de an mon hoc (53).doc

Download đề án, luận văn, báo cáo tốt nghiệp tại http://luanvan84.com

LỜI NÓI ĐẦU

Cơ chế thị trường đã rung lên hồi chuông cảnh báo bao sự đổi thay của nền kinh tế

Việt Nam trong những thập niêm gần đây. Trong nền kinh tế thị trường hoạt động đầy sôi

động và cạnh tranh gay gắt để thu được lợi nhuận cao và đứng vững trên thương trường.

Các nhà kinh tế cũng như các doanh nghiệp phải nhanh chóng tiếp cận, nắm bắt những

vấn đề của nền kinh tế mới. Bên cạnh bao vấn đề cần có để kinh doanh còn là những vấn

đề nổi cộm khác trong kinh tế. Một trong những vấn đề nổi cộm khác trong kinh tế. Một

trong những vấn đề nổi cộm ấy là lạm phát. Lạm phát như một căn bệnh của nền kinh tế

thị trường, nó là một vấn đề hết sức phức tạp đòi hỏi sự đầu tư lớn về thời gian và trí tuệ

mới có thể mong muốn đạt được kết quả khả quan. Chống lạm phát không chỉ là việc của

các nhà doanh nghiệp mà còn là nhiệm vụ của chính phủ. Lạm phát ảnh hưởng toàn bộ

đến nền kinh tế quốc dân, đến đời sống xã hội, đặc biệt là giới lao động. ở nước ta hiện

nay, chống lạm phát, giữ vững nền kinh tế phát triển ổn định, cân đối là một mục tiêu rất

quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.

Trong thời gian gần đây, vấn đề lạm phát đã được nhiều người quan tâm, nghiên cứu

và đề xuất các phương án khắc phục. Đã từ lâu tiền giấy xuất hiện và chẳng bao lâu sau

đó diễn ra tình trạng giảm giá tiền và dẫn đến lạm phát. Nét đặc trưng nổi bật của thực

trạng nền kinh tế khi có lạm phát, giá cả của hầu hết các hàng hoá đều tăng cao và sức

mua của đồng tiền ngày càng giảm nhanh.

Nhìn lại lịch sử lạm phát, từ cuối thể kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20. ở nước ta lạm phát

diễn ra nghiêm trọng và kéo dài mà nguồn gốc của nó là do hậu quả nặng nề của chiến

tranh, cơ cấu kinh tế bất hợp lý kéo dài. Lạm phát đã phá vỡ toàn bộ kế hoạch của nền

kinh tế, phương hại đến tất cả các mối quan hệ trong nền kinh tế - xã hội.

Bài viết này với đề tài:"Lạm phát và biện pháp khắc phục ở Việt Nam"

Xuất phát từ vấn đề nghiên cứu lạm phát là cần thiết, cấp bách, đặc biệt thấy được tầm

quan trọng của lạm phát. Vì vậy, với lượng kiến thức còn hạn chế, em thiết nghĩ quan tâm

nghiên cứu đến đề tài cũng là một phương pháp tìm hiểu nó một cách thấu đáo, sâu sắc hơn.

[email protected] 1

http://luanvan84.com/

mailto:[email protected]


I/ LÝ LUẬN CHUNG VỀ LẠM PHÁT:

1. Khái niệm và phân loại lạm phát:

a. Các khái niệm:

- Lạm phát là một phạm trù vốn có của nền kinh tế thị trường, nó xuất

hiện khi các yêu cầu của các quy luật kinh tế hàng hoá không được tôn trọng,

nhất là quy luật lưu thông tiền tệ. ở đâu còn sản xuất hàng hoá , còn tồn tại

những quan hệ hàng hoá tiền tệ thì ở đó còn ẩn náu khả năng lạm phát và lạm

phát chỉ xuất hiện khi các quy luật của lưu thông tiền tệ bị vi phạm.

- Trong bộ "Tư bản" nổi tiếng của mình C. Mác viết: "Việc phát hành

tiền giấy phải được giới hạn ở số lượng vàng hoặc bạc thực sự lưu thông nhờ

các đại diện tiền giấy của mình". Điều này có nghĩa là khi khối lượng tiền

giấy do nhà nước phát hành vào lưu thông vượt quá số lượng vàng mà nó đại

diện thì giá trị của tiền giấy giảm xuống và tình trạng lạm phát xuất hiện.

- Một định nghĩa nữa về lạm phát do các nhà kinh tế học hiện đại đưa ra

và nó được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực nghiên cứu thị trường : "Lạm phát

là sự tăng lên của mức giá trung bình theo thời gian"

- Lạm phát được đặc trưng bởi chỉ số lạm phát. Nó chính là GNP danh

nghĩa/ GNP thực tế. Trong thực tế nó được thay thế bằng tỷ số giá tiêu dùng

hoặc chỉ số giá bán buôn Ip = ip.d

ip: chỉ số giá cả của từng loại nhóm hàng

d: tỷ trọng mức tiêu dùng của từng loại hàng.

b) Phân loại lạm phát:

- Lạm phát vừa phải: còn gọi là lạm phát một con số, có tỷ lệ lạm phát

dưới 10% một năm. Lạm phát vừa phải làm cho giá cả biến động tương đối.

Trong thời kỳ này nền kinh tế hoạt động bình thường, đời sống của người lao

động ổn định. Sự ổn định đó được biểu hiện: giá cả tăng lên chậm, lãi suất

tiền gửi không cao, không xẩy ra với tình trạng mua bán và tích trữ hàng hoá

với số lượng lớn...

[email protected] 2




Có thể nói lạm phát vừa phải tạo tâm lý an tâm cho người lao động chỉ

trông chờ vào thu nhập. Trong thời gian này các hãng kinh doanh có khoản

thu nhập ổn định, ít rủi ro nên sẵn sàng đầu tư cho sản xuất, kinh doanh.

- Lạm phát phi mã: lạm phát xẩy ra khi giá cả tăng tương đối nhanh với

tỷ lệ 2 hoặc 3 con số một năm. Ở mức phi mã, lạm phát làm cho giá cả chung

tăng lên nhanh chóng, gây biến động lớn về kinh tế , các hợp đồng được chỉ

số hoá. Lúc này người dân tích trữ hàng hoá, vàng bạc, bất động sản và không

bao giờ cho vay tiền ở mức lãi suất bình thường. Loại này khi đã trở nên vững

chắc sẽ gây ra những biến dạng kinh tế nghiêm trọng.

- Siêu lạm phát: xẩy ra khi lạm phát đột biến tăng lên với tốc độ cao vượt

xa lạm phát phi mã, nó như một căn bệnh chết người, tốc độ lưu thông tiền tệ

tăng kinh khủng, giá cả tăng nhanh không ổn định, tiền lương thực tế bị giảm

mạnh, tiền tệ mất giá nhanh chóng, thông tin không còn chính xác, các yếu tố

thị trường biến dạng và hoạt động kinh doanh lâm vào tình trạng rối loạn. Tuy

nhiên, siêu lạm phát rất ít khi xẩy ra.

