dag van de cultuureducatie 04/02/2014 - sessie 5
TRANSCRIPT
![Page 1: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/1.jpg)
![Page 2: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/2.jpg)
Sessie 5Achter de horizon: cultuurklimaat en
cultuureducatie in secundaire scholen
![Page 3: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/3.jpg)
Onderzoek naar cultuureducatie
Onderzoekslijn Steunpunt Cultuur Secundair onderwijs
Twee steekproeven: Vlaamse steekproef van scholen Steekproef van scholen in grootstedelijke omgeving (Antwerpen en Gent)
Dataverzameling: maart – juli 2013
Scholen Leerlingen Leerkrachten
Ouders
84 5086 1098 (v:902)
2002
![Page 4: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/4.jpg)
Doelstellingen onderzoek
In kaart brengen van
de verschillende vormen van kunst- en cultuureducatie het culturele klimaat van Vlaamse scholen culturele percepties en participatiepatronen van leerkrachten de link tussen cultuureducatie op school en buitenschoolse vormen van
cultuureducatie en -participatie beïnvloedende factoren van deelname aan cultuureducatie op school en
buiten school samenhang van cultuureducatie/cultureel klimaat met specifieke
schoolgerelateerde kenmerken
![Page 5: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/5.jpg)
opzet
Hoe staat het met cultuurparticipatie bij Vlaamse jongeren? Cultureel klimaat op Vlaamse scholen
Kunstzinnige vakken op school Extra-curriculaire culturele activiteiten Visie van leraren op cultuureducatie Cultuurparticipatie en culturele interesse van leraren Profielen van leraren …
![Page 6: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/6.jpg)
Buitenschoolse cultuurparticipatie bij Vlaamse secundaire scholieren
![Page 7: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/7.jpg)
Buitenschoolse receptieve cultuurparticipatie (laatste 6 maanden)
bioscoop
bibliotheek
discotheek
muziekfestival (voorbije jaar)
popconcert
museum, tentoonstelling of galerij
erfgoed
theater- of toneelvoorstelling
dance-event
comedy-voorstelling
groot cultureel evenement
ballet- of dansvoorstelling
literair evenement
concert van klassieke muziek of opera
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
13.2
45.6
60.9
68.0
72.8
75.0
77.2
77.7
78.4
82.1
84.0
87.0
89.3
94.0
0 keer 1 keer meerdere keren
![Page 8: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/8.jpg)
Actieve cultuurparticipatie (voorbije 6 maanden)
Percentage
Film, video, multimedia of computerkunst 22,9
Zingen 22,1
Tekenen, schilderen of beeldende kunst 21,2
Muziekinstrument bespelen 21,2
Fotografie 15,8
Populaire dans (bv. hip hop, breakdance, r&b, …) 15,6
Schrijven (bloggen, poëzie, verhalen, songteksten, …) 15,3
Dansen zoals jazzballet, moderne dans, klassieke dans of volksdans 15,0
Toneel, theater 9,4
Elektronische muziek (sampling, dj, …) 8,1
Werken met textiel (bv. kleren maken, breien, …) 7,4
Minstens een van bovenstaande creatieve hobby's
63,4
![Page 9: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/9.jpg)
Buitenschoolse cultuureducatie (ooit gedaan)
PercentageTekenen, schilderen of beeldende kunst 28,5Populaire dans (bv. hip hop, breakdance, r&b, …) 19,2
