czsÁåaiÀÄ 10 ¨sÁµÉ ºÁuÀÆ ¸Á»vÀå - gazetteer...

CzsÁåAiÀÄ 10 ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¸Á»vÀå

Glim

pses

of K

arna

taka

209

CzsÁåAiÀÄ 10

¨sÁµÉ ºÁUÀÆ °¦

PÀ£ÁðlPÀzÀ°è §¼À¸À¯ÁUÀÄªÀ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß zÉÃ±ÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR

¨sÁµÉUÀ¼À°è MAzÁV ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA«zsÁ£ÀªÀÅ UÀÄgÀÄw¹zÉ.

PÀ£ÁðlPÀzÀ §ºÀÄvÉÃPÀ d£ÀjUÉ PÀ£ÀßqÀªÀÅ ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉAiÀiÁVzÉ.

£ÉgÉAiÀÄ gÁdåUÀ¼ÁzÀ DAzsÀæ¥ÀæzÉÃ±À, ªÀÄºÁgÁµÀÖç, vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ,

PÉÃgÀ¼À, UÉÆÃªÁ, ºÁUÀÆ zÀªÀÄ£ï ºÁUÀÆ ¢AiÀÄÄUÀ¼À°è PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß

ªÀiÁvÀÈ ¨sÁµÉAiÀiÁV §¼À¸ÀÄªÀ UÀt¤ÃAiÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ d£ÀjzÁÝgÉ. F £É®zÀ ªÉÄÃ¯É

¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjzÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ¨sÁµÉAiÀÄÄ ««zsÀ gÀÆ¥À

ºÁUÀÆ ±ÉÊ°AiÀÄ G¥À¨sÁµÉ CxÀªÁ ¥ÁæAvÉÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArzÉ.

««zsÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ¥ÁæAwÃAiÀÄ ̈ sÁµÉUÀ¼À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ, zÁæ«qÀ UÀÄA¦£À

¨sÁµÉUÀ¼ÉAzÀÄ d£À¦æAiÀÄªÁVgÀÄªÀ zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÁµÉUÀ¼À UÀÄA¦UÉ PÀ£ÀßqÀªÀÅ

¸ÉÃjzÉ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀzÀ°è, PÀ¤µÀ× ªÀÄÆgÀÄ ¥ÁæzÉÃ²PÀ G¥À¨sÁµÉUÀ¼ÁzÀ, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ-

PÀ£ÀßqÀ, zsÁgÀªÁqÀ-PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ-PÀ£ÀßqÀUÀ¼À d£À¦æAiÀÄªÁzÀ

¨sÁµÁ ±ÉÊ°UÀ¼À£ÀÄß, PÀæªÀÄªÁV ªÀÄÆgÀÄ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÁzÀ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ,

zsÁgÀªÁqÀ ºÁUÀÆ ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F ªÀÄÄRå

«¨sÁUÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ, EvÀgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¥ÁæAwÃAiÀÄ G¥À-«¨sÁUÀUÀ¼ÁzÀ ºÀªÀåPÀ,

§qÀUÀ, £ÁqÀªÀ, PÀÆ¸À, ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ½zÀÄÝ, CªÀÅ EvÀgÀ ̈ sÁµÁ ̧ ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ

¨ÉgÉvÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ G¥À«¨sÁUÀUÀ¼ÁVªÉ.

¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¸Á»vÀå

210

Glimpses of Karnataka

C±ÉÆÃPÀ£À ²¯Á±Á¸À£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁgÀvÀzÉ¯ÉèqÉ DgÀA©üPÀ °¦AiÀiÁV d£À¦æAiÀÄUÉÆAqÀÄ,

J®è DzsÀÄ¤PÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ½UÉ ªÀÄÆ®-°¦AiÀiÁzÀ ¨Áæ»äÃ °¦¬ÄAzÀ PÀ£ÀßqÀ

¨sÁµÉAiÀÄ °TvÀ °¦gÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÆß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ. Qæ.±À. 450PÉÌ ¸ÉÃjzÀ ºÀ°är

±Á¸À£ÀzÀ°è PÀ£ÀßqÀ °¦AiÀÄ ¥ÁægÀA©üPÀ gÀÆ¥ÀªÀÅ zÉÆgÉwzÉ. ¨ÁzÁ«Ä ZÁ®ÄPÀågÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ

C£ÉÃPÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼À£ÀÄß F °¦AiÀÄ¯Éè §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉ. PÀ£ÀßqÀ °¦AiÀÄÄ ¤gÀAvÀgÀªÁV

§zÀ¯ÁªÀuÉ DUÀÄvÀÛ¯ÉÃ EzÀÄÝ EA¢£À PÀ£ÀßqÀ °¦AiÀÄÄ, ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 2,000 ªÀµÀðUÀ¼À

PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄ°è EAvÀºÀ «PÀ¸À¤ÃAiÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½AzÀ GAmÁzÀÄzÀÄ. §zÀ¯ÁUÀzÀ

KPÀgÀÆ¥À zÉÆA¢UÉ AiÀiÁAwæPÀªÁV £ÀPÀ¯ÁUÀÄªÀ CPÀëgÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÄzÀætªÀ£ÀÄß

¥ÀjZÀ¬Ä¹zÀ ªÉÄÃ¯É, ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ °¦gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀÈvÀUÉÆ½¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

PÀ£ÀßqÀ, vÀ«Ä¼ÀÄ ºÁUÀÆ vÉ®ÄUÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ zÁæ«qÀ¨sÁµÁ UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃjgÀÄªÀÅzÀjAzÀ, J®è

ªÀÄÆgÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÆ MAzÉÃ jÃwAiÀÄ ¨ÁºÀå gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. zÁæ«qÀ UÀÄA¦UÉ

¸ÉÃjzÀ G¥À¨sÁµÉAiÀiÁV DgÀA¨sÀªÁV, vÀ£ÀßzÉÃ DzÀ °¦AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ¸ÀÄ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ

¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ, ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß CªÀÅ ºÁzÀÄ

§A¢zÀÝgÀÆ, vÁAwæPÀ, ªÉÊeÁÕ¤PÀ ºÁUÀÆ vÀvÀéaAvÀPÀ ±À§Ý¸ÀA¥ÀvÀÄÛ, ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ

¥ÉÇÃ¶vÀªÁVzÉ. ̈ sÁµÉAiÀÄ ¥ÁægÀA©üPÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ºÀ¼ÉUÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ £ÀAvÀgÀzÀ £ÀqÀÄUÀ£ÀßqÀ

JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÀÄÝ, CzÀÄ ºÉÆ¸ÀUÀ£ÀßqÀPÉÌ zÁj ªÀiÁrPÉÆnÖvÀÄ. ºÀ¼ÉUÀ£ÀßqÀªÀÅ ¥ÁæaÃ£À

¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ¥ÉÇÃ¶¹zÀÝgÉ, §ºÀÄ¥Á®Ä d£À¦æAiÀi ¸Á»vÀåªÀÅ £ÀqÀÄUÀ£ÀßqÀ CxÀªÁ

ºÉÆ¸ÀUÀ£ÀßqÀPÉÌ ¸ÉÃjªÉ.

DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV PÀ£ÀßqÀ

Qæ.±À. DgÀ£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ PÀ£ÀßqÀzÀ°è ºÉÆgÀr¹zÀ C£ÉÃPÀ gÁeÁeÉÕUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃrzÁUÀ,

¥ÁæPÀÈvÀ ºÁUÀÆ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©üPÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀzÀ PÁ®UÀ¼À°è PÀæªÀÄªÁV

§¼À¹zÀgÀÆ, £ÀAvÀgÀ §AzÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ CgÀ¸ÀgÀÄ DqÀ½vÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÆß

§¼À¸ÀÄwÛzÀÝgÀÄ JAzÀÄ w½zÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ. PÀzÀA§gÀ ºÀ°är ²¯Á±Á¸À£À ºÁUÀÆ ZÁ®ÄPÀågÀ

¨ÁzÁ«Ä UÀÄºÁ ±Á¸À£ÀÉUÀ¼ÀÄ gÁeÁ£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀ CvÀåAvÀ ¥ÀÅgÁvÀ£À

PÀ£ÀßqÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÁVªÉ. PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀågÀ D½éPÉAiÀÄ°è ºÁUÀÆ D£ÀAvÀgÀÀ ºÉÆAiÀÄì¼À

ºÁUÀÆ ¸ÉÃªÀÅtgÀ DqÀ½vÁªÀ¢üAiÀÄ®Æè, DqÀ½vÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß

§¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÉaÑvÀÄ F gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ

ºÀ®ªÁgÀÄ DqÀ½vÁvÀäPÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÆß PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀ ªÁPÀå¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÆß ºÉÆA¢ªÉ.

PÉ®ªÀÅ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼À°è, d£À¸ÁªÀiÁ£ÀågÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¯ÉAzÀÄ

PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀzÀ°è §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉ. «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ CgÀ¸ÀjUÉ ¸ÉÃjzÀ

C£ÉÃPÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ°èªÉ. «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ ̧ ÁªÀiÁædåzÀ GvÀÛgÁ¢üPÁjUÀ¼ÁzÀ PÉ¼À¢AiÀÄ

£ÁAiÀÄPÀgÀÄ ºÁUÀÆ ªÉÄÊ¸ÀÆj£À MqÉAiÀÄgÀÆ PÀÆqÀ, gÁdåzÀ KPÉÊPÀ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV

PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß §¼À¹zÀgÀÄ. ©eÁ¥ÀÅgÀzÀ CgÀ¸ÀgÀÄ, ±ÁºÀf, KPÉÆÃf ºÁUÀÆ ²ªÁfAiÀÄ

±Á¸À£À ºÁUÀÆ gÁeÁeÉÕUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ°èªÉ. DqÀ½vÀ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁ£Àå GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÉgÀqÀPÀÆÌ

©ænµÀgÀÄ PÉÆqÀV£À CgÀ¸ÀgÀÄ ºÁUÀÆ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ MqÉAiÀÄgÀÄ PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß «¸ÀÛöÈvÀªÁV

§¼À¹zÀgÀÄ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀzÀ°è, PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß C¢üPÀÈvÀ DqÀ½vÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV

ªÀiÁrzÀÄÝ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸À®Ä ºÁUÀÆ gÁdå ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ J®è ¸ÀÜgÀUÀ¼À®Æè CzÀgÀ

§¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀPÉÌ vÀgÀ®Ä ºÁUÀÆ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸À®Ä ºÀ®ªÁgÀÄ AiÉÆÃd£É

ºÁUÀÆ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£À ªÀiÁrzÉ. ºÁUÁV PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉUÉ ¸ÀPÁðgÀ ºÁUÀÆ

d£À¸ÁªÀiÁ£ÀåjAzÀ®Æ MvÁÛ¸É zÉÆgÀQzÉ.

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ¥ÁæaÃ£ÀvÉ

Qæ.±À. 8 - 9£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä, ¸Á»vÀåPÀ ¸ÁQëUÀ¼ÀÄ E®è¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ, PÀ£ÀßqÀ

¸Á»vÀåzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÀÅ C¸ÀàµÀÖvÉAiÀÄ°è ªÀÄÄaÑºÉÆÃVzÉ. KPÉAzÀgÉ, PÉ®ªÉÃ PÉ®ªÀÅ ±Á¸À£À

¥ÀÄgÁªÉUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«zÀÄÝ, EwºÁ¸ÀzÀ ¥ÁægÀA©üPÀ ºÀAvÀUÀ½UÉ ̧ ÉÃjzÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼À£ÀÄß

¨Áæ»ä°¦ ºÁUÀÆ ¥ÁæPÀÈvÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼À°è §ºÀÄ¥Á®Ä, «ÃgÀjUÉ

UËgÀªÀ ¸À°è¸ÀÄªÀ QgÀÄ ¸ÁägÀPÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÁVªÉ.

ºÀ°är ±Á¸À£À

ºÀ°är ±Á¸À£ÀªÀÅ (ºÁ¸À£À f¯Éè, ¨ÉÃ®ÆgÀÄ vÁ®ÆPÀÄ) ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ Qæ.±À. 450PÉÌ ¸ÉÃjzÀ

¥ÁæaÃ£À PÀ£ÀßqÀ ±Á¸À£À. UÀzÀå gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄªÀ F ±Á¸À£ÀªÀÅ, ¥Àæ§ÄzÀÞ C©üªÀåPÀÛvÉ¬ÄAzÀ

PÀÆrzÉ. ºÁUÁV F CªÀ¢üAiÀÄ ªÉÃ¼ÉUÉ, PÀ£ÀßqÀªÀÅ ¸Á»vÀåPÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV C©üªÀÈ¢Þ

ºÉÆA¢vÉÛAzÀÄ C£ÉÃPÀ «zÁéA¸ÀgÀÄ £ÀA©zÁÝgÉ. ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¸Á»vÀåzÀ ¥ÁægÀA©üPÀ

ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÀ£ÀßqÀzÀ ªÉÄÃ¯É CzÁUÀ¯ÉÃ ¸ÁÜ¦vÀªÁVzÀÝ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ ¥Àæ¨sÁªÀzÀ

ªÉÄÃ¯É EzÀÄ ¨É¼ÀPÀÄ ZÉ®ÄèvÀÛzÉ. CµÉÖÃ C®è, ±Á¸À£ÀzÀ ªÀÄAUÀ¼À (¥ÁæxÀð£Á) ±ÉÆèÃPÀªÀÇ

¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ°èzÉ.

Qæ.±À. LzÀ£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ Ctf (zÁªÀtUÉgÉ f¯Éè) ±Á¸À£ÀzÀ°è, PÀ£ÀßqÀzÀ

¨sÀªÀå PÀ£ÁðlPÀ

211


bÀAzÉÆÃ§zÀÞ ¥ÀzÀå¸Á®£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ §ºÀÄ±ÀB PÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀåzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ¤zÀ±Àð£ÀªÁVzÉ.

Qæ.±À. K¼À£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀPÉÌ ̧ ÉÃjzÀ ̈ ÁzÁ«ÄAiÀÄ PÀ¥Éà CgÀ¨sÀlÖ ±Á¸À£ÀªÀÅ wæ¥À¢ ±ÉÊ°AiÀÄ°èzÉ.

CAzÀgÉ PÀ£ÀßqÀzÀ°è ªÀÄÆgÀÄ-¸Á°£À ¥ÀzÀå, CzÉÃ PÁ®PÉÌ ̧ ÉÃjzÀ ªÀÈvÀÛ bÀAzÀ¹ì£À°è §gÉ¢gÀÄªÀ

±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉÆ¼ÀzÀ ±Á¸À£ÀªÉÇAzÀgÀ°è £ÀAiÀÄ¸ÉÃ£À£ÉA§ eÉÊ£À UÀÄgÀÄªÀ£ÀÄß ºÉÆUÀ¼ÀÄªÀ ¥ÀzÀå«zÉ.

F J®èªÀÇ, ̧ ÀÄªÀiÁgÀÄ Qæ.±À.5 - 6£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ¯ÉÃ PÀ£ÀßqÀªÀÅ ̧ Á»vÀåzÀ°è §¼À¸ÀÄªÀ

¸ÀÄ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¥ÁægÀA¨sÀªÁVvÉÛAzÀÄ ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.

¥ÁægÀA©üPÀ ¸Á»vÀå PÀÈwUÀ¼ÀÄ

gÁµÀÖçPÀÆl gÁd£ÁzÀ £ÀÈ¥ÀvÀÄAUÀ£À (Qæ.±À. 808

- 880) D¸ÁÜ£À PÀ«AiÀiÁzÀ ²æÃ«dAiÀÄ£ÀÄ §gÉzÀ

CxÀªÁ ¸ÀA¥Á¢¹gÀÄªÀ PÀ«gÁdªÀiÁUÀðªÀÅ,

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ°è ®¨sÀå«gÀÄªÀ ¥ÀæxÀªÀÄ PÀÈw.

F PÀÈwAiÀÄÄ PÁªÀåUÀ¼À §UÉVzÀÄÝ, ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ

Qæ.±À.6-7 ±ÀvÀªÀiÁ£ÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ zÀArAiÀÄ

¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ PÀÈw PÁªÀåzÀ±ÀðzÀ, ªÀÄÄPÀÛ ªÁåSÁå£À

CxÀªÁ CxÀðPÀ®à£ÉAiÀiÁVzÉ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ, C£ÉÃPÀ

PÀ« ²æÃ«dAiÀÄ£ÀÄ vÀ£Àß D±ÀæAiÀÄzÁvÀ£ÁzÀ

£ÀÈ¥ÀvÀÄAUÀ¤UÁV §gÉzÀ PÀÈwAiÉÄA§ÄzÀ£ÀÄß C£ÉÃPÀ

«zÁåA¸ÀgÀÄ ̧ ÀªÀÄäw¹zÁÝgÉ. F ¥ÁægÀA©üPÀ ̧ Á»vÀå

PÀÈwAiÀÄÄ PÁªÀåªÀ£ÀÄß PÀÄjvÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀAqÁUÀ,

DvÀ£À PÁ®PÉÌ ªÀÄÄ£Àß eÁjAiÀÄ°èzÀÝ ¹jªÀAvÀ

¸Á»vÀåPÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. CµÉÖÃ

C®è, PÀ£ÀßqÀzÀ°è UÀzÀå ºÁUÀÆ ¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀ

UÀAUÀ gÁd£ÁzÀ zÀÄ«ð¤ÃvÀ, £ÁUÁdÄð£ÀgÀAvÀºÀ

C£ÉÃPÀ PÀ«ªÀgÀgÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀ«gÁdªÀiÁUÀð

ºÉ¸Àj¹zÉ.

PÉ®ªÀÅ «zÁéA¸ÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ, F CªÀ¢üAiÀÄ

ªÀqÁØgÁzsÀ£É JA§ eÉÊ£À PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß PÀxÀ£ÀgÀÆ¥ÀzÀ

UÀzÀå±ÉÊ° AiÀÄ°è §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉ. C®èzÉ

vÀvÀéaAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ vÀA§¯ÁZÁAiÀÄðgÀ

‘ZÀÆqÁªÀÄtÂ’ JA§ §ÈºÀvï PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß

PÀ£ÀßqÀzÀ°è §gÉAiÀÄ¯ÁVvÉÛAzÀÄ £ÀA§¯ÁVzÉ.

Qæ.±À. 10£ÉAiÀi ±ÀvÀªÀiÁ£À¢AzÀ, ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¸Á»vÀåUÀ¼ÉgÀqÀgÀ ««zsÀ ¸Á»vÀå

¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÆß ¤gÀAvÀgÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÆß PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ PÀArvÀÄ. £ÀAvÀgÀzÀ PÁ®zÀ°è

PÀ£ÁðlPÀzÀ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß PÁ¯Á£ÀÄPÀæªÀÄzÀ°è ªÁå¦¹PÉÆAqÀ zsÀªÀÄðUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹zÀ

eÉÊ£À, «ÃgÀ±ÉÊªÀ ºÁUÀÆ ªÉÊµÀÚªÀ AiÀÄÄUÀUÀ¼ÁV (CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ) PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ

ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÉAzÀÄ PÉ®ªÀÅ «zÁéA¸ÀgÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÁÝgÉ. ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ±ÉÊ°AiÀÄÄ, «ÃgÉÆÃavÀ

¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÀÄÆå¹AiÀÄA£À°ègÀÄªÀ ºÀ°är ±Á¸À£À

212


ºÁUÀÆ ªÀÄºÁPÁªÀåzÀ AiÀÄÄUÀ, zsÁ«ÄðPÀ ¥ÀæZÁgÀzÀ AiÀÄÄUÀ, zÀAUÉAiÀÄ AiÀÄÄUÀ, ªÉÊ¨sÀªÀzÀ

AiÀÄÄUÀ ºÁUÀÆ ¥ÀÅ£ÀgÀÄvÁÜ£ÀzÀ AiÀÄÄUÀªÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÉ.

«ÃgÉÆÃavÀ ºÁUÀÆ ªÀÄºÁPÁªÀåzÀ AiÀÄÄUÀ

Qæ.±À. 6 - 11£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀqÀÄªÀt CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß, ZÁ®ÄPÀågÀÄ, ¥À®èªÀgÀÄ,

gÁµÀÖçPÀÆlgÀÄ, UÀAUÀgÀÄ ºÁUÀÆ ZÉÆÃ¼ÀgÀAvÀºÀ gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀUÀ¼ÀÄ M§âgÀ ªÉÄÃ¯ÉÆ§âgÀÄ

¸ÁªÀð¨sËªÀÄvÀéªÀ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀ ºÉÆÃgÁlªÀ£ÀÄß AiÀÄÄzÀÞ AiÀÄÄUÀ JAzÀÄ

¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ. «ÃgÀvÀéªÀÅ MAzÀÄ ªÀÄºÁ£ï ¸ÀzÀÄt CAVÃPÀÈvÀªÁV F CªÀ¢üAiÀÄ

¸Á»vÀåzÀ°è ¥Àæw©A©vÀªÁVzÉ.

«ÃgÉÆÃavÀ AiÀÄÄUÀzÀ £ÀAvÀgÀ Qæ.±À. 900 – 1200gÀ £ÀqÀÄªÉ §AzÀ ªÀÄºÁPÁªÀåzÀ

AiÀÄÄUÀzÀ°è, PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌöÈwÃPÀgÀtUÉÆ½¸ÀÄªÀ AiÀÄvÀßUÀ¼À°è ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¨sÁµÉAiÀÄ

¹jªÀAvÀ ¥ÀzÀUÀÄZÀÒ, ®AiÀÄ,ªÁPÀågÀZÀ£É ºÁUÀÆ bÀAzÀ±Áå¸ÀÛç UÀ¼ÉÆA¢UÉ CzÀ£ÀÄß

§®ªÀzsÀð£ÉUÉÆ½¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀÄ ¨sÁµÉUÉ ¸ÀÄgÀQëvÀ ¸Á»vÀåPÀ vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr, CzÀÄ

Qæ.±À. 12£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀªÀgÉUÀÆ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¬ÄvÀÄ. F AiÀÄvÀßUÀ½AzÀ UÀzÀå ºÁUÀÆ

¥ÀzÀåUÀ¼À «Ä±ÀætªÁzÀ ZÀA¥ÀÆ ±ÉÊ°AiÀÄ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ ºÉÆgÀºÉÆ«ÄävÀÄ. F CªÀ¢üAiÀÄ°è

ZÀA¥ÀÆ ±ÉÊ°AiÀÄ°è §gÉAiÀÄ¯ÁzÀ ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ¼ÀÄ §ºÀ¼À d£À¦æAiÀÄUÉÆAqÀÄ §ºÀ¼À

PÁ®zÀªÀgÉUÀÆ C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆA¢vÀÄ.F ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ½UÉ ªÀ¸ÀÄÛ «µÀAiÀÄªÀÅ, ¨sÁgÀvÀzÀ

ªÀÄºÁ£ï ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ¼ÁzÀ gÁªÀiÁAiÀÄt, ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀ, eÉÊ£À wÃxÀðAPÀggÀÀ fÃªÀ£ÀZÀjvÉæ

ºÁUÀÆ D CªÀ¢üAiÀi ¥ÀÅgÁt PÀxÉUÀ½AzÀ ¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÀÄ. vÀªÀÄä PÀÈwUÀ¼À°è bÀAzÀ¹ì£À

±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, ¥ÀA¥À, gÀ£Àß, £ÁUÀZÀAzÀæ, UÀÄtªÀªÀÄðgÀAvÀºÀ PÀ«UÀ¼ÀÄ F

CªÀ¢üAiÀÄ°è PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¹zÀgÀÄ.

eÁvÁåwÃvÀ ºÁUÀÆ zsÁ«ÄðPÀ ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ¼ÉgÀqÀ£ÀÆß §gÉzÀ PÀ£ÀßqÀ PÀ«UÀ¼À ¥ÉÊQ, CvÀåAvÀ

ªÉÆzÀ°UÀ ºÁUÀÆ ªÀÄºÁ£ï PÀ«AiÉÄAzÀÄ ¥ÀA¥À£À£ÀÄß (Qæ.±À. 941) ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.

DvÀ£À PÀÈw ‘«PÀæªÀiÁdÄð£À «dAiÀÄ’ªÀÅ ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀzÀ ¤¢ðµÀÖ ±ÉÊ°AiÀi PÀxÀ£ÀªÁVzÀÄÝ,

CzÀgÀ°è CdÄð£À£À£ÀÄß ªÀÄºÁPÁªÀåzÀ «ÃgÀ£À£ÁßV ªÉÊ¨sÀ«ÃPÀj¹gÀ¯ÁVzÉ. DvÀ£À

D±ÀæAiÀÄzÁvÀ£ÁzÀ ªÉÃªÀÄÄ®ªÁqÀzÀ gÁd CjPÉÃ¸ÀjAiÀÄ£ÀÄß, CdÄð£À£À ªÀåQÛvÀéPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ

¸ÁAPÉÃwPÀ ¤gÀÆ¥ÀuÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, ªÉÊ¨sÀ«ÃPÀj¹zÁÝ£É. CdÄð£À ºÁUÀÆ

CjPÉÃ¸ÀjAiÀÄgÀ£ÀÄß ̧ À«ÄÃPÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, ªÀÄºÁPÁªÀåªÀ£ÀÄß ̧ ÀªÀÄPÁ°Ã£À EwºÁ¸ÀzÉÆA¢UÉ

«£ÀÆvÀ£À jÃwAiÀÄ°è MlÄÖUÀÆr¸À®Ä DvÀ£ÀÄ ¥ÀæAiÀÄwß¹ F GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß vÀ£Àß PÀÈwAiÀÄ®Æè

C©üªÀåPÀÛ¥Àr¹zÁÝ£É. eÉÊ£À ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄzÀ ªÉÆzÀ® wÃxÀðAPÀgÀgÀ fÃªÀ£ÀªÀ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ

zsÁ«ÄðPÀ ªÀÄºÁPÁªÀåªÁzÀ ‘D¢¥ÀÅgÁt’ªÀ£ÀÆß ¥ÀA¥À£ÀÄ §gÉzÀ£ÀÄ. eÉÊ£À ªÀÄvÀzÀ

zsÁ«ÄðPÀ ºÁUÀÆ vÀvÀéaAvÀ£ÉAiÀÄ ¹zÁÞAvÀUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV, PÀÈwAiÀÄÄ ±ÁAvÀ-

gÀ¸ÀzÀ (±ÁAw) ªÉÄÃ¯É PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁVzÉ. ºÁUÁV, PÀ£ÁðlPÀzÀ ¨ÁæºÀätÂÃAiÀÄ ºÁUÀÆ

eÉÊ£À ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÀ¼ÉgÀqÀgÀ C¥ÀgÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀA¥À£ÀÄ ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ£ÉAzÀÄ

¸ÀjAiÀiÁVAiÉÄÃ ºÉÃ¼À¯ÁVzÉ. EvÀgÀ C£ÉÃPÀ ¯ÉÃRPÀgÀÄ ¥ÀA¥À£À ¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß

C£ÀÄ¸Àj¹zÀgÀÆ, AiÀiÁgÀÆ DvÀ£À C¥ÀæwªÀÄ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß «ÄÃj¸À®Ä DUÀ°®è J£ÀÄßªÀ

ªÁ¸ÀÛªÀzÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ°è, PÀ«AiÀiÁV DvÀ vÀ£Àß ªÀÄºÀvÀÛ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹zÁÝ£É J£Àß§ºÀÄzÀÄ.

F CªÀ¢üAiÀÄ ªÀÄvÉÆÛ§â ªÀÄºÁ£ï PÀ«AiÀiÁzÀ ¥ÉÇ£Àß£ÀÄ (Qæ.±À. 950) ‘¨sÀÄªÀ£ÉÊPÀ

gÁªÀiÁ¨sÀÄåzÀAiÀÄ’ ºÁUÀÆ ‘±ÁAw¥ÀÅgÁt’ UÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀ£ÀÄ. ©üÃªÀÄ ºÁUÀÆ zÀÄAiÉÆðÃzsÀ£ÀgÀ

£ÀqÀÄªÀt PÁ¼ÀUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ±ÉÊ°AiÀÄ°è ¥Àæw©A©¹zÀ ¥ÁæaÃ£À PÀxÉAiÀiÁzÀ

‘UÀzÁAiÀÄÄzÀÞ’ªÀ£ÀÄß gÀ£Àß£ÀÄ (Qæ.±À.993) §gÉzÀ£ÀÄ.eÉÊ£À ªÀÄÄ¤AiÀiÁzÀ CfvÀ£ÁxÀ£À

fÃªÀ£ÀªÀ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ CfvÀ¥ÀÅgÁtªÀ£ÀÆß §gÉzÀ£ÀÄ. £ÁUÀZÀAzÀæ£ÀÄ gÁªÀiÁAiÀÄtzÀ

eÉÊ£À DªÀÈwAiÀiÁzÀ gÁªÀÄZÀAzÀæZÀjvÀ ºÁUÀÆ ªÀÄ°èÃ£ÁxÀ¥ÀÅgÁt JA§ zsÁ«ÄðPÀ

ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ¼À£ÀÄß (Qæ.±À. 1000) §gÉzÀ£ÀÄ.

F CªÀ¢üUÉ ¸ÉÃjzÀ ²ªÀPÉÆÃmÁåZÁAiÀÄð£À ªÀqÁØgÁzsÀ£É ºÁUÀÆ ZÁªÀÅAqÀgÁAiÀÄ£À

ZÁªÀÅAqÀgÁAiÀÄ ¥ÀÅgÁtUÀ¼À£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ UÀzÀåzÀ GvÀÛªÀÄ PÀÈwUÀ¼ÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.

£ÁUÀªÀªÀÄð£À (Qæ.±À. 990) PÁzÀA§j ºÁUÀÆ bÀAzÉÆÃA§Ä¢ü, zÀÄUÀð¹AºÀ£À ¥ÀAZÀvÀAvÀæ,

UÀAUÀ gÁd ºÁUÀÆ ªÀÄÈZÀÒPÀnPÀzÀ PÀvÀÈðªÁzÀ ±ÀÆzÀæPÀgÀ £ÀqÀÄªÉ ºÉÆÃ°PÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrgÀÄªÀ

UÀÄtªÀªÀÄð£À (Qæ.±À. 900) ±ÀÆzÀæPÀzÀAvÀºÀ EvÀgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀÈwUÀ¼ÀÄ F CªÀ¢üAiÀÄ

CvÀåAvÀ ±ÉæÃµÀ× PÀÈwUÀ¼ÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.

gÁµÀÖçPÀÆl gÁd£ÁzÀ ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ EAzÀæ£À C¢üÃ£ÀzÀ°è ̧ ÉÃ£Á¢ü¥ÀwAiÀiÁVzÀÝ ²æÃ«dAiÀÄ£ÀÄ,

¸ÀévÀB ªÀÄºÁ£ï PÀ«AiÀiÁVzÀÝ£ÀÄ. DvÀ£À PÀÈwUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«®è¢zÀÝgÀÆ, DvÀ£ÀÄ gÀa¹zÀ

ªÀÄuÉÚ vÁªÀÄæ ¥sÀ®PÀzÀ zÁR¯ÉAiÀÄÄ ªÀÄºÁ£ï ªÀiË®åªÀÅ¼ÀîzÁVzÀÄÝ, QgÀÄ ªÀÄºÁPÁªÀåªÉAzÀÄ

¥ÀjUÀtÂ¸À®àlÄÖzÀÝ, DvÀ£À ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£ÀgÀÄ DvÀ£À PÀÄjvÁV £ÀÄrzÀ ºÉÆUÀ½PÉAiÀi ªÀiÁvÀÄUÀ¼ÀÄ

¸ÀªÀÄAd¸ÀªÉAzÉ¤¹ªÉ.

‘D¢¥ÀÅgÁt’, ‘±ÁAw¥ÀÅgÁt’, ‘CfvÀ¥ÀÅgÁt’ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ eÉÊ£À

¥ÀÅgÁtUÀ¼À£ÀÄß ZÀA¥ÀÆ ±ÉÊ°AiÀÄ°è §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉ. ±ÀÄzÀÞ UÀzÀå gÀÆ¥ÀzÀ°è §gÉ¢gÀÄªÀ

¥ÀæxÀªÀÄ PÀ£ÀßqÀ PÀÈwAiÉÄAzÀgÉ §ºÀÄ±ÀB ZÁªÀÅAqÀgÁAiÀÄ£À ‘wæ±À¶×®PÀët¥ÀÅgÁt’ JAzÀÄ

vÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ. £ÁUÀ¨sÀlÖ, £ÁUÀªÀªÀÄð DZÁAiÀÄð, PÀ¥ÀðgÀ¸À, ¢ªÁPÀgÀ, £ÁgÁAiÀÄt¨sÀlÖ,


213


PÀªÀÄ¯Á¢vÀå ºÁUÀÆ EvÀgÀgÀAvÀºÀ eÉÊ£À ºÁUÀÆ ¨ÁæºÀät ¯ÉÃRPÀgÀ «ÃgÉÆÃavÀ ºÁUÀÆ

¥ÁæaÃ£À PÀÈwUÀ¼ÉgÀqÀÆ F CªÀ¢üAiÀÄ°è gÀavÀªÁzÀªÀÅ.

F CªÀ¢üAiÀÄ°è ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀÅgÁtUÀ¼ÉÆA¢UÉ, EvÀgÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÆß

gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ. FUÁUÀ¯ÉÃ ºÉÃ½gÀÄªÀ PÀ«vÀézÀ §UÉV£À £ÀÈ¥ÀvÀÄAUÀ£À PÀ«gÁdªÀiÁUÀðªÀ®èzÉ,

bÀAzÀ±Á¸ÀÛçzÀ §UÉV£À £ÁUÀªÀªÀÄð£À (Qæ.±À. 900) ‘bÀAzÉÆÃA§Ä¢ü’ PÀÈwAiÀÄÄ gÀavÀªÁ¬ÄvÀÄ.

