cooltura.co.uk 39 (549)27 września 2014

KUBA ROZPRUWACZprzyjechał z Polski

Prezydent EUROPY

NAJTAŃSZEmieszkania w UK

Szczegóły na stronach

42-43

cooltura.co.uk 39 (549)27 września 2014

KUBA ROZPRUWACZprzyjechał z Polski

Prezydent EUROPY

549-COVER.indd 1 23/09/2014 16:07:48

549-MAKIETA 1 01-23.indd 2 23/09/2014 16:02:33

549-MAKIETA 1 01-23.indd 3 23/09/2014 16:02:36

006 W OBIEKTYWIE

008 NA WYSPACH

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

018 GOSPODARKA

022 PORADNIK

024 TEMAT NUMERUWszystkie winy Jeremiego C.…

030 KOMENTARZ TYGODNIARazem, ale osobno

034 O TYM SIĘ MÓWICzy granice Europy są trwałe?

040 FELIETONPZPN płakał, jak oglądał

042 SYGNAŁYPomóżmy małemu Szymonkowi!

044 CAFÉ COOLTURAWydarzenia nadchodzącego

tygodnia

050 KSIĘGARNIAPodążaj ku światłu

052 NA EKRANIESerial „Rodzinka.pl”

054 POLSKIE RADIO LONDYN…poleca!!!

056 FOTOREPORTAŻNic DODAć, nic ująć, czyli Mleczko

Summer End Festival

058 FOTOREPORTAŻMistrzostwo świata w kibicowaniu

060 GUEST ROOMZdjęcia i poezja

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNIŚliwka w kompot

070 OGŁOSZENIA DROBNE

092 KRZYŻÓWKA

093 HOROSKOP

095 SPORT

056

POLISHWEEKLYMAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00

TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490

www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKTOR NACZELNYKORDIAN KLACZYŃSKI

kordian@cooltura.co.uk, wew. 256

DZIENNIKARZEPIOTR DOBRONIAK

dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261SYLWIA MILAN

sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248

m.urban@cooltura.co.ukKAROLINA ZAGRODNAkarolina@cooltura.co.uk

DARIUSZ A. ZELLERdarek@cooltura.co.uk, wew. 255

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 259 JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk

TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk

WSPÓŁPRACOWNICYLIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU

/ MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI /

TOMASZ WILCZKIEWICZ / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

KOREKTA MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk

MARKETING I REKLAMAmarketing@cooltura.co.uk

DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYKRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244

MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYJOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMYEWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250

GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk

prenumerata@cooltura.co.ukewa@cooltura.co.uk

0208 846 3614

KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk

KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.ukWYDAWCA Sara-Int Ltd.

ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie

prawo do skracania i prze reda go wy wania tekstów. Publikowanie zamieszczonych teks tów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne

z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

W NUMERZE 549.

coolturamagazine #coolturaUK issuu.com/cooltura tablet / smartfon

Wypadki w pracy Wypadki na budowie Potrącenia wózkiem widłowym Upadki z drabiny/rusztowania

Obrażenia głowy Wypadki drogowe Potknięcia/poślizgnięcia Inne

Kancelaria prawna Osbornesjuż od 40 lat pomagaposzkodowanym w ubieganiu się o ich prawa.Jeśli miałeś wypadek w przeciągu ostatnich 3 lat, skontaktuj się z namijuż dziś, by dowiedzieć się, czy możesz otrzymać odszkodowanie.Osbornes to kancelaria z tradycjami, której możesz zaufać.Nie współpracujemy z pośrednikami.

MIAŁEŚ WYPADEK?Wybierz kancelarię, której możesz zaufać!

Osbornes SolicitorsLivery House, 9 Pratt Street, London NW1 0AE

www.osbornes.pl

Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj

się z naszym polskim zespołem:

polish@osbornes.net

Pomogliśmy już niezliczonym osobom w następujących sprawach:

Jesteśmy partnerempolskiego festiwalu!Zapraszamy20 wrześniado O2 Shepherd’sBush Empire

0207 482 8437 lub 020 7485 8450lub 07860951518

Ebru, absolwentką UAM, Małgorzatą lub Barbarą

058 094

010

Mistrzostwo świata w kibicowaniu Okładka: JAREĆ JORDAN

549-MAKIETA 1 01-23.indd 4 23/09/2014 16:20:01

549-MAKIETA 1 01-23.indd 5 23/09/2014 16:49:07

006

Zwolennicy szkockiej niepodległości siedzą

zasmuceni przy George Square w centrum Glasgow dzień po przegranej w niepodległościo-wym referendum. 18 września większość Szkotów zadecydo-wała, że ich kraj nie odłączy się od Wielkiej Brytanii.

Czytaj więcej na str. 8, 10, 12, 30 i 34

Szkocja zostaje

Zdjęcie tygodniaTakie są wyspy

549-MAKIETA 1 01-23.indd 6 23/09/2014 16:20:39

Fot.

PAP/

EPA

/Rob

ert P

erry

549-MAKIETA 1 01-23.indd 7 23/09/2014 16:02:45

008 WIADOMOŚCINA WYSPACH

»Wśród pierwszych komentarzy „Financial Times” napisał: „Zjed-

noczone Królestwo zostało uratowane (…). Zapobieżono rozłamowi Wielkiej Brytanii i wszystkim zagrożeniom, które pociągnąłby on za sobą”. Dziennik podkre-śla jednak, że reakcja Camerona świad-czy, iż „rezultatów referendum nie można interpretować jako głosowania za tym, by wszystko pozostało bez zmian”.

Rezultaty plebiscytu stały się jed-noznaczne w zeszły piątek około godz. 6.00 rano, gdy ogłoszono, że w okręgu wyborczym Fife zwyciężyli z dużą prze-wagą przeciwnicy niepodległości. Krótko wcześniej podano wyniki z dużych miast. Glasgow opowiedziało się za niepodle-głością, ale Edynburg i Aberdeen – za pozostaniem Szkocji w Zjednoczonym Królestwie.

Przemawiając w Londynie, Cameron zapowiedział, że przyzna nowe preroga-tywy państwom wchodzącym w skład Zjednoczonego Królestwa – Szkocji, Anglii, Walii i Irlandii Północnej. Zadeklarował, że projekt ustaw przyznających Szkocji nowe uprawnienia zostanie opublikowany do stycznia. W rozmowach na ten temat wezmą udział przedstawiciele Szkockiej

Partii Narodowej (SNP), którzy byli głów-nymi stronnikami niepodległości.

Cameron zapewnił, że po szkockim referendum chce teraz „zrównoważo-nych rozwiązań konstytucyjnych” dla całej Wielkiej Brytanii.

Na ulicach Edynburga po ogłoszeniu oficjalnych wyników referendum wyczu-walny był w zeszły piątek duży spokój. Nawet grających na dudach Szkotów, którzy poprzedniego dnia byli niemal wszechobecni w centrum miasta, trudno było wypatrzeć. Dla Szkotów, którzy zaan-gażowali się w kampanię na rzecz nie-podległości, ten dzień pomimo porażki nie był powodem do smutku.

Rano w piątek wyniki referendum uznał lider SNP Alex Salmond.

– Akceptuję wybór Szkocji, która tym razem postanowiła nie opowiedzieć się za niepodległością. Akceptuję wolę narodu i wzywam wszystkich Szkotów do zaakceptowania demokratycznego wyboru – oświadczył Salmond w Edyn-burgu. Podziękował całej Szkocji za ponad 1,6 mln oddanych głosów za nie-podległością.

Z kolei lider kampanii na rzecz pozo-stania Szkocji w Zjednoczonym Króle-

stwie Alistair Darling ocenił: – To ważny wynik dla Szkocji i Wielkiej Brytanii jako całości. Postawiliśmy w kampanii na argu-menty i wygraliśmy.

Zaapelował także do wszystkich, którzy w referendum zagłosowali za niepodległością, aby wspólnie dla dobra całej Szkocji przezwyciężyć wszystkie podziały.

Decyzję Szkotów jako dobrą dla Europy ocenił szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso. – To dobry wynik dla zjednoczonej, otwartej i silniejszej Europy, której broni KE – oświadczył.

Sekretarz generalny NATO Anders Fogh Rasmussen wyraził zadowolenie ze słów Camerona, że jego kraj pozostanie zjednoczony w następstwie szkockiego referendum. „Zjednoczone Królestwo jest krajem założycielskim NATO i jestem przekonany, że nadal będzie odgrywać główną rolę w utrzymaniu siły naszego sojuszu” – napisał w komunikacie.

USA, a także inne kraje członkow-skie NATO wyrażały zaniepokojenie, że rozpad Wielkiej Brytanii, której arsenał nuklearny zlokalizowany jest w Szkocji, oznaczałby osłabienie ważnego sojusz-nika w NATO. «

Mężczyźni – jeden ubrany w barwy flagi Wielkiej Brytanii, a drugi w barwy flagi szkockiej – idą oddać głos w szkockim referendum niepodległościowym w mieście Stirling.

Fot.

PAP/

EPA

/Rob

ert P

erryWielka

Brytania wciąż jest wielkaPrzeciwnicy secesji Szkocji z Wielkiej Brytanii wygrali referendum niepodległo-ściowe z wynikiem 55,3 proc. Po ogłoszeniu w pią-tek wstępnych wyni-ków brytyjski premier David Cameron zapowie-dział przyznanie szerszych kompetencji Szkocji, Walii i Irlandii Północnej.

549-MAKIETA 1 01-23.indd 8 23/09/2014 16:02:47

549-MAKIETA 1 01-23.indd 9 23/09/2014 16:02:49

010 WIADOMOŚCINA wyspAch

Wciąż podzielone Glasgow

»W Glasgow doszło w zeszły piątek do incydentów wywołanych przez

zorganizowaną grupę skinheadów opowia-dających się za utrzymaniem unii Szkocji z Anglią. BBC mówi o „skoordynowanym ataku skinheadów” na miejscowych zwo-lenników szkockiej niepodległości.

Szkockie referendum przyniosło suk-ces obrońcom status quo. Glasgow – naj-większe miasto szkockie – jest jednym z czterech okręgów wyborczych, w którym większość głosowała za wystąpieniem Szko-cji ze Zjednoczonego Królestwa.

Kilkusetosobowa grupa brytyjskich lojalistów stawiła się na placu w centrum miasta, prowokując i atakując separaty-stów, którzy na tym placu mieli swą nie-oficjalną kwaterę.

Lojaliści, wśród których byli kibice pił-karskiego Glasgow Rangers, przyszli na plac z brytyjskimi flagami i skandowali obelgi pod adresem obecnych tam ich politycznych przeciwników. Rozpostarli transparent z napisem: „Szkocja jest brytyjska”.

Doniesienia mówią o faszystowskich pozdrowieniach „Sieg Heil” i incydencie ze spaleniem szkockiej flagi. Doszło do szar-paniny, przepychanek i bijatyk. Odpalono racę używaną w ratownictwie morskim. Poleciały także butelki.

Konna policja starała się rozdzie-lić obie strony, by ochronić mniej liczną grupę zwolenników szkockiej niepodle-

głości. Zamknięto okoliczne ulice. Policja udaremniła marsz unionistów ulicami mia-sta. Dopiero wieczorem udało się jej przy-wrócić spokój.

Według doniesień szkockich portali zajścia sprowokowały bojówki tzw. Szkoc-

kiej Ligi Obrony (SDL) – skrajnie prawi-cowego ruchu ulicznego protestu, powią-zanego z działającą w Anglii Angielską Ligą Obrony (EDL) – organizacją głoszącą powstrzymanie islamizacji Zjednoczonego Królestwa. «

Fot.

PAP/

EPA

/Rob

ert P

erry

Policja otacza próbujących wzniecić zamieszki w Glasgow

brytyjskich lojalistów.

549-MAKIETA 1 01-23.indd 10 23/09/2014 16:02:53

549-MAKIETA 1 01-23.indd 11 23/09/2014 16:02:55

012 WIADOMOŚCINa Wyspach

» Podział „szmaragdowej wyspy” sięga 1923 r., gdy 26 hrabstw

na południu utworzyło odrębną pań-stwowość irlandzką, a 6 na północy, w większości zamieszkanych przez pro-testantów, zdecydowało się pozostać w Zjednoczonym Królestwie. McGu-inness nie używa słowa „zjednocze-nie” (ang. unification), lecz „border poll”. Nazywano tak północnoirlandz-kie referendum z 1973 r. w sprawie położenia kresu podziałowi Irlandii. Ogromna większość opowiedziała się wtedy za pozostaniem Irlandii Północ-nej w składzie Zjednoczonego Króle-stwa, przy czym prawie cała ludność katolicka nie poszła do urn.

– Szkockie referendum wykazało, że o ważnych sprawach konstytucyjnych można dyskutować w duchu poszano-wania dla wszystkich stron – zaznaczył przywódca Sinn Fein. McGuinness jest zastępcą pierwszego ministra auto-nomicznego rządu Irlandii Płn., a jego nacjonalistyczna Sinn Fein współrzą-dzi w prowincji wraz z unionistyczną Demokratyczną Partią Ulsteru. W prze-szłości Sinn Fein w Irlandii Płn. ucho-dziła za polityczne skrzydło Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA), przez bli-sko 30 lat prowadzącej zbrojną walkę w prowincji z brytyjskimi siłami bez-pieczeństwa.

– Po referendum dojdzie do zmian nie tylko w Szkocji, ale także w innych częściach Zjednoczonego Królestwa – powiedział McGuinness w wywiadzie radiowym. Twierdził, że „border poll” można by przeprowadzić tak, żeby „nie otwierać dawnych podziałów” (mię-dzy katolikami i protestantami, tzn. między zwolennikami irlandzkiej jed-ności i zwolennikami utrzymania wię-zów z Wielką Brytanią).

Od tego stanowiska zdystanso-wał się pierwszy minister prowincji Peter Robinson. Według niego nie ma potrzeby referendum, ponieważ „coraz więcej ludzi chce utrzymania północ-noirlandzkiego status quo”. Wyraził też opinię, że Irlandia Płn. nie jest także

gotowa do większej samodzielności w polityce fiskalnej.

Północnoirlandzkie porozumienia okrągłego stołu z 1998 r., które położyły kres konfliktowi zbrojnemu w prowin-cji i utorowały drogę do autonomii, dają ministrowi ds. Irlandii Płn. w rządzie brytyjskim prawo rozpisania referen-dum w dowolnym czasie. Porozumie-nia przewidują też, że minister zleci przeprowadzenie referendum, jeśli będzie istniało prawdopodobieństwo, iż większość głosujących pragnie zjed-noczenia Irlandii.

Protestanci stanowią obecnie 48 proc. ludności Irlandii Północnej (10 lat temu – 53 proc.), a katolicy 45 proc. (10 lat temu 44 proc.); nie wszyscy katolicy chcą jednak zjednoczenia Irlandii.

Inny lider Sinn Fein Gerry Adams, który jest obecnie posłem do parla-mentu w Dublinie, wyraził opinię, że autonomiczna administracja Irlandii Płn. powinna mieć pełnię uprawnień w polityce fiskalnej, tak jak Szkocja, która ma je otrzymać na mocy obiet-nic złożonych w przededniu referen-dum przez liderów trzech największych brytyjskich partii – donoszą irlandz-kie media.

Z kolei Michael Martin, lider Fianna Fail – największej opozycyjnej partii w Irlandii, zaapelował do premiera Endy Kenny’ego o aktywne włączenie się w dyskusję na temat samorządu Irlandii Płn., ponieważ obiecana przez brytyjskiego premiera Davida Came-rona debata nad zakresem autonomii Szkocji ma znaczenie dla innych części Zjednoczonego Królestwa i wpłynie na status zgromadzenia parlamentarnego w Belfaście i jego egzekutywy.

Dublin jest – obok Londynu – współgwarantem porozumień z 1998 r. Propozycje nowego ładu konstytu-cyjnego rząd Camerona ma opubli-kować przed końcem stycznia przy-szłego roku, po konsultacjach z lide-rami innych partii politycznych. W maju 2015 r. w Wielkiej Brytanii odbędą się wybory powszechne. «

Po Szkocji będzie Irlandia?

Jeden z liderów partii Sinn Fein Martin McGuinness powiedział w zeszłą sobotę, że następstwem szkockiego referendum niepodległościowego i zapowiedzianego rozszerzenia kompetencji władz Szkocji powinno być irlandzkie referendum w sprawie zniesienia podziału Irlandii.

549-MAKIETA 1 01-23.indd 12 23/09/2014 16:02:56

Rating UK bez zmian

» Po referendum, w którym Szkoci opowiedzieli się za pozostaniem ich kraju w Zjednoczonym Królestwie,

międzynarodowa agencja ratingowa Moody’s utrzymała rating Wielkiej Brytanii na dotychczasowym poziomie „Aa1”.

„Aa1” to drugi rating po najwyższym „Aaa”.Agencja Moody’s potwierdziła także dla Wielkiej Bryta-

nii „perspektywę stabilną”, co oznacza, że w najbliższych mie-siącach nie zamierza zmieniać ratingu tego kraju.

– W przyszłości Szkocja może otrzymać szersze kompe-tencje, ale nie osłabi to siły brytyjskich instytucji i finansów tego kraju – oświadczyła agencja Moody’s.

Przed referendum wielu ekspertów ostrzegało, że ode-rwanie się Szkocji od Zjednoczonego Królestwa będzie miało negatywne skutki gospodarcze i finansowe dla Wiel-kiej Brytanii. «

Funt uratowany

» Szkocja, która chciała uzyskać niepodległość, nie mogła liczyć na to, że zakończy unię polityczną ze

Zjednoczonym Królestwem, a pozostanie w unii walutowej. Mówił o tym przed referendum gubernator banku central-nego Wielkiej Brytanii Mark Carney. Szkoci jednak urato-wali swoją walutę.

Szef Bank of England, który wypowiedział się podczas spotkania z przewodniczącymi związków zawodowych, przy-pomniał, że już w styczniu ostrzegł, iż „niepodległość (Szko-cji) nie jest kompatybilna z unią walutową”.

Jak przed referendum, Carney potwierdził, że by unia taka była funkcjonalna, konieczne byłyby specjalne „trans-graniczne porozumienia dotyczące podatków i przepisów bankowych”.

Tuż przed szkockim referendum przed fatalnymi kon-sekwencjami finansowymi i gospodarczymi oderwania się Szkocji od Zjednoczonego Królestwa ostrzegał na łamach „New York Timesa” nagrodzony ekonomiczną Nagrodą Nobla Paul Krugman.

Szkocka gospodarka jest tak mała, że próba zdecydo-wania się na własną walutę byłaby niezwykle trudna i raczej niebezpieczna – pisał Krugman.

Zanim Królestwo Szkocji nie weszło w polityczną i mone-tarną unię z Królestwem Anglii w 1707 r. zgodnie z Aktem Unii, posługiwało się funtem szkockim, który dzielił się na 20 szylingów, a te z kolei na 12 pensów. Wartość szkockiej waluty została w późniejszych latach obniżona w stosunku do funta szterlinga. W czasach Jakuba II Stuarta cztery funty szkockie miały wartość jednego funta szterlinga.

W obecnych czasach funt szkocki jest nadal drukowany przez trzy największe szkockie banki clearingowe: Royal Bank of Scotland, Bank of Scotland i Clydesdale Bank. Chociaż banknoty są czasem uznawane jako środek płatniczy w całej Wielkiej Brytanii, to używane są one głównie na terenie Szko-cji. Jednostkowo wartość ich jest równa funtom szterlingom i nie podlega wahaniom kursowym. «

549-MAKIETA 1 01-23.indd 13 23/09/2014 16:02:57

014 WIADOMOŚCIPrasa na WysPach

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»Wielka Brytania ma 60 mln miesz-kańców, a oni 10 mln kotów. 26

proc. gospodarstw domowych posiada kota. 42 proc. z nich więcej niż jednego. – To źle – mówi ekspert dr John Bradshaw. – Podstawowym błędem właścicieli jest traktowanie kotów jak psów, które nada-wały się na towarzyszy człowieka, zanim jeszcze zostały udomowione. Z kolei koty od zawsze trzymano w domu i w zagro-dzie tylko w jednym celu: aby łapały myszy i szczury. Do tego powołała je natura, z tym czują się najlepiej. Robienie z nich zwie-rząt do towarzystwa to moda ostatnich dekad, uszczęśliwiająca raczej człowieka, nie kota. Jednak skoro już do tego doszło, należy przestrzegać kilku zasad:

– Koty mogą siedzieć non stop w domu, nie potrzebują dużo przestrzeni, ale muszą mieć zabawki stymulujące. W swoim naturalnym środowisku wiodą całkiem ciekawe życie: włóczą się, stale coś odkrywają, skradają się, polują. Jeśli chcesz je od tego odciąć, musisz zapew-nić im coś w zamian. Skoro twój dom ma być teraz ich jedynym światem, to powi-nien go w dużej mierze imitować. Zadbaj o tunele i rozmaite zabawki.

– Mieszkanie z innym kotem na tym samym terytorium może się okazać nie-zwykle stresujące. Jeśli to możliwe, nie trzymaj pod jednym dachem więcej niż jednego kota. Ludzie myślą, że kot to pies, tyle że mniej wymagający. Nic podobnego. Psy, podobnie jak ludzie, potrzebują towa-rzystwa. Koty niekoniecznie. Jeżeli jed-nak starasz się je do tego nakłonić, miej na uwadze ich szczęście, spełniając ich podstawowe potrzeby.

– Nie wolno mówić przy kocie podnie-sionym głosem, a tym bardziej krzyczeć na niego, bo przestanie on lubić właści-ciela. Trudno będzie to potem odkręcić. Jak oduczyć kota drapania sofy czy niszczenia nie swoich rzeczy? Kup pistolet. Oczywi-ście wodny. „Strzelaj” z niego (nie za czę-sto), gdy kot zrobi coś nieodpowiedniego, przy czym nie może się on zorientować, że to twoja sprawka. Nie daj się przyła-pać! Bądź sprytny jak twój milusiński, który ma pomyśleć, że to reakcja sofy na jego zachowanie, nie twoja. Zapamięta to i z czasem straci ochotę na psucie.

– Gdy wychodzisz z domu i zosta-wiasz kota samego, nie zamykaj go w jed-nym pokoju. To dla niego najgorsza kara i stres. «

Kot nie słucha?Strzelaj do niego z pistoletu. Oczywiście wodnego.

549-MAKIETA 1 01-23.indd 14 23/09/2014 16:02:58

przegląd prasy »DAILY MAIL

Rodzice kontra dzieciRodzice staczają z dziećmi średnio ok. 100 „bitew” tygodniowo, z czego ich wygraną kończy się 80. Najczęstszym powodem kłótni są: odpowiednia pora na kładzenie się spać, sprzątanie swojego pokoju i mycie zębów. Niewiele mniej awantur prowokuje skakanie po meblach, odmowa jedzenia warzyw, garbienie się przy stole, wymuszanie kupna zabawki, nakaz kąpieli, odrabiania zadań domowych czy ubieranie się niestosownie do okazji.

»DAILY EXPRESS

Druga żona, nie ostatniaRośnie liczba muzułmanów decydujących się na posiadanie kilku żon jednocześnie. Obecnie zgodnie z prawem islamskim (dopuszczającym 4 związki małżeńskie) – dodajmy: nielegalnym w UK – funkcjonuje 20 tys. małżeństw. Łatwiej jest na pewno ludziom zamożnym, ponieważ każdej z żon należy zapewnić osobny dom, a przynajmniej kuchnię. W praktyce mąż mający kilka żon najczęściej spędza z jedną kilka dni, po czym udaje się do następnej. Kojarzeniem tego typu par zajmuje się m.in. agencja Muslim Marriage Event.

