki savalar bir tek dnya sava iinde yer alyorlar ve birbirleriyle ok

karmak bir karlkl iliki iinde bulunuyorlard. Dnya apnda, uzun, yllar srecek,

spektakler askeri zaferler beklenmemesi gereken,bir sefer yani ayni zamanda bir bakma

dnya apnda bir i sava olacabizzat ABD tarafndan ifade edilen yeni sava, ise bir

savata iki sava: zenginlerin, emperyalistlerin yoksul insanla kar ortak sava ve ayn

zamanda emperyalistlerin kendi iinde bir sava.

Bu sava her eyden nce,bata Amerika ve Avrupa olmak zere, emperyalist ve zengin

lkelerin yoksul insanlarn direniini krmak, terrize etmek, daha doarken bastrmak

istedikleri bir savatr. Bu dnya apndaki savan bayra bu gn, lkelerindeki

zenginliklerin mthi apyla yaadklar yoksulluk ve aalanma arasnda uurumun en

derin olduu Arap ve slam lkeleri olduu iin,bu gn iin Mslman ve Araplarn elinde

olmas kimseyi yanltmamaldr. slam,bu dnya apndaki cephenin bir blmnn bu gnk

bayradr. Bu nedenle,politik slama kar, terrizme kar yrtld sylenen bu

sava, aslnda siyah insanln her trl politik direni umudunu ezme, kleletirme ve onlar

bir rezervata kapatma savadr.

Bu tespit ok nemlidir. Bayran slam olmasna bakarak,bunun bir uygarlklar, kltrler

sava olduunu, gerici slama kar bir modern dnyann bir sava veya slamn eitli

devletlerin gizli servislerinin bir piyonu olduunu sylediiniz takdirde yeriniz baka olur,

siyahla beyaz; yoksullar ile zenginler veya gney ile kuzey gibi biimlerde ifade edilen dnya

apndaki bir saflamann sava olduunu sylerseniz yeriniz baka olur.

Nasl btn dnyann zenginleri, ABDnin bu savata yannda olduklarn syledilerse,

dnyann btn sosyalist ve yoksullar da, bu saflamada yerlerini belirlemekle

ykmldrler. Bir tarafta zenginler,birinci dnya, beyaz adam var, dier tarafta, yoksullar,

nc dnya, siyahlar var. Ve George dablyu Bushun dedii gibi, birinden olmayandierindendir. Bu savata, siyahlarn, gneyin, yoksullarn iinde yer alp, o cephenin iinden

slamn bu savataki, zaferi engelleyici roln gze batrmak, onu en sert ekilde acmaszca

eletirmek ve ezilenlerin mcadelesine daha temiz ve insanl kapsayc bir bayrak vermek

iin mcadele etmek bakadr;beyaz adamn iinden, slamn aslnda tolerans dini olduunu,

ona kar anlayl olmak gerektiini sylemek bakadr. Birinde siyahlarn iinden siyahlarla,

dierinde beyazlarn iinden beyazlarla tartmaktasnzdr.

Aslnda iine girilen bir sava, gerek anlamyla ilk dnya savadr. Birinci ve kinci Dnya

savanda, insanln byk ounluunun zne olarak yer alyla deil, savan alan

bakmndan bir dnya sava olmak sz konusuydu; Avrupa merkezci bir bak asndan bir

dnya savayd, Avrupa dnyaya egemen olduu iin bir dnya sava oluyordu. Ama bu


25/69

24

defa ilk kez, dnya apnda yaylm bir znenin mcadelesine kar yine dnya apnda bir

seferin balamas sz konusu. Bu savata taraflardan birinin bayrann,bu dnya apndaki

cephenin bir blmn kapsamas ve tm yoksul insanln henz bir bayrak etrafnda

toplanmaktan uzak oluu ve slamn da byle bir ilevi grecek zelliklerinin olmamas

kimseyi yanltmamaldr.Ama bu sava ayn zamanda, emperyalistler aras bir paylam savadr. Bu sava zellikle

ken Sovyet imparatorluunun topraklarndaki, zellikle Kafkaslar ve Orta Asyann nasl

paylalaca zerine bir savatr. Her eyden nce de Avrupa ve Amerika arasnda bir

savatr.

Btn Avrupallarn, Rusyann hatta inin ABDye Terrizme kar destek sunmalar

kimseyi yanltmamaldr. Bu yoksullara kar yanndayz demektir ama ayn zamanda

ABDye kar askeri ve/veya ekonomik bakmdan gsz durumda olmann gerektirdii tipik

bir sava stratejisidir de.

