cooltura.co.uk 21 (635)21 maja 2016

DONALD TRUMP – sojusznik Putina

MORLINY COOLTURA FESTIVAL: tak się bawiliśmy!

cooltura.co.uk 21 (635)21 maja 2016

635-COVER.indd 2 17/05/2016 13:01:42

635-MAKIETA 1 01-23.indd 2 17/05/2016 16:50:10

635-MAKIETA 1 01-23.indd 3 17/05/2016 16:50:12

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL

GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490

www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKTOR NACZELNYKORDIAN KLACZYŃSKI

kordian@cooltura.co.uk, wew. 256

Z-CA REDAKTORA NACZELNEGOPIOTR DOBRONIAK

dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261

DZIENNIKARZESYLWIA MILAN

sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248

m.urban@cooltura.co.ukDARIUSZ A. ZELLER

darek@cooltura.co.uk, wew. 255

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.ukTOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk

TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk

WSPÓŁPRACOWNICYTOMASZ BOREJZA / PRZEMYSŁAW ĆWIK / MAŁGORZATA

DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / MATEUSZ MADEJSKI / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANNA PAWLETA / MARCIN SZCZEPAŃSKI / PIOTR URBANIK /

TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

KOREKTA BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk

MARKETING I REKLAMAmarketing@cooltura.co.uk

DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMYKRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244

WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMYJOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMYEWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245

EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263

GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk

0208 846 3614

KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk

KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.ukWYDAWCA Sara-Int Ltd.

ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie

prawo do skracania i prze reda go wania tekstów. Publikowanie zamieszczonych teks tów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne

z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

coolturamagazine #coolturaUK issuu.com/cooltura tablet / smartfon

POLISHWEEKLYMAGAZINEW NUMERZE 635.

018006 W OBIEKTYWIE

008 NA WYSPACH

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

022 PRAWO

024 TEMAT NUMERUWszędzie dobrze, ale w pubie

najlepiej

030 KOMENTARZ TYGODNIADonald Trump – sojusznik Putina

032 FELIETONLepszy Tusk w Brukseli,

czy w Warszawie?

035 DZIEJE SIĘRelacje polskich sybiraków

w Bradford

036 WYDARZENIAPożegnanie z Upton Park

038 TRANSPORT

Okładka: TOMEK WOŹNICZKA

042 CAFÉ COOLTURANadchodzące wydarzenia

050 MORLINY COOLTURA FESTIVAL 2016Fotoreportaż

056 OPERAPolskie gwiazdy światowych scen

operowych

060 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNIZamiast grilla

062 ZROWIE I URODANiezawodne maseczki

Maseczki owocowe i warzywne

066 GUEST ROOMTwórczość czytelników

070 OGŁOSZENIA DROBNE

092 SPORT

096 KRZYŻÓWKA

097 HOROSKOP

012

008

635-MAKIETA 1 01-23.indd 4 17/05/2016 16:50:17

635-MAKIETA 1 01-23.indd 5 17/05/2016 16:50:18

006 Zdjęcie tygodniaTaki jesT LONDYN

Królowa, Segway i jej psy

Kobieta przechodzi obok muralu

przedstawiającego królową Elżbietę II. Obrazek pojawił się przy Lordship Lane w Dulwich w południowym Londynie. Autorem tego malowidła, przypominającego nieco dzieła Banksy’ego, jest artysta przedstawiający się jako Catman.

635-MAKIETA 1 01-23.indd 6 17/05/2016 16:50:20

Fot.

PAP/

EPA

/Han

nah

Mck

ay

635-MAKIETA 1 01-23.indd 7 17/05/2016 16:50:21

008 WIADOMOŚCINA WYSPACH

» Zaplanowane na godzinę 15. w nie-dzielę spotkanie ostatniej kolejki

Premier League pomiędzy Manchesterem United a AFC Bournemouth zostało naj-pierw opóźnione, a potem przełożone na wtorkowy wieczór. Powodem był podej-rzany przedmiot, znaleziony przed pierw-szym gwizdkiem w jednej z toalet stadionu zwanego „Teatrem Marzeń”, który został ewakuowany.

Urządzenie, które policja określiła jako „niewiarygodnie podobne do ładunku wybuchowego”, zostało później zniszczone w kontrolowanej eksplozji. Wieczorem ustalono, że była to atrapa, wykorzystana wcześniej przez prywatną firmę do ćwi-czeń antyterrorystycznych.

Tymczasowy burmistrz Wielkiego Manchesteru Tony Lloyd uznał całe zda-rzenie za skandal.

– Fiasko to dobre słowo. To nie cho-dzi o to, że Manchester United jest najbo-gatszym klubem na świecie. Problemem jest fakt, że ochrona przeoczyła coś, co naprawdę powinno zostać znalezione. To oburzające. Należy przeprowadzić śledz-two, aby zbadać, co się stało, dlaczego to się stało i kto jest za to odpowiedzialny – skomentował.

Wielu kibiców ze zrozumieniem przyjęło decyzję o ewakuacji stadionu. Na łamach angielskich mediów fani nie ukrywali jednak rozczarowania, szcze-gólnie, że wielu z nich przyjechało na Old

Fot.

PAP/

EPA

/Pet

er P

owel

l

Takiego fałszywego alarmu jeszcze nie byłoWładze regionu, w którym położony jest stadion Old Trafford, są zażenowane niedzielnymi wydarzeniami, kiedy atrapa bomby doprowadziła do odwołania meczu Premier League. – Fiasko to właściwe słowo. To był chaos i dezorganizacja – mówiono.

Autokar wywozi piłkarzy Bournemouth FC ze stadionu Old Trafford po odwołaniu

meczu z Manchesterem United

Trafford z innych miast, a nawet państw. – Podczas ewakuacji ludzie śpiewali i krzy-czeli jak zawsze. Trudno winić klub, tak naprawdę znalazł się między młotem a kowadłem. Gdyby cokolwiek poszło nie tak, na niego spadłaby krytyka – powie-dział na łamach dziennika „The Guardian” kibic Dave Crew.

Jego syn Matt był mniej wyrozu-miały: – To świetnie podsumowuje cały nasz sezon... – uciął, nawiązując do nie najlepszych wyników sportowych Man-chesteru United. „Czerwone Diabły” stra-ciły szansę awansu do kolejnej edycji Ligi Mistrzów (trudno bowiem przypuszczać, by wygrały z AFC Bournemouth różnicą kilkunastu goli).

Odwołanie meczu Premier League z powodów bezpieczeństwa to wydarzenie bez precedensu w 24-letniej historii tych rozgrywek w obecnym formacie. Napięcie związane z groźbą ataku terrorystycznego jest zwiększone w Europie w ostatnich mie-siącach. Wpłynęły na to zamachy w Paryżu, w tym w sąsiedztwie Stade de France, na którym trwał towarzyski mecz Francji z Niemcami, a także na lotnisku w Brukseli. Od tego czasu w wielu krajach stosowane są dodatkowe środki ostrożności.

– Bezpieczeństwo jest oczywiście naj-ważniejsze. Ale martwi mnie, że tego typu kwestie wpływają na futbol, sport i ogól-nie na społeczeństwo. Wielu z nas wierzy, że sport jednoczy ludzi, i musimy podtrzy-mać tę wiarę – uważa hiszpański pomoc-nik „ManU” Juan Mata.

Mecz z beniaminkiem został przeło-żony na wtorek. Klub z Bournemouth zaofe-rował swoim kibicom darmowy przejazd na to spotkanie, natomiast „Czerwone Dia-bły” zamierzają wypłacić odszkodowania wszystkim fanom, których odwołanie spo-tkania naraziło na straty finansowe.

Szacuje się, że wliczając koszty orga-nizacyjne (ewakuacja, przeszukanie sta-dionu itp.) „ManU” może stracić nawet cztery miliony dolarów.

Szef firmy, która organizowała ćwi-czenia, wziął pełną odpowiedzialność za chaos.

– Zostawiłem to urządzenie przypad-kiem, bo wychodząc sprawdziłem, że w tor-bie mam już podobne... Powiedzenie „prze-praszam” to o wiele za mało. Czekam tylko, aż odezwie się do mnie klub. W tej chwili pewnie zastanawiają się tam, jakiej gilo-tyny użyć do ścięcia mojej głowy. Jestem managerem firmy, która prawdopodobnie lada chwila zbankrutuje – powiedział pół-żartem Christopher Reid. «

635-MAKIETA 1 01-23.indd 8 17/05/2016 16:50:23

635-MAKIETA 1 01-23.indd 9 17/05/2016 16:50:24

010

» Brytyjska minister spraw wewnętrznych Theresa May

poinformowała w zeszłą środę o pod-niesieniu poziomu zagrożenia związa-nego z północnoirlandzkim terroryzmem w Anglii, Walii i Szkocji do poziomu „zna-czącego” z dotychczasowego „umiarko-wanego”.

„W związku z tą zmianą pracujemy bezpośrednio z policją i innymi właści-wymi organami administracji publicznej w celu zapewnienia adekwatnych roz-wiązań dotyczących bezpieczeństwa” – napisała w oświadczeniu.

Jak podkreśliła, mieszkańcy Anglii, Szkocji i Walii powinni być „wyjątkowo czujni i informować policję o każdej podej-rzanej aktywności”.

Ostrzeżenie, wydane przez brytyjską służbę wywiadowczą MI5, oznacza, że atak „związany z dalszą aktywnością republi-kańskich dysydentów” jest „bardzo praw-dopodobny”. Podobny poziom zagrożenia ze strony terrorystów z Irlandii Północnej obowiązywał już w latach 2010-2012.

Na terenie całej Wielkiej Brytanii jed-nocześnie wciąż obowiązuje „znaczący” poziom ogólnego zagrożenia terrorystycz-

nego – czwarty w pięciostopniowej skali.Przedstawiciele brytyjskich służb pod-

kreślali w listopadzie 2015 roku, że w ciągu roku zapobiegli co najmniej siedmiu ata-kom terrorystycznym na terenie Wielkiej Brytanii, nie precyzując jednak specyfiki i charakteru potencjalnego zagrożenia.

W marcu 2016 r. przedstawiciele lon-dyńskiej policji ostrzegali przed ryzykiem zamachu podobnego do tego w Paryżu w listopadzie 2015 roku i rozpoczęli pro-ces szkolenia na szeroką skalę policjantów z zakresu reagowania na ewentualny atak terrorystyczny. «

» Brytyjski urząd statystyczny ONS oraz urząd podatkowy

HMRC opublikowały szczegółowe dane o skali imigracji i jej wpływie na Wielką Brytanię. Okazuje się, że migranci z Europy są odpowiedzialni za 2,6 mld funtów zysku dla brytyj-skiego budżetu.

W roku podatkowym 2013/2014 przyjezdni z państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego wpłacili ponad 3,1 mld funtów, pobierając z budżetu zaledwie 0,5 mld i w efekcie pozosta-wiając w kasie państwa 2,6 miliarda funtów netto.

Dane opublikowano dwa tygodnie wcześniej niż planowano, w związku z szeregiem interpelacji deputowanych

w sprawie „ukrytego miliona” – pojawia-jących się ze strony zwolenników wyj-ścia z Unii Europejskiej sugestii, że dane na temat rozmiaru imigracji do Wielkiej Brytanii były ze względów politycznych konsekwentnie zaniżane.

Jako argument za takim scenariu-szem politycy i aktywiści popierający Brexit wskazywali na różnice pomię-dzy nadanymi numerami identyfika-cji podatkowej NINO (około 700 tys. w ubiegłym roku) a wskaźnikiem dłu-goterminowej imigracji międzynarodo-wej (około 320 tys. osób rocznie).

Opublikowane dane wskazują jed-nak, że spośród 2,4 mln numerów NINO nadanych w ciągu ostatnich czterech lat obywatelom Unii Europejskiej, zaled-

wie milion jest „aktywny”, co oznacza, że jego posiadacze płacą podatki lub korzystają w jakikolwiek sposób ze świadczeń socjalnych.

Urzędy podkreśliły, że różnica wynika przede wszystkim ze znaczącej krótkoterminowej migracji, w ramach której około 40 proc. osób przebywa na terenie Wielkiej Brytanii miesiąc lub krócej, wykonując dorywcze prace, czę-sto w najsłabiej płatnych sektorach.

Kwestia imigracji i jej wpływu na gospodarkę jest jednym z kluczowych tematów w debacie publicznej przed zaplanowanym na 23 czerwca referen-dum ws. członkostwa Wielkiej Bryta-nii w Unii Europejskiej. (Jakub Krupa, PAP) «

Podwyższone ryzyko terroryzmu

Migranci to zysk dla budżetu

WIADOMOŚCINA WYSPACH

635-MAKIETA 1 01-23.indd 10 17/05/2016 16:50:26

011

635-MAKIETA 1 01-23.indd 11 17/05/2016 16:50:27

012 WIADOMOŚCINA wyspAch

Jakub krupa, pAp

» Korupcja i unikanie opodatko-wania „podważają perspektywy

wzrostu i obniżają nasze bezpieczeństwo – powiedział Cameron.

W efekcie zapowiedzianych zmian wszystkie zagraniczne firmy, które mają nieruchomość w Wielkiej Brytanii lub będą chciały ją kupić, będą musiały dołą-czyć do publicznego rejestru korzyści i ujawnić realnego właściciela spółki. Ma to uniemożliwić pranie pieniędzy uzyska-nych z nielegalnych źródeł i ukrywanie tożsamości przez kupca za pomocą firm zarejestrowanych w rajach podatkowych. Wielka Brytania będzie pierwszym kra-jem G20, który podjął taki krok.

Korupcja jest groźna jak ekstremizmStworzenie kompleksowego, publicznego rejestru korzyści, zapowiedział ostatnio w Londynie brytyjski premier David Cameron podczas odbywającego się w rezydencji Lancaster House globalnego szczytu antykorupcyjnego.

635-MAKIETA 1 01-23.indd 12 17/05/2016 16:50:29

013

Ponad 100 tys. nieruchomości w Wiel-kiej Brytanii, w tym ponad 44 tys. w samym Londynie, należy do zagranicznych inwe-storów, którzy nie ujawniają swojej tożsa-mości. Mieszkania i domy posiadają – za pośrednictwem zewnętrznych podmio-tów – między innymi objęci sankcjami rosyjscy i ukraińscy oligarchowie oraz osoby łączone z reżimem byłego prezy-denta Egiptu Hosni Mubaraka i z autory-tarnym królem Bahrajnu.

W dniach poprzedzających szczyt aktywiści z grupy ClampK, nawołującej do uniemożliwienia prania pieniędzy za pomocą rynku nieruchomości, oferowali wycieczki po Londynie, w trakcie których pokazywali budynki, hotele i biurowce należące między innymi do ukraińskiego

miliardera Dmytra Firtasza, poszukiwa-nego listem gończym za korupcję.

– Niektóre budynki niemal w całości należą do osób poszukiwanych lub podej-rzewanych o przestępstwa podatkowe – mówi Roman Borisovich z ClampK. – Na miejscu brytyjskich służb stale obser-wowałbym biura sprzedaży apartamen-tów w takich budynkach jak 1 Hyde Park (apartamentowiec uważany za najdroż-szą lokalizację w Londynie – przyp. red.) – ironizuje.

Stworzenie podobnych rejestrów zapo-wiedziały rządy Francji, Holandii, Kenii oraz Afganistanu i Nigerii – dwóch państw, które w podsłuchanej przez media wypowiedzi Cameron określił przed szczytem jako „fan-tastycznie skorumpowane” – a także przed-

stawiciele Australii, Nowej Zelandii, Jorda-nii, Indonezji, Irlandii i Gruzji.

Jednocześnie ponad 40 innych jurys-dykcji – w tym wiele terytoriów zależnych Wielkiej Brytanii – zobowiązało się do dzie-lenia się informacjami o prawdziwej struk-turze właścicielskiej firm z organami ści-gania na całym świecie. Pozwoli to na ści-ganie przestępstw podatkowych i bada-nie zarzutów o pranie pieniędzy wobec firm, które dotychczas korzystały z klau-zuli prywatności.

Wśród terytoriów objętych poro-zumieniem są między innymi Kajmany, wyspa Man, Jersey i Bermudy. Mimo usil-nych starań brytyjskiego rządu w tej gru-pie nie ma innych państw uznawanych za raje podatkowe, między innymi USA (stan Delaware), a także Brytyjskich Wysp Dzie-wiczych i Panamy, które nie wzięły udziału w konferencji.

Przemawiając na szczycie, sekretarz stanu USA John Kerry podkreślił jednak, że „wszyscy bierzemy udział w tej bitwie”, a „korupcja jest rywalem równie groźnym, jak niektórzy ekstremiści lub inne wyzwa-nia, z którymi się mierzymy”.

Cameron zapowiedział również powstanie Międzynarodowego Centrum Koordynacji ds. Działań Antykorupcyjnych, w którego tworzeniu wezmą udział przed-stawiciele Wielkiej Brytanii, USA, Kanady, Australii, Nowej Zelandii, Szwajcarii oraz Interpol. Nowa instytucja ma wspierać mię-dzynarodowe śledztwa w sprawie korup-cji i przypadków wyprowadzania publicz-nych pieniędzy.

Działacze na rzecz przejrzystości glo-balnego systemu finansowego i agresyw-nej walki z korupcją przyjęli te zapowie-dzi z zadowoleniem, ale zastrzegli, że „to za mało, by rozwiązać problemy, z któ-rymi się mierzymy”. Adrian Lovett, wice-szef antykorupcyjnej grupy ONE, powie-dział, że aktywiści liczą na to, że w kolej-nych latach przybędzie zobowiązań na rzecz publicznego udostępniania danych, szczególnie w przypadku brytyjskich tery-toriów zależnych.

Szczyt został zorganizowany zaledwie kilka tygodni po ujawnieniu przez brytyj-skie media na podstawie dokumentów „Panama papers”, że Cameron miał udziały w funduszu powierniczym utworzonym przez jego ojca i zarejestrowanym w raju podatkowym na Bahamach. W 2010 r., na kilka miesięcy przed objęciem urzędu pre-miera, sprzedał je za 30 tys. funtów.

W konferencji nie wzięli udziału przed-stawiciele Polski. «

Fot.

PAP/

EPA

/Fac

undo

Arr

izab

alag

a

Premier David Cameron przemawia podczas szczytu antykorupcyjnego w Londynie

635-MAKIETA 1 01-23.indd 13 17/05/2016 16:50:31

014 WIADOMOŚCIPrasa na WysPach

PrzygOtOWAłA: SylWIA MIlAn ŹróDłO: DAIly MAIl

» Odwieczny problem wielu zako-chanych par. Słabo zsynchroni-

zowane zegary biologiczne. Zdarza się. Jeżeli kładziecie się spać o zupełnie róż-nych godzinach, oznacza to, że problem Was dotyczy. Nie można go bagatelizo-wać, bo bywa przyczyną poważnych kon-fliktów w wielu związkach.

Kevin Clark przez większość życia pracował w pubach. Organizm przyzwy-czaił się do zasypiania o późnych porach. Zwykle chodzi spać między 24.00 a 3.00 rano. Partnerka Kevina, Monique Cec-cato, wstaje około godz. 5.20 i idzie na siłownię. Żeby się wyspać, od godz. 22.00 musi już być w łóżku. – Te zupełnie inne zegary biologiczne mają bardzo duży wpływ na nasz związek – mówi Pani Ceccato. – Najczęściej czuję się winna.

Mam wyrzuty sumienia, kiedy jestem senna i zasypiam, a Kevin właśnie włą-cza telewizor, by oglądać ze mną film. Nasz kolejny problem jest taki, że ja nigdy nie zasłaniam okien, bo wstaję razem ze wschodem słońca. Natomiast Kevin potrzebuje zaciemnionych okien, by móc spać do godz. 8.00 rano i dobrze się wyspać. Odmienne zegary biolo-giczne wpływają nawet na nasze czyn-ności domowe. Bywa, że Kevin zaczyna na przykład prasować, kiedy ja idę spać – kontynuje Ceccato.