»THE SUN

Pies na spadochronieAmerykanin Nathan Batiste oddał niekonwencjonalny skok na spadochronie. Wprawdzie ma ich już za sobą ponad 400, jednak ten różnił się od pozostałych. 38-latek postanowił wyskoczyć razem ze swoim psem, 4-letnim Rileyem. Zwierzę było przypięte do właściciela i miało swoją parę okularów. Lot zniosło dobrze.

»EVENING STANDARD

Królewski kapeluszW wieku 84 lat zmarł Philip Somerville, projektant i wykonawca królewskich kapeluszy. Z jego usług korzystały trzy pokolenia na królewskim dworze: królowa Elżbieta, księżna Diana i księżna Kate Middleton. (SM)

549-MAKIETA 1 01-23.indd 15 23/09/2014 16:02:59

016 WIADOMOŚCINA wyspAch

» Francja i Wielka Brytania porozu-miały się w sprawie współpracy

w walce z nielegalnymi imigrantami pró-bującymi przedostać się przez francuski port w Calais na Wyspy Brytyjskie.

W opublikowanym w zeszłą sobotę wspólnym komunikacie szefowie bry-tyjskiego i francuskiego resortu spraw wewnętrznych – Theresa May i Bernard Cazeneuve – poinformowali, że Wielka Brytania rocznie przekaże równowar-tość 5 mln euro na zabezpieczenie portu oraz ochronę ludzi najbardziej narażo-nych na zagrożenia.

Sam port w Calais zostanie prze-budowany w celu ułatwienia kontroli i usprawnienia ruchu granicznego. Wzdłuż portowych dróg dojazdowych zostaną postawione bariery.

Ministrowie zapowiedzieli też ści-ślejszą współpracę policji obu krajów, co ma na celu rozbicie siatek przestęp-

czych zajmujących się przerzutem ludzi do Wielkiej Brytanii.

Władze Francji szacują liczbę nie-legalnych imigrantów w Calais na 1500 osób. Według nich w ciągu ostatniego roku liczba ta wzrosła o 50 proc. Napływ imigrantów tłumaczy się kryzysami humanitarnymi na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Afryce Wschod-niej.

Wzrost nielegalnej imigracji przy-czynił się do radykalizacji nastrojów spo-łecznych w obu krajach. W Wielkiej Bry-tanii wyraża się to poprzez niechęć do Unii Europejskiej, a we Francji przynio-sło popularność nacjonalistom z Frontu Narodowego.

Calais to najbliżej Wielkiej Bryta-nii położony port kontynentalnej czę-ści Europy. Odległość do portu w Dover przez Cieśninę Kaletańską wynosi stam-tąd niecałe 40 km. «

Granica będzie lepiej strzeżona

W obronie klimatuKilkadziesiąt tysięcy osób demonstrowało w niedzielę w centrum Londynu na rzecz ochrony klimatu.

»Wśród nich znalazły się ofiary powodzi w Wielkiej Brytanii

z ubiegłej zimy, a także aktorka Emma Thompson, która wróciła z ekspedycji do Arktyki, gdzie wraz z przedstawicielami organizacji Greenpeace obserwowała top-nienie pokrywy lodowej. Manifestacje odbywają się także w wielu innych metro-poliach świata – między innymi w Berli-nie, Amsterdamie, Paryżu, Sztokholmie, Rzymie, Madrycie, Delhi, Melbourne, Nowym Jorku i Rio de Janeiro. W sumie w 158 państwach świata odbywało się ponad 2,7 tys. różnorodnych imprez. Wie-lotysięczne demonstracje miały skłonić polityków do zawarcia skutecznego poro-zumienia w czasie rozpoczynającego się we wtorek Szczytu Klimatycznego ONZ w Nowym Jorku. «

Fot.

PAP/

EPA

/Will

Oliv

er

549-MAKIETA 1 01-23.indd 16 23/09/2014 16:17:51

549-MAKIETA 1 01-23.indd 17 23/09/2014 16:03:06

018

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

WIADOMOŚCIGOSPODARKA

» W reakcji na opowiedzenie się Szkotów za pozostaniem

w Wielkiej Brytanii w zeszłoczwart-kowym referendum wzrost zanoto-wały zarówno londyńska giełda, jak i kurs funta.

Na rynkach azjatyckich, które pra-cowały w momencie podawania wyni-ków referendum, kurs funta do euro się-gnął rekordowego poziomu od dwóch lat – informuje „The Guardian”. Brytyj-ska waluta umocniła się także w sto-sunku do dolara.

Pozytywnie zareagowała też lon-dyńska giełda, która na otwarciu zano-towała wzrost o 44 punkty, choć zda-niem ekspertów cytowanych przez „Guardiana” spodziewano się nawet lepszego wyniku. Najbardziej wzrósł kurs akcji Royal Bank of Scotland, który kilka dni temu zapowiedział, że w przypadku decyzji o niepodległości przeniesie swoją siedzibę z Edynburga do Londynu.

Tym, co wciąż budzi pewien nie-pokój, jest – zdaniem ekspertów – nie-dawna zapowiedź dalszej dewolucji, czyli przekazania szerszych kompetencji przez brytyjski rząd szkockim władzom

autonomicznym. Mają one objąć także uprawnienia w zakresie podatków, co najbardziej niepokoi rynki finansowe.

– Brytyjska gospodarka, większość przedsiębiorstw i rynki finansowe z pew-nością odetchną z ulgą na widok wyni-ków referendum, tym bardziej że są one nawet korzystniejsze, niż sugerowały przedreferendalne sondaże – komentuje dla „Guardiana” Howard Archer, główny ekonomista IHS Economics.

Według niego opowiedzenie się za niepodległością wywołałaby nieuchron-nie poważne krótkookresowe reperku-sje zarówno dla brytyjskiej, jak i szkoc-kiej gospodarki.

Jak donoszą brytyjskie media, w pogotowiu od wczesnych godzin porannych, kiedy oczekiwano na wyniki referendum, był między innymi naczel-nik Banku Anglii Mark Carney.

Przed nadmiernym optymizmem przestrzega jednak główny ekonomi-sta brytyjskiego Ernst & Young Mark Gregory.

– Głosowanie przeciw niepodległo-ści niekoniecznie musi oznaczać powrót do normalnego funkcjonowania rynków i instytucji finansowych. Wynik refe-

rendum jest jednocześnie początkiem negocjacji w sprawie dalszej dewolucji. Do tego trzeba pamiętać także o przy-szłorocznych wyborach parlamentar-nych i perspektywie referendum w spra-wie wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej – mówi Gregory w opubli-kowanym komentarzu.

Jego zdaniem wszystko to sprawia, że inwestorzy wciąż będą z niepokojem oczekiwać kolejnych informacji na temat ewentualnych zmian w brytyjskim sys-temie konstytucyjnym.

– Zarówno rząd, jak i biznes muszą działać szybko, by upewnić się, że Wielka Brytania pozostanie nadal jed-nym z preferowanych rynków dla kra-jowych i zagranicznych inwestorów. Ma to szczególne znaczenie w obecnych czasach, gdy polityczna niestabilność w dużej mierze wpływa na decyzje inwe-stycyjne – dodaje Mark Gregory.

Według ekspertów Ernst & Young z listy znaków zapytania odnośnie do przyszłości brytyjskiej gospodarki można wykreślić kwestię waluty. Pozo-stają jednak kluczowe pytania o przy-szłe zmiany prawne, w tym przede wszystkim podatkowe. «

Na rynkach niepokój pozostałRynki finansowe pozytywnie zareagowały na informacje o zwycięstwie przeciwników niepodległości w szkockim referendum. Perspektywa dalszej dewolucji budzi jednak niepokój ekspertów.

549-MAKIETA 1 01-23.indd 18 23/09/2014 16:03:07

»Przykładowe sPrawy

£150,000.00 odszkodowania za obrażenia kolanaPani AD zaakceptowala oferte która jest 50 razy więk-sza od oferty jaką towarzystwo ubezpieczeniowe złozyło za pierwszym razem. Pani AD noga wpadła do studzienki ściekowej, która nie była zakryta i doznała obrażeń kolana.

Odpowiedzialność za wypadek została uzgod-niona ze strona pozwaną. Strona pozwana zaoferowała £2,750.00 celem zakończenia roszczenia. Jednak odnie-sione obrażenia były poważne i Pani AD nie wrociła do pracy. Po uzyskaniu raportów medycznych zorganizo-waliśmy spotkanie z prawnikami strony oskarżonej i byli-śmy w stanie wynegocjować odszkodowanie w kwocie £150,000.00. Jest to kwota 50 razy większa niż ich orgi-nalna oferta. Wszczeliśmy postępowanie sądowe, ale Pani AD nie musiała pojawić się w sądzie ponieważ doszlismy do ugody przed wyznaczeniem rozprawy sądowej.

£85,000.00 odszkodowania po wypadku drogowym w NiemczechPani AK prawie poddała się w walce o odszkodowanie, po tym jak kilka kancelarii prawnych, odrzuciło jej sprawę. Na szczęscie zgłosiła sie do Levenes i teraz może cieszyć się kwotą 85,000.00 funtów, uzyskaną bez konieczności roz-prawy sądowej.

Do wypadku Pani Agnieszki doszło, kiedy to podróżo-wała jako pasażer w samochodzie swej znajomej, na auto-stradzie w Niemczech. Znajoma straciła panowanie nad pojazdem i rozbiła się o barierkę. Pani Agnieszka doznała poważnego złamania ramienia, które bardzo źle się goiło. Z uwagi na to, że w trakcie wypadku Pani Agnieszka była w ciąży, nie mogła poddać się 2 koniecznym operacjom ręki.

Z uwagi na trwały uraz ręki, jej zdolność do pracy została znacznie zredukowana. Jej zdrowie psychiczne bar-dzo ucierpiało, nie jest już tak pewna siebie i obawia się aby nie doszło do kolejnego wypadku.

Dlaczego inne kancelarie nie chciały zająć się sprawą Pani Agnieszki? Możliwe, że zniechęcił je fakt, iż do wypadku doszło w Niemczech. Zupełnie niepotrzeb-nie, ponieważ znajoma Pani Agnieszki mieszkała w Anglii i miała angielskie ubezpiecznie, dlatego wystąpienie z rosz-czeniem, w Anglii nie stanowiło problemu.

549-MAKIETA 1 01-23.indd 19 23/09/2014 16:03:08

020 WIADOMOŚCIgospodarka

Kup doładowanieza £15, aby dostać

nieograniczonąliczbę minut i

SMS-ów z ø do øoraz 100 MB danych.

POLSKAJEST TYLKO OJEST TYLKO O

P

Wię cej informacji znajdziesz na stronie O2.co.uk/intsim lub w każdym sklepie O2

ø International Sim sponsorował SummerEnd Festival.

Mamy nadzieję , że koncert był odlotowy. Odwiedź stronę

O2internationalevents.com i poszukaj siebie na zdję ciach z tej nocy.

3758_O2INT_After_Festival_Thankyou_Ad_200x280mm_V1.indd 1 23/09/2014 14:59

» Barcelona otrzyma nagrodę Grand Prize Mayors Challenge za inno-

wacyjność oraz 5 mln euro za propozy-cję stworzenia „Sieci zaufania” w formie online i w społeczeństwie dla każdego ze starszych, narażonych na ryzyko obywa-teli. Nagrody za innowację Mayors Chal-lenge zostały również przyznane greckim Atenom, miastu Yorkshire w Wielkiej Bry-tanii, szwedzkiemu Sztokholmowi oraz Warszawie w Polsce. Każde z tych miast otrzyma 1 mln euro na wsparcie wdraża-nia ich niezwykłych pomysłów. Zwycięzcy zaproponowali rozwiązania, które dotyczą niektórych z najbardziej poważnych pro-blemów Europy: bezrobocia, wydajności energetycznej, otyłości, starzenia się spo-łeczeństwa oraz konieczności poprawy wydajności władz lokalnych.

– Aby stawić czoło największym wyzwaniom XXI wieku, władze miast muszą myśleć kreatywnie i nie bać się próbować nowych rzeczy – Mayors Challenge jest stworzony po to, aby im w tym pomóc – mówi Michael R. Bloom-berg, twórca Bloomberg Philanthropies. – Otrzymaliśmy ogromną liczbę propo-zycji z całej Europy, a konkurencja przez ostatni rok była naprawdę zacięta. Nasz komitet konkursowy nie miał łatwego zadania przy podejmowaniu decyzji, ale wszystkie pięć zwycięskich pomysłów, które zostały dzisiaj ogłoszone za naj-lepsze z najlepszych, ma potencjał, by zmieniać życie.

Ponad 150 najlepszych miast z 28 krajów wzięło udział w 2014 Mayors Challenge. Zwycięskie miasta zostały wybrane na bazie czterech kryteriów: wizja związana z ich pomysłami i kre-atywność, potencjalna „siła rażenia”, możliwość zastosowania w wielu róż-nych miejscach oraz łatwy sposób realizacji. Ich rozwijające się pomysły odzwierciedlają różnorodność złożonych i powszechnych wyzwań, którymi muszą stawiać czoła dzisiejsze miasta.

WspArCIe DlA stArszyCh

Więcej niż jeden na pięciu mieszkańców Barcelony ma więcej niż 65 lat, a do 2040 r. liczba ta zwiększy się do jednego na czterech mieszkańców. W miarę wydłuża-nia się życia – co dzieje się w wielu mia-stach na całym świecie – pojawiają się nowe problemy zdrowotne oraz pogłę-bia się społeczna izolacja. Aby zmierzyć się z tym rosnącym problemem, Barce-lona będzie korzystać z cyfrowych stra-tegii low-tech, by stworzyć sieć członków rodziny, przyjaciół, sąsiadów, pracowni-ków opieki społecznej oraz wolontariu-szy, którzy razem zbudują „sieć wspar-cia” dla każdego starszego mieszkańca narażonego na wspomniane ryzyko. To pomoże zidentyfikować obszary, w któ-rych udzielana opieka jest niezadowa-lająca, umożliwi koordynację wsparcia i promocję lepszej jakości życia.

DlA zAAngAżOWAnyChWyniszczający kryzys ekonomiczny ma wpływ na kwestie związane z zatrudnie-niem, infrastrukturą, jak również życiem w ośrodkach miejskich w Grecji. Ateny stworzą platformę sieciową, która połą-czy nowy dynamiczny wkład społeczeń-stwa z wkładem lokalnych instytucji oraz lokalnych władz, aby wspólnie mogły one proponować rozwiązania proble-mów lokalnych, zapewniając solidne pod-stawy i zrównoważone strategie w celu poprawy życia w sąsiedztwie Aten.

DlA słAbszyCh I bIeDnIejszyChCięcia budżetowe w Kirklees doskwie-rają programom oraz świadczeniom rządowym. Miasto przyjmie strategię gospodarczą polegającą na dzieleniu się po to, aby korzystać z niewykorzy-stanych zasobów lokalnych, tak by móc

z mniejszej ilości środków zrobić więcej. Kirklees uwolni środki rządowe oraz te pochodzące z sektorów non profit – od kosiarek po ciężarówki, od niewykorzy-stanych powierzchni po umiejętności mieszkańców – i sprawi, że zasoby te będą dostępne przez internetową plat-formę służącą do dzielenia się poprzez pożyczanie, świadczenie usług bartero-wych oraz wymianę umiejętności (z ang. time-banking).

DlA ekOsysteMuSztokholm, jak wiele miast na mapie świata, mierzy się z efektami zmian klimatycznych. Stworzy on program dostępny w całym mieście, który zak-tywizuje mieszkańców do walki z tym narastającym problemem. Wspólnie miasto i jego mieszkańcy będą produ-kować biowęgiel – substancję orga-niczną, która pomaga drzewom rosnąć, wiąże dwutlenek węgla oraz oczyszcza spływającą wodę deszczową. Miesz-kańcy będą przynosić swoje bioodpady do specjalnych miejsc w mieście, by mogły być one przetwarzane na biowę-giel oraz, na etapie końcowym, redy-strybuowane.

DlA nIeWIDząCyChOsoby niewidzące oraz słabowidzące zbyt często są odcięte od znajomych oraz zmuszone do spędzania ogromnej ilości czasu na przedzieraniu się przez miej-ską dżunglę. Aby ułatwić im poruszanie się, Warszawa umieści na terenie miasta tysiące systemów nawigacyjnych, by ich użytkownicy mogli się z nimi komuniko-wać poprzez mobilne aplikacje. Te narzę-dzia obiecują poprawę życia, oszczędza-jąc długie godziny spędzane podczas przemieszczania się po mieście osobom z dużymi wadami wzroku, co pozwoli im na większą niezależność. «

Najbardziej innowacyjne miastapięć miast zwyciężyło w konkursie bloomberg philanthropies 2014 Mayors. barcelona – zwycięzca nagrody grand prize, chce stworzyć „sieć zaufania” w formie online i w społeczeństwie dla każdego ze starszych, narażonych na ryzyko obywateli. Wśród wyróżnionych miast znalazła się także Warszawa.

549-MAKIETA 1 01-23.indd 20 23/09/2014 16:47:13

021

Kup doładowanieza £15, aby dostać

nieograniczonąliczbę minut i

SMS-ów z ø do øoraz 100 MB danych.

POLSKAJEST TYLKO OJEST TYLKO O

P

Wię cej informacji znajdziesz na stronie O2.co.uk/intsim lub w każdym sklepie O2

ø International Sim sponsorował SummerEnd Festival.

Mamy nadzieję , że koncert był odlotowy. Odwiedź stronę

O2internationalevents.com i poszukaj siebie na zdję ciach z tej nocy.

3758_O2INT_After_Festival_Thankyou_Ad_200x280mm_V1.indd 1 23/09/2014 14:59549-MAKIETA 1 01-23.indd 21 23/09/2014 16:47:24

022 WIADOMOŚCIprawo

Miałeś wypadek?

Zadzwoń na numer 0208 741 7762 lub 07500 300 600 – infolinia czynna całą dobę

Uczestniczyłeś w wypadku drogowym i co dalej?

» Jeżeli uczestniczyłeś w wypadku drogowym, pamiętaj o podjęciu

następujących kroków: Wezwij policję i ambulans na miejsce

zdarzenia. Ich obecność jest szcze-gólnie ważna, jeżeli doznałeś poważ-nych obrażeń. W przypadku lżej-szego uszczerbku na zdrowiu obec-ność policji i ambulansu nie jest obo-wiązkowa.

Weź dane sprawcy wypadku. Powinny one zawierać numer rejstracyjny oraz markę i model pojazdu osoby, która spowodowała wypadek, jej imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz dane ubezpieczyciela (nazwa firmy ubezpieczającej i numer polisy).

Zrób zdjęcia miejsca zdarzenia oraz samochodów biorących udział w wypadku.

Sprawdź, czy w pobliżu nie ma osób, które widziały wypadek. Jeśli tak, zanotuj dane świadków.

Rozejrzyj się, czy na miejscu wypadku nie ma kamer CCTV. Uzyskanie z nich nagrań pozwoli na dokładne odtwo-rzenie wypadku.

Udaj się do szpitala lub lekarza GP, aby uzyskać odpowiednie, szybkie leczenie urazów doznanych na sku-tek wypadku.

Zaraportuj wypadek swojemu ubez-pieczycielowi. Może mieć to bardzo

duże znaczenie w przypadku, gdy strona przeciwna złoży roszczenie przeciwko Tobie. Jeżeli skorzystałeś z usług kancelarii prawnej w zakre-sie uzyskania odszkodowania, pamię-taj, że Twój ubezpieczyciel powinien o tym wiedzieć. Zapobiegnie to podej-mowaniu przez niego działań, które mogłyby niekorzystnie wpłynąć na Twoją sprawę.

Prowadź szczegółowe zapisy doty-czące wszystkich urazów fizycznych oraz psychicznych, które wystą-piły po wypadku, wraz z wpływem, jaki wywierają one na Twoje życie codzienne. Jeżeli na skutek zdarzenia na Twoim ciele pojawiły się siniaki lub rany, zrób ich zdjęcia, gdyż mogą sta-nowić one ważny dowód przy oszaco-waniu wysokości odszkodowania.

Zatrzymaj wszystkie dowody wydat-ków poniesionych przez Ciebie na skutek wypadku (rachunki, faktury, paragony). Masz możliwość ubiega-nia się o odszkodowanie za znisz-czoną odzież, kask, telefon komór-kowy, koszty podróży, recepty, utra-cone zarobki, koszty niezbędnej opieki itp. Pamiętaj, że udowodnie-nie poniesionych przez Ciebie strat i wydatków należy do Twoich obo-wiązków, dlatego zbieraj wszystkie rachunki. «

549-MAKIETA 1 01-23.indd 22 23/09/2014 18:51:52

549-MAKIETA 1 01-23.indd 23 23/09/2014 18:52:13

024 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

Ciemnoskóry mężczyzna siedzi na ławce zarezerwowanej dla białych. Takie miejsca były powszechne podczas rządów apartheidu w Płd. Afryce

549-MAKIETA 2 24-43.indd 24 23/09/2014 15:35:22

025

Jeremiego C.

Wszystkie winy

…czyli rzecz o politycznej poprawności lub jej braku

549-MAKIETA 2 24-43.indd 25 23/09/2014 15:35:23

026 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

MAgdAlENA gigNAl

» Po swoim ostatnim „popisowym” występie, kiedy to Clarkson pod-

czas recytowania na wizji starej dziecię-cej wyliczanki użył uważanego za naj-bardziej obraźliwe z obraźliwych „słowa na n”, otrzymał oficjalną reprymendę od reżysera programu Danny’ego Cohena i został zmuszony do przeprosin. Jednym słowem – dostał po łapkach. Chociaż – po raz kolejny – część telewidzów opo-wiedziała się za zwolnieniem Clarksona, liczba fanów programu TopGear stale rośnie. Show należy do największych hitów kanału BBC2 z jego 11 milionami wiernych widzów. Źródło gazety „The Mirror”, która przeprowadziła docho-dzenie w sprawie prezentera, twierdzi, że „Jeremy jest uwielbiany przez telewi-dzów, nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale na całym świecie, a TopGear absolutnie nie mógłby być kręcony bez Clarksona. Mimo jego wybryków to BBC zabiega o to, żeby prezenter został z siecią, a nie odwrotnie. TopGear to dla BBC kura zno-sząca złote jajka”.

Wiadomość, że Clarkson ma przed sobą długą, ciepłą przyszłość w BBC, niewątpli-wie zaskoczyła jego krytyków. Rasistowska afera ze „słowem na n” nie była pierwszym wybrykiem prezentera. Nie była też drugim. Clarskon może się poszczycić długą listą gaf popełnionych na oczach telewidzów. W odcinku specjalnym kręconym w Burmie użył określenia „slope” (obraźliwe określenie osoby pochodzenia azjatyckiego, ale również „spadek, nachylenie”). Kiedy Azjata wszedł na zbudowany przez topgearowe trio most

przez rzekę Kwai, Clarkson powiedział: „To moment napawający dumą, ale jest na nim »slope«”. Richard Hammond szybko odpo-wiedział: „Masz rację, most jest zdecydowa-nie wyższy z jednej strony”, jednak komen-tarz nie uszedł uwadze telewidzów, którzy po programie zasypali BBC skargami. Bry-tyjski regulator rynku telekomunikacyjnego i mediów elektronicznych Ofcom prowadzi w tej sprawie dochodzenie. Widzowie zgło-sili szereg zastrzeżeń również po programie kręconym w Indiach, w którym Clarkson poczynił mnóstwo uwag na temat lokalnego sposobu ubierania się, pociągów i jedzenia. Naśmiewał się z braku kanalizacji w domach biednych Hindusów, obwożąc się po slum-sach swoim wyposażonym w toaletę jagu-arem. W 2011 r. stacja BBC była zmuszona wystosować oficjalne przeprosiny do amba-sadora Meksyku po komentarzach prezente-rów TopGear na temat Meksykanów. Według Hammonda typowy mieszkaniec Meksyku to „leniwy, gruby i niezdarny wąsacz, który zwykle drzemie oparty o płot”. Clarkson skomentował, że nie ma co przejmować się wydźwiękiem tej wypowiedzi, bo „w amba-sadzie Meksyku ambasador prawdopodob-nie chrapie przed telewizorem z pilotem w ręku”. 160 widzów zgłosiło po programie skargi do Ofcomu.

