Đề cương môn nguyên lý m l 1 khóa 58 tháng 8 2013

8/16/2019 Đề Cương Môn Nguyên Lý M L 1 Khóa 58 Tháng 8 2013

1/48

KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ VÀ XÃ HỘI

BỘ MÔN NGUYÊN LÝ CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN

TÀI LIU THAM KH!O

MÔN

NH"NG NGUYÊN LÝ C# B!N CỦA CHỦ NGHĨA MÁC $ LÊ NINH%C &H'N (

Người soạn: Lê Văn Hùng

- Tài liệu được soạn trên cơ sở giáo trình và tham khảo nhiều tài liệu khác

- Tài liệu kh!ng c" giá tr# ch$ng nh%n &ản 'u(ền tác giả

- )ưu hành n*i &*+

HÀ NỘI) *+(,


2/48

CH#NG M. /'U

NHẬ& MÔN NH"NG NGUYÊN LÝ C# B!NCỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN

I0 K123 4567 89 71: ; M27 $ L?;3;

(0 C1: ; M27 - L?;3; 8@ > 1D; 7EF 1@;1- ,h ngh.a /ác - )ênin là hệ th0ng các 'uan đi1m và h2c thu(3t khoa h2c 4o,+/ác 56arl /ar7 8989 : 899;< và =h+>nggh?n 5@ri?4rich Ag?lsB 89CD - 89EF< 7G(4HngB I+ J+ )ênin 5Ila4imir Jlich )ênin 89KD - 8ECL< &ảo vệ và Mhát tri1n được hìnhthành và Mhát tri1n trên cơ sở tNng k3t thHc tiOn và k3 thPa nhQng giá tr# tư tưởng canhGn loại là th3 giRi 'uanB Mhương MháM lu%n chung nhSt ca nh%n th$c khoa h2c vàthHc tiOn cách mạng là khoa h2c về sH nghiệM giải Mh"ng giai cSM v! sảnB giải Mh"ngnhGn 4Gn lao đ*ng khi m2i ch3 đ* áM &$cB &"c l*t và ti3n tRi giải Mh"ng con ngưUi+

- V*i 4ung ca ch ngh.a /ác - )ênin &ao gWm ; &* Mh%n lX lu%n làYZ Tri3t h2c /ác - )ênin

Z 6inh t3 ch[nh tr# /ác - )êninZ ,h ngh.a 7\ h*i khoa h2c- Đối tượng, vị trí, vai trò và tính thống nht !"a # $% &h'n () (*'n !* thành

!h" ngh+a ! - LêninZ Triết học Mác - Lênin nghiên c$u nhQng 'u( lu%t v%n đ*ngB Mhát tri1n chung

nhSt ca tH nhiênB 7\ h*i và tư 4u( 7G( 4Hng th3 giRi 'uan và Mhương MháM lu%nchung nhSt ca nh%n th$c khoa h2c và thHc tiOn cách mạng+

Z Kinh tế chính trị Mác - Lênin nghiên c$u nhQng 'u( lu%t kinh t3 ca 7\ h*iBđ]c &iệt là nhQng 'u( lu%t kinh t3 ca 'uá trình ra đUiB Mhát tri1n và su( tàn ca

Mhương th$c sản 7uSt tư &ản ch ngh.a và sH ra đUiB Mhát tri1n ca Mhương th$c sản7uSt c*ng sản ch ngh.a+Z Chủ nghĩa xã hội khoa học là sH v%n 4^ng th3 giRi 'uan và Mhương MháM lu%n

tri3t h2cB kinh t3 ch[nh tr# /ác - )ênin vào việc nghiên c$u nhQng 'u( lu%t khách 'uanca 'uá trình cách mạng _`,V : &ưRc chu(1n tP ch ngh.a tư &ản lên ch ngh.a 7\h*i và ti3n tRi ch ngh.a c*ng sản+

Vgà( na( c" nhiều h2c thu(3t vRi lX tưởng nhGn đạo về giải Mh"ng giai cSMB giải Mh"ng nhGn 4Gn lao đ*ngB giải Mh"ng con ngưUi nhưng ch c" ch ngh.a /ác - )ênin làh2c thu(3t khoa h2c nhStB cách mạng nhSt và chGn ch[nh nhSt đ1 thHc hiện lX tưởng đ"+*0 K123 4567 J> 3 8@ 12 J3; 7:> 71: ; M27 - L?;3;

>0 N1;< 39F 3P;) 39; 9 7:> J> 3 71: ; M27. Đi/* 0i1n v/ 0inh t2 - 34 h%i

- ,h ngh.a /ác ra đUi vào nhQng nbm LD ca th3 k _J_+ dG( là thUi ke Mhương th$c sản 7uSt tư &ản ch ngh.a ở các nưRc TG( fu Mhát tri1n mạnh m trên nềntảng cu*c cách mạng c!ng nghiệM 5trưRc tiên được thHc hiện ở nh vào cu0i th3 k_IJJJ


3/48

tP nền sản 7uSt th c!ng tư &ản ch ngh.a sang nền sản 7uSt đại c!ng nghiệM tư &ảnch ngh.a+

Z )àm tha( đNi sGu sc c^c 4iện 7\ h*i mà trưRc h3t là sH hình thành và Mhát tri1nca giai cSM v! sản+

Z jH Mhát tri1n ch ngh.a tư &ản càng làm cho mGu thun giQa lHc lượng sản 7uSt

Mhát tri1n cao và mang t[nh chSt 7\ h*i hoá sGu sc vRi 'uan hệ sản 7uSt tư &ảnB 4Hatrên ch3 đ* sở hQu tư nhGn tư &ản ch ngh.a về tư liệu sản 7uStB &i1u hiện về m]t 7\h*i ca mGu thun nà( là mGu thun giai cSM giQa giai cSM v! sản vRi giai cSM tư sảnngà( càng ga( gt+ TP đ" 4n đ3n hàng loạt cu*c đSu tranh ca c!ng nhGn ch0ng lạigiai cSM tư sảnY =háM c" khởi ngh.a ca c!ng nhGn 4ệt ở )i!ng 89;8 và 89;L ở nhc" Mhong trào `i3n ,hương 58D nbm< vào cu0i nhQng nbm ;DB đu nhQng nbm LD cath3 k _J_ d$c c" Mhong trào đSu tranh ca c!ng nhGn 4ệt ở _ilê4i VhQng Mhongtrào đSu tranh trên là &png ch$ng l#ch sq th1 hiện giai cSM v! sản đ\ trở thành lHclượng ch[nh tr# đ*c l%MB tiên Mhong trong cu*c đSu tranh cho nền 4Gn chB c!ng &png vàti3n &* 7\ h*i+

Z =hong trào đSu tranh ca giai cSM v! sản nN ra mạnh m nhưng ln lượt thSt &ạiBn" đ]t ra (êu cu khách 'uan là cn Mhải được soi sáng &png lX lu%n khoa h2c+ ,hngh.a /ác ra đUi đ\ đáM $ng nhu cu khách 'uan đ"B đWng thUi ch[nh thHc tiOn cáchmạng đ" cng trở thành tiền đề cho sH khái 'uát và Mhát tri1n kh!ng ngPng lX lu%n cach ngh.a /ác+

. 5i/n 6/ () (*'n,h ngh.a /ác ra đUi là sH k3 thPa 4i sản lX lu%n ca nhGn loại mà trHc ti3M nhSt

là tri3t h2c cN đi1n d$cB kinh t3 ch[nh tr# cN đi1n nh và ch ngh.a 7\ h*i kh!ng tưởng=háM và nh+

- 5ri2t h7! !8 6i9n Đ! ;= ?h=Hêgh@n, và L=?hoiA$B!C- Tri3t h2c cN đi1n d$c 5tri3t h2c ca `êggh?n và =hoiơ&c< đ\ ảnh hưởng sGusc đ3n sH hình thành th3 giRi 'uan và Mhương MháM lu%n tri3t h2c ca ch ngh.a /ác+

Z `êgh?nY - ,!ng lao ca =h+`êgh?nY Mhê Mhán Mhương MháM siêu hình là ngưUi đu tiên

4iOn đạt được n*i 4ung ca MhM &iện ch$ng 4ưRi 4ạng lX lu%n ch]t ch th!ng 'ua hệth0ng các 'u( lu%tB Mhạm tr

- `ạn ch3 trong tri3t h2c `êggh?nY hệ th0ng tri3t h2c ca !ng mang t[nh chSt4u( tGm thn &[+ Iì v%(B MhM &iện ch$ng ca !ng cng ch là &iện ch$ng ca tư 4u(+

-- ,+/ácB =h+ >nggh?n đ\ Mhê Mhán t[nh chSt 4u( tGm thn &[ và k3 thPa MhM

&iện ch$ng ca `êgh?n đ1 7G( 4Hng nên MhM &iện ch$ng 4u( v%t+Z )+=hoiơ&cY - ,!ng lao ca )+=hoiơ&cY đSu tranh ch0ng lại ch ngh.a 4u( tGmB t!n giáoB

ti3M t^c &ảo vệ và Mhát tri1n ch ngh.a 4u( v%t th3 k _IJJ - _IJJJ khng đ#nh 'uanđi1m 4u( v%t triệt đ1 trong l.nh vHc tH nhiênY iRi tH nhiên là t[nh th$ nhStB tWn tại v.nhviOn và kh!ng Mh^ thu*c vào X th$c con ngưUi+

- `ạn ch3 trong tri3t h2c =hoiơ&cY 4u( tGm về l.nh vHc 7\ h*i ch ngh.a 4u(v%t ca !ng mang t[nh chSt siêu hình 5chưa triệt đ1


4/48

-- /ácB =h+ >nggh?n đ\ Mhê Mhán t[nh chSt siêu hìnhB đánh giá cao ch ngh.a4u( v%t v! thn ca !ngB đG( là tiền đề 'uan tr2ng cho &ưRc chu(1n &i3n ca ,+/ácB=h+>nggh?n tP th3 giRi 'uan 4u( tGm sang th3 giRi 'uan 4u( v%tB tP l%M trưUng ca chngh.a 4Gn ch cách mạng sang l%M trưUng ch ngh.a c*ng sản+

Vhư v%(B ,+/ácB =h+>nggh?n đ\ l2c & t[nh chSt 4u( tGm thn &[B k3 thPa Mhát

tri1n MhM &iện ch$ng trong tri3t h2c `êgh?nB đWng thUiB l2c & t[nh siêu hình và k3thPa Mhát tri1n ch ngh.a 4u( v%t trong tri3t h2c =hoiơ&cB k3t hợM chwng đ1 sáng tạora ch ngh.a 4u( v%t &iện ch$ng khoa h2c+ xo v%(B ch ngh.a 4u( v%t &iện ch$ng ca,+ /ác và =h+ >nggh?n đ\ Mhản ánh đwng đn sH tWn tại khách 'uanB &iện ch$ng cath3 giRi+

- Dinh t2 !hính trị h7! !8 6i9n Enh ;E= FGít, Đ= i!!6IC + A.!ít "# $.%icác&'

-( C'ng )ao )ịch * của A.!ít "# $.%icác&', là nhQng ngưUi mở đu 7G( 4HnglX lu%n về giá tr# lao đ*ng trong l.nh vHc nghiên c$u kinh t3 ch[nh tr# h2c đưa ra nhiềuk3t lu%n 'uan tr2ng về giá tr# và nguWn g0c ca lợi nhu%nB t[nh chSt 'uan tr2ng ca 'uá

trình sản 7uSt v%t chStB về nhQng 'u( lu%t kinh t3 khách 'uan+-( n chế "/ 0h12ng 0há0 nghiên c34, kh!ng thS( được t[nh l#ch sq ca giá

tr# kh!ng thS( được mGu thun ca hàng hoá và sản 7uSt hàng hoá kh!ng thS( đượct[nh hai m]t ca sản 7uSt hàng hoá kh!ng MhGn &iệt được sản 7uSt hàng hoá giản đơnvRi sản 7uSt hàng hoá tư &ản ch ngh.a chưa MhGn t[ch được ch[nh 7ác nhQng &i1uhiện ca giá tr# trong Mhương th$c sản 7uSt tư &ản ch ngh.a+

- ,+/ácB =h+>nggh?n đ\ k3 thPa nhQng (3u t0 khoa h2c trong lX lu%n về giá tr#lao đ*ng và nhQng tư tưởng ti3n &*B đWng thUi giải 'u(3t nhQng &3 tc mà các nhà kinht3 ch[nh tr# cN đi1n nh đ\ kh!ng th1 vượt 'ua+ TP đ" ,+/ácB =h+>nggh?n 7G( 4Hng

nênY lX lu%n về giá tr# th]ng 4ư lu%n ch$ng khoa h2c về &ản chSt &"c l*t ca ch ngh.atư &ản và nguWn g0c kinh t3 4n đ3n sH 4iệt v2ng tSt (3u ca ch ngh.a tư &ản và sH rađUi tSt (3u ca ch ngh.a 7\ h*i+

- Jh" ngh+a 34 h%i 0hIng tưKng !*ối th2 0 FVMMM 6* th2 0 FMF ;H=Fanh FiGIng, O=?h*riê, =Po@nC

+ C'ng )ao )ịch * của các nh# t1 t15ng xã hội chủ nghĩa kh'ng t15ng Y th1 hiệnđ%m nt nhGn vbnB đ\ Mhê Mhán mạnh m ch ngh.a tư &ản và vạch trn nyi kh0n khNca ngưUi lao đ*ng trong nền sản 7uSt tư &ản ch ngh.a đưa ra nhiều 'uan đi1m sGusc về 'uá trình Mhát tri1n ca l#ch sq cng như 4H đoán về nhQng đ]c trưng cơ &ản về7\ h*i tương lai+

Z `ạn ch3Y kh!ng lu%n ch$ng được m*t cách khoa h2c về &ản chSt ca chngh.a tư &ản kh!ng Mhát hiện được 'u( lu%t Mhát tri1n ca ch ngh.a tư &ản chưanh%n th$c được vai trzB s$ mệnh ca giai cSM c!ng nhGn vRi tư cách là lHc lượng 7\ h*ic" khả nbng 7oá & ch ngh.a tư &ản 7G( 4Hng m*t 7\ h*i mRi &ình đngB kh!ng c"

&"c l*t+ Z ,+/ácB =h+>nggh?n đ\ khc Mh^c nhQng hạn ch3 ca ch ngh.a 7\ h*i kh!ngtưởng và k3 thPa nhQng m]t t[ch cHcB đ]c &iệt là 'uan đi1m đwng đn về l#ch sqB về đ]c


5/48

trưng ca 7\ h*i tương lai đ\ trở thành m*t trong nhQng tiền đề lX lu%n khoa h2c vềch ngh.a 7\ h*i trong ch ngh.a /ác+

. 5i/n 6/ 0hoa h7! tQ nhiên - VhQng thành tHu ca khoa h2c tH nhiên vPa là tiền đềB vPa là lu%n c$ đ1

khng đ#nh t[nh đwng đn về th3 giRi 'uan và Mhương MháM lu%n ca ch ngh.a /ác

- Th3 k _J_ c" ; Mhát minh v. đạiY- {u( lu%t &ảo toàn và chu(1n hoá nbng lượng đ\ ch$ng minh m*t cách khoah2c về m0i 'uan hệ kh!ng tách rUi nhauB sH chu(1n h"a ln nhau và được &ảo toàn cacác hình th$c v%n đ*ng ca v%t chSt trong giRi tH nhiên+

- Thu(3t t3 &ào là m*t cbn c$ khoa h2c ch$ng minh sH th0ng nhSt về m]t nguWng0cB hình thái và cSu tạo v%t chSt ca cơ th1 thHc v%tB đ*ng v%t và giải th[ch 'uá trình

