concept verkiezingsprogramma groenlinks zwolle · duurzame energiebronnen, zoals zonnepanelen,...

Verkiezingsprogramma GroenLinks Zwolle

Groen, open en eerlijk

INHOUD

Inleiding 2

I Naar een duurzame samenleving

een nieuwe visie op het financiële beleid van de gemeente Zwolle 3

II Een groen Zwolle 6

III Een sociaal Zwolle 11

IV Zwolle is open, vrij en veelkleurig 23

V Financiële paragraaf: hoe wil GroenLinks het programma bekostigen? 28

Groen, open en eerlijk - verkiezingsprogramma GroenLinks Zwolle 2014-2018 2

INLEIDING

Bij veel mensen bestaat onzekerheid over de toekomst, ook in Zwolle. Geen wonder: de

financieel-economische crisis heeft geleid tot een economische recessie, sluiting van

bedrijven en groeiende werkloosheid. Mensen zijn bezorgd over hun baan, hun inkomen,

de stijgende woonlasten, de steeds duurdere zorg en de kansen voor hun kinderen.

Naast deze sociale crisis zijn er de andere crises: de klimaatcrisis, de grondstoffen- en

energiecrisis. Ze lijken abstract, maar iedereen heeft er mee te maken. Of het nu gaat om

stijgende olie- en voedselprijzen of gezondheidsrisico’s als gevolg van gesjoemel rond

voedselproductie of schone lucht.

De verschillende crises laten zien dat het anders moet: eerlijker. GroenLinks biedt daarom

duurzame oplossingen voor iedereen. Nu is het moment om een andere weg in te slaan:

naar een groenere, duurzamere en socialere gemeente.

GroenLinks wil de omschakeling naar een duurzame samenleving bewerkstelligen. Bij de

overgang van het huidige economische model naar een duurzame lokale economie moeten

we het in hoge mate hebben van het initiatief van de Zwollenaren zelf. Dat bewijzen de

veelbelovende en veelal succesvolle initiatieven van de afgelopen tijd in Zwolle zoals

Buurtenergie Zwolle, Transition Towns, Mens en Milieuvriendelijk Wonen, Stadscamping

Zwolle, Hanzezon, Stichting Duurzaam Ondernemend Regio Zwolle (DORZ), Ecodorp

Zwolle, werkgroep Duurzaam Stadshagen, Lets-kring Zwolle, Samen, Droom van Zwolle… te

veel om op te noemen – dat is een goed teken!

GroenLinks heeft een groot vertrouwen in deze ‘krachten van onderop’. We geloven in

mensen die zelf het initiatief nemen en we willen hen ruimte geven. Daarbij hoort een

gemeente die actief meewerkt aan de oplossing van problemen van mensen. Een lokale

overheid die er écht is als het nodig is en die mensen nooit laat vallen. Een gemeentelijke

overheid die de lasten en lusten eerlijk verdeelt, bij mensen het vertrouwen in de politiek

herstelt en die zicht biedt op een duurzame en sociale toekomst. Kortom: de overheid als

je beste vriend!

Ook bezuinigingen moeten bijdragen aan de omschakeling naar een duurzame stad.

Duurzaam samenleven betekent zorgzaam met elkaar en zorgvuldig met de omgeving

omgaan. Onze inzet bij ombuigingen is daarom om burgers, en in het bijzonder de

kwetsbare mensen in de samenleving, een sterkere positie te geven. In de inwoners van

Zwolle zit een enorm potentieel om werkelijke antwoorden te vinden voor de uitdagingen

waarvoor we staan.

GroenLinks Zwolle maakt in dit verkiezingsprogramma duidelijk wat we willen doen om de

groene, sociale, open en veelkleurige stad die Zwolle is te versterken en hoe we de stad

ook financieel klaarmaken voor een eerlijke toekomst.


I - NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING

Een nieuwe visie op het financiële beleid van de gemeente Zwolle

De overgang naar een duurzaam ingerichte samenleving – zowel ecologisch als sociaal –

vraagt om structurele veranderingen voor de lange termijn, ook in het gedrag en de

opstelling van de gemeentelijke overheid. De gemeente zal veel meer dan nu soms al het

geval is met andere partijen in een netwerk samen aan de oplossing van een

maatschappelijk vraagstuk werken.

Zulke nieuwe manieren van organiseren kunnen tot enorme besparingen leiden, al kan de

besparing voor de één gepaard gaan met kostenverhoging voor de ander. Het gaat er bij

samenwerking in een netwerk om dat de voordelen voor de samenleving als geheel (het

algemeen belang) voorop staan en dat de lasten en baten evenredig worden verdeeld (of

gecompenseerd) over de samenwerkende partijen. En pas op de langere duur worden de

revenuen van dit type structurele veranderingen zichtbaar. Dat is voor GroenLinks beslist

geen reden om er van af te zien: juist dit type veranderingen zorgen voor duurzame

verbeteringen. En de financiële baten komen waarschijnlijk pas op den duur, maar er zijn

wel al meteen belangrijke maatschappelijke baten. We geven een paar voorbeelden.

Lokale energievoorziening

In plaats van miljoenen weg te laten vloeien naar buitenlandse energiereuzen kunnen we

in (de regio) Zwolle met zon, wind, (grond)water en aardwarmte kleinschalig

zelfvoorzienend worden. Samenwerkende partijen zijn in dit verband: coöperaties voor

buurtenergie, scholen, kerken, (sport)verenigingen en gemeente.

De voordelen voor de inwoners van de gemeente zijn al snel merkbaar in hun

portemonnee: goedkope energie, lagere woonlasten. Voordelen voor de overheid: we halen

de CO2-reductie die we ons ten doel hebben gesteld, meer lokale werkgelegenheid,

toenemende sociale cohesie en betrokkenheid van inwoners bij duurzaamheid.

Stadslandbouw in plaats van loze ruimte

Door stagnerende projecten is er een aantal langdurig braakliggende terreinen in de stad

(Voorsterpoort, Prinsenpoort, Hessenpoort, De Tippe); ook heeft de gemeente veel grond

in bezit. Al die grond kan al dan niet tijdelijk worden benut voor stadslandbouw en

volkstuintjes.

Dat kan met name ten goede komen aan mensen met een uitkering of een laag inkomen.

Voordelen voor inwoners: weten wat je eet, en ook: goedkoop en eerlijk voedsel voor

mensen met weinig inkomen.

Voordelen voor de gemeente: een (al dan niet tijdelijke) functie voor braakliggende

gronden die van gemeenschapsgeld zijn gefinancierd. Misschien zelfs inkomsten in plaats

van louter kosten.

Woonruimte in plaats van lege gebouwen

GroenLinks Zwolle wil dat leegstaande kantoren, met name kantoorvilla's in de schil rond

de binnenstad, en winkels – al dan niet tijdelijk – worden hergebruikt als woonruimte. Ook

andere functies kunnen in leegstaande panden trouwens een plek krijgen. Dit vereist


samenwerking en financiële afspraken tussen particuliere ontwikkelaars,

vastgoedeigenaren en de gemeente. GroenLinks vindt dat de gemeente hier veel meer dan

nu het geval is de regie moet nemen. Transformatie voorkomt ruimtelijke en sociale

verloedering door leegstand. En hergebruik is vanuit duurzaamheidsoogpunt meestal beter

dan sloop en nieuwbouw.

Door nieuwe bestemmingen te geven aan kantoorpanden, winkels en andere leegstaande of

leegkomende gebouwen kunnen we woonruimte creëren voor woningzoekenden, met name

voor jongeren en andere starters op de woningmarkt en voor speciale doelgroepen.

Voordelen: minder leegstand met alle verloedering die dat op den duur met zich

meebrengt, een beperking van de woningnood en een afname van de wachttijden voor

sociale huurwoningen.

Energiebesparing - werkgelegenheid

Energiebesparende maatregelen vergen flinke investeringen (zonnepanelen op

schooldaken, vervangen openbare verlichting door LED e.d.) maar stimuleren de bouw en

de aanverwante sectoren, waardoor de gemeente minder kwijt is aan uitkeringen en op

termijn ook structureel bespaart op de energiekosten. Zie het pleidooi onder III voor een

rotatiefonds voor dit type investeringen.

Duurzame ruimte – gezondheidsbevordering - participatie

Een aantrekkelijk en multifunctioneel (sport)park bevordert de beweging (wandelen,

fietsen) en de deelname aan verschillende sporten en dat is weer goed voor de gezondheid

van mensen. De duurzame inrichting en het onderhoud van die ruimte kan (deels) worden

terugverdiend door mede- of zelfbeheer door buurtbewoners of leden van de

sportverenigingen. (Zie ook hierboven onder Lokale energievoorziening.)

Een ander voorbeeld van combinatievoordelen door het verbinden van de ruimtelijke

inrichting met gezondheidsdoelstellingen is biologische (stads)landbouw (zie hierboven).

Arbeidsmarkt – onderwijs - overheid

Als werkgevers, onderwijs en gemeentelijke overheid samen zorgen voor een betere

afstemming tussen de vraag op de lokale/regionale arbeidsmarkt en het aanbod van

afgestudeerden en werkzoekenden, ontstaan er voor alle partijen voordelen:

- voor de gemeente: het aantal uitkeringen neemt af, de OZB-inkomsten van bedrijven

nemen toe, de kwijtschelding van lokale heffingen neemt af, er wordt minder beroep

gedaan op het welzijnsbudget en het re-integratiebudget

- voor bedrijven: de wervingskosten van nieuw personeel nemen af

- voor het onderwijs: het aantal scholieren neemt toe, de uitval van leerlingen/studenten

neemt af.

GroenLinks ziet hier voor Zwolle bijvoorbeeld ook kansen op het gebied van de

kunstzinnige opleidingen die creatievelingen naar de stad trekken.

Wonen – welzijn - zorg

Als zorgaanbieders, woningcorporaties, vrijwilligersorganisaties (bijvoorbeeld ook de

ouderenbonden), welzijnsinstellingen, sociale werkvoorziening en gemeente samenwerken


kunnen inwoners langer in gezondheid in hun eigen woning blijven wonen en kan de

kwaliteit van hun leven langer hoog blijven, terwijl de zorgkosten afnemen.

Voordelen: minder kosten voor zorg (bijvoorbeeld eerste lijn in plaats van specialistische

hulp) en welzijn, minder uitkeringen (door inzet van WWB’ers) en het aantal hulpverleners

per huishouden neemt af.


II - EEN GROEN ZWOLLE

Een groene gemeente is gezond, prettig om in te wonen, te werken en te recreëren en is

energiebewust. Groen betekent niet alleen vogels en vlinders in Zwolle, maar ook

stadslandbouw en eerlijk eten. Op mondiaal niveau draagt een groene en duurzame

gemeente bij aan beperking van de klimaatverandering.