PodwójNE sTANdARdyZupełnie odmienną postawę stacja BBC przy-jęła w stosunku do swojego innego prezen-tera – DJ-a z wieloletnim doświadczeniem, który na antenie radia BBC Devon w nie-dzielny wieczór w swoim programie Złote Przeboje puścił wersję piosenki zespołu

jeremy Clarkson jest jak Marmite – można go kochać albo nie znosić. Czarna owca brytyjskiej telewizji niedługo ma podpisać nowy kontrakt z BBC. Trzyletni kontrakt opiewa na – bagatela – 12 mln funtów. Telewizja BBC, która uchodzi za niezwykle konserwatywną, po raz kolejny przymknie oko na niepoprawne politycznie komentarze prezentera. Szefowie wystosowali co prawda do Clarksona ostrzeżenie, w którym piszą, że znajduje się w „salonie ostatniej szansy”, jednak przedłużenie kontraktu nie było ani przez chwilę przedmiotem dyskusji. W informacji prasowej BBC pisze: „Jesteśmy wszyscy bardzo podekscytowani, że TopGear będzie z nami przez kolejne trzy lata po 2015 r.”.

549-MAKIETA 2 24-43.indd 26 23/09/2014 15:35:26

027wrażliwych widzów, reaktywowana ostat-nio grupa Monty Pythona, która przez całe dekady radośnie obrażała i atakowała reli-gię oraz „ustalony porządek”, nieproszona poddała cenzurze jedną ze swoich politycz-nie niepoprawnych piosenek w przededniu serii występów na arenie O2 w Londynie. Przedmiotem zaniepokojenia artystów stała się piosenka „Lubię Chińczyków” z 1980 r. W oryginalnej wersji przeboju autorstwa Erica Idle’a sam autor śpiewa, że Chińczycy

Ambrose & His Orchestra z 1932 r. „The Sun Has Got His Hat On”. W piosence pojawia się to samo „słowo na n”, którego Jeremy Clark-son użył w swojej wyliczance. DJ David Lowe zapewnia, że nie był świadomy popełnia-nego wykroczenia, nie znał po prostu starej wersji piosenki. Mimo to został zwolniony z pracy. Podstawą do pozbycia się prezen-tera z 32-letnim doświadczeniem była skarga wniesiona do BBC przez zaledwie jednego słuchacza, „przerażonego” tym, co usłyszał.

w kontekście ostatnich wydarzeń z udzia-łem Clarksona, napawa mnie przerażeniem. To oburzający sposób potraktowania lojal-nego i wybitnego pracownika. Nie umiem sobie wyobrazić milszego człowieka”. Po serii protestów oraz wytknięciu BBC przez brytyjskie media podwójnych standardów w traktowaniu pracowników – w zależności od tego, „jak bardzo lukratywni są dla stacji” – Lowe’owi zaproponowano powrót do pracy, jednak prezenter za tę możliwość podzię-

Według Hammonda typowymieszkaniec Meksyku to „leniwy, gruby i niezdarny wąsacz, który zwykle drzemie oparty o płot”

sięgają mu tylko do kolan. Nowa wersja pio-senki nie zawiera tego zdania, zamiast tego Eric śpiewa, że Chińczycy kopiują wszystko, co zobaczą. Z piosenki usunięto również kilka wersów, w których autor radzi, że lepiej polu-bić Chińczyków, których jest już na świecie 900 milionów.

Na szczęście piosenka, nawet po poli-tycznie poprawnych zmianach, wciąż jest jednym z największych szlagierów przed-stawienia. Również na szczęście dla co mniej wrażliwych na polityczną popraw-ność, a lubiących dobrą zabawę widzów z programu nie zniknęły ani sztandarowe piosenki grupy Monty Pythona, jak „Każda sperma jest święta”, ani przekleństwa i dow-cipy na temat kościoła katolickiego. Niektó-rzy krytycy oskarżyli show pełen skąpo ubra-nych tancerek o seksizm, a autorów niektó-rych dowcipów o homofobię. »

Natomiast po wyrzuceniu Lowe’a z radia BBC zostało zasypane listami protestacyjnymi w obronie DJ-a, który notabene od razu po uświadomieniu sobie pomyłki zapropono-wał przeproszenie urażonych słuchaczy na antenie. BBC ofertę odrzuciło i podtrzymało decyzję o dyscyplinarnym zwolnieniu.

Były przełożony Davida z radia BBC Devon powiedział „Daily Mail”: „Zakończe-nie kariery Davida w taki sposób, zwłaszcza

kował, uzasadniając, że cała sytuacja kosz-towała go zbyt wiele stresu i nie ma ochoty narażać się na niego ponownie.

Koniec pewnej eryStarsze wersje piosenek, przed erą politycz-nej poprawności, mogą być źródłem kłopo-tów nie tylko dla prezenterów radiowych. Próbując przewidzieć reakcję co bardziej

549-MAKIETA 2 24-43.indd 27 23/09/2014 15:35:28

028 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

i ciężko pracujących” kandydatów. Według urzędników takie sformułowanie było prze-jawem dyskryminacji wobec kandydatów „niesolidnych”.

C, Czyli CzERwoNy długopis W marcu tego roku w Mounts Bay Academy w pobliżu Penzance (Kornwalia) nauczycie-lom zabroniono używania czerwonego atra-mentu przy poprawianiu prac domowych i klasówek. Według dyrektora szkoły „czer-wony jest bardzo negatywnym kolorem”. Nauczyciele mają używać teraz tylko zielo-nych, „pozytywnych” piór. Zostało im rów-nież przykazane, żeby starali się w każdej, nawet najsłabszej ocenie zamieścić przynaj-mniej trzy pozytywne komentarze. Typujemy, że komentarz: „Wybrałeś ładny zeszyt” jest często używany.

d, czyli diuk EdynburgaOstatni bastion politycznej niepoprawno-ści. Słynny ze swoich licznych gaf, powie-dział między innymi do niewidomej kobiety z psem przewodnikiem: „Czy wiedziała pani, że mają już jedzące psy dla anorektyków?”, a do instruktora nauki jazdy w Oban (Szko-cja): „Jak ci się udaje utrzymać tubylców z dala od alkoholu przez cały czas trwania egzaminu?”. 

E, Czyli EfEkT ciEplarnianyNowa ogólnoświatowa religia pod nazwą „zmiana klimatyczna” jest dla wścibskich policjantów i organizacji narzędziem do prześladowania posiadaczy samochodów terenowych, pasażerów samolotów oraz wszystkich, którzy zostawiają swoje telewi-zory w trybie czuwania. Opiera się ona na – naukowo wątpliwych – przesłankach, że jeśli powyższe nie przestaną zużywać ener-gii, wszystkie małe misie polarne znikną z powierzchni ziemi. 

F, czyli FEministki i ich słynnE poczuciE hUMoRU

Pytanie: Ile osób potrzeba do naprawie-nia zegarka kobiety? Odpowiedź: 

Żadnej, ma przecież zegarek na piekarniku. 

Po takim żarcie, zgod-nie z nowymi wytycznymi, powinna zapaść pełna potępienia cisza.

g, czyli golliwog

Kiedyś niewinny czarnoskóry bohater książki dla dzieci oraz popularna maskotka, dziś uważany za absolutnie politycznie niepo-prawnego, o czym przekonali się w 2011 r. aktywiści Partii Konserwatywnej Bill i Star Etheridge. Para została zawieszona przez torysów po publikacji na swoim profilu na Facebooku zdjęcia, na którym trzymają w rękach całą kolekcję Golliwogów. Jak na ironię losu Etheridge’owie opublikowali zdjęcie w ramach protestu przeciwko poli-tycznej poprawności.

h, Czyli hAlAl„Czy do tych frytek podać kotleciki z kur-czaka, któremu rytualnie podcięto gardło, by wykrwawił się na śmierć?”. Jeśli twoja odpo-wiedź brzmi „nie” – nie masz czego szukać w ponad 100 brytyjskich oddziałach sieci KFC sprzedających wyłącznie mięso halal. Podob-nie jak w niektórych pizzeriach sieci Domi-nos, które – ku niezadowoleniu części, naj-wyraźniej mniej ważnych klientów – zastą-piły ich ulubione dodatki do pizzy (szynkę, pepperoni i kiełbasę) mięsem pochodzącym z rytualnego uboju.

i, czyli islamizmPłodne źródło wielu największych absur-dów naszych czasów, z których większość jest rezultatem desperackich wysiłków bia-łych polityków starających się „nie urazić”. Na przykład w maju 2011 r. rząd zapłacił 80 tys. funtów wojskowemu islamiście Tafaza-lowi Mohammadowi za wykorzystanie jego wiedzy zdobytej w obozach terrorystycznych, gdzie trenował zamachowców z 7 lipca, do uświadamiania pracowników gmin i liderów młodzieżowych, w jaki sposób mogą „nawią-zać współpracę” z muzułmanami. 

J, czyli John snowPub w londyńskiej dzielnicy Soho, którego właścicielka – po licznych skargach ze strony klientów – poprosiła namiętnie całującą się parę gejów o opuszczenie lokalu. Lokal został zlinczowany na portalach społeczno-ściowych, a przed jego drzwiami zorganizo-wano protest, podczas którego setki homo-seksualnych par całowały się na ulicy.

k, czyli krzyżW 2011 r. elektryk i były żołnierz Colin Atkinson został zwolniony z pracy za 

W przeszłości grupa Monty Pythona sły-nęła ze stawiania twardego oporu krytycz-nym głosom ze strony forsujących polityczną poprawność recenzentów. Po raz pierwszy w historii skandalizujący komicy poddali się ich presji. Komentarze widzów, poza jed-nym chwalącym artystów za zmiany w kon-trowersyjnej piosence, są jednoznaczne – skoro nawet Monty Python robi się politycz-nie poprawny, niedługo w ogóle nie będzie nam się wolno śmiać.

polityczniE niEpoprawny alFabEtZanim na dobre zapomnimy znaczenie nie-których słów i zabronimy dzieciom oglądać uwielbiane przez pokolenia bajki, przyj-rzyjmy się liście budzących największe roz-bawienie, a czasem przerażenie, przykładów cenzury, dla której przykrywką stała się poli-tyczna poprawność, stworzona, by – przy-pomnijmy – uczynić świat lepszym, bardziej uczciwym i szczęśliwym miejscem.

A, Czyli AUTodRoMCzyli samochodziki z wesołego miasteczka. Zgodnie z nowymi zasadami bezpieczeństwa w resorcie wypoczynkowym Butlins oso-bom korzystającym z tej atrakcji nie wolno już zderzać się na torze z innymi samocho-dzikami. Zamiast tego – jak wyjaśnia rzecz-nik prasowy Butlins – można… ich unikać. Zabawa jest niemal tak samo przednia.

b, czyli brak solidnościW dzisiejszych czasach, przynajmniej w Nor-folk, brak solidności nie jest już przeszkodą w znalezieniu pracy. W 2010 r. lokalny pra-codawca otrzymał reprymendę od biura pracy za próbę umieszczenia ogłoszenia, w którym pisał, że poszukuje „solidnych 

549-MAKIETA 2 24-43.indd 28 23/09/2014 15:35:30

029umieszczenie w oknie firmowego auta dostawczego krucyfiksu. Jednocześnie nikomu nie przeszkadza, że pracujący w supermarketach muzułmanie odma-wiają sprzedaży alkoholu, tłumacząc się religijnymi zakazami.

L, czyLi LLantrisant, Południowa waliaOjczyzna najbardziej rozpieszczonych susłów na świecie. W 2010 r. dzięki hojności nieko-niecznie świadomego społeczeństwa wydano tu 190 tys. funtów na wybudowanie szeregu mostków i domków dla susłów, by zapobiec zmniejszeniu populacji tych cen-nych gryzoni w wyniku wybudo-wania obwodnicy miasta.

M, czyLi muzułmanieW szkockich placówkach służby zdrowia wszystkim (!) pracow-nikom, niezależnie od wyznania i przekonań religijnych, zabroniono spożywania posiłków w czasie muzuł-mańskiego ramadanu. Również w ramach ochrony uczuć religijnych muzułmanów wycofano z obiegu – jeszcze przed roz-poczęciem dystrybucji – pocztówkę promującą nowy numer telefonu policji. Na pocztówce widniał wize-runek psa – według muzułmanów zwie-rzęcia nieczystego.

n, czyLi n…Po ostatnich aferach z udziałem prezente-rów BBC nie odważymy się wydrukować tego słowa. Kiedyś obowiązkowe u raperów, dziś uznawane za najbardziej obraźliwe z obraź-liwych, jest zagłuszane nawet w klasykach, takich jak film Guya Gibsona „Nocny nalot” z 1955 r. W nowej wersji „Przygód Huckle-berry’ego Finna” z 1884 r. słowo to – użyte w filmie 217 razy – zostało zastąpione przez „niewolnika”.

O, czyLi ObrazaNaród brytyjski wyspecjalizował się tak bar-dzo w sporcie unikania obrazy, że powinien stworzyć nową dyscyplinę olimpijską. Stare powiedzenie: „Kije i kamienie mogą poła-mać moje kości, ale słowom nigdy nie uda się mnie zranić” dziś niewątpliwie zostałoby uznane za nieodpowiednie, by nie urazić osób cierpiących na osteoporozę, czyli cho-robę kruchych kości.

P, czyli PePPa

Niewinna, wydawałoby się, świnka z popu-larnej kreskówki – często oskarżana o naru-szanie zasad „zdrowia i bezpieczeństwa” oraz obrażanie mniejszości społecznych – po licznych protestach ze strony zaniepokojo-nych rodziców musiała zostać narysowana od nowa. Dziś świnka Peppa, wsiadając do swojego świnkoauta, zawsze, ale to zawsze zapina pasy bezpieczeństwa.

R, czyli Równość PłciZgodnie z nowymi, „sprawiedliwymi” zasa-

dami ustanowionymi przez Europejski Sąd Najwyższy młode kobiety, które

statystycznie 10 razy rzadziej uczest-niczą w poważnych wypadkach

samochodowych niż młodzi mężczyźni, muszą teraz

płacić takie same jak oni składki ubezpie-czeniowe. Zgodnie z tym samym pra-wem zapobiega-

jącym dyskryminacji płci mężczyznom zostaną obcięte emerytury, cho-ciaż statystycznie żyją krócej od kobiet.

s, czyLi „sOOty”Przezwisko nadane przez księcia Wali i jego synów Kuldipowi Dhillionowi –multimilio-nerowi hinduskiego pochodzenia, z którym regularnie grywają w polo. Pomimo że Kul-dip oficjalnie ogłosił, iż „lubi, kiedy przyja-ciele nazywają go Sooty”, brygada PP i tak wkroczyła do akcji. Rzecznik prasowy orga-nizacji Czerwona Kartka dla Rasizmu, zaj-mującej się przeciwdziałaniem rasizmowi w sporcie, powiedział: „Naszym zdaniem nie istnieje coś takiego jak przyjacielski żarcik, kiedy w grę wchodzi rasizm”.

ś, czyli święta Bożego naRodzeniaOd dłuższego czasu nazywane festiwalem zimowym lub określane inną, równie ade-kwatną nazwą. Wszystko po to, żeby nie urazić przypadkiem wyznawców innych niż katolicka religii. Z tego samego powodu

w wielu zakładach pracy nie stawia się już choinek, a na kartkach zamiast „Wesołych Świąt” pisze się „Zimowe pozdrowienia”.

t, czyli tunBRidge wellsTo gmina, która w 2008 r. wprowadziła zakaz używania określenia „burza mózgów” w obawie przed obrażeniem uczuć osób cierpiących na epilepsję. Pracownicy urzędu gminy zostali wysłani na kurs, na którym dowiedzieli się, że lepiej uży-wać nieobrażającego nikogo wyrażenia „deszcz myśli”. Tylko co mają na to powie-dzieć meteopaci?

u, czyli utonięciaW 2007 r. 10-letni Jordan Lyon utonął w stawie w obecności dwóch funkcjona-riuszy PCSO (policjantów wspierających regularne siły policyjne), którzy nie pod-jęli próby uratowania chłopca, ponieważ nie zostali przeszkoleni do przeprowadza-nia takich akcji. Zostali natomiast bardzo dokładnie przeszkoleni w zakresie „dys-

kryminacji rasowej i mniejszościo-wej” oraz „zdrowia i bezpieczeń-

stwa”. Niestety, wiadomości wyniesione z tych szkoleń nie okazały się przydatne w praktyce.

w, czyli włóczęga (ang. RoveR)Kiedyś popularne imię dla psa – do tego stopnia, że później było używane zamien-nie ze słowem „pies” – zostało uznane przez naukowców z „The Journal of Ani-mal Ethics” za politycznie niepoprawne. Według nowych wytycznych właściwym określeniem czworonoga jest „zwierzęcy towarzysz”, jako że słowo „ulubieniec” (ang. pet) podobno również uwłacza godności byłych „roverów”.

z, czyli „zdRowie i BezPieczeństwo”Uzbrojony w policyjną władzę wykonaw-czą cały zestaw natrętnych, często absur-dalnych przepisów, które wcale nie spra-wiają, że ktokolwiek czuje się zdrowiej lub bezpieczniej. Na przykład ostatnio eme-rytowani rezydenci Mid Devon zostali poproszeni o zdjęcie ze swoich domów wiszących koszyków z kwiatami, które „zagrażają zdrowiu i bezpieczeństwu przechodniów”. «

549-MAKIETA 2 24-43.indd 29 23/09/2014 15:35:31

030 komentarz tygodniapolityka

Razem, ale osobno Szkocja w referendum odrzuciła niepodległość. Unia przetrwała, ale przyszłość Zjednoczonego Królestwa nie jest taka pewna. Mimo zachowania status quo zmiany wiszą w powietrzu.

RadoSław ZapałowSKi

» Dla brytyjskich elit piątkowy poranek był chwilą wielkiej ulgi.

Szkoci mimo rosnącego poparcia dla idei niepodległości ostatecznie zagłosowali za pozostaniem w unii. W stosunku 55 do 45. Wynik z jednej strony bezpieczny dla unistów, ale z drugiej o wiele bliższy, niż przewidywał Westminster, i na tyle zbliżony, że pozwala następcom Alexa Salmonda mieć spore nadzieje na to, iż polityczny i społeczny ogień niepodległo-ściowy tak szybko nie zgaśnie. Zwłasz-cza jeśli wziąć pod uwagę niesprzyja-jące warunki, w jakich toczyła się kam-pania „na tak”, mająca przeciwko sobie najważniejszych, czterech jeźdźców bry-tyjskiego establishmentu: Westminster, banki, wielki biznes i media głównego

549-MAKIETA 2 24-43.indd 30 23/09/2014 16:36:04

031nurtu. Jedyną ważną i duża gazetą na Wyspach opowiadającą się za niepodle-głością był „Sunday Herald”. Szkoci gło-sujący za oderwaniem od Zjednoczonego Królestwa praktycznie nie mieli swojej reprezentacji medialnej, a reprezenta-cja polityczna sprowadzała się tylko do szkockich nacjonalistów. Pozostałe par-tie – konserwatyści, liberałowie i Labour ramię w ramię walczyły o unię. Wsparcie biznesu i banków, a także głosy z Europy zaniepokojonej ewentualną polityczną destabilizacją Wielkiej Brytanii prawdo-podobnie przeważyły szalę. Niepodległa Szkocja byłaby wyzwaniem i problemem zarówno dla Londynu, jak i dla Brukseli, a w kłopotliwych czasach, zmieniającym się globalnie układzie i niepewnej przy-szłości pęknięcie na Wyspach byłoby problemem. Unia Europejska uniknęła masy komplikacji związanych z nego-cjacjami ze Szkocją, z rozbiciem armii brytyjskiej i postulowanym przeniesie-niem baz okrętów nuklearnych ze Szko-cji do Anglii. Londyn uniknął ekonomicz-nych i politycznych turbulencji związa-nych z podziałem majątku, rozerwa-nia instytucji, zreorganizowania długu publicznego oraz budżetowych zawiro-wań. I chociaż po ogłoszeniu wyników głosowania w teorii nic się nie zmienia, to jednak w praktyce polityczna rze-czywistość nie będzie już taka sama. Nie tylko w Zjednoczonym Królestwie. Szkockie referendum bowiem to jedno z tych lokalnych, lecz o globalnym zna-czeniu wydarzeń, poprzez które wyraża się proces poszukiwania nowego świa-towego porządku.

Polityczne Przebudzenie Z lokalnego punktu widzenia kampa-nia referendalna i proces głosowania były prawdziwym świętem demokracji. Szkołą obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne. Ożywieniem ducha polityki, słabnącego z każdym kolejnym rokiem w wyniku upodabniania się do siebie partii głównego nurtu. Postawieni przed fundamentalnym wyborem Szkoci dyskutowali zażarcie, ale bez agresji. Oka-zało się, że społeczna apatia, na którą cyklicznie pomstują elity, nie jest efek-tem znużenia ludzi polityką, ale wyrasta z poczucia bezalternatywności. Przeko-nanie o realnym wpływie na rzeczywi-stość zaktywizowało całe masy. Lud się rozpolitykował i z impetem wszedł na

pole zawłaszczone głównie przez poli-tyczne i medialne elity, od lat uprawia-jące sztukę dla sztuki i bawiące się same ze sobą w politycznej piaskownicy. Tym razem było inaczej. Cała Szkocja deba-towała i cała Szkocja poszła do urn. 86-procentowa frekwencja była dowo-dem na to, że sprawy publiczne wciąż mogą rozpalać wyobraźnię społeczeń-stwa. Pod warunkiem że wpływ wybor-ców na rzeczywistość jest faktyczny i zna-czący i nie sprowadza się do wyboru między centrolewicą a centroprawicą, realizującymi w gruncie rzeczy ten sam program i różniącymi się jedynie w mało istotnych detalach. Szkockie referendum było doskonałym wyrazem procesu two-rzenia się nowej zbiorowej tożsamości i poszukiwania dla niej optymalnej formy politycznej, społecznej, a zwłaszcza eko-nomicznej. Warto bowiem cały czas pod-kreślać, że to nie nowoczesny nacjona-lizm czy też poczucie odrębności kul-turowej, lecz odmienne wizje polityki makroekonomicznej i społecznej leżały u podstaw tzw. szkockiego momentu. Szkoci zdecydowali się na trwanie w Unii z Anglikami i Walijczykami, ale nie zna-czy to, że porzucili marzenia o bardziej egalitarnym społeczeństwie i polityce gospodarczej w stylu skandynawskim. Nadzieja, będąca podstawą szkockiego święta demokracji, to wielka siła, która jest w stanie przekształcić polityczne sta-tus quo w coś zupełnie innego. Nadzieja ustanawia cel, dodaje skrzydeł i rozpala pasję. Ta nadzieja po referendum nie zniknie. Wręcz przeciwnie. Wydaje się, że gorące pragnienie zmian i wywróce-nia skostniałego porządku rozprzestrze-nia się po całych Wyspach.