Kkleri yoksullarn z savunmasna ynelik tarikatlara dayanan uzak dou sporlarnn temel

prensibi, kar durulduu takdirde kesinlikle yenilgiye yol aacak olan kar tarafn gcn,

yine onun kendisine kar bir silaha dntrmek, kar taraf onun kendi gcyle yenmektir.

Bunun da temel prensibi kar tarafn vuruunun karsnda yer almamak aksine, onun yannda

veya arkasnda yer alarak onun hzn ve gcn arttrarak onu kendi oyununa getirmektir.

Avrupann ve zellikle de Almanyann dnya politikasnn zn bu oluturmaktadr. Henz

ABDye kar duracak merkezilemi bir politik irade ve askeri gleri bulunmuyor iktisadi

ve teknik gleri buna elvermesine ramen. Bir yandan sabrla ve sistemli olarak bu iradeyi

ve gc oluturmaya alrken, dier yandan da var olan atmalardan azami karlakabilmek iin mcadeleyi politika, diplomasi ve geni bir cepheye ekiyor. Bu durumda,

ABDnin askeri gcn her gsteriinden, emperyalist olarak kar salamakla kalmyor ama

ayn zamanda ABDyi tecrit edip ABDye kar, henz gerekli politik irade ve sava gc

olmamasna ramen iktisadi ve politik etki alann geniletiyor.

Dou Avrupa ve Balkanlarda byle oldu. imdi srada Orta Asya, Kafkaslar ve Orta Dou

var. Avrupa ABDyi byk lde tecrit etmi bulunuyordu. ABDnin iki destei, kendisi gibi

sadece ordularnn gc olan,biri ekonomisi km ryen Trkiye, dieri her an kendisi

tecrit olan sraildi. ABDnin srail araclyla Orta Douyu Trkiye araclyla Kafkaslar

ve Orta Asyay kontrole alma abalar fiilen iflas etmi bulunuyordu.

11 Eyll eylemi, ABDnin eline, elinden karmak zere olduunu yeniden, bu sefer yine

Askeri gcne dayanarak elde etme olana sundu birden. Terrizme kar bayrakla,

dierlerini de peine takarak, en azndan muhalefetlerini de ntralize ederek, Orta Asya

kaplarna yerleebilir ve Orta Douda konumunu tekrar glendirebilirdi. Diplomasi ve

politikayla kaybettiini, askeri gcyle tekrar kazanabilirdi. Bu blgelerde zaten Mslman

halklarn yaamas ve radikal politik slamn da bu blgede son on ylda glenmi olmas

esiz bir frsat da sunmu oluyordu. Bylece bir tata iki ku vurulmu olurdu.

ABDnin sava, ayn zamanda, Avrupaya kar bir seferdir de. Bu seferde, taraflarn farklsava yntemleri kullanmalar, yani Avrupa tarafnn henz ABDye kar silah kullanmamas


26/69

25

kimseyi yanltmamaldr. Avrupa bu gn gsz olduu iin, gszlerin uzak Asya

sporlarndaki temel taktiini uygulamaktadr ve bu da bir sava yntemden baka bir ey

deildir. Sonucun ne olaca imdiden sylenemez, ama ABD karsnda imdiden Avrupa,

Rusya, in ekseni olutu bile.

Emperyalistlerden bir taraf faist deil, hapsi maallah demokrat olduundan; FaistAlmanyann Avrupay igal etmesi gibi, ABD veya Avrupann deerini igal etmesi sz

konusu olmadndan ve de artk,bir ii devriminin tasfiyesine dayansa da, hala o devrimin

zel mlkiyeti ilgasna dayanan bir kastn egemenliinde bulunan Sovyetler artk

bulunmadndan, yani ikinci dnya savann dier sava bulunmadndan,bu sava, bir

savata iki sava. Birinci sava gibi, etki alanlar zerine, kaynaklar zerine bir sava. Ama

ondan farkl olarak, o zamanlar smrgeler sadece savan nesnesiydi. imdi ise, siyahlar

savan znesi. Bu onu birincisinden ayryor. Ve savan alan bakmndan deil, znesinin

kapsam bakmndan ilk gerek dnya sava.

