1

Doğumdan

sonraki

Çocuk Hakları :

Dinimiz çocuğun öldürülmesini

her ne sebeple olursa olsun

haram kılmıştır:

İster fakirlikten olsun:

2

1- Hayat Hakkı:

Fakirlik endişesiyle

çocuklarınızı öldürmeyin.

Sizi de onları da

biz rızıklandırırız. En’am-151

كم من املق ول تقتلوا اولد

ياهم نحن نرزقكم وا

3

İster utanma sebebiyle olsun:

Cahiliyye dönemindeki

kızları diri diri

gömdükleri gibi:

4

ئلت واذا الموءدة س

ت باى ذنب قتل

Diri diri gömülen kız çocuğunun,

hangi günahtan ötürü öldürüldüğü

sorulduğu zaman, Tekvir-8-9

5

İster bu öldürme nedeni

putlara yakınlaşmak

veya ibadet amacıyla olsun:

6

سفهالوا اولدهم قد خسر الذين قت

م وا ما رزقهم ال بغير علم وحر

افتراء على ال

7

Beyinsizlikleri yüzünden

bilgisizce çocuklarını öldürenler,

Allah’ın kendilerine verdiği rızkı

Allah’a iftira ederek

haram sayanlar,

Mutlaka ziyan etmişlerdir.En’am-140

8

Güzel isim alma hakkı :

Efendimiz, baba

üzerindeki çocuğun

haklarından sorulunca

şu cevabı verdi:

9

“Çocuğun babası

üzerindeki hakları,

ismini ve edebini

güzel yapmasıdır.”

10

Kıyamet gününde de

insan ismiyle çağırıldığı için

Efendimiz çocuklarımıza

güzel isim seçmemizi tavsiye

ederek şöyle buyurmuştur:

11

“Siz, kıyamet gününde kendi

isimleriniz ve babalarınızın

isimleriyle çağrılacaksınız,

öyle ise isimlerinizi güzel

kılın.”.

12

Efendimiz güzel olmayan

isimleri değiştirirdi.

Örneğin MEDİNE’nin adı YESRİB idi

Onu Medine’ye çevirdi 13

Hitan (Sünnet olma) hakkı:

Hazret-i İbrahim -aleyhisselâm-

ile başladığı belirtilen

sünnet olma hakkı,

erkek çocuğun

mendup haklarından biridir.

14

Bu, farz olmasa da

kuvvetli bir sünnet,

ayrıca sağlık açısından

yararı vardır.

Çocuğu sünnet etmek

fıtrattandır:

15

Resûlullah sallallahu

aleyhi ve sellem

şöyle buyurdu:

"Peygamberlerin

sünneti (fıtrat) beştir,

yahut beş şey fıtrat

gereğidir :

16

Sünnet olmak,

kasıkları tıraş etmek,

tırnakları kesmek,

koltuk altını temizlemek,

bıyıkları kırpmak." 17

Çocuğun Doğumundan

dolayı sevinç duyulma hakkı:Baba çocuğun dünyaya

gelmesinden sevinç

duyması dinimizce

çocuğun bir hakkıdır.

Efendimiz şöyle

buyurmaktadır:

18

Akika çocuğun hakkıdır,

erkek çocuk için iki koyun

kız çocuğu için bir koyun.

Akika kesildikten yedi

gün sonra çocuğun

saçı kesilir bu da

sevincin bir parçasıdır.

19

Süt Emme ve Gıda Alma Hakkı:

Anne sütü İlahi

bir ihsan olarak

çocuğa verilmiştir:

20

لدهن والوالدات يرضعن او

ضاع راد ان يتم الر حولين كاملين لمن ا Bakara -233

21

Emzirmeyi tamamlatmak

isteyen (baba) için,

anneler çocuklarını

iki tam yıl emzirirler. Bakara -233

22

Bu hakkın kayıp

olmaması için

boşanmadan sonra

anne emzirmeye

teşvik amacıyla

emzirmeyi ücret

karşılığı yapar:

23

كم فان ارضعن ل

هن فاتوهن اجور

واتمروا بينك م بمعرو

وان تعاسرتم

اخرىفسترضع له Talak-6

24

Sizin için (çocuğu)

emzirirlerse (emzirme)

ücretlerini de verin

ve aranızda uygun

bir şekilde anlaşın.Talak-6

25

Eğitim Hakkı:

Çocuğun en temel

ve önemli haklarından

bir tanesidir.