Mhát tri1n sH s0ng trong m0i liện hệ ca chwng+- Thu(3t ti3n hoá đ\ đ?m lại cơ sở khoa h2c về sH Mhát sinhB Mhát tri1n đa 4ạng

&ởi t[nh 4i tru(ềnB &i3n 4# và m0i liên hệ hQu cơ giQa các loài thHc v%tB đ*ng v%t trong'uá trình ch2n l2c tH nhiên+

0 G3>3 Q; 1S;1 1@;1 8@ 12 J3; 7:> 71: ; M27| Th$ nhStY {uá trình chu(1n &i3n tư tưởng ca ,+/ác và =h+>nggh?n tP l%M

trưUng 4u( tGm và 4Gn ch cách mạng sang l%M trưUng 4u( v%t và ch ngh.a c*ng sản+| Th$ haiY iai đoạn đề 7uSt nhQng ngu(ên lX tri3t h2c 4u( v%t &iện ch$ng và

4u( v%t l#ch sq+ | Th$ &aY iai đoạn /ác và >nggh?n &N sungB Mhát tri1n lX lu%n tri3t h2c+ | Th$ tưY ThHc chSt và X ngh.a ca cu*c cách mạng trong tri3t h2c 4o ,+/ác và

=h+>nggh?n thHc hiệnY- ThHc chSt cu*c cách mạng trong tri3t h2c 4o /ác và >nggh?n thHc hiện th1

hiện ở nhQng đi1m ch (3u sauYZ /*t làB khc Mh^c sH tách rUi giQa th3 giRi 'uan 4u( v%t và MhM &iện ch$ngtrong tri3t h2c trưRc đ"+

Z `ai làB sáng tạo ra ch ngh.a 4u( v%t l#ch sq làm cho tri3t h2c ca ,+ /ác và=h+>nggh?n trở nên triệt đ1+ TrưRc khi tri3t h2c /ác ra đUi chưa c" m*t nhà tri3t h2cnào giải th[ch được m*t cách 4u( v%t l.nh vHc l#ch sq : 7\ h*i : tinh thn+ Tri3t h2c/ác ra đUi đ\ khc Mh^c được nhQng hạn ch3 nà(+

Z }a làB vRi sH sáng tạo ra ch ngh.a 4u( v%t &iện ch$ng và ch ngh.a 4u( v%t l#chsqB /ác và >nggh?n đ\ khc Mh^c sH đ0i l%M giQa tri3t h2c vRi hoạt đ*ng thHc tiOn+Tri3t h2c ca hai !ng trở thành c!ng c^ nh%n th$c và cải tạo th3 giRi ca nhGn loại ti3n

&*+Z }0n làB vRi sH ra đUi ca tri3t h2c /ácB /ác và >nggh?n đ\ khc Mh^c sH đ0i

l%M giQa tri3t h2c vRi các khoa h2c c^ th1+ TrưRc khi tri3t h2c /ác ra đUi thì tri3t h2cho]c là đ0i l%M vRi các khoa h2c c^ th1B ho]c là hoà tan vào n"+ TP khi tri3t h2c /ác rađUi thì 'uan hệ giQa tri3t h2c /ác vRi các khoa h2c c^ th1 là 'uan hệ &iện ch$ngB tácđ*ng 'ua lại ln nhau+ ,ác khoa h2c c^ th1 cung cSM cho tri3t h2c /ác các th!ng s0B4Q liệu khoa h2cB tài liệu khoa h2c đ1 tri3t h2c /ác khái 'uátB czn tri3t h2c /ác đ"ngvai trz th3 giRi 'uanB Mhương MháM lu%n chung nhSt cho các khoa h2c c^ th1+


6/48

- ~ ngh.a ca cu*c cách mạng trong tri3t h2c 4o ,+ /ác và =h+>nggh?n thHchiệnY

Z )àm cho tri3t h2c tha( đNi cả về vai trzB v# tr[B ch$c nbng trong hệ th0ng trith$c khoa h2c+

Z )àm cho ch ngh.a 7\ h*i kh!ng tưởng c" cơ sở trở thành khoa h2c+

Z )àm cho tri3t h2c /ác trở thành c!ng c^ nh%n th$c và cải tạo th3 giRi ca giaicSM c!ng nhGn và nhGn 4Gn lao đ*ng+70 G3>3 Q; V0I0L?;3; JQ;< 12 J3; J3 17 M27 7


7/48

Z `i1u r€ cơ sở lX lu%n 'uan tr2ng nhSt ca tư tưởng `W ,h[ /inhB đưUng l0icách mạng ca dảng ,*ng sản Iiệt VamB nền tảng tư tưởng ca dảng ,*ng sản Iiệt

Vam Z _G( 4Hng th3 giRi 'uan và Mhương MháM lu%n khoa h2cB nhGn sinh 'uan cách

mạngB niềm tinB lX tưởng cách mạng

Z I%n 4^ng sáng tạo nhQng nhGn t0 trên trong nh%n th$c và thHc tiOnB trong rnlu(ệnB tu 4ư‚ng đạo đ$c đáM $ng nhu cu về nhGn t0 con ngưUi trong sH nghiệM &ảo vệtN 'u0c và 7G( 4Hng thành c!ng ch ngh.a 7\ h*i*0 M \ _?F 7`F 7a e; 89 15a;< 12 17 D) ;


8/48

&H'N ITHf GIgI hUAN VÀ &H#NG &HÁ& LUẬN TRIfT H%C

CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNINCH#NG I

CHỦ NGHĨA iUY VẬT BIN CHjNG

I0 C1: ; F_ 8D 8@ 71: ; F_ 8D 3P; 71b;; ;3PZ 89 J3 17 8@ \3 4D 71: ; F_ 8D 8@ 71: ; F_kZ JQ;< 83P7 J3 17>0 hF>; ;3PZ 89 J3 17

Tri3t h2c là hệ th0ng tri th$c lX lu%n chung nhSt ca con ngưUi về th3 giRiB về &ản thGn con ngưUi và v# tr[ ca con ngưUi trong th3 giRi đ"+0 m \3 4D CNiV 8@ CNiT JQ;< 83P7 J317

| d#nh ngh.a vSn đề cơ &ản ca tri3t h2cY- >nggh?n cho rpngY •ISn đề cơ &ản lRn ca m2i tri3t h2cB đ]c &iệt là ca tri3t

h2c hiện đạiB là vSn đề 'uan hệ giQa tư 4u( và tWn tạiƒ+- jở 4. đG( là vSn đề cơ &ản ca tri3t h2c vì n" là nền tảng và đi1m 7uSt Mhát đ1

giải 'u(3t nhQng vSn đề tri3t h2c khác+ Trên thHc t3 các hệ th0ng tri3t h2c đều Mhải giải'u(3t vSn đề nà( &png cách nà( ha( cách khác+

| ISn đề cơ &ản ca tri3t h2c c" hai m]tY- /]t th$ nhSt trả lUi cho cGu hi giQa v%t chSt và X th$c cái nào là t[nh th$ nhStB

cái nào là t[nh th$ haiB cái nào 'u(3t đ#nhB cái nào Mh^ thu*c„- /]t th$ hai trả lUi cGu hi con ngưUi c" khả nbng nh%n th$c được th3 giRi

kh!ng„

,bn c$ vào cách trả lUi hai cGu hi trên ngưUi ta chia các nhà tri3t h2c ra thànhcác trưUng Mhái khác nhau+| 6hi giải 'u(3t m]t th$ nhSt vSn đề cơ &ản ca tri3t h2c c" &a cách giải 'u(3tY- Một )#, thPa nh%n v%t chSt là t[nh th$ nhStB X th$c là t[nh th$ hai+ I%t chSt c"

trưRc và 'u(3t đ#nh X th$c+ ,ác hệ th0ng tri3t h2c th?o 'uan đi1m nà( được g2i là nh6t ng47ên 847 "9t B ha( czn g2i là ,VxI+

- ai )#, thPa nh%n X th$c là t[nh th$ nhStB v%t chSt là t[nh th$ haiB X th$c c"trưRc và 'u(3t đ#nh sH tWn tại ca v%t chSt+ `ệ th0ng tri3t h2c th?o 'uan đi1m nà( đượcg2i là tri3t h2c nh6t ng47ên 847 t:!B ha( czn g2i là ,VxT+

- ;a )#, thPa nh%n v%t chSt và X th$c tWn tại đ*c l%M song song vRi nhauB kh!ng

cái nào 'u(3t đ#nh cái nào+ `ệ th0ng tri3t h2c th?o 'uan đi1m nà( được g2i là triết họcnhị ng47ên< thHc chSt tri3t h2c nh# ngu(ên là ch ngh.a 4u( tGm+

= 6hi giải 'u(3t m]t th$ hai vSn đề cơ &ản ca tri3t h2c hình thành nên h2cthu(3t tri3t h2c khả tri 5khả tri lu%n< và &St khả tri 5&St khả tri lu%n


9/48

*0 C1: ; F_ 8D 3P; 71b;< $ 1S;1 1b7 12 J3; 7>Q ;1E 7:> 71: ;F_ 8D

T13 ; HS;1 1b7 /n7 3Z

Th3 k IJ - JJJT,V ,VxI chSt Mhác

dWng nhSt v%t chSt vRi m*t ha( m*t s0 chSt c^

th1 nào đ" mang t[nh tH MhátB ngG( thơB cảmt[nhB 4Ha trên nhQng 'uan sát trHc ti3M và Mhngđoán về th3 giRi tH nhiên+

Th3 k _IJJ : _IJJJ

,VxI siêu hình,h#u sH tác đ*ng ca Mhương MháM tư 4u( siêuhìnhB má( m"cB th3 giRi được coi như tNng s0 cácsH v%t &iệt l%MB kh!ng v%n đ*ngB kh!ng Mhát tri1n+

Th3 k _J_ : __

,VxI &iện ch$ng )à sH th0ng nhSt giQa ,VxI khoa h2c và Mhương MháM &iện ch$ngB Mhản ánh đwng đnhiện thHc khách 'uan trong m0i liên hệ MhN &i3nvà sH Mhát tri1n+

II0 hF>; 3Z F_ 8D 3P; 71b;< 89 8D 71E) d 1b7 8@ Z\3 lF>; 1P 8D71E 8@ d 1b7(0 VD 71E>0 &1Z Jo 8D 71E

p hF>; 3Z 7:> 727 ;1@ F_ 8D 13 q 7r 36hu(nh hưRng chung ca các nhà tri3t h2c 4u( v%t cN đạiY di tìm &ản ngu(ên

v%t chSt đu tiên và coi đ" là ngu(ên t0 đu tiên tạo ra m2i sH v%tB hiện tượng trong th3giRiB chng hạnB Ta ltY nưRc na7im?nY kh!ng kh[ `êracl[tY )qa dêm!cr[tY ngu(êntq+++

p hF>; 3Z 7:> 727 ;1@ F_ 8D 13 q 7D; 3- Th3 k _IJJ : _IJJJB 6`TV Mhát tri1nB thu được nhiều thành tHu mRi trongviệc nghiên c$u th3 giRi khách 'uan 5,ơ h2cB toán h2cB v%t lX h2cB sinh v%t h2c…+


10/48

tVD 71E 4@ Z 1Z Jo J3 17 o;< 71u 17 3 1271 lF>; 567vZ 43 71Q 7Q; ;3{ )ênin đ\ sq 4^ng Mhương MháM đ#nh ngh.a đ]c &iệtB đ]t v%t chSt đ0il%M vRi X th$cB v%t chSt là tSt cả nhQng gì tác đ*ng vào các giác 'uan ca con ngưUi thìgG( nên cảm giác+

- T1b >{ io;< 71u 17 3|1271 lF>;Z ThHc tạiY tWn tạiB c" thHc Z 6hách 'uan 5kh!ng Mh^ thu*c vào cảm giác ca con ngưUi<- T1b 5{ /567 vZ 43 71Q 7Q; ;


11/48

- I%n đ*ng ca v%t chSt là tH thGnB 4o nguWn g0c &ên trong &ản thGn v%t chSt 'u(đ#nh+ I%n đ*ng ca v%t chSt kh!ng &ao giU mSt điB ch chu(1n tP hình th$c v%n đ*ngnà( sang hình th$c v%n đ*ng khác+

- I%n đ*ng gn liền vRi đ$ng imB đ$ng im là v%n đ*ng trong thbng &pngB trongsH Nn đ#nh tương đ0i+

. DhIng gian và thời gian (à nhRng hYnh th! tZn tại !"a v't !ht - 6h!ng gian là hình th$c tWn tại ca v%t chSt 7t về m]t 'uảng t[nh 5t[nh ;chiềuY 4àiB r*ngB cao


12/48

63t lu%nY jH 7uSt hiện ca X th$c con ngưUi là k3t 'uả đWng thUi ca hai 'uátrình ti3n h"aY ti3n h"a về m]t tH nhiên và ti3n h"a về m]t 7\ h*i+ Trong đ"B nguWn g0ctrHc ti3M và 'uan tr2ng nhSt 'u(3t đ#nh sH ra đUi và Mhát tri1n ca X th$c là lao đ*ngB làthHc tiOn 7\ h*i+ ~ th$c là sH Mhản ánh hiện thHc khách 'uan vào "c ngưUi th!ng 'ualao đ*ngB ng!n ngQ và các 'uan hệ 7\ h*i+

0 Be; 71E 8@ 7EF 7:> d 1b7. [Tn !ht !"a ) th!~ th$c là sH &hTn nh th3 giRi khách 'uan vào trong "c ngưUi+ Th1 hiệnY- th! (à sQ &hTn nh Gang tính sng tạoZ d#nh hưRng ti3M nh%nB ch2n l2cB 7q lXB lưu giQ th!ng tin+Z Trên cơ sở nhQng th!ng tin đ\ c"B c" th1 tạo ra nhQng th!ng tin mRi+Z ," th1 tưởng tượng ra nhQng cái kh!ng c" trong thHc t3 c" th1 4H &áoB tiên

đoán tương lai c" th1 tạo ra nhQng giả thu(3tB lX thu(3t khoa h2c h3t s$c trPu tượng+- th! (à sQ &hTn nh Gang tính !h" \*anZ =h^ thu*c vào trình đ* tN ch$c &* n\o ca myi ch th1 Mhản ánh+

Z =h^ thu*c vào m!i trưUngB hoàn cảnh 7\ h*i mà ch th1 đ" s0ng+Z `ình ảnh th3 giRi khách 'uan tác đ*ng vào &* n\o và được cải &i3n 'ua lbng

k[nh ch 'uan+- th! (à sQ &hTn nh Gang tính 34 h%i Z ~ th$c nga( tP đu đ\ là sản Mh‰m ca 7\ h*iY lao đ*ngB ng!n ngQ và các 'uan

hệ 7\ h*iB cho nên ngưUi nào tách rUi khi đUi s0ng 7\ h*i ca con ngưUi s kh!ng th1c" X th$c+

Z ~ th$c Mhản ánh tWn tại 7\ h*i và &i3n đNi cng vRi sH &i3n đNi ca tWn tại 7\h*i+ ,+/ác đ\ khng đ#nhY Bga7 t &D4< E th3c &ã )# !ột *Fn 0hG! xã hội< "# "Hn )#

nh1 "97 chng n#o con ng1Ii cJn tn ti.. D2t !* !"a ) th!~ th$c c" k3t cSu Mh$c tạMB &ao gWm nhiều (3u t0 c" 'uan hệ m%t thi3t vRi nhauB

trong đ" gWm ; (3u t0 cơ &ản sauY- Tri th$cY )à toàn &* nhQng hi1u &i3t ca con ngưUi về tH nhiên và 7\ h*iB là k3t