Kres PostPolityKi? Brytyjski socjolog Colin Crouch od dłuż-szego czasu przekonuje, że współcześnie z demokracją mamy olbrzymi problem. Mamy demokrację z jej procesami i insty-tucjami, ale bez energii politycznej i inno-wacyjności. Tak jak w społeczeństwach postindustrialnych wciąż mamy produk-cję przemysłową z jej owocami, lecz cała dynamika gospodarki poszła w innym kie-runku, tak w społeczeństwach postdemo-kratycznych faktyczne rządy pełnią kor-poracje medialne, biznesowe i polityczne. Skostniały układ tworzy patologiczną demokrację. Władza dokonuje się pod przykrywką haseł równości i wolności, które w istocie kryją utrwalanie »

Szkockie referendum było doskonałym wyrazem procesu tworzenia się nowej zbiorowej tożsamości i poszukiwania dla niej optymalnej formy politycznej, społecznej, a zwłaszcza ekonomicznej.

549-MAKIETA 2 24-43.indd 31 23/09/2014 15:35:32

032i rozszerzanie przywilejów korporacyj-nych elit. Autor głośnej książki „Post-democracy” kreśli ponurą wizję poli-tyki przyszłości. I chociaż ta pesymi-styczna wizja realizuje się na naszych oczach, głównie w Stanach Zjednoczo-nych i we Włoszech, gdzie korporacje praktycznie zmieniły się w partie poli-tyczne, to jednak tendencje w Europie, której manifestacją jest Szkocja, pozwa-lają mieć nadzieję, że nie wszystko jesz-cze stracone. Znużenie polityką, frustra-cja i rozczarowanie pozwalają elitom politycznym na rozgrywanie i manipu-lowanie społeczeństwem oraz wcielanie w życie populistycznych – jak chociażby antyimigracyjne – rozwiązań, jednak nie wpływają znacząco na faktyczną zmianę rzeczywistości. Aktywizacja polityczna Szkotów mimo przegranego referendum na powierzchowne zmiany nie pozwoli. Zwłaszcza że polityczna energia prze-nika przez symboliczną granicę na Carter Bar. W końcu niepewność, brak poczucia bezpieczeństwa, strach o przyszłość są wspólnym doświadczeniem pokryzyso-wej Wielkiej Brytanii tak dla Szkotów, jak

i Anglików – nie tylko tych na północy.

Polityka cięć budżetowych, zaciskanie pasa i demon-taż państwa

dobrobytu – idee będące pod-

stawą działalno-ści konserwatystów,

ale podzielane również przez brytyjską lewicę – budzą sprzeciw także na południu, a nawet w samym Londynie.

Przyszłoroczne wybory, które jak dotąd miały być jedy-

nie postdemokratyczną formal-nością i niewielką zmianą u steru,

nagle nabrały znacznie większego znaczenia.

NiepewNość przyszłościPremier Cameron mówi dziś o tym, że idea niepodległej Szkocji została pogrzebana na okres co najmniej pokolenia, jednak przez szefa brytyj-skiego rządu przemawia raczej myśle-nie życzeniowe niż polityczny realizm. Panuje powszechna zgoda, że referen-dum i polityczne przebudzenie Szkotów

będą katalizatorem przemian w Zjed-noczonym Królestwie. Głównie decen-tralizacji. Przyparty do muru Londyn będzie musiał podzielić się władzą z innymi ośrodkami. Cameron natych-miast po ogłoszeniu wyników podtrzy-mał obietnice dalszej tzw. dewolucji ustrojowej – przyznania Szkocji jesz-cze większych uprawnień. W praktyce Zjednoczone Królestwo stanie się sto-sunkowo luźną federacją części skła-dowych. Wspomina się nawet o osob-nym samorządzie dla dominującej czę-ści, czyli samej Anglii. Kwestią czasu jest, kiedy o większą niezależność upomną się Irlandia Północna i Walia. I chociaż luźna federacja państw na papierze wygląda obiecująco, to jed-nak w praktyce kreuje więcej proble-mów, niż przynosi rozwiązań. Wystar-czy tylko spojrzeć na przeżywającą kryzys Unię Europejską, żeby zrozu-mieć, że dzisiejsze komplikacje Europy są skutkiem braku wspólnej polityki, narodowych egoizmów i centralnego ośrodka władzy. W dłuższej perspekty-wie rządzenie Wielką Brytanią, w któ-rej każdy „rząd lokalny” ma odmienną wizję polityczną lub ekonomiczną, sta-nie się niewykonalne. W tym kontek-ście przyszłość Zjednoczonego Króle-stwa stoi pod wielkim znakiem zapyta-nia. Podobnie jak i przyszłość Europy, a w szerszym kontekście całego świata. Globalny ład chwieje się w posadach. Szkocja ze swoim politycznym prze-budzeniem przyłożyła cegiełkę do płynnej rzeczywistości. Idealnie wpi-suje się w proces tworzenia zupeł-nie innego porządku. Współczesne pytania wymagają nowych odpowie-dzi, a świat wciąż tkwi w okopach przeszłości. Tymczasem, jak słusznie zauważa Henry Kissinger w najnow-szej książce „World Order: Reflexions on the Character of Nations and the Course of History”, największym dziś problemem jest fakt, że stoimy wobec wyzwań, dla których historia nie daje żadnych podpowiedzi, bo radykalnie zmienił się kontekst. Decyzje podej-mowane na podstawie historycznych doświadczeń mogą zakończyć się kata-strofą. Nowe pomysły są potrzebne zarówno, jeśli chodzi o ułożenie sto-sunków wewnątrz Wielkiej Brytanii, Unii Europejskiej oraz świata. Wizjo-nerów, jak i wspólnej wizji przyszło-ści brak, ale zmiana wisi w powietrzu. Pomimo pozornego status quo. «

komeNtarz tygodNiapolityka

549-MAKIETA 2 24-43.indd 32 23/09/2014 16:36:16

033

549-MAKIETA 2 24-43.indd 33 23/09/2014 15:35:34

034 O TYM SIĘ MÓWIPOLITYKA

Czy granice Europy są trwałe?Nie tylko Szkoci chcą niepodległości; domagają się jej między innymi Katalończycy, Baskowie, Sabaudczycy i północne Włochy. Eksperci obserwują te ruchy z niepokojem. Unia Wielkiej Brytanii i Szkocji na razie nie rozpadła się. Czy inne granice w Europie są jednak trwałe?

w Kraju Basków, a nawet w Alzacji. Fla-mandowie chcą się w Belgii oderwać od Walonów. Na Cyprze nieuznawana przez całą niemal społeczność międzynarodową Turecka Republika Cypru Północnego jest państwem de facto. A to nie koniec listy buntujących się regionów.

Ruchy separatystyczne zaczęły się nasilać w Europie w latach 70., ale jesz-cze w raporcie z 2007 r. „Economist” napi-sał, że tracą one dynamikę. Od tego czasu trend najwyraźniej się odwrócił.

Prof. Józef Łaptos, politolog, szef Katedry Stosunków Międzynarodowych w Instytucie Politologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, mówi, że przynależność do UE umocniła tendencje separatystyczne. – Łatwiej o tego rodzaju dezintegrację, gdy domagające się niepod-ległości regiony mają jednak zapewnione bezpieczeństwo ekonomiczne w obrębie Unii. W razie problemów gospodarczych regiony takie mogą się oprzeć na szer-szej (europejskiej) strukturze – wyjaśnia. – Również panujący od ponad pół wieku pokój w Europie nasila ruchy separaty-styczne – mówi politolog.

Podobnie brzmi diagnoza Stratforu: UE daje Europejczykom poczucie bez-pieczeństwa, a przy braku zewnętrz-nego, integrującego zagrożenia dąże-nia separatystyczne mogą zyskiwać na znaczeniu.

O ile jednak UE dążyła niegdyś do popularyzacji koncepcji Europy regionów, to ze względu na kryzys ukraiński wyco-fała się

MARTA FITA-CZUCHNOWSKA (PAP)

» Należy obserwować szkockie referendum i ruchy separaty-

styczne w innych częściach UE, bo „mogą nam dać pojęcie o tym, dokąd zmierza świat” – pisał jeszcze przed szkockim głosowaniem amerykański ośrodek Strat-for w analizie poświęconej ruchom nie-podległościowym w Europie, które zdają się zmierzać w odwrotnym kierunku niż europejska integracja.

Nie mają one „żadnego sensu ekono-micznego”, ale w wystarczającym stopniu karmią się uczuciami narodowymi, by podać w wątpliwość trwałość współcze-snych granic – ocenia Stratfor. W końcu unia Szkocji i Anglii trwa od 307 lat; jeśli gdzieś jakaś granica, a raczej jej brak miał być trwały, to właśnie w Zjednoczonym Królestwie. Stratfor widzi w tym trendzie oznaki niepokojącego nasila-nia się nacjona-

lizmów, które mogą prowadzić w Euro-pie do rewizji porządku ustalonego sto-sunkowo niedawno. „Przecież jeśli gdzieś miały zatrzeć się różnice narodowe, to właśnie w Wielkiej Brytanii” – przypo-mina Stratfor, podkreślając, że wiele gra-nic ustanowiono w Europie po wojnie.

Siła rozpędu, jakiej nabrała inicja-tywa niepodległościowa w Szkocji, budzi wielkie nadzieje we wszystkich europej-skich ruchach separatystycznych – pisze z kolei „Financial Times”.

W Hiszpanii – wśród Katalończy-ków i Basków, a może również w Anda-luzji; we Włoszech w regionach północ-nych, którym marzy się autonomiczna lub wręcz niepodległa Padania, oraz w Tyrolu Południowym, Wenecji Euganejskiej i na Sardynii. We Francji – w Sabaudii, Bre-tanii, na Korsyce oraz

549-MAKIETA 2 24-43.indd 34 23/09/2014 15:35:41

035ostatnio z takich postulatów – przypomina politolog. Prof. Łap-tos zwraca też uwagę na względy materialne, które przemawiają do wyobraźni separatystów. W Hisz-panii Katalończycy uważają, że płacą zbyt wiele do wspólnego budżetu, a Madryt obciąża ich podatkami na rzecz uboższych regionów. W Belgii zamożna Flan-dria uważa, że łoży nieproporcjo-nalnie dużo na rzecz Walonii – wylicza prof. Łaptos. Zwolennicy utworzenia Padanii domagają się – z tych samych względów – auto-nomii fiskalnej.

Według „FT” referendum w spra-wie niepodległości domaga się 59 proc. Basków (o 5 pkt proc. więcej niż rok wcześniej); takie samo głosowanie chcą przeprowadzić w listopadzie Kata-lończycy; w Barcelonie 11 września w manifestacji na rzecz niepodległości wzięło udział 1,8 mln osób. A z niefor-malnych referendów przeprowadzonych w ubiegłym roku online w Tyrolu Połu-dniowym i Wenecji Euganejskiej wynika, że większość mieszkańców tych regionów opowiada się za oderwaniem od Włoch. Trendy te zdają się z roku na rok nabie-rać impetu – konkluduje „FT”.

Według prof. Łaptosa jest jednak wysoce prawdopodobne, że ocena ruchów separatystycznych w UE ulegnie wkrótce zmianie i nastawienie do nich będzie mniej przychylne ze względu na poczu-cie zagrożenia, jakie wywołuje kryzys

na wschodnich granicach Unii. Prof. Irena Stawowy-Kawka z Uniwersy-tetu Jagiellońskiego zwraca uwagę, że cały rozgłos wokół dążenia Szkotów do oderwania się od Wielkiej Bryta-nii czy głośne żądania Katalończy-ków domagających się niepodległości przesłaniają znacznie bardziej niepo-kojące i bliższe nam trendy separa-tystyczne i niepodległościowe, które „utrzymują Bałkany w stanie wrze-nia”. Tam nie grają roli względy eko-nomiczne, „ruchy te napędzane są czy-stym nacjonalizmem, nie ma przyczyn innej natury i nikt nie zastanawia się nad więziami gospodarczymi” łączą-cymi regiony.

– Niepokoje na Bałkanach nie skończyły się – ostrzega prof. Sta-wowy-Kawka, która kieruje Katedrą

Historii Współczesnej w Instytucie Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodo-wych UJ. Uważa, że „to, co się dzieje na Zachodzie” – dążenia niepodległościowe

regionów Hiszpanii czy Włoch – nie ma wpływu na ruchy

narodowe na Bał-

kanach, co nie zmienia faktu, że sytu-acja może się tam szybko pogorszyć.

Prof. Robert Reich z Uniwersytetu Berkeley tłumaczy wrzenie regionów tempem i skalą globalizacji. Z jednej strony państwa narodowe tracą na zna-czeniu w świecie, w którym wszystko jest jakoś współzależne i powiązane; z dru-giej – łatwiej w takiej sytuacji utożsamić się z mniejszą ojczyzną, regionem, języ-kiem czy gwarą i tradycją, które w sumie dają jakieś poczucie tożsamości – pisze na swej stronie internetowej Reich, mini-ster pracy USA za prezydentury Billa Clin-tona. Tendencje separatystyczne w UE są w jego opinii wyrazem trwałości „myśle-nia plemiennego”.

Teraz, gdy globalizacja sprawia, że państwo narodowe jest czymś mniej istotnym, należy się spodziewać, że ruchy

separatystyczne będą zyskiwały na zna-czeniu; nawet tam, gdzie – jak w Szkocji – nie przemawia za tym rachunek ekono-miczny. Jeśli Szkocja zyskałaby niepod-ległość, precedens byłby niebezpieczny pod jednym względem – twierdzi Strat-for – powojenny ład w Europie, nawet jeśli niedoskonały, miał być gwarantem spokoju. «

UE daje Europejczykompoczucie bezpieczeństwa, a przy braku zewnętrznego, integrującego zagrożenia dążeniaseparatystyczne mogą zyskiwać na znaczeniu.

549-MAKIETA 2 24-43.indd 35 23/09/2014 15:35:44

036 DZIEJE SIĘWIELKA BRYTANIA

549-MAKIETA 2 24-43.indd 36 23/09/2014 15:35:46

037

549-MAKIETA 2 24-43.indd 37 23/09/2014 15:35:50

038 FELIETONZNOWU DOBRONIAK

PZPN płakał, jak oglądał…Rysunek Remka Dąbrowskiego z takim napisem obiegł internet zaraz po wygranej Polaków w mistrzostwach świata w siatkówce. Jest też jeszcze lepsza puenta tych mistrzostw, też pędzla Dąbrowskiego: „Lepiej w siatkę grać, niż z siatki wyjmować”. Amen!

» Mimochodem, aczkolwiek pod-stępnie, zostałem zaangażowany

w organizację londyńskich stref kibica. Do tej pory siatkówka interesowała mnie tylko wtedy, kiedy się kończyła, a na mecze siatkówki planowałem się wybrać zaraz po powrocie z Radomia, do którego się nie wybierałem.

Jednak gdy już wszedłem do tego mrowiska, mogę być jedynie zachwy-cony. Nie mówię o naszych siatkarzach, bo o zachwytach nad nimi każdy Polak mógł przez cały tydzień pooglądać, poczy-tać i posłuchać we wszystkich mediach – pod warunkiem że były to media bra-zylijskie lub polskie.

Moje spostrzeżenia dotyczą raczej kibiców i innego rodzaju wspiera-nia swoich idoli siatkarskich. Przede wszystkim, co widać na filmach i zdję-ciach ze stref kibica, jest to kibicowa-nie rodzinne. Pozbawione agresji. Na „nasze, polskie” strefy przychodziło sporo obcokrajowców. Fajnie było słuchać, jak po polsku śpiewają: „Pol-ska biało-czerwoni”. Czasem było też śmiesznie, bo kiedy jeden z Polaków krzyknął: „Iran to pedały”, jeden z Irań-czyków, nie znając znaczenia słowa uznawanego powszechnie za obelżywe, krzyknął to samo o Polsce, co wywo-łało oburzenie jednego z panów stoją-

cych obok niego. Zresztą to oburzenie zostało szybko spacyfikowane i skoń-czyło się tradycyjną polską lufą przy barze. Oczywiście to incydent, który tylko potwierdza regułę.

Partnerzy strefy kibica w POSK-u początkowo lekko się obawiali bardziej agre-sywnych kibiców, jednak okazało się, że nie było czego się obawiać. Mało tego, jeden z pracowników ochrony POSK-u powie-dział po meczu finałowym, że to była naj-lepsza zmiana, na jakiej pracował w życiu. Nie w karierze pracownika ochrony, ale w całym życiu.

Było wzniośle i spontanicznie.Agresja została u kibiców piłkar-

skich – i niech tam sobie zostanie, jeśli już musi.

Zresztą ja się właściwie przestaję dzi-wić agresji kibiców piłkarskich. Jak się czasem popatrzy na niektórych piłkarzy, to ręce opadają poniżej kolan. Mało tego, kiedy się popatrzy na coraz to młodsze pokolenie piłkarzy, to też ręce zaczynają szorować po chodniku. Nie dziwota, że komuś się w kieszeni nóż otworzy czy raca odpali…

Raper Zeus w utworze „Widnokrąg” do muzyki Pawbeats tak określa rze-czywistość tzw. dzisiejszej młodzieży (jakby młodzież nie była dzisiejsza – przyp. autora):

Zdjęcia pochodzą ze strony RemekDabrowski.pl

549-MAKIETA 2 24-43.indd 38 23/09/2014 15:35:50

03930 lat minęło mi jak jeden dzieńTak łatwo było mi dekadę temu wróżyć sobie koniec

Obiecywałem sobie zaraz przed tym dniemStrzelić sobie w łeb albo zmierzyć lotem wieżowiec

Dzisiaj dziadek opowiadał mi bardzo długo o wojnieI w głębi serca czułem wielki wstyd za poprzednie myśli

Pieprzony, samolubny, nadwrażliwy gnojekNawet z drzazgi w palcu robię kurwa teatr dramatyczny.

Ostatni wers jest po prostu powalający. Tak mi się kojarzą teraz współcześni piłkarze. Nie tylko polscy, ale praktycznie wszyscy. Teatr grecki nie powstydziłby się tylu dramatów w jednej tylko scenie prawie każdego spotkania na boisku. Patrząc na te wszystkie profile mło-dych piłkarzy na Fejsbuniu i Instagramie, dochodzę do wniosku, że to, co tam się wyprawia, to zwykły mode-ling, niemający nic wspólnego ze sportem. Nowe „sty-lówki”, „outfity”, „rotacje”, „kicksy” – to bardziej zajmuje teraz piłkarzy, pośród których więcej jest „sneakerhe-adów” niż sportowców. „Malowane lalunie w rurkach”. Przerażające jest to, że takie „modelowanie” staje się czymś naturalnym, same relacje sportowe schodzą na dalszy plan. Co to za sport, w którym trzeba oszukać albo wymusić decyzję sędziego, żeby wygrać? Jak nie symu-lować faula, to podpłacić komuś wygraną. Jeszcze ten opór przed wprowadzaniem systemów lepszej kontroli w piłce nożnej, żeby można zweryfikować te oszustwa. Zamiast tego sędziowie biegają z pianką do golenia po boisku – też mi usprawnienie…

W siatkówce jakoś nikomu nie przeszkadza, żeby przerwać mecz i na monitorach sprawdzić, czy był aut, faul, czy inna niesportowa możliwość.

Wieczne nadzieje i wielkie rozczarowania. To krótka charakterystyka piłki nożnej w wykonaniu rodaków. Zatem, Panie i Panowie – do siatki. A jeszcze lepiej nad siatką.

Więcej o siatkówce na stronach: 38, 58 oraz 94

549-MAKIETA 2 24-43.indd 39 23/09/2014 16:46:34

CREATIVE CRICKLEWOOD PRESENTS

ELZBIETA ADAMCZYK

THE WINDMILL

Opening Night: Thursday Sept 4th from 7pm

Open Mic with music and poetry: Thursday Sept 4th, 8 pm - 11pm

Location: The Windmill,

57 Cricklewood Broadway, NW2 3JX

Windmill opening times: Mon-Fri: from 4 pm,

Sat-Sun: check with venue 020 8450 4422

2 SEPTEMBER – 28 SEPTEMBER KABARET MORALNEGO NIEPOKOJU

Najnowszy program. Prapremiera w Londynie.

TEATR POSK

Piątek 26 września 2014, godz. 20:00Sobota 27 września 2014, godz. 17:00 i 20:00

Niedziela 28 września 2014, godz. 17:00 i 20:00

Bilety w cenie £28, £25 i £23 do nabycia w kasie POSK od 5 września. Tel.: 020 8741 1887 lub 020 8741 0398. Kasa czynna w godzinach 18:00 – 20:00.

POSK, 238-246 King Street, London W6 0RF. Wcześniejsze rezerwacje i informacje – Pan Jurek, tel: 0747 657 3860

Patronat medialny

UWAGA! Występ planowany na piątek 26 września na g. 20.00 nie odbędzie się. Zwrot lub wymiana zakupionych już na ten termin

biletów u organizatora - Pana Jurka, nr.07476573860.

549-MAKIETA 2 24-43.indd 40 23/09/2014 15:35:57

549-MAKIETA 2 24-43.indd 41 23/09/2014 15:35:58

042 SYGNAŁYZ listów do redakcji

Pomóżmy małemu Szymonkowi!Zarząd oraz Rada Polskiej Ligi Piątek Piłkarskich „Sami Swoi” zwraca się z apelem do wszystkich piłkarzy, kibiców oraz całej ligowej społeczności o pomoc dla 5-letniego Szymona, syna jednego z zawodników ligi, u którego podczas pobytu w Polsce zdiagnozowano guza mózgu.

» Podczas krótkiego urlopu w Pol-sce u Szymonka zdiagnozowano

guza mózgu. Od kilku dni cała rodzina przebywa w warszawskim Centrum Zdro-wia Dziecka, gdzie czeka w kolejce na badania oraz ewentualne leczenie.

Krzysztof „Dyzio” Szwec oraz jego żona Agnieszka mieszkają i pracują w Anglii jako osoby samozatrudnione. Będąc w Polsce z chorym Szymkiem oraz małą córeczką Olą, są pozbawieni jakich-kolwiek dochodów. Tymczasem leczenie jest bardzo kosztowne.

Dlatego też działacze Polskiej Ligi Piątek Piłkarskich „Sami Swoi” w Londy-

nie nie zastanawiali się długo nad tym, czy pomóc, ale jak to zrobić. Od planów przeszli do zdecydowanych czynów i już są pierwsze efekty.

– Zwracamy się o jakąkolwiek pomoc, bo każdy grosz jest na wagę złota – mówi Kamil Biegniewski. – Czas nie jest naszym sprzymierzeńcem, więc musimy działać szybko i skutecznie. Z tego też powodu zdecydowaliśmy się przerwać rozgrywki, by rozegrać specjalny charytatywny turniej, a podczas minionej niedzieli na obiektach Vale Farm Sports Centre zorga-nizowalismy zbiórkę pieniędzy – dodaje działacz londyńskiej ligi.

GRAMY DLA SZYMONA!

Prośba skierowana jest także do wszyst-kich, którzy chcą pomóc w organizacji turnieju „Gramy dla Szymona”. Impreza odbędzie się 28 września 2014.

– Zbieramy różnego rodzaju rzeczy, które będzie można licytować na loterii podczas festynu przy okazji turnieju. Mogą to być książki, zabawki, słodycze, książki i inne rzeczy, które mogą ucieszyć dzieci. Odbędzie się również loteria fan-towa dla dorosłych. W tym przypadku również zwracamy się do wszystkich, aby odkurzyli swoje szafki i barki. Zbie-ramy zakurzone wina lub inne mocniejsze trunki, kremy, balsamy do ciała itp.