Lịch sử của lạm phát cũng chỉ ra rằng, lạm phát ở các nước đang phát

triển thường diễn ra trong thời gian dài, vì vậy hiệu quả của nó phức tạp và

trầm trọng hơn. Vì vậy các nhà kinh tế đã chia lạm phát thành 3 loại.

Lạm phát kinh niên kéo dài trên 3 năm với tỷ lệ lạm phát dướ 50% một

năm; lạm phát nghiêm trọng thường kéo dài trên 3 năm với tỷ lệ lạm phát trên

50%; siêu lạm phát kéo dài trên một năm với tỷ lệ lạm phát trên 200% một năm.

2. Nguyên nhân lạm phát:

a) Lạm phát theo thuyết tiền tệ: kinh tế đi vào lạm phát, đồng tiền mất

giá... có nhiều nguyên nhân dẫn đến lạm phát. Chẳng hạn thời tiết không

thuận, mất mùa, nông dân thu hoạch thấp, giá lương thực tăng lên. Giá

nguyên vật liệu tăng làm cho giá cả hàng tiêu dùng tăng lên. Khi tiền lương

tăng, chi phí sản xuất cũng tăng theo, dẫn đến giá các mặt hàng cũng tăng.

Tăng lương đẩy giá lên cao. Tóm lại, lạm phát là hiện tượng tăng liên tục mức

giá chung và có thể giải thích theo 3 cách.

[email protected] 3




- Theo học thuyết tiền tệ, lạm phát là kết quả của việc tăng quá thừa mức

cung tiền.

- Theo học thuyết Keynes, lạm phát xẩy ra do thừa cầu về hàng hoá và

dịch vụ trong nền kinh tế (do cầu kéo).

- Theo học thuyết chi phí đẩy, lạm phát sinh ra do tăng chi phí sản xuất

(chi phí đẩy)

Trên thực tế lạm phát là kết quả của tổng thể 3 nguyên nhân trên, mỗi

nguyên nhân có vai trò khác nhau ở mỗi thời điểm khác nhau.

Mức cung tiền là một biến số duy nhất trong đẳng thức tỷ lệ lạm phát,

mà dựa vào đó ngân hàng Trung ương đã tạo ra ảnh hưởng trực tiếp. Trong

việc chống lạm phát, các ngân hàng Trung ương luôn giảm sút việc cung tiền.

Tăng cung tiền có thể đạt được bằng hai cách:

- Ngân hàng trung ương in nhiều tiền hơn (khi lãi suất thấp và điều kiện

kinh doanh tốt). hoặc

- Các ngân hàng thương mại có thể tăng tín dụng

Trong cả hai trường hợp sẵn có lượng tiền nhiều hơn cho dân cư và chi

phí. Về mặt trung hạn và dài hạn, điều đó dẫn tới cầu về hàng hoá và dịch vụ

tăng. Nếu cung không tăng tương ứng với cầu, thì việc dư cầu sẽ được bù đắp

bằng việc tăng giá. Tuy nhiên, giá cả sẽ không tăng ngay nhưng nó sẽ tăng

sau đó 2-3 năm. In tiền để trợ cấp cho chi tiêu công cộng sẽ dẫn đến lạm phát

nghiêm trọng.

Ví dụ:

Năm 1966 - 1967 chính phủ Mỹ đã sử dụng việc tăng tiền để trả cho

những chi phí leo thang của cuộc chiến tranh tại Việt Nam, lạm phát tăng từ

3% (năm 1967) đến 6% (năm 1970).

Xét trong dài hạn lãi suất thực tế (i) và sản lượng thực tế (y) đạt mức cân

bằng, nghĩa là (i) và (y) ổn định. Mức cầu tiền thực tế không đổi nên M/P

[email protected] 4




cũng không đổi. Suy ra khi lượng tiền danh nghĩa (M) tăng lên thì giá cả sẽ

tăng lên với tỷ lệ tương ứng. Vậy lạm phát là một hiện tượng tiền tệ. Đây là lý

do tại sao ngân hàng Trung ương rất chú trọng đến nguyên nhân này.

b) Lạm phát theo thuyết Keynes (lạm phát cầu kéo):

Tăng cung tiền không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến tăng cầu về

hàng hoá, dịch vụ. Tăng tiêu dùng, chi phí công cộng và tăng dân số là những

nhân tố phi tiền tệ, sẽ dẫn đến tăng cầu. Áp lực lạm phát sẽ tăng sau 1 đến 3

năm, nếu cầu về hàng hoá vượt quá mức cung, song sản xuất vẫn không được

mở rộng hoặc do sử dụng máy móc với công suất tiến tới giới hạn hoặc vì

nhân tố sản xuất không đáp ứng được sự gia tăng của cầu. Sự mất cân đối đó

sẽ được giá cả lấp đầy. Lạm phát do cầu tăng lên hay lạm phát do cầu kéo

được ra đời từ đó. Chẳng hạn ở Mỹ, sử dụng công suất máy móc là một chỉ số

có ích phản ánh lạm phát trong tương lai ở Mỹ, sử dụng công suất máy móc

trên 83% dẫn tới lạm phát tăng.

c) Lạm phát theo thuyết chi phí đẩy:

Lạm phát chi phí đẩy vừa lạm phát, vừa suy giảm sản lượng tăng thêm

thất nghiệp nên còn gọi là lạm phát "đình trệ" Hình thức của lạm phát này

phát sinh ra từ phía cung, do chi phí sản xuất cao hơn đã được chuyển sang

người tiêu dùng. Điều này chỉ có thể được trong giai đoạn tăng trưởng kinh tế

khi người tiêu dùng sẵn sàng trả với giá cao hơn.

Ví dụ:

Nếu tiền lương chiếm một phần đáng kể trong chi phí sản xuất và dịch

vụ. Nếu tiền lương tăng nhanh hơn năng suất lao động thì tổng chi phí sản

xuất sẽ tăng lên. Nếu nhà sản xuất có thể chuyển việc tăng chi phí này cho

người tiêu dùng thì giá bán sẽ tăng lên, công nhân và các công đoàn sẽ yêu

cầu tiền lương cao hơn trước để phù hợp với chi phí sinh hoạt tăng lên, điều

đó tạo thành vòng xoáy lượng giá.

[email protected] 5




Một yếu tố chi phí chính khác là giá cả nguyên vật liệu đặc biệt là dầu

thô. Trong năm 1972 - 1974 hầu như giá dầu quốc tế tăng 5 lần dẫn đến lạm

phát tăng từ 4,6% đến 13,5% bình quân trên toàn thế giới.

Ngoài ra sự suy sụp của giá dầu (1980) làm cho lạm phát giảm xuống

mức thấp chưa từng thấy.

