ckyfodkl

izLrkouk %

ckyfodkl Eg.kts ^^ckydkapk fodkl** ckyfodklkPkk

vH;kl izkphu dkGkiklwu dsyk tkrkss ijarq rsOgk R;kyk ‘kkL=h;

vk/kkj uOgrk ckyfodklke/;s xHkZ/kkj.ks iklwu gksrks- xHkZ/kkj.kk rs

fd’kksjkoLFkk ;k dkGkr ckydkaph o`)h o fodkl gksrks R;keqGs ;k

dky[kaMkyk ckyfodklkpk v/;;u dkG EgVys tkrs-

ckyfodklkph O;k[;k %

fofo/k ‘kkL=Kkauh ckyfodklkP;k vusd O;k[;k r;kj

dsysY;k vkgsr- R;k[kkyhy izek.ks tsEl MªsOgj

1½ tsEl MªsOgj & ;kaP;k ers]^^ckyekul’kkL= gh ekul’kkL=kph

‘kk[kk vlwu R;ke/;s ekuokP;k tUekiklwu rs ifjoDorsP;k

voLFksi;Zarpk vH;kl dsyk tksrks-

2½ Øks vkf.k Øks & ;kaP;kers]^ckyekul’kkL= Eg.kts

O;fDrfodklkps xHkkZoLFksiklwu rs fd’kksjkoLFks i;Zarps

oSKkfud i/nrhus dsysys v/;;u gks;-

ckyfodklkps egRRo %

1½ ckyfodklkph lq:okr xHkZ/kkj.ksiklwu gksrs rsOgk R;kn`”Vhus

rsOgkiklwup ;ksX; rh dkGth ?ksrk ;sbZy-

2½ xHkkZoLFksP;k dkGkr ekrspk vkgkj] vkjksX; rikl.kh] vkS”k/ks o

ylhdj.k b- pk osGP;k osGh vk<kok ?ksÅu ckyfodklkyk iks”kd

okrkoj.k r;kj djrk ;sbZy-

3½ ckyvoLFksrhy ckydkaps vktkj rlsp vi?kkr ;kaph fo’ks”k dkGth

?ksrk ;srs-

4½ ckyvoLFksrhy orZuleL;kaph dkj.ks ifj.kke o mik;;kstuk ;kph

ekfgrh ckyfodklkP;k v/;;ukus izkIr gksrs-

5½ ckyfodklkr ckydkaP;k ok<hph o fodklkph th izsjds o ekjds

vkgsr R;kaph ekfgrh izkIr gksrs-

ckyfodklkph O;kIrh %

fodklkP;k voLFkkaps v/;;u

Ckkyfodklkph

O;kIrh

ckyfodklkP;k

fofo/kvaxkps v/;;u

vlk/kkj.k o vilkekU;

ckydkaps v/;;u

Ckkyfodklkyk izHkkfor

dj.kkÚ;k ?kVdkaps

v/;;u

Ekufld LokLFk

foKkukP;k ewyHkwr

fl)karkaps v/;;u

;kO;frfjDr iq<hy ?kVdkapkgh vH;kl ;k ‘kkL=ke/;s

dj.;kr ;srs %

ckylaxksiu i/nrh

ikyd & ckyd lca/k

ckydkP;k orZu leL;kps v/;;u

ckyfodklkph rRos

Okk< o fodkl %

Ekkuoh vk;q”;kr ok< o fodkl gs nksu ?kVd vfr’k;