Bu savata ya dnya yok olur, ya Huxleyin Cesur Yeni dnyasna dner. Ya da kk bir

olaslk ama hala bir olaslk, dnya apnda kapitalizm tasfiye olur ve yerine dnya apnda

sosyalist bir uygarlk kurulur: din, dil, ulus, rk, cins farkllklarnn bir imtiyaz ve bask arac

olmayp, zenginliklerin tm alanlar arasnda emee gre datld; retime ynelik

kararlarn kara deil ihtiyalara ve doann dengesine gre demokratike tartlp alnd.

28 Eyll 2001 Cuma

*


27/69

26

Petrol, slam ve Demokratik Cumhuriyet

Emek retkenliindeki her art, son durumada retim srelerinde daha fazla enerjinin

kullanlmas demektir. Kapitalizmde, daha yksek rekabet gc, daha yksek emekretkenlii ve daha yksek emek retkenlii de daha byk enerji kullanm demektir. Enerji

kaynaklarnz bolsa ve enerjiyi ucuza elde ediyorsanz rekabette elverili bir konum alrsnz .

Kmr 19 yzylda temel enerji kaynayd. Ama patlarl motorlarn kefi ve

yaygnlamasyla birlikte petrol temel enerji kayna oldu. Bu gn her ne kadar sanayi tesi

ya da post Fordist toplumlardan sz ediliyorsa da, bu fordist veya klasik sanayi toplumunun

yok olduu anlamna gelmez, sadece kapitalist sistemin hiyerarisindeki yerinin deitiini

gsterir.Nasl daha st canllarn ortaya k, alt trlerin ortadan kaybolmasna yol

amaz, hatta o st trler varolularn alt trlerin varlna bal olarak srdrebilirlerse

yle, bilgi toplumu, sanayi tesi toplum ya da post fordizm klasik fordist toplumunortadan kalkmasna yol amaz, onun zerinde ykselir. Bu u demektir, petrol, ada,

yaayan kapitalizm iin temel enerji kayna olmaya devam edecektir. O halde petrole

egemen olmak ve onu ucuza kapatmak bu gnk kapitalist sistemin varln srdrmesi iin

hayati nemdedir.

yleyse, ncelikle onu ucuza kapatmak gerekiyor. Onu ucuza kapatmak ise, onu sahip olan

lkelerden ucuza almak demektir. Bu da ona sahip olan lkelerin ve halkalarn ezilmesi hatta

yok edilmesi demektir. Sadece bu da yetmez, onu dier gllere de brakmamanz gerekir,

yani onun kt alanlarn, yataklarn sizin kontrolnzde olmas gerekir. Bu da dierrakiplerle bir mcadele demektir.

Petrol nerede var? imdiye kadar en zengin petrol yataklar Orta Douda bulunduu iin,

onun ucuza kapatlmasnn en byk acsn Mslman Arap halklar ektiler. Tepkileri

ektikleri acyla orantldr. Bu tepkiye rengini veren de radikal slam oldu. Ne var ki, son

yllardaki keifler Orta Asya ve Hazer Denizindeki petrol ve doal gaz yataklarnn, Orta

Doudaki rezervlerin de azalmasna bal olarak kapitalist dnya ekonomisi bakmndan

birinci derecede nem kazanacan gstermektedir.

O halde, ABDnin ve btn zengin lkelerin, ve bu elikilerden yararlanp kendi etkilerini de

srdrmek isteyen in ve Rusya gibi lkelerin, Bin Laden bahanesiyle tarihin grd en

byk cepheyi kurup yoksul Afganistann bana akbabalar gibi melerinin temel nedeni

ok aktr. Orta Asya petrol ve gaz yataklarnn kontrolnde sz sahibi olmak ve onlar ucuza

kapatmak. Afganistan ayn zamanda,buradaki petroln denize ulaabilecei en ksa yoldadr.

Savan birinci boyutu,btn bu smrgecilerin,petrol ve gaz ucuza kapatmalar, bunun

iin her trl direni umudu ve olasln daha doarken yok etmeleridir. Onun iin hepsi,

ABDnin bu seferine katlp katklarn sunuyorlar.