Według lekarzy, przypadek Kevina i Monique nie jest odosobniony. Podczas dnia można czuć się bardzo dobranym, a problemy mogą pojawić się dopiero przy wieczornym zasypianiu. Obecnie tylko 60 procent par sypia razem w tym samym czasie. Tych, którzy mają dopa-sowane zegary biologiczne, jest bardzo mało. Nasz cykl dnia zależy od trybu

życia, genetyki, zwyczajów, czynno-ści, które wykonujemy, płci oraz wielu innych spraw. Ludzie muszą bardzo pra-cować nad tym, aby nie powstawały w ich związku konflikty na tym tle. Można oczy-wiście próbować zestroić zegary. Jednak należy pamiętać, że ciało i mózg trudno przeprogramować na nowe godziny zasy-piania. Kobiety mają tendencje do cho-dzenia spać wcześniej, niż mężczyźni, zwykle o minimum dwie godziny.

Konflikty na tym tle można trochę załagodzić różnymi sposobami. Jeśli to my jesteśmy tymi, którzy przychodzą do sypialni później, to nie wchodźmy z tele-fonem i nie budźmy naszego partnera, nie włączajmy światła i na siłę nie każmy mu chodzić spać razem z nami. Pamiętajmy, że zegar biologiczny i pora zasypiania to nasza naturalna potrzeba, stanowiąca filar naszego zdrowia. Trzeci, po zdro-wym odżywianiu i sporcie. «

Skowronek czy sowa?Pasujemy do siebie w dzień, nie pasujemy w nocy.

635-MAKIETA 1 01-23.indd 14 17/05/2016 16:50:31

015

»daily mail

Zmieniać pościel gościom czy wywracać na drugą stronę?Sandra Howard, piSarkaZe wszystkich prac domowych, których nienawidzę najbar-dziej, zmiana pościeli plasuje się w samej czołówce. Trochę mi wstyd, ale... z wyjątkiem hoteli z pięcioma gwiazdkami, kto dziś gotuje bieliznę i prasuje. Życie jest zbyt krótkie, zbyt zabiegane.

Rzadko mamy w domu gości. Zatrzymuje się w sumie jedna, moja ulubiona. Kiedyś powiedziała mi: „Mam nadzieję, że nie zmieniasz po mnie pościeli. Nie musisz. Nie żyję z nikim, jestem zdrowa, śpię w bardzo długiej koszuli”. Spodo-bało mi się. Wzięłam to sobie do serca. Może za bardzo. Inni goście już nie tacy sympatyczni. Na wspomnienie jednego z nich, robię się czerwona na buzi. Ze złości. Zawsze zosta-wia łóżko, jak po małym huraganie. Generalnie pamiętam, aby na materac kłaść coś, co go zabezpiecza i dopiero na to prześcieradło.

Jenni murray, dziennikarka Nie zostanę u nikogo na noc, zanim nie upewnię się, czy zmieniają pościel po każdej osobie. Odczuwam horror na samą myśl, że ktoś mógł spać pod kołdrą, pod którą właśnie leżę. Nie jestem w stanie usnąć. To uciążliwość odziedzi-czona po matce. Nic z tym nie zrobię. Była doskonałą gospo-dynią domową. Staram się być podobną. Nie jestem zachwy-cona, jeśli ktoś chce zostać u mnie noc. Sama też nie palę się do nocowania poza domem. Kiedy rodzice żyli, często mnie odwiedzali. Wszystko musiało być wówczas zgodnie z przepisami. Rano mama sprzątała po sobie i ścieliła łóżko. Przed wyjazdem ściągała wszystko i wkładała do pralki. Sys-tematycznie, na szczęście od czasu do czasu, sypia u nas jedna para. Znają reguły. Przed wyjściem należy ściągnąć wszystko i włożyć mi do pralki.

Jeśli mam czas i siły, to dla siebie przebieram kołdrę, prześcieradło i poduszki codziennie. Zwykle jednak raz na tydzień.

Imogen edwards-Jones, autorka ksIążekW młodości w czasie wakacji, aby zaoszczędzić pieniądze, wynajmowałam jeden pokoj na spółkę z kolegą. Pracował na nocną zmianę, ja na dzienną. Spaliśmy w tym samym łóżku. Czy zmienialiśmy pościel? Ani razu. Po dwóch miesiącach zaczęło brzydko pachnieć, ale dotrwało do końca sezonu.

Z biegiem lat, gdy się człowiek starzeje, szuka komfortu. Doceniam świeżość łóżka. Nadal jednak jestem dość swo-bodnie podchodzącą do prowadzenia domu. Gościom czy-stym lub dzieciom wywracam poszewkę na drugą stronę. Przynajmniej pranie odpada. Duży, spocony, pod wpływem alkoholu gość? Piorę w 90 stopniach. (SM)

przegląd prasy

635-MAKIETA 1 01-23.indd 15 17/05/2016 16:50:32

016 WIADOMOŚCINa Wyspach

» Jak poinformowała Iwona Kuc z zespołu prasowego Komendy

Głównej Policji, to kolejny zbiorczy konwój zrealizowany w tym roku. W sumie od stycznia przewieziono już w ten sposób 237 osób.

– Skorzystaliśmy z wojskowego samolotu CASA. Wśród 22 sprowadzo-nych z Wielkiej Brytanii osób znaleźli się m.in. podejrzewani o dokonanie najcięższych przestępstw, takich jak zabójstwa czy rozboje – dodała Kuc.

Piotr K. – jak poinformowała – był jednym z najbardziej poszukiwanych Polaków. Europejski nakaz aresztowa-nia wydano za nim 8 lat temu.

– Podejrzewany jest o rozbój, usiło-wanie zabójstwa i zabójstwo – we wrze-śniu 2008 r. w Kielcach kibica kieleckiej drużyny piłkarskiej – dodała Kuc.

Do Polski przewieziono też Mariu-sza F. poszukiwanego przez war-szawski sąd między innymi za rozbój z użyciem broni palnej oraz ukrywa-nie osoby poszukiwanej listem goń-czym. F. już na terenie Wielkiej Bry-tanii dopuścił się zabójstwa i usiłowa-nia zabójstwa, za co skazano go na 30 lat więzienia.

– Do Polski przekazany został tym-czasowo – chodzi o to, by odpowiedział

również za przestępstwa popełnione na terenie kraju – dodała Kuc.

Konwoje polskich przestępców organizują policjanci z Wydziału Kon-wojowego Biura Prewencji KGP. Jedną z metod są właśnie konwoje zbior-cze, wykonywane samolotami woj-skowymi.

– Pozwala to na jednoczesne przetransportowanie większej liczby poszukiwanych osób oraz na obniżenie kosztów eskorty – dodała Kuc.

Policjanci niechętnie ujawniają kulisy tego rodzaju akcji. Nieoficjal-nie przyznają jednak, że te opera-cje poprzedzają skrupulatne przy-gotowania. Tak było między innymi w przypadku Kajetana P., podejrza-nego o zabójstwo lektorki języka wło-skiego na warszawskiej Woli. Męż-czyzna zdołał uciec aż na Maltę. Tam został zatrzymany 17 lutego 2016 r. i przetransportowany do Polski rów-nież wojskową CASĄ. Konwój był indywidualny, zdecydowano się jed-nak na wojskowy samolot z powodu między innymi dużego zaintereso-wania mediów – policjanci nieoficjal-nie przyznawali, że w takiej sytuacji ryzyko transportu samolotem rejso-wym jest duże. «

22 aresztowanych Polaków przewieziono do Polski

» Brytyjska policja poinformowała, że skonfiskowała cztery opie-

wające na 22 mln dolarów czeki, jakimi miała się posługiwać rosyjska grupa przestępcza przy praniu brudnych pie-niędzy na londyńskim rynku kontrak-tów terminowych.

Gang ten korzystał z pośrednictwa dwóch spółek rosyjskich, firmy szwajcar-skiej i zarejestrowanego na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych funduszu inwe-stycyjnego. Przejęcie czeków nastąpiło

po czteromiesięcznym śledztwie, jakie londyńska policja metropolitalna pro-wadziła przy wsparciu operatora giełdo-wego Intercontinental Exchange w spra-wie podejrzanych transakcji w obrocie kontraktami terminowymi.

Jak głosi policyjny komunikat, w ramach tego dochodzenia 23 marca w Londynie został aresztowany pod zarzutem malwersacji rosyjski makler, ale po wpłaceniu kaucji wypuszczono go na wolność na czas do lipca.

– Nasze śledztwo skierowane jest przeciwko domniemanej rosyjskiej grupie przestępczej, wykorzystują-cej londyński rynek kontraktów ter-minowych do prania milionów dola-rów pochodzących z działalności prze-stępczej – oświadczył inspektor Craig Mullish z wchodzącej w skład lon-dyńskiej policji jednostki do spraw walki z praniem pieniędzy. Dalszych szczegółów na ten temat policja nie podała. «

Rosyjski gang prał brudne pieniądze

22 Polaków podejrzanych o różnego rodzaju przestępstwa przewieziono do Polski z Wielkiej Brytanii. Wśród nich znalazł się Piotr K., podejrzany o zabójstwo w 2008 r. kibica kieleckiej drużyny piłkarskiej – podała policja.

635-MAKIETA 1 01-23.indd 16 17/05/2016 16:50:32

017

635-MAKIETA 1 01-23.indd 17 17/05/2016 16:50:34

018 WIADOMOŚCINa wyspach

» Kulminacja obchodów odbyła się niedzielę, kiedy odbył się

główny pokaz z okazji urodzin monar-chini.

Widzowie obejrzeli także liczne występy muzyków, piosenkarzy i tan-cerzy reprezentujących odległe nieraz zakątki globu, między innymi Oman, Chile, Nową Zelandię i Azerbejdżan, a całość była transmitowana w ogól-nokrajowej telewizji.

Festiwal konny w Windsorze, gdzie królowa ma też swoją rezydencję, rozpo-czął się w zeszły czwartek z jednodnio-wym opóźnieniem z powodu ulewnych deszczy, które zalały lokalne parkingi. Królowa mogła jednak od razu liczyć na szczęście – poprawnie obstawiła zwy-cięskiego konia w jednej z konkurencji i wygrała opiewający na 50 funtów kupon na zakupy w sieci sklepów Tesco.

Urodziny monarchini zwyczajowo

obchodzone są przez blisko dwa mie-siące podczas wydarzeń tematycznych związanych z jej różnymi zaintereso-waniami. Tegoroczne obchody zostały zainaugurowane 21 kwietnia – w praw-dziwe urodziny Elżbiety II – i skończą się w weekend 10-11 czerwca; w całej Wiel-kiej Brytanii zostaną wówczas wydłużone godziny otwarcia lokalnych pubów, aby Brytyjczycy mogli wznieść toast za sole-nizantkę. (Jakub Krupa, PAP) «

Pokaz koni dla królowejPonad 1500 osób wzięło udział pod koniec zeszłego tygodnia w obchodach 90. urodzin brytyjskiej królowej Elżbiety II podczas pokazu koni Royal Windsor Horse Show. Podziwiać można było 900 wierzchowców.

635-MAKIETA 1 01-23.indd 18 17/05/2016 16:50:39

019

635-MAKIETA 1 01-23.indd 19 17/05/2016 16:50:40

020 WIADOMOŚCINA wyspAch

» Ewentualne wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej

może oznaczać utratę nawet czterech milionów miejsc pracy – twierdzi Owen Tudor z brytyjskiej centrali związko-wej TUC.

W opinii Tudora najbardziej zagro-żone są miejsca pracy w branżach nasta-wionych na eksport, między innymi w motoryzacyjnej i chemicznej.

W przypadku Brexitu – jak podkre-śla Tudor – narażonych na likwidację będzie wiele innych miejsc pracy, gdyż Wielka Brytania utraci dostęp do unij-

nego rynku, co może z kolei sprawić, że przestanie być atrakcyjnym krajem dla zagranicznych inwestorów.

Pod koniec kwietnia Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) ostrzegła, że Brexit oznaczałby dla brytyjskiej gospodarki „duży nega-tywny wstrząs”; gdyby kraj opuścił Wspólnotę, jego gospodarka skurczy-łaby się o 3 proc. do 2020 roku i o 5 proc. do 2030 roku w porównaniu z sytuacją, gdyby Brexitu udało się uniknąć.

Politycy, którzy prowadzą kampanię w ramach Brexitu, w tym były burmistrz

Londynu Boris Johnson, przekonują, że jeśli kraj przestałby być członkiem UE, to brytyjska gospodarka rozkwitłaby, gdyż nie musiałaby już wpłacać rocznych skła-dek do UE, wyzwoliłaby się z biurokracji i zawarła własne umowy handlowe.

Publikowane często sondaże poka-zują, że brytyjski elektorat jest bardzo podzielony w sprawie przyszłości kraju w UE, a różnica między obozami zwolen-ników i przeciwników Brexitu jest nie-wielka i nie pozwala przewidywać, który z nich zwycięży w zaplanowanym na 23 czerwca referendum. «

» Na nowym burmistrzu Londynu Sadiqu Khanie nie zrobiło wraże-

nia zasugerowanie przez Donalda Trumpa, że można by go wyłączyć z propono-wanego tymczasowego zakazu wjazdu muzułmanów na terytorium USA. Khan zarzucił Trumpowi ignorancję.

Trump, lider w republikańskich pra-wyborach, spytany, jak taki zakaz miałby się do pierwszego muzułmańskiego bur-mistrza Londynu, powiedział gazecie „New York Times”, że „zawsze będą wyjątki”.

Khan oświadczył na to: – Tu nie cho-dzi tylko o mnie; chodzi o moich przy-jaciół, moją rodzinę i każdego, kto ma

pochodzenie podobne do mojego, gdzie-kolwiek na świecie.

Dodał, że „ignorancki pogląd Donalda Trumpa na islam mógłby sprawić, że oba nasze kraje będą mniej bezpieczne”, zrażając do siebie muzułmanów głów-nego nurtu.

Trump zaproponował „totalny” zakaz wjazdu muzułmańskich cudzoziemców do USA do czasu – jak to ujął – „aż przed-stawiciele naszego kraju będą się mogli zorientować, co się, u diabła, dzieje”.

Faworyt w republikańskich prawy-borach, których stawką jest rywalizacja o Biały Dom w wyborach prezydenckich,

zyskał rozgłos wieloma kontrowersyj-nymi wypowiedziami. Twierdził między innymi, że z Meksyku imigrują do USA głównie gwałciciele i handlarze narkoty-ków. Pochwalał stosowanie tortur w walce z terrorystami, wyraził poparcie dla kara-nia kobiet za aborcję.

Laburzysta Sadiq Khan w wyborach 5 maja zdobył ponad 1,3 mln głosów i uzy-skał najwyższy mandat dla pojedynczego polityka w historii Wielkiej Brytanii. Poko-nał kandydata Partii Konserwatywnej Zaca Goldsmitha, którego komentatorzy krytykowali za posługiwanie się w kam-panii antyislamską retoryką. «

Burmistrz Londynu zarzuca Trumpowi ignorancję

Przez Brexit wzrośnie bezrobocie

635-MAKIETA 1 01-23.indd 20 17/05/2016 16:58:42

635-MAKIETA 1 01-23.indd 21 17/05/2016 16:50:42

022

Miałeś wypadek?

Zadzwoń na numer 0208 741 7762 lub 07500 300 600 – infolinia czynna całą dobę

» Niejednokrotnie firma, która ubezpieczyła nam auto, nie

wywiązuje się ze swoich zobowiązań. Wówczas zadajemy sobie pytanie, jakie kroki możemy poczynić, aby wyegze-kwować nasze prawa. Często komuni-kacja z ubezpieczycielami jest trudna. Są to duże korporacje, dla których liczy się zysk, a nie klient. Na szczęście firmy ubezpieczeniowe są regulowane i nad-zorowane przez instytucje niezależne, które monitorują działania ubezpie-czycieli oraz mogą wpłynać na zmianę ich decyzji.

Co zatem zrobić w sytuacji, gdy ubez-pieczyciel zrobił coś, co niekorzystnie wpłynęło na nasze ubezpieczenie?

Pierwszym etapem jest konieczność zgłoszenia się bezpośrednio do ubezpie-czyciela. Każda firma ma swoją porcedurę dotyczącą rozpatrywania skarg i zażaleń. Ubezpieczyciel powinien nam wskazać drogę, jak taką skargę złożyć, oraz poin-formować nas, jak szybko zostanie ona rozpatrzona. Bardzo ważne jest to, aby dokładnie udokumentować całą kore-spondecję z ubezpieczycielem, zapisy-wać treści rozmów, ich daty oraz imiona i nazwiska osób, z którymi rozmawiali-śmy w ramach naszej skargi. Jeżeli odpo-wiedź ubezpieczyciela nie będzie satys-fakcjonująca, wówczas możemy zgłosić się do instytucji nadrzędnej, która rozpa-

trzy naszą sprawę, czyli Financial Ombud-sman. Do niego będziemy mogli wysłać całą zebraną dokumentację.

Financial Ombudsman jest niezależną instytucją, która może wpłynąć na zmianę decyzji firmy ubezpieczeniowej. Skarga powinna być złożona na odpowiednim formularzu dostępnym na stronie inter-netowej Financial Ombudsman. «

Dane kontaktowe do Financial OmbudsmanThe Financial Ombudsman ServiceExchange TowerLondonE14 9SRTel.: 0800 023 4567complaint.info@financial-ombudsman.org.uk financial-ombudsman.org.uk/

Financial Ombudsman rozpatrzy naszą sprawę i jeżeli uzna, że ubezpieczyciel postąpił niewłaściwie, nakaże mu zmianę decyzji.

Skarga na ubezpieczyciela w Anglii

WIADOMOŚCIprawO

635-MAKIETA 1 01-23.indd 22 17/05/2016 16:50:45

023

635-MAKIETA 1 01-23.indd 23 17/05/2016 16:50:46

024 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

635-MAKIETA 2 24-41.indd 24 17/05/2016 16:51:46

025

Wszędzie dobrze, ale w pubie najlepiejNa całym świecie trudno znaleźć „instytucję” podobną do brytyjskiego pubu. W wielu brytyjskich wioskach pełni on rolę ważniejszą od urzędu gminy i kościoła razem wziętych. To w pubach odbywają się lokalne imprezy, wesela i pogrzeby; w pubach członkowie lokalnych społeczności dyskutują na tematy tak ważne, jak wyższość jednej drużyny piłkarskiej nad drugą lub wybierają lokalne władze.

Magdalena gignal

» Początków brytyjskich pubów, czyli „domów publicznych” (ang. public

houses) należy doszukiwać się w… czasach rzymskich. W epoce Imperium Rzymskiego przy każdej drodze stała gospoda, dająca schronienie urzędnikom i podróżnym. Istniały również mniejsze przybytki, zaj-mujące się serwowaniem posiłków, a czę-ściej napoi, zwane tabernami, od którego to słowa wywodzi się dzisiejsza tawerna. Po opuszczeniu Brytanii przez Rzymian obsługa klienta na Wyspach istotnie pod-upadła, by odrodzić się dopiero w czasach średniowiecza, kiedy to klasztory zaczęły otwierać domy gościnne i hospicja, zapew-niające schronienie wędrowcom. Często mnisi oferowali w tych przybytkach bez-płatnie chleb i mocne, gorzkie piwo (ang. ale). Jak można się domyślić, równie czę-sto zarówno braciszkowie, jak i ich goście, nadużywali przywileju darmowego napoju alkoholowego. Dlatego z polecenia króla Egberta w beczkach z piwem pojawiły się

kołki (ang. pegs), określające ilość złotego nektaru, którą można spożyć przy jednym posiedzeniu. Stąd wzięło się powiedzenie „to take down a peg”. Biesiadnicy szybko znaleźli sposób na obejście tego przepisu, podpijając piwo z cudzych beczek.