Bên cạnh những yếu tố gây nên lạm phát đó là giá nhập khẩu cao hơn

được chuyển cho người tiêu dùng nội địa. Nhập khẩu càng trở nên đắt đỏ khi

đồng nội tệ yếu đi hoặc mất giá so với đồng tiền khác. Ngoài ra yếu tố tâm lý

dân chúng, sự thay đổi chính trị, an ninh quốc phòng... Song nguyên nhân

trực tiếp vẫn là số lượng tiền tệ trong lưu thông vượt quá số lượng hàng hoá

sản xuất ra. Việc tăng đột ngột của thuế (VAT) cũng làm tăng chỉ số giá.

d) Lạm phát dự kiến:

Trong nền kinh tế, trừ siêu lạm phát, lạm phát phi mã, lạm phát vừa

phải có xu hướng tiếp tục giữ mức lịch sử của nó. Giá cả trong trường hợp

[email protected] 6

yy y1 y0y0 y*y*

AD1

AD0

P

P1

P0

E1

E0 E0

ASSLASRL

P1

P0

E1

ASLR ADP

ASSR1

ASSR2

Chi tiêu quá khả năng cung ứng

- Khi sản lượng vượt tiềm năng đường AS có độ dốc lớn nên khi cầu tăng mạnh, AD - AD1, giá cả tăng P0 - P1

Chi phí tăng đẩy giá lên cao

- Cầu không đổi, giá cả tăng sản lượng giảm xuống Y0 - Y1

AS1 - AS2




này tăng đều một cách ổn định. Mọi người thể dự kiến được trước nên còn gọi

là lạm phát dự kiến.

Trong lạm phát dự kiến AS & AD dịch chuyển lên trên cùng, độ sản

lượng vẫn giữ nguyên, giá cả tăng lên theo dự kiến.

e) Các nguyên nhân khác:

Giữa lạm phát và lãi suất khi tỷ lệ lạm phát tăng lên lãi suất danh nghĩa

tăng theo, tăng chi phí cơ hội của việc giữ tiền, càng giữ nhiều tiền càng thiệt.

Điều này đặc biệt đúng trong các cuộc siêu lạm phát, tiền mất giá càng nhanh,

tăng mức độ tiền gửi vào ngân hàng, vào quỹ tiết kiệm hoặc đẩy ra thị trường

để mua về mọi loại hàng hoá có thể dự trữ gây thêm mất cân bằng cung cầu

trên thị trường hàng hoá và tiếp tục đẩy giá lên cao.

Giữa lạm phát và tiền tệ khi ngân sách thâm hụt lớn các chính phủ có

thể in thêm tiền để trang trại, lượng tiền danh nghĩa tăng lên là một nguyên

nhân gây ra lạm phát. Và một khi giá cả đã tăng lên thì sự thâm hụt mới nảy

sinh, đòi hỏi phải in thêm một lượng tiền mới và lạm phát tiếp tục tăng vọt.

Kiểu lạm phát xoáy ốc này thường xảy ra trong thời kỳ siêu lạm phát. Tuy

[email protected] 7

yy*

AD"

AD'

AD

E

E'

E"

ASLR

ASSR2

ASSR1

ASSR0

P2

P1

P0




nhiên, chính phủ có thể tài trợ thâm hụt bằng cách vay dân thông qua bán tín

phiếu. Lượng tiền danh nghĩa không tăng thêm nên không có nguy cơ lạm

phát, nhưng nếu thâm hụt tiếp tục kéo dài, số tiền phải trả cho dân (cả gốc lẫn

lãi) sẽ lớn đến mức cần phải in tiền để trang trải thì khả năng có lạm phát

mạnh là điều chắc chắn.

Các nguyên nhân liên quan đến chính sách của nhà nước, chính sách

thuế, chính sách cơ cấu kinh tế không hợp lý. Các chủ thể kinh doanh làm

tăng chi phí đầu vào, nguyên nhân do nước ngoài.

3) Những tác động của lạm phát:

Lạm phát có nhiều loại, cho nên cũng có nhiều mức độ ảnh hưởng khác

nhau đối với nền kinh tế. Xét trên góc độ tương quan, trong một nền kinh tế

mà lạm phát được coi là nỗi lo của toàn xã hội và người ta có thể nhìn thấy

tác động của nó.

* Đối với lĩnh vực sản xuất:

Đối với nhà sản xuất, tỷ lệ lạm phát cao làm cho giá đầu vào và đầu ra

biến động không ngừng, gây ra sự ổn định giả tạo của quá trình sản xuất. Sự

mất giá của đồng tiền làm vô hiệu hoá hoạt động hạch toán kinh doanh. Hiệu

quả kinh doanh - sản xuất ở một vài danh nghiệp có thể thay đổi, gây ra

những xáo động về kinh tế. Nếu một doanh nghiệp nào đó có tỷ suất lợi

nhuận thấp hơn lạm phát sẽ có nguy cơ phá sản rất lớn.

* Đối với lĩnh vực lưu thông:

Lạm phát thúc đẩy quá trình đầu cơ tích trữ dẫn đến khan hiếm hàng

hoá. Các nhà doanh nghiệp thấy rằng việc đầu tư vốn vào lĩnh vực lưu thông.

Thậm chí khi lạm phát trở nên khó phán đoán thì việc đầu tư vốn vào lĩnh

vực sản xuất sẽ gặp phải rủi ro cao. Do có nhiều người tham giâ vào lĩnh vực

lưu thông nên lĩnh vực này trở nên hỗn loạn. Tiền ở trong tay những người

vừa mới bán hàng xong lại nhanh chóng bị đẩy vào kênh lưu thông, tốc độ lưu

thông tiền tệ tăng vọt và điều này làm thúc đẩy lạm phát gia tăng.

* Đối với lĩnh vực tiền tệ, tín dụng:

Lạm phát làm cho quan hệ tín dụng, thương mại và ngân hàn bị thu hẹp.

Số người gửi tiền vào ngân hàng giảm đi rất nhiều. Về phía hệ thống ngân

[email protected] 8




hàng, do lượng tiền gửi vào giảm mạnh nên không đáp ứng được nhu cầu của

người đi vay, cộng với việc sụt giá của đồng tiền quá nhanh, sự điều chỉnh lãi

suất tiền gửi không làm an tâm những người hiện đang có lượng tiền mặt

nhàn rỗi trong tay. Về phía người đi vay, họ là những người có lợi lớn nhờ sự

mất giá đồng tiền một cách nhanh chóng. Do vậy, hoạt động của hệ thống

ngân hàng không còn bình thường nữa. Chức năng kinh doanh tiền bị hạn chế,

các chức năng của tiền tệ không còn nguyên vẹn bởi khi có lạm phát thì chẳng

có ai tích trữ của cải hình thức tiền mặt.

* Đối với chính sách kinh tế tài chính của nhà nước:

Lạm phát gây ra sự biến động lớn trong giá cả và sản lượng hàng hoá,

khi lạm phát xảy ra những thông tin trong xã hội bị phá huỷ do biến động

của giá cả làm cho thị trường bị rối loạn. Người ta khó phân biệt được những

doanh nghiệp làm ăn tốt và kém. Đồng thời lạm phát làm cho nhà nước thiếu

vốn, do đó nhà nước không còn đủ sức cung cấp tiền cho các khoản dành

cho phúc lợi xã hội bị cắt giảm... các ngành, các lĩnh vực dự định đựơc chính

phủ đầu tư và hỗ trợ vốn bị thu hẹp lại hoặc không có gì. Một khi ngân sách

nhà nước bị thâm hụt thì các mục tiêu cải thiện và nâng cao đời sống kinh tế

xã hội sẽ không có điều kiện thực hiện được.

