DavranIŞ OdaklI İŞ GÜVENLİĞİ YÖNETİMİ

Huriye Kumral

Kimya Y. Mühendisi

HK

Eğitim İçeriği ve Detayları

KONU BAŞLIKLARI

1. Neden davranış odaklı iş güvenliği yönetimi gereklidir?

2. ABC yaklaşımı

3. Davranış odaklı iş güvenliği programı

4. Güvenli davranış yönetiminin kurulması

HK

1. Neden davranış odaklı iş güvenliği yönetimi gereklidir?

HK

Çalışan Davranışları

• Aynı koşullarda çalışıyor olmalarına rağmen işçilerden biri işyerinde güvenli çalışıyor olmasına rağmen diğer, aynı davranışı göstermemektedir?

• Görev değişikliklerinde neden çalışan farklı davranış sergiler?

• İşçi, bir kuruluşta güvensiz davranış sergilerken, nerden başka bir kuruluşta farklı bir davranış sergiler?

HK

Çalışan Davranışları

• Eğer çalışanlar zarar verebilecek ve risk oluşturabilecek durum ve koşulları anlayabilselerdi, daha fazla dikkat ederler miydi?

• İş yerinizde hataların ve kazaların öne çıktığı bir zaman söz konusu mu?

RİSKLİ DAVRANIŞLAR KAZALARA NEDEN OLUR.

HK

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi nedir?

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi nedir?

• İnsanlar 3 tür riskli davranışlarda bulunur.

• Bilinçli olarak, istemsizce(farkına varmaksızın) ve alışkanlıkla yapılan riskli davranışlar

• Davranış odaklı güvenlik yönetimi alışkanlık ve istemsizce yapılan davranışlarla ilgilenir.

• Davranış odaklı güvenlik kazalara yol açan riskli davranışlara odaklanan KAZA ÖNLEME yöntemidir.

HK

İsviçre Peynir Modeli Kaza Araştırması İnsan hataları dahil tüm hataları sistematik bir biçimde

inceleyerek çözüm sunar.

HK

Kaza Üçgeni ( F. Bird )

HK

KAZALARIN ÇOĞU DAVRANIŞ KAYNAKLI OLDUĞU HALDE

NEDEN GÜVENLİK ÇALIŞMALARI

DURUM KAYNAKLI KAZALAR ÜZERİNE YAPILIR?

HK

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi ne değildir?

• Sadece gözlem yapmak geri bildirim sağlamak değildir.

• Sadece saha çalışanlarını ilgilendiren bir konu değildir.

• Davranışları değerlendirmeden sadece kaza sayılarına odaklanmayı doğru kabul eden bir yöntem değildir.

HK

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi ne kazandırır?

HK

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi

• Yönetimin iş güvenliği bağlılığını gösterir. • Çalışanlarla iletişimi arttırır. • Sağlık ve güvenlik performansını olumlu olarak etkiler. • Çalışanların iş güvenliğine daha çok odaklanmasına

neden olur. • Yöneticilerin iş güvenliği konusunda liderliğinin

gelişimine katkıda bulunur. • Yöneticilerin insan faktörü üzerinde daha çok

düşünmelerini sağlar. • İyi uygulanırsa pro-aktif güvenlik sağlayarak kayıp

kontrolüne yardımcı olur.

HK

Geleneksel İş Güvenliği yaklaşımı ile Davranış Odaklı Güvenlik yaklaşımı

arasındaki fark nedir?

