contracteren en vergoeden… - vlamo · hoofdberoep bijberoep 1bis kvr vrijwilliger reëel...
TRANSCRIPT
Contracteren en vergoeden……met dirigenten, solisten en anderen.
Oliver Lenaerts – 3 maart 2018
Wat bekijken we vandaag?
A. Vergoedingen en statuten…
— …van amateur tot professioneel
— …met mogelijkheden tot combinatie en doorgroei
— …rekening houdend met elkaars situatie
— …met inzet van tussenpersonen
— …met oog op de toekomst!
B. De bouwstenen van een goed cont(r)act
— …van contact tot contract
— Definitie “artistieke prestatie”
”de creatie en/of uitvoering of interpretatie van artistieke oeuvres
in de audiovisuele en de beeldende kunsten, in de muziek, de
literatuur, het spektakel, het theater en de choreografie”
— De Commissie Kunstenaars
— De RVA
Artistieke prestatie?
— De Commissie Kunstenaars
• Bevoegdheden
– Informeren over statuut
– Adviseren over socio-economische omstandigheden
– Zelfstandigheidsverklaring afleveren
– Afleveren visum
– Afleveren kunstenaarskaart
— RVA
• Belangrijk voor toepassen voordeelregels in de werkloosheid
— RSZ?
• Doelgroepvermindering kunstenaars
— (ontwerp)Verslagen Commissie Kunstenaars (2005 en 2010)
• Activiteit en niet persoon
• Enkel zuiver artistieke bezigheden
– Creativiteit; en
– Originaliteit moeten domineren
• Steeds behandeling in concreto
— Technische infobrief RVA
• Soortgelijke overwegingen
• Uitgebreider
– Bijvoorbeeld letterlijk ‘koorzanger’ en ‘koorleider’ opgenomen
— Wat met repetities?
A. Vergoedingen en statuten
(Artistieke)
Prestatie
WerknemerKosten-
vergoeding
Hoofdberoep Bijberoep 1bis KVR Vrijwilliger ReëelArbeids-
overeenkomst
Auteurs- en
naburige
rechten
Occasionele
prestatie
Rechtstreeks SBK
Zelfstandige
(Artistieke)
Prestatie
WerknemerKosten-
vergoeding
Hoofdberoep Bijberoep 1bis KVR Vrijwilliger ReëelArbeids-
overeenkomst
Auteurs- en
naburige
rechten
Occasionele
prestatie
Rechtstreeks SBK
Zelfstandige
Kostenvergoedingen
— Kleine Vergoedingsregeling
• Enkel voor artistieke prestaties
• In opdracht
• Vrij van sociale zekerheid en belastingen
• Maxima
– 126,71 euro/dag
– 2.534,11 euro/jaar
– 30 dagen/jaar
– 7 opeenvolgende kalenderdagen voor zelfde opdrachtgever
Kunstenaars-
kaart
Kostenvergoedingen
— Kleine Vergoedingsregeling
• Kunstenaarskaart
– Samen met overzichtstabel ter beschikking van inspectie op werkplek
– Overzicht wordt uiterlijk ingevuld wanneer prestatie van start gaat, en bevat:
o Aard van de prestatie
o Datum van de prestatie
o Duur van de prestatie bij eenzelfde opdrachtgever
o Bedrag dat ontvangen werd als vergoeding
o Naam opdrachtgever of diens KBO-nummer
o Handtekening opdrachtgever
Kostenvergoedingen
— Vrijwilligersvergoeding
• Zowel artistiek als niet-artistiek
• Maxima
– 34,03 euro/dag
– 1.361,23 euro/jaar
– Kilometervergoeding?
— Reële kostenvergoeding
Onderhandelingspositie
kostenvergoedingen
• Gebonden aan maxima
– Wat als overschreden door cumul ?