Öyle ki hem din hem

dünya ilimleri

öğretmek farzdır:

26

Efendimiz şöyle

buyurmaktadır:

"İlim tahsil etmek

her Müslüman erkek

ve kadına farzdır"

27

Din ve İnanc

Koruma Hakkı:

Efendimiz

İbni-Abbas’a

dinini öğretiyordu:

Abdullah İbni Abbas

radıyallahu anhümâ’dan

nakledildiğine göre

şöyle demiştir:

28

Bir gün Hz. Peygamber’in

arkasında bulunuyordum.

Bana:

“Yavrucuğum, sana bazı

kaideler öğreteyim” dedi

Ve şöyle buyurdu:

29

“Allah’ın emirlerini gözet ki,

Allah da seni gözetip korusun.

Allah’ın rızâsını

her işte önde tut ki,

Allah’ı önünde bulursun.

30

Bir şey isteyeceksen

Allah’tan iste.

Yardım dileyeceksen,

Allah’tan dile!

Ve bil ki,

bütün ümmet toplanıp

sana fayda temin etmeye

çalışsalar, ancak Allah’ın

senin için takdir

ettiği faydayı temin edebilirler.

31

Yine eğer bütün ümmet,

sana zarar vermeye kalksalar,

ancak Allah’ın senin hakkında

takdir ettiği zararı verebilirler.

Çünkü artık kaderi yazan kalem

yazmaz olmuş,

yazıları değişmeyecek

şekilde kesinleşmiştir.

(Bundan sonra takdirde

herhangi bir değişiklik

söz konusu değildir.32

Helâl rızık hakkı

Rûhumuzun ve bedenimizin

gelişiminde en temel unsur,

helâl lokmadır.

Bu sebeple hadîs-i şerîfte:

33

“Çocuğun babası üzerindeki

haklarından birisi de

onu yalnızca helal şeylerle

rızıklandırmasıdır.”

buyurulmuştur.

34

Çocuğun, gerek bedenî,

gerekse aklî ve hatta

rûhî gelişimi için

oyun çok önemlidir.

Eğitimciler,

bu hususta ittifak etmişler.

Oyun Hakkı

35

Peygamber Efendimiz

sallâllâhu aleyhi ve sellem-

çocukların oyun oynaması

ve oynatılması hususunda

tavsiyelerde bulunmuştur.

36

Bir hadîs-i şerîfinde:

“Çocuğu olan,

onunla çocuklaşsın.” buyurmuştur.

Efendimizin Hz.Hasan ve

Hz. Hüseyn’le nasıl oynadığı

hepimizin malumudur.

37

Dövülmeme hakkı

İslâm dini nazarında büluğ,

çağına kadar çocuk cezâî

ehliyete sahip değildir.

İşlediği suç sebebi ile

büyükler gibi

cezalandırılamaz.

38

Peygamber Efendimiz

sallâllâhu aleyhi ve sellem-

bu hususta şöyle buyurmuştur:

39

“Büluğa erinceye kadar çocuktan,

uyanıncaya kadar uyuyandan,

şifa buluncaya kadar deliden

kalem kaldırılmıştır.

40

Güzel terbiye edilme hakkı

Rabbimiz şöyle diyor:

وا قوا يا ايها الذين امن

م نارا انفسكم واهليك

جارة وقودها الناس والح (et-Tahrîm, 6)

41

“Ey îmân edenler!

Nefislerinizi ve âilelerinizi,

yakıtı taşlar ve insanlar

olan ateşten koruyun!” (et-Tahrîm, 6)

42

Peygamber de şöyle buyurmuştur:

“Bir baba,

evlâdına güzel terbiyeden

daha güzel bir mîrâs bırakamaz!”.

43

Dinimiz çocuklara yapılan

farklı muâmeleyi,

“zulüm” olarak görür.