II. THỰC TRẠNG LẠM PHÁT Ở VIỆT NAM

1. Thực trạng:

Một trong những khía cạnh quan trọng nhất của công tác quản lý kinh tế

vĩ mô là việc tìm kìm chế lạm phát. Thực ra không phải 10 năm gần đây lạm

phát mới xuất hiện ở Việt Nammà từ năm 1980 trở về trước, lạm phát cũng

đã tồn tại, chỉ có điều biểu hiện của nó không công khai, các nghị quyết của

đảng cộng sản Việt Nam, đại hội V trở về trước không sử dụng khái niệm lạm

phát mà chỉ dùng cụm từ "Chênh lệch giữa thu và chi giữa hàng và tiền....";

"Thị trường vật giá không ổn định..."

Lạm phát ở thời kỳ này là "Lạm phát ngầm" nhưng chỉ số giá cả ở thị

trường tự do thì tăng cao, vượt xa mức tăng giá trị tổng sản lượng cũng như

thu nhập quốc dân.

[email protected] 9




Sau một thời kỳ "ủ bệnh" đã bộc phát thành lạm phát công khai với mức

lạm phát phi mã cũng tăng giá ba chữ số. Đảng đã kịp thời nhận định tình

hình này.

"Chúng ta chưa có chính sách cơ bản về tài chính gắn liền với chính sách

đúng đắn về giá cả, tiền tệ, tín dụng. Các khoản chi ngân sách mang nặng

tính bao cấp và một thời gian dài vượt qua nguồn thu. Việc sử dụng vốn vay

và viện trợ kém hiệu quả. Tất cả những cái đó gây ra thâm hụt ngân sách là

nguyên nhân trực tiếp dẫn đến lạm phát trầm trọng".

Trong điều hành vĩ mô phát triển nền kinh tế, mọi quốc gia trên thế giới

đều phải quan tâm tới chính sách tài chính, tiền tệ, chống lạm phát. Đối với

nước ta hiện nay, kiềm chế lạm phát, ổn định giá cả đang là một vấn đề lớn

đặt ra trong điều hành của chính phủ, của các cấp các ngành vì sự phát triển

và ổn định. Cho tới nay, Việt Nam đã thành công về phương diện này. Lạm

phát đã giảm từ hơn 700% một năm vào năm 1986 xuống chỉ còn 35% vào

năm 1989. Đây là một thành công lớn, phản ánh kết quả tổng hợp của nhiều

yếu tố, như tự do hoá nền kinh tế, áp dụng một tỷ giá hối đoái thực tế hơn,

người dân không còn tồn trữ hàng hoá, vàng và đô la mà bắt đầu tích luỹ bằng

đồng tiền trong nước, xuất khẩu dầu thô ngày càng tăng. Tuy nhiên, những

tiến bộ vượt bậc trong năm 1989 đã không được củng cố ngay bằng các chính

sách tiền tệ và tài khoản thận trọng, do đó trong các năm 1992 và 1993, giá

cả đã tăng gần 70% năm.

2. Lịch sử của lạm phát:

- Giai đoạn thứ nhất: Từ năm 1890 trở về trước, lạm phát được hiểu

giống hoàn toàn định nghĩa của Marx, cho nên chống lạm phát là tìm tòi mọi

cách hạn chế việc phát hành tiền vào lưu thông.

- Thời kỳ 1938 - 1945: Ngân hàng Đông Dương cấu kết với chính quyền

thực dân Pháp đã lạm phát đồng tiền Đông Dương để vơ vét của cải nhân dân

Việt Nam đem về Pháp đóng góp cho cuộc chiến tranh chống phát xít Đức và

sau đó để nuôi mấy chục vạn quân nhận bán Đông Dương làm chiếc cầu an

toàn đánh Đông Nam Á. Hậu quả nặng nề của lạm phát nhân dân Việt Nam

phải chịu giá sinh hoạt từ 1939 - 1945 bình quân 25 lần.

[email protected] 10




- Thời kỳ 1946 - 1954: Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hoà do Chủ

tịch Hồ Chí Minh sáng lập và lãnh đạo đã phát hành đồng tài chính thay đồng

Đông Dương và sau đó là đồng ngân hàng để huy động sức người, sức của

của toàn dân tiến hành cuộc kháng chiến 9 năm đánh đuổi quân xâm lược

Pháp, kết quả giải phòng hoàn toàn nửa đất nước.

- Thời kỳ 1955 - 1965: Chính phủ tay sai Mỹ kế tiếp nhau ở miền Nam

Việt Nam liên tục lạm phát đồng tiền Miền Nam để bù đắp lại cuộc chiến

tranh chống laị phong trào giải phóng dân tộc ở Miền Nam. Mặc dù được

chính phủ Mỹ đổ vào miền Nam một khối lượng hàng viện trợ khổng lồ, giá

trị hàng trăm tỷ USD cũng không thể bù đắp lại chi phí.

Nguyễn Văn Thiệu - Chính phủ đã lạm phát hàng trăm tỷ đồng tiền lưu

thông ở miền Nam năm 1975 gấp 5 lần. Năm 1969 lên tới 600 triệu đồng, giá

sinh hoạt tăng hàng trăm lần so với năm 1965.

- Thời kỳ 1965 - 1975:

Ở miền Bắc Việt Nam chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hoà phải tiến

hành một cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước, chống chiến tranh phá hoại ở

Mỹ tại miền Bắc, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, đã phát hành số

tiền lớn (gấp 3 lần tiền lưu thông của năm 1965 ở miền Bắc) để huy động lực

lượng toàn dân, đánh thắng độc quân xâm lược ở Mỹ và tay sai ở cả hai

miền. Nhưng nhờ có sự viện trợ to lớn và có hiệu quả của Liên xô, Trung

Quốc và các nước XHCN anh em đã hạn chế được lạm phát trong thời gian

này.

- Thời kỳ 1976 đến nay: Sau khi thống nhất đất nước, chúng ta thiếu

nhiều kinh nghiệm trong thời bình nên duy trì quá lâu cơ chế thời chiến tập

trung quan liêu bao cấp toàn diện, không mở rộng sản xuất hàng hoá. XHCN

không tiến hành hạch toán kinh doanh nên đã tự gây cho mình nhiều khó

khăn, sản xuất không đủ tiêu dùng, ngân sách không đủ chi tiêu, lạm phát tiền

giấy liên tục và bùng nổ dữ dội tới 3 con số. Nhưng kể từ năm 1999 đến nay

với sự chỉ đạo đúng đắn của nhà nước thì lạm phát hiện nay chỉ còn dừng lại ở

mức độ tốt cho sự phát triển nền kinh tế tức là chỉ ở mức 15-17% có thể nói

đây cũng là một thành công không nhỏ của nhà nước ta.