Groen heeft een waarde die niet in geld is uit te drukken. In tijden van bezuinigingen en

financiële krapte zijn ‘groene waarden’ zeer belangrijk met het oog op komende

generaties. Ze vormen een absolute voorwaarde voor kwaliteit van leven.

GroenLinks kiest voor ‘Groene Kwaliteit’. Een schone en gezonde leefomgeving: water,

bodem, lucht en biodiversiteit zoals bloemen, bijen, vogels en insecten. We willen

voorrang voor milieuvriendelijke vervoerswijzen met name naar en van het stadscentrum.

Graag zien we groene ruimten in de stad met groene wiggen naar het buitengebied, inzet

voor energiebesparing, aanpak van milieuvervuiling en ontwikkeling van diversiteit aan

woonmilieus. Bedrijfsterreinen willen we milieuvriendelijker en groener maken.

Kantoorontwikkeling zien we bij voorrang in de Spoorzone. Leegstaande kantoorpanden

willen we een nieuwe bestemming geven. In Zwolle is het goed wonen, werken, winkelen,

studeren en investeren. Dit willen we versterken.

Zwolle is een vrij compacte stad met directe verbindingen naar het buitengebied: IJssel,

Veluwe, Vechtdal, Kop van Overijssel en Salland. Stadsuitbreiding is voorzien in

Stadshagen, waar de komende jaren voldoende ruimte is voor nieuwe bouwactiviteiten.

Andere mogelijke locaties zijn wat ons betreft niet aan de orde. Belangrijker is het

gebruiken van braakliggende en vrijkomende terreinen binnen de bebouwde kom.

Uiteraard bouwen we niet op groengebieden in de stad en zorgen we voor voldoende

groene speelterreinen. De ‘Spoorzone’ is het belangrijkste ‘inbreidingsgebied’ van de stad:

GroenLinks wil dat werken recreatielocaties vooral per openbaar vervoer en fiets

bereikbaar zijn.

Door zijn voorzieningen (werkgelegenheid, winkels, onderwijs en medische zorg) heeft

Zwolle een regiofunctie. Bereikbaarheid is belangrijk. Het station met alle trein- en

regionale busverbindingen is de spil waar de bereikbaarheid van de stad om draait.

GroenLinks kiest voor uitmuntende fietsverbindingen en een sterk stedelijk openbaar

vervoer. Voor de automobilist komen er park & ride voorzieningen aan de rand van het

stedelijk gebied om het wegennet in de stad niet onnodig te belasten. Zo besparen we

kosten en ruimte op de parkeervoorzieningen in de stad.

GroenLinks streeft naar een schone stad: schone lucht, schone grond, schoon

oppervlaktewater, schone straten en goed onderhouden groen in de stad voor de

noodzakelijke biotopen en ruimte voor spel en recreatie.

Door durf te tonen en te improviseren kunnen nieuwe en spannende plekken en momenten

in Zwolle ontstaan. Experimenteren is van belang. Door nieuwe vormen van lokale

samenwerking kunnen financieringsbronnen worden gevonden, zoals lokale

energiecoöperaties. Door inwoners meer te betrekken bij hun leefomgeving en ‘duurzame

doe-het-zelvers’ met elkaar te verbinden, behalen we letterlijk en figuurlijk winst.


A Energie, klimaat en milieu

Zwolle wordt een schone en gezonde gemeente, waar afval wordt beschouwd als

grondstof.

1. In 2025 is Zwolle een energieneutrale gemeente. Dat betekent nog meer inzet voor

duurzame energiebronnen, zoals zonnepanelen, aardwarmte, biogas. De gemeente

initieert en ondersteunt projecten vanuit de samenleving.

2. Zwolle krijgt een 'energiepark', bijvoorbeeld op onuitgegeven bedrijfslocaties op

Hessenpoort.

3. De waterzuiveringsinstallaties in Zwolle innoveren zichzelf tot producent van energie

en grondstoffen. De gemeente ondersteunt het waterschap bij deze ontwikkeling.

4. Bij de nieuwbouw van woningen en bedrijfshallen worden zonnepanelen en andere

duurzame energiebronnen als voorwaarden voor een omgevingsvergunning gesteld.

5. Bestaande sociale huurwoningen zullen energiezuiniger worden gemaakt, waardoor er

voor bewoners kostenbesparing optreedt.

6. Afval dient voor 100 procent gerecycled te worden. Er komen daarom onder andere

meer recyclepunten.

B Ruimte, natuur, wonen en recreatie

Zwolle moet haar naam als Groenste stad van Europa (2006) blijven waarmaken.

1. Het huidige Structuurplan uit het begin van deze eeuw is op veel punten achterhaald.

GroenLinks wil in een nieuwe structuurvisie vastleggen dat groene gebieden rond het

Zwartewater - Dijklanden en Stadsbroek -, de IJssel en de Vecht – 'Vechtpoort' – groen

blijven: stadslandbouw ja, woningen nee!

2. Er komt meer groen op bedrijventerreinen. Bij renovatie en nieuwbouw op bestaande

bedrijventerreinen willen we mooiere en duurzamere bebouwing. Oudere bedrijfs-

terreinen worden gerevitaliseerd en krijgen groenvoorzieningen.

3. De Binnenstad kan in de ogen van GroenLinks een stuk groener. Dat kan door

gevelgroen en postzegelparkjes, maar ook door grotere ingrepen zoals op de Nieuwe

Markt is te bewonderen. Zo kan het Gasthuisplein wel een drastische groenaanpassing

gebruiken. Ook voor de Xenos-locatie staan wij een meer groene aankleding voor.

4. Behoud, versterking en uitbreiding van groen en groenstructuur (groene vingers)

aansluitend op en verbonden met de omringende natuurgebieden: IJssel, Zwarte

Water en Vecht, Sallandse landgoederenzone, Nationaal Landschap IJsseldelta.

5. Met name ook de ‘Spoorzone’ (stationsomgeving) dient - als centraal punt van

verbindingen - een aangenaam verblijfsklimaat te krijgen, met schone lucht, veel

groen en zitgelegenheid.

6. De gemeente Zwolle zet via de ‘Visie op Duurzaamheid’ in op duurzame ontwikkeling.

Ze streeft naar een langdurige balans tussen de drie p’s: people, planet en profit in

het gemeentelijk beleid, planontwikkeling en planuitvoering, de eigen bedrijfsvoering


en bij derden. Daarbij wordt nadrukkelijk gezocht naar samenwerking met andere

overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties.

7. GroenLinks ondersteunt de ideeën van het Natuurplatform Zwolle om in het belang

van biodiversiteit te kiezen voor een aantal ‘ambassadeurs’ of ‘koestersoorten’. Deze

staan symbool voor de kwaliteit van de leefomgeving en het behoud van de

biodiversiteit in de stad. Voor Zwolle zijn dat onder meer de kievitsbloem, de Zwolse

anjer, de sleedoornpage en de knoflookpad.

8. De wijken in Zwolle stralen groene kwaliteit uit. Er komt voldoende groen voor

iedereen in de buurt. Buurtbewoners die hun straat of buurt willen vergroenen komen

in aanmerking voor ondersteuning. Voor kinderen komt er in iedere wijk een

natuurspeelplaats.

9. GroenLinks wil dat de gemeente met een leegstandsverordening de leegstand in

kantoren aanpakt. Er is geen behoefte meer aan al die kantoorruimte terwijl veel

mensen wel zitten te springen om woonruimte.

10. Nieuwe programmering van kantoren alleen nog voor de Spoorzone; daar zijn de

werkplekken immers uitstekend bereikbaar met het openbaar vervoer.

11. Mensen die met de auto naar kantoor komen dienen via een parkeerheffing bij te

dragen in de kosten voor stedelijke infrastructuur.

12. Met woningcorporaties maken we afspraken om woningen voor 2020 naar gemiddeld

energielabel B te krijgen. Sociale huurders besparen hierdoor op de woonlasten.

13. Op termijn zal de bestaande woningvoorraad volledig energieneutraal moeten

worden: optimaal geïsoleerd en zelf energieleverend voor bijvoorbeeld elektrische

auto of fiets.

14. Geluidoverlast wordt aangepakt bij de bron (bijvoorbeeld geluidsarme bussen,

tegengaan van luidruchtige scooters en brommers); daarbij gaan we uit van het

principe 'de vervuiler betaalt'. Bij woningrenovaties komt extra aandacht voor

geluidsisolatie, zodat lawaaihinder door burengeluidsoverlast afneemt.

15. Vuurwerk afsteken met oudjaar wordt beperkt: om te beginnen komen er

vuurwerkvrije zones op drukke plaatsen, in nauwe straten, bij monumenten en in

kwetsbare natuur. Over vier jaar wordt vuurwerk alleen nog door professionals

afgestoken op speciaal daartoe aangewezen punten in de stad.

16. Vuurwerk bij evenementen wordt beperkt en verboden in het broedseizoen.

C Verkeer en vervoer

We stimuleren reizen te voet, met de fiets en het openbaar vervoer.We willen autorijden

in Zwolle ontmoedigen.

1. Vanaf 2015 staat Zwolle permanent in de top-3 van Fietssteden in Nederland. Daarom

wordt ook het fietsstratenplan op den duur volledig uitgevoerd en zelfs uitgebreid

met bijvoorbeeld winkelstraten als de Assendorperstraat en de Thomas a

Kempisstraat.


2. De gemeente gaat fietsparkeernormen hanteren om te voorzien in voldoende

stallingruimte. Er komen bewaakte, overdekte en gratis fietsparkeerfaciliteiten bij

het station, aan de rand van de binnenstad, in de binnenstad en bij winkelcentra.

3. Fietspaden worden beter onderhouden; met name fietsstroken in de oudere wijken

rond de binnenstad zijn hoognodig aan verbetering toe.

4. Mensen zijn van nature allemaal voetgangers. De straten in Zwolle worden daarom

optimaal ingericht voor voetgangers, met oog voor kwetsbare verkeersdeelnemers

zoals kinderen, senioren en mensen met een beperking.

5. De binnenstad gaat van autoluw naar autovrij, om te beginnen vrachtautovrij (zie 8

stadsdistributie). In dat verband wordt bijvoorbeeld de Koestraat een goede fietsen

wandelstraat waar autoverkeer wordt tegen gegaan. Bewoners van de binnenstad

krijgen een ontheffing.

6. De gemeente neemt het initiatief voor stadsdistributie met duurzame

vervoermiddelen om de leefbaarheid en het verblijfklimaat van de binnenstad te

vergroten, de luchtkwaliteit te verbeteren en de druk op het wegennet weg te

nemen.

7. De Kamperlijn zal als belangrijke verbinding tussen Kampen en Zwolle, als

railverbinding, in welke vorm dan ook, gehandhaafd blijven.

8. In het verlengde van de realisering van de Hanzelijn maakt de gemeente zich sterk

voor doortrekking ervan als Intercityverbinding naar Twente.