Dansen zoals jazzballet, moderne dans, klassieke dans of volksdans 18,0
Klassieke muziek spelen 14,2Pop/rock/jazz muziek spelen 8,9Woordkunst, dictie 8,6Toneel, theater 7,3
Film, video, multimedia of computerkunst (Photoshop, montage, Flash) 4,2
Fotografie 3,0Schrijven (bloggen, poëzie, verhalen, songteksten, …) 2,8Graffiti, paintbrushing 2,4Elektronische muziek (sampling, dj, …) 2,1Andere 0,8
minstens een vorm van buitenschoolse cultuureducatie gedaan (verleden of heden)
57,1
![Page 10: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/10.jpg)
Perceptie kunstmusea
pool 1 -3 -2 -1 0 1 2 3 pool 2
Saai 35,6 12,6 10,6 23,9 9,5 5,1 2,8 Boeiend
Ik denk er niet aan om er naartoe te gaan 38,5 14,9 12,6 22,4 7,5 2,3 1,8 Ik denk er vaak aan om er naartoe te
gaan
Helemaal niet ontspannend 29,7 11,4 11,9 24,7 13,6 5,8 3 Zeker ontspannend
Ik ken er te weinig van 40,1 16,2 11,8 17,1 8,1 4,3 2,3 Ik ken er wel iets van
Ik kan me er niet op concentreren 31,8 12 11 22 13,5 6,3 3,6 Ik kan me er wel op concentreren
Dat is echt iets voor mij 14,3 6,6 7,9 17,7 10,4 14 29,1 Dat is echt niets voor mij
Je moet er heel veel van kennen 19,1 8,7 9,3 38 10,1 5,7 9,1 Je moet er helemaal niet veel van kennen
Kunstenaars doen altijd overdreven 23,8 9,5 11,5 39,5 9,2 3,5 2,9 Kunstenaars doen nooit overdreven
Een warme sfeer 11,1 8,4 13,8 36,2 11,6 5,9 12,9 Een kille sfeer
Zeer belangrijk dat het bestaat 17,5 13,7 12,9 28,3 8,8 6,1 12,8 Helemaal niet belangrijk dat het bestaat
Heel veel van mijn familie of vrienden gaan naar musea 11,9 5,4 7,5 22,4 12,6 15,8 24,5 Niemand van mijn familie of
vrienden gaat naar musea
Goedkoop 10,1 4,5 5,8 43 14,5 8,9 13,1 Duur
Ik zou me er een buitenbeentje voelen 21,6 10,8 9,8 33,3 10,2 6,9 7,5 Ik zou me er geen buitenbeentje
voelen
Voor iedereen 29,5 10,2 8,4 26,3 9 5,1 11,5 Elitair, voor een bepaald soort mensen
![Page 11: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/11.jpg)
MAAR,
zeer grote verschillen in participatie bij jongeren en grote verschillen over scholen
![Page 12: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/12.jpg)
Verschillen in cultuurparticipatie
cultureel kapitaal (Bourdieu)
Drie vormen van cultureel kapitaal : Een geobjectiveerde vorm of het bezit van culturele objecten
Bv. boeken, cd’s of schilderijen Een geïnternaliseerde vorm
geheel van duurzame disposities en capaciteiten die via socialisatie en opvoeding geïnternaliseerd worden door het individu
En een geïnstitutionaliseerde vorm diploma’s en andere onderwijskundige kwalificaties
Sterke reproductie van cultureel kapitaal
![Page 13: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/13.jpg)
Geobjectiveerd cultureel kapitaal
een g
rote
boe
kenka
st m
et ro
man
s
kunst
boeke
n
kunst
werke
n
Een c
ollect
ie cd’s
of L
P’s
muzie
kinst
rum
ent
0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
90.0%
100.0%
57.9%51.9%
69.1%
89.0%
57.3%
31.8% 30.3%
53.4%
76.6%
40.0%
a-stroom b-stroom aso/kso tso bso
![Page 14: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/14.jpg)
Literaire socialisatie naar onderwijsvorm (gem. score op 100)