ªÉÊeÁÕ¤PÀ PÀÈwUÀ¼ÁzÀ ZÀAzÀægÁd£À (Qæ.±À. 1079) ±ÀÈAUÁgÀzÀ §UÉV£À ‘ªÀÄzÀ£Àw®PÀ’

ºÁUÀÆ ¥ÁPÀ±Á¸ÀÛçzÀ §UÉV£À ¸ÀÆ¥À±Á¸ÀÛç, F PÁ®PÉÌ ¸ÉÃjzÀ PÀÈwUÀ¼ÁVªÉ.

zsÁ«ÄðPÀ ¥ÀæZÁgÀzÀ AiÀÄÄUÀ

Qæ.±À. 12 - 16£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀqÀÄªÀt CªÀ¢üAiÀÄÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è GvÀÌl zsÁ«ÄðPÀ

C¹ÜgÀvÉAiÀÄ PÁ®ªÁVvÀÄÛ. vÀªÀÄä £ÀÆvÀ£À vÀvÀéaAvÀ£É ºÁUÀÆ ªÀÄvÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ̧ ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ

»AzÀÄvÀéªÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£ÀUÉÆ½¸À®Ä zsÁ«ÄðPÀ UÀÄgÀÄUÀ¼ÁzÀ gÁªÀiÁ£ÀÄd, ªÀÄzsÀé, §¸ÀªÀ,

«zÁågÀtå ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ AiÀÄwß¹zÀ PÁ®ªÀzÀÄ. zsÀªÀÄð¥ÀæZÁgÀPÀ ºÀÄªÀÄä¹ì£ÉÆA¢UÉ, F

zsÁ«ÄðPÀ £ÁAiÀÄPÀgÀÄ vÀªÀÄä aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀgÀÄ. ̧ ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ¸ÀÜ

ºÁUÀÆ PÀmÁÖ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ²Ã®gÁzÀ »AzÀÆUÀ¼À ªÀÄ£À¹ìUÉ C¸ÀAvÀÄ¶Ö vÀgÀÄªÀ ºÀ®ªÁgÀÄ

¸ÀÄzsÁgÀtvÀäPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀiÁdzÀ°è CªÀgÀÄ vÀAzÀgÀÄ. ºÁUÁV, E°è §ºÀ¼ÀµÀÄÖ

C¹ÜgÀvÉ, ªÉÊªÀÄ£À¸Àå ºÁUÀÆ ¸ÀàzsÁð¨sÁªÀªÀÅ «gÉÆÃ¢ü ªÀÄvÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ªÀÄÆrvÀÄ; EzÀgÀ

¥ÀjuÁªÀÄªÁV, ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀªÀiÁeÉÆÃ-zsÁ«ÄðPÀ ¥Àj¹ÜwUÀ¼À£ÀÄß EªÀÅ PÀ®Q, F

CªÀ¢üAiÀÄ°è ¥ÀæZÁgÀPÀ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ «±Á®ªÁzÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

eÉÊ£À zsÀªÀÄð PÀÄjvÁV ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ°è E½ªÀÄÄRªÁzÀ D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß

¥ÀÅ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£ÀUÉÆ½¸À®Ä, eÉÊ£À §gÀºÀUÁgÀgÀÄ wÃxÀðAPÀgÀgÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ

¥ÀÅgÁtUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ. £ÁUÀZÀAzÀæ ZÀjvÀ, ¥ÀÅµÀàzÀAvÀ ¥ÀÅgÁt, ZÀAzÀæ¥Àæ¨sÁ ¥ÀÅgÁt,

C£ÀAvÀ£ÁxÀ ¥ÀÅgÁtUÀ¼ÀAvÀºÀ PÉ®ªÀÅ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß eÉÊ£À ¯ÉÃRPÀgÀÄ §gÉzÀgÀÄ. ¨ÁæºÀät

«zÁéA¸ÀgÀÄ dUÀ£ÁßxÀ «dAiÀÄ, ºÀjZÀjvÀ, PÀÈµÀÚ°Ã¯Á, gÁªÀiÁAiÀÄt ºÁUÀÆ EvÀgÀ

PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ. «ÃgÀ±ÉÊªÀ ¯ÉÃRPÀgÁzÀ ºÀjºÀgÀ, ¹zÀÞgÁªÀÄ, PÉÆAqÀUÀÄ½ PÉÃ²gÁd,

ªÀÄUÉÎAiÀÄ ªÀiÁ¬ÄzÉÃªÀ, UÀÄ©â ªÀÄ®ètÚ ºÁUÀÆ EvÀgÀgÀÆ ¸ÀºÀ «¸ÀÛöÈvÀªÁzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß

¤ÃrzÁÝgÉ. F PÁ®zÀ ªÀZÀ£ÀPÁgÀgÀÄ vÀªÀÄä ¸Án¬Ä®èzÀ ±ÉÊ° ºÁUÀÆ «²µÀÖ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ

§gÀªÀtÂUÉUÀ½AzÀ, PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¹zÁÝgÉ. DzÀgÉ, ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV F

CªÀ¢üAiÀÄ §gÀªÀtÂUÉUÀ¼ÀÄ zÉéÃµÀ, C¸À»µÀÄÚvÉ, ºÀUÉvÀ£À ºÁUÀÆ nÃPÉUÀ½AzÀ PÀ¼ÀAQvÀªÁVzÀÄÝ,

CA¢£À ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀªÀiÁeÉÆÃ-zsÁ«ÄðPÀ ¥Àj¹ÜwUÀ¼À C©üªÀåPÀÛvÉAiÀiÁVzÉ.

F CªÀ¢üAiÀÄ°è ºÉÆgÀ§AzÀ CUÁzsÀªÁzÀ zsÁ«ÄðPÀ ¸Á»vÀåªÀÅ »A¢£À CªÀ¢üAiÀÄ ªÉÊ¨sÀªÀ

ºÁUÀÆ £ÀAiÀÄ£ÁdÆPÀ£ÀÄß ºÉÆAzÀ¢zÀÝgÀÆ d£À¦æAiÀÄªÁ¬ÄvÀÄ - PÁgÀt, CzÀgÀ ¸ÀàµÀÖ

ºÁUÀÆ ¸ÀgÀ¼À ±ÉÊ°AiÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¸ÀÄ«PÉ. vÀ£Àß ZÀÄgÀÄPÀÄvÀ£À, ®AiÀÄAiÀÄÄPÀÛ bÀAzÉÆÃ§zÀÞUÀw

(¸ÀégÁªÀgÉÆÃºÀt) , ±ÀÄzÀÞ ºÁUÀÆ ¤gÁqÀA§gÀ ¥ÀzÀ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ¢AzÀ, ªÀZÀ£À ¸Á»vÀåªÀÅ

UÀt¤ÃAiÀÄªÁzÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃjvÀÄ. UÁA©üÃAiÀÄð ºÁUÀÆ ¸ËAzÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, ¸Á»vÀåPÀ

C©üªÀåPÀÛvÉAiÀÄ gÀÆ¥ÀªÁzÀ UÀzÀåzÀ°è ¥ÀjZÀAiÀÄªÁ¬ÄvÀÄ.

¥Àæw¨sÀl£ÁAiÀÄÄUÀ

Qæ.±À. 12£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÀÄzsÀåzÀ°è, eÉÊ£À ºÁUÀÆ «ÃgÀ±ÉÊªÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è

£ÀÆvÀ£À ¸Á»vÀåPÀ ZÀ¼ÀªÀ½UÉ £ÁA¢ ºÁrzÀgÀÄ. «ÃgÀ±ÉÊªÀ ¹zÁÞAvÀ¢AzÀ, ¸ÀªÀiÁeÉÆÃ-

zsÁ«ÄðPÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À°è£À ¥Àæw¨sÀl£ÉAiÀÄÄ ªÉÃUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¬ÄvÀÄ. §¸ÀªÉÃ±ÀégÀgÀ £ÁAiÀÄPÀvÀézÀ°è,

«ÃgÀ±ÉÊªÀ C£ÀÄ¨sÁ«UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀAvÀgÀÄ vÀªÀÄä aAvÀ£É ºÁUÀÆ C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß

C©üªÀåPÀÛ¥Àr¸À®Ä, ¸ÀgÀ¼À ºÁUÀÆ d£À¦æAiÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀÄªÁzÀ ªÀZÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß Dj¹PÉÆAqÀgÀÄ.

«ÃgÀ±ÉÊªÀ ªÀÄvÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ §¸ÀªÀ, C®èªÀÄ¥Àæ¨sÀÄ, CPÀÌªÀÄºÁzÉÃ« ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä

ªÀZÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåPÉÌ C¥ÁgÀªÁzÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀgÀÄ. §¸ÀªÀ£ÀÄ

C£À£Àå ¨sÀPÀÛ£ÁzÀgÉ, C®èªÀÄ¥Àæ¨sÀÄªÀÅ C£À£Àå eÁÕ¤AiÀiÁV(«zÁéA¸À)zÀÄÝ CPÀÌªÀÄºÁzÉÃ«AiÀÄÄ

ZÀ£ÀßªÀÄ°èPÁdÄð£À zÉÃªÀ£À°è vÀ£Àß agÀAvÀ£À ¥ÉæÃªÀÄªÀ£ÀÄß CgÀ¹zÀ¼ÀÄ. ²ªÀ±ÀgÀtgÉAzÀÄ

d£À¦æAiÀÄªÁzÀ F ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è C£ÉÃPÀgÀÄ ¸ÁzsÁgÀt ªÀÈwÛ¥ÀgÀ »£Éß¯É¬ÄAzÀ

§AzÀªÀgÁVzÀÄÝ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ²PÀët CxÀªÁ vÀgÀ¨ÉÃw¬Ä®èzÉ, PÉÃªÀ® vÀªÀÄä fÃªÀ£ÀzÀ

²æÃªÀÄAvÀ C£ÀÄ¨sÀªÀ ºÁUÀÆ ªÀÄ£ÀzÁ¼ÀzÀ DzsÁåwäPÀ PÀ°PÉUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É,

CxÀð¥ÀÇtð ºÁUÀÆ ¥Àæ§®ªÁzÀ ¸Á»vÀåPÀ gÀZÀ£ÉUÀ½UÉ PÁgÀtgÁzÀgÀÄ. F jÃwAiÀiÁV,

F CªÀ¢üAiÀÄ°è ºÉÆgÀ§AzÀ C£ÀÄ¨sÁ« ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ UÀzÀå-UÉÃAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ «±Á®ªÁzÀ

ªÀZÀ£À ¸Á»vÀåªÀÅ, PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ UÀªÀÄ£ÁºÀð ±ÁSÉAiÀiÁV PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ

C¥ÁgÀªÁzÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrvÀÄ. £ÀAiÀÄ¸ÉÃ£À£ÀAvÀºÀ eÉÊ£À §gÀºÀUÁgÀgÀÄ »A¢£À

PÁ®zÀ ªÉÊ¨sÀªÉÇÃ¥ÉÃvÀ ̈ sÁµÉUÉ ¥ÀæwAiÀiÁV ̧ ÀgÀ¼À PÀ£ÀßqÀzÀ°è, d£À¦æAiÀÄ PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ.

Qæ.±À. 12£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ CAvÀåzÀ ªÉÃ¼ÉUÉ, ºÉÆ¸À bÀAzÀ¹ì£À gÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ

PÀÈwUÀ¼ÁzÀ gÀUÀ¼É ºÁUÀÆ µÀlà¢UÀ¼À£ÀÄß ºÀjºÀgÀ ºÁUÀÆ gÁWÀªÁAPÀgÀAvÀºÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ

gÀa¹zÀgÀÄ. bÀAzÀ¸ÀÄì ºÁUÀÆ ±ÉÊ°AiÀÄ°è ¨sÁµÉUÉ ºÉÆ¸À GvÉÛÃd£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀgÀÄ.

ºÀjºÀgÀ£ÀÄ ²ªÀ±ÀgÀtgÀ C£ÉÃPÀ fÃªÀ£ÀZÀjvÉæUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀ£ÀÄ, CzÀgÀ ¥ÉÊQ §¸ÀªÉÃ±ÀégÀ£À£ÀÄß

PÀÄjvÁV §gÉzÀ ‘§¸ÀªÀgÁd zÉÃªÀgÀ gÀUÀ¼É’ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ ̧ Á»vÀåzÀ ªÉÄÃgÀÄ PÀÈwAiÉÄAzÀÄ

214


UÀÄgÀÄw¸À¯ÁVzÉ. gÁWÀªÁAPÀ£À ºÀj±ÀÑAzÀæPÁªÀåzÀAvÀºÀ CªÀÄÆ®å PÀÈwAiÀÄ PÉÃAzÀæ «µÀAiÀÄzÀ

ªÀÈvÁÛAvÀ ¤ÃqÀÄªÀ°è, PÀ«AiÀÄÄ vÀ£Àß PÀ¯ÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ £ÁlQÃAiÀÄ PË±À®åªÀ£ÀÄß ªÉÄgÉ¢zÁÝ£É.

Qæ.±À. 12 - 14£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀqÀÄªÉ, ¥ÁæaÃ£À PÁªÀåzÀ ¤¢ðµÀÖ ±ÉÊ°AiÀiÁzÀ ZÀA¥ÀÆ

¥ÀæªÀzsÀðvÉ ºÉÆA¢vÀÄ. £ÉÃ«ÄZÀAzÀæ (Qæ.±À. 1170), gÀÄzÀæ¨sÀlÖ (Qæ.±À. 1180), d£Àß (Qæ.±À.

1209) ºÁUÀÆ DAqÀAiÀÄågÀAvÀºÀ (Qæ.±À. 1235) ªÀjµÀ× PÀ«UÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä PÀÈwUÀ¼À°è F

±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß §¼À¹zÀgÀÄ.«µÀÄÚ¥ÀÅgÁt¢AzÀ ¥ÀqÉzÀ zsÁ«ÄðPÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ F ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß

§¼À¹zÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ¨ÁæºÀät PÀ«AiÉÄAzÀgÉ gÀÄzÀæ¨sÀlÖ. »jªÉÄAiÀÄ°è ¥ÀA¥À ºÁUÀÆ gÀ£ÀßjUÉ

ºÉÆÃ°¸À®àqÀÄªÀ ‘AiÀÄ±ÉÆÃzsÀgÀZÀjvÉ’AiÀÄ PÀvÀÈðªÁzÀ d£Àß£ÀÄ, ¥ÉæÃªÀÄ ºÁUÀÆ PÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß

PÀÄjvÁV ªÀÄºÁ£ï CAvÀgïzÀÈ¶Ö ºÁUÀÆ UÀæ»PÉAiÉÆA¢UÉ §gÉzÀ£ÀÄ. PÉÃªÀ® PÉ®ªÀÅ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ

d£Àå¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀzÉ, CZÀÑ PÀ£ÀßqÀzÀ°è

DAqÀAiÀÄå£ÀÄ ‘PÀ©âUÀgÀPÁªÀ’ªÀ£ÀÄß §gÉzÀ£ÀÄ. F PÀÈwAiÀÄ°è, ¥ÉæÃªÀÄzÉÃªÀvÉAiÀiÁzÀ PÁªÀÄ£ÀÄ,

vÀ£ÀUÉ ¸ÉÃjzÀ ZÀAzÀæ£À£ÀÄß ²ªÀ£ÀÄ PÀzÀÝ£ÉAzÀÄ £ÀA©, ²ªÀ£À «gÀÄzÀÞ ¸ÀªÀÄgÀªÀ£ÀÄß ¸ÁgÀÄvÁÛ£É.

PÉÆÃ¥ÁªÉÃ±ÀUÉÆAqÀ ²ªÀ£ÀÄ PÁªÀÄ£À£ÀÄß G¨sÀAiÀÄ°AVAiÀiÁV ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É. F «µÀAiÀÄPÉÌ,

»AzÀÆ zsÀªÀÄðUÀæAxÀUÀ¼ÀÄ ¥ÉæÃgÀuÉ ¤ÃrzÀgÀÆ, CzÀgÀ ̧ ÀéAwPÉ, PÀ®à£É ºÁUÀÆ PÀxÀ£Á±ÉÊ°AiÀÄ

PÁgÀt¢AzÀ, D PÁ®zÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ PÀÈwAiÉÄA§ ºÉÆUÀ½PÉUÉ EzÀÄ ¥ÁvÀæªÁVzÉ. CzÉÃ PÁ®PÉÌ

¸ÉÃjzÀ PÉÃ²gÁd£ÀÄ (Qæ.±À. 1260) GvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt PÀÈwAiÀiÁzÀ

‘±À§ÝªÀÄtÂzÀ¥Àðt’ªÀ£ÀÄß §gÉ¢zÁÝ£É.

ªÉÊ¨sÀªÀzÀ AiÀÄÄUÀ

Qæ.±À. 14 - 16£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÀt CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ

¸ÀÄªÀtð AiÀÄÄUÀªÉAzÀÄ ¸Àäj¹PÉÆ¼Àî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F CªÀ¢üAiÀÄ°è, J®è ªÀÄvÀUÀ¼À PÀ«UÀ¼ÀÆ,

vÀªÀÄä PÀÈwUÀ¼ÉÆA¢UÉ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¹zÀgÀÄ. D CªÀ¢üAiÀÄ d£À¦æAiÀÄ

PÀ«AiÀiÁzÀ PÀÄªÀiÁgÀªÁå¸À£ÀÄ (Qæ.±À. 1430) UÀzÀÄV£À ¨sÁgÀvÀªÉAzÀÄ d£À¦æAiÀÄªÁzÀ

PÀ£ÁðlPÀ-¨sÁgÀvÀ PÀxÁªÀÄAdjAiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀ£ÀÄ; µÀlà¢ JA§ ¤¢ðµÀÖ PÀ£ÀßqÀ bÀAzÀ¸Àì£ÀÄß

§¼À¹ gÀa¸À¯ÁzÀ F PÀÈwAiÀÄÄ ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÆzÀ® ºÀvÀÄÛ ¥ÀªÀðUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ.

DvÀ£À ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ PÀxÀ£Á PË±À®å ºÁUÀÆ ¹ÜgÀ ±ÉÊ°¬ÄAzÀ, PÀÄªÀiÁgÀªÁå¸À£À£ÀÄß

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ CvÀåAvÀ ªÀÄºÁ£ï PÀ«AiÉÄAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ. vÀ£Àß ¨sÁgÀvÀzÀ°è,

ªÉÊgÀÄzsÀå ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼À ªÀiÁ£ÀªÀ zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀA¥À£ÀÄ vÉgÉ¢lÖgÉ, PÀÈµÀÚ ºÁUÀÆ EvÀgÀgÀ

ªÀåQÛavÀætzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁ£ÀªÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ°è zÉÊ«PÀ ±ÀQÛAiÀÄ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß PÀÄªÀiÁgÀªÁå¸À£ÀÄ

MwÛ ºÉÃ¼ÀÄvÁÛ£É. ªÀÄvÉÆÛ§â ªÀÄºÁ£ï PÀ«AiÀiÁzÀ PÀÄªÀiÁgÀªÁ°äÃQAiÀÄÆ (Qæ.±À. 1500)

F PÁ®PÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀ£ÀÄ. PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ CvÀåAvÀ d£À¦æAiÀÄ PÀxÀ£ÀgÀÆ¥ÀzÀ ¥ÀzÀåªÉAzÀÄ

¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁzÀ ‘eÉÊ«Ä¤ ¨sÁgÀvÀ’ªÀ£ÀÄß PÀ« ®QëöäÃ±À ¸ÀÄ. Qæ.±À. 1600gÀ°è §gÉzÀ£ÀÄ.

ªÀÄzsÀé ¸ÀAvÀgÁzÀ ¥ÀÅgÀAzÀgÀzÁ¸À ºÁUÀÆ PÀ£ÀPÀzÁ¸ÀgÀÄ, ªÁå¸ÀgÁdgÀ ¥ÉæÃgÀuÉ¬ÄAzÀ,

¸ÀgÀ¼ÀÀ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß vÀªÀÄä C©üªÀåPÀÛvÉAiÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀÄªÁV §¼À¹, C£ÉÃPÀ ¨sÀQÛ

VÃvÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÀgÀÄ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¨sÀQÛ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄ MAzÀÄ ¨sÁUÀªÁzÀ zÁ¸ÀPÀÆlPÉÌ

CªÀgÀÄ ¥ÉæÃgÀuÉ ¤ÃrzÀgÀÄ. vÀ£Àß ̈ sÀQÛAiÀÄ UÀÄt¢AzÀ zÁ¸À¸Á»vÀåªÀÅ PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÀÄ£ÉªÀÄ£ÉUÉ

vÀ®Ä¦vÀÄ. EA¢UÀÆ PÀ£ÁðlPÀzÀ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ UÀÄt«±ÉÃµÀvÉUÀ¼À (¥ÀæPÀÈw) ªÉÄÃ¯É CzÀgÀ

¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¹zÉ.

F CªÀ¢üAiÀÄ°è, «ÃgÀ±ÉÊªÀ ªÀZÀ£À ¸Á»vÀåzÀ ªÀåªÀ¹ÜvÀ ªÀÄgÀÄ ªÀåªÀ¹ÜÃPÀgÀtªÀÅ

ªÀÄÄAzÀÄªÀj¬ÄvÀÄ. F CªÀ¢üAiÀÄ «ÃgÀ±ÉÊªÀ §gÀºÀUÁgÀgÀ ¥ÉÊQ, ®PÀÌtÚ zÀAqÉÃ±À, ¤dUÀÄt

²ªÀAiÉÆÃV, «gÀÆ¥ÁPÀë ¥ÀArvÀ, ZÁªÀÄgÀ¸À ºÁUÀÆ EvÀgÀgÀÄ CªÀÄÆ®åªÁzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß

¤ÃrzÀgÀÄ.ZÁªÀÄgÀ¸À£À ¥Àæ¨sÀÄ°AUÀ°Ã¯ÉAiÀÄÄ F CªÀ¢üAiÀÄ°è ªÉÄZÀÄÑUÉUÀ½¹zÀ PÀÈwAiÀiÁVzÀÄÝ

²ªÀAiÉÆÃVAiÀÄ «ªÉÃPÀ-ZÀÆqÁªÀÄtÂAiÀÄÄ «±ÀéPÉÆÃ±À PÀÈwAiÉÄAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂvÀªÁVzÉÉ.

eÉÊ£À ªÀÄvÀPÉÌ ̧ ÉÃjzÀ ªÀÄAUÀgÀ¸À, ̧ Á¼Àé, gÀvÁßPÀgÀªÀtÂð ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¥Àæw¶×vÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ,

vÀªÀÄä ¥Àæ±ÀA¸ÁºÀð PÀÈwUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¹zÀgÀÄ.

gÀvÁßPÀgÀªÀtÂðAiÀÄ ¨sÀgÀvÉÃ±À-ªÉÊ¨sÀªÀªÀÅ ¸ÁAUÀvÀå bÀAzÀ¹ì£À GvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÀiÁVzÀÄÝ

D CªÀ¢üAiÀÄ CvÀåAvÀ ªÀÄºÁ£ï PÁªÀåUÀ¼À°è MAzÉAzÀÄ ºÉÆUÀ¼À¯ÁVzÉ. F PÀÈwAiÀÄ

ªÀÄÆ®PÀ eÁ£À¥ÀzÀ ̧ ÁAUÀvÀå ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß gÀvÁßPÀgÀªÀtÂðAiÀÄÄ ̧ Á»vÀåPÀ PÁªÀåzÀ ̧ ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀPÉÌ

Kj¹zÀgÀÄ. ZÀA¥ÀÆ ±ÉÊ°AiÀÄ bÀAzÀ¹ì£À QëÃtÂ¸ÀÄ«PÉ CxÀªÁ PÀÄUÀÄÎwÛgÀÄªÀ ¥Àæ¨sÁªÀ ºÁUÀÆ

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ d£À¦æAiÀÄ gÀÆ¥ÀªÁV, µÀlà¢ ºÁUÀÆ ¸ÁAUÀvÀå ±ÉÊ°UÀ¼À GzÀAiÀÄªÀÅ F

CªÀ¢üAiÀÄ ºÉUÀÄÎgÀÄvÁVzÉ.

¥ÀÄ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£ÀÀ AiÀÄÄUÀ

Qæ.±À. 17 - 19£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀqÀÄªÉ, UÀzÀå ºÁUÀÆ ¥ÀzÀå gÀZÀ£ÉAiÀÄ ¥ÁæaÃ£À

gÀÆ¥À ºÁUÀÆ ZÀA¥ÀÆ ±ÉÊ°UÀ¼ÀÄ ¥ÀÅ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£À ¥ÀqÉzÀªÀÅ. ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ CgÀ¸ÀgÁzÀ

aPÀÌzÉÃªÀgÁdgÀ D±ÀæAiÀÄzÀ°è, F CªÀ¢üAiÀÄ ºÉ¸ÀgÁAvÀ §gÀºÀUÁgÀgÁzÀ wgÀÄªÀÄ®gÁAiÀÄ

ºÁUÀÆ aPÀÄÌ¥ÁzsÁåAiÀÄgÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ°è ²æÃªÉÊµÀÚªÀ DSÁå¬ÄPÉ CxÀªÁ LwºÀå ºÁUÀÆ

fÃªÀ£ÀZÀjvÉæUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ, ²æÃªÉÊµÀÚªÀ «µÀAiÀÄ ºÁUÀÆ w½ªÀ½PÉUÀ½AzÀ PÀ£ÀßqÀ ̧ Á»vÀåªÀ£ÀÄß


215


²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¹zÀgÀÄ. wgÀÄªÀÄ®gÁAiÀÄ£ÀÄ ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£À EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÆß §gÉzÀÄ, vÀ£ÀUÉ

D±ÀæAiÀÄ ¤ÃrzÀ gÁd¤UÉ, aPÀÌzÉÃªÀgÁAiÀÄ-«dAiÀÄzÀ°è Gdé®ªÁzÀ ±ÁèWÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß

¸À°è¹zÁÝ£É.

‘¸ÀªÀðdÕ£À-¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ’ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåPÉÌ ¸ÀªÀðdÕ£ÀÄ ¤ÃrgÀÄªÀ C¨sÀÆvÀ¥ÀÆªÀð PÉÆqÀÄUÉ

JAzÉÃ d£À¦æAiÀÄªÁVªÉ. EzÀ£ÀÄß wæ¥À¢, CAzÀgÉ ªÀÄÆgÀÄ-¸Á°£À ªÀÈvÀÛ CxÀªÁ

±ÉÆèÃPÀUÀ¼À°è gÀa¸À¯ÁVzÉ. DvÀ£À gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄºÁ£ï «ªÉÃPÀ ºÁUÀÆ ZÀvÀÄgÉÆÃQÛUÀ¼À

DUÀgÀUÀ¼ÁVzÀÄÝ, EA¢UÀÆ C¸ÀASÁåvÀ PÀ£ÀßrUÀgÀ £Á®UÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É £À°zÁqÀÄwÛªÉ.

F PÁ®zÀ ªÀÄvÉÆÛ§â GvÀÛªÀÄ ±ÀgÀt ¸Á»vÀå §gÀºÀUÁgÀ µÀqÀPÀëgÀzÉÃªÀ.DvÀ£À PÀÈwUÀ¼ÁzÀ

‘gÁd±ÉÃRgÀ-«¼Á¸À’ (Qæ.±À. 1657), ªÀÈµÀ¨sÉÃAzÀæ-«dAiÀÄ (Qæ.±À. 1671) ºÁUÀÆ

±À§gÀ-±ÀAPÀgÀ-«¯Á¸ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÁæaÃ£À PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ¯ÉÃRPÀ£À »rvÀªÀ£ÀÄß

¥Àæw©A©¸ÀÄªÀ CzÀÄãvÀ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÁVªÉ.

Qæ.±À. 18£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è AiÀÄPÀëUÁ£À JA§ eÁ£À¥ÀzÀ PÀ¯ÉAiÀÄÄ d£À¦æAiÀÄªÁ¬ÄvÀÄ.

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ‘GzÀAiÉÆÃ£ÀÄäR vÁgÉ’ JAzÀÄ ºÉÆUÀ¼À®àlÖ ªÀÄÄzÀÝt£ÀÄ vÀ£Àß ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ

UÀzÀå PÀÈwAiÀiÁzÀ ‘gÁªÀiÁ±ÀéªÉÄÃzsÀ’ªÀ£ÀÄß 19£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è §gÉzÀ£ÀÄ; ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ

ºÁUÀÆ zÉÊ«PÀUÀ¼ÉgÀqÀPÀÆÌ ¥ÉæÃªÀÄzÀ ¨sÁªÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀÄA©zÀ£ÀÄ. ¨sÁgÀvÀzÀ ªÀÄºÁPÁªÀåªÁzÀ

gÁªÀiÁAiÀÄtzÀ gÁªÀÄ£À fÃªÀ£ÀzÀ CzsÁåAiÀÄªÉÇAzÀ£ÀÄß F PÀÈwAiÀÄÄ DzsÁgÀªÁV¹PÉÆAqÀÄ

gÀa¸À®ànÖzÉ.

eÁvÀåwÃvÀ ºÁUÀÆ zsÁ«ÄðPÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ°è «eÁÕ£À,

eÉÆåÃw±Áå¸ÀÛç, OµÀzsÀ, UÀtÂvÀ, £ÉÊwPÀvÉ ºÁUÀÆ vÀvÀéeÁÕ£À PÀÄjvÁzÀ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÆß

PÀ£ÀßqÀzÀ ¯ÉÃRPÀgÀÄ §gÉzÀgÀÄ. zÁR°vÀ EwºÁ¸À¢AzÀ 1,000PÀÆÌ C¢üPÀ ¯ÉÃRPÀgÀ£ÀÄß

UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ - EzÀÄ, PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ C¥ÁgÀ ¸ÀA¥ÀwÛ£À PÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀnÖPÉÆqÀÄvÀÛzÉ.

ºÀ¼É ºÁUÀÆ £ÀqÀÄUÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ²æÃªÀÄAvÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄzÀ QgÀÄ ¸À«ÄÃPÉë PÉÊUÉÆAqÁUÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀiÁzÀj

gÀÆ¥À ºÁUÀÆ ±ÉÊ°UÀ¼À£ÀÄß §¼À¹zÀ C£ÀÄPÀæªÀÄzÀ §gÀºÀUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ

¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ̧ ÀzÀÈqsÀUÉÆ½¹vÉAzÀÄ w½zÀÄ§gÀÄvÀÛzÉ. ZÀA¥ÀÆ, ªÀZÀ£À, gÀUÀ¼É, ̧ ÁAUÀvÀå ºÁUÀÆ

µÀlà¢UÀ¼ÀAvÀºÀ ¸Á»vÀåPÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ gÀZÀ£ÉUÉ ªÉÊ«zsÀåvÉ ºÁUÀÆ CzÀgÀ ¸Á»vÀåPÉÌ

¸ËAzÀAiÀÄðªÀ£ÀÆß ¤ÃrzÀªÀÅ. ¥ÀÅgÁt, EwºÁ¸À ºÁUÀÆ zsÁ«ÄðPÀ PÀxÉUÀ½AzÀ CxÀªÁ

zsÀªÀÄðUÀæAxÀUÀ½AzÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ PÉÃAzÀæ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ PÀ£ÁðlPÀ EwºÁ¸ÀzÀ ««zsÀ

PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄ°è d£À¦æAiÀÄªÁVzÀÝªÀÅ. vÀªÀÄäzÉÃ PÀ¯ÁvÀäPÀ aAvÀ£É ºÁUÀÆ PÀ®à£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ,

ºÀ¼ÉAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¥ÀÅ£ÁgÀÀZÀ£É ªÀiÁqÀÄªÀ°è PÀ£ÀßqÀzÀ §gÀºÀUÁgÀgÀ ªÀiË®åªÀÅ CqÀVzÉ.

¸Á»vÀåzÀ GvÀÛªÀÄ PÀÈwAiÀiÁUÀ®Ä CUÀvÀåªÁzÀ PÀxÁªÀ¸ÀÄÛ ¤ªÀiÁðt ºÁUÀÆ ¥ÁvÀæavÀætUÀ½UÉ

¥ÀA¥À-¨sÁgÀvÀ ºÁUÀÆ UÀzÁAiÀÄÄzÀÞUÀ¼ÀÄ GvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÁVªÉ. PÀtÂÚUÉ PÀlÄÖªÀAxÀ

GvÀÌl¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀðå ºÉÆA¢zÀ ¥ÀA¥À, gÀ£Àß, £ÁUÀZÀAzÀæ, ºÀjºÀgÀ,

PÀÄªÀiÁgÀªÁå¸À, gÀvÁßPÀgÀªÀtÂð ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ CvÀåzÀÄãvÀ ºÁUÀÆ ±ÁèWÀ¤ÃAiÀÄ ¯ÉÃRPÀgÀÄ.

ªÀÄºÁPÁªÀåzÀ zÀÄAiÉÆðÃzsÀ£À, PÀtð, gÁªÀt ªÀÄÄAvÁzÀAvÀºÀ ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß vÀªÀÄäzÉÃ DzÀ

¤¢ðµÀÖ ±ÉÊ° ºÁUÀÆ PÀ®à£ÉUÀ½AzÀ F GvÀÌöÈµÀÖ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀiÁrzÁÝgÉ.

d£À¦æAiÀÄ ¥ÀzÀå-UÀzÀåUÀ½VAvÀ ¥ÁæaÃ£À PÀ£ÀßqÀ ̧ Á»vÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ

JzÀÄÝ PÁtÄªÀAwzÉ. vÀªÀÄä PÀÈwUÀ¼À ªÀiË®åªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸À®Ä, ¥ÁæaÃ£À §gÀºÀUÁgÀgÀÄ ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀ

¥ÀzÀ ºÁUÀÆ £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼À£ÀÄß zsÁgÁ¼ÀªÁV §¼ÀPÉ ªÀiÁrzÁÝgÉ.

DzsÀÄ¤PÀ PÀ£ÀßqÀ

19£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀzÀ ¨sÁUÀzÀ°è ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ DzsÀÄ¤PÀ PÀ£ÀßqÀªÀÅ, 20£ÉAiÀÄ

±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è ¥ÀæªÀzsÀðªÀiÁ£ÀPÉÌ §A¢vÀÄ.C£ÀÄªÁzÀ ºÁUÀÆ ¥ÀwæPÉÆÃzÀåªÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è

ªÀÄÄzÀæt ºÁUÀÆ ²PÀëtzÀ ºÉaÑ£À ºÀgÀqÀÄ«PÉ¬ÄAzÁV PÀ£ÀßqÀ §gÀªÀtÂUÉUÉ «¸ÀÛöÈvÀ

ºÀgÀªÀÅ zÉÆgÀQvÀÄ. ¸ÀªÀiÁdzÀ J®è ªÀUÀð ºÁUÀÆ fÃªÀ£ÀzÀ J®è ¸ÀÛgÀUÀ½AzÀ §AzÀ

PÀ£ÀßqÀ §gÀºÀUÁgÀgÀ£ÀÄß EzÀÄ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ¥ÉÇÃ¶¸À®Ä £ÉgÀªÁ¬ÄvÀÄ. 20£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ

GvÀÛgÁzsÀðzÀ°è ¨sÁµÉAiÀiÁV ºÁUÀÆ ¸Á»vÀåªÁV PÀ£ÀßqÀªÀÅ ªÉÃUÀªÁV ¥ÀæUÀw ºÉÆA¢vÀÄ.

ªÀÄÄPÀÛªÁV ºÁUÀÆ ̈ sÁªÉÇÃzÉéÃUÀªÁV C©üªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀ ̧ ÁévÀAvÀæöåªÀÅ ̈ sÁµÉAiÀÄ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß

§ºÀ¼ÀµÀÄÖ ºÀAvÀzÀªÀgÉUÀÆ PÉÆAqÉÆAiÀÄå®Ä £ÉgÀªÁ¬ÄvÀÄ. PÁªÀåzÀ JgÀqÀÆ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ,

CAzÀgÉ ¥ÀætAiÀÄ ºÁUÀÆ CzsÀÄ¤PÀ PÁªÀåUÀ¼ÀÄ, C©üªÀåPÀÛvÉAiÀÄ ̧ ÁévÀAvÀæöå ºÁUÀÆ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ

GvÀÛªÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÀªÀÅ. ¨ÁºÀå ¥Àæ¨sÁªÀUÀ½AzÀ ¥ÉæÃjvÀªÁzÀ, DzÀgÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ

¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ C¼ÀªÀr¸À¯ÁzÀ ºÉÆ¸À «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ bÀAzÀ¸ÀÄìUÀ¼À «¸ÀÛøvÀªÁzÀ §¼ÀPÉAiÀÄÄ,

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ªÀÄvÀÛµÀÄÖ ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀAvÉ ªÀiÁrzÀªÀÅ.

¥ÀÅgÁvÀ£À ¸Á»vÀåPÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæºÀ ªÀiÁqÀÄªÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ d£ÀgÀ°è ¤±ÀÑAiÀÄªÁV

CjªÀÅ ºÉZÀÄÑwÛzÉ. ºÀ®ªÁgÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ ºÁUÀÆ ¸ÀPÁðj ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ

«±Àé«zÁå¤®AiÀÄUÀ½AzÀ EzÀPÉÌ £ÉgÀªÀÅ zÉÆgÉwzÉ. zsÀªÀÄð, eÁw ºÁUÀÆ PÀÄ®UÀ¼À°è

216


«¸ÀÛöÈvÀªÁzÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ EzÀÝgÀÆ, ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°è PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ

d£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV MAzÀÄUÀÆr¹zÉ. PÀ£ÀßqÀzÀ PÉ®ªÀÅ DzsÀÄ¤PÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß PÀ¯É

ºÁUÀÆ UÀÄtUÀ¼À ªÉÄÃgÀÄPÀÈw JAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ. EªÀ£ÀÄß EvÀgÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ

¨sÁµÉUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ DAUÀè ¨sÁµÉUÉ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV ¨sÁµÁAvÀgÀUÉÆ½¸À¯ÁVzÉ, F

jÃwAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀªÀµÉÖÃ C®è, ̈ sÁgÀvÀzÀ ̈ sÀªÀå ̧ Á»vÀåPÀ ̧ ÀA¥ÀæzÁAiÀÄPÀÆÌ EzÀÄ UÀt¤ÃAiÀÄ

PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÉ. Qæ.±À. 1799 - 1831gÀ £ÀqÀÄªÉ gÁdåªÁ½zÀ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ

ªÀÄºÁgÁdgÁzÀ ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ PÀÈµÀÚgÁd MqÉAiÀÄgÀ PÁ®¢AzÀ DzsÀÄ¤PÀ PÀ£ÀßqÀzÀ ºÉÆ¸À

ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ.

ªÀÄÄªÀÄär PÀÈµÀÚgÁd MqÉAiÀÄgÀÄ vÀªÀÄä »A¢£ÀªÀgÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¹zÀgÀÄ.

CªÀgÀÄ ¸ÀévÀB GvÀÛªÀÄ §gÀºÀUÁgÀjzÀÄÝ, C£ÉÃPÀ ¯ÉÃRPÀjUÉ D±ÀæAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀgÀÄ.

PÉA¥ÀÅ£ÁgÁAiÀÄt£À ªÀÄÄzÁæªÀÄAdÆµÀªÀ£ÀÄß E°è «±ÉÃµÀªÁV ¸Àäj¸À¨ÉÃPÁVzÉ. Qæ.±À.

1833gÀ°è MqÉAiÀÄgïgÀªÀgÀÄ DAUÀè ªÀiÁzsÀåªÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ. KvÀ£ÀäzsÉå

zsÀªÀÄð¥ÀæZÁgÀPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À ºÀgÀqÀÄ«PÉAiÀÄÄ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Á²ÑªÀiÁvÀå

¥Àæ¨sÁªÀzÀ ºÉZÀÑ¼ÀPÉÌ PÁgÀtªÁ¬ÄvÀÄ. 19£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ JgÀqÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À

ZÁªÀÄgÁd MqÉAiÀÄgÀ D½éPÉ ºÁUÀÆ 20£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÉÆzÀ® JgÀqÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À

4£ÉAiÀÄ PÀÈµÀÚgÁd MqÉAiÀÄgÀgÀªÀgÀ D½éPÉAiÀÄÄ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ºÉÆ¸À AiÀÄÄUÀPÉÌ £ÁA¢

ºÁrzÀªÀÅ. JA.J¸ï. ¥ÀÅlÖtÚ£ÀªÀgÀ ‘ªÀiÁrzÀÄÝuÉÆÚÃ ªÀÄºÀgÁAiÀÄ’, r. ªÉAPÀmÁZÀ®AiÀÄå

ºÁUÀÆ qÁ. ©.«. ªÉAPÀmÉÃ±ÀAiÀÄå£ÀªÀgÀ ¥ÀvÉÛÃzÁj PÁzÀA§jUÀ¼ÁzÀ ‘¥ÀjªÀÄ¼À’ ºÁUÀÆ

‘CjAzÀªÀÄ£À ¸ÁºÀ¸ÀUÀ¼ÀÄ’, UÀ¼ÀUÀ£ÁxÀgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÁUÀÆ ZÁjwæPÀ PÁzÀA§jUÀ¼ÀÄ,

QmÉÖ¯ïgÀ PÀ£ÀßqÀ-DAUÀè ¤WÀAlÄ, ZÀ.ªÁ¸ÀÄzÉÃªÀgÁAiÀÄgÀ ‘¨Á®¨ÉÆÃzsÉ’UÀ¼ÀÄ F PÁ®PÉÌ

¸ÉÃjzÀªÀÅ. ©. ªÉAPÀmÁZÁAiÀÄð ºÁUÀÆ UÀ¼ÀUÀ£ÁxÀgÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ZÁjwæPÀ PÁzÀA§jUÀ¼À

C£ÀÄªÁzÀUÀ¼ÀÄ NzÀÄUÀgÀ ªÉÄÃ¯É D¼ÀªÁzÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃjzÀªÀÅ.

1921gÀ°è, ©.JA.²æÃPÀAoÀAiÀÄå£ÀªÀgÀÄ £ÀªÉÇÃzÀAiÀÄ ZÀ¼ÀÄªÀ½AiÀÄ ºÀjPÁgÀgÁzÀgÀÄ.

CªÀgÀ ‘EAVèÃµï VÃvÉUÀ¼ÀÄ’ JA§ PÀÈwAiÀÄÄ PÉ®ªÀÅ ªÀÄºÁ£ï EAVèÃµï PÁªÀåUÀ¼À ªÀÄÄPÀÛ

¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀiÁVzÉ. F CªÀ¢üAiÀÄ°èAiÉÄÃ, PÉ.«. ¥ÀÅlÖ¥Àà£ÀªÀgÀÄ (PÀÄªÉA¥ÀÅ) DAUÀè¨sÁµÉ¬ÄAzÀ

PÀ£ÀßqÀ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ. ̧ ÀgÀ¼À gÀUÀ¼ÉAiÀÄ°è §gÉzÀ ‘²æÃ gÁªÀiÁAiÀÄt zÀ±Àð£ÀA’

JA§ PÀÈwAiÀÄ°è CªÀgÀ ¥Àæw¨sÉ ºÉÆgÀºÉÆ«ÄävÀÄ. CªÀgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ PÁzÀA§jUÀ¼ÁzÀ

‘PÁ£ÀÆgÀÄ ¸ÀÄ§âªÀÄä ºÉUÀÎqÀw’ ºÁUÀÆ ‘ªÀÄ¯ÉUÀ¼À°è ªÀÄzÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ’, CµÉÖÃ SÁåwAiÀÄ£ÀÄß

¥ÀqÉ¢ªÉ. ªÀÄÆªÀvÀÛgÀ zÀ±ÀPÀzÀ°è §AzÀ PÀÈwUÀ¼À°è, r.«. UÀÄAqÀ¥Àà£ÀªÀgÀ ‘ªÀÄAPÀÄwªÀÄä£À

PÀUÀÎ’ªÀÅ ºÉÆ¼ÉAiÀÄÄªÀ ªÀdæzÀAvÉ. CzÀ£ÀÄß C¥ÀgÀÆ¥ÀªÁzÀ PÀÈwAiÉÄAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.

KPÉAzÀgÉ CzÀÄ £ÉÊwPÀ vÀvÀé, vÁwéPÀ ¸ÀvÀå ºÁUÀÆ fÃªÀ£Á£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ.

¸ÀA¸À CªÀgÀÄ ºÀ¼ÉUÀ£ÀßqÀzÀ°è ºÀ®ªÁgÀÄ £ÁlPÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢zÁÝgÉ, CªÀÅUÀ¼À°è GvÀÛªÀÄ

GzÁºÀgÀuÉAiÉÄAzÀgÉ ‘«UÀqÀ «PÀæªÀÄgÁAiÀÄ’.

CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¯ÉÃRPÀjUÉ ¤ÃqÀÄªÀ ¥Àæw¶×vÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß CvÀå¢üPÀ

¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ C¥ÀgÀÆ¥ÀzÀ ºÉUÀÎ½PÉAiÀÄÄ PÀ£ÀßqÀ ̧ Á»vÀåPÉÌ ̧ À®ÄèvÀÛzÉ. AiÀÄÄ.Dgï.

C£ÀAvÀªÀÄÆwð, VjÃ±ï PÁ£Áðqï ºÁUÀÆ ZÀAzÀæ±ÉÃRgÀ PÀA¨ÁgÀgÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹,

JAlgÀ°è «ÄPÀÌ LzÀÄ eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹Û «eÉÃvÀgÉAzÀgÉ- PÀÄªÉA¥ÀÅ, zÀ.gÁ.¨ÉÃAzÉæ, ²ªÀgÁªÀÄ

PÁgÀAvÀ, ªÀiÁ¹Û ªÉAPÀmÉÃ±À CAiÀÄåAUÁgï ºÁUÀÆ «.PÀÈ. UÉÆÃPÁPï CªÀgÀÄ - £ÀªÉÇÃzÀAiÀÄ

PÁ®¢AzÀ §gÉAiÀÄÄwÛzÀÝªÀgÀÄ. vÀªÀÄä vÀvÀé feÁÕ¸ÉAiÀÄ PÁªÀåPÀÈwAiÀiÁzÀ ‘£ÁPÀÄvÀAw’

PÀÈwUÉ zÀ.gÁ.¨ÉÃAzÉæAiÀÄªÀjUÉ ¥Àæ±À¹Û §AzÀgÀÆ, eÁ£À¥ÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈw¬ÄAzÀ ¥À®è«¹zÀ

§gÀºÀUÀ½AzÀ CªÀgÀ d£À¦æAiÀÄvÉAiÀÄÄ ºÉZÀÄÑ ¤AwzÉ. «±ÀéPÉÆÃ±À¢AzÀ »rzÀÄ, PÁzÀA§j,

¥Àæ§AzsÀ, £ÁlPÀ ºÁUÀÆ PÁªÀåUÀ¼ÀªÀgÉUÀÆ ²ªÀgÁªÀÄ PÁgÀAvÀgÀ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄÄ «¸ÀÛj¹zÉ.

CªÀgÀ PÁzÀA§jUÀ¼À ¥ÉÊQ, ªÀÄgÀ½ ªÀÄtÂÚUÉ JA§ PÀÈw PÀÄjvÁV ºÉZÀÄÑ ªÀiÁvÀ£ÁrzÀgÀÆ

¨ÉlÖzÀ fÃªÀ, ZÉÆÃªÀÄ£À zÀÄr ºÁUÀÆ ªÀÄÆPÀfÓAiÀi PÀ£À¸ÀÄUÀ¼ÀÄ PÀÈwUÀ¼ÀÆ PÀÆqÀ

UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀªÀÅ. ªÀiÁ¹Û ªÉAPÀmÉÃ±À CAiÀÄåAUÁgï CªÀgÀ£ÀÄß ªÀÄÄRåªÁV ¸ÀtÚ PÀxÉUÀ¼À

§gÀºÀUÁgÀgÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸À¯ÁVzÉ. CªÀgÀ ZÀ£Àß§¸ÀªÀ £ÁAiÀÄPÀ ºÁUÀÆ aPÀÌ«ÃgÀgÁeÉÃAzÀæ,

ZÁjwæPÀ PÀÈwUÀ¼ÁVzÀÄÝ, CzÀÄ gÁd¥Àæ¨sÀÄvÀézÀ CªÀ£ÀwAiÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß M¼ÀU ÉÆArzÉ ;

¸ÀÄ§âtÚ JA§ÄzÀÄ ¢ÃWÀð PÀxÉAiÀiÁV vÀvÀéfeÁÕ¸ÉAiÀÄ JvÀÛgÀªÀ£ÀÄß vÀ®Ä¥ÀÅvÀÛzÉ. £ÀªÉÇÃzÀAiÀÄ

PÀ«AiÀiÁV vÀªÀÄä §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹zÀ «.PÀÈ.UÉÆÃPÁPï CªÀgÀÄ, vÀªÀÄä ªÉÄÃgÀÄ PÀÈw

‘¨sÁgÀvÀ ¹AzsÀÄ gÀ²ä’AiÀÄ°è, DzsÀÄ¤PÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£À vÉÆ¼À¯ÁlUÀ½UÉ ¥ÀÅgÁvÀ£À ªÀÄºÀPÁªÀåUÀ¼À°è

PÀÄªÉA¥ÀÄ ªÁ¸À¸ÁÛ£À, wxÀðºÀ½î, ²ªÀªÉÆUÀÎ f¯Éè


217


GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÁÝgÉ. UÀªÀÄ£ÁºÀð CA±ÀªÉAzÀgÉ AiÀÄÄ.

Dgï.C£ÀAvÀªÀÄÆwðAiÀÄ ‘¸ÀA¸ÁÌgÀ’ªÀÇ ¥ÀÅgÁvÀ£À ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ½AzÀ ¥ÉæÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß

¥ÀqÉzÀÄzÁVgÀÄªÀÅzÀÄ. ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀªÁV, VjÃ±ï PÁ£ÁðqÀgÀÄ £ÁlPÀPÁgÀgÁVzÀÄÝ, CªÀgÀ

£ÁlPÀUÀ¼À£ÀÄß «±ÀézÁzÀåAvÀ ¥ÀæzÀ²ð¸À¯ÁVzÀÄÝ ºÀ®ªÁgÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ºÁUÀÆ «zÉÃ²Ã

¨sÁµÉUÀ½UÉ ¨sÁµÁAvÀj¸À¯ÁVzÉ.

¥ÉæÃªÀÄ ºÁUÀÆ «gÀºÀzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ PÀªÀ£ÀUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀªÁzÀ PÉ.J¸ï.

£ÀgÀ¹AºÀ ¸Áé«ÄAiÀÄªÀgÀ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ ªÀÄ°èUÉAiÀÄÄ, £ÀªÉÇÃzÀAiÀÄ PÁ®zÀ ºÉUÀÄÎgÀÄvÁVzÉ.

PÀÄqÀÄPÀ£À C¸ÀA§zÀÞ ¥Àæ¯Á¥ÀzÀ°è ¸ÀvÀå ºÁUÀÆ ¸ËAzÀAiÀÄðªÀ£ÀÄß PÁtÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ,

f.¦.gÁdgÀvÀßA CªÀgÀ ‘gÀvÀß£À ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ’ «±Àé ¸Á»vÀåzÀ°è C£À£Àå ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß UÀ½¹zÉ.

¥ÀÅ.w.£ÀgÀ¹AºÁZÁAiÀÄðgÀ ‘UÉÆÃPÀÄ® ¤UÀðªÀÄ£À’ PÀÈµÀÚ-gÁzsÉAiÀÄgÀ «gÀºÀzÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß

M¼ÀUÉÆArzÀÄÝ, EzÀÆ ¸ÀºÀ DzsÁåwäPÀ O£ÀßvÀåªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¹zÉ.UÉÆÃgÀÆgÀÄ gÁªÀÄ¸Áé«Ä

CAiÀÄåAUÁgï UÁæ«ÄÃt PÀ£ÁðlPÀzÀ d£ÀfÃªÀ£ÀªÀ£ÀÄß awæ¸À®Ä ¥Àæ§AzsÀzÀ gÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß

C£ÀÄ¸Àj¹zÁÝgÉ. ‘ºÀ½îAiÀÄ avÀæUÀ¼ÀÄ’, CªÀgÀ §gÀªÀtÂUÉUÉ GvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.

J.J£ï.ªÀÄÆwðgÁAiÀÄgÀ ‘ºÀUÀ®ÄUÀ£À¸ÀÄUÀ¼ÀÄ’ ºÁUÀÆ JªÀiï.Dgï.²æÃ¤ªÁ¸ÀªÀÄÆwðUÀ¼À

‘gÀAUÀtÚ£À PÀ£À¹£À ¢£ÀUÀ¼ÀÄ’ PÀÈwUÀ¼À°è F ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

F CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸Á»vÀå «ªÀÄ±ÉðAiÀÄ PÀÈwUÀ¼À ªÀÄºÁ¥ÀÇgÀªÉÃ ºÀj¬ÄvÀÄ. EªÀÅUÀ¼À

¥ÉÊQ, wÃ.£ÀA.²æÃPÀAoÀAiÀÄå£ÀªÀgÀ ‘¨sÁgÀwÃAiÀÄ PÁªÀå «ÄÃªÀiÁA¸É’AiÀÄ£ÀÄß ±ÉæÃµÀ×ªÉAzÀÄ

¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ. ‘¥Àæ§ÄzÀÞ PÀ£ÁðlPÀ’ JA§ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀAzÀ ¸ÉAlæ¯ï

PÁ¯ÉÃeï£À PÀ£ÀßqÀ ¸ÀAWÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ J.Dgï.PÀÈµÀÚ±Á¹ÛçUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ vÀ¯ÉªÀiÁj£À

§gÀºÀUÁgÀjUÉ ̧ ÀA¥ÀÇtð ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ¤ÃrzÀgÀÄ; £ÀAvÀgÀ, F ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀzÀ ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ£ÀÄß

ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄªÀÅ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¹vÀÄ. ‘gÀAUÀ©£Àß¥À’zÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀªÀÄä£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ

§gÀºÀUÁgÀgÁV ¸ÁÜ¦¹PÉÆAqÀ DAUÀè ¥ÉÇæ¥sóÉ¸Àgï J¸ï.«. gÀAUÀtÚ£ÀªÀgÀÄ «©ü£Àß ±ÉÊ°

ºÁUÀÆ gÀÄaUÀ¼À°è ¸Á»vÀå «ªÀÄ±ÉðAiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ, 'ºÀt ¥Àæ¥ÀAZ'À JA§ DyðPÀ

¥ÀæPÀgÀt UÀæAxÀ CxÀªÁ ¥Àæ§AzsÀ¢AzÀ »rzÀÄ, ‘¥ÀA¥À AiÀiÁvÉæ’AiÉÄA§ ¥ÀæªÁ¸À PÀxÀ£À,PÁªÀå

ºÁUÀÆ ¸Á»vÀå «ªÀÄ±ÉðAiÀÄªÀgÉV£À ºÀ®ªÁgÀÄ jÃwAiÀÄ §gÀªÀtÂUÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÀgÀÄ.

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀAQë¥ÀÛ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄvÉÆÃ°vÀ EwºÁ¸ÀªÁV gÀA.². ªÀÄÄUÀ½ CªÀgÀÄ

‘PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ZÀjvÉæ’AiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ.

£À®ªÀvÀÛgÀ zÀ±ÀPÀzÀ ªÀÄzsÀå¨sÁUÀzÀ°è, £ÀªÉÇÃzÀAiÀÄ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄÄ ¥ÀæUÀw²Ã® ZÀ¼ÀªÀ½UÉ zÁj

ªÀiÁrPÉÆnÖvÀÄ. ªÁ¸ÀÛªÀ¢AzÀ zÀÆgÀ G½zÀ §gÀºÀUÁgÀgÀ£ÀÄß C.£À. PÀÈµÀÚgÁAiÀÄgÀÄ F

ZÀ¼ÀªÀ½AiÉÆA¢UÉ eÉÆÃr¹zÀ gÀÆªÁjAiÀiÁzÀgÀÄ. C.£À. PÀÈµÀÚgÁAiÀÄgÀ QgÀÄ PÀxÉUÀ¼ÀÄ

F ±ÉÊ°AiÀÄ §gÀªÀtÂUÉUÉ GvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÁVzÀÄÝ d£À¦æAiÀÄ PÁzÀA§jUÀ¼ÁzÀ

‘¸ÀAzsÁågÁUÀ’, ‘GzÀAiÀÄgÁUÀ’, ‘£Àl ¸ÁªÀð¨sËªÀÄ’, ‘UÀÈ»tÂ’ ‘PÀtÂÚÃgÀÄ’ ªÀÄÄAvÁzÀ

PÀÈwUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CªÀgÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄªÁ¹AiÀiÁVzÁÝgÉ. GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ §¸ÀªÀgÁd

PÀnÖÃªÀÄ¤AiÀÄªÀgÀÄ ‘PÁ« ºÁUÀÆ SÁQ’ ªÀ¸ÀÛçUÀ¼À »A¢£À UÀÄ¥ÀÛ¥Àæ¥ÀAZÀªÀ£ÀÆß ‘¤Ã

£À£Àß ªÀÄÄlÖ¨ÉÃqÀ’, ‘²ªÀzÁgÀ d¤ªÁgÀ’ ºÁUÀÆ ‘£Á£ÀÆ ¥ÉÇÃ°Ã¸À£ÁVzÉÝ’ ªÀÄÄAvÁzÀ

PÁzÀA§jUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÁÝgÉ. ¥ÀæUÀw¥ÀgÀ §gÀºÀUÁgÀgÁzÀ vÀ.gÁ.¸ÀÄ CªÀgÀÄ ‘ºÀA¸ÀVÃvÉ’,

‘ªÀÄ¸ÀtzÀ ºÀÆªÀÅ’ ºÁUÀÆ ‘ªÀÄÄAeÁ«AzÀ ªÀÄÄAeÁªÀÅ’ JA§ PÁzÀA§jUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ.

DzÀgÉ CªÀgÀ d£Àä¸ÀÜ¼ÀªÁzÀ avÀæzÀÄUÀðzÀ ¸ÀÄvÀÛ ºÉuÉzÀ LwºÁ¹PÀ PÁzÀA§jUÀ¼À°è CªÀgÀ

§®-¸ÁªÀÄxÀðåUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆAqÀgÀÄ; CªÀgÀ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ CvÀÄåvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß

zÀÄUÁð¸ÀÛªÀiÁ£ÀzÀ°è £ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. ¸ÁévÀAvÀæöå ºÉÆÃgÁlzÀ°è ¸ÀQæAiÀÄ PÀªÀÄÄå¤¸ïÖ DVzÀÝ

eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥ÀgÀ¸ÀÄÌvÀgÀÄ

PÀÄªÉA¥ÀÄ (1967)

218


¤gÀAd£À CªÀgÀÄ ªÁ¸ÀÛªÀPÉÌ ºÀwÛgÀªÁzÀ PÁzÀA§jUÀ¼ÁzÀ ‘zÀÆgÀzÀ ¨ÉlÖ’ ‘gÀAUÀªÀÄä£À

ªÀoÁgÀ’, ºÁUÀÆ PÀÈ¶ ZÀ¼ÀÄªÀ½ DzsÁjvÀ ºÉÆA¢zÀ ‘agÀ¸ÀägÀuÉ’UÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÆ Ff¥ïÖ£À

EwºÁ¸ÀzÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ‘ªÀÄÈvÀÄåAdAiÀÄ’ PÁzÀA§jAiÀÄ£ÀÄß CªÀgÀ ªÉÄÃgÀÄ

PÀÈwAiÉÄAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ. «ªÁºÉÃvÀgÀ ¥ÉæÃªÀÄ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ

‘¸ÀªÀðªÀÄAUÀ¼À’ ºÁUÀÆ ‘GAiÀiÁå¯É’ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ZÀzÀÄgÀAUÀgÀÄ gÀa¹zÀgÀÄ. ¸ÁégÀ¸ÀåªÉAzÀgÉ,

ºÀ®ªÁgÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀ §gÉzÀ, UÁæ«ÄÃt »£Éß¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ CªÀgÀ ‘ªÉÊ±ÁR’

ªÀÄvÀÄÛ ‘ºÉeÁÓ®’ JA§ PÁzÀA§jUÀ¼ÀÆ EzÉÃ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀzÁÝVªÉ.

§gÀºÀUÁwðAiÀÄgÀ PÀÈwUÀ¼À ¥ÉÊQ, wæªÉÃtÂAiÀÄªÀgÀ PÁzÀA§jUÀ¼ÁzÀ ¨ÉQÌ£À PÀtÄÚ,

±ÀgÀ¥ÀAdgÀ ºÁUÀÆ ªÀÄÄaÑzÀ ¨ÁV®Ä, ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀªÁV ªÀiÁ£À¹PÀ «±ÉèÃµÀuÉUÀ¼ÁVzÀÝªÀÅ.

CgÀtåzÀ¯ÉÆèAzÀÄ CgÀVtÂ JA§AvÀºÀ PÀxÉUÀ¼À°è, ªÉÊzÉåAiÀiÁV vÀªÀÄä ¹jªÀAvÀ C£ÀÄ¨sÀªÀ¢AzÀ

C£ÀÄ¥ÀªÀiÁgÀªÀgÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀgÀÄ. ‘¥sÀtÂAiÀÄªÀÄä’zÀAvÀºÀ PÁzÀA§jUÀ¼À°è

ªÀÄ¯É£Ár£À fÃªÀ£ÀªÀ£ÀÄß awæ¹gÀÄªÀ JA.PÉ.EA¢gÁ CªÀgÀ §®ªÀÇ EzÉÃ DVvÀÄÛ.

EªÀgÉ®ègÀÆ ¥ÀæUÀw¥ÀgÀ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄ ¨sÁUÀªÁVzÀÝgÀÄ.

¥ÀæUÀw¥ÀgÀ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄ £ÀAvÀgÀ §AzÀzÀÄÝ £ÀªÀå ZÀ¼ÀªÀ½. EzÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ AiÀÄÄzÁÞ-£ÀAvÀgÀzÀ

DAUÀè §gÀºÀUÁgÀgÁzÀ n.J¸ï.J°AiÀÄmï, DqÉ£ï, JeóÁæ ¥ËAqï, r.JZï.¯ÁgÉ£ïì,

¸ÁvÉðæ ºÁUÀÆ PÁªÀÄÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀjAzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀªÁ¬ÄvÀÄ. UÉÆÃ¥Á®PÀÈµÀÚ CrUÀgÀÄ F

£ÀªÀå ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄ ¥Àæ¥ÀæxÀªÀÄ ¥Àæw¥ÁzÀPÀgÁVzÀÄÝ CªÀgÀ ¨sÀÆ«ÄVÃvÀ, n.J¸ï.J°AiÀÄmïgÀ

‘ªÉÃ¸ïÖ ¯ÁåAqï’¤AzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀªÁVzÉ JAzÀÄ ºÉÃ¼À¯ÁVzÉ.¦. ®APÉÃ±ÀgÀ PÀxÁ ¸ÀAUÀæºÀ

PÀÄgÀÄqÀÄ PÁAZÁt ºÁUÀÆ CªÀgÀ ºÁ¸Àå £ÁlPÀªÁzÀ vÉgÉUÀ¼ÀÄ, ²æÃPÀÈµÀÚ D®£ÀºÀ½îAiÀÄªÀgÀ

¤Ã¼ÀÎvÉ ‘PÁqÀÄ’, ±ÁAw£ÁxÀ zÉÃ¸Á¬ÄAiÀÄªÀgÀ ‘«PÉëÃ¥À’, ¥ÀÇtðZÀAzÀæ vÉÃd¹éAiÀÄªÀgÀ

‘¤UÀÆqsÀ ªÀÄ£ÀÄµÀågÀÄ’, ¤¸Áìgï CºÀäzïgÀ PÀªÀ£ÀUÀ¼ÁzÀ ‘ªÀiÁ¹Û’ ºÁUÀÆ ‘gÁªÀÄ ¸ÀvÀÛ ¢£À’,

AiÀÄÄ.Dgï.C£ÀAvÀªÀÄÆwð CªÀgÀ PÀxÉUÀ¼ÁzÀ ‘¥Àæ±Éß’ ºÁUÀÆ ‘Qè¥ï eÁ¬ÄAmï’, AiÀÄ±ÀªÀAvÀ

avÁÛ®gÀ ‘²PÁj’ ºÁUÀÆ ªÁå¸ÀgÁAiÀÄ §¯Áè¼ÀgÀ ‘§AqÁAiÀÄ’ ªÀÄÄAvÁzÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ

£ÀªÀå §gÀºÀUÀ¼À PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ.eÁ£À¥ÀzÀ PÁªÀåzÀ ¥ÀzÀ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ºÁUÀÆ zsÁn

UÀ¼À ªÉÄÃ°£À »rvÀªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ, ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ £ÀÆvÀ£À ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ

£ÀqÀÄªÉ ¹®ÄQPÉÆAqÀ fÃªÀ£ÀzÀ MvÀÛqÀUÀ¼À£ÀÄß PÀA¨ÁgÀgÀÄ C£ÁªÀgÀtUÉÆ½¹zÁÝgÉ

. PÀ«, PÁzÀA§jPÁgÀ ºÁUÀÆ £ÁlPÁgÀgÁV CªÀgÀ bÁ¥À£ÀÄß ªÀÄÆr¹zÁÝgÉ. CªÀgÀ

‘eÉÆÃPÀÄªÀiÁgÀ¸Áé«Ä’AiÀÄÄ CvÀåAvÀ d£À¦æAiÀÄ £ÁlPÀªÁVzÉ. CvÀåzÀÄãvÀ PÀ«AiÀiÁzÀ J.PÉ.

gÁªÀiÁ£ÀÄd£ïgÀªÀgÀÄ vÉÆÃjPÉAiÀÄ C£ÁzÀgÀzÉÆA¢UÉ ¸ÀàµÀÖ ¸ÀÄálªÁzÀ avÀætUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ

¥Àr¹zÁÝgÉ. ªÀA±ÀªÀÈPÀë PÁzÀA§jAiÉÆA¢UÉ ¥Àæ¹¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ J¸ï.J¯ï.¨sÉÊgÀ¥Àà£ÀªÀgÀÄ,

AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZËPÀnÖUÀÆ ¹®ÄPÀzÀAvÉ JZÀÑgÀ ªÀ»¹gÀÄªÀ M§â ̄ ÉÃRPÀgÀÄ. CªÀgÀ PÉ®ªÀÅ ¥Àæ¹zÀÞ

PÀÈwUÀ¼À ¥ÉÊQ, C£ÉéÃµÀuÉ, UÀÈºÀ¨sÀAUÀ, vÀ§â°AiÀÄÄ ¤Ã£ÁzÉ ªÀÄUÀ£É, vÀAvÀÄ, £É¯É, ªÀÄAzÀæ,

¸ÁxÀð, PÀªÀ®Ä ºÁUÀÆ ‘DªÀgÀt’ ¸ÉÃjªÉ.