– Wat als te hoge vergoeding voorgeleverde werk(schijnvrijwilliger)
• Geen opbouw sociale rechten
• Geen arbeidsongevallenverzekering bij KVR
• Geen combinatie reële met forfaitaire vergoeding (uitz: vervoerskosten
combineren met forfaitaire vergoeding)
• Combinatie KVR en vrijwilligersvergoeding ?
• Combinatie KVR en werknemer voor eenzelfde werkgever ?
• “Ik krijg 250 euro voor een optreden, ben ik dan 2 dagen KVR kwijt?”
(Artistieke)
Prestatie
WerknemerKosten-
vergoeding
Hoofdberoep Bijberoep 1bis KVR Vrijwilliger ReëelArbeids-
overeenkomst
Auteurs- en
naburige
rechten
Occasionele
prestatie
Rechtstreeks SBK
Zelfstandige
Occasionele activiteit
— Niet regelmatig
• Wat is regelmaat?
• Feitelijk gegeven
— Niet beroepsmatig
— Geen SZ
— Belastingen: in principe 33 % (divers inkomen)
• Volgt algemeen tarief
• Mogelijkheid kosten aan te geven
• Opmaken fiche?
– Gevolg in belastingen?
(Artistieke)
Prestatie
WerknemerKosten-
vergoeding
Hoofdberoep Bijberoep 1bis KVR Vrijwilliger ReëelArbeids-
overeenkomst
Auteurs- en
naburige
rechten
Occasionele
prestatie
Rechtstreeks SBK
Zelfstandige
‘Kunstenaarsstatuut?’
Er bestaat geen specifiek statuut voor de kunstenaar…
— Grillig en gefragmenteerd arbeidsprofiel
• Veelheid en diversiteit aan opdrachtgevers
• Onzeker en onregelmatige inkomsten van diverse aard
• Contracten van diverse aard
— Sinds 1969 eerste initiatieven om aan precaire situatie tegemoet te
komen
Zelfstandige Werknemer Ambtenaar
België
Wil/Kan ik werken als zelfstandige of
werknemer
Werknemer Zelfstandige
Progressief tarief personenbelasting
Werkgeversbijdrage:
- min. 30,57%
- Specifieke en
doelgroepverminderingen
kunstenaars, eerste
aanwerving,
Hoofdberoep
- min. 715,64 euro/kwartaal
Werknemersbijdrage
13,07% brutoloon
Bijberoep
- min. 79,17 euro/kwartaal
- geen bijdragen als minder dan 1499,14
euro netto/jaar
Opbruteren loon WN naar zelfstandige inkomsten:
nettoloon werknemer + belastingen + sociale bijdragen zelfstandige (+:- 5%)
Werknemer Zelfstandige
Ziekteverzekering
Gezinsbijslag
Uitkering arbeidsongeschiktheid
Pensioen
Arbeidsongevallen &
beroepsziekte
Vakantiegeld
Werkloosheidsuitkering
Ziekteverzekering
Gezinsbijslag
Uitkering arbeidsongeschiktheid
Pensioen
Keerzijde van de verschillende arbeidskost voor werknemer en werkgever:
Kan ik werken als zelfstandige of
werknemer – juridisch ?
Artistieke
Prestatie
In opdracht
Niet in
opdrachtZelfstandige
Gezag
Geen gezag
1bis
Werknemer
(arbeidsoveree
nkomst)
Zelfstandige
Rechtstreeks
SBK
Moet ik werken als werknemer of
zelfstandige ?
Indiciënmethode (onderscheid WN – zelfstandige)
Elementen die wijzen op gezag:
• Afwezigheid verwittigen/verantwoorden
• Uurrooster
• Min. Uren per week/maand
• Precieze instructies
• Exclusiviteit (1 opdrachtgever)
• Arbeidsongevallenverzekering
• Gebruik materiaal opdrachtgever
• Aanwezigheid in lokaal opdrachtgever
Moet ik werken als werknemer –
zelfstandige ?
