chronic back pain
TRANSCRIPT
1
CHRONIC BACK PAIN
2
ความหมาย
เปนอาการปวดหลงทมอาการเกน 7 สปดาห แบงผปวย เปน 7 กลม
3
1. ปวดหลงเรอรงทมอาการปวดรนแรง , ตรวจพบอาการการกดทบของเนอเยอประสาท , SLRT ใหผลบวกชดเจนขน ขนตอนการวนจฉยและการรกษา
1.ทบทวนรายงานการรกษาทเคยไดรบวามความตอเนองและสมบรณเพยงใด2. สงภาพถายรงส L-S spine AP & Lateral ( ถาไมเคยถายภาพรงสมากอน )
4
ก. ถาภาพถายรงสเปนปกต
1. ถาอาการปวดและอาการกดทบเนอเยอประสาทไมรนแรง หรอเลวลง
ใหการรกษาแบบอนรกษตอไป2. ถาอาการเลวลง ( อาการปวดหลงราวลงขารนแรง ,
กลามเนอลบออนแรง, SLRT ใหผลบวก แตผปวย ยงไมพรอม
สำาหรบการผาตดกรกษาแบบอนรกษตอไป ตดตามการรกษาเปนระยะๆ 3. ถาอาการเลวลง ผปวยพรอมผาตดใหสงทำา
Myelogram ถาพบพยาธสภาพของการกดทบเนอเยอประสาท กให
ผาตดเพอรกษาการกดทบ
5
4. ถาอาการเลวลงผปวยพรอมรบการผาตด ภาพ Myelogram ไมสามารถใหรายละเอยดของพยาธสภาพการกดทบได กสง CT SCAN หรอ MRI ตามดลยพนจของแพทย และขอบงช
ถาผล CT ผดปกต แสดงตำาแหนงพยาธสภาพกรกษาโดยการผาตด ถาผล CT ปกตแต ผปวยมอาการของการกดทบชดเจนใหสง MRI ถาผลสามารถแสดงรอยโรคและสมพนธกบอาการ แนะนำาใหรกษาโดยการผาตดถาผล MRI ปกตไมสมพนธกบอาการกสงทำา Electrodiagnosis
( EMG : Electromyography , NCV: Nerve corduction velocity ) เพอแยกโรคการกดทบ หรอรอยโรคของเนอเยอประสาทจากสาเหตอน
6
ข. ถาภาพรงสผดปกต
อาจตองสง Flexion extension view เพอตรวจสอบความไมมนคงของกระดกสนหลง ถาภาพรงสแสดงตำาแหนงของรอยโรคใหดำาเนนการวนจฉย และรกษาตามการวนจฉย
7
2. ปวดหลงเรอรงทมอาการไข เบออาหาร นำาหนกลด ไมมอาการกดทบเนอเยอประสาท
ตรวจรางกาย : พบความผดปกตของระบบอน ภาพรงสเปนปกตให
ปรกษาแพทยเฉพาะทางเพอแยกโรคของระบบอนๆ
8
3. ปวดหลงเรอรงทมอาการไข เบออาหาร ออนเพลย นำาหนกลด มอาการ กดทบเนอเยอประสาท
ภาพถายรงส L-S spine แสดงตำาแหนงรอยโรคหรอการทำาลาย
เนอกระดก ใหดำาเนนขนตอนการรกษาตามพยาธสภาพของมะเรงเนองอก
กระดกสนหลง
9
4. ปวดหลงเรอรงเกน 6 เดอน ไมมอาการกดทบเนอเยอประสาท
ผล SLRT ปกต ภาพถายรงสธรรมดาปกต ไมตอบสนองตอการ
รกษาแบบอนพนธประมาณ 4-6 สปดาห อาจพจารณาฉดยาเฉพาะทถาม
จดกดแลวเจบ หรอทำา nerve block เฉพาะแหง ถามอาการ
ปวดรนแรง ,ชารวมดวย ใหสง EMG และnerve conduction velocity => ผลปกต ใหสง Bone scan => ผลบวก สงทำา CT Scan หรอ MRI
ถา Bone scan => ผลลบ หยดการคนหา เนนเรองการปฏบตตวและความรเรองหลง เพอสามารถดำาเนนชวตตอไป พรอมกบความเจบปวด
10
5. ปวดหลงเรอรงเกน 6 เดอน
ไมมอาการการกดทบเนอเยอประสาทตรวจ SLRT เปนปกต
ภาพ L-S spine ปกต และ ตรวจพบประวตหรออาการตอไปน
เชน อาการเบองาน , อาการซมเศรา , ดมเหลา , สบบหรหรอ เสพยา,ผปวยทอาการดขนหลงจากรกษาดวยยาแกซมเศรา , อาการปวดไมสมพนธกบการตรวจรางกาย , ปญหาครอบครว , ไมตอบสนองตอการรกษาโดยการใชยาแกปวด หรอแกอบเสบ
ผลตรวจรางกายเปนปกตทกระบบ อาการปวดไมสมพนธกบการตรวจรางกาย อาการมากเกนจรง ใหคดถงอาการปวดหลงทมสาเหตจากจตใจ
การรกษา หยดยาแกปวด แกอบเสบ , รกษาอาการซมเศรา ปรกษาจตแพทย
11
6. ปวดหลงเรอรง ทอาจมตนเหตจากการทำางานหรอบาดเจบจากการทำางาน
คำาจำากดความ คอ อาการปวดหลงทเกดจากการทำางาน ไมใชจากการบาดเจบทรนแรง อาการปวดอาจเกยวของกบสงแวดลอมในททำางาน และลกษณะงานทแบบหาม กมๆเงยๆ งานขบขยานยนต
ผปวยทมอาการปวดหลงสวนใหญ มกจะหายเองภายใน 1 เดอน และอาจเปนซำาๆ ได
12
ขนตอนการวนจฉยโรค
ซกประวตการบาดเจบ อาการปวดและระดบความทพลภาพ (การขาดงาน)
ขอมลสวนตว ไดแก นำาหนก,นสยการกนอาหาร, ดมเหลา ,สบบหร, การตดยา, ยาทกนประจำา, โรคทเคยรกษา, มอาการนอนไมหลบหรอไม
ความแขงแกรงและความฟตของรางกาย การออกกำาลงกายสมำาเสมอ
ประวตสขภาพหรอการรกษาในอดต รวมถงประวตการบาดเจบทเกกดจากการทำางาน
สงแวดลอมภายในโรงงาน ระบบความปลอดภย
13
ขนตอนการวนจฉยโรค (ตอ )
ตรวจรางกายทสำาคญ คอ การเคลอนไหวของกระดกสนหลง , SLRT
สงภาพถายรงส L-S spine Ap& Lateral เมออาการเกน 6 สปดาห, อายเกน 50 ป, อาการปวดรนแรง
Myelogram , CT Scan , MRI สงเมอมอาการปวดรนแรงรวมกบการกดทบเนอเยอประสาท , ภาพถาย L-S spine แสดงลกษณะผดปกต
Electro diagnosis (EMG :Electromyography, NCS: Nerve conduction Studies มขอบงชใน ผปวยทมอาการและภาพรงสไมสอดคลองกบอาการออนแรงของกลามเนอ กลามเนอลบเลก
14
การรกษาปวดหลงเรอรงจากงาน
1. ยาลดอาการปวด2. เพมความกระตอรอรนในการทำางาน3. ใหความรเรองปวดหลง และการปแงกน4. บรหารกลามเนอและ ออกกำาลงกายเพอใหกลามเนอ
แขงแรง5. งดสงเสพตดทกอยาง6. จดสงแวดลอมในททำางานใหปลอดภย7. ผปวยทมอาการกดทบเนอเยอประสาทใหรกษา
สาเหตการกดทบ
15
7. ปวดหลงทเคยไดรบการผาตดกระดกสนหลงมากอน
คำาจำากดความ คอ ผปวยทเคยไดรบการผาตดบรเวณกระดกสนหลง และยงคงมอาการปวดหลง
การซกประวตทสำาคญ คอ จำานวนครงของการผาตด , ผลสำาเรจของการผาตดแตละครง หลงผาตดหายปวดเปนเวลานานเทาไร ลกษณะอาการปวดในปจจบน อาจเปรยบเทยบลกษณะอาการปวดในอดต
16
ขนตอนการวนจฉยและรกษา
ตรวจรางกายอยางละเอยด เพอแยกโรคของระบบอนทสำาคญ คออาการกดทบเนอเยอประสาท , SLRT
ตรวจเลอด , ถายภาพรงส L-S spine เพอเปรยบเทยบภาพถายรงสในอดต
ถาตรวจรางกาย SLRT ใหผลบวกชดเจน มอาการการกดทบของเนอเยอประสาท ภาพ
L-S spine ปกต สงตรวจ Flexion-extension view เพอดความไมมนคงของกระดกสนหลง และสงตรวจ MRI เพอดพยาธสภาพ ,ขนาดและตำาแหนงการกดทบ ถาผล MRI สมพนธกบการตรวจอนๆ ใหรกษาแบบอนรกษ 4-6 สปดาห ถาดขน รกษาตอ แตถาลมเหลวใหรกษาแบบผาตด
17
ขนตอนการวนจฉยและรกษา (ตอ)
ถาผปวยมอาการรนแรง อาการกดทบเนอเยอประสาทไมชดเจน SLRT ใหผลลบ ถาสงสยการอกเสบของเยอบไขสนหลง หรอแผลเปนจากการผาตดครงกอน ใหรกษาแบบอนรกษรวมกบการฉดยาเฉพาะท และประเมนผลเปนระยะ
ถาตองการสนบสนนการรกษาเพอแยกโรคหมอนรองกระดกเคลอนทบเนอเยอประสาท ใหสง MRI รวมกบกบฉดสารทบแสง
18
หลกการผาตดใน Chronic low back pain
1. เพอปลดเปลองการกดทบของเนอเยอประสาท2. เพอเพมความมนคงของกระดกสนหลงโดยการเชอม
ซงอาจทำารวมกบการดามโลหะภายในเพอเพมความมนคง ขอบงชการทำา Fusion ไดแก โครงสรางของกระดกสนหลงถกทำาลาย จากการบาดเจบ , การตดเชอ , การเสอมหรอจากการผาตด
การผาตด อาจผาตดเขาทางดานหนาหรอดานหลง ตามพยาธสภาพของโรคและตำาแหนงทถกทำาลาย ในรายทโครงสรางถกทำาลายหมด จำาเปนตองเชอมเปนเสนรอบวงคอ ผาเชอมทงดานหนา และดานหลง
ผปวยบางรายจำาเปนตองไดรบการดามโลหะภายในเพอยดตรงกระดกใหมความมนคง
และสงเสรมใหกระดกตดเรวขน
19
หลกการผาตดใน Chronic low back pain (ตอ )
3. เพอแกไขความความพการผดรปของกระดกสนหลง โดยการดามโลหะและเชอมกระดกสนหลง
4. เพอขดลางเนอตายหรอเศษกระดกตาย ในกรณมภาวะตดเชอ
20
ขอบงชสำาหรบการดามโลหะ
1.ทำาผาตดหลายระดบ2.เคยทำาผาตดกระดกสนหลงมาแลว3.กระดกมความไมมนคงเพมขนจากการผาตด
เพอปลดเปลองการกดทบของเนอเยอประสาท4.ผปวยบางรายทกระดกเชอมตดขา เชน อวน ,
ตดบหรหรอ เหลา5.ผปวยทเคยลมเหลวจากการดามเหลกกระดก
สนหลงมากอน
21
Spinal fusion
Spinal fusion คอการนำากระดกมาวางเชอมระหวางกระดกสนหลงแตละปลอง เพอทำาใหเกดการประสานตวตดกน ของปลองนน ๆ และทำาใหเกดผลระยะยาว คอกระดกสนหลงทไมมนคงกลบมามความมนคง หรอแขงแรง พอทจะรบนำาหนกไดพอทจะเคลอนไหวได โดยวธการทำา fusion เลอกไดทงดานหนา และดานหลง และอาจ เสรมความแขงแรงเบองตนดวยการใชโลหะมาชวยตรงกระดกกอน จนกระดกมการตดกนด
22
ภาพวาดแสดงการทำา spinal fusion กระดกสนหลงสวนคอ โดยการเขาจากดานหนา (ซาย) และการทำา spinal fusion
กระดกสนหลงสวนเอว โดยการเขาจากดานหลง(ขวา)
23
การตรวจ Electrodiagnosis การตรวจการชกนำาประสาท
(NCV :Nerveconductionstudy) เปนการศกษาการชกนำากระแสประสาท
ในเสนประสาทสวนปลาย ไดแก ความเรวการชกนำาประสาท( Nerve conduction velocity ; NCV ) amplitude และรปรางของ sensory/ motor action potential ใชในการแยกภาวะ demyelination และ axonal degeneration ออกจากกนได
การตรวจจำาเปนตองอาศยการวนจฉยโรคทางคลนก ประวตและการตรวจรางกาย การรายงานผลควรระบชอเสนประสาท ระยะหางและตำาแหนงททำาการกระตน, บนทกผล NCV , latency (ภาวะซอนเรน)และ amplitude(ความกวาง,ชวง) รวมทงอณหภมของแขนหรอขาทกำาลงทำาการศกษาจำานวนเสนประสาทททำาการศกษา ขนกบการวนจฉยโรคในผปวยแตละราย ควรใหนอยทสดเทาทสามารถใหผลสรปได และควรรวมการตรวจเสนประสาททปกตอยางนอย 1 เสน
24
การตรวจ Electrodiagnosis
การตรวจคลนไฟฟากลามเนอ ( needle EMG )
ชวยวนจฉย,วนจฉยแยกโรค, ตดตามการดำาเนนโรคของระบบประสาทสวนปลาย จำาเปนตองอาศยการวนจฉยโรคทางคลนก การตรวจการชกนำาประสาททเกยวของรวมดวย ควรตรวจกลามเนอเฉพาะมดทเกยวของ ใหประโยชนตอการวนจฉย การแปลผลเกดขนในระหวางการตรวจซงตองอาศยขอมลทางคลนกประกอบการรายงานผลควรระบชอกลามเนอททำาการศกษา การตรวจพบหรอไมพบ spontaneous activity และลกษณะของ voluntary motor unit potential และสรปผลการวนจฉยโรคขนสดทาย
25
ภาพการตรวจ Nerve conduction velocity
26
ภาพการตรวจ Nerve conduction velocity