c©u 12 : tr×nh bµy quy luËt vÒ sù phï hîp cña qhsx víi tr ...€¦ · web view+ tÝnh...

®¸p ¸n triÕt häcC©u 1 : Ph©n tÝch ®èi t îng, ®Æc ®iÓm vµ vai trß cña triÕt häc M¸c - Lªnin. ý

nghÜa cña vÊn ®Ò nµy ®èi víi ng êi çn bé khoa häc kü thuËt. a - §èi tîng cña triÕt häc M¸c – Lªnin.TriÕt häc thêi cæ ®¹i kh«ng cã ®èi tîng riªng mµ ®îc coi lµ “khoa häc cña çc

khoa häc”. TriÕt häc Heghen lµ häc thuyÕt triÕt häc cuèi cïng mang tham väng lµ “khoa häc cña çc khoa häc”.

TriÕt häc M¸c- Lªnin x¸c ®Þnh ®èi tîng nghiªn cøu cña m×nh lµ tiÕp tôc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc trªn lËp trêng duy vËt triÖt ®Ó vµ nghiªn cøu nh÷ng quy luËt chung nhÊt cña tù nhiªn, x· héi vµ t duy.

b - §Æc ®iÓm cña TriÕt häc M¸c- Lªnin- Sù thèng nhÊt gi÷a tÝnh ®¶ng vµ tÝnh khoa häc.TÝnh §¶ng cña triÕt häc biÓu hiện ë chç nã ®îc x©y dùng trªn lËp trêng cña

CNDV hay CNDT.+ TÝnh §¶ng cña TriÕt häc M¸c- Lªnin ®ßi hái ®øng trªn lËp trêng duy vËt biÖn

chøng, b¶o vÖ CNDV triÖt ®Ó , chèng CNDT, t«n gi¸o.+ TÝnh khoa häc cña TriÕt häc M¸c- Lªnin lµ ph¶n ¸nh ®óng ®¾n çc quy luËt

vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña thÕ giíi.+ C¬ së cña sù thèng nhÊt gi÷a tÝnh ®¶ng vµ tÝnh khoa häc cña TriÕt häc

M¸c- Lªnin lµ lîi Ých cña giai cÊp v« s¶n phï hîp víi tiÕn tr×nh hiÖn thùc kh¸ch quan cña lÞch sö. Giai cÊp v« s¶n lµ giai cÊp tiÕn bé nhÊt trong thêi ®¹i ngµy nay. V× vËy trong khi b¶o vÖ lîi Ých cña giai cÊp c«ng nh©n, TriÕt häc M¸c- Lªnin vÉn cã thÓ vµ hoµn toµn cã kh¶ n¨ng ph¶n ¸nh ®óng quy luËt kh¸ch quan cña thÕ giíi .

- Sù thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn.+ G¾n gi¶i thÝch thÕ giíi vµ c¶i t¹o thÕ giíi lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n cña TriÕt häc

MLN.+ Kh¼ng ®Þnh ý nghÜa quyÕt ®Þnh cña thùc tiÔn ®èi víi lý luËn khoa häc,

çc nhµ s¸ng lËp ra chñ nghÜa MLN còng nhÊn m¹nh vai trß v« cïng quan träng cña lý luËn ®èi víi thùc tiÔn vµ coi lý luËn chØ trë thµnh søc m¹nh vËt chÊt khi nã liªn hÖ víi thùc tiÔn, lÊy thùc tiÔn lµm c¬ së.

- TÝnh s¸ng t¹o cña TriÕt häc M¸c- Lªnin.+ S¸ng t¹o lµ b¶n chÊt cña TriÕt häc M¸c- Lªnin, v× vËy nh÷ng nguyªn lý, quy

luËt phæ biÕn khi vËn dông vµo ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cô thÓ ph¶i ®óng ®¾n vµ s¸ng t¹o.

+ Do hiÖn thùc kh¸ch quan kh«ng ngõng vËn ®éng vµ biÕn ®æi , t duy, ý thøc ph¶n ¸nh chóng kh«ng ngõng bæ sung vµ ph¸t triÓn , TriÕt häc víi t çch lµ mét khoa häc còng kh«ng ngõng ®îc bæ sung vµ ph¸t triÓn.

+ TriÕt häc M¸c- Lªnin kh«ng chÊp nhËn çi g× tÜnh t¹i vÜnh viÔn, gi¸o ®iÒu mµ lu«n lu«n ph¶i biÕn ®æi phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña lÞch sö.

c - Vai trß cña TriÕt häc M¸c- Lªnin.- Lµ c¬ së thÕ giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn trong nhËn thøc vµ c¶i t¹o thÕ giíi

cña giai cÊp v« s¶n, lµ kim chØ nam cho ho¹t ®éng lý luËn vµ thùc tiÔn cña çc §¶ng céng s¶n :

+ Nã cung cÊp hÖ thèng tri thøc khoa häc vÒ thÕ giíi.+ Trang bÞ ph¬ng ph¸p luËn khoa häc+ Trang bÞ cho çc ngµnh khoa häc thÕ giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn khoa häc

®i s©u vµo kh¸m ph¸ b¶n chÊt vµ quy luËt cña sù vËt hiÖn tîng d - ý nghÜa ®èi víi çn bé khoa häc :

+ Nã ®ãng vai trß dÉn ®êng cho nghiªn cøu khoa häc.

1

+ Nã gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò TH trong qu¸ tr×nh ghiªn cøu.+ Lµ c¬ së khoa häc chèng l¹i ¶nh hëng cña CNDT, hÖ t tëng t s¶n xuyªn t¸c

nh÷ng ph¸t minh khoa häc.C©u 2 : Ph©n tÝch mèi quan hÖ TriÕt häc M¸c- Lªnin víi khoa häc cô thÓ, ý

nghÜa vÊn ®Ò nµy ®èi víi ng êi lµm c«ng t¸c khoa häc. a - C¬ së cña mèi quan hÖ gi÷a TriÕt häc MLN víi çc khoa häc cô thÓ.- TÝnh thèng nhÊt vËt chÊt cña thÕ giíi : Tøc lµ TG vËt chÊt ®a dang, phong

phó, mu«n mµu mu«n vÎ nhng chóng cã liªn hÖ víi nhau.- Mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng quy luËt chung nhÊt chi phèi c¶ trong tù nhiªn x· héi

vµ t duy víi nh÷ng quy luËt riªng.b - Mèi quan hÖ gi÷a TriÕt häc M¸c- Lªnin víi çc khoa häc cô thÓ.TriÕt häc M¸c- Lªnin phñ nhËn quan niÖm xem triÕt häc lµ khoa häc cña mäi

khoa häc mµ xem triÕt häc víi çc khoa häc kh¸c cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau.

- Sù g¾n bã cña triÕt häc víi cac khoa häc cô thÓ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù ph¸t triÓn cña triÕt häc, thµnh qu¶ cña çc khoa häc cô thÓ lµ nh÷ng t liÖu ®Ó triÕt häc rót ra nh÷ng kÕt luËn cña m×nh. ¡ngghen nãi r»ng mçi khi cã nh÷ng ph¸t minh v¹ch thêi ®¹i th× CNDV kh«ng thÓ kh«ng thay ®æi h×nh thøc cña m×nh . Nh÷ng kÕt luËn Êy ®a l¹i thÕ giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn ®óng ®¾n cho sù ph¸t triÓn cña çc khoa häc.

- ChÝnh v× vËy sù hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a triÕt häc vµ çc khoa häc kh¸c lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt. Sù hîp t¸c nµy lµm cho lý luËn triÕt häc kh«ng kh« cøng vµ l¹c hËu, lµm cho sù ph¸t triÓn cña çc khoa häc kh«ng mÊt ph¬ng híng.

TriÕt häc MLN cßn gióp con ngêi tù gi¸c trong qu¸ tr×nh trau dåi phÈm chÊt chÝnh trÞ, tinh thÇn vµ n¨ng lùc t duy s¸ng t¹o, ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái cÊp b¸ch cña c«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc.

Tuy nhiªn TriÕt häc M¸c- Lªnin kh«ng ph¶i ®¬n thuèc v¹n n¨ng chøa s½n çch gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò trong cuéc sèng. Bëi vËy trong ho¹t ®éng nhËn thøc va ho¹t ®éng thùc tiÔn cÇn tr¸nh c¶ hai th¸i cùc sai lÇm: hoÆc xem thêng triÕt häc, ho¹c tuyÖt ®èi ho¸ vai trß cña triÕt häc.

c - ý nghÜa :- N¾m v÷ng b¶n chÊt çch m¹ng vµ khoa häc cña TriÕt häc M¸c- Lªnin, x©y

dùng thÕ giíi quan vµ ph¬ng ph¸p luËn khoa häc trong nhËn thøc vµ hµnh ®éng.- NhËn râ vai trß cña triÕt häc ®èi víi qu¸ tr×nh nghiªn cøu khoa häc (tõ viÖc

chän ®Ò tµi, chän ph¬ng ph¸p nghiªn cøu...)- Hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a çc ngµnh khoa häc, gi÷a çc khoa häc cô thÓ vµ triÕt

häc.- NhËn thÊy ®îc chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng lµ c«ng cô nhËn thøc vÜ ®¹i.C©u 3 : V× sao triÕt häc M¸c lµ mét häc thuyÕt ph¸t triÓn. VËn dông vÊn ®Ò

nµy vµo ho¹t ®éng thùc tiÔn vµ phª ph¸n quan ®iÓm sai tr¸i.1 - TriÕt häc M¸c lµ mét häc thuyÕt ph¸t triÓn v× :- TriÕt häc MLN lµ mét häc thuyÕt khoa häc çch m¹ng mµ trong ®ã çi tinh tuý

cèt lâi nhÊt lµ PBCDV vµ sù ra ®êi cña PBCDV lµ sù kÕ thõa PBC trong lÞch sö, sù tæng kÕt lÞch sö , sù tæng kÕt lÞch sö x· héi, lµ sù kh¸i qu¸t tr×nh ®é ph¸t triÓn khoa häc . ChÝnh sù ph¸t triÓn khoa häc ®ã ®Æt ra tÝnh tÊt yÕu ®ßi hái b¶n th©n TH lu«n vËn ®éng ph¸t triÓn bæ xung. §©y lµ yªu cÇu kh¸ch quan cña sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn .

2

- TH M-LN lµ mét h×nh th¸i ý thøc x· héi nã ph¶n ¸nh tån t¹i XH vµ ph¶n ¸nh thùc tiÔn lÞch sö ph¸t triÓn çch m¹ng mµ thùc tiÔn lÞch sö lu«n vËn ®éng vµ biÕn ®æi do ®ã TH còng ph¶i ph¸t triÓn ®Ó ph¶n ¸nh ®óng sù ph¸t triÓn ®ã, sù tån t¹i ®ã.