Elementen die wijzen op GEEN gezag:
• Resultaatsverbintenis (opleveren eindresultaat)
• Vrijheid van bepalen van dagen van aanwezigheid
• Mogelijkheid zich te laten vervangen door een andere persoon
• Mogelijkheid concurrende activiteit uit te oefenen
• Eigen publicitiet te mogen maken
• Betaling per prestatie en niet-betaling op ziekte/feestdagen
Kan ik werken als werknemer of
zelfstandige – 1bis
Artikel 1bis RSZ-wet
— Vanaf 2003 (gewijzigd 2013), al wie:
• Artistieke prestaties levert
• Tegen betaling van een loon
• In opdracht
• Indien geen arbeidsovereenkomst afgesloten kon worden
Opdrachtgever Werkgever
Werknemer
Visum
Kan ik werken als werknemer /zelfstandige
– beleidmatig ?
Uitgangspunt: bescherming musici vs. Organisatie orkest
Keuze vanuit standpunt musici:
zelfstandige of 1bis/werknemer afhankelijk van zijn finaniële
draagkracht en zijn sociaal statuut (werkloos of niet).
Keuze van statuut vanuit standpunt orkest:
Werknemer (voltijds loon – deeltijds werken)
Freelancer (geen sociale bijdragen)
Bezetting afhankelijk van wijze van subsidie
Alternatief voor freelancers: efficienter arbeidsreglement voor
bezettingsmatige buffer
Vaak is gebruik van niet-podiumuren een grijze zone (Nederlands
model - CAO musici)
Werknemer – alleen of met tussenpersoon
Rechtstreeks
— Arbeidsovereenkomst
• Mondeling of schriftelijk?
• Duur: bepaalde of onbepaalde duur?
• Bepaald werk?
• Voltijds of deeltijds?
— Checklist
• Gegevens werkgever/werknemer
• Begin- en eventuele einddatum
• Functie/uit te voeren werk
• Bezoldiging (+ eventuele voordeelen):
– Minimumlonen volgens CAO’s
– PC 304 (Podium&muziek)
– PC 303 (Filmbedrijf) en PC 227 (audiovisuele sector)
• Andere arbeidsvoorwaarden
Werknemer
Rechtstreeks
— Verplichtingen werkgever
• Dimona-aangifte
• Verzekering arbeidsongevallen
• Loonsberekening
• Inhouden en doorstorten bedrijfsvoorheffing en sociale bijdragen
• Uitbetalen nettoloon
• Afleveren van sociale documenten (C4, …)
Werknemer (2)
Sociaal Bureau voor Kunstenaars
— Interimkantoor
— Doet dienst als werkgever en neemt ook diens verplichtingen over
— Zelf nog steeds opdrachten zoeken
• Is geen boekingskantoor
• Is geen managementkantoor
• …
— Is steeds een arbeidsovereenkomst
Werknemer
Opdrachtgever
Kunstenaar SBK
Factuurbedrag Factuur
Arbeidsovereenkomst
Werknemer
Sociaal Bureau voor Kunstenaars
— Kostprijs: van het factuurbedrag wordt afgetrokken:
• Btw (0, 6 of 21%)
• Commissie (6 a 8%)
• SZ Werkgever (min. 32,44%)
• SZ Werknemer (13,07%)
• Bedrijfsvoorheffing (min. 18%)
Bruto
Netto
(Artistieke)
Prestatie
WerknemerKosten-
vergoeding
Hoofdberoep Bijberoep 1bis KVR Vrijwilliger ReëelArbeids-
overeenkomst
Auteurs- en
naburige
rechten
Occasionele
prestatie
Rechtstreeks SBK
Zelfstandige
Auteurs- en naburige rechten
— werken van letterkunde en kunst
— voorwaarden
• Concrete vorm
• Oorspronkelijkheid (originaliteit)
—Voorwerp van overdracht: afstand en/of licentie
• Geografie, duur, vergoeding, welke overdracht precies?