W sprawie loterii prosimy o kon-takt z Marcinem Sygnarowiczem (tel. 07841625556). Za okazaną pomoc z góry dziękujemy. «

Pomoc dla szymonaKonto bankowe, Bank HSBC:Polish 5-side Football League Sort code: 40-02-26 Account number: 62316013

549-MAKIETA 2 24-43.indd 42 23/09/2014 15:35:59

043

549-MAKIETA 2 24-43.indd 43 23/09/2014 15:36:03

044 CAFÉ COOLTURAWIELKA BRYTANIA

Festiwal Filmowy Raindance prezentuje najlepsze filmy twórców niezależnych i debiutantów z całego świata. To na nim premierę miały takie hity, jak „Memento”, „Old Boy” czy „The Blair Witch Project” i „Ghost World”. W programie tegorocznej imprezy wydzielono specjalne miejsce na prezentację dorobku polskiej kinematografii.

24.09. – 5.10. Kina: The Vue Piccadilly, The Vue West End, The Raindance Film Cafe, Pall Mall Fine Wineswww.raindance.org

Polskę będą reprezentować 4 produkcje fabularne: „Heavy Mental” (reż. Sebastian Buttny), „Kebab & Horoscope” (reż. Grzegorz Jaroszuk), „The Art of Disappearing” (reż. Bartek Konopka, Piotr Rosołowski) i „The Word” (reż. Anna Kazejak). W sumie zostanie zaprezentowanych 100 filmów fabularnych i ponad 150 krótkometrażowych.

wystawy

» ANSELM KIEFER

27.09. – 14.12. Royal Academy of Arts, Burlington House, Piccadilly, Londyn W1J 0BD. Stacja: Green Park. Otwarte: sob. – czw. 10.00 – 18.00, pt. 10.00 – 22.00. Bilety: £14www.royalacademy.org.uk

Pierwsza tak szeroka retrospektywna wystawa prac znakomitego brytyjskiego malarza Anselma Kiefera. Wystawa pokazuje przekrój twórczości w ostatnich 40 latach pracy artysty, prezentując obrazy, zdjęcia i instalacje pochodzące z prywatnych i publicznych kolekcji.

» THE ART OF THE BRICK

Do 4.01. Old Truman Brewery, 91 Loading Bay, Brick Lane, Londyn E1 6Q. Stacja: Shoreditch High Street Station, Aldgate East Station, Liverpool Street Station, Old Street Station. Czynne: niedz. – śr. 10.00 – 18.00, czw. 10.00 – 20.00, pt. i sob. 10.00 – 19.00. Bilety: £14.50artofthebrick.co.uk

COOLTURAPOLECA

Polskie filmy na Raindance Film Festival

549-MAKIETA 3 44-63.indd 44 23/09/2014 16:04:39

045

Do przygotowania tej wystawy Nathan Sawaya potrzebował miliona klocków LEGO, od klasycznych po specjalnie przygotowane na jego potrzeby. Stworzył z nich ponad 80 postaci, które są prezentowane na całym świecie i wszędzie budzą zachwyt. Pochodzący z Nowego Jorku Nathan Sawaya jest pierwszym na świecie artystą, który stworzył z klocków LEGO prace uznawane za dzieła sztuki.

» MING: 50 YEARS THAT CHANGED CHINA

Do 5.01. British Museum, Great Russell St, Londyn WC1B 3DG. Stacja: Holborn, Tottenham Court Road. Otwarte codziennie 10.00 – 17.30, w pt. do 20.30. Bilety: £16.50www.britishmuseum.org

To pierwsza wystawa tak głęboko eksplorująca historię Chin. Zebrano na niej wiele nieprezentowanych wcześniej w Wielkiej Brytanii eksponatów, pokazujących bogactwo kulturowe Państwa Środka w czasach jego rozkwitu, czyli panowania dynastii Ming.

» LATE TURNER – PAINTING SET FREE

Do 25.01. Tate Britain, Millbank, Londyn SW1P 4RG. Stacja: Pimlico, Vauxhall, Westminster. Bilety: £15www.tate.org.uk

To pierwsza tak obszerna wystawa prezentująca dorobek brytyjskiego malarza J.M.W. Turnera. Zebrane tu prace pochodzą z okresu od 1835 r. do jego śmierci w 1851. Wśród najciekawszych są rzadko prezentowane razem „ Ancient Rome; Agrippina Landing with the Ashes of Germanicus” i „Modern Rome – Campo Vaccino”, obraz przedstawiający pożar Tower of London w 1841 r., a także zachwycające akwarele.

teatr» SEQUENCE 8 – THE 7 FINGERS

Do 4.10. Peacock Theatre, Portugal Street, Holborn, Londyn WC2A 2HT. Stacja: Holborn. Bilety: od £7.50www.sadlerswells.com

Zapierające dech w piersiach przedstawienie łączące sztukę cyrkową, akrobację, taniec i dramę. A wszystko okraszone sarkastycznym humorem.

» CASTRO OF MEDITERRANEAN

6 – 18.10. Theatro Technis, 26 Crowndale Rd, Londyn NW1 1TT. Stacja: Mornington Crescent. Spektakle: pon. – sob. 19.30, niedz. 17.00.www.theatrotechnis.com

Po wystawieniu „We Macbeth” – sztuki obnażającej przestępstwa dokonane przez CIA w Stanach Zjednoczonych – George Eugeniou napisał scenariusz kolejnego spektaklu, tym razem odkrywającego kulisy zaangażowania amerykańskiego

wywiadu w kryzys na Cyprze. „Castro of Mediterranean” to pseudonim nadany arcybiskupowi Makariosowi, pierwszemu prezydentowi Cypru, którego CIA podejrzewało o nastawienie prosowieckie.

» URINETOWN THE MUSICAL

29.09. – 24.01. Apollo Theatre, Shaftesbury Avenue, London, W1D 7ES. Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19.45, wt. i niedz. 15.00. Bilety: od £19.50www.apollotheatrelondon.co.uk

Akcja musicalu rozgrywa się w absurdalnym świecie, w którym opodatkowane jest nawet załatwianie potrzeb fizjologicznych. „Urinetown” to satyra na postępujący proces komercjalizacji podstawowych praw człowieka.

» EVITA

Do 1.11. Dominion Theatre, Tottenham Court Road, Londyn W1P OAG. Stacja: Tottenham Court Rd. Spektakle: pon. – sob. 19.45, czw. i sob. 15.00. Bilety: od £25.00 www.dominiontheatre.com

Jeden z najbardziej znanych musicali świata. Biografia Evy Peron, żony byłego dyktatora Argentyny Juana Perona, przedstawiająca jej losy od poczatków kariery po czasy, gdy stała się muzą całego narodu.

» DIRTY BUTTERFLY

1 – 11.10. Young Vic Theatre, 66 The Cut, Londyn SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Przedstawienia: pon. – sob. 19.45, śr. i sob. 14.45. Bilety: £15www.youngvic.org

Ta sztuka może zainspirować do spędzenia wieczoru na dyskusji w gronie przyjaciół, dotyczącej pokręconych relacji międzyludzkich, przelotnych związków, mówienia półprawdy i wyciągania wniosków na podstawie domysłów.

„Kebab and Horoscope” w reż. G. Jaroszuka zobaczymy na

Raindance Film Festival

„Sequence 8 – The 7 Fingers”.

Fot.

Lion

el M

onta

gnie

r

549-MAKIETA 3 44-63.indd 45 23/09/2014 16:04:40

046 CAFÉ COOLTURAwielka brytania

kino» HOT MILLIONS

28.09., godz. 19.30. Bussey Building, 133 Rye Lane, Peckham, Londyn SE15 4ST. Stacja: Peckham Rye. Wstęp bezpłatnywww.rooftopfilmclub.com

Z okazji trwającego roku autobusów Transport for London zaprasza na bezpłatny pokaz filmu należącego do klasyki brytyjskiego kina, z niezapomnianym Peterem Ustinovem i Maggie Smith w roli głównej. Głównym bohaterem jest londyński artysta, który staje się specem od komputerów i, używając fortelu, okrada dużą korporację. W tle Londyn i oczywiście miejskie autobusy. 

» DRACULA UNTOLD

Od 3.10. Fantasy, USA. Reż. Gary Shore, wyst.: Luke Evans, Dominic Cooper, Sarah Gadon, Charles Dancewww.draculauntold.co.uk

Długo oczekiwana historia Drakuli, którego nadprzyrodzona moc dała mu miano bohatera, ale jednocześnie stała się jego przekleństwem w prywatnych relacjach. 

» GONE GIRL

Od 3.10. Thriller, USA. Reż. David Fincher, wyst.: Ben Affleck, Rosamund Pike, Neil Patrick Harriswww.gonegirlmovie.com

Młoda dziewczyna znika tuż przed rocznicą ślubu. Podejrzenie pada na męża. Ten z pomocą siostry próbuje odnaleźć żonę i oczyścić się z podejrzeń.

» DRAFT DAY

Od 3.10. Dramat sportowy, USA. Reż. Ivan Reitman, wyst.: Kevin Costner, Jennifer Garner, Terry Crews, Sam Elliotwww.draftdaythemovie.com

Powracający na ekran Kevin Costner wciela się w rolę menedżera drużyny hokejowej, który zrobi wszystko, by pozyskać dla swojego zespołu największe talenty. 

» VIOLETTE

Od 3.10. Dramat biograficzny, Francja. Reż. Martin Provost, wyst.: Emanuelle Devos, Sandrine Kiberlain, Olivier Gourmetwww.docandfilm.com

Biografia francuskiej pisarki Violette Leduc. Zasłynęła ona powieścią „Ravages”, z której wydawca kazał jej usunąć zbyt odważny jak na 1955 r. wątek miłości lesbijskiej. Został on po latach wydany jako osobna książka.

» YOU AND THE NIGHT

Od 3.10. Komedia erot., Francja. Reż. Yann Gonzalez, wyst.: Eric Cantona, Beatrice Dalle, Kate Moran, Nicolas Maury

Gwiazda francuskiego futbolu Eric Cantona po raz kolejny próbuje swoich sił w aktorstwie. Tym razem wciela się w jednego z uczestników orgii, w której fantazje kochanków mieszają się z rzeczywistością. 

koncerty» KYLIE MINOGUE

29, 30.09. i 01.10., godz. 19.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £59

» SOPHIE ELLIS-BEXTOR

01.10., godz. 19.00. O2 Shepherds Bush Empire, Shepherds Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherds Bush. Bilety: od £25

» PETER ANDRE

06.10., godz. 19.00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Kensington, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £31

» ED SHEERAN

12 – 15.10., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn SE10 0DX. Stacja: North Greenwich

» ONEREPUBLIC

22.10., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn SE10 0DX. Stacja: North Greenwich

» NEIL SEDAKA

23.10., godz. 20.00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Kensington, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od £47.25

» LADY GAGA

23, 25 – 26.10., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42

» BLUEFEST – LEVEL42, VAN MORRISON, SHERYL CROW I INNI

26 – 31.10. Royal Festival Hall, Belvedere Road, Southbank, Londyn SE1 8XX. Stacja: Charing Cross, Embankment, Temple

» MOTORHEAD

8.11., godz. 19.00. Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Londyn HA9 0AA. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £45.25

» COUNTING CROWS

10 – 11.11., godz. 19.00. Roundhouse, Chalk Farm Road, Londyn NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Bilety: od £45.25

» LA ROUX

12.11., godz. 19.00. O2 Shepherds Bush Empire, Shepherds Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherds Bush. Bilety: od £22.25

» ANASTACIA

17.11., godz. 19.00. O2 Shepherds Bush Empire, Shepherds Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherds Bush. Bilety: od £40.25

inne » LONDON INTERNATIONAL TATTOO CONVENTION

26 – 28.09. Tobacco Dock, 50 Porters Walk, Londyn E1W 2SF. Stacja: Shadwell, Tower Hill. Otwarte: pt. – sob. 11.30 – 2.00, niedz. 11.30 – 20.00. Bilety: od £20www.thelondontattooconvention.com

Wybudowany na polskiej prowincji, jedyny na świecie wytatuowany motocykl będzie jedną z największych atrakcji międzynarodowego konwentu tatuażystów w Londynie. Podczas imprezy będzie można zapoznać się z najnowszymi trendami w malowaniu na ciele, a także nowinkami technicznymi, które zainteresują osoby zawodowo zajmujące się tatuowaniem.

w POSK-u JAZZ CAFÉ POSK

» WILLIE GARNETT BIG BAND

26.09., godz. 20.30. Bilety: £6

Jeden z najlepszych londyńskich big-bandów, kierowany przez weterana jazzowego, saksofonistę Williego Garnetta, którego kariera 

Anastacia

W kinach od 3 października

549-MAKIETA 3 44-63.indd 46 23/09/2014 16:04:41

047„Winter Landscape”, 1970.

Anselm Kiefermuzyczna trwa już ponad 50 lat. W Jazz Cafe POSK występuje w każdy ostatni piątek miesiąca, prezentując brawurowo wykonany program znanych standardów jazzowych.

» PRZEMEK STRĄCZEK QUARTET

27.09., godz. 20.30. Bilety: £7

Przemysław Strączek to wybitny polski gitarzysta jazzowy, kompozytor, aranżer, dwukrotny finalista konkursu Mistrz Gitary im. Marka Blizińskiego. W Jazz Café POSK zaprezentuje swój najnowszy projekt muzyczny wraz z międzynarodową grupą w składzie: Przemek Strączek – gitara, Michał Wierba – fortepian, Francesco Angiuli – kontrabas, Flavio Li Vigni – perkusja.

» KABARET MORALNEGO NIEPOKOJU

26.09., godz. 20.00; 27.09., godz. 17.00 i 20.00; 28.09., godz. 17.00 i 20.00. Bilety: od £23. Rezerwacje i dodatkowe informacje: 0787 804 7013

» PRZESŁUCHANIA DO TEATRU SYRENA

27.09., godz. 15.00. Więcej informacji: 0777 076 598

» HALKA

4.10., godz. 19.30 i 5.10., godz. 17.00. Bilety: od £20

Opera Stanisława Moniuszki w czterech aktach to kolejny mocny akcent obchodów 50-lecia POSK-u. Reżyserem spektaklu jest Richard Fawkes, orkiestrę poprowadzi Stephen Ellery.

Klub Orła Białego » DISCO

27.09. i 4.10., godz. 21.00 – 2.00. Bilety: £5Zagrają DJ Lukasz i DJ Krzysiek. Obowiązuje elegancki strój.

PoniedziałkiLine Dancing, godz. 19.30 – 22.30Salsa Cubana, godz. 20.00 – 22.00Wtorki Klub brydżowy, godz. 18.30 – 22.30

ŚrodyGimanastyka przy muzyce dla seniorów, godz. 11.30 – 13.30Zumba po polsku, godz. 19.30 – 20.30CzwartkiDenart Art Theatre – zajęcia dla dzieci: balet, śpiew, tap, jazz, godz. 16.30 – 20.00Ceroclondon – szkoła tańca nowoczesnego, godz. 20.00 – 23.00

PiątkiDenart Art Theatre – zajęcia dla dzieci: balet, śpiew, tap, jazz, godz. 16.30 – 19.00Zumba po polsku, godz. 19.30 – 20.30SobotyDenart Art Theatre – zajęcia dla dzieci: balet, śpiew, tap, jazz, godz. 9.00 – 15.00NiedzielaKulinarne podróże przez centralną Polskę w klubowej restauracji, godz. 12.00 – 20.00

TANIE ROZMOWY do Polski

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny>>>>>>>>>>>>>>>>>0 844 862 4141wybierz:

z telefonu stacjonarnego na komórkowy>>>>>>>>>>>>>>>>>0 844 545 4141wybierz:

5pza minutę!

tylko

Obtain bill payer’s permission before using the service. Calls are billed per minute & include VAT. Charges apply from time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a shot period if the calls are engaged or unanswered. One off 9.05p set-up fee by BT. Cost of calls from non BT operators and mobiles may vary. Check with our operator. Rates are subject to

change without prior notice. Service Provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.’

1pza minutę!

tylko

549-MAKIETA 3 44-63.indd 47 23/09/2014 16:42:11

048 CAFÉ COOLTURAKSIĘGARNIA

» „Ku światłu. Pokłosie myśli z niwy życia i ducha” to książka

będąca zbiorem myśli z dzieł słynnych twórców i filozofów: Karola Wagnera, Emersona, Maeterlincka, Sedira, Johna Lubbocka, Dromonda, Maze-sanciera, Ruskina, Tołstoja, Jouberta, Dory Meleggri, prof. Hiłty, Guiberta, Ed. Schürré i innych. Wydanie, które ukazało się na rynku tego roku, jest wznowieniem tej pozycji po prze-szło stu latach od jej ukazania się. Dzieło Zofji Hartingh tak zafascyno-wało Renatę Taylor, że postanowiła ona podjąć starania, aby wydać je po raz kolejny. Jak sama pisze: „Z racji swego sędziwego wieku książka ta była miejscami nieczytelna, nie wspo-minając o braku kilku stron”. Wydaw-czyni skompletowała dzieło z pomocą Instytutu Książki w Krakowie oraz Archiwum Biblioteki Uniwersy-tetu Jagiellońskiego.

„Ku światłu” – trzeba przy-znać – nie jest lekturą lekką, łatwą i przyjemną, głównie z uwagi na swój język. Osoby zaangażowane w prace redakcyjne nad książką postanowiły bowiem zachować jej oryginalny styl, pisownię i gramatykę, by „uniknąć niepo-rozumień w interpretacji myśli pierwotnie zamierzonych przez autorkę” oraz utrzymać auten-tyczność książki.

Wprawdzie – co mnie zasko-czyło, gdyż nie wynikało z pierw-szego „oglądu” dzieła – teksty prezentowane w książce odwo-łują się do nauki Chrystusa, jed-nak myśli w nich zawarte wydają się zaskakująco uniwersalne. Główna tematyka dotyczy ducho-wego i wewnętrznego rozwoju człowieka, a wiele z idei, które można tu znaleźć, jest nie-zwykle inspirujących. Gdy

przedrzemy się przez skomplikowaną strukturę gramatyczą oraz przetłuma-czymy stary polski język na współcze-sny, wyczytamy tu rzeczy ciągle aktu-alne, niegdyś przynależne głównie do filozofii chrześcijańskiej, dziś jednak mogące mieć wymiar uniwersalny.

Dla mnie na przykład myśl: „Nie-widzialne siły pracują bezustannie dokoła nas, ukryte jak ziarna kiełku-jące w ziemi lub zarazki rozpościera-jące po świecie chorobę i zniszczenie. To co serce prawe i kochające poczyna w bólu i rozpamiętywaniu, może gdzieś na drugim krańcu świata rozpłomie-nić się iskrą zapalającą inne serce do dobrego; to, o czem złoczyńca rozmy-śla nocą w więziennej celi, może jutro wybuchnąć na widowni publicznej, siejąc dokoła pożogę i zgliszcza. (…)

Wszystko to, co

człowiek poczyna w duchu, na mocy tajemniczych łączności, korzyść lub ujmę przynosi drugim” – może być dziś odwołaniem do tego, że na świecie ist-nieje energia większa niż my sami, na którą jednak mamy wpływ zarówno poprzez swoje czyny, jak i myśli oraz słowa. Dlatego, jak dalej nawołuje „Ku światłu”: „Nie przysparzajmy (…) światu tego, w czem obfituje, to jest niesprawiedliwości, kwasów, żółci i złego humoru. Przydajmy mu raczej tego na czem mu zbywa, to jest słody-czy, wyrozumienia, dobroci”.

Co nie jest niespodzianką, lejtmo-tywami w publikacji są tak charak-terystyczne dla nauk Jezusa zagad-nienia, jak miłość (jako wielka siła zdolna zmieniać świat), cierpienie, cnota, dążenie do oświecenia (ku tytu-łowemu światłu), odpowiedzialność

za innych (tych nieoświeco-nych). Pragnę jednak pod-kreślić raz jeszcze, że – być może dzięki przepuszcze-niu tych idei przez umysły światłych twórców i filozo-fów – w książce tej zyskały one wymiar ponadczasowy i uniwersalny. Umieszczone w kontekście życia zwykłego człowieka, stały się nama-calne. Odczytane w ten spo-sób mogą okazać się przy-stępne dla współczesnych ludzi i pozwolić im odkryć na nowo ideę, według któ-rej prowadzą swoje życie, a która prezentowana przez nauki kościoła często wydaje się niezrozumiała i abstrak-cyjna. „Ku światłu” pokazuje jej „ludzką” twarz, pod warun-kiem jednak że przedrzemy się przez skomplikowaną i utrudniającą lekturę war-stwę językową (MJ). «

Podążaj ku światłu

Czyta się

549-MAKIETA 3 44-63.indd 48 23/09/2014 16:04:44

049

31 grudnia 2014 roku Kabaret Limo kończy swoją działalność. Z tej okazji grupa wyrusza w swoją ostatnią trasę koncertową, by pożegnać się z widzami. W programie znajdą się najbardziej popularne skecze i piosenki w historii kabaretu oraz tzw. piwniczniaki - takie, które ostatni raz widziały człowieka ponad dziesięć lat temu. Nie zabraknie także numerów powstałych w ostatnim okresie, które nie były dotąd prezentowane w telewizji i internecie. Wszystko to okraszone improwizacją, głupawką i seksapilem. Jeśli więc chcesz zobaczyć łysiejącego Blachę albo Hitlera na żywo, bądź po prostu spędzić dwie godziny z Kabaretem Limo - przyjdź, bo to ostatnia taka szansa.

EVA BECLA PREZENTUJE...

5 października (niedziela) godz. 17.00 oraz 20.00

REZERWACJA / ZAKUP BILETÓW TEL: 07788 4101 22 lub 020 8997 3629eva@evabeclapresents.com(akceptpujemy karty)

EALING TOWN HALL, New BroadwayW5 2BY (Stacja M Ealing Broadway)

BILETY: £27 (zniżki dla grup)

https://www.facebook.com/eva.beclawww.evabecla.com

549-MAKIETA 3 44-63.indd 49 23/09/2014 16:04:46

549-MAKIETA 3 44-63.indd 50 23/09/2014 16:04:47

549-MAKIETA 3 44-63.indd 51 23/09/2014 16:04:49

052 CAFÉ COOLTURAFILM

» Z końcem 2013 roku w sieci zadebiutowała nowa interne-

towa platforma z polskimi filmami „na życzenie”- polvod.pl.

Celem serwisu jest zapewnienie dostępu do największej bazy tytuło-wej ogólnie pojętej kultury polskiej

spośród wszystkich działających obecnie serwisów VOD. Twórcy ser-wisu www.polvod.pl chcą dać możli-wość obejrzenia filmów tych mniej znanych i zapomnianych. W serwisie znajdą się treści stare i nowe. Filmy fabularne, dokumentalne i animo-

wane. Planowane jest uruchomie-nie części z polskimi kabaretami. Obecnie wszystkie filmy są dostępne bezpłatnie.

Pragniemy zachęcić do oglądania nas, postaramy się przybliżyć część naszego katalogu. «

Serial Rodzinka.pl

„Rodzinka.pl” to dzieje pięcioosobowej, warszawskiej rodziny Boskich. Serial utrzymany jest w niezwykle ciepłym i rodzinnym tonie, a opowiada o dora-staniu, dojrzewaniu synów (Tomka, Jakuba, Kacpra) Ludwika i Natalii. Pełen humoru i interesujących, pouczających dialogów, stał się ulubioną rozrywką wielu polskich rodzin. Jesienią 2014 ma się ukazać już szósty sezon sitcomu.