£ÀªÀå-£ÀAvÀgÀzÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß PÉ®ªÉÇªÉÄä £ÀªÉÇåÃvÀÛgÀ ¸Á»vÀå, §AqÁAiÀÄ ¸Á»vÀå CxÀªÁ

zÀ°vÀ ¸Á»vÀåªÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.F ZÀ¼ÀªÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ, vÀªÀÄä

PÀµÀÖ-PÁ¥ÀðtåUÀ¼À PÀÄjvÁV PÉÃªÀ® zÀ°vÀgÀÄ ªÀiÁvÀæ £ÉÊdªÁV §gÉAiÀÄ§ºÀÄzÉÃ «£ÀB,

EvÀgÀgÀÄ JµÉÖÃ ªÀÄ£À £ÁlÄªÀAvÉ §gÉzÀgÀÆ, CzÀÄ ¢éwÃAiÀÄ ªÀÄÆ®zÀ C£ÀÄ¨sÀªÀªÁVAiÉÄÃ

G½AiÀÄÄªÀÅzÉAzÀÄ §®ªÁV £ÀA©zÁÝgÉ. vÀªÀÄä£ÀÄß vÁªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ‘E¸ÀA’£ÉÆA¢UÉ

UÀÄgÀÄw¹PÉÆ¼Àî®Ä EaÒ¸ÀzÀ zÉÃªÀ£ÀÆgÀÄ ªÀÄºÁzÉÃªÀ zÀ°vÀ ¸Á»vÀåzÀ PÉ®ªÀÅ CvÀÄåvÀÛªÀÄ

PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢zÁÝgÉ. CªÀgÀ ‘MqÀ¯Á¼À’ ºÁUÀÆ ‘PÀÄ¸ÀÄªÀÄ ¨Á¯É’UÀ¼ÀÄ C£ÉÃPÀ

¥Àæ±À¹ÛUÀ¼À£ÀÄß UÉzÀÄÝPÉÆArªÉ. ZÀ£ÀßtÚ ªÁ°ÃPÁgÀ, ¹zÀÝ°AUÀAiÀÄå, ©.n. ®°vÁ £ÁAiÀÄPï,

CgÀ«AzÀ ªÀiÁ®UÀwÛ ºÁUÀÆ VÃvÁ £ÁUÀ¨sÀÆµÀtgÀAvÀºÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ, vÀªÀÄä zÀ°vÀ

¸Á»vÀå PÀÈwUÀ½UÁV ºÉ¸ÀgÀÄªÁ¹AiÀiÁVzÁÝgÉ. EAvÀºÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄÄ

¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀ ªÀÄÄ£ÀßªÉÃ, zÀ°vÀ d£ÀgÀ PÀµÀÖ-PÁ¥Àðtå ºÁUÀÆ CªÀgÀ ¸ÀAvÀ¸ÀUÀ¼À£ÀÄß

PÀÄjvÁV 1940gÀµÀÄÖ ªÉÆzÀ¯ÉÃ, ªÀÄzÀÆÝgÀÄ vÁ®ÆèQ£À f. ªÉAPÀlAiÀÄå£ÀªÀgÀÄ PÉ®ªÀÅ

¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢zÁÝgÉ.

zÀ°vÀ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄ £ÀAvÀgÀ, ªÀÄ»¼Á ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ. ªÀÄ»¼Á §gÀºÀUÁgÀgÀÄ

¥ÀævÉåÃPÀ ªÀÄd®Ä ºÁUÀÆ zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ, vÀªÀÄäzÉÃ DzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß

¸ÀévÀAvÀæªÁV §gÉAiÀÄ®Ä ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ. ̧ ÀªÀiÁdzÀ°è÷ ¥ÀÅgÀÄµÀgÀ ̧ ÁªÀð¨sËªÀÄvÀéªÀ£ÀÄß CªÀgÀÄ

¥Àæ±Éß ªÀiÁrzÀÄÝ ªÀiÁvÀæªÀ®èzÉ, ¥ÀÅgÀÄµÀgÉÆA¢UÉ ̧ ÀªÀiÁ£ÀvÀéªÀ£ÀÄß ̧ Á¢ü¸À®Ä AiÀÄwß¹zÀgÀÄ. 42

ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® ‘¸ÀgÀ¸Àéw’ JA§ ªÀiÁ¹PÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ Dgï. PÀ¯ÁåtªÀÄä, ‘¸Àw »vÉÊ¶tÂ'

ºÁUÀÆ £ÀAvÀgÀ ‘PÀ£ÁðlPÀ £ÀA¢¤’AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ £ÀAd£ÀUÀÆqÀÄ wgÀÄªÀÄ¯ÁA§,

ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV DzsÀÄ¤PÀ ²PÀëtzÀ PÀ£À¸À£ÀÄß PÀAqÀ ¸ÀgÀ¸Àéw ¨Á¬Ä gÁdªÁqÉ (Vj

¨Á¯É), PÉÆqÀV£À UËgÀªÀÄä, ¨É¼ÀUÉgÉ eÁ£ÀPÀªÀÄä, ±ÁåªÀÄ® zÉÃ« ¨É¼ÀUÁAªïPÀgï ºÁUÀÆ

EvÀgÀgÀÄ 80 gÀ zÀ±ÀPÀzÀ°è ºÁUÀÆ £ÀAvÀgÀ, vÀªÀÄä ªÀÄ»¼ÁªÁ¢ §gÀªÀtÂUÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ

¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀgÀÄ. F CªÀ¢üAiÀÄ°è, C£ÉÃPÀ PÀªÀAiÀÄwæAiÀÄgÀÄ EzÀÝgÀÄ. F ZÀ¼ÀªÀ½

ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è C©üªÀåQÛ ¸ÁévÀAvÀæöåªÀ£ÀÄß ºÀÄlÄÖ ºÁQzÀ ªÀÄºÀvÀézÀ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀiÁVzÉ.

JA.PÉ. EA¢gÁ CªÀgÀ ¥sÀtÂAiÀÄªÀÄä, «dAiÀiÁ zÀ¨Éâ CªÀgÀ ‘EwVÃwPÉ’, «Ãt ±ÁAvÉÃ±ÀégÀ

CªÀgÀ ‘UÀAqÀ¸ÀgÀÄ’, ¸ÁgÁ C§Æ§PÀgï CªÀgÀ ‘¸ÀºÀ£À’, JZï.«. ¸Á«vÀæªÀÄä£ÀªÀgÀ ‘¹ÃvÀ

gÁªÀÄ gÁªÀt’ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ ±ÁèWÀ¤ÃAiÀÄ PÀÈwUÀ¼ÁVªÉ. 1978gÀ°è ¸ÁÜ¥À£ÉUÉÆAqÀ


219


PÀ£ÁðlPÀ ¯ÉÃRQAiÀÄgÀ ¸ÀAWÀªÀÅ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiË®åUÀ½UÉ ªÀÄ»¼ÁªÁzÀzÀ ¯ÉÃ¥À£ÀªÀ£ÀÄß

¤Ãr ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ PÀÈwUÀ¼À°è CzÀ£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß

ªÀ»¹vÀÄ. ©.J£ï. ¸ÀÄ«ÄvÁæ¨Á¬Ä ºÁUÀÆ J£ï. UÁAiÀÄwæ CªÀgÀÄ ¸ÀA¥Á¢¹zÀ ‘¹ÛçÃªÁ¢

¥ÀæªÉÃ²PÉ’AiÀÄÄ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀÄzÀÄ. ªÀÄ»¼Á zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£À¢AzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ

««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À §UÉÎ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ. CªÀgÀ ¥ÉÊQ, ºÉÃªÀÄ®vÁ ªÀÄ»¶ (PÁ£ÀÆ£ÀÄ),

JZï.VjdªÀÄä ºÁUÀÆ °Ã¯ÁªÀw zÉÃªÀzÁ¸À (DgÉÆÃUÀå), «dAiÀiÁ ºÁUÀÆ J¸ï. ªÀiÁ®w

(£ÁlPÀgÀAUÀ), £ÉÃ«ÄZÀAzÀæ («eÁÕ£À ºÁUÀÆ PÁzÀA§j) ºÁUÀÆ ªÉÊzÉÃ» (PÁzÀA§j)

EzÁÝgÉ. ©.J£ï. ¸ÀÄ«ÄvÁæ¨Á¬Ä, «dAiÀiÁ zÀ¨Éâ ºÁUÀÆ EvÀgÀ C£ÉÃPÀgÀÄ GvÀÛªÀÄ

ªÀÄ»¼ÁªÁ¢ «ªÀÄ±ÀðPÀgÁVzÁÝgÉ.

AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤¢ðµÀÖ ±ÉÊ° CxÀªÁ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸À¢zÀÝgÀÆ, C¥ÁgÀªÁzÀ

UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸É¼ÉAiÀÄÄªÀ°è AiÀÄ±À¹éAiÀiÁzÀ PÉ®ªÀÅ ¯ÉÃRPÀgÀ£ÀÄß PÀÄjvÁV ªÀiÁvÀ£ÁqÀ¢zÀÝgÉ,

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄÄ C¥ÀÇtðªÁUÀÄvÀÛzÉ. CªÀgÀ ¥ÉÊQ, PÀÈµÀÚªÀÄÆwð

¥ÀÅgÁtÂPÀgÀÄ M§âgÀÄ. ‘zsÀªÀÄðzÉÃªÀvÉ’AiÀÄAvÀºÀ CªÀgÀ PÁzÀA§jUÀ¼À°è, ºÀ¼ÉAiÀi

ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ CxÀªÁ ºÉÊzÀgÀ¨Ázï PÀ£ÁðlPÀ CxÀªÁ ªÀÄÄA§¬Ä PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÀÄzsÀåªÀÄ

ªÀUÀðzÀ fÃªÀ£ÀªÀ£ÀÄß AiÀÄxÁªÀvÁÛV awæ¹zÀ CªÀgÀÄ, ªÀÄ»¼Á NzÀÄUÀgÀ°è C¥ÁgÀªÁzÀ

d£À¦æAiÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀgÀÄ. CzÉÃ jÃw, ‘¥ÀvÉÛÃzÁgÀ ¥ÀÅgÀÄµÉÆÃvÀÛªÀÄ£À ¸ÁºÀ¸ÀUÀ¼ÀÄ’ JA§

¸ÀgÀtÂAiÀÄ CrAiÀÄ°è J£ï.£ÀgÀ¹AºÀAiÀÄå CªÀgÀÄ §gÉzÀ ¥ÀvÉÛÃzÁj PÀxÉUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ AiÀÄ±À¸Àì£ÀÄß

PÀAqÀªÉAzÀgÉ, 100PÀÆÌ ºÉaÑ£À ²Ã¶ðPÉUÀ¼À£ÀÄß EzÀÄ M¼ÀUÉÆArzÉ. CªÀgÀ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ

±Á¯Á ªÀÄPÀÌ¼À°è NzÀÄªÀ ºÀªÁå¸ÀªÀ£ÀÄß gÀÆrü¹vÀÄ. ªÀÄAqÀå f¯ÉèAiÀÄ ªÀÄ.gÁªÀÄªÀÄÆwð

PÀÆqÀ ¥ÀvÉÛÃzÁj PÁzÀA§jUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ.

ªÀÄvÉÆÛAzÉqÉ, ºÁ¸Àå ºÁUÀÆ «eÁÕ£ÀzÀ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß §ºÀ¼À ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV

©.f.J¯ï. ¸Áé«ÄAiÀÄªÀgÀÄ ¨É¼É¹zÀgÀÄ. CzÀÄ ¥ÀæPÀlªÁzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ zÀ±ÀPÀUÀ¼À £ÀAvÀgÀªÀÇ,

¸À¸Àå ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ CªÀgÀ ‘ºÀ¹gÀÄ ºÉÆ£ÀÄß’, ±ÉæÃµÀ× PÀÈwAiÀiÁUÉÃ G½¢zÉ. PÁ¯ÉÃdÄ

²PÀëPÀgÁV CªÀgÀ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ‘PÁ¯ÉÃdÄ gÀAUÀ’ ºÁUÀÆ ‘PÁ¯ÉÃdÄ vÀgÀAUÀ’UÀ¼ÀÄ

ºÁ¸Àå ¥ÀæzsÁ£ÀªÁzÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ PÀÈwUÀ¼ÁVªÉ. £ÁlPÀ gÀAUÀzÀ°è, VjÃ±ï PÁ£ÁðqÀgÀ

£ÁlPÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àæ¹¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢ªÉ. J®è

£ÁlQÃAiÀÄ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ CªÀgÀ vÀÄWÀ®Pï ºÁUÀÆ £ÁUÀªÀÄAqÀ®UÀ¼ÀÄ UÁqsÀªÁzÀ

¥ÀjuÁªÀÄªÀ£ÀÄß ©ÃjªÉ. PÁ£ÁðqÀgÀ §ºÀÄvÉÃPÀ £ÁlPÀUÀ¼ÀÄ ZÀjvÉæ, eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉ ºÁUÀÆ

ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ½AzÀ ¥ÉæÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢ªÉ. CzÉÃ jÃw ¹.PÉ. £ÁUÀgÁdgÁªï, ªÀiÁ.£À.

ªÀÄÆwð, zÉÃªÀÅqÀÄ £ÀgÀ¹AºÀ ±Á¹Ûç ºÁUÀÆ PÉ.«.CAiÀÄågïgÀªÀgÀÄ ‘¥ÀlÖªÀÄ»¶±ÁAvÀ¯Á’,

‘±ÁAvÀ¯Á’, ‘ªÀÄºÁ¨ÁæºÀät’ ºÁUÀÆ ‘ªÀÄºÁPÀëwæAiÀÄ’, ºÁUÀÆ ‘gÀÆ¥ÀzÀ²ð’AiÀÄAvÀºÀ

¥ÁArvÀå¥ÀÇtð PÁzÀA§jUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢zÁÝgÉ.

ºÀ®ªÁgÀÄ ¥ÀæªÁ¸À PÀxÀ£ÀUÀ¼À£ÀÆß §gÉAiÀÄ¯ÁVzÀÄÝ, CªÀÅUÀ¼À ¥ÉÊQ ²ªÀgÁªÀÄ PÁgÀAvÀgÀ

‘C¥ÀÇªÀð ¥À²ÑªÀÄ’, J.J£ï. ªÀÄÆwðgÁAiÀÄgÀ ‘C¥ÀgÀ ªÀAiÀÄ¸ÀÌ£À CªÉÄÃjPÁ AiÀiÁvÉæ’,

UÉÆgÀÆgÀÄ gÁªÀÄ¸Áé«Ä CAiÀÄåAUÁgÀgÀ ‘CªÉÄÃjPÁzÀ°è UÉÆgÀÆgÀÄ’, d£À¦æAiÀÄ

¥ÀvÉÛÃzÁj PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀ n.PÉ.gÁªÀÄgÁAiÀÄgÀ ‘UÉÆÃ¼ÀzÀ ªÉÄÃ¯ÉÆAzÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛ’, J£ï.

®Që÷äÃ£ÁgÁAiÀÄtgÀ ‘¤zÉðÃ±ÀPÀ£À «zÉÃ²Ã AiÀiÁvÉæ’, zÉÃ. dªÀgÉÃUËqÀgÀ ‘«zÉÃ±ÀzÀ°è

£Á®ÄÌ ªÁgÀ’, PÀÈµÁÚ£ÀAzÀ PÁªÀÄvïgÀ ‘£Á£ÀÆ CªÉÄÃjPÀPÉÌ ºÉÆÃVzÉÝ’, £ÀªÀgÀvÀßgÁªÀiïgÀªÀgÀ

‘¥Áåj¹ì¤AzÀ ¥ÉæÃAiÀÄ¹’UÉ, PÉ. C£ÀAvÀgÁªÀÄÄ CªÀgÀ ‘GzÀAiÀÄ gÀ«AiÀÄ £Ár£À°è’, ¸ÀÄ²Ã®

PÉÆ¥ÀàgïgÀªÀgÀ ‘¥ÀqÀÄªÀtzÀ ¥ÀvÀæªÀiÁ¯ÉUÀ¼ÀÄ’ ªÀÄÄAvÁzÀªÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¸À§ºÀÄzÀÄ. EwÛÃZÉUÉ

¥ÀæªÁ¸À PÀxÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÈ¢ÞAiÀiÁV gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀÄwÛªÉ.

LwºÁ¹PÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀÆ ¸ÀºÀ ¸Á»vÀå PÉëÃvÀæPÉÌ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrªÉ.

CªÀÅUÀ¼À ¥ÉÊQ, JA.UÉÆÃ«AzÀ ¥ÉÊ, ¥ÀAeÉ ªÀÄAUÉÃ±À gÁAiÀÄgÀÄ, Dgï.J¸ï. ¥ÀAZÀªÀÄÄT,

J¸ï.¹.£ÀA¢ÃªÀÄoÀ, PÉ.f.PÀÄAzÀtUÁgÀ, J¥sóï.f. ºÀ¼ÀPÀnÖ, J¸ï.J¸ï. §¸ÀªÀ£Á¼À,

Dgï.¹. gÁd ¥ÀÅgÉÆÃ»vï, PÀ¥ÀlgÁ¼À PÀÈµÀÚgÁªï, Dgï.«. zsÁgÀªÁqïPÀgïgÀªÀgÀÄ

ºÉ¸ÀgÀÄªÁ¹AiÀiÁzÀªÀgÀÄ. EwÛÃa£À «zÁéA¸ÀgÀ ¥ÉÊQ, JA.azÁ£ÀAzÀ ªÀÄÆwð, JA.JA.

PÀ®§ÄVð, n.«. ªÉAPÀmÁZÀ® ±Á¹Ûç, ºÀA¥À £ÁUÀgÁdAiÀÄå, ²æÃ¤ªÁ¸À jwÛ, ©.Dgï.

UÉÆÃ¥Á¯ï, PÉ.PÉ.PÀÄ®PÀtÂð, ²æÃ¤ªÁ¸À ºÁªÀ£ÀÆgÀÄ, ¸ÀÆAiÀÄð£ÁxÀ PÁªÀÄvï, ®PÀë÷ät

vÉ®UÁ« ºÁUÀÆ EvÀgÀgÀÄ F CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À°è vÉÆqÀV¹PÉÆAqÀªÀgÀÄ.

eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀå

PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀÅ «¸ÀÛöÈvÀ ±ÉæÃtÂAiÀÄ eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉAiÉÄAzÀÄ ºÉªÉÄä¬ÄAzÀ

WÉÆÃ¶¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ. F eÁ£À¥ÀzÀ ºÁqÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀzÀåUÀ¼À ªÀ¸ÀÄÛ«µÀAiÀÄªÀÅ, PÀ£ÀßqÀ d£ÀgÀ

UÀÈºÀ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ fÃªÀ£ÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ ºÉuÉ¢zÉ. ‘VÃvÉUÀ¼À QgÀÄ¸ÀégÀÆ¥À’(«Ä¤AiÉÄÃZÀgï)

JAzÀÄ EzÀ£ÀÄß ºÉÃ½zÀgÀÆ, PÉ®ªÉÇªÉÄä CªÀÅUÀ¼À ±ÉÊ° ºÁUÀÆ ¥ÀÇtðvÉAiÀÄ zsÁn¬ÄAzÀ,

UÀA©üÃgÀ ±ÉÊ°AiÀÄ ¸Á»vÀåPÉÌ ¸ÀªÀÄ£ÁV EvÀÄÛ JAzÀÄ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ. UÀÄA¥ÀÅ ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ,

£ÁqÀ¥ÀzÀ (¯ÁªÀtÂ) , wæ¥À¢UÀ¼ÀÄ (ªÀÄÆgÀÄ ¸Á°£À ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ), ¯Á° ºÁqÀÄ ºÁUÀÆ

EvÀgÀ ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀ£ÀßqÀ eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåPÉÌ ªÉÊ«zsÀåvÉ ºÁUÀÆ ²æÃªÀÄAwPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr,

CzÀ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåzÀ ¤¢ðµÀÖ ºÁUÀÆ UÀt¤ÃAiÀÄ ±ÁSÉUÀ¼À°è MAzÀ£ÁßV¹zÉ.

220


¨ÉÃgÉ¯ÉèqÉ EgÀÄªÀAvÉ, PÀ£ÁðlPÀzÀ eÁ£À¥ÀzÀ ̧ ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀÅ ªÀiËTPÀªÁV ¥ÁægÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ.

eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåzÀ ªÀåªÀ¹ÜvÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß LgÉÆÃ¥Àå «zÁéA¸ÀgÀÄ ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ.

QmÉÖ¯ï ¤WÀAn£À°è ºÉÃgÀ¼ÀªÁzÀ £ÁtÄÚrUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀ«zÀÄÝ, CªÀÅ §ºÀÄvÉÃPÀ eÁ£À¥ÀzÀ

ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. ¨Á¸É¯ï «ÄµÀ£ï EUÀfðAiÀÄ°èzÀÝ »jAiÀÄ C¢üPÁj gÉªÉgÉAqï

ªÉÆÃVèAUï F AiÀÄvÀßzÀ°è QmÉÖ¯ïjUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃrzÀgÀÄ. »AzÀÆ PÀ¸ÀÖªÀiïì, ªÀiÁå£Àgïì

DAqï ¸ÉgÉªÉÆ¤Ã¸ï JA§ C¨Éâ zÀÄ¨ÉÆÃAiÀiï CªÀgÀ PÀÈwAiÀÄ°è ºÀ®ªÁgÀÄ eÁ£À¥ÀzÀ

PÀxÉUÀ¼ÀÄ EªÉ. ªÉÄÃj ¥sÉægÉ (ªÉÄÃ¥sÉdgï)gÀªÀgÀ ‘N¯ïØ qÉPÀÌ£ï qÉÃ’, eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉUÀ¼À

¸ÀAUÀæºÀªÁVzÉ. PÀ£ÀßrUÀgÀ ¥ÉÊQ, PÉÆqÀV£À «zÁéA¸ÀgÁzÀ £ÀrPÉÃjAiÀiÁAqÀ a£Àß¥Àà CªÀgÀÄ

1924gÀ°è ‘¥ÀmÉÆÖÃ¯É ¥À¼ÀªÉÄ’ JA§ PÉÆqÀªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀgÀÄ;

EzÉÆAzÀÄ PÉÆqÀªÀ ¨sÁ¶PÀgÀ ªÉÃzÀªÉAzÉÃ SÁåwUÉÆArzÉ. £ÀAvÀgÀ GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ

ºÀ®¸ÀAV ̧ ÀºÉÆÃzÀgÀgÀÄ ‘UÀgÀwAiÀÄ ºÁqÀÄ’, ‘ªÀÄ°èUÉ zÀAqÉ’ ºÁUÀÆ ‘fÃªÀ£À ̧ ÀAVÃvÀ’ªÉA§

²Ã¶ðPÉAiÀÄ eÁ£À¥ÀzÀ ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ £ÁqÀVÃvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ̧ ÀA¥ÀÅlUÀ¼À°è ¥ÀæPÀluÉ

ªÀiÁrzÁÝgÉ. ErÃ UÁæªÀÄªÉÇAzÀgÀ UÁæ«ÄÃt ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß awæ¹gÀÄªÀ ‘ºÀÄnÖzÀ

ºÀ½îAiÀÄ ºÁqÀÄ’ JA§ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß ªÀÄAqÀå f¯ÉèAiÀÄ CZÀðPÀ ©.gÀAUÀ¸Áé«Ä ¨sÀlÖgÀÄ

ºÉÆgÀvÀAzÀgÀÄ. ¸ÁévÀAvÀåç ¥ÀÇªÀð PÁ®zÀ°è, eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉUÀ¼À §UÉV£À ¥ËæqsÀ ¥Àæ§AzsÀ PÁÌV

PÀ£ÀßqÀzÀ°è qÁPÀÖgÉÃmï ¥ÀqÉzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ «zÁéA¸ÀgÀÄ §ºÀÄ±ÀB ©.J¸ï. UÀzÀÝVªÀÄoÀ JAzÀÄ

vÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ. EzÁzÀ £ÀAvÀgÀ, PÀ£ÀßqÀ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÉUÀ¼À°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ ̄ ÉÃR£ÀUÀ¼À ̧ ÀgÀtÂAiÀÄ£ÀÄß

f.±ÀA.¥ÀgÀªÀÄ²ªÀAiÀÄå£ÀªÀgÀÄ §gÉzÀgÀÄ. ̈ sÁµÁªÁå¸ÀAUÀzÀ «zÁéA¸ÀgÁzÀ ºÁ.ªÀiÁ.£ÁAiÀÄPÀgÀÄ,

eÁ£À¥ÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À PÀÄjvÁzÀ C£ÉÃPÀ «zÀévï ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¹zÀgÀÄ.

ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄzÀ G¥ÀPÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÁVzÀÝ r. dªÀgÉÃUËqÀgÀÄ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ

«±Àé«zÁå¤®AiÀÄzÀ°è eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ.

¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, zsÁgÀªÁqÀ ºÁUÀÆ UÀÄ®âUÁðzÀ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄUÀ¼ÀÆ ¸ÀºÀ, eÁ£À¥ÀzÀ

¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ°è qÁPÀÖgÉÃmï ¥ÀzÀ«UÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄwÛªÉ. EwÛÃZÉUÉ, eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß

GvÉÛÃf¸ÀÄªÀ°è, ºÀA¦ PÀ£ÀßqÀ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄ ºÁUÀÆ ²ªÀªÉÆUÀÎ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄUÀ¼ÀÆ

ªÀÄÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èªÉ.

eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀå CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ EvÀgÀ ªÀÄÄRå PÉÃAzÀæUÀ¼ÉAzÀgÉ, PÀ£ÁðlPÀ eÁ£À¥ÀzÀ læ¸ïÖ

ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀ eÁ£À¥ÀzÀ ºÁUÀÆ AiÀÄPÀëUÁ£À CPÁqÉ«Ä. PÀ£ÁðlPÀ eÁ£À¥ÀzÀ læ¸ïÖ£À°è

gÁdåzÉ¯ÉèqÉ¬ÄAzÀ zÁR°vÀªÁzÀ 1,000PÀÆÌ C¢üPÀ eÁ£À¥ÀzÀ ºÁqÀÄUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀ«zÉ.

PÀ£ÁðlPÀ eÁ£À¥ÀzÀ ºÁUÀÆ AiÀÄPÀëUÁ£À CPÁqÉ«ÄAiÀÄÄ, CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ ¨É¯ÉAiÀÄ°è ¥Àæw

ªÀµÀð 100 ¥ÀÅlUÀ¼À eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåzÀ ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀwÛgÀÄvÀÛzÉ.

eÁ£À¥ÀzÀ VÃvÉUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀªÁzÀ ‘UÀÈ»tÂ VÃvÉUÀ¼ÀÄ’ JA§ §ÈºÀvï ¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À ¸ÀgÀtÂAiÀÄ£ÀÄß

ªÀÄwWÀlÖ PÀÈµÀÚªÀÄÆwðAiÀÄªÀgÀÄ ºÉÆgÀvÀA¢zÁÝgÉ. eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ

G¥À£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛ, J¸ï.PÉ. PÀjÃASÁ£ïgÀªÀgÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ GzÀÝUÀ®PÀÆÌ

¸ÀAZÀj¹zÁÝgÉ. eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ d£À¦æAiÀi £ÁlPÀPÁgÀgÀÆ ºÁUÀÆ

PÁzÀA§jPÁgÀgÁzÀ ZÀAzÀæ±ÉÃRgÀ PÀA¨ÁgÀgÀÄ, eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉUÀ¼À d£À¦æAiÀÄ C¼ÀªÀrPÉUÀ¼ÁzÀ

‘¹j ̧ ÀA¦UÉ’, ‘¹AUÁgÀªÀé ªÀÄvÀÄÛ CgÀªÀÄ£É’, ‘PÁqÀÄ PÀÄzÀÄgÉ’ ºÁUÀÆ ‘¸ÀAUÁå-¨Á¼Áå’UÀ¼À£ÀÄß

§gÉ¢zÁÝgÉ. eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß DzsÁgÀªÁV¹PÉÆAqÀ VjÃ±ï PÁ£ÁðqÀgÀ £ÁlPÀ

‘£ÁUÀªÀÄAqÀ®’PÉÌ CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ SÁåw zÉÆgÉwzÉ; CzÉÃ jÃw, J.PÉ. gÁªÀiÁ£ÀÄdªÀiïgÀ

eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉUÀ¼ÀÆ ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞªÁVªÉ. ZÀ®£ÀavÀæUÀ½UÉ eÁ£À¥ÀzÀ ¸ÀAVÃvÀªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀ°è

©.«. PÁgÀAvÀ ºÁUÀÆ ¹.C±ÀévÀÜgÀªÀgÀÄ ªÀÄÄAZÀÆtÂAiÀÄ°èzÁÝgÉ. F PÉëÃvÀæzÀ°è JZï.J¯ï.

£ÁUÉÃUËqÀ, ©.©. ºÀAr ºÁUÀÆ JZï.PÉ. gÁeÉÃUËqÀgÀÄ CzÀÄãvÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÁÝgÉ.

JZï.J¯ï. £ÁUÉÃUËqÀgÀ AiÀÄvÀß¢AzÀ gÁªÀÄ£ÀUÀgÀzÀ°ègÀÄªÀ eÁ£À¥ÀzÀ ¥ÀjµÀwÛ£À d£À¥ÀzÀ

¯ÉÆÃPÀªÀÅ ZÉ£ÁßV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÄÝ eÁ£À¥ÀzÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À C¥ÀgÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß

ºÉÆA¢zÉ. DgÀA¨sÀzÉvÀÄÛ L£ÀÆgÀÄ, D£É §AvÉÆAzÁ£É, £À£ÀÆßgÀÄ, ªÉjAiÀiÁgï J°é£Àß£À

Vjd£À ¥Àæ¥ÀAZÀ, PÉ®ªÀÅ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÀAUÀæºÀUÀ¼ÀÄ. JZï.PÉ. gÁeÉÃUËqÀgÀ PÉA¥ÀtÚ UËqÀ£À

AiÀÄPÀëUÁ£À PÁªÀåUÀ¼ÀÄ, MPÀÌ°UÉ d£ÁAUÀzÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ, EwºÁ¸À eÁ£À¥ÀzÀ UÀªÀÄ£ÁºÀð

PÀÈwUÀ¼ÁVªÉ. PÉ.Dgï. PÀÈµÀÚªÀÄÆwð (PÀgÀPÀÈ), ».a. ¨ÉÆÃgÀ°AUÀAiÀÄå ºÁUÀÆ ªÀÄÄzÉ£ÀÆgÀÄ

¸ÀAUÀtÚ ¸Áé«Ä ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀgÀ PÀÈwUÀ¼ÀÆ PÀÆqÀ ¥Àæ±ÀA¸ÁºÀðªÁzÀÄzÀÄ.

PÉ®ªÀÅ eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉUÀ¼ÀÄ J®è ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÀÆ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀÄzÀÄ.CzÀgÀ°è MAzÀÄ,

ºÀjd£À AiÀÄÄªÀPÀ£ÉÆ§â£ÀÄ ¨ÁæºÀät£ÁV £Àn¹, D ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ºÀÄqÀÄVAiÉÆ§â¼À£ÀÄß

ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁUÀÄvÁÛ£É. DºÀÄqÀÄVUÉ CªÀ£À ªÉÆÃ¸ÀªÀÅ w½zÁUÀ, ¨ÉAQUÉ ºÁj

PÉÆÃ¯ÁlzÀ ¨sÀAV


221


zÉÃªÀvÉAiÀiÁUÀÄvÁÛ¼É. ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ PÀxÀ£ÀªÁzÀ PÉgÉUÉ ºÁgÀzÀ°è, UÁæªÀÄzÀ PÉgÉAiÀÄ°è ¤ÃgÀÄ

¤®è®Ä ̧ Á¢üé ªÀÄ»¼ÉAiÉÆ§â¼ÀÄ DvÁä¥ÀðuÉ ªÀiÁrPÉÆAqÀ ªÀ¸ÀÄÛ«zÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ, ««zsÀ

¥ÁætÂUÀ¼À ºÀ®ªÁgÀÄ PÀxÉUÀ½zÀÄÝ, CzÀgÀ°è ªÉÆÃ¸ÀUÁgÀ £ÀjAiÀÄ£ÀÄß §ºÀ¼ÀªÁV awæ¸À¯ÁVzÉ.

ºÁqÀÄUÀ½UÉ §AzÁUÀ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæ«ÄÃt ZÀlÄªÀnPÉUÀÆ MAzÀÄ ºÁrzÉ - CAzÀgÉ,

PÀÄlÄÖªÀÅzÀÄ, ©Ã¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀÄUÀÄ«£À £ÁªÀÄPÀgÀt, ̄ Á°, ªÀÄzÀÄªÉ, ¤²ÑvÁxÀð, CxÀªÁ ºÀZÉÑ

ºÁQ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÀÆÌ ºÁqÀÄUÀ½ªÉ. ºÀZÉÑ ºÁQ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄÄ, PÉÆgÀªÀAfUÀ¼ÉA§

¤¢ðµÀÖ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀgÀ £ÉÊ¥ÀÅtåªÁVvÀÄÛ. PÉÆÃ®ÄUÀ¼À£ÀÄß »rzÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ

PÀ£ÁðlPÀzÀ £ÀÈvÀåªÁzÀ PÉÆÃ¯ÁlPÀÆÌ ¸ÀÄ±ÁæªÀåªÁzÀ ºÁqÀÄUÀ½ªÉ. £ÁqÀVÃvÉ CxÀªÁ PÀxÀ£À

gÀÆ¥ÀzÀ eÁ£À¥ÀzÀ ºÁqÀÄ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ gÀÆ¥ÀªÁVzÉ. fÃ±ÀA¥À CªÀgÀÄ, EªÀgÀ

12 UÀÄA¥ÀÅ CxÀªÁ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼ÁV EzÀ£ÀÆß «AUÀr¹zÁÝgÉ. (1) zÉÃªÀgÀ UÀÄqÀØgÀÄ

(2) ¤Ã®UÁgÀ (3) ªÁzÀå £ÀÄr¸ÀÄªÀªÀgÀÄ (4) UÉÆgÀªÀ (5) ZËrPÉAiÀÄªÀgÀÄ (6)

DgÀrUÀ¼ÀÄ (7) PÀgÀ¥Á®zÀªÀgÀÄ (8) vÀA§ÆjAiÀÄªÀgÀÄ (9) Q£ÀßgÀ eÉÆÃVUÀ¼ÀÄ (10)

zÉÆA© zÁ¸ÀgÀÄ (11) ºÉ¼ÀªÀgÀÄ ºÁUÀÆ (12) vÉ®ÄUÀÄ dAUÀªÀÄgÀÄ.

UÀÄt¸ÁUÀj, ¸Àdð¥Àà £ÁAiÀÄPÀ£À PÀxÉ, ªÀÄzÀPÀj £ÁAiÀÄPÀ, QvÀÆÛgÀÄ ZÉ£ÀßªÀÄä, ¸ÀAUÉÆ½î

gÁAiÀÄtÚ, ¨Á®£ÁUÀªÀÄä, ªÀÄ¯É ªÀiÁzÉÃ±ÀégÀ PÁªÀå, ªÀÄAmÉÃ¸Áé«Ä PÁªÀå, AiÀÄ®èªÀÄä£À PÁªÀå

ºÁUÀÆ ªÉÄÊ¯ÁgÀ°AUÀ£À PÁªÀåUÀ¼ÀÄ PÉ®ªÀÅ d£À¦æAiÀÄ £ÁqÀVÃvÉUÀ¼ÀÄ.

¥ÀzÁxÀð¸ÁgÀ, ªÉÊzÀågÀvÁßPÀgÀ, EvÁå¢ eÁ£À¥ÀzÀ OµÀzsÀzÀ §UÉV£À ¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À §ÈºÀvï

¸ÀAUÀæºÀ«zÉ. EªÀÅUÀ¼À°è C£ÉÃPÀ UÀæAxÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀ £ÉgÀ«¤AzÀ

ºÉÆgÀvÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

¸ÀA¸ÀÌøvÀÀ ¸Á»vÀå

¨sÁgÀvÀzÀ ««zsÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ̈ sÁµÉUÀ¼ÀÄ ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ ¥Àæ¨sÁªÀPÉÌ M¼ÀUÁUÀÄªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ºÁUÀÆ

¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¨sÁµÉUÀ¼À £ÀqÀÄªÀt ¸ÀA§AzsÀªÀÅ ¸ÀzÁPÁ® DwäÃAiÀÄ, ¸Áé¨sÁ«PÀ

ºÁUÀÆ UÁqsÀÀªÁVzÉ. ±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À PÁ®, ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ aAvÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ

DzÀ±ÀðUÀ¼ÀÄ C«gÀvÀªÁV ºÀjAiÀÄÄªÀ MAzÀÄ ªÀiÁUÀðªÁV PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀåªÀÅ CPÀëgÀ±ÀB

PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¹vÀÄ. ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ aAvÀ£É ºÁUÀÆ ZÉÊvÀ£ÀåzÀ ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀªÁzÀ ¸À«ÄÃPÀgÀt

ªÀÅ £ÀqÉAiÀÄ¢zÀÝ°è, PÀ£ÁðlPÀ ¸Á»vÀåªÀÅ vÀ£Àß ²æÃªÀÄAvÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ ºÁUÀÆ CªÉÆÃWÀ

¥Àj¥ÀÇtðvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄwÛgÀ°®è. PÀ£ÀßqÀ §gÀºÀUÁgÀjUÉ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀªÀÅ

ªÀiÁ£ÀzÀAqÀªÀ£ÀÄß ̧ ÁÜ¦¹ GvÀÛªÀÄ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹vÀÄ. C©ügÀÄaAiÀÄ°è

CªÀ£ÀwAiÀÄÄ £ÀÄ¸ÀÄ½PÉÆAqÁUÀ, §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ, CzÀgÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ£ÀÆß ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀªÉÃ

ªÀiÁrvÀÄ. DzsÀÄ¤PÀ ¸Á»vÀå AiÀÄÄUÀzÀ°è £ÀªÉÇÃzÀAiÀÄªÀÅ £ÀqÉzÀÄ §AzÁUÀ®Æ, ªÉÃzÀ

ªÉÃzÁAvÀ, ¸ÀASÁå ºÁUÀÆ AiÉÆÃUÀUÀ¼À°è

ºÀÄzÀÄVzÀÝ aAvÀ£ÉUÀ¼À C£ÉéÃ¶vÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À

wÃgÀzÀ ¨sÀAqÁgÀªÀ£ÀÄß vÉgÉ¢nÖvÀÄ.

vÀvÀéaAvÀ£É, £ÉÊwPÀvÉ, PÁªÀå ºÁUÀÆ

¸Á»vÀåPÀ, «eÁÕ£ÀUÀ¼À°è ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀ ̧ Á»vÀåPÉÌ

PÀ£ÁðlPÀªÀÅ ªÉÄZÀÄÑªÀAvÀºÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß

¤ÃrzÉ. ±Á¸À£ÀUÀ¼À°è w½¹gÀÄªÀAvÉ,

«dAiÀÄ£ÀUÀgÀzÀ CgÀ¸ÀgÀÄ vÀªÀÄä zsÁ«ÄðPÀ

¸À»µÀÄÚvÉUÉ ºÉ¸ÀgÀÄªÁ¹AiÀiÁVzÀÝgÀÄ.

F ¸À»µÀÄÚvÉAiÀÄÄ vÀvÀéaAvÀ£É ºÁUÀÆ

zsÀªÀÄðUÀ¼À ««zsÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ

¥ÉæÃgÀuÉ ¤Ãr «dAiÀÄ£ÀUÀgÀzÀ CgÀ¸ÀjAzÀ

¸ÀªÀÄ£ÁzÀ ¥ÉÇæÃvÁìºÀ ºÁUÀÆ D±ÀæAiÀÄUÀ¼ÀÄ

¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄPÀÆÌ zÉÆgÉ¬ÄvÀÄ.

CµÉÖÃ C®è, ªÀÄÄ¸À¯Áä£À zsÁ½PÉÆÃgÀjAzÀ

»AzÀÆ zsÀªÀÄð ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÀ¼À£ÀÄß

G½¹, ¸À£ÁvÀ£À zsÀªÀÄðªÀ£ÀÄß

¥ÀÅ£Àgï¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀ ̧ ÀàµÀÖªÁzÀ GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß

F ¸ÁªÀiÁædåzÀ CgÀ¸ÀgÀÄ ºÉÆA¢zÀÝgÀÄ.

222


ºÁUÁV, F CªÀ¢üAiÀÄ°è vÀvÀéaAvÀ£ÉAiÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ ¸Á»vÀåªÀÅ ºÉÆgÀ§A¢gÀÄªÀÅzÀÄ

¸ÀºÀdªÉÃ DVzÉ.zÀAiÀiÁ¼ÀÄ CgÀ¸ÀgÀ GvÁìºÀ¥ÀÇtð D±ÀæAiÀÄzÀ°è PÁªÀå (LwºÁ¹PÀ,

¥ËgÁtÂPÀ ºÁUÀÆ zÀAvÀPÀxÉUÀ¼ÀÄ ), £ÁlPÀ, UÀzÀågÀÆ¥ÀzÀ¥ÀætAiÀÄ PÀxÉ ZÀA¥ÀÆ, ªÁåPÀgÀt,

¨sÁµÁ±Á¸ÀÛç ºÁUÀÆ ¸ÀAVÃvÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¸Á»vÀåzÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀ«UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «zÁéA¸ÀgÀ

PË±À®åªÀÅ C©üªÀåPÀÛªÁ¬ÄvÀÄ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¨sÁµÉAiÀÄ DUÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ

»rAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ̧ ÀÄ®¨sÀªÀ®è. ̈ sÁgÀvÀzÀ°è ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ §¼ÀPÉUÉ ̧ ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ±Á¸À£ÁzsÁgÀªÀÅ

§ºÀÄ±ÀB PÀ£ÁðlPÀ¢AzÀ §A¢vÉAzÀÄ vÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ. §æºÀäVjAiÀÄ°è zÉÆgÉvÀ C±ÉÆÃPÀ£À

²¯Á±Á¸À£ÀzÀ CAvÀåzÀ°è, ‘ZÀ¥ÀqÉÃ£À °TvÀA’ JA§ JgÀqÀÄ ¥ÀzÀzÀ ªÁPÀå«zÉ, DzÀgÉ F

ªÉÃ¼ÉUÁUÀ¯ÉÃ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀªÀÅ ¨sÁgÀvÀzÀ°è ºÀgÀrvÀÄÛ J£Àß®Ä ¸ÁPÀµÀÄÖ ¸ÁQëUÀ½®è. ¥Àæ¥ÀæxÀªÀÄªÁV

®¨sÀåªÁzÀ PÀ£ÀßqÀ zÁR¯É ºÀ°är ±Á¸À£ÀzÀ°è C£ÉÃPÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ªÁPÀåUÀ¼ÀÄ EªÉ.CzÀgÀ

ªÀÄAUÀ¼À ±ÉÆèÃPÀªÉÃ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ°èzÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è zÉÆgÉwgÀÄªÀ Qæ.±À. 3-4£ÉAiÀÄ

±ÀvÀªÀiÁ£ÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ¥ÁægÀA©üPÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ ¥ÁæPÀÈvÀzÀ°èªÉ. EwÛÃaUÀµÉÖÃ ªÀiÁrzÀ

¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÉÆAzÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ, PÀzÀA§ gÁdªÀA±ÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ gÁd ªÀÄAiÀÄÆgÀªÀªÀÄð£À

(Qæ.±À. 325) ZÀAzÀæªÀ½î ±Á¸À£ÀzÀ°è ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ ¥Àæ¥ÀæxÀªÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ.

¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ PÀ«AiÀiÁzÀ PÀÄ§Ó£ÀÄ §gÉzÀ ±ÁAwªÀªÀÄð£À vÁ¼ÀUÀÄAzÀ ±Á¸À£ÀªÀÅ, PÁªÀå

±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß §¼À¹zÀ ±ÀÄzÀÞ ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀiÁVzÉ.ªÀÄÄA¢£À ¥ÀæªÀÄÄR ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀ

±Á¸À£ÀªÉAzÀgÉ, gÀ«QÃwðAiÀÄÄ gÀa¹zÀ LºÉÆ¼É ¥Àæ±À¹Û (Qæ.±À. 637) - EzÀgÀ°è PÀ«UÀ¼ÁzÀ

PÁ½zÁ¸À ºÁUÀÆ ¨sÁgÀ«AiÀÄgÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¸À¯ÁVzÉ. Qæ.±À. 5 - 7£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀªÀgÉUÀÆ,

¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À PÁ®, ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀªÁV ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ¯ÉèÃ EzÀÝªÀÅ.

PÀ£ÁðlPÀzÀ ¥ÁægÀA©üPÀ eÉÊ£À §gÀºÀUÁgÀgÀÄ ªÀÄÆ®vÀB ¥ÁæPÀÈvÀzÀ°è §gÉzÀgÁzÀgÀÆ £ÀAvÀgÀ

¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ°è §gÉ¢zÁÝgÉ. PÀ£ÀßqÀzÀ°è §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß, C£ÉÃPÀ ¥ÁæPÀÈvÀ

ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀzÀ eÉÊ£À «zÁéA¸ÀgÀÄ gÀa¹zÀgÀÄ.

EªÀÄär ¥ÀÅ®PÉÃ²AiÀÄ ¸ÉÆ¸É «dAiÀiÁA©PÁ CxÀªÁ «fÓPÁ, NªÀð ªÀÄºÁ£ï ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ

PÀªÀAiÀÄwæAiÀiÁVzÀÝ¼ÀÄ. ¥ÀætAiÀÄzÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ºÉÆvÀÛ LwºÁ¹PÀ £ÁlPÀªÁzÀ ‘PËªÀÄÄ¢

ªÀÄºÉÆÃvÀìªÀ’ DPÉAiÀÄ £ÁlPÀ ¸Á»vÀå PÀÈw ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞªÁVªÉ. DPÉAiÀÄÄ zÀArUÉ

JzÀÄgÁ½AiÀiÁVzÀÄÝ, vÀ£Àß ±ÉÆèÃPÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ, ªÉÄZÀÄÑUÉAiÉÆA¢UÉ CªÀ£À£ÀÄß PÉtPÀÄwÛzÀÝ¼ÀÄ-

EzÀ£ÀÄß C®APÁgÀ PÀÈwUÀ¼À°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁVzÉ.

PÀ£ÀßqÀzÀ C£ÉÃPÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ®Æè §gÉzÀgÀÄ. ªÀzsÀðªÀiÁ£ÀzÉÃªÀ£À

‘ZÀÆqÁªÀÄtÂ’AiÀÄÄ, PÀ£ÀßqÀ ¯ÉÃRPÀ §gÉzÀ CvÀåAvÀ ¥ÀÅgÁvÀ£À ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ PÁªÀå PÀÈw.

zÀArAiÀÄÄ CzÀgÀ G¯ÉèÃRªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÁÝ£É, DzÀgÉ CzÀgÀ ¥ÀoÀåªÀÅ «¸ÀÛöÈvÀªÁV®è.

¥ÉÊ±Áa ¨sÁµÉAiÀÄ°è UÀÄuÁqsÀå£ÀÄ §gÉzÀ ªÀÄºÁ£ï PÀxÉUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀªÁzÀ ‘§ÈºÀvÀÌxÁ’zÀ

¥ÀæxÀªÀÄ C£ÀÄªÁzÀzÀ ±ÉæÃAiÀÄ¸ÀÄì UÀAUÀ gÁd£ÁzÀ zÀÄ«ð¤ÃvÀ¤UÉ ¸À®ÄèvÀÛzÉ. ¸ÉÆÃªÀÄzÉÃªÀ£À

‘PÀxÁ¸ÀjvÁìUÀgÀ’ªÀÅ ‘§ÈºÀvÀÌxÁ’À ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ C£ÀÄªÁzÀªÁVzÉ. UÀAUÀ gÁd §ÆvÀÄUÀ£À

D¸ÁÜ£À PÀ«AiÀiÁzÀ «zÁåzsÀ£ÀAdAiÀÄ£ÀÄ ¢é¸ÀAzsÁ£ÀPÁªÀåªÀ£ÀÄß, CAzÀgÉ, ZÀªÀÄvÁÌjPÀ

¥ÀzÀ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À vÀAvÀæªÀ£ÀÄß §¼À¹,C£À£Àå jÃwAiÀÄ°è gÀa¸À¯ÁzÀ ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀ ºÁUÀÆ

gÁªÀiÁAiÀÄtUÀ¼ÉgÀqÀgÀ PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃ¼ÀÄªÀ ‘gÁWÀªÀ ¥ÁAqÀ«ÃAiÀÄ’ªÀ£ÀÄß gÀa¹zÁÝ£É.

dmÁ¹AºÀ£ÀA¢AiÀÄ ‘ªÀgÁAUÀZÀjvÀ’, «ÃgÀ£ÀA¢AiÀÄ ‘ZÀAzÀæ¥Àæ¨sÁZÀjvÀ’, ªÁ¢gÁd£À

‘¥Á±Àðé£ÁxÀ ZÀjvÀ’ ºÁUÀÆ d£Àß£À ‘AiÀÄ±ÉÆÃzsÀgÀ ZÀjvÀ’, f£À¸ÉÃ£À£À ‘ºÀjªÀA±À ¥ÀÅgÁt’,

UÀÄt¨sÀzÀæ£À ‘GvÀÛgÀ¥ÀÅgÁt’ ºÁUÀÆ ‘f£ÀzÀvÀÛZÀjvÀ’, ªÀÄ°è¸ÉÃ£À£À ‘£ÁUÀPÀÄªÀiÁgÀ PÁªÀå’,

ªÁ¢§ ¹AºÀ£À ‘UÀzÀå-aAvÁªÀÄtÂ’ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀzÀ eÉÊ£À PÀ«UÀ¼ÀÄ Qæ.±À.

9 - 12£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è gÀa¹zÁÝgÉ.

wæ«PÀæªÀÄ£À ‘£À¼ÀZÀA¥ÀÆªÀÅ’ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ZÀA¥ÀÆ-PÁªÀå. DvÀ£ÀÄ gÁµÀÖçPÀÆlgÀ

D¸ÁÜ£ÀzÀ°è EzÀÝ£ÀÄ. ‘ªÀÄzÁ®¸À ZÀA¥ÀÆ’ PÀÆqÀ DvÀ£À PÀÈwAiÉÄÃ. ZÀA¥ÀÆ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß

ªÉÆzÀ®Ä PÀ£ÀßqÀzÀ°è C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹, £ÀAvÀgÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀPÉÌ C¼ÀªÀr¹gÀÄªÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ½ªÉ.

¸ÉÆÃªÀÄzÉÃªÀ ¸ÀÆjAiÀÄ ‘AiÀÄ±À¹Û®PÀ ZÀA¥ÀÆ’, ZÀA¥ÀÆ-PÁªÀåzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ GvÀÛªÀÄ

GzÁºÀgÀuÉ. CªÉÆÃWÀªÀµÀð£À ‘¥Àæ±ÉÆßÃvÀÛgÀ gÀvÀßªÀiÁ°PÁ’, vÀvÀéaAvÀ£ÉAiÀÄ PÀÄgÀÄºÀÄUÀ¼À£ÀÄß

ºÉÆA¢zÀ ̧ ÀtÚ PÁªÀåªÁVzÉ. ºÀ¯ÁAiÀÄÄzsÀ£À PÉÆÃ±À, PÀ«gÀºÀ¸Àå ºÁUÀÆ ‘ªÀÄÈvÀ¸ÀAfÃ«¤’AiÀÄÄ

¤WÀAlÄ ºÁUÀÆ bÀAzÀ±Á¸ÀÛçªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ.

©®ít£ÀÄ PÁ²äÃgÀzÀªÀ£ÁVzÀÝgÀÆ, PÀ¯ÁåtzÀ ZÁ¼ÀÄPÀå CgÀ¸À «PÀæªÀiÁ¢vÀå£À D¸ÁÜ£À

PÀ«AiÀiÁVzÀÄÝ CvÀ£À ‘«PÀæªÀiÁAPÀzÉÃªÀZÀjvÀæ’ªÀÅ MAzÀÄ ZÁjwæPÀ PÁªÀåªÁVzÉ. PÀ¯Áåt

ZÁ¼ÀÄPÀågÀ D±ÀæAiÀÄzÀ°è Qæ.±À. 12£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è «eÁÕ£ÉÃ±ÀégÀ£ÀÄ §gÉzÀ AiÀiÁdÕªÀ®Ì÷å-

¸ÀäöÈw AiÀÄ ¨sÁµÀåªÁzÀ ‘«ÄvÁPÀëgÀ’ªÀÅ ¨sÁgÀvÀzÉ¯ÉèqÉ »AzÀÆ PÁ£ÀÆ¤UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ

CvÀåAvÀ C¢üPÀÈvÀ ªÀÄÆ® ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ. EzÉÃ gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ

gÁd ¨sÀÆ¯ÉÆÃPÀªÀÄ®è ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ ¸ÉÆÃªÉÄÃ±ÀégÀ£ÀÄ ‘ªÀiÁ£À¸ÉÆÃ¯Áè¸À’ªÉA§ ªÀÄºÁ£ï

«±ÀéPÉÆÃ±ÀªÀ£ÀÄß gÀa¹zÀ£ÀÄ.

ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀ PÁ®zÀ°è, ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ PÁªÀåPÉÌ «zÁåZÀPÀæªÀwð PÀÄlÄA§ªÀÅ UÀt¤ÃAiÀÄ

PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrvÀÄ. JgÀqÀ£ÉAiÀÄ «zÁåZÀPÀæªÀwðAiÀÄ ‘UÀzÀåPÀuÁðªÀÄÈvÀ’ ºÁUÀÆ

ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ «zÁåZÀPÀæªÀwðAiÀÄ ‘gÀÄQätÂPÀ¯Áåt’UÀ¼ÀÄ C¥ÀæwªÀÄ PÀÈwUÀ¼ÁVªÉ. ²æÃ

ªÀÄzsÁéZÁAiÀÄðgÀ ̧ ÀªÀÄPÁ°Ã£À£ÁzÀ wæ«PÀæªÀÄ ¥ÀArvÀ£ÀÄ ‘GµÁºÀgÀt’ªÀ£ÀÄß §gÉ¢zÀÄÝ CªÀ£À

ªÀÄUÀ£ÁzÀ £ÁgÁAiÀÄt ¥ÀArvÀ£ÀÄ ªÀÄzsÀé«dAiÀÄªÉA§ fÃªÀ£ÀZÀjvÉæ PÁªÀåªÀ£ÀÄß §gÉzÀ£ÀÄ.


223


dAiÀÄwÃxÀð «dAiÀÄ, ªÁ¢gÁd ZÀjvÁªÀÄÈvÀ, «zÁå¢üÃ±À«dAiÀÄ, ¸ÀvÀå£ÁxÁ¨sÀÄåzÀAiÀÄ,

gÁWÀªÉÃAzÀæ «dAiÀÄ, ¸ÀvÀå¨ÉÆÃzsÀ «dAiÀÄ, ¸ÀvÀå¸ÀAzsÀ «dAiÀÄ, ªÀÄÄAvÁzÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ

fÃªÀ£ÀZÀjvÉæAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ PÁªÀåUÀ¼ÁVzÀÄÝ, CA¢£À PÁ®zÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ LwºÁ¹PÀ

ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. ¸ÉÆÃªÀÄ£ÁxÀ PÀ«AiÀÄ ªÁå¸ÀAiÉÆÃV ZÀjvÀªÀÅ C£À£ÀåªÁzÀ

ZÀA¥ÀÆ-PÁªÀåªÁVzÀÄÝ, CzÀ£ÀÄß «zÀévï¥ÀÆtð ±ÉÊ°AiÀÄ°è §gÉAiÀÄ¯ÁVzÀÄÝ ²æÃªÀÄAvÀ

¥ÀzÀ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß CzÀÄ ºÉÆA¢zÉ. ²æÃ ªÀÄzsÀéjAzÀ »rzÀÄ ²æÃ ¸ÀvÀå¨ÉÆÃzsÀgÀªÀgÉV£À ªÀiÁzsÀé

¸ÀAvÀgÀ fÃªÀ£ÀZÀjvÉæUÀ¼À£ÀÄß ‘UÀÄgÀÄªÀA±ÀPÀxÁPÀ®àvÀgÀÄ’ªÀÅ ºÉÆA¢zÉ. ±ÀAPÀgÁZÁAiÀÄðgÀ

fÃªÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀÄªÀ fÃªÀ£ÀZÀjvÉæ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ JgÀqÀÄ PÁªÀåUÀ¼ÉAzÀgÉ D£ÀAzÀVj

ºÁUÀÆ «zÁågÀtågÀ ±ÀAPÀgÀ ¢VédAiÀÄ.

«dAiÀÄ£ÀUÀgÀ PÁ®zÀ°è vÀ£Éß®è ±ÁSÉUÀ¼À®Æè ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀ ̧ Á»vÀåªÀÅ C©üªÀÈ¢Þ PÀArvÀÄ. ̧ ÁAiÀÄt£À

¸ÀºÉÆÃzÀgÀ£ÁzÀ ¨sÉÆÃUÀ£ÁxÀ£ÀÄ ªÀÄºÁ£ï PÀ«AiÀiÁVzÀÄÝ DvÀ£À GzÁºÀgÀtªÀiÁ®ªÀÅ

C®APÁgÀ ±Á¸ÀÛçzÀ ««zsÀ vÀvÀéUÀ¼À ¸ÀavÀæ ¸ÀAUÀæºÀªÁVzÀÄÝ; ‘gÁªÉÆÃ¯Áè¸À’ ‘wæ¥ÀÅgÀ «dAiÀÄ’,

‘²æÃgÀAUÀªÀÄAdj’UÀ¼ÀÄ DvÀ£À EvÀgÀ PÁªÀåUÀ¼ÀÄ. ¸ÀévÀB ¸ÁAiÀÄt£ÉÃ ‘C®APÁgÀ ¸ÀÄzsÁ¤¢'ü

ºÁUÀÆ ‘¸ÀÄ¨sÁ¶vÀ' ¸ÀÄzsÁ¤¢ü UÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÁÝ£É. §ÄPÀÌ£À ¸ÉÆ¸ÉAiÀiÁzÀ UÀAUÁzÉÃ«AiÀÄÄ

‘ªÀÄzsÀÄgÀ«dAiÀÄ' CxÀªÁ ‘«ÃgÀ PÀA¥ÀgÁAiÀÄZÀjvÀ’ JA§ PÁªÀåªÀ£ÀÄß gÀa¹zÀ¼ÀÄ.

«dAiÀÄ£ÀUÀgÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ PÉ®ªÀÅ CgÀ¸ÀgÀÄ PÀ«UÀ¼ÁVzÀÝgÀÄ. gÁdªÀÄ£ÉvÀ£ÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ

gÀa¹zÀ PÉ®ªÀÅ PÀÈwUÀ¼À ¥ÉÊQ, D PÁ®zÀ ¥ÀæªÀÄÄR PÀÈwUÀ¼ÁzÀ «gÀÆ¥ÁPÀë£À ‘£ÀgÀPÁ¸ÀÄgÀ

«dAiÀÄ', ¸Á¼Àé £ÀgÀ¹AºÀ£À ‘gÁªÀiÁ¨sÀÄåzÀAiÀÄ', PÀÈµÀÚzÉÃªÀgÁAiÀÄ£À ‘eÁA§ªÀw PÀ¯Áåt'

ºÁUÀÆ ‘ªÀÄzÁ®¸À ZÀjvÀ', EvÁå¢, ¥ËæqsÀ zÉÃªÀgÁAiÀÄ£À ‘ªÀÄºÁ£ÁlPÀ ¸ÀÄzsÁ¤¢ü’

ºÁUÀÆ EªÀÄär zÉÃªÀgÁAiÀÄ£À ‘gÀwgÀvÀß¥Àæ¢Ã¦PÀ’ JAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ. «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ

PÁ®zÀ°è rArªÀÄ PÀÄlÄA§zÀ PÀ«UÀ¼ÁzÀ C£ÀAvÀ¨sÀlÖ, ²ªÀ¸ÀÆAiÀÄð, ªÁªÀÄ£À¨sÀlÖ¨Át,

¨sÁ¸ÀÌgÀ, KPÁA§gÀ£ÁxÀ, CgÀÄtVj£ÁxÀ, ªÀÄ°èPÁdÄð£À, «zÁågÀtå, ªÀiÁzsÀªÀªÀÄAwæ,

¨sÉÆÃUÀ£ÁxÀ, ¸ÀéAiÀÄA¨sÀÄ, ¢ªÁPÀgÀ ªÀÄÄAvÁzÀ C£ÉÃPÀ PÀ«UÀ¼ÀÄ C¨sÀÄåzÀAiÀÄ ºÉÆA¢zÀgÀÄ.

vÀvÀéeÁÕ£À, PÀ« ºÁUÀÆ ¸ÀAvÀgÁzÀ ¸ÉÆÃzÉªÀÄoÀzÀ ªÁ¢gÁdgÀÄ ‘gÀÄQätÂÃ±À «dAiÀÄ' ºÁUÀÆ

‘wÃxÀð ¥Àæ§AzsÀ' JA§ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ. PÀªÀAiÀÄwæAiÀÄgÁzÀ PÁªÀiÁQë, wgÀÄªÀÄ¯ÁA§,

ªÀÄzsÀÄgÀªÁtÂ, ªÉÆÃºÀ£ÁAV, ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ ªÀÄºÁ£ï PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÁÝgÉ.

«dAiÀÄ£ÀUÀgÀzÀ DqÀ½vÁªÀ¢üAiÀÄ°è ¸ÀAvÀ «zÁågÀtågÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀzÀ°è, ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ

¸Á»vÀå PÉëÃvÀæzÀ°è, ªÁå¥ÀPÀªÁzÀ ¸Á»vÀåPÀÈ¶ £ÀqÉ¬ÄvÀÄ. C¸ÀASÁåvÀ ªÉÊ¢PÀ «zÁéA¸ÀgÀ

£ÉgÀ«£ÉÆA¢UÉ, ªÉÃzÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ CUÁzsÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¨sÁµÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁAiÀÄt£ÀÄ

§gÉzÀ£ÀÄ. vÀvÀéaAvÀ£É, RUÉÆÃ¼À±Á¸ÀÛç, ¸ÀAVÃvÀ, EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ »AzÀÆ

¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ eÁÕ£ÀzÀ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ J®è ±ÁSÉUÀ¼À£ÀÆßM¼ÀUÉÆAqÀ 30PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß

¸ÀévÀB «zÁågÀtågÉÃ gÀa¹zÁÝgÉ. CA¢£À PÁ®zÀ°è «¥ÀwÛUÉ ¹®ÄQzÀÝ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ

»AzÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀ MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ZÀ¼ÀªÀ½AiÀÄÄ £ÀqÉ¢gÀÄªÀÅzÀÄ

UÉÆÃZÀgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. »AzÀÆ GvÀÛgÁ¢üPÁgÀvÀézÀ J®è CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß

¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ°è gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

«dAiÀÄ£ÀUÀgÀ ¸ÁªÀiÁædåzÀ CªÀ£ÀwAiÀÄ £ÀAvÀgÀªÀÇ, ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¸Á»vÀå PÀÈwUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄÄ

ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¬ÄvÀÄ. §ÈºÀvï ¸ÀASÉåAiÀÄ PÀÈwUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¸Á»vÀåPÉÌ PÀ£ÀßqÀ PÀ«UÀ¼À

C«gÀvÀ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ - CªÀÅUÀ¼À ¥ÉÊQ, C£ÀAvÀZÁAiÀÄðgÀ

‘AiÀiÁzÀªÀ ¥ÁAqÀªÀ gÁWÀ«'AiÀÄ, µÀqÀPÀëgÀzÉÃªÀ£À ‘PÀ« PÀtðgÀ¸ÁAiÀÄ£À', KPÁA§gÀ CªÀgÀ

‘«ÃgÀ¨sÀzÀæ «dAiÀÄ', £ÀgÀ¸ÀPÀ«AiÀÄ ‘£ÀAdgÁd AiÀÄ±ÉÆÃ¨sÀÆµÀt', ¸ÀÄ¢üÃAzÀæAiÉÆÃVAiÀÄ

‘¸ÀÄ¨sÀzÁæ zsÀ£ÀAdAiÀÄ', ¸ÀÄªÀÄwÃAzÀægÀ ‘¸ÀÄ¨sÀzÁæ ¥ÀjtAiÀÄ' ºÁUÀÆ gÁªÀiÁZÁAiÀÄðgÀ

‘PÉÆAPÀuÁ¨sÀÄåzÀAiÀÄ' ¸ÉÃjªÉ. ¥ÀæzsÁ¤ ªÉAPÀlªÀiÁvÀå£ÀÄ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ £ÁlPÀzÀ J®è

ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÀÆß §gÉAiÀÄÄªÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ£ÀÄ. £ÁlPÀ, ¥ÀæPÀgÀt, ¥ÀæºÀ¸À£À, ¨sÁ£À

EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢zÀÄÝ DvÀ£À "C®APÁgÀ ªÀÄtÂzÀ¥ÀðtªÀÅ" PÁªÀå-¸ÀA§A¢üvÀªÁzÀ J®è

CA±ÀUÀ¼À£ÀÆß M¼ÀUÉÆArzÉ.

±Á¸ÀÛçzÀ°è, CzÀgÀ®Æè ªÉÃzÁAvÀzÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉÆqÀÄUÉ C¥ÁgÀªÁzÀÄzÀÄ.ªÀÄºÁ£ï

¸ÀÄgÉÃ±ÀégÀ «±ÀégÀÆ¥ÀgÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ±ÀÈAUÉÃj ¦ÃoÀzÉÆA¢UÉ £ÀAlÄ ºÉÆA¢zÉ. DvÀ£À

‘§ÈºÀzÁgÀtå¨sÁµÀåªÁwðPÀ' ºÁUÀÆ ‘£ÉÊµÀÌªÀÄðå¹¢Þ' ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞªÁVªÉ. VÃvÀ¨sÁµÀå ºÁUÀÆ

G¥À¤µÀvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ D£ÀAzÀVjAiÀÄ ¨sÁµÀåUÀ¼ÀÄ, ±ÀAPÀgÀgÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆ¼Àî®Ä

£ÉgÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ «zÁéA¸ÀgÀÄ §gÉzÀ «²µÁÖzÉéöÊvÀzÀ C¥ÀæwªÀÄ PÀÈwUÀ¼À

¥ÉÊQ, gÁªÀiÁ£ÀÄeÁZÁAiÀÄðgÀ ¸ÀA§A¢üAiÀiÁVzÀÄÝ, CªÀgÉÆA¢UÉ PÀ£ÁðlPÀPÉÌ ªÀ®¸É

§AzÀ gÁªÀÄ«Ä±ÀæzÉÃ²PÀ, ªÀvÀì÷åªÀgÀzÀ ºÁUÀÆ ªÀgÀzÀ«µÀÄÚ«Ä±ÀægÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß E°è

¸Àäj¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀgÀPÁ¼ÀAiÀÄ, ²æÃ¤ªÁ¸ÁZÁAiÀÄð ºÁUÀÆ C£ÀAvÀZÁAiÀÄðgÀ PÀÈwUÀ¼ÀÆ

UÀt¤ÃAiÀÄªÁzÀªÀÅUÀ¼ÁVzÉ. CzÉéöÊvÀ «zÁéA¸ÀjVAvÀ, ¥ÁæzÉÃ²PÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É

«²µÁÖzÉéöÊvÀzÀ «zÁéA¸ÀgÀ «AUÀqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ E£ÀÆß PÀpt.ªÉÄÃ®ÄPÉÆÃmÉ,

ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀzÀ EvÀgÀ ªÉÊµÀÚªÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÉÆA¢V£À EªÀgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð¢AzÀ,

CªÀgÀÄ gÀa¹zÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À®Ä ¸ÁPÀÄ.

zÉéöÊvÀ vÀvÀéaAvÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀgÀÄ vÀvÀéeÁÕ£ÀªÉ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À ªÉÄÃ°£À KPÀ¸ÁªÀÄå

ºÀPÀÄÌ PÀ£ÁðlPÀPÉÌ ¸À®è¨ÉÃPÁVzÉ. ªÀÄzsÁéZÁAiÀÄðgÀÄ ¥Àæ¸ÁÜ£ÀvÀæAiÀÄzÀ ªÉÄÃ¯É, CAzÀgÉ,

§æºÀä¸ÀÆvÀæ, G¥À¤µÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ̈ sÀUÀªÀ¢ÎÃvÉ PÀÄjvÁV ̈ sÁµÀåUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ. IÄUÉéÃzÀzÀ

224


ªÉÄÃ®Æ CªÀgÀÄ ¨sÁµÀåUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀgÀÄ. ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀ ºÁUÀÆ ¨sÁUÀªÀvÀ¸ÁgÀ ¸ÀAUÀæºÀzÀ

¥ÀæPÀluÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¹zÀgÀÄ. CªÀgÀÄ §gÉzÀ 37 PÀÈwUÀ¼À°è, ¸ÀA¥ÀÇtð »AzÀÆ

¥À«vÀæ ¸Á»vÀåzÀ ªÀÄgÀÄ-ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁr, zÉéöÊvÀ ¹zÁÞAvÀªÀ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ.

