OKLU ZEKA KURAMI

lhan SRLYakn Dou niversitesi

oklu zeka, Howard Gardnerin zekay yeniden tanmlamas olarak km bir kavramdr. oklu zeka, evresel ve genetik etmenlerle birlikte insan yorumlamaya dair yeni bir bak asdr. Buna gre insan evresi ile kurduu tm ilikide, iletiim ve etkileimde zekasn kullanmaktadr. Ancak Gardnern yeni ekledii iten gelen bir form ile dnyay alglayp ilikiye balayp srdrdmzdr. nk beynimizin pek ok sayda farkl alma merkezi ve ilevi bulunmakta ve bu ilevler her bireyde farkllk gstermektedir. Birbirinden bamsz ve ayr olarak alan bu merkezler ayn zamanda bireyin renme kimliini ve bilisel niteliini de ortaya koymaktadr. Gardner almalar srasnda insann szel, dilsel, isel, kiileraras, grsel, iitsel, bedensel gibi bilinen trlerde zeka trleri ortaya atmam, bunun dnda duyundevinisel, kinestetik, tatsal gibi dier duyulara ynelik olarak da zeka alanlar belirlemitir.

OKLU ZEKA KURAMI

OKLU ZEKA KURAMI

Bu oklu zeka kuram insan beyni ve zekas ile evre etkileimi sonucu daha da oalabilir.
8 ana gruba ayrlr: 1 - Mantksal Matematiksel Zeka 2 - Szel Dilsel Zeka 3 - Grsel Uzamsal Zeka 4 - sel Zeka 5 - Sosyal Kiiler Aras Zeka 6 - Mziksel Ritmik Zeka 7 - Doa Zekas 8 - Kinestetik Bedensel Zeka

Bu oklu zeka kuram insan beyni ve zekas ile evre etkileimi sonucu daha da oalabilir.
8 ana gruba ayrlr: 1 - Mantksal Matematiksel Zeka 2 - Szel Dilsel Zeka 3 - Grsel Uzamsal Zeka 4 - sel Zeka 5 - Sosyal Kiiler Aras Zeka 6 - Mziksel Ritmik Zeka 7 - Doa Zekas 8 - Kinestetik Bedensel Zeka

OKLU ZEKA KURAMI

Bu oklu zeka kuram insan beyni ve zekas ile evre etkileimi sonucu daha da oalabilir.
8 ana gruba ayrlr: 1 - Mantksal Matematiksel Zeka 2 - Szel Dilsel Zeka 3 - Grsel Uzamsal Zeka 4 - sel Zeka 5 - Sosyal Kiiler Aras Zeka 6 - Mziksel Ritmik Zeka 7 - Doa Zekas 8 - Kinestetik Bedensel Zeka

OKLU ZEKA KURAMI

Bu oklu zeka kuram insan beyni ve zekas ile evre etkileimi sonucu daha da oalabilir.
8 ana gruba ayrlr: 1 - Mantksal Matematiksel Zeka 2 - Szel Dilsel Zeka 3 - Grsel Uzamsal Zeka 4 - sel Zeka 5 - Sosyal Kiiler Aras Zeka 6 - Mziksel Ritmik Zeka 7 - Doa Zekas 8 - Kinestetik Bedensel Zeka

OKLU ZEKA KURAMI

OKLU ZEKA KURAMI

Bu oklu zeka kuram insan beyni ve zekas ile evre etkileimi sonucu daha da oalabilir.
8 ana gruba ayrlr: 1 - Mantksal Matematiksel Zeka 2 - Szel Dilsel Zeka 3 - Grsel Uzamsal Zeka 4 - sel Zeka 5 - Sosyal Kiiler Aras Zeka 6 - Mziksel Ritmik Zeka 7 - Doa Zekas 8 - Kinestetik Bedensel Zeka

OKLU ZEKA KURAMI

Bu oklu zeka kuram insan beyni ve zekas ile evre etkileimi sonucu daha da oalabilir.
8 ana gruba ayrlr: 1 - Mantksal Matematiksel Zeka 2 - Szel Dilsel Zeka 3 - Grsel Uzamsal Zeka 4 - sel Zeka 5 - Sosyal Kiiler Aras Zeka 6 - Mziksel Ritmik Zeka 7 - Doa Zekas 8 - Kinestetik Bedensel Zeka

OKLU ZEKA KURAMI

Bu oklu zeka kuram insan beyni ve zekas ile evre etkileimi sonucu daha da oalabilir.
8 ana gruba ayrlr: 1 - Mantksal Matematiksel Zeka 2 - Szel Dilsel Zeka 3 - Grsel Uzamsal Zeka 4 - sel Zeka 5 - Sosyal Kiiler Aras Zeka 6 - Mziksel Ritmik Zeka 7 - Doa Zekas 8 - Kinestetik Bedensel Zeka

OKLU ZEKA KURAMI

Bu oklu zeka kuram insan beyni ve zekas ile evre etkileimi sonucu daha da oalabilir.
8 ana gruba ayrlr: 1 - Mantksal Matematiksel Zeka 2 - Szel Dilsel Zeka 3 - Grsel Uzamsal Zeka 4 - sel Zeka 5 - Sosyal Kiiler Aras Zeka 6 - Mziksel Ritmik Zeka 7 - Doa Zekas 8 - Kinestetik Bedensel Zeka

Bu zeka trne sahip insanlar; dnme, satlar etkin kullanma, problemlere bilimsel zmler retme ve kavramlar arasnda ilikileri ayrt etme, snflama, genelleme yapma, matematiksel bir formlle ifade etme, hesaplama, hipotez test etme, benzetmeler yapma gibi davranlar gsterirler.
Bilimadamlar, matematikiler, mhendisler, bilgisayar programc-lar, istatikiler ve bu tarz ilerle uraanlar bu zeka trne sahip insanlardr.

Mantksal Matematiksel Zeka

- Zihinden ilemleri kolayca yapar.
- Tmevarm ve tmdengelim ile ilgilidir.
- Gl bir muhakemesi vardr.
- Kategorileri, ilikileri fark eder, aklar.
- Doal olaylar hakknda merakldr.

- Bilgiler arasnda balantlar kurar.
- Rakamlarla ilgili ilemleri yapmaktan holanr.
- Matematik hesaplar ile ilgili ilemleri yapmaktan holanr.

Karakteristik zellikleri:

Mantksal Matematiksel Zeka

Szel Dilsel Zeka

Szel Dilsel Zeka, dili etkili bir biimde kullanma, kelimelerle ve seslerle dnme, dildeki kompleks anlamlar kavrayabilme, insanlar ikna edebilme, dildeki farkl yaplar fark edebilme, yeni yaplar oluturabilme, farkl dilsel kalplarla ilgilenme becerisidir.

Szel Dilsel Zekaya Sahip nsanlarn zellikleri

* Farkl kelimeleri, sesleri, ritimleri, renkleri dinler ve tepkide bulunur.
* Dier insanlarn seslerini, dil slubunu, okumasn ve yazmasn taklit edebilir.
* Dinleyerek, okuyarak, yazarak ve konuarak renir.
* Cmleleri dinler, yorumlar, farkl bir tarzda ifade eder ve sylediklerini hatrlar.
* Okuduklarn anlar, zetler ve kolaylkla hatrlar.
* Farkl zamanlarda, farkl amalar iin, farkl gruplara etkili bir biimde hitap edebilir.
* Dinleyicileri, konumalar ile etkiler. Okuma, yazma, dinleme ve konuma gibi dil sanatlarnda farkl yaplar oluturabilir.
* Dilbilgisi kurallarn etkili bir biimde kullanarak yazar. Kelime daarc zengindir.
* Farkl dilleri renme becerisine sahiptir.
* Hikaye, iir yazma gibi etkinliklerden zevk alr.
* Yeni dil formlar oluturur.
* Etkili dinleme becerilerine sahiptir.

Grsel Uzamsal Zeka - 1

Baz alardan grsel zekann insan beyninin ilk dili olduu sylenebilir.Beyin doutan itibaren grntlerle ve resimlerle dnr, hatta onlar szcklerle ilikilendirmeden bile nce. Grsel zeka grdmz her eyle ilgilenir: hayal edebildiimiz her trl ekil, desen ve tasarmlar (dzenli ya da dzensiz), somut ya da soyut grntler ve renklerin ve dokularn tm yelpazesi. Bunlar sadece gerek, somut d dnyamzda (fiziksel gzlerimizle izlediimiz) deil ayn zamanda zihin gzmzle grebildiimiz hayal dnyamzn derinliklerindedir (mmkn olan eyi gzmzde canlandrp hayal kurabilme, hayal dnyasna dalabilme, hayalimizdeki yerlere hayali yolculuklar yapabilme ve daha nce hi yapmadmz eyleri yaratabilme ve icat edebilme yetenekleri de dahil olmak zere).

Uzamsal tarafnda bu zeka uzay/zaman srekliliindeki nesnelerin yerleimi ve aralarndaki ilikiyle ilgilenir. Bylece, bir nesnenin dieriyle ilikili olmas renmenin grsel/uzamsal eklinin uzamsal tarafn oluturan ekirdeidir. Bunun iine yn duygusu da girer; baka bir deyile yaadnz evreyi dolduran nesnelere gre nerede olduunuzu bilme ve bir yerden baka bir yere kolaylkla gidebilme.

Ressam, heykeltra, mimar, bahvan, fotoraf ve grafik tasarmclar bu zeka trne sahip insanlardr.

Grsel Uzamsal Zeka - 2

Grsel Zekann Temel zellikleri

Etkin hayalgc
Grntleri hayalinizde oluturabilme (grselletirebilme)
Bolukta yolunu bulabilme
Grafiksel gsterim (resim ya da izim yapma, heykeltralk)
Uzaydaki nesneler arasndaki ilikileri alglayabilme
Nesneleri zihinden kullanabilme
.Farkl alardan doru alglama

SEL ZEKA

Kiisel sel Zeka, kendimiz hakkndaki duygu ve dnceleri ekillendirebilme, yaam srdrebilme ve yaadk-larmzdan rendikleri-mizle, hayat felsefemizi oluturabilme, yaam-mz bu dorultuda planlanma, kiisel istek ve hayaller oluturabilme becerisidir.