a-stroom b-stroom aso/kso tso bso0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
50.0
41.6
30.0
46.8
37.2
31.2
Chart Title
![Page 15: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/15.jpg)
Cultuurparticipatie ouders
a-stroom b-stroom aso/kso tso bso0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
90.0%
100.0%
45.9%39.9%
50.4%
40.8%
32.2%
85.9%
65.5%
91.5%86.1%
72.2%
actieve cultuurparticipatie receptieve cultuurparticipatie
![Page 16: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/16.jpg)
Opleidingsniveau moeder naar onderwijsvorm
a-stroom b-stroom aso/kso tso bso0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
9.7%
28.4%
6.2%
15.5%
29.5%
58.2%
24.2%
68.1%
43.4%
22.7%
secundair onderwijs niet voltooid diploma secundairdiploma hoger onderwijs
![Page 17: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/17.jpg)
Cultureel kapitaal leerlingen naargelang schooltype
![Page 18: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/18.jpg)
Buitenschoolse cultuurparticipatie naar onderwijsvorm
bioscoopmuseum of tentoonstelling theater0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
90.0%
100.0%
90.6%
35.1%31.6%
85.1%
16.4%
11.4%
A-stroomB-stroomASOBSO TSOKSO
![Page 19: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/19.jpg)
Actieve buitenschoolse cultuurparticipatie naargelang onderwijsvorm
a-stroom b-stroom aso/kso tso bso0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
67.1%
59.4%
72.4%
57.7%52.2%
% lln dat minstens een creatieve hobby uitoe-fent
![Page 20: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/20.jpg)
Perceptie kunstmuseum naargelang onderwijsvorm
a-stroom
b-stroom
aso/kso
tso
bso
-0.5 -0.4 -0.3 -0.2 -0.1 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4
0.14
-0.45
0.32
-0.19
-0.31
![Page 21: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/21.jpg)
Culturele hulpbronnen thuis Cultuurparticipatie
Scholen ?
Culturele mobiliteit ?
![Page 22: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/22.jpg)
Cultuur op
op school
![Page 23: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/23.jpg)
Cultuurparticipatie op school
Formeel curriculum Vakken zoals plastische opvoeding, muzische vorming, esthetica, …
Informeel curriculum Extra-curriculaire activiteiten: culturele uitstappen met school
Verborgen curriculum Cultureel klimaat van een school! Cultureel kapitaal van leerlingen Leraren !
Houding tav cultuureducatie Culturele participatie en interesse van actoren Gebruik van culturele werkvormen in lessen
![Page 24: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/24.jpg)
Formeel curriculum: vakkenVAKKEN PercentagePlastische opvoeding (PO) 40,8Muzische opvoeding (MO) 39,4Muziekgeschiedenis 1,2Kunstgeschiedenis 4,9Esthetica 10,8Dramatische expressie, Nederlandse expressie 7,0
Minstens een van bovenstaande vakken 82,6
1 2 3 4 5 620.0
40.0
60.0
80.0
100.0
a-stroom b-stroom aso/kasotso bso
![Page 25: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/25.jpg)
Culturele kennis van leerlingen …
![Page 26: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/26.jpg)
wetenschap
schrijver
kunst
muziek
politiek
?