'uả ca 'uá trình con ngưUi nh%n th$c th3 giRiB là sH Mhản ánh th3 giRi hiện thHc- Tình cảmY )à nhQng rung đ*ng &i1u hiện thái đ* ca con ngưUi trong 'uan hệ

ca mình vRi thHc tại 7ung 'uanh và đ0i vRi &ản thGn mình- ~ ch[Y )à khả nbng hu( đ*ng s$c mạnh ca &ản thGn đ1 vượt 'ua nhQng cản

trở trong 'uá trình thHc hiện m^c đ[ch ca con ngưUi+ TSt cả các (3u t0 tạo thành X th$c c" 'uan hệ &iện ch$ng vRi nhauB song tri

th$c là (3u t0 'uan tr2ng nhSt+ Tri th$c là Mhương th$c tWn tại ca X th$cB đWng thUi lànhGn t0 đ#nh hưRng sH Mhát tri1n và m$c đ* &i1u hiện ca các (3u t0 khác+,0 M\3 lF>; 1P 8D 71E 8@ d 1b7 >0 V>3 J} 7:> 8D 71E \3 8[3 d 1b7

- I%t chSt là ng*Zn gố! ca X th$c th1 hiệnY


13/48

Z ~ th$c là sản Mh‰m ca m*t 4ạng v%t chSt c" tN ch$c cao là &* "c ngưUi nênch khi c" con ngưUi mRi c" X th$c+ Trong m0i 'uan hệ giQa con ngưUi vRi th3 giRi v%tchSt thì con ngưUi là k3t 'uả 'uá trình Mhát tri1n lGu 4ài ca th3 giRi v%t chSt+++

Z ,ác (3u t0 tạo thành nguWn g0c tH nhiênB nguWn g0c 7\ h*i ca X th$c là ch[nh &ản thGn th3 giRi v%t chSt 5th3 giRi khách 'uan


14/48

- T!n tr2ng vai trz 'u(3t đ#nh ca đUi s0ng v%t chSt đ0i vRi đUi s0ng tinh thn- T!n tr2ng vai trz 'u(3t đ#nh ca đUi s0ng v%t chSt đ0i vRi đUi s0ng tinh thnca con ngưUiB ca 7\ h*i+ca con ngưUiB ca 7\ h*i+

- =hải 7uSt Mhát tP điều kiện kinh t3B ch[nh tr#B 7\ h*i nhSt đ#nh đ1 đề ra đưUng- =hải 7uSt Mhát tP điều kiện kinh t3B ch[nh tr#B 7\ h*i nhSt đ#nh đ1 đề ra đưUngl0iB ch trươngB ch[nh sách đwng đn thwc đ‰( 7\ h*i ti3n lên+l0iB ch trươngB ch[nh sách đwng đn thwc đ‰( 7\ h*i ti3n lên+

- V3u ch 'uanB 4u( X ch[B n!n n"ng tSt (3u 4n đ3n sai lm trong hoạt đ*ng- V3u ch 'uanB 4u( X ch[B n!n n"ng tSt (3u 4n đ3n sai lm trong hoạt đ*ng

nh%n th$c và thSt &ại trong hoạt đ*ng thHc tiOn+nh%n th$c và thSt &ại trong hoạt đ*ng thHc tiOn+- )ưu XY V3u tu(ệt đ0i h"a (3u t0 v%t chSt s rơi vào 'uan đi1m 4u( v%t tm- )ưu XY V3u tu(ệt đ0i h"a (3u t0 v%t chSt s rơi vào 'uan đi1m 4u( v%t tmthưUng+thưUng+

. F*t &ht t sQ t! 6%ng trK (ại !"a ) th! 6ối vWi v't !ht:. F*t &ht t sQ t! 6%ng trK (ại !"a ) th! 6ối vWi v't !ht: dzi hi Mhảidzi hi Mhảilu!n lu!n chw X Mhát hu( đ( đ t[nh nbng đ*ngB ch 'uanB sH sáng tạo ca con ngưUilu!n lu!n chw X Mhát hu( đ( đ t[nh nbng đ*ngB ch 'uanB sH sáng tạo ca con ngưUitrong việc nh%n th$c và cải tạo th3 giRiB mu0n v%(Ytrong việc nh%n th$c và cải tạo th3 giRiB mu0n v%(Y

- T!n tr2ng tri th$c khoa h2c t[ch cHc h2c t%MB nghiên c$u đ1 làm ch tri th$c- T!n tr2ng tri th$c khoa h2c t[ch cHc h2c t%MB nghiên c$u đ1 làm ch tri th$ckhoa h2c và tru(ền &á vào 'un chwng đ1 n" trở thành tri th$cB niềm tinB hưRng 4nkhoa h2c và tru(ền &á vào 'un chwng đ1 n" trở thành tri th$cB niềm tinB hưRng 4n'un chwng hành đ*ng+++ 5liên hệ vRi việc đưa tri th$c khoa h2c tRi n!ng 4Gn ở Iiệt'un chwng hành đ*ng+++ 5liên hệ vRi việc đưa tri th$c khoa h2c tRi n!ng 4Gn ở Iiệt

Vam hiện na(+++


15/48

CH#NG II&H~& BIN CHjNG iUY VẬT

I0 &1x 3P; 71b;< 8@ 727 1S;1 1b7 7a e; 7:> 1x 3P; 71b;< F_ 8D(0 K123 ;3PZ 1x 3P; 71b;<

- }iện ch$ng là khái niệm 4ng đ1 ch m0i liên hệB tương tácB chu(1n h"a và v%n

đ*ngB Mhát tri1n th?o 'u( lu%t ca các sH v%tB hiện tượngB 'uá trình trong tH nhiênB 7\h*i và tư 4u(+ ," &iện ch$ng khách 'uan và &iện ch$ng ch 'uan+ }iện ch$ng khách'uan là &iện ch$ng ca th3 giRi v%t chStB czn &iện ch$ng ch 'uan là sH Mhản ánh &iệnch$ng khách 'uan vào trong đUi s0ng X th$c ca con ngưUi+

- =hM &iện ch$ng là h2c thu(3t nghiên c$uB khái 'uát &iện ch$ng ca th3 giRithành hệ th0ng các ngu(ên lXB 'u( lu%t khoa h2c nhpm 7G( 4Hng hệ th0ng các ngu(êntc Mhương MháM lu%n ca nh%n th$c và thHc tiOn+*0 C27 1S;1 1b7 7a e; 7:> 1x 3P; 71b;<

- =hM &iện ch$ng chSt Mhác thUi cN đạiY th! sơB tH MhátZ Tri3t h2c Mhương d!ng cN đạiY }iện ch$ng trong Gm 4ươngB ng hành 5tri3t

h2c Trung {u0cnggh?n đ\ tPng

nh%n 7t Šcác nhà tri3t h2c `ilạM cN đạiB hu h3t h2 đều là nhQng nhà &iện ch$ng &‰msinhŠB tiêu &i1u làY `êraclitB =lat!nB đ]c &iệt là ri7t0t+

- =hM &iện ch$ng 4u( tGm cN đi1n d$c 5,antơ - `êgh?nnggh?n đ\ tPng nh%n 7tY `êgh?n là nhà tri3th2c v. đại ngưUi d$cB !ng là ngưUi đu tiên trong l#ch sqB trình &à( MhM &iện ch$ngm*t cách đ( đ nhStB sGu sc nhSt và swc t[ch nhSt+ Tu( nhiênB MhM &iện ch$ng lại `êgh?n trình &à( m*t cách 4u( tGmB l*n ngược và kh!ng triệt đ1+

- =hM &iện ch$ng 4u( v%tY ," t[nh khoa h2c - cách mạng 4o ,+/ác và =h+>nggh?n sáng l%MB trên cơ sở k3 thPa và cải tạo MhM &iện ch$ng ca `êgh?n+,0 &1x 3P; 71b;< F_ 8D - 1S;1 1b7 7>Q ;1E 7:> 1x 3P; 71b;< JQ;< 4s71• >0 /s;1 ; 1x 3P; 71b;< F_ 8D

- ,ơ sở đ1 ,+/ác và =h+ >nggh?nB )ênin đưa ra khái niệm MhM &iện ch$ngYZ ,ơ sở thHc tiOn 5thHc tiOn l#ch sq loài ngưUi<Z 63t 'uả khái 'uát thành tHu ca khoa h2c tH nhiên hiện đạiZ 63 thPa MhM &iện ch$ng ca `êgh?n- d#nh ngh.a MhM &iện ch$ngY Trong tác Mh‰m Š,h0ng du( - rinhŠB =h+

>nggh?n cho rpngY •=hM &iện ch$ng là m!n khoa h2c về nhQng 'u( lu%t MhN &i3n casH v%n đ*ngB Mhát tri1n ca tH nhiênB 7\ h*iB tư 4u(ƒ+

- 6hi nhSn mạnh đ3n vai trz ca ngu(ên lX về m0i liên hệ MhN &i3nB =h+ >ngh?nđ#nh ngh.aY •=hM &iện ch$ng là khoa h2c về sH liên hệ MhN &i3nƒ+

- 6hi nhSn mạnh vai trz ca ngu(ên lX về sH Mhát tri1nB )ênin khng đ#nhY•Trong s0 nhQng thành 'uả đ" thì thành 'uả ch (3u ca MhM &iện ch$ngB t$c là h2cthu(3t về sH Mhát tri1nB 4ưRi hình th$c hoàn nhStB sGu sc nhSt và kh!ng Mhi3n 4iệnB


16/48

h2c thu(3t về t[nh tương đ0i ca nh%n th$c ca con ngưUiB nh%n th$c nà( Mhản ánh v%tchSt lu!n lu!n Mhát tri1n kh!ng ngPngƒ+0 N1;< n7 J5;< 7a e; 8@ 8>3 J} 7:> 1x 3P; 71b;< F_ 8D 4@Z J€ 1a;1; 89 71E 7:> 1x 3P; 71b;< F_ 8D Q 8[3 727 1x 3P; 71b;< J5[7 ‚W

- dược 7ác l%M trên nền tảng ca th3 giRi 'uan 4u( v%t khoa h2c

- ," sH th0ng nhSt hQu cơ giQa n*i 4ung th3 giRi 'uan 4u( v%t &iện ch$ng và Mhương MháM lu%n &iện ch$ng 4u( v%tB n" kh!ng 4Png lại ở sH giải th[ch th3 giRi màczn là c!ng c^ đ1 nh%n th$c và cải tạo th3 giRi - }iện ch$ng triệt đ1Y Vhư ,+ /ác đ\ vi3tY =hM &iện ch$ng ca t!i kh!ng chkhác mà czn hoàn toàn đ0i l%M vRi MhM &iện ch$ng ca `êgh?n 5=hM &iện ch$ng ca`êgh?n kh!ng triệt đ1Y /*t m]t !ng thPa nh%n m2i sH v%t v%n đ*ngB Mhát tri1n kh!ngngPng m]t khác !ng lại mGu thun cho rpng nhà nưRc =hN là nhà nưRc cu0i cng tri3th2c ca !ng là cao nhStB tu(ệt đ[ch - `ạn ch3 nà( là 4o l%M trưUng giai cSMB &ảo vệ lợi[ch ca giai cSM th0ng tr#3 J} 7:> 1x 3P; 71b;< F_ 8D

- d0i vRi ch ngh.a /ác - )êninY Š=hM &iện ch$ng là cơ sở lX lu%n cơ &ảnB làlinh hWn s0ng ca ch ngh.a /ácŠ 5)ênin


17/48

Z 6hái niệmY /0i liên hệ 4ng đ1 ch sH 'u( đ#nhB sH tác đ*ng và sH chu(1n hoáln nhau giQa các sH v%tB hiện tượng ho]c giQa các m]tB các (3u t0 ca myi sH v%tB hiệntượng trong th3 giRi+

- 6hái niệm m0i liên hệ MhN &i3n 4ng đ1 chYZ T[nh MhN &i3n ca các m0i liên hệ 5&ởi vì m0i liên hệ là cái v0n c" ca tSt thả(

m2i sH v%tB hiện tượng trong th3 giRiB kh!ng loại trP m*t sH v%tB hiện tượng nàoB l.nhvHc nào


18/48

Z ,ng m*t m0i liên hệ nhSt đ#nh ca sH v%tB hiện tượng nhưng lại c" nhQng &i1u hiện Mhong Mhw khác nhau trong nhQng điều kiện c^ th1 khác nhau…70 Ý ; 15a;< 12 4FD;

| TP t[nh khách 'uan và MhN &i3n ca các m0i liên hệ cho nên trong hoạt đ*ng nh%nth$c và hoạt đ*ng thHc tiOn Mhải 'uán triệt 'uan đi1m toàn 4iện+

- c*an 6i9G toàn Xi1nZ Trong nh%n th$c và 7q lX các tình hu0ng thHc tiOn cn Mhải 7?m 7t sH v%tBhiện tượng trong m0i 'uan hệ &iện ch$ng 'ua lại giQa các &* Mh%nB (3u t0B m]t cach[nh sH v%tB hiện tượng và trong sH tác đ*ng 'ua lại giQa sH sH v%tB hiện tượng đ" vRicác sH v%tB hiện tượng khác Vhư v%(B mRi nh%n th$c đwng về sH v%tB hiện tượng và7q lX c" hiệu 'uả các vSn đề ca đUi s0ng thHc tiOn+

)iên hệ vRi thHc tiOn 5sinh viên 12 J3;

- T[nh khách 'uan ca sH Mhát tri1nY VguWn g0c ca sH Mhát tri1n npm nga(trong &ản thGn sH v%tB đ" là 'uá trình giải 'u(3t liên t^c nhQng mGu thun nả( sinhtrong sH tWn tại và v%n đ*ng ca sH v%tB hiện tượngB nhU đ" sH v%t lu!n lu!n Mhát tri1n+


19/48

- `\( giải th[chY jH Mhát tri1n ca m*t con ngưUi Mhải trải 'ua nhiều giai đoạnvà Mhải giải 'u(3t nhiều mGu thun trong lzng n"„ jH Mhát tri1n ca 7\ h*i loài ngưUicng Mhải giải 'u(3t nhiều mGu thun khác nhau…„ jH Mhát tri1n đ" mang t[nhkhách 'uanB kh!ng Mh^ thu*c vào X ch[ ch 'uan ca con ngưUi ha( 4o đSng siêunhiên tạo ra+

- T[nh MhN &i3n ca sH Mhát tri1nY {uá trình Mhát tri1n 4i3n ra trong m2i l.nh vHctH nhiênB 7\ h*i và tư 4u( trong m2i hiện tượngB 'uá trình Trong myi 'uá trình &i3n đNi c" th1 &ao hàm khả nbng 4n đ3n sH ra đUi ca cái mRiB Mh hợM vRi 'u( lu%tkhách 'uan+

- T[nh đa 4ạngB Mhong MhwY /yi sH v%tB hiện tượng c" sH khác nhau trong sH Mhát tri1n &ản thGn myi sH v%t cng c" sH Mhát tri1n kh!ng gi0ng nhau… Vgu(ênnhGn là 4oY /yi sH v%tB hiện tượng tWn tại trong kh!ng gian và thUi gian khác nhauBch#u sH tác đ*ng ca nhiều sH v%tB hiện tượngB (3u t0 khác nhau+++ jH tác đ*ng đ"c" th1 làm tha( đNi chiều hưRng Mhát tri1n ca sH v%tB hiện tượng+70 Ý ; 15a;< 12 4FD;