- B¶n th©n lý luËn TH M-LN nãi chung vµ PBCDV nãi riªng còng kh«ng ngõng vËn ®éng vµ ph¸t triÓn . Thùc tiÔn ®· chøng minh ®iÒu ®ã ( vÝ dô sù ph¸t triÓn PBC chÊt ph¸t thêi cæ ®¹i, phÐp biÖn chøng duy t©m kh¸ch quan, PBC duy vËt).

- Lª nin lµ ngêi thùc hiÖn xuÊt s¾c nhiÖm vô lÞch sö ®· b¶o vÖ tÝnh ®óng ®¾n cña CNM-LN nãi chung vµ triÕt häc M-LN nãi riªng vµ vËn dông s¸ng t¹o nã vµo ®iÒu kiÖn lÞch sö míi , ë thêi kú qu¸ ®é tõ CNTB lªn CNXH mµ thùc hiÖn th¾ng lîi çch m¹ng th¸ng 10 Nga vµ x©y dùng PBC duy vËt thêi kú qu¸ ®é, nhµ níc v« s¶n, çch m¹ng v« s¶n vµ vÊn ®Ò ®Êu tranh giai cÊp trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH.

Cã thÓ nãi mäi nguyªn lý triÕt häc cña phÐp biÖn chøng M¸c xÝt ®Òu lÊy thùc tiÔn lµm c¨n cø xuÊt ph¸t mµ thùc tiÔn lu«n vËn ®éng vµ biÕn ®æi. Do ®ã lý luËn còng biÕn ®æi kh«ng ngõng, nã thùc sù lµ häc thuyÕt çch m¹ng vµ khoa häc.

2 - VËn dông V§ nµy vµo H§ thùc tiÔn phª f¸n çc quan ®iÓm sai tr¸i.- Ph¶i n¾m v÷ng b¶n chÊt çch m¹ng, tinh hoa cña PBC ®Ó vËn dông linh ho¹t,

s¸ng t¹o vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ víi nhiÖm vô, c¬ng vÞ cô thÓ.

- Ph¶i kh«ng ngõng häc tËp kh¸i qu¸t bæ sung ph¸t triÓn lý luËn vµ néi dung cña phÐp biÖn chøng duy vËt M¸c xÝt.

- VËn dông PBC f¶i vËn dông trong mét chØnh thÓ hÖ thèng quan ®iÓm chÆt chÏ víi nhau, chèng f¬ng ph¸p siªu h×nh b¶o thñ. x¬ cøng, gi¸o ®iÒu, xem PBC nh lµ mét ch×a kho¸ v¹n n¨ng, nh÷ng nguyªn lý tuyÖt ®èi bÊt biÕn, chèng nh÷ng nguyªn lý phñ nhËn, c¾t xÐn, xuyªn t¹c çc nguyªn lý cña PBC.

- Chèng quan ®iÓm fñ nhËn tÝnh fæ biÕn cu¶ triÕt häc M¸c, fñ nhËn tiãnh khoa häc cña TH M¸c, cho r»ng TH M¸c lµ s¶n fÈm ç nh©n, kh«ng f¶n ¸nh ®óng hiÖn thùc KQ, TH M¸c chØ ®óng cho thêi kú tù do c¹nh tranh, cßn ngµy nay khi mµ nªn kinh tÕ tri thøc ra ®êi th× kh«ng cßn fï hîp vµ kh«ng ®óng n÷a.

C©u 4 : Ph©n tÝch ®Þnh nghÜa vËt chÊt cña LN, ý nghÜa khoa häc cña ®Þnh nghÜa.

a - Ph©n tÝch ®Þnh nghÜa vËt chÊt cña Lª nin.§Þnh nghÜa: VËt chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ thùc t¹i kh¸ch

quan, ®îc ®em l¹i cho con ngêi trong c¶m gi¸c, ®îc c¶m gi¸c cña chóng ta chôp l¹i, chÐp l¹i, ph¶n ¸nh vµ tån t¹i kh«ng lÖ thuéc vµo c¶m gi¸c.

- VËt chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc : ph¹m trï lµ s¶n phÈm kh¸i qu¸t cña t duy, kh«ng tån t¹i c¶m tÝnh , tr¹ng th¸i vËt lý.

- Ph¶n ¸nh thùc t¹i kh¸ch quan : lµ nh÷ng g× cña kh¸ch quan, kh«ng phô thuéc vµo ý thøc, khi t¸c dông vµo gi¸c quan cho ta c¶m gi¸c.

- Con ngêi nhËn thøc ®îc, ph¶n ¸nh ®îc hiÖn thùc kh¸ch quan.b - ý nghÜa khoa häc cña ®Þnh nghÜa.- Gi¶i đáp ®îc ®Çy ®ñ, khoa häc hai mÆt vÊn ®Ò c¬ b¶n cña triÕt häc trªn lËp

trêng cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng.- Chèng l¹i chñ nghÜa duy t©m kh¸ch quan vµ chñ nghÜa duy t©m chñ quan,

kh¾c phôc ®îc thiÕu sãt chñ nghÜa duy vËt siªu h×nh quy vËt chÊt vµo vËt thÓ cô thÓ , chèng l¹i thuyÕt “bÊt kh¶ tri” phñ nhËn kh¶ n¨ng nhËn thøc cña con ngêi.

3

- §Þnh nghÜa ®· lµm râ tÝnh kh¸i qu¸t, tÝnh phæ biÕn cña ph¹m trï vËt chÊt vµ kh¼ng ®Þnh sù ®óng ®¾n cña nguyªn lý vÒ tÝnh v« tËn, v« h¹n cña thÕ giíi vËt chÊt.

- §Þnh nghÜa vËt chÊt cña Lª nin cã ý nghÜa ®Þnh híng ®èi víi çc khoa häc cô thÓ trong viÖc t×m kiÕm çc d¹ng hoÆc çc h×nh thøc míi cña vËt thÓ trong thÕ giíi.

- §/nghÜa cña Lª nin vÒ vËt chÊt ®· lµm s¸ng tá quan ®iÓm duy vËt trong lÜnh vùc XH.C©u 5: Ph©n tÝch nguån gèc, b¶n chÊt cña ý thøc. Vai trß cña ý thøc trong ho¹t ®éng thùc tiÔn.* ý thøc cña con ngêi lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tù nhiªn vµ lÞch sö x· héi do ®ã ®Ó n¾m ®îc nguån gèc cña ý thøc ta f¶i xem xÐt trªn c¶ hai mÆt ®ã lµ tù nhiªn vµ x· héi.

a - Nguån gèc tù nhiªn vµ nguån gèc x· héi cña ý thøc.- Nguån gèc tù nhiªn cña ý thøc lµ bé ãc ngêi vµ thÕ giíi tù nhiªn t¸c ®éng lªn bé ãc.- Nguån gèc x· héi cña ý thøc : ®ã lµ lao ®éng vµ ng«n ng÷. §©y lµ nguån gèc

trùc tiÕp vµ quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh sù ra ®êi cña ý thøc.Tãm l¹i nguån gèc tù nhiªn vµ nguån gèc x· héi lµ hai ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ cho

sù ra ®êi cña ý thøc, nÕu thiÕu mét trong hai ®iÒu kiÖn ®ã th× kh«ng thÓ cã ý thøc.

b - B¶n chÊt cña ý thøc.- ý thøc lµ sù p/¸nh h/thùc kh¸ch quan vµo trong bé ãc ngêi mét çch n¨ng

®éng, s¸ng t¹o.- TÝnh nÆng ®éng cña ý thøc thÓ hiÖn ë sù ph¶n ¸nh ®îc b¶n chÊ, quy luËt

vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña sù vËt, cã t¸c ®éng tÝch cùc lµm biÓn ®æi thÕ giíi kh¸ch quan.

- TÝnh s¸ng t¹o cña ý thøc kh«ng cã nghÜa lµ ý thøc ®Î ra vËt chÊt. Sù s¸ng t¹o cña ý thøc biÓu hiÖn ë viÖc c¶i biÕn çi vËt chÊt ®îc di chuyÓn vµo trong bé ãc cña con ngêi thµnh çi tinh thÇn, thµnh nh÷ng kh¸ch thÓ tinh thÇn.

- Trªn c¬ së nh÷ng çi ®· cã, ý thøc cã thÓ t¹o ra tri thøc míi vÒ sù vËt, cã thÓ tiªn ®o¸n, dù b¸o t¬ng lai.

- KÕt cÊu cña ý thøc: cã thÓ chia cÊu rtróc ®ã theo hai chiÒu sau ®©y.+ Theo chiÒu ngang : bao gåm çc yÕu tè cÊu thµnh nh tri thøc, t×nh c¶m,

niÒn tin, ý trÝ…… trong ®ã trÝ thøc lµ yÕu tè c¬ b¶n , cèt lâi.+ Theo chiÒu däc gåm cã tù ý thøc, tiÒm thøc, v« thøc.c - Vai trß cña ý thøc.- Trªn c¬ së nhËn thøc ®óng thÕ giíi kh¸ch quan, tõ ®ã ®Ò ra ®îc ®êng lèi ,

chñ tr¬ng, biÖn ph¸p cho ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi ®Ó c¶i t¹o thÕ giíi kh¸ch quan mét çch chñ ®éng, s¸ng t¹o vµ hiÖu qu¶.

- Ph¶i t«n träng thùc tiÔn vµ xuÊt f¸t tõ hiÖn thùc KQ, f¸t huy n¨ng ®éng chñ quan cña ý thøc trong ho¹t ®éng thùc tiÔn. Chèng quan ®iÓm chñ quan duy ý chÝ ®ã lµ cêng ®iÖu tuyÖt ®èi ho¸ vai trß cña YT lÊy nguyÖn väng ý chÝ thay cho ®iÒu kiÖn vµ quy luËt kh¸ch quan bÊt chÊp quy luËt.C©u 6 : Ph©n tÝch mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc, rót ra ý nghÜa ph ¬ng ph¸p luËn vµ phª ph¸n bÖnh chñ quan duy ý trÝ.

a - Nªu kh¸i niÖm vËt chÊt, kh¸i niÖm ý thøc.- VËt chÊt lµ mét ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ thùc t¹i kh¸ch quan ®îc ®em

l¹i cho con ngêi trong c¶m gi¸c, ®îc c¶m gi¸c cña chóng ta sao chÐp l¹i, chôp l¹i, ph¶n ¸nh vµ tån t¹i kh«ng lÖ thuéc vµo c¶m gi¸c.