![Page 27: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/27.jpg)
Culturele kennis leerlingen
% correct geantwoordAlbert Einstein 88,3Pablo Picasso 85,8Netsky 81,8Wolfgang Mozart 81,7Vincent Van Gogh 77,5Herman van Rompuy 77,2Beyonce Knowles 73,4Hillary Clinton 50,7Marie Curie 31,3Claude Monet 30,2Stephen Hawking 27,6Kofi Annan 23,0Jacques Brel 22,2Bart Moeyaert 20,0Tom Lanoye 19,2Johannes Brahms 7,4Anton Tsjechov 3,8
![Page 28: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/28.jpg)
Culturele kennis naargelang onderwijsvorm en leerjaar
1 20
2
4
6
8
10
12
1412.44312678997
63
10.1487824769204
6.803860374455
7.76922845522717
6.11973776968229
4.33055320903506
Kennis: a-stroom
b-stroom
aso/kso
tso
bso
Culturele kennis: a-stroom
b-stroom
aso/kso
tso
bso
![Page 29: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/29.jpg)
Informeel curriculum: extra-curriculaire activiteiten
0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
50.0
60.0
70.0
6055.7
50.447
22.9 21.1 20.4
11.8
5.9 5.7
% lln dat aangeeft dat het georganiseerd werd% participerende leerlingen
![Page 30: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/30.jpg)
Museumbezoek was … 1 & 2 3, 4 & 5 6 & 7Saai 18,2 59,6 22,2 boeiend
helemaal niet leerrijk 12,0 59,5 28,6 leerrijk
heel ontspannend 19,0 62,4 18,6 niet ontspannend
iets waar ik zelf nooit zou naar gaan 41,3 43,1 15,7
iets waar ik zelf wel eens naar toe wil gaan
nutteloos 17,9 61,8 20,3 heel nuttig
helemaal niet plezant 17,4 60,4 22,2 heel plezant
Theaterbezoek was …Saai 14,6 54,9 30,4 boeiend
helemaal niet leerrijk 25,7 59,8 14,5 leerrijk
heel ontspannend 28,3 51,2 20,5 niet ontspannend
iets waar ik zelf nooit zou naar gaan 36,7 46,6 16,8
iets waar ik zelf wel eens naar toe wil gaan
nutteloos 23,0 62,4 14,6 heel nuttig
helemaal niet plezant 15,1 52,5 32,4 heel plezant
![Page 31: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/31.jpg)
Culturele activiteiten naargelang onderwijsvorm (enkel 2e en 3e graadsleerlingen)
0.00%
10.00%
20.00%
30.00%
40.00%
50.00%
60.00%
70.00%
69,8%
63.4% 61.2%
38.0%
25.5%
12.9%
42,7% 40.7%
50.9%
19.4%15.7% 14.0%
aso/kso tso bso
![Page 32: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/32.jpg)
organisatie van actieve participatiemogelijkheden (zingen, schrijven, musiceren, dansen, …) naar onderwijsvorm
a-stroom b-stroom aso/kso tso bso0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
90.0%
100.0% 92.9%85.7% 87.5%
68.6%
52.6%
% lln dat aangeeft dat een van de voorgelegde activiteiten wordt georganiseerd
![Page 33: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/33.jpg)
Vlaamse leraars
![Page 34: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/34.jpg)
Rol leraars?
In onderzoek naar relatie tussen onderwijs en cultuur: eerder negatief beeld: leraren kijken vanuit eigen leefstijl en dominante cultuur naar leerlingen Ten voordele van middenklasseleerlingen
In onderzoek naar cultuureducatie: nauwelijks oog voor leraren Gedateerd (jaren ’70, bv. DiMaggio en Useem, Bourdieu) Recent: beperkt en zijdelings onderzocht
Recente studies blijken wel Bourdieus omschrijving van leraren te beamen ondanks sterk gewijzigde samenleving
Rijk aan cultureel kapitaal Relatief arm aan economisch kapitaal
![Page 35: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/35.jpg)
De data
disciplines %
menswetenschappen (economie, geschiedenis, humane wet.) 16,5
exacte wetenschappen (wetenschappen, wiskunde) 27,0
talen (klassieke/moderne talen) 31,2
techniek, praktijk 13,5cultuurvakken (M.O., P.O., kunstvakken) 6,7
levensbeschouwelijke vakken 8,6
68,6 % vrouw Gem. lft: 40,6
jaar
![Page 36: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/36.jpg)
Cultuurparticipatie en culturele vorming staan onderaan de prioriteitenlijst bij vele leerkrachten