Savan ikinci boyutu ise, esas bu kaynaklara kimin sahip olaca noktasnda toplanyor. Bu

gnk gler dengesi, hi kimsenin aktan ABDye kar kmasn mmkn klmadndan,herkesin ABDnin yannda yer alyor grnmesi kimseyi yanltmamaldr. Bu sadece bu


28/69

27

gnk koullarn ve g ilikilerinin zorunlu kld bir sava stratejisidir. Avrupa bamsz

bir askeri gc olup bamsz bir Atom gcne de kavutuu an, Avrasya enerji kaynaklarn

paylamak iin,bir nkleer felaketin anlar alyor demektir. ABD ise bu meydan okumay

imdiden etkisiz klacak biimde bir yandan fze savunma sisteminin oluturup askeri

stnln ebediletirmek, dier yandan da Avrasyaya bu frsatla iyice yerlemekistemektedir.

Bu u anlama gelir ama ayn zamanda: nmzdeki dnemde, dnya politikasnda en kanl

atmalar, en byk politik altstlkler, en kkl sosyal deiimler Orta Asya, Kafkaslar,

Orta Dou blgesinde olacak demektir. Bu blge hem ezilen yoksul lkelere kar zenginlerin

ortak saldrsnn, hem de emperyalist lkeler arasndaki atma ve rekabetin younlat can

alc nokta olacaktr. Btn bunlar ise,blgede yaayanlar iin daha ok kan, gzya,

ikence, sefalet yoksulluk, ac anlamna gelecektir.

Blgedeki halklarn u an buna direnebilecek biricikarac politik ve radikal slamdr. Baka

hi bir akmn politik ve radikal slam lsnde uzun ideolojik ve rgtsel hazrl yoktur.

Bunun yan sra, son saldr ve buna kar gsterilecek iddet,bu slama ayrca muazzam bir

prestij verecektir ezilenler arasnda. Bu eylemi gerekletirenlerin, Bin Ladenlerin etkisinin

ne olacan gz nne getirmek isteyen, 12 Mart dneminde Denizlerin, Mahirlerin 74

sonrasnda radikalleen gen kuaklarn nasl bayra olduunu gz nne getirebilir. Bin

Laden, imdi, radikal slamn Che Guaverasdr.

Ve bu da politik slamn daha uzun sre, dnyann bu en kritik blgesindeki direnilerin ve

radikal akmlarn bayra olaca anlamna gelir. Bu gn,blgedeki direni iin,politik slam

karsndaki tek ciddi alternatifi ise, Krt hareketi sunmaktadr. mralda gelitirilen yenistratejinin nemi bu gn daha da belirgin bir hale gelmektedir. Krt Ulusal hareketi, ulusun

tanmndan dili ve kltr dlayp, onlar da tpk din gibi politik alann dna itip, tpk

ABDde olduu trden bir ulustan olmay yurttalkla aktran,btn dil, dil ve kltrlere

eitlik ve zgrlk tanyan yaklamyla,btn dil, din ve kltrlerden halklar iin byk

emperyalist gler karsnda glerini birletirebilecekleri biralternatif sunmaktadr.

Ne yazk ki, bu alternatif, Krt hareketinin iine hapsedildii gettonun dna kabilmi

deildir imdiye dek. Byle bir proje henz blgedeki hi bir ulusun ezilenlerinde yok. Byle

bir projenin uzun teorik hazrlklar yok. Byle bir projeye en yatkn Trkiyede bile,

toplumsal muhalefet,byle blge apnda demokratik bir alternatifi dnmekten uzak. GenelKurmayn ulusu dil ve kltrle snrlayan anlaylarnn iine hapis; Amerika Avrupa

elikilerine dayanarak egemenliini srdrmenin yollarn arayan genel kurmayn

politikalarn anti emperyalistlik olarak pazarlamakla ya da blge halklarnn mcadelesini ve

kurtuluunu, emperyalist lkelerdeki anti-globalizme havale eden sosyalistlik oynamakla

megul.

Son gelimeler unu gstermitir. En azndan Byk Orta Dou da denen, Orta Asya,

Kafkaslar ve Orta Doudaki halklarn direniini birletirme potansiyeli, ars,program ve

stratejisi olmayan bir hareketin,politik slam karsnda hi bir ans yoktur. Krt UlusalHareketi, mral ile birlikte, devletin nasl dininin olmamas gerekiyorsa, dili ve kltrnn de

olmamas gerektii; nasl btn dinler eitse,btn diller ve kltrlerin de eit olduu bir


29/69

28

Demokratik Cumhuriyet arsn zellikle Trk ulusuna ynelik olarak yrtt. Son

gelimeler,bunun sadece Trklere deil, Avrasyadaki btn uluslara ynelik bir proje olmas

gerektiini daha bir aklkla gstermektedir.