4

- ý thøc lµ mÆt tinh thÇn cña ®êi sèng x· héi bao gåm nh÷ng quan ®iÓm, t t-ëng cïng nh÷ng t×nh c¶m, t©m tr¹ng, truyÒn thèng…n¶y sinh tõ tån t¹i x· héi vµ ph¶n ¸nh tån t¹i x· héi trong nh÷ng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh.

- ý thøc lµ sù ph¶n ¸nh hiÖn thùc kh¸ch quan vµo bé ãc cña con ngêi trªn c¬ së lao ®éng, ng«n ng÷ vµ çc quan hÖ x· héi.

b - Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc.- VËt chÊt lµ çi cã tríc, tån t¹i kh¸ch quan ®éc lËp víi ý thøc vµ quyÕt ®Þnh ý

thøc. ý thøc lµ çi cã sau, phô thuéc vµo v¹t chÊt, do vËt chÊt quyÕt ®Þnh, nhng ý thøc cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi, cã vai trß t¸c ®éng trë ®èi víi sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña thÕ giíi vËt chÊt.

VËt chÊt quyÕt ®Þnh ý thøc trªn 3 ph¬ng diÖn:+ QuyÕt ®Þnh nguån gèc ra ®êi cña ý thøc : V× nguån gèc ra ®êi quan träng

cña YT lµ lao ®éng, lµ thùc tiÔn x· héi, ý thøc lµ s¶n phÈm x· héi, lµ mét hiÖn tîng x· héi f¶n ¸nh hiÖn thùc kh¸ch quan vµo bé ãc ngßi th«ng qua lao ®éng ng«n ng÷ vµ çc quan hÖ XH.

+ QuyÕt ®Þnh néi dung cña ý thøc : V× YT lµ sù f¶n ¸nh TG vËt chÊt vµ sù s¸ng t¹o cu¶ YT lµ sù s¸ng t¹o trong f¶n ¸nh vµ theo khu«n khæ cña sù f¶n ¸nh. H¬n n÷a, tù th©n YT kh«ng thÓ g©y ra sù biÐn ®æi nµo trong ®êi sèng hiÖn thùc.

+ QuyÕt ®Þnh sù biÕn ®æi cña ý thøc v× : YT f¶n ¸nh TG hiÖn thùc KQ, TG vËt chÊt, b¶n th©n nã kh«ng thÓ g©y ra sù biÕn ®æi trong ®êi sèng hiÖn thùc. Nh-ng TG vËt chÊt th× vËn ®«ng vµ biÕn ®æi kh«ng ngõng --> lµn cho YT biÕn ®æi.

- ý thøc t¸c ®éng trë l¹i vËt chÊt:+ ý thøc do vËt chÊt quyÕt ®Þnh nhng kh«ng ph¶i lµ hoµn toµn thô ®éng, lÖ

thuéc vµo thÕ giíi vËt mµ nã cã tÝnh ®éc lËp t¬ng ®èi t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi vËt chÊt. Sù t¸c ®éng trë l¹i cña ý thøc ®èi víi thÕ giíi kh¸ch quan cã thÓ diÔn ra theo hai chiÒu híng kh¸c nhau :

--> ý thøc ph¶n ¸nh ®óng ®¾n hiÖn thùc kh¸ch quan sÏ cã t¸c ®éng tÝch cùc, gãp phÇn chØ ®¹o ho¹t ®éng thùc tiÔn thµnh c«ng vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña sù vËt hiÖn tîng.

--> ý thøc ph¶n ¸nh kh«ng ®óng hiÖn thùc kh¸ch quan sÏ k×m h·m ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi trong qóa tr×nh c¶i t¹o thÕ giíi kh¸ch quan.

c - ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn.- T«n träng k/quan vµ xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ kh¸ch quan. T«n träng vµ xuÊt ph¸t

tõ :+ §iÒu kiÖn kh¸ch quan+ Quy luËt kh¸ch quan+ Kh¶ n¨ng kh¸ch quan- Ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng chñ quan cña ý thøc thÓ hiÖn trªn çc mÆt :+ N¨ng ®éng trong nhËn thøc, nhËn thøc ®óng, ®Ò ra ®îc ®êng lèi chñ tr¬ng

biÖn ph¸p ®óng ®¾n.+ N¨ng ®éng trong tæ chøc thùc hiÖn, tæ chøc ho¹t ®éng theo quy luËt, triÖt

®Ó khai th¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan. Kh¾c phôc th¸i ®é tr«ng chê û l¹i vµo hoµn c¶nh, chèng bÖnh chñ quan, duy ý trÝ.

Vi ph¹m ph¬ng ph¸p chñ quan, chñ nghÜa duy t©m chñ quan, cêng ®iÖu ho¸ ý trÝ, lÊy ý muèn, lÊy nguyÖn väng thay thÕ quy luËt kh¸ch quan, ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, kh¶ n¨ng kh¸ch quan, lµm bõa lµm Èu bÊt chÊp quy luËt. Nguån gèc cña bÖnh nµy lµ yÕu kÐm vÒ lý luËn, c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp kh«ng ph¸t huy ®îc vai trß s¸ng t¹o cña mçi ngêi, mÊt d©n chñ, ¶nh hëng cña t tëng t s¶n.

5

BiÖn ph¸p kh¾c phôc : N©ng cao tr×nh ®é t duy lý luËn, ®æi míi c¬ chÕ, bé m¸y ,thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ , ®Êu tranh víi t tëng t s¶n,chÕ ®é cò.C©u 7 : Tr×nh bµy tÝnh çch m¹ng vµ tÝnh khoa häc cña phÐp biÖn chøng duy vËt. VËn dông vÊn ®Ò nµy ®Ó xem xÐt t×nh h×nh thÕ giíi vµ c«ng cuéc ®æi míi ë VN1 - TÝnh çch m¹ng, khoa häc cña PBC duy vËt :

- TÝnh khoa häc : kh¼ng ®Þnh tÝnh khoa häc cña PBC duy vËt thÓ hiÖn ë chç ph¶n ¸nh ®óng quy luËt cña sù vËt hiÖn tîng trong thÕ giíi, XH vµ lÞch sö .

- TÝnh çch m¹ng : thÓ hiÖn tÝnh kÕ thõa biÖn chøng, çi míi thay thÕ çi cò vµ ph¶n ¸nh ®óng quy luËt kh¸ch quan.

TÝnh khoa häc vµ çch m¹ng thèng nhÊt biÖn chøng víi nhau, hoµ quyÖn vµo nhau vµ ph¶n ¸nh søc m¹nh c¶i t¹o thÕ giíi cña PBCDV, mèi quan hÖ ®ã ®îc thÓ hiÖn ë :

+ PBCDV xem xÐt sù vËt hiÖn tîng xem xÐt hiÖn tîng trong mèi quan hÖ h÷u c¬ bªn trong tÊt yÕu cu¶ nã, tõ ®ã chØ ra ph¬ng híng vËn ®éng tÊt yÕu trong t¬ng lai , lµm c¬ së cho çc §¶ng çch m¹ng ®Ò ra ®îc môc tiªu, ®êng lèi, biÖn ph¸p ®óng trong ho¹t ®éng thùc tiÔn.

+ PBCDV chØ ra nguån gèc cña sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn lµ n»m bªn trong lßng cña sù vËt hiÖn tîng ®ã, lµ tù th©n vËn ®éng, tù th©n ph¸t triÓn th«ng qua ®Êu tranh gi¶i quyÕt m©u thuÉn bªn trong b¶n th©n sù vËt ®ã ( chÝnh lµ quy luËt m©u thuÉn)

+ Tr¹ng th¸i cña sù ph¸t triÓn lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi vÒ lîng dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ chÊt vµ chÊt míi ra ®êi t¹o ®iÒu kiÖn cho lîng míi thay ®æi tiÕp theo vµ qu¸ tr×nh cø diÔn ra nh vËy t¹o nªn sù ph¸t triÓn v« cïng v« tËn cña thÕ giíi.

+ PhÐp BC duy vËt chØ ra chiÒu híng cña sù ph¸t triÓn lµ tiÕn lªn, con ®êng ph¸t triÓn quanh co phøc t¹p nhng cuèi cïng bao giê çi míi còng th¾ng çi cò.

+ Kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng quan ®iÓm siªu h×nh duy t©m phñ nhËn phÐp biÖn chøng duy vËt .2 - VËn dông xem xÐt t×nh h×nh ... ë ViÖt nam :

+ VËn dông PBC ®Ó nhËn thøc ®óng vÒ CNTB c¶ mÆt h¹n chÕ vµ tiÕn bé.+ §¸nh gi¸ nh÷ng thµnh tùu vµ sai lÇm cña CNXH.+ MÆc dï CM XHCN ®ang ë tho¸i trµo CNTB thùc hiÖn mét sè chiÕn lîc trong

©m mu toµn cÇu cña chóng nhng ®ã chØ lµ nh÷ng bíc biÕn ®æi t¹m thêi cã giíi h¹n, CNXH sÏ lÊy l¹i søc sèng cña nã vµ CNXH lµ tÊt yÕu kh¸ch quan.

+ ë VN chóng ta hiÖn nay, §¶ng ta chñ tr¬ng thùc hiÖn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh fÇn xuÊt hiÖn mét sè m©u thuÉn næi bËt ph¶n ¸nh 2 xu híng ph¸t triÓn CNTB ®ã lµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ TBCN theo ®Þnh híng XHCN vµ ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt nhá ®i lªn s¶n xuÊt lín TBCN, nÕu xu híng 1 th¾ng lîi ta gi÷ v÷ng XHCN, nÕu xu híng 2 th¾ng lîi, ta sÏ chÖch híng XHCN.

+ Kinh tÕ nhiÒu thµnh fÇn chøa ®ùng nhiÒu m©u thuÉn, thËm chÝ cã m©u thuÉn gay g¾t, nhng chÝnh s¸ch cña ta lµ f¸t triÓn tiÒm n¨ng cña mèi thµnh fÇn kinh tÕ, nhng cã ®iÒu chØnh vµ h¹n chÕ nh÷ng lîi Ých ®èi lËp nhau.C©u 8 : Thùc tiÔn lµ g× ? Vai trß cña thùc tiÔn ®èi víi nhËn thøc. ý nghÜa p/ph¸p luËn.

a - §Þnh nghÜa thùc tiÔn.Thùc tiÔn lµ toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng vËt chÊt cã môc ®Ých, mang tÝnh lÞch

sö – x· héi cña con ngêi nh»m c¶i biÕn tù nhiªn vµ x· héi.Ho¹t ®éng thùc tiÔn gåm : ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt, ho¹t ®éng biÕn ®æi

x· héi vµ ho¹t ®éng thùc nghiÖm khoa häc.