3. Đặc trưng lạm phát ở nước ta:





Lạm phát ở Việt Nam cũng có những biểu hiện chung giống với lạm

phát ở các quốc gia khác như: chỉ số giá cả nói chung tăng phổ biến do vậy

giá trị của đồng tiền giảm. Song lạm phát ở Việt Nam có đặc trưng riêng do

điều kiện kinh tế - xã hội cụ thể:

- Lạm phát của một nền kinh tế kém phát triển trong đó khu vực kinh tế

nhà nước có địa vị thống trị. Nền kinh tế Việt Nam thuộc loại kém phát triển

nhất thế giới, các chỉ tiêu bình quân đầu người rất thấp. Khu vực kinh tế nhà

nước ở Việt Nam chiếm 1 tỷ trọng lớn hiếm có trên thế giới. Mặc dù khu vực

nhà nước chiếm phần lớn số vốn đầu tư và chất xám trong cả nước nhưng lại

chỉ có thể làm ra từ 30% - 37% tổng sản phẩm xã hội. Các xí nghiệp quốc

doanh nhìn chung đã nộp cho ngân sách nhà nước một số tiền thấp rất xa so

với số tiền nhà nước cung cấp cho nó qua bù lỗ, bù giá, cấp phát tín dụng, lãi

suất thấp... Đúng ra khu vực kinh tế nhà nước phải đem lại nguồn thu chủ yếu

cho xã hội thì ở đây lại ngược lại. Khu vực kinh tế tư nhân làm ăn có hiệu

quả hơn và đóng góp một phần quan trọng trong ngân sách của nhà nước.

Chính hoạt động của các hãng kinh tế nhà nước với lãi giả, lỗ thật đã đẩy nền

kinh tế lạm phát, thị trường rối loạn, lỗ lãi khó kiểm tra. Sự giảm sút hiệu quả

sản xuất kinh doanh dẫn đến đến vòng luẩn quẩn. Hiệu quả giảm sát dẫn đến

thu không đủ bù chi và lạm phát, rồi lạm phát làm cho hiệu quả kinh doanh

tiếp tục giảm sút, cứ như vậy nó làm cho nền kinh tế Việt Nam càng lún sâu

vào đói nghèo, lạc hậu.

- Lạm phát của một nền kinh tế độc quyền mà nhà nước có địa vị thống

trị trên mọi lĩnh vực, cơ chế kinh tế quan liêu bao cấp. Trong nền kinh tế thị

trường sự cạnh tranh ắt sinh ra một công ty thắng thế chiếm vị trí độc quyền.

Để đạt được điều đó, phải tiến hành cải tiến máy móc, trang thiết bị, tổ chức

lao động, tập trung nguồn vốn ... Nhưng khi ở vị trí độc quyền công ty sẽ bóp

chết các địch thủ khác và cũng ít chú ý hơn đến việc áp dụng tiến bộ KHKT

dẫn đến sự suy thoái trong kinh doanh. Nếu công ty này nhỏ thì sự ảnh hưởng

của nó đến nền kinh tế sẽ không có nhiều hiệu quả tiêu cực. nhưng nếu đó là

một công ty lớn thì sự suy thoái này sẽ kéo theo cả nền kinh tế lâm vào tình

trạng khủng hoảng. Trên thực tế, độc quyền ở Việt Nam cũng như ở các nước

XHCN khác đã khống chế toàn bộ các lĩnh vực của đời sống xã hội. Chế độ

độc quyền nhà nước và cơ chế hoạch định quan liêu, mệnh lệnh đã triệt tiêu

mất các quan hệ thị trường ở Việt Nam làm cho nền kinh tế Việt Nam xa lạ





với thị trường. Đây cũng là nguyên nhân đáng chú ý trong việc góp phần tăng

lạm phát.

- Lạm phát của một nền kinh tế đóng, phụ thuộc một chiều vào các

nguồn tài trợ từ bên ngoài. Việt Nam đóng cửa nền kinh tế, không quan hệ

kinh tế với các nước TBCN. Chính sách này ra đời do sự thù địch, cấm vận

của Mỹ. Nguyên nhân nữa dẫn đến sự đóng góp của nền kinh tế là do sự đối

đầu đông tây mà Việt Nam và các nước XHCN là 1 cực. Sự bó hẹp nền kinh

tế này đã dẫn đến những khó khăn đáng kể cho sản xuất kinh doanh.

- Ngoài những đặc điểm trên thì lạm phát Việt Nam có cơ cấu của nó

bao gồm những ngành kém hiệu quả có được sự ưu tiên phát triển. Mọi

người đều thấy sự mất cân đối khi ưu tiên phát triển công nghiệp nặng (vốn

lớn, thu hồi lãi chậm).

- Lạm phát ở một nước chịu ảnh hưởng nặng nề của các cuộc chiến

tranh kéo dài do đó chi phí cho lĩnh vực quốc phòng lớn, tiền trợ cấp gia

đình chính sách... Những khoản này đã làm tăng thêm thâm hụt ngân sách và

tăng lạm phát.

- Việt Nam là nước nông nghiệp mà luôn chịu ảnh hưởng của thiên tai,

hạn hán, mất mùa... Do đó, ngân sách hụt đi do phải chi ra 1 khoản trợ cấp

cho các vùng thiên tai.

4. Nguyên nhân dẫn đến lạm phát ở Việt Nam:

Phần trước, chúng ta đã đề cập đến nguyên nhân lạm phát nói chung, bây

giờ ta xét trong thời điểm cụ thể và ở quốc gia cụ thể. Lạm phát ở Việt Nam

có nhiều nguyên nhân và ý kiến khác nhau. Từ những phân tích về đặc trưng

của nó ta có thể thấy con đường dẫn đến lạm phát.

Thứ nhất: Nguyên nhân của lạm phát từ trong chính các thể chế kinh tế

quan liêu bao cấp mệnh lệnh, đóng cửa... thể chế này hướng nền kinh tế Việt

Nam phát triển các ngành có chi phí cao, tách rời cầu thị trường, cô lập với

thế giới bên ngoài dẫn đến sự mất cân đối giữa cung và cầu, thu và chi ngân

sách... thể hiện nền kinh tế thích xu hướng phát triển kém hiệu quả, các xi

nghiệp làm ăn thua lỗ... Đó là nguyên nhân sâu xa đưa nền kinh tế lâm vào

lạm phát phi mã.





Thứ hai: Do điều hành sai lầm của bộ máy nhà nước, như xác định cơ

cấu không xuất phát từ hiệu quả. Sự đổi tiền và tăng giá năm 1985 là chính

sách phá giá đồng tiền, làm giảm niềm tin của dân vào đồng tiền của nhà

nước. Chính sách lãi suất thấp so với mức trượt giá làm cho người dân không

muốn g ửi tiết kiệm. Sự mất cân đối tài chính gây lạm phát qua kênh tín

dụng, ngân hàng nhà nước luôn phải phát hành tiền để cân đối các nguồn vốn

cho vay của ngân hàng, đáp ứng yêu cầu của các ngành kinh tế và xây dựng

cơ bản ngày càng tăng. Nhà nước lại không chủ động được việc cung cầu

hàng hoá, gây ra sự rối loạn trên thị trường, giá cả thay đổi một cách bất hợp

lý so với giá quốc tế. Mặt hàng giá cả bị nhích lên do cơn sốt xi măng, thép,

xăng dầu, vàng và ngoại tệ.

