Değerli Katılımcılar,

Günümüzde gıda ve tıbbi özellikleri nedeniyle doğa mantarlarının kullanımı ve tüketiminde dikkat çekici bir artış söz konusudur. Bu nedenle, ülkemiz mikotasındaki doğa mantar türlerinin belirlenmesi, bunların korunması ve ticari değeri olan türlerin kültüre alınması büyük önem taşımaktadır. Doğa mantarları yanında, mantar yetiştiriciliği gerek dünyada gerekse ülkemizde hızla yükselen bir sektördür. Son yıllarda özellikle mantar yetiştiriciliğindeki teknolojik gelişmeler ve yeni türlerin yetiştiriciliğinin yaygınlaşması mantar sektörünün gelişimi açısından oldukça umut vericidir. Ancak, akademisyenler, özel sektör ve kamu çalışanlarının bir araya geldiği platformlarda sektörün sorunlarının belirlenmesine ve çözüm yollarının tartışılmasına ihtiyaç vardır. Sektörde gelişmelerin sağlanması için tüm paydaşların bir araya gelmesi ve bilgi aktarımı çok önemlidir.

Ulusal düzeyde 11.’si düzenlenen Türkiye Yemeklik Mantar Kongresini milli mücadelemizin başlangıcının 100. yılında, ilk adım şehri Samsun’da düzenledik. 1973 yılında 80 ton olan mantar üretimimiz günümüzde yaklaşık 65 bin ton civarına yükselmiştir. Son yıllarda mantar üretimi ve tüketimine artan ilgi bizleri mutlu etmektedir. Hem tüketim miktarı hem de ülkemizin ekolojik ve stratejik konumu nedeniyle ihracat durumu düşünüldüğünde; mantar üretiminin ve sektörün hızla büyümeye devam edeceğini söyleyebiliriz. Ülkemiz mantarcılığının gelişmesinde mantar işletmelerinin kurulmasından çok sürdürülebilirliğinin sağlanması çok daha önemli bir konudur. Sürdürülebilirliğin sağlanması da ancak bilgi ve tecrübe ile sağlanabilir. Bu nedenle mantarcılığımızın gelişmesinde Ar-Ge çalışmaları çok önemlidir ve bu konuda biz araştırmacılara büyük sorumluluklar düştüğünün farkındayız. Kongrelerin yeni insanlarla tanışma, yeni fikirlerle karşılaşma dolayısıyla yeni araştırmalar ve yeni iş fırsatları yaratması bakımından önemli olduğuna inanıyoruz. Üniversite, kamu ve özel sektörün buluştuğu yemeklik mantar kongremizi bu anlamda çok önemsiyoruz.

Kongrenin düzenlenmesi sırasında gösterdikleri gayretler için düzenleme kuruluna ve değerli katkıları için bilim kuruluna teşekkür ederim. Ülkemizde mantar konusunda çalışan çok az araştırmacı olmasına rağmen yaptıkları çalışmalar ve gayretler ile mantar konusunda oluşturdukları farkındalık için hepsine teşekkür ediyorum. Değerli bilgilerini bizimle paylaşacak değerli konuşmacılarımıza, siz akademisyen arkadaşlarıma dostlarıma aramıza yeni katılan genç araştırmacılarımıza öğrencilerimize, kongremize maddi ve manevi desteklerinden dolayı mantar sektörümüzün öncü firmalarına çok teşekkür ederim.

XI. Türkiye Yemeklik Mantar kongresinin mantarcılığımıza hayırlı olmasını güzel ortaklıklara ve çözümlere vesile olmasını temenni ederim. Mantar işi emek işidir. En önemlisi sevgi işidir. Bu sevgiyi bizlerle paylaştığınız için tüm katılımcılarımıza teşekkür ederim.

Saygılarımla,

Prof. Dr. Aysun PEKŞEN

Kongre Düzenleme Kurulu Başkanı

KURULLAR Kongre Başkanı Prof. Dr. Aysun PEKŞEN- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Düzenleme Kurulu Dr. Öğr. Üyesi Harun ÖZER- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Erkan EREN- Ege Üniversitesi Doç. Dr. Ahmet ÖZTÜRK- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Mehmet ÇETİN-Ege Üniversitesi Bergama Meslek Yüksekokulu Zir. Yük. Müh. Bayram AY- Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü Salim TAŞDELEN- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Burak TÜZEN- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kongre Sekreteryası Doç. Dr. Beyhan KİBAR- Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dr. Öğr. Harbiye DURAN- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Bilim Kurulu

Dr. Abdullah KAYA- Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Dr. Abdulnasır YILDIZ- Dicle Üniversitesi Dr. Aysun PEKŞEN- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Beyhan KİBAR- Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dr. Celalettin ÖZTÜRK- Selçuk Üniversitesi Dr. Erkan EREN- Ege Üniversitesi Dr. Ersin POLAT- Akdeniz Üniversitesi Dr. Ertuğrul SESLİ- Karadeniz Teknik Üniversitesi Dr. Fatih KALYONCU- Celal Bayar Üniversitesi Dr. Fedai ERLER-Akdeniz Üniversitesi Dr. Gıyasettin KAŞIK- Selçuk Üniversitesi Dr. Hakan ALLI- Muğla Üniversitesi Dr. Halil DEMİR- Akdeniz Üniversitesi Dr. Hasan Hüseyin DOĞAN- Selçuk Üniversitesi Dr. Hatıra TAŞKIN- Çukurova Üniversitesi Dr. Hatice ÖZAKTAN- Ege Üniversitesi Dr. İbrahim TÜRKEKUL- Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Dr. Kürşat DEMİRYÜREK- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Melek EKİNCİ- Atatürk Üniversitesi Dr. Mesut YALÇIN- Düzce Üniversitesi Dr. Mustafa YAMAÇ- Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Dr. Necla ÇAĞLARIRMAK- Manisa Celal Bayar Üniversitesi Dr. Sebahat SULLİVAN- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Selim ŞEN- Gümüşhane Üniversitesi Dr. Sevda KIRBAĞ- Dicle Üniversitesi Dr. Sibel YILDIZ- Karadeniz Teknik Üniversitesi Dr. Süleyman ERKAL- Kocaeli Üniversitesi Dr. Şeyda ÇAVUŞOĞLU- Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dr. Yusuf DEMİR- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Yusuf UZUN- Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilim Kurulu alfabetik sıraya göre oluşturulmuştur.

POSTERLER 1 Atık Mantar Kompostu ve Vermikompost Uygulamalarının Marulda Kaliteye Etkileri

Esin YÖRÜK, Havva OKUYUCU, Harun ÖZER, Aysun PEKŞEN 2 Doğal Ortamdan Toplanan Lepista irina Örneklerinin Yağ Asidi İçeriğinin Belirlenmesi

İbrahim TÜRKEKUL, Aydın Şükrü BENGÜ, Handan Çınar YILMAZ, Hakan IŞIK 3 Yenebilir Doğa Mantarlarının Bazı Fiziksel ve Fizikokimyasal Özellikleri ile Mineral Madde

İçeriklerinin Belirlenmesi Sanem BULAM, Nebahat Şule ÜSTÜN, Aysun PEKŞEN

4 Yalova’da Bulunan Picoa juniperi Vittad.’ın Makroskobik ve Mikroskobik Özellikleri Mustafa Kemal SOYLU, Selime Semra EROL CANDAR

5 Samsun İlinin Bazı Yenen ve Tıbbi Mantar Türleri Aysun PEKŞEN, Harbiye DURAN

6 Türkiye’de Doğa Mantarlarında Bulunan Akar Türleri Sebahat K. OZMAN-SULLIVAN, Esra ÇALTEPE

7 Bitki Patojeni Funguslara Karşı Antifungal Aktiviteye Sahip Bacillus sp. Suşlarının Karakterizasyonu Arif BOZDEVECİ, Sinem VATANDAŞLAR, Şeyma SUYABATMAZ, Barbaros DİNÇER, Rahşan AKPINAR, Şengül ALPAY KARAOĞLU

8 Topraksız Kültürde Kullanılan Hindistan Cevizi Lifi Atıklarının Pleurotus ostreatus Mantar Yetiştiriciliğinde Yeniden Kullanımı Zehra KARABULUT, Aysun PEKŞEN

9 Tüy Peptonunun İstiridye Mantarı (Pleurotus ostreatus) Yetiştiriciliğinde Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi Elif BİRLİK, Atilla DURSUN, Melek EKİNCİ