ŚWiNia czy kołek?Zajazdy oferowały pokoje dla podróżnych, tawerny — posiłki i napoje — a w pijalniach (ang. ale house) raczono się wszystkim, co przypominało piwo. Ponieważ większość ludności Wielkiej Brytanii była w tych cza-sach niepiśmienna, często każdy z przybyt-ków zdobił szyld uproszczonym znakiem symbolizującym nazwę piwiarni. Pomysł graficznych szyldów został najprawdo-podobniej też zaczerpnięty od Rzymian. Najstarsza pisemna wzmianka o pijalni piwa z wywieszonym na zewnątrz szyl-dem ,przedstawiającym wijący się bluszcz, pochodzi z XV wieku. Wiele rysunków poja-wiających się na szyldach wywieszanych na pubach przez stulecia zaczerpnięto ze »

635-MAKIETA 2 24-41.indd 25 17/05/2016 16:51:49

026

znaków cechowych — stąd na przykład wywodzą się nazwy Woolpack czy Carpen-ters Arms. Szyldy przyklasztornych zajaz-dów zdobiły gołębie. W pobliżu kanału czy rzeki można spotkać pub o nazwie Naviga-tion in the 18th century, a obok XIX-wiecznej linii kolejowej przybytek o równie pozba-

wionej wyobraźni nazwie Railway Arms. Co ciekawe, nazwa Pig and Whistle to zniekształcone określenie „peg and

wassail”, czyli kołek i grzaniec, niemające nic wspólnego ze świnią i gwizdaniem.

Grzańcem wznoszono toasty za zdrowie, a kołek pochodzi z wspomnianego wcze-

śniej powszechnego powiedzenia.

NarodziNy piwaGospodarze zajazdów niekoniecznie wywodzili się z plebsu. W prologu do „Opowieści z Canterbury” Chaucer określa ich jako dobrze wykształco-

nych i inteligentnych. Do wczesnych lat XIX wieku właściciele pubów byli

często uważani za opiekunów lokal-nych wiejskich społeczności, ponie-waż zamożni ziemianie i ich gierm-

kowie nie gościli w wioskach zbyt często, wyruszając na wojny, oddając się polowa-

niom lub innym licznym ziemiańskim roz-rywkom. Od piwowarów czasów średnio-wiecza wymagano wywieszania znaku „ale-stake” na zewnątrz budynku browaru po uwarzeniu każdej nowej partii piwa. Było to zaproszenie dla lokalnego „testera piwa” — przedstawiciela publicznego urzędu (zawsze w dobrym humorze), do którego obowiązków należało kontrolowanie jako-ści i ilości piwa. Piwowarów przyłapanych na niedomierzaniu trunku czekała surowa kara — przeciągano ich ulicami miasta.

Wprowadzenie chmielu do przemysłu piwowarskiego doprowadziło do powsta-nia nowego napitku — czyli piwa w postaci, w jakiej mniej więcej znamy je dziś. Gorz-kie piwo, czyli „ale” nadal było uważane za trunek wyższej jakości, jako że nie „fał-szowano” go kwiatami chmielu o właści-wościach konserwujących. Jednak imi-granci holenderscy i flamandzcy, którzy osiedli w Anglii, dostrzegli w chmielowym piwie okazję do zrobienia interesu i zało-żyli ogrody chmielowe w Kent i Sussex, które w połowie XVI wieku przynosiły już pokaźny dochód. Nie wszyscy przekonali się do nowego piwa. Tradycjonaliści uważali kwiaty chmielu w napojach wyskokowych za truciznę i zanieczyszczenie. Na próżno

The Twelve Pins na Finsbury Park w Londynie, to najpopularniejszy pub wśród kibiców pobliskiego Arsenalu. Fani Kanonierów

spotykają się tutaj, by wspólnie oglądać mecze. A ci, którzy oglądają je na stadionie, często

wpadają tu na piwko przed i po meczu

Fot.

Kord

ian

Klac

zyńs

ki

TEMaT NUMErUspołeczeństwo

635-MAKIETA 2 24-41.indd 26 17/05/2016 16:51:54

027jednak król Henryk VIII próbował ukrócić warzenie piwa, nakładając na ten rodzaj działalności wysokie podatki. Produkcji piwa nie mogły zatrzymać nawet najtrud-niejsze do pokonania przeszkody.

O przywiązaniu Anglików do tradycji picia piwa świadczy fakt, że wiele pubów, pijalni i tawern, funkcjonowało w tym samym miejscu przez całe stulecia. Nie-które z nich — jak The George w Glaston-bury pochodzący z czasów Edwarda VI czy The George w St. Albans z 1448 roku – są otwarte po dziś dzień. Kolejny George w Somerset jest w posiadaniu licencji na sprzedaż alkoholu od 1397 roku. Tej zdu-miewającej trwałości z punktu widzenia historycznego dorównują prawdopodob-nie tylko przybytki religijne.

Pod arkadamiStopniowej rozbudowie sieci dróg i wzro-stowi popularności ciągniętych przez konie dyliżansów towarzyszyła przemiana przy-drożnych zajazdów w oberże, w których do dziś zachowały się arkady prowadzące do stajni i zewnętrznych dziedzińców. W mia-stach handlowych dobrze prosperujące oberże oferowały gościom pokoje funk-cyjne i prywatne, w których można było omawiać interesy w zaciszu, z tętniącym głośnym życiem miastem za oknem. To za sprawą tych właśnie pokoi „konferencyj-nych” puby przejęły – i po dziś dzień peł-nią – funkcje socjalne w wielu miastach i miasteczkach.

Za sprawą przedsiębiorczego Williama Simondsa, jednego z pierwszych monopoli-stów w przemyśle browarniczym, powstały przedstawicielstwa browarów (ang. tied house). Do momentu zaistnienia Simondsa na scenie hurtowa sprzedaż piwa i gorz-kiego piwa właściwie nie istniała, głównie z powodu praw wprowadzonych za pano-wania Jakuba I. Zabraniały one hurtowej sprzedaży piwa, chyba że na rzecz w pełni licencjonowanych pubów. Wyczuwając zmiany, Simonds założył na południu Anglii liczne zajazdy. Kiedy na początku XIX wieku prawo się zmieniło, błyskawicznie ustano-wił sieć 50 pijalni piwa, którym sprzedawał hurtowo swój własny produkt.

Zniesienie podatku piwnego w 1830 roku oznaczało, że wielu podatników mogło od tej pory sprzedawać piwo bez licencji. Pijalnie wyrastały jak grzyby po deszczu — piwo sprzedawano często nawet w kuchen-nych oknach prywatnych domów. Stop-niowo nastąpił podział miejsc do picia piwa w takich domach: w pokojach, w których

sprzedawano lane piwo (ang. the tap room) dostępne były miejsca siedzące, w barze można było tylko stać. W bardziej dystyn-gowanych przybytkach do dyspozycji gości oddawano również bawialnie.

Samowolka w sprzedaży piwa skoń-czyła się w 1869 roku, kiedy to w życie weszły ostrzejsze przepisy regulujące branżę alkoholową. Mniejsze browary zban-krutowały, a więksi producenci piwa prze-jęli w posiadanie również pijalnie. Browar-nictwo stało się „przemysłem”. Dziś wiele z tamtejszych pubów zostało przekształ-conych w „tematyczne” sklepy z pamiąt-kami i „plastikowe” bary, a ich ówcześni właściciele prawdopodobnie przewracają się w grobach.

Dla poczatkującychPub dla Brytyjczyków to coś więcej niż tylko miejsce, w którym można napić się piwa. Według British Beer and Pub Associa-tion (BBPA) 80 procent dorosłych mieszkań-ców Wielkiej Brytanii uważa się za częstych gości pubów, a ponad

15 milionów — niemal jedna trzecia doro-słej populacji kraju — pije w pubie przy-najmniej raz w tygodniu.

Dziś nie istnieje już coś takiego, jak typowy brytyjski pub. Do dyspozycji gości jest cały przekrój przybytków — od trady-cyjnych wiejskich pubów z prawdziwym gorzkim piwem i ogniem w olbrzymim otwartym kominku (obok którego najczę-ściej siedzi staruszek z psem), po tętniące życiem popularne miejsca w centrach miast pełne nastolatków i dwudziestokilkulat-ków przekrzykujących się do dźwięków dudniącej muzyki.

Największą różnorodność pubów widać w dużych miastach. Niektóre z nich są bardzo stare — za najstarszy pub w Anglii uważa się Ye Olde Trip To Jeru-salem w Nottingham, zbudowany w 1189 roku. Czasy się jednak zmieniają i wiele pubów jest przejmowanych przez korpo-racje, które przekształcają je w sieciówki,

niestety często pozbawia-jąc przy tym ich ory-ginalnego charakteru.

W ostatnich latach coraz więcej poja-wia się pubów »

Ye Olde Trip To Jerusalem w Nottingham uważa się za 

najstarszy pub w Anglii

635-MAKIETA 2 24-41.indd 27 17/05/2016 16:51:57

028 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

w nowoczesnym, europejskim stylu, przy-pominających raczej bary. Na przedmie-ściach wciąż zachowało się wiele starych pubów z atmosferą odzwierciedlającą cha-raktery lokalnych społeczności — niektóre z nich są przyjazne, inne raczej nie zachęcają do wstąpienia na szklaneczkę, a jeszcze

inne wręcz budzą grozę. Większość pubów znajduje się dziś w rękach browarów i sprzedaje piwo jednego producenta lub — od czasu do czasu — piwa „gościnne”. Tylko puby oznaczone jako „free house” mogą sprzedawać takie piwo, jakie tylko im się zamarzy.

Dzisiejsze puby to nie tylko pijal-nie piwa, ale często również restauracje.

Według BBPA brytyjskie puby serwują rocznie ponad miliard posiłków. Naj-popularniejsze pubowe dania to oczy-wiście niedzielne pieczyste (ang. Sun-day roast), paszteciki z mięsem, kieł-baski z tłuczonymi ziemniakami, ryba z frytkami i podobne proste potrawy.

Do posiłku nie obejdzie się bez piwa, ale alkohol można w Wielkiej Brytanii zama-

wiać dopiero po skończeniu 18 lat. Wyjąt-kiem jest piwo do posiłku dla 16-latków, którzy spożywają obiad w towarzystwie dorosłych. Nie wszystkie puby wpusz-czają do części barowej dzieci, które nie skończyły 14 lat, inne zamykają drzwi dla młodocianych wieczorami. Do całkiem nie-dawna w życie pubowe nieodłącznie wpi-sany był papierosowy dym. Od lipca 2007 roku palenie papierosów w budynkach uży-teczności publicznej, również w pubach, jest zakazane.

OdRObiNA kiNdERszTUbyZamówienie w angielskim pubie po pro-stu „piwa” jest uważane za nietakt i może

puby czynią nas szczęśliwszymiOsoby, które mieszkają w pobliżu niewielkiego pubu i często w nim bywają, są znacznie szczęśliwsze, mają więcej przyjaciół i odczuwają większe zadowolenie z życia – dowodzą badania przeprowadzone przez naukowców z Oxford University. To oficjalne stanowisko naukowców – dobrze jest mieszkać blisko pubu. Zgodnie z raportem przygotowanym na zlecenie Campaign for Real Ale, ludzie, którzy lubią wychylić czasem kufel piwa w okolicznej knajpce są znacznie bardziej zadowoleni z życia i – co ciekawe – rzadziej się upijają. Dokument wskazuje, że ogromną rolę odgrywa w tym przypadku jakość interakcji międzyludzkich, do jakich dochodzi w takich miejscach.

„Chętniej angażujemy się w spontaniczne rozmowy w małych pubach w naszej okolicy, niż w zatłoczonych knajpach w centrum” – twierdzą autorzy raportu.

– W czasach, gdy nasze kontakty towarzyskie częściej mają miejsce w sieci niż w rzeczywistym świecie, posiadanie łatwego dostępu do miejsc, gdzie można spotkać się ze starymi przyjaciółmi lub znaleźć nowych, ma ogromne znaczenie – mówi prof. Robin Dunbar z Oxford University. „Niewielkie, lokalne knajpki ze swoim niepowtarzalnym klimatem są odzwierciedleniem duszy wspólnoty. To miejsce rozrywki i relaksu; ale też wzmacniania więzi” – czytamy w raporcie.

W 1972 roku puby sprzedawały dziennie 29,2 miliona pint piwa. Dziś jest to 10,9 miliona. Taka sytuacja spowodowana jest rosnącymikosztami najmu i ostrą konkurencją ze strony supermarketów

635-MAKIETA 2 24-41.indd 28 17/05/2016 16:52:01

029narazić spragnionego gościa na kpinę ze strony barmana i innych gości pubu. Koniecznie trzeba poprosić o okre-ślony typ piwa lub podać nazwę marki. Bardzo popular-nym i typowo brytyjskim smakiem piwa jest „bitter” (gorz-kie). Zawdzięczające nazwę gorzkiemu posmakowi piwo o brązowo-czerwonym kolorze jest silnie aromatyzowane chmielem i występuje w różnych stężeniach alkoholu, sma-kach i aromatach, ze względu na różne techniki warzenia wykorzystywane w różnych regionach. To z powodu „bit-ter” Brytyjczycy są krytykowani za picie „ciepłego piwa”. Otóż „bitter” nie jest ciepłe, po prostu nie jest lodowato zimne i nikt nie chce, żeby takie było!

Bardziej znane Europejczykom (i zimne) są piwa pod nazwą „lager”, które w Wielkiej Brytanii były niemal nie-obecne do 1960 roku, a dziś stanowią niemal połowę sprze-dawanego na Wyspach piwa. Wśród innych rodzajów warto wymienić „stout” (gęste, ciemne piwo, popularne w Irlandii, gdzie w każdym pubie serwuje się lanego Guinessa) i „cider”, czyli piwo ze sfermentowanego soku jabłkowego, wyjąt-kowo popularne w południowo-zachodniej Anglii. Mimo oficjalnego obowiązywania systemu metrycznego, piwo nadal sprzedaje się na pinty (ok. 568 ml) i półpinty.

Drugim nietaktem, a raczej posunięciem pozbawio-nym sensu w brytyjskim pubie, jest oczekiwanie na przyję-cie zamówienia przy stoliku. W pubie z prawdziwego zda-rzenia wszystko — od szklanki herbaty po trzydaniowy obiad — zamawia się przy barze. Etykieta barowa jest bar-dzo ważna dla Brytyjczyków. Niedopuszczalne jest wciska-nie się do kolejki, a barman zazwyczaj dobrze wie, który z gości prowadzących spokojną konwersację przy barze jest następny do serwowania. Zwykle za napoje trzeba pła-cić od razu przy zamawianiu, otwarte rachunki nadal nie są specjalnie popularne.

Na ratuNek pubomNiestety, puby znikają z mapy Wielkiej Brytanii z szybko-ścią niemal błyskawicy — według szacunków organiza-cji Campaign for Real Ale (CAMRA) co tydzień zamyka-nych jest 29 z nich. Najgorzej sprawy mają się w Londy-nie i w południowo-wschodniej Anglii. Co tydzień w tych regionach znika 10 pubów. Kolejna na liście jest północna i środkowa Walia, gdzie każdego tygodnia zamyka się sie-dem pubów. Od 1980 roku liczba pubów w Wielkiej Bry-tanii spadła z 69 tys. do 50 tys.

W 1972 roku puby sprzedawały dziennie 29,2 miliona pint piwa. Dziś jest to 10,9 miliona. Taka sytuacja spowo-dowana jest rosnącymi kosztami najmu i ostrą konkuren-cją ze strony supermarketów. Trwa również kampania, której celem jest wymuszenie reform zezwalających na wyburzanie budynków bez pozwolenia na budowę. Zda-niem Toma Stainera, szefa organizacji CAMRA, rząd powi-nien objąć puby ochroną i zabronić ich wyburzania. Do tego czasu najlepszym sposobem, by zapobiec zamknię-ciu lokalnego pubu jest umieszczenie go na liście ACV (Asset of Community Value), czyli liście budynków waż-nych dla lokalnej społeczności. Jeśli pub znajdzie się na takiej liście, nie można go wyburzyć lub przebudować bez decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania przestrzennego. «

635-MAKIETA 2 24-41.indd 29 17/05/2016 16:52:02

030 KOMENTARZ TYGODNIApolityka

Wiktor Moszczyński

» Czterokrotny bankrut, który odzie-dziczył swoje miliony od ojca;

który oskubał studentów ze $40 milionów dolarów rekrutując ich do Uniwesytetu w Nowym Jorku, jaki nie powstał; który współpracował z mafią sycylijską w wpro-wadzeniu kasyna; który szantażował i stra-szył lokatorów, zmuszając ich do opuszcze-nia mieszkań; który zabraniał przyjmowa-nie czarnych lokatorów i klientów w swoich kasynach; którego inicjatywy gospodarcze w lotnictwie, kasynach, nieruchomościach, produkcji alkoholu legły kolejno w gru-zach; który wykorzystywał nielegalnie pra-cujących Polaków przy budowie swojego Trump Tower płacąc im nieregularnie $5

za godzinę; który był parokrotnie oskar-żony o gwałt i molestowanie kobiet, teraz czeka na klucze do Białego Domu.

Trump mówi często rzeczy niesły-chane. Chce zbudować mur odgranicza-jący Meksyk od Stanów Zjednoczonych, wyrzucić 11mln latynosów, powstrzy-mać przekazy pieniędzy Meksykańczyków w Stanach do swoich rodzin w Meksyku i zabronić wstępu do Stanów muzułmanom (ale wyjątkiem jest nowo wybrany mer Londynu). Proponuje na przykład znieść narodowy dług $19 trylionów w ciągu 8 lat urzędowania, podnieść wydatki na amerykańskie siły zbrojne, ale zarazem zmniejszyć dochód od podatków o $10 trylionów, co jest kompletnym nonsensem. Bojkotuje spotkania z prasą, gdy mu to nie

Donald Trump – sojusznik Putinatrudno byłoby uwierzyć jeszcze na początku tego roku, że osoba o tak zniekształconym życiorysie jak Donald trump mogłaby zaistnieć jako kandydat oficjalny „Grand old Party” republikanów.

Fot.

Joe

Rae

dle

/ Get

ty Im

ages

635-MAKIETA 2 24-41.indd 30 17/05/2016 16:52:04

031031odpowiada, obraża wybitną dziennikarkę telewizyjną za to, że jest kobietą, udaje że nie wie co to jest Ku Klux Klan i ata-kuje swoich rywali i bardziej zaczepnych dziennikarzy najbrutalniejszym językiem. Wyraża intencje zlikwidowania bilateral-nych umów handlowych z innymi krajami, bo według niego amerykańska gospodarka traci na wolnym handlu międzynarodo-wym i przede wszystkim chroniłby ame-rykańskie towary, nawet gdyby przez to ceny miały pójść w górę. Dla przykładu: chce nałożyć 45% cła na artykuły impor-towane z Chin. Sam oświadczył parokrot-nie, że wiele ze swoich uwag czerpie od komentarzy budowlańców i murarzy, pra-cujących kiedyś dla jego ojca.