Na ekranie

5 sezonów, 130 odcinkówseriale01 Rodz inka .p l

02 Czas honoru

03 Anna German

04 Ogniem i mieczem

05 Londyńczycy

FILMY I SERIALE

01 Noc świętego Mikoła ja

02 Boisko bezdomnych

03 Uciek in ier

04 Jutro idz iemy do k ina

05 Cztery noce z Anną

fi lmy

polvod.pl/serial-Rodzinkapl5 sezonów 130 odcinkówRodzinka.pl

549-MAKIETA 3 44-63.indd 52 23/09/2014 16:04:58

549-MAKIETA 3 44-63.indd 53 23/09/2014 16:04:59

054 CAFÉ COOLTURApolskie radio londyn + opera

LONDONTOP 20

ZAPRASZA

G R Z E G O R Z A L B R Y C H T

01 F IRE Gavin Degraw

02 SUPERHEROES The Scr ipt

03 PRAYER IN C L. Wood & The Prick and R. Schulz

04 ONE DAY (VANDAAG) Bakermat

05 RUDE Magic !

06 THE CHAMBER Lenny Kravitz

07 CHANDELIER S ia

08 B IEGNI J PRZED SIEBIE Anna Wyszkoni

09 THIS IS HOW WE DO Katy Perry

10 TEN CZAS Donatan – Cleo feat. K. Bednarek

11 AM I WRONG Nico & Vinz

12 BLACK WIDOW Iggy Azalea feat . Rita Ora

13 PROBLEM Ariana Grande feat. Iggy Azalea

14 FADE TO LOVE Pol ina

15 SHAKE IT OFF Taylor Swift

16 SYRENY Artur Rojek

17 S ING Ed Sheeran

18 TRUE LOVE Coldplay

19 AMNESIA 5 Seconds of Summer

20 BAILANDO Enrique Iglesias feat. Sean Paul

» Młody PSZ, przedstawiciel andry-chowskiego podziemia, produ-

cent oraz raper, jeden z artystów wytwórni RPS Enterteyment, wraz z raperem Duba-nem wydał mixtape „Dwa stany”.

– Jest to pierwsza część, która zawiera 10 kawałków. Wszystkie numery są połączone efektownymi przejściami, świetnie dobranymi skreczami i dobrymi bitami, o które zadbał sam Młody PSZ. Bogaty dobór sampli w produkcjach sprawia, że mixtape’u słucha się jesz-cze lepiej – mówi Młody.

Młody PSZ pracuje także nad następcą wydanego w ubiegłym roku albumu

„Drugi początek”. – Nowa płyta będzie świeża, będzie bujać. Pracę rozpoczą-łem od kompletowania sampli i zbierania pomysłów na bity. Chcę najpierw zrobić wszystkie podkłady, a dopiero później zacząć pisać teksty. Jestem wdzięczny wszystkim tym, którzy pomagali mi przy wydaniu płyty „Drugi początek”, i za to, jak ją przyjęli ludzie z całej Polski. Cieszę się, że mogę dalej robić to, co kocham. Czekaj-cie na nowy materiał – zachęca muzyk.

Album „Drugi początek” Młodego PSZ miał swoją premierę 18 maja 2013 r. i ukazał się na rynku nakładem RPS Enterteyment.

wiadomości muzyczne

Więcej na

FB/Młody-PSZ

Nowy mixtape Młodego PSZ i Dubana

Premiera klipu ProceenteNa kanale AlohaEnt pojawił się kolejny sin-giel promujący album Proceente „Zupynalef-kisplify”. Gościnnie w utworze pojawiają się Emazet, Kuba Knap oraz DJ Grubaz. Muzykę wyprodukował Stona, a całość zmiksował Staszek Koźlik w Erem Studio. Za mastering odpowiada Studio AS One. Realizacją teledy-sku zajęła się ekipa Ipanema Studio.

549-MAKIETA 3 44-63.indd 54 23/09/2014 16:05:01

055

» Zbliża się kolejne ważne wyda-rzenie z okazji 50-lecia powsta-

nia Polskiego Ośrodka Społeczno-Kul-turalnego w Londynie: przedstawienie opery Stanisława Moniuszki „Halka” w Teatrze POSK-u.

W sobotę, 4 października, o godzinie 19.30 oraz w niedzielę, 5 października, o godz.17.00 zespół cenionych na mię-dzynarodowych scenach, doskonałych polskich artystów operowych (z udzia-łem tancerzy i chóru) wykona „Halkę”, arcydzieło Stanisława Moniuszki do libretta Włodzimierza Wolskiego, naro-dową operę polską w czterech aktach – w ramach bogatego programu obchodów 50. rocznicy powstania POSK-u.

Wydarzenie to zapowiada się wyjąt-kowo szczególnie, biorąc pod uwagę, że specjalnie dla POSK-u w przygotowaniu przedstawienia naszego wielkiego dzieła operowego wziął udział profesjonalny zespół artystów brytyjskich pod dyrekcją cenionego reżysera Richarda Fawkesa.

U progu swojej kariery Fawkes pra-cował dla BBC, później współpracował z takimi reżyserami, jak Ridley Scott, Hugh Hudson czy Cliff Owen, reżyserował dla Channel 4 nagradzane seriale oraz filmy dokumentalne, m.in. o Enrico Caruso, Beniamino Gigli i Jussi Bjorlingu. Wyreży-serował dla ważnych scen operowych m.in. takie dzieła, jak „Faust” Charlesa Gounuda, operę komiczną opartą na sztuce Williama Shakespeare’a „Wesołe kumoszki z Wind-soru” Otto Nicolai oraz dla POSK-u „Verbum Nobile” Stanisława Moniuszki.

Orkiestrą dyrygować będzie ceniony i doświadczony Stephen Ellery, który

prowadził już London Symphony Orche-stra, Krakowską Filharmonię w Polsce (dzieła Philipa Glassa i Aarvo Partha) czy Osaka Philharmonic w Japonii oraz został wyróżniony funkcją Associate Conductor of English Concert Orchestra i English Stu-dio Opera. Jego sposób pracy, określany przez krytyków jako natchniony, orygi-nalny i pełen pasji, zdobywał uznanie na wybitnych scenach całego świata.

Możemy więc już założyć, że zbliża się kolejne bardzo ważne wydarzenie artystyczne celebrujące 50-lecie powsta-nia Polskiego Ośrodka Społeczno-Kultu-ralnego w Londynie. «

Halka - Monika Świostek (sopran)Jontek - Rafael Bartmiński (tenor)Janusz - Marcin Janusz (baryton)Stolnik - Piotr Lempa/Marcin Gęśla (bas)Zosia - Violetta Gawara (mezzosopran)Dziemba - Marcin Gęśla/Piotr Lempa (baryton)Coro dell AngeloFederation of Polish Folklore Dancers of Great BritainThe Orchestra of POSK Polish Opera in London

CzytelniCy!Obsada

4 października (sobota), godz. 19.30 oraz 5 października (niedziela), godz. 17.00 Teatr POSK-u, 238-246 King Street, Hammersmith, London W6 0RF Bilety w cenie £30, £25, £20 do nabycia na http://www.wegottickets.com/event/282916 oraz w kasach POSK-u w godzinach 18.30 – 20.30; tel.: 020 8741 1887, 020 8741 0398

Halka w POsK-u!

Rezerwacje:

admin@posk.org

549-MAKIETA 3 44-63.indd 55 23/09/2014 18:34:37

056 CAFÉ COOLTURAfotoreportaż

Nic DODAć, nic ująćPonad 2 tysiące osób wypełniło O2 Shepherd’s Bush Empire, by bawić się wspólnie z gwiazdami polskiej muzyki. Norbi rozkołysał publiczność swoimi największymi przebojami w mocnych rockowych aranżacjach. Kiedy „Kobiety stały się już gorące”, na scenie „Tak jak anioł” pojawił się Jacek Stachursky. „Typ niepokorny”, jak sam o sobie śpiewa, dolał oliwy do ognia. Z kolei Doda pokazała, że jej show jest jak z „Dwóch bajek”, a nawet większej liczby, biorąc pod uwagę niesamowite kreacje, jakie zaprezentowała podczas swojego występu. Nic DODAć, nic ująć!

Doda

549-MAKIETA 3 44-63.indd 56 23/09/2014 16:05:05

057

Norbi

Zdję

cia:

Raf

ał M

atel

ak, A

ndrz

ej C

zech

owsk

i, Art

ur G

rzan

ka

Stachurski

549-MAKIETA 3 44-63.indd 57 23/09/2014 16:05:08

058058 CAFÉ COOLTURAFOTOREPORTAŻ

Mistrzostwo świata w kibicowaniu

058058058 CAFÉ COOLTURAFOTOREPORTAŻ

Zdjęcia: MARCIN URBAN

» Polscy siatkarze pokonali Bra-zylię 3:1, a polscy kibice po raz

kolejny udowodnili, że także po mistrzow-sku potrafią wspierać swoją drużynę. Strefy kibica w Polskim Ośrodku Spo-łeczno- Kulturalnym i Klubie Orła Bia-łego w Balham pękały w szwach, a mury drżały od okrzyków radości. Ton dopin-

SPONSORZY STREFY KIBICA

Artur i jego bęben

Ten wieczór przejdzie do historii! Cóż to był za doping i jakie piękne podziękowanie dla naszych mistrzów świata.

gowi nadawał fanklub CBL Polonii Lon-dyn. Przez cały czas trwania mistrzostw przez wszystkie strefy kibica przewinęło się kilkanaście tysięcy kibiców. Przez 22 dni wszyscy kibicowaliśmy naszej druży-nie. W dniu finałowym Mistrzostw Świata w Siatkówce, kibice opanowali wszyst-kie piętra Polskiego Ośrodka Społeczno Kulturalnego oraz Klubu Orła Białego. To były niezapomniane chwile.«

549-MAKIETA 3 44-63.indd 58 23/09/2014 17:10:28

059

PodziękowaniaDziękujemy wszystkim kibicom siatkarskim za uczestnictwo w Strefach Kibica w Londynie. Daliście wspaniały doping. Dziękujemy zarządowi POSK-u, Klubowi Orła Białego oraz zarządowi POSKlubu za udostępnienie pomieszczeń i pomoc w organizacji. Dziękujemy sponsorom: Levenes Solicitors oraz Polish Bakery. Dziękujemy partnerom strefy: Polskiej Ambasadzie w Londynie, Polskiemu Ośrodkowi Informacji Turystycznej, klubom siatkarskim: CBL Polonia Londyn oraz PGE Skra Bełchatów. Dziękujemy Robertowi Kusemu z restauracji Tatra za kulinarną oprawę meczu otwarcia. Wyrazy uznania należą się przede wszystkim Klubowi Kibica Polonii Londyn za doping i mobilizację kibiców podczas wszystkich meczów polskich siatkarzy. Do zobaczenia na meczach naszych londyńskich siatkarzy CBL Polonii Londyn.

REDAKCJA TYGODNIKA „COOLTURA”Rodzinnie w strefi e kibica

Prezentacja siatkarzy CBL Polonia Londyn

Lepsza strona kibicowaniaSala Malinowa POSK-u

Wielkie emocje

Wojtek... znaczy Tomek Lasocki – zawodnik CBL Polonia Londyn

549-MAKIETA 3 44-63.indd 59 23/09/2014 18:32:32

060 CAFÉ COOLTURAGuest room

Guest room Zrobiliście fajne zdjęcie? Napisaliście krótką historyjkę? Na tej stronie możecie zaprezentować

swoje talenty. Swoje prace wysyłajcie na info@cooltura.co.uk, z dopiskiem: „GueSt Room”.

AndRzej ChOdACki

» Mój Boże. Oni ginęli tak młodo. Nawet nie zaznali miłości do

kobiety, ledwie mogli podnieść karabin, porwani tą myślą, pieśnią, słowem usły-szanym w domu od ojca.

Czy mogliśmy ich wtedy nie przyjąć? Nie! Nie mogliśmy zabić w nich tej determinacji, która na naszych oczach chłopców zmieniała w mężczyzn. Lepiej by było od razu ich zastrzelić.

Czy zdawałem sobie sprawę z tego, gdzie ich posyłam?

Tak.

I poszedłem tam z nimi.

Dowódca szwadronu

Zatrzepotało lasem obok nas, jęk koni rozdziera powietrze. Padamy bez-władnie na igliwie przy lewym brzegu drogi. Gdzieś tam, z przodu, walczą główne siły naszej brygady, dając o sobie znać seriami karabinów maszynowych i głuchymi eksplozjami granatów.

Rozglądam się wokół. Mamy tylko siedem koni, mój gniadosz jest ciężko ranny w bok, mocno krwawi, patrząc na mnie przerażonymi oczami. Głaszczę go, poklepuję po szyi, pocieszam, żeby odpoczął, choć wiem, że już nie wsta-nie na nogi.

Co się właściwie stało? Skąd się wziął ten karabin maszynowy, który nagle roz-pruł nasz szwadron, gdy gnaliśmy w peł-nym pędzie w stronę pozycji brygady? Kule świstają dalej pośród pochylających się nad nami krzewów, tak że nie można nawet podnieść głowy. Szukam wzrokiem rotmistrza. Jest kilka metrów dalej, opa-truje komuś ranę na głowie.

– Nie wychylać się, nie strzelać bez rozkazu – dociera do nas jego ści-szony głos i już mi lżej, jakoś łagodniej na duszy. Nawet gniadosz leży spo-kojnie i miarowo oddycha. Ze szwa-dronu zostały niedobitki, ze trzydzie-ści chłopa, z czego kilkunastu lżej lub ciężej rannych. Konie przyciśnięte do ziemi przez jeźdźców strzygą uszami i parskają zaniepokojone.

Nagle odgłosy walki gdzieś trzy kilo-metry przed nami przybierają na sile i ostrzał naszych pozycji ustaje. Widzę, jak rotmistrz czołga się do skraju drogi i obserwuje przez lornetkę długą prostą przecinkę. Po chwili pada komenda:

– Pięciu zdrowych na koń, reszta zostaje i osłania!

Spoglądam na gniadego, który wła-śnie przestaje oddychać. Ma teraz takie wielkie oczy. Antek, mój kolega z Hrubie-szowa, trzyma przy twarzy przybrudzony krwią opatrunek. Zdążył paść z koniem,

Motyle z Wisley Gardens

Fot.

mar

lena

Sak

ala

Powinność

549-MAKIETA 3 44-63.indd 60 23/09/2014 16:38:13

061

POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura”

zapraszają wszystkich na nastrojowy

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE

Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów,

literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić.

Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących

zaprezentować swoją twórczość.

Wieczór Twórczości Wszelakiejpod patronatem

tygodnika „Cooltura”

Wieczór Twórczości Wszelakiej

2 października (czwartek)godz. 18.30 POSKlub, 4 piętro

POSK, 238-246 King StreetHammersmith

London W6 0RF

zanim trafiły go następne pociski, ale i tak ma rozoraną skroń i urwany kawa-łek lewego ucha, który teraz zwisa spod opatrunku.

– Franek! – krzyczy do mnie. – Fra-nek!

Czołgam się szybko do niego, a on zrywa z szyi medalik i podaje mi zdrową ręką.

– Zanieś to matce – ręka mu się trzę-sie.

– Co ty? – próbuję się bronić.– Ruszamy! – ponagla rotmistrz, więc

łapię medalik i podnoszę konia Antka, wskakując mu na grzbiet.

– Z Bogiem! – dociera do mych uszu czyjś głos, ale nie odwracam się, bo muszę sprawdzić, czy koń nie jest ranny. Szabla przy siodle, karabin w ręce, mam wszystko. Uderzam konia w boki ostrogami, ruszając ostro za rotmistrzem. Świat przyspiesza. Z prawej kule KM-u wyszczerbiają drzewa obok nas, próbując nas dogonić, ale gnamy teraz jak wiatr i żadna z nich nie robi nam krzywdy. Jeszcze kilkaset metrów szaleń-czego galopu i komenda rotmistrza rzuca nas na lewo w las. Kątem oka dostrzegam niemieckie motory zbliżające się z oddali w naszym kierunku. Nie mam już czasu

pomyśleć, gdzie jest w takim razie nasza brygada, bo gałęzie leszczyny chłoszczą mnie boleśnie po policzkach.

– Z koni! – słyszę krótką komendę dowódcy i nie rozumiem, czemu nie uciekamy.

Czterech moich kolegów wykonuje wyuczone, machinalne ruchy, mając to samo nieme pytanie w oczach. Rotmistrz spokojnie ściąga mundur i podciąga do łokci rękawy koszuli, by się nie pochla-pały. Jego wzrok na chwilę zatrzymuje się na nas.

– Bagnet na broń – rzuca nam jakimś innym, zmęczonym głosem. Po chwili jesteśmy gotowi. Karabin w jednej ręce, szabla w drugiej, tak ruszamy przez gęsty las. Teraz dopiero uświadamiam sobie, że nasz dowódca zostawił mun-dur zawieszony na małej jodełce z tyłu. Idzie przed nami w przybrudzonej bia-łej koszuli, z pistoletem w lewej i szablą w prawej ręce. Prowadzi nas na gniazdo CKM-u, który zmasakrował nasz szwa-dron. I choć serce mi łomocze tak, że zaczynam się bać, czy go Szwaby nie usłyszą, idę za nim. Mamy do wykona-nia zadanie. Padły komendy. Nie ma już odwrotu. «

PoezjaCIASTEK

beztroskie latauwierzmy w miłość,bowiem tylko ona potrafi urzeczywistnićwszystkie najskrytsze marzenia,ona jest królową fantazji nie uznaje żadnych graniczawsze robi co chce i kiedy chce,hula sobie czasem pląsa rozmaita i radosna.

Smutki leczy rozwesela gdy prawdziwa jest i szczera,więc oświadczam ci z godnością żeś ty taką mi miłością.wiem że każda zmarszczka na naszych twarzach to tylko kolejna wspólnie przeżyta troska k.c.a

JA WIERZĘ

549-MAKIETA 3 44-63.indd 61 23/09/2014 16:05:21

062062 CAFÉ COOLTURAwielka brytania od kuchni

Goniec Polski / The Polish

TimeA4(kc)

SeRgiUSz HieROnimCzAk sergiusch72@yahoo.co.uk

» Zamiłowanie do kuchni odziedzi-czyłem wraz z pewnymi przyzwy-

czajeniami i smakami, które pozostały ze mną aż do dzisiaj. Długo nie zdawałem sobie sprawy, jak bardzo te smaki dzie-ciństwa zakodowały się w mojej psychice i jak bardzo wpływają na to, co każdy sza-nujący się kucharz wypracowuje przez lata – styl. Czy mam swój styl? Cóż, ciągle jeszcze go uściślam, ale zawsze z wiarą, że jest tym, co mnie identyfikuje.

W koszyku moich ulubionych sma-ków we wrześniu zawsze pojawia się śliwka węgierka. Dzik w śliwkowym sosie, knedle ze śliwkami, wędzone śliwki zawi-jane w boczek czy nawet śliwkowe chut-ney. Lista aranżacji ze śliwką w drugo- czy trzecioplanowej roli jest znacznie dłuż-sza. Szczególnie jednak lubię tzw. suski sechlońskie, czyli wędzone od wieków tradycyjną metodą śliwki węgierki.

Pewien miejscowy proboszcz, któ-rego nazwiska najstarszy sechlok już nie pamięta, zadawał swym parafianom swoistą pokutę: za popełnione grzechy wierni sadzili drzewa owocowe. Pleban jednak wyświadczył przysługę nie Bogu, a diabłu. Wierni bowiem wkrótce prze-chytrzyli księdza i owoce śliwy przera-biali na śliwowicę, co doprowadziło całą wieś do ogromnego pijaństwa. Zatro-skany duchowny i jego wikary kilka dni się naradzali, aż znaleźli rozwiązanie. Z woli Pana nakaz brzmiał: śliwy dalej sadzić, a owoce po zbiorach obowiąz-kowo w dymie wędzić, coby bimbru nie można było z nich wyrabiać.

Wędzone w dymie śliwki węgierki, o których mowa w starej opowieści, zwane są w Beskidzie Wyspowym suskami sechlońskimi. Określenie to pochodzi z lokalnej gwary i oznacza suszki, czyli podsuszone i podwędzone śliwki, których tradycyjna metoda pro-dukcji, sięgająca XVIII w., wywodzi się ze wsi Sechna. A że gdzie sechlok (chło-pak z Sechnej) się żenił, tam też budował suszarnię, szerząc tradycję, to i dzisiaj suski wytwarzane są na terenie czterech małopolskich gmin: Laskowej, Iwkowej, Łososiny Dolnej i Żegociny.

Brytowie też śliwki znają i cenią, aczkolwiek w dużych miastach mała

śliwkowa śliwka nie gości zbyt często na stołach. Przerabiają je za to na wspa-niały dżin, nazywany Damson gin. Śliwki suszone to również powszechnie znany w Wielkiej Brytanii pomysł na niewielką popołudniową przekąskę.

A propos polskich suszków: metoda wytwarzania susek sechlońskich nie zmieniła się od setek lat. Owoce zbiera się mniej więcej w połowie września. Przebrane zdrowe śliwki gospodarze rozkładają ręcznie na długich, drewnia-nych deskach, przez które przenika dym z palonego poniżej drewna drzew liścia-stych: buku, brzozy, grabu, śliwy. Tempe-ratura w suszarni wynosi 45 – 70 st. C. Po sześciu dniach podwędzone i gotowe do jedzenia suski wybiera się z rusztu – również ręcznie, aby ich nie uszkodzić. W trakcie ich wytwarza-nia zabro-nione jest

Śliwka w kompot

Nazwisko „Joniec” po raz pierwszy pojawia się w kronice parafialnej miejscowości Ujanowice w XVII w. Już wtedy beskidzkie wzgórza obfitowały w drzewa owocowe, a zbiory suszono i wędzono, co umożliwiało jedzenie śliwek również zimą. Po ponad czterystu latach Kazimierz Joniec, kolejny sadownik z rodu i równocześnie prezes Stowarzyszenia Producentów Owoców i Warzyw w Ujanowicach, wykorzystując całą nabytą od ojca wiedzę, wędzi śliwki w przydomowej suszarni, gdzie czynności tej przyglądają się jego trzej synowie.

– Tata mój nic mi nie musiał tłumaczyć – opowiada pan Kazimierz. – Co dzień przecież patrzyłem, jak w odpowiednim momencie decydował o zbiorze owoców. Widziałem, jak wybiera do suszenia najdorodniejsze śliwki i jak ich w suszarni dogląda. Zawsze mi mówił: „To jest proste, synu, jak się umi”. Rzeczywiście, umiał. Dzięki niemu wiem dzisiaj, jakim drewnem palić, jak utrzymać temperaturę i wilgotność w suszarni, ile owoców wysypać na ruszt. Wiedza producentów susek oparta jest po prostu na naszym życiowym doświadczeniu.

stosowanie jakichkolwiek środków konserwujących. Wszystko to czysta natura. «

Chutney Śliwkowe

1 kg śliwek – bez pestek, drobno pokro-jonych3 drobno pokrojone cebule100 g posiekanej suszonej żurawiny lub rodzynek 1 łyżeczka startego imbiru1 łyżeczka musztardy1 łyżeczka mielonego kminu rzymskiego (ang. cumin)1 łyżeczka mielonej papryki1 łyżeczka płatków chilli750 ml octu winnego czerwonego500 g cukru muscovado (light)

549-MAKIETA 3 44-63.indd 62 23/09/2014 16:05:25

549-MAKIETA 3 44-63.indd 63 23/09/2014 16:39:49

064 REKLAMAARTYKUŁ SPONSOROWANY

»W składzie ludzkiego organi-zmu najwięcej jest wody, a zaraz

na drugim miejscu jest białko. Życie to białko, którego ilość jednak zmniejsza się z wiekiem. Skład naszego ciała zmienia się, zachodzą zmiany widocznie i nie-widoczne:

Wiek 25 – 35 lat to apogeum sił fizycznych. Mięśnie mają największą masę, a kości szczytową gęstość. Krąży też w nas najwięcej krwi, a skóra jest jędrna i napięta za sprawą zdrowych i elastycz-nych włókien kolagenowych.