HK

Geleneksel Güvenlik Yaklaşımı

• Yukarıdan aşağıya doğru İSG yaklaşımı

• Genellikle talimat ve prosedürlere odaklanma

• Dış zorlama ve uygulama

HK

Geleneksel Güvenlik Eğitimler

Sloganlar

Güvenlik

toplantıları

Yarışma

ve

Ödüller

Denetimler

İ

k

a

z

l

a

r

M

e

v

z

u

a

t

Daha az

KAZA

Politika

• Aşağıdan yukarı yaklaşım

• Çalışan davranışlarına odaklanır

• Kök nedenleri ortaya koyar

• İç uygulama

HK

Davranış Odaklı Güvenlik Yaklaşımı

Davranış Odaklı Güvenlik

Güvenlik

Aktiviteleri

Daha az riskli

Davranış

Daha az

kaza

HK

2.ABC YAKLAŞIMI

HK

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi

• Davranış odaklı güvenlik yönetimi, eğitimde dâhil birçok konuya uyarlanabilen, psikolojide ABC

( Antecedent, Behavior, Consequence ) yaklaşımı da denilen temele dayanmaktadır.

• Bu yöntem, psikolojide ilk kez 1930’lu yıllarda BF Skinner tarafından gerçekleştirilmiştir.

HK

ABC Yaklaşımı

• ABC yaklaşımı çalışanların neden belirli tarzda davrandıklarını değerlendiren bir psikolojik modellemedir.

HK

TETİKLEYİCİ DAVRANIŞ SONUÇ

3-Davranış odaklı iş güvenliği programı

HK

Davranış Odaklı İş Güvenliği

• Davranış odaklı iş güvenliği ve risk yönetimi konusunda önemli çalışmalar yapan Prof. Dr. Scott Geller çalışmanın temel unsurlarını yedi temel başlık altında aşağıdaki şekilde açıklamıştır

HK

S. Geller’in Davranış Odaklı Güvenlik Yönetiminde 7 temel başlığı

• 1.Gözlemlenebilir davranışlara ilk müdahale

• 2.Davranışı anlamak ve geliştirmek için dış etkilere bakmak

• 3.Tetikleyicilerle yönlendirme ve sonuçlarla motive etme

• 4.Davranışları değiştiren olumlu sonuçlara odaklanmak

• 5.Müdahaleyi geliştirmek için bilimsel yöntem uygulaması

• 6. Teori kullanımı

• 7.Tutum ve duyguları dikkate alarak gelişimi tasarımlamak

HK

4-Davranış Güvenliği Programının Oluşturulması ( Uygulama)

DAVRANIŞ ODAKLI GÜVENLİK YÖNETİM SİSTEMİ İÇİN

HAZIRMISINIZ?

Davranış Güvenliği Programının Oluşturulması

HK

GÖZLEM VE GERİ BİLDİRİM UYGULANMASI

ÖLÇME SİSTEMİNİN KURULMASI

KRİTİK DAVRANIŞLARI BELİRLEMEK

DAVRANIŞ GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ

YÖNETİM ve İŞGÜCÜ DESTEĞİNİN KAZANILMASI

KÜLTÜREL OLGUNLUĞUN DEĞERLENDİRİLMESİ

4.1- Kültürel olgunluğun

değerlendirilmesi

Kültürel Olgunluğun Değerlendirilmesi

• Birinci adım, kuruluşun davranışsal güvenlik programı için ne kadar hazır olduğunu tespit etmekten geçmektedir.

• Bir kuruluşun güvenlik kültürünü nasıl değerlendireceğiz?

• Kültür nedir ?

• Sağlık ve Güvenlik kültürü ne demektir ?

• «İyi sağlık ve güvenlik kültürüne sahip» bir kuruluştan ne gibi özellikler beklersiniz ?

HK

1

4.2-Yönetim ve

işgücü desteğinin

kazanılması

(Takım seçimi)

Yönetim ve işgücü desteğinin kazanılması

• Yönetimin işin içine katılması

• Gönüllü grupların seçilmesi

• Takım yönetici ve çalışanlardan oluşmalı ve programa gönüllü olarak katılmalıdır.

• Takım öncelikli olarak hedef görev ve alanlara odaklanmalıdır.

• Gerekirse alt gruplardan da yararlanabilir.