egRoiw.kZ vkgsr- cjspnk ok< o fodkl gs nksu ‘kCn ,dkp

vFkkZus okijys tkrkr- ^^ok< gk ifjek.kkRed cny vlwu

rks ‘kjhjkP;k vkdkjkr o jpusr gksrks-**

Rkj O;fDrrhy xq.kkRed cnykauk fodkl Eg.krkr-

^^ifjiDorsP;k fn’ksus Vkdysys izR;sd ikÅy Eg.kts

fodkl gks;** vls ‘kj;w cky Eg.krkr-

Okk<hph oSf’k”V;s %

1½ ok< n`’; vlrs-

2½ ok< la[;kRed vlrs-

3½ ok<hps ekiu djrk ;srs-

4½ ok<hps fufj{k.k djrk ;srs-

5½ ok< fof’k”V e;kZnsuarj Fkkacrs-

fodklkPkh oSf’k”V;s %

1½ fodkl xq.kkRed cny gks;-

2½ fodkl lrr e`R;wi;Zar lq: vlrks-

3½ fodklkph xrh fHkUu vlrs-

4½ fodkl ekstrk ;sr ukgh-

5½ fodklkpk fuf’pr Øe Bjysyk vlrks-

fodklkP;k voLFkk %

O;fDryk thoukr fofo/k voLFkke/kwu tkos ykxrs- fodklkP;k voLFkk

xHkZ/kkj.ksiklqu rs e`R;wi;Zar foHkkxY;k xsY;k vkgsr-

vHkZdkoLFkk

¼tUe us 14 fnol½

fodklkP;k voLFkk

¼2 vkoBors rs 2 o”kZ½

tUeiwoZ voLFkk 9 efgus 9 fnol tUeksRrj voLFkk

chtkoLFkk Hk`.kkoLFkk xHkkZoLFkk

ckY;koLFkk

3 rs 12

fd’kksjkoLFkk

12 rs 21 o”ksZ

izkS<koLFkk

21 rs 60 o”kZ

Ok`)koLFkk

60 rs e`R;q

iwoZckY;koLfkk

3 rs 5 o”ksZ

mRrjckY;koLFkk

5 rs 12 o”ksZ

fodklkP;k voLFkk

iwoZ fd’kksjkoLFkk

12 rs 15 o”kZ

mRrj fd’kksjkoLFkk

15 rs 21 o”kZ

e/; izkS<koLFkk

40 rs 60 o”ksZ

vkjaHkhd izkS<koLFkk

21 rs 40 o”ksZ

Okk< o fodklkph rRos %

1½ fodklkr lkrR; vlrs

2½ fodkl fof’k”V Øeke/;s gksrks

1½ eLrdkuworhZØe

2½ v{kkuworhZØe

3½ fodkl lkekU;kdMwu fo’ks”kkdMs gksrks

4½ fodklkr O;fDrxr fHkérk vk<Grs-

5½ fodkl izfØ;srhy xrhfHkérk vk<Grs-

6½ fodklkP;k izR;sd voLFksps oSf’k”VÓs vlrs-

7½ fodkl voLFksuqlkj iq<s tkrks-

8½ fodklkr ijLij laca/k vlrks-

Okk< o fodklkyk ekjd o izsjd Bj.kkjs ?kVd %

Okk< o fodklkyk ekjd Bj.kkjs ?kVds gs [kkyhyizek.ks vkgsr-

1½ tUeiwoZ dkGkrhy /kksds & tls ekrsps o; tkLr vlY;kl

ekrsyk >kysys vktkj bR;knh-

2½ eancq)h

3½ vuqokaf’kd nks”k

4½ ‘kkfjjhd nks”k

5½ vktkji.k

6½ izfrdwy dkSVwafcd okrkoj.k

7½ var%L=koh xzaFkhP;k dk;kZrhy nks”k

8½ vkjksX; laxksi.k i)rh

9½ dqiks”k.k

Okk< o fodklkyk pkyuk ns.kkjs ?kVd %

1½ vuqdy ifjfLFkrh fdaok okrkoj.k

2½ iks”kd vkgkj

3½ foJkarh o >ksi

4½ la/kh

5½ dqVwackrhy lnL;kapk n`”Vhdks.k

Okk< o fodklkoj vuqoaf’kdrk o rkoj.kkpk izHkko %

vuqoaf’kdrk %

oa’kijaijsuqlkj ts xq.k o nks”k iq<hy fi<hr laØfer gksrkr R;kyk

vkuqoaf’kdrk vls Eg.krkr-

:Fk csusfMDVP;k ers ^^vkuqoaf’kdrk Eg.kts ekrkfiR;kdMwu ckydkauk

izkIr gks.kkjs xq.k gks;**

vkuqoaf’kdrk gh ckydkl feGkysyh tUetkr ns.kxh vkgs-

vkuqoaf’kdrsus ts xq.k/keZ ckydke/;s laØfer gksrkr rs Eg.kts Ropspk jax]

dslkpk jax o dqjGsi.kk] MksGÓkpk jax bR;knh rj cq)heRrk LoHkko dYiuk’kDrh

bR;knh ekufld xq.koSf’k”VÓs gksr-

vkuqoaf’kdrsps ifj.kke %

vkuqoaf’kdrsps f’k’kqoj gks.kkjs ifj.kke iq<hyizek.ks vkgs-

1½ ‘kkfjjhd y{k.ks

2½ dykxq.k

3½ [ksG

4½ cq)heRrk

5½ ekufld xq.k/keZ

vkuqoaf’kd nks”k@jksx

1½ ,M~l

2½ jax va/krk

3½ fldylsy

4½ jDrxV

Okkrkoj.k %

okrkoj.kkr vktwcktwpk vorhHkorhpk ifjlj R;kr vk<G.kkÚ;k

izR;sd O;Drh o oLrwpk lekos’k gksrks- O;fDrP;k tM.k?k.khr okrkoj.kkpk

[kwi eksBk gkrHkkj vlrks-

Okkrkoj.k nksu izdkjps vlrkr %

Okkrkoj.k

tUeiwoZokrkoj.k tUekuarjps okrkoj.k

Lkkeqnkf;d

okrkoj.k

‘kkys;

okrkoj.k

dkSVwafcd

okrkoj.k

ok< o fodklkrhy Qjd

ok< fodkl

la[;kRed cny xq.kkRed cny

ewrZ Lo:i vewrZ Lo:i

eksteki djrk ;srs eksteki djrk ;sr ukgh

fof’k”V dkGkiqjrhp e;kZfnr lrr pky.kkjh

ladwfpr ladYiuk foLr`r ladYiuk

ifjiDors uarj Fkkacrs e`R;qi;Zar lq: vlrs

Okk< o fodklkoj ifj.kke dj.kkjs ?kVd %

1½ vuqoaf’kdrk

2½ okrkoj.k

3½ iks”k.k

4½ ifjiDork

5½ v/;;u

6½ var%L=koh xzzaFkh

7½ vktkj

8½ ‘kkfjjhd nks”k

9½ O;k;ke o foJkarh

10½ la/kh

11½ fyaxHksn

12½ iztkrh

13½ laLÑrh