Kiisel Zekaya Sahip nsanlarn zellikleri

1. Yalnz kalmaktan holanr.
2. Yaad her olay ve deneyim zerinde ok fazla dnr.
3. Kendi iinde bir deer ve anlay sistemi oluturur.Her eyde kendinden bir ey arar.
4. Kendi duygu ve dncelerinin farkndadr.
5. Kendisini farkl tarzlarda ifade edebilir ; yazar,ressam,heykeltra...vb.
6. Yaam felsefesini oluturmaya ynelik bir anlay iindedir.
7. Bireysel almalardan zevk alr.
8. Yaamnda motivasyon kayna, hedefleridir.
9. Kendisi zerinde dnmek iin ok zaman harcar ve srekli bir kiisel deerlendirme sreci yaar.

Sosyal Kiiler Aras Zeka

Kiileraras Sosyal Zeka insanlarla birlikte alabilme, Szel Bedensel Zeka dilini etkili bir biimde kullanarak ok farkl karakterlere sahip insanlarla kolaylkla iletiim kurabilme, insanlar ynetebilme, onlarla uyumlu alabilme ve insanlar ikna edebilme becerisidir.

Sosyal Zekaya Sahip Bireylerin zellikleri

- Yatlar ile ya da farkl ya gruplar ile birlikte olmaktan zevk alr. - Dier insanlarn duygularna kar duyarldr. - Dier insanlar konumalar ile etkiler. - Grup ve takm almalarndan, ok zel ve mkemmel rnler ortaya kararak, gruplar halinde almaktan zevk alr. - Farkl kltrler, farkl yaam tarzlar konusunda ok merakldr. - ok kk yalarda bile toplumsal ve politik sorunlarla ilgilenebilir. - Gl bir espri yeteneine sahiptir. - Davranlarnn sonularn deerlendirebilir. - nsanlarn her tr davranna kar kabul edicidir. - Szel ve bedensel dili etkili bir biimde kullanr. - Farkl ortamlara, farkl insan topluluklarna girdiklerinde kolaylkla uyum salayabilir. - nsanlar organize etme yetenekleri vardr.Liderlik vasflarn tar.

Mziksel- Ritmik Zeka

Mziksel Ritmik Zeka, sesler, notalar, ritimlerle dnme, farkl sesleri tanma ve yeni sesler, ritimler retme, ritmik ve tonal kavramlar tanma ve kullanma, evreden gelen seslere ve mzik aletlerine kar duyarl olabilme becerisidir.

Mziksel Zekaya Sahip nsanlarn zellikleri

* nsan sesi ve evreden gelen sesler gibi ok farkl seslere kar duyarldr, dinler ve tepkide bulunur.
* Mzii yaamnda kullanmak iin frsatlar oluturur.
* Seslerle nota ve ritimlere kar zel bir ilgiye sahiptir.
* Mzii hareketlerle birletirerek farkl figrler ortaya karabilir.
* Mziksel enstrmanlara kar ilgilidir. Enstrmanlar kullanmay kolaylkla renebilir.
* Orijinal mzik kompozisyonlar oluturabilir.
* Ritim tutar. * rendii arklar mrldanarak gezer.

Doa Zekas

Doa Zekas, doadaki tm canllar tanma, aratrma ve canllarn yaratllar zerine dnme becerisidir.

Doa Zekas Gelimi nsanlarn zellikleri

* Doadaki hemen her canlnn yaamna ilgi duyar. Farkl canl trlerinin isimlerine kar dikkatlidir; iek trleri, hayvan trleri onlar iin ok ekicidir.
* Zooloji, botanik, organik kimya, tp, fotoraflk, daclk, izcilik...vb alanlara ilgi duyar.
* Seyahat etmeyi, belgeseller izlemeyi severken, doa ve gezi dergilerini incelemekten holanr.
* Doadaki bitki trlerine kar duyarldr.
* Doann insanlar zerindeki ya da insann doa zerindeki etkisi ile ilgilenir.

Kinestetik - Bedenesel Zeka

Bedensel zeka, kiinin vcudunu ve hareketlerini kullanma biimini ifade eder. bu tr zekaya sahip kiiler, spor hareketleri, ritmik oyunlar kolayce uygulayabilir. bu kiilerde koordinasyon, denge, hz, kol- bacak becerisi ve esneklik n plandadr. Balerinler, sporcular, aktrler, pandomim sanatlar, cerrahlar, teknisyenler bu zaka trne sahp kiilerdir.

- Duygularn belirgin olarak vcut diliyle ifade ederler.
- Boya ve hamurla oynamay severler.
- Nesneleri paralayp birletirmeyi severler.
- Kk kas geliimleri kusursuzdur.
- Bir veya daha fazla sporla urarlar.
- Uzun sre oturduklarnda el ve ayakalryla oynarlar.
- Yerlerinde duramazlar.

Kinestetik - Bedenesel Zekann Karakteristik zellikleri