Blge apnda tek bayra, Ulusa baklyla Politik slam sunmaktadr. ivi iviyle

sklr. En azndan blge halklarnn direniini birletirme ars olmayan herhangi birideoloji,program veya stratejinin baar ans olamaz. Demokratik bir projenin baar sans

olabilmesi iin ise, onun bir ulusun projesi olmaktan kp,btn blge halklarn kapsayan

bir projeye dnmesi gerekir. Klasik ulusuluun bu noktada hi bir ans yoktur, sadece

ulusu hukuki bir kavrama indirgeyen, ulusun tanmndan dil, din, kltr dlayan modern bir

ulusuluk, yani Krt Ulusal Hareketinin mraldan beri gelitirmeye alt proje belki bir

alternatif oluturabilir.

Byle bir proje, Alevisi Snnisi; Mslman, Hristiyan, Yahudisi; Krd Trk

Arab, Grcs, Ermenisi blgedeki btn ezilenlerin direniini birletirebilir.

Bir de nasl tanmlanrsa tanmlansn ulusal olanla politik olann akmas ilkesini reddeden

bir baka uygarlk projesi vardr ama onun henz yiyecei ok ekmek var, endisinden bir

alternatif olarak sz edilebilmesi iin.

05 Ekim 2001 Cuma

*


30/69

29

slam Dini ve Politik slam

Bata ABD,batl lkelerin Afganistana kar yrttkleri sava,bir ok solcu asndan, bir

tarafnda emperyalizmin, dier tarafndan feodal gericiliin bulunduu iki tarafn da hakszolduu bir sava olarak grlyor.

Globalizm ve kapitalizm hayranlar da bu sava,bu gnk dnyaya yabanc bir feodalizm

veya gericilik ile globalleen dnya arasndaki bir sava olarak gryorlar. Solculardan

farklar u oluyor, solcular kapitalizme veya globalizme veya emperyalizme olumsuz bir rol

yklerlerken, globalizm taraftarlar bunda bir olumsuzluk grmyorlar.

Bu iki yaklam arasndaki tartma, taraflarn niteliklerini tanmlama bakmndan deil, bu

niteliklere atfedilen zellikler zerinde toplanyor. Hatta bunda da tartma taraflardan sadece

birinin nitelii zerinde younlayor: kapitalizm veya emperyalizm veya globalizmin veyademokrasinin, (ki bu adlandrmalar da onlara yklenen olumlu veya olumsuz niteliklere bal

olarak kullanlyor, ama bizi burada adlandrma deil, adlandrlann kendisi ilgilendiriyor, )

zellikleri noktasnda younlayor. Ve son durumada kapitalizmin ilericilii veya gericilii

gibi bir noktada younlayor. Fakat tarafn dierinin, yani Mslmanln,bu gnn

dnyasna yabancl ya da feodal veya gerici bir ideoloji olduu noktasnda esas olarak bir

anlay birlii var.

Tabii bu atmay bir de bat ve slam uygarlnn bir atmas olarak grenler var. Bunun

bir de atmay modern uygarlkla bu uygarln deerlerine yabanc bir barbarlk arasnda

bir atma olarak tanmlayan daha diplomatik versiyonu var. Bu versiyonla slam lkeleri vebunlarn nfusu tarafszlatrlmaya allyor. Politik slam da bu uygarlklar atmas

fikrini savunuyor.

Ne var ki,bu atmada da, ne kadar zt grnrse grnsn, taraflar, slam baka bir

deerler sistemi olarak tanmlyor ve bunun modern uygarla veya Batya yabancl ve

onunla uzlamazl noktasnda ayn varsaymlar paylayorlar.

Dikkat edilsin,btn bu tartan taraflarda ister farkl retim sistemleri ve ideolojiler, ister

farkl uygarlklar paradigmasyla yaklalsn, slamn Bat, Hristiyanlk, Globalizm veya

Emperyalizm denen burjuva Kapitalist uygarla yabanc bir ideoloji veya uygarl temsilettii var saymnda tm taraflar anlamaktadrlar. Yani ortada tartan btn taraflarn hepsi

aslnda ayn ortak var saym paylamaktadrlar, slam ideolojisi veya uygarl veya deerler

sistemi Kapitalizm (veya Modern toplum veya uygar dnya veya demokrasi) ile uyumaz. Ve

burada slam ile kastedilen de bu gnk politik slamdr.

te tam da sorgulanmas ve yanll gsterilmesi gereken bu varsaymn kendisidir. in

ilginci tam da bu varsaymn bizzat politik slam tarafndan kabul, onun kendisini rtr.

nk uygarlklar atmas fikrinin kendisi btnyle modern uygarln ortaya kard bir

ihtiyatr. Ama bu ayr bir konu.

Birincisi, Bat Uygarl denen ey, her eyden nce dokunulmaz kii mlkiyeti ve kar ve

sermayeye dayanr. slam, Bat uygarlnn temelindeki sermaye, zel mlkiyet ve kar


31/69

30

fikriyle hi bir ekilde elimez. slam lkelerinin Modern kapitalizme geememelerinin veya

modern kapitalizmin slam lkelerinde domamasnn nedeni, slam dini deildir. Hatta din

olarak slam, kapitalizme en elverili dindir. Gellner gibi bir Weberci sosyologun bile teslim

etmek zorunda olduu gibi, dinlerin en Protestandr (kapitalizme en uygunudur). Mslman

uygarlkta kapitalizmin domam olmasnn nedeni, slamiyetin yayld yerlerde modernkapitalist sermayenin en byk dman olan tefeci bezirgan sermayenin ve devletin gl

olmasdr. Ayn ekilde, eski uygarlk alanlarnda yerlemi Hristiyanlkta da Akdeniz

uygarlnda olduu gibi kapitalizm doamamtr. Kapitalizm uygarln ancak yzeysel

olarak girebilip o etkilerinin de Norman aknlaryla adeta olmama dndrld, Kuzey

Avrupa ve yine, in uygarlndan en az etkilenmi Japonyada doup geliebildi .

Yani, slam kapitalizmin douunun ve geliiminin nnde bir engel deildir ve aksine,

kapitalizmin douu ve geliimi iin ok uygun bir hukuksal bir ideolojik ereve salar.

Btn bu elverili ereveye ramen kapitalizm slam lkelerinde doamamtr, slamn

yayld lkelerin, birer Kuzey Avrupa veya Japonya gibi uygarlklara derinliinebulamam yerleri olmad iin. Ya da byle alanlar slam ya da Katolik aleminin sadece

dalarnda ve sapa kelerinde ticaret yollarndan uzak bulunduu iin.

slamn modern Toplumla, Kapitalizmle, Batylaya da Hristiyanlkla uyumad savnn hi

bir bilimsel deeri yoktur.

Ama bu nerme klasik slama ilikindir. Bu gnk modern,politik slamn da klasik slam

ile ilgisi yoktur. Kimileri slamn modernlemesi iin onda reform neriyorlar bu gnk

politik slama bakp. unun farkna varmyorlar,bu gn reform nerdikleri politik slam, tam

da reforme olmu, modernlemi slamdan baka bir ey deildir. Bu gnk politik slamn,klasik tefeci bezirgan uygarlklarn toplumsal yaam dzenleyen slam ile hi bir ilikisi

yoktur.

Bu gnk politik slam ne feodal bir ideolojidir, ne baka bir uygarlktr. O btnyle modern

toplumun rn olan bir ideolojidir ve baka bir uygarl temsil etmez,bizzat Bat

uygarlnn deerlerinin slm bir sylem iinde savunulmasdr.

yle bir rnek verelim. Hemen btn politik slam sanayilemekten, kalknmaktan sz eder.

Ama bu tam da modern toplumun bir paradigmasdr. Klasik slam asndan byme,

kalknma gibi bir amacn kendisi olanakszdr hatta kfrdr. Klasik Uygarlklar basit yeniden

retime dayanrlard, onlar iin ekonomik byme, sanayileme bir hedef deildi ve olamazd.

Sorun var olan ebedi ve ezeli dzenin srdrlmesiydi. Onda bozulmaya, dengesizlie yol

aacak her eye karyd ve yle olmakzorundayd. Klasik slam dzeni srdrmek iin vard.

Bu gnk politik slam ise kalknma,byme, ar sanayi bayran kimseye brakmaz.

Klasik slam bakmndan modern politik slam bir kfrdr. Evet, klasik uygarlklar ile bat

uygarl arasnda bir uygarlklar atmas olmutur. Ama bu 15-19 yzyllar arasnda

olmutur ve slam uygarl adna ne varsa, tpk in, Hint ve Pers uygarl gibi bu atma

sonunda yok olmulardr. Bu uygarlklarn maddi temelleri yok olmutur.