9. GroenLinks zet in op het beter benutten van de bestaande hoofdwegen; verdere

uitbreiding van de infrastructuur is niet meer aan de orde.

10. Toepassing van een verkeersdynamisch regelsysteem wordt uitgebreid naar de gehele

Binnenring.

11. Ten aanzien van de bereikbaarheid van de Binnenstad voor bezoekers gaan we uit

vanparkeergarages buiten de Binnenring. Dat betekent dat op termijn de huidige

parkeergarages op Het Eiland en het Maagjesbolwerk voornamelijk een functie

krijgen voor invaliden, bewoners van de binnenstad en winkelbedrijven.

12. Er komen Park & Ride voorzieningen in Zwolle zelf en in een ring rondom de stad;

met name ook op bedrijventerreinen (onder meer bij Ikea en de meubelboulevard),

met goed vervoer naar de binnenstad.

13. De verbrede N35 tussen Zwolle en Wythmen wordt in de ogen van GroenLinks een 70

km-weg met een gelijkvloerse aansluiting op een doorgetrokken Kroesenallee.

D Dierenwelzijn

Dieren verdienen een goede behandeling. We willen van Zwolle een mensen

diervriendelijke stad maken.

1. Het gemeentelijk dierenwelzijnsbeleid wordt voortgezet en geactualiseerd.

2. Er is aandacht voor dieren die in het wild leven, zo wordt het broedseizoen strikt

nageleefd en worden inperkingen in de leefomgeving van vogels gecompenseerd.


3. GroenLinks is tegen het gebruik van dieren voor vermaak, zeker als het gaat om wilde

dieren die door gevangenschap hun natuurlijke gedrag niet kunnen vertonen,

bijvoorbeeld op roofvogelshows of in het circus.

4. De diverse instellingen en organisaties die zich bezighouden met vervoer, opvang en

welzijn van dieren, werken uitstekend samen.

5. Er komt meer natuuronderwijs voor kinderen, niet alleen op school, maar

bijvoorbeeld ook op De Nooterhof en in de wijkboerderijen. In het kader van de

natuur- en milieueducatie aan schoolkinderen in Zwolle krijgt ook dierenwelzijn

aandacht.

E Eerlijk eten

Hoe natuurlijk en eerlijk is ons voedsel? GroenLinks wil dat Zwolle vooroploopt in

bewustwording en de concrete ontwikkeling die laat zien dat het anders kan!

1. We willen een multifunctionele landbouw stimuleren, zeker in de stadsranden:

boeren krijgen de mogelijkheid om meer diensten aan te bieden.

2. GroenLinks wil dat de gemeente stadslandbouw stimuleert en faciliteert: voedsel

verbouwen in de wijken en nabij de stad, bevordert dat mensen weten wat ze eten

en dat ze eerlijk voedsel eten. Denk aan plukfruit in de openbare ruimte, volkstuinen

en stadsboerderijen. Er komen bovendien informatiepunten bij wijk- of winkelcentra

over gezond voedsel en over gezond eten.

3. Via kleinschalige boerenmarkten worden biologische producten uit de 'stedelijke'

biolandbouw rechtstreeks aan de inwoners van de stad geleverd.

4. De gemeente promoot streekproducten; ze gebruikt consequent duurzame producten

bij activiteiten en evenementen.

5. We stimuleren biologische landbouw en schooltuinprojecten.

6. Zwolle is een gentechvrije gemeente.


III - EEN SOCIAAL ZWOLLE

Solidariteit staat voor GroenLinks voorop. We hebben ons altijd ingezet voor gelijke kansen

op de arbeidsmarkt en zorg voor wie dat nodig heeft. Wij geven prioriteit aan

kleinschaligheid als het gaat om banen, zorg en welzijn. In Zwolle blijft GroenLinks zich

hier vol voor inzetten en dat is hard nodig.

Vanaf 2015 worden een heleboel taken, die nu door het rijk worden uitgevoerd, de

verantwoordelijkheid van de gemeenten. Ook Zwolle krijgt de verantwoordelijkheid voor

de nieuwe participatiewet, jeugdzorg en de awbz-zorg thuis. Daarbij zijn flinke kortingen

op het budget aangekondigd, variërend van 15 tot 50 procent. Deze ingrijpende

veranderingen hebben op kwetsbare mensen een enorme impact. We willen dat

Zwollenaren hier goede voorlichting over krijgen en mensen niet de dupe worden van

‘stapelingseffecten’. Maar natuurlijk willen we vooral dat de gemeente Zwolle op 1 januari

2015 alles goed op orde heeft. De inwoners zijn hierbij het uitgangspunt, niet het aanbod

van de instellingen.

Elk kind verdient een goede start, in een gezonde omgeving en met onderwijs dat

achterstanden wegwerkt en talenten ontwikkelt. GroenLinks wil investeren in jeugd:

jongeren de ruimte geven, met voldoende speel- en sportvoorzieningen. We willen

jongeren uitdagen om zich in te zetten voor anderen en hen verantwoordelijkheid geven.

Mensen met wie het even niet goed gaat, die pech hebben of verkeerde keuzes hebben

gemaakt, laten we niet vallen. En ook als je langer bent aangewezen op hulp van de

overheid, moet je de regie over je eigen leven kunnen houden. We willen dat niemand in

armoede leeft. Als iemand zich bij het loket meldt omdat het water hem of haar aan de

lippen staat, dan maakt een ambtenaar niet een afspraak over zes weken. Nee, deze

persoon krijgtmeteen hulp.

De groeiende werkloosheid baart ons grote zorgen. Het midden- en kleinbedrijf (MKB) is

belangrijk voor de werkgelegenheid en draagt bij aan de leefbaarheid van Zwolle. Daarom

hebben we oog voor de belangen van het MKB. De omschakeling naar een duurzame

economie is dé uitdaging voor alle ondernemers en bedrijven. GroenLinks wil deze

overgang faciliteren en groene en innovatieve koplopers alle kansen bieden en hiermee

veel groene werkgelegenheid scheppen.


A Zorg en welzijn

De gemeente luistert naar wat mensen écht nodig hebben om zelfstandig in de

samenleving te functioneren. Iedereen doet ertoe.

1. We willen van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen met’: niet te veel overnemen, maar naar

mensen luisteren en ze ook de kans geven het zelf weer te proberen, met steun van

hun omgeving. Dat betekent wel dat we als overheid en gemeenschap accepteren dat

iemand het soms niet gelijk zelf redt.

2. Zwolle zet vooral in op preventie van ziekte en zorg door zelfredzaamheid, een

gezonde leefstijl en sociale samenhang te bevorderen.

3. De ingrijpende veranderingen die de rijksoverheid veroorzaakt, hebben op kwetsbare

groepen een enorme impact. Daarom willen we de rust in 2015 weer terug laten

keren. Natuurlijk gaan dingen anders, maar de basiszekerheid is de bekende

professional die de client kent en begrijpt.

4. Als gemeente willen we een echt inclusieve samenleving zijn. Kennis en contact is

belangrijk voor het begrip van mensen en kan stigmatisisering tegengaan. Daarom zal

een moderne campagne starten om alle inwoners bewust te maken over wat een

Zwollenaar met een psychiatrische aandoening, verstandelijke beperking of een niet

aangeboren hersenletsel nog wel kan en wat niet. Vaak is dat van de buitenkant niet

te zien.

5. We willen een gemeente zijn zonder bureaucratie. De professional die in gesprek

raakt met een inwoner die ondersteuning nodig heeft, kan zelf aan de slag en heeft

mandaat om andere hulpverleners in te schakelen. Zo krijgen mensen snel

ondersteuning, bij vertrouwde professionals.

6. De veranderingen in het zorgstelsel zijn van grote invloed op de toekomst van veel

Zwollenaren. De burger moet vooraf goed geïnformeerd worden over deze

wijzigingen.

7. Elke inwoner kan op zoveel mogelijk plekken (waar men dat wil) terecht met zijn

zorgen en ondersteuningsvragen. Getrainde en goed opgeleide medewerkers gaan

vervolgens het gesprek aan om te achterhalen wat er aan de hand is, wat iemand zelf

nog prima kan of met wat hulp van familie, vrienden, collega's of buren.

8. We gaan uit van het principe één huishouden, één plan, één hulpverlener, één

budget. Met de inwoner en de mantelzorger(s) wordt een plan opgesteld waarin

vooral aandacht is voor wat we willen bereiken. Zo vaak als nodig vindt bijstelling

plaats van de manier waarop dat doel bereikt kan worden, zonder dat ingewikkelde

bureaucratische processen doorlopen moeten worden. Wij stellen vertrouwen in de

professional die vanuit een huishouden als beste weet wat er aan de hand is en wat

nodig is om mensen zo goed mogelijk te laten meedoen in de Zwolse samenleving.

9. GroenLinks kiest voor eigen regie van de cliënt. Dit betekent optimale keuzevrijheid

binnen zekere financiële grenzen. Een persoonsvolgend budget kan daarbij helpen.

Maar ook krijgen cliënten de mogelijkheid via een sollicitatie de eigen hulpverlener

te kiezen.


10. Een rechtvaardige, eigen bijdrage: de gemeente vraagt, waar wettelijk toegestaan,

een passende, inkomensafhankelijke financiële eigen bijdrage voor individuele zorg

en voor het aanpassen van een woning. Een eigen bijdrage hoeft niet altijd financieel

te zijn, maar kan ook in natura.

11. Aan de draagkracht van mantelzorgers en vrijwilligers zit een grens. Zij moeten zich

gesteund voelen en zelf ook daadwerkelijk een goede ondersteuning krijgen.

12. We zetten ICT slim in om het leven voor mensen met een beperking zo normaal

mogelijk te maken. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van de buzz buddy (een

geslaagd voorbeeld uit Zuid-Holland) bij vervoer naar dagbesteding. Maar ook zorg op

afstand en bestrijding van eenzaamheid mogelijk maken met tablets.

13. Ouderen en mensen met een beperking kunnen zelfstandig blijven wonen. Dat heeft

consequenties voor nieuwbouw- en herstructureringsprojecten. Er zal worden

voorzien in een keur aan bijzondere woonvormen: aanleunwoningen,

nultredenwoningen, kangoeroewoningen, beschermd-wonen-projecten, begeleid

zelfstandig wonen en woningtypen waarbij mantelzorgers in de buurt kunnen zijn en

kunnen wonen.

14. Er komen experimenten met woonvormen tussen zelfstandig wonen en een

verzorgings- of verpleegtehuis. Bijvoorbeeld via groepswonen voor ouderen of

Centraal Wonen-projecten.

15. Nieuwe woningen voor ouderen en mensen met een beperking worden dicht bij de

voorzieningen gebouwd.

16. We maken een bewuste afweging tussen de voor- en nadelen van het aanpassen van

de woning of het verhuizen naar een passend huis of verzorgingstehuis.

17. Iedereen met een rolstoel of rollator kan in Zwolle overal goed komen. Naast de inzet

van de Zwolse gehandicaptenraad op dit punt wil GroenLinks de stadsergonoom

behouden.

18. Er zijn voldoende openbare toiletten die ook voor mindervalide mensen goed

toegankelijk zijn.

19. Er zijn goede individuele vervoersmogelijkheden: toegankelijk openbaar vervoer en

OV-taxivervoer dat op tijd is en de klant adequaat bejegent.

20. We willen mensen (met een beperking) stimuleren ‘zinvol’ bezig te zijn met werk,

vrijwilligerswerk of dagbesteding. Dat draagt bij aan hun zelfstandig functioneren en

het draagt ook bij aan het ontlasten van de mantelzorger.

21. Voor sommige mensen is een beetje (sociale) afleiding en structuur al een hele stap.

Daarom houden we de mogelijkheid om binnen te lopen in een van de laagdrempelige

inloopvoorzieningen in stand.

22. De huidige regelingen voor inkomensondersteuning worden vervangen en de

gemeenten, ook Zwolle, worden verantwoordelijk hiervoor. Hierbij is door het rijk

een bezuiniging van 50 procent opgelegd en dat vraagt om een andere organisatie.

We vinden het een goede zaak dat de regeling toegespitst wordt op de kwetsbare

inwoners en zal steun gaan bieden aan huishoudens waar extra kosten voor zorg,

ondersteuning en mantelzorg niet op te brengen zijn. Mogelijk wordt deze regeling

ook deels bij hulp bij het huishouden geïntegreerd.


23. Informatie over zorg is voor inwoners gemakkelijk te krijgen. De gemeente geeft

actief informatie over de mogelijke voorzieningen, via website, zorgloket of

huisbezoek. De website is informatief voor zowel burgers als voor professionals: bevat

een up-to-date sociale zorgkaart, waarop alle contactformulieren en mogelijkheden

voor zorg en ondersteuning staan aangegeven.

24. Hulp en ondersteuning zijn beschikbaar op de plek die mensen zelf als logisch

ervaren: in de wijk of in een stadsoverstijgende sociale context. Bij het inrichten van

de wijkteams worden de zorgverleners betrokken die daadwerkelijk in de wijk (gaan)

werken.

25. GroenLinks vindt het belangrijk dat zorgorganisaties en zorginstellingen met elkaar

samenwerken in plaats van elkaar beconcurreren. Samenwerking tussen huisartsen,

wijkverpleegkundigen en andere zorggevers wordt gestimuleerd. We gaan hierbij uit

van de deskundigheid van de professionals.

26. Met een uit Den Haag opgelegde bezuiniging van 40 procent op de thuiszorg, wordt

het een grote opgave om de zorg niet te verschralen. Vanwege de signaleringsfunctie

van zorgverleners willen we thuiszorg niet vervangen door schoonmakers.

27. Bestaande makkelijk toegankelijke ondersteuning zal de komende jaren aan belang

winnen. Als we mensen beter in staat willen stellen om hun eigen kracht te benutten,

is een steun in de rug daarbij cruciaal. Het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) en

welzijnswerk gaan we richten op deze ondersteuning. Fusies van instellingen zijn

daarbij niet de aangewezen route.

28. GroenLinks stimuleert in de gemeente manieren voor mensen om elkaar te helpen en

te ontmoeten. Bijvoorbeeld via ‘ontmoetingsplekken’ en andere buurtvoorzieningen.

29. De door het kabinet afgeschafte maatschappelijke stages (MAS) worden in Zwolle

voortgezet. Jongeren worden via leerlingenraden zelf gevraagd naar de vorm en

inhoud hiervan.

30. Ouderen kunnen gestimuleerd worden om een nog actievere rol in de samenleving op

te pakken. Nieuwe zorg en welzijnsconcepten kunnen dit ondersteunen.

31. Bewoners en cliënten worden actief betrokken bij het ontwikkelen en uitvoeren van

het beleid rond zorg, welzijn en wonen: we zetten ze aan het stuur, geven ze meer

de regie.

32. Waar gewerkt wordt met adviesraden zijn deze divers samengesteld (man/vrouw,

oud/jong, homo/hetero, autochtoon/allochtoon). Zo zorgen we ervoor dat niet

iedereen over één kam wordt geschoren en rekening wordt gehouden met specifieke

vragen.

B Inkomen en uitkering

Een inkomen is voor iedereen noodzakelijk. Wie daar zelf niet in kan voorzien, wordt

ondersteund door de gemeente.

1. De Sociale Dienst bekwaamt zich in het verplaatsen in de cliënt. Men werkt vanuit

vertrouwen in de cliënt en geeft begrijpelijke informatie. De situatie van mensen is

leidend, niet de letter van de wet.


2. Het niet-gebruik van minimaregelingen wordt tegengegaan door gerichte

communicatie naar doelgroepen en maatschappelijke instellingen die signalen kunnen

afgeven, buurtgerichte activiteiten en thuisgesprekken.

3. Een huishouden met meerdere problemen krijgt één verantwoordelijke hulpverlener.

Deze helpt het leven weer op orde te brengen en regelt de samenwerking met

bijvoorbeeld het maatschappelijk werk, de woningcorporatie en de welzijnsinstelling.

4. Cliënten van de Sociale Dienst verdienen optimale ondersteuning. Dit betekent

bijvoorbeeld brieven en beslissingen versturen die begrijpelijk zijn voor iedereen en

extra aandacht voor communicatie met verschillende migrantengroepen.

5. Zodra iemand in aanraking komt met sociale zaken, wordt er verteld welke

regelingen gebruikt kunnen worden. Als dat nodig is worden mensen geholpen bij het

aanvragen van allerlei voorzieningen, toelages en regelingen.

6. Actuele informatie over landelijke en gemeentelijke regelingen voor

inkomensondersteuning is toegankelijk voor iedereen.

7. Geen onnodige bureaucratie voor uitkeringsgerechtigden en dus ook geen controlelast

voor ambtenaren van de sociale dienst.

8. GroenLinks wil armoede voorkomen. We kiezen voor ruimhartige

inkomensondersteuning, zodat mensen met een minimumuitkering of werkende

armen zich niet uitgesloten hoeven te voelen en hun kinderen aan sporten culturele

activiteiten kunnen meedoen.

9. GroenLinks is voorstander van de stadspas, die korting geeft op activiteiten die

participatie bevorderen, zoals sport en cultuurdeelname. Om stigmatisering te

voorkomen is de pas te koop voor alle Zwollenaren en gratis voor minima.

10. Het gemeentebeleid richt zich op het voorkomen van extreme salarissen in de (semi-)

publieke sector.

11. De voedselbank wordt optimaal gefaciliteerd.

12. De doelstellingen van ‘Zwolle Armoede Vrij’ ondersteunen we van harte.

13. In Zwolle worden mensen met schulden altijd geholpen, maar we proberen schulden

(en huisuitzetting) ook te voorkomen. GroenLinks kiest voor een actieve aanpak van

de schuldenproblematiek via goede preventie, schuldsanering en nazorg. Dit betekent

dat de gemeente een stevige afdeling voor schuldhulpverlening intact houdt.

Achterstallige lasten voor huur en energie worden voorkomen. Bij elke

uitkeringsaanvraag en elk schuldhulpverleningstraject wordt een budgetadvies

gegeven.

14. In Zwolle mogen mensen niet de dupe worden van teveel bezuinigen boven op elkaar

(stapeling). Waar nodig compenseert de gemeente de onevenredige gevolgen van de

bezuinigingen.


C Participatie en werkgelegenheid

GroenLinks maakt het mogelijk dat iedereen naar eigen kunnen meedoet, op de

arbeidsmarkt en in de samenleving. Want iedereen hoort erbij.

1. Voor een goed gemeentelijk participatiebeleid zijn de ervaringen uit de praktijk van

groot belang. Hiervoor heeft de gemeente verschillende adviesraden (cliëntenraad,

WMO adviesraad, gehandicaptenraad, jongerenraad en integratieraad). Er wordt door

de gemeente gewerkt aan één participatieraad die al deze adviesraden moet

vervangen. GroenLinks staat zeer terughoudend tegenover deze ontwikkeling en vindt

dat de verschillende doelgroepen optimaal vertegenwoordigd moeten blijven.

Daarnaast moet het werk van de adviesraad goed gefaciliteerd blijven worden met

onkostenvergoeding, secretariële ondersteuning en deskundigheidsbevordering.

2. Of het nu gaat om bijvoorbeeld de GGZ of de sociale dienst, om goed beleid te

maken en dit goed uit te voeren is de inbreng en advies van (opgeleide)

ervaringsdeskundigen van groot belang.

3. Cliënten krijgen één aanspreekpunt bij de sociale dienst: een eigen coach die zorgt

voor ‘dienstverlening op maat’.

4. Er is altijd wat te doen. Voor mensen die (nog) geen kans op betaald werk maken,

zoekt de gemeente naar alternatieven: scholing, participatiebanen, seniorenbanen,

leerwerkplekken, stageplaatsen of vrijwilligerswerk.

5. Met alle langdurig werkzoekenden bespreken we een op maat gemaakt

leerwerktraject (combinatie van opleiding en werkervaring).

6. Tijdelijk kunnen werkzoekenden met behoud van uitkering in een leerwerktraject

zitten. Na succesvolle afronding verplicht de werkgever zich de werkzoekende een

bepaalde periode in dienst te nemen.

7. Mensen die (nog) niet toe zijn aan re-integratie op de arbeidsmarkt, krijgen werk te

doen in buurten, onderwijs, zorg, welzijn, sport en openbare ruimte. Tegen

minimumloon, met normale secundaire arbeidsvoorwaarden zoals pensioenopbouw.

Deze banen sluiten aan bij de ambities en mogelijkheden van werkzoekenden.

8. Bij aanbestedingen van de gemeente wordt als eis opgenomen dat een minimaal

aantal werkzoekenden uit de regio in dienst wordt genomen (bijvoorbeeld 5 procent).

9. Mensen met een lichamelijke beperking moeten in principe overal aan het werk

kunnen. Zij hebben het recht om zelfstandig en in eigen regie te kunnen werken.

Vervoer mag eveneens geen probleem meer zijn.

10. Bijstandsgerechtigden mogen vrijwilligerswerk doen en krijgen hiervoor

(gedeeltelijke) ontheffing van de sollicitatieplicht. We stimuleren dat mensen met

een uitkering zich actief voor anderen inzetten, bijvoorbeeld door hulp bij klusjes in

huis en tuin, begeleiding bij artsbezoek en sociale activiteiten. Ook stimuleren we

dat mensen proberen geld te verdienen; ze mogen daarom een gedeelte van deze

verdiensten houden.

11. Beschutte sociale werkplaatsen zijn voor sommigen de enige veilige manier van

werken. Voor hen blijft die mogelijkheid bestaan.


D Goede kansen voor ondernemers en gelijke kansen op de arbeidsmarkt

GroenLinks stimuleert ondernemers die voor persoonlijke én maatschappelijke winst gaan.

Ondernemen vraagt om zowel vrijheid als verantwoordelijkheid.

1. We bieden het midden- en kleinbedrijf meer ruimte om zich te vestigen in

woonwijken.

2. De gemeente helpt starters, met name in de creatieve bedrijvigheid, aan ruimte

bijvoorbeeld via tijdelijke benutting/herbestemming van leegstaande panden. De

gemeente stimuleert en ondersteunt met name cultureel entrepreneurschap.

3. Er komen gunstige regelingen voor startende winkels in wegkwijnende winkelstraten,

bijvoorbeeld door een (tijdelijk) aangepaste huur of OZB.

4. De gemeente stimuleert collectieve voorzieningen, zoals een broodfonds en

coöperaties.

5. De sociale dienst is ruimhartig voor zelfstandige ondernemers in armoede.

6. De gemeente zoekt alternatieven voor inwoners die op de reguliere arbeidsmarkt

buiten de boot vallen: ze maakt werk van de ontwikkeling van buurtdiensten – de

sociale economie.

7. Bij opdrachten en aanbestedingen eist de gemeente een sociale bijdrage in de vorm

van stageplekken, leerwerktrajecten of begeleiding van maatschappelijk kwetsbare

groepen.

8. Met het bedrijfsleven maken we afspraken over het in dienst nemen van mensen met

een afstand tot de arbeidsmarkt.

E Duurzame economie en werk

De omschakeling naar een duurzame economie is dé uitdaging voor alle ondernemers.

Energiebesparing, duurzame energieopwekking en mobiliteit zijn de uitgangspunten. Dat

levert veel nieuwe banen op!

1. We geven voorrang aan duurzame, innovatieve en creatieve ondernemers. GroenLinks

wil bedrijven aantrekken die milieuvriendelijk werken en tegelijk de

werkgelegenheid in Zwolle versterken zoals repairshops.

2. Vanwege het positieve effect op de werkgelegenheid en koopkracht wordt renovatie

en verduurzaming van woningen en bedrijfsgebouwen sterk gestimuleerd.

3. De gemeente stimuleert initiatieven rond de opwekking van duurzame energie en het

vermijden van CO2-uitstoot.

4. Intensief ruimtegebruik is het uitgangspunt bij bedrijfsactiviteiten. Die worden zoveel

mogelijk geclusterd en leegstaande gebouwen krijgen een herbestemming.

5. Bij de ontwikkeling van bedrijventerreinen proberen we gesloten

grondstoffenkringlopen en CO2-neutraliteit te realiseren.


6. We gaan bestaande winkelcentra versterken, en geen nieuwe winkellocaties meer

plannen. In de Binnenstad zijn nog enkele gebieden die een impuls kunnen krijgen.

Bijvoorbeeld rond de Peperbus, de Weeshuisstraat en het Eiland.

7. We pakken verloedering en leegstand aan. Er moeten in samenspraak met

vastgoedeigenaren en ondernemers (tijdelijke) oplossingen komen voor locaties waar

herontwikkeling stagneert of winkelruimte leegstaat. Zwolle voert daarvoor een

leegstandsverordening in.

8. De toewijzing van overheidsopdrachten gebeurt aan de hand van

duurzaamheidscriteria.

9. Elk groot bedrijf wordt gestimuleerd tot het maken van een bedrijfsvervoersplan voor

vrachtvervoer en het woon-werkverkeer van werknemers.

10. De sterke kanten van de gemeente en de regio worden optimaal benut voor

ontwikkeling van de economie en de werkgelegenheid. Daarom wil GroenLinks

inzetten op groene recreatie en –diensten.

11. Het aantal koopzondagen blijft gelijk.

F Wonen

Een betaalbare en energiezuinige woning voor iedereen.

1. Woningen worden zodanig aangepast dat mensen er (zo lang mogelijk) zelfstandig in

kunnen blijven wonen. Hierbij hebben we aandacht voor nieuwe concepten van

mantelzorg, vrijwilligerswerk en noaberschap in wijk en buurt.

2. Voorkom dat mensen uitgezet worden en in de maatschappelijke opvang

terechtkomen. Zorg voor een integrale aanpak van schulden, werk en levensstijl.

3. Het is belangrijk dat er voldoende maatschappelijke opvang is: woonplekken waar

mensen tijdelijk kunnen worden opgevangen, en dat dit verblijf kort duurt.

4. Gebruik voor maatschappelijke opvang leegstaande kantoorgebouwen of

verzorgingstehuizen.

5. Mensen die de maatschappelijke opvang verlaten, krijgen daarna snel een

huurwoning en indien nodig schuldhulpverlening. We stimuleren het initiatief dat

zorgpartijen Riwb en Limor hebben gestart om in Zwolle met het concept Housing

First (oorspronkelijk Amerikaans en inmiddels in Nederland met succes toegepast) te

starten.

6. De gemeente stimuleert mensen om zelf (gezamenlijk) woningen te bouwen, zoals de

plannen voor een Zwols Ecodorp.

7. Met de woningcorporaties willen we afspreken dat zij ondanks de rijksbezuinigingen

blijven zorgen voor genoeg betaalbare woningen. Het beleid van behoud van het

huidige aantal huurwoningen maakt plaats voor beleid gericht op substantiële

uitbreiding van voorraad sociale huurwoningen.

8. In de gemeente komen voldoende kwalitatief goede en betaalbare kamers

beschikbaar voor studenten en werkende jongeren.


9. Als iemand een eengezinswoning wil verhuren aan kamerbewoners, mag dat alleen als

de verhuurder zorgt voor goed onderhoud, fietsenstallingen en geluidsreducerende

maatregelen.

10. Kamerverhuur in woonwijken kan leiden tot leefbaarheidproblemen. GroenLinks

maakt die problemen liever tot onderwerp van gesprek tussen de betrokkenen

(buurtbemiddeling) dan dat ze vasthoudt aan het quotum van 10 procent

kamerbewoners per postcodegebied. Met studentenraden en Studenten Overleg

Orgaan Zwolle worden behoeften geïnventariseerd en oplossingen gezocht.

11. De gemeente is actief om leegstand tegen te gaan. Daartoe wordt onder meer een

leegstandsverordening van kracht.

12. De gemeente werkt mee aan en neemt initiatieven voor herbestemming van

leegstaande winkels, kantoren of kerken.

13. Voordat voor een pand een sloopvergunning wordt afgegeven, is eerst gekeken naar

de mogelijkheden voor hergebruik.

14. Wanneer er gebouwen worden gekraakt, wordt terughoudend gehandhaafd: alleen als

er geen woonruimtetekort meer is, hoeft kraken geen optie meer te zijn.

G Jeugd

GroenLinks staat voor positief jeugdbeleid: door jongeren uit te dagen op wat ze kunnen

en willen, werken zij zelf aan hun welzijn en aan hun toekomst.

1. Er komt een natuurspeelplaats en/of scharrelbos in elke wijk. Kinderen en jongeren

worden betrokken bij het ontwerp en de inrichting van de plek! Mooie voorbeelden

zijn al te vinden de Schellerdriehoek en Dieze (Kastanjestraat).

2. Schoolpleinen worden onderdeel van de openbare buitenspeelruimte. Ook

schoolpleinen worden zo veel mogelijk groen ingericht.

3. Elke schoolomgeving wordt veilig ingericht en er komen veilige routes naar scholen.

En op elke school worden afspraken met de ouders gemaakt over het halen en

brengen van kinderen 'met fietsen en voeten'.

4. Kinderen en jongeren hebben de toekomst en zijn de toekomstige inwoners van onze

gemeente. We nemen hun wensen daarom serieus. We betrekken kinderen en

jongeren actief bij alles wat voor hen wordt georganiseerd. We praten niet over

jongeren, maar mét jongeren, niet alleen als het gaat over de inrichting van speel-,

sporten ontmoetingsplekken/ruimte en verkeersveiligheid, maar ook over het

jongerenwerk, de bestrijding van jongerenoverlast en de decentralisatie van de

jeugdzorg.

5. Iedere lente een wijk-kijk: samen met de buurtkinderen inspecteert de gemeente de

speelplekken. Wat kapot is, wordt gerepareerd of vervangen; rommel wordt

opgeruimd.

6. Jongeren worden door de gemeente actief uitgedaagd om positieve initiatieven te

nemen en worden in staat gesteld om hun ideeën uit te voeren. Het jongerenbudget

wordt doorontwikkeld.


7. Gelukkig gaat het met de meeste jongeren in Zwolle goed. We willen dat jongeren

zorgeloos kunnen opgroeien in hun eigen omgeving. We zetten daarom in op het

voorkomen van problemen op latere leeftijd. Veel preventieve activiteiten zijn de

laatste jaren wegbezuinigd. GroenLinks wil hierop niet verder bezuinigen en

repareren waar dat nodig is.

8. We blijven speciale aandacht hebben voor een groep echt kwetsbare jongeren en

onderwerpen als loverboys, zwerfjongeren, Antilliaanse jongeren, voortijdig

schoolverlaten, gezond gewicht, pesten en psychische problematiek.

9. Zorg en welzijn voor de jeugd moeten laagdrempelig en op wijken buurt niveau

beschikbaar zijn. Zwolle zet nieuwe communicatiemiddelen in om te zorgen dat

jongeren en opvoeders eerder, gemakkelijker en vanzelfsprekender bij het Centrum

voor Jeugd en Gezin (CJG) terechtkomen voor vragen over opgroeien en opvoeding.

Daarnaast blijven de ‘fysieke voorzieningen’ bestaan waarbij een verbinding gezocht

wordt met het wijkgericht werken.

10. Als de gemeente straks verantwoordelijk is voor de jeugdzorg, krijgt iedere jongere

de hulp die nodig is – en ook tijdig specialistische hulp. Er komt een

‘uitrukmentaliteit’ bij de gemeente: bij problemen gaan we zo snel mogelijk

oplossingsrichtingen opstarten. Niemand mag nog weken (of maanden) wachten

voordat er actie volgt.

11. GroenLinks ziet ook hier het belang van de jongere zelf als deskundige. Er wordt

gewerkt vanuit het principe één huishouden, één plan. De eigen kracht conferentie is

hierbij een uitstekend instrument.

12. Op voorhand wordt door het Rijk 15 procent gekort op de jeugdzorg. Deze bezuiniging

vindt GroenLinks te kort door de bocht. Zo nodig moet er extra geld naar de

jeugdzorg.

13. In de jeugdzorg staat de persoonlijke benadering voorop (maatwerk) en de hulp

wordt zoveel mogelijk op wijk- of gemeentelijk niveau georganiseerd. De betrokken

professionals krijgen meer handelingsvrijheid en bureaucratie wordt tegengegaan.

14. We voorkomen dat er wachtlijsten voor jeugdzorg ontstaan, ook in de

overgangsperiode van de decentralisatie.

15. Zwolle blijft als Zwolle Gezonde Stad een Jogg-stad: Jongeren Op Gezond Gewicht.

Zwolle richt zich daarbij naast jongeren ook op volwassenen. Belangrijk voor Zwolle

Gezonde Stad is kennis over gezonde voeding, omstandigheden om gezond te

bewegen en te voorkomen dat kinderen en volwassenen door (opvoed)problemen te

veel eten.

H Onderwijs

Goed onderwijs is de beste start voor de toekomst. Dat betekent: achterstanden inhalen

en het beste uit kinderen halen. Leren houdt niet op als je volwassen bent.

1. Goed onderwijs is alleen mogelijk in schoolgebouwen die passen bij de eisen van deze

tijd: schoon, veilig, comfortabel en groen.


2. Schoolpleinen worden groen ingericht. Natuurlijk ingerichte schoolpleinen stimuleren

de natuurbeleving en werken rustgevend op leerlingen in tegenstelling tot het

traditioneel grijs betegelde schoolplein.

3. Iedere jongere zit op school of volgt een leerwerktraject: geen enkele leerplichtige

jongere zit thuis. Door de invoering van het 'passend onderwijs' vraagt dit extra

aandacht. Bij problemen wordt bekeken met de jongere wat de oorzaak is.

4. Allochtone kinderen hebben onze bijzondere aandacht: zij krijgen evenveel kansen

als autochtone kinderen in Zwolle. Samen met migrantenorganisaties zoeken we naar

mogelijkheden voor optimale ondersteuning. Bijvoorbeeld via het inschakelen van

rolmodellen (zoals leerkrachten van allochtone afkomst) uit de gemeenschappen, het

meer betrekken van ouders (vaders én moeders) bij de schoolcarrière van hun kind of

het instellen van intermediairs tussen school en ouders.

5. Samen met het onderwijs biedt de gemeente (via de verschillende

jeugdzorgaanbieders) passende opvoed- en opgroeiondersteuning aan zorgleerlingen,

gezin en docenten.

6. Niet alle leerlingen zullen binnen het reguliere onderwijs kunnen worden

opgevangen: voor hen blijft het speciaal onderwijs.

7. De school is een afspiegeling van de samenleving. De gemeente zet zich actief in om

cultureel-etnische segregatie tegen te gaan.

8. De sociaal emotionele leerroute is van groot belang. Alle scholen geven voorlichting

over seksuele diversiteit, pesten, mensenrechten, racisme en discriminatie. De

gemeente stelt hiervoor middelen beschikbaar: bijvoorbeeld over antiracisme via

beschikbaarstelling van de Anne Frank Krant.

9. De gemeente propageert de uitgangspunten van de ‘vreedzame school’: kinderen

leren conflicten vreedzaam op te lossen.

10. Pesten wordt niet getolereerd. Alle scholen in Zwolle gaan pesten actief en

consequent bestrijden. Zowel in basis- als voortgezet onderwijs krijgt vredeseducatie

een plek in de vakken die zich daartoe lenen (zoals maatschappijleer, aardrijkskunde

en geschiedenis).

11. Ook volwassenen krijgen (een tweede) kans om taal en andere achterstanden weg te

werken.

12. We bestrijden laaggeletterdheid zowel bij kinderen als bij volwassenen door het

aanvalsplan laaggeletterdheid te continueren.

13. De gemeente daagt alle scholen in Zwolle uit om een plan te maken hoe zij een

Gezonde School kunnen worden.


I Sport en gezondheid

GroenLinks brengt Zwolle in beweging! Sporten is gezond, ontspannend en draagt bij aan

sociale cohesie, integratie en tolerantie.

1. Sport in Zwolle is belangrijk voor iedereen. De gemeente zorgt voor goede en

betaalbare voorzieningen voor amateursportbeoefening: sportvelden, zwembaden en

sporthallen.

2. Er is een goede spreiding van de voorzieningen over de wijken.

3. Er komen meer sporten spelmogelijkheden in de openbare ruimte. Zwolle heeft een

goed potentieel als wandelen hardloopstad. Er komen (naar voorbeeld van de

fietsknooppunten) duidelijke looproutes, waarbij de afstanden goed zijn te bepalen.

4. We stimuleren iedereen om te gaan sporten en sporten moet voor iedereen mogelijk

zijn.

5. Er mogen geen beperkingen voor zijn voor kinderen die leven in gezinnen met

minimuminkomen. Voor senioren blijft er een gevarieerd aanbod aan sporten

bewegingsactiviteiten, afgestemd op de behoeften binnen deze groep. En

sportverenigingen worden gestimuleerd aandacht te besteden aan voorzieningen voor

aangepaste sport voor gehandicapten.

6. De samenwerking tussen sportverenigingen onderling en met bijvoorbeeld het

onderwijs, de naschoolse opvang, fitnesscentra en zorginstellingen wordt

gestimuleerd. De afstemming van het gebruik van de accommodaties is hierbij een

aandachtspunt.

7. Voor een gezonde levensstijl krijgen alle leerlingen in het basis- en voortgezet

onderwijs een kennismakingsprogramma over sport en voeding. Daarbij wordt ook

aandacht besteed aan sportief gedrag (in het bijzonder tegenover scheids- en

grensrechters).

8. Sportverenigingen zorgen voor 'gezonde kantines'.

9. Er komt bij sportverenigingen meer aandacht voor de inbreng van jongeren omdat

onderzoek van Sport Service laat zien dat een gebrek hieraan leidt tot een sterke

uitval bij voetbalclubs vanaf de B jeugd.

10. De gemeente stimuleert de deelname van allochtone jongeren – vooral meisjes! – aan

sportverenigingen extra.


IV - ZWOLLE IS OPEN, VRIJ EN VEELKLEURIG

Openheid, vrijheid en ruimte voor verschillen in Zwolle: daar maakt GroenLinks zich sterk

voor. Je moet kunnen zijn wie je bent en zeggen wat je vindt. Je voelt je er thuis. Daarom

pakken we discriminatie aan. Minderheden krijgen extra aandacht en integratie vraagt om

ruimte voor dialoog en debat.

Een bruisende culturele sector is van grote waarde voor Zwolle. Kunst stelt vragen bij

vanzelfsprekendheden, houdt mensen spiegels voor en verbeeldt werelden die er niet zijn.

We willen kunstenaars ruimte geven en maken cultuuronderwijs mogelijk.

Een open stad is een veilige stad. Criminaliteit vraagt om een daadkrachtig optreden. Nog

beter is het om criminaliteit te voorkomen. Bewoners zijn medeverantwoordelijkheid voor

een veilige sfeer in hun buurt.

De gemeentelijke dienstverlening moet tot tevredenheid van de bewoners zijn.

Samenwerking met andere gemeenten is noodzaak. Burgers praten mee over belangrijke

veranderingen. We willen alles zo dicht mogelijk bij en met bewoners organiseren. De

menselijke maat staat voor GroenLinks voorop.


A Diversiteit: allemaal anders

De gemeente draagt bij aan het thuisgevoel van iedereen in Zwolle, ongeacht afkomst,

geslacht, beperking, geloof of (seksuele) voorkeur.

1. Zwolle is voor iedereen een gastvrije gemeente. Hier geldt artikel 1 van de

Grondwet: ‘Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk

behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid,

ras, geslacht of welke grond dan ook, is niet toegestaan.’

2. De gemeente roept elk half jaar burgers actief op om discriminatie te melden bij het

antidiscriminatiebureau Artikel 1 Overijssel.

3. Het personeelsbestand van de gemeente moet zo veel mogelijk een afspiegeling van

de lokale samenleving te zijn.

4. Alle instellingen die subsidie van de gemeente Zwolle ontvangen, gaan werk maken

van diversiteit.

5. De gemeente vergaart actief kennis op het gebied van emancipatie en diversiteit en

neemt dit onderwerp jaarlijks actief meein een (thematisch) onderzoek.

6. De gemeente luistert naar religieuze en levensbeschouwelijke organisaties en zoekt

naar samenwerkingsvormen. De gemeente stimuleert particuliere initiatieven die

samenwerking en integratie bevorderen, zoals 'Zwolle in Dialoog'.

7. De gemeente zorgt ervoor dat actief wordt opgetreden tegen geweld dat is gericht op

mensen met een homoseksuele geaardheid.

8. Zorginstellingen en bejaardentehuizen moeten homovriendelijk zijn. De gemeente

stimuleert dat ze het keurmerk ‘De Roze Loper’ halen.

9. Minderheden die zichzelf organiseren met het oog op integratie en emancipatie

worden door de gemeente ondersteund. In de nieuwe participatieraad wordt de

specifieke inbreng van de huidige integratieraad (die daarin opgaat) gewaarborgd.

B Kunst en cultuur

Kunst en cultuur helpen mensen zich creatief, kritisch en buiten de kaders te

ontwikkelen. Het stimuleert de leefbaarheid. Juist in een tijd van crisis is het van belang

om die creativiteit alle ruimte te laten.

1. Er is de afgelopen jaren teveel bezuinigd op het Zwolse cultuuraanbod, GroenLinks is

tegen verdere bezuinigingen. We sparen bovendien ons culturele erfgoed: we moeten

de historie van Zwolle koesteren.

2. De gemeente stemt het lokale cultuuraanbod beter op elkaar af en promoot dit zodat

meer mensen er van kunnen genieten. Er komt met name meer aandacht voor Zwolle

als muziekstad.

3. De ondersteuning vanuit Kunst & Zo verbreedt zich tot de (semi) professionals binnen

de Zwolse cultuursector.


4. Nieuwe culturele experimenten verdienen ondersteuning, bijvoorbeeld via een

gemeentelijke cultuurprijs.

5. Leegstaande panden kunnen als daar behoefte aan is beschikbaar worden gesteld als

expositie-, atelier- of repetitieruimte, waarbij rekening wordt gehouden met

bestaande initiatieven.

6. De sociale dienst houdt rekening met de specifieke behoeften van beginnende

kunstenaars.

7. De gemeente stimuleert scholen om jongeren enthousiast te maken voor kunst en

cultuur. De gesubsidieerde cultuureducatie op scholen krijgt een doelstelling mee op

doorverwijzingen naar vrijetijdsonderwijs en aanmeldingen bij culturele

verenigingen.

8. Met een stadspas kunnen mensen met een minimuminkomen met korting deelnemen

aan een groot aantal culturele activiteiten.

9. Bij grootschalige bouwprojecten nodigt de gemeente een of meerdere kunstenaars

uit om mee te denken over het inrichten van de openbare ruimte.

10. De 1 procent-regeling voor kunst in de openbare ruimte blijft bestaan en wordt

gebruikt zoals die oorspronkelijk bedoeld is: om nieuwe kunstwerken in de openbare

ruimte te realiseren.