Eşit muâmele hakkı

44

Bir gün sahabelerden

Numan bin Beşir r.a.,

çocuklarından sadece

birisine bağışta bulunmuş,

diğer evladını ise bundan

mahrum bırakarak,

Peygamber Efendimiz

sallâllâhu aleyhi ve sellem’in

de bu bağışa şâhit

olmasını istemişti. 45

Efendimiz sallâllâhu

aleyhi ve sellem ise ona:

“Çocuklarının arasını eşit tut!

Bunu geri al!

Beni şâhit kılma;

ben zulme şahitlik yapmam.

Bu doğru değil,

ben ancak

hakka şahitlik yaparım. ”

buyurmuştur.

46

Ahmet bin Hanbel’den

gelen bir rivayette ise,

Efendimiz -sallâllâhu aleyhi

ve sellem-:

47

“Çocukların,

senin üzerindeki

haklarından biri,

onlara eşit

davranmandır.”

buyurmuşlardır.

48

Boşanma durumunda,

çocuk annesinin bakımına

muhtaç ise,

çocuğun sağlıklı bir şekilde

yetiştirilmesi için annesine

verilmesi gerekir:

Kefalet Hakkı:

49

Abdullah b. Amr b. el-As'dan

Ebu Davud şöyle rivayet ediyor:

“Bir kadın Rasulullah (s.a.v.)'e

gelerek şöyle dedi:

50

Ey Allah'ın Rasulü!

Şu benim oğlum,

karnım ona bir kap,

göğsüm ona su kaynağı,

bağrım onu bastığım yer oldu.

Babası ise beni boşadı

ve onu benden çekip

almak istedi?

51

Rasulullah (s.a.v.) şöyle dedi:

Başkası ile evlenmediğin sürece

onu almak senin hakkındır."

52

Sosyal Hizmet ve Koruma Hakkı:

Devlet veya sivil krum

ve kuruluşlar yetim

ve yoksulları

korumaya alır ve onların

bütün ihtiyaclarını

gidermeye çalışır.

53

Ebü’d–Derdâ Uveymir

radıyallahu anh şöyle dedi:

Ben Resûlullah

sallallahu aleyhi ve sellem’i

şöyle buyururken duydum:

54

“Fakirleri kollayıp gözetiniz.

Aranızdaki zayıflar sâyesinde

Allah’tan yardım görüp ve

rızıklandığınızdan

şüpheniz olmasın.”

55

Evlendirilme hakkı

Efendimiz şöyle

buyurmaktadır:

“Kimin bir çocuğu olursa,

ismini ve edebini

güzel yapsın.

Büluğa erince de

onu evlendirsin.

56

Çocuk, büluğa

erdiği hâlde

evlendirilmez,

o da bu yüzden

bir günâh işlerse

bunun günahı

baba üzerinedir.”

57

Bir baba, çocuğuna,

en az îmanını koruyacak ve

dînî vecibelerini yerine getirebilecek

kadar dînî bilgiyi öğretmelidir.

Kendisi öğretemiyorsa,

öğretecek ehil ve güvenilir bir

hocaya teslim etmelidir.

Farz-ı Ayn ilimleri

öğrenme hakkı

58

Bu, evladının hem dünya,

hem de âhiret saâdetini düşünen

her babanın en önemli görevidir.

59

Âyet-i Kerîmede şöyle buyrulur:

لوة واصطب ر عليهاوامر اهلك بالص

“Ehline namazı emret.

Kendin de ona sabır ile

devam et!” (et-Tâhâ, 132)

60

Hadîs-i şerîflerde de

şöyle buyrulmuştur:

“Çocuğun babası

üzerindeki haklarından

birisi de aklı erince,

ona namazı öğretmesidir.”

61

“Çocuğun babası

üzerindeki hakkı,

ona yazı,

yüzme,

atıcılık öğretmesi

ve sadece temiz

ve helal şeylerle

rızıklandırılmasıdır.”

62

63

Ey Rabbimiz!

Eşlerimizi

ve çocuklarımızı

bize göz aydınlığı kıl

ve bizi takvalı kimselere

önder eyle