Politik slam ileKlasik slamn fark en ak unda grlebilir. Klasik slam, mikrofon,Hoparlr, Radyo vs. de kendisini var eden koullarn ortadan kalktn sezer ve umutsuzca

onlarn kullanlmasn reddeder. Bu anlamda, ilerlemeye kardr, Aydnlanmann ve


32/69

31

modernlemecilerin ona bu anlamda gericilik demesi anlamldr. Modern slam ise, her

camiye bir hoparlr koyar, Mevlidi Radyo veya Televizyondan yayar. Tpk tesettrl moda

gibidir. Klasik slamda ne tesettr vardr ne de moda. Yine Gellnerin dedii gibi, Annesi

ban balad iin deil, annesi ban balamad iin ban balamaktadr bu gnn gen

politik Mslman kadn. Klasik Mslman toplumunda tesettr yoktur ve Moda da yoktur.Bu ikisi de modern slamn rndr. Onun kafalar rtmesine bakp slam feodal bir

ideoloji veya Batya yabanc bir deerler sistemi olarak grmek grnle oyalanp onun

zn grmemektir. Aksine o artk tam da Batl, modern, kapitalist dnyaya ait bir fenomen

olduu iin ba kapatmaktadr. Burada ba kapama bir semboldr. Her alanda byledir.

Politik slamn sahiplenmeyi sevdii Uygarlklar sava paradigmas bile, tamamen burjuva

uygarlnda var olabilecek, modern toplumdaki belli glerin karlarn savunmaya ynelik

bir paradigmadr.

O halde 11 Eyll ile birlikte girilen dnyann ve onda atan taraflarn doru anlalabilmesi

ve doru bir tavr taknlabilmesi iin, taraflardan birinin bayra olan Politik slamnniteliinin ve neyin sembol olduunun doru kavranmasnn hayati nemi vardr. Ve

yukarda da deinildii gibi,politik slam, ne kapitalizme yabanc feodal bir dnyann ve

gericiliin ideolojisi ne de baka bir uygarln ifadesidir. O Modern burjuva uygarlna has

bir fenomen olduu gibi,bu uygarln yaratt toplumsal glerin karlarn savunmaya

yarayan bir aratr. Bu glerin neler olduu ise gelecek yaznn konusu olsun.

12 Ekim 2001 Cuma

*


33/69

32

Yeni Dnya Savann Emperyalistler Aras Bir Egemenlik ve Paylam Sava

Olarak Baz zellikleri

Bu savan ve iine girilen dnemin karakteristikleri zerinde; onda yeni ve zgn olannneler olduu zerinde durmak gerekiyor. Bu savan ikili bir karakteri olduuna Bir Savata

ki Sava balkl yazda deinilmiti. Bunlarn birincisi savan emperyalistler; dieri ise

zenginler ve yoksullar, siyahlar ve beyazlar arasnda bir sava olmasyd. Bu zelliklerinin

yava yava belirginleen izgileri zerinde durulabilir.

Evet bu savan birinci nitelii emperyalistler aras bir sava olmas. Ama bu ayn zamanda

onun en az anlalan ve kabul edilen yan. Onun kendine has baz zellikleri onu dier

emperyalist savalardan ayryor ve emperyalist paylam sava olduunun kavranmasn

zorlatryor.

Birinci ve kinci dnya savalarnda, sava balatanlar, daha sonradan emperyalizm trenine

binenlerdi. Almanya ve Japonya, ikisi de kapitalist geliime ge girmi, glendikleri zaman

da dnyada artk paylalmam bir yer kalmadndan,bir yeniden paylam iin sava

balatmlard.

Bu savata ise, durum farkl, sava balatan ABD, zaten dnyann en byk gc. Sonradan

glenip de gnein altndaki yerini arama durumu yok. Bu durumda olan Avrupa ve in

denebilir. Ama onlarn da Amerikaya kar bir sava aabilecek gleri yok. Peki o halde

niye bu sava balyor?Nasl bir sava ki, taraflardan biri savayor ve kar taraf da onu

destekliyor? Byle sava m olur? Tam da bu paradoksal grn onun bir paylam savaolduunun anlalmasn zorlatryor. Bunu yaratan da, askeri glerin olaanst eitsiz

dalm.