Ale już w tym wieku zaczynają się pierwsze zmiany starcze... Pojawiają się drobne zmarszczki – szczególnie u osób nadużywających słońca i solarium!

Gdy przekroczysz 40-tkę zaczyna się starzeć mózg – o 10% spada liczby neu-ronów, rozwija się nadwzroczność, a ilość krwi spada o 8-9%. Włosy stają się cień-sze i łamliwe, pojawia się siwizna. Zmniej-sza się zawartość włókien mięśniowych, a zwiększa zawartość tkanki tłuszczo-wej. Powoduje to stopniową utratę siły i wytrzymałości, STAJEMY SIĘ SŁABSI. Powoli zanika masa kostna i aż 60 % cho-rób zwyrodnieniowych stawów i kręgo-słupa zaczyna się w tym wieku.

Gdy jesteś po 50-tce twoja skóra wiot-czeje, pojawiają się głębokie zmarszczki na twarzy i kobiety przechodzą meno-

Co się dzieje w naszym ciele, kiedy się starzeje?

Colway – firma powstała w Polsce, która od 10 lat promuje z wielkim sukcesem Kolagen

– polski przełomowywynalazek – teraz w UK!

SKORZYSTAJ Z NIESAMOWITEJPROMOCJI!

Zarejestruj się jako dystrybutorlub klient ze zniżką!

Aby skorzystać z promocji wejdź na stronę www i zarejestruj się

www.collagen-colway.com/cooltura (lub zadzwoń 077 0760 9041

podając hasło Cooltura).

Więcej na:

polskikolagen.biz/cooltura 077 07609041

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zaprszamy na spotkanie

organizowane przez Collagen Colway „Zatrzymaj Młodość”,

restauracja First League,268 King Street, Hammersmith

9 października,godz. 18:30,

wstęp wolny, dla gości kawa i herbata oraz niespodzianki.

pauzę. W ciągu dwóch lat dochodzi do utraty kolejnych 20% kolagenu. Zwięk-sza się ryzyko osteoporozy i zmienia owal twarzy z powodu utraty gęstości włókien kolagenu i elastyny. Dalej zmniejsza się wytrzymałość mięśni i rozpoczyna się proces andropauzy u mężczyzn. Postępuje osłabienie organizmu, zaburzenia snu, zły nastrój, zmęczenie, problemy seksualne, nawet kłopoty z adaptacją społeczną.

Gdy stuknie ci 60-tka zmniejszają się zdolności intelektualne - coraz wię-cej neuronów obumiera. Wydolność fizyczna spada do 65% i słabnie koor-dynacja ruchowa. Następuje pochylenie sylwetki. Spada pojemność płuc o 25%, a więc komórki są gorzej zaopatrywane w tlen, pojawia się zadyszka. Zmniej-sza się nawilżenie komórek i następują zmiany struktury białek w soczewce, które mogą prowadzić do zaćmy. Nad-wzroczność mają już 3 osoby na 4. Roz-wijają się zmiany miażdżycowe, wydłuża się czas gojenia ran i występują trudno-ści z zasypianiem. Ubytki kory mózgowej mogą sięgać 50%. Kobiety tracą do 40% masy kostnej, mężczyźni do 25% (wzra-sta łamliwość kości). Spowalniają się ruchy. Sylwetka staje się przygarbiona. Wzrost u kobiet obniża się o ok. 5 cm a u mężczyzn o 3,5 cm. Ubytki w wątrobie i nerkach sięgają 30%.

Ale najważniejszym pytaniem jest czy te procesy, których całkowicie powstrzymać się nie da, przynajmniej można spowolnić?

Czy jest szansa, żebysmy czuli się lepiej i wyglądali młodziej przez długi czas niezależnie od wieku?

Oczywiście, że tak! Ale na to składa się kilka warunków. Wszyscy poszuku-jemy Złotego Środka, Fontanny Młodo-ści. Czasem stosujemy zupełnie ekstre-malne i przykre zabiegi oraz wydajemy niepotrzebnie dużo pieniędzy. Są jednak metody zachowania dobrego samopo-czucia i ładnego wyglądu, które nie kosz-tują fortuny i nie wymagają bolesnych zastrzyków czy skomplikowanych zabie-gów. Przede wszystkim właściwa dieta, która odżywia nasze komórki. Kolejnym warunkiem jest aktywny, pozbawiony stresu styl życia. Trzecim – stosowa-nie dobrych kosmetyków i właściwych suplementów, które maksymalnie chro-nią naszą skórę i organizm zapewniając niezbędne składniki odżywcze.

Kolagen natywny firmy Colway jest odkryciem ostatniej dekady - super suplementem stosowanym zarówno na skórę od zewnątrz jak i do wnętrza orga-nizmu, który ma działanie spowalniające utratę kolagenu ustrojowego. «

549-MAKIETA 4 64-91.indd 64 23/09/2014 15:08:17

065REKLAMAURODA I ZDROWIE

549-MAKIETA 4 64-91.indd 65 23/09/2014 15:08:19

066

+ =Lekarze

Dentyści

Terapeuci

Wysokistandard

Atrakcyjneceny

Acton:1 East�elds Road, W3 0AA

West Ealing:124 Uxbridge Road, W13 8QS

P r i v a t e M e d i c a l C e n t r e020 8993 4444 pmc-medic.com 020 8992 7222

i

REKLAMAuroda i zdrowie

549-MAKIETA 4 64-91.indd 66 23/09/2014 15:08:21

067REKLAMAuroda i zdrowie

Najnowsze

na portaluelondyn.co.ukZawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

ogłoszenia

549-MAKIETA 4 64-91.indd 67 23/09/2014 16:29:17

068 OGŁOSZENIAdrobne / mieszkania

UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS– zadzwoń pod nr 020 8846 3614

Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111XKoniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Telefonicznie:

lub online:

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

Koszt ogłoszenia + standardowa opłata operatora

www.cooltura.co.uk

Kody działów:CL 0 1 mieszkania wynajmęCL 02 mieszkania szukamCL 03 praca damCL 04 praca szukamCL 05 kupię

CL 06 sprzedamCL 07 auto-motoCL 08 randka w ciemnoCL 09 inne

Ramka do 15 słów

Ramka do 25 słów

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną

odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady

powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie

nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania

oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

Jak zamieścić ogłoszenie

sms

internet

ramkowe (usługi)

81616

020 8846 3614cooltura.co.uk

£25 + vat

£1

£30 + vat

Warunki:

A g e n c j a N i e r u c h o m o s c iE T B P R O P E R T Y S E RV I C E S

P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w . e t b p r o p e r t y . c o . u k

0 2 0 7 2 7 2 8 6 1 5

Paulina / Aneta

075 2145 2860077 1567 7401

i n f o @ e t b p r o p e r t y . c o . u k

S z u k a s z m i e s z k a n i a , d o m u l u b p o k o j u d o w y n a j ę c i a w p ó ł n o c n y m L o n d y n i e ?

mieszkaniado wynajęcia

www.cooltura.co.ukSMS: 81616 KOD: 01ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 68

Szukasz mieszkania? Sprawdź najnowsze oferty na portalu www.elondyn.co.uk

> Acton. 130 f.tel 07419687309.pokoj dla 1 osoby 2os łóżko. w mieszkaniu tylko 2 osoby. 1min przyst 207,607,266,272.5 min stacja acton central, east acton, od 10 pa

> Acton. pokój dla 1 os z podwójnym łózkiem. W mieszkaniu tylko 2 osob. 1 min do autobusu 207, 607, 266, 272 blisko stacja acton cent, east acton. od 10 pazdz 0741968 07419687309

> Barnes Wynajme pokój na Barnes dla osób nie pijacych i pracujacych. 07894505265

> Blackhorse Rd / Walthamstow. Wynajme pokoj 2osob.Dobra lokalizacja. Dom czysty, z ogrodem. dostepny od 27.o9.- £ 135+2 tyg. dep. Tel.0792 1528 218.

> Chiswick witam wynajmę pokoj na Chiswick dla dziewczyny w cenie 140f lub dwóch w cenie 150f plus tydzien dep, wszelkich pytan udziele pod n. 07762329968 Lukasz

> East Ham - Duzy pokój pojedynczy w polskim domu z ogrodem, 07935190016

> Edmonton, N17 8HB, Studio z oddzielna kuchnia, 800+rachunki (woda wliczona)- w bloku, na parterze, duze studio flat, sypialnia+maly salon, oddzielna kuchnia. 02072728615, 07436582104, 07715677401

> Edmonton, N9 0AY, £1450/mies – 4 bed dom z ogrodem. 3 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, przechodni salon, lazienka z wanna, duzy ogrod. Od 29/09. 02072728615, 07715677401, 07436582104

> Enfield, EN3 5JX, Studio flat- £730/mies. +energia. Sypialnia polaczona z kuchnia, lazienka z wanna, mieszkanie znajduje się na 1 pietrze. Dostepne od zaraz. 02072728615, 07436582104, 07715677401

> Finchley Central, N3 2LH: Ladne 1 bedroom bungalow z prywatnym ogrodem,£1150 miesiecznie.Council i woda-£40/miesiecznie +energia I gaz. Dostepne od zaraz. 02072728615, 07436582104, 07715677401

> Green Lanes, N4 1BN £ 900 + rachunki, 1bed na 2gim pietrze na poddaszu, Sypialnia osobny salon, duza kuchnia, umeblowane. Tel : 0208 885 1890, 075 2145 2860, 074 367 92779

> Greenford wynajme loft z lazienka na Greenford, w domu z ogrodem i living 07988594282

> Greenford Wynajme pokoj dwuosobowa dla pary we flacie. Osobno: kuchnia, lazienka WM,CH. Okna PVC . Odleglosc do Lidl, Tesco 3min.Parking. Tel: 07510153661

> Kilburn wynajme pokój jedynke dla spokojnej osoby Kilburn.nw.6. 85fu 07904017681

> Manor Hause 2 strefa Czysty jednoosobowy pokój Ł130+2 tyg depozytu W mieszkaniu 1 osoba Polska TV i internet w pokoju Rachunki wliczone 07921760750 ,

> New Barnet , EN5 1QJ, £1400+ rachunki , 3Bed FLAT , Piekne mieszkanie na poddaszu , salon , kuchnia. Dobra lokalizacja. Tel : 0208 885 1890 , 075 2145 2860, 074 367 92779

> North Acton miejsce w pokoju 2os dla dziewczyny £ 65 tyg rachunki wliczone internet tel 07768736090

> Perivale wynajme pokoj 1-osob. TV WiFI, dwie lazienki w domu, duza kuch nia , ogrod. Dom na Perivale 07895631787

> South Woodford mam do wynajęcia pokój 1 osobowy w South Woodford 3 stacje od Stratford mieszkanie w pełni

549-MAKIETA 4 64-91.indd 68 23/09/2014 15:08:23

069OGŁOSZENIADROBNE / PRACA

wyposażone z dostępem do internetu cena 110 + tyg dep 07969746385

> Stamford Hill Miejsce w pokoju 2-osobowym dla kobiety70F Pokój duży dzielony z Kobietą w srednim wieku. Spokojnie, internet, dobra lokalizacjia N15 Stamford Hill 07884616498 ,

> Stratford Wynajme mieszkanie z dwoma sypialniami na Stratford - Tel: 07553 749628,

> Waltchamstow do wynajęcia ładna jedynka na Waltchamstow bardzo blisko metra czystym spokojnym domu.tygodniowy depozyt tel 07831084672,

> Walthamstow Central pokój 1 osobowy i 2 osobowy blisko metra 07832288251

> Wood Green, N22 6LA, £1250/mies-2 bed fl at z ogrodem.2 podwojne sypialnie, przechodni salon, kuchnia, lazienka z wanna. Ogrod. Dostepne od 17.10. 02072728615, 07715677401,07436582104

> Wood Green, N22 5LY, Mieszkanie 3bed, £1450/ miesiac, sypialnie 2x dbl, 1x single room, osobny salon, kuchnia z jadalnia, maly ogrod, dobra kondycja Tel : 0208 885 1890, 075 2145 2860, 07436792779

> Wynajme pokoje w czystym spokojnym domu z ogrodem pokój 1os 110f tydz 2os 130f tydz duża dwójka 150 w domu polska telewizja internet do dyspozycji living room 07990426595

> Wynajme pokój dla pary w zadbanym i spokojnym domu z ogrodem, duza kuchnia, 5 min do stacji metra. £140 tyg. tel 07703744044

> Wynajme pokój dwuosobowy w zadbanym i spokojnym domu , 07703744044

> Wynajmę studio fl at .-pokoj z aneksem kuchennym i własna łazienka po remoncie wszystko nowe.-jednej osobie £180 + depozyt . Wolne od 04.10 tel 07769703644 ,

pracadam

www.cooltura.co.ukSMS: 81616 KOD: 03ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 68

Star Radio is looking for; presenters, a station manager, sound engineer, producers. If you have worked in radio station before, and you wanna be part of something amazing, then we want to hear from you! Please send your CV’s to enquiries@starradio.london

Poszukuje doświadczo-nych Pań do sprząta-nia. Doświadczenie i referencje wymaga-ne. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić 9.00 – 18.00 07985427487

z portalem

Zawsze aktualne ogłoszenia!

ZNAJDŹPRACĘ

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

ŚciągnijCOOLTURĘi czytaj już

weczwartki!

549-MAKIETA 4 64-91.indd 69 23/09/2014 16:29:36

070 OGŁOSZENIAdrobne / praca

549-MAKIETA 4 64-91.indd 70 23/09/2014 15:08:26

071

Uwaga! Rewolucjaw ogłoszeniach drobnych!

Teraz tylko£1

Praca dla kobiet i męż-czyzn w ochronie osób i mienia, w monitoringu przemysłowym i w ochronie VIP. Stawki £10-£35 zależnie od stanowiska Szczegóły na stronie: www.sym-biosec.co.uk/pl Niewy-kwalifikowanym oferu-jemy szybkie szkolenia 07825397161

Polska piekarnia na Hayes zatrudni koor-dynatora w sprawach Health & Safety and HACCP. Prosimy o przesłanie CV na adres: manager@polishvillage-bread.co.uk

Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświadcze-niem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszo-ne są o kontakt: info@polishvillagebread.co.uk

>Praca biurowa, wymagany jezyk angielski w mowie i pismie tel. 07415 000 895

>Zatrudnie do piekarni cukiernika i piekarza Bexhill TN39 5AE tel. 07415 000 895

>Full or part time hairdresser to work in salon in tooting Neokutz 146 mitcham road tooting sw17 9nh telephone Vera at salon 0208 672 5619 or mobile 07813484218

>JJ Food Service Ltd. Recruiting HGV 2 Drivers. Salary £21500-£29000 per annum.HGVClass2 licence,cpc, digit. tacho required. Lukasz 07896727522 Jarek 07818572343

>Kierowcy kat 7.5t, C (kl 2), C+E (kl 1) Rozne lokalizacje. Stawki £9-£17/godz ok £500-800/tydz w zaleznosci od klasy Szczegoly 07557667978 Pawel LGV Trans

>Masazystka poszukiwana, masaż profesjonalny! Studio na Hounslow 07462737773

>Fryzjerka damsko-meska z doswiadczeniem do salonu Fryzjer Solarium w wschodnim Londynie. 07746962153 ,

>Part time - Bar Staff, Domestic Cleaners, Kitchen Porters required for the Windmill Pub, Acton W3. Contact Iwona on 07956 813079

>Busy salon located in Central London looking for all round Senior Stylist to join our team. Fluent in English.Very good salary+bonus.Tel.07967322857

>Do sprzątania biur na Barnes sw13, Richmond tw9, oraz centrum, solidna ,doświadczona osobe od zaraz ,praca rano i wieczorem, dobre warunki tel 07740316002,

OGŁOSZENIAdrobne / praca

>Waitress required in Palmers Green café 07956295466 ask for Michael

>Counter staff needed for a very busy espresso bar in Central London , great rates . Please contact Carlos on 07801627501 and forward your CV to Crussi@aol.com

>Witam. Poszukujemy fryzjerko damsko - męskiej na dwa dni do dobrze prosperującego salonu na South Ealing. Szczegoly pod num.tel07448021232

549-MAKIETA 4 64-91.indd 71 23/09/2014 16:29:52

072 OGŁOSZENIAdrobne / praca / auto-moto / księgowość

>Fryzjerka damsko - meska z doświadczeniem do salonu fryzjer solarium w wschodnim Londynie. 07746962153 ,

>London Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien! 02037005310 info@modelsvenue.com 18 King William Str EC4N 7B

pracaszukam

www.cooltura.co.ukSMS: 81616 KOD: 04ZASADY ZAMIESZCZANIA ogŁosZeŃ – str. 68

>Solidny ogòlnobudowlaniec szuka pracy.tel 07925421799

>Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, power flush, central heating, ogrzewania podlogowe, certyfikaty. Tel. 07702267525

>Elektryk 11 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07891730162

>Krawcowa szuka pracy, osoba utalentowana z wieloletnim doswiadczeniem; przerobki, naprawy, realizacja pomyslow klientow, drobne uslugi. Kontakt telefoniczny 07522043231

>Malarz-Dekorator z bogatym doświadczeniem Pracowity, uczciwy, lojalny, bez nalogow .

>Wykonuje również szereg innych prac ogolnobudowlanych. Tomek 07920504227

> Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakości. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

>Elektryk NICEIC nowe instalacje przeróbki cert. fusebox tel. 07539771701

>Szukam pracy przy sprzątaniu, do opieki nad dziećmi lub osoba starsza. proszę o kontakt. Danuta 07563702423

>33 lata, szukam Pracy biurowej. Dobra znajomosc jezyka angielsiego, doswiadczenie, dobry kontakt z Klientem i znajomosc technik sprzedazy. 07872614940.

>Malarz dekorator szuka pracy

wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07591534894 Krzysztof

>Plastrarze z dlugoletnim doświadczeniem szukaja ofert pracy, caly Londyn i okolice, wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia. Jacek 07523550213

>Plastrarze szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość pracy, posiadamy narzędzia i transport. Tel:07525348994 Waldek ,

>Malarz dekorator 34 lata własne narzędzia van cscs utr nin konto wykonuje również elektryke hydraulike stolarke itp 07873608707 Daniel ,

>Elektryk- Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. kontaktowy 07707717053

sprzedamwww.cooltura.co.ukSMS: 81616 KOD: 06ZASADY ZAMIESZCZANIA ogŁosZeŃ – str. 68

Atlantic Watches Available in the UK for sales and service Contact: Chris Warne 07724082557 sales@atlanticwatches.co.uk On line shop at www.atlanticwatches.co.uk

>Piekne kocieta rasy Ragdoll na sprzedaz. Korzystaja z kuwety, 07593314022

>Sprzedam lózko dla dziewczynki (bez materaca) uzywane 07414505717

auto-motowww.cooltura.co.ukSMS: 81616 KOD: 07ZASADY ZAMIESZCZANIA ogŁosZeŃ – str. 68

Auto-Mechanika, dia-gnostyka komputero-wa, hamulce, sprzęgła, zawieszenie, serwis, paski rozrządu, serwis/napełnianie klimatyza-cji. Dojazd do klienta. 07812071816 MOT – pomogę

Mitsubishi Grandis Elegance 2005. Siedmioosobowe auto rodzinne. 2.4 benzyna. 80 tys. mil. Stan bardzo dobry. Cena 3 tys. fun-tów. Kontakt Arek tel. 07455005888

>Renault Laguna sprzedam Renault Laguna II 2005 disel kombi 165000 mil. mot kwiecien 2015, road tax listopad 2014 £ 850 kontakt Pawel 07596486314

> Saab 93 1,9TID rok 2005 przebieg 92000 mil po wym.oleju. I filtrow. Nowe ham opony akumulator cena podlega negocjacji tel 07526688487

>Rover Sprzedam samochod Rover 220,diesel,1997, polskie blachy,ubezpieczenie oc do 26.03.2015,roczny akumulator,ekonomiczny,w ciaglym uzytku,Kent 07511295637

549-MAKIETA 4 64-91.indd 72 23/09/2014 15:50:54

073

Najnowsze

na portaluelondyn.co.ukZawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

ogłoszenia

OGŁOSZENIAdrobne / księgowość / randka

zamknieta przeszloscia otwartej szczerej pragnacej stalego spokojnego zwiazku 07772387104

>Witam szukam dyskretnej kobiety z zachodniego londynu 07932432389

>Wysoki 39l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z zamknieta przeszloscia otwartej szczerej pragnacej stalego spokojnego zwiazku 07772387104

innewww.cooltura.co.ukSMS: 81616 KOD: 09ZasadY ZaMiesZCZania ogŁosZeŃ – sTr. 68

>Szukam kontaktu z osobami posiadajacymi wyżły wejmarskie lub inne psy mysliwskie z Londynu i okolic. 07877139986.

>Wezme 1 osobę do pl opel vectra sedan wyjazd 14.10.14 ok godz 18, okol. Katowic powrót 22.10.14 Cena ok 60£ w 1 str. Proszę o kontat pod nr tel. 07934333093,

>Skuter sym allo 125cc 2012 cena £ 350 do negocjacji wiecej info 07796311352

randkaw ciemno

www.cooltura.co.ukSMS: 81616 KOD: 08ZasadY ZaMiesZCZania ogŁosZeŃ – sTr. 68

>Kawaler ,katolik,szczery,lat 32 z Londynu.Powaznie myślący o życiu,szuka kobiety z która mógłby sie zaprzyjaźnić i stworzyć stały,szczęśliwy związek 07772544347

>Chcialbym poznac kobiete bo dokucza mi samotnosc ja mam 50 lat mieszkam na nw moj tel 07756150094.odpisz czekam.

>Szukam normalnej dziewczyny.kawaler 38 lat.07770933889

>Zwiazek. Powazny. Fizyczny? Uczucia daly mi w morde...35l. Nie sponsoring. Normalna dziewczyna please.07961702207

>Wysoki 39l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z

549-MAKIETA 4 64-91.indd 73 23/09/2014 17:01:58

074 OGŁOSZENIADROBNE / USŁUGI

usługiZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 68

różne

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Architekt z uprawnieniami, wieloletni staż w Anglii, specjalizacja konserwacja zabytków, wszelkie prace architektoniczne w Londynie i okolicy. Tel Szymon: 07903034463; email: szymon@dylewski.fsnet.co.uk

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

rec

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne

Filmowanie(operatortelewizyjny)

FilmowanieFilmowaniei fotografia

0759 28 79 122

zdrowieZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 68

i uroda

Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £349, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfi katy0784-920-3526 Szczegóły na www.PolskieKursy.co.uk

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem. Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

telewizjasatelitarnaZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 68

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

komputeryserwis

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 68

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, zipmotelefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932

549-MAKIETA 4 64-91.indd 74 23/09/2014 16:00:18

075OGŁOSZENIADROBNE / TRANSPORT

transportZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 70

przewozy, paczki

Tani Transport od £15/h. Przeprowadzki od £30, odbiór, dostawa towarów od £20. Duzy Van Londyn i okolice 24h/7. Nasza Lokalizacja Tooting Broadway tel po angielsku 07442287778

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Ogłoszeniedrobne kosztuje

tylko£1

Przeprowadzki, wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www.goldeneagle-removals.co.uk Tel 07969629456 Daniel

ZAWSZE BYŁO,JEST i BĘDZIE: £14,95/32 kg

1. Dostarczenia do 3-4 dni roboczych

2. Usługa door to door.3. GWARANCJA najniższej

ceny na rynku (jeżeli klient znajdzie tańszą ofertę zwrócimy mu różnicę).

4. Usługa śledzenia paczki (online oraz SMS).

5. Codzienny odbiór paczek.6. JEDYNA firma oferująca

możliwość odbioru paczki w 3 godzinnym przedziale czasowym

7. Przesyłki zgłoszone do godz. 13.00 mogą zostać odebrane jeszcze tego samego dnia.

8. ZERO UKRYTYCH KOSZTÓW. Szybki czas dostawy Bezpieczeństwo

Obsługujemywszystkiekraje EU

Futuro Fashion LTD28/29 The Broadway, Ealing, London W52NP

ZAMÓW ONLINE LUB ZADZWOŃ

549-MAKIETA 4 64-91.indd 75 23/09/2014 16:00:35

076 REKLAMATRANSPORT

549-MAKIETA 4 64-91.indd 76 23/09/2014 15:08:35

077REKLAMATRANSPORT

TANIEROZMOWY tylko

tylko

/min.

/min.

1p5p

Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny

z telefonu stacjonarnego na komórkę

WYBIERZ

WYBIERZ

0 844 862 4141

0 844 545 4141

ROZMOWY do Polski

+48 505 132 128+48 536 373 099

+44 0 777 869 05 30+44 0 759 884 85 66

Polska Anglia

e-mail: przewozyoskar@gmail.com

www.przewozyoskar.com facebook.com/PrzewozyOskar

* pa

czka

do

20 k

g

549-MAKIETA 4 64-91.indd 77 23/09/2014 15:47:09

078

Super sposób na rozmowy z Polską z twojej komórki

Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy.”

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski*Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii.Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

Ask bill payer’s permission before using the service. SMS costs £5 or £10 + standard sms. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered, please replace the handset after a short period if your calls are engaged or unanswered. Connection fee varies between 0p & 25p depending on the destination. Calls to 03 number cost standard rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that your call is not discon-nected, we will automatically top-up your T-Talk account with the initial top-up amount when you will have 3 minutes talk time remaining. To cancel Automatic Top-Up feature, text AUTOOFF to 81616. Credit expires 90 days from the last top-up. Rates are subject to change without prior notice. Prices correct at 17/04/2012. This service is provided by Auracall Ltd.

Service provided by

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy. Wysyłaj smsy do Polski od 5p. Więcej info o serwisach 02084974698.”

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski*Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii. Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

*T&Cs: Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 037 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

Super sposób na rozmowy z Polską z twojej komórki

na tel, komórkowy w Polsce

7p2pza min za min

PROMOCJA!

10% EXTRA!

Załaduj konto za £10 wysyłającSMS-a na numer

81616 o treści QPDN10a dostaniesz extra £1 kredytu!

T-talk

T-talk

REKLAMABUDOWNICTWO

549-MAKIETA 4 64-91.indd 78 23/09/2014 18:28:00

079

THE RUBBISH GUYS 0744 3600 0800744 3600 090

Zabieramy więcej niż skip - za mniejsze pieniądze

WYWÓZ ŚMIECI

VANY DO 16 YRD24/7

Pomoc przy załadunku

rubbishguys@hotmail.com

na portaluelondyn.co.ukZaw� e aktualneogł� enia zew� ystkich kategorii!

Najnow� e ogł� enia

Zawsze aktualne ogłoszenia!

ZNAJDŹ PRACĘz portalem

REKLAMAWYWÓZ ŚMIECI

549-MAKIETA 4 64-91.indd 79 23/09/2014 15:08:40

080

Dojazd do klienta.Kupujemy każdą ilość.

Ważymy na wagach elektronicznych.

Miedź ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £3.30-£3.80Mosiądz ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£2.00-£2.40Kable ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£0.70-£2.10Ołów ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.70-£1.00Aluminium,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.50-£0.80Stal nierdzewna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.50-£0.80Złom stalowy (tona) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£80-£100

MIEDŹ (Copper) £3.30 - £3.80MOSIĄDZ (Brass) £2.00 - £2.40KABLE (Cable) £0.70 - £2.10OŁÓW (Lead) £0.70 - £1.00ALUMINIUM (Aluminum) £0.50 - £0.80KWASÓWKA (Stainless Steel) £0.50 - £0.80ZŁOM STALOWY (Scrap Metal) £60 - £100 / tona

ZŁOMOWANIE AUTZAŁATWIAMY

FORMALNOŚCI DVLA

Podana cena może ulec zmianie w zależności od notowań giełdowych danego surowca Pracujemy 7 dni w tygodniu.Obsługujemy cały Londyn.

Cena ustalona przez telefonto cena ostateczna!

Płacimynajlepsze

ceny za kabel!

0788 66 25106

i metali kolorowych

SCRAP METAL

REKLAMASKUP ZŁOMU

549-MAKIETA 4 64-91.indd 80 23/09/2014 15:08:42

081

Podana cena może ulec zmianie w zależności od notowań giełdowych danego surowca

MIEDŹ (Copper) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£3.30 - £3.80MOSIĄDZ (Brass) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£2.00 - £2.40KABLE (Cable) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£0.70 - £2.10OŁÓW (Lead) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£0.70 - £1.00ALUMINIUM (Aluminum) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£0.50 - £0.80KWASÓWKA (Stainless Steel) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£0.50 - £0.80ZŁOM STALOWY (Scrap Metal) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£60 - £100 / tona

Kupujemy wszystkie auta! Załatwiamy wszystkie formalności DVLA. Obsługujemy całe UK!!!

079 17 300 6000193 257 0757

Magda

PRZEBIJEMYKAŻDEGO,

ZAWSZE DAMYNAJLEPSZĄ CENĘ,

DZWOŃCIE DO NAS!

Biuro

Dla Firm wyższe ceny !Skip 40 yard

ciężarówka 7.5t

REKLAMASKUP ZŁOMU

TANIE ROZMOWY do Polski

1pza minutę!

tylko

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny>>>>>>>>>>>>>>>>>0 844 862 4141wybierz:

z telefonu stacjonarnego na komórkowy>>>>>>>>>>>>>>>>>0 844 545 4141wybierz:

1pza minutę!

tylko

5pza minutę!

tylko

Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled

minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

549-MAKIETA 4 64-91.indd 81 23/09/2014 15:08:45

082 REKLAMABUDOWNICTWO

549-MAKIETA 4 64-91.indd 82 23/09/2014 15:08:47

083OGŁOSZENIASKUP ZŁOMU

549-MAKIETA 4 64-91.indd 83 23/09/2014 15:08:49

084

549-MAKIETA 4 64-91.indd 84 23/09/2014 15:08:52

085

622 Greenford Road, UB6 8QT Greenford

Tel/Fax: 020 8578 2281

Wysokiej jakości podwójne szkleniew uPVC, Aluminium i Drewnie

Biuro: 077 0360 1325 Mob: 079 1636 9230

U NAS OKNAA-RATEDW STANDARDZIE

Nowy salon firmowy

Najwyższa jakośćokien i drzwi firmy

Okna, drzwi, ganki, ogrody zimowe, szklane dachy, balustrady, prysznice, świetliki, drzwi rozsuwane

Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

Drewniane okna typu SASH już od

£300/m2

REKLAMABUDOWNICTWO

549-MAKIETA 4 64-91.indd 85 23/09/2014 15:08:54

086NATHAN SCAFFOLDING LTD

Najlepszy serwis sca�oldingowy!

www.nathansca�olding.co.uk

Gwarantujemy

Najlepszy serwis sca�oldingowy!

Zadzwoń (Robert):0785069100102030922124

lub wyślij e-mail:o�ce@nathansca�olding.co.uk

Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowań.

Profesjonalny montaż.

SCAFFOLDING

Szybki termin realizacji!

PROPER SCAFFOLDING Ltd.

Najtaniej w Londynie!

0787 14 24 077properscaffolding@yahoo.co.uk

Sebastian:

Profesjonalny montażwszelkiego rodzaju rusztowań

na terenie całego Londynui okolic.

szybkie terminy realizacji darmowe wyceny wysokie rabaty dla stałych klientów

Dawidwww.atd-scaffolding-london.co.uk atdscaffoldinglondon

079 21831429atdstructure@hotmail.co.uk

ATD Structures Scaffolding

Zapraszamydo współpracy!

Profesjonalny montażProfesjonalny montażwszelkiego rodzaju rusztowańwszelkiego rodzaju rusztowań

na terenie całego Londynuna terenie całego Londynui okolic.i okolic.

szybkie szybkie terminy realizacji terminy realizacji

darmowe wyceny darmowe wyceny wysokie rabaty wysokie rabaty

dla stałych klientów dla stałych klientów

DawidDawidwww.atd-scaffolding-london.co.ukwww.atd-scaffolding-london.co.uk

079 21831429079 21831429atdstructure@hotmail.co.ukatdstructure@hotmail.co.uk

ATD Structures ScaffoldingATD Structures Scaffolding

ZapraszamyZapraszamydo współpracy!do współpracy!do współpracy!do współpracy!

REKLAMABUDOWNICTWO

549-MAKIETA 4 64-91.indd 86 23/09/2014 15:08:57

087REKLAMABUDOWNICTWO

549-MAKIETA 4 64-91.indd 87 23/09/2014 15:08:59

088 REKLAMABUDOWNICTWO

549-MAKIETA 4 64-91.indd 88 23/09/2014 15:09:01

549-MAKIETA 4 64-91.indd 89 23/09/2014 15:09:02

090

OFFICE@BSWM.EU

SERWIS MOTOCYKLI I SKUTERÓW SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY,

MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE

SERWIS - NAPRAWAMOTOCYKLI I SKUTERÓW

SPRZEDAŻMOTOCYKLI I SKUTERÓW

SPRZEDAŻCZĘŚCI ORAZAKCESORIÓW

B L U E S T A R M O T O R S

259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 079 720 22 51502089974508

BlueStarMotorsLondon

L A K I E R O W A N I E

REKLAMAMOTORYZACJA

549-MAKIETA 4 64-91.indd 90 23/09/2014 15:09:04

091

na portaluelondyn.co.ukZaw� e aktualneogł� enia zew� ystkich kategorii!

Najnow� e ogł� enia

REKLAMAMOTORYZACJA

549-MAKIETA 4 64-91.indd 91 23/09/2014 15:09:06

092 WIADOMOŚCIKrzyżówKa + HorosKop

549-MAKIETA 5 92-100.indd 92 23/09/2014 16:03:38

093

COMMERCIAL OFFICECLEANING

SARA-INT LtdUnit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

WAGA (22.09–22.10)

Nie dawaj za wygraną, jeśli teraz spotkasz się z odmową. Dotyczy to spraw urzędowych, sądowych, zawodowych, ale i prywatnych. Przekonaj oponentów do swoich racji, wyrażaj swoje zdanie spokojnie, ale zdecydowanie. Pokaż, że wiesz, o czym mówisz.

SKORPION (23.10–21.11)

Możesz czuć się słabszy fizycznie, niż zwykle. Spaceruj, jeśli tylko to możliwe, zafunduj sobie dodatkowe zajęcia fizyczne. To czas, kiedy musisz odpoczywać, ale nie będzie Ci służyć gnuśne wylegiwanie się. Odpowiednia dieta i ruch przywrócą Ci siły witalne.

STRZELEC (22.11–21.12)

Nastaw się na słabsze dni. Wiele spraw może Ci teraz sprawiać kłopoty. Aby osiągnąć cele, będziesz musiał ponieść sporo wyrzeczeń. Na szczęście będziesz mógł liczyć na pomoc partnera, co okaże się dużym wsparciem, przede wszystkim psychicznym.

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

Dobry czas na rodzinne lub romantyczne, tylko we dwoje wyjazdy. Kilkudniowa zmiana otoczenia, połączona z przyjemnością np. zbierania grzybów, sprawi że odżyjecie, ale również zbliżycie się bardzo do siebie. Jeśli masz możliwość, zafunduj sobie zastrzyk energii przed zimą.

WODNIK (20.01–18.02)

Zadbaj o dobrą organizację pracy i dobre rozplanowanie sowich działań. Nie będziesz żałował ani jednej chwili, bo wykorzystasz każdą nadarzającą się teraz okazję. Będziesz miał dużo energii, nowych pomysłów i chęci do wprowadzania planów w czyn.

RYBY(19.02–20.03)

Gwiazdy będą Ci przychylne. Sprawy, które jeszcze niedawno wydawały się trudne do rozwiązania, będą miały szansę pozytywnie się zakończyć. Nabierzesz ochoty do wprowadzenia zmian w życiu i o ile nie będą to posunięcia radykalne, wyjdą Ci na dobre.

BARAN (21.03–20.04)

Spodziewaj się, że przybędzie Ci pracy i obowiązków. Zostawanie w pracy „po godzinach” będzie konieczne. Jednakże przy dobrej organizacji i mobilizacji sił, powinieneś podołać wyzwaniom. Także na efekty nie będziesz musiał długo czekać, co zauważy Twój przełożony.

BYK (21.04–20.05)

Staniesz się roztargniony i impulsywny. Będziesz mówił, zanim pomyślisz, czym możesz ściągnąć na siebie nie lada kłopoty. Skup się na tym, co i komu mówisz, a jeśli masz wątpliwości, chwilowo unikaj wspólnych spotkań i pogawędek. Wyjdzie Ci to na dobre.

BLIŹNIĘTA (21.05–21.06)

Postaraj się wprowadzić do swojego życia więcej spontaniczności i odrobinę szaleństwa. Pozwoli Ci to na odzyskanie radości ze spraw, które od dawna już Ci jej nie przynoszą. Nie obawiaj się narażenia na śmieszność, spraw, aby Twoje życie nabrało kolorów.

RAK (22.06–22.07)

Przekonasz się wreszcie, że partnerowi naprawdę na Tobie zależy i że jest Ci oddany i wierny. Niedawne podejrzenia pójdą w kąt, a koniec tygodnia przyniesie bardzo ważną dla waszej przyszłości decyzję. Daj odczuć ukochanemu, że stanowicie zespół.

LEW (23.07–22.08)

Poradzisz sobie z trudnym zadaniem, które wymagać będzie dużej dyskrecji i mocnych nerwów. Następstwem tego będzie bardzo korzystna propozycja finansowa. Nie odpowiadaj od razu, lecz dopiero po omówieniu tego problemu, który wydaje się tak mało istotny.

PANNA (23.08–22.09)

Jeśli w Twoim życiu pojawi się ktoś niespodziewanie, a dodatkowo wyda Ci się niezmiernie interesujący, to pamiętaj, że uśmiech nie musi oznaczać szczerych intencji, a miłość od pierwszego wejrzenia zdarza się wprawdzie, ale niezwykle rzadko... Nie licz na prawdziwe uczucie.

549-MAKIETA 5 92-100.indd 93 23/09/2014 16:21:53

094 SPORTSIATKÓWKA

» Spotkanie rozpoczęło się po myśli Brazylijczyków. „Cana-

rinhos” bardzo mocno serwowali, co przyniosło im sporo korzyści. Stephane Antiga próbował ratować sytuację zmia-nami, wprowadził Pawła Zagumnego i Dawida Konarskiego. Drugi z tych zawodników co prawda posłał asa, ale biało-czerwoni nie zdołali odwrócić losów tej partii.

Zupełnie inną twarz Polacy poka-zali na początku drugiego seta. Zwięk-szyli czujność w bloku, swoje zrobiło też rozkojarzenie przeciwników. Kibice obejrzeli w tej partii kilka bardzo dłu-gich wymian, pełnych ofiarnych obron po obu stronach. Sympatycy biało-czer-wonych byli już powoli myślami przy kolejnej partii, gdy ich ulubieńcy pro-wadzili 17:11. Zawodnicy Antigi popeł-nili jednak po raz kolejny grzech z kilku poprzednich spotkań MŚ. Brazylijczycy wygrali sześć kolejnych akcji i zrobiło się nerwowo. Końcówka należała jednak do gospodarzy. W ostatniej akcji po trud-nej zagrywce Wlazłego kontrę skończył Mika. 23-letni przyjmujący brylował w tej odsłonie – zdobył 10 pkt.

Następny set miał bardzo wyrów-nany przebieg. Polacy niemal cały czas prowadzili, ale nie byli w stanie odskoczyć na więcej niż dwa punkty. Co prawda gdy

biało-czerwoni już szykowali się do piłki setowej, po wideoweryfikacji okazało się, że punkt jednak należał się „Canarin-hos” (23:23), ale chwilę później zaatako-wał Mika, a Lucarelii uderzył w antenkę i gospodarze wygrywali 2:1.

Brazylijczycy nie składali broni i w czwartej partii walka „punkt za punkt” trwała do stanu 15:15. W eki-pie obrońców tytułu dobrze spisywali się Lucarelli i Wallace oraz Lucas. Cię-żar odpowiedzialności za zdobywa-nie punktów po stronie polskiej wziął na siebie Mika, najmłodszy z zespole. Atomowy serwis posłał Felipe Fonte-les i jego drużyna prowadziła 20:18. Po chwili po błędzie Lucarellego na pro-wadzeniu byli biało-czerwoni. W tym momencie coś zacięło się w grze „Cana-rinhos”. Punkt na wagę mistrzostwa świata zdobył Wlazły.

Wśród 12-tysięcznej publiczności w Spodku byli m.in. prezydent RP Bro-nisław Komorowski oraz szef Między-narodowej Federacji Piłki Siatkowej (FIVB) Brazylijczyk Ary Graca.

Zespół Antigi powtórzył sukces ekipy Huberta Jerzego Wagnera z 1974 r. w Meksyku. Drugi w historii krążek MŚ biało-czerwoni zdobyli w 2006 r., gdy zajęli drugie miejsce. Wówczas przegrali właśnie z drużyną Rezende.

To pierwszy sukces Polaków, odkąd drużynę prowadzi mało doświadczony Antiga (został wybrany trenerem w paź-dzierniku i to jego pierwsza praca w roli szkoleniowca). Złoty medal w mistrzo-stwach globu gwarantuje nam także udział w przyszłorocznym Pucharze Świata – pierwszym turnieju kwalifi-kacyjnym do igrzysk olimpijskich w Rio de Janeiro.

Atakujący Mariusz Wlazły został wybrany najbardziej wartościowym oraz najlepiej atakującym zawodni-kiem mistrzostw świata. Po finale poin-formował, że kończy reprezentacyjną karierę. Wśród siedmiu nagrodzonych siatkarzy znalazł się także środkowy Karol Kłos. «

Mistrzostwo świata!!!Polscy siatkarze zostali w Katowicach mistrzami świata. W finale rozegranym w Spodku pokonali obrońców tytułu Brazylijczyków 3:1 (18:25, 25:22, 25:23, 25:22). To drugi złoty medal biało-czerwonych w historii tej imprezy. Po pierwszy sięgnęli 40 lat temu.

„Drużyna marzeń” miSTrzoSTW śWiaTa SiaTkarzy W PolSce Najlepsi przyjmujący: Murilo i Lucarelli (obaj Brazylia)Najlepszy atakujący: Mariusz Wlazły (Polska)Najlepszy blokujący: Karol Kłos (Polska) i Markus Boehme (Niemcy)Najlepszy rozgrywający: Lukas Kampa (Niemcy)Najlepszy libero: Jenia Grebennikov (Francja)

Fot.

PAP/

Bart

łom

iej Z

boro

wsk

i

549-MAKIETA 5 92-100.indd 94 23/09/2014 16:03:41

095

549-MAKIETA 5 92-100.indd 95 23/09/2014 16:03:43

096 SPORTSztuki walki

Pomożemy Ci uzyskać odszkodowanie za wypadek w pracy za wypadek na budowie odszkodowanie zdrowotne odszkodowanie za utracone

zarobki i inne wydatki

MIAŁEŚ

W PRACY?WYPADEK

ZADZWOŃ!

Kontakt całą dobę Przemek:

info@dnsclaims.co.uk07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, Hammersmith, London W6 0GY

0208 741 7762

dns_A4_05-2014_2.indd 1 19/05/2014 10:36:40

»W dniach 13 – 14 września odbyły się w Londynie mistrzo-

stwa świata K-1 prestiżowej federacji K-1 GLOBAL. W zawodach tych uczest-niczyło ok. 200 zawodników z 25 krajów. Reprezentanci Polski całkowicie zdomi-nowali zmagania. 

W seniorskiej klasie A wszystkie złote medale przypadły Polakom. Nasi rodacy zdobyli też 2 srebra – wywalczone w polsko-polskich pojedynkach.

Sukcesy w K-1 GlobalZeSTawienie medalOwe RePReZenTanTów POlSki MISTRZOWIE ŚWIATA K-1 LONDYN 2014Natalia Nikołajczuk, kat. 60 kgKrystian Wasilewski, junior kat. 70 kg (złoty medal zdobyty w finale z Hiszpanem)Bartosz Batra, kat. 63 kg (złoty medal zdobyty w finale z Serbem)Piotr Woźnicki, kat. 70 kg (złoty medal zdobyty w finale z Polakiem)Jarosław Zawodni, kat. 95 kg (złoty medal zdobyty w finale z Polakiem)Paweł Biszczak, kat. 77 kg (złoty medal zdobyty w finale z Irańczykiem)Eliasz Jankowski, kat. 65 kg (złoty medal zdobyty w finale z Portugalczykiem)Mateusz Dąbrowski, kat. 65 kg (złoty medal zdobyty w finale z Portugalczykiem) WICEMISTRZOWIE ŚWIATA

K-1 LONDYN 2014Przemysław Lis, kat. 95 kg (walczył o złoto z Polakiem)

Piotr Trześniewski Tryc, kat. 70 kg (walczył o złoto z Polakiem)Błażej Sarnacki, kat. 70 kg (walczył

o złoto z Anglikiem)Krystian Sawicki, kat. 57 kg (kontuzja

wykluczyła go z walki o złoto) BRĄZOWE MEDALENatalia Nikołajczuk, kat. 60 kgDawid Wysokiński, kat. 63 kgJakub Malczewski, kat. 85 kg Marcin Angiel, kat. 77 kgPatryk Sajewicz, kat. 85 kg

Reprezentacja Polski została uznana przez organizatorów za najlepszy team Mistrzostw Świata K-1 Londyn 2014, zdobywając a 8 złotych medali, 4 srebrne oraz 5 brązowych.

Polska była reprezentowana przez 16 zawodników z następujących klubów sportowych: UKS Gedeon Płock, KO GYM Polska, Olimp Legnica, Copacabana War-szawa, Gimnazjon Apin Wyszków oraz Czerwony Smok Poznań. «

549-MAKIETA 5 92-100.indd 96 23/09/2014 16:03:45

Pomożemy Ci uzyskać odszkodowanie za wypadek w pracy za wypadek na budowie odszkodowanie zdrowotne odszkodowanie za utracone

zarobki i inne wydatki

MIAŁEŚ

W PRACY?WYPADEK

ZADZWOŃ!

Kontakt całą dobę Przemek:

info@dnsclaims.co.uk07500 300 600 www.dnsclaims.co.uk

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, Hammersmith, London W6 0GY

0208 741 7762

dns_A4_05-2014_2.indd 1 19/05/2014 10:36:40549-MAKIETA 5 92-100.indd 97 23/09/2014 16:03:46

549-MAKIETA 5 92-100.indd 98 23/09/2014 16:03:49

549-MAKIETA 5 92-100.indd 99 23/09/2014 16:03:50

www.dnsclaims.co.ukinfo@dnsclaims.co.uk

0208 741 7762

549-MAKIETA 5 92-100.indd 100 23/09/2014 16:03:52