6hi nghiên c$u ngu(ên lX nà(B trong hoạt đ*ng nh%n th$c và hoạt thHc tiOnB cn Mhải c" lF>; 3Z 12 J3;{

Z d]t sH v%tB hiện tượng th?o khu(nh hưRng đi lên đ1 4H t[nh được 7u hưRng đilên ca n"B c" thái đ* đwng đn đ0i vRi cái mRiB khc Mh^c tư tưởng &ảo thB trì trệBđ#nh ki3nB đ0i l%M vRi sH Mhát tri1n+

Z ,on đưUng ca sH Mhát tri1n là m*t 'uá trình &iện ch$ngB &ao hàm t[nh thu%nngh#chB đ( mGu thunB vì v%(B đzi hi Mhải nh%n th$c được t[nh 'uanh coB Mh$c tạMca sH Mhát tri1nB khi g]M kh" khbnB thSt &ại tạm thUi Mhải &ình t.nhB tin tưởng vàotương laiB kh!ng &i 'uanB chán nản+++

III0 C27 7n 1Z Jo 7a e; 7:> 1x 3P; 71b;< F_ 8D(0 K123 lF2 71F;< 89 1Z Jo=hạm tr là nhQng khái niệm r*ng nhSt Mhản ánh nhQng m]tB nhQng thu*c t[nhB

nhQng m0i liên hệ chungB cơ &ản nhSt ca các sH v%tB hiện tượng thu*c m*t l.nh vHcnhSt đ#nh+

- =hạm tr hình thành là k3t 'uả ca 'uá trình nh%n th$c hiện thHc khách 'uan cacon ngưUiB vì v%( Mhạm tr c" nhQng t[nh chSt cơ &ản sauY

Z T[nh khách 'uanY n*i 4ung Mhạm tr Mhản ánh thu*c về th3 giRi khách 'uanBkh!ng Mh^ thu*c vào &St ke lHc lượng siêu nhiên nào+

Z T[nh ch 'uanY vì Mhạm tr là sản Mh‰m hoạt đ*ng nh%n th$c nên n" Mh^ thu*c

vào đ]c đi1m nh%n th$c ca con ngưUi ở thUi đại l#ch sq sinh ra n"+Z T[nh linh hoạtB mềm 4‹oY trình đ* nh%n th$c ca con ngưUi kh!ng đ$ng m*t chy

mà lu!n Mhát tri1nB càng ngà( con ngưUi càng Mhát hiện tri th$c mRi về hiện thHcBnhQng tri th$c mRi S( kh!ng ngPng được &N sungB làm cho Mhạm tr Mhản ánh th3 giRingà( càng đ( đB đwng đn hơn+*0 N1;< 7n 1Z Jo 7a e; 7:> 1x 3P; 71b;< F_ 8D>0 C23 J3?;


20/48

- =hạm tr cái chungY 4ng đ1 ch nhQng m]tB nhQng thu*c t[nhB nhQng (3u t0BnhQng 'uan hệ… l]M lại MhN &i3n ở nhiều sH v%tB hiện tượng+

- =hạm tr cái riêngY 4ng đ1 ch m*t sH v%tB m*t hiện tượngB m*t 'uá trình nhStđ#nh+

- =hạm tr cái đơn nhStY 4ng đ1 ch nhQng đ]c t[nhB nhQng t[nh chSt… ch tWn

tại ở m*t sH v%tB m*t hiện tượng nào đ" mà kh!ng l]M lại ở các sH v%tB hiện tượng khác+. c*an h1 $i1n !hng giRa !i riêng và !i !h*ng - ,ái riêngB cái chung và cái đơn nhSt đều tWn tại khách 'uanB th1 hiệnYZ ,ái chung ch tWn tại trong cái riêngB th!ng 'ua cái riêng mà &i1u hiện sH tWn tại

ca n"B n" kh!ng tWn tại &iệt l%MB tách rUi cái riêng 5t$c là cái chung kh!ng tách rUi myisH v%tB hiện tượngB 'uá trình riêng l‹


21/48

. ối \*an h1 $i1n !hng giRa ng*Sên nhn và 02t \*T- 5h nht: Ng*Sên nhn sinh ra 02t \*TZ Vgu(ên nhGn &ao giU cng c" trưRc k3t 'uảB k3t 'uả ch 7uSt hiện khi ngu(ên

nhGn gG( ra tác đ*ng+ - )ưu XY 6h!ng Mhải sH n0i ti3M nào về thUi gian ca sH v%tB hiện tượng đều &i1u

hiện m0i 'uan hệ nhGn 'uảB chng hạnB ngà( lu!n lu!n •đ3n sauƒ đêm sSm lu!n lu!n•đ3n sauƒ chRM… nhQng hiện tượng nà( cái n2 ti3M sau cái kia kh!ng Mhải vì chwngnpm trong m0i 'uan hệ nhGn 'uả mà đơn thun là vì chwng ở trong 'uan hệ n0i ti3Mnhau về m]t thUi gian+

Z /*t ngu(ên nhGn c" th1 sinh ra nhiều k3t 'uả+Z /*t k3t 'uả được sinh ra &ởi nhiều ngu(ên nhGn khác nhau 4o tác đ*ng riêng l‹

ho]c đWng thUi+- Vhiều ngu(ên nhGn Mhát hu( tác đ*ng đWng thUi - tNng hza các ngu(ên nhGn -

đưa lại k3t 'uả 5trong đUi s0ng cn tìm ra ngu(ên nhGn t0tB loại & ngu(ên nhGn 7Su


22/48

70 TE ;13?; 8@ ;


23/48

Trong khái niệm về chSt cn chw X m*t s0 đi1m sauYZ ,hSt ca sH v%t là khách 'uanB MhN &i3n+Z ,hSt ca sH v%t gWm các thu*c t[nh 5thu*c t[nh là &i1u hiện m*t kh[a cạnh nào

đ" về chSt ca sH v%t được &*c l* ra khi tác đ*ng 'ua lại vRi các sH v%t khác+ d" c" th1là t[nh chStB trạng tháiB (3u t0B… ca sH v%t


24/48

Z 6hi lượng tha( đNi đ3n m*t giRi hạn nhSt đ#nh thì s 4n đ3n sH tha( đNi vềchStB giRi hạn đ" ch[nh là đi1m nwt+ di1m nwt 4ng đ1 ch thUi đi1m mà tại đ" sH tha(đNi về lượng đ\ đ làm tha( đNi về chSt ca sH v%t

Z jH tha( đNi về chSt 4o nhQng tha( đNi về lượng trưRc đ" gG( ra g2i là &ưRcnhả(+ }ưRc nhả( là sH k3t thwc m*t giai đoạn Mhát tri1n ca sH v%t và là đi1m khởi đuca m*t giai đoạn Mhát tri1n mRi+


25/48

- NhRng thaS 68i v/ !ht X`n 62n nhRng thaS 68i v/ (ượng Y ,hSt mRi ra đUi s

tác đ*ng trở lại tRi sH tha( đNi về lượng mRi 5làm tha( đNi 'u( m!B nh#M điệuB t0c đ*+++ Mhát tri1n ca sH v%t


26/48

hi1m+ dWng thUiB Mhải tránh •hQu khu(nhƒ : tu(ệt đ0i hoá sH t[ch luŽ về lượngB kh!ng4ám thHc hiện &ưRc nhả( khi đ\ t[ch l( đ về lượngB khi S( 4O rơi vào &ảo thB trì trệBngại kh"+ 6hi t[ch luŽ về lượng đ\ đ thì Mhải thHc hiện &ưRc nhả(+

- /*t s0 vSn đề thHc tiOnY Trái cG( bn non 57anh< ho]c già 5ch[n< 'uá liệu c"ngon ha( kh!ng„ IPa h2c đại h2c nbm th$ nhSt mu0n t0t nghiệM c" được kh!ng

5lượng non;1 7:> 727 Zn \3 4D

. J! 0hi ni1G- 6hái niệm mGu thun 4ng đ1 ch m0i liên hệ th0ng nhStB đSu tranh và chu(1n

h"a giQa các m]t đ0i l%M ca myi sH v%tB hiện tượng ho]c giQa các sH v%tB hiện tượngvRi nhau+

- 6hái niệm m]t đ0i l%M 4ng ch nhQng m]tB nhQng thu*c t[nhB nhQng khu(nh

hưRng v%n đ*ng trái ngược nhau nhưng đWng thUi lại là điều kiệnB tiền đề tWn tại canhau+

- I[ 4^B đWng hoá và 4# hoá trong cơ th1 đ*ng v%t cHc &c và cHc nam trongthanh nam chGm điện t[ch 4ương và điện t[ch Gm trong m*t ngu(ên tq cung và cutrong nền sản 7uSt 7\ h*i+++

- )ưu XY /Gu thun được hình thành tP hai m]t đ0i l%M nhưng kh!ng Mhải &St kehai m]t đ0i l%M nào cng tạo thành mGu thun+ ,h khi hai m]t đ0i l%M tWn tại trongcng m*t sH v%tB trong cng m*t thUi gianB về cng m*t m0i liên hệ và thưUng 7u(êntác đ*ng 'ua lại ln nhau mRi tạo thành mGu thun+

- I[ 4^B đWng hoá và 4# hoá trong cng m*t cơ th1 đ*ng v%tB cng về m*t m0iliên hệ ở đG( là cng về nbng lượng 5đWng hoá là nạM nbng lượngB 4# hoá là giải Mh"ngnbng lượng


27/48

trong lzng 7\ h*i Mhong ki3nB &i1u hiện ca sH Mh hợM ca {`j_ vRi trình đ* ca))j_ ở thUi ke đu ,VT} vPa ra đUi+++

Z `ai m]t đ0i l%M làm tiền đềB điều kiện tWn tại cho nhau+- I[ 4^Y dWng hoá và 4# hoá trong cơ th1 s0ng giai cSM v! sản và giai cSM tư

sản trong ,VT}+++ m]c 4 các m]t đ0i l%M đSu tranh ga( gtB 'u(3t liệt nhưng vn Mhải

nương tHa vào nhauB làm tiền đề tWn tại cho nhauB kh!ng c" m]t đ0i l%M nà(B s kh!ngc" m]t đ0i l%M kia+++- jH •đSu tranhƒ ca các m]t đ0i l%M trong mGu thun+Z •dSu tranhƒ ca các m]t đ0i l%M trong mGu thun là đSu tranh &iện ch$ngB

trong đSu tranh vPa c" &ài trPB l2c &B vPa c" giQ lạiB k3 thPaB đSu tranh kh!ng Mhải làn"i •kh!ngƒ m*t cách giản đơn ha( Mh đ#nh sạch trơn+

- /*t s0 v[ 4^ cn su( ngh.Y _ác l%M c!ng hQuB th tiêu tư hQu 7G( 4Hng nềnkinh t3 k3 hoạch hoá t%M trungB th tiêu th# trưUng ở IV trưRc nbm 8E9‡+++ khi 7\ h*ic mSt đi 5Mhong ki3n ở IV< thì nhiều tư tưởngB 'uan niệm c : tiêu cHc cn Mhải loại

&B nhưng cng c" nhQng tư tưởngB 'uan niệm c - t[ch cHc cn được giQ lại+++

- {uan hệ giQa th0ng nhSt và đSu tranh+Z jH th0ng nhSt và đSu tranh ca các m]t đ0i l%M trong mGu thun kh!ng tách

rUi nhauB trái lạiB gn liềnB 7Gm nh%MB th‰m thSu vào nhauB th%m ch[ chwng czn làm điềukiệnB tiền đề tWn tại cho nhauY kh!ng c" th0ng nhStB kh!ng c" đSu tranh đSu tranhnhpm 7oá & th0ng nhSt cB 7ác l%M th0ng nhSt mRi cao hơn+ Th0ng nhSt - đSu tranhBđSu tranh - th0ng nhSt ca các m]t đ0i l%M kh!ng ch là điều kiện 4u( trì sH tWn tại casH v%tB mà hơn th3 n" czn tạo ra đ*ng lHc thwc đ‰( sH v%tB hiện tượng v%n đ*ng Mháttri1n kh!ng ngPng+

Z {uá trình th0ng nhSt và đSu tranh ca các m]t đ0i l%M tSt (3u 4n đ3n sH

chu(1n h"a giQa chwngB n" 4iOn ra h3t s$c Mhong MhwB đa 4ạngB ho]c cả hai m]t đ0i l%Mcng mSt điB hình thành mGu thun mRi trong sH v%t mRiB v[ 4^Y ,VT} ra đUi tha( th37\ h*i Mhong ki3n+++ ho]c c" sH 4ung hợM hai m]t đ0i l%MB v[ 4^Y xGn ch và t%M trungtrong sinh hoạt 4Gn ch ca 7\ h*i hiện đại+++ ho]c mGu thun 7oá & hoàn toàn khiloài ngưUi chu(1n lên ch3 đ* c*ng sản ch ngh.a+++

- ,ác giai đoạn ca 'uá trình v%n đ*ng ca mGu thunY {uá trình nà( c" th1 trải'ua F giai đoạnY tP th0ng nhSt - khác nhau - đ0i l%M - 7ung đ*t - giải 'u(3t mGuthunB 7ác l%M th0ng nhSt mRiB sH v%t mRi ra đUiB sH Mhát tri1n ca sH v%tB hiện tượngđược thHc hiện+

. ?hn (oại G* th*`n

- xHa vào các cbn c$ khác nhauB ngưUi ta chia ra thành các loại mGu thun khácnhau như mGu thun &ên trong và mGu thun &ên ngoài mGu thun cơ &ản và mGuthun kh!ng cơ &ản mGu thun ch (3u và mGu thun kh!ng ch (3u mGu thun đ0ikháng và mGu thun kh!ng đ0i kháng…

. ngh+a &hưAng &h& (*'n- Iì mGu thun c" t[nh khách 'uanB t[nh MhN &i3n và là nguWn g0cB đ*ng lHc ca

sH v%n đ*ngB Mhát tri1n 4o đ" trong nh%n th$c và thHc tiOn cn Mhải t!n tr2ng mGu


28/48

thunB Mhát hiện mGu thunB MhGn t[ch đ( đ các m]t đ0i l%MB nm được &ản chStBnguWn g0cB khu(nh hưRng ca sH v%n đ*ng và Mhát tri1n+

- Iì mGu thun c" t[nh đa 4ạngB Mhong Mhw 4o đ"B trong việc nh%n th$c và giải'u(3t mGu thun cn Mhải c" 'uan đi1m l#ch sq - c^ th1B t$c là &i3t MhGn t[ch c^ th1tPng loại mGu thun và c" Mhương MháM giải 'u(3t Mh hợM+

70 hF_ 4FD 1: s;1 7:> 1: s;1. J! 0hi ni1G- =h đ#nh là khái niệm ch sH tha( th3 sH v%t nà( &png sH v%t khác trong 'uá

trình v%n đ*ng và Mhát tri1n+- ," hai loại 'uan niệm khác nhau về Mh đ#nhB là Mh đ#nh siêu hình và Mh

đ#nh &iện ch$ngYZ =h đ#nh siêu hìnhY là sH Mh đ#nh chSm 4$t sH Mhát tri1n+Z =h đ#nh &iện ch$ngY là sH Mh đ#nh tạo ra điều kiệnB tiền đề cho 'uá trình Mhát

tri1n ca sH v%t+ =h đ#nh &iện ch$ng c" đ]c đi1mY- /ang t[nh khách 'uanY vì ngu(ên nhGn ca Mh đ#nh npm trong &ản thGn sH

v%tB hiện tượngB đ" là k3t 'uả ca 'uá trình đSu tranh giải 'u(3t mGu thun tSt (3uB &êntrong ca &ản thGn n"B tạo ra khả nbng cái mRi ra đUi tha( th3 cái c+ Iì th3 Mh đ#nh