6

b - Vai trß cña thùc tiÔn ®èi víi nhËn thøc.+ TH M¸c kh¼ng ®Þnh nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn. Trong mqh

nµy lý luËn ®ãng vai trß dÉn ®êng cho ho¹t ®éng thùc tiÔn. thùc tiÔn lµ n¬i kiÓm chøng l¹i tÝnh ch©n thùc, ®óng ®¾n cña nhËn thøc. Qu¸ tr×nh nhËn thøc ®ã lµ : Tõ TQS§ - TDTT vµ tõ TDTT trë vÒ thùc tiÔn.

+ Thùc tiÔn lµ c¬ së, ®éng lùc vµ môc ®Ých cña nhËn thøc, lµ tiªu chuÈn kiÓm tra ch©n lý.

+ Thùc tiÔn lµ ®iÓm xuÊt ph¸t cña mäi nhËn thøc : v× mäi nhËn thøc cña con ngêi b¾t ®Çu tõ thùc tiÔn.

+ Thùc tiÔn ®Ò ra nhu cÇu cho nhËn thøc vµ thóc ®Èy nhËn thøc ph¸t triÓn.+ Thùc tiÔn kh«ng ph¶i lµ ®Ó nhËn thøc, nhËn thøc cã môc ®Ých cuèi cïng lµ

gióp cho con ngêi trong ho¹t ®éng biÕn ®æi thÕ giíi.+ Thøc tiÔn lµ tiªu chuÈn kiÓm tra ch©n lý v× thùc tiÔn lµ n¬i mµ nhËn thøc

cña con ngêi ®îc ®a ra ¸p dông. (tÝnh t¬ng ®èi vµ tÝnh tuyÖt ®èi)+ Kh«ng cã thùc tiÔn th× kh«ng cã nhËn thøc, kh«ng cã çc tri thøc khoa häc.c - ý nghÜa ph¬ng ph¸p luËn.- X©y dùng quan ®iÓm thùc tiÔn ®óng ®¾n, ph¶i coi träng tæng kÕt thùc

tiÔn, lý luËn liªn hÖ víi thùc tiÔn. Mäi nhËn thøc lý luËn ph¶i xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn vµ lÊy thùc tiÔn lµm tiªu chuÈn lµm tiªu chuÈn kiÓm tra nhËn thøc.

- Chèng mäi biÓu hiÖn coi nhÑ thùc tiÔn, t¸ch rêi lý luËn vµ thùc tiÔn . Phª ph¸n bÖnh kinh nghiÖm vµ bÖnh gi¸o ®iÒu.C©u 9 : Tr×nh bµy nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn cña chñ nghÜa M -LN. VËn dông nguyªn t¾c nµy, ng êi çn bé khoa häc kü thuËt ph¶i lµm g×.

a - §Þnh nghÜa :- Theo Hå ChÝ Minh “ Lý luËn lµ sù tæng kÕt nh÷ng kinh nghiÖm cña loµi ngêi,

lµ tæng hîp nh÷ng tri thøc vÒ tù nhiªn vµ x· héi tÝch luü l¹i trong qu¸ tr×nh lÞch sö “.- Thùc tiÔn lµ toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng vËt chÊt cã môc ®Ých, mang tÝnh lÝch

sö – x· héi cña con ngêi nh»m c¶i t¹o tù nhiªn vµ x· héi .b - Néi dung nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn .- Nã lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chñ nghÜa M¸c Lª nin nãi chung vµ triÕt häc

M¸c lª nin nãi riªng trong qu¸ tr×nh nhËn thøc vµ c¶i t¹o thÕ giíi.- Lý luËn vµ thùc tiÔn thèng nhÊt biÖn chøng ë chç : thùc tiÔn lµ c¬ së, ®éng

lùc vµ môc ®Ých cña nhËn thøc, lµ tiªu chuÈn kiÓm tra lý luËn; song lý luËn khi ®· h×nh thµnh cã t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi thùc tiÔn, nã lµ kim chØ nam v¸ch ph¬ng híng chØ ®¹o ho¹t ®éng thùc tiÔn. Lý luËn khi th©m nhËp vµo quÇn chóng sÏ biÕn thµnh søc m¹nh vËt chÊt to lín . Nãi vÒ vai trß cña lý luËn Lªnin viÕt : “ Kh«ng cã lý luËn CM th× kh«ng cã phong trµo çch m¹ng”. Hå ChÝ Minh ®· nãi r»ng: Lý luËn kh«ng liªn hÖ víi thùc tiÔn lµ lý luËn su«ng, thùc tiÔn kh«ng g¾n víi lý luËn lµ thùc tiÔn mï qu¸ng.

- Lý luËn vµ thùc tiÔn ph¶i thèng nhÊt v× xuÊt f¸t tõ chøc n¨ng cña lý luËn nhËn thøc lµ c¶i t¹o TGKQ, th«ng qua ho¹t ®éng thùc tiÔn mµ con ngêi kh¸i qu¸t lý luËn, tõ ®ã quay vÒ chØ ®¹o thùc tiÔn ®Ó lý luËn bæ sung kh«ng ngõng.

c - VËn dông nguyªn t¾c .... çn bé KHKT f¶i lµm g×?- Ph¶i kh«ng ngõng häc tËp n©ng cao tr×nh ®é lý luËn, tri thøc chuyªn ngµnh,

thêng xuyªn cËp nhËt kiÕn thøc, häc tËp suèt ®êi.- Cã ph¬ng ph¸p f©n tÝch KH, f¸t hiÖn ra nhu cÇu thùc tiÔn, n¾m ®îc b¶n

chÊt cña thùc tiÔn. VËn dông lý luËn vµo thùc tiÔn f¶i s¸ng t¹o, ®æi míi kh«ng ngõng.

- Bæ sung ph¸t triÓn lý luËn trªn c¬ së tæng kÕt kinh nghiÖm thùc tiÔn. d - ý nghÜa :

7

Nguyªn t¾c thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn gióp ta võa ph¸t triÓn ®îc lý luËn, võa cã hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng thùc tiÔn , tr¸nh ®îc sù l¹c hËu cña lý luËn, ®ång thêi tr¸nh ®îc hµnh ®éng tù ph¸t trong ho¹t ®éng thùc tiÔn.

Nã gióp ta c¬ së khoa häc ®Ó kh¾c phôc bÖnh kinh nghiÖm vµ bÖnh gi¸o ®iÒu

+BÖnh kinh nghiÖm chØ dõng l¹i ë tr×nh ®é kinh nghiÖm, tho¶ m·n víi kinh nghiÖm, tuyÖt ®èi ho¸ kinh nghiÖm, xem thêng lý luËn.

+ BÖnh gi¸o ®iÒu: tuyÖt ®èi ho¸ lý luËn, coi thêng k/ghiÖm thùc tiÔn, coi LL lµ bÊt di bÊt dÞch

Thùc chÊt cña bÖnh KN vµ bÖnh gi¸o ®iÒu lµ vi ph¹m sù thèng nhÊt gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn. C©u 10 : Ph©n tÝch c¬ së lý luËn vµ néi dung çc nguyªn t¾c xem xÐt: kh¸ch quan, toµn diÖn, lÞch sö , cô thÓ vµ ph¸t triÓn.

- §©y lµ nguyªn lý c¬ b¶n cña phÐp biÖn chøng duy vËt, nã lµ çi tinh tuý nhÊt, bÒn v÷ng nhÊt M¸c ®· ®Ó lo¹i cho loµi ngêi, lµ c«ng cô nhËn thøc vÜ ®¹i cña M¸c ®Ó l¹i. * C¬ së lý luËn vµ néi dung nguyªn t¾c.

Mèi quan hÖ gi÷a vËt chÊt vµ ý thøc vµ 2 nguyªn lý c¬ b¶n cña PBCDV.- Nguyªn t¾c kh¸ch quan+ CS LL: Tõ mèi quan hÖ VC vµ ý thøc do ®ã t«n träng kh¸ch quan, xuÊt ph¸t tõ kh¸ch quan, ph¸t huy n¨ng ®éng chñ quan, chèng chñ quan duy ý trÝ + ND: Xem xÐt kh¸ch quan lµ xem xÐt sù vËt ®óng nh nã cã, trung thùc kh«ng thªm kh«ng bít, kh«ng bãp mÐo sù thËt, xem xÐt xuÊt ph¸t tõ kh¸ch quan, kh¶ n¨ng kh¸ch quan, quy luËt kh¸ch quan, chèng chñ quan duy ý trÝ, bÊt chÊp quy luËt, ®iÒu kiÖn kh¸ch quan- Nguyªn t¾c toµn diÖn:+ CSLL: Tõ nguyªn lý liªn hÖ phæ biÕn th× mäi sù vËt, hiÖn tîng ®Òu n»m trong sù liªn hÖ phæ biÕn nhiÒu vÎ v« cïng phong phó, liªn hÖ lµ kh¸ch quan, nghÜa lµ kh«ng cã SV, HT nµo tån t¹i mét çc c« lËp, biÖt lËp.+ ND: ph¶i xem xÐt toµn diÖn çc mèi liªn hÖ, bªn trong vµ bªn ngoµi, trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. Nhng ph¶i xem xÐt cã träng t©m, t×m ra mèi liªn hÖ b¶n chÊt bªn trong cña nã, chèng xem xÐt trµn lan, phiÕn diÖn vµ chñ nghÜa triÕt trung.- Nguyªn t¾c LS-Cô thÓ:

Ph¶i g¾n víi ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ , kh«ng gian, thêi gian, ®iÒu kiÖn ra ®êi, chèng xem xÐt tuú tiÖn, phi lÞch sö . Ph¶i biÕt ph©n tÝch t×nh h×nh cô thÓ vµ do ®ã ph¶i s¸ng t¹o trong nhËn thøc vµ hµnh ®éng, chèng bÖnh gi¸o ®iÒu rËp khu«n m¸y mãc, chñ nghÜa h v« lÞch sö vµ bÖnh “ chung chung trõu tîng”.- Nguyªn t¾c ph¸t triÓn:

Trªn c¬ së nguyªn lý ph¸t triÓn xem xÐt sù vËt trong sù ph¸t triÓn, sù tù v/®éng vµ b/®æi cña nã ®Ó tõ ®ã t×m ra ®îc nh÷ng > < cña sù vËt. Ph¶i thÊy xu híng ph¸t triÓn cña sù vËt, qu¸ tr×nh çi cò mÊt ®i vµ çi míi ra ®êi , ph¶i ñng hé çi míi, çi tiÕn bé, chèng bÖnh b¶o thñ tr× trÖ, gi¸o ®iÒu. C©u 11 : Tr×nh bµy quy luËt vÒ sù phï hîp cña QHSX víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña LLSX. §¶ng ta vËn dông quy luËt nµy trong sù nghiÖp ®æi míi ®Êt níc?