• Soepel overdracht in arbeidsovereenkomst!
– Toekomstige exploitatiewijzen…
— Opname prestatie!
— Adaptatie bestaand werk!
Auteurs- en naburige rechten:
onderhandelingspositie
Auteursrecht (aanpassing bestaand oeuvre)– naburig recht
(opname)
Hoe vergoeden ?:
— Zelf of via een beheersvennootschap (playright - SABAM)
— Uitvoerend kunstenaar – naburig recht:
• wettelijke licenties
• royalties bij opname n.a;v uitvoering v/e werk: opsplitsen in auteursfee
en fee voor geleverde prestaties
— Auteur - opvoeringscontract : welke fee ?
• Succesbeding ?
• Vaste fee ?
Auteurs- en naburige rechten –
fiscaal/sociaal
— Cessie of concessie van auteurs- en naburige rechten• Roerend inkomen tot 59.970 euro (Inkomstenjaar 2018)
– Roerende voorheffing: 15%
– Wel aan te geven in belastingen
• Kostenforfait
– 50% tot 15.990 euro
– 25% van 15.990 – 31.990 euro
• Geen sociale bijdragen, tenzij …
• Voorbeeld
Je verwerft in 2018 18.000 euro aan vergoedingen voor de licentie van je auteurs- en naburige rechten
– Kostenforfait:
o 50% van 0 – 15.990 euro = 7.830
o 25% van 15.660 – 18.000 = 585
o RV van 15% op 9.000 (18.000 – 7.830 – 585) = 1.350
B. De bouwstenen van een goed cont(r)act
Contracteren
A. Pre-contractueel = proces
Eerste stap: wat moet geregeld worden ?
Tweede stap: onderhandelen
Derde stap: opstellen van offerte (bindend of niet-bindend)
Vierde stap: contract opmaken
aanvaarding van wat we verstaan onder een “offerte” resulteert meestal in een contract
Bindend/Niet-bindend wordt niet bepaald door de titel van een document, wel door de inhoud !!
Vaak akkoord over prijs/voorwerp maar niet over specifieke modaliteiten: voorbehoud van niet-bindend karater formuleren !!
Contracteren
B. Pre-contractuele aansprakelijkheid
Principe: op elk moment kunnen onderhandelingen afgebroken
worden.
Tijdens de onderhandelingen geldt wel het principe van ‘goede
trouw’
Goed nagaan wat er van belang is voor jou (eerste stap) om
nadien als er al afspraken gemaakt zijn niet te hoeven
terugkomen op gemaakte afspraken !
Contracteren als ondernemer-zelfstandige
A. Contractsluiting – tips and tricks
Algemeen
• Je moet de voorgestelde overeenkomst goed lezen van boven
naar beneden
• Onderteken nooit dezelfde dag een overeenkomst.
• Laat alles bezinken tot ’s anderendaags.
• Zorg ervoor dat je medecontractant duidelijk is geïdentificeerd en
controleer zijn hoedanigheid (KBO).
Contracteren als ondernemer-zelfstandige
Specifiek
• Titel van contract is niet bepalend
• Onderwerp duidelijk omschrijven
• Wederzijdse rechten en verplichtingen: evenwicht !
• Opzegging wegens contractbreuk: keuze tussen uitvoering of
schadevergoeding
• Opzeggingsmogelijkheid steeds contractueel voorzien
• Let op voor standaardbedingen !!
Neem een kijkje op onze website:
www.cultuurloket.be
Of maak een afspraak bij een consulent voor
persoonlijk of telefonisch advies:
02/204 08 00
of
www.cultuurloket.be/contact
Blijf bij!
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
en blijf op de hoogte
van onze infosessies en nieuws.
Volg ons!
www.facebook.com/cultuurloket
of
www.twitter.com/cultuurlok
Vragen?