1. www.toitaigioi.comA DA M K H O O & G A RY L E Eomc g. Con caionchung ta u gioi hc anith omtoB quyt lam tri dy i.cn uoiotai nng trong con ban ig.vwitaw.towDch gia : wwTr n ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguy n H n g Vnw N H A X U T B A N P HU N http://friends.tgm.vn/mua-sach/

2. www.toitaigioi.comNURTURING THE WINNER & GENIUS IN YOUR CHILDStrategies of Highly Effective Parentsby Adam Khoo & Gary LeeomCopyright 2008 by Adam Khoo Learning Technologies Group Pte Ltd (AKLTG)Vietnamese Edition 2009 by TGM Joint Stock CompanyAll rights reserved. cg.CON CAI CHUNG TA EU GIOI onB quyt lam tri dy tai nng trong con banhcDch gia: Trn ng Khoa, Ung Xun Vy, Nguyn Hng VnCng Ty C Phn TGM gi ban quyn xut ban va phat hanh n ban ting Vit trn toan thangii, theo hp ng chuyn giao ban quyn vi Adam Khoo Learning Technologies Group PteLtd (AKLTG). Bt c s sao chep nao khng c s ng y cua TGM va AKLTG u la bthp phap va vi pham Lut Xut Ban Vit Nam, Lut Ban Quyn Quc T va Cng c Bao H ithBan Quyn S Hu Tr Tu Berne.CONG TY CO PHAN TGM omto#00-03, Toa nha NP Tower i.c232/17 Vo Th Sau, Phng 7, Qun 3, Thanh ph H Ch Minh nTel: (08) 6276 9209 Fax: (08) 6290 9962uoWebsite: www.tgm.vnioNgi trnh bay va minh hoa ig .v wita Teo Aik Cher la mt nha giao duc, ng thiw la ngi vit li va minh hoa cho nhiu n .tow phm. Anh ve tranh minh hoa cho quyn sach ban rt chay cua Adam Khoo Secrets of Mil- w lionaire Investors, quyn Speak Well, Bew Understood va nhng n phm in ln uw va tai ban trong b sach Singapore Kind- ness Movement. Cher cung la hoa s ve trangbim hoa cho t tun bao Trung Quc Lian He Zao Bao.Gn y anh xut ban quyn sach u tay Why Procastinate?, mtquyn sach giup thiu nin vt qua s li bing.a ch email lin lac cua anh la teo.aikcher@gmail.com.http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 3. www.toitaigioi.com omc g.on Adam Khoohc Xin danh tng cha me ti Vince, Betty & Joanne. Vi tt ca tnh yu thng danh cho v ti Sally, ngi meantuyt vi nht trn i cua hai a con gai ti. ith Gary Lee om Xin danh tng cha me ti, Victor va Carina.to i.cn uoio ig.vw itaw.towwwwhttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 4. www.toitaigioi.comLI GII THIEUomChung ti xin hn hanh gii thiu ti ban quyn sach: Concai chung ta u gioi: B quyt lam tri dy tai nng trong con cban, cun sach c bit danh cho cac bc lam cha lam me,g.c tac gia Adam Khoo vit sau thanh cng vang di cua quyn onsach ban chay nht: Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! (danh chocac ban hoc sinh - sinh vin). hcNu nh Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! a hoan thanh s mnh angiup cho cac ban hoc sinh sinh vin noi ring, va ngi hoc noichung, thanh cng trn con ng hoc vn, th Con cai chungithomta u gioi ra i vi s mnh giup cho cac bc phu huynh co toc nhng a con ngoan ngoan va thanh cng. Quyn sach i.cnay la mt b tr khng th thiu cho bt ky bc cha me nao co ncon ang s hu Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! giup th h treuoioVit Nam bay ln chinh phuc nhng nh cao mi. ig .vCh hn mt nm k t khi xut ban, Ti Tai Gioi, Ban CungwitaTh!a n tay hang chuc ngan c gia Vit Nam, va a giupwkhng t ngi co c nhng thanh tch vt bc trong hoc .totp ln cuc sng. Chung ti a nhn c hang trm th t -wemail cam n cua ban oc xa gn k lai nhng g ho a at cwsau khi oc quyn sach.wChnh v th, mt ln na, c s tin tng, ng tnh va ung wh cua chnh tac gia Adam Khoo, chung ti lai bt tay vao dchva c bit la bin soan lai ni dung quyn Con cai chung tau gioi t ban gc ting Anh sao cho d hiu, phu hp vii sng vn hoa ngi Vit. Cung nh Ti Tai Gioi, Ban Cung http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 5. www.toitaigioi.comTh!, mc du c bin soan ky lng, tt ca tinh hoa t banting Anh cua Con cai chung ta u gioi u c truyn atomlai bng ting Vit mt cach trung thc, mach lac, ro rang, yu chi tit va hn th na. cg.Chung ti tin rng, la cha me, ban lun mong mun, thm chsn sang hy sinh cho thanh cng va hanh phuc cua con cai. onNhng nh th vn cha u, nht la trong bi canh phc tapa chiu cua xa hi hin ai, cac bc cha me cn c trang b hcnhng hiu bit va phng phap giao duc, a c chng minh anla hiu qua trong vic khi dy tai nng tim n trong mi atre. Vi t cach la mt trong nhng chuyn gia ao tao hangithu Chu A, Adam Khoo va i ngu hun luyn cua anh aomao tao thanh cng hang trm ngan hoc vin Singapore va cactonc Chu A. Thng qua o, Adam Khoo va cac ng nghip i.c na rut ra c nhiu kinh nghim thc t va phng phap thcuoiotin giup tre em ln ln trong mi trng vn hoa A ng,co th phat huy toan b tim nng cua mnh. ig .vwitaCon cai chung ta u gioi la iu ma bt c bc cha me naocung mun tin. May mn thay, o cung la iu a c ca khoaw .tohoc ln thc t chng minh la ung. Hay cho phep Adam Khoowva chung ti giup ban thc hin mt phep la i thng bngwnhng phng phap hiu qua, khng nhng khi dy c taiwnng con ngu yn trong con ban, ma con giup cac th h trong wgia nh ban tm c ting noi chung, bin mi ngay trong gianh thanh nim vui va ting ci bt tn.Ban se thc hin phep la i thng o nh th nao? Hay cungkham pha qua nhng trang sach...http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 6. www.toitaigioi.com omLi cam n cua Adam KhooTi mun bay to long bit n n cha me ti, Vince, Betty va Joanne,c g.nhng ngi a yu thng, ung h ti v iu kin trong sut nhngnm qua. Cam n v ti Sally, ngun cam hng va sc manh cua ti.onCam n hai c con gai Kelly va Samantha cua ti v mang n tingci cho ti mi ngay. Cam n i tac cua ti, Patrick Cheo, ngi a hcchia se tm nhn va lin tuc ng vin ti tin ln mt tm cao mi. anCam n ngi cng s cua ti, Stuart, ngi a k vai sat canh bnti trong s mnh ky diu gop phn lam thay i cuc i cua nhiuithngi. Cam n Gary Lee v tnh ban va s ung h qua bao nhiu nm. omCam n nhng hun luyn vin cua ti, Ramesh Muthusamy, AmintoMorni, Melvin Chew, Danny Tong, Leroy Ratnam, Freddy Gomez, i.c nWoei Tang, Yuan Yee, Gerald Lee, Pamela, Andrea va Jeff v cng laouolin tuc cai tin chng trnh cua chung ta vi nim am m va siotn tuy. ig .vc bit cam n Serene Quek, Katherine, Rossana, Andrew, JD, Nata-witalie, Leonard va Desmond v s ung h v gia cua cac ban. Cam n SiwLin v a hoan thanh tt vic giup cho tt ca nhng quyn sach ma.towti vit c xut ban rng rai. ng thi, c bit cam n Jimmy va wIrish trong nhom Superkids/I Am Gifted va Terence, Fiona, Wandy, wAaron va Lawrence trong nhom ao tao ngi ln.wCung xin c bit gi li cam n ti Fredrick Tan, Dr. Peter Yan,Dr. Cheah Yin Mee va Radiah Adam Khoo Learning Centre. Cam nQueenie, Sheena va Webster Adam Khoo Technologies Group SdnBhd (Ma Lai) va cam n Susanna S Hartawan, Alien Tan, Anni Baharva Sintawati Halim PT Adam Khoo Learning Technologies Grouphttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 7. www.toitaigioi.com(Indonesia). Xin gi li cam n tt ca nhn vin a ong gop vao vicxy dng mt ni lam vic tt ep cho tt ca chung ta... cac ban bitomti ang noi n ai!Cam n toan th nhn vin cua Adam Khoo Learning Technologies cGroup, Adcom va Event Gurus a lam vic khng mt moi vao cuig.tun va m khuya xy dng nn nhng cng ty tm c. onQuyn sach nay cung xin danh tng cho hang trm tr ly ao tao vathanh vin Whoosh a tnh nguyn cng hin thi gian giup cng vichcao tao trong cac chng trnh SuperkidsTM, I Am Gifted, So AreanYou! TM, Patterns of ExcellenceTM va Wealth AcademyTM.Cam n cac thy hiu trng, thy c va giao s cua ti trng cpithomhai Ping Yi, trng Trung Hoc Victoria va trng ai Hoc Quc GiatoSingapore (National University of Singapore - NUS), nhng ngi agop phn to ln trong vic phat trin ban thn ti nh ngay nay. ci.c nbit cam n Giao s Wee Chow Hou, Ba Lee Phui Mun, Ba Ng Gekuo ioTiang, Dr. Kulwant Singh va Dr. May Lwin. Cam n nhng ngi thyigva hun luyn vin a giup ti kham pha tim nng tht s cua mnh. .vCam n ngi thy u tin cua ti, Ernest Wong, a lam cho ti nhnwitathy ban thn mnh manh me n nhng nao. Cam n nhng ngiw .tothy nh Dr. Tad James, Dr. Richard Bandler, John LaValle, Tony Buzan,wBrad Sugars, Rober G. Allen va Anthony Robbins, tt ca a day ti nhngwphng phap quy gia at n s thanh cng va thnh vng. wwhttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 8. www.toitaigioi.com omLi cam n cua Gary Lee cXin cam n cha me ti, Victor va Carina, a nui day ti nn ngi vag.yu thng ti v iu kin. Cam n anh ti Gerald, ngi ma ti co onth tin cy ca trong luc kho khn cung nh trong thun li. Cam nElsa, ngi a hng dn ti trong cuc sng va ng vin ti hoanhcthanh quyn sach nay.Cam n anh Adam a cho phep ti tr thanh mt phn trong cucanhanh trnh ky diu thay i cuc sng. Cam n Stuart a khai sangithti trn con ng lam hun luyn vin cua mnh. Cam n Patrick a omgiup ti hoc cach quan ly. Cam n cac ng nghip cung lam hun toluyn vin cua ti, Amin Morni, Ramesh Muthusamy, Leroy Frank i.cRatnam, Melvin Chew, Danny Tong, Freddy Gomez, Woei Tang,n uoAndrea Chan, Pamela Chong, Yuan Yee va Jeff. Cam n Candice Kohioa giup ti hoc c y ngha cua vic kt ni cam xuc cua mnh. Cam ig.vn toan b nhn vin cua Adam Khoo Learning Technologies Groupa cng hin thi gian va n lc tao ra mt cng ty ao tao s 1 taiwitaSingapore va dn u th trng hun luyn hoc sinh.w.towCam n cac ban cua ti, Shahnaz, Petrina, Marcus, Cheryl Tham, Lydia,Kalai, Rossana, Lin Kuek, Katherine, Jaelle Ang, Kyrie, Kristy, Theresawcung cac ban khac, cam n cac ban v a la mt phn khng th thiu wtrong cuc hanh trnh cua ti va giup ti bit trn trong nhng iuwtuyt vi do cuc sng mang lai. Cam n cac i tac cua ti BodynavInstitute va ban thn cua ti, Max va Wilson, v a cung ti gy dngva phat trin cng ty. http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 9. www.toitaigioi.comQuyn sach nay cung danh tng cho rt nhiu tr ly giang day, nhngngi a danh tron tm huyt tao ra s khac bit trong cuc sngomcua nhiu ban tre trong cac chng trnh I Am Gifted, So Are You!TMva SuperkidsTM. cCam n cac thy hiu trng, thy c va giao s trng tiu hocg.St Andrews, trng cp hai, trng trung hoc va trng ai Hoc Quc onGia Singapore a giup ti tr thanh mt ngi nh ngay hm nay.Cam n cac thy va hun luyn vin a chia se vi ti nhng kin thchcv gia v thanh cng trong cuc sng, Dr. Richard Bandler, Dr. TadJames, John LaValle, Paul McKenna, George Bein, Ernest Wong, EricanJensen, Rich Allen va David Freeman. ithCam n nhng trng hoc va t chc ma ti a n ao tao, cam n oms ung h quy gia cua cac ban v a tao c hi cho chung ta tin ti tomi quan h i tac thn thit. Ti hy vong chung ta se gi gn va phati.c ntrin mi quan h hp tac tt ep trong nhng nm ti.uo ioig .vw itaw .toww wwhttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 10. www.toitaigioi.comGii thieu ve Adam Khoo omAdam Khoo la nha cdoanh nghip, tac giag.cua nhng quyn sach onban chay nht va la mttrong nhng nha aohctao xut sc nht. Ttay trng lam nn bacantriu vao nm 26 tui,Adam Khoo s hu vaithquan ly nhiu cng vicomkinh doanh vi tng thu nhp hang nm la 20 triu . Anh la ChutoTch va Hun Luyn Vin Trng cua cng ty Adam Khoo Learningi.c nTechnologies Group, mt trong nhng cng ty ln nht Chu A vuogiao duc va ao tao, ng thi la Giam c iu Hanh cua cng ty ioAdcom, mt cng ty v dch vu quang cao.ig .vAdam cung la tac gia cua sau quyn sach ban chay nht bao gm, IwitaAm Gifted, So Are You!, (phin ban ting Vit Ti Tai Gioi, BanwCung Th! dch gia Trn ng Khoa va Ung Xun Vy), How to .towMultiply Your Childs Intelligence, Clueless in Starting a Business,Secrets of Self-Made Millionaires, Secrets of Millionaire Investorswva Master Your Mind, Design Your Destiny quyn sach ban chay wth hai tai Singapore nm 2004 va c gii thiu trn t Straits TimeswLife! Nm trong danh sach ban chay nht trong 36 tun, Secrets ofSelf-Made Millionaires va Secrets of Millionaire Investors ln ltc xp hang nht trong danh muc sach ban chay nht cua t StraitsTimes