QL QHSX f¶i fï hîp víi tr×nh ®é cña LLSX lµ mét quy luËt c¬ b¶n nhÊt cña sù vËn ®éng, ph¸t triÓn XH. Quy luËt nµy nãi lªn vai trß quyÕt ®Þnh cña LLSX ®èi víi QHSX vµ sù fô thuéc cña QHSX ®èi víi LLSX. §ång thêi nã còng t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi LLSX.

8

a - Néi dung quy luËt :LLSX vµ QHSX lµ hai mÆt cña PTSX, chóng tån t¹i kh«ng t¸ch rêi nhau mµ t¸c

®éng biÖn chøng lÉn nhau h×nh thµnh quy luËt phæ biÕn cña toµn bé lÞch sö loµi ngêi - Quy luËt vÒ sù phï hîp cña QHSX víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña LLSX. Quy luËt nµy v¹ch râ tÝnh chÊt fô thuéc kh¸ch quan cña QHSX vµo sù ph¸t triÓn cña LLSX. §Õn lît m×nh QHSX t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi LLSX.

Quy luËt nµy v¹ch râ tÝnh chÊt phô thuéc kh¸ch quan cña QHSX vµo sù ph¸t triÓn cña LLSX vµ ®Õn lît m×nh, QHSX t¸c ®éng trë l¹i ®èi víi LLSX.

- TÝnh chÊt cña LLSX lµ tÝnh chÊt cña TLSX vµ cña lao ®éng. Kh¸i qu¸t cã 2 h×nh thøc c¬ b¶n ®ã lµ :

+ TÝnh chÊt ç nh©n riªng lÎ hoÆc tÝnh x· héi (®èi víi TLSX).+ Tr×nh ®é cña LLSX lµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña SX biÓu hiÖn ë tr×nh ®é f¸t

triÓn cña KHCN, c«ng cô lao ®éng, kü thuËt, kü n¨ng, tri thøc cña ngêi L§, tr×nh ®é f©n c«ng L§.

- LLSX quyÕt ®Þnh QHSX v× :+ LLSX lµ yÕu tè ho¹t ®éng nhÊt, çch m¹ng nhÊt,lµ néi dung cña QT s¶n xuÊt,

cßn QHSX lµ yÕu tè fô thuéc vµo LLSX, nã lµ h×nh thøc x· héi cña s¶n xuÊt nª cã tÝnh chÊt t¬ng ®èi æn ®Þnh, cã xu híng l¹c hËu h¬n so víi sù ph¸t triÓn cña LLSX

+ LLSX ph¸t triÓn lµm cho QHSX h×nh thµnh, biÕn ®æi, ph¸t triÓn cho fï hîp víi nã. Sù fï hîp cña LLSX víi QHSX lµ ®éng lùc lµm cho LLSX ph¸t triÓn.

+ M©u thuÉn gi÷a LLSX míi víi QHSX cò ®îc gi¶i quyÕt b»ng çch thay thÕ QHSX cò = QHSX míi fï hîp víi LLSX. Trong x· héi cã ®èi kh¸ng giai cÊp, m©u thuÉn nµy ®îc gi¶i quyÕt th«ng qua ®Êu tranh GC mµ ®Ønh cao lµ CM x· héi.

- QHSX t¸c ®éng trë l¹i LLSX :+ Nã quy ®Þnh môc ®Ých cña s/xuÊt, hÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt, f¬ng thøc

f©n fèi s¶n fÈm. Do vËy, nã t¸c ®éng ®Õn th¸i ®é ngêi lao ®éng. QHSX t¸c ®éng ®Õn LLSX theo 2 chiÒu híng :

--> QHX fï hîp víi t/®é ph¸t triÓn cña LLSX lµ ®éng lùc thóc ®Èy LLSX ph¸t triÓn.

--> QHSX lçi thêi, l¹c hËu hoÆc "tiÕn tiÕn " h¬n mét çch gi¶ t¹o so víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña LLSX sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña LLSX.

b - §¶ng ta vËn dông quy luËt nµy trong sù nghiÖp ®æi míi :+ VN lùa chän con ®êng ®i lªn CNXH kh«ng qua TBCN lµ sù lùa chän ®óng

®¾n, fï hîp víi sù f¸t triÓn cña lÞch sö.+ Ph¸t triÓn LLSX, thùc hiÖn CNH-H§H ®Êt níc lµ nhiÖm vô trung t©m cña thêi

kú qu¸ ®é, nh»m XD c¬ së VC kü thuËt cña CNXH, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, c¶i thiÖn ®êi sèng cho nh©n d©n.

+ Phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña LLSX, thiÕt lËp tõng bíc QHSX XHCN tõ thÊp ®Õn cao, ®a d¹ng ho¸ çc h×nh thøc së h÷u.

+ Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh fÇn theo ®Þnh híng XHCN vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. Kinh tÕ nhµ níc gi÷ vai trß chñ ®¹o. Thùc hiÖn nhiÒu h×nh thøc f©n fèi, l©y f©n fèi theo lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu.C©u 12 : Ph©n tÝch néi dung quy luËt CSHT quyÕt ®Þnh kiÕn tróc th îng tÇng. §¶ng ta vËn dông quy luËt nµy trong sù nghiÖp ®æi míi ®Êt n íc. a - Kh¸i niÖm CSHT vµ KTTT- CSHT lµ toµn bé nh÷ng QHSX hîp thµnh c¬ cÊu kinh tÕ cña mét H.th¸i - KTXH nhÊt ®Þnh.

9

- KTTT lµ toµn bé nh÷ng quan ®iÓm chÝnh trÞ, ph¸p quyÒn, triÕt häc, ®¹o ®øc, t«n gi¸o, nghÖ thuËt ... cïng víi nh÷ng thiÕt chÕ x· héi t¬ng øng nh nhµ níc, ®¶ng f¸i, gi¸o héi, çc ®oµn thÓ x· héi .... ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së h¹ tÇng nhÊt ®Þnh.b - Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a CSHT vµ KTTT : cã mqh biÖn chøng, g¾n bã h÷u c¬ kh«ng t¸ch rêi nhau.

- Vai trß quyÕt ®Þnh cña CSHT ®èi víi KTTT.+ CSHT quyÕt ®Þnh sù ra ®êi cña cña KTTT. Bëi v× CSHT lµ nh÷ng quan hÖ

kinh tÕ, QHSX nªn cã quyÕt ®Þnh mäi quan hÖ vÒ chÝnh trÞ t tëng....+ CSHT quyÕt ®Þnh néi dung cu¶ KTTT : CSHT nµo th× sinh ra KTTT Êy. TÝnh

chÊt cña KTTT lµ do tÝnh chÊt cña CSHT quyÕt ®Þnh, trong x· héi cã giai cÊp, giai cÊp nµo thèng trÞ vÒ kinh tÕ th× còng chiÕm vÞ trÝ thèng trÞ trong ®êi sèng tinh thÇn x· héi.

+ CSHT quyÕt ®Þnh sù biÕn ®æi cña KTTT. CSHT thay ®æi th× sím hay muén KTTT còng thay ®æi theo.

- Sù t¸c ®éng trë l¹i cña KTTT ®èi víi CSHT.+ CSHT quyÕt ®Þnh kiÕn tróc thîng tÇng, nhng KTTT t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn

CSHT ®· sinh ra nã. KTTT nµo còng cã chøc n¨ng lµ x©y dùng, b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn CSHT ®· sinh ra nã, chèng l¹i mäi nguy c¬ lµm suy yÕu hoÆc ph¸ ho¹i chÕ ®é kinh tÕ ®ã. Trong çc bé phËn cña KTTT th× nhµ níc lµ yÕu tè t¸c ®éng m¹nh nhÊt ®Õn CSHT.

+ KTTT t¸c ®éng phï hîp víi çc quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan th× thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn vµ ngîc l¹i.c - §¶ng ta vËn dông quy luËt nµy trongsù nghiÖp ®æi míi.

- VÒ XD CSHT trong thêi kú qu¸ ®é ë níc ta bao gåm çc thµnh fÇn kinh tÕ. Çc thµnh phÇn KT cïng tån t¹i trong mét c¬ cÊu kinh tÕ quèc d©n thèng nhÊt. §ã lµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ®Þnh híng XHCN, trong ®ã KT nhµ níc gi÷ vai trß chñ ®¹o.

- VÒ x©y dùng KTTT XHCN ë níc ta :+ §¶ng ta lÊy chñ nghÜa MLN, t tëng HCM lµm nÒn t¶ng t tëng, kim chØ nam

cho mäi hµnh ®éng cña §¶ng vµ cña çch m¹ng VN.+ XD hÖ thèng chÝnh trÞ XHCN mang b¶n chÊt cña GC c/nh©n, do §¶ng CS l·nh

®¹o.- Gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ gi÷a kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. Trong v¨n

kiÖn ®¹i héi lÇn thø VII cña §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh "KÕt hîp chÆt chÏ ngay tõ ®Çu ®æi míi kinh tÕ víi ®æi míi chÝnh trÞ, lÊy ®æi míi kinh tÕ lµm träng t©m, ®ång thêi tõng bíc ®æi míi chÝnh trÞ".

C©u 13: Tr×nh bµy quan niÖm cña § ¶ng ta vÒ con ® êng ®i lªn CNXH * VÒ viÖc lùa chän con ®êng ®i lªn CNXH ë níc ta ®· ®îc ®¶ng ta kh¼ng

®Þnh ngay tõ trong c¬ng lÜnh chÝnh trÞ n¨m 1930: “TiÕn hµnh cuéc çch m¹ng d©n chñ nh©n d©n...

- Sù lùa chän con ®êng ®i lªn CNXH ë níc ta hoµn toµn phï hîp víi néi dung lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi: Sù ph¸t triªn ®i lªn cña çc quèc gia, d©n téc cã thÓ bá qua mét sè h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi nhÊt ®Þnh vÉn phï hîp.

- Sù lùa chon ®i lªn CNXH cña çch m¹ng VN cã thÓ nãi lµ sù lùa chän cña lÞch sö d©n téc ta: §Çu thÕ kû 20 níc ta khñng ho¶ng vÒ ®êng lèi çch m¹ng, hµng lo¹t phong trµo çch m¹ng næ ra nhng ®Òu thÊt b¹i do cha lùa chän ®îc con ®êng çch m¹ng ®óng ®¾n. Tõ khi §¶ng céng s¶n ra ®êi víi sù lùa chän con ®êng ®i lªn CNXH çch m¹ng VN kh«ng ngõng lín m¹nh vµ giµnh th¾ng lîi to lín.