5 minst belangrijke eigenschappen
5 belangrijkste eigenschappen
23. Competitiviteit …vergelijkt zich met anderen en wil de betere zijn
1
Eerlijkheid …is open en eerlijk, liegt niet
22 Traditiegetrouwheid …hecht belang aan tradities en gewoonten
2 Tolerantie …reageert niet haatdragend op anderen
21 Kennis van het culturele canon …is op de hoogte van de grote namen uit de kunstgeschiedenis
3 Doorzettingsvermogen ...geeft niet rap op, zelfs als het moeilijk is
20 Cultuurparticipatie … gaat al eens naar een concert of museum
4 Beleefde manieren … spreekt met twee woorden, excuseert zich wanneer hij/zij een fout begaat,...
19 Kunstzinnigheid ...toont artistieke interesse en uit zich creatief
5 Zelfcontrole …kan zich beheersen
Ik heb het gevoel dat mijn school wetenschappelijk intellect belangrijker vindt (leraar)
Belangrijkste en minst belangrijkste eigenschappen bij leerlingen volgens hun leraars:
![Page 37: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/37.jpg)
… en leraren zijn gematigd enthousiast
15%
26%
27%
25%
7%
Heeft u dit schooljaar uw leerlingen al meegenomen naar culturele activiteiten of culturele activiteiten mee
helpen organiseren?
neen … en ik heb ook geen interesse om dit in de toekomst te doenneen … maar ik heb wel interesse om dit in de toekomst te doenja … één keerja … al enkele keren (2 à 3 keer)ja … al vaak (meer dan 3 keer)
![Page 38: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/38.jpg)
Maar kunnen we leraren allemaal over dezelfde kam scheren?
Drie stappen Brede beschrijving van culturele praktijken van leraars
Actieve cultuurparticipatieReceptieve cultuurparticipatie
Zoektocht naar profielen bij leraars (latente klasse analyse)
Relatie met leraar- en schoolkenmerken
![Page 39: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/39.jpg)
Receptieve cultuurparticipatie de voorbije 6 maanden
% leraren
Bezienswaardige gebouwen, monumenten of archeologische sites bezoeken
76,3
Museum, tentoonstelling of galerij bezoeken 76,0Bioscoopbezoek 70,0Een bibliotheek bezoeken 68,2Een theater- of toneelvoorstelling bijwonen 63,2Naar een optreden/concert van popmuziek, rock, folk, wereldmuziek, dance, jazz of blues gaan
45,6
Een comedyvoorstelling bijwonen 37,7Een groot cultureel evenement bijwonen 36,7Een literair evenement bijwonen 27,9Een muziekfestival bijwonen 26,9Naar een concert van klassieke muziek of opera gaan 23,6Ballet- of dansvoorstelling bijwonen 17,8Dance-event bijwonen 14,4
![Page 40: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/40.jpg)
Actieve cultuurparticipatie de voorbije 6 maanden
Leraren(n=862)
Vlaamse hoger
opgeleide werkende bevolking(n=584)
Film, video, multimedia of computerkunst (Photoshop, montage, Flash)
29,4 13,9
Fotografie 29,2 5,6Toneel, theater 25,5 2,3Zingen 20,6 7,5Werken met textiel (bv. kleren maken, breien, …) 19,4 7,2Muziekinstrument bespelen 16,4 12,9Schrijven (bloggen, poëzie, verhalen, songteksten, …) 16,4 9,3Tekenen, schilderen of beeldende kunst 13,8 10,3Dansen zoals jazzballet, moderne dans, klassieke dans of volksdans
11,67,9
Populaire dans (bv. hip hop, breakdance, r&b, …) 12,0Elektronische muziek (sampling, dj, …) 3,6 /
![Page 41: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/41.jpg)
Lerarenprofielen
Benaming clusters Omvang clusters
De kunst- en erfgoedbezoeker 39,0%
De amateurkunstenaar 23,5%
De weinig participerende 21,8%
De receptieve cultuurparticipant 15,7%
![Page 42: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/42.jpg)
mul
timed
ia
thea
ter
crea
tief m
et te
xtie
l
schr
ijven
popu
laire
dan
s
elek
troni
sche
muz
iek
mus
eum
, ten
toon
stel
...