Thứ ba: Cho đến nay, xương sống của nền kinh tế Việt Nam vẫn là các

doanh nghiệp. Những doanh nghiệp này đóng góp 37% vào ngân sách nhà

nước. Trong số gần 6000 doanh nghiệp nhà nước thì chỉ riêng 18 tổng công ty

lớn với hơn 300 thành viên đã đóng góp trên 70% tổng nộp ngân sách của khu

vực kinh tế quốc doanh. Việc làm ăn của nhiều công ty xuất nhập khẩu hàng

năm nhà nước phải bù lỗ, bù giá quá lớn có năm chiếm gần 40% tổng số chi

cho ngân sách, không những không làm thêm mà còn phải chi ra.

Thứ tư: Môi trường đầu tư chậm được cải tiến, tích luỹ ở trong nước còn

ở mức thấp, mới ở khoảng 25 26% GDP. Đầu tư những công trình có vốn

lớn, thời gian thi công kéo dài quá sức chịu đựng của nền kinh tế trong lúc đó

nguồn thu hạn hẹp, thất thu lớn. Tình hình đó làm cho nguồn tài chính quốc

gia bị thâm hụt, không còn cách nào khác buộc nhà nước phải in tiền giấy bù

đắp, vì vậy đã gây ra lạm phát tiền giấy.

Thứ năm: Nguyên nhân từ cơ chế kinh tế độc quyền mà nhà nước có vị

trí thống trị trên mọi lĩnh vực: Cơ chế quan liêu bao cấp nặng nề. Nhà nước

can thiệp sâu vào các hoạt động của nền kinh tế. Các quan hệ tiền tệ không

được phát huy một cách đầy đủ tác dụng kích thích, thúc đẩy nền kinh tế phát

triển. Quy luật giá trị vi phạm một cách nghiêm trọng. Các nhà lãnh đạo đầy

tham vọng muốn kiểm soát toàn bộ các cơ sở kinh tế quốc dân bằng kế hoạch

hoá tập trung.





Cùng với những yếu kém của nền kinh tế, chúng ta còn đứng trước tác

động mạnh mẽ của cuộc khủng hoảng tài chính, tiền tệ đang lan rộng trong

khu vực" Đó sẽ là những thách thức lớn đối với chúng ta trong quá trình thực

hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2005

III. CÁC BIỆN PHÁP KIỀM CHẾ LẠM PHÁT Ở NƯỚC TA:

1. Các quan điểm và khắc phục lạm phát

Tăng lãi suất ngân hàng cao hơn mức lạm phát. Thuyết tiền tệ Friedman

được áp dụng. Muốn khắc phục lạm phát cần phải thi hành chính sách "hạn

chế tiền tệ" hay " khắc khổ" thu, tăng lãi suất tín dụng của ngân hàng trung

ương, hạn chế tăng lương, duy trì thất nghiệp ở mức thấp.

* Theo cách tiếp cận khác.

+ Đối với mọi cuộc siêu lạm phát và lạm phát phi mã, hầu như đều gắn

liền với sự tăng trưởng nhanh chóng về tiền tệ, thâm hụt ngân sách lớn... nên

đề ra biện pháp giảm mạnh tốc độ tăng cung tiền, cắt giảm mạnh mẽ chi tiêu

và kiểm soát có hiệu quả việc tăng lương danh nghĩa, chắc chắn sẽ chặn đứng

và đẩy lùi lạm phát.

+ Đối với lạm phát vừa phải, muốn kiềm chế và đẩy lùi từ từ xuống mức

thấp hơn cũng đòi hỏi áp dụng các chính sách nói trên. Tuy nhiên, biện pháp

này kéo theo suy thoái và thất nghiệp - một giá đắt - nên việc kiểm soát chính

sách tiền tệ và tài khoá trở nên phức tạp và đòi hỏi phải thận trọng.

Có thể xoá bỏ lạm phát hay không? Cái giá phải trả của việc xoá bỏ hoàn

toàn lạm phát không tương xứng với lợi ích đem lại của nó, vì vậy các quốc

gia thường chấp nhận lạm phát ở mức thấp và xử lý ảnh hưởng của nó chỉ số

hoá các yếu tố chi phí như tiền lương, giá vật tư, lãi suất... Đó là cách làm cho

sự thiệt hại của lạm phát là ít nhất.

Có nhiều áp lực buộc chính phủ phải tăng chi ngân sách, nhưng ngược

lại không mấy sức ép để tăng thêm thu nhập. Bội chi ở mức trên 6% so với

GDP năm 1995 và khoảng 6% năm 1996 đã được trang trải bằng vay nợ

nước ngoài và trong nước. Tuy nhiên, chính phủ có thể sẽ khó cưỡng lại cám

dỗ in thêm tiền một lần nữa khi việc phát hành trái phiếu gặp khó khăn. Khi





tiền viện trợ được rót vào, chính phủ sẽ thấy rằng nhiều dự án đòi hỏi phía

Việt Nam phải đồng tài trợ bằng tiền trong nước. Những đòi hỏi này rõ ràng

sẽ làm tăng thêm gánh nặng cho ngân sách vốn đã eo hẹp (trừ phi tìm được

cách thúc đẩy tích luỹ trong nước và kiểm soát được chi tiêu ngân sách) do

đó có thể tăng nhanh đầu tư mà không gây nên lạm phát.

Lĩnh vực tài chính - tiền tệ đạt tiến bộ đáng kể, nổi bật nhất là đã chặn

được nạn lạm phát cao, từng bước đẩy lùi lạm phát. Chỉ số hàng tiêu dùng và

dịch vụ giảm1 từ 67,4% năm 1993 xuống còn 17,5% năm 1994.

Năm 1995: 5,2%

Năm 1996: 14,,4%; Năm 1997: 12,7%

Năm 1998: 4,5%; Năm 1999: 3,6%

2. Giải pháp chống lạm phát ở nước ta:

Căn cứ vào thực tế thực thi và các giải pháp chống lạm phát, chúng ta

có thể kể đến một số giải pháp chủ yếu sau:

a. Giải pháp đầu tiên:là Đảng cần nâng cao nhận thức chính trị, nhận

thức kinh tế cán bộ, Đảng viên theo hướng đổi mới. Không được trang bị tư

duy mới, kiến thức mới thì cán bộ không thể thực hiện được những yêu cầu

đổi mới trên mọi lĩnh vực. Đồng thời nhà nước phải vững mạnh chuyên chính

vô sản, lập lại trật tự kỷ cương xã hội, giữ vững phép nước phải kiên quyết

thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong hệ thống Đảng và các cơ quan

nhà nước, đấu tranh không khoan nhượng, xóa bỏ những đặc quyền, đặc lợi,

những tư tưởng cục bộ địa phương đang làm trì trệ, tê liệt những chủ trương

chính sách của nhà nước. Để làm việc này, nhà nước cần ban hành những đạo

luật chung về kinh tế, các đạo luật cụ thể về giá cả, lao động, tài chính, ngân

hàng... làm cơ sở thống nhất cho việc thi hành trong cả nước đồng thời phải

đề cao chức năng thoái soát kiểm kê của nhà nước đối với các hoạt động

kinh tế, hoạt động xã hội.

b. Các biện pháp về tiền tệ, tín dụng, thanh toán và ngân hàng trong

việc chống lạm phát.