10

- Sù lùa chän con ®êng ®i lªn CNXH cña çch m¹ng VN hoµn toµn phï hîp víi xu thÕ thêi ®¹i ngµy nay, chóng ta cã ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, chñ quan ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi.

- Thêi ®¹i ngµy nay nh©n lo¹i ®· vµ ®ang ®Êu tranh v× nh÷ng môc tiªu lín: hoµ b×nh, ®éc lËp d©n téc, phån vinh vµ tiÕn bé x· héi.

ViÖc lùa chän con ®êng ®i lªn CNXH hoµn toµn phï hîp víi môc tiªu cña thêi ®¹i. Chóng ta cã ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan vµ chñ quan, cã thÓ tËn dông nh÷ng thµnh tùu cña khoa häc c«ng nghÖp, cã nh÷ng tiÒn ®Ò vËt chÊt kü thuËt cña hµng chôc n¨m x©y dùng CNXH, cã søc m¹nh khãi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc, cã ®¶ng l·nh ®¹o víi ®êng lèi çch m¹ng ®øng ®¾n, s¸ng t¹o, cãtinh thÇn cÇn cï s¸ng t¹o, søc m¹nh trÝ tuÖ cña con ngêi VN => Lùa chän vµ x©y dùng thµnh c«ng x· héi chñ nghÜa ë VN.

* C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ nhiÖm vô träng t©m cña thêi kú qu¸ ®é ®i lªn CNXH ë níc ta.

- XuÊt ph¸t ®iÓm ®i lªn CNXH cña níc ta thÊp v× vËy ph¶i tiÕn hµnh CNH–H§H nh mét tÊt yÕu kh¸ch quan.

- Môc ®Ých CNH–H§H nh»m x©y dùng c¬ së vËt chÊt cña CNXH, tõng bíc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tri thøc, ph¸t huy nguån nh©n lùc con ngêi VN, ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 níc ta ph¶i trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp.

- KÕt hîp gi÷a ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt vµ x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp trong thêi kú qu¸ ®é. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa nh»m t¹o ra nhiÒu h×nh thøc quan hÖ s¶n xuÊt kh¸c nhau cho phï hîp víi tr×nh ®é lùc lîng s¶n xuÊt. Môc ®Ých ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa nh»m ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho CNXH, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n lao ®éng.* KÕt hîp gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi çc mÆt kh¸c cña ®êi sèng x· héi.

Ph¶i tiÕn hµnh ®æi míi hÖ thèng chÝnh trÞ, n©ng cao vai trß l·nh ®¹o vµ søc chiÕn ®Êu cña § ¶ng. X©y dùng nhµ níc ph¸p quyÒn v÷ng m¹nh. Ph¸t huy søc m¹nh khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc. X©y dùng nÒn v¨n ho¸ VN tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc.C©u 14: Ph©n tÝch çc ®Æc tr ng trong ®Þnh nghÜa giai cÊp cña Lªnin. V× sao trong x· héi cã giai cÊp , ®Êu tranh giai cÊp lµ mét ®éng lùc ph¸t triÓn cña x· héi .

Lªnin ®Þnh nghÜa giai cÊp nh sau : “ Ngêi ta gäi giai cÊp , nh÷ng tËp ®oµn to lín gåm nh÷ng ngêi kh¸c nhau vÒ ®Þa vÞ cña hä trong mét hÖ thèng s¶n xuÊt x· héi nhÊt ®Þnh trong lÞch sö, kh¸c nhau vÒ quan hÖ cña hä ®èi víi nh÷ng t liÖu s¶n xuÊt, vÒ vai trß cña hä trong tæ chøc lao ®éng x· héi vµ nh vËy lµ kh¸c nhau vÒ çch thøc hëng thô vµ vÒ phÇn cña c¶i x· héi Ýt hoÆc nhiÒu mµ hä ®îc hëng. Giai cÊp lµ nh÷ng tËp ®oµn ngêi mµ tËp ®oµn nµy th× cã thÓ chiÕm ®o¹t lao ®éng cña tËp ®oµn kh¸c , do chç çc tËp ®oµn ®ã cã ®Þa vÞ kh¸c nhau trong mét chÕ ®é kinh tÕ – x· héi nhÊt ®Þnh”

Tõ ®Þnh nghÜa trªn cã thÓ rót ra bèn ®Æc trng sau ®©y :- §Æc trng 1 : Giai cÊp lµ nh÷ng tËp ®oµn ngêi cã ®Þa vÞ kh¸c nhau trong mét

hÖ thèng s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh, mçi giai cÊp g¾n liÌn víi mét PTSX nhÊt ®Þnh. §Þa vÞ cña mçi giai cÊp do PTSX quyÕt ®Þnh.

- §Æc trng 2 : çc giai cÊp cã mèi quan hÖ kh¸c nhau vÒ quyÒn së h÷u ®èi víi t liÖu s¶n xuÊt. §©y lµ ®Æc trng c¬ b¶n vµ quyÕt ®Þnh çc ®Æc trng kh¸c cña giai cÊp.

11

- §Æc trng 3 : çc giai cÊp cã vai trß kh¸c nhau trong tæ chøc, ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Vai trß tæ chøc, ph©n c«ng lao ®éng thuéc vÒ giai cÊp chiÕm h÷u t liÖu s¶n xuÊt x· héi.

- §Æc trng 4 : Çc giai cÊp cã ph¬ng thøc vµ quy m« thu nhËp kh¸c nhau vÒ cña c¶i cña x· héi. §Æc trng nµy còng do ®Æc trng thø 2 quyÕt ®Þnh.

* Trong XH cã giai cÊp th× ®Êu tranh GC lµ mét ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn x· héi v×.

- Trong x· héi cã giai cÊp m©u thuÉn gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ QHSX ®îc biÓu hiÖn vÒ mÆt x· héi thµnh m©u thuÉn gi÷a giai cÊp bÞ bãc lét vµ giai cÊp bãc lét. Giai cÊp bãc lét g¾n bã chÆt chÏ víi QHSX cò . Muèn xo¸ bá QHSX ®· lçi thêi th× chØ cã thÓ thùc hiÖn th«ng qua ®Êu tranh giai cÊp . M¸c- ¡ngghen ®· xem ®Êu tranh giai cÊp mµ ®Ønh cao lµ çch m¹ng x· héi nh ®ßn b¶y ®Ó thay ®æi HTKTXH. Do ®ã ®Êu tranh giai cÊp lµ ®éng lùc trùc tiÕp cña lÞch sö çc x· héi cã giai cÊp.

- §Êu tranh giai cÊp lµ ®éng lùc ph¸t triÓn cña x· héi cã giai cÊp kh«ng chØ thÓ hiÖn trong thêi kú çch m¹ng x· héi mµ cßn c¶ trong thêi kú hoµ b×nh.

- §Êu tranh giai cÊp gãp phÇn xo¸ bá çc thÕ lùc ph¶n ®éng, l¹c hËu, ®ång thêi c¶i t¹o chÝnh b¶n th©n giai cÊp çch m¹ng.

- §Êu tranh giai cÊp gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp t s¶n lµ cuéc ®Êu tranh cuèi cïng trong lÞch sö . Bëi v× môc tiªu cña nã lµ thay®æi vÒ c¨n b¶n së h÷u t nh©n b»ng së h÷u x· héi t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt vµ x· héi ph¸t triÓn .C©u 15 : V× sao trong thêi kú qu¸ ®é tõ CNTB lªn CNXH ®Êu tranh giai cÊp ®Êu tranh giai cÊp lµ tÊt yÕu. Quan ®iÓm cña §¶ng ta vÒ néi dung chñ yÕu cña ®Êu tranh giai cÊp ë ViÖt nam hiÖn nay.

a - Thêi kú qu¸ ®é, ®Êu tranh giai cÊp vÉn tiÕp tôc lµ v×.- Giai cÊp bãc lét tuy ®· bÞ ®¸nh ®æ nhng cha bÞ tiªu diÖt hoµn toµn, lu«n

lu«n cã ©m mu chèng ph¸ çch m¹ng vµ t×m mäi çch phôc håi ®Þa vÞ thèng trÞ cña chóng.

- Trong mét thêi gian dµi sau khi giai cÊp v« s¶n ®· giµnh ®îc chÝnh quyÒn , nh÷ng c¬ së n¶y sinh giai cÊp bãc lét vµ sù ph©n chia giai cÊp nãi chung vÉn tån t¹i. §ã lµ chÕ ®é t h÷u, lµ nÒn s¶n xuÊt nhá hµng ngµy hµng giê ®Î ra CNTB vµ giai cÊp t s¶n mét çch tù ph¸t.

- Nh÷ng t tëng, t©m lý vµ tËp qu¸n cña giai cÊp bãc lét vµ cña x· héi cò cha bÞ quÐt s¹ch, vÉn cßn in s©u vµo ®êi sèng tinh thÇn cña ®«ng ®¶o quÇn chóng.

- Giai cÊp t s¶n ë çc níc ®Õ quèc vµ bän ph¶n ®éng bªn ngoµi muèn phèi hîp cïng çc lùc lîng chèng ®èi bªn trong t×m çch ph¸ ho¹i, can thiÖp nh»m xo¸ bá thµnh qu¶ çch m¹ng.

b - Néi dung chñ yÕu cña ®Êu tranh giai cÊp ë ViÖt nam hiÖn nay lµ thùc hiÖn th¾ng lîi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh híng XHCN, kh¾c phôc t×nh tr¹ng níc nghÌo, kÐm ph¸t triÓn , thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi, chèng ¸p bøc bÊt c«ng; ®Êu tranh ng¨n chÆn vµ kh¾c phôc nh÷ng t tëng vµ hµnh ®éng tiªu cùc, sai tr¸i; ®Êu tranh lµm thÊt b¹i mäi ©m mu vµ hµnh ®éng chèng ph¸ cña çc thÕ lùc thï ®Þch; b¶o vÖ ®éc lËp , x©y dùng níc ta thµnh mét níc XHCN phån vinh , nh©n d©n h¹nh phóc.C©u 16 - VËn dông quan ®iÓm giai cÊp vµ ®Êu tranh giai cÊp cña chñ nghÜa M-Lª Nin, gi¶i quyÕt mét çch khoa häc mèi quan hÖ giai cÊp- d©n téc vµ giai cÊp- nh©n lo¹i?