Wielu członków amerykańskiej polo-nii wyraża już podziw dla Trumpa i dekla-ruje dla niego poparcie. Lubią jego wul-garne wypowiedzi i podzielają jego potę-pienie nielegalnych imigrantów, tym bar-dziej że do niedawna sami nimi byli. Może powinni najpierw sprawdzić co Trump ma do powiedzenia na temat Europy i Rosji. Po pierwsze, uważa że NATO jest zby-teczne, za drogo kosztuje i wciąga Stany w potencjalnie ostry, niepotrzebny kon-flikt z Rosją Putina. Jeżeli kraje członkow-skie nie pokryją kosztu obrony ich granic to, twierdzi, NATO należy rozwiązać. Dla Trumpa Putin jest prawdziwym mężem stanu, a nie jakimś tam wymoczkiem jak Obama. Podziela pogląd Putina, że zjedno-czona Europa jest nienaturalną skorumpo-waną strukturą i że kraje jak Wielka Bry-tania powinny głosować za wycofaniem się z Unii. Pamiętajmy, że Putin subsydiuje ruchy antyeuropejskie w Unii, a przede wszystkiem francuski Fronte Nationale. Trumpowi to nie przeszkadza. Rosja go fascynuje. Gdy Trump był odpwiedzialny za wybory Miss Universe załatwił miejsce dla pokazu w Moskwie. Putin wyraził kiedyś o nim dość pochlebną opinię i to już wystar-czyło, aby Trump wyrażal się o nim równie pochlebnie. Trump jest klasycznym narcy-zem nie znoszącym krytyki, ale za to bar-dzo łasym na wszelkie pochlebstwa. Oba-wiam się, że to wszystko nie zrazi Polaków. Teraz już w Ameryce nie czuje się zagroże-nia dla Polski ze strony Rosji do tego stop-nia, w jakim odczuwali je przodkowie.

Trudno uwierzyć ,że osoba z tak primi-tywnym podejściem do gospodarki i spraw zagranicznych mogła do tego stopnia uzy-skać już zaufanie 10 milionów zgłoszonych wyborców, mimo że właściwie popełnia jedną gafę po drugiej. Widocznie dla swo-ich wyborców to nie są jego gafy, ale jego

zalety. Bo oni tak samo myślą jak on. I oni tak samo chcieliby mieć odwagę tak obrażać ludzi jak on. Przybywają masowo na jego zloty wyborcze jak na koncert rockowy wiedząc, że będą razem z nim przeżywać dotychczas zakazane emocje pełne wyra-żonej pogardy i nienawiści dla obcych.

Donald Trump jest nowym, lecz prze-widywalnym fenomenem w polityce Sta-nów Zjednoczonych. Nie wyskoczył zni-kąd. Już od dziesięciu lat miał mrzonki o ewentualnym kandydowaniu na przezy-denta Stanów Zjednoczonych. Natomiast poglądy przenikają do tego specyficznego elektoratu, który już kiełkował w świecie zachodnim, a w Ameryce Północnej szcze-gólnie, od efektów krachu gospodarczego w roku 2008. Wtedy przeciętny pracow-nik, liczący na stałe polepszenie swoich

dochodów w wyniku żmudnej ciężkiej pracy, zostaje rąbnięty po kieszeni, a elity finansowe, które doprowadziły do tego krachu, wychodzą z niej z jeszcze więk-szym majątkiem. Dla tych frustratów nie-ważne są makroekonomiczne wskaźniki o dalszych sukcesach w globalnej gospo-darce czy zapewnienia, że nowa imigracja buduje dalszy wzrost pkb w kraju zamiesz-kania; ich interesuje tylko to, że dla nich i dla ich dzieci ten dobrobyt się skończył, a innym powodzi się lepiej.

Trump to ten same fenomen co UKIP w Wielkiej Brytanii, czy PiS w Polsce, czy Fronte Nationale we Francji. W ich oczach liberalizm gospodarczy, oparty na sza-cunku dla wolnego rynku, a ubrany w kra-jach zachodnich w stroje liberalnych oby-czajów i praw człowieka, nie tylko stracił po krachu swoją atrakcyjność ale staje się wręcz zadymą za którą chowają się różni oszuści i złodzieje w eleganckich ubra-

niach, działających w komitywie z elitami politycznymi. Zresztą podobne odzwiercie-dlenie tego światopoglądu widać również wśród zradykalizowanych ruchów lewi-cowych jak grecka Syriza czy hiszpańska Podemos, czy nurt lewicowy brytyjskiej Partii Pracy Corbyna.

Prezydentura Trumpa byłaby kata-strofalna dla Ameryki. W wypadku wygra-nej w listopadzie jego primitywizm gospo-darczy jeszcze bardziej zadłuży Ame-rykę, ale też będzie miał piorunujący efekt na gospodarkę światową szczegól-nie w momencie, kiedy druga najwięk-sza gospodarka na świecie, czyli chińska, idzie w kierunku zapaści. Tymczasem były szef CIA zapowiedział scenariusz gdzie dowódcy wojskowi mogliby odmówić Trumpowi wykonania rozkazów. Ostatecz-

nie zwycięstwo Trumpa grozi destabiliza-cją Ameryki pod każdym względem, a więc militarnym, gospodarczym i politycznym, a kotwica, dzięki której układ demokra-tyczny jest wciąż najbardziej atrakcyjny na świecie, rozwali się. Nastąpi chaos. A jego zwycięstwo nie jest wykluczone, bo jego kontrkandydat Hillary Clinton też ma pewne zaczajone skandale, które mogą ujrzyć światło dzienne i jest symbolem tego liberalnego elitarnego świata, który przeciętnemu Amerykaninowi wydaje się być skorumpowany i najwięcej skorzystał z kryzysu gospodarczego.

Nic dziwnego, że prezydent Putin opi-suje Trumpa jako ”silnego i utalentowa-nego przywódcę” i uważa jego kandyda-turę jako “ciekawą” dla przyszłych stosun-ków amerykańsko-rosyjskich. «

Tekst ukazał się również w „Tygodniu Polskim”

Dla Trumpa Putin jest prawdziwym mężem stanu, a nie wymoczkiem jak Obama. Podziela on pogląd Putina, że zjednoczona Europa jest nienaturalną skorumpowaną strukturą i że kraje jak Wielka Brytania powinny głosować za wycofaniem się z Unii

635-MAKIETA 2 24-41.indd 31 17/05/2016 16:52:04

032 FELIETONZNOWU DOBRONIAK

» Na razie członkowie PiS-u raz mówią, że poprą, drugi raz, że

nie poprą. O poparciu Tuska na kolejną kadencję prezydenta UE, mówił mi kilka miesięcy temu Ryszard Czarnecki. Uza-sadniał to bardzo logicznie i raczej nie ma co mu nie wierzyć, gdyż/ponieważ jest to człowiek bardzo dobrze zorien-towany w zakulisowych grach w admi-nistracji UE.

Generalnie Czarnecki uważa, że tak, że Tusk powinien zostać wsparty przez rząd PiS a powód jest prosty. Jeśli Tusk nie zostanie wybrany na następną kadencję, to na to stanowi-sko nie wybiorą już żadnego innego Polaka. Po prostu nie ma innego pol-skiego kandydata. Polska w oczywisty sposób wtedy straci. Przede wszystkim wizerunkowo.

Innego zdania jest minister Wasz-czykowski, który uważa, że jeszcze jest za wcześnie na to, by mówić o popar-ciu Tuska. Rozdźwięk jest zatem spory. Tylko pytanie jest takie, czy Waszczykow-ski wie, co mówi? Niestety, nasz obecny minister spraw zagranicznych nie najle-piej wypada na międzynarodowych salo-nach, gdzie zamiast występować jako szef polskiej dyplomacji, stawia się na pozycji

belfra, który ex cathedra wygłasza jakieś swego rodzaju oświadczenia.

Jak jest naprawdę? No cóż, prawda leży pewnie pośrodku. Jak bardzo pośrodku czas pokaże. Portal NaTe-mat.pl stawia tezy, że PiS zostawi Tuska w Brukseli tylko dlatego, żeby odsunąć go od Warszawy najdłużej, jak się da. Nie ma bowiem wątpliwości, że Tusk jest sprawdzonym liderem i jest w tym dobry. Po bezpłciowych: Petru, Schety-nie czy Kopacz, Tusk maluje się jak chło-pak z bajki.

Przysporzyć może zatem więcej kło-potów niż pożytku partii rządzącej. No bo niby co? Lepiej straszyć wieszaniem i odpowiedzialnością karną Tuska, gdy jest daleko i jest to mało realne, niż rze-czywiście rozpocząć proces karny.

Po pierwsze, PiS stworzyłby sobie na opozycji „męczennika demokracji” i to jest konsekwencja w obszarze polityki wewnętrznej, po drugie krzyk w Euro-pie podniósłby się kolejny, a to ozna-czałoby, że PiS znowu byłby na cenzu-rowanym.

Kartą niezadowolenia europejskiego można grać przez jakiś czas, jednak na dłuższą metę nikomu się to nie opłaca. Szczególnie Polsce. Węgry przekonały

się o tym już jakiś czas temu wracając po pieniądze do Brukseli. Bruksela może nie jest rychliwa, ale cierpliwa. Admini-stracja UE wie, że wcześniej czy później „góra przyjdzie do Mahometa”.

Jak kończy się stworzenie męczen-nika politycznego, PiS wie bardzo dobrze, bo zrobiło takiego męczennika z Lecha Kaczyńskiego. I choć jest to już karta poli-tyczna lekko zgrana, to cały czas powo-duje wybuch albo co najmniej podgrza-nie emocji. Tusk stałby się kartą świeżą i mógłby przykryć starą kartę Lecha.

Czyli i tak źle i tak niedobrze. Przez chwilę wydawało się, że być może uda się PiS-owi zostać inżynierem dusz, jednak okazało się, że przechwycenie mediów nie wystarczy. Odpływ widzów i słucha-czy postępuje wprost proporcjonalnie, a nie chodzi o to, żeby utrzymać starych zwolenników ale szukać nowych. Na razie to się nie udaje. Zresztą do kontrolowania starych zwolenników wystarczyła stara brygada mediów prawicowych.

Jestem bardzo ciekawy – z punktu widzenia zawodowego – jak to się dalej potoczy. Mój naczelny obiecał, że jak wygra PiS, to w końcu będzie ciekawie, bo rządy PO były po prostu mdłe. Jak widać słowa dotrzymał ;) «

Lepszy Tusk w Brukseli, czy w Warszawie?

Przed odpowiedzią na to pytanie musi stanąć naczelnik partii PiS i szczerze nie zazdroszczę mu tej zagwozdki. Jeśli chce mieć Polaka na tak eksponowanym stanowisku, musi poprzeć Tuska…

Lepszy Tusk w Brukseli, czy w Warszawie?

Przed odpowiedzią na to pytanie musi stanąć naczelnik partii PiS i szczerze nie zazdroszczę mu tej zagwozdki. Jeśli chce mieć Polaka na tak eksponowanym stanowisku, musi poprzeć Tuska…

635-MAKIETA 2 24-41.indd 32 17/05/2016 16:52:07

033

635-MAKIETA 2 24-41.indd 33 17/05/2016 16:52:09

Opracowała Romana Pizon, Bradford

» Sybiracy mają doniosłą misję do spełnienia, aby nie dopu-

ścić do zapomnienia tragedii represji polskiego narodu przez wschodniego sąsiada Rosję.

W kwietniu 2013 roku goszczący w Bradford pracownicy i wolontariusze z Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypę-dzeń i Przesiedleń UP w Krakowie zare-jestrowali wspomnienia 23 „naszych” sybiraków. Większość z nich w czasie zsyłki była dziećmi. Do archiwum tra-fiły setki fotografii oraz dokumentów, również 9-tomowy pamiętnik Krystyny Ostrowskiej. Podczas prac w Bradford do polskiego ośrodka zgłosił się Tho-mas Flynn, wśród sterty śmieci znalazł pudełko zawierające rzeczy należące do Franciszka Jaworskiego, polskiego żoł-nierza, który był saperem.

Wszystkie relacje źródłowe polskich sybiraków z Badford są utrwalone na dysku i spisane w książce „Pokolenia odchodzą”. Po 3 latach Centrum Doku-mentacji zakończyło pracę. Uważamy, że zebrany materiał i opracowanie jest zna-komitym dokumentem przedstawiającym ten straszny okres naszej historii.

Na zorganizowanym spotkaniu zain-

034034 DZIEJE SIĘKOMBATANCI

Zdję

cia:

R. N

owak

Sybir to nie tylko nazwa regionu geograficznego; nazwa ta ma wymiar cierpienia setek tysięcy Polaków walczących z systemem, który nigdy nie miał poszanowania dla ludzkiej wolności i godności.

Relacje Polskich sybiraków w Bradford

teresowanie wśród średniego i młodego pokolenia tą dokumentacją było bardzo duże. Była możliwość zadawania pytań, a weterani udzielali odpowiedzi. Wszy-

scy mają nadzieje na ponowne spotka-nia w tej sprawie.

Na zakończenie odśpiewano marsz sybiraków. «

635-MAKIETA 2 24-41.indd 34 17/05/2016 16:52:11

035

Bradford pamięta 76. rocznicę zbrodni katyńskiej i 6. rocznicę katastrofy smoleńskiejNiedziela 10 kwietnia 2016 r., w 76. rocznicę zbrodni katyńskiej i 6. rocznicę katastrofy smoleńskiej, przedstawi-ciele społeczności polskiej skupiającej się przy polskiej parafii rzymskokatolic-kiej p.w. Matki Bożej Częstochowskiej w Bradford uczcili pamięć obu tragedii.

Pod każdą z tablic oddano hołd i złożono wieńce, a ksiądz proboszcz Wiesław Duracz odnowił poświęcenie tablic: katyńską i smoleńską, upamięt-niające obie tragedie. Mijają lata, świat idzie dalej. Nie wolno dopuścić, aby tragedie, które dotknęły nasz naród, poszły w niepamięć. Suche litery na tablicy katyńskiej zaświadczają o mro-żącym krew w żyłach masowym zabójstwie.

Zbrodnia katyńska to działalność oprawców z NKWD na rozkaz Stalina, jednego z największych zbrodniarzy w historii światowego mordu, który uni-cestwił w1940 r. życie tysięcy Polaków.

10 kwietnia 2010 r. w katastrofie smoleńskiej zginęło 96 wspaniałych ludzi, którzy lecieli do Katynia z piel-grzymką, realizując dzieło czci pamięci ofiar mordu NKWD na polskich obywa-telach.

Od młodej stewardesy po doświad-czoną Annę Walentynowicz, od poli-tycznych postaci, jak prezydent Lech Kaczyński z małżonką p. Marią Kaczyń-ską, Ryszard Kaczorowski – ostatni pre-zydent na uchodźstwie, po mniej zna-nych działaczy, członków rodzin katyń-skich. Byli wśród nich ks. Bronisław Gostomski – wieloletni proboszcz naszej parafii, oraz inni kapelani, oficerowie BOR-u i członkowie delegacji, lecący rzą-dowym samolotem. Cześć ich pamięci.

635-MAKIETA 2 24-41.indd 35 17/05/2016 16:52:14

036 wydarzenialondyn

Pożegnanie z Upton ParkPo 112 latach piłkarze West Hamu United 10 maja wieczorem po raz ostatni zagrali na Upton Park we wschodnim Londynie. Od przyszłego sezonu przenoszą się na stadion olimpijski w Stratford.

Zdję

cia:

Julia

n Fi

nney

/ Br

yn L

enno

n / G

etty

Imag

ed

635-MAKIETA 2 24-41.indd 36 17/05/2016 16:52:18

037Jakub krupa, PAP

» Ostatni mecz na legendar-nym stadionie The Hammers

wygrali z Manchesterem United 3:2. Spotkanie opóźniło się o 45 minut z powodu ataku pseudokibiców na autokar gości. Kibice obu drużyn z pewnością mieli w wspomnieniach spotkanie z 1995 roku, kiedy West Ham powstrzymał „Czerwone Diabły” przed zdobyciem tytułu mistrzow-skiego, doprowadzając do remisu 1:1 w ostatniej kolejce.

Po zakończeniu ostatniego spo-tkania na Upton Park kibice zobaczyli 45-minutową ceremonię pożegnalną, której szczegóły do końca trzymane były w tajemnicy. Londyński dzien-nik „Evening Standard” poinformował jednak, że wydarzenie mogło koszto-wać nawet 250 tys. funtów. W uro-czystości wzięło udział ponad 100 byłych piłkarzy West Hamu. Wice-prezes klubu David Sullivan żartował wcześniej w rozmowie z dziennika-rzami, że „zobaczymy więcej płaczą-cych mężczyzn w jednym miejscu niż kiedykolwiek w historii”. – To chyba kwalifikuje się na rekord Guinessa – powiedział Sullivan.

35-tysięczny stadion służył West Ham’owi od sezonu 1904/1905, kiedy był nazywany przez lokalnych miesz-kańców „Zamkiem”. W pierwszym ofi-

cjalnym spotkaniu 1 września 1904 roku „Młoty” pokonały 3:0 inny lon-dyński zespół, Millwall, w obecności ponad 10 tys. kibiców. Od tamtej pory na stadionie rozegrano blisko 2397 meczów, z czego 1273 zakończyły się zwycięstwem gospodarzy.

W przeszłości klub mierzył się m.in. z problemami dotyczącymi odbu-dowy obiektu po wybuchu rakiety V-1 w sierpniu 1944 roku, co zmusiło zawodników West Hamu do rozegra-nia dziesięciu meczów na wyjeździe podczas odbudowy stadionu.

To właśnie na Upton Park kibice „Młotów” widzieli m.in. popisy Geoffa Hursta, który w 1968 roku zdobył podwójnego hat-tricka w wygranym 8:0 meczu z Sunderlandem i drama-tyczny półfinał Pucharu Zdobywców Pucharów z 1976 roku, w którym gospodarze pokonali Eintracht Frank-furt 3:1 i odrabiając straty z pierw-szego meczu awansowali do finału rozgrywek.

Na początku lat 90. obiekt został przebudowany w oczekiwaniu na wnioski raportu Taylora, badającego kwestię tragedii na Hillsborough, która doprowadziła do znacznych zmian w architekturze obiektów piłkarskich w Wielkiej Brytanii, m.in. likwidując trybuny stojące.

Od przyszłego sezonu West Ham będzie wystę-pował na stadionie olimpijskim zbudowa-

nym na potrzeby igrzysk w Londynie w 2012 roku. Obiekt został przysto-sowany do wymagań rozgrywek piłki nożnej i będzie mógł pomieścić aż 60 tys. widzów, z czego 52 tys. miejsc zostało już wykupionych przez posia-daczy karnetów. W ramach 99-letniej umowy najmu klub będzie wpłacał do kasy miejskiej 2,5 miliona funtów rocznie. W toku negocjacji z miastem i funduszem zarządzającym obiektami olimpijskimi „Młoty” pokonały w walce o przejęcie obiektu m.in. lokalnych rywali, Tottenham Hotspur.

Po przeprowadzce do Stratford, dotychczasowy obiekt na Upton Park zostanie przekazany deweloperowi, który planuje zbudować tam 800 mieszkań oraz wiele sklepów i punk-tów usługowych. Jedna czwarta nowych domów ma być dostępna w ramach tzw. polityki mieszkań w przystępnej cenie, powiązanej ze średnimi zarob-kami w danej dzielnicy.

Kibice West Hamu mogą jednak liczyć na pamiątki: od 18 maja klub rozpoczął sprzedaż wyposażenia sta-dionu. Krzesełka są dostępne już od 50 fun-tów. «

635-MAKIETA 2 24-41.indd 37 17/05/2016 16:52:24

038 TRANSPORTlondyn

Tak będą wyglądały stacje nowej linii metraPrzygotował MARciN URbAN

» Spółka Crossrail opublikowała wizualizacje najważniejszych przy-

stanków na budowanej linii Elizabeth. Ujawniono zarówno ich wygląd

zewnętrzny, jak i wystrój wnętrz. Linia będzie miała 100 km długości i 40 sta-cji. Połączy Shenfield i Abbey Wood na wschodzie, przez Stratford, Paddington i Ealing Broadway z lotniskiem Heathrow i Reading na zachodzie. Będą ją obsługiwać nowe, klimatyzowane pociągi, mające 200 metrów długości. Według szacunków ma z niej korzystać 200 milionów pasażerów rocznie. Prace postępują zgodnie z harmo-nogramen i są zaawansowane w ponad 70 proc. – ocenił Terry Morgan, prezes Cros-srail Limited. Linia będzie uruchamiana w pięciu fazach:

Liverpool Street - Shenfield �– maj 2017Heathrow - Paddington – maj 2018 �Paddington - Abbey Wood �– grudzień 2018Paddington - Shenfield – maj 2019 �całość trasy do Reading �– grudzień 2019

Custom HousePaddington

Farringdon

635-MAKIETA 2 24-41.indd 38 17/05/2016 16:52:34

039

Zdję

cia:

Cro

ssra

il

Abbey Wood Canary Wharf

Canary Wharf

Bond Street

Tottenham Court

635-MAKIETA 2 24-41.indd 39 17/05/2016 16:52:45

040 TRANSPORTlondyn

Władze lotniska Heathrow zapewniły, że są gotowe ograniczyć nocne starty i lądo-wania, a także hałas i zanieczyszczenie powietrza, by dostać zgodę na budowę trzeciego pasa startowego.