1





"Kiên quyết đẩy lùi và khống chế lạm phát, ổn định về tăng cường nền

tài chính, tiền tệ, tạo môi trường cho sản xuất hàng hoá phát triển có hiệu

quả"

Như vậy, Đảng đã thấy rõ tầm quan trọng của việc đẩy lùi và kiềm chế

lạm phát với việc thi hành các chính sách tài chính, tín dụng, tiền tệ, xây

dựng một nền tài chính lành mạnh. Nghị quyết TW II còn vạch rõ:

+ Xoá bao cấp qua tín dụng

+ Đổi mới cơ chế quản lý ngoại hối, hạ cơn sốt ngoại tệ

+ Đổi mới cơ cấu và phương thức cân đối ngân sách

+ Cải tiến việc phân cấp quản lý ngân sách.

+ Tiếp tục đổi mới và hoàn thiện cơ chế quản lý, giáo dục việc thực hiện

các giải pháp này không nằm ngoài nội dung hoàn thiện chính sách lãi suất.

Giảm hoặc rút bớt về một khối lượng tuyệt đối giấy bạc để thực hiênj

biện pháp này, thông thường chính phủ và ngân hàng sử dụng các hình thức

thu hút vốn vào quỹ ngân hàng như sau:

+ Khuyến khích vào mở rộng tiền vốn ngân hàng (bao gồm cả gửi tiết

kiệm của nhân dân bằng cách nâng cao mức lãi suất gửi tiết kiệm vào ngân

hàng trên mức lạm phát, với sự sụt giá đồng bảng và chính sách bảo vệ bảo

hiểm giá trị đồng vốn gửi vào ngân hàng.

+ Phát hành công trái,trái phiếu và xổ số kiến thiết với quy mô mở rộng

và bâừng những biện pháp hành chính cưỡng bức với người sản xuất, kinh

doanh trong việc mua công phiếu trái phiếu hoặc bằng những chế độ thưởng

hiện vật và giải cao, phòng giúp kích khích.

+Thu hẹp khả năng thanh toán cuối cùng các hối phiếu hoặc kỳ phiếu

thương mại đối với ngân hàng thương mại thông qua việc hạn chế chiết khấu

và các chiết khấuvà nâng cao tỷ lệ quỹ vốn lao động.

+ Ấn định giá hối đoái, hợp lý đồng bạc quốc gia theo chế độ 1 giá hối

đoái và thực hiện nghiêm ngặt điều kiện quản lý ngoại hối, biện pháp này cho

phép ngân hàng nhà nước thu về một khối lượng tiền tệ đáng kể trênthị

ttrường tăng thu nhập ngân sách, đó là một cách để thấy và bù đắp một phần

thiếu hụt cán cân thu chi ngân sách.





+ Hạn chế và thu hẹp tín dụng ngân hàng nói chung, nhất là tín dụng do

hoạt động thương mại thuần tuý,, hối đoái trong điều kiện sản xuấtnhất là sản

xuất hàng tiêu dùng bị đình đốn. Song có thể gia tăng khối lượng tiêu dùng

ngắn hạn hướng vào sản xuất hàng tiều dùng thiết yếu bằng số ngoại tệ thu

được qua xuất khẩu, cung ứng dịch vụđối ngoại hoặc vay nợ, viện trợ.

-Với biện phát này có thể giảm đi một khối lượng tiền tệ đáng kể do việc

buôn bán vòng vèo ăn chênh lệch giá và bấy lâu nay không sao kiểm soát nổi.

Mặt khác do hướng tín dụng ngân hàng có lựa chọn và chú trọng tính hiệu quả

của nó có thể tạo ra được một khối lượng hàng hoá nhất định bán và thu tiền về,

đồng thời giảm đi một khối lượng đáng kể số tiền sẽ chi cho các kỳ phiếu

thương mại giữa ngân hàng và khách hàng cũng như các hoạt động tái chiết khấu

và tín dụng cuối cùng của ngân hàng nhà nước và ngân hàng thương mại.

- Để hạn chế và điều hoà tín dụng, ngân hàng TW thường sử dụng các

biện pháp: Tăng hay giảm lãi suất để giảm hay tăng khối lượng tín dụng,

nghĩa là đối với công cụ lãi suất này sẽ khuyến khích hoặc hạn chế ai trong

hoạt động kinh doanh, thực hiện mua hay bán các chứng khoán tại thị trường

bỏ ngỏ.

c. Nhà nước thực hiện thả nổi giá cả hầu hết trên các mặt hàng, giờ đây

giá cả của hàng hoá do thị trường định đoạt. Nhà nước chỉ dừng lại ở mức quy

định một ít mặt hàng treo giá của nhà nước đưa ra. Từ năm 1989 giá cả hầu

hết các hàng hoá đựơc thị trường xác định, đến nay nhà nước chỉ còn xác định

giá cước tải liên lạc, giá năng lượng, xăng dầu. Một số mặt hàng quan trọng

nhà nước can thiệp bằng các biện pháp kinh tế tích cực. Chẳng hạn giá gạo hạ

thấp, nhà nước bỏ tiền ra mua với giá gạo cao hơn thị trường tự do để giữ

vững và khuyến khích sản xuất nông nghiệp. Giá vàng lên cao, ngân hàng nhà

nước bán vàng ra thị trường với mức giá thấp hơn để kéo vàng hạ xuống. Với

giải pháp này nhà nước đã xóa bỏ tình trạng ngân sách phải bao cấp cho các

xí nghiệp và các tổ chức kinh tế thông qua hệ thống giá thấp. Do trực tiếp

chịu sự quy định của quan hệ cung cầu, của người sản xuất và người tiêu

dùng... là chức năng điều tiết giá cả do thị trường đảm nhận đã được khôi

phục trở lại. Trên thị trường giá cả đã có sự co giãn lên xuống và thực sự trở

thành tấm gương phản ánh kết quả sản xuất kinh doanh của các đơn vị kinh

tế. Giá cả trở thành mệnh lệnh của thị trường và nó cũng rất khắc nghiệt.