&iện ch$ng là sH tH thGn Mh đ#nh+- /ang t[nh k3 thPaY 63 thPa nhQng nhGn t0 hợM 'u( lu%t và loại & nhGn t0

trái 'u( lu%tB cái mRi ra đUi trên cơ sở nhQng hạt nhGn hợM lX ca cái c tạo nên t[nhliên t^c ca sH Mhát tri1n+

. N%i X*ng \*S (*'t &h" 6ịnh !"a &h" 6ịnh- T[nh chu ke ca sH Mhát tri1nY TP m*t đi1m 7uSt MhátB trải 'ua m*t s0 ln Mh

đ#nhB sH v%t 4ưUng như 'ua( trở lại đi1m 7uSt Mhát nhưng trên cơ sở cao hơn+

Z j0 ln Mh đ#nh đ0i vRi myi chu ke ca tPng sH v%t c^ th1 c" th1 khác nhauZ ,ơ ch3 ca 'uá trình Mh đ#nh ca Mh đ#nhY,ái khng đ#nh - ,ái Mh đ#nh - =h đ#nh ca Mh đ#nh

5Mđ ln 8< } 5Mđ ln C< B

- =h đ#nh ln th$ nhStY )àm cho sH v%t trở thành cái đ0i l%M vRi ch[nh n"B t$clà chu(1n tP cái khng đ#nh sang cái Mh đ#nh

- =h đ#nh ln th$ hai 5Mh đ#nh cái Mh đ#nh


29/48

Z )ênin đ\ tPng khng đ#nhY ŠV3u 'uan niệm l#ch sq th3 giRi Mhát tri1n đều đ]nBkh!ng c" vSM váM 'uanh coB kh!ng c" th^t liB là kh!ng &iện ch$ngB kh!ng khoa h2cBkh!ng đwng về m]t lX lu%nŠB sở 4. như v%( là vìY trong điều kiện nhSt đ#nhB cái c tu(đ\ c nhưng czn c" nhQng (3u t0B m]tB &* Mh%n vn mạnh hơn cái mRi+ ,ái mRi vì làmRi nên czn non nRtB chưa c" khả nbng thng nga( cái c+ xo đ"B c" lwcB c" nơiB cái

mRi hợM 'u( lu%t ca sH Mhát tri1n nhưng vn cái c tác đ*ng trở lạiB gG( kh" khbnBcản trởB cái mRi Mhải tạm thUi th^t li+ Iì v%(B sH Mhát tri1n c" t[nh 'uanh coB Mh$c tạM4iOn ra th?o đưUng Š7oá( 0cŠ+

. ngh+a &hưAng &h& (*'n- 6hi 7?m 7t sH v%n đ*ng Mhát tri1n ca sH v%tB Mhải 7?m 7t n" trong 'uan hệ

đ0i l%MY cái mRi ra đUi tP cái cB cái lạc h%uB cái Mh đ#nh ra đUi tP cái khng đ#nh+ ,"như v%(B mRi thS( được nhQng nhGn t0 t[ch cHc ở cái c mà cái mRi cn Mhải k3 thPatrong sH Mhát tri1n đi lên+

- jH Mhát tri1n 4iOn ra th?o đưUng Š7oá( 0cŠB 4o v%( Mhải kiên trìB chU đợiBkh!ng được n!n n"ngB v*i vàng nhưng Mhải th?o hưRng &ảo vệ cái mRiB ng h* cái

mRiB tin tưởng cái mRiB hợM 'u( lu%t nhSt đ#nh s chi3n thng cn khc Mh^c tư tưởng &ảo thB trì trệB giáo điềuB kìm h\m sH Mhát tri1n ca cái mRi+

- {uan đi1m &iện ch$ng về sH Mhát tri1n đzi hi trong 'uá trình Mh đ#nh cái c Mhải th?o ngu(ên tc k3 thPa c" Mhê Mhán k3 thPa nhQng nhGn t0 hợM 'u( lu%t và l2c &B vượt 'uaB cải tạo cái tiêu cHcB trái 'u( lu%t nhpm thwc đ‰( sH v%tB hiện tượng Mháttri1n th?o hưRng ti3n &*+V0 Ld 4FD; ;1D; 1b7 F_ 8D 3P; 71b;<(0 T17 3;) ;1D; 1b7 8@ 8>3 J} 7:> 17 3; 8[3 ;1D; 1b7>0 T17 3; 8@ 727 1S;1 1b7 7a e; 7:> 17 3;

. Dhi ni1G thQ! ti^n: ThHc tiOn là toàn &* hoạt đ*ng v%t chSt c" m^c đ[chBmang t[nh l#ch sq : 7\ h*i ca con ngưUi nhpm cải &i3n tH nhiên và 7\ h*i+TP đ#nh ngh.a trên cho thS(B thHc tiOn c" ; đ]c trưng sauYZ Th$ nhStB thHc tiOn là hoạt đ*ng v%t chSt cảm t[nh+ d" là nhQng hoạt đ*ng mà

con ngưUi Mhải 4ng c!ng c^ v%t chStB lHc lượng v%t chSt tác đ*ng vào các đ0i tượngv%t chSt đ1 làm &i3n đNi chwng+

Z Th$ haiB thHc tiOn c" t[nh l#ch sq : 7\ h*i+ Vgh.a là hoạt đ*ng thHc tiOn là hoạtđ*ng ca con ngưUiB 4iOn ra trong 7\ h*i vRi sH tham gia ca đ!ng đảo ngưUi và trải'ua nhQng giai đoạn l#ch sq nhSt đ#nhB giRi hạn &ởi nhQng điều kiện l#ch sq : c^ th1nhSt đ#nh+

Z Th$ &aB thHc tiOn là hoạt đ*ng c" t[nh m^c đ[ch : nhpm trHc ti3M cải tạo tHnhiên và 7\ h*i Mh^c v^ con ngưUi+

. 5hQ! ti^n ! $a hYnh th! !A $Tn:- jản 7uSt v%t chStB đG( là hình th$c cơ &ảnB đu tiên 'uan tr2ng nhSt+ V" c" sRm

nhSt và đ"ng vai trz 'u(3t đ#nh các hình th$c thHc tiOn khácB đ" là nhQng hoạt đ*ngsản 7uSt ra ca ca cải v%t chSt như lương thHcB 'un áoB nhà cqa…

- `oạt đ*ng cải tạo 7\ h*i : ch[nh tr# cng như cải tạo các 'uan hệ 7\ h*i+,hng hạn như đSu tranh giai cSMB đSu tranh cho hoà &ìnhB 4Gn chB ti3n &* 7\ h*iB…


30/48

- `oạt đ*ng thHc nghiệm khoa h2c+ dG( là m*t hình th$c đ]c &iệt ca thHc tiOn+ V" được ti3n hành trong nhQng điều kiện mà con ngưUi ch đ#nh tạo ra đ1 nh%n th$cvà cải tạo tH nhiên : 7\ h*i Mh^c v^ con ngưUi+

T"m lạiY /yi hình th$c hoạt đ*ng thHc tiOn c" vai trzB ch$c nbng riêng kh!ngth1 tha( th3B nhưng chwng 'uan hệ m%t thi3t vRi nhauB liên hệ tác đ*ng ln nhau+ Trong

đ"B sản 7uSt v%t chSt đ"ng vai trz 'u(3t đ#nh đ0i vRi các hình th$c khác+ }ởi lB n" làhoạt đ*ng ngu(ên th( nhSt và tWn tại m*t cách khách 'uanB thưUng 7u(ên nhSt trongđUi s0ng ca con ngưUi và n" tạo ra nhQng điều kiệnB ca cải thi3t (3u nhStB c" t[nh'u(3t đ#nh đ0i vRi sH sinh tWn và Mhát tri1n ca con ngưUi+ 6h!ng c" hoạt đ*ng sản7uSt v%t chSt thì kh!ng th1 c" các hình th$c thHc tiOn khác+0 N1D; 1b7 8@ 727 JS;1 7:> ;1D; 1b7

. c*an ni1G !"a !h" ngh+a X*S v't $i1n !hng v/ $Tn !ht nh'n th! Vh%n th$c là m*t 'uá trình Mhản ánh t[ch cHcB tH giác và sáng tạo th3 giRi khách

'uan vào &* "c con ngưUi trên cơ sở thHc tiOnB nhpm sáng tạo ra nhQng tri th$c về th3giRi khách 'uan+ {uan đi1m nà( 7uSt Mhát tP nhQng ngu(ên tc sauY

- Th$ nhStB thPa nh%n th3 giRi v%t chSt tWn tại khách 'uan đ*c l%M vRi X th$c cacon ngưUi+

- Th$ haiB thPa nh%n khả nbng nh%n th$c th3 giRi ca con ngưUiB kh!ng c" cái gìmà con ngưUi kh!ng nh%n th$c đượcB ch c" cái mà con ngưUi chưa nh%n th$c được+

- Th$ &aB nh%n th$c là 'uá trình &iện ch$ngB c" v%n đ*ng &i3n đNiB Mhát tri1nB đitP chưa &i3t đ3n &i3tB tP &i3t [t đ3n &i3t nhiều hơnB tP chưa đ( đ đ3n đ( đ hơnB tP

&ản chSt cSM 8 đ3n &ản chSt cSM C… nhưng kh!ng c" giRi hạn cu0i cng+- Th$ tưB nh%n th$c Mhải 4Ha trên cơ sở thHc tiOnB lS( thHc tiOn làm m^c đ[ch

nh%n th$cB làm tiêu chu‰n ki1m tra chGn lX+

. J! trYnh 6% !"a nh'n th!- Vh%n th$c kinh nghiệm và nh%n th$c lX lu%n 5đ2c giáo trình<- Vh%n th$c th!ng thưUng và nh%n th$c khoa h2c 5đ2c giáo trình<

70 V>3 J} 7:> 17 3; \3 8[3 ;1D; 1b7. 5hQ! ti^n (à !A sK !"a nh'n th!: Iì thHc tiOn làm &*c l* ra nhQng m]tB

thu*c t[nhB m0i liên hệ &ản chStB 'u( lu%t v%n đ*ngB Mhát tri1n ca sH v%t+ 5hQ! ti^n (à Gf! 6í!h !"a nh'n th!: /^c đ[ch ca m2i nh%n th$c kh!ng Mhải

ch đ1 nh%n th$c mà vì thHc tiOnB vì sH cải &i3n th3 giRi khách 'uanB &i3n đNi 7\ h*ith?o nhu cu ca con ngưUi…

. 5hQ! ti^n (à 6%ng (Q! !"a nh'n th!: Trong hoạt đ*ng thHc tiOn con ngưUi đ\

vSM Mhải nhiều trở ngạiB kh" khbn và thSt &ạiB điều đ" &u*c con ngưUi Mhải giải đáMnhQng cGu hi 4o thHc tiOn đ]t ra+ V"i cách khácB ch[nh thHc tiOn là ngưUi •đ]t hàngƒcho nh%n th$c Mhải giải 'u(3tB trên cơ sở đ" thwc đ‰( nh%n th$c Mhát tri1n…

. 5hQ! ti^n (à tiê* !h*n !"a !hn (): Vh%n th$c ca con ngưUi khi trở thànhkinh nghiệm và thành lX lu%n thì tách rUi khi thHc tiOn và s rơi vào hai khả nbngđwng ho]c sai„ )àm sao &i3t được nh%n th$c đ" đwng ha( sai„ Tiêu chu‰n đ1 đánh giácu0i cng là ở thHc tiOnB khi nh%n th$c được thHc tiOn 7ác nh%n là đwngB nh%n th$c đ"trở thành chGn lX và ngược lạiB 4o đ"B thHc tiOn là tiêu chu‰n ca chGn lX+


31/48

. %t số 6i9G !n (ư* ):- =hải hi1u thHc tiOn là tiêu chu‰n chGn lX m*t cách &iện ch$ngB ngh.a là n" vPa

c" t[nh tu(ệt đ0iB vPa c" t[nh tương đ0iYZ T[nh tu(ệt đ0i th1 hiện ở chyB thHc tiOn ở nhQng giai đoạn l#ch sq c^ th1 là tiêu

chu‰n khách 'uan 4u( nhSt c" th1 khng đ#nh được chGn lXB &ác & được sai lm+

Z T[nh tương đ0i th1 hiện ở chyB &ản thGn thHc tiOn lu!n v%n đ*ngB &i3n đNiB Mháttri1n+ ,ho nênB khi thHc tiOn tha( đNi thì nh%n th$c cng Mhải đNi tha( cho Mh hợM+ Vgh.a là nhQng tri th$c đ\ đạt được trưRc đG( hiện na( vn Mhải được ki1m nghiệmth!ng 'ua thHc tiOn+ ThHc tiOn được 7?m 7t trong kh!ng gian càng r*ngB trong thUigian càng 4ài thì càng r€ đGu là chGn lXB đGu là sai lm+

- TP sH MhGn t[ch trên đG( về vai trz ca thHc tiOn đ0i vRi nh%n th$cB đ0i vRi lXlu%n đzi hi chwng ta Mhải 'uán triệt lF>; 3Z 17 3;+ {uan đi1m nà( (êu cuviệc nh%n th$c Mhải 7uSt Mhát tP thHc tiOnB 4Ha trên cơ sở thHc tiOnB đi sGu vào thHctiOnB Mhải coi tr2ng tNng k3t thHc tiOn+ Vghiên c$u lX lu%n Mhải liên hệ vRi thHc tiOnBh2c Mhải đi đ!i vRi hànhB 7a rUi thHc tiOn s 4n đ3n &ệnh ch 'uanB giáo điềuB má(

m"cB 'uan liêu+*0 CQ; 5;< 3P; 71b;< 7:> ;1D; 1b7 71k; 4d>0 hF>; 3Z 7:> L?;3; 89 7Q; 5;< 3P; 71b;< 7:> ;1D; 1b7 71k; 4d

Trong tác Mh‰m • ;Pt kE triết họcƒB )ênin khái 'uát con đưUng &iện ch$ng ca'uá trình nh%n th$cY •TP trHc 'uan sinh đ*ng đ3n tư 4u( trPu tượng và tP tư 4u( trPutượng đ3n thHc tiOn - đ" là con đưUng &iện ch$ng ca sH nh%n th$c ch%n lXB ca sHnh%n th$c hiện thHc khách 'uanƒ+

.