Obietnicę złożono tuż przed podję-ciem przez rząd decyzji o tym, czy trzeci pas powstanie na Heathrow, czy na także rywalizującym o to prawo Gatwick. W ubiegłym roku złożona z ekspertów komisja Davisa rekomendowała rozbu-dowę Heathrow, ale z restrykcjami, chro-niącymi okolicznych mieszkańców i środo-wisko.

Obecnie operacje lotnicze na Heath-row odbywają się od 4:30 do 23:30. Po ich ograniczeniu cisza obowiązywałaby od 23:00 do 5:30.

Decyzję o tym, który port lotni-czy dostanie prawo rozbudowy, rząd ma podjąć latem. Trwa dodatkowa ana-liza wpływu budowy trzeciego pasa na Heathrow na środowisko i życie okolicz-nych mieszkańców.

Strona jak z klocków lego

Cisza nocna na Heathrow będzie dłuższa

Fot.

Art

Kon

oval

ov /

Shut

ters

tock

.com

Witrynę internetową Transport for Lon-don można teraz ułożyć według własnych potrzeb, wyciągając na główną stronę informacje, które najbardziej nas interesują. w prawym górnym rogu pojawiła się ikonka gwiazdki w kółku. Po jej kliknięciu możemy zaznaczyć i wyróżnić sekcje, które nas interesują. Dzięki temu szybciej uzyskamy aktualne informacje o sytuacji w metrze i na drogach oraz czasach odjazdu auto-busów, tramwajów i statków na Tamizie. Przy kolejnym wejściu informacje te będą już widoczne na głównej stronie. Nowa funkcjonalność będzie jeszcze rozwijana. W przyszłości będzie można zachować na przykład codzienną trasę podróży do pracy i strona na powitanie poda informacje, czy występują na niej jakieś utrudnienia. Już ponad połowa użytkowników strony tfl.gov.uk odwiedza ją z telefonów i innych urządzeń mobilnych.

635-MAKIETA 2 24-41.indd 40 17/05/2016 16:52:47

041

Co konfiskują na lotnisku?Telewizja ITV opublikowała ranking naj-częściej konfiskowanych rzeczy na lon-dyńskim lotnisku City Airport. Jak się oka-zuje najwięcej turystów musi wyrzucić lub przepakować świeżo kupione pamiątki. Pracownicy ochrony konfiskują w każ-dym miesiącu średnio 12 szklanych kul ze śniegiem. Jest w nich woda, a płynów

nie można wnosić na pokład. Równie czę-sto z bagaży podręcznych usuwane są marmolady z Harodsa, Marmite, słoiki z Nutellą i kosmetyki oraz kajdanki z futer-kiem. Wśród najbardziej oryginalnych skonfiskowanych rzeczy było 40 tysięcy funtów w gotówce, karma dla koni i pasek wykonany z łusek po nabojach.

Nowy głos w megafonach10-letnia córka maszynisty będzie czytała komunikaty ostrzegawcze na dworcach kolejowych.

Władze Govia Thameslink Railway doszły do wniosku, że na komunikaty czy-tane przez dorosłych lektorów nikt nie zwraca już uwagi. Inaczej ludzie reagują na głos dziecka.

W nagraniu adresowanym do agre-sywnych i niekulturalnych pasażerów 10-letnia Izzy będzie apelowała, by jej rodzice mogli bezpiecznie pracować i wró-cić do domu.

Komunikat będzie emitowany na ponad dwustu stacjach, na których zatrzy-mują się pociągi Southern, Thameslink, Great Northern and Gatwick Express.

Zmiany na stacji Custom House Stacja kolejki DLR Custom House ma nowe wejście. Umożliwi ono swobodną prze-siadkę na pociągi budowanej linii metra Elizabeth, które zaczną zatrzymywać się przy Custom House w grudniu 2018 roku. Razem z wejściem wybudowano kładkę nad torami, prowadzącą z Custom House do hal Excel i Royal Docks, która będzie otwarta przez całą dobę. Jak podkreśla David Pegler, szef ExceL London, linia Eli-zabeth znacznie ułatwi transport milio-nom osób, odwiedzającym odbywające się w halach wystawy. Do centrum będzie można dojechać w 20 minut, a na lotnisko Heathrow w 45 minut. Fo

t. Pi

otr D

obro

niak

Fot.

Dan

Kitw

ood

/ Get

ty Im

ages

635-MAKIETA 2 24-41.indd 41 17/05/2016 16:52:53

042 CAFÉ COOLTURAlondyn

ABOVE AND BEYOND

635-MAKIETA 3 42-67.indd 42 17/05/2016 16:47:26

043COOLTURAPOLECA

27.05. – 29.08. National Maritime Museum, Park Row, Greenwich, Londyn SE10 9NF. Stacja: Cutty Sark (DLR). Otwarte codziennie 10:00 – 17:00. Bilety: £9 www.rmg.co.uk

Multimedialna wystawa poświęcona lataniu w każdej formie, od występującego w naturze po loty w kosmos. Przygotowano ją we współpracy z koncernem lotniczym Boeing oraz amerykańską agencją kosmiczną NASA. Znajdziemy tu odpowiedzi na pytania dlaczego samoloty unoszą się w powietrzu, jak zmieni się ciało człowieka podczas podróży na Marsa i jaka przyszłość czeka loty kosmiczne. Autorzy wystawy przygotowali wiele doświadczeń, symulacji i interaktywnych zabaw dla osób w każdym wieku.

ABOVE AND BEYOND

Przygotował MARCIN URBAN

©Bo

eing

635-MAKIETA 3 42-67.indd 43 17/05/2016 16:47:28

044 CAFÉ COOLTURALONDYN

wystawy» RHS CHELSEA FLOWER SHOW

24 – 28.05. Royal Hospital Chelsea, Londyn SW3 4SL. Stacja: Sloane Square. Godziny zwiedzania: wt. – pt. 8:00 – 20:00, sob. 8:00 – 17:30. Bilety: od £33www.rhs.org.uk

Przez pięć dni Royal Hospital Chelsea zatopi się w kwiatach. Będą tam prezentowane najbardziej oryginalne projekty ogrodów, które zainspirują działkowców, posiadaczy przydomowych ogródków, a nawet osoby posiadające niewielkie klomby przed domem. Zobaczymy przykłady ogrodów m.in. z Jordanii, Holandii, Kambodży, Japonii, Chile i Australii. Jedną z ciekawostek będzie ogród akustyczny, w tworzeniu którego pomogła perkusistka Evelyn Glennie. Będzie też można nabyć wyjątkowe gadżety ogrodowe.

» TAK WYGLĄDA DOM HARREGO POTTERA

27.05. – 06.06. Warner Bros., Studio Tour London, Studio Tour Drive, Leavesden WD25 7LR. Stacja: Watford Junction (lub autobusy Golden Tours z centrum Londynu). Bilety: £35www.wbstudiotour.co.uk

Z okazji 15. rocznicy premiery filmu “Harry Potter i kamień filozoficzny” wytwórnia Warner Bros umożliwi nam wejście do domu przy 4 Privet Drive, w którym wychował się główny bohater. Dom znajduje się oczywiście na terenie wytwórni. W środku przygotowano zaskakujący wystrój, który tworzą dziesiątki listów, jakie Harry wysłał do swoich opiekunów.

» ZABYTKI ZNALEZIONE POD WODĄ

19.05. – 27.11. British Museum, Great Russell Street, Londyn WC1B 3DG. Stacja: Holborn, Tottenham Court Road. Otwarte codziennie 10:00 – 17:30, w pt. do 20:30. Bilety: £16.50

www.britishmuseum.org

British Museum zaprasza na pierwszą tak obszerną wystawę podwodnej archeologii. Na ekspozycji „Sunken cities:

Egypt’s lost worlds” zostanie wystawionych 300 eksponatów wydobytych z dna Morza Śródziemnego w pobliżu wybrzeży Egiptu. Pochodzą one z zatopionych ponad tysiąc lat temu miast Thonis-Heracleion i Canopus. Większość artefaktów została wydobyta z okolic

ujścia Nilu w latach 1996 – 2012. Obok nich na wystawie zobaczymy nieprezentowane wcześniej

w Wielkiej Brytanii eksponaty wypożyczone z egipskich muzeów.

Fot.

Chris

toph

Ger

igk

© F

ranc

k Go

ddio

/ H

ilti F

ound

atio

nFo

t. M

att C

ardy

/Get

ty Im

ages

635-MAKIETA 3 42-67.indd 44 17/05/2016 16:47:29

045» ANGRY BIRDS W MADAME TUSSAUDS

Od 07.05. Madame Tussauds, Marylebone Road, Londyn NW1 5LR. Stacja: Baker Street. Otwarte: patrz strona galerii. Bilety: od £23.10www.madametussauds.com/london

Muzeum figur woskowych zaprasza na spotkanie z bohaterami gry i filmu Angry Birds. Woskowi Red, Chuck i Bomb robią oszałamiające wrażenie na dzieciach. Po prezentacji w Londynie atrakcja ruszy w trasę po muzeach Madame Tussauds na całym świecie.

teatr» SUNSET AT THE VILLA THALIA

Od 25.05. National Theatre, South Bank, Londy n, SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. - sob. 19:30, dodatkowo sob. 14:30. Bilety: od £15www.nationaltheatre.org.uk

Kwiecień, 1967 rok. W Grecji panuje polityczna zawierucha. Charlotte i Theo uciekają na małą wyspę w poszukiwaniu spokoju i inspiracji. Spotykają tam charyzmatyczną amerykańską parę, która skłania ich do dokonania dramatycznych w konsekwencjach wyborów. W rolach głównych: Sam Crane, Elizabeth McGovern, Ben Miles i Pippa Nixon.

» ALADDIN

Od 27.05. Prince Edward Theatre, 28 Old Compton St, Londyn W1D 4HS. Stacja: Leicester Square. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo czw. i sob. 14:30. Bilety: od £27.50www.aladdinthemusical.co.uk

Dean John-Wilson wcieli się w rolę Alladyna, a Jade Ewen zagra Jasmine w nowej produkcji Disney’a, która będzie miała premierę na londyńskim West Endzie. Spektakl powstał na podstawie filmu animowanego z tej samej wytwórni.

Fot.

Man

uel H

arla

n

Fot.

Dee

n va

n M

eer

635-MAKIETA 3 42-67.indd 45 17/05/2016 16:47:34

046

» THE LION KING

Lyceum Theatre, 21 Wellington Street, Londyn WC2E 7RQ. Stacja: Temple. Spektakle: wt. – sob. 19:30, dodatkowo śr., sob. i niedz. 14:30. Bilety: £47.50www.thelionking.co.uk

Wystawiany od 19 lat przy pełnych salach musical w maju został odświeżony. Zmieniono część obsady aktorskiej. W rolę Simby wcielił się Nicholas Afoa, który do 2013 do 2016 roku występował w tej samej roli w australijskiej wersji „Króla Lwa” wystawianej w Sydney. Musical miał światową premierę na Broadway’u w 1997 roku. Od tamtej pory 23 różne wersje wystawiane na cały świecie obejrzało ponad 80 mln widzów.

CAFÉ COOLTURALONdyN

» NORTHERN BALLET - 1984

24-28.05. Sadlers Well’s, Rosebery Avenue, Londyn EC1R 4TN. Stacja: Angel. Spektakle: codziennie 19:30, dodatkowo czw. i sob. 14:30. Bilety: od £12www.sadlerswells.com

Po sukcesie przedstawienia “The Great Gatsby” Northern Ballet powraca na scenę Sadlers Well’s z nowym show, będącym baletową adaptacją dobrze znanej powieści George’a Orwella. Jonathan Watkins, autor choreografii i były tancerz Royal Ballet zapewnia, że przedstawienie “1984” zmieni sposób w jaki postrzegamy balet.

koncerty» AC/DC

04.06., godz. 17:00. Olympic Stadium, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £71.50

Fot.

Emm

a Ka

uldh

ar

Fot.

Brin

khoff

and

Mog

enbu

rg

Fot.

Kevi

n W

inte

r/Ge

tty

Imag

es

635-MAKIETA 3 42-67.indd 46 17/05/2016 16:47:35

047

» KATHERINE JENKINS

18.06., godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £22.39

» MIKA

05.06., godz. 19:00. London Palladium, Argyll St, London W1F 7TF. Stacja: Oxford Circus. Bilety: od £45.50

» BRUCE SPRINGSTEEN & E-STREET BAND

05.06., godz. 19:00. Wembley Stadium, Wembley, Londyn HA9 0WS. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: tylko ze zwrotów

» COLDPLAY

15-19.06., godz. 19:00. Wembley Stadium, Wembley, Londyn HA9 0WS. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £49.50

» THE OFFSPRING + BAD RELIGION

22.06., godz. 19:00. Hammersmith Apollo, 45 Queen Caroline St, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: od £39.50

» KENNY G

30.06., godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £43.30

» SANTANA

03.07., godz. 19:00. Hammersmith Apollo, 45 Queen Caroline St, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: od £62.75

» DAVID GILMOUR

25-30.09., godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

» KENNY ROGERS

12.11., godz. 19:30. Hammersmith Apollo, 45 Queen Caroline St, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: od £56.75

» THE CURE

01-03.12., godz. 19:00. SSE Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Londyn HA9 0AA. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £25

» SELENA GOMEZ

04.11., godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

» BRITISH SUMMER TIME: MASSIVE ATTACK, FLORENCE + THE MACHINE / KENDRICK LAMAR, CAROLE KING, MUMFORD & SONS, TAKE THAT, STEVIE WONDER

01-10.07., Hyde Park, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £59.50

Fot.

Brad

Bar

ket/

Gett

y Im

ages

Fot.

Scot

t Grie

s/Ge

tty

Imag

esFo

t. A

ndre

w R

edin

gton

/Get

ty Im

ages

Fot.

Chris

toph

er P

olk/

Gett

y Im

ages

for i

Hea

rtM

edia

Carole King

Stevie Wonder

635-MAKIETA 3 42-67.indd 47 17/05/2016 16:47:37

048 CAFÉ COOLTURAlondyn + WystaWy

kino» X-MEN: APOCALYPSE (3D)

Od 18.05. Science fiction, USA. Reż. Bryan Singer, wyst. James McAvoy, Michael Fassbender, Jennifer Lawrence, Oscar Isaac, Nicholas Hoult, Rose Byrne

Efektowne widowisko z udziałem dzielnych superbohaterów. Po przebudzeniu się z wielowiekowego snu Apocalypse gromadzi wokół siebie mutantów, aby przejąć władzę nad światem. Wśród nich jest pozbawiony skrupułów Magneto. Mimo że przyszłość Ziemi wydaje się pozbawiona nadziei, Raven i Profesor X postanawiają powstrzymać wroga i ocalić świat przed zniszczeniem.

» THE SILENT STORM

Od 20.05. Dramat, UK. Reż. Corinna McFarlane, wyst. Andrea Riseborough, Damian Lewis, Kate Dickie, Ross Anderson

» THE CALL UP

Od 20.05. Science fiction, UK. Reż. Charles Barker, wyst. Max Deacon, Parker Sawyers, Morfydd Clark

Grupa miłośników wirtualnych gier komputerowych dostaje tajemnicze zaproszenie do przetestowania pewnej gry na zlecenie rządu.

» A HOLOGRAM FOR THE KING

Od 20.05. Dramat, USA. Reż. Tom Tykwer, wyst. Tom Hanks, Sarita Choudhury, Sidse Babett Knudsen, Ben Whishaw

Amerykański biznesmen, któremu nie powiodło się w ojczyźnie szuka szczęścia w bogatej Arabii Saudyjskiej. Musi odnaleźć się w diametralnie innej rzeczywistości i zebrać pieniądze na studia córki.

635-MAKIETA 3 42-67.indd 48 17/05/2016 16:47:39

049

635-MAKIETA 3 42-67.indd 49 17/05/2016 16:47:41

CAFÉ COOLTURAWYDARZENIA050

Morliny Cooltura Festival 20162016

635-MAKIETA 3 42-67.indd 50 17/05/2016 16:47:55

Fot.

Paul

ina

Dłu

gokę

cka,

Rob

ert O

tten

burg

er, J

oann

a Li

twin

ek, A

rtur

Grz

anka

Fot.

Paul

ina

Dłu

gokę

cka,

Rob

ert O

tten

burg

er, J

oann

a Li

twin

ek, A

rtur

Grz

anka

» Krzysztof Krawczyk, Ania Dąbrow-ska, Grzegorz Hyży i prawie 3

tysiące widzów bawiło się na kolejnym festiwalu Cooltury. Tegoroczną imprezę wyróżniało przede wszystkim nowe miej-sce. Z uwagi na większą pojemność sali po raz pierwszy gościliśmy w przestronnych wnętrzach klubu Troxy. Tym, co nigdy się nie zmienia i nie nudzi na festiwa-lach Cooltury, jest gorąca atmosfera, pod-grzewana największymi przebojami pol-skiej muzyki. Zapraszamy do obejrzenia fotoreportażu i galerii zdjęć nadesłanych przez naszych Czytelników. »

635-MAKIETA 3 42-67.indd 51 17/05/2016 16:48:07

052 CAFÉ COOLTURAWydarzenia

635-MAKIETA 3 42-67.indd 52 17/05/2016 16:48:10

053

635-MAKIETA 3 42-67.indd 53 17/05/2016 16:48:13

054 CAFÉ COOLTURAOPERA

635-MAKIETA 3 42-67.indd 54 17/05/2016 16:48:15

055

635-MAKIETA 3 42-67.indd 55 17/05/2016 16:48:18

056 CAFÉ COOLTURAOpera+KSIĘGarNIa

DR JACek kORnAk

» Firma fonograficzna DUX wydała ostatnio dwa albumy, które pre-

zentują wokalne portrety dwojga naszych wybitnych śpiewaków. Pierwszym z nich jest nagranie z serii World Opera Stars z Ewą Podleś. Artystce towarzyszy tutaj Orkiestra Filharmonii Poznańskiej pod batutą Łukasza Borowicza. Podleś dys-ponuje dość rzadko spotykanym głosem kontraltowym o dużej skali. Po swoim debiucie w Metropilitan Opera w 1984 Podleś śpiewała na wszstkich najważniej-szych scenach oprowych świata, często bywając również w Royal Opera House w Londynie. Jej najnowszy album to skła-danka utworów począwszy od Glucka poprzez Verdiego, a na Prokofiewie koń-cząc. W utworach tych artystka udo-

Polskie gwiazdy światowych scen operowych

wadnia, że w owym repertuarze nie ma sobie równych. Jej głos brzmi niezwykle dramatycznie, ale też posiada unikalną elastyczność, która sprawia, że nawet technicznie najbardziej wyszukane tri-ple koloraturowe brzmią w jej wykona-niu naturalnie.

Kolejnym polskim śpiewakiem, który jest uważany za jednego z najwybitniej-szych żyjących barytonów jest Andrzej Dobber. DUX wydało jego album „Arias”, na którym artysta wykonuje repertuar z końca XIX wieku. Towarzyszy mu Orkie-stra Symfoniczna Filharmonii Narodo-wej pod batutą Antoniego Wita. Dob-ber swoją międzynarodową karierę ope-rową zaczynał z niemieckich teatrach, ale obecnie występuje regularnie w Londy-nie, Nowym Yorku, Mediolanie czy też Buenos Aires. Dobber słynie z niezrów-

nanych wykonań ról Verdiego, takich jak Rigoletto, Germont, Macbeth, Boccane-gra, Nabucco. Na najnowszym albumie możemy usłyszeć jego największe role z oper Verdiego oraz arie z oper Musorg-skiego, Borodina. Czajkowskiego, a nawet Moniuszki. Interpretacje Dobbera odzna-czają się wyjątkową inteligencją wokalną. Każda fraza w jego wykonaniu jest pełna znaczeń, wokalnych kolorów i ekspresji. Szczególnie warto sięgnąć po ten album gdyż Dobber bardzo rzadko nagrywa, więc jest to dość wyjątkowa okazja, żeby cieszyć się jego kunsztem wokalnym na płycie w domowym zaciszu.

Warto jeszcze dodać, że DUX ma również dystrybucję w Wielkiej Brytanii i oba te albumy są dostępne w interne-cine oraz wybranych sklepach muzycz-nych. «

Tradycje polskiej szkoły operowej sięgają Jan Kiepury. Był on pierwszym Polakiem, który podbił Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Jednak po nim nie pozostała pustka. Polacy regularnie pojawiali się na deskach największych scen operowych świata, a obecnie zapewne więcej polskich artystów niż kiedykolwiek wcześniej, osiąga międzynarodowe sukcesy w świecie opery.

635-MAKIETA 3 42-67.indd 56 17/05/2016 16:48:18

057

Detoks zbożowy w 10 dniKsiążka daje czytelnikom starannie obmyślone plany posiłków i przepisy na pyszne potrawy, pozwalające w możliwie najkrótszym czasie wyeliminować z diety pszenicę i inne zboża.

UrokiSankt Petersburg, rok 1917. O świcie Nowego Roku z lodowatych fal Newy nurek wyciąga ciało zamordowanego Grigorija Rasputina, szalonego mnicha i cudotwórcy. Kilka godzin później córka Rasputina, zaledwie osiemnastoletnia Masza, trafia do pałacu w Carskim Siole.

Miasto gniewuPowieść Ryana Gattisa to elektryzujący zapis bezprawia, jakie zapanowało w Los Angeles w 1992 roku. Bezprawia, które pochłonęło życie sześćdziesięciu osób i kosztowało kraj ponad miliard dolarów.

czyta się Redaguje PIOTR DOBRONIAK

Więcej na:

BookTO.pl

Przeklęty grobowiec» Miłość, gry pozorów, układy.

Pierwsza odsłona intrygi roz-grywającej się w samym sercu sta-rożytnego Egiptu.

Krótko po zwycięstwie sił fara-ona Ramzesa II w bitwie z Nubijczy-kami dochodzi do tragedii: z prze-klętego grobowca znika największy ze skarbów – zapieczętowany dzban Ozyrysa, w którym zamknięto tajem-nicę życia i śmierci. Książę Setna, młodszy syn władcy, jest świetnie wykształconym skrybą i błyskotli-wym kapłanem świątyni boga Ptaha. By zniweczyć plany złodzieja, Setna sprzymierza się z młodą, czarującą uzdrowicielką, kapłanką ze świątyni bogini Sechmet, a przy okazji zako-chuje się w niej. Sekhet odwzajemnia jego uczucie. Czy ich miłość i wiedza

okażą się dość silne, by pokonać działanie złych mocy?

Przeklęty gro-bowiec nie tylko zaciekawia sensa-cyjną, wartką fabułą, ale także przenosi czy-telnika w tajemniczy i fascynujący, wciąż na nowo odkrywany kraj faraonów. Autor z niezwy-kłą wręcz precyzją oddaje realia starożytnego Egiptu, w którym światy bogów i ludzi przenikały się w każdej dziedzi-nie życia – a to, co boskie, było nierozłącznie związane z tym, co ludzkie. «

635-MAKIETA 3 42-67.indd 57 17/05/2016 16:48:21

058 CAFÉ COOLTURAimprezy

635-MAKIETA 3 42-67.indd 58 17/05/2016 16:48:23

059

635-MAKIETA 3 42-67.indd 59 17/05/2016 16:48:24

060 CAFÉ COOLTURAWielka Brytania od kuchni

SeRgiUSz HieROnimCzAk sergiusch72@yahoo.co.uk

» O ile powszechnie znana jest teo-ria, że jedzenie z rusztu jest bar-

dziej fit, to wziąłbym na waszym miej-scu dużą poprawkę na to, co na tym ruszcie się znajduje. Ten sam zestaw co tydzień zrobiony raczej na szybko, piąt-kowym wieczorem, nie sprzyja bocz-kom, które należy wiosną raczej gubić, niż hodować.

Brytyjczycy mają manię grillowania podobną do naszej, ale to nic w porów-naniu na przykład z Australijczykami, gdzie grillowanie to część kultury i forma codziennych posiłków. Obecnie przenie-siono ją na salony i co druga restauracja w menu ma dania tylko z grilla.

Zamiast grillaMajówka za nami, czas rozpocząć sezon grillowania. Jak pogoda dopisze, to każdy majowy i czerwcowy weekend będzie można spędzić w oparach węgla i kiełbasy śląskiej, czasami karkówki. Później to już raczej loteria z pogodą. Ale, czy warto toczyć walkę pomiędzy wyborem kalorii lub zdrowym życiem?

Co jednak pozytywnego w brytyj-skiej kulturze wypoczynku to wielość jej elementów. Ja ostatnio zakochałem się w słowie „piknik”. Świetna alterna-tywa dla tłustych kiełbas i karkówek, które i tak prawie zawsze są albo prze-suszone, albo surowe. Samo bowiem gril-lowanie wymaga trochę czasu i odpo-wiedniej marynaty, a na to nie zawsze jest chęć, więc efekt niezbyt spektaku-larny zazwyczaj również.

Gdy cofniemy się w czasie, to piknik znany był już w średniowieczu i zazwy-czaj poprzedzał lub kończył polowanie. Zawsze jednak miał wymiar zabawowy, mający na celu wspólne spędzenie czasu. Początkowo praktykowano go jedynie w środowisku możnych tego świata. W czasach renesansu pikniki urządzano

z charakterystycznym dla tej epoki prze-pychem, a w XVII w. były to niemalże ban-kiety z pełną obsługą. Piknik w dzisiej-szym rozumieniu, rozwinął się dopiero w czasach wiktoriańskich.

Piknik jest świetną alternatywą dla grilla, bo nie wymaga rozpałki i ocze-kiwania. Wystarczy parę dni wcześniej poplanować.

Tradycyjnie w piknikowym koszyku powinny znaleźć się ciasta, chleb, szynka, pieczone mięso, wino i owoce. Ale ja pole-cam również znany smakołyk w postaci quichy. W Polsce niestety to ciągle nie-zbyt popularne danie, a szkoda, bo bardzo kreatywne. Idea jest prosta, mieszamy jajka ze śmietanką, wybieramy skład-niki i robimy kruche ciasto. Pół godziny w piekarniku i gotowe.

635-MAKIETA 3 42-67.indd 60 17/05/2016 16:48:26

061Quiche to danie kuchni francuskiej,

ale w zasadzie pochodzi z Niemiec. Quiche to pochodna od „kuche” czyli cia-sto. Jego historia rozpoczyna się w śre-dniowiecznej Lotaryngii pod niemiec-kim butem. Władze się zmieniły na fran-cuskie, ale quiche została, tylko już pod nazwą Lorraine.

Kruche ciasto, wędzony boczek i mie-szanka jajek ze śmietaną i gotowe. Z cza-sem pojawił się ser, a w niektórych odmia-nach nawet… cebula. Z tym, że z cebulą to już inna nazwa: quiche alsacienne. Tak naprawdę boczek można zastąpić wszystkim, co jadalne. I mamy qusche w wielu odsłonach. «

Klasyczna quiche lorraineSkładniki 6-8 porcji

ciasTo Kruche:250g mąki (pszennej tortowej)1 łyżeczka soli morskiej150g masła, zimnego1 jajko1 łyżka zimnego mleka

naDzienie:250g chudego boczku wędzonego100g sera Gruyère (lub innego "żółtego" w kawałku) Masa JaJeczna:200g śmietanki 30%50 ml mleka2 jajka3 żółtkaszczypta soliszczypta gałki muszkatołowej PrzyGoToWaniel Ciasto kruche: Mąkę przesiać do miski, dodać sól, posiekane masło oraz jajko. Ro-zetrzeć palcami masło z jajkiem, następ-nie stopniowo dodawać do nich mąkę cały czas rozcierając w palcach składniki, aż powstanie drobna kruszonka. Dodać mleko i szybko (krótko) zagnieść gładkie ciasto, łącząc składniki w kulkę. Zawinąć w folię i włożyć do lodówki na 20 minut. l Piekarnik nagrzać do 180 stopni C. Wyjąć ciasto z lodówki i podsypując mąką (stolnicę i wałek) rozwałkować na placek nieco większy niż średnica formy. Pod-czas rozwałkowywania często przesuwać

i przewracać ciasto, wówczas nie będzie się kleiło i przywierało do stolnicy i wałka. Ciasto przenieść do formy i wylepić dno oraz boki. Wstawić do lodówki na 20 minut. l Spód tarty podziurkować widelcem, dno i boki okryć folią aluminiową (błysz-czącą stroną do dołu), na dno wysypać suchą fasolę. Wstawić do piekarnika i piec przez 15 minut. Usunąć folię i ob-ciążenie i piec dalej przez około 13 minut na złoty kolor. Wyjąć ciasto, piekarnika nie wyłączać. W czasie gdy piecze się spód, możemy przygotować nadzienie. l Nadzienie: boczek pokroić w kosteczkę, wyłożyć na patelnię i na umiarkowanym ogniu smażyć przez około 10 minut, aż się lekko zrumieni i wytopi. l Masa jajeczna: W misce zmiksować jajka z żółtkami (nie ubijać), następnie dodać śmietankę i mleko, doprawić solą, gałką muszkatołową, znów zmiksować na jednolitą masę. l Boczek ułożyć na cieście, zalać masą jajeczną, posypać tartym serem i ostroż-nie wstawić do nagrzanego piekarnika. Piec przez około 25-30 minut do czasu, aż masa będzie ścięta.

635-MAKIETA 3 42-67.indd 61 17/05/2016 16:48:26

062 CAFÉ COOLTURAZDROWIE I URODA

» Odkrycia w dziedzinie kosmetyki ostatnich lat pozwalają kobietom

na nadzieję pozostania młodą. Lecz nie tylko gabinety kosmetyczne mogą nam pomóc. Nasze mamy, babcie, korzystały z naturalnych i łatwo dostępnych środ-ków, i to wcale z niezłym skutkiem. Pro-ponuję wykorzystanie zasobów kuchni

dla pielęgnacji urody. Jednym z najlep-szych środków odżywiających skórę są domowe maseczki.l Najprostszą jest położenie na twarz

i szyję świeżego żółtka.l Maseczka z miodu działa pojędrnia-

jąco.l Zmiksowany zielony groszek z puszki

położony na twarz i szyję wygła-dza zmarszczki i łagodzi podrażnie-nia skóry.

l Utarte jabłko z twarożkiem i odrobiną miodu odmładza skórę.

l Utarta pietruszka lub marchewka zmie-szana z twarożkiem wygładza skórę i odświeża ją.

Kobiety od wieków próbowały znaleźć i wciąż szukają sposobu na zatrzymanie młodości. Kiedyś uważały, że ratunkiem są jedynie żółtka, albo zdawały się na własną intuicję i ratowały się czarami. Teraz całą swoją nadzieję pokładają w nauce.

Niezawodne maseczki

635-MAKIETA 3 42-67.indd 62 17/05/2016 16:48:28

063l Ugotowany ziemniak, zgnieciony na

miazgę, zmieszany z odrobiną mleka-(ciepłego, przegotowanego) z dodat-kiem kilkunastu kropli witaminy A+E znakomicie wpływa na cerę. «

Maseczka z ogórkaNajwięcej substancji czyszczących znajduje się bezpośrednio pod skórką. Dlatego też zaraz po obraniu, należy jego skórki nałożyć bezpośrednio na oczyszczoną twarz. Można twarz przykryć wilgotnym płatkiem gazy. Pozostawić maseczkę na około 20 minut, a potem nie zmywać twarzy. Maseczka działa odżywczo, odświeża-jąco i wygładzająco; a także lekko wybielająco. Maseczka z MarchwiDwie młode starte marchewki miesza się z łyżką mąki ziemniaczanej i jednym żółtkiem, po czym na 20 minut nakłada się na umytą twarz. Zmywa się ją najpierw gorącą, a potem zimną wodą. Również działa odżywczo, odświeżająco i wygładzają-co: może nadać skórze odcień opalenizny.

Maseczka z truskawekKilka truskawek rozgniata się z ły-żeczką śmietany i łyżeczką miodu. Pastą smaruje się oczyszczoną twarz i pozostawia na 20 minut, po czym zmywa tamponikiem waty umoczo-nym w letnim mleku. Maseczka z kwaszonej kapustyDziesięć dag kapusty nakłada się na twarz omijając okolice oczu. Po 15-20 minutach usuwa się kapustę i opłuku-je twarz zimną wodą. Działa odżyw-czo i odświeżająco. Skórze tłustej nadaje matowość, leczy spierzchniętą i popękaną.

Maseczki owocowe i warzywneKilka dobrych rad

Przeciętne świeże jajko jest doskonałym zbiorem najważniejszych substancji odżywczych. Zawiera ok. 6,4 g białka, 5,5 g tłuszczu, 100 mg fosforu, 25 mg wapnia, poza tym żelazo, siarkę i witaminy A, B, D, E, K. Zjedzenie więc kilku jaj w tygodniu z pewnością poprawi nasze zdrowie. Jego wspaniałe właściwości od dawna znają już Anglicy. Panuje tam przekonanie, że kradzież jaj sprowadza siedmioletnią biedę, tak samo jak pożyczanie ich w niedzielę. Nie wolno też spalić skorupek, gdyż kury przestaną nieść.

JaJo?

Maseczki zmywa się po 20 minutach przegotowaną wodą, zmieszaną pół na pół z przegotowanym mlekiem. Do mycia twarzy przy cerze wrażliwej musimy bardzo starannie dobierać zmywacze. Polecamy wypróbowane już domowe specyfiki:

l Żółtko jajka zmieszać z łyżką oliwy, utrzeć jak majonez dodając soku z cytryny, żurawiny lub innych kwaśnych owoców. Dodać przegoto-wanej wody do uzyskania konsysten-cji kwaśnej śmietany.

l Łyżeczkę siemienia lnianego zalać szklanką wrzątku i gotować 10-15 minut, nastepnie odstawić do przestudzenia. Przecedzić i używać do mycia twarzy. Po umyciu twarzy jednym z w/w zmywaczy, jeżeli skóra nie wykazuje pęknięć naczynek krwionośnych, twarz można opłukać ciepłym naparem z kwiatu lipy (łyżka kwiatu na szklankę wody). Można też twarz przepłukać zimną bawarką (herbata z mlekiem) bez cukru.

MW Media

635-MAKIETA 3 42-67.indd 63 17/05/2016 16:48:29

064

ZadZwoń i Zapytaj o oGŁoSZENiE RaMKowE 020 8846 3614

CAFÉ COOLTURAZdRowiE i URoda

635-MAKIETA 3 42-67.indd 64 17/05/2016 16:48:30

065

635-MAKIETA 3 42-67.indd 65 17/05/2016 16:48:32

066Redaguje PiotR DobRoniak

info@cooltura.co.uk

CAFÉ COOLTURATWÓRCZOŚĆ WSZELAKA

Autor: tAdeusz Żyszkowicz

KWIECIEŃKwiaty się sypnęłyKolorowymi bukietami spięłyKrzewy, łąki tego będzieTu i tam wiele wszędzie.

Zmieniły parku wystrójZa oknem ogródka nastrójSłoneczko raźniej patrzyDelikatniej muska wietrzyk.

Ławka przy Park AleiPrzysiadam, minąć nie przystoiTrawnik do życia się podnosiPoczuj zapach wiosny prosi.

Jakiekolwiek życia tchnienieMa potrzebę, uwielbienieOdrodzenia się od nowaJa też stąd te słowa.

MAJInność zewsząd emanujeMaj ze mnąTo czuję.

Rano, wieczoremW południeRześko, kwieciście To lubię.

Radosna, pięknaNiezwykła poraNajlepszy balsamNatury doktora.

Rozmarzone sercaRozhuśtane ciałaRaj zstąpił na ziemię-bez mała.

PARKJasne, zielone tłoObraz nieco pstrokatyCudowne miejsce parkDrzewa, krzewy, rabaty.

Trawnik krótko strzyżonyW kolory letnie khakiMisternie mchem tkanyMisiek miękki włochaty.

Arterie szerokie, wygodneLudne spacerom dogodneDla rowerów proste alejeNie wnoszą spokoju wiele.

Ścieżki nieśmiałe, zgubionePrzez poetów często deptaneBiegnące na przełaj ścieżynyŁączą, dwa serca łączą.

Serce człowieka i serce natury.

STRUMYKStrumyk płynie Po mojej doliniePięknej ukochanej.

Wartko pomykaGibko mykaWarkocz urojony.

Melodię szemraNurtem merda Wesoło, uniżenie.

Słoneczko błyskaPromieniem ciskaLustrem pokrzywionym.

Żywotność zachwycaWe łzach me licaUczucie nieposkromione.

MOJA CHATANie za siedmioma góramiNie za siedmioma morzamiNie na krańcu świataJest moja chata.

Której komin ciepłem milutko dymiKtórej drzwi zapraszają podwojami swymiKtórej gościnność z uprzejmością się brataKtórej słoma swojską strzechę splata.

Okiennice barwne w kwiaty malowaneNad oknem kogutki z drewna wystruganeNa węgłach wiszą wianki, suszone zieleDostąpić progu pomagają uczynne kamienie.

Jest blisko, zaraz za płotemDwie godziny lotu samolotemTrochę pociągiem jechaniaI piękny widok się wyłania.

Moja chata, patrzysz...chwila uroczystaBiegniesz, dopadasz, oglądasz z bliskaNiby świątynię jaką obchodzisz, dotykaszSłodkie łzy wzruszenia ukradkiem łykasz.

Bo może stanąć w pierwszym szereguNajprzedniejszym dotrzymać biegu.

WIELKANOCWielki PostSmutny, chudyMija nareszcieBył taki długi.

Święcimy potrawyDo kościoła pielgrzymkaWiernych marsz żwawyW koszykach święconka.

Szósta rano...Dzwony, huki, wiwatyZ martwych wstaje ChrystusOdrzucony przed laty.

Wielka radośćAlleluja ! Alleluja !Coroczna miłośćSerce otula.

Poezja

635-MAKIETA 3 42-67.indd 66 17/05/2016 16:48:33

067

POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura”

zapraszają wszystkich na nastrojowy

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE

Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów,

literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić.

Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących

zaprezentować swoją twórczość.

Wieczór Twórczości Wszelakiejpod patronatem

tygodnika „Cooltura”

Wieczór Twórczości Wszelakiej

POSK, 238-246 King StreetHammersmith

London W6 0RFZapraszamy w czwartki

godz. 19.00 POSKlub, 4 piętro

635-MAKIETA 3 42-67.indd 67 17/05/2016 16:48:36

068

635-MAKIETA 4 68-91.indd 68 17/05/2016 16:49:03

069

635-MAKIETA 4 68-91.indd 69 17/05/2016 16:49:05

070 OGŁOSZENIAdrobne

mieszkaniado wynajęcia

SMS: 81616 KOD: 01cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Wynajmę pokój jedno-osobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazien-ki. Darmowy parking. Internet. £80/tydzień + 2 tyg. depozytu. Ra-chunki wliczone. Tel. 07462663981

Wynajmę pokój dwu-osobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. In-ternet. £130/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981.

>Acton: pokój dla pary lub jednej osoby w czystym i spokojnym domu. Duży ogród, living do dyspozycji. Wiecej informacji 07927609885

>Brentford Wynajme duzy pokoj z podwojnym lozkiem na Brentford / South Ealing / Chiswick. Duza kuchnia,dwie lazienki, internet, b.dobra komunikacja. 0 7846419832

>Duzy pokoj dla pary 07909530826

>Enfield, EN1 4NJ , Ladne 2 bed flat na parterze, £1200/mies. 2 podwojne pokoje, 2 lazienki, otwarta

>Kuchnia z salonem, parking dla mieszkancow. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07715677401,

>Enfield, EN1 4UZ, 2 bed flat w spokojnej okolicy, £1245/mies. 1 pietro. Podwojna sypialnia, pojedyncza, lazienka z wanna, kuchnia, salon. Parking. Od 3 czerwca. 02088851890, 07436582103, 07715677401

> Ilford Bardzo duzy pokoj 2os, Wifi, 2min od stacji Ilford - Elgin Rd IG3 8LW, 07896861872

> Ilford mam 2 osobowy pokuj do wynajęcia z łazienką w srodku duzy czysty umeblowany wolny od zaraz w 3 bedroom mieszkaniu z ogrodem na Ilford blisko stacji barking 07405192185

> Ilford pokój dwuosobowy 125£ tygodniowo plus 2 tygodnie depozytu, rachunki wliczone oraz pokój jednoosobowy 65f tygodniowo nr tel 07964537030 zapraszam

>Luton, Dunstable, LU6 1AF. £1095/mies. 3 bed dom. 3 sypialnie, salon, oddzielna kuchnia, ogrod, garaz. Dostepne od polowy marca. 02088851890, 07436792779, 07436582103

>Manor House, N4 1NY, 1 bed flat, £1060 (council i woda wliczone), Ladne mieszkanie na drugim piętrze. Podwojna sypialnia, salon, kuchnia, lazienka. Dostepne od końca maja. 02088851890, 07436582103, 07436582104

>Mitcham Pokoj 1ka na Mitcham dla spokojnej bez nalogow kobiety. Inter. ogrod, bus-sklep 3 min. Spokojnie, czysto i tego rowniez

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

Telefonicznie:

lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

jAK ZAMIEścIćOGŁOsZENIEUWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

Warunki:

internet cooltura.co.uk

ramkowe (usługi)

sms 81616

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu

zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną

odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOsZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady

powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie

nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialno-ści za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania

oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane sMs-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

020 8846 3614Ramka

do 25 słów

£25 +vat

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatoraWpisz: cL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: cL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111XKoniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów:

cL 01 mieszkania wynajmęcL 02 mieszkania szukamcL 03 praca damcL 04 praca szukamcL 05 kupię

cL 06 sprzedamcL 07 auto-motocL 08 randka w ciemnocL 09 inne

Promocja internetowa zamieść

ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%Uwaga!

635-MAKIETA 4 68-91.indd 70 17/05/2016 16:49:06

071oczekujemy. Tylko powazne os 07779631159

>New Barnet, EN5 1QJ , 3 bed Apartment £1500/mies. Na 2 pietrach. Mieszkanie posiada 3 podwojne sypialnie, kuchnie z jadalnia , 2 lazienki i taras. Dostepny od początku czerwca. 02088851890, 07436582103, 07436792779

>North/West Acton. Pokoj do wynajęcia w czystym i spokojnym domu dla pary £170 + prad i gaz, lub jednej osoby £150+prad i gaz. Reszta rachunkow wliczona. 07927609885

>Stockwell. Wynajme miejsce w pokoju we flacie czystym i spokojnym, 5 min. od st.metra, tel.07748348973 po 17.00-tej.

>Stockwelll ,wynajmę miejsce w pokoj dla mężczyzny we flacie czystym i spokojnym Tel. 07940186730 lub 07448409376 po 16-tej.

>Streatham Hill Do wynajęcia pokój jednoosobowy dla dziewczyny na Streatham Hill Wszystkie rachunki sa wliczone. Tylko dla osób ceniących czystość i cisze. Cena – 450 Tel 07851695674

>Tottenham Hale Wynajme pokoj dla pary w spokojnym domu z ogrodem, możliwość podłączenia internetu. Dwu tygodniowy depozyt. Dobre polaczenie z metre 07533968808

>Tottenham, N17 6HL, 2 bed flat na 1 pietrze, po remoncie. £1200/mies. Blisko stacji i sklepow. 2 podwojne sypialnie, oddzielny salon, mala kuchnia, lazienka z wanna. Od 24 Maja. 02088851890, 07436792779

>West Acton. Para z małym dzieckiem ma do wynajęcia dużą jedynkę w uroczym i przestronnym domu z ogródkiem. od zaraz. 07516320915

>West Ealing Pokoj dla dziewczyny z podwojnym lozkiem na West Ealing za 07846269270

>Wood Green/Turnpike Lane, N22 6AJ, Bedsit £145/tyg. + rachunki do podzialu z lokatorami. Wspolna kuchnia, lazienki, ogrod. Dostepny od ZARAZ . 07436582104, 07436582103,

>Wynajme pokój od zaraz dla pary lub dwóch osób. Dom z ogrodem, parkingiem, dostepem do internet. Okolice Bromley,Br1.Po wiecej info prosze dzwonic 07438497727

pracadam

SMS: 81616 KOD: 03cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Poszukujemy kierow-cy Vana w wieku od 26-40 lat do rozwoże-nia gazet na terenie wschodniego i połu-dniowego Londynu. Praca dodatkowa 1 dzień w tygodniu. Po więcej informacji pro-szę o kontakt pod nu-merem 02088463612 lub wysłać maila na justyna@cooltura.co.uk.

Firma Sara-Int Ltd poszukuje księgowej. Wymagania: min 1 rok doświadczenia na terenie UK, znajomość VAT, PAI, self-assessment i LTD company. Dobry angielski w mowie i piśmie. Praca na pelen etat. e-mail: renia@saraint.co.uk tel: 02088463606

>Zatrudnimy Zbrojarzy w okolicach Elgin. Wymagana ważna karta CSCS. Agencja P&M Resources, tel. 016127779-41/-

635-MAKIETA 4 68-91.indd 71 17/05/2016 16:49:07

072

biura urzedy itp. Tel . 07754512663.

>Tapeciarz 10 lat doswiadczenia w UK ,posiadam referencje , poszukuje pracy cena / dniowki papier pod malowanie itp Gwarancja tel 07463227169

>Elektryk z dlugoletnim doswiadczeniem zawodowym, instalacje domestic & comercial szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem 7883974669

>Chesham okolice kierowca autobusy ślusarz narzędziowy szuka pracy tel 07754512663

>Ksiegowa szuka pracy lub współpracy; vat, cis, tax return, ltd, partnership, benefity, tax credit, doradztwo. Kontakt tel 07522043231

>Elektryk 13 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481

>Doświadczony murarz tynkarz szuka pracy. Przybudowki, bloczki cegla pointing klinkier. Prace ogolno budowlane. tel 07958253348

>Malarz dekorator podejmie prace doświadczenie i solidność 07562086772

>Malarz dekorator zawodowy doswiadczony podejmie prace 07568561988

sprzedamSMS: 81616 KOD: 06cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Zanussi pralka bardzo dobry Stan z możliwością dostawy 70 funtow Lewisham po wiecej info prosze dzwonic 07581443063

>Bilety na euro2016 sprzedam Polska-Niemcy Kat 1 miejsca obok siebie 07912609958

>Duzy polsko-angielski slownik 2 tomy, nowy. 0 7523510272

randkaw ciemno

SMS: 81616 KOD: 08cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun filled days and romantic evenings. John 07752656713

>Poszukuie Kobiety wieku 49 do 56 ja mam 52 l 07713957816

43/-44, lub Kom. 07496 313 446, 07534 947 959.

>Sobotnia Szkoła w Morden zatrudni mgr pedagogiki oraz mgr filologii polskiej. Mile widziane osoby self-employed oraz z dośw. w pracy. Soboty 9.00-12.35 (8Ł/h) 07972473807, sobotniaszkolamorden@gmail.com

>Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £ 500 za dzien! 02038616415 please email zdjecie to info@planetofmodelling.co.uk

>Pracownik produkcyjny Lokacja: - Selsey PO20 9HP Stawka na godzine £7.20 Nadgodziny: £7.80 12 godzinne zmiany, Prosimy dzwonic pod nr - 07568 429451

>Praca przy produkcji świeżej żywności Lokacja: - Selsey PO20 9HP Stawka na godzinę £7.20 Nadgodziny: £7.80 Prosimy dzwonic pod nr - 07568 429451

>Szukamy personelu sprzątającego, praca w Londynie Wembley, Westminster, Tower hill. Znajomosc angielskiego, odpowiedzialność, dostępności. £7.20. Praca od zaraz. attila@omnifm.com 02087411190

>Praca w sektorze budowlanym - Driffield i okolice. Zadzwoń po więcej informacji: 01612777943. Atrakcyjne stawki, możliwość pracy na samozatrudnieniu.

>Firma Oriflame poszukuje konsultantów Wpisowe bez oplaty J.Angielski nie wymagany Zarobek ze sprzedazy od 20% do 35% Skontaktuj się z Nami 07928136992

>Sprzatanie domow prywatnych w pd-zach Londynie. Oferujemy £8.50/h, stale domki. Wymagamy: komunikatywny angielski, NIN, doświadczenie w sprzątaniu. 07827968486

>Praca dla wykfalifikowanej

kosmetyczki w południowym Londynie 07971413031

pracaszukam

SMS: 81616 KOD: 04cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Elektryk - Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzedziami i vanem. certificaty NICEIC i Gas Safety. tel 07707717053

>Stolarz szuka pracy; wykonuje stolarke meblowa szafy, kuchnie, unity ,regaly, tv ,sprey ,schody itp. Workshop tel.07988683016

>Poszukuje pracy w Reading lub okolicy. Mogę pracować w sklepie spożywczym, jako opiekuna do dzieci czy sprzątaczka. Mam doświadczenie w tych dziedzinach. 07413109961

>Szukam pracy. Lofty, dachy, konstrukcje dachowe. Tel. 07437013463 .

>Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

> Informatyk szuka pracy - studia, wieloletnie doświadczenie w serwisie sprzetu komputerowego. Fachowa i uczciwa pomoc. Instalacja antywirusa gratis. 07468415064

>Elektryk z brytyjskimi uprawnieniami szuka pracy. Instalacje, bezpieczniki, przerobki i usprawnienia, naprawy usterek. Tel. 07726141296

>Szukam pracy jako robotnik ,malarz ,pomocnik na budowie itp. tel.07936452678

>Chesham okolice podejme prace w ochronie obiektow szkoly

OGŁOSZENIAdrobne

635-MAKIETA 4 68-91.indd 72 17/05/2016 16:49:07

073>Szukam normalnej dziewczyny.kawaler 38 lat.07770933889

>Poznam kobiete normalna wiek trudne pytanie 07412808050

auto-motoSMS: 81616 KOD: 07cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Warsztat samochodo-wy Peter’s Auto Repair Ltd to profesjonalna obsługa fachowców, a wszelkie koszty jakie klient może ponieść, uzgadniane są z nim przed rozpoczęciem pracy. Zapraszamy. 07878828127, info@peters-autorepairs.co.uk

>Ford Mondeo Kombi 2007r. 2.0TDCI zetec140KM, przebiek126tys mil. Wymieniony rozrząd, olej i filtry. Pełna książka serwisowa.Zadbany samochód. . Ł2600 Tel. 07895636320

usługiróżne

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

DDL Maintenance Ltd Web ddlmain-tenance.co.uk tel 07749189972

Architekt rejestro-wany w Anglii wyko-nuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Rozliczenia podat-kowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Work-ing Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

Profesjonalne sesje fo-tograficzne: fotografia noworodkowa, dziecię-ca, rodzinna i okolicz-nościowa. Zapraszam na moja stronę www.fairyworldphotogra-phy.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

zdrowiei uroda

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Polskie Kursy Kosme-tyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £429, Przedłuża-nia rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfi-katy 0784-920-3526 Szczegóły Na www.BeautyTrainingStudio.co.uk

telewizjasatelitarna

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe usta-wienie sygnału, akce-soria, Telewizja na kar-tę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Doma-radzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

635-MAKIETA 4 68-91.indd 73 17/05/2016 16:49:08

074Satelitarna Telewizja Najszybsze i naj-lepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawie-nia, montaż, polskie zestawy TNK An-drzej 07840650509 07423602647

Profesjonalny montaż i ustawienia anten satelitarnych. Sprze-daż całych zestawów oraz akcesoria. Tel 07725977203, 07902002757 Przemysław

NC+, Polsat – na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten – to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, te-l:02088101577, Insta-lacje:07779631401 Zapraszamy

komputeryserwis

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932

Naprawy laptopów - wszystkie usterki programowe i sprzętowe, czyszczenie układów chłodzenia, konkurencyjne ceny i uczciwa wycena 07910473675

REKLAMAUsŁUgi

H-Tech Serwis Kom-puterowy. Rozwią-zywanie wszelkich problemów z Laptopa-mi i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabez-pieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Naprawa: laptop, ta-blet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/kla-wiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwa-rancji. Laptop zastęp-czy dojazd do klienta tel. 07411123340

£1

transportprzewozy, paczki

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

635-MAKIETA 4 68-91.indd 74 17/05/2016 16:49:10

075

635-MAKIETA 4 68-91.indd 75 17/05/2016 16:49:11

076 OGŁOSZENIATRANSPORT + mOTORyzAcjA

635-MAKIETA 4 68-91.indd 76 17/05/2016 16:49:12

077

635-MAKIETA 4 68-91.indd 77 17/05/2016 16:49:14

078 OGŁOSZENIASKUP ZŁOMU

635-MAKIETA 4 68-91.indd 78 17/05/2016 16:49:15

079

635-MAKIETA 4 68-91.indd 79 17/05/2016 16:49:17

080

CIEKAWOSTKI Z ŻYCIA GWIAZDCelebryci

OGŁOSZENIAwywóz śmieci

635-MAKIETA 4 68-91.indd 80 17/05/2016 16:49:18

081

635-MAKIETA 4 68-91.indd 81 17/05/2016 16:49:20

082 OGŁOSZENIAwywóz śmieci

635-MAKIETA 4 68-91.indd 82 17/05/2016 16:49:23

083

635-MAKIETA 4 68-91.indd 83 17/05/2016 16:49:25

084084084 CAFÉ COOLTURAwasze imprezy

635-MAKIETA 4 68-91.indd 84 17/05/2016 16:49:26

085

635-MAKIETA 4 68-91.indd 85 17/05/2016 16:49:28

086 REKLAMABUDOWNICTWO

635-MAKIETA 4 68-91.indd 86 17/05/2016 16:49:29

087

635-MAKIETA 4 68-91.indd 87 17/05/2016 16:49:31

088 OGŁOSZENIABUDOWNICTWO

635-MAKIETA 4 68-91.indd 88 17/05/2016 16:49:33

089

635-MAKIETA 4 68-91.indd 89 17/05/2016 16:49:34

090

635-MAKIETA 4 68-91.indd 90 17/05/2016 16:49:36

091

635-MAKIETA 4 68-91.indd 91 17/05/2016 16:49:38

092 SPORTPiłka nożna

» Legia odzyskała tytuł po dwóch latach. Jubileusz 100-lecia powsta-

nia klubu uczciła szóstym w historii duble-tem, bowiem na początku maja drużyna prowadzona przez rosyjskiego trenera Stanisława Czerczesowa zdobyła Puchar Polski. „Podwójną koronę” wcześniej legioniści wywalczyli w latach 1955-56, 1994-95 i 2013.

Drugie miejsce Piasta jest jego najlep-szym osiągnięciem w ekstraklasie; nigdy wcześniej zespół z Gliwic nie ukończył roz-grywek w czołowej trójce. Trzecie miejsce zajęło Zagłębie, które występowało jako beniaminek. Poprzednio klub z Lubina na podium znalazł się w 2007 roku, kiedy cie-szył się z mistrzostwa kraju.

Przed ostatnią kolejką zespoły z War-

szawy i Gliwic miały tyle samo punktów – 40. Legia jednak prowadziła w tabeli, gdyż zgodnie z regulaminem premiował ją większy dorobek po 30 kolejkach, czyli w zasadniczej części sezonu. Wystarczyło, że Legia osiągnie rezultat nie gorszy niż Piast i utrzyma pierwszą pozycję.

W Warszawie pierwszy gol padł w 14. minucie gry. Tomasz Jodłowiec uderzył z okolic linii pola karnego i choć strzał wydawał się niezbyt groźny, to piłka odbiła się od nogi Jakuba Czerwińskiego i kom-pletnie zmyliła bramkarza gości.

W Gliwicach gospodarzom spotkanie nie ułożyło się tak dobrze – w 26. minu-cie w zamieszaniu podbramkowym piłkę do siatki miejscowych skierował Czech Michal Papadopulos.

Po przerwie gra w Warszawie została wstrzymana przez sędziego na ok. 10 minut z powodu zadymienia boiska. Po odpaleniu rac świetlnych widoczność na murawie została ograniczona do mini-mum. Po wznowieniu meczu Legia kon-trolowała przebieg wydarzeń, a swoją przewagę udokumentowała dwoma golami. W 83. minucie 28. gola w sezo-nie uzyskał Nemanja Nikolic. Węgier serbskiego pochodzenia został królem strzelców z największą w tym stuleciu liczbą bramek. Niespełna trzy minuty później wynik na 3:0 ustalił Fin Kasper Hamalainen.

Na stadionie Piasta rezultat się nie zmienił – Zagłębie wygrało po raz piąty z rzędu – i zanim arbiter przy Łazienkow-

Fot.

PAP

/ Bar

tłom

iej Z

boro

wsk

i

Legia Warszawa mistrzem PolskiLegia Warszawa po raz 11. w historii została piłkarskim mistrzem Polski. W ostatniej kolejce ekstraklasy pokonała przed własną publicznością Pogoń Szczecin 3:0 i w końcowej tabeli o trzy punkty wyprzedziła Piasta, który w Gliwicach uległ KGHM Zagłębiu Lubin 0:1.

635-MAKIETA 5 92-100.indd 92 17/05/2016 16:48:14

093skiej gwizdnął po raz ostatni stało się jasne, że Legia będzie mistrzem.

– Serdecznie gratuluję moim piłka-rzom zwycięstwa i mistrzostwa. Ale od początku mojej pracy takie były zało-żenia. Mamy świadomość, że to stulecie klubu i chcieliśmy podziękować kibicom. Ja jednak osobiście nie lubię świętować, wolę pracować. Uważam, że trener jest od tego, aby dobrze przygotować piłkarzy, ale nie może im przeszkadzać. Dlatego nie wchodziłem do szatni, kiedy zawod-nicy świętowali. Muszę jednak przyznać, że moi piłkarze lepiej świętują, niż grają. Ale na boisku też się poprawią. Starannie przemyślę decyzję, czy zostanę w Legii po rozmowach z kierownictwem klubu – zaznaczył szkoleniowiec Legii.

Z wicemistrzostwa zadowolony był trener Piasta Radoslav Latal.

