de koude oorlog - geschiedenis2punt0 · 2016-03-18 · de koude oorlog twee aparte landen bundes...
TRANSCRIPT
De Koude
Oorlog
Het IJzeren gordijn
Vanaf 1949 een echte tweedeling in Europa
Een oorlog leek vanaf dit moment een reële
optie.
Door Europa en Duitsland liep een ‘IJzeren
Gordijn’
De Koude Oorlog
De Koude Oorlog
De Koude Oorlog
Grundgesetz
der DDR
De Koude Oorlog
Twee aparte landen
Bundes Republik
Deutschland
(B.R.D.)
Deutsche Democratische
Republik
(D.D.R.)
De Koude Oorlog
Twee aparte landen
Bundes Republik
Deutschland
(B.R.D.)
Deutsche Democratische
Republik
(D.D.R.)
Invloedssfeer U.S
-Kapitalistisch
-Democratisch
-Productiemiddelen van particulieren
-Inkomen afhankelijk van opleiding,
geluk, inzet
-Vrijemarkteconomie met vraag en
aanbod
-Lid van de NAVO
Invloedssfeer S.U.
-Communistisch
-Eenpartijstaat
-Alle productiemiddelen van de
staat
-Iedereen verdient evenveel
-Vijfjarenplannen
-Lid van het Warschaupact
De Koude Oorlog
?
?
?
De Koude Oorlog
Communisme
Jozef
Stalin
Winston Churchill
Twee machtsblokken
V.S. + bondgenoten
USSR + Bondgenoten
NAVO
(Opgericht 1949)
Warschaupact
(opgericht 1955)
NAVO
(Opgericht 1949)
Warschaupact
(opgericht 1955)
Beloven elkaar te steunen bij een
aanval op één van hen
Opgericht als reactie tegen de
NAVO
VS is het machtigste lid Beloven elkaar te steunen bij een
aanval op één van hen
SU machtigste lid
Paragraaf 3, het IJzeren
Gordijn gaat open
3.1 Op de rand van een atoomoorlog
De Koude Oorlog
Hoofdrolspelers Cuba crisis
De Koude Oorlog
Hoofdrolspelers Cuba crisis
J.F. Kennedy Fidel Castro Chroesjtsjov
De Koude Oorlog
John F. Kennedy (1917-1963)
President van de VS
(1960-1963)
Vermoord in 1963
Buitenlandse politiek;
Indammen
communisme
De Koude Oorlog
Fidel Castro (1926- heden)
Leider van Cuba
(1959- 2006)
Centrale rol (met
Che Guevara) bij
Cubaanse
staatsgreep
Buitenlandse politiek;
anti- Amerikaans & pro-communistisch
De Koude Oorlog
Che Guevara
De Koude Oorlog
Nikita Chroesjtsjov (1894-1971)
Leider Sovjet Unie
(1953-1964)
Maakte einde aan Stalin cultus
Buitenlandse politiek;
'vreedzame co-
existentie'
De Koude OorlogInvasie in de Varkensbaai
(1961)
De Koude Oorlog
Spionagefoto van de lanceerinrichtingen op Cuba genomen op 17 oktober 1962
De Koude Oorlog
De Koude Oorlog
Gevolgen Cuba Crisis;
'Hotline'
Washington- Moskou
(beperkte)
Kernstopverdrag (ontwapening)
Oorlog in Azië
Leerdoelen:
Wat is dekolonisatie?
Hoe verliep de dekolonisatie in Afrika
Hoe verliep de dekolonisatie in Azië?
Conflicten in het licht van de Koude oorlog
Wat was de Dominotheorie?
1945Welk deel was communistisch?
Welk deel was kapitalistisch?
Communistisc
h
Kapitalistisch
Dekolonisatie en Koude Oorlog;
Standpunt SU
SU aanvankelijk weinig aandacht voordekolonisatie→ gericht op Europa.
Weinig interesse vanuit communistische partijen in
kolonies
Revolutie moest komen vanuit de arbeidersklasse→ er bestaat nauwelijks een
arbeidersklasse in de kolonies die nog sterk
agrarisch zijn
Boeren zijn wel nationalistisch en gericht op bezit→ weinig interesse in communisme
SU is wel tegen kolonialisme maar voert geen actieve politiek
in Azië
Dekolonisatie en Koude Oorlog;
Standpunt VS
VS anti-koloniale mogendheid→
voerde actief beleid om kolonies
onafhankelijkheid te geven
Zette Engeland en Nederland onderdruk om kolonies op te geven was
voorzichtig tegenover Frankrijk
Amerikanen hebben grote afkeer van Frans koloniaalbestuur, verzet in hun kolonies stond onder
communistische leiding
Oorzaken dekolonisatie Azië
Oorzaken dekolonisatieOnderwijs
Tweede
Wereldoorlog
Koude
Oorlog
Vietnam: geografische ligging
Vietnam, het begin
Vanaf begin jaren ‘50 financiële steun VS aan
Frankrijk.
In 1954 trekken de Fransen zich terug na de slag bij Dien Bien Phu.
Verdrag van Genève: Vietnam langs 17e
breedtegraad verdeeld (1954).
In het noorden Ho Chi Minh (communistisch)
In het zuiden Ngo Dinh Diem (kapitalistisch)
Vietnam 1964,
Tonkin-incident.