32/48

dG( là giai đoạn ti3M th?oB cao hơn về chSt ca 'uá trình nh%n th$c+ V" nả( sinhtrên cơ sở nh%n th$c cảm t[nh gn liền vRi thHc tiOn và 4iOn ra 4ưRi ; hình th$cY kháiniệmB Mhán đoánB su( lX+

Z 6hái niệm là hình th$c đu tiênB cơ &ản ca tư 4u( trPu tượngB Mhản ánh khái'uátB gián ti3M m*t ho]c m*t s0 thu*c t[nh chung c" t[nh &ản chSt nào đ" ca m*t

nh"m sH v%t được &i1u th# &png m*t tP ha( m*t c^m tP+Z =hán đoán là hình th$c liên k3t các khái niệm đ1 khng đ#nh ha( Mh đ#nh m*tthu*c t[nh nào đ" ca sH v%tB hiện tượng 4ưRi hình th$c ng!n ngQ+

Z ju( lX là sH l%M lu%n mà 7uSt Mhát tP nhQng Mhán đoán đ\ &i3t làm tiền đề rwtra Mhán đoán mRi làm k3t lu%n+ T[nh đwng đn ca Mhán đoán mRi được rwt ra Mh^thu*c vào t[nh đwng đn ca các Mhán đoán làm tiền đề và sH tuGn th 'u( tc l!giccng như Mhương MháM tư 4u( ca ch th1 nh%n th$c+

," hai loại su( lu%nY ju( lu%n 'u( nạM - đi tP cái riêng tRi cái chung 5t$c là tP Mhán đoán đơn nhSt 'ua Mhán đoán đ]c th đ3n Mhán đoán MhN &i3n< và su( lu%n 4iOn4#ch - đi tP cái chung tRi cái riêng 5tP Mhán đoán MhN &i3n 'ua Mhán đoán đ]c th rWi

tRi Mhán đoán đơn nhSt


33/48

'uan đi1m l#ch sq : c^ th1 trong nh%n th$c và hoạt đ*ng thHc tiOn+ ,h[nh chGn lX là c^th1 nên cách mạng Mhải sáng tạo+

- T[nh tu(ệt đ0i và tương đ0i ca chGn lX 5ha( chGn lX tu(ệt đ0i và chGn lX tươngđ0i


34/48

CH#NG III CHỦ NGHĨA iUY VẬT LỊCH m†

I0 V>3 J} 7:> e; ‡FE 8D 71E 8@ lF_ 4FD lF>; 1P e; ‡FE 1o 16 8[3 JS;1 12 J3; 7:> 47 456;< e; ‡FE

(0 me; ‡FE 8D 71E 8@ 8>3 J} 7:> ;‚>0 me; ‡FE 8D 71E 8@ 15a;< 1b7 e; ‡FE. Dhi ni1G sTn 3*t v't !ht - jản 7uSt là m*t loại hình hoạt đ*ng đ]c trưng ca con ngưUi và 7\ h*i loài

ngưUiB &ao gWmY sản 7uSt v%t chSt sản 7uSt tinh thn sản 7uSt ra ch[nh &ản thGn conngưUi+

- jản 7uSt v%t chSt là m*t trong nhQng hoạt đ*ng đ]c trưng ca con ngưUi : đ"cng ch[nh là m*t loại hình hoạt đ*ng thHc tiOn vRi m^c đ[ch cải &i3n các đ0i tượngca giRi tH nhiên th?o nhu cu tWn tạiB Mhát tri1n ca con ngưUi và 7\ h*i+

- ,ác nhGn t0 cơ &ản ca 'uá trình sản 7uSt v%t chSt &ao gWm điều kiện tH nhiên

4Gn s0 Mhương th$c sản 7uSt+. Dhi ni1G &hưAng th! sTn 3*t - 6hái niệm Mhương th$c sản 7uSt 4ng đ1 ch nhQng cách th$c mà con ngưUi sq

4^ng đ1 ti3n hành 'uá trình sản 7uSt ca 7\ h*i ở nhQng giai đoạn l#ch sq nhSt đ#nh+- =hương th$c sản 7uSt là sH th0ng nhSt hQu cơ ca hai m]tY lHc lượng sản 7uSt

và 'uan hệ sản 7uSt+0 V>3 J} 7:> e; ‡FE 8D 71E 8@ 15a;< 1b7 e; ‡FE \3 8[3 y; 3 8@ 12 J3;7:> ‡ ̂13

. Vai trò !"a sTn 3*t v't !ht và ) ngh+a &hưAng &h& (*'n

- Vai trò !"a sTn 3*t v't !ht Z jản 7uSt v%t chSt là (êu cu khách 'uan ca sH sinh tWnB Mhát tri1n ca conngưUi và 7\ h*i 5con ngưUiB 7\ h*i loài ngưUi mu0n tWn tại được Mhải c" các nhu cubnB ởB đi lại… - mu0n tha m\n nhu cu đ" con ngưUi Mhải sản 7uSt ra n"


35/48

Z Iề m]t thHc tiOnY /u0n thwc đ‰( 7\ h*i Mhát tri1n thì Mhải ưu tiênB tạo điềukiện Mhát tri1n l.nh vHc sản 7uSt v%t chSt 5nưRc ta mu0n thHc hiện ,V`B`d` thì Mhải

Mhát tri1n mạnh c!ng nghiệMB n!ng nghiệMB c!ng nghệ…. Vai trò !"a &hưAng th! sTn 3*t

- =hương th$c sản 7uSt đ"ng vai trz 'u(3t đ#nh m2i l.nh vHc ca đUi s0ng 7\ h*i+

jH tha( th3 và Mhát tri1n ca các Mhương th$c sản 7uSt Mhản ánh 7u hưRng tSt (3ukhách 'uan ca 'uá trình Mhát tri1n 7\ h*i loài ngưUi tP trình đ* thSM đ3n trình đ* caohơn+ - T[nh chSt tun tH trong 'uá trình tha( th3 và Mhát tri1n ca các Mhương th$c sản7uSt là 'u( lu%t chung ca ti3n trình Mhát tri1n l#ch sq nhGn loại+ Tu( nhiênB t( th?ođiều kiện khách 'uan và ch 'uan mà c" nhQng &i1u hiện đa 4ạng về con đưUng Mháttri1nY c" th1 đan 7?n giQa các Mhương th$c sản 7uSt ho]c c" th1 & 'ua m*t ha( m*t s0

Mhương th$c sản 7uSt mà ti3n thng lên Mhương th$c sản 7uSt cao hơn+*0 hF_ 4FD lF>; 1P e; ‡FE 1o 16 8[3 JS;1 12 J3; 7:> 47 456;< e;‡FE

>0 K123 ;3PZ 47 456;< e; ‡FE) lF>; 1P e; ‡FE . LQ! (ượng sTn 3*t

- {uan niệmY )Hc lượng sản 7uSt là tNng hợM các (3u t0 v%t chSt và tinh thn tạothành s$c mạnh thHc tiOn cải &i3n giRi tH nhiên th?o nhu cu sinh tWnB Mhát tri1n cacon ngưUi+

- 63t cSu ))j_

=

- /*t s0 vSn đề cn lưu X khi nghiên c$u về ))j_Z 3u t0 nào thưUng 7u(ên &i3n đNi nhSt trong ))j_„Z 3u t0 nào 'uan tr2ng nhSt trong ))j_„. c*an h1 sTn 3*t - {uan niệm về {`j_Y {`j_ là 'uan hệ giQa ngưUi vRi ngưUi trong 'uá trình sản

7uSt+

%#ng c&'o "éng

!ùc ' (ng )*n xuÊt

Ngêi 'o "éng+cã t,- tu./ kinh nghi.0

)*n xuÊt/ k1 n2ng 'o"éng/34

T liÖu s¶n xuÊt

T 'i.u'o "éng

®èi t îng lao®éng

%¸c t 'i.u 'o "éng

kh¸c

Cãs½ntù

nhiªn

§·quachÕ

biÕn

T! lùc Th" lùc


36/48

- 63t cSu ca {`j_

- )ưu XY

Z }a m]t trong {`j_ lu!n gn &" vRi nhau trong đ" 'uan hệ sở hQu c" X ngh.a'u(3t đ#nh đ0i vRi các 'uan hệ khác 5Iì là 'uan hệ cơ &ản đ]c trưng cho Mhương th$csản 7uSt là cơ sở 'u(3t đ#nh 'uan hệ giQa ngưUi vRi ngưUi trong tN ch$c 'uản lX sản7uStB tP đ" 7ác đ#nh đ#a v# khác nhau trong sản 7uSt và trong 7\ h*i là cơ sở 'u(3tđ#nh 'uan hệ giQa ngưUi vRi ngưUi trong việc MhGn Mh0i sản Mh‰m ca lao đ*ngB c^ th1ngưUi nào c" 'u(ền sở hQu đ0i vRi tư liệu sản 7uStB c" 'u(ền l\nh đạo trong sản 7uStthì c" 'u(ền đ#nh đoạt việc MhGn Mh0i s0 sản Mh‰m 4o lao đ*ng ca tSt cả m2i ngưUitạo ra…i?n ch3ng< trong &V )c )1Ung *Fn x46t R47ết &ịnh R4an h? *Fn x46t "#R4an h? *Fn x46t tác &ộng tr5 )i )c )1Ung *Fn x46t. $i/4 &V &1Uc thN hi?n,

- LLOF \*S2t 6ịnh cHOF Z ))j_ và {`j_ tWn tại kh!ng tách rUi nhauB 1\;< ;1E &iện ch$ng vRi nhau

trong =Tj_ th1 hiệnY- jH Mhát tri1n ca ))j_ &t nguWn tP đzi hi khách 'uan ca sH Mhát tri1n 7\

h*i là Mhải kh!ng ngPng Mhát tri1n sản 7uStB nGng cao nbng suSt lao đ*ng - /u0n v%(Bcon ngưUi kh!ng ngPng cải ti3n đNi mRi c!ng c^ lao đ*ng đWng thUi trình đ* cangưUi lao đ*ng cng kh!ng ngPng nGng caoB MhGn c!ng lao đ*ng 7\ h*i ngà( càng sGu- ))j_ kh!ng ngPng Mhát tri1n+

{uan hệ sở hQuđ0i vRiT)j_

{uan hệ trong tNch$c

và 'uản lX sản 7uSt

{uan hệ trong MhGn Mh0i k3t

'uả ca 'uá trìnhsản 7uSt đ"

cHOF


37/48

- jH Mhát tri1n ca ))j_ được đánh 4Su &png trình đ* ca ))j_Y }i1u hiện ở trình đ* ca c!ng c^ lao đ*ngB trình đ* ca ngưUi lao đ*ngB trình đ* tN ch$c và MhGnc!ng lao đ*ng 7\ h*i trình đ* $ng 4^ng khoa h2c vào sản 7uSt+

- T[nh chSt ca ))j_Y 6hi ))j_ là c!ng c^ th c!ngB MhGn c!ng lao đ*ng 7\h*i km Mhát tri1n thì ))j_ ch (3u c" t[nh chSt cá nhGn khi ))j_ đạt tRi trình đ* cơ

kh[B hiện đạiB MhGn c!ng lao đ*ng 7\ h*i Mhát tri1n thì ))j_ c" t[nh 7\ h*i h"a+Z jH v%n đ*ngB Mhát tri1n ca ))j_ làm cho {`j_ &i3n đNi Mh hợM vRi n"+- /*t =Tj_ mRi ra đUiB khi đ" {`j_ Mh hợM vRi trình đ* Mhát tri1n ca

))j_B sH Mh hợM nà( th1 hiện ở chyB tSt cả các m]t ca {`j_ đều •tạo đ#a &àn đ(đƒ cho ))j_ Mhát tri1nB ngh.a là {`j_ tạo điều kiện sq 4^ng và k3t hợM m*t cácht0i ưu giQa ngưUi lao đ*ng vRi T)j_ - Thwc đ‰( ))j_ Mhát tri1n+

- jH Mhát tri1n ca ))j_ đ3n m*t trình đ* nhSt đ#nh làm cho {`j_ tP chy Mh hợM trở thành kh!ng Mh hợM vRi sH Mhát tri1n ca ))j_ - {`j_ trở thành•7iềng 7[chƒ ca ))j_B kìm h\m ))j_ Mhát tri1n - êu cu khách 'uan Mhải tha(th3 {`j_ c &png {`j_ mRiB Mh hợM trình đ* Mhát tri1n mRi ca ))j_B thwc đ‰(

))j_ Mhát tri1n+T"m lạiY ))j_ là n*i 4ungB 'uan hệ sản 7uSt là hình th$c 7\ h*i ca 'uá trình

sản 7uSt v%t chSt+ jH &i3n đNi trong lHc lượng sản 7uSt 5n*i 4ung< sRm mu*n cng koth?o sH &i3n đNi trong 'uan hệ sản 7uSt 5hình th$cao h#! khF nWng ch47Nn hVa th#nh các !Xt &Qi )90 "# 0hát *inh !:4th4Hn.

- /0i 'uan hệ giQa ))j_ và {`j_ là m0i 'uan hệ mGu thun &iện ch$ngB t$clà m0i 'uan hệ th0ng nhSt ca hai 7u hưRng c" khả nbng v%n đ*ng trái ngược nhau+ jHv%n đ*ng ca mGu thun &iện ch$ng nà( là đi tP sH 1\;< ;1E đ3n 127 3P 7„; e;

và 4n đ3n sH ‡F;< giQa nhu cu Mhát tri1n ca ))j_ vRi {`j_ kìm h\m sH Mháttri1n đ"B khi đ" &t đu nhu cu ca nhQng cu*c cải cáchB ho]c cao hơn là m*t cu*ccách mạngB nhpm thHc hiện sH cải &i3n nhQng {`j_ hiện thUi th?o hưRng làm cho n"

Mh hợM vRi nhu cu Mhát tri1n ca ))j_B nhU đ" tái thi3t l%M sH Mh hợM mRi ca{`j_ vRi ))j_+

- /0i 'uan hệ giQa ))j_ và {`j_ là m0i 'uan hệ th0ng nhSt ca các m]t đ0il%M là vì t[nh chSt &i3n đNi ca ))j_ và {`j_ khác nhauY ))j_ c" 7u hưRng Šđ*ngŠB


38/48

czn {`j_ thì lại c" 7u hưRng Št.nhŠ _u hưRng đ*ng và t.nh ca hai Mhương 4iệnnà( đều là khách 'uan+

. Nh'n th! và v'n Xfng \*i (*'t nàS K Vi1t NaG- ThUi ke trưRc đNi mRi- TP đNi mRi 58E9‡< đ3n na(

II0 B3P; 71b;< 7a ‰ 1 `;< 8@ 3; Jw7 156;< `;0 K123 ;3PZ 7a ‰ 1 `;<

- 6hái niệm ,j`T 4ng đ1 ch toàn &* nhQng {`j_ hợM thành cơ cSu kinh t3ca 7\ h*i+

- 63t cSu ca ,j`T ca m*t 7\ h*i gWmY {uan hệ sản 7uSt th0ng tr# 5ch[nhth0ng; 1P 3P; 71b;< 7a ‰ 1 `;< 8@ 3; Jw7 156;< `;<

>0 V>3 J} lF_ s;1 7:> 7a ‰ 1 `;< \3 8[3 3; Jw7 156;< `;<- Th$ nhStB tương $ng vRi m*t ,j`T nhSt đ#nh s sản sinh ra m*t 6TTT Mh

hợMB c" tác 4^ng &ảo vệ ,j`T đ"B điều đ" c" ngh.a là ,j`T nào thì 6TTT S(+- Th$ haiB nhQng &i3n đNi trong ,j`T tạo ra nhu cu khách 'uan Mhải c" sH &i3n

đNi tương $ng trong 6TTT 5cơ sở kinh t3 tha( đNi thì ch[nh tr#B tư tưởngB tinh thn ca7\ h*i cng tha( đNi th?o


39/48

Z ," (3u t0 &i3n đNi ch%m như đạo đ$cB Mhong t^cB t%M 'uán…- Th$ &aB t[nh chSt mGu thun trong ,j`T được Mhản ánh thành mGu thun trong

6TTTB sH đSu tranh trong l.nh vHc X th$c hệ 7\ h*i và nhQng 7ung đ*t lợi [ch ch[nh tr#- 7\ h*i c" ngu(ên nhGn sGu 7a tP mGu thun và cu*c đSu tranh giành lợi [ch trong cơ sở kinh t3 ca 7\ h*i+

- Th$ tưB giai cSM nm giQ 'u(ền sở hQu tư liệu sản 7uSt ca 7\ h*iB đWng thUicng là giai cSM nm được 'u(ền lHc nhà nưRc trong 6TTTB czn các giai cSM và tnglRM 7\ h*i khác ở vào đ#a v# Mh^ thu*c+

T"m lạiY jH &i3n đNi ca ,j`T 4n đ3n sH &i3n đNi ca 6TTT là m*t 'uá trìnhh3t s$c Mh$c tạM+ Vgu(ên nhGn ca sH &i3n đNi đ" 7t cho cng là 4o sH Mhát tri1n ca))j_+ Tu( nhiênB sH Mhát tri1n ca ))j_ ch trHc ti3M gG( ra sH &i3n đNi ca ,j`T vàch[nh sH &i3n đNi ca ,j`T đ3n lượt n" mRi làm cho 6TTT &i3n đNi m*t cách cbn

&ản+0 m 27 ;< J‰ 43 7:> 3; Jw7 156;< `;< \3 8[3 7a ‰ 1 `;<

- ,j`T 'u(3t đ#nh đ0i vRi 6TTT nhưng toàn &* 6TTTB cng như các (3u t0 cSu

thành n" đều c" t[nh đ*c l%M tương đ0i và tác đ*ng trở lại ,j`T ca 7\ h*iB sH tácđ*ng ca 6TTT đ0i vRi ,j`T th1 hiện ở ch$c nbng 7\ h*i ca 6TTT là 4u( trìB &ảovệ và cng c0 ,j`T đ\ sinh ra n"B đSu tranh 7"a & ,j`T và 6TTT c+

- jH tác đ*ng ca 6TTT đ0i vRi ,j`T c" th1 th!ng 'ua nhiều Mhương th$ckhác nhauB trong đ" nhà nưRc là (3u t0 c" tác đ*ng trHc ti3M nhSt và mạnh m nhSt tRi,j`T ca 7\ h*i+

- OQ t! 6%ng !"a !! S2* tố th*%! D555 c" th1 4iOn ra th?o nhiều 7u hưRngBth%m ch[ c" 7u hưRng đ0i l%M nhau =hán ánh t[nh chSt mGu thun lợi [ch ca cácgiai tng khác nhau và đ0i l%M nhau trong 7\ h*iB c" sH tác đ*ng nhpm 4u( trì cơ sở

kinh t3 hiện tại 54u( trì ch3 đ* 7\ h*i hiện thUi; 1P 3P; 71b;< CmHT 8@ KTTT ‰ V3P N>Z

| TrưRc khi đNi mRi| TP khi đNi mRi đ3n na(

III0 Ty; 3 ‡ˆ 13 lF_ s;1 YTXH 8@ ^;1 7 4D 5a;< \3 7:> YTXH(0 Ty; 3 ‡ˆ 13 lF_ s;1 d 1b7 ‡ˆ 13>0 K123 ;3PZ y; 3 ‡ˆ 13) d 1b7 ‡ˆ 13

p TTXH- 6hái niệm TT_` 4ng đ1 ch Mhương 4iện sinh hoạt v%t chSt và các điều kiện

sinh hoạt v%t chSt ca 7\ h*i+Z VhQng sinh hoạt v%t chSt làY nhQng sinh hoạt kinh t3B hoạt đ*ng sản 7uSt v%t

chStB 'uá trình sinh con đ‹ cái đ1 4u( trì gi0ng nzi+++


40/48


41/48

- jH &i3n đNi ca m*t thUi đại nào đ" s kh!ng th1 giải th[ch được n3u ch cbn c$ vàoX th$c ca thUi đại S(B ,+ /ácY Škh!ng th1 nh%n đ#nh được về m*t thUi đại đảo l*n như th3n3u cbn c$ vào X th$c ca thUi đại S(+ Trái lạiB Mhải giải th[ch X th$c &png nhQng mGu thunca đUi s0ng v%t chStB &png sH 7ung đ*t hiện c" giQa các ))j_ và {`j_Š+

= [i9* hi1n

- TT_` 'u(3t đ#nh X th$c 7\ h*i vì X th$c 7\ h*i là sH Mhản ánh tWn tại 7\ h*iB Mh^thu*c vào tWn tại 7\ h*i+- 5Zn tại 34 h%i \*S2t 6ịnh ) th! 34 h%i như th2 nàolZ Th$ nhStY TT_` 'u(3t đ#nh sH ra đUi ca X th$c 7\ h*iZ Th$ haiY TT_` 'u(3t đ#nh n*i 4ungB t[nh chSt ca X th$c 7\ h*iZ Th$ &aY TT_` 5đ]c &iệt là =Tj_< 'u(3t đ#nh sH &i3n đNi ca T_`Z Th$ tưY TT_` c" giai cSM thì T_` cng mang t[nh giai cSM+ T"m lạiY =hương th$c sản 7uSt v%t chSt 'u(3t đ#nh Mhương th$c sản 7uSt tinh

thn ca 7\ h*i+ xo đ"B mu0n tha( đNi T_` Mhải cải tạo TT_`+*0 T^;1 7 4D 5a;< \3 7:> YTXH

>0 VS >Q d 1b7 XH 7‚ ^;1 7 4D 5a;< \3Š- IRi t[nh cách là cái Mhản ánh các 'uá trình _`B T_` ch$a đHng nhiều (3u t0

Mh$c tạM &ao gWm cả hiện tượng kinh t3 - 7\ h*iB hiện tượng tinh thn ca đUi s0ng kinh t3 -7\ h*i+

- )à m*t chnh th1 tương đ0i đ*c l%M Mhản ánh tWn tại _` 4ưRi nhQng g"c đ* khácnhauB các hình thái T_` c" 'u( lu%t n*i tại riêngB l!gic ca sH Mhát tri1n riêng ca n"+

- Trong 7\ h*i c" nhQng lHc lượng 7\ h*i c0 4u( trìB sq 4^ng T_` đ1 Mh^c v^ lợi[ch riêng+ xo đ"B T_` kh!ng Mh^ thu*c hoàn toàn vào TT_` mà c" t[nh đ*c l%M tươngđ0i+

0 T^;1 7 4D 5a;< \3 7:> YTXH 1 13P; ;15 1 ;@QŠ. 5h nht: m5FH thường (ạ! h'* hAn so vWi 55FH - T[nh lạc h%u th1 hiện khi tWn tại 7\ h*i tha( đNi thì X th$c 7\ h*i cng tha( đNi th?oB

tu( nhiênB c" m*t s0 hình thái X th$c 7\ h*i 4o tWn tại 7\ h*i đ" sinh ra vn chưa tha( đNi+- Vgu(ên nhGnYZ TWn tại _` thưUng &i3n đNi nhanh nên T_` Mhản ánh kh!ng k#M và trở nên lạc

h%u+Z xo s$c mạnh ca th"i 'u?n tru(ền th0ngB t%M 'uán cng như 4o t[nh lạc h%uB &ảo

th ca m*t s0 hình thái T_`+Z T_` mang t[nh giai cSM nên nhQng tư tưởng cB lạc h%u thưUng được các th3 lHc

_` Mhản ti3n &* lưu giQ và tru(ền &á nhpm ch0ng các lHc lượng 7\ h*i ti3n &*+- ~ ngh.aY VhQng tư tưởng lạc h%uB tiêu cHc thưUng kh!ng mSt đi m*t cách 4O 4àng+

xo đ"B trong sH nghiệM 7G( 4Hng 7\ h*i mRi Mhải thưUng 7u(ên tbng cưUng c!ng tác tưtưởngB đSu tranh ch0ng lại nhQng Gm mưu và hành đ*ng Mhá hoại ca nhQng lHc lượng thđ#ch về m]t tư tưởngB kiên trì 7oá & nhQng tàn 4ư cB đWng thUi ra s$c giQ gìn và Mhát hu(nhQng tru(ền th0ng tư tưởng t0t đ‘M+

. 5h hai: m5FH ! th9 vượt trưW! 55FH


42/48

- }i1u hiệnY Trong nhQng điều kiện nhSt đ#nhB nhQng tư tưởng khoa h2c tiên ti3n c"th1 vượt trưRc sH Mhát tri1n ca TT_`B 4H &áo tương lai+

- )ưu XYZ ," tư tưởng vượt trưRc là khoa h2c khi n" 7uSt Mhát tP TT_`+Z ," tư tưởng vượt trưRc là kh!ng khoa h2cB rơi vào sai lmB ch 'uanB ảo tưởngB khi

n" ch là nhQng mong mu0n ch 'uan ca con ngưUi+Z 6hi n"i tư tưởng tiên ti3n c" th1 vượt trưRc tWn tại 7\ h*iB 4H ki3n được 'uá trìnhkhách 'uan ca sH Mhát tri1n 7\ h*i kh!ng c" ngh.a là tư tưởng khoa h2c kh!ng czn tWntại 7\ h*i 'u(3t đ#nh nQaB tư tưởng khoa h2c tiên ti3n kh!ng thoát l( tWn tại 7\ h*i mà cbnc$ vào tWn tại 7\ h*iB Mhản ánh sGu sc ch[nh 7ác tWn tại 7\ h*i+

- Vgu(ên nhGnY VhQng tư tưởng khoa h2c c" th1 vượt trưRc tWn tại 7\ h*i vì n" Mhảnánh được 'u( lu%t v%n đ*ng 5cái tSt (3u< tP 'uá kh$ đ3n hiện tại nên c" th1 4H &áo đượctương lai+

- ~ ngh.aY VhQng tư tưởng khoa h2c vượt trưRc c" vai trz đ#nh hưRngB ch đạo hoạtđ*ng ca con ngưUi+ V3u kh!ng c" tư tưởngB X th$c soi đưUng thì con ngưUi s mz mm

trong hành đ*ng+. 5h $a: 5ính 02 tha trong sQ &ht tri9n !"a ) th! 34 h%i

- ~ th$c 7\ h*i ra đUi sau kh!ng ch Mhản ánh tWn tại 7\ h*i đ" mà czn ti3M thu (3ut0 tư tưởng ca thUi đại trưRc - 63 thPa c" l2c &+

- 6h!ng giải th[ch tư tưởng nào đ" n3u ch 4Ha vào nhQng 'uan hệ kinh t3 hiện c" vìgiai đoạn hưng th#nhB su( tàn ca m*t `TT_` nào đ" kh!ng hoàn toàn Mh hợM vRinhQng giai đoạn hưng th#nh và su( tàn ca nền kinh t3+

- Trong 7\ h*i c" giai cSMB t[nh chSt k3 thPa ca T_` gn vRi t[nh chSt giai cSM can"B các giai cSM tiên ti3n ti3M nh%n nhQng 4i sản tư tưởng ti3n &* ca 7\ h*i c đ1 lạiB ngược

lạiB nhQng giai cSM lyi thUi và các nhà tư tưởng ca n" thì ti3M thuB kh!i Mh^c nhQng tưtưởng Mhản ti3n &* ca nhQng thUi ke l#ch sq trưRc+- ~ ngh.aY 6hi nghiên c$u các `TT_`B chwng ta Mhải nghiên c$uY }0i cảnh 7uSt

hiện tư tưởng đ" 5TT_`


43/48

Mhải chw X tRi sH tác đ*ng ca n" vRi các `TT khácB gn n" vRi TT_` và các `TT_`c" liên 'uan+

p T1b ;„Z{ YTXH 7‚ 1e ;„;< 27 ;< J‰ 43 TTXH- ,VxI)j kh!ng nhQng Mhê Mhán 'uan đi1m ca ,VxTB tu(ệt đ0i hoá vai trz ca

T_` mà czn &ác & 'uan đi1m xI tm thưUngB Mh nh%n tác 4^ng t[ch cHc ca T_`

trong đUi s0ng _`+ - ,VxI)j m*t m]t thS( được vai trz 'u(3t đ#nh ca TT_` đ0i vRi T_`B m]tkhác cng thS( được sH tác đ*ng trở lại ca T_` đ0i vRi TT_`+

Z Tác đ*ng t[ch cHcY VhQng TB tư tưởng ti3n &*B cách mạngB Mhản ánh đwng hiệnthHc khách 'uan thwc đ‰( 7\ h*i Mhát tri1n+

Z Tác đ*ng tiêu cHcY VhQng TB tư tưởng lạc h%uB Mhản ánh kh!ng đwng hiện thHckhách 'uan kìm h\m sH Mhát tri1n ca 7\ h*i+

- ~ ngh.aYZ =hải Mhát hu( được vai trz ca tư tưởng ti3n &*B cách mạng+Z ,oi tr2ng đ‰( mạnh cu*c ,/_`,V trên l.nh vHc tư tưởngB vbn hoá+

Z ThS( được tm 'uan tr2ng ca T_` trong 'uá trình hình thành nền vbn hoá mRivà con ngưUi mRi+70 Ý ; 15a;< 12 4FD;

- d1 nh%n th$c đwng các hiện tượng thu*c đUi s0ng X th$c 7\ h*i thì m*t m]t cn Mhải cbn c$ vào tWn tại 7\ h*i đ\ làm nả( sinh ra n"B m]t khác cng cn Mhải giải th[ch cáchiện tượng đ" tP nhQng Mhương 4iện khác nhau thu*c n*i 4ung t[nh đ*c l%M tương đ0i cachwng+

- Trong thHc tiOn cải tạo 7\ h*i cB 7G( 4Hng 7\ h*i mRi cn Mhải được ti3n hànhđWng thUi trên cả hai m]t tWn tại 7\ h*i và X th$c 7\ h*iB trong đ" việc tha( đNi tWn tại 7\ h*i

c là điều kiện cơ &ản nhSt đ1 tha( đNi X th$c 7\ h*i c+ dWng thUiB cng cn thS( rpngkh!ng ch nhQng &i3n đNi trong tWn tại 7\ h*i mRi tSt (3u 4n đ3n nhQng &i3n đNi to lRntrong đUi s0ng tinh thn ca 7\ h*i mà ngược lạiB nhQng tác đ*ng ca đUi s0ng tinh thn 7\h*i vRi nhQng điều kiện 7ác đ#nh cng c" th1 tạo ra nhQng &i3n đNi mạnh mB sGu sc trongtWn tại 7\ h*i+IV0 HS;1 123 3;1 - ‡ˆ 13 8@ lF2 JS;1 4s71 • - ;13?; 7:> 12 J3; 7271S;1 123 3;1 - ‡ˆ 13(0 K123 ;3PZ) 7EF Jw7 1S;1 123 3;1 $ ‡ˆ 13

- Zh! tr[ hOnh thái kinh tế - xã hội 4ng đ1 ch 7\ h*i ở tPng giai đoạn l#ch sqnhSt đ#nhB vRi m*t ki1u 'uan hệ sản 7uSt đ]c trưng cho 7\ h*i đ" Mh hợM vRi m*t

trình đ* nhSt đ#nh ca lHc lượng sản 7uSt và vRi m*t ki3n trwc thượng tng tương $ngđược 7G( 4Hng trên nhQng 'uan hệ sản 7uSt S(+

- C64 trPc của hOnh thái kinh tế \ xã hội,Z )Hc lượng sản 7uStY là nền tảng v%t chStB kŽ thu%t ca 7\ h*iB 7t đ3n cng n"

'u(3t đ#nh sH Mhát tri1n ca 7\ h*i+ Th1 hiện t[nh liên t^cB khách 'uan trong sH Mháttri1n ca 7\ h*i+

Z {uan hệ sản 7uStY là 'uan hệ cơ &ản đu tiên và 'u(3t đ#nh tSt cả các 'uan hệkhác trong 7\ h*i+


44/48

Z 6i3n trwc thượng tngY )à c!ng c^ đ1 &ảo vệ và 4u( trì cơ sở hạ tng sinh ran"+*0 hF2 JS;1 4s71 • - ;13?; 7:> 12 J3; 727 1S;1 123 3;1 - ‡ˆ 13