– Dzisiejszy mecz nam nie wyszedł i nie chciałbym do tego wracać. Chcę podziękować drużynie, kierownictwu klubu i wszystkim pracownikom, bo to był trudny sezon. Wykonaliśmy kawał dobrej roboty. Mówiłem chłopakom przed meczem, by cieszyli się chwilą, bo nie każdy piłkarz w swoje karierze takie momenty może przeżywać. Myślę, że drugie miejsce jest w pełni zasłużone. Po meczu w szatni była chwila smutku, ale kiedy wyszliśmy na boisko po medale, to minęło – powie-dział Czech.

Czwartą drużyną, która będzie repre-zentowała Polskę w europejskich pucha-rach, została Cracovia. „Pasy” w bezpośred-nim meczu o czwartą lokatę w lidze poko-nały na swoim stadionie Lechię Gdańsk 2:0 po trafieniach Mateusza Cetnarskiego z rzutu wolnego i – samobójczym – Rafała Janickiego. W końcówce Cetnarski nie wykorzystał „jedenastki”, jego strzał obro-nił Vanja Milinkovic-Savic.

W ostatnim niedzielnym pojedynku Lech Poznań, który w tym sezonie bronił tytułu, w spotkaniu zespołów wcześniej bez zwycięstwa w grupie mistrzowskiej, pokonał Ruch Chorzów 3:0. Bramki zdo-byli: Kamil Jóźwiak, pierwszą w ekstrakla-sie, Karol Linetty i Maciej Gajos.

W 77. minucie pojawił się na boisku kończący karierę 40-letni bramkarz „Kole-jorza” Krzysztof Kotorowski. Doświad-czony golkiper, który zdobył z poznań-skim klubem m.in. dwa tytuły mistrza kraju i dwa Puchary Polski, otrzymał duże brawa od kibiców, ale jego koledzy w trak-cie meczu musieli wysłuchać wielu nie-wybrednych epitetów. Najzagorzalsi fani Lecha dosadnie wyrazili swoje rozczaro-wanie postawą drużyny w tym sezonie, a przez pierwsze minuty stali odwróceni plecami do boiska.

Wcześniej rywalizowały drużyny z grupy spadkowej. Los Podbeskidzia Bielsko-Biała podzielił Górnik Zabrze i oba zespoły w przyszłym sezonie będą występowały w 1. lidze.

Zabrzanie, 14-krotni mistrzowie Pol-ski, przystępowali do finałowej części sezonu jako ostatni zespół tabeli, z dużą stratą (mimo podziału punktów) do bez-piecznej lokaty. Podopieczni trenera Jana Żurka zaczęli grać jednak lepiej i do końca liczyli się w walce o utrzymanie.

W 37. kolejce musieli wygrać w Nie-cieczy i liczyć na porażkę Górnika Łęczna we Wrocławiu. Drugi warunek został speł-niony – zespół z Lubelszczyzny uległ 2:3, ale ekipa ze Górnego Śląska nie wykorzy-stała szansy. Wprawdzie prowadziła z Ter-malicą Bruk-Bet po golu Rafała Kurzawy, jednak krótko po przerwie wyrównał Woj-ciech Kędziora.

Wynik do końca nie zmienił się, co sprawiło, że goście zajęli 15. miejsce

w tabeli z dorobkiem 23 punktów. Podob-nie było w 2009 roku, gdy zabrzanie rów-nież spadli z ekstraklasy. Wówczas ich nieobecność w najwyższej klasie trwała tylko rok.

– Teraz czas na zastanowienie się dla-czego, dlaczego, dlaczego?! Czuję się roz-goryczony, bo to też mój klub. Dziś mamy ciężki, smutny dzień – przyznał Żurek.

Ze spadkiem nie mogli się pogodzić niektórzy fani gości – po meczu w Nie-cieczy rzucali na murawę wyrwane krze-sełka i race.

Na ostatnim miejscu w tabeli upla-sowało się Podbeskidzie, które już przed sobotnim meczem u siebie z Wisłą Kraków (3:4) nie miało szans utrzymania.

Drużyna prowadzona przez Roberta Podolińskiego, która do finałowej części sezonu przystępowała z najwyższej pozy-cji w grupie spadkowej (łącznie dziewią-tej w ekstraklasie), spisywała się w decy-dującej fazie bardzo słabo. W siedmiu meczach „Górale” ponieśli sześć porażek, a jedyny remis (z Koroną Kielce 1:1) ura-towali w ostatnich sekundach.

Podbeskidzie strzeliło trzy gole Wiśle, ale krakowianie odpowiedzieli czterema trafieniami. Jedno z nich było dziełem Pawła Brożka, który w tym sezonie uzy-skał 14 bramek, a w historii ekstraklasy aż 132. Doświadczony napastnik w elitar-nym „Klubie 100” zajmuje 10. lokatę. Dzie-wiąty w tym zestawieniu Teodor Anioła ma osiem trafień więcej.

W innym meczu tej grupy Korona uległa u siebie Jagiellonii Białystok 1:3. Ta porażka przerwała serię 12 spotkań, w których kielczanie co najmniej zremi-sowali. Na dziewiątym miejscu, najwyż-szym w grupie spadkowej, uplasowała się Wisła – 32, o punkt przed Śląskiem i o cztery przed Jagiellonią. «

635-MAKIETA 5 92-100.indd 93 17/05/2016 16:48:15

094 SPORTPiłka nożna + SPEEDWaY

» Szósty obecnie w tabeli "ManU" ma 63 punkty i traci trzy do

lokalnego rywala City, który zamyka czołową czwórkę. Aby go wyprzedzić, podopieczni Holendra Louisa van Gaala musieliby pokonać zespół z Bournemo-uth różnicą kilkunastu bramek. Mogą za to zakończyć sezon na piątej pozycji, zaj-mowanej obecnie przez Southampton, o ile wywalczą przynajmniej punkt. Na razie nie wiadomo, kiedy zostanie roze-grany zaległy mecz.

"Odwołanie spotkania to zawsze ostatnia rzecz, jakiej chcemy. Przepra-szamy wszystkich kibiców za niedogod-ności, ale jesteśmy pewni, że w tych oko-licznościach zrozumieją naszą decyzję" – napisały w oświadczeniu władze Pre-mier League.

United na najbliższą sobotę ma zaplanowany finał Pucharu Anglii, w któ-rym zmierzy się na Wembley z Crystal Palace.

Do przełożenia meczu Premier League z powodu alarmu bombowego doszło po raz pierwszy w historii roz-grywek.

Spotkanie na Old Trafford miało roz-począć się o godz. 16.00, tak jak wszystkie inne starcia tej kolejki, ale już pół godziny przed pierwszym gwizdkiem nadawano

komunikaty, aby fani opuścili dwie try-buny, ponieważ znaleziono podejrzaną paczkę. Początkowo mecz miał być tylko opóźniony, jednak po rozmowie władz obu klubów postanowiono go odwołać. Takie rozwiązanie zaleciła policja. Póź-niej zdetonowano pakunek w sposób kontrolowany.

Jak poinformowała brytyjska poli-cja podejrzany przedmiot okazał się być… urządzeniem treningowym, pozo-stawionym przez przypadek po ćwicze-niach antyterrorystycznych.

Tymczasem „The Citizens” tylko zre-misowali na wyjeździe 1:1 ze Swansea City, w którego barwach tym razem nie wystąpił bramkarz Łukasz Fabiański. Bramkę dla gości zdobył Nigeryjczyk Kelechi Iheanacho (w piątej minucie), a wyrównał tuż przed przerwą Ghań-czyk Andre Ayew. Zespół z Manche-steru, prowadzony w niedzielę po raz ostatni przez Chilijczyka Manuela Pel-legriniego (zastąpi go obecny szkolenio-wiec Bayernu Monachium Josep Guar-diola), zagra w ostatniej rundzie kwali-fikacji Ligi Mistrzów.

Bezpośrednio do fazy grupowej tych rozgrywek awansował mistrz Leicester City, którego piłkarzem jest Marcin Wasi-lewski, a także dwa kluby z Londynu –

Arsenal i Tottenham Hotspur. Sensacyjny triumfator Premier League w ostatniej kolejce zremisował na wyjeździe z naj-lepszą w poprzednim sezonie Chelsea Londyn 1:1.

Tottenham nie wykorzystał z kolei szansy zakończenia sezonu wyżej w tabeli od Arsenalu po raz pierwszy od 21 lat. Przegrał ze zdegradowanym już wcze-śniej Newcastle United 1:5, a Arsenal pewnie pokonał innego spadkowicza Aston Villę 4:0 (hat-trickiem popisał się Francuz Olivier Giroud) i wyprzedził lokalnego rywala o punkt. „Kanonierzy” zostali wicemistrzami kraju z dorobkiem 71 pkt i stratą 10 do Leicester City.

Z ekstraklasy spadł również benia-minek Norwich City. Królem strzelców został napastnik Tottenhamu Harry Kane, który zdobył 25 bramek – o jedną wię-cej od Jamie'ego Vardy'ego z Leicester City oraz Argentyńczyka Sergio Aguero z Manchesteru City.

Tymczasem Harry Kane z Totten-hamu Hotspur został królem strzel-ców angielskiej ekstraklasy piłkarskiej. Napastnik reprezentacji Anglii uzyskał 25 bramek i wyprzedził o jedno trafie-nie Jamie'ego Vardy'ego z Leicester City oraz Argentyńczyka Sergio Aguero z Man-chesteru City. «

Fot.

PAP/

EPA

/ Pe

ter P

owel

l

Wyniki sportowe w cieniu alarmu bombowego w Manchesterze

Alarm bombowy na Old Trafford w Manchesterze, przez który odwołano mecz United z AFC Bournemouth Artura Boruca, przyćmił wydarzenia sportowe ostatniej kolejki piłkarskiej ekstraklasy Anglii. „Czerwone Diabły” wiedzą już jednak, że nie zagrają w Lidze Mistrzów.

635-MAKIETA 5 92-100.indd 94 17/05/2016 16:48:17

095

» Brytyjczyk Tai Woffinden wygrał Grand Prix Polski w Warszawie,

drugą eliminację mistrzostw świata w jeździe na żużlu. Do półfinałów na PGE Narodowym zakwalifikowali się Maciej Janowski i Bartosz Zmarzlik.

Obaj Polacy startowali jednak z zewnętrznych pól i nie nawiązali walki o finał. W pierwszym półfinale Janowski zajął trzecie miejsce i sobot-nie zawody zakończył z dorobkiem 10 punktów (podobnie jak w Krsku). W drugim półfinale Zmarzlik był ostatni i udział w GP Polski zakończył również z 10 punktami.

W finale Woffinden pokazał, że z zewnętrznego pola również można wygrać i zwyciężył na PGE Narodo-wym. Drugie miejsce zajął Ameryka-nin Greg Hancock, trzeci był Słoweniec Matej Zagar, a czwarty Australijczyk Chris Holder, który objął prowadzenie w klasyfikacji generalnej po dwóch z 11 eliminacji.

Z czwórki Polaków od początku naj-lepiej prezentował się Zmarzlik. Słabiej spisywał się natomiast startujący z tzw.

dziką kartą Patryk Dudek, któremu osta-tecznie zabrakło punktu, aby awansować do półfinału. Sporego pecha miał nato-miast Piotr Pawlicki, który zaliczył trzy upadki i zakończył zawody z dorobkiem czterech punktów.

W biegu 6. publiczność na trybu-nach niemal zawrzała, kiedy Janow-ski i Pawlicki zostawili za sobą najstar-szego uczestnika tej edycji GP 45-letniego Hancocka.

W biegu 9. pierwszemu tego dnia wypadkowi uległ Pawlicki. Nieatakowany przez rywali jechał za blisko bandy, zaha-czył o nią i przewrócił się. Początkowo wstał o własnych siłach, ale po chwili upadł trzymając się za bark. Zawodnik miał też problem z nogą. W efekcie z toru zabrała go karetka. Jednak nic poważnego mu się nie stało i dokończył zawody.

W 10. biegu świetną jazdą popisał się Zmarzlik. Na pierwszym łuku wyszedł na prowadzenie, ale potem z trudem odpie-rał ataki rywali zarówno z zewnętrznego pola, jak i wewnętrznego.

Coraz pewniej na torze w War-szawie czuł się Janowski. W biegu 13.

niemal wystrzelił spod taśmy i już na samym początku rywalizacji zostawił rywali za sobą.

W wyścigu numer 17. na tor wró-cił Pawlicki, choć wyraźnie utykał. Tym razem ponownie zaliczył upadek, bo na jednym z łuków starł się ze Zmarzlikiem. W efekcie ten drugi został wykluczony z powtórki biegu i przed ostatnią serią rundy zasadniczej z dorobkiem siedmiu punktów nie mógł być pewny awansu do półfinału. Jednak kilka minut później wygrał w dobrym stylu i zapewnił sobie miejsce w czołowej ósemce.

W biegu 18. pasjonującą walkę o pierwsze miejsce stoczył Dudek z Hol-derem. Wygrał Polak, ale z dorobkiem ośmiu punktów nie awansował do pół-finału.

Zawody z trybun oglądał Jarosław Hampel, który po złamaniu nogi wrócił już do treningów, ale nie zdecydował się jeszcze na start w oficjalnych zawodach. Nie wykluczył, że włączy się do rywa-lizacji w GP w następnych zawodach tego cyklu, czyli 11 czerwca w duńskim Horsens. «

» Mistrz świata z 2010 roku w jeździe na żużlu Tomasz

Gollob, przy okazji meczu towarzy-skiego na PGE Narodowym, pożegnał się z reprezentacją Polski. Biało-czer-woni przegrali natomiast z drużyną Reszty Świata 44:46.

Przed rozpoczęciem meczu mini-ster sportu Witold Bańka wręczył Gol-lobowi list gratulacyjny. Natomiast od trenera kadry Marka Cieślaka otrzy-mał pamiątkowe zdjęcie drużyny naro-dowej. 45-letni żużlowiec przekazał swoje rękawice Bartoszowi Zmarzli-kowi, symbolicznie namaszczając go na swojego następcę.

W zawodach Cieślak postawił na młodych zawodników. W drużynie wystąpili: Maciej Janowski, Piotr Paw-licki, Patryk Dudek, Paweł Przedpeł-

ski, Bartosz Zmarzlik i Maksym Drabik.Natomiast zespół Reszty Świata, pro-wadzony przez Duńczyka Ole Olsena, walczył w składzie: Grigorij Łaguta (Rosja), Antonio Lindbaeck (Szwe-cja), Jason Doyle (Wielka Brytania), Martin Vaculik (Słowacja), Niels Kri-stian Iversen i Peter Kildemand (obaj Dania).

Zawody rozgrywane były takim samym systemem jak mecze polskiej ekstraligi – 15 biegów w tym trzy nominowane. Biało-czerwoni dopiero w ostatnich wyścigach zbliżyli się do rywali, ale nie byli w stanie odrobić strat z pierwszych startów i ostatecz-nie przegrali 44:46.

Najwięcej punktów dla Polaków zdobył Janowski – 14, a dla Reszty Świata – także 14, Łaguta. «

Zwycięstwo Woffindena

Tomasz Gollob oficjalnie pożegnał się z reprezentacją Polski

Fot.

PAP

/ Bar

tłom

iej Z

boro

wsk

i

635-MAKIETA 5 92-100.indd 95 17/05/2016 16:48:18

096 ROZRYWKAKrzyżówKa + HorosKop

635-MAKIETA 5 92-100.indd 96 17/05/2016 16:48:19

097BLIŹNIĘTA (21.05–21.06)

Zapowiada się ciekawy czas. Wiosna wniesie w Twoje życie trochę bałaganu. Okaże się, że niczego nie będziesz mógł się spodziewać. Nie pozostanie Ci więc nic innego, jak polubić niespodzianki. Przeczekaj spokojnie ten okres, niedługo wszystko wróci do równowagi.

RAK (22.06–22.07)

Gwiazdy natchną Cię. Sprawią, że zapragniesz rozwijać się duchowo i twórczo. Twoja intuicja będzie teraz wyjątkowo silna, dlatego przy podejmowaniu decyzji, kieruj się tylko nią. Jeśli wykonujesz artystyczny zawód, masz szansę stworzyć ważne dzieło.

LEW (23.07–22.08)

Może Cię dopaść ogólne osłabienie i zniechęcenie do działania. Zapragniesz spokoju i trochę luzu. Zmobilizuj ostatnie siły, bowiem sprawy ułożą się tak, że najpierw będziesz musiał wykonać jeszcze ważną pracę, domknąć sprawy, abyś potem mógł oddać się błogiemu relaksowi.

PANNA (23.08–22.09)

Raz z górki, a raz pod górkę – to Twoje motto na najbliższe dni. Niestety, w momencie, gdy będzie Ci się wydawało, że życie Cię rozpieszcza, wydarzy się coś, co od razu sprawi, że ochłoniesz. To będą dni walki z losem, przerywane miłymi chwilami.

WAGA (23.09–22.10)

Najważniejsze dla Ciebie staną się uczucia. Dojdą do głosu Twoje pragnienia i potrzeby, które od dawna tłumiłeś w sobie. Słuchaj swojej intuicji, nawet wbrew racjonalnym przesłankom, a zyskasz wewnętrzny spokój i poczucie spełnienia.

SKORPION (23.10–21.11)

Najbliższe dni zapowiadają się trochę nerwowo. Możesz wdać się w kilka drobnych sprzeczek. Nie warto się zacietrzewiać, dużo możesz na tym stracić. Jeśli czujesz, że nie potrafisz dojść z oponentem do kompromisu, wycofaj się. Przyjdzie czas, kiedy będziecie mogli wrócić do tematu.

STRZELEC (22.11–21.12)

Dobry czas, abyś pomyślał o przejściu na dietę. Znajdziesz w sobie siły na przeprowadzenie pełnej kuracji oczyszczającej organizm. Jeśli dołączysz do niej ruch na świeżym powietrzu, szybko poczujesz się silniejszy psychicznie i fizycznie.

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

Unikaj ludzi, którzy lubią plotkować, sieją intrygi. Nie nadajesz się do tego towarzystwa. Obcowanie z nimi może wywołać u Ciebie niepotrzebne lęki i frustracje. Rób swoje najlepiej, jak potrafisz i nie obawiaj się. Rzetelnie wykonana praca zawsze będzie doceniona.

WODNIK (20.01–18.02)

W ciągu najbliższych dni skup się przede wszystkim na sprawach najbliższych. Twoja rodzina będzie Cię teraz potrzebować. Wszystkie inne rzeczy odłóż na bok. Poświęć im czas. Macie dużo do nadrobienia. Jeśli otworzycie się na siebie, poczujecie siłę Waszej miłości.

RYBY (19.02–20.03)

Możesz spodziewać się zawirowania w sprawach finansowych. Uważaj, abyś nie wydawał pieniędzy ponad swoje możliwości, bo konsekwencje okażą się dla Ciebie bolesne. Nie stać Cię też teraz na zaciąganie pożyczek. Wychodząc, zostaw w domu swoją kartę kredytową.

BARAN (21.03–20.04)

Gwiazdy wróżą Ci powodzenie na każdej płaszczyźnie Twojego życia. Będziesz miał szansę osiągnąć teraz rzeczy, które do tej pory wydawały Ci się niemożliwe. Kluczem do sukcesu jest wiara we własne siły i potencjał, który tkwi w Tobie.

BYK (21.04–20.05)

Najbliższe dni będą wypełnione życiem towarzyskim i rodzinnym. Miną Ci na serdecznych rozmowach i spotkaniach z bliskimi. Jeśli dostaniesz propozycję wspólnego wyjazdu, nie wahaj się. Odpoczniesz, oderwiesz się od kłopotów i poczujesz, jak siły Ci wracają.

635-MAKIETA 5 92-100.indd 97 17/05/2016 16:48:20

635-MAKIETA 5 92-100.indd 98 17/05/2016 16:48:23

635-MAKIETA 5 92-100.indd 99 17/05/2016 16:48:26

635-MAKIETA 5 92-100.indd 100 17/05/2016 16:48:30