chapter 8 computer&society law
TRANSCRIPT
![Page 1: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/1.jpg)
บทท 8
การใชคอมพวเตอรในการใชคอมพวเตอรในสงคมสงคม
![Page 2: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Content
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
คอมพวเตอรและระบบความปลอดภย
ทรพยสนทางปญญา
ลขสทธ
สทธบตร
![Page 3: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/3.jpg)
3
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
ในสงคมสารสนเทศมผประกอบการ ตางๆทจำาเปนตองใชความรและทกษะเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ หรอผทมหนาทในการการพฒนาระบบสารสนเทศตางๆ ผประกอบวชาชพเหลานนไดแก
![Page 4: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/4.jpg)
4
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ Chief information officer หรอเรารจกในนามของ CIO เปนตำาแหนงของผนำาหรอผบรหารดานระบบสารสนเทศขององคกร เทยบไดระดบ vice president หรอรองประธานบรษท
นกวเคราะหระบบ (System Analysts) และนกออกแบบระบบ (System Designer) เปนผทมความรในทางวทยาการคอมพวเตอรเปนอยางด มประสบการณในการพฒนาโปรแกรมมาแลวเปนอยางสง เปนตวกลางในการตดตอระหวางระบบสารสนเทศกบกลมผเกยวของ รวมทงทำาหนาทในการวเคราะหและออกแบบระบบทตองการพฒนาขนมาอกดวย
![Page 5: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/5.jpg)
5
นกพฒนาโปรแกรม หรอ Programmer คอผพฒนาชดคำาสงหรอเขยนโปรแกรมเพอนำาไปใชงานดานตางๆภายในองคกร
System programmer เปนผทตองมความรในเรองฮารดแวรในระบบคอมพวเตอรและโปรแกรมระบบปฏบตการ (OS) เปนอยางด จงจะสามารถตดสนใจเลอกใชหรอพฒนา
Network administration ผบรหารระบบเครอขาย มหนาทในการออกแบบระบบเครอขายไมวาเปน Lan หรอ Wan
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
![Page 6: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/6.jpg)
6
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
Database administration หรอ DBA คอผบรหารระดบฐานขอมล มหนาทรบผดชอบดานการออกแบบสถาปตยกรรมฐานขอมล การสรางและการรวมฐานขอมลตางๆเพอใหใชงานรวมกนได
Internet site specialist เปนผสรางและดแล World Wide Web pages ตางๆขององคกรบนอนเตอรเนต ตองรจก Tools ตางๆไดแก browser/HTML/HTTP รวมทง ยprotocol ของระบบอนเตอรเนต และมสวนรวมในการพจารณาฮารดแวรโดยเฉพาะอยางยง Sever ทใชใน Site งาน
![Page 7: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/7.jpg)
7
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
Computer Operator เปนผควบคมการใชอปกรณตางๆในระบบคอมพวเตอรขนาดใหญททำาหนาทเปนแมขายหรอ Server ใหสามารถทำางานสมพนธกนและในกรณทระบบหยดการทำางาน จะเปนผรบผดชอบในการทำาใหระบบดำาเนนการตอไปได
User liaison เปนผใชทคนเคยกบระบบคอมพวเตอรและระบบสารสนเทศเฉพาะงานดานตางๆ
PC specialist เปนนกคอมพวเตอรหรอบคคลทไดรบการอบรมมาเพอจดการดานการใช PC และอปกรณทเกยวของกบระบบ PC
![Page 8: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/8.jpg)
8
การประกอบวชาชพในสงคมสารสนเทศ
![Page 9: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/9.jpg)
9
จรยธรรมและจรรยาบรรณในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ
หวขอทควรพจารณาในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ1.สารสนเทศสวนบคคล (Personal Information) 2.อาชญากรรมทางคอมพวเตอร (Computer Crime)
![Page 10: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/10.jpg)
สทธสวนบคคลสทธสวนบคคล การแอบดการทำางาน
ของลกจาง การแอบดไฟลหรออเมล ใชโปรแกรมสนปแวร
(snoopware) การตรวจสอบเนอหา
โดยผใหบรการ กลนกรองและปฏเสธ
ขอมล ยกเลกรหสผใช
![Page 11: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/11.jpg)
ตวอยางภยคกคามและการโจมตเครอขายระบบคอมพวเตอร
การจารกรรมขอมลความลบของทางการสหรฐโดยพวกสายลบ KGB
การขโมยเงนจำานวน $25 ลานเหรยญสหรฐฯ ผานระบบเครอขายคอมพวเตอร
การโจมตระบบคอมพวเตอรขององคการอวกาศ NASAฯลฯ
![Page 12: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/12.jpg)
ผเจาะระบบรกษาความปลอดภย
แบงเปน 2 ประเภทหลก ๆ ไดแก• Hacker
มวตถประสงคเพอทดสอบขดความสามารถของระบบ• Cracker
มวตถประสงคเพอบกรกระบบเพอขโมยขอมลหรอทำาลายขอมลผอนโดยผดกฎหมาย
![Page 13: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/13.jpg)
ภยคกคามดานความปลอดภย
• ภยคกคามบนระบบเครอขาย (Denial of service) โดยจะสงผลใหเครองคอมพวเตอรหรอระบบหยดทำางานโดยไมทราบสาเหต สามารถแบงไดเปน 2 ประเภท
- Spamming or E-mail Bombing - Viruses , Worms, Trojan Horses
![Page 14: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/14.jpg)
ภยคกคามดานความปลอดภย
Spam คออะไร Spam เมลคอเมลทเราไมตองการโดยมจด
ประสงคคอผสงสวนใหญตองการโฆษณาบรการตางๆทตวเองม เปนประเภทหนงของ Junk เมลหรอเมลขยะ
![Page 15: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/15.jpg)
Viruses เปนคอมพวเตอรประเภทหนงทมหนาทคอยทำาลายซอฟตแวรหรอโปรแกรมตาง ๆ ในเครองโดยถกออกแบบมาใหแพรกระจายตวเองจากไฟลหนงไปยงไฟลอนๆ ภายในเครองคอมพวเตอร ไวรสจะแพรกระจายตวเองอยางรวดเรวไปยงทกไฟลภายในคอมพวเตอร หรออาจจะทำาใหไฟลเอกสารตดเชออยางชาๆ
ภยคกคามดานความปลอดภย
![Page 16: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/16.jpg)
ตวอยางไวรสทพบตวอยางไวรสทพบบอยบอย
Page296
![Page 17: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/17.jpg)
Worm เปนไวรสคอมพวเตอรชนดหนงทตดตอกนทางอนเทอรเนท แพรกระจายไดอยางรวดเรวโดยคดลอกตวเองซำาแลวใชระบบเครอขายเปนสอในการแพรกระจายซงจะแพรกระจายไดอยางรวดเรวและทำาความเสยหายรนแรงกวาไวรสมาก
ภยคกคามดานความปลอดภย
![Page 18: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/18.jpg)
Trojan Horsesเปนไวรสทสามารถหลบเลยงการตรวจหา
ไดและสามารถหลอกผใชใหคดวาเปนโปรแกรมธรรมดา
ทวไป เมอเรยกใชงานโปรแกรม ไวรสนจะทำางานโดยดก
จบรหสผานตาง ๆและสงกลบใหผสราง เพอเจาะระบบ
ปองกนเขาสเครอขาย
การปองกน อาจมเครองใหบรการหลายตวเพอทำาหนาทแทนกน
ภยคกคามดานความปลอดภย
![Page 19: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/19.jpg)
1. คอมพวเตอรทำางานชาลง2. เวลาใชงานคอมพวเตอรจะตดขดหรอคางบอย3. มโปรแกรมใหมๆ ปรากฏในเครอง โดยทไมไดตดตงมากอน4. พนทในฮารดดสเหลอนอยลง5. ไฟลงานบางสวนหายไป หรออยในถงขยะ6. เครองหยดคาง และรสตารทตวเองบอยๆ7. แปนพมพทำางานผดปกต8. มขอความทไมเคยเหนแสดงขนมาบอยๆ
อาการคอมพวเตอรทตดไวรส
![Page 20: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/20.jpg)
อนเทอรเนตและเวบอนเทอรเนตและเวบ ความลวงของการไมมตวตน (illusion of anonymity)
การไมใชชอ-นามสกลหรอขอมลสวนตวจรง ไมสนใจในภาวะสวนตวเมอทองอนเทอรเนต หรอสงจดหมาย
อเลกทรอนกส ไฟลประวต (history file) คกก (cookies)
คกกแบบดงเดม (traditional cookies) คกกแอดเนตเวรก หรอคกกแอดแวร
(ad network cookies หรอ adware cookies) โปรแกรมสายลบ (spyware) โปรแกรมตอตานหรอกำาจดโปรแกรมสายลบ
(anti-spyware program หรอ spy removal program)
![Page 21: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/21.jpg)
ภยรายในอนเทอรเนตภยรายในอนเทอรเนต หาคออนไลน
แชท/camfrog/my space/blog/face book/hi5 ฯลฯ การนดพบ
E-Mail หลอกลวง ฟอรเวรดเมลขอความชวยเหลอ แชรลกโซ “คณตองการมรายไดเสรมหรอไม?” ขายของ/ผลตภณฑลดความอวน
โหลดคลปฟร Hi5 / Hotmail / ธนาคาร ปลอม
![Page 22: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/22.jpg)
การควบคมและระบบความปลอดภย
![Page 23: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/23.jpg)
การควบคมและรกษาความปลอดภย
การรกษาความปลอดภยใหกบเครอขายองคกรควบคมการเขาถงทางกายภาพ (Physical Access Control)
การลอกหองคอมพวเตอรอยางแนนหนาเมอไมมการใชงานแลวการใชยามเฝาหรอตดโทรทศนวงจรปด
Back-Up Disk สำาหรบการทำาขอมลสำารองอยางสมำาเสมอและไมเกบไวในทเดยวกนกบระบบคอมพวเตอรนน ๆ
ตดตงระบบดบเพลง
![Page 24: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/24.jpg)
1.2 ควบคมการเขาถงทางตรรกะ (Logical Access Control) คอการรกษาความปลอดภยดวยการใชลกษณะเฉพาะตวของแตละบคคลหรอใชอปกรณมาชวย
- การเกบประวตสวนตวผใช(User profiles) นยมใชกนมากทสด ขอมลผใชประกอบดวย
- ชอผใช- รหสผาน- สทธการใชงาน
การควบคมและรกษาความปลอดภย
![Page 25: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/25.jpg)
การควบคมและรกษาความปลอดภย
Firewall เปนการตดตงโปรแกรมคอมพวเตอรบนคอมพวเตอรหรอเครองเราทเตอรทมหนาทจดการ ควบคมการเชอมตอจากภายนอกสภายในองคกร และจากภายในองคกรสภายนอกองคกร
แสดงการตดตง firewall กบเครอขายภายในขององคกร
![Page 26: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/26.jpg)
ตรวจสอบการเขาถงเครอขายโดยไมไดรบอนญาต(Detecting Unauthorized Access)
- การตรวจสอบการใชงาน (Audit Logs ) เกบรายละเอยดการใชงานของผใชแตละคน
- สรางเซรฟเวอรลวง (Entrapment Server)ใชตรวจหาผบกรกตอเครอขายภายในองคกร โดยการสรางเครองใหบรการลวง
ปองกนภยคกคามจากไวรส- ใชโปรแกรมปองกนไวรส หรอทเรยกวา Vaccine - ใช Anti Virus Card
การควบคมและรกษาความปลอดภย
![Page 27: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/27.jpg)
โปรแกรมตรวจหาหรอทำาลายไวรส
![Page 28: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/29.jpg)
29
![Page 30: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/30.jpg)
30
ความหมายของทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญา หมายถงความรทเกดจากการคดคนจนทำาใหเกดมคาขนไดหรอจะกลาวอกนยหนงวา ทรพยสนทางปญญาไดแกการทผใด หรอคณะบคคลใด รวมกนประดษฐคดคน ออกแบบ สรางสรรค จนเกดผลขนมา และผลงานนนมคณคาสามารถใชประโยชนไดทงงาน เกษตรกรรม อตสาหกรรม และพาณชยกรรม
ทรพยสนทางปญญา เปนสทธทางกฎหมายทมอยเหนอสงทเกดจากความคดสรางสรรคทางปญญาของมนษย
“ ผลงานอนเกดจากการคดสรางสรรคของมนษย ”
![Page 31: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/31.jpg)
ทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญา แบงได 2 ประเภทดวย
กน คอ 1. ทรพยสนทางอตสาหกรรม (Industrial
property) 2. ลขสทธ (Copyright)
31
![Page 32: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/32.jpg)
ความหมายและประเภทของทรพยสนทางอตสาหกรรม
ทรพยสนทางอตสาหกรรม เปนความคดสรางสรรคของมนษยทเกยวกบสนคาอตสาหกรรม โดยอาจเปนความคดในการประดษฐคดคน การออกแบบผลตภณฑทางอตสาหกรรม หรอเทคนคในการผลตทไดปรบปรงหรอคดคนขนใหม หรอทเกยวของกบตวสนคา นอกจากนยงรวมถงเครองหมายการคาหรอยหอ ชอและถนทอยทางการคา ทรวมถงแหลงกำาเนดสนคาและการปองกนการแขงขนทางการคาทไมเปนธรรม ซงในปจจบน 32
![Page 33: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/33.jpg)
ความหมายและประเภทของทรพยสนทางอตสาหกรรม
ทรพยสนทางอตสาหกรรม สามารถแบงประเภทออกไดดงน
สทธบตร (Patent) เครองหมายการคา (Trademark) การออกแบบวงจรรวม (Layout-Designs of
Integrated Circuit) ความลบทางการคา (Trade Secrets) ชอทางการคา (Trade Name) ชอทางภมศาสตรแหลงกำาเนดสนคา
(Appellations of Origin)
33
![Page 34: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/34.jpg)
สทธบตร (Patent) 1. สทธบตร (Patent) หมายถง หนงสอท
สำาคญทรฐออกใหเพอคมครองการประดษฐคดคน (Invention) การออกแบบผลตภณฑ (Product Design) หรอผลตภณฑอรรถประโยชน (Utility Model) บญญตใหเจาของสทธบตร มสทธเดดขาด หรอสทธแตเพยงผเดยวในการแสวงหาประโยชนจากการประดษฐ และสทธทวานจะมอยเพยงชวงระยะเวลาทจำากดชวงหนงเทานน
การประดษฐการประดษฐความคดสรางสรรค ตางๆ เชน ถาเรา
สามารถคดประดษฐแผงวงจรไฟฟา กลไกยานพาหนะ เครองใช กรรมวธการผลตตางๆ สตรเคม ทยงไมเคยมใครประดษฐคดคนไดเลย เรากสามารถนำาไปจดสทธบตรได
34
![Page 35: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/35.jpg)
สทธบตรอาจแยกคำานยามของ “สทธบตร” ไดเปนสอง
ความหมาย ดงน สทธบตร หมายถง หนงสอสำาคญทรฐออกให
เพอคมครอง การประดษฐคดคนหรอการออกแบบผลตภณฑ ทมลกษณะตามทกฎหมายกำาหนด
สทธบตร หมายถง สทธพเศษทกฎหมายบญญตใหเจาของสทธบตรมสทธเดดขาดหรอ สทธแตเพยงผเดยว ในการแสวงหาประโยชนจากการประดษฐหรอการออกแบบผลตภณฑทไดรบสทธบตรนน เชน การผลตและจำาหนาย เปนตน และสทธทวานจะมอยเพยงชวงระยะเวลาทจำากดชวงหนงเทานน จากคำานยามขางตน สทธบตรจะเกยวของกบ
35
![Page 36: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/36.jpg)
36
เครองหมายการคา ( Trade Mark )
“ เครองหมายหรอสญลกษณ หรอตราทใชกบสนคา หรอบรการ”
- เครองหมายสำาหรบสนคา (Goods Marks) กคอตราสนคาทตดอยกบตวสนคาเพอใหจดจำางายนนเอง ซงเราไดพบเหนกนอยทวไป เชน ตราของโคก , หลยสวคตอง ทมรปลกษณเฉพาะตว- เครองหมายบรการ (Service Mark) เครองหมายทใชในธรกจบรการ เชนการบนไทย, FedEx- เครองหมายรบรอง (Certification Mark) เปนเครองหมายทรบรองคณภาพของสนคาเชนแมชอยนางรำา, เชลลชวนชม - เครองหมายรวม (Collective Mark) เปนเครองหมายทใชรวมกบบรษทในเครอ เชน บรษทปนