Ciała obce mogą być usuwane z rany Ciała obce mogą być usuwane z rany tylko przez lekarza i ta czynność nie tylko przez lekarza i ta czynność nie wchodzi w zakres pierwszej pomocy. wchodzi w zakres pierwszej pomocy. Niepoprawne próby usuwania grożą Niepoprawne próby usuwania grożą pozostawieniem w ranie fragmentów pozostawieniem w ranie fragmentów ciała obcego, a także stanowią ciała obcego, a także stanowią niebezpieczeństwo wprowadzenia niebezpieczeństwo wprowadzenia dodatkowego zakażenia.dodatkowego zakażenia.

Większe ciała obce o gładkich Większe ciała obce o gładkich brzegach często tamponują ranę i brzegach często tamponują ranę i

zapobiegają tym samym powstaniu zapobiegają tym samym powstaniu dużego krwawienia. dużego krwawienia.

Ciała obce pozostawia się w ranie. Ciała obce pozostawia się w ranie. Wyjąć je może tylko lekarz.Wyjąć je może tylko lekarz.

Gdy ciało obce znajduje się pod górną Gdy ciało obce znajduje się pod górną powieką, polecamy pacjentowi powieką, polecamy pacjentowi kierować wzrok ku dołowi. Górną kierować wzrok ku dołowi. Górną powiekę podnosimy za rzęsy, a dolną powiekę podnosimy za rzęsy, a dolną wprowadzamy pod górną. wprowadzamy pod górną. Wówczas rzęsy dolnej powieki Wówczas rzęsy dolnej powieki "wymiatają" wewnętrzną stroną "wymiatają" wewnętrzną stroną powieki górnej.powieki górnej.

W przypadku gdy ciało obce W przypadku gdy ciało obce znajduje się pod dolna powieką, znajduje się pod dolna powieką, polecamy pacjentowi patrzeć w polecamy pacjentowi patrzeć w górę. Odchylamy powiekę na około górę. Odchylamy powiekę na około 0,5 cm i usuwamy ciało obce 0,5 cm i usuwamy ciało obce wilgotnym rożkiem chusteczki do wilgotnym rożkiem chusteczki do nosa,nosa, kierując się od strony kierując się od strony zewnętrznej do nosa. zewnętrznej do nosa.

Ciała obce znajdujące się w gałce ocznej Ciała obce znajdujące się w gałce ocznej usunąć może tylko lekarz. Należy pamiętać, usunąć może tylko lekarz. Należy pamiętać,

że nieumiejętne usuwanie grozi ciężkim że nieumiejętne usuwanie grozi ciężkim uszkodzeniem oka. uszkodzeniem oka.

Ciało obce w nosieCiało obce w nosie

Jedyne co może zrobić Jedyne co może zrobić poszkodowany to zatkać druga poszkodowany to zatkać druga dziurkę i spróbować wydmuchnąć. dziurkę i spróbować wydmuchnąć. Użycie jakichkolwiek narzędzi grozi Użycie jakichkolwiek narzędzi grozi wystąpieniem krwawienia. wystąpieniem krwawienia.

Ciało obce w uchuCiało obce w uchu

Należy spróbować przez zwyczajne Należy spróbować przez zwyczajne potrząsanie głową. Nie wolno potrząsanie głową. Nie wolno manipulować w przewodzie manipulować w przewodzie słuchowym.słuchowym.

Ciało obce w przełykuCiało obce w przełyku Utkwienie w przełyku ciała obcego jest Utkwienie w przełyku ciała obcego jest

brane pod uwagę w przypadku brane pod uwagę w przypadku ściskającego bólu i trudności w ściskającego bólu i trudności w

przełykaniu. W takiej sytuacji chorego przełykaniu. W takiej sytuacji chorego należy sprowokować do wymiotów.należy sprowokować do wymiotów.