10 Çay Posasının Makrofungus Kompostu Olarak Kullanılabilirliği Tuncay SÖYLEMEZ

11 Bazı Uygulamaların Mantar Muhafazasında Kullanımı Melek EKİNCİ, Ertan YILDIRIM, Atilla DURSUN

12 İstiridye Mantarının (Pleurotus ostreatus) Bazı Biyoteknik Özellikleri ve Kurutma Karakteristiklerinin Belirlenmesi Fatih BAYDAŞ, Ebubekir ALTUNTAŞ

13 Farklı Ağaç Türlerine Ait Yetiştirme Ortamlarının Pleurotus ostreatus Mantarının Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri Sibel AVCI, Arif BOZDEVECİ, Şengül ALPAY KARAOĞLU, Aysun PEKŞEN

14 Türkiye’nin Dünya Mantar Dış Ticaretindeki Yeri Mustafa ÖZTÜRK, Mustafa Kemal SOYLU, Mükremin TEMEL

15 Yalova Orman Ekosisteminde Bazı Yabani Mantarlar ve Yöre Halkının Yabani Mantarlar Hakkındaki Bilgi Birikimi Mustafa Kemal SOYLU, Selime Semra CANDAR EROL, Mehmet ÖZDEMİR

16 Flammulina velutipes Mantarı Ahmet Faruk KARASOY, Havva OKUYUCU, Aysun PEKŞEN

17 Şanlıurfa’da Keme (Terfezia spp.) Mantarı Mehmet KÜÇÜK, Ayşe Yıldız PAKYÜREK

18 Pleurotus ostreatus Kullanılarak Dondurmanın Proteince Zenginleştirilmesi İslam BEŞİR, E. Sena KIRMIZIKAYA, Mahmut ÇAYLAR, Ferudun KOÇER

50

POSTER BİLDİRİLER

ymk2019 Program Kitapçığı ve Bildiri Özetleri

52

Doğal Ortamdan Toplanan Lepista irina Örneklerinin Yağ Asidi İçeriğinin Belirlenmesi İbrahim Türkekul1, Aydın Şükrü Bengü2, Handan Çınar Yılmaz2, Hakan Işık3 1Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Tokat 2Bingöl Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Bölümü, Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Programı, Bingöl 3Tokat M. Emin Saraç Anadolu İmam Hatip Lisesi, Tokat Mantarlar protein, vitamin, mineral ve doymamış yağ asitleri bakımından zengin, karbonhidrat ve kolesterol bakımından fakirdir. Bu yüzden özellikle protein bakımından zengin diyet uygulayan insanlar için sağlıklı besinlerdir. İnsan vücudunda üretilemeyen çoklu doymamış yağ asitlerden olan linoleik ve linolenik asitler besinlerle dışarıdan alınması gereklidir. Bu yağ asitleri bakımından zengin besinler son yıllarda insanların dikkatini çekmektedir. Çalışmamızın materyali olan makromantar örnekleri arazi gezileri sırasında Yozgat ili Aydıncık ilçesinden toplanmıştır. Basidiomycota bölümünde Tricholomataceae familyasında bulunan Lepista irina (Fr.) H.E. Bigelow, ormanlarda özellikle açık alanlarda tek yıllık otsu bitkilerin ve çimenlerin arasında gelişen bir makromantardır. Doğal ortamında renkli fotoğrafları çekilen mantar örnekleri laboratuvara getirilerek mikroskopik analizleri yapılmıştır. Makroskopik ve mikroskobik özellikleri belirlenen örnekler mevcut literatür yardımıyla teşhis edilmiştir. Mantar örneklerinin yağ asidi analizi GC-MS cihazı ile yapılmıştır. Analizler sonucunda; farklı oranlarda palmitik C16:00, stearik C18:0, oleik C18:1, linoleik C18:2 yağ asitleri tespit edilmiştir. Tespit edilen yağ asitleri arasında miktarı en fazla olanların; %43.07 linoleik asit, %33.08 oleik asit, %16.55 palmitik asit olduğu görülmüştür. Anahtar kelimeler: Lepista irina, makromantarlar, Türkiye, yağ asitleri, Yozgat