- 6hi MhGn t[ch sH Mhát tri1n ca l#ch sq nhGn loại th?o h2c thu(3t hình thái kinht3 - 7\ h*iB ,+ /ác cho rpngY •jH Mhát tri1n ca các hình thái kinh t3 - 7\ h*i là m*t

'uá trình l#ch sq - tH nhiênƒ+ - T[nh chSt l#ch sq tH nhiên ca 'uá trình Mhát tri1n các hình thái kinh t3 - 7\ h*iđược MhGn t[ch ở các n*i 4ung sauY Z Một )#, jH v%n đ*ng ca 7\ h*i tuGn th?o 'u( lu%t khách 'uanB đ" là 'u( lu%tca &ản thGn cSu trwc hình thái kinh t3 - 7\ h*iB là hệ th0ng các 'u( lu%t 7\ h*i thu*ccác l.nh vHc kinh t3B ch[nh tr#B vbn h"aB khoa h2c… mà cơ &ản nhSt là 'u( lu%t 'uan hệsản 7uSt Mh hợM vRi trình đ* Mhát tri1n ca lHc lượng sản 7uStB ki3n trwc thượng tng

Mh hợM vRi cơ sở hạ tng+ Z ai )#, VguWn g0c ca m2i sH v%n đ*ngB Mhát tri1n ca 7\ h*iB ca l#ch sqnhGn loại+++ su( đ3n cng đều c" ngu(ên nhGn trHc ti3M ha( gián ti3M tP sH Mhát tri1n

ca lHc lượng sản 7uSt ca 7\ h*i đ"+ Z ;a )#, {uá trình tha( th3 ln nhau ca các `T6T-_` trong l#ch sq nhGn loạic" th1 4o sH tác đ*ng ca nhiều nhGn t0 ch 'uan nhưng nhGn t0 giQ vai trz 'u(3t đ#nhch[nh là sH tác đ*ng ln nhau ca các lF_ 4FD 1271 lF>;+

- _t trong t[nh chSt toàn &* ca n" là 'uá trình tha( th3 tun tH ca các hìnhthái kinh t3 - 7\ h*i tPY ngu(ên th(B n! lệB Mhong ki3nB tư &ản ch ngh.a và 7\ h*itương lai là c*ng sản ch ngh.a+

- Tu( nhiênB ch ngh.a 4u( v%t l#ch sq cng khng đ#nh vai trz ca nhGn t0 điềukiện đ#a lXB tương 'uan lHc lượng ch[nh tr# ca các giai cSMB tng lRM 7\ h*iB tru(ền

th0ng vbn h"a ca myi c*ng đWng ngưUiB điều kiện tác đ*ng ca tình hình 'u0c t3 đ0ivRi myi c*ng đWng ngưUi… xo sH tác đ*ng ca nhQng nhGn t0 nà( mà ti3n trình Mháttri1n ca myi c*ng đWng ngưUi c" th1 4iOn ra vRi nhQng con đưUngB hình th$c và &ưRcđi khác nhau tạo nên t[nh đa 4ạngB Mhong Mhw ca sH Mhát tri1n ca hình thái kinh t3 -7\ h*i+ Vgh.a là c" th1 &ao hàm nhQng &ưRc Mhát tri1n •& 'uaƒ m*t ha( m*t s0 hìnhthái kinh t3 - 7\ h*i nhSt đ#nh+ VhQng ‹Œ lF>‹ ;15 8D_ 9F 1e3 7‚ ;1;< 39F3P; 1271 lF>; 8@ 71: lF>; ;1E s;1+

Vhư v%(B l#ch sq Mhát tri1n ca nhGn loại n"i chung và ca myi c*ng đWng ngưUin"i riêng vPa tuGn th?o t[nh tSt (3u ca các 'u( lu%t 7\ h*iB vPa ch#u sH tác đ*ng cacác nhGn t0 khácB trong đ" c" cả nhGn t0 hoạt đ*ng ch 'uan ca con ngưUi+ xo v%(B

l#ch sq Mhát tri1n ca 7\ h*i là l#ch sq th0ng nhSt trong t[nh đa 4ạng và đa 4ạng trongt[nh th0ng nhSt ca n"+,0 G32 Js 1Q> 17 7:> 4d 4FD; 1S;1 123 3;1 $ ‡ˆ 13

+ Th3 nh6t Y jản 7uSt v%t chSt là cơ sở ca đUi s0ng 7\ h*iB Mhương th$c sản7uSt 'u(3t đ#nh các m]t ca đUi s0ng 7\ h*i+ ,ho nênB kh!ng th1 7uSt Mhát tP X th$cBtư tưởngB tP X ch[ ch 'uan ca con ngưUi đ1 giải th[ch các hiện tượng trong đUi s0ng7\ h*i mà Mhải 7uSt Mhát tP 15a;< 1b7 e; ‡FE+


45/48

+ Th3 haiY _\ h*i là m*t cơ th1 s0ng đ*ngB trong đ" lF>; 1P e; ‡FE đ"ng vaitrz 'uan tr2ng và 'u(3t đ#nh các 'uan hệ 7\ h*i khácB là tiêu chu‰n khách 'uan đ1

MhGn &iệt các ch3 đ* 7\ h*i khác nhau++ Th3 >aY Iì sH Mhát tri1n ca các hình thái kinh t3 - 7\ h*i là m*t 'uá trình l#ch

sq : tH nhiên cho nên mu0n nh%n th$c và giải 'u(3t đwng đn các vSn đề 7\ h*i thì

Mhải 3 kF ; ‡ˆ 13+V0 V>3 J} 7:> EF J>;1 3 7E 8@ 7271 Z;< ‡ˆ 13 \3 8[3 8D; ;< 8@ 12J3; 7:> ‡ˆ 13 7‚ \3 12;< 3 7E(0 G3>3 7E 8@ 8>3 J} 7:> EF J>;1 3 7E \3 8[3 12 J3; 7:> ‡ˆ 13 7‚ \312;< 3 7E>0 K123 ;3PZ 3 7E

- I+J+)ênin đ#nh ngh.a giai cSMY •VgưUi ta g2i là giai cSMB nhQng t%M đoàn to lRn gWmnhQng ngưUi khác nhau về đ#a v# ca h2 trong m*t hệ th0ng sản 7uSt 7\ h*i nhSt đ#nh trongl#ch sqB khác nhau về 'uan hệ ca h2 5thưUng thưUng thì nhQng 'uan hệ nà( được MháM lu%t'u( đ#nh và thPa nh%n< đ0i vRi nhQng tư liệu sản 7uStB về vai trz ca h2 trong tN ch$c lao

đ*ng 7\ h*iB và như v%( là khác nhau về cách th$c hưởng th^ và về Mhn ca cải 7\ h*i [tho]c nhiều mà h2 được hưởng+ iai cSM là nhQng t%M đoàn ngưUiB mà t%M đoàn nà( c" th1chi3m đoạt lao đ*ng ca t%M đoàn khácB 4o chy các t%M đoàn đ" c" đ#a v# khác nhau trongm*t ch3 đ* kinh t3 7\ h*i nhSt đ#nhƒ+0 N ;‚ \3 8[3 12 J3; 7:> ‡ˆ 13 7‚ \312;< 3 7E>0 K123 ;3PZ 7271 Z;< ‡ˆ 13 8@ ; ;‚

- Vgh.a r*ngY )à sH &i3n đNi c" t[nh chSt &ưRc ngo]t và cbn &ản về chSt trongtoàn &* các l.nh vHc ca đUi s0ng 7\ h*iB là Mhương th$c chu(1n tP m*t hình thái kinht3 - 7\ h*i lyi thUi lên m*t hình thái kinh t3 - 7\ h*i mRi ở trình đ* Mhát tri1n cao hơn+ - Vgh.a h‘MY )à việc l%t đN m*t ch3 đ* ch[nh tr# đ\ lyi thUi và thi3t l%M m*t ch3đ* ch[nh tr# ti3n &* hơn ca giai cSM cách mạng+


46/48

T"m lạiB 4 4ưRi hình th$c nào thì &ao giU vSn đề ch[nh 'u(ền vn là vSn đề cơ &ản ca m2i cu*c cách mạng 7\ h*i+ dWng thUiB n" Mhải trải 'ua hai giai đoạnY giànhch[nh 'u(ền và tN ch$c 7G( 4Hng ch[nh 'u(ền mRiB 7\ h*i mRi+0 N 7271 Z;< ‡ˆ 13 - Vgu(ên nhGn sGu 7a 5khách 'uanFn tính xã hộiY }ản t[nh 7\ h*i ca con ngưUi được MhGn t[ch tPhai giác đ*Y


47/48

+ Một )#, _t tP giác đ* nguWn g0c hình thành con ngưUi vPa là sH Mhát tri1nBti3n hoá ca v%t chSt tH nhiênB vPa c" nguWn g0c 7\ h*i 5vai trz ca lao đ*ng3 J} 2;< Q 4s71 • 7:> lF`; 71w;<;1k; k;>0 K123 ;3PZ lF`; 71w;< ;1k; k;

- 6hái niệm 'un chwng nhGn 4Gn 4ng đ1 ch c*ng đWng 7\ h*i c" cng chung

lợi [ch cbn &ản &ao gWm nhQng thành MhnB nhQng tng lRM và nhQng giai cSM liên k3tlại thành t%M th1 4ưRi sH l\nh đạo ca m*t cá nhGnB m*t tN ch$c ha( m*t đảng Mháinhpm giải 'u(3t nhQng vSn đề kinh t3B ch[nh tr#B 7\ h*i ca m*t thUi đại nhSt đ#nh+

- 6hái niệm 'un chwng nhGn 4Gn được 7ác đ#nh &ởi các n*i 4ung sauYZ Th$ nhStY )à nhQng ngưUi lao đ*ng sản 7uSt ra ca cải v%t chSt và các giá tr#

tinh thnZ Th$ haiY )à nhQng &* Mh%n 4Gn cư ch0ng lại giai cSM th0ng tr# áM &$cB &"c l*tB

đ0i kháng vRi nhGn 4GnZ Th$ &aY )à nhQng giai cSMB nhQng tng lRM 7\ h*i thwc đ‰( sH ti3n &* 7\ h*i+ {un chwng nhGn 4Gn là m*t Mhạm tr l#ch sqB v%n đ*ngB &i3n đNi th?o sH

Mhát tri1n ca l#ch sq 7\ h*i+0 V>3 J} 2;< Q 4s71 • 7:> lF`; 71w;< ;1k; k; 8@ 8>3 J} 7:> 72 ;1k; JQ;<4s71 •

= Chủ nghĩa 847 "9t )ịch * kh]ng &ịnh, {un chwng nhGn 4Gn là ch th1 sángtạo chGn ch[nh ra l#ch sqB lHc lượng 'u(3t đ#nh sH Mhát tri1n ca l#ch sq+ xo đ"B l#ch sqtrưRc h3t và cbn &ản là l#ch sq hoạt đ*ng ca 'un chwng nhGn 4Gn trong tSt cả các l.nhvHc ca đUi s0ng kinh t3 - 7\ h*i+

- Iai trz sáng tạo l#ch sq ca 'un chwng nhGn 4Gn được MhGn t[ch tP &a giác đ*Y


48/48

Z Th$ nhStY {un chwng nhGn 4Gn là lHc lượng sản 7uSt cơ &ản ca m2i 7\ h*iBtrHc ti3M sản 7uSt ra ca cải v%t chSt đáM $ng nhu cu tWn tại và Mhát tri1n ca conngưUiB 7\ h*i+

Z Th$ haiY {un chwng nhGn 4Gn là lHc lượng trHc ti3M ha( gián ti3M sáng tạo racác giá tr# tinh thn ca 7\ h*i và •ki1m ch$ngƒ các giá tr# tinh thn đ\ được các th3 hệ

và cá nhGn sáng tạo ra trong l#ch sq+Z Th$ &aY {un chwng nhGn 4Gn là lHc lượng và đ*ng lHc cơ &ản ca m2i cu*ccách mạng và các cu*c cải cách trong l#ch sq+

| Chủ nghĩa 847 "9t )ịch * cng khng đ#nh vai trz sáng tạo l#ch sq ca 'unchwng nhGn 4Gn kh!ng &ao giU tách rUi vai trz c^ th1 ca myi cá nhGn ở v# tr[ th l.nhBl\nh t^ ha( ở tm v. nhGn+

- Khái ni?! cá nh:n 4ng đ1 ch myi con ngưUi c^ th1 s0ng trong m*t c*ngđWng 7\ h*i nhSt đ#nh và được MhGn &iệt vRi nhQng con ngưUi khác th!ng 'ua t[nh đơnnhSt và t[nh MhN &i3n ca n"+ Vhư v%(B myi cá nhGn là m*t chnh th1 th0ng nhStB vPamang t[nh cá &iệt vPa mang t[nh MhN &i3n là ch th1 ca lao đ*ngB ca m2i 'uan hệ 7\

h*i và ca nh%n th$c nhpm thHc hiện ch$c nbng cá nhGn và ch$c nbng 7\ h*i trong m*tgiai đoạn Mhát tri1n nhSt đ#nh ca l#ch sq+

- Khái ni?! "ĩ nh:n 4ng đ1 ch nhQng cá nhGn kiệt 7uSt trong m*t l.nh vHcch[nh tr#B kinh t3B khoa h2cB nghệ thu%t…+

- Khái ni?! )ãnh t^ 4ng đ1 ch nhQng cá nhGn kiệt 7uSt 4o Mhong trào cáchmạng ca 'un chwng nhGn 4Gn tạo nên+

- I. nhGn là nhQng cá nhGn kiệt 7uSt trưởng thành trong Mhong trào ca 'unchwngB nm &t được nhQng vSn đề cbn &ản trong m*t l.nh vHc nhSt đ#nh ca hoạt đ*ngthHc tiOn và lX lu%n+

- )\nh t^ Mhải là ngưUi c" nhQng Mh‰m chSt cơ &ản sauYZ /*t làY ," tri th$c u(ên &ácB nm &t 7u hưRng v%n đ*ng ca 4Gn t*cB 'u0c t3và thUi đại+

Z `ai làY ," nbng lHc t%M hợM 'un chwngB th0ng nhSt X ch[ và hành đ*ng ca'un chwng nhGn 4Gn vào nhiệm v^ ca 4Gn t*cB 'u0c t3 và thUi đại+

Z }a làY n &" m%t thi3t vRi 'un chwng nhGn 4GnB h( sinh 'uên mình vì lợi [chca 4Gn t*cB 'u0c t3 và thUi đại+

- }St ke ở thUi ke nàoB m*t c*ng đWng 7\ h*i nào khi l#ch sq đ]t ra nhQng nhiệm v^cn Mhải giải 'u(3tB thì tP Mhong trào 'un chwng nhGn 4Gn 7uSt hiện nhQng l\nh t^+

- Iai trz sáng tạo l#ch sq ca 'un chwng nhGn 4Gn Mh^ thu*c vào điều kiện khách

'uan và ch 'uan đ" làY trình đ* Mhát tri1n ca Mhương th$c sản 7uSt trình đ* nh%nth$c ca myi cá nhGnB myi giai cSMB myi tng lRM ha( lHc lượng 7\ h*i trình đ* tN ch$c7\ h*i &ản chSt ca ch3 đ* 7\ h*i+

xo v%(B khi MhGn t[ch vai trz sáng tạo l#ch sq ca 'un chwng nhGn 4Gn cn Mhảiđ$ng trên 'uan đi1m toàn 4iện 'uan đi1m Mhát tri1n và l#ch sq c^ th1

Đề cương môn nguyên lý m l 1 khóa 58 tháng 8 2013

Documents