- Kh¼ng ®Þnh giai cÊp vµ ®Êu tranh giai cÊp lµ mét hiÖn tîng lÞch sö vµ lµ mét ®éng lùc thóc ®Èy XH cã giai cÊp ph¸t triÓn.

12

- Trong thêi kú qu¸ ®é §TGC vÉn tiÕp tôc diÔn ra trong ®iÒu kiÖn míi, h×nh thøc míi ®Ó xo¸ bá GC nãi chung x©y dùng 1 XH kh«ng cã giai cÊp ®ã lµ môc tiªu cña CNCS.

- Trong thêi ®¹i ngµy nay, mqh giai cÊp - d©n téc - nh©n lo¹i cã mqh h÷u c¬ víi nhau, kh«ng t¸ch rêi nhau, hoµ quÖn vµo nhau, nhng trong ®ã quan hÖ lîi Ých GC lµ chi phèi, vµ quyÕt ®Þnh çc lîi Ých kh¸c, v× nã thÓ hiÖn lËp trêng, quan ®iÓm, ý chÝ cña GC thèng trÞ.

- Lîi Ých cña GC tiÕn bé CM kh«ng m©u thuÉn g× víi lîi Ých DT vµ NL, nã thèng nhÊt lµ ®¹i biÓu cho lîi Ých DT, NL; cßn lîi Ých cña GC ph¶n ®éng khi bÞ ®e do¹ th× nã s½n sµng hy sinh lîi Ých DT ®Ó b¶o vÖ lîi Ých GC.

- Trong thêi ®¹i ngµy nay, lîi Ých GC CN, GC CM ph¸t triÓn phï hîp víi lîi Ých DT, NL vµ sù tiÕn bé LS, lµ ®¹i biÓu cho lîi Ých ch©n chÝnh cña lîi Ých nh©n lo¹i.

- Quan hÖ lîi Ých GC, DT, NL cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®îc HCM kÕ thõa, vËn dông s¸ng t¹o trong CM ViÖt Nam trong cuéc ®êi ho¹t ®éng cña Ngêi. Nã võa lµ nh©n tè c¬ b¶n nhÊt ®¶m b¶o cho CM VN trong çc giai ®o¹n LS còng nh trong sù nghiÖp ®æi míi hiÖn nay.

- VËn dông gi¶i quyÕt mèi quan hÖ GC-DT-NL trong CM níc ta, ®Æc biÖt trong sù nghiÖp ®æi míi hiÖn nay cÇn nhËn thøc vµ gi¶i quyÕt tèt vÊn nh÷ng ®Ò sau:

+ Ph¸t huy søc m¹nh ®éc lËp d©n téc trªn c¬ së liªn minh c«ng-n«ng- trÝ thøc lµm nÒn t¶ng díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng CSVN.

+ X©y dùng kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN.+ Më réng quan hÖ giao lu quèc tÕ trªn c¬ së ng/t¾c gi÷ v÷ng chñ quyÒn ®Êt

níc.+ X©y dùng nÒn KT ®éc lËp, tù chñ, chñ ®éng héi nhËp KT quèc tÕ

C©u 17: Tr×nh bµy nguån gèc, b¶n chÊt, ®Æc tr ng cña nhµ n íc. Quan ®iÓm cña § ¶ng ta vÒ x©y dùng nhµ n íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam?

Nhµ níc lµ mét ph¹m trï lÞch sö, nhµ níc chØ ra ®êi, tån t¹i trong mét giai ®o¹n lÞch nhÊt ®Þnh vµ nhµ níc ®ã sÏ mÊt ®i khi nh÷ng c¬ së cña nã kh«ng cßn n÷a.

* Nguån gèc xuÊt hiÖn nhµ níc: Nhµ níc xuÊt hiÖn do hai nguån gèc sau ®©y:+ Nguån gèc kinh tÕ: Do cã sù xuÊt hiÖn chÕ ®é chiÕm h÷u t nh©n t liÖu s¶n

xuÊt (®©y lµ nguån gèc s©u xa dÉn tíi sù xuÊt hiÖn cña nhµ níc)+ Nguån gèc x· héi: X· héi cã sù ph©n chia giai cÊp ®èi kh¸ng kh«ng thÓ

®iÒu hoµ (®©y lµ nguån gèc trùc tiÕp dÉn tíi sù xuÊt hiÖn cña nhµ níc).ë ®©u cã m©u thuÉn giai cÊp kh«ng thÓ ®iÒu hoµ ®îc th× ë ®ã Nhµ níc xuÊt hiÖn. Lªnin viÕt: Nhµ níc lµ s¶n phÈm vµ biÓu hiÖn cña nh÷ng m©u thuÉn giai cÊp kh«ng thÓ ®iÒu hoµ ®îc. BÊt cø ë ®©u, hÔ lóc nµo vµ chõng nµo mµ vÒ mÆt kh¸ch quan, nh÷ng m©u thuÉn giai cÊp kh«ng thÓ ®iÒu hoµ ®îc, th× nhµ níc xuÊt hiÖn. Vµ ngîc l¹i: sù tån t¹i cña nhµ níc chøng tá r»ng nh÷ng m©u thuÉn giai cÊp lµ kh«ng thÓ ®iÒu hoµ ®îc.Nh vËy, nhµ níc kh«ng ph¶i lµ çi bÈm sinh s½n cã, kh«ng ph¶i lµ çi ®îc sinh ra tõ bªn ngoµi x· héi ¸p ®Æt vµo x· héi, còng kh«ng ph¶i do ý muèn chñ quan cñat mét çc nh©n hay mét giai cÊp nµo. sù ra ®êi vµ tån t¹i cña nhµ níc lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan tõ nhu cÇu ph¶i kiÒm chÕ sù ®èi lËp gi÷a çc giai cÊp, lµm cho cuéc ®Êu tranh gi÷a nh÷ng giai cÊp cã quyÒn lîi kinh tÕ m©u thuÉn nhau ®ã, kh«ng ®i ®Õn chç tiªu diÖt lÉn nhau vµ tiªu diÖt lu«n c¶ x· héi, gi÷ cho sù xung ®ét ®ã n»m trong vßng trËt tù.

13

Trong x· héi cã giai cÊp th× giai cÊp lËp ra nhµ níc vµ sö dông bé m¸y nhµ níc lµ giai cÊp cã thÕ lùc nhÊt, giai cÊp n¾m trong tay søc m¹nh kinh tÕ, lµ ngêi chñ cña TLSX.

* B¶n chÊt cña nhµ níc: B¶n chÊt cña nhµ níc ®îc biÓu hiÖn ë 3 ®Æc trng sau:

+ ThiÕt lËp mét bé m¸y quyÒn lùc c«ng céng ®èi víi toµn x· héi. + Nhµ níc thùc hiÖn quyÒn lùc thèng trÞ trong ph¹m vi quèc gia, l·nh thæ nhÊ

®Þnh.+ Nhµ níc ®Æt ra chÕ ®é thuÕ kho¸, lµ mét chÕ ®é ®ãng gãp cã tÝnh chÊ c-

ìng bøc ®Ó nu«i sèng bé m¸y nhµ níc.* §Æc trng nhµ níc: + Nhµ níc cña d©n, do d©n, v× d©n:Nhµ níc cña d©n: th× mäi ngêi d©n lµ chñ, ngêi d©n cã quyÒn lµm bÊt cø

viÖc g× mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm vµ cã nghÜa vô tu©n theo ph¸p luËt. Nhµ níc cña d©n ph¶i b»ng mäi nç lùc, h×nh thµnh thiÕt chÕ d©n chñ ®Ó thùc thi quyÒn lµm chñ cña ngêi d©n. Nh÷ng ngêi ®¹i diÖn cho d©n cö ra chØ lµ thõa ñy quyÒn cña d©n, chØ lµ c«ng béc cña d©n.

Nhµ níc do d©n: nh©n d©n lùa chän bÇu ra nh÷ng ®¹i biÓu cña m×nh, nhµ n-íc ®ã do d©n ñng hé, gióp ®ì, ®ãng thuÕ ®Ó chi tiªu, ho¹t ®éng; nhµ níc ®ã l¹i do d©n phª b×nh x©y dùng, gióp ®ì. Khi c¬ quan nhµ níc kh«ng ®¸p øng lîi Ých vµ nguyÖn väng cña nh©n d©n th× nh©n d©n cã quyÒn b·i miÔn nã.

Nhµ níc v× d©n: nhµ níc phôc vô lîi Ých vµ nguyÖn väng chÝnh ®¸ng cña nh©n d©n, kh«ng cã ®Æc quyÒn ®Æc lîi, thùc sù trong s¹ch, cÇn kiÖm liªm chÝnh. Trong nhµ níc ®ã, çn bé tõ chñ tÞch trë xuèng ®Òu lµ c«ng béc cña d©n.

+ QuyÒn lùc nhµ níc thèng nhÊt, cã sù ph©n c«ng rµnh m¹ch vµ phï hîp çc c¬ quan trong viÖc thùc thi quyÒn lËp ph¸p, hµnh ph¸p, t ph¸p

+ Nhµ níc tæ chøc, ho¹t ®éng trªn c¬ së hiÕn ph¸p, ph¸p luËt vµ ®¶m b¶o cho luËt ph¸p cã quyÒn lùc tèi thîng trong ®iÒu chØnh çc quan hÖ cña tÊt c¶ çc lÜnh vùc ®êi sèng x· héi.

+ Nhµ níc ®¶m b¶o, t«n träng quyÒn con ngêi ph¸t triÓn, quyÒn c«ng d©n, n©ng cao tr¸ch nhiÖm ph¸p lý gi÷a nhµ níc vµ c«ng d©n, thùc hiÖn d©n chñ, t¨ng c-êng kû c¬ng.

+ Nhµ níc ph¸p quyÒn XHCN do § ¶ng céng s¶n VN l·nh ®¹o ®ång thêi ®¶m b¶o sù gi¸m s¸t cña nh©n d©n, ph¶n biÖn cña XH, cña mÆt trËn tæ quèc Vn vµ çc thµnh viªn cña tæ chức.C©u 18 - Tr×nh bµy quan ®iÓm cña chñ nghÜa MLN vÒ b¶n chÊt con ng êi. Quan ®iÓm cña §¶ng ta vÒ ph¸t huy nh©n tè con ng êi trong sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n íc

a - Quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c - LªNin vÒ b¶n chÊt con ngêi- Con ngêi lµ mét thùc thÓ thèng nhÊt gi÷a mÆt sinh vËt víi mÆt x· héi.- Trong tÝnh hiÖn thùc cña nã B/C con ngêi lµ tæng hoµ nh÷ng quan hÖ x· héi.