Đồng thời giá cả có tác động đến nhu cầu, làm cho nhu cầu được điều chỉnh

tốt hơn theo hướng đa dạng, tiết kiệm... Mọi người tiêu dùng đã tính toán

được các khoản chi tiêu không cần thiết. Nhà nước Việt Nam cho phép ngân

hàng quốc gia được xác định tỷ giá ngoại tệ xấp xỉ với thị trường tự do, biện

pháp này có tác dụng xoá bỏ hiện tượng đầu cơ vàng và ngoại tệ gây rối loạn

thị trường. Hiện nay nhà nước cùng với ngân hàng TW đang tiến dần đến việc

điều chỉnh giá vàng và giá đôla theo mức giá cả của thị trường thế giới, đây là

một trong những kế hoạch hoà nhập kinh tế Việt Nam với thế giới.

d. Thứ tư: Tạo điều kiện phát triển nền kinh tế ngoài quốc doanh. Nhà

nước cho phép các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh được kinh doanh

trên nhiều lĩnh vực. Hiện nay nền kinh tế nước ta có 5 thành phần kinh tế

tham gia cùng hoạt động. Pháp luật của nhà nước đảm bảo các quyền lợi,

quyền bình đẳng, không phân biệt đối xử giữa các thành phần kinh tế. Nhiều

thành phần kinh tế cũng hoạt động tạo được sự cạnh tranh, gây sức ép với

nhau buộc để đổi mới. Việc mở rộng các thành phần kinh tế để giải quyết

việc làm cho người lao động. Mục tiêu cụ thể giảm tỷ lệ lạm phát xuống

khoảng 30 - 40% năm 1994 và dưới 12% năm 1997 và năm 1996 lạm phát

giảm xuống còn 3,6% năm 1999, nhưng có nghĩa lạm phát đã giảm xuống mà

đến đầu năm 1998 lạm phát đang dần dần tăng lên. Những thông tin gần đây

về kiểm soát lạm phát thời kỳ 1993 - 1997 đã đựơc nói đến: "Nếu như năm

1992 - 1993 còn lạm phát ở mức 70% mỗi năm thì năm 1994 đã kéo xuống

15%. Tính từ tháng 3 năm 1994 chỉ số giữa bình quân chỉ còn 0,5% (Việt

Nam).

e. Thứ năm: Nhà nước mở rộng quyền xuất nhập khẩu mở cửa biên giới

khuyến khích các nguồn nhập khẩu vào Việt Nam, đã làm cho thị trường ngày

càng phong phú, làm cho cung và cầu trở lên cân bằng hơn, việc nhập khẩu

vào Việt Nam còn có tác dụng gây sức ép với hàng hoá trong nước buộc họ

phải nâng cao chất lượng để đáp ứng thị hiếu của khách hàng, hoạt động nhập

khẩu cần có nhiều vốn ngoại tệ từ đó mà xuất khẩu gia tăng. Nhà nước sớm

thực hiện chính sách bảo hộ một số ngành trong nước, việc bảo hộ này không

có nghĩa là cấp nhập khẩu mà là đầu tư vốn, kỹ thuật để chất lượng hàng hoá

đạt tiêu chuẩn, giá thành hạ để đủ sức cạnh tranh với thị trường quốc tế.





Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể trong công cuộc chống

lạm phát nhờ áp dụng các giải pháp nêu trên. Điều đó không có nghĩa là

những giải pháp mẫu mực hoàn hảo đủ để quyết định vấn đề chống lạm phát

một cách hoàn hảo đủ để quyết định vấn đề chống lạm phát một cách căn bản.

Tuỳ từng hoàn cảnh, từng giai đoạn mà chúng ta có thể linh hoạt sử dụng các

biện pháp khác nhau nhằm đạt được hiệu quả kinh tế lớn. Vì phát triển kinh

tế có hiệu quả lại liên quan đến những vấn đề to lớn và rộng như chiến lược

kinh tế - xã hội hay đổi mới hệ thống chính trị ở Việt Nam.





KẾT LUẬN

Chúng ta nhận thức rằng quá trình đấu tranh chống lạm phát không đơn

giản ngày một ngày hai. Nó là căn bệnh kinh niên nhưng việc xoá bỏ hoàn

toàn lạm phát thì cái giá phải trả không tương xứng với lợi ích đem lại.

Tình hình diễn biến lạm phát và khắc phục nó tại Việt Nam rất phức tạp.

Lạm phát đã hoành hành công khai khi Việt Nam tiến hành cải cách kinh tế

xã hội, xoá bỏ cơ chế bao cấp, quan liêu. Sự cải cách không đồng bộ giữa giá

cả và quản lý kinh tế dẫn đến khủng hoảng trầm trọng. Thành công trong

công cuộc chống lạm phát 1989 đưa đất nước vượt lên chính là sự đổi mới

trong nhận thức quản lý kinh tế của Đảng và nhà nước ta. Kinh tế ổn định đã

làm tiền đề cơ sở cho sự thành công của các thành tựu trong lĩnh vực giáo

dục, khoa học, chính trị... Những thành tựu to lớn mà chúng ta đạt đựơc trong

công cuộc chống lạm phát cũng không vì thế mà làm chúng ta chủ quan, nới

lỏng. Lạm phát luôn rình rập và đe doạ chúng ta bất cứ lúc nào. Chính vì vậy

Đảng và nhà nước cần phải luôn thận trọng trong mỗi bước đi của mình để

đảm bảo cho nền kinh tế nước ta phát triển vững mạnh làm nền tảng để phát

triển khoa học, giáo dục, đuổi kịp sự phát triển của các nước trong khu vực

nói riêng và các nước trên thế giới nói chung. Điều này không chỉ của riêng ai

mà một phần không nhỏ dành cho các nhà doanh nghiệp trẻ góp phần làm

rạng danh đất nước trong nhiều năm tới này.

Lạm phát đã và đang sẽ là vấn đề nổi cộm trong lý thuyết Tài chính -

Tiền tệ. Tuy vậy, em đã cố gắng tới mức cao nhất hoàn thành đề án trong khả

năng của mình. Bài viết này chỉ là những thu nhặt bước đầu mang tính chất cơ

sở cho việc phát triển nhận thức sau này.

Em hy vọng đây là cách tiếp cận có hiệu quả trong quá trình tìm hiểu nền

kinh tế nói chung và lạm phát nói riêng.





TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Tạp chí thị trường giá cả

Số 3 - 1998

Số 5 - 1999

Số 2 - 2001

Số 5 - 2001

Số 7 -2001

2. Tạp chí phát triển kinh tế

Số 77 năm 1999

3. Tạp chí thị trường, tài chính, tiền tệ

Tháng 4- 2000

Tháng 8 - 2000

4. Tạp chí tài chính tháng 9 - 2001

5. Thời báo kinh tế số 87 - 2001

6. Kinh tế kinh tế học Samulson





MỤC LỤC

Trang

LỜI MỞ ĐẦU 1

I/ Lý luận chung về lạm phát 2

1. Phân loại lạm phát 3

2. Nguyên nhân của lạm phát 4

3. Những tác động của lạm phát 8

II/ Thực trạng lạm phát ở Việt Nam 9

1. Thực trạng 9

2. Lịch sử của lạm phát 10

3. Đặc trưng lạm phát ở nước ta 11

4. Nguyên nhân dẫn tới lạm phát 13

III/ Các biện pháp kiềm chế lạm phát ở nước ta 15

1. Các quan điểm và khắc phục lạm phát 15

2. Giải pháp chống lạm phát ở nước ta 16

a) Về phía Đảng và Nhà nước 16

b) Các biện pháp về tiền tệ, tín dụng, thanh toán và ngân hàng trong

hạn chế và chống lạm phát.

16

c) Về phía ngân hàng TW - Ngân hàng thương mại 18

d) Việc điều chỉnh giá cả và sự quản lý của nhà nước 19

e) Hoạt động đối ngoại trên thương trường của nhà nước 19

KẾT LUẬN 20




de an mon hoc (53).doc

Documents