CªÀgÀ ªÀÄÄRå ¨sÁµÀåPÁgÀgÁzÀ dAiÀÄwÃxÀðgÀÄ £ÁåAiÀÄ¸ÀÄzsÁªÀ£ÀÄß gÀa¹zÀgÀÄ; CzÀgÀ°è

¨sÁgÀwÃAiÀÄ vÀvÀéaAvÀ£ÉAiÀÄ J®è ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹, CªÀÅUÀ¼À°è C£ÉÃPÀPÉÌ

ºÉÆ¸À DAiÀiÁªÀÄªÀ£ÀÄß vÀAzÀgÀÄ. ªÁå¸ÀgÁdgÀÄ ªÀÄvÉÆÛ§â zÉéöÊvÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ. CªÀgÀ

ZÀA¢æPÀ, £ÁåAiÀiÁªÀÄÈvÀ ºÁUÀÆ vÀPÀðvÁAqÀªÀ ªÀÄºÁ£ï vÀvÀé«ÄÃªÀiÁA¸Á PÀÈwUÀ¼ÁVªÉ.

PÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ¼ÀÄ

PÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ¼À°è, CzÀgÀ®Æè ¸ÀAVÃvÀªÀÅ «dAiÀÄ£ÀUÀgÀzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ

C©üªÀÈ¢ÞAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. «dAiÀÄ£ÀUÀgÀzÀ gÁAiÀÄgÀÄ ¸ÀAVÃvÀzÀ ªÀÄºÁ£ï gÀ¹PÀgÁVzÀÄÝ

F «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀÄjvÁV ¥ÀjtÂvÀgÁVzÀÝgÀÄ. CzÀgÀ®Æè «zÁågÀtågÀÄ PÀ£ÁðlPÀ

¸ÀAVÃvÀPÉÌ UÀt¤ÃAiÀÄ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀgÀÄ. CªÀgÀÄ §gÉzÀ ‘¸ÀAVÃvÀ¸ÁgÀ’ªÀÅ FUÀ

®¨sÀåªÁUÀ¢zÀÝgÀÆ, ¤¸ÀìA±ÀAiÀÄªÁV, gÀWÀÄ£ÁxÀ ºÁUÀÆ EvÀgÀgÀ ¸ÀAVÃvÀªÀ£ÀÄß PÀÄjvÁV

§gÉAiÀÄÄªÀ £ÀAvÀgÀzÀ §gÀºÀUÁgÀjUÉ CzÀÄ ¥ÉæÃgÀuÉ ºÁUÀÆ DzsÁgÀUÀ¼ÉgÀqÀ£ÀÆß ¤ÃrvÀÄ.

zÉÃªÀgÁAiÀÄ£À D¸ÁÜ£ÀzÀ ZÀvÀÄgÁ®APÁgÀ£ÁxÀ£ÀÄ ¸ÁgÀAUÀzÉÃªÀ£À ‘¸ÀAVÃvÀ gÀvÁßPÀgÀ’ªÀ£ÀÄß

PÀÄjvÀAvÉ CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¨sÁµÀåPÁgÀ£ÁVzÀÝ£ÀÄ. F ¨sÁµÀåªÀÅ ¸ÀAVÃvÀzÀ «±ÀéPÉÆÃ±ÀªÁVzÀÄÝ,

¨sÀgÀvÀ£À ¸ÀAVÃvÀ vÀvÀéªÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆ¼Àî®Ä CvÀåUÀvÀåªÁzÀ PÀÈwAiÀiÁVzÉ. ¸Á¼Àé gÁdgÀ

ªÀÄAwæAiÀiÁzÀ UÉÆÃ¥À w¥Àà£ÀÄ, ªÀiÁUÀð ºÁUÀÆ zÉÃ²Ã vÁ¼ÀUÀ¼À ¥ÀæPÀgÀt UÀæAxÀªÁzÀ

vÁ¼À¢Ã¦PÀzÀ ¯ÉÃRPÀ. F PÁ®zÀ ¸ÀAVÃvÀUÁgÀ£ÁzÀ zÉÃªÁZÁAiÀÄð£ÀÄ, £ÀÈvÀå ºÁUÀÆ

¸ÀAVÃvÀzÀ ¥ÀæPÀgÀt UÀæAxÀªÁzÀ ‘¸ÀAVÃvÀ ªÀÄÄPÁÛªÀ½’AiÀÄ ¯ÉÃRPÀ£ÁVzÁÝ£É.

PÀlPï¤AzÀ «dAiÀÄ£ÀUÀgÀPÉÌ ªÀ®¸É §AzÀ ®Që÷äÃ£ÁgÁAiÀÄt£ÀÄ, PÀÈµÀÚzÉÃªÀgÁAiÀÄ£À D¸ÁÜ£ÀzÀ°è

SÁåwºÉÆA¢zÀ ̧ ÀAVÃvÀUÁgÀ£ÁVzÀÝ£ÀÄ.C©ü£ÀªÀ-¨sÀgÀvÁZÁAiÀÄð£ÉA§ ©gÀÄzÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÀÄÝ

¸ÀAVÃvÀzÀ ««zsÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÁV §gÉzÀ ‘¸ÀAVÃvÀ ¸ÀªÉÇðÃzÀAiÀÄ’ PÀÈwAiÀÄ ¯ÉÃRPÀ.

C½AiÀÄ gÁªÀÄgÁAiÀÄ£À D¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÀÝ gÁªÀÄAiÀÄªÀiÁvÀå£ÀÄ ‘¸ÀégÀªÉÄÃ¼Á PÀ¯Á¤¢ü’AiÀÄ

¯ÉÃRPÀ£ÁVzÁÝ£É. ¥ÀÅAqÀjÃPÀ «oÀ×®£ÉA§ ªÀÄvÉÆÛ§â ºÉ¸ÀgÁAvÀ ¸ÀAVÃvÀUÁgÀ£ÀÄ

gÁªÀÄAiÀÄªÀiÁvÀå£À ̧ ÀªÀÄPÁ°Ã£À£ÁVzÀÝ£ÀÄ. ªÀÄvÉÆÛ§â SÁåvÀ ̧ ÀAVÃvÀUÁgÀ£ÁzÀ ®Që÷äÃzsÀgÀ£ÀÄ,

wgÀÄªÀÄ®gÁAiÀÄ£À D¸ÁÜ£ÀzÀ°è ºÉ¸ÀgÀÄ UÀ½¹, ¸ÀAVÃvÀ PÀÈwAiÀiÁzÀ ‘¨sÀgÀvÀ±Á¸ÀÛç’ UÀæAxÀªÀ£ÀÄß

§gÉzÀ£ÉAzÀÄ £ÀA§¯ÁVzÉ. ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ D±ÀæAiÀÄzÁvÀ£ÁzÀ gÀWÀÄ£ÁxÀ£ÀÄ ¸ÀévÀB ¸ÀAVÃvÀzÀ°è

¥Áæ«ÃtåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀªÀ£ÁVzÀÄÝ, ‘¸ÀAVÃvÀ ¸ÀÄzsÁ’ JA§ UÀæAxÀzÀ ¯ÉÃRPÀ£ÁVzÁÝ£É.

UÉÆÃ«AzÀ ¢ÃQëvÀ£À ªÀÄUÀ£ÁzÀ ªÉAPÀlªÀÄTAiÀÄÄ, ‘ZÀvÀÄzÀðAr¥ÀæPÁ²PÀ’ JA§ ¸ÀAVÃvÀ

¸ÀA§A¢ü UÀæAxÀzÀ ¯ÉÃRPÀ£ÁVzÁÝ£É.

gÁdQÃAiÀÄ, vÀvÀéaAvÀ£É, zsÀªÀÄð, ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ PÀÄ±À®PÀ¯ÉUÀ¼ÀAvÀºÀ PÀ¯ÁPÉëÃvÀæzÀ J®è

¸ÀÜgÀUÀ¼À®Æè ©gÀÄ¸ÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß «dAiÀÄ£ÀUÀgÀªÀÅ PÀArvÀÄ. ºÁUÁV, ¨sÁgÀwÃAiÀÄ

¸ÀA¸ÀÌöÈw ºÁUÀÆ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¹, ²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæ ªÀ»¹zÀªÀÅ.

PÀ£ÀßqÀzÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÆ ¸Á»vÀå PÉëÃvÀæPÉÌ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃqÀÄªÀ°è »AzÉ ©Ã¼À°®è. UÀAUÁzÉÃ«,

wgÀÄªÀÄ¯ÁA§, ªÀÄzsÀÄgÀªÁtÂ, gÀªÀiÁ¨sÀzÁæA§ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ, vÀªÀÄä PÁªÀå

ZÁvÀÄAiÀÄðzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀÄ»¼Á PÀªÀAiÀÄwæAiÀÄgÀ vÁgÁ ªÀÄAqÀ®zÀ°è ±Á±ÀévÀ

¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉ. ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ ¸Á»vÀåzÀ ¸ËAzÀAiÀÄðªÀ£ÀÄß ²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¹, £ÀªÀÄä

ZÀjvÉæUÉ C¢üPÀÈvÀ DPÀgÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹zÁÝgÉ.

§ÄPÀÌ£À ¸ÉÆ¸É, ºÁUÀÆ PÀA¥Àt£À gÁtÂAiÀiÁzÀ UÀAUÁzÉÃ«AiÀÄÄ, ªÀÄzsÀÄgÉAiÀÄ£ÀÄß UÉzÀÝ

PÀA¥Àt£À «dAiÀÄªÀ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀ ‘ªÀÄzsÀÄgÀ«dAiÀÄ’PÁªÀåzÀ ̄ ÉÃRQAiÀiÁVzÁÝ¼É. §ºÀÄvÉÃPÀ

¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ PÀ«UÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÁrPÉAiÀÄAvÉ, agÀ¥ÀjavÀ EwºÁ¸À¢AzÀ ªÀ¸ÀÄÛ«µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß

DAiÀÄÄÝPÉÆ¼ÀÄîªÀ §zÀ®Ä, vÀ£Àß CªÉÆÃWÀªÁzÀ PÁªÀå PË±À®åªÀ£ÀÄß vÉÆÃgÀ®Ä M¥ÀÅöàªÀ

«µÀAiÀÄªÁzÀ vÀ£Àß UÀAqÀ PÀA¥ÀtgÁAiÀÄ£À fÃªÀ£ÀZÀjvÉæAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆArzÁÝ¼É.

DPÉAiÀÄÄ ªÀÄºÁPÁªÀåzÀ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆArzÀÄÝ, PÁªÀåzÀ°è IÄvÀÄ, AiÀÄÄzÀÞ ºÁUÀÆ

¥ÉæÃªÀÄ¸À¯Áè¥ÀzÀ ªÀtð£ÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆArªÉ. ¥ÁæaÃ£À PÀ«UÀ½UÉ £ÀªÀÄ£À

¸À°è¸ÀÄªÀ°è vÀ£ÀUÉ ¥ÉæÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÀ ªÀÄºÁ£ï PÀ« PÁ½zÁ¸À£À PÀÈwUÀ½UÉ vÁ£ÀÄ

agÀIÄtÂAiÉÄAzÀÄ «£ÀªÀÄæªÁV «£ÀAw¹zÀÄÝ EªÀé¼À PÉ®ªÀÅ ªÀtð£ÉUÀ¼À°è PÁ½zÁ¸À£À

¥Àæ¨sÁªÀzÀ bÁAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÁVzÀÄÝ, PÀ«AiÀÄwæAiÀÄ PÀ®à£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ¸ÉAiÀÄ°è

ªÀiÁ¥ÁðqÁV «²µÀÖ ¸ÉÆ§UÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ «£ÀÆvÀ£À ¸ËAzÀAiÀÄð ºÁUÀÆ

®ªÀ®«PÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¹ªÉ.

Mj¸ÁìzÀ ¥ÀævÁ¥ÀgÀÄzÀæ UÀd¥ÀwAiÀÄ ªÀÄUÀ¼ÁzÀ vÀÄPÁÌzÉÃ«AiÀÄÄ, PÀÈµÀÚzÉÃªÀgÁAiÀÄ£À gÁtÂAiÀÄgÀ°è

M§â¼ÁVzÀÝ¼ÀÄ, DzÀgÉ CªÀgÀ ªÀÄzÀÄªÉAiÀÄÄ ¸ÀÄRPÀgÀªÁVgÀ°®è. ¸ÀZÁÑjvÀæ ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁzÀ

DPÉAiÀÄÄ vÀ£Àß PÀªÀÄðPÉÌ vÀ¯É¨ÁV, vÀ£Àß ºÀvÁ±À ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÁV PÉ®ªÀÅ ̧ Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß

gÀa¹zÀ¼ÀÄ. DPÉAiÀÄÄ §gÉzÀ¼ÉAzÀÄ ºÉÃ¼À¯ÁzÀ ‘vÀÄPÁÌ¥ÀAZÀPÀA’£À LzÀÄ ±ÉÆèÃPÀUÀ¼ÀÄ, DPÉAiÀÄÄ

¹®ÄQPÉÆArzÀÝ zÀÄBRPÀgÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆPÀäªÁV «ªÀj¹ªÉ.

LwºÁ¹PÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ¸ÀÄAzÀgÀ ¥ÀætAiÀÄzÀ UÀzÀå PÀÈwAiÀiÁzÀ ‘ªÀgÀzÁA©PÁ

¥ÀjtAiÀÄ’zÀ PÀvÀðÈªÁzÀ wgÀÄªÀÄ¯ÁA§, CZÀÄåvÀgÁAiÀÄ£À gÁtÂAiÀiÁVzÀÝ¼ÀÄ. ºÀÄlÄÖ


225


¥Àæw¨sÁ±Á° ºÁUÀÆ §ºÀÄªÀÄÄT «zÁéA¸À¼ÁzÀ DPÉUÉ, ̧ ÀA¸ÀÌöÈvÀ ̈ sÁµÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÉÆÃWÀ

»rvÀ«zÀÄÝ, EzÀÄ CªÀ¼À PÀÈwAiÀÄ°è ªÀåPÀÛªÁVzÉ. DPÉAiÀÄ UÀAqÀ£ÁzÀ CZÀÄåvÀgÁAiÀÄ£ÀÄ

ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ªÀzsÀÄªÀ£ÀÄß ªÀj¹zÁUÀ, DPÉAiÀÄÄ ªÀÄvÀìgÀ¢AzÀ §¼À°zÀgÀÆ, CZÀÄåvÀgÁAiÀÄ-

ªÀgÀzÁA©PÉAiÀÄgÀ «ªÁºÀªÀ£ÀÄß CvÀåAvÀ ¸ÀÄAzÀgÀªÁV ªÀtÂð¹zÁÝ¼É. F ¸Á»vÀå PÀÈwAiÀÄÄ

CªÀgÀ ªÀÄUÀ£ÁzÀ ªÉAPÀmÁ¢æAiÀÄ£ÀÄß AiÀÄÄªÀgÁd£ÁV ¥ÀmÁÖ©üµÉÃPÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ

PÉÆ£ÉUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. PÀtÂÚUÉ PÀlÄÖªÀAvÀºÀ ªÀtð£É ºÁUÀÆ ¸ÀÄAzÀgÀ ¨sÁµÁ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ¨Át£À

UÀzÀåªÀ£ÀÄß £É£À¦UÉ vÀgÀÄvÀÛzÉ.

PÀÈµÀÚzÉÃªÀgÁAiÀÄ£À ªÀÄUÀ¼ÀÆ, gÁªÀÄgÁAiÀÄ£À ªÀÄqÀ¢AiÀÄÆ DzÀ ªÉÆÃºÀ£ÁAVAiÀÄÄ, ¥ÉæÃªÀÄ

PÁªÀåªÁzÀ ‘ªÀiÁjÃZÀ¥ÀjtAiÀÄ’ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀ¼ÉAzÀÄ ºÉÃ¼À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÉÆÛ§â

PÀ«AiÀÄwæAiÀiÁzÀ C©ügÁªÀiÁQëAiÀÄÄ rArªÀÄ£À PÀÄlÄA§PÉÌ ̧ ÉÃjzÀÄÝ, gÁªÀÄ£À PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß 24

¸ÀUÀð UÀ¼À°è (CzsÁåAiÀÄ) w½¸ÀÄªÀ ‘C©ü£ÀªÀ gÁªÀiÁ¨sÀÄåzÀAiÀÄ’ JA§ PÁªÀåzÀ gÀZÀ£ÀPÁwð

JAzÀÄ ºÉÃ¼À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

EvÀgÀ ¨sÁµÉUÀ¼À ¸Á»vÀå

vÀÄ¼ÀÄ

vÀÄ¼ÀÄ ̈ sÁµÉAiÀÄÄ, zÁæ«qÀ PÀÄ®PÉÌ ̧ ÉÃjzÀ ¥ÀÅgÁvÀ£À ̈ sÁµÉUÀ¼À°è MAzÀÄ. vÀÄ¼ÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ

vÀÄ¼ÀÄªÀ d£ÀgÀ£ÀÄß zÀQët PÀ£ÀßqÀ, GqÀÄ¦ ºÁUÀÆ PÉÃgÀ¼ÀzÀ PÁ¸ÀgÀUÉÆÃqÀÄ f¯ÉèAiÀÄ°è

§ºÀÄvÉÃPÀªÁV PÁt§ºÀÄzÀÄ. GvÀÛgÀzÀ°è

PÀ¯Áåt¥ÀÅgÀ £À¢, ¥À²ÑªÀÄzÀ°è CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæ,

¥ÀÇªÀðzÀ°è ¥À²ÑªÀÄ WÀlÖ ºÁUÀÆ zÀQëtzÀ°è

¥ÀAiÀÄ¹é¤ / ZÀAzÀæVj £À¢¬ÄAzÀ vÀÄ¼ÀÄ£ÁqÀÄ

DªÀÈvÀªÁVzÉ. vÀÄ¼ÀÄ«UÉ vÀ£ÀßzÉÃ DzÀ ¨sÁµÁ

ªÉÊavÀæåUÀ½zÀÝgÀÆ PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ EvÀgÀ

zÁæ«qÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ C£ÉÃPÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå

UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉÆArzÉ. ¥ÁqÀÝ£ÀUÀ¼ÀÄ,

¸ÀA¢, PÀ©vÀ, GgÀ¼ÀÄ, ¥Àr¥ÀÅ, £ÀÈvÀå-¥ÀzÀå, UÁzÉ,

MUÀlÄ, eÉÆÃUÀÄ¼À, CfÓPÀxÉ, EvÁå¢AiÀiÁV

«¸ÀÛöÈvÀªÁzÀ eÁ£À¥ÀzÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß CzÀÄ

ºÉÆA¢zÉ.

¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV, vÀÄ¼ÀÄ ¨ÁæºÀätjUÉ ªÉÃzÀ

±Á¸ÀÛçUÀ¼ÀÄ w½¢gÀÄvÀÛªÉ. gÁªÀiÁAiÀÄt ºÁUÀÆ

ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀzÀAvÀºÀ ªÀÄºÁPÁªÀå DzsÁjvÀ

¥Àæ¸ÀAUÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀgÀ eÁ£À¥ÀzÀ VÃvÉUÀ¼ÀÄ

M¼ÀUÉÆArªÉ. PÉ¼ÀeÁwAiÀÄªÀgÀÄ ºÁUÀÆ C¸ÀàöÈ±ÀågÀ°è ¨sÀÆvÁgÁzsÀ£Á ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀÅ

ªÁrPÉAiÀÄ°èzÉ.

EvÀgÀ zÁæ«qÀ ̈ sÁµÉUÀ½UÉ ºÉÆÃ°¹zÁUÀ, vÀÄ¼ÀÄ«£À°è ±ÉæÃµÀ× ̧ Á»vÀå CvÀå®à ¥ÀæªÀiÁtzÀ°èzÉ.

PÀ¼ÉzÀ 150 ªÀµÀðUÀ¼À°è, vÀ£Àß ¸Á»vÀå PÀÈwUÀ½UÁV vÀÄ¼ÀÄ, PÀ£ÀßqÀ°¦AiÀÄ£ÀÄß

C¼ÀªÀr¹PÉÆArzÉ. DgÀA¨sÀzÀ°è, ̈ Á¸À¯ï «ÄµÀ£ï Qæ²ÑAiÀÄ£ÀßgÀÄ gÀa¸À®Ä ¥ÁægÀA©ü¹zÀ vÀÄ¼ÀÄ

¸Á»vÀåzÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ, Qæ²ÑAiÀÄ£ï zsÀªÀÄðzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À C£ÀÄªÁzÀUÀ¼ÁVzÀÝgÀÆ, ‘vÀÄ¼ÀÄ DAUÀè

¤WÀAlÄ’ EvÁå¢ PÉ®ªÀÅ ªÀÄÄRå PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß £ÀAvÀgÀ ¥ÀæPÀn¸À¯Á¬ÄvÀÄ. CªÀgÀ eÁ£À¥ÀzÀ

ªÉÆÃ»¤ - £ÁV¤ ©üwÛ ²®àUÀ¼ÀÄ, d®¸ÀAV

226


ºÁqÀÄUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀUÀ¼À®èzÉÃ zÀQët PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ vÀÄ¼ÀÄªÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÆß

¥ÀæPÀn¸À¯Á¬ÄvÀÄ. vÀÄ¼ÀÄ ªÁåPÀgÀt, G¥À¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ vÀÄ¼ÀÄ QæAiÀiÁ¥ÀzÀzÀ

¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ «±ÉèÃµÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ «zÀévï¥ÀÆtð ¥Àæ§AzsÀ ºÁUÀÆ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß

20£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ GvÀÛgÁzsÀðzÀ°è ¥ÀæPÀn¸À¯Á¬ÄvÀÄ. vÀÄ¼ÀÄ«£À ¥ÀzÀ¸ÀAUÀæºÀ/¤WÀAlÄ

ºÁUÀÆ ¥ÀoÀå¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀ°è PÉÃgÀ¼À ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ

PÉÊeÉÆÃr¹ªÉ. AiÀÄPÀëUÁ£ÀzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀ£ÀßqÀ £ÁlPÀ ºÁUÀÆ zsÁ«ÄðPÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß

vÀÄ¼ÀÄ«UÉ C£ÀÄªÁzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. vÀÄ¼ÀÄ ¸Á»vÀåzÀ ¥ÁægÀA©üPÀ ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÉÊQ ¸ÀAPÀAiÀÄå

¨sÁUÀªÀvï, ²Ã£À¥Àà ºÉUÀqÉ, PÉ.©. £ÁgÁAiÀÄt ±ÉnÖ, JªÀiï.«. ºÉUÉØ ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ UÀªÀÄ£À

¸É¼ÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. 1928gÀ°è, J¸ï.AiÀÄÄ.¥sÀtÂAiÀiÁr vÀÄ¼ÀÄ ‘ªÀÄºÁ¸À¨sÁ’ ªÀ£ÀÄß GqÀÄ¦AiÀÄ°è

¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ; EzÀÄ vÀÄ¼ÀÄ ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÉ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ GvÉÛÃd£À ¤Ãr, vÀÄ¼ÀÄ

¨sÁµÉ, ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ZÀ¼ÀªÀ½UÀ½UÉ £ÁA¢ ºÁrvÀÄ.

vÀÄ¼ÀÄ gÀAUÀªÀÄA¢gÀ ºÁUÀÆ £ÁlPÀUÀ¼ÀÄ F CªÀ¢üAiÀÄ°è C©üªÀÈ¢ÞAiÀiÁzÀªÀÅ. PÉ.zÉÆqÀØtÚ

±ÉnÖ, PÉ.J£ï. mÉÊ®gï, gÁªÀÄ QgÉÆÃrAiÀÄ£ï, AiÀÄÄ.Dgï. ZÀAzÀgï, PÉ.©. ¨sÀAqÁj,

ªÀÄZÉÒÃAzÀæ£ÁxÀ, gÁªÀÄZÀAzÁæZÁAiÀÄð, ¹ÃvÁgÁªÀÄ PÀÄ¯Á¼ï, ¦.J¸ï. gÁªï,

«±ÀÄPÀÄªÀiÁgï ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ vÀÄ¼ÀÄ gÀAUÀªÀÄAZÀzÀ DzÀå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÁVzÀÝgÀÄ. vÀÄ¼ÀÄ

£ÀÄrUÀlÄÖ ºÁUÀÆ £ÁtÄÚrUÀ¼ÀÄ C©üªÀåPÀÛvÉAiÀÄ ¸ËAzÀAiÀÄðªÀ£ÀÄß F CªÀ¢üAiÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ

ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ¥Àæw¤¢ü¹ªÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ CªÉÆÃWÀ eÁ£À¥ÀzÀ £ÀÈvÀåªÁzÀ AiÀÄPÀëUÁ£À

vÀÄ¼ÀÄ«£À®Æè d£À¦æAiÀÄªÁ¬ÄvÀÄ. CªÀÄÈvÀ ¸ÉÆÃªÉÄÃ±ÀégÀ, C£ÀAvÀgÁªÀÄ §AUÁr,

¥ÀÅgÀÄµÉÆÃvÀÛªÀÄ ¥ÀÆAd, ¤vÁå£ÀAzÀ PÁgÀAvÀ, C±ÉÆÃPÀ J. ±ÉnÖ, PÉ.±ÉÃRgÀ, «.±ÉnÖ, f.

¨ÁAiÀÄj, ªÀÄzsÀÄPÀÄªÀiÁgï ºÁUÀÆ J.J£ï.±ÉnÖ AiÀÄAvÀºÀ vÀÄ¼ÀÄ PÀ«UÀ¼ÀÄ vÀÄ¼ÀÄ AiÀÄPÀëUÁ£À

ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÁÝgÉ. vÀÄ¼ÀÄ ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ ¥ÀæZÁgÀPÁÌV PÉ®¸À

ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è, ªÀÄAUÀ¼ÀÆj£À vÀÄ¼ÀÄ PÀÆlªÀÅ MAzÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVzÀÄÝ

PÉ®ªÀÅ vÀÄ¼ÀÄ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄwÛzÉ.

C£ÉÃPÀ PÀ«UÀ¼ÀÄ vÀÄ¼ÀÄ ¸Á»vÀåzÀ°è ºÉ¸ÀgÀÄ UÀ½¹zÁÝgÉ. CªÀgÀ°è ªÀÄAzÁgÀ PÉÃ±ÀªÀ

¨sÀmï ¥ÀæªÀÄÄRgÀÄ; CªÀgÀ ªÀÄAzÁgÀ gÁªÀiÁAiÀÄtªÀÅ MAzÀÄ CzÀÄãvÀ ªÀÄºÁPÁªÀåªÁVzÉ.

ªÉAPÀlgÁdÄ ¥ÀÅtÂAavÁÛAiÀÄ, ¦.«. DZÁAiÀÄð, gÁªÀÄPÀÈµÀÚ DZÁgï, zsÀÆªÀÄ¥Àà ªÀiÁ¸ÀÖgï,

ªÁªÀÄ£À £ÀAzÁªÀgÀ, PÉ.«. gÀ«, w®PÀ£ÁxÀ ªÀÄAeÉÃ±ÀégÀ, gÀvÀß PÀÄªÀiÁgï, AiÀÄ±ÀªÀAvÀ

¨ÉÆÃ¼ÀÆgÀÄ, ¨sÁ¸ÀÌgÀ gÁªï, ¹ÃvÁgÁªÀÄ PÀÄ¯Á¼À, ¹ÃvÁgÁªÀÄ D¼Áé, ºÁUÀÆ §£ÀßAeÉ

EvÀgÀ ºÉ¸ÀgÁAvÀ PÀ«UÀ¼ÀÄ. 200PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ªÀµÀðUÀ¼ÀµÀÄÖ ¥ÀÅgÁvÀ£ÀªÁzÀ, UÀæAxÀ °¦AiÀÄ°è

§gÉzÀ ªÀÄÆgÀÄ ±ÉæÃµÀ× vÀÄ¼ÀÄ PÀÈwUÀ¼ÁzÀ «µÀÄÚ vÀÄAUÀ£À ‘vÀÄ¼ÀÄ ¨sÁUÀªÀvÉÆ’, PÁªÉÃj ºÁUÀÆ

UÀzÀå PÀÈwAiÀiÁzÀ ‘zÉÃ« ªÀÄºÁvÉä’ vÁ¼ÉUÀjAiÀÄ ºÀ¸ÀÛ¥ÀæwUÀ¼À°è zÉÆgÀQªÉ.

vÀÄ¼ÀÄ ¨sÁµÉ, ¸ÀA¸ÀÌöÈw ºÁUÀÆ vÀÄ¼ÀÄªÀgÀ eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉUÀ¼À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è ºÀ®ªÁgÀÄ

«zÁéA¸ÀgÀÄ vÉÆqÀVzÁÝgÉ. CªÀgÉAzÀgÉ, r.J£ï.J¸ï. ̈ sÀmï, J¸ï.J£ï. ̈ sÀmï, JA.gÁªÀiÁ,

J¸ï. ªÀÄ°èPÁzÉÃ«, AiÀÄÄ.¦.G¥ÁzsÁåAiÀÄ, «°AiÀÄA ªÀiÁqÁÛ, n. UÉÆÃ¥Á®PÀÈµÀÚ ¨sÀlÖ,

¸ÉÃrAiÀiÁ¥ÀÅ PÀÈµÀÚ¨sÀlÖ, J. DZÁAiÀÄð, ªÉAPÀlgÁd ¥ÀÅtÂAavÁÛAiÀÄ, «ªÉÃPï gÁAiÀiï,

CªÀÄÈvÀ ¸ÉÆÃªÉÄÃ±ÀégÀ, ¸ÀÄ²Ã® G¥ÁzsÁåAiÀÄ, a£Àß¥Àà UËqÀ, PÉ.¥ÀzÀä£Á¨sÀ, RÄ£ÁßAiÀÄ

ºÁUÀÆ EvÀgÀ AiÀÄÄªÀ «zÁéA¸ÀgÀÄ. vÀÄ¼ÀÄ ¨sÁµÁzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ eÁ£À¥ÀzÀ

PÀxÉUÀ¼ÉAzÀgÉ vÀÄ¼ÀÄ G¥À¨sÁµÉUÀ¼À vË®¤PÀ CzsÀåAiÀÄ£À, vÀÄ¼ÀÄªÀ zÀ±Àð£À, vÀÄ¼ÀÄ£Ár£À

eÁ£À¥ÀzÀ ªÀÄºÁPÁªÀåUÀ¼ÀÄ, «ÃgÀPÁªÀåUÀ¼ÀÄ, vÀÄ¼ÀÄ eÁ£À¥ÀzÀ ¸Á»vÀå, ¨sÀÆvÁgÁzsÀ£É,

PÀgÁªÀ½ eÁ£À¥ÀzÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ FUÁUÀ¯ÉÃ ¥ÀæPÀlUÉÆArªÉ.

1994gÀ°è gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÀÄ¼ÀÄ CPÁqÉ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹vÀÄ. vÀÄ¼ÀÄ ¨sÁµÉ EwºÁ¸À

ºÁUÀÆ eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉUÀ¼À ªÉÄÃ°£À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄzÀ

PÀ£ÀßqÀ E¯ÁSÉ ºÁUÀÆ JªÀiï.f.JªÀiï.PÁ¯ÉÃdÄ, GqÀÄ¦AiÀÄ gÁµÀÖçPÀ« UÉÆÃ«AzÀ ¥ÉÊ

¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á PÉÃAzÀæUÀ¼À°è PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀÅuÉ, CuÁÚªÀÄ¯ÉÊ ºÁUÀÆ wgÀÄªÀ£ÀAvÀ¥ÀÅgÀA

PÉÆqÀªÀgÀ ºÀÄvÀÛj £ÀÈvÀå


227


«±Àé«zÁå¤®AiÀÄUÀ¼À «zÁéA¸ÀgÀÄ vÀÄ¼ÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è vÉÆqÀVzÁÝgÉ.

GqÀÄ¦AiÀÄ UÉÆÃ«AzÀ ¥ÉÊ PÉÃAzÀæªÀÅ DzsÀÄ¤PÀ vÀÄ¼ÀÄ ¥ÀzÀ¸ÀAUÀæºÀUÀ¼À C£ÉÃPÀ ̧ ÀA¥ÀÅlUÀ¼À£ÀÄß

¸ÀAPÀ®£À ªÀiÁrzÉ. ªÀÄAUÀ¼ÀÆj£À°è CPÁqÉ«ÄAiÀÄÄ PÉÃAzÀæ¸ÁÜ£À ºÉÆA¢zÀÄÝ, 1995jAzÀ

2010gÀªÀgÉUÉ vÀÄ¼ÀÄ ¸Á»vÀåzÀ 60 ¢UÀÎdjUÉ UËgÀ«¹zÉ.

PÉÆqÀªÀ

PÉÆqÀªÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ Qæ.±À. 17£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀªÀgÉUÀÆ ¥ÀævÉåÃPÀ gÁdåªÁVzÀÝ PÉÆqÀV£À

¥ÀæzsÁ£À ̈ sÁµÉAiÀiÁVvÀÄÛ. ªÀÄ®¨Ágï ¥ÁæAvÀåzÉÆA¢UÉ EzÀÝ CzÀgÀ ªÁå¥Áj ̧ ÀA§AzsÀ¢AzÁV

PÉÆqÀV£À°è ªÀÄ®AiÀiÁ½ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÁºÀð ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è PÁt§ºÀÄzÀÄ. PÉÆqÀV£À

DqÀ½vÀ PÁAiÀÄð¨sÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆAqÀ ºÁ¯ÉÃj gÁdªÀA±ÀªÀÅ, PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß D¸ÁÜ£À

¨sÁµÉAiÀiÁV C¼ÀªÀr¹PÉÆArvÀÄ. 230 ªÀµÀðUÀ¼À PÀ£ÀßqÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀÅ, ªÀÄÆ® ¨sÁµÉAiÀÄ

ºÀ®ªÁgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¹vÀÄ; CzÀgÀ ¥ÉÊQ, §gÀªÀtÂUÉUÁV PÀ£ÀßqÀ °¦AiÀÄ£ÀÄß

C¼ÀªÀr¹PÉÆArgÀÄªÀÅzÀÄ CvÀåAvÀ ªÀÄÄRåªÁzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.

