colossus bilgisayarİ

Colossus bilgisayarı

II. Dünya Savaşı sırasında yapılan şifreli Alman yazışmalarını çözmek için kullanılan

erken dönem bilgisayarlardan biri. Colossus, dünyanın ilk kısmen

programlanabilen dijital elektronik bilgisayarıydı.


Colossus, mühendis Tommy Flowers tarafından Doris Hill'deki

İngiliz Posta Ofisi Araştırma İstasyonu'nda 1944 yılında

tasarlandı.


Prototip "Colossus Mark I", Şubat 1944 yılında Bletchley Park'ta çalışmaya hazırdı. Geliştirilmiş modeli olan "Colossus Mark II", Haziran 1944'de Alman Lorenz

SZ40/42 şifre makinesinin yazışmalarını çözmek üzere

çalıştırılmaya başlandı


Ayrıca Alman şifre makinelerini de taklit edebiliyordu. Savaşın

sonuna kadar 10 adet Colossus Mark II bilgisayarı yapılmıştı.


olossus, iki veri dizisini programlanabilir bir Boole

fonksiyonu ile kıyaslamaktaydı. Şifreli mesaj kâğıt bir banttan

yüksek hızda okunuyordu. İkinci veri dizisini Collosus kendi

kendine, Lorenz makinesine elektronik olarak benzetim

yaparak yaratmaktaydı

Colossus bilgisayarı Collosus her denemede Lorenz'in

farklı bir ayarını taklit ediyordu. Eğer şifreli mesajla Collosus'un deneme verileri belli bir eşiğiğin

üzerinde çakışırsa, sonuç elektrikli bir daktiloda basılıyordu.

Bugünkü dijital bilgisayarlarımızın ve dijital elektroniğin temelin de

Collosus'ta kullanılan Boole cebirine dayanmaktadır.

Colossus bilgisayarı üretim amacı

Colossus bilgisayarları müttefikler tarafından Lorenz SZ 40/42 şifre makinesinin şifrelediği yüksek

seviyeli Alman iletişimini çözümlemek için kullanıldı. Bu şifre makinesi, aynı çalışma

sistemine sahip olmasına karşın, ünlü Enigma makinesinden daha

karmaşık bir şifreleme yapabiliyordu.


3 ya da 4 rotorlu olan Enigma makinesinden farklı olarak Lorenz

makinesi 12 rotora ve 501 bağlantı iğnesine sahipti. Bu da

şifreleme algoritmasını çok karmaşık bir hale getiriyordu.


Enigma makinesi şifreleri üzerinde zor da olsa elle hesaplama yapan matematikçiler, Lorenz SZ 40/42

şifreleri üzerinde aynı başarıyı gösteremediler ve olasılıkları hesaplamak için bir bilgisayar

yapma zorunluluğu doğdu.


Enigma makinesine göre hantal olan Lorenz makinesinin şifreleri iki aşamada çözülüyordu. Önce rotor tekerleklerini çözümlemek, sonra bu tekerleklerin ayarlarına benzetim yapmak gerekiyordu.


Rotor tekerleklerini çözümlemek, rotorların üzerindeki iğnelerin

dizilimini bulmak demekti. Rotorun dizlimi bulununca,

Colossus bilgisayarı ile tekerlek ayarları hesaplanıyordu.


Colossus, Bletchley Park'ın bir bölümü olan Newmanry'de matematikçi Max Newman

başkanlığındaki Lorenz makinesi çözümleme metotları bölümü tarafından çalıştırılmaktaydı.

colossus bilgisayarİ

Technology