De uitdagingen voor de gemeenten in 2014

Dr. Jo Horn

2

De opgaven waar de gemeenten voor staan

zijn enorm

De wereld verandert in hoog tempo

3

Enkele feiten

• Ongeveer 18% van de totale overheidsuitgaven in Nederland komen voor rekening van de gemeenten. Zeg 55 miljard Euro

• In 2011 zijn de gemeentelijke uitgaven reëel met 3,8% gedaald.• De gemiddelde kostprijs van gemeentelijke diensten is gemiddeld 1,0% sneller

toegenomen dan de gemiddelde prijs van alle in Nederland geproduceerde goederen en diensten.

• In veel gevallen lijkt sprake te zijn van een verbetering van de kwaliteit van gemeentelijke dienstverlening

• Dit alles rechtvaardigt de conclusie dat de uitgaven van de gemeenten redelijk in de pas lopen met de geleverde prestaties.

Bron: Maten voor gemeenten 2013 SCP

Context voor gemeenten verandert

5

Complexiteit van taken noopt tot samenwerking Burgers zijn mondiger geworden en stellen hogere eisen Digitalisering neemt en steeds prominentere plaats in Social media maken besturen (nog0 complexer) Van medewerkers worden andere competenties gevraagd. De komende jaren gaan 3 van de 10 ambtenaren met

pensioen Zeven van de 10 stromen Veranderende visie op de rol van de overheid zet door Roep om kwaliteit van de dienstverlening Value for money

Sluipende wijziging in het takenpakket

ERBIJ:

de jeugdzorg,

de extramurale zorg

de participatie van per-sonenmet een arbeids-beperking

de huishoudelijke hulp

MINDER/WEG:

Openbaar vervoer

Openbaar onderwijs

Onderwijsachterstand

Woningexploitatie

7

Gemeenten moeten nadenken over waar zij

echt voor zijn

Het gaat om meer dan alleen afslanken

8

9

Want dan is dit het resultaat?

Gaan de gemeenten voor meer?

10

11

Wat

moet er dan

gebeuren ?

12

Waar het echt om gaat

Zware agenda voor de gemeenten

13

Organisatieontwik-keling/ innovatie

Werken naar vermogen

Ruimtelijke investeringen en vastgoed

Decentralisatie zorgtaken

Intergemeentelijke samenwerking

Digitale dienstverlening / informatisering

JeugdzorgVerbeteren bedrijfsvoering

Het gaat om kernstrategie, niet om kerntaken

14

Breng de organisatie op orde

15

Alleen door samen te werken kun je grote opgaven aan

16

Bij Intergemeentelijke samenwerking gaat het om

Bepalen ambities, maar ook mogelijkheden, kansen, bedreigingen en wenselijkheden;

Vaststellen waar de belangrijkste uitdagingen voor de gemeente liggen.

Analyseren van de kansen voor het overdragen van taken en bevoegdheden aan partners, burgers of andere overheden liggen

Doelgerichtheid/ doelmatigheid

Participatie

Legitimiteit en verantwoording

Kosten

Schaal

17

Prangende vragen

18

• Waar is de gemeente voor en waar zijn andere instanties primair voor verantwoordelijk?

• Wat moet de gemeente en wat moeten burgers zelf regelen?• Wat kan er samen met het bedrijfsleven worden ontwikkeld?• Moeten gemeenten (van bepaalde omvang) nog wel alles zelf

willen doen?• Welke visie en daarop aangepaste strategie heeft de

gemeente voor de lange termijn?• Met welk soort ambtelijk apparaat kunnen de doelen en taken

het beste uitgevoerd kunnen worden?• Wat kan er met behoud van kwaliteit efficiënter?

Analyse in juiste volgorde

Stapsgewijze aanpak implementatie

20

Snel te realiserenmaatregelen

Complexeremaatregelen / strategischeheroverweging

Systeeminnovatie

Implementatie kent te onderscheiden fasen die echter deels parallel kunnen lopen.

Hervormingssdoelstellingen worden niet altijd gehaald

21

Tempo is te laag

Te lage inzet

Extra tegenvallers

Beperkte scope

Haperende uitvoering

Negatieve nevengevolgen

Agenda voor de toekomst van de gemeente

22

Contact

23

Jo Horn

06 54244305advies@horn-amsterdam.nl