bios
coop
thea
ter,
tone
el
com
edy
dans
voor
stel
ling
muz
iekf
estiv
al
danc
e ev
ents
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
kunst- en erfgoedbezoekers de amateurkunstenaarsweinig participerenden de receptieve cultuurparticipanten
![Page 43: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/43.jpg)
Samenhang met schoolkenmerken
Algemeen
Kunst- en
erfgoed-bezoeke
rs
Amateur-
kunsten-aars
Weinig particip
e-renden
Receptieve cultuur-
partici-panten
Onderwijsvormen % dat uitsluitend les
geeft in ASO/KSO 36,0% 41,1% 36,6% 28,0% 32,8%
% dat uitsluitend les geeft in BSO/TSO 35,0% 31,6% 30,7% 44,1% 38,1%
% dat in ASO en BSO of TSO staat 29,0% 27,4% 32,7% 28,0% 29,1%
Vakken die men doceert Humane
wetenschappen 16,8% 19,0% 13,4% 12,9% 21,6%
Exacte wetenschappen 27,0% 27,1% 19,8% 34,9% 26,9% Talen 31,8% 35,8% 31,7% 21,0% 36,6% Technische vakken 13,0% 10,9% 11,4% 21,0% 9,7% Kunstzinnige vakken 7,4% 5,3% 17,8% 2,7% 3,7% Levensbeschouwelijke
vakken 9,0% 8,1% 9,5% 7,0% 13,4%
![Page 44: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/44.jpg)
En
Nauwelijks variatie over de scholen
positief naar cultuureducatie toe in tegenstelling tot het aanbod van extra curriculaire en formele
culturele act op school welke sterk variëren over de scholen, blijken de types van sterk participerende leraren niet zo geconcentreerd te zitten binnen bepaalde scholen
Maar hoe gerelateerd met visie op en methode van cultuureducatie?
![Page 45: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/45.jpg)
Cultuureducatie in de klas
0 keer 1 keer 2 keer Meer dan 2 keer
Ik vertel de leerlingen over cultuur 19,4 15,1 8,7 56,8
Ik stel vragen over wat de lln doen in hun vrije tijd op cultureel vlak 23,6 23,5 10,1 42,7
Ik laat films, beeldhouwwerken, schilderijen, muziek ed zien/horen tijdens mijn lessen en koppel dit aan de leerstof
26,7 14,5 10,9 48,0
Ik leer de leerlingen iets bij over cultuur door hen cultuur te laten ervaren (laten zien, luisteren, naar of lezen over cultuur)
34,4 12,6 10,2 42,8
Ik raad de leerlingen culturele voorstellingen aan 40,3 19,4 10,0 30,2
Ik probeer met de lln dieper na te denken over cultuur (bv klasgesprekken, schrijven ... over cultuur)
45,1 14,9 10,3 29,7
Ik probeer actief mee te werken aan het opzetten van culturele voorstellingen op school of culturele uitstapjes voor de leerlingen
47,5 23,2 11,3 18,0
Ik tracht de leerlingen zelf cultuurproducten/creaties te laten maken en eventueel te tonen aan een publiek
58,2 19,6 7,9 14,3
Ik neem mijn leerlingen mee naar culturele voorstellingen die relevant zijn voor het vak dat ik geef
63,3 20,3 7,1 9,3
Ik nodig een kunstenaar, schrijver, ontwerper ... uit om in het kader van mijn les zijn/haar werk te tonen aan de leerlingen
87,6 8,8 1,6 2,1
![Page 46: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/46.jpg)
Hoe verhouden deze profielen zich tot aandacht voor cultuur in de klas?