Life vao nm 2006 va 2007.http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 11. www.toitaigioi.comAdam tt nghip khoa c nhn nganh Quan Tr Kinh Doanh trngai Hoc Quc Gia Singapore (NUS). Thi sinh vin, anh ng trong om1% nhng hoc sinh dn u trng va c tuyn vao chng trnhPhat Trin Tai Nng (Talent Development Program), mt chng trnhao tao nhng sinh vin xut sc cua trng. cg.Trong 15 nm qua, anh a ao tao hn 355.000 hoc sinh, giao vin,chuyn gia, nhn vin va chu doanh nghip v vic phat trin tim onnng ca nhn va at thanh qua xut sc trong cac lnh vc.hcTin tc v thanh cng cua anh thng xuyn c ng tai trn cacphng tin truyn thng trong nc nh The Straits Times, The Busi-anness Times, The New Paper, Lianhe Zaobao, Channel News Asia, Chan- ithnel U, Channel 8, Newsradio 938, The Hindu, The Malaysian Sun, TheomStar v.v.Tap ch The Executive Magazine va xp hang Adam Khoo latomt trong 25 ngi giau nht Singapore tui U40.i.c nuo ioig .vw itaw.toww w whttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 12. www.toitaigioi.com omGii thieu ve Gary Leec g.Gary Lee la Trng Phong ao Taoonva la Hun Luyn Vin cho AK-LTG, anh tham gia vao cac chng hctrnh ni ting nh Transforma- an tion Teaching, I Am Gifted, So AreYou!TM va SuperKids TM do cng tyt chc. Theo ngh hun luyn vinith omt nm 2000, Gary ao tao hoc vinton t cac nc Ma Lai, Indonesia, i.cSingapore va n . nuo Gary tham gia vao cac chng trnhio ao tao v phng phap va ng lc ig .v vn ti thanh cng t nm 15 tui.witaVi b day kinh nghim trong vic ao tao thanh thiu nin gp khowkhn trong hoc tp, b tan tt va b tn thng thi th u, anh a.togiup nhiu ban tre tin vao ban thn, vt qua kho khn va phn uwcho m c cua mnh. Chuyn mn cua Gary la v nng lc hoc tp wcua nao b, bao gm ao tao nao b bng phng phap h thn wkinh, ao tao nao b yu va khng co kha nng hoc tp, ap dung cacwphng phap hoc bng ca nao b.La hun luyn vin c cp chng ch Neuro-Linguistic Program-mingTM (NLP) va MBTITM, Gary a ao tao rt nhiu ngi vn tithanh cng trong cuc sng ca nhn va s nghip thng qua cacchng trnh ao tao danh cho ngi ln ma AKLTG t chc. Ngayhttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 13. www.toitaigioi.comnay, anh t vn cho cac chuyn gia tm lai ng lc, nim amm va giao tip tt hn trong cng vic va gia nh. La nha thi minoma qua khoa ao tao cua National Guild of Hypnotist (NGH) va In-ternational Association of Counselors and Therapists (IACT), Gary s cdung vn kin thc cua mnh giup cac t chc, doanh nghip, giaig.quyt mu thun, xy dng nhom, ng dung thng minh cam xuc on(Emotional Intelligence)trong giao tip. Anh cung giup cac bc chame hiu c con cai thng qua cac bui noi chuyn vi cac bc phuhchuynh ma anh a t chc trong nhiu nm nay.Khi con la mt hoc sinh kem, Gary a s dung cac phng phap va lpanlun sau nay c anh chia se trong cac quyn sach cua mnh, lot ithvao tp 5% s hoc sinh dn u trng cp hai anh theo hoc. Gary tt omnghip NUS, khi theo hoc y anh bit cn bng thi gian mt cach tohiu qua gia vic hoc va cng vic lam hun luyn vin nhiu ap lc.i.c nAnh trai qua cac khoa ao tao cua cac chuyn gia gioi nh Adam Khoo,uonha hun luyn va sang lp Timeline TherapyTM Dr. Tad James, ngi iong sang lp ra NLP Dr. Richard Bandle. My th co Dr. Georgeig .vBein, hun luyn vin c cp bng NGH va la nha thi min niw itating cung vi Eric Jensen, tac gia va la ngi tin phong trong cacchng trnh va tai liu ni ting v vic hoc bng ca nao b.w .towGary sng ung theo nhng quan nim v thanh cng ma anh chia sevi hoc vin. Hin nay, xen vao thi gian hun luyn hang ngay cuawmnh, anh con la giam c cua mt cng ty ao tao va la ngi ng wsang lp ra mt cng ty khac trong lnh vc chm soc sc khoe toanwdin. Trong nhng n lc kinh doanh cua mnh, Gary a hoc hoi vatinh thng cac cng vic xy dng doanh nghip va quan ly con ngi.Nhng kinh nghim nay cung c Gary ph bin trong cac chngtrnh ao tao cua anh.http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 14. www.toitaigioi.com omLi cam nGii thiu cac tac giacChng 1: Ban co th giup con mnh hoc gioi g. va thanh cng 15onChng 2: Giai phong tai nng tim tang tronghc con ban 49Chng 3: Bc phu huynh thanh cng co quanan nim g khac vi le thng 97ithChng 4: Lam th nao giup con ban co ng lc om vn ti thanh cng 129 toChng 5: Nm loai cam xuc tac ng manh ni.cn hanh vi con tre 181 uoChng 6: Khi dy va nui dng long t trong, io s t tin ni con tre 223ig.vChng 7: Lam th nao khin tre hp tac vawita vng li cha me 259wChng 8: Thay i t duy bng phng phap.tow chuyn hoa y ngha tch cc 283 wChng 9: Ky lut trong gia nh theo phng w chm ca nha cung thng 309w http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 15. www.toitaigioi.com om CHNG 1 c BAN CO THEg. on GIUP CON MNHhcHOC GIOI VA THANH CONGanithomtoi.cn uo ioig.vwitaw.toww ww http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 16. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeNOI NIEM KHONG CH CUA RIENG AIomChc hn khng mt bc cha me nao khng mong mun conmnh thanh cng va hanh phuc. Vy vai tro cua ban la g va cban phai lam g giup con at c iu y? Chc chn, bang.rt mong mnh ong mt vai tro quan trong trong o, th nn onquyn sach nay mi nm trong tay ban. Va ti hiu ni bnkhon cua ban.hcCung co th ban a bt u cam nhn c nhng vn cuangi lam cha lam me. Co luc ban ngh con mnh ang sngantrong mt chiu khng gian khac, thm ch mt hanh tinhkhac. Vng, ban khng phai la ngi duy nht ngh nh th.ithomBan trn tr mt cach v vong khng hiu chuyn g xay ra vi tocu Bim hay be Na vn ngoan ngoan vui ti, lu ru noi chuynca ngay, nay ch tra li nhat gng nhng cu hoi quan tm cuai.c nban, nhng lai trn bit trong phong bo ra hang gi th thm vauo ioruc rch chuyn tro vi cai may in thoai bng mt th ngnng ban khng hiu c. Nhng ban khng n c trong tnhig .vhung nay. witaCung co khi ban phat hoang ln, cam thy dng nh khng thw.toco mt ting noi chung vi a con bng to ra lm ly, thm chwsut ngay mt sng may sa va tr nn xa la i vi cha me. Thtwau long khi chng kin a con vn hoc kha gioi trong trngwnay bng dng mt ht hng thu hoc tp, hoc ba toan im di wtrung bnh ma vn chng may may bun tui, nh th y khngphai la chuyn cua no. Vng, o la chuyn au u ma nhiu gianh gp phai.Tht oai m, trong thm tm ban bit va tin rng con mnh cokha nng ban cam nhn c iu o, nhng khng hiu v16Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 17. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnsao no khng con tp trung hoc anh mt ng lc vn lntrong hoc tp va cuc sng.omVa ban, vi t cach ngi lam cha lam me, hiu ro ng lctrong hoc tp cung nh trong cuc sng co mt tm quan trongcnh th nao i vi con tre; no giup tre xac nh ro ch i ti, g.hoan thanh tng muc tiu ra va nh th, thanh cng trongonbt ky lnh vc nao ma tre a chon. Ban ht long mun giup con, khuyn bao con va tr thanh mt phn trong cuc sng cua hccon nh trc kia... th ma ban ch co cam giac khoang cach giamnh va con cang luc cang xa hn... anLam th nao tro chuyn va khch l con cai? nhiu phu ithhuynh tng hoi ti nh th. Nhiu ngi (nht la nhng ngiomco con trong tui mi ln) noi vi ti rng, ho khng hiu toc con mnh ngh g, c sao chung c chui mui hang gi vao i.c nnhng tro chi v b trn may vi tnh.uoioVn la ch, nhng ky c va kinh nghim v thi th u cua igchung ta, cung vi cach day bao cua cha me ta hnh nh khng .vlin quan, va cang khng th ap dung vao vic day con trong biw itacanh xa hi ang thay i tng ngay nh hin nay. iu nay conw .totr nn kho hn vi nhng bc phu huynh trong tui 40, howvn con nh ngay xa mnh ngoan ngoan nghe li ngi ln, wdui mai en sach va lun hiu knh vi cha me ra sao. Th mawgi y, khi cung lam cha lam me, ho hoang mang khng bitphai lam g vi nhng a con c mun tach ri hoc cng lai wli cha me.Tuy vy, ban cha n mc phai tuyt vong. Ban khng cn vakhng nn tip tuc chin u mt cach mt moi va gn nh Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 17 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 18. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leev vong vi nhng thin thn ni loan trong tui mi lnna. Vi cach tip cn ung n va nhng cach thc giao tipomphu hp vi con cai, ban se ly lam ngac nhin khi bit rng haith h co th vui ve bn nhau va chung tay vun p cho thanh ccng cung nh li ch cua i bn. Con ban co th tr nn ccg.ky hiu chuyn, bit quan tm n ngi khac... nhng ch khi onchung c sng trong bu khng kh yu thng, cam thymnh c cha me tn trong. Va n lt mnh, chung se hochccach bay to long bit n i vi cac bc sinh thanh.Chc hn ban ang chau may nghi ng iu ti noi va t hoi,anSao ti lai phai tn trong thng con cng u lun cai bng,ithtrong khi ly ra no phai knh trong cha me nh ti ngay xa?,omLam sao dam mong a con ly lm to long bit n trong khi no tokhng them bit n hang trm th vic ma ti m thm lami.c nhang ngay va hy sinh cho no?. Xin hay kin nhn ban nhe, banuose tm thy cu tra li sau khi oc xong quyn sach nay. ioig .vCH CO BON DANG CHA ME TREN I witawVn hao v ai Lev Tolstoy tng noi, cac gia nh hanh phuc u.towging nhau con nhng gia nh bt hanh th au kh mi nhamt kiu. Cac nha tm ly hoc noi, co hang triu nhng cp chawme trn i nhng tu chung ch co bn dang chnh. Chungwta hay cung nhau tm hiu va hnh dung v bn dang cha me wthng gp nay. Nu ban thy mnh thuc bt ky dang nao trongs o hoc pha trn gia cac dang th ban se hiu ro mt iu:c sao vic lam cha me, i vi phn ng chung ta, lai trthanh mt nhim vu kho khn n th.18Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 19. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnDa vao tiu ch nao phn bit cac dang cha me? Chnh la cacphng phap ma cha me dung day con. Cu th hn la cach hoomnoi chuyn vi con cai, cach ho khch l khi chung lam vic tt,cach ho trng phat hay ph phan khi chung lam iu sai, cachcho ap lai hay khng ap lai nhng oi hoi tinh thn va vt cht g.cua chung...onCac cuc khao sat cho thy cac bc cha me ap dung nhiu phngphap day d con cai khac nhau, t cac phng phap truyn thng hcc truyn lai t i trc, cho n cac phng phap th hmi cua cac chuyn gia trong lnh vc nui day con. Mt s anphng phap mang lai hiu qua, trong khi cac phng phap ithkhac th hoan toan v ch. Noi v cach giao tip vi con, ban coomthng s dung mt s cach noi nh sau khng? to Con tng me la con hu cua con y a? i.c n May ngh tao la cai may in tin chc?uoio Con cho ba la thng ngu sao? ig .v Co phai con ngh nha nay la cai nha tro, con con ch la ken nh u khng?w ita May co con coi chung tao la cha me na hay khng?w .to Con co nghe khng y? Me ang noi chuyn vi con!w Bit la mt chuyn, lam lai la mt chuyn khac! w Con tng me la con nt ba tui ha?w Con b cai ging g vy? Trong u con ch co bun t wthi a?Co cu noi nao quen thuc i vi ban khng? Ban co cam thyay nay khi dung nhng cu tiu cc nh trn khng? Nu coth ban cung khng phai la trng hp ca bit, nhiu bc phu Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 19 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 20. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leemu khac cung noi nhng cu tng t, thm ch con nng nhn, mc du khng ai trong chung ta khng n lc ht mnh viommong mun tr thanh nhng bc cha me tt. V khng co nhiungi trng day ngi ta cach lam cha me, th nn thng thcchung ta bt chc mt cach v thc hoc co y thc cach ma cha g.me ngay xa i ai vi chung ta. Cung co trng hp nu taonngh cha me mnh xa kia qua nghim khc, th nay ta nn lammt cuc cach mang bo ht tt ca nhng quy nh nghim hcngt bt con cai phai th nay th no ma tao cho chung mt cucsng thoai mai, t do. anKhng co mt mu s chung c nh nao cho tng dang cha me, ithti se miu ta ho trn nhng net chung nht. Ban th xem mnh omthuc vao dang nao sau y nhe.to i.cBac cha me tieu cc nuoioGoi ho la cha me tiu cc bi v ho day d con bng nhng binphap tiu cc, phng chm cua ho la cha me noi cai g cung ig .vung va v th ma... tht bai. Nhng ho khng nhn ra iu w itao. Ho bit rng Greg cua ho thng minh nhng khng chuwc gng, v th ma .towbng moi cach phaithuc ep no cho wbng anh bng em.wKhi Greg con be, ho wthng dung roi vot cho cu vao khunkh mi khi cu libing hay b imkem. Chng la g, cu20 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 21. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnbe n lp vi nhng vt roi hn trn tay chn, bin cu thanhtro ci cho ca lp.omn khi Greg ln ln mt chut, ho chuyn chin thut sang so sanhcu vi ngi anh, v anh cu co thanh tch hoc tp tt. Nhng cuckiu nh th nay c lp i lp lai hang ngay, Sao may khng g.bng c cai mong tay anh may? Xem y, anh may chm chonhoc hanh bit bao. Con may ti ngay ch bit chi in t. Mi khibao hoc bai, th dai mm ra ku mt. Gia ma may co c na b hcoc cua anh may th co phai chung tao cung co phn nh khng. anKhng co g ngac nhin, Greg lun co cam giac bun tui va channan; ngi ln khng hiu c la cu cung co luc cn ngh ngi ithth gian ch. Khng phai cu khng mun hoc, cu ch cam thyomkho tp trung vao bai hoc. Ngoai ra, cu khng khoi tui thn khi tolun b cha me em ra so sanh vi ngi anh trai gioi giang va i.cla nim t hao cua gia nh, con cu th b gan cho nhng danh nuohiu kho nghe nh li bing, ngu n, v tch s,...ioDn dn, Greg hoc c cach chp nhn s phn cua mnh. Ti ig .vtp nhn nhng li ch trch cay nghit t cha me, cu tin chcw itamnh khng co c may thanh cng trong i, va du co lam g thwcu cung khng bao gi bng c ngi anh sang lang cua mnh. .too la ly do tai sao Greg thch danh nhiu thi gian cho ban bewng thi xa lanh gia nh cang nhiu cang tt. Cu cam thy ch wco nhng ngi ban nay mi hiu cu, chp nhn con ngi cuwnh no vn th, thm ch con tn trong cu, nhng iu ma cu wkhng bao gi tm thy trong gia nh mnh. Cu mun bn banbe cang nhiu cang tt, cung ho xem nhng b phim, chi nhngtro chi a thch va khng mun ngh iu g xa hn na. Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 21 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 22. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeBac me cha thch s hoan haoom y la nhng ngi yu thch nhng g tron trac va toan bch. Ann, g. con gai ru duyon nht cua ho, nm nay 15 tui vahc ang theo hoc an mt trng danh ting. C la nimith hanh din va nim omvui cua cha me. Ho yu thng c ht long va trng i rt tonhiu c. Ho mong Ann vao trng Y trong khi c thm mi.c nc tr thanh nha khoa hoc nghin cu mi trng. C khnguodam noi cho cha me bit v s se lam ho tht vong. Cha me a iou t qua nhiu cho tng lai cua c. Ngoai vic hoc nhngig .vtrng hang u, c con c hoc thm nhiu th khac vi muc witach hoan thin ban thn. C phai bit mua ba l, v me c ngaywxa m mnh mua trong v H thin nga nhng ba a khng.towthc hin c. Ngoai ra, c con hoc thm an dng cm, anv cm, hoc ve tranh, hoc anh tennis ... va con nhiu th khac.wAnn chng phai lo ngh g, cha me a ln k hoach cho tng laiwcua con gai u vao y. Ho hy vong c se thc hin c c wm va hoai bao cua chnh ho. Trc mt ngi thn va ban be,ho ch toan khen ngi con gai. Khi Ann at thanh tch cao tronghoc tp hoc gianh c cac giai thng vn th my, cha me clun ly o lam bng chng moi ngi thy con gai ho thngminh va xut sc nh th nao.22Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 23. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnHo khng cho phep c i chi vi ban be ng trang la v s cb anh hng xu t lu ban be tm thng va khng co thiomgian hoc tp. V th, Ann ch quanh qun nha. Thu vui cua cgoi gon trong nhng thoi quen ma cha me c cho la lanh manhcva b ch nh oc sach, nghe nhac c in, xem truyn hnh cap g.chng trnh Discovery Chanel, hoc chi an.onNgay nao cha me cung hoi thm Ann v nhng chuyn xay ra trng. C ch k cho ho nghe nhng vic tt ep c a lam hay hcnhng thanh tch ln nho c at c. C rt vui khi thy ve mtcha me sang ln nim t hao. C tin rng mnh lam ung va o anla ly do tai sao c khng bao gi k cho ho nghe nhng g tht iths xay ra trng hay trong ni tm c.omAnn thng co cam giac c n, lac long v c gp kho khn trong togiao tip vi ban be. Ho thng ban v nhng b phim mi ra va i.c nmt ao qun, trong khi c mu tt v nhng vn o. Co ln, c auoiobt khoc khi b mt a ban goi la lp d. i khi, Ann cam thybt man khi cha me kim soat cuc i mnh n tng xng ti met, ig .vdu c vn bit rng ho lam vy v thng yu c.w itaNgoai ra, v c bao boc qua ky, Ann mt dn kha nngw.tohoa nhp vi xa hi va khc su cam giac lac loai c n giawmoi ngi. wBac phu mau nuong chieu con het mcw wRichard a 18 tui nhng vn c cha me cng chiu nh ngaycon be va c sng theo y mnh. Cha me bao gi cung c htsc ap ng moi th cu voi vnh, du gia nh chng kha giachut nao. Khi cu va co bng lai xe gn may, cha cu khngngn ngai bo ra toan b s tin danh dum mua cho cu chic Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 23 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 24. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leexe oach nht ma cumun. Me cu m omngay lo lng v s antoan cua con trai khi clai xe phn khi ln,g.nhng lai cho rng vic onlam cho con vui la quantrong nht. hcRichard sng nh ng an hoang trong nha, cuthng ln ting vi cha me mi khi ngh rng ng ba gia can iththip qua nhiu vao vic cua mnh. Ho rt bun nhng v qua thng omcon nn khng n la ry, anh m thm hy vong trng n rmtotrng tron, mt ngay kia cu se hiu c cng lao cha me. i.c nRichard khng h ung tay vao vic nha, hoc hanh cung chnguoiobng ai. Tht ra, cu b up hai ln v khng thch hoc, th igthi. Cu hay cup hoc i chi, nhng thay v nghim khc .vnhc nh con, ho lai ng ra bao che bng cach vit th cho w itagiao vin chu nhim vin ly do cu khng khoe nn khng thw .ton lp.wRichard thng quy pha trong trng. Cu b bt gp hut thuc wla trong nha v sinh, thng xuyn b ky lut, thm ch con bwmi ln gp hiu trng vai ln. Nha trng a nhiu ln goiwin cho cha me cu bay to ni lo lng. Mi ln nh th, cha mecu u ha vi nha trng se un nn con tt hn. Tht ra, hocung i ln th nhe nhang khuyn bao cu nn tun theo kylut cua trng, chu tm hoc hanh, nhng tt ca ch nh nc la khoai.24 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 25. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnDu mun g c ny, Richard vn rt t khi nha; ngc lai,h ra mt chut la cu ra khoi nha an um vi lu ban cho n omti khuya. Ri cung n luc hu nh khng ai chu ng ni cuna. Va iu g n phai n, cu b canh sat bt v ti u a va cgy ri trt t ni cng cng.g.Bac sinh thanh theo chu ngha vat chat onHo la nhng ngi lam n kinh doanh co ting tm, co a v vahcc trong vong trong xa hi. Ho co hai a con, Ed 16 tui vaanSarah 14 tui. Moi vic trong nha c khoan trng cho chngi lam ang tin cy a vao vi gia nh t khi Ed con be.ithKhng co g phai ngac nhin khi hai a tre cam thy gn gui omthn thit vi ch hn la vi cha me chung. Bi v ca hai ln lntotrn thng trng, ho thng lam vic hoc gp g i tac ni.c ntn khuya, nn chng my dp v nha n ti vi con.uo ioNu gia du co chut thi gian ranh, ho thch giai khuy theo sthch ring cua mnh hn la danh thi gian cho con cai. Khiig .vchung con nho, thi thoang ho cung a chung i chi cng vinwitahoc i ngh vai ngay. Nhng by gi chung a ln, co th twi chi, i du lch vi ban be hay trng hoc th ho mc cho.towchung xoay x. Lam n cang phat at bao nhiu, ho cang bn wrn by nhiu, nhng dp sum hop gia nh ngay cang tr nnhim hoi.wwHai anh em cung quen dn vi vic cha me thng xuyn vngnha ca hai u co nhng mi quan tm ring va chu yu danhthi gian cho ban be. Cha me chung khng bn tm lm v cahai u co thanh tch hoc tp kha. Ho tin rng tin co th muac s giao duc tt nht, va do o khng ngn ngai bo tinBan co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 25 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 26. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leera cho con hoc nhng trng danh omting nht.Nh bu p laiccho vic thiu thi g.gian danh cho con,onphu huynh theo chungha vt cht thng hckhng tic tin ra an cho con cai. Qun aocua chung phai la hang hiu, may tnh, in thoai, xe i mi, ithth thin ha co cai g chung lp tc co cai y. omNhiu ban hoc cua Ed va Sarah ganh t vi chung v hai atohu nh co tt ca moi th trn i. V vy, lam sao chung i.c ntranh khoi cam giac mnh la ngi sanh iu, la dn chi,uoiola quy tc? igNhng liu hai anh em no co tht s hanh phuc khng? Cuc i .vu n gian nh th. i khi chung cam thy them c nh w itanhng a ban lun co cha me bn canh trong moi sinh hoatw .toi thng nh i xem phim vi cha me, cung ngi ban lun vwmt trn a bong,... Cung co luc i ra ng trong b canh wt tin trn chic xe bong ln, nhng Ed va Sarah vn thy long wmnh trng trai. Chung cam thy hnh nh mnh thiu thiu mtcai g o...wTrn y la mt s v du v cac dang cha me chung ta thnggp trong xa hi hin ai. Mc du mi dang trn phn naoc phong ai lam ni bt nhng net c trng ring, tichc rng t nhiu ban cung bt gp hnh anh mnh thp thoang26 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 27. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vntrong o. Trong thc t, a s bc phu huynh day con theo kiu kthp mt vai phng phap vi nhau. V du, mt s ngi dung roi omvot rn e, phn thng vt cht khen thng va coi o la binphap tt kim soat nhng a con mi ln cua mnh. cTi bit co kha nhiu ng b ba me lun bn khon vi nhngg.cu hoi, Liu mnh day con co ung cach khng?, Khng bit onmnh ang giup con hay ch v tnh khin cuc sng cua no trnn kho khn hn?hcChc ban ng y vi ti rng, tt ca nhng ng b ba me trn idu day con theo cach nao th cung xut phat t tnh thng con vaanmong mun nhng iu tt nht cho con. Nhng rt co th phngphap day con ma ban ap dung lai phan tac dung, gy ra nhng hiuith omlm va nong rng khoang cach gia cha me va con cai.toTi bit vic mt ngi me c tnh nghe len cuc noi chuyni.cin thoai gia a con trai 14 tui vi ban hoc la xut phat t ny nh tt, ch v ba mun bit con mnh ang giao du vi ai, bauo ios no chi vi lu ban xu. Nhng khi cu be phat hin ra vicig .vnay, cu ni gin v me a xm pham th bao vao i t cua cuva khng tin tng cu.witaw Khi mun bit ti kt thn vi ai, cha ti khuyn khch.tow ti mi ban v nha, thm ch ngu qua m, con me ti th anh xe ch ti va ban i n. Th th con g bng nn ti w thng mi me i n ti va i xem phim vi ti va ban w gai ... d nhin me ti lai xe va tra tin. Me con nhng chow chung ti quyn chon phim; ch co mt iu duy nht ma me ti t chi la khng ch chung ti i xem phim vao luc na m. o la ly do tai sao, mc du cha me ti ly d khi ti mi 13 tui, ti vn rt gn gui vi ca cha ln me.- Adam KhooBan co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 27http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 28. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeTHNG YEU THOI CHA U,CAN CO PHNG PHAP TOT omThc t cho thy, ch yu thng va ht long mong mun iu ctt lanh cho con cai thi th cha u cho vic day con thanhg.cng. Ap dung lai cac phng phap ma ngay xa cha me ta vn ongiao hun ta co th khng con hiu qua na trong mt xa himi. Di anh hng cua s bung n thng tin, th h 8X, 9X,hc10X rt khac bit. Chung hiu bit hn, d xuc cam hn va conhiu c hi tip xuc vi nhiu lung t tng khac nhau hn.anLa cha me, chung ta cung cn phai thay i va thch nghi vi thiai mi, bit cach s dung nhng m hnh va phng phap dayith omcon sang tao, mi me, tin tin. Ch co nh th, chung ta mico th rut ngn va xoa nhoa khoang cach gia hai th h trong togia nh, giup con cai phat huy moi tim nng, tao dng mti.c ncuc sng hanh phuc va hai hoa, cung nh bit cach lam chu iuo iomnh khi chung trng thanh.ig .vTM HIEU VE THE GII TUOI TEEN witawMun thit lp va duy tr mi quan h gn bo vi con cai, ng.towthi giup chung phat trin ht kha nng, trc tin cha me phaitht s hiu c con cai. u tin, chung ta phai hiu vic sng wtrong th gii tui teen la nh th nao. Hiu c a tre 13, 15wtui co cam giac ra sao, thng gp phai nhng vn g, thm why vong va mong c g cuc i, thm ch phai bit ca thngn ng ma con mnh s dung. Nu nh an ng n t saoHoa va an ba n t sao Kim, con cai chung ta chc chn phain t mt thin ha nao o hoan toan khac.28Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 29. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnVy ban bit g v th gii tui th? Ban co tht s hiu ngnng cua chung khng? Ti mun ban hay th mt bai kimomtra nho di y kham pha mc hiu bit cua ban v xuhng va ngn ng x-tin.c 1. Ban hiu c cach vit nay khng: po t4y, chaj oj? g. 2. Nhng ngi nao c goi la Emo?on 3. Xam b, Xam x co ngha la g? hc 4. LOL co ngha la g? 5. La da, i u y co ngha la g? an(ap an cui chng). ithNu tra li ung ht, ban co th t khen mnh c ri. Ban khaomranh ngn ng tui mai. Nu ban khng hiu chut nao, th tocung ng vi bun v o la chuyn bnh thng. Ti a bai i.c nkim tra n gian nay cho rt nhiu phu huynh, hu ht ho uuoiocam thy kho hiu. Thm ch co ngi con hoan toan mu tt. igBy gi ban a bit mnh ang u trong qua trnh hoa hp vi .vcon cai. Trc khi ngh n chuyn day con hiu qua, hay danhw itathi gian nhiu hn tm hiu thm v th gii cua con tre nhwxem th cac chng trnh tivi chung yu thch, nghe th nhng .towloai nhac chung say m, oc thm nhng loai sach bao danh cho wtui mi ln, oc nhng g cac ban tre vit trn blog hay dinan... Ban se kham pha ra nhiu iu khac la trong th gii cuawchung. Co mt s iu ban se cam thy kho ma chp nhn c. wTuy nhin, ban nn nhn va hiu th gii o bng mt cai nhncam thng hn la phan xet. Ban ng qun rng, ngay xa chame ta cung tng co luc chng th nao hiu ni chung ta.Th gii cua tui mi ln ngay nay tht khac vi chung ta. Cucsng ang quay vi mt tc in cung chong mt. Vic kim Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 29 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 30. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leesng ngay cang mang tnh canh tranh lanh lung va khc lit. as cac gia nh ngay nay cn co hai tru ct (ca v chng cung i omlam, thay v ch ngi chng i lam nh trc kia) chay uavi gia ca trong mt xa hi tiu dung sung bai vt cht. V th cma khoang thi gian cn thit cha me chi ua va tro chuyng.cung con cai ngay cang ngn lai so vi nhng thp ky trc. onBn canh o, s bung n cua cac knh tivi, truyn hnh cap, cacloai game online va nht la Internet a va ang tao ra mt th hcgii cua thanh thiu nin ngay cang khac bit vi nhng g machung ta nhng bc cha me tng bit. Cai g cung co hai mt ancua no. Nu nhng tin b khoa hoc cng ngh mang n v s ithli ch cho con ngi th no cung ng thi em n ca nhngomiu t hai, thm ch rt t hai. Nu Internet la ni ph trngtocai ep, cai tt th cung la ch cho cai xu, cai ac mc sc moc i.c nln nh co dai. S phat trin nh vu bao cua cng ngh thng tinuova s nhanh nhay cua gii tre i vi cng ngh cung chnh la lyiodo khin nhiu bc phu huynh co cam giac hut hng, bt lc v ig .vkhng co cach nao theo kp con cai hoc quan ly c chung. w itaMay vi tnh co hp lc c bit vi thanh thiu nin. Mang Internetwla ngun cung cp thng tin phong phu, mang lai s tng tac trong .towth gii ao cho ngi dung, khin cho nhiu ngi lac long trongth gii tht co th tm c ch ng cua mnh trong th gii ao wva ngay cang m chm trong o. Ti tng thc hin mt cuc khaowsat nho vi mt nhom thiu nin, bng cach hoi xem ho danh baownhiu ting mt ngay cho may vi tnh hay lt web. Khng cnchp mt, hn 55% tra li 4-5 ting mi ngay.Va d nhin, trong th gii tui teen kha phc tap o, nu gpcai tt cai ep, con ban se ngay cang tin b. Ngc lai, chung30 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 31. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnse ph thi gian vao nhng chuyn v b, thm ch la chuynxu. Bao ch ln ting hang ngay v hin tng nghin game,omxem phim i truy, nhng oan video clip nhay cam ma cac emtruyn cho nhau. Ngi ln chung ta cn phai lam g keo concem mnh tranh xa nhng anh hng c hai y? o la cu hoi g.ma chung ta phai cung ng nao tm ra cach giai quyt.onMt s thiu nin than phin vi ti rng cha me khng yuthng chung, quan ly chung nh tu nhn va tc i nhu cu hct khng nh ban thn cua chung. Cach ma bon tre nhn thcv s quan tm va tnh cam cua cha me khng phai luc nao cung anng quy vi cach ma cha me ngh va hanh ng. ithHin nay, i vi mt s thiu nin, yu thng chung nghaomla cho chung quyn t do giao du vi nhng ngi chung thch tova lam bt c cai g chung mun. D nhin, la cha me, chung ta i.c nnoi chung rt s kiu t do nay, ai chng mun lam ht scuoiomnh bao v con cai khoi nhng nguy c cua mt xa hi ngaycang phc tap va bao boc chung ln ln trong mt mi trng ig .van toan, v trung.w itaCu hoi t ra la mi trng ma ban co th mang lai cho con banw.toan toan n mc nao va liu y co phai la cach tt nht giupw chung? Mt mai ln ln, a tre nao ri cung phai i din wvi cai bt toan, cai xu, cai khng n va v hoan toan khng cowkhai nim g v mt trai cua xa hi, nhng a tre ln ln trongmi trng v trung thng co nguy c nhim bnh cao whn nhng a tre khac. Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 31 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 32. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeV SAO TRE NGHIEN CHI GAME?omCo th noi mt trong nhng vn bc xuc va gy au unht hin nay la hin tng nghin game trong gii tre. Ticmong ban khng gp phai vn nay. Nhng du vy, chung ta g.hay cung nhau tm hiu tai sao con tre, nht la cac be trai nghinonchi game.Du tro chi in t a xut hin t hn hai thp ky trc, nhng hcth h 7X va u 8X khng co nhiu ngi tr thanh con nghin.Thu y chung ta co th thch tha diu, a bong hay i xem anphim vi ban be - cac tro chi c in co gia tr tinh thn cao va ithnhn chung khng hi u nhng yu t gy nghin. Vy th omgame hin ai la nh th nao? No co cai g khin bon tre say saton th? i.c nGame tao ao giac ve viec lam chu cuoc songuoioVi nhng oi hoi ngay cang cao t trng hoc, gia nh va xa ig .vhi, thiu nin ngay nay khng khoi co cam giac mt i kha nng w italam chu nhng g xay ra xung quanh va trong chnh ban thnwchung. Ch khi ngi trc man hnh vi tnh, chung mi co cam .towgiac gianh lai kha nng kim soat moi th trn di. Vn bit rng wo ch la th gii ao, nhng nhng cam xuc ma chung co khi saysa bm nut hoc di chuyn con tro la tht, v cac tro chi ngaywnay c cac phu thuy game thit k sng ng nh tht, wthm ch i vi nhng b oc non nt th no con tht hn cacuc sng ngoai kia, v nhng nha thit k a khai quat hoa isng, phong chiu no vi mt ro net va sinh ng cc ln.Cuc sng trong cac tro chi mang lai cam giac manh, rt a32 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 33. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnkhin a tre, mt khi ri man hnh, ch thy cuc sng xungquanh mnh te nhat, ang chan. omChng phai vy sao, ch cn cham vao ban phm, ban co th iukhin nhn vt trong tro chi theo y mun va tr tng tng cua cmnh. Ban cung co th iu chnh kt qua tro chi bng cach lag.chon hanh ng mt cach thoai mai. Cam giac lam chu gia tao nay onco hp lc cc ln, ban co th sng trong th gii t tao ra chomnh, ni ma ban co c cy en thn cua Aladin, bt thn en lamhccho mnh bt c iu g. Cac tro chi loai nay anh trung vao mtim: con ngi noi chung thch cam giac c lam chu va camanthy bt lc nu moi vic khng theo ung y mnh.ithMt ly do khac khin a s thiu nin thch tro chi in t la v no ommang lai kt qua tc th. Ch trong mt thi gian ngn va vi mttochut c gng khng thm vao u so vi cuc sng tht, chung coi.c nth tr thanh mt ngi quan trong hn, giau co hn, thanhuo iocng hn va c nhiu game thu khac n s hn. Mt trongnhng tac hai cua tro chi in t ma nhiu ngi cha nhn ra: nuig .vnghin game trong mt thi gian dai, h thng thn kinh cua banwitaco th ch phan ng lai vi nhng phn thng tc th, d dai. iuwnay co th giup ly giai tai sao phu huynh ngay nay gp kho khn .towtrong vic ng vin con cai hoc tp; v khac vi tro chi, hoc tp lamt vic nhoc nhn, oi hoi mt qua trnh phn u va n lc daiwhi trc khi at c phn thng. wwGame giup chung ta thoat ly thc teGame c bit co sc hp dn vi nhng tre co cam giac lac longtrong mt tp th (do thiu nhng ky nng xa hi cn thit),thiu s quan tm yu thng cua cha me hoc b ban be trongBan co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng33http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 34. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leetrng bt nat. Nan y manh hip yu trong trng hoc chngphai la chuyn him hoi g bt c u va trong bt c thi ai omnao, vi nhng biu hin a dang, t nhng li choc gheo vhai n vic gy thng tn v tinh thn va th xac i vi tre. cTro chi trong th gii ao, trong khi o, mang lai cho nhngg.a-tre-nan-nhn nay cam giac chung la ngi hung tht s, onkhng nhng khng ai bt nat ma con oai phong cho ovan nhng nhn vt khet ting khac. hcTrong cuc tro chuyn vi mt thiu nin 14 tui tn Chris theohoc chng trnh Ti Tai Gioi, Ban Cung Th!, ti tnh c an cp n chu tro chi in t va c bit Chris la dn ithnghin th thit. Sau mt hi noi chuyn, cu thu tht mnh bomi x kha t trng, khng ai mun chi vi cu va cu luntob ban be bt nat. Ch khi chm m vao th gii ao vi nhng i.c ntro chi hp dn, bin hoa, cu mi co cam giac t do t tai, couoth tr thanh ngi ma cu mun va lam chuyn ma cu thchiolam. Cu co th git bt c i thu nao nn c cac game ig .vthu khac n s va tn sung. Trong th gii ao, thay v b ban be w itaxa lanh hoc bt nat, Chris co nhiu fan hm m va cu co th raoai vi bt ky ai.w .towNgay cang co nhiu thiu nin nh Chris i tm nim vui va skhuy khoa trong th gii ao, v ch co o, chung mi tao c wdanh tnh ring, c anh gia cao la nhng iu ma nhng awtre ang thng nay khng co c trong gia nh hoc nhawtrng. Mt hin tng ang lo ngai khac la mt phng dinnao o, mt s tro chi in t kch thch tnh hung hng thiukim soat cua tre va la tac nhn gian tip gy ra cac hanh vi baolc tre v thanh nin.34 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 35. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnBAN LAM G NEU KHONG PHAI GIUP CONNG AU VI NHNG CAM DO VA KHO omKHAN TRONG CUOC SONG? cg.Trong th gii t cht ngi ng nay, khng ch ngi ln macon cai chung ta cung phai chu ap lc va i mt vi nhiu vn on. Lam th nao at toan im gioi, u vao trng danh gia hclam mat mt cha me? Lam th nao noi khng vi a banmi ln mang chat hang gi hoc so tai vi no trong mt troanchi? K ra vn cua con tre cung khng nho nh ngi lnchung ta vn ngh u. Trong khi o, thay v bn con cai lamithch da cho chung, a s cac bc phu huynh b cun vao vong omxoay cm-ao-gao-tin. S phat trin qua nhanh va qua nong cuatoxa hi tiu thu tao ra khng t cam d i vi gii tre. Nhngi.c ncng ty san xut tro chi tn dung khoang trng nay, bng moiuo iocach li tre n man hnh vi tnh hoc nhng tro chi v b khac.Nu cha me hay gia nh khng tr thanh t m tre quay vig .vchia se va th l nhng kho khn, cam d th nhiu nguy c nwitamt ngay kia tt ca se bung n nh trong mt v bi kch.w.toNu cha me va con cai trong gia nh ban co mi quan h haiwchiu va cam thng ln nhau, xin chuc mng ban. Ngc lai, wnu moi chuyn khng nh ban mong mun, cha me va con caiwgp nhiu tr ngai trong giao tip vi nhau, th y la luc bancn phai lam mi lai mi quan h o trc khi qua mun. Cacwphng phap trong quyn sach nay se giup ban bt u tao dngs tin tng va thoai mai trong cac mi quan h gia nh. ochnh la cach tt nht ban co th bt u giup con i mt vinhng kho khn cam d trong cuc sng.Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 35 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 36. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeLUON LUON LANG NGHE,LUON LUON THAU HIEUomMONG MUON VA SUY NGH CUA TREc g.Bc cha me nao lai khng bit mnh mong mun g cho con cai.Y mun o bt u t luc a con tng hnh trong bung me,onCon mnh se la a thng minh ngoan ngoan, ln ln no se.... hcNhng mong mun trong u la mt chuyn, xn tay ao ln bin mong mun o thanh hin thc lai la chuyn khac. anu tin, hoa nhp vao th gii tui teen va giup chung, tacung phai hiu tre mong mun g t ngi ln, vn g chung ith omthng vp phai trong hoc tp, trong cac mi quan h gia nh,totrong nha trng va ngoai xa hi. i.c nHay lng ong mt chut va danh vai phut vit ra nhng g mauoban ngh la con mnh mong mun nht. Ban ngh chung muniog va cn g t nhng ngi ma chung bit la yu thng mnh ig .vnht? Hay vit ra vai im vao khoang trng di y trc khi w itaoc tip.w .tow ww w36 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 37. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnHay cung con tm hiu xem cu tra li cua ban co khp vinhng g ma hu ht bon tre tht s mong mun cho mnh omva mun co c t cha me khng. Di y la kt quamt cuc khao sat ma chung ti thc hin gn y vi hn 100 choc sinh.g.Nm iu bon tre mong mun t cha me nht la: on 1. T do va khoang khng gian khng nh ban thnhc 2. c tin tng 3. c yu thng va chp nhnan 4. c cng nhnith 5. c lp, khng b phu thuc omKhi ti a danh sach nay cho phu huynh trong cac bui hi thaotodanh cho ho, nhiu ngi bnh lun nh sau:i.cn - Sao ti co th tin tng c khi chung khng bit th nao uo io la trach nhim? - Nu mun ti tin tng, chung phai chng to mnh angig.vc tin ch.wita - Nu chung t do, chung se chng con bit trn di hayw.toky cng g ht.w - c lp ? Nu chung quyt nh sai th sao?wCha me co cach nao em n cho con cai nhng g chung mong wmun, ng thi vn bao am rng chung sng co ky lut, co wtrach nhim va chng chac a ra nhng quyt nh ungn khng? Chc chn la co!Nhng ngi tht bai trong vic lam cha me b mc ket trongcach ngh tiu cc rng nui day con tht tt, ho khng thnhng b vi khao khat t do, nhu cu c tin tng vaBan co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 37http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 38. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leenhu cu c cng nhn cua chung. o la ly do tai sao viclam cha me tr thanh mt cuc chin khng khoan nhngomhang ngay. Ho phat hin ra rng ho phai dung vu lc va scmanh b trn bt buc con cai lam nhng vic ma ho ngh la ctt va v li ch cua chung.g.iu nay dn n mt h qua tt yu, bon tre co cam giac b cu onthuc, troi buc, khng c ngi ln chp nhn va cng nhn,khng co khoang khng gian ring cho mnh. Va mt khi khnghcchu nm di anh hng cua cha me th chung t chu tac ngcua nhng th lc bn ngoai thng khng tt i vi conantre, iu y cung tng t nh vic mt ngi nha trng, nuithngi tt khng vao th ke xu se n ving. omCac bc phu huynh thanh cng th ngc lai. Ho tin rng thoa toman mt cach hp ly nhng mong mun va nhu cu cam xuci.cncua con cai (s t do, c lp, nhu cu c cng nhn, c uo iochp nhn,...) la cach tt nht giup tre tr nn vng vang vat nguyn lam nhng vic nn lam. Thay v ep buc con cai phaiig.vtheo y mnh, ho tin vao nhng cach thc giup con hp tac vi witamnh mt cach t nguyn. Trong quyn sach nay, ban se hocwc cach giup con hiu ra vn sn sang hp tac vi ban,.towchm ch lam vic nha va vui ve hoc hanh.wCung trong cuc khao sat trn, bon tre a noi ra nhng g ma wchung tht s mong mun cho ban thn. w 1. Tr thanh ngi thanh cng 2. at thanh tch cao trong hoc tp 3. c yu thch va ni ting 4. Co mi quan h tt vi cha me38Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 39. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnRo rang, o cung chnh la nhng g ban mong i con mnh,ung khng nao? omNhng nu cha me va con cai tht s co cung mong mun, tai saobon tre lai khng mun nghe li ngi ln? Vn nm u? cg.Mc m la ch, mc du a tre nao cung mun c thanh cngva at im cao trong hoc tp, nhng a s lai khng bit va khng ons dung nhng phng phap hiu qua ( at c thanh cng),hoc thiu nim tin rng chung tht s co th hoc tt, rt tt nahcla khac. V thiu phng phap va long tin vao chnh mnh, chunganthng bo cuc ngay khi vp phai tr ngai u tin, ri mc chonhng cam xuc tiu cc (li bing, chan nan,...) lam nhut ch vaitht o mc cho moi chuyn n u th n. omBn canh o, vic cn nhn, mng mo, ch trach, e doa vatotrng phat kht khe cua mt s bc cha me khng nhng chngi.c ngiup ch g trong vic truyn cam hng hoc tp cho con tre,uo iolai ch gy ap lc cho nhng ca nhn con non nt, dn n hqua la nhiu em tip nhn moi chuyn vi thai tiu cc.ig .vThm ch, nhng hanh ng thai qua cua cha me ch cung cwitathm nim tin va cam xuc tiu cc ni tre v ban thn mnh vawv cha me mnh..towVi t cach nhng ngi lam cha me, chung ta phai bit thng cam wvi nhng vn cua con cai, tin tng chung, ng vin chung wva a ra nhng phng phap hiu qua giup chung vt qua khokhn. Ch co vy, tre mi co ng lc va y ch tip tuc c gngwvn ln. Du la cha me hay con cai th bt c ai cung co muc chcui cung la mong cho ban thn hoc ngi thn cua mnh thanhcng, hanh phuc. Va o cung chnh la ly do c ban nht ban, vit cach ngi cha hay ngi me, thc hin bc u tin trong victm hiu tm t nguyn vong cua con cai.Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 39http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 40. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeHIEU VAN E CUA CONTRC KHI GIANG TAY GIUP om co th ng vin, giup con cai giai quyt cac vn chungcgp phai trn con ng vn ln trong hoc tp hay cuc sng, g.ta phai tht s hiu ro nhng rc ri nay. Hay suy ngh va k raonnhng iu ban ngh ang la vn cua con mnh.hcanith om toi.cn uo ioig.v witawCo phai ban a vit ra mt trong nhng iu sau?.tow r Li bing lun tr hoan khng chu bt tay ngayw vao vic w r u ky lut Thi w r Khng tn trong ngi ln r Th , khng co hng thu hoc tp r Bao gi cung vin u ly do khng lam tt vic nay vic kia r Co thai khng tt40Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 41. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnGIAI QUYET VAN E GOC CHomKHONG PHAI TRIEU CHNG BEN NGOAIcTht tr tru, mt s vn ph bin ma cha me NGH rng con g.mnh ang gp phai lai khng phai la ban cht vn ma ch laonbiu hin bn ngoai. V th, du ho co lam g i na vn khngth hoa giai c vn o. giai quyt tn gc mt vn , hcban phai truy tm gc r su xa cua no ch khng ch tp trungvao cha cai ngon. V du, vic mt cu trai li hoc (biu hin anbn ngoai) co th co nhng ly do khac nhau (nguyn nhn suxa). Sau y la mt vai nguyn nhn thng gp. ithomLy do 1: Cu hoc hanh chm ch nhng kt qua thi vn kem hn toban be. Cu i n kt lun la mnh ngu hn ngi, co hoc my i.c ncung chng nn cm chao g. (Trong trng hp nay, vn thtuos nm nim tin tiu cc vao ban thn t cho mnh kem coi iova khng co phng phap hoc tp hiu qua, nn hoc chm ma kt ig .vqua vn kem).w itaLy do 2: Cu lun cho rng mnh b thy c trng chiu bwhoc , va do o, cu chng i lai thy c va nha trng .towbng cach khng hoc hoc hoc quy qua cho xong. (Nguynnhn nm ch cu co mi quan h khng tt vi thy c). wwLy do 3: Trong gia nh, cha me cu ch chu y n con khi culam nhng vic sai trai. Nu moi chuyn sun se, cha me se wkhng hoi ti cu ch ng noi g n vic quan tm n cu.(Nguyn do la v nhu cu cam xuc cua cu khng c ap ngva cu cn lam mt vic g o nhn c s quan tm).Ly do 4: Cu au kh v mi quan h vi ban gai v nhngiu nay cha me cu khng bit. Mang ni au nay, cu cam thy Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 41 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 42. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leett ca moi chuyn vi mnh la v ngha va khng con mun hoc omhanh g na. (Trong trng hp nay, nguyn nhn la do cu cocam xuc tiu cc gy ra bi mt ngi khac). cDanh sach cac nguyn nhn cho cung mt triu chng (lig.hoc) co th tip tuc keo dai v mi a tre co tnh cach va hoan oncanh khac nhau. Ban se nhn ra rng, khi ban bt u tm ranguyn nhn tht s cua mt hanh vi (biu hin bn ngoai) nao hco, ban se co c mt loat cac giai phap hp ly giai quyttn gc vn . Hay suy ngh v vic nay: nu ban kt lun rng ancon ban n thun la li bing va trng phat ti li bing cuano th ban se khng bao gi giai quyt c vn . ithomLy v du ly do 1, ban co th giup con ban co thai hoc tptotch cc hn bng cach mua cho con quyn sach Ti Tai Gioi, i.c nBan Cung Th!. Quyn sach nay se giup con ban xy dng nimuotin tch cc vao ban thn (co ngha la loai bo nhng nim tin tiuiocc), va cac phng phap hoc tp hiu qua tin tin nht (nhm ig .vgiai quyt vn hoc nhiu ma tip thu chng bao nhiu). w itaTrong cac chng tip theo, ban se hoc cach giup con chia sewnhng vn va cam xuc cua chung vi ban mt cach thoai mai .tow(a s bon tre cam thy rt kho noi chuyn vi cha me), cungnh cac phng phap giup con ban nhanh chong tm c giai wphap cho cac vn bon tre thng gp phai.wwV SAO TOI VIET QUYEN SACH NAY?Trong vong 15 nm qua, ti a t chc rt nhiu khoa hoc vcac phng phap hoc tp hiu qua va phat trin ban thn trongthanh thiu nin, nhm giup cac em thanh cng ca trong hoc42 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 43. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnng ln cuc sng. Nh th ma ti co c hi tip xuc vi hangomngan hoc sinh vi nhng thai va cach hanh x khac xa nhau.Mt s em sng lac quan, t tin va y quyt tm trong hoc tpcnn at nhng thanh tch tt v cac mt hoc tp, th thao, vn g.ngh. Trong khi o, co nhng em hoan toan dng dng vi viconhoc, lun sng trong tm trang s hai, co thai tiu cc, niloan va khng mang n ngay mai. T nhng iu mt thy tai hcnghe hang ngay, trong ti lun bt ln mt cu hoi, sao lai cos khac bit to ln nh th. Co phai o la nhng tnh cach khac annhau c hnh thanh t luc cha sinh me e? Hay do tac ngcua ban be xung quanh? V nhng ngi trng khac nhau ma cac ithomem ang hoc? Do anh hng cua thy c trong trng? Hay ch ton gian la do ch dinh dng hang ngay cua cac em? Hocrng hn, do hoan canh kinh t xa hi?... i.c nuoMc du tt ca cac yu t trn u t nhiu anh hng n mi caionhn trong mt chng mc nao o, ti phat hin ra rng, yu t ig .vln nht va quan trong nht hnh thanh thai , hanh vi, va dow itao, tng lai cua mt a tre chnh la cach day d cua cha mei vi con cai.w .towTi cung kham pha ra rng, nu cha me co cach ngh tch cc vadanh thi gian bao ban, tro chuyn va nng con em th chung wse tin tng vao ban thn hn, co ng lc manh me hn va thanhwcng hn. iu nay cung ung vi ca cac em sinh trng trong gia wnh ngheo, hoc trng lang, va thm ch k ca khi sng trongmt mi trng khng trong sach lm. Thm mt phat hin na,nhng a tre co nhiu bin chuyn tch cc nht va thanh cngnht sau cac khoa ao tao cua ti u la con cua nhng ngi changi me tht s cam thng va tch cc h tr con cai. Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 43 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 44. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeQua trnh tm toi giai ap cho ni bn khon trn la ly do thucy ti thai nghen va thc hin quyn sach nay. i tng maomti mun trao i, tro chuyn, tranh lun va cui cung truyn icam hng cho mt s thay i ln chnh la ban, bc cha me ht clong quan tm n con cai. Ti hiu ro iu ma ti se mang ng.cho ban sau khi oc quyn sach va thc hin nhng g cn lam, ono la nim t hao chnh ang cua ngi lam cha me co nhnga con khoe manh, vui ti, lanh li, thanh cng trong trnghchoc va mai nay se thanh cng trong bt c cng v xa hi hayngh nghip nao ma chung la chon.anithCHA ME PHAI LANGI TAO RA S KHAC BIETom toi.c niu ang mng la khi ban a hoc c cach hiu va tng tacuo iovi con cai mt cach ung n, ban se chng kin mt chuynbin khng ng, tre se tr thanh nhng thin thn bit yuig .vthng, cam kch trc tnh yu thng cua cha me; co y ch va witaquyt tm manh me, cho du vao luc nay, chung co th la nhngwthin thn ni loan hn lao, bo ngoai tai nhng li cha me.towhoc tr ly trc nhng thng ip cua tnh thng.wTrong i mnh ti a chng kin nhiu phep la xay ra khi chawme va con cai cung n lc i mi mnh qua nhng quannim va phng phap tch cc thanh cng hn trong cuc wsng va quan h gia nh. Va a n luc ti mun chia se vi banmt trong nhng cu chuyn thanh cng nht ma ti bit c.Ti xin ng nguyn vn email cua mt hoc vin tn Yu Yuan ahoan thanh khoa hoc Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! cua chung44Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 45. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnti. Yu Yuan, trc khi n vi chung ti, la mt thiu nin quypha, sng lng bng lang bang thm ch con co vn rc riomvi lut phap na. Tuy nhin, khi cu lnh hi c cac phngphap giao tip tch cc trong khoa hoc cua chung ti, mi quanch gia cu vi me cu va ca vi thy c trong trng bng chc g.tr nn tt ep. Co th noi Yu Yuan a thc hin mt cuc ltonxac n tng, t ch la mt hoc sinh ca bit bo b hoc hanh vakhng quan tm g n tng lai, cu tr thanh mt hoc sinh y hcquyt tm, co trach nhim va gt hai nhiu thanh tch ca tronghoc tp ln cuc sng. Thm ch sau nay, Yu Yuan con quay lai anlam tr ly hun luyn trong rt nhiu khoa ao tao cua chungti. ithom to i.c nuoio ig .vw itaw .tow ww w Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 45 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 46. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Lee Ngi gi: Flame Ngay: Th 5, 30 thang 11 nm 2005, 15:34 om Ngi nhn: Adam Khoo Chu : Th cam n cg.Thy Adam knh mn, onEm xin gi li cam n chn thanh n thy v thy a giup em bt u co c caigoi la nim hy vong ln t khoa hoc Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! vao thang ba vahcri. Trc khoa hoc, cuc sng i vi em tht kho khn. Em him khi noi chuyn vime va thm ch con dnh lu n nhng vic rc ri vi phap lut.anMi thang hai nm nay, trc khi tham gia khoa hoc cua thy, em a b tuyn an 18thang tu treo v ti c y hanh hung ngi khac. ithCuc i em trc khi tham gia chng trnh Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! co th omnoi la mt chng khac. Em lun sng trong tm trang cng thng nong gin, va ctongh la ca th gii ang chng lai mnh. T nhng g trai nghim va lnh hi cqua khoa hoc, em nh tnh lai sau mt cn m dai va nhn ra rng khng phai thi.c ngii chng lai em ma chnh la em lun tm cach chng lai th gii.uo ioEm hoc c cach giai quyt tt hn nhng vn gp phai trong cuc sng nn camthy nh cuc i bt u mm ci vi mnh.ig .viu quan trong nht ma em hoc c t khoa hoc cua thy khng phai la cac kynng hoc tp ma la cach tr thanh mt ngi tt hn trong cuc sng. i vi em,w itaiu nay con gia tr hn cac ky nng hoc tp ma em a hoc c, v noi cho cung,wnu em c pham lut mai, th du co bng cp g chng na phong co ch g. .towMi quan h gia em va me cung ngay cang tt ep, nh th hai me con t luc nao atr thanh nhng ngi ban, va em cam thy rt vui v iu o. wMc du em vn ang trong giai oan thu an treo, nhn vin toa an a thng bao mt wtin vui, em co th c giam an.Gi y, em co th nhn nhn moi vic ro rang hn. T ay long mnh em bit mnh wmang n thy, v thy ch khng phai ai khac, a giup em nhn ra cai g la quantrong cua cuc sng.Xin cam n thy mt ln na.Trn trong,Yu Yuan46 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 47. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnCHA ME CO NANG LC MAU NHIEM TAONEN S THAY OI NI CON CAI omNhiu phu huynh va thy c giao thng ly lam ngac nhin v ti cco th truyn cam hng cho mt s thay i ln trong cac em, thmg.ch ngay ca vi nhng hoc sinh kho tr nht, ch sau mt thi gian onngn. Ti thng noi vi ho rng, phep mau khng nm ukhac ngoai kha nng hiu bit, nng lc cam thng va cach thchcgiao tip bng li vi cac ban tre. B quyt cung nm ch bit cachkhi gi nhng cam xuc tch cc trong tre bng cach bm ungannut. Ti tin rng tt ca tre em, v ban cht u co sn trong mnhng lc vn ti thanh cng va rt d sung nu ta bit cach giithi ung thng ip chung cn. Vn la ch, ngi ln chung ta omco bit cach giup chung kham pha sc manh vn co trong chnh bantothn chung hay khng.i.c nLy do giai thch tai sao hu ht cac ng b ba me cam thy khouo iobt con cai nghe li hay le phai cua mnh la v ban nng tnhin cua cha me xui khin ho bm sai nut. Bi th, thay vig .vlam cho tre cam thy phn chn t tin, ho lai ch lam cho bonwitatre nhut ch, i khi mun chng i hoc lam ngc lai nhngwiu ma cha me chung mun..towV du, nu con trai ban mt ngay nao o noi vi ban rng, Con wthy vic n trng tht nham chan, ch tn thi gian, ban sewphan ng nh th nao? Ti bit a s ng b ba me se lp tcnhay dng ln va noi nhng cu gay gt, Con b in a?, May wphai hoc cho du co thch hay khng, nghe cha! hay Con phaihoc v tng lai cua con. Trong cac chng sau, ban se bit rngcach phan ng nh th khng h giup ban at c muc chtruyn cam hng thay i cho con ban, du o chnh la iu banmong mun. Tht vy, trc phan ng nh th cua cha me,Ban co th giup con mnh hoc gioi va thanh cng 47http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 48. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leecon ban ch thy mt iu, o la cam xuc cua chung b coi nhe,rng ban khng h quan tm hay hiu chung chut xu nao. Vicomnay co th cang khin chung chan hoc hn. Vy, ban nn phanng nh th nao at c muc ch cua mnh?cTrong quyn sach nay, chung ti se chia se vi ban cac phng phap g.ma ban co th s dung con ban giai phong sc manh va tai nngonvn con ngu yn sau nhng canh ca im m khoa trong ban thnchung. Nhng phng phap ma ban se bit trong cac chng sau hcla kt qua cua nhiu nm ti nghin cu va lam vic vi hang nganbc cha me Singapore va cac nc trong vung. Ti tht long tin anrng, vic ap dung nhng g ban hoc c t quyn sach nay se lamnn mt phep mau cai thin mi quan h gia cha me va con cai. ith omChung ta hay bt u bng vic hoc cach giai phong va kch hoatnhng kha nng tim n trong mi a con, ban nhe!to i.c nap an bai kiem tra ve viec hieu ngon ng tuoi teenuoio- Ban hiu c cach vit nay khng: po t4y, chaj oj?Po t4y la cach vit cua t bo tay. ig .vChaj oj la cach vit cua t tri i. w ita- Nhng ngi nao c goi la Emo?wEmo la t dung miu ta mt ngi rt nhay cam va co cam .towxuc bt an. w- Xam b, Xam x co ngha la g?Xam b, xam x co ngha la nham nh.w- LOL co ngha la g?wLOL la t vit tt cua Laugh Out Loud, co ngha la ci lnting, thng c dung trong tan gu qua mang (chat).- La da, i u y co ngha la g?La da la cach noi gon cua la nh th nao.I u y la cach noi lai cua t i u vy.48 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 49. www.toitaigioi.com om CHNG 2 cg. GIAI PHONG TAI NANG onTIEM TANG TRONG CON BANhcanithomtoi.cn uo ioig.vwitaw.toww ww http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 50. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeSinh con ra ai chng ao c con mnh thng minh co tai. Chngomphai ngi i vn cho rng tr thng minh cua mt ngi lunla yu t bao am cho ngi o gt hai nhng kt qua khac cthng va do o co mt tng lai ti sang hay sao? V th mig.co canh thin ha ke khoc ngi ci, nu co nhng bc cha me ont hao sung sng v a con gioi giang cua mnh th cung cokhng t phu huynh tuyt vong va chan nan v cung khi conhccai ho hoc hanh yu kem, b thy c giao hoc cac nha tm lydan cho cai nhan ang xu h la chm tiu, n n, kemancoi...ithCu hoi c t ra y la:om to r Tr thng minh cua con ngi la do bm sinh hay nh bidng ao tao ma co c?i.cn r Nhng ngi tai gioi trn i la do tri sinh hay do giao uo ioduc ma nn?ig.vo cung la vn ma nhiu nha nghin cu va cac nha khoa hoc witav nao b a tranh lun trong nhiu th ky qua, va cu tra lila ... do ca hai yu t tri phu va cng phu ren luyn.w.towTrong khi ch co rt t thin tai lot long me vi nhng kha nngsiu vit (v du: Beethoven co tai nng m nhac bm sinh mawkhng cn qua trng lp hun luyn) th nhiu nghin cu wkhoa hoc chng minh rng nhng a tre bnh thng, nu wc nui dng va ao tao ung cach, vn co th tr thanhnhng nhn tai vt tri.50Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 51. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnTHC NGHIEM EDITHomMt trong nhng minh chng gy chn ng u tin v kha cnng ao tao tre bnh thng thanh nhn tai c th gii bitg.n di cai tn Thc nghim Edith. onVao nm 1952, Aaron Stern, mt nha bao lam vic cho t NewYork Times a quyt nh lam tt ca trong kha nng cua mnhhc tao cho con gai ng, Edith, mt mi trng hoc tp tt nhtva y u nht. ng mun kch thch va th thach b nao nonannt cua con gai mt cach ti a. Khi Edith con la mt bao thaiithnm thang trong bung me, ngay ngay Aaron cho con nghe nhacomc in va oc sach cho con (ngay nay, cac nghin cu khoa hoctoa xac nhn, hai nhi co th bt u hoc ngn ng ngay t trong i.c nbung me).uoioSau khi be Edith chao i, Aaron bt u noi chuyn vi conbng nhng cu hoan chnh nh noi vi ngi ln. Chng bao ig .vlu sau, ng t day Edith hoc bng cach hng ngay cho c be xemwitanhng tm the co ve hnh, nhng con s th t va ch cai. Banwoan xem chuyn g a xay ra? .towTron mt tui, Edith a co th noi chuyn bng nhng cu ywu thanh phn y nh ngi ln. Ln nm tui, be oc ht bwBach Khoa Toan Th Anh Quc. Vao nm 6 tui, mi ngay beoc ht t New York Times va 6 quyn sach. Mi 12 tui, Edith wa c nhn vao ai hoc. Va tui 15, c bt u giang daymn Toan Cao Cp tai trng ai Hoc Bang Michigan (MichiganState University).Giai phong tai nng tim tang trong con ban 51http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 52. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeNHAN TAI C TAO RA NH THE NAO? omT cuc th nghim mang tn Edith n nay, lch s a ghi nhnnhiu trng hp v nhng a tre ra i vi ch s thng minh c(IQ) trung bnh, nh c nui dng va hoc hanh trong mig.trng hoc tp ly tng ma bc l kha nng siu pham. onGn y (nm 2000) trn cac phng tin truyn thng, ngita thng nhc n trng hp cua Farooq Yusof (mt nha toanhchoc ngi Ma Lai), ng t day hoc nha cho con bng cacphng phap hoc tp siu tc tng t.anKt qua cua qua trnh ren luyn cao nay la tt ca bn ngiithcon cua Yusof u th hin tai nng t rt sm. Sufiah c nhn omvao trng ai Hoc Oxford nm 13 tui. Aisha va Iskanda c tonhn vao trng ai Hoc Warwick tui 16 va 13. c bit,i.c nngi con ut cua ng, Zuleila, d thi vao trng Cambridge vaouo ionm ln 6.ig .vPhai chng ban ngh ti nu ra nhng v du trn la c suy chovic cac bc cha me nn m lo luyn con cai thanh thn ng? witaRt tic, cu tra li cua ti la Khng.w.toBan thn ti tin rng vic kch thch cao tr tu cua tre se anhwhng khng tt n qua trnh phat trin tm sinh ly cua chung. wBn canh vic tao iu kin phat trin tr tu cho con, nhngwngi lam cha lam me cung cn co s quan tm nht nh n wqua trnh phat trin tm ly va i sng tinh thn cua con cai. sng thanh cng va hanh phuc, con ngi cn phai co mt trtu phat trin, mt c th khoe manh, mt nhn cach ep, mtli sng tch cc va hai hoa trong nhng mi quan h vi gianh, xa hi va thin nhin.52Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 53. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnChnh v th, ti khng h mun hai a con gai cua ti (hinln ba va bn tui) tham gia vao nhng chng trnh ren luyn omtr tu cao nh nhng ngi cha a cp trn. Ti muncac con ti c tn hng nim vui hn nhin, v t l cua tuicth, khi ln ln cac chau se trng thanh ca v tr tu ln tm g.hn theo mt nhp t nhin.onMc du nhiu a tre trong lo luyn thin tai tht s co cb oc siu vit, tr thng minh xut chung, nhng khng phai ai hccung thanh cng va hanh phuc trong cuc sng. Kha nhiu emtrong s o mc phai cai goi la hi chng thn ng. Nhng anem nay thng co tm ly khng n nh, tht bai trong vic tao ithdng mt li sng hai hoa cn bng, thm ch chung thiu hn omnhng ky nng xa hi cn thit. Chung cung gp kho khn trong tovic hoa nhp vao am ban cung trang la noi ring va ngoai xai.c nhi noi chung. Nhiu thn ng trong tui trng thanhuolm vao canh c n bi li sng lch lac, khep kn, v th ma iogp kho khn trong vic tn hng nhng nim vui bnh thngig .vtrong cuc sng hang ngay.w itain hnh la trng hp cua Sufiah Yusof, c c tuyn vao hocw ai Hoc Oxford danh gia vao nm 13 tui nhng ch hai nm .towsau, c a bo nha ra i, quyt nh tr thanh bi ban thoatkhoi nhng ap lc va oi hoi nghit nga t ngi cha. wwThng qua nhng iu trnh bay trn, ti mun nhn manhmt im rng: HT THAY chung ta ai cung co tim nng va c whi tr thanh nhn tai, rng tr thng minh qua tht co th ckhai thac, phat trin va bi dng thng qua cac phng phapao tao c bit. Tuy nhin, khng nn gng ep, bt con trephai phat trin thanh thin tai. chung co mt cuc sng Giai phong tai nng tim tang trong con ban 53 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 54. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leethanh cng va hanh phuc, nhng phng phap nui day conthanh tai u phai c thc hin ung cach, vao ung tuiomva hai hoa vi nhp phat trin t nhin cua tre. cT HOC LC YEU KEMg.EN HOC SINH XUAT SAC TOAN DIEN onNu ban v v tnh ma khng bit n nhng bin phap giup hckhi dy va phat trin tr thng minh cua con t luc chung conbe va cho rng by gi mi bt u la qua tr th khng ung anu! Nao b cua chung ta lin tuc phat trin qua tng giai oan ithcuc sng. Va mt khi no cha c vn hanh ht cng sut th omchung ta con co th tng cng kha nng tn dung sc manh naotob bt c tui nao. i.c nMt trong nhng v du tt nht ma ti co th k cho ban nghe lauoiocu chuyn v cuc i ti. bt u, ti xin nhn manh mtiu la ti sinh ra khng co g c bit. Trai lai, hi be ti con b ig .vcoi la... n n, ti da, ngu lu, u t na. w itaTrong nhng nm u ti hoc tai trng tiu hoc St Stephen,w .tocha me ti chan nan va phin long gh gm khi quy t cua howchng bng ai. Ti khng th nh ni bang cu chng, my wt ting Hoa thng dung th hoc trc qun sau. Tom lai, chwngha cua ti khng nhng khng ng y mt chic la truc,ma ti con la mt thng nhoc li bing, khng th tp trungwvao bt c vic g cho n u n ua. Trong lp, thay v nghegiang bai, ti khng nhn ra ca s m mang chuyn u u thcung ve nguch ngoac trn giy, choc pha ban be va kt qua...thi rt hu ht cac mn hoc. Thy c giao lit ti vao din ngu54 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 55. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnlu kho ao tao va than phin v vic ti khng co kha nngtp trung. u ch co th, sau khi dnh vao kha nhiu vu anh omnhau va vi pham ky lut trong trng, ti con b ui hoc vaonm chn tui (luc ti ang hoc lp ba).cMe ti phai cay cuc mai mi xin c cho ti vao hoc mt g.trng khac (trng tiu hoc Ngee Ann), nhng ti vn chngonnao tt y, tip tuc xi ngng trong cac ky thi, tip tuc b goiln phong giam th nghe mng vn. Trong ky thi cui cp tiu hchoc (Primary School Leaving Exams PSLE), im thi cua ti xun ni cha me ti vac hoc ba n xin hoc u la y nh rng b ant chi y (sau trng ca thay). Cha ai mun nhn mt hocsinh li bing va dt nat nh vy. Cui cung, ti buc phai vao ith ommt ngi trng ma khng ai bit ti. o la mt trong nhng totrng Singapore co th t xp hang cao nht t di mln vao thi im o.i.c nuoMc du c ca thy c trc tip giang day ln thy hiu trng iotn tm giup nhng ti vn nga quen ng cu, ch khoaiig .van um vi lu tre ging ti: thch trn hoc i chi, im stt xu g cung mc k. am ban ti luc by gi chng a naow itadam m vao trung hoc ch ng noi g n ngng ca aiw.tohoc. Phn ln u ngh, may mn lm mnh mi hoc xong trungwhoc c s ri nh vao vn s xem co c nhn vao hoc mt wtrng trung hoc day ngh nao o khng.wTui th cung vi nhng kinh nghim nay a hnh thanh va n wnh trong ti mt thai va nim tin tiu cc rng: Adam Khooti, tri sinh ra a dt nat, bing hoc ham chi. Qua tht hochanh sao ma kho khn vi ti n th. Chc ban cung oan ra,ti lin tuc nhn im kem va xp hang 156 trong tng s 160hoc sinh toan khi. Giai phong tai nng tim tang trong con ban 55 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 56. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leei ti ch bt u thay i khi cha ti (trong ni tuyt vonggh gm) a quyt nh lam mt vic mang y ngha con ncomcon tat la ng ky cho ti vao hoc cac chng trnh v ng lccuc sng danh cho thiu nin. Thng qua nhng chng trnhcnay, ln u tin ti c bit mt s tht rng: tt ca chung ta g.u s hu nao b vi nhng kha nng hu nh v tn, nhngonthanh cng ch n vi nhng ngi co cach ngh ung n, tintng vao ban thn va nm c cac phng phap hoc tp hiu hcqua. Cung nh khoa hoc nay, ti nh tai sinh thanh mt conngi khac: co nim tin mi me vao ban thn va cung vi no la annhng ng lc vn ln trong cuc sng. ithC nh th ti va cham vao cy ua thn va bin hoa thanh omngi khac. Thng qua nhng khoa hoc ngn han va rt nhiutoquyn sach ti a oc ngu nghin, ti nh bng tnh va nhn i.c nra rng ti ang nm trong tay cha khoa m canh ca dn tiuothanh cng, nh ti hng m c t tn ay long ma khng damiothu nhn du vi chnh mnh. ig .vCon ngi mi me y quyt tm va phi phi i ln trong w itathng be 13 tui y bt tay vao cng vic hoach nh cho tngwlai. Ti bt u ap dung cac ky thut hoc tp nh Hoc Bng Ca .towNao B (Whole Brain Learning), Ky thut Tr Nh Siu ng w(Super Memory Techniques) va Cach oc Nhanh (Speed Read-ing). Dn dn, thng qua vic chm ch ren luyn cac phngwphap hoc tin tin nay, ti bt u nhn ra rng tht ra ti cung wgioi giang nh bt ky ai. Thm ch thng qua con ng t hoc,t ao luyn, ti co th co nhng thanh tch vt tri... hn canhng hoc sinh gioi nht trng. Tai sao khng?!56 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 57. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnTrong tm trang hao hng cao vi nhng vin canh ti sangsau mt phat hin mang tnh t pha nh th, a tre 13 tui y omcon t ra mt s muc tiu khng tng (i vi mt hoc sinhvn i s trong trng nh ti).c 1.Vn ln tr thanh hoc sinh xut sc nht ngi trng ti g.ang hocon 2. u vao trng Trung Hoc Victoria mt trong t trng danh gia nht Singapore hc 3. u vao khoa Quan Tr Kinh Doanh cua trng ai Hoc an Quc Gia Singapore NUS lun nm trong top 50 trng ai hoc hang u th gii trong nhiu nm qua) ith om 4. Kim c mt triu la u tin vao nm 26 tui mt muc tiu ma ngay ca nhng hoc sinh tai gioi nht cung to khng dam m tii.c nTi toan tm toan y cho cac muc tiu cao vi cua mnh, va duo ionhin ti lao vao hoc cc ky chm ch va vt va nh buiglai quang thi gian a mt. Bn canh o, vic ap dung tt ca cac .vphng phap hoc tin tin mt cach thanh thao (ky thut ghiw itanh, cach oc nhanh, lp S T Duy, ng dung ly thuyt vaow .tothc hanh, ky thut thi c,...) vao tt ca mn hoc cung giup tiwrt nhiu trong vic nhanh chong bt kp ban be. Sau my nm wc cng gng sc, moi n lc cua ti a c n bu mt cachwhu hnh. T mt hoc sinh dt nht trng, ti leo ln ng nhttrng vi bay im mi tuyt i trong ky thi tt nghip cp whai, va c nhn vao trng Victoria danh ting (nh muc tiuti a ra).My nm sau, ti lai at toan im 10 trong ky thi tt nghip cpba. Thanh tch nay giup ti at c muc tiu th ba cua mnh: Giai phong tai nng tim tang trong con ban 57 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 58. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leeu vao trng NUS, khoa Quan Tr Kinh Doanh. Tai NUS, tivn tip tuc s dung cac phng phap a ng nghim vi mnh,omva bao gi cung co mt trong danh sach 1% sinh vin xut scnht trng. Ti cung la mt trong nhng sinh vin u tinctham gia chng trnh Phat Trin Tai Nng cua NUS. Ti hoan g.thanh chng trnh ai hoc bn nm vi bng c nhn danh donch trong vong ba nm. Va trong sut ba nm o, ti luc naocung nm trong tp sinh vin gioi nht trng.hco cung la thi im ti vit tac phm u tay I Am Gifted,So Are You!Ti Tai Gioi, Ban Cung Th!. Quyn sach nayanla phng tin hiu qua cho phep ti gi gm mt thng ipithmanh me n cac ban tre xa gn rng: cho du trong qua kh, ho omco hoc d n mc nao, b nhng ngi xung quanh gan cho tonhng danh hiu ti t ra sao th ho vn co th at kt qua caoi.c ntrong hoc tp va thanh cng trong cuc sng, nu (va ch th mauothi) ho co nim tin vao ban thn, co cach ngh ung n cung ionh cac phng phap hoc tp hiu qua.ig .vCung xin noi thm la quyn sach Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! witaa lin tip dn u danh sach ban chay tai Singapore. Sau khiwc hai dch gia Trn ng Khoa - Ung Xun Vy bin dch va.towhiu chnh phu hp vi ngn ng ting Vit va hoan canh Vit Nam, Ti Tai Gioi, Ban Cung Th! khng nhng nhanhwchong tr thanh mt trong nhng quyn sach ban chay nht taiwVit Nam ma con la mt hin tng trong gii tre. wCung vi thanh cng cua quyn sach Ti Tai Gioi, Ban CungTh!, ti bt u t chc nhng chng trnh nh Superkids(Thiu Nhi Siu ng) danh cho tre em t 7 n 12 tui vachng trnh I Am Gifted, So Are You! (Ti Tai Gioi, Ban Cung58Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 59. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnTh!) danh cho thiu nin t 13 n 18 tui. Hng nm, haichng trnh nay ao tao khoang 13.000 hoc sinh Singapore, omMa Lai, Indonesia va mt s nc khac.Vy cu chuyn v i ti mun nhn nhu vi ban nhngcngi lam cha lam me iu g? o la du con ban hoc hanh g.chnh mang va kem coi n mc nao th trong mi a tre cungonu cha ng mt tim nng phi thng. ng bao gi anhmt nim tin o vao a con cua ban. iu quan trong la ban hcphai day cho chung cach tin vao ban thn, cung nh cach sdung cac phng phap tin tin, kch hoat va thng hoa tai annng tht s vn n nau trong mi a tre. ithChung ti se chia se vi ban nhiu phng phap ma ban co th omdung giup con ban thanh cng trong hoc tp cac chng tosau. Tuy nhin, cach n gian nht ma ban co th thc hin ngayi.c nby gi la tng cho chung mt quyn sach Ti Tai Gioi, Banuo ioCung Th!.ig .vBAN VA TOI EU SINH RA VI NHNG HATw itaGIONG TAI NANG VT TROI. TIEC THAY,w.toNHIEU NGI A VO TNH ANH MAT NOwwTin s Georgi Lozanov nha giao duc ngi Bungari, ng thi wla nha tm ly hoc va cha e cua phng phap Hoc Tp Tng Tc w(Accelerated Learning) tng phat biu: Hu nh tt ca tre emu sinh ra vi tim nng tr thanh thin tai. Tuy nhin, trongqua trnh ln ln, a s tre em a vut mt nhng kha nngtri cho o v nhng tac ng tiu cc thng trc trong cucsng xa hi. Giai phong tai nng tim tang trong con ban 59http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 60. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeNoi cach khac, khng h co nhng cai u ngu ngc, mtc, khng th nhn thc... Tt ca tre em u co tim nng omtr thanh ngi tai (nh ti la mt minh chng hung hn). Numt em nao o chm hoc nhng cha at kt qua tt, th o la v cphng phap hoc cua em cha hiu qua ch khng phai do emg.co cai u n n. Nhng hoc sinh khng may b xp hang onchm tiu thng la do cach hoc cua chung khng phu hpvi cach day va hoc truyn thng trong nha trng. phn tiphctheo cua chng nay, ban se cung ti tm hiu cach hoc cua conban, va hng dn chung iu chnh phng phap hoc thanhancng hn.ithCon by gi, ti mun k cho ban nghe v mt a tre khng omth noi c cho n khi hai tui. Khng nhng th, no con gp tort nhiu kho khn trong vic tra li nhng cu hoi n gian. Di.c nnhin, ban se khng ly lam la khi bit rng thy c cua a treuoy a tin chc mai sau no se chng lam nn tro trng g. ioNu a tre y c sinh ra Singapore hay Vit Nam ngay hmig .vnay, co le cu se b dan nhan nao co vn hay tr n, b witanem vao mt cai ro bo nao o va cui cung rt co th sewchng lam nn tro trng g tht. Ban co ngac nhin khng khi.towbit a tre ma ti ang noi ti chnh la Albert Einstein mttrong nhng thin tai bc nht cua moi thi ai, ngi c i wsau xng tung la mt trong t khi oc v ai nht cua nhn loai,wcha e cua Thuyt Tng i va Vt Ly Lng T. wChnh ban thn Einstein cung nhiu ln xac nhn rng ng khngsinh ra cung vi nhng tinh hoa phat tit ra ngoai. Trong quatrnh ln ln, ng a t kch hoat nhng kha nng tim n cuamnh bng vic cho phep ban thn t do suy ngh, lun to mo60Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 61. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnv moi chuyn, lun m mng, suy tng va cui cung bao gicung hoai nghi v nhng quan im mang tnh khun vang omthc ngoc cua nhng bc tin bi.cTM HIEU SC MANH CUA NAO BO g.on hiu ro tr thng minh cua chung ta ky diu n mc nao,trc ht ban cn bit cach thc hoat ng cua b nao phi thng hccua ban. Vo nao cua chung ta (lp trn cung va lp trung tm) ong vai tro chnh trong cac suy ngh bc cao c cu tao ant khoang mt triu triu (1.000.000.000.000) t bao nao goila n-ron. ith omDo tt ca chung ta co s lng n-ron xp x nhau (t hn hay tonhiu hn vai triu th cung chng khac bit g nhiu), chung tai.c nco h thn kinh c ban, hay con goi la phn cng, ging nhau.uo hiu c phn cng cua chung ta tht s phi thng n iomc nao, ban hay so sanh b nao vi tc x ly thng tin cuaig .vmay vi tnh c o bng MIPS (triu x ly/giy).w itaw .tow wwMt b x ly may tnh Intel Pentium III (500 Mhz) ch co th wchay c 1.354 MIPS. Trong khi o, mi t bao nao (n-ron)co th x ly 1.000 thng tin mi giy va toan b nao cua chungta co tim nng x ly 100 triu MIPS. iu nay co ngha la timnng nao b cua chung ta tng ng vi 73.855 may tnh ca Giai phong tai nng tim tang trong con ban 61 http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 62. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leenhn c ni vi nhau va hoat ng cung mt luc. Khoa hoca chng minh tt ca chung ta u co cung sc manh nao b vomcung ln, nhng tnh chung chung ta s dung cha n 1% timnng tht s nay. cg.Lien ket n-ron: b mat cua tr thong minh onCu hoi c t ra la nu tt ca chung ta co cung s lng n-hcron (tng ng vi 73.855 may tnh ca nhn), th tai sao cohin tng mt s hoc sinh lai tip thu va x ly vn nhanhanhn hn nhng em khac? Tai sao mt s em tip nhn va ghi nhthng tin d dang trong khi mt s khac lai gp kho khn?ithomCu tra li khng nm h thn kinh nao b (phn cng) ma tochnh la cach thc trong o cac n-ron cua chung ta c kchi.choat va s dung (phn mm). nuoHai mi tun sau khi thu thai, cac n-ron nao b cua chung ta iobt u tao nn nhng mi lin kt vi nhau. Cac lin kt nayig .vc goi la lin kt n-ron. Mi khi n-ron tao ra mt lin kt wita(con goi la khp thn kinh), mt khun mu t duy c hnhthanh. T o suy ra, cang co nhiu lin kt n-ron trong mtw.tokhu vc vao o, chung ta cang tr nn nhay ben hn trong lnhwvc y. V du, nu con ban hoc gioi Toan, o la v phn nao bwchu trach nhim cho kha nng lp lun Toan hoc co rt nhiuwlin kt n-ron. Trong khi o, tuy gioi Toan nhng con ban lai wco th ve khng ep, o la v khu vc tng tng lin quan nth giac trong nao b khng co nhiu lin kt n-ron.Vy nu con ban yu v mt hoat ng nao b nao o (nh giaicac bai Toan chng han), be co th tng cng tr thng minh vanng lc trong lnh vc o khng? D nhin la c! Giai phap62Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 63. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnnm vic kch thch va th thach khu vc o cua nao b, t otao ra nhiu lin kt n-ron va tng cng mc thng minh,omnhay ben.Noi cach khac, bng vic luyn tp nhiu ln mt vic g o, cban chc chn se thng minh hn, x ly vn nhanh nhay hng.trong hoat ng o. Nao b cung ging nh c bp, mt khi onc luyn tp va s dung thng xuyn, se co mc tngtrng manh me hn. Ngc lai, nao se yu dn... ging nhhcbt ky c bp nao trong c th khi khng c luyn tp va sdung thng xuyn.any la ly do tai sao chung ti bao gi cung nhc nh hoc vinithmnh rng: cach duy nht gioi Toan la nm c cach hocomung va thng xuyn lam cac dang bai tp cho n khi thuntothuc. Nu mun co mt tr nh siu ng, ban cung phai hoc cac i.c nky thut ghi nh hiu qua va lin tuc luyn tp tr nh cho nuoiokhi at n kha nng ghi nh tuyt vi. igVn la ch a s cac ban tre lai lam iu ngc lai: d lam .vkho bo. Noi cach khac, khi gp nhng vn kho hiu hoc bwitaim kem trong mt mn hoc nao o, chung lp tc ngan ngai,w.toghet bo va bung xui khng them c gng thm chut nao na.wH qua tt yu, chung se khng bao gi co c hi phat trin kha wnng tht s trong mn hoc o, va d nhin kt qua mn hoc o wngay cang t hn.wGiai phong tai nng tim tang trong con ban 63http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 64. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary LeeTiem nang vo han cua tr thong minh con ngi omCo phai mi ngi c sinh ra vi mt han mc thng minhnao o va mc y la c nh trong sut cuc i? Khng phaivy, mc thng minh cua mt ngi co th c tng cng cnu co s kch thch nao b hp ly.g.Nhng liu co gii han nao cho tr thng minh khng? Mt onngi chm hiu co th ren luyn ban thn tr nn nhanhhcnhay hn khng? Cac nghin cu cho thy, vi phng phapung n va ch ren luyn phu hp, iu g cung co th xayanra. Cac nha khoa hoc a tnh c tng s lin kt n-ron co thc tao thanh trong nao b chung ta. Con s y ln n mc,ith omnu biu hin thanh cac con s lin tip nhau th no keo daikhoang... 10,5 triu kilmet. T o co th suy ra rng tr thng tominh tim n cua con ngi trong thc t la khng co gii han.i.c ny la ly do tai sao cac nha khoa hoc i n kt lun rng mtuo iongi trung bnh ch tn dung cha n 1% tim nng nao btrong sut cuc i.ig .v witaTom lc ve nao trai va nao phaiw hoc c cach thc tn dung ti a tim nng cua nao b.towtrong hoc tp, trc tin chung ta phai hiu rng vo nao (lp wtrn cung va lp trung tm) c cu tao bi hai ban cu naoring bit, thng c bit ti nh la nao trai va nao phai.w wNao trai x ly thng tin vi cac chc nng lin quan n nhnthc nh: ngn ng vit va noi, phn tch, lp lun, s kin, toanhoc, th t,... Nao phai, mt khac, tham gia vao cng vic linquan n sang tao, tng tng, m mng, mau sc, m iu,di chuyn, cam xuc va trit hoc.64Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 65. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vn NAO TRAI NAO PHAINgon ngTng Tng omnoi va vietSang taoLap luanM mongcToan hoc Mau sac g.Phan tch Am ieuonTh t Di chuyen hcS kien Cam xucTAI SAO TRE THNG an ithKHONG THE TAP TRUNG LAU C om toVn ph bin nht i vi tre em la chung khng th chu y vatp trung lu vao mt vic g. Thng sau khi tp trung c vaii.c nphut la u oc chung lai min man vi nhng y ngh khng uuo iokhng cui. Chng han, trong gi Sinh hoc c giao ang giangigv mt s loai sinh vt bin, sau khi nghe c vai cu lp tc .vtrong oc cu be James hin ln hnh anh v mt bai bin nao ow itava nhng ky nim v chuyn i ngh cung gia nh, va c th suywngh nay ni tip y ngh kia ma chng co y ngh nao lin quan .town nhng iu c giao ang giang giai. wTht ra, mt trong nhng ly do lam cho iu nay thm trmwtrong la do h thng giao duc cua chung ta co khuynh hng wthin v nhng mn hoc lin quan n nao trai nh Toan, Ngnng, Lch s, a ly, Vt ly, Hoa hoc, K toan, Sinh hoc, Tinhoc,... Hn na, trong gi ln lp, giao vin co xu hng dayhoc bng cac phng phap ch tn dung nao trai (giang bai niu vi nhng con s kh khan, d liu thun tuy, cac bai tp Giai phong tai nng tim tang trong con ban 65http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 66. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leeva bai kim tra). Ngoai ra, cac lp hoc truyn thng nhn chungt s dung cac dung cu trc quan sinh ng tao ra m thanh, hnh omanh, khi gi tr sang tao, hoat ng di chuyn, li cun camxuc hay tr tng tng cua ngi hoc. Tuy nhin, gn y mtcs trng t thuc tin phong ang bt u ap dung cac phng g.phap mang tnh b tr nay vao hoc ng.onKhi nao phai cua mt a tre khng co c hi tham gia nhiu vaoqua trnh hoc, no u co chu ngi chi xi nc ma se git thi hcgian bng cach dt nn nhng hnh anh. o la ly do tai sao, ngi hocmn Sinh ma con ban lai bay vao x s thn tin vi nhng bai bin anxanh bic va hang co toa bong trn nn cat trng phau. Nu khngithth th no cung hy hoay ve nguch ngoac hnh c giao hay a banomngi ban trn, hoc ngi xoay ngc ngo xui trn gh, hoc gptotau bay nem trong lp, hoc choc pha a ban ngi bn canh... iu i.cnnay cung ly giai tai sao nhiu a tre, nht la cac be trai luc nao cung uoco ve bn chn, khng th ngi yn c lu. Ch sau vai phut,iochung bt u nga ngay chn tay va nht nh phai lam mt cai g ig.vo. Tic thay, cai g o y thng khng phai la vic lam c witathy c giao va phu huynh khen ngi. S d co hin tng nay la vnao phai cam thy bun chan, no cn s dch chuyn, tngw.totng va m iu lam cho bn rn. Kt qua, hoc sinh o b phnwtan khng th tp trung vao bai hoc. wKhi hin tng nay xay ra qua thng xuyn, nhng ngi lnwco trach nhim se quy ban cht a be nay la hiu ng thaiwqua, kha nng tp trung ngn han, thiu kha nng t duyva thm ch tip thu kem. Thc cht, a tre nay KHNGCO vn g v mt u oc ca, chnh phng phap day hoc vacach hoc MI LA VN . Chung ti kham pha ra rng, ngay ca66 Con cai chung ta u gioi http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 67. www.toitaigioi.com Trn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng Vnnhng a tre b cho la co triu chng Ri Loan Kha Nng TpTrung va Hiu ng Thai Qua (Attention Deficit HyperactiveomDisorder) vn co th tp trung 100% khi tr oc cua chung cvn hanh ung cach. cTai sao nhng hoc sinh thiu kha nng tp trung lai co th chmg.chu 100% vao chi game sut my ting ng h? Ly do la v cac tro onchi nay tn dung ca hai ban cu nao. chi game gioi cn n lylun, phn tch, ngn ng (nao trai) cung nh cac ky nng cua naohcphai nh di chuyn, cam xuc, mau sc va tnh sang tao.anHOC BANG CA NAO BOithomVy b quyt giup tre chu y, tp trung va hoc hanh hiu qua latog? Cu tra li la tn dung ca hai ban cu nao vao qua trnhi.c nhoc. Tc la hay hoc bng ca nao b.uo ioKhi hoc sinh s dung nao phai (tng tng, sang tao, m iu,mau sc, cam xuc, di chuyn, v.v...) vao vic hoc, hai ban cuig .vnao se tao ra cac tac ng tng h cho nhau giup tn dung scwitamanh nao b nhiu hn. ng thi, vic hoc cung tr nn thu vwva hao hng hn. Cac nha khoa hoc a chng minh b nao con .towngi co kha nng ghi nh nhng thng tin bng hnh anh, mwthanh tt hn la t ng va nhng con s n thun. w ti nu mt v du v qua trnh nay. Hoc mn S thun tuy bngwnao trai tc la oc cac s kin trong sach giao khoa, lp i lp laicho n khi nhng con s va d kin c ghi vao b nh.Con co mt cach khac giup cac em hoc lch s thu v va hiu quahn nhiu: hay hoc bng cach tn dung ca hai ban cu nao! Saukhi oc va hiu cac s kin, cac em co th ve phac ra giy vai hnhGiai phong tai nng tim tang trong con ban67http://friends.tgm.vn/mua-sach/ 68. www.toitaigioi.comAdam Khoo & Gary Leeanh, v mt trn thng chng han, ri ve biu th hin nhngthng li cua qun ta v ngi va cua; mt mat thng vong vompha qun ch. Con trai ban thm ch co th phong chiu trtng tng cua mnh v qua kh trong khi hnh dung rt ro net cchui s kin dn n thng li cui cung ... tt ca ging nh mtg.oan phim 3D trong tm tr, trong o cu be co th mng tng onva nh nghe thy cuc i thoai gia cac nhn vt lin quan. Vics dung hai ban cu nao se giup thng tin tr nn sng ng va hcm rng kha nng lu tr thng tin cua nao b. Hoc nh vy,chc chn cu se nh lu hn va thm ch con co nhng kin giai anring cua mnh v cac s kin lch s, ch khng phai la mt convet ch bit noi lai nhng iu sach a noi. ith omtoB MAT CUA CAC BAC THIEN TAI: i.c nHAY T DUY BANG CA NAO BOuoioNha vt ly hoc Albert Einstein, ai thi hao cua dn tc c ig .vGoethe, ai doanh hoa Leonardo da Vinci va nha soan nhac v ai w itaBeethoven u la nhng nhn vt c ngi i sau anh gia lawnhng thin tai v ai nht trong lnh vc cua mnh. Ti xin nhn .tomanh rng, ho tr thanh thin tai khng phai v ho s hu mtwb nao siu pham. B mt la ch ho nm c cach thc ci wtroi cho tim nng nao b tt hn ai a s ngi i. Trongwkhi mt ngi bnh thng s dung t hn 1% tim nng naowb trong sut cuc i, th thin tai nh ho s dung t 3% n5% kha nng y.iu nay, mt ln na, lin quan n cach vn dung nao b vaoqua trnh suy ngh va hoc tp. a s nhng ngi bnh thngco khuynh hng hoc thin v nao trai hoc thin v nao phai.68 Con cai chung ta u gioihttp://friends.tgm.vn/mua-sach/ 69. www.toitaigioi.comTrn ng Khoa - Ung Xun Vy - Nguyn Hng VnV du, nu ban bao mt hoc sinh trung bnh hoc cac mn khoahoc, cu ta se s dung nao trai nhiu hn, trong khi nao phai omcua cu se b phn tan bi cac hoat ng khac (nh m mang,ve nguch ngoac, ngo ngoay lin tuc, v.v...). Noi cach khac, chcco mt trong hai phn nao b cua cu ta lam vic. Vic nay giai g.thch cho s thiu chu y, thiu tp trung, khng hiu bai va nhonbai kem cua cu hoc sinh trung bnh y.Trong khi o, mt hoc sinh tai nng se tn dung ca nao trai va hcnao phai vao vic hoc cac mn khoa hoc. Bng cach vn dung cahai ban cu nao cung mt luc, nhng ngi tai tn dung c annhiu sc manh nao b hn trong t duy va hoc tp. ithCac nghin cu v nhng thin tai xut chung trong moi thi ai oma chng minh ly thuyt trn la ung. Cai g a giup Einstein giai tophong kha nng thin phu va hnh thanh y tng khi ng a rai.c nThuyt Tng i (E = MC2) lam thay i ca th gii?uo ioTrong khi hu ht cac nha khoa hoc ch tn dung nao trai trongigvic nghin cu khoa hoc (lp lun, s liu, phn tch, toan hoc, .vchui s kin), Einstein kt hp tn dung nhiu chc nng naow itaphai. Nha bac hoc thch chi an vilng (m iu) th gianw .tova ng cung danh hang gi cho nhng m mng sang tao.wng tng tng mnh ang ci trn mt tia sang va du lch wn tn cung vu tru. Chnh trong chuyn bay tng tng y mawng a co nhng suy t mang tnh t pha va hnh thanh khai wnim v mi lin h gia khng gian va thi gian. ng dung naophai