ºÀ®ªÁgÀÄ PÉÆqÀªÀ £ÁlPÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀ C¥Àà£ÉÃgÀAqÀ C¥ÀàZÀÄÑ ºÁUÀÆ ¥ÀmÉÆÖÃ¯É

¥À¼ÀªÉÄAiÀÄ ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁr, ¨sÀUÀªÀ¢ÎÃvÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄªÁzÀ ªÀiÁrzÀ £ÀrPÉÃjAiÀiÁAqÀ

a£Àß¥Àà PÉÆqÀªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀæªÀvÀðPÀ §gÀºÀUÁgÀgÁVzÀÝgÀÄ. PÀ£ÁðlPÀzÉÆA¢UÉ PÉÆqÀUÀ£ÀÄß

«°Ã£ÀUÉÆ½¹zÁUÀ, ¸Á»vÀåPÀªÁV ªÀÄºÁ£ï eÁUÀÈwAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. ‘J mÉÊ¤ ªÀiÁqÀ¯ï ¸ÉÖÃmï

D¥sóï ̧ Ëvï EArAiÀiÁ’ (zÀQët ̈ sÁgÀvÀzÀ aPÀÌ ªÀiÁzÀj gÁdå) ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß

§gÉzÀ ¯ÉÃRPÀgÁzÀ qÁ.L.JªÀiï.ªÀÄÄvÀÛtÚ£ÀªÀgÀÄ, PÉÆqÀªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è PÀªÀ£À ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß

¥ÀæPÀn¹zÁÝgÉ. £ÀAUÀ PÉÆqÀªÀ ºÁUÀÆ PÀÄlA¨ÉÆÃ½ZÀ JA§ PÉÆqÀªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ JgÀqÀÄ

¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ©.r. UÀt¥Àw CªÀgÀÄ §gÉ¢zÁÝgÉ.PÉÆqÀUÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆqÀªÀgÀÄ JA§ CªÀgÀ

PÉÆqÀªÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ §UÉV£À ¥ÀÅ¸ÀÛPÀPÉÌ gÁdå CPÁqÉ«Ä ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄÆ zÉÆgÀQzÉ. PÉÆqÀªÀ

¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ¥ÉÇÃ¶¸ÀÄªÀ AiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ £ÀqÉ¢zÀÄÝ PÉÆqÀªÀ xÀPï ¥ÀjµÀvÀÛ£ÀÄß 1978gÀ¯ÉÃè

¸ÁÜ¦¸À¯ÁVzÉ. PÉÆqÀªÀ ¥ÀzÀ¸ÀAUÀæºÀªÀ£ÀÄß (¤WÀAlÄ) ºÉÆgÀvÀgÀÄªÀvÀÛ CzÀÄ PÉ®¸À

ªÀiÁqÀÄwÛzÉ. ¥ÀæwÃ ªÀµÀðªÀÇ ¸ÀªÉÄäÃ¼À£À £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÄÝ, ºÉ¸ÀgÁAvÀ ¯ÉÃRPÀgÁzÀ ©.r.

UÀt¥Àw CªÀgÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÁ¶ðPÀ ¸ÀªÉÄäÃ¼À£ÀzÀ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¹zÀÝgÀÄ.

PÉÆqÀªÀ eÁ£À¥ÀzÀ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀÇ ²æÃªÀÄAvÀªÁVzÉ. PÉÆqÀªÀ eÁ£À¥ÀzÀ ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ

PÉÆqÀªÀgÀ ªÀtðªÀÄAiÀÄ fÃªÀ£ÀzÀ ºÀ®ªÁgÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀÄwÛzÀÄÝ PÁªÀåUÀ¼ÀÄ

¢lÖªÁVAiÀÄÆ ºÁUÀÆ ºÁ¸ÀåªÀÄAiÀÄªÁVAiÀÄÆ EªÉ. F ºÁqÀÄUÀ¼À°è PÉÆqÀªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ

ªÉÊ²µÀÖ÷åvÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ F ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ UÀvÀPÁ®PÉÌ ¸ÉÃjzÀÄÝ, CzÀ£ÀÄß

§gÉzÀªÀgÀÄ AiÀiÁgÉAzÀÄ w½¢®è. F ºÁqÀÄUÀ¼À°è §¼À¸À¯ÁVgÀÄªÀ ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ

ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ £ÀqÀÄªÉ UÀt¤ÃAiÀÄ ªÀåvÁå¸À«zÉ. PÉÆqÀªÀjUÉ vÀªÀÄä £Ár£À

§UÉÎ C¥ÁgÀªÁzÀ ¦æÃw¬ÄzÀÄÝ CªÀgÀ ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ £Ár£À §UÉV£À ¥Àæ±ÀA¸É ºÁUÀÆ

zÉÃ±À¨sÀQÛAiÉÆA¢UÉ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.

L.JA.ªÀÄÄvÀÛtÚ, PÀ£ÀßqÀzÀ°è PÉÆqÀªÀ-PÀ£ÀßqÀ ¤WÀAl£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉÆ½¹zÁÝgÉ. PÉÆqÀªÀ

¨sÁµÉAiÀÄ ªÁgÀ¥ÀwæPÉAiÀiÁzÀ §æºÀäVj 1980gÀ°è «gÁd¥ÉÃmÉ¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ.

UÉÆÃtÂPÉÆ¥Àà¯ï¤AzÀ 1983gÀ°è ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ dªÀÄä £ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ PÉÆqÀªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ

§gÀªÀtÂUÉUÉ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ¥ÉÇæÃvÁìºÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀÄÝ F J®è ¥ÀæPÀluÉUÀ¼ÀÆ PÀ£ÀßqÀ

°¦AiÀÄ°èªÉ.1994gÀ°è, gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÉÆqÀªÀ CPÁqÉ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹zÀÄÝ

ªÀÄrPÉÃj¬ÄAzÀ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ F CPÁqÉ«ÄAiÀÄÄ, 2006gÀªÀgÉUÉ, 75 ªÀåQÛUÀ½UÉ

UËgÀªÀ ¸À°è¹ ¸À£Áä¤¹zÉ.

PÉÆAPÀtÂ

¸ÀévÀAvÀæ ¨sÁµÉAiÀiÁzÀ PÉÆAPÀtÂAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ ¥À²ÑªÀÄ PÀgÁªÀ½AiÀÄ°è ºÀgÀrPÉÆArgÀÄªÀ

¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 15 ®PÀëPÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ªÀÄA¢ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄvÁÛgÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è DgÀÄ ®PÀëQÌAvÀ

ºÉZÀÄÑ ªÀÄA¢ F ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀªÀjzÁÝgÉ. PÉÆAPÀtÂ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ d£ÀgÀÄ

ºÉZÁÑV UÉÆÃªÁzÀ°è ªÁ¹¸ÀÄwÛzÀÄÝ ¥ÉÇZÀÄðVÃ¸ÀjAzÀ UÉÆÃªÁªÀ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ

£ÀAvÀgÀ, PÉæöÊ¸ÀÛ ªÀÄvÀPÉÌ vÀªÀÄä£ÀÄß ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀgÉA§ CAfPÉ¬ÄAzÀ, CªÀgÀ°è C£ÉÃPÀgÀÄ

zÀQët ºÁUÀÆ GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ f¯ÉèUÀ½UÉ ¥À¯ÁAiÀÄ£À ªÀiÁrzÀgÀÄ. PÉÆAPÀtÂ ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ

¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÇÃZÀÄðVÃ¸ÀgÀÄ ºÉÆ¸ÀQzÀgÀÆ UÉÆÃªÁ¢AzÀ ªÀ®¸É §AzÀ d£ÀgÀÄ

vÀªÀÄä ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ C¨sÀÄåzÀAiÀÄPÉÌ PÁgÀtÂÃ¨sÀÆvÀgÁzÀgÀÄ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ªÀÄÆrzÀ PÉÆAPÀtÂ

¸Á»vÀåzÀ°è PÉÆAPÀtÂ »AzÀÆUÀ¼ÀÄ gÀa¹gÀÄªÀ ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ PÉÆAPÀtÂ Qæ²ÑAiÀÄ£ÀßgÀÄ

gÀa¹gÀÄªÀ ¸Á»vÀå JA§ JgÀqÀÄ ¸Á»vÀå ±ÁSÉUÀ½ªÉ.

»AzÀÆUÀ¼ÀÄ gÀa¹gÀÄªÀ PÉÆAPÀtÂ PÀÈwUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ ¨sÀQÛ PÀ«UÀ¼ÁzÀ ¸ÀAPÀ¥ÀàAiÀÄå,

gÁWÀªÀzÁ¸À, eÉÆUÀªÀ ºÁUÀÆ CªÀ¢¨Á¬ÄAiÀÄgÀÄ gÀa¹zÀ PÉÆAPÀtÂ ¨sÀQÛ VÃvÉUÀ½AzÀ

¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. £ÀAvÀgÀ, §AUÉè£ÁgÁAiÀÄt PÁªÀÄvïgÀªÀgÀÄ ¨sÀUÀªÀ¢ÎÃvÉAiÀÄ£ÀÄß

PÉÆAPÀtÂAiÀÄ°è §gÉzÀgÀÄ. ªÀÄAUÉÃ±À gÁªÀÄPÀÈµÀÚ vÉ®AUï, ¨ÉÆ¼ÀAvÀÆgÀÄ PÀÈµÀÚ ¥Àæ¨sÀÄ,

G¥ÉÃAzÀæ ¥ÉÊ, ¸Áé«Ä ¥Àæ¨sÀªÁ£ÀAzÀ, J£ï.«. ¥Àæ¨sÀÄ ºÁUÀÆ ©.«.¨Á½UÁ CªÀgÀÄ

PÉÆAPÀtÂAiÀÄ°è GvÀÛªÀÄ PÀªÀ£À ºÁUÀÆ £ÁlPÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÀgÀÄ. «zÁéA¸ÀgÁzÀ GzÁåªÀgÀ

£ÁgÁAiÀÄuÁZÁgï, ºÀlÖAUÀr £ÁgÁAiÀÄtgÁªï ºÁUÀÆ JªÀiï.JªÀiï.±Á£À¨sÁUÀgÀÄ,

228


PÉÆAPÀtÂ ªÁåPÀgÀtzÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀgÀÄ. EvÀgÀ ºÉ¸ÀgÁAvÀ ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÉÊQ, ±ÉÃµÀVj

PÉÃ±ÀªÀ ¥Àæ¨sÀÄ, ªÀÄÄAqÁ¸ï zÉÃªÀzÁ¸À ¥ÉÊ, PÉÆzÉâmï gÁªÀÄgÁAiÀÄ PÁªÀÄvï, §AmÁé¼À

¥ÀÅAqÀ°ÃPÀ ¨Á½UÁ, «.Dgï. ¥Àæ¨sÀÄ, J¸ï.«. PÁªÀÄvï, JA.f. ¥ÉÊ, ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ

G¯ÉèÃSÁºÀð.

ªÀÄAUÀ¼ÀÆj¤AzÀ ‘¸ÁgÀ¸Àévï’ JA§ ¥ÁQëPÀ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀzÀ ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀ

ªÀÄÆ®PÀ, PÉÆAPÀtÂ ̈ sÁµÉAiÀÄ ¢£À¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß 1929gÀ¯ÉèÃ ¥ÁægÀA©ü¹zÀAvÉ D¬ÄvÀÄ. EvÀgÀ

¤AiÀÄvÀPÁ°PÀUÀ¼ÁzÀ £ÀªÀAiÀÄÄUï, ‘Gdézsï’, ‘PÉÆAPÀt Q£ÁgÀ’ ºÁUÀÆ ‘¸ÀªÉÇðÃzÀAiÀÄ’UÀ¼ÀÄ

D £ÀAvÀgÀ ¥ÀæPÀlªÁzÀªÀÅ. PÉÆAPÀtÂAiÀi GvÉÛÃd£ÀPÁÌV, PÉÆAPÀtÂ ¨sÁµÁ ªÀÄAqÀ¯ï,

PÉÆAPÀtÂ ̈ sÁµÁ ¥ÀjµÀzï, E£ïìnlÆåmï D¥sóï PÉÆAPÀtÂ ºÁUÀÆ PÉÆAPÀtÂ ̈ sÁµÁ©üªÀiÁ£À

¸À«ÄwUÀ¼ÀAvÀºÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÄÝ PÉÆAPÀtÂAiÀÄ°è ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼À£ÀÆß

ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.

zÀQët PÀ£ÀßqÀzÀ PÉæöÊ¸ÀÛgÀ°èAiÀÄÆ PÉÆAPÀtÂ ̈ sÁµÉAiÀÄÄ C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆA¢vÀÄ. ̈ ÉÊ§¯ï£À ºÉÆ¸À

MqÀA§rPÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É, PÉÆAPÀtÂ ¸ÀAQÃvÀð£É ºÁUÀÆ ¨sÁµÀåUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

gÉªÉgÉAqï gÁ¥sóÉ¯ï ¥Á¸ÉÌnÖ ºÁUÀÆ gÉªÉgÉAqï ¥sóÁæ¤ì¸ÉÆÌ ¸ÀªÉÃjAiÉÆÃzÀ ¸ÁAvÀ C£ÀßgÀÄ

PÉÆAPÀtÂAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀªÀgÀ°è ªÉÆzÀ°UÀgÀÄ. zÀQët PÀ£ÀßqÀPÉÌ §AzÀ

eÉÃ¸ÀÄåmïÖUÀ¼ÀÄ, ¸ÀAvÀ eÉÆ¸É¥sóï ¸É«Ä£Àj , ¸ÀAvÀ C¯ÉÆÃ¹AiÀÄ¸ï PÁ¯ÉÃeï, ¥sóÁzÀgï

ªÀÄÄ®ègï D¸ÀàvÉæ ºÁUÀÆ PÉÆrAiÀiÁ¯ï¨ÉÊ¯ï ªÀÄÄzÀæuÁ®AiÀÄUÀ¼ÀAvÀºÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹,

PÉÆAPÀtÂ ¸ÀA¸ÀÌöÈw ºÁUÀÆ ¸Á»vÀåzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃrzÀgÀÄ. Qæ²ÑAiÀÄ£ï zsÀªÀÄð

ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÁzÀ PÀ«vÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «ªÀÄ±ÉðUÀ¼À£ÀÄß ºÀ®ªÁgÀÄ ¯ÉÃRPÀgÀÄ

ºÁUÀÆ PÀ«UÀ¼ÀÄ §gÉ¢gÀÄªÀgÀÄ.

1912gÀµÀÄÖ ªÀÄÄ£ÀßªÉÃ, PÀ£ÀßqÀ °¦AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ¥ÀæxÀªÀÄ PÉÆAPÀtÂ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀªÁzÀ

PÉÆAPÀtÂ ¢ªÉðªÀiï C£ÀÄß, ªÀÄAUÀ¼ÀÆj£À E§âgÀÄ AiÀÄÄªÀPÀgÁzÀ ®Æ¬Ä¸ï ªÀiÁ¸ÀÌgÉ£Áí¸ï

ºÁUÀÆ ®Æ¬Ä¸ï PÀtÚ¥Àà ¥ÀæPÀn¹zÀgÀÄ.EzÀgÀ £ÀAvÀgÀ, EvÀgÀ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀUÀ¼ÁzÀ gÀPÉÆß,

¥ÉÆ¬Ä£Áj, «Ävïæ¸ÀÄSï-zÀÄTå¸ÉÃªÀPï, dûUï-ªÀÄUï, «±Á¯ï PÉÆAPÀuï, PÀ¤Pï ºÁUÀÆ

GzÉÃªï EvÁå¢UÀ¼ÀÄ ¥ÀæPÀlUÉÆAqÀªÀÅ.

f.JªÀiï.©. gÉÆÃræUïì, J.n. ¯ÉÆÃ¨ÉÆ, «.eÉ.¦ ¸À¯ÁØ£Á, JªÀiï.¦. qÉÃ¸À, ºÉ¤æ r¹®é,

JrØ r¸ÉÆÃd ºÁUÀÆ ¹.J¥sóï.qÀPÉÆÃ¸ÁÖgÀAvÀºÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÉÆAPÀtÂ £ÁlPÀ gÀZÀ£ÀPÁgÀgÀÄ

PÉÆAPÀtÂAiÀÄ°è ºÀ®ªÁgÀÄ £ÁlPÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ, ºÉ¸ÀgÀÄ UÀ½¹zÁÝgÉ. PÉÆAPÀtÂAiÀÄ°è

PÁzÀA§j ºÁUÀÆ PÀxÉUÀ¼À£ÀÆß §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉ. PÉÆAPÀtÂ ¨sÁµÉ, ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈw

PÀÄjvÁzÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è ºÀ®ªÁgÀÄ «zÁéA¸ÀgÀÄ vÉÆqÀVzÁÝgÉ. CªÀgÀ ¥ÉÊQ, UÀªÀÄ£À

¸É¼É¢gÀÄªÀªÀgÀÄ qÁ.«°AiÀÄA ªÀiÁqÁÛ ºÁUÀÆ qÁ.gÁQ «ÄgÁAqÀ. zsÁgÀªÁqÀªÀÇ PÉÆAPÀtÂ

¨sÁµÉAiÀÄ ¸Á»vÀå ZÀlÄªÀnPÉ ºÁUÀÆ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ½UÉ PÉÃAzÀæªÁVzÉ.

1994gÀ°è gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÉÆAPÀtÂ CPÁqÉ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹ 1995 jAzÀ 2010

gÀªÀgÉUÉ, PÉÆAPÀtÂ CPÁqÉ«ÄAiÀÄÄ 79 ¥Àæw¶×vÀ §gÀºÀUÁgÀjUÉ ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÀÄÝ

EzÀgÀ°è PÉÆAPÀtÂ ¢£À¥ÀwæPÉ ºÁUÀÆ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjªÉ.

GzÀÄð

PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¥Àæw±ÀvÀ MA§vÀÛgÀµÀÄÖ d£ÀgÀÄ GzÀÄð ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄwÛzÀÄÝ F

¸ÀASÉåAiÀÄÄ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁ¶UÀgÀ £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÀÄÝ, gÁdåzÀ §ºÀÄ¸ÀASÁåvÀ ªÀÄÄ¸À¯Áä£ÀjUÉ

CzÀÄ ªÀiÁvÀÈ ¨sÁµÉAiÀiÁVzÉ. GzÀÄð ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ¥ÉÇÃ¶¸À®Ä, PÀ£ÁðlPÀ

¸ÀPÁðgÀªÀÅ 1977gÀ°è GzÀÄð CPÁqÉ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹zÉ.

zÀPÀÌ£ï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ªÀÄÄ¸À¯Áä£À DqÀ½vÀzÀ ̈ É¼ÀªÀtÂUÉAiÀiÁzÀAvÉ, ̧ ÀÜ½ÃAiÀÄ d£À¸ÀASÉåAiÉÆA¢UÉ

ºÀ®ªÁgÀÄ «¨sÁUÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ DqÀ½vÀ ªÀUÀð ªÀåªÀºÀj¸ÀÄªÀ ̧ À®ÄªÁV, ºÉÆ¸À G¥À¨sÁµÉAiÀÄ

CUÀvÀåªÀÅ JzÀÄgÁ¬ÄvÀÄ. »AzÀÆ ºÁUÀÆ ªÀÄÄ¸À¯Áä£ÀgÀ £ÀqÀÄªÀt ¸ÀAAiÉÆÃd£É, ¸ÀªÀÄUÀævÉ

ºÁUÀÆ Cj«£À zÉÆåÃvÀPÀªÁV, zÀRÍ¤ JA§ £ÀÆvÀ£À G¥À¨sÁµÉAiÀÄ GUÀªÀÄªÁ¬ÄvÀÄ.

§ºÀªÀÄ¤ ¸ÀÄ¯ÁÛ£ÀgÀÄ F ¨sÁµÉAiÀÄ D±ÀæAiÀÄzÁvÀgÁzÀgÀÄ. ¤eÁªÀÄ (PÀzÀAgÁªï ¥ÀzÀA),

ªÁjhÄ (PÀÄvÀÄ¨ï ªÀÄµÀÛj ºÁUÀÆ ¸À¨ï-gÀ¸ï), UÀªÁ¹ (¸ÉÊ¥sóÀÅ¯ï ªÀÄÄ¯ÉÆèPï-N-§qÉÃ-

G¯ï-PÀªÀÄvï), Dfeóï (¯ÉÊ¯Á ªÀÄdÄß), §¯ÁT (ªÉÄÃgÀeÁßªÀÄ), E¨Éß-¤µÁw (¥sÀÇ¯ï

§£ï), vÀ©Ã (SÉÊ¸À-¯ï-¨ÉºÀæªÀiï-N-UÀÄ¯ï CAzÀªÀiï) ºÁUÀÆ ¸ÉÃªÀPï (dAUï

£ÁªÀiÁ) ªÀÄÄAvÁzÀ ¥Àæw¶×vÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ ºÁUÀÆ PÀ«UÀ¼ÀÄ ªÀÄºÁ£ï ¸Á»vÀå PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß

gÀa¹zÀgÀÄ. ºÀeóïgÀvï §AzÉÃ £ÀªÁeóï ºÁUÀÆ DvÀ£À ªÀA±À¸ÀÜgÀÄ GzÀÄð«£À°è ºÉÃgÀ¼ÀªÁV

§gÉ¢gÀÄªÀgÀÄ.

ªÉÄÊ¸ÀÆj£À°è ºÉÊzÀgï D° ºÁUÀÆ n¥ÀÅöà ¸ÀÄ¯ÁÛ£ÀgÀ DUÀªÀÄ£ÀªÀÅ GzÀÄð«UÉ ºÉÆ¸À

ºÀÄªÀÄä¸ÀÄì ¤ÃrvÀÄ. ªÉÆºÀªÀÄäzï ¸À¬ÄÃzï ªÉÄÃTæ D¹, ±Áºï ªÉÆºÀªÀÄäzï ¸ÀzÀÄæ¢ÝÃ£ï,

ªÉÆºÀªÀÄäzï EµÁPï ©eÁ¥ÀÅj, fûAiÀiÁG¯ï C¨ÉÃ¢ÝÃ£ï ±ÀÄ¹Ûç, ºÀ¸À£ï C° D° EdûÓvï,

CºÀªÀÄzï SÁ£ï ±ÉÃªÁð¤, ¸ÉÊAiÀÄåzï ±Áºï Dj¥sóï SÁ¢æ, SÁfû UÀÄ¯ÁA CºÀªÀÄzï,

¯Á® ¨ÁzsÁ ¹AUï, ¯Á® ªÉÄºÁÛ¨ï gÁAiÀiï ¸À§Ìvï ºÁUÀÆ «ÄÃgï ºÀ¸À£ï QªÀiÁð¤

AiÀÄAvÀºÀ ¥Àæw¶×vÀ ¯ÉÃRPÀjUÉ CªÀgÀÄ D±ÀæAiÀÄ ¤ÃrzÀÝjAzÁV ªÉÄÊ¸ÀÆj£À zÀAiÀiÁ¥ÀgÀ

ªÀÄºÁgÁdgÀÆ ¸ÀºÀ F ¨sÁµÉUÉ D±ÀæAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀgÀÄ. 19£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£À ¸ÀÄªÀtð

AiÀÄÄUÀªÉ¤¹vÀÄ. F CªÀ¢üAiÀÄ°è GzÀÄð ¸Á»vÀåzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ, ±Áºï C§Ä ºÉÊªÉÊeóï,


229


ºÀeóïgÀvï ªÉÆºÀªÀÄäzï SÁ¹ªÀiï SÁ£ï, ̧ ÀÆ¦üû, PÀ°ÃªÀiï CxÀgï, ¢¯ï, ̧ À©Ãgï, £ÀªÁ¨ï

¸ÀÄ¯ÁÛ£ï £À¹ÃªÀiï, eÁzÀÆ, C«ÄÃgï, ±ËPÀvï £Á¹gï, §Pïð, vÁºïPÉéÃPï, C«ÄÃgï,

vÁ»w ºÁUÀÆ DgÀA ªÀÄÄAvÁzÀ C¥ÀæwªÀÄ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃrzÀgÀÄ.

GvÀÛgÀ ̈ sÁgÀvÀzÀ°è zÀRÍ¤AiÀÄÄ GzÀÄðªÁV C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆA¢zÀ ̧ À®ÄªÁV, PÀ£ÁðlPÀzÀ°è

GzÀÄð °TvÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV, zÀRÍ¤ DqÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É

GzÀÄð ©ÃjzÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀÇ UÀt¤ÃAiÀÄªÁzÀÄzÀÄ. GzÀÄð«£À ªÀÄÆ®PÀ, PÀ£ÀßqÀzÀ°è 438

CgÁ©Pï ºÁUÀÆ 614 ¥À²ðAiÀÄ£ï ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ DVªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄRåªÁV

PÀAzÁAiÀÄzÀ zÁR¯ÉUÀ¼À°è PÁt§ºÀÄzÀÄ. CªÀÅUÀ¼À°è dû«ÄÃ£ÁÝj, ªÀÄÄdgÁ¬Ä, ªÀÄ¹Ã¢,

UÀÄªÀiÁ¸ÀÛ, PÀbÉÃj, RZÀÄð, ¢ªÁ£ï, PÁSÁð£À, ªÀÄÄAvÁzÀªÀ£ÀÄß «zÀ±Àð£ÀªÁV

G¯ÉèÃT¸À§ºÀÄzÁVzÉ.

20£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ªÉÆzÀ¯ÁzsÀðzÀ C¥ÀæwªÀÄ ¸Á»vÀåPÁgÀgÀ ¥ÉÊQ, SÁf C§ÄÝ¯Áè

ºÀÄ¸ÉÃ£ï R°Ã°, ±Áºï C§ÄÝ¯ï ºÀÄ¸ÉÃ£ï C¢Ã¨ï, ¸ÉÊAiÀÄzï UË¸ï, ªÉÆ»AiÀÄÄ¢ÝÃ£ï,

ºÀeóïgÀvï ¥sóÉÊPï, ºÀeóïgÀvï C¯ÁÛ, ºÀeóïgÀvï eóÉÊPï, ºÀeóïgÀvï ±ËPï ºÁUÀÆ ªÉÆºÀªÀÄäzï

SÁ£ï ªÉÆºÀÆäzï ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ EzÁÝgÉ. vÀªÀÄä »A¢£ÀªÀgÀ ºÉeÉÓAiÀÄ UÀÄgÀÄvÀÄUÀ¼À£ÉßÃ

»A¨Á°¹zÀ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ vÀ¯ÉªÀiÁj£À ¸Á»vÀåPÀ ªÀåQÛUÀ¼ÉAzÀgÉ ¸ÀÄ¯ÉÊªÀiÁ£ï RwÃ¨ï, EªÀiÁ«Ä,

vÀ¢âÃ±ï, R°Ã¯ï ¹ÃªÀiÁ©, ªÀÄºÀÆäzï EAiÀiÁeóï, ºÀ«ÄÃzï C¯Áä¸ï, gÁ» RÄgÉÃ²,

qÁ.ªÀÄÄzÀÝtÚ ªÀÄ£ïdûgï, ¦üûAiÀiÁeóï ¨É¼ÉÆÎÃr, ±ÀÆ® ªÉÄÊ°, ªÉÆºÀªÀÄäzï ºÀ¤Ã¥sóï,

PÀ°ÃªÀiï ªÉÆºÀªÀÄäzï SÁ£ï ºÁUÀÆ ªÀÄ§jÃdÄ¢ÝÃ£ï gÁ¥sóÀvï. ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è ²PÀëtzÀ

ºÀgÀqÀÄ«PÉ¬ÄAzÀ, ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀÄ»¼Á §gÀºÀUÁgÀgÀ£ÀÄß ªÀÄÄAZÀÆtÂUÉ vÀA¢zÉ. CªÀgÀ°è

PÉ®ªÀgÉAzÀgÉ, ̧ À¬ÄÃzÁ CRÛgï, ªÀÄÄgïßvÁeóï ²jÃ£ï, ̈ ÉÃUÀA gÀºÀªÀÄvÀÄ¤ßÃ¸Á, ªÉÄÊªÉÆ£ï

vÀ¹ßÃªÀiï, ºÀÄ¸Áß ¸ÀgÀÆgï, dÄ¨ÉÃzÁ £À¹æÃ£ï, qÁ.ºÀ©Ã§Ä¤ßÃ¸Á ¨ÉÃUÀA, qÁ.C«ÄÃ£À

SÁvÀÆ£ï, qÁ.ªÀ»ÃzÀÄ¤ßÃ¸À, qÁ.¥sÁ»äÃzÁ ¨ÉÃUÀA, §²ÃgÀÄ¤ßÃ¸Á ¨ÉÃUÀA G¯ÉèÃSÁºÀð

ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ.

vÉ®ÄUÀÄ

PÀ£ÁðlPÀ ºÁUÀÆ DAzsÀæ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÀt ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ, zsÁ«ÄðPÀ ºÁUÀÆ ¸Á»vÀåzÀ

¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ ¤PÀlªÁVzÀÄÝ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁVªÉ. EA¢£À PÀ£ÁðlPÀzÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ¨sÁUÀUÀ¼À

ªÉÄÃ¯É ºÀ®ªÁgÀÄ vÉ®ÄUÀÄ CgÀ¸ÀgÀÄ D½zÀÄÝ C£ÉÃPÀ PÀ£ÀßqÀ CgÀ¸ÀgÀÄ vÉ®ÄUÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ

§ÈºÀvï ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É »AzÉ D½éPÉ £ÀqÉ¹zÀÝgÀÄ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è zÉÆgÉvÀ ºÀ®ªÁgÀÄ

vÉ®ÄUÀÄ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ DAzsÀæ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è zÉÆgÉvÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀ£ÀßqÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ F

ªÁ¸ÀÛªÀªÀ£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀÄvÀÛªÉ. «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ CgÀ¸ÀgÀ DUÀªÀÄ£ÀPÉÌ ªÀÄÄ£Àß, vÉ®ÄUÀÄ ºÁUÀÆ

PÀ£ÀßqÀUÀ¼ÉgÀqÀPÀÆÌ ¸ÁªÀiÁ£Àå °¦¬ÄvÀÄÛ. FUÀ ¨ÉÃgÉ¨ÉÃgÉ °¦UÀ½zÀÝgÀÆ CªÉgÀqÀgÀ £ÀqÀÄªÉ

C£ÉÃPÀ ¸ÁªÀÄåUÀ½ªÉ.

§¸ÀªÀ ¥ÀÅgÁtªÀÄÄ JA§ PÀÈwAiÀÄ PÀvÀðÈªÁV vÉ®ÄUÀÄ ̧ Á»vÀåzÀ°è ̧ ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ£ÁzÀ ¥Á®ÄÌjPÉ

¸ÉÆÃªÀÄ£ÁxÀ£ÀÄ, PÉ®ªÀÅ gÀUÀ¼É ºÁUÀÆ ªÀZÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß, PÀ£ÀßqÀzÀ°è ‘²Ã® ¸ÀA¥ÁzÀ£É’ ºÁUÀÆ

‘¸ÀºÀ¸Àæ UÀt£ÁªÀÄ’ ªÀ£ÀÄß §gÉ¢zÁÝ£É. §¸ÀªÉÃ±ÀégÀgÀ ªÀZÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ ¥ÀqÉzÀ ‘¹AºÀVj

ªÀZÀ£À’ ºÁUÀÆ ‘ªÉAPÀmÉÃ±ÀégÀ ªÀZÀ£À’ UÀ¼ÀAvÀºÀ EvÀgÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß vÉ®ÄV£À°è §gÉ¢zÁÝgÉ.

PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ vÉ®ÄUÀÄ JgÀqÀPÀÆÌ «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ PÁ®ªÀÅ ¸ÀÄªÀtðAiÀÄÄUÀªÁVvÀÄÛ.F JgÀqÀÆ

¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÀ½UÉ «dAiÀÄ£ÀUÀgÀzÀ D¸ÁÜ£ÀªÀÅ ¸ÀAUÀªÀÄ vÁtªÁ¬ÄvÀÄ. KPÉAzÀgÉ

F JgÀqÀÆ ̧ ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ aAvÀ£ÉUÀ¼À «¤ªÀÄAiÀÄPÉÌ §ÈºÀvï ¥ÀæªÀiÁtzÀ CªÀPÁ±À

®©ü¹vÀÄ.19 ºÁUÀÆ 20£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ°è, ZËqÉÃ±Àéj ¥ÀÅgÁtªÀiï (UÀÄªÀÄägÁdÄ

ªÀÄºÁPÀ«), ¸ÀÄPÀªÀÄð-¤Ãw-aAvÁªÀÄtÂ (PÉÆÃªÀÄ®ð gÁªÀÄZÀAzÀæAiÀÄå), ‘¥ÀzÁäªÀw

²æÃ¤ªÁ¸À’zÀAvÀºÀ (PÀºÀÄ® ¨sÉÊgÀªÀ PÀ«) PÀÈwUÀ¼ÀÄ gÀavÀUÉÆAqÀªÀÅ. PÀ£ÀßqÀPÉÌ ¸ÀªÀðdÕ

EgÀÄªÀAvÉ, vÉ®ÄV£À°è ªÉÃªÀÄ£À¤zÁÝ£É.PÀ£ÁðlPÀzÀ vÉ®ÄUÀÄ PÀ«AiÀiÁzÀ ©üÃªÀÄgÁdÄ,

¸ÀªÀðdÕ£À ªÀZÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß vÉ®ÄVUÉ ºÁUÀÆ ªÉÃªÀÄ£À£À vÉ®ÄUÀÄ PÁªÀåUÀ¼À£ÀÄß PÀ£ÀßqÀPÉÌ C£ÀÄªÁzÀ

ªÀiÁrzÁÝ£É.

EwÛÃaUÉ, C£ÀÄªÁzÀ PÉëÃvÀæzÀ°è UÀt¤ÃAiÀÄªÁzÀ ¸Á»vÀå ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄÄ PÀAqÀÄ §A¢zÉ.