• Alt işveren programa dahil edilecek midir? Karar verilmelidir.

HK

2

4.III-Davranış Güvenliği Eğitimi

HK

III-Davranış Güvenliği Eğitimi

• 1. Çalışan katılımı

• 2. JSA eğitimi,

• 3. Yöneticilerin katılımı ve liderlik göstermesi

• 4.Davranış Odaklı Güvenlik Yön. eğitimi:(Kritik davranışlar, Gözlem kriterleri, Gözlemin yapılması, Geri bildirim sağlanması)

• 5.İletişim

• Konunun derinliğine, işyeri kültürüne ve gözlemci sayısına bağlı olarak eğitim programlanır.

HK

3

4.4.Kritik Davranışların Belirlenmesi

HK

Kritik Davranışların Belirlenmesi

• Hangi davranışlar kritik davranışlardır?

• Kritik davranışları tespit etmek için ne yapmalıyız?

HK

4

4.5-Ölçme sisteminin kurulması

HK

Ölçme sisteminin kurulması

• Riskli davranışları temel alan bir ölçme sistemi kurulur.

• Hedefler belirlenir.

• Gözlem sıklığı ne olacaktır? Karar verilir.

• Gözlem (Kontrol listesi )listesi çok uzun olmamalıdır.

• Listenin gözlem esnasında kolayca doldurulur olması önemlidir.

• Kontrol listesi kişi temelinde uygulanabileceği gibi tüm çalışanlar için uygulanabilir.

HK

5

4.6. Gözlem ve geri bildirim uygulanması

HK

Gözlem uygulaması

Gözlem ve geri bildirim uygulanması

• Gözlemi kim yapacak? Nerede gözlem yapılacak ?

• İyi değerlendirilmeli

a) Kişinin kendisi mi gözlemleyecek ?

b) Çalışanlar birbirini gözlemleyecek mi?

c) Bir çalışan diğer bir çalışanı mı gözlemleyecek?

Tespit edilir.

• Gözlemden sonra hemen geri bildirim yapılmalıdır.

HK

6

Tetikleyicileri veya sonuçları kullanmak

• Ne zaman tetikleyici kullanmalıyız ?

• Ne zaman sonuçları kullanmalıyız?

HK

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi Esasları

• Kuruma özgü olmalıdır.

• Üst yönetimin desteği şarttır.

• Üst yönetimin çalışanlarla iletişim halinde olması gerekir.

• Davranış odaklı güvenlik yönetimi için yönetimin örnek ve sabırlı olması gerekir.

• Çalışanların tümünün sisteme etkin bir şekilde katılımı gerekir.

HK

Davranış Odaklı Güvenlik Yönetimi Esasları

• İş çevresi değerlendirilmelidir. • Kaza araştırmaları yapılmalıdır. • Yetki ve sorumluluklar belirlenmelidir. • Çalışanlara gözlem konusunda geri bildirim ve

bilgi vermek esastır. • Suçlama kültüründen vazgeçilmelidir. • Sistemde ceza asla söz konusu değildir. • Sistem, güvenli davranışların takdir edilmesi,

ödüllendirmesi, etkin iletişim ve motivasyon üzerine kurulmalıdır.

HK

Başarıda temel unsurlar

• Yapıcı bir şekilde çalışanlarınızı destekleyin.

• Davranış odaklı iş güvenliği programını iyi bir şekilde planlayın, uygulayın ve destekleyin.

• Programı bütünlük içinde ve doğrulukla yönetin.

DOGY Programı sonucu: Kazaların azalması

Bir yıl içinde bile önemli sonuçlar alırsınız!

Başarıda Engeller

• Kötü kurulmuş işyerleri • Üstten aşağı yönetim sistemleri • Kötü planlamalar ve

uygulamalar • Yetersiz eğitim

Son Söz:

HK

Sorular- Yanıtlar?

TEŞEKKÜRLER

Huriye Kumral

HK