Paradoks yle formle edilebilir. Souk sava dneminde, silahlarn dengesi bir nkleer

dnya savann kmasn engelliyordu, iine girilen savata ise, tam da silahlarn ar

dengesizlii bir nkleer dnya savann kmasn engelliyor. Eer Avrupann veya inin

ABDye denk bir gc olsa, ABDnin bu harekat bir dnya sava kmasna yol aard.

Avrasyann zengin rezervlerini ele geirmek,bu gnk dnya egemenliinin zorunlu

kouludur. Bu egemenlie kafa tutabilecek, eit askeri gc olan hi bir g bunu kabul

etmezdi. Bu ise nkleer bir sava anlamna gelirdi.

Silahlarn bu ar dengesizlii,bu dengesizliin zorunlu kld stratejiler savan ayn

zamanda bir paylam sava olduunun grlmesini engelliyor.

Avrupann stratejisi esas olarak askercil olmayan yaylmaya dayanyor denebilir. Askeri

bakmdan gszl onu diplomatik ve iktisadi, kltrel aralar kullanma konusunda

gelitirmi bulunuyor.

Bu emperyalist sava, ncelikle, var olan egemenlii pekitirmek; etkiyi glendirmek; kar

tarafn bloklar oluturmasn engellemek zere bir sava. Yani daha batan gelecee ynelik,Amerikann dnya egemenliini korumaya,pekitirmeye ve gelitirmeye ynelik bir sava.

Bu nedenle dorudan emperyalistler aras bir silahl atma ortada yok. nk, glerin


34/69

33

eitsiz durumu, ykselen emperyalistlerin, sava,politik hedeflerine ulamak iin, yani

ABDnin etkisine kar kendi etkilerini glendirmek iin,bir ara olarak kullanmalarn

engelliyor.

Sava politikann baka aralarla devamdr. Ama bu nermenin tersi de dorudur. Bar da

politikann baka aralarla devamdr. Bu gn, Avrupa, Rusya, in gibi ABD egemenliinekar sava aralaryla hi bir ans olmayan lkelerin , bu egemenlii snrlamak ve kendi etki

alanlarn glendirmek iin biricik stratejisi, ekonomik iliki ve bask, politik, diplomatik

balantlar, kltrel etkiler olmaktadr.

Bylece gerip bir emperyalistler aras sava, dier emperyalist savalara benzemeyen bir

sava iinde bulunuyoruz. Taraflardan biri sava aracn kullanrken dieri o arac

kullanmyor veya kullanamyor. Bunun yerine politik ittifaklar, ekonomik ilikiler, diplomasi,

kltr gibi aralar kullanyor. Ayrca btn gszlerin temel taktiini uyguluyor, kar

tarafn gcn kar durmamak, aksine onu arttrarak kendi o gc kendisine kar kullanmak.

Ve zaten bu taktik de ayn zamanda ABDyi dier aralarla tecrit etme politikasnn zorunlu

bir bileeni.

Emperyalistler arasnda bu iliki yeni deil elbette. Bir rekabet hep vard. Avrupa lkelerinin

Detant politikalarndan, De Gaullen Atlantikten Urallara kadar Avrupa ifadeleri vs. hep

bu elikilerin ifadesiydi. Ama bu rekabet bir rekabet olarak kalyor ve taraflardan birinin

dierine kar silahl bir harekatna dnmyordu. Silahl harekatlar, genellikle smrge ve

yar smrge lkelere kar uygulanyordu.

Ama bu savata, Afganistandaki Taliban rejimine kar yrtlen sava, aslnda, Avrupa,

in, Rusyaya kar blgede kesinegemenlii kurma savadr. Burada yanltan udur.Kendisine kar savalan gler savamamakta, kendilerine kar sava am gcn

arkasnda yer almaktadrlar. Bu savan ikinci karakteriyle ilgili, ama ayn zamanda birinci

karakterinin anlalmasn gletiriyor. ABDnin rakiplerinin askeri bakmdan gsz

olular, onlarn uzak Asya sporlarnn klasik ilkesini uygulamasna yol amaktadr, yani

rakibin gcnn karsnda durmamak; ve rakibi kendi gcyle oyuna getirmek. Onun gcn

kendisine kar kullanmak.

Olann emperyalistler aras bir sava olduunu anlamak iin belki bir analoji ie yarayabilir.

demir kucukaydin - 11 eylul ve politik islam uzerine - v-1.pdf

Documents