JgÀqÀÆ ¨sÁµÉUÀ¼À ¥Àæ±À¹Û-«eÉÃvÀ ¸Á»vÀå PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄªÁzÀUÉÆ½¸À¯ÁVzÀÄÝ F

PÉëÃvÀæzÀ°è, n.«. ¸ÀÄ§âgÁªï, §qÁ® gÁªÀÄAiÀÄå, PÉ.J¸ï. eÁ£ÀQÃgÁªÀÄAiÀÄå, Dgï.«.J¸ï.

¸ÀÄAzÀgÀA, ¤gÀÄ¥ÀªÀiÁ ºÁUÀÆ ºÀjºÀgÀ¦æAiÀÄgÀÄ ¥Àæ±ÀA¸À¤ÃAiÀÄ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÁÝgÉ.

¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ºÁUÀÆ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄUÀ¼À°è ¸ÀÄ¸ÁÜ¦vÀªÁzÀ vÉ®ÄUÀÄ

E¯ÁSÉUÀ½zÀÄÝ, PÀ£ÁðlPÀzÀ°è F ¨sÁµÉAiÀÄ C©üªÀÈ¢ÞUÉ EzÀÄ £ÉgÀªÁVzÉ. ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ

UÀt¤ÃAiÀÄ ¥ÀæªÀÈwÛAiÉÄAzÀgÉ, gÁdQÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ «qÀA§£Á PÁªÀå ºÁUÀÆ

PÁzÀA§jUÀ¼À£ÀÄß vÉ®ÄV¤AzÀ PÀ£ÀßqÀPÉÌ ¨sÁµÁAvÀgÀ ªÀiÁr¹gÀÄªÀÅzÀÄ. vÉ®ÄUÀÄ ºÁUÀÆ

PÀ£ÀßqÀ ZÀ®£ÀavÀæ PÉëÃvÀæUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¤PÀl ¸ÀA§AzsÀ«zÉ. ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°ègÀÄªÀ vÉ®ÄUÀÄ

¸À«Äw ºÁUÀÆ DAzsÀæ «eÁÕ£À ¸ÀAWÀªÀiïUÀ¼ÀÄ, ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ

¸ÁªÀiÁ£Àå ªÉÃ¢PÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä AiÀÄwß¸ÀÄwÛªÉ. C£ÉÃPÀ ¨Áj, vÉ®ÄUÀÄ ºÁUÀÆ PÀ£ÀßqÀ

¨sÁµÉUÀ½UÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå °¦AiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw¥Á¢¸À¯ÁVzÉ.

230


vÀ«Ä¼ÀÄ

PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ vÀ«Ä¼ÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæaÃ£ÀªÁzÀ zÁæ«qÀ ¨sÁµÁ ªÀÄÆ®¢AzÀ ºÀÄnÖªÉ.

PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß vÀ«Ä½£À ¥ÁæaÃ£ÀvÉAiÉÆA¢UÉ ºÉÆÃ°¸À§ºÀÄzÀÄ. PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ vÀ«Ä¼ÀÄUÀ¼ÉgÀqÀÆ

¥ÀgÀ¸ÀàgÀ CUÁzsÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃjªÉ. »AzÉ ¥À®èªÀ ºÁUÀÆ ZÉÆÃ¼À gÁdªÀA±ÀUÀ¼ÀÄ

EA¢£À PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉ®ªÀÅ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß C½zÀgÀÄ. CzÉÃ jÃw UÀAUÀgÀÄ, ZÁ®ÄPÀågÀÄ,

ºÉÆAiÀÄì¼ÀgÀÄ ºÁUÀÆ «dAiÀÄ£ÀUÀgÀzÀ CgÀ¸ÀgÀÄ vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À §ºÀÄ ¨sÁUÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É D½éPÉ

£ÀqÉ¹zÀgÀÄ. ‘PÀ£ÁðlPÀ’ JA§ ¥ÀzÀªÉÃ vÀ«Ä¼ÀgÀ PÉÆqÀÄUÉAiÉÄAzÀÄ vÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ, KPÉAzÀgÉ

‘²®¥Àà¢PÁgÀA’£ÀAvÀºÀ vÀ«Ä¼ÀÄ PÀÈwUÀ¼À°è, CzÀ£ÀÄß PÀgÀÄ£Ámï JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÉ. F

JgÀqÀÆ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ JµÀÄÖ ºÀwÛgÀªÁVªÉAiÉÄAzÀgÉ, ¥ÁægÀA©üPÀ PÀ£ÀßqÀzÀ PÉ®ªÀÅ ªÀiÁw£À

eÉÆÃqÀuÉUÀ¼À£ÀÄß vÀ«Ä½£À®Æè PÁt§ºÀÄzÀÄ. EA¢£À PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ºÀ®ªÁgÀÄ vÀ«Ä¼ÀÄ

±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÉwªÉ ºÁUÉAiÉÄÃ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀ£ÀßqÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ EA¢£À vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À°è

¹QÌªÉ. «ÄV¯ÁV C®à §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ½gÀÄªÀ C£ÉÃPÀ vÀ«Ä¼ÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ°èªÉ.

¥ÁægÀA©üPÀ PÀ£ÀßqÀ PÀ«AiÀiÁzÀ ¥ÀA¥À¤UÉ vÀ«Ä¼ÀÄ ZÉ£ÁßV w½¢vÉÛAzÀÄ

H»¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀA¥À£À ‘«PÀæªÀiÁdÄð£À «dAiÀÄ’zÀ°è ¤gÀÆ¦vÀªÁVgÀÄªÀ,

PÀtð£ÀÄ zÀÄAiÉÆðÃzsÀ£À£À ªÀÄqÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀUÀqÉAiÀiÁlzÀ°è ¸ÉÆÃ°¹, DPÉAiÀÄ

PÀApÃºÁgÀªÀ£ÀÄß ¥ÀtªÁV QvÀÄÛPÉÆAqÀ ¥Àæ¸ÀAUÀPÉÌ vÀ«Ä¼ÀÄ ªÀÄÆ®«zÉ. ºÀjºÀgÀ£À

gÀUÀ¼ÉUÀ¼ÀÄ, vÀ«Ä¼ÀÄ ªÀÄÆ®zÀ CªÀUÀ¼ï£À C¼ÀªÀrPÉ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. gÁªÀiÁ£ÀÄdgÀ

PÁ®zÀ°è PÀ£ÀßqÀ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è D±ÀæAiÀÄ ¥ÀqÉzÀÄ, CªÀgÀÄ ¥Àæw¥Á¢¹zÀ

²æÃªÉÊµÀÚªÀ zsÀªÀÄðªÀÅ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjvÀÄ. vÉÆAqÀ£ÀÆgÀÄ ºÁUÀÆ

ªÉÄÃ®ÄPÉÆÃmÉUÀ¼ÀAvÀºÀ ¥ÁæaÃ£À CUÀæºÁgÀUÀ¼À°è C£ÉÃPÀ vÀ«Ä¼ÀÄ ¨ÁæºÀätgÀÄ

£É¯É¹zÀgÀÄ. F zsÀªÀÄð ºÁUÀÆ CzÀgÀ vÀ«Ä¼ÀÄ ̧ Á»vÀåªÀÅ PÀ£ÀßqÀ ̧ Á»vÀåzÀ ªÉÄÃ¯É

¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjvÀÄ.ºÀjzÁ¸À ¸Á»vÀåzÀ ºÀjPÁgÀgÁzÀ ²æÃ¥ÁzÀgÁAiÀÄgÀÄ, vÀ«Ä½£À

¨sÀQÛ VÃvÉUÀ½AzÀ ¥Àæ¨sÁ«vÀgÁzÀgÀÄ.vÀªÀÄä ¨sÁµÉAiÀÄ §UÉUÉ EzÀÝ vÀ«Ä¼ÀÄ PÀ«UÀ¼À

M®ªÀÅ, C¥Ààl vÀ«Ä¼ÀÄ C©üªÀåPÀÛvÉUÀ½UÉ CªÀgÀ°èzÀÝ GvÁìºÀ, ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ¢AzÀ

JgÀªÀ®Ä ¥ÀqÉAiÀÄzÉ vÀ«Ä¼ÀÄ £ÀÄrUÀlÖ£ÀÄß G½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ CªÀgÀ ¥ÀæeÁÕ¥ÀÇªÀðPÀ

AiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀ PÀ« ºÁUÀÆ ¯ÉÃRPÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjzÀªÀÅ.aPÀÄÌ¥ÁzsÁåAiÀÄ,

¹AUÁgÁgÀå, wgÀÄªÀÄ¯ÁgÀå, ¸ÀAaAiÀÄ ºÉÆ£ÀßªÀÄä gÀAvÀºÀ ²æÃªÉÊµÀÚªÀ PÀ£ÀßqÀ PÀ«UÀ¼À

§gÀªÀtÂUÉUÀ¼À°è F zsÉÆÃgÀuÉAiÀÄÄ ¸ÀàµÀÖªÁV C©üªÀåPÀÛªÁVzÉ. CªÀgÉ®ègÀÆ

¸ÀA¸ÀÌöÈvÀzÀ°è ¥ÀjtvÀgÁVzÀÝgÀÆ, C¥Ààl PÀ£ÀßqÀ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÁÝgÉ. F

zsÉÆÃgÀuÉAiÀÄÄ ©.JA.²æÃPÀAoÀAiÀÄå£ÀªÀgÀ §gÀªÀtÂUÉUÀ¼À®Æè ¸ÀàµÀÖªÁV ªÀåPÀÛªÁVzÉ.

CªÀgÀ WÉÆÃµÀuÉUÀ¼ÁzÀ ‘¹jUÀ£ÀßqÀA UÉ¯ÉÎ, ¹jUÀ£ÀßqÀA ¨Á¼ÉÎ’, K¼ï vÁAiÀiï,

¨Á¼ï PÀ£ÀßqÀ vÁAiÀiï, ªÀÄÄAvÁzÀ GzÉÆÏÃµÀUÀ¼ÀÄ C¥Ààl PÀ£ÀßqÀvÀÛ CªÀjVzÀÝ GvÁìºÀªÀ£ÀÄß

¸ÀàµÀÖªÁV ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄvÀÛzÉ. CªÀjUÉ F «µÀAiÀÄzÀ°è vÀ«Ä¼ÀÄ ¸Á»vÀåzÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÁ¬ÄvÀÄ.

vÀ«Ä½£À ªÉÄÃ¯É PÀ£ÀßqÀªÀÅ ©ÃjzÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀÇ UÀt¤ÃAiÀÄªÁzÀÄzÀÄ. PÀ£ÁðlPÀzÀ

C£ÉÃPÀ zsÁ«ÄðPÀ ZÀ¼ÀªÀ½UÀ¼ÁzÀ eÉÊ£À zsÀªÀÄð ºÁUÀÆ UÀt¥Àw DgÁzsÀ£ÉAiÀÄÄ, §ºÀÄ±ÀB

PÀ£ÁðlPÀ¢AzÀ vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁrUÉ ¸ÁVvÉAzÀÄ vÉÆÃgÀÄvÀÛzÉ. ±ÀæªÀt¨É¼ÀUÉÆ¼ÀzÀ eÉÊ£À ¸ÁzsÀÄUÀ¼ÀÄ

vÀ«Ä¼ÀÄ£Ár£À°è ¸ÀQæAiÀÄªÁVgÀÄªÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß vÀ«Ä¼ÀÄ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ ºÉÃ¼ÀÄvÀÛªÉ.

ªÀÄÄvÀÄÛ¸Áé«Ä ¢ÃQëvÀgÀÄ UÀuÉÃ±À£À£ÀÄß ºÉÆUÀ½ ºÁrgÀÄªÀ ‘ªÁvÁ¦ UÀt¥Àw’ ±ÉÆèÃPÀªÀÅ

PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁrUÉ DUÀ«Ä¹zÀ UÀt¥Àw DgÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ.

ZÁªÀÄgÀ¸ÀgÀ ¥Àæ¨sÀÄ°AUÀ°Ã¯É, §¸ÀªÉÃ±ÀégÀ, CPÀÌªÀÄºÁzÉÃ« ºÁUÀÆ ¸ÀªÀðdÕgÀ ªÀZÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß

vÀ«Ä½UÉ C£ÀÄªÁzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. vÀ«Ä½£À ±ÉæÃµÀ× PÀÈwUÀ¼ÁzÀ wgÀÄPÀÄÌgÀ¼ï ºÁUÀÆ

¥ÉjAiÀÄ¥ÀÅgÁtAUÀ¼À£ÀÄß PÀ£ÀßqÀPÉÌ C£ÀÄªÁzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.


231


ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA

PÉÃgÀ¼À ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÀt ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ MUÀÎnÖ£À PÀÄgÀÄºÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀgÁªÀ½

¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÀÈ¶ÖAiÀiÁzÀ ¥ÀgÀ±ÀÄgÁªÀÄ£À PÀxÉAiÀÄAvÀºÀ ¥ÀÅgÁt PÀxÉUÀ½AzÀ w½zÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ.

F JgÀqÀÄ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÀ¼ÀÆ ¸ÁªÀiÁ£Àå zÁæ«qÀ ªÀÄÆ®ªÉÇAzÀjAzÀ ªÀÄÆrgÀ§ºÀÄzÀÄ,

¥ÁægÀA©üPÀ AiÀÄÄUÀzÀ°è ªÁå¥ÁgÀ ºÁUÀÆ ªÁtÂdå ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À PÉÃAzÀæªÁV ªÀÄÆrzÀ

¥À²ÑªÀÄ PÀgÁªÀ½AiÀÄ ErÃ ¨sÀÆ¨sÁUÀzÀ ªÉÄÃ¯É GAmÁzÀ §ºÀÄ¥Á®Ä MAzÉÃ jÃwAiÀÄ

«zÉÃ²Ã ¥Àæ¨sÁªÀUÀ½UÉ, EªÉgÀqÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ.

dUÀzÀÄÎgÀÄ ²æÃ ±ÀAPÀgÁZÁAiÀÄðgÀ£ÀÄß PÉÃgÀ¼À ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÉ «ÄÃ¸À¯ÁzÀ ¥Àæw¤¢üAiÉÄAzÀÄ

¥ÀjUÀtÂ¸À®Ä ̧ ÁzsÀå«®è, KPÉAzÀgÉ CªÀgÀÄ ̧ ÁªÀiÁ£Àå »AzÀÆ eÁUÀÈwAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw¥Á¢¹zÀgÀÄ.

CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¦ÃoÀUÀ¼À°è MAzÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀzÀ ±ÀÈAUÉÃjAiÀÄ°è ¸ÁÜ¦¹zÀgÀÄ. PÀÄAzÁ¥ÀÅgÀzÀ

§½ EgÀÄªÀ ¸ÀÄ¥Àæ¹zÀÞ ªÀÄÆPÁA©PÁ zÉÃªÁ®AiÀÄzÀ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀæwªÉÄAiÀÄ ¥ÀæwµÁ×¥À£ÉAiÀÄ£ÀÄß

CªÀgÀÄ ªÀiÁrzÀgÉAzÀÄ ºÉÃ¼À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. C£ÉÃPÀ vÀÄ¼ÀÄ ¨ÁæºÀätgÀÄ PÉÃgÀ¼ÀPÉÌ ªÀ®¸É

ºÉÆÃVzÁÝgÉ. EzÀgÀ EwÛÃa£À £ÀAmÉAzÀgÉ, PÉÃgÀ¼ÀzÀ°è vÀ£Àß ªÀÄÄRå D®AiÀÄªÀ£ÀÄß

ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¸Áé«Ä CAiÀÄå¥Àà£À ¥Àæ¨sÁªÀ.¥Àæw ªÀµÀðªÀÇ PÀ£ÀßrUÀgÀÄ vÀAqÉÆÃ¥À vÀAqÀªÁV

C°èUÉ ¨sÉÃn ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ C®èzÉ F zÉÃªÀjUÉ ªÀÄÄr¥ÁzÀ C£ÉÃPÀ zÉÃªÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß

PÀ£ÁðlPÀzÀ®Æè ¤«Äð¸À¯ÁVzÉ.

¨sÁµÁ ªÉÊ²µÀÖ÷åUÀ½UÉ §AzÁUÀ, PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA ̈ sÁµÉUÀ¼ÉgÀqÀÆ MAzÉÃ zÁæ«qÀ

ªÀÄÆ®¢AzÀ §AzÀAvÀºÀªÀÅUÀ¼ÁVªÉ JAzÀÄ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ. D±ÀÑAiÀÄðPÀgÀªÁzÀ jÃwAiÀÄ°è

ºÀ¼ÉUÀ£ÀßqÀªÀÅ ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆÃ®ÄvÀÛzÉ. CPÀëgÀ, ªÀÄÆ® ¥ÀzÀ¸ÀAUÀæºÀ ºÁUÀÆ

¸ÁªÀiÁ£Àå gÀZÀ£ÉUÀ¼À°è F ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ ªÀÄnÖUÉ MAzÉÃ jÃw¬ÄªÉ. JgÀqÀÆ

¨sÁµÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀªÀÅ C¥ÁgÀªÁzÀ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃjzÀÄÝ PÀ«UÀ¼ÁzÀ PÁ½zÁ¸À,

¨sÁ¸À, ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀ ªÀÄºÁ£ï ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ PÀÈwUÀ¼À ¥Àæ¨sÁªÀªÀÅ PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA

ªÉÄÃ¯É MAzÉÃ jÃwAiÀÄzÁVzÉ.

¥À²ÑªÀÄ PÀgÁªÀ½AiÀÄ°è £ÀqÉzÀ zsÀªÀÄð¥ÀæZÁgÀPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À PÁ®zÀ°è, PÀ£ÁðlPÀ

ºÁUÀÆ PÉÃgÀ¼À £ÀqÀÄªÀt ¥ÀÅgÁvÀ£À ¸ÀA¥ÀPÀðªÀÅ ºÉÆ¸À DAiÀiÁªÀÄPÉÌ PÁ°j¹vÀÄ.¸Á»vÀå

CPÁqÉ«Ä¬ÄAzÀ zÉÆgÉvÀ D±ÀæAiÀÄ¢AzÀ, ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA ªÀÄÆ®zÀ PÀÈwUÀ¼ÁzÀ ZÉ«ÄäÃ£ï,

AiÀÄQë, EvÁå¢UÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀPÉÌ C£ÀÄªÁzÀUÉÆArªÉ. PÉÃgÀ½ÃAiÀÄ fÃªÀ£ÀzÀ PÉ®ªÀÅ ªÀåªÀ¸ÉÜ

ºÁUÀÆ ªÉÊ²µÀÖvÉUÀ½AzÀ ¥ÉæÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ PÀ£ÀßqÀzÀ §gÀºÀUÁgÀgÀÄ C¥ÀgÀÆ¥ÀªÉ¤¹zÀgÀÆ,

PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ½ªÉ; EzÉÃ jÃwAiÀÄ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ®AiÀiÁ½ ¸Á»wUÀ¼À®Æè

£ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÀÄ. ¤gÀAd£ÀgÀÄ §gÉzÀ agÀ¸ÀägÀuÉ JA§ agÀ¥ÀjavÀ ¥ÀæUÀw¥ÀgÀ PÁzÀA§jAiÀÄÄ,

PÉÃgÀ¼ÀzÀ UÁæªÀÄªÁzÀ PÀAiÀiÁågÀzÀ°è £ÀqÉzÀ ¥Àæ¸ÀAUÀªÉÇAzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ ºÉuÉAiÀÄ®ànÖzÀÄÝ CzÀgÀ

ªÀÄ®AiÀiÁ½ CªÀvÀgÀtÂPÉAiÀÄÄ C¨sÀÆvÀ¥ÀÇªÀð ªÉÄZÀÄÑUÉAiÀÄ£ÀÆß ¥ÀqÉ¢zÉ. PÉÃgÀ¼ÀzÀ

CvÀÄåvÀÛªÀÄ DzsÀÄ¤PÀ PÀ«AiÀiÁzÀ qÁ.CAiÀÄå¥Àà ¥sÀtÂPÀÌgïgÀªÀgÀ EwÛÃa£À PÀªÀ£ÀzÀ ²Ã¶ðPÉAiÀÄÄ

ZÁªÀÄÄArªÀÄ¯É¬Ä¯É wgÀÄ«¼ÉAiÀiÁlÖªÀiï JA¢zÉ. wgÀÄªÀ£ÀAvÀ¥ÀÅgÀA£À PÀ£ÁðlPÀ ̧ ÀAWÀªÀÅ,

ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA ¸Á»vÀåzÀ ¥Áæw¤¢üPÀ PÀÈwUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀzÀ PÀ£ÀßqÀ C£ÀÄªÁzÀªÀ£ÀÄß ªÀÄAzÁgÀ

ªÀÄ°èUÉ JA§ ¸ÀA¥ÀÅlzÀ°è ¥ÀæPÀn¹zÉ. EwÛÃZÉUÉ, £ÀÆvÀ£À §gÀºÀUÁgÀgÀ UÀÄA¥ÉÇAzÀÄ QgÀÄ

PÀxÉ, PÁzÀA§j, KPÀ«µÀAiÀÄPÀ ¥Àæ§AzsÀ, ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À C£ÀÄªÁzÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀgÀÄªÀ

ªÀÄÆ®PÀ, F JgÀqÀÆ ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌöÈwUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¤PÀl ¸ÀA¥ÀPÀðªÀ£ÀÄß

¨É¸É¢zÉ. CªÀgÀ ¥ÉÊQ ¥ÀæªÀÄÄRgÉAzÀgÉ PÉ.n. ²æÃzsÀgï (ªÀÄAdÄ), ¦.«. ¥ÀÅtÂAavÁÛAiÀÄ

(£À£ÀßdÓ¤UÉÆAzÁ£É¬ÄvÀÄÛ), ²æÃPÀÈµÀÚ ¨sÀmï CyðPÀeÉ (CAiÀÄå¥Àà£ï), PÉ.PÉ.£ÁAiÀÄgï,

¹.gÁWÀªÀ£ï, JA.J¸ï. ®PÀë÷äuÁZÁgï, J£ï.J¸ï. ±ÁgÀzÁ ¥Àæ¸ÁzÀ, ¦.f. PÁªÀÄvï,

¸ÁgÁ C§Æâ§PÀgï ºÁUÀÆ ªÉÃtÄUÉÆÃ¥Á® PÁ¸ÀgÀUÉÆÃqÀÄ. wgÀÄªÀ£ÀAvÀ¥ÀÅgÀzÀ PÀ£ÁðlPÀ

¸ÀAWÀªÀÅ, ¸ÀAVÃvÀzÀ ¸ÀégÀ ºÁUÀÆ «ªÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆvÀÛ ¥ÀÅgÀAzÀgÀzÁ¸ÀgÀ QÃvÀð£ÁªÀ½

JA§ ªÀÄ®AiÀiÁ½ C£ÀÄªÁzÀzÀ ªÀÄÄzÀætªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀA¢zÉ.

ªÀÄgÁp

±ÀvÀªÀiÁ£ÀUÀ½AzÀ ªÀÄgÁp ºÁUÀÆ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ CvÀåAvÀ ¤PÀlªÁVªÉ. F

£ÀAnUÉ PÁgÀtªÁzÀzÀÄÝ ¨sËUÉÆÃ½PÀ, ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÁUÀÆ zsÁ«ÄðPÀ ZÀjvÉæAiÀÄ

£ÀAlÄUÀ¼ÀÄ. F ¨sÁµÉUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¥Àæ¨sÁªÀ ºÁUÀÆ «¤ªÀÄAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß

PÁt§ºÀÄzÀÄ. eÉÊ£À ªÀÄºÁgÁ¶Öç JAzÀÄ d£À¦æAiÀÄªÁzÀ ªÀÄºÁgÁµÀÖç ¥ÁæPÀÈvÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ

ªÀÄgÁp ¨sÁµÉAiÀÄÄ ¥ÀjµÀÌgÀtUÉÆArvÀÄ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ ªÀÄgÁp ¨sÁµÉAiÀÄ

¨sÁµÁ ªÉÊavÀæ÷åUÀ¼ÀÄ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁVzÀÄÝ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀ ºÁUÀÆ £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄÄ

¥ÀæZÀ°vÀªÁVzÉ. ªÀÄÆ® ªÀÄgÁpAiÀÄ°ègÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ ªÉÊavÀæ÷åUÀ¼ÁzÀ zÀAvÀ-CAUÀÄ½£À

GZÁÒgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ ªÀÄgÁpAiÀÄ®Æè G½¹PÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ. EzÉÃ

jÃw ªÀÄgÁpAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAQvÀ£ÁªÀÄzÀ £ÀAvÀgÀ §¼À¸ÀÄªÀ CªÀgÀÄ JA§ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀzÀ

¥Àæ¨sÁªÀªÀÅ UÀªÀÄ£ÁºÀðªÁzÀÄzÀÄ.

©eÁ¥ÀÅgÀzÀ ¸ÀÄ¯ÁÛ£ÀgÀÄ, ªÉÄÊ¸ÀÆj£À ºÉÊzÀgï ºÁUÀÆ n¥ÀÄà ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀzÀ

dªÀÄRArAiÀÄAvÀºÀ C£ÉÃPÀ ¸ÀtÚ eÁVÃgÀÄUÀ¼À°è, ªÀÄgÁp ¨sÁµÉ ºÁUÀÆ ªÉÆÃr °¦UÉ

¥ÁæzsÁ£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ªÀÄÆr§AzÀ ªÀÄgÁpAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ̧ Á»vÀåªÀÅ

232


Qæ.±À. 17£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀPÉÌ ̧ ÉÃjzÉ. UÉÆÃPÁPï §½AiÀÄ ªÀÄÆqÀ®V JA§ ̧ ÀÜ¼ÀzÀ°è, ¥ÀæxÀªÀÄ

ªÀÄgÁp PÀ«AiÀiÁzÀ ªÀÄÄPÀÄAzÀgÁd£À ±ÉÊ°UÉ ̧ ÉÃjzÀ ̧ Áé«ÄUÀ¼À ̧ ÀA¥ÀæzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ PÀÈµÀÚgÁd MqÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄgÁp ̈ sÁµÉAiÀÄ D±ÀæAiÀÄzÁvÀgÁVzÀÄÝ, ZÀzÀÄgÀAUÀzÁlzÀ

§UÉV£À ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÁzÀ ‘¸ÀASÁå gÀvÀßPÉÆÃ±À’ªÀ£ÀÆß CªÀgÀÄ §gÉzÀgÀÄ. ©ænµÀgÀ D½éPÉAiÀÄÄ

¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ £ÀAvÀgÀ, PÀ£ÁðlPÀ ºÁUÀÆ ªÀÄºÁgÁµÀÖçUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ gÁdQÃAiÀÄ, ²PÀët,

¸Á»vÀå ºÁUÀÆ EvÀgÀ PÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ¼À°è ¸ÀA¥ÀPÀðUÀ¼ÀÄ ¨É¼ÉzÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ªÀÄgÁpAiÀÄÄ

¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ªÀ»¹vÀÄ. ªÀÄgÁp gÀAUÀ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ CvÀåAvÀ d£À¦æAiÀÄªÁVzÀÄÝ,

¨Á®UÀAzsÀªÀðgÀAvÀºÀ gÀAUÀ¨sÀÆ«Ä£ÀlgÀÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ºÉ¸ÀgÀÄªÁ¹AiÀiÁzÀgÀÄ.

ºÀj £ÁgÁAiÀÄt D¥ÉÖAiÀÄªÀgÀ ZÁjwæPÀ PÁzÀA§jUÀ¼À£ÀÄß UÀ¼ÀUÀ£ÁxÀgÀÄ PÀ£ÀßqÀPÉÌ C£ÀÄªÁzÀ

ªÀiÁrzÁÝgÉ. ̧ ÁuÉ UÀÄgÀÆf, ¥sÀqÉÌ, SÁAqÉÃPÀgï, ̧ ÁªÀPÀðgï ºÁUÀÆ gÀAfvï zÉÃ¸Á¬ÄAiÀÄgÀ

PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß PÀ£ÀßqÀPÉÌ C£ÀÄªÁzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. C£ÉÃPÀ DzsÀÄ¤PÀ ªÀÄgÁp £ÁlPÀUÀ¼À£ÀÄß

PÀ£ÀßqÀPÉÌ ºÁUÀÆ PÀ£ÀßqÀzÀ £ÁlPÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄgÁpUÉ C£ÀÄªÁzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÀÄÝ, PÀ£ÀßqÀ

£ÁlPÀUÀ½UÉ ªÀÄºÁgÁµÀÖçzÀ°è ªÀÄ£ÀßuÉ ºÁUÀÆ ªÉÄZÀÄÑUÉ zÉÆgÉwªÉ. zÀ.gÁ.¨ÉÃAzÉæAiÀÄªÀgÀ

£ÁPÀÄvÀAw, ªÀZÀ£À §¸ÀªÉÃ±ÀégÀ, ªÀZÀ£ÉÆÃzÀAiÀÄ, PÉÊ¯Á¸ÀAgÀ mÉÆ¼ÀÄîUÀnÖ, J¸ï.J¯ï.

¨sÉÊgÀ¥Àà£ÀªÀgÀ PÁzÀA§jUÀ¼ÀÄ, PÁ£ÁðqÀgÀ ºÀAiÀÄªÀzÀ£À ºÁUÀÆ vÀÄWÀ®Pï, EvÁå¢ ¸Á»vÀå

ªÀÄgÁpUÉ C£ÀÄªÁzÀUÉÆArzÀÄÝ, §ºÀ¼À d£À¦æAiÀÄªÁVªÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ C£ÉÃPÀ ªÀÄgÁp

§gÀºÀUÁgÀgÀÄ SÁåw UÀ½¹zÁÝgÉ. CªÀgÀ ¥ÉÊQ ºÉ¸ÀgÁzÀªÀgÉAzÀgÉ UÉÆÃ«AzÀ PÉÃ®Ìgï,

£ÁgÁAiÀÄt CwªÁqÀÌgï, ªÀÄ£ÉÆÃºÀgÀ §£ÉßÃ f.f. gÁeÁzsÀåPÀë, J£ï.Dgï.Q¯ÉèÃzÁgï,

f.J. PÀÄ®PÀtÂð, ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ.

PÁzÀA§jPÁgÀgÁzÀ ¥ÉÇæ.¤PÀÄA§, EA¢gÁ ¸ÀAvï ºÁUÀÆ gÀAfvï zÉÃ¸Á¬Ä, ¥ÉÇæ.

CgÀ«AzÀ AiÀiÁ®V, ªÀiÁzsÀ« zÉÃ¸Á¬Ä ºÁUÀÆ ¦æAiÀiÁ ¥Àæ¨sÀÄ - EªÀgÀÄ ̈ É¼ÀUÁ« f¯ÉèAiÀÄ

ºÉ¸ÀgÁAvÀ ¯ÉÃRPÀgÁVzÁÝgÉ. UÀzÀUï £À f.r. RgÉ CªÀgÀ ‘VÃvÁ ªÀÄªÀÄð zÀ±Àð£ï’

PÀÈwUÉ ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄÄ ¸ÀA¢zÉ. zsÁgÀªÁqÀzÀ ¥ÉÇæ.f.J. PÀÄ®PÀtÂðAiÀÄªÀgÀÄ ºÉ¸ÀgÁAvÀ QgÀÄ

PÀxÉUÀ¼À §gÀºÀUÁgÀgÁVzÀÝgÀÄ. L£Á¥ÀÄgÀzÀ qÁ.J.Dgï.vÉÆÃgÉÆÃ CªÀgÀÄ ªÀÄgÁp¬ÄAzÀ

PÀ£ÀßqÀPÉÌ ºÁUÀÆ PÀ£ÀßqÀ¢AzÀ ªÀÄgÁpUÉ C£ÉÃPÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄªÁ¢¹zÀÄÝ, EªÀgÀ

ªÀÄgÁp PÀÈwUÉ eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄÆ ¸ÀA¢zÉ. ºÀÄ§â½îAiÀÄ Dgï.f. PÀ®AUÀqÉAiÀÄªÀgÀÄ,

¸ÁAiÀÄuÁZÁAiÀÄðgÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ PÀÈwAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ, C£ÉÃPÀ zsÁ«ÄðPÀ PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß

gÀa¹zÁÝgÉ. zsÁgÀªÁqÀ¢AzÀ §AzÀ ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÉÊQ, ¥ÉÇæ.©.Dgï.ªÉÆÃqÀPï, «zÁå ¸À¥Éæ

(PÁzÀA§jUÁwð), ºÁUÀÆ ¨Á§ÆgÁªï UÁAiÀÄPïªÁqï ¥ÀæªÀÄÄRgÀÄ. J¸ï.J¸ï.

UÉÆÃR¯ÉAiÀÄªÀgÀÄ RUÉÆÃ¼À±Á¸ÀÛçzÀ §UÉÎ ‘DPÁ±À¹ dqÁªÀÅ £ÁmÉ’ JA§ C£À£Àå PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß

§gÉ¢zÁÝgÉ.UÀÄ®§UÁðzÀ zÉÃªÀ¼ÀUÁAªïPÀgï ºÁUÀÆ f.¦.eÉÆÃ²AiÀÄªÀgÀÆ ªÀÄgÁpAiÀÄ°è

§gÉzÀgÀÄ. CªÀgÀ ‘PÀÈµÀÚ-UÉÆÃzÁªÀj ¥Àj¸ÀgÀ’ JA§ PÀÈwAiÀÄÄ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß

PÀÄjvÀzÁÝVzÉ.

ºÀ¸ÀÛ ¥ÀæwUÀ¼À bÁAiÀiÁavÀæ ºÁgÀ ¨ÉÃPÀÄ


233


²®àUÀ¼ÀÄ, ªÀÄ°èPÁdÄð£À zÉÃªÁ®AiÀÄ PÀÄgÀÄªÀwÛ,

§¼Áîj f¯Éè

czsÁåaiÀÄ 10 ¨sÁµÉ ºÁuÀÆ ¸Á»vÀå - gazetteer...

Documents