Gebruik van … in de les 0 keer 1 keer 2 keer Meer dan 2 keer
film 18,6 7,8 11,4 62,2
niet-klassieke muziek 44,8 11,7 10,7 32,8
beeldende kunst 47,5 14,5 9,3 28,7
fotografie 55,8 13,7 8,8 21,6
literatuur (bovenop de verplichte leerstof) 62,2 12,8 8,1 16,9
architectuur of design 65,2 14,3 6,9 13,6
theater 67,0 15,0 6,8 11,2
erfgoed 72,1 11,0 6,0 10,8
klassieke muziek 76,1 13,1 4,6 6,1
toegepaste kunst 78,3 10,6 5,0 6,1
dans 81,4 9,9 3,0 5,7
![Page 47: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/47.jpg)
Cultuureducatie naargelang type leraar
-1.00-.80-.60-.40-.20.00.20.40.60
kunst- en erfgoed bezoekersAmateurkunstenaars
![Page 48: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/48.jpg)
Aandacht voor cultuur in de les naargelang onderwijsvormen waarin men doceert
-.150
-.100
-.050
.000
.050
.100
aandacht voor cultuur (meer passieve vormen)actieve aandacht voor cultuur
![Page 49: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/49.jpg)
Aandacht voor cultuur in de les naargelang onderwijsvormen waarin men doceert: Selectie van amateurkunstenaars
.000
.100
.200
.300
.400
.500
.600
.700
.800
aandacht voor cultuur (meer passieve vormen) actieve aandacht voor cultuur
![Page 50: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/50.jpg)
Perceptie leraren over cultuureducatie op hun school (%)
1 & 2 tussen 6 & 7
voornamelijk losstaande initiatieven
35,2 43,1 21,7 ingebed in een globale aanpak
gedragen door specifieke leerkrachten
44,4 39,3 16,3gedragen door een basis aan leerkrachten en directie
Kunst en cultuur krijgen op afzonderlijke momenten aandacht
32,6 47,6 19,7kunst en cultuur krijgen een heel jaar door aandacht in de school
het programma is niet cumulatief,
35,0 51,7 13,2 het programma is cumulatief
de activiteiten zijn qua thema of onderwerp niet op elkaar afgestemd
34,2 52,2 13,6de activiteiten zijn qua thema of onderwerp steeds op elkaar afgestemd
wat binnenschools en buitenschools wordt aangeboden is niet op elkaar afgestemd
30,3 54,6 15,0
wat binnenschools en buitenschools wordt aangeboden is steeds op elkaar afgestemd
![Page 51: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/51.jpg)
oneenstussen beide eens
Ik krijg op de school heel wat ondersteuning van de directie bij de organisatie van culturele initiatieven
12,6 37,7 49,7
We hebben op deze school te weinig financiële middelen om echt grootschalige culturele projecten op te zetten
19,9 33,1 47
De tijd die kan uitgaan naar culturele activiteiten op school is te beperkt
23,7 30,7 45,6
We beschikken op deze school over te beperkte infrastructuur om culturele activiteiten te laten plaatsvinden
36,8 27,4 35,8
Ik ken te weinig van cultuur en het cultureel aanbod 46,2 31,6 22,2
![Page 52: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/52.jpg)
Discussie
Niet alleen buiten de school, maar ook binnen de school ongelijke participatiegraden
Deels omwille van culturele achtergrond van leerlingen Deels ook omwille van verschillende aandacht voor cultuur in scholen
Vooral vanaf tweede graad Minder aandacht in bso/tso in formele curriculum Minder extra-curriculaire activiteiten en actieve
cultuurparticipatiemogelijkheden Maar achter de horizon schijnt de zon?
zowel binnen aso als tso en bso leraren die zelf artistieke vleugels hebben
Heeft impact op cultureel schoolklimaat, cultuur binnen de lessen Wel: nog te veel een zaak van enkelingen binnen scholen
![Page 53: Dag van de Cultuureducatie 04/02/2014 - Sessie 5](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022062514/558d295cd8b42a8c2a8b45f8/html5/thumbnails/53.jpg)
Steunpunt Cultuur – Onderzoekslijn Cultuureducatie
John Lievens, Jessy Siongers & Dries Vanherwegen
Steunpunt Beleidsrelevant Onderzoek Cultuur
Vakgroep Sociologie – Onderzoeksgroep CuDOS
Universiteit Gent
e-mail: [email protected]
url: www.steunpuntcultuur.be