Con ngêi vît lªn thÕ giíi loµi vËt trªn c¶ 3 ph¬ng diÖn kh¸c nhau: quan hÖ víi tù nhiªn, quan hÖ víi x· héi, quan hÖ víi chÝnh b¶n th©n con ngêi. C¶ 3 mèi quan hÖ ®ã suy ®Õn cïng, ®Òu mang tÝnh x· héi, trong ®ã quan hÖ x· héi gi÷a ngêi víi ngêi lµ quan hÖ b¶n chÊt, bao trïm tÊt c¶ çc mqh kh¸c.

§Ó nhÊn m¹nh b¶n chÊt x· héi cña con ngêi, C.M¸c ®· kh¼ng ®Þnh: “B¶n chÊt con ngêi kh«ng ph¶i lµ mét çi trõu tîng cè h÷u cña ç nh©n riªng biÖt, trong tÝnh hiÖn thùc cña nã, b¶n chÊt con ngêi lµ tæng hoµ nh÷ng quan hÖ x· héi’’

14

- Con ngêi lµ chñ thÓ vµ lµ s¶n phÈm cña lÞch sö.- Con ngêi lµ s¶n phÈm cña lÞch sö, cña sù tiÕn ho¸ l©u dµi cña giíi h÷u sinh,

song ®iÒu quan träng h¬n lµ con ngêi lu«n lµ chñ thÓ cña l/s x· héi.b - Quan ®iÓm cña §¶ng ta vÒ ph¸t huy nh©n tè con ngêi trong SN ®æi míi.Con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña cuéc ®æi míi ®Êt níc. §Ó

ph¸t huy nh©n tè con ngêi, cÇn tiÕn hµnh mét sè vÊn ®Ò sau.- Quan t©m ®Õn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña con ngêi.- Gi¶i quyÕt hµi hoµ mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých ç nh©n vµ lîi Ých XH, cã c¬ chÕ

chÝnh s¸ch nh»m ph¸t huy vai trß cña yÕu tè con ngêi, trong ®ã lîi Ých ç nh©n lµ trùc tiÕp.

- T¹o ra m«i trêng c«ng b»ng d©n chñ ®Ó ph¸t huy sù s¸ng t¹o cña con ngêi.- §¶ng ta kh¼ng ®Þnh n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, båi dìng nh©n tµi

lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.

- Thùc hiÖn ®Çy ®ñ coi gi¸o dôc, ®µo t¹o lµ quèc s¸ch hµng ®Çu.C©u 19 : Tr×nh bµy quan ®iÓm cña §¶ng ta : V¨n ho¸ võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi .1 - Kh¸i niÖm vÒ VH : VH lµ tæng hîp nh÷ng gi¸ trÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn cïng nh÷ng f¬ng thøc ®Ó t¹o ra chóng, kü n¨ng sö dông çc gi¸ trÞ ®ã v× sù tiÕn bé cña loµi ng-êi vµ sù truyÒn thô nh÷ng gi¸ trÞ ®ã tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c.

- H×nh thøc khëi ®Çu vµ nguån gèc ®Çu tiªn lµm h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña v¨n ho¸ chÝnh lµ qu¸ tr×nh lao ®éng cña con ngêi, ph¬ng thøc thùc hiÖn L§ vµ kÕt qu¶ cña L§.

- V¨n ho¸ ®îc chia lµm 2 lÜnh vùc c¬ b¶n : V¨n ho¸ vËt chÊt vµ VH tinh thÇn. (ranh giíi cña 2 linh vùc nµy chØ cã tÝnh t¬ng ®èi)

+ VH vËt chÊt : + VH tinh thÇn :- V¨n ho¸ lµ thÕ giíi mµ con ngêi s¸ng t¹o l¹i- Theo nghÜa réng: V¨n ho¸ lµ toµn bé ®êi sèng tinh thÇn x· héi- NghÜa hÑp nhÊt: V¨n ho¸ lµ tr×nh ®é v¨n ho¸.

2 - V¨n ho¸ võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc v×:- Môc tiªu mµ VH v¬n tíi vµ XD chÝnh lµ :+ XD nÒn VH tiªn tiÕn ®¹m ®µ b¶n s¾c d©n téc.+ Cã ®êi sèng tinh thÇn cao ®Ñp.+ N©ng cao d©n trÝ.+ Ph¸t triÓn khoa häc, v¨n hãa fôc vô cho môc tiªu CNH-H§H ®Êt níc tiÕn tíi

x©y dùng XH "d©n giµu, níc m¹nh.... v¨n minh".- V¨n ho¸ lµ môc tiªu v× :+ Môc ®Ých ph¸t triÓn KTXH nh»m b¶o ®¶m cho nd cã ®êi sèng vËt chÊt tèt, tinh

thÇn cao ®Ñp.+ Ph¸t triÓn kinh tÕ t¹o c¬ së cho con ngêi híng tíi gi¸ trÞ ch©n thiÖn mü.+ XD ph¸t triÓn KT-XH nh»m môc tiªu gi¶i phãng con ngêi híng con ngêi ph¸t

triÓn tù do toµn diÖn cã ®ñ n¨ng lùc lµm chñ tù nhiªn, x· héi, t duy.- V¨n ho¸ lµ ®éng lùc v× :+ Tõ VH nã nh©n mäi tiÒm n¨ng gi¸ trÞ s¸ng t¹o cña con ngêi.+ B»ng sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a kinh nghiÖm, tri thøc khoa häc tÝnh n¨ng ®éng

s¸ng t¹o con ngêi ®Þnh híng cho sù lùa chän çc m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ XH.+ VH ®· kh¬i dËy tiÒm n¨ng s¸ng t¹o, niÒm tù hµo cña con ngêi tõ ®ã khai

th¸c søc m¹nh hiÖu qu¶ cao nhÊt cho søc m¹nh XD ®Êt níc.15

+ ChÝnh v¨n ho¸ lµm cho ®Êt níc ta ®éc lËp tù chñ, më réng quan hÖ quèc tÕ.Trong thêi ®¹i ngµy nay kh«ng ph¶i kinh tÕ bao cÊp cho ph¸t triÓn v¨n ho¸ mµ

kinh tÕ muèn ph¸t triÓn ph¶i b¾t rÔ tõ v¨n ho¸, v¨n ho¸ cung cÊp nguån dinh dìng cho kinh tÕ, chÝnh v× vai trß v¨n ho¸ nh thÕ do ®ã §¶ng ta x©y dùng nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn ®¹m ®µ b¶n s¾c d©n téc.3 - ý nghÜa :

- KÕ thõa ph¸t huy truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc, f¸t huy yÕu tè néi sinh vµ ngo¹i sinh cho sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc.

- Nguån lùc quan träng nhÊt cña SN CNH-H§H lµ con ngêi mµ nã n»m trong tiÒm n¨ng s¸ng t¹o trong VH, trong sù hiÓu biÕt, trong t©m hån ®¹o lý lèi sèng cña mçi ç nh©n.

- F¶i XD v¨n ho¸ tiÕn tiÕn ®¹m ®µ b¶n s¾c d©n téc.C©u 20: V× sao §¶ng ta lÊy chñ nghÜa M¸c – Lªnin , t t ëng Hå ChÝ Minh lµm nÒn t¶ng t t ëng vµ kim chØ nam cho hµnh ®éng cña §¶ng vµ cña çch m¹ng VN.

- Chñ nghÜa M-LN lµ häc thuyÕt duy nhÊt tõ tríc ®Õn nay ®Æt ra môc tiªu gi¶i phãng triÖt ®Ó giai cÊp v« s¶n, nh©n d©n lao ®éng vµ çc d©n téc bÞ ¸p bøc trªn thÕ giíi tho¸t khái t×nh tr¹ng bÞ ¸p bøc bãc lét.

- Chñ nghÜa M-LN lµ häc thuyÕt mang tÝnh çch m¹ng vµ khoa häc. Nã lµ häc thuyÕt kh«ng chØ ®Ó nhËn thøc thÕ giíi mµ quan träng h¬n lµ c¶i t¹o thÕ giíi.

- Chñ nghÜa M-LN lµ häc thuyÕt vÒ nh÷ng quy luËt vËn ®éng, ph¸t triÓn chung nhÊt cña thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ nh÷ng quy luËt vÒ sù ph¸t triÓn x· héi, lµ c¬ së khoa häc vµ lý luËn çch m¹ng ®Ó çc §¶ng céng s¶n, trong ®ã cã §¶ng céng s¶n ViÖt nam ®Ò ra ®êng lèi, chñ tr¬ng vµ biÖn ph¸p çch m¹ng nh»m ®Êu tranh gi¶i phãng x· héi vµ ph¸t triÓn x· héi.

- Chñ nghÜa M-LN ®· ®em l¹i nh÷ng luËn cø khoa häc cho viÖc chuyÓn tõ x· héi T b¶n lªn x· héi XHCN vµ CSCN.

- T tëng Hå ChÝ Minh lµ mét hÖ thèng quan ®iÓm toµn diÖn vµ s©u s¾c vÒ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña çch m¹ng ViÖt nam, lµ kÕt qu¶ cña sù vËn dông vµ ph¸t triÓn s¸ng t¹o chñ nghÜa M-LN vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña níc ta, kÕ thõa vµ ph¸t triÓn çc gi¸ trÞ truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc, tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i. §ã lµ t tëng vÒ gi¶i phãng d©n téc, gi¶i phãng giai cÊp, gi¶i phãng con ngêi; vÒ ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi CNXH; kÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc vµ søc m¹nh thêi ®¹i; vÒ søc m¹nh cña nh©n d©n cña khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc; vÒ quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, x©y dùng nhµ níc thËt sù cña d©n, do d©n, v× d©n… - Chñ nghÜa M-LN, T tëng Hå ChÝ Minh lµ ngän ®Ìn pha dÉn d¾t d©n téc ta tíi cuéc sèng Êm no, h¹nh phóc .

b - ý nghÜa thùc tiÔn.- Ra søc häc tËp, n¾m v÷ng b¶n chÊt çch m¹ng vµ khoa häc cña chñ nghÜa

M-LN, t tëng Hå ChÝ Minh, tõ ®ã vËn dông s¸ng t¹o vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ ë níc ta.- Coi träng tæng kÕt thùc tiÔn ®Ó bæ sung , ph¸t triÓn lý luËn M-LN, TTHCM

trong giai ®o¹n çch m¹ng hiÖn nay.- Chèng l¹i mäi biÓu hiÖn xa rêi, phñ ®Þnh chñ nghÜa M-LN, TTHCM.

16

c©u 12 : tr×nh bµy quy luËt vÒ sù phï hîp cña qhsx víi tr ...€¦ · web view+ tÝnh...

Documents