In de baai van Tonkin zou een Amerikaans schip,
USS Maddox aangevallen zijn door Noord-
Vietnamese patrouilleboten.
Johnson (1964-1968) dient Tonkin-resolutie in bij
het Congres om de strijd met Nationaal
Bevrijdingsfront aan te gaan.
Rolling Thunder
Operatie Rolling Thunder, 1965-1968
VS strijdt tegen Nationaal Bevrijdingsfront.
Inzet grondtroepen
Massale bombardementen op doelen in Zuid- énNoord-Vietnam
Er zijn meer bommen gegooid in deze periode dan in de gehele Tweede Wereldoorlog
19661965
Het Vietnamese moeras
De Vietnam-oorlog is een guerrillaoorlog: er wordt
in kleine eenheden gevochten die moeilijk te
traceren zijn.
De vijand is ‘onzichtbaar’
1968, scharnierjaar
Begin 1968 ca 480.000 VS-soldaten aanwezig
30.000 VS-soldaten gesneuveld
3 mln Vietnamezen dakloos
Tet-Offensief VC valt steden aan (voorheen slechts
platteland actief)
Offensief door VS gewonnen, maar wel zelfvertrouwen geschaad
4 maanden later kondigt Johnson aan dat hij niet opnieuw verkiesbaar is
De rol van de media:
Het thuisfront wordt
kritischer
Hoe gaat dat in 2014?
https://twitter.com/WOTN
https://twitter.com/search?q=%23northkorea
Het thuisfront wordt
kritischer
http://www.youtube.com/watch?v=bPXVGQnJm
0w
http://www.youtube.com/watch?v=Ev2dEqrN4i0
http://video.google.nl/videoplay?docid=2390091
327094425662&ei=TsTzS7edB8XU-
Qbo2Kz5Cw&q=execution+Vietnam+war&hl=nl&
client=firefox-a#
1968, scharnierjaar
16 maart: Bloedbad My
Lai
400/500 burgers vermoord
in dorpje My Lai tijdens
search and destroy missie.
Leidt tot golf van
verontwaardiging in VS.
Eerst een doofpot-affaire,
later komt dit naar buiten.
182 vrouwen werden vermoord, waarvan 17 zwanger.
173 kinderen vermoord en 36 mannen ouder van 65
jaar.
Detènte in de Koude
Oorlog
Ontspanning in de verhouding tussen VS en SU
Nixon op bezoek in China en SU
Probeert via de communistische grootmachten Vietnam te bewegen naar de vredestafel te gaan
In maart 1972 worden onderhandelingen afgebroken
Verandering van
oorlogsvoering
President Nixon (1968-1974)
Grondtroepen teruggetrokken
Meer inzet luchtmacht
Grondoorlog wordt gevietnamiseerd => de last van de grondoorlog moet meer komen te liggen op de schouders van het Zuid-Vietnamese leger
Tegelijk een (verdere) begin met vredesonderhandelingen in Parijs.
Naar de Vrede
In 1968 540.000 VS-soldaten
In 1969 trekt Nixon 25.000 soldaten terug
In 1972 nog maar 24.000 soldaten in Vietnam
=> gevolg van vietnamisering
Naar de Vrede
In jan 1973 Vredesakkoorden van Parijs:
-In Zuid-Vietnam wapenstilstand op de frontlijn
-Communisten behouden gewonnen terrein
-Terugtrekking Amerikaanse troepen
1973-1975
Na vertrek VS in Zuid-Vietnam impasse
In dec 1974 eindoffensief door:
-> Nationaal Bevrijdingsfront
-> Noord-Vietnam
In april 1975 trekken de soldaten Saigon binnen
In 1976 worden Noord- en Zuid-Vietnam herenigd.
Hervormingen in de
Sovjet-unie
Vanaf 1985 hervormingen in de Sovjet-Unie.
Onder leiding van Gorbatsjov.
Waarom waren er veranderingen nodig?- Slecht functionerende planeconomie
- Weinig koopkracht burgers
Welke hervormingen
komen er?
Economie aanpassen, vraag en aanbod gaat de
prijs van producten bepalen.
De inwoners van de SU mogen ‘vrij’ hun mening geven.
Grondwetaanpassing: bevolking krijgt invloed in
het bestuur.
Deze hervormingen staan bekend onder de
namen: Glasnost (= openheid) en Perestrojka (verandering/herstructurering)
Het Oostblok valt uit
elkaar
Gorbatsjov geeft de landen recht op zelfbestuur.
De Sovjet-troepen worden teruggetrokken uit de
deelrepublieken.
Uiteindelijk valt de Sovjet Unie in 1991 uit elkaar in
verschillende losse staten.
Herstel van Europa,
1944 Intentieverklaring BENELUX
Gemeenschapelijkemarkt
Douane Unie
1 januari 1948 BENELUX opgericht.
1951: EGKS Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal
Frankrijk, West-duitsland, Italië en de BENELUX
1958 EEG Europese Economische Gemeenschap
Vrije markt
Vrije handel tussen lidstaten
Gemeenschappelijke invoertarieven
Eigen dagelijks bestuur (Europese commissie)
EEG groeit uit tot Europese Unie