W przypadku zatkania dróg oddechowych przez ciało obce należy wykonać wypchnięcie

brzuszne, czyli rękoczyn Heimlicha. Metoda ta polega na silnym, energicznym uciśnięciu

brzucha poszkodowanego poniżej przepony. Mocne uciśnięie powoduje zwiększenie ciśnienia

w klatce piersiowej poszkodowanego i wyrzucenie powietrza z jego płuc. Powietrze to

wytwarza sztuczny kaszel, który może wypchnąć ciało obce z dróg oddechowych

UKĄSZENIA UKĄSZENIA

PRZEZ ŻMIJĘPRZEZ ŻMIJĘ

: miejsce ukąszone czerwienieje, obrzęk i ból : miejsce ukąszone czerwienieje, obrzęk i ból miejsca zaczerwienionego, niekiedy wybroczyny miejsca zaczerwienionego, niekiedy wybroczyny

krwawe w skórze.krwawe w skórze. Ogólne objawy: niepokój, ból głowy, nudności, Ogólne objawy: niepokój, ból głowy, nudności, biegunka, często omdlenie. Kiedy takie objawy biegunka, często omdlenie. Kiedy takie objawy

występują mamy pewność ukąszenia żmiji występują mamy pewność ukąszenia żmiji jadowitej.jadowitej.

Pomoc:Pomoc: Unieruchamiamy kończynę, na której Unieruchamiamy kończynę, na której nastąpiło ukąszenie. Nakładamy opaskę uciskową nastąpiło ukąszenie. Nakładamy opaskę uciskową

przed raną. Stosujemy okład z nadmanganianu przed raną. Stosujemy okład z nadmanganianu potasu, podajemy surowicę przeciw jadowi żmii potasu, podajemy surowicę przeciw jadowi żmii

w okolice rany - choremu podajemy środki w okolice rany - choremu podajemy środki nasercowe, gorącą, czarną kawę - transportujemy nasercowe, gorącą, czarną kawę - transportujemy

ukąszonego do szpitala. ukąszonego do szpitala.

UŻĄDLENIA

OSA PSZCZOŁA

SZERSZEŃ

KOMAR

Pierwsza pomoc: wyjąć pęsetą żądło, Pierwsza pomoc: wyjąć pęsetą żądło, zastosować okład z roztworu sody zastosować okład z roztworu sody oczyszczonej, przy obrzęku krtani oczyszczonej, przy obrzęku krtani podać kostki lodu, przy użądleniu podać kostki lodu, przy użądleniu przez szerszenie zgłosić się do przez szerszenie zgłosić się do

lekarza.lekarza.

KLESZCZKLESZCZ

SAMICASAMICA SAMIECSAMIEC

Są nimi kleszcze, żyjące na ogół w trawach, na Są nimi kleszcze, żyjące na ogół w trawach, na krzewach lub drzewach. Jeśli poruszamy się po krzewach lub drzewach. Jeśli poruszamy się po

terenach, na których kleszcze występują, po terenach, na których kleszcze występują, po każdej wędrówce powinniśmy dokładnie każdej wędrówce powinniśmy dokładnie

obejrzeć miejsca, w które wkłuwają się one obejrzeć miejsca, w które wkłuwają się one najchętniej - zgięcia stawów. Jest to konieczne najchętniej - zgięcia stawów. Jest to konieczne dlatego, że przebijając skórę kleszcz wytwarza dlatego, że przebijając skórę kleszcz wytwarza środek znieczulający, który powoduje, że nie środek znieczulający, który powoduje, że nie

czujemy nawet najmniejszego bólu lub czujemy nawet najmniejszego bólu lub swędzenia.swędzenia.

Gdy odkryjemy, że staliśmy się żywicielami Gdy odkryjemy, że staliśmy się żywicielami kleszcza, musimy uchwycić go pęsetą kleszcza, musimy uchwycić go pęsetą

i ostrożnie wyjąć. Należy uważać, by nie i ostrożnie wyjąć. Należy uważać, by nie zgnieść jego ciała, ponieważ grozi to zgnieść jego ciała, ponieważ grozi to

wyciśnięciem do skóry chorobotwórczych wyciśnięciem do skóry chorobotwórczych wirusów. Kleszcz może bowiem przenosić wirusów. Kleszcz może bowiem przenosić

groźne choroby - kleszczowe zapalenie groźne choroby - kleszczowe zapalenie mózgu, boreliozę i babezjozę.mózgu, boreliozę i babezjozę.