11. Zwolle wordt de Multiculturele Hoofdstad van de Smaak.

C Openbare orde en veiligheid

Met elkaar zorgen we voor de veiligheid in onze woon- en leefomgeving. Daarbij is de

aandacht voor preventie (voorkomen) van criminaliteit altijd in balans met repressie

(aanpakken).

1. Voor elke wijk komt een wijkveiligheidsplan. Bewoners, politie, instellingen,

bedrijven en gemeente signaleren samenonveilige punten en bedenken samen

oplossingen.

2. Met buurttoezicht kunnen de bewoners de ogen en oren van de wijk zijn en bijdragen

aan meer veiligheid.

3. Er komt een buurtveiligheids-app: om te melden wat stuk is of wat verdacht lijkt.

4. Meer wijkagenten in Zwolle die de buurten en hun bewoners kennen.

5. Bij kleine problemen en conflicten tussen buurtgenoten moeten mensen een beroep

kunnen doen op een buurtbemiddelaar.

6. Brandpreventie kan levens redden. Het gebruik van brandmelders wordt

gestimuleerd. Alle horecagelegenheden worden jaarlijks gecontroleerd op

brandveiligheid.

7. De inwoners van Zwolle moeten er op kunnen vertrouwen dat zij zo min mogelijk

ongewenst door de overheid in hun privacy worden geschonden. Dat geldt voor

cameratoezicht en inzet van drones, alsook voor digitale toepassingen van de

gemeente.


8. De gemeente pakt huiselijk geweld tegen vrouwen, mannen, kinderen en ouderen

aan. De gemeente stimuleert hulpverleners, docenten en huisartsen om signalen te

melden en betrekt het Steunpunt Huiselijk Geweld hier actief bij.

9. Moderne slavernij waaronder vrouwenhandel bestrijden wij. Als gemeente gaan wij

het gesprek aan met belangenbehartigers over welke rol de gemeente hierin kan

hebben. Alle mensen in Nederland hebben recht op een menswaardig bestaan.

10. De gemeente reguleert en controleert de teelt en verkoop van softdrugs. Er komt een

vijfde coffeeshop, buiten het centrumgebied.

11. Om alcoholmisbruik onder jongeren tegen te gaan, stelt de gemeente samen met

opvoeders een actieplan op. De gemeente werkt aan streng toezicht op handhaving

van de leeftijdsgrens voor verkoop van alcohol en andere drugs aan minderjarigen.

D Zwolle internationaal

De wereld stopt niet bij de gemeentegrens van Zwolle. We dragen ons steentje bij aan een

eerlijke en duurzame wereld.

1. De gemeente gaat al haar producten, diensten en werk duurzaam, diervriendelijk en

fairtrade inkopen. In 2018 is dit 100 procent.

2. Zwolle houdt de stedenband met Lünen instand en stimuleert dat inwoners en

organisaties van beide steden zelf contact onderhouden.

3. Zwolle probeert relaties aan te gaan met andere steden in Europa of de Derde Wereld

om de internationale solidariteit te vergroten. Zo leren we samen dingen beter,

slimmer en duurzamer te doen.

4. De bezuinigingen op internationale samenwerking worden teruggedraaid.

5. De gemeente informeert de inwoners actief over haar internationale activiteiten.

6. De gemeente ondersteunt afstemming tussen de vele kleine Zwolse initiatieven rond

internationale samenwerking, onder andere via faciliteren van de werkgroep Zwolle

Millenniumstad.

7. Uitgewezen asielzoekers in nood krijgen van de gemeente ondersteuning en tijdelijke

opvang.

8. GroenLinks is tegen het strafbaar stellen van illegaliteit en vindt dat Zwolle geen

uitvoering mag geven aan de gevolgen van het strafbaar stellen.

E De gemeente voor haar inwoners

GroenLinks wil zorgen dat de inwoners blij zijn met hun gemeente. Men kan serieus

meepraten, krijgt dienstverlening op maat en ziet een gemeente die transparant en

integer werkt.

1. Inwoners kunnen tijdig meepraten over belangrijke beslissingen in de gemeente en

hebben daadwerkelijk invloed: beginspraak, zoals we dat in Zwolle noemen, mag niet


verflauwen onder invloed van bezuinigingen en een krimpende gemeentelijke

organisatie. GroenLinks wil dat de medewerkers van de gemeente juist veel contact

hebben met de inwoners van de stad en hen betrekken bij (het voorbereiden van)

beslissingen. Uitgangspunt bij die gesprekken is dat zij plaatsvinden in een voor

bewoners veilige context en op een vertrouwde plaats: geen bijeenkomsten meer op

het stadhuis waar alleen de beroepsinsprekers hun kans schoon zien en anderen niet

aan bod komen.

2. GroenLinks wil wijkgericht werken. De gemeente zal bij het wijkgericht werken

zoveel mogelijk aansluiten bij wat de burgers als een wijk ervaren (een stadsdeel van

15.000 inwoners is bijvoorbeeld bepaald geen 'wijk'). Wijkbijeenkomsten (voormalige

wijkplatforms) gaan van elkaar verschillen in hun opzet. En voor bewoners die zich

meer inwoner van Zwolle voelen dan van een specifieke wijk, hebben wij ook oog en

oor.

3. Wijkbudgetten krijgen een structureel karakter. GroenLinks spreekt ook liever van

Wijkinvesteringsbudgetten: die houden namelijk in dat wijkbewoners een

wijkinvesteringsplan opstellen.

4. Bewoners stellen democratisch ‘wijkprioriteiten’ vast. Hiermee krijgen ze invloed op

de inzet van middelen voor beleid ten aanzien van bijvoorbeeld groenonderhoud en

speelvoorzieningen. Door te werken met wijkprioriteiten en een wijkinvesterings-

plan nemen betrokkenheid en deelname van de wijkbewoners toe.

Wij streven naar een pluriform geluid uit de wijk: ook van jongeren, mensen met een

beperking, ‘import’ (nieuwe bewoners), lager opgeleiden willen wij horen wat er

nodig is. Wijken die kunnen aantonen ook hen te bereiken, krijgen meer invloed op

de keuzes die de gemeente stedelijk en in wijken maakt.

5. Vanwege kostenefficiëntie wordt de dienstverlening van de gemeente zoveel

mogelijk digitaal aangeboden. GroenLinks wil dat een persoonlijke benadering

(telefonisch, aan de balie) ook mogelijk blijft.

6. De gemeentelijke websites zijn goed beschermd tegen virussen en cyberaanvallen,

zodat de informatie van inwoners privé is en blijft.

7. De gemeenteraad krijgt voldoende ondersteuning om al zijn taken naar behoren te

kunnen uitoefenen: zowel de koers van het beleid als de controle op de uitvoering

daarvan.

8. De overheveling van taken van rijk naar gemeente noodzaken regiogemeenten zoals

Kampen, Zwartewaterland, Dalfsen tot samenwerking, bijvoorbeeld met Zwolle.

Zwolle is bereid tot samenwerking, ook over de provinciegrenzen heen, bijvoorbeeld

met Dronten en Meppel.

9. Ook bij samenwerking tussen gemeenten, blijft de gemeenteraad als gekozen

volksvertegenwoordiging verantwoordelijk voor het beleid en (de controle op) de

resultaten; die democratische verantwoording moet bij elk samenwerkingsverband

expliciet en goed worden geregeld. Het principe blijft dat over de besteding van

publiek geld ook publieke verantwoording plaatsvindt tegenover gekozen

volksvertegenwoordigers.


V – FINANCIËLE PARAGRAAF: HOE WIL GROENLINKS HET PROGRAMMA BEKOSTIGEN?

BASISUITGANGSPUNTEN

GroenLinks Zwolle is het niet eens met de financiële koers die de rijksoverheid vaart. Voor

GroenLinks zijn de normen van 3 procent begrotingstekort en een maximale staatsschuld

van 60 procent van het BNP niet 'heilig'. Wij zijn er beslist niet voor om de economie nog

verder 'kapot te bezuinigen', maar kiezen juist voor gerichte investeringen in de

vergroening van de economie, het onderwijs, de zorg, duurzame werkgelegenheid,

energiebesparing, het openbaar vervoer, het welzijn van kwetsbare ouderen en in

internationale samenwerking.

De afgelopen jaren heeft de gemeente Zwolle al een paar maal fors bezuinigd. Met een

aantal bezuinigingen uit de periode 2010-2014 zijn we het absoluut niet eens: het halveren

van de langdurigheidstoeslag en het wegbezuinigen van ID-banen bijvoorbeeld; verder zijn

de gemeentelijke bijdrage aan de Soepbus en de Anne Frank krant tegen onze zin

geschrapt en zijn festival Zwart, het Machinemuseum en het Ecodrome voor Zwolle

verloren gegaan.

We hebben meermalen een alternatief bezuinigingsplan opgesteld. In een aantal gevallen

zijn onze suggesties in een later stadium overgenomen. Maar in veel gevallen hebben we

ons moeten neerleggen bij bezuinigingen waar de meerderheid van de raad mee heeft

ingestemd. GroenLinks Zwolle vindt het wel zo democratisch om deze bezuinigingen in

principe als vaststaand gegeven te accepteren.

Voor een deel zijn deze bezuinigingen ook niet meer ongedaan te maken. Waar mogelijk

willen we enkele eerdere bezuinigingen nog wel repareren, bijvoorbeeld die op

internationale samenwerking.

De gemeente Zwolle heeft zich bij de bezuinigingen de afgelopen raadsperiode – naast het

hanteren van de zogenoemde kaasschaafmethode – voor een groot deel gericht op het

efficiënter inrichten van bedrijfsvoering van de gemeente zelf. Er zijn daarbij ook veel

arbeidsplaatsen verloren gegaan. In de ogen van GroenLinks kunnen we in Zwolle niet lang

meer op deze weg verder gaan. Dan komt niet alleen een goede dienstverlening aan de

inwoners in gevaar, ook worden de sociale gevolgen voor gemeentelijke medewerkers op

den duur onaanvaardbaar groot (en als zij geen nieuw werk elders vinden is de gemeente

uiteindelijk meer geld kwijt aan uitkeringen en nemen de voordelen van het ambtenaren

ontslaan af).

GroenLinks staat overigens in het algemeen een cultuur van soberheid voor: verantwoord

omgaan met gemeenschapsgeld. In die zin zijn er binnen de gemeente hier en daar

ongetwijfeld nog wel besparingen te vinden.

We weten dat er in kader van de zogeheten decentralisaties nog extra bezuinigingen van

het Rijk op de gemeenten afkomen. Daarnaast hebben het recent afgesloten Sociaal


akkoord en het Zorgakkoord gevolgen voor de gemeenten, zowel financieel als

beleidsinhoudelijk. Meer helderheid over de concrete financiële gevolgen voor Zwolle

ontstaat pas na vaststelling van dit verkiezingsprogramma. We kunnen wel al aangeven dat

de aangekondigde bezuinigingen op de thuiszorg, de dagbesteding, de sociale

werkvoorziening en de jeugdzorg in de ogen van GroenLinks onaanvaardbare gevolgen voor

mensen zullen hebben. Als dat mogelijk is zullen we besparingen vinden in het anders

organiseren van de voorzieningen. En waar dat niet mogelijk is willen we deze

bezuinigingen zo veel mogelijk compenseren of in elk geval verzachten. Zie met name de

programmapunten 2A22, 2A26, 2B9, 2B14 en 2G12.

GroenLinks wil de omschakeling naar een duurzame samenleving bewerkstelligen. Daarin

past het strikt en structureel toepassen van het principe 'de vervuiler betaalt': alle

maatschappelijke kosten van activiteiten horen in rekening te worden gebracht, zodat

vervuilende activiteiten niet zoals nu vaak het geval is 'stiekem' worden gesubsidieerd.

Bezuinigingen moeten ook bijdragen aan die overgang. Het gaat GroenLinks om echte

financiële ombuigingen, een andere koers varen. Wij willen de menselijke maat

terugbrengen in de samenleving, burgerinitiatieven de ruimte geven en zo ook besparen.

Daarbij zien we vooral kansen in de samenwerking met burgerinitiatieven en coöperaties

van inwoners, en verder met (ideële) instellingen, woningcorporaties en andere private

partijen van duurzame wil.

Terzijde: GroenLinks is voorstander van meer actieve betrokkenheid van bewoners

(zelfbeheer of medebeheer) bij het schoon houden van de gemeente, bij het

groenonderhoud, het ontwikkelen en uitvoeren van beleid rond zorg, welzijn en wonen en

bij buurttoezicht in kader van wijkveiligheid. De doelstelling daarvan is niet gericht op

besparingen – het gaat om het principe. (Zelf- of medebeheer levert ook lang niet in alle

gevallen een substantiële besparing op: niet zelden gaat er veel ambtelijke capaciteit in

de organisatie en begeleiding zitten.)

UITGAVEN VAN DE GEMEENTE

De groene gemeente

Wie het milieu spaart, bespaart

Energiebesparende maatregelen bij gemeentelijke gebouwen (isolatie, toepassing van

zonnepanelen ook op busstations, bij verlichte routeborden e.d.) vergen in eerste instantie

extra investeringsuitgaven, maar stimuleren de bouw en de aanverwante sector, en

besparen dus enerzijds uitkeringen en verlagen op termijn ook structureel de

energielasten. Andere voorbeelden van dit principe van 'de kost gaat voor de ecologische

baat', zijn het verduurzamen van de openbare verlichting door gebruik van LED en het

digitaliseren van werkzaamheden. Dat laatste – bekend als 'het nieuwe werken' –

vermindert niet alleen het papiergebruik, maar betekent ook dat er structureel minder


werkplekken nodig zijn en dat er veel minder woon-werk-kilometers hoeven te worden

gemaakt.

Een variant van dit principe is te vinden in het denken in termen van grondstoffen in plaats

van afval. Het vraagt een inspanning van mensen om wat ze wegdoen zo veel mogelijk als

losse grondstoffen aan te bieden voor hergebruik en zo de hoeveelheid (rest)afval te

beperken. Maar uiteindelijk levert het niet alleen veel 'milieuwinst' op, maar ook winst in

harde euro's (substantieel lagere afvalstoffenheffingen).

Zwolle is de afgelopen jaren bovenstaande weg ingeslagen. Volgens GroenLinks gaat de

gemeente daarom zeker de goede kant op. Maar er kan en moet veel meer vaart worden

gemaakt. Een rotatiefonds voor duurzame investeringen kan daarbij helpen. Met zo'n pot

met 'werkgeld' kan de gemeente bijvoorbeeld het isoleren van wijkgebouwen, het

vervangen van lichtpunten door dimbare LED straatverlichting en het opwekken van

duurzame energie stimuleren en versnellen..

De sociale gemeente

Ontzien van kwetsbare inwoners

Op de al krappe middelen in het sociale domein kan zeker na de transities niet verder

worden bezuinigd. In de ogen van GroenLinks moeten we zo nodig maar extra bezuinigen

op andere beleidsterreinen om de rijksbezuinigingen op het gebied van zorg en welzijn

(deels) te compenseren.

WMO

Vraaggericht en oplossingsgericht werken levert besparingen op. De ervaring leert dat

mensen soms al geholpen zijn met een gesprek of een eenvoudige oplossing; er hoeft niet

altijd meteen dure ondersteuning te worden ingezet. Maar als zo'n voorziening echt nodig

is, moeten inwoners van Zwolle daar ook op kunnen rekenen. GroenLinks vindt het wel

rechtvaardig een eigen bijdrage van mensen te vragen, daarbij rekening houdend met

iemands financiële omstandigheden.

De open gemeente

Bestuur

GroenLinks vindt dat in tijden van krapte het gemeentebestuur zelf het sobere voorbeeld

moet geven. Dit geldt van declaratie tot dienstauto (het aanhouden daarvan is geen

vanzelfsprekendheid).

En gemeenteraadsleden moeten in staat worden gesteld hun democratische taken optimaal

te verrichten, maar dat hoeft bijvoorbeeld niet te betekenen dat ieder raadslid een ict-

vergoeding krijgt.

Veiligheid

Ook een kritische blik op de financiën van dit beleidsterrein kan geen kwaad. GroenLinks

gaat een kosten-batenanalyse niet uit de weg, bijvoorbeeld bij camerabewaking en

brandweermaterieel. Niet elke kostbare voorziening leidt tot verbeteringen die de


investering de moeite waard maken.

GroenLinks kiest overigens voor preventie boven repressie (en bij repressie: voor in de

praktijk bewezen oplossingen). Voorkomen is niet alleen beter dan genezen, het is vaak

ook goedkoper.

GroenLinks wil de onevenredige politie-inzet die (soms) nodig is bij wedstrijden in het

betaald voetbal, in rekening brengen.

INKOMSTEN VAN DE GEMEENTE

Het uitgangspunt van GroenLinks is dat de ‘sterkste schouders de zwaarste lasten moeten

dragen’. Dat principe geldt onverkort bij de gemeentelijke belastingheffing. Zo ontzien we

bijvoorbeeld mensen met lage inkomens (tot 120 procent van het sociaal minimum; de

norm ligt nu op 110 procent) systematisch via een ruimhartige kwijtscheldingsregeling.

Extra inkomsten voor de gemeente betekenen een lastenverzwaring voor burgers en

bedrijven. We realiseren ons dat het rijk al flinke lastenverzwaringen heeft doorgevoerd,

met name voor de minima. Die zullen wij in elk geval ontzien; maar in het algemeen willen

op lokaal niveau voorzichtig zijn met lastenverzwaringen. Voor zover dat nog niet het

geval is worden in elk geval wel alle directe en indirecte kosten in de (belasting)tarieven

verwerkt, ook bij de leges voor bouwvergunningen. Daarmee voorkomen we dat de

gemeente bepaalde activiteiten op oneigenlijke wijze subsidieert.

In een paar gevallen vindt GroenLinks het verantwoord belastingen expliciet te verhogen of

nieuwe belastingen in te voeren.

OZB

De onroerende zaakbelasting is de enige belasting die de gemeente heft, die naar haar

aard 'progressief' is en dus voldoet aan ons sterkste-schouders-principe. Wie geen eigen

huis heeft betaalt geen OZB, en de belasting wordt gebaseerd op de WOZ-waarde van de

eigen woning (WOZ = wet Waardering Onroerende Zaken): hoe duurder het huis, hoe meer

belasting je betaalt. Daarom vindt GroenLinks Zwolle dat het redelijk is om een bijdrage

voor de publieke zaak van 'rijkere' Zwollenaren te vragen via een verhoging van de

onroerendezaakbelasting . Temeer omdat de gemeente Zwolle de afgelopen jaren haar

inkomsten niet heeft verhoogd door een meer dan trendmatige aanpassing van de OZB-

tarieven. In bepaalde gevallen kunnen de tarieven worden ingezet om wenselijke

activiteiten te bevorderen. Te allen tijde kunnen mensen die door de gemeentelijke

belastingheffing in de problemen komen aanspraak maken op een coulante behandeling.

Toeristenbelasting

GroenLinks wil de toeristenbelasting mede gebruiken om de bezoekers bewust te maken

van de lokale voorzieningen waarvan zij gebruik maken (bewegwijzering, straatverlichting,

goed ingerichte en onderhouden openbare ruimte etc.) en duurzaam recreëren op het

grondgebied van de gemeente te stimuleren. GroenLinks wil in beeld brengen wat de

voorzieningen voor toeristen de gemeente precies kosten, wat de baten hiervan zijn voor


de stad en de gemeente Zwolle en de hoogte van de toeristenbelasting zo te bepalen, dat

de kosten gedekt worden uit de toeristenbelasting.

Parkeerbelasting

Parkeerplaatsen in de openbare ruimte zorgen ervoor dat die ruimte niet meer kan worden

gebruikt voor speelplekken, groenvoorzieningen, vijvers, zitbanken en andere dingen waar

andere inwoners en bezoekers van de stad plezier van zouden kunnen hebben. GroenLinks

Zwolle wil deze maatschappelijke kosten van het parkeren in rekening brengen. De

openbare ruimte is van ons allemaal en als iemand een deel daarvan voor zijn eigen

doeleinden benut, is het niet onredelijk dat die de andere inwoners daarvoor een

vergoeding geeft. In grote delen van de stad betalen inwoners overigens al voor een

parkeervergunning; het is niet in te zien waarom in andere delen van de stad parkeren

kosteloos zou moeten blijven. GroenLinks wil dat mensen zich realiseren dat een auto -

zelfs als je er niet mee rijdt - (openbare) ruimte inneemt.

Ook met de hoogte van de parkeertarieven kan de gemeente nog veel meer sturen op

wenselijk gedrag. De tarieven voor de parkeergarages binnen de gracht - Het Eiland en het

Maagjesbolwerk – moeten automobilisten afschrikken. Het gebruik van parkeerplaatsen aan

de randen van de stad gaat de gemeente juist stimuleren: bij de Park & Ride-locaties

kunnen bezoekers van buiten de stad hun auto's achterlaten tegen een zeer aantrekkelijk

combinatietarief voor parkeren en doorreizen per openbaar vervoer of fiets(taxi).

Een vergelijkbare maatregel is ook denkbaar in het stimuleren van het fietsgebruik en het

afremmen van brommer- en scootergebruik.

Duurzaam sparen of beleggen

Tot een bepaald drempelbedrag hoeven gemeenten niet te gaan 'schatkistbankieren'. Als

de gelegenheid zich voordoet kiest de gemeente altijd voor banken en fondsen die

ecologisch duurzaam en sociaal verantwoord sparen en beleggen.

concept verkiezingsprogramma groenlinks zwolle · duurzame energiebronnen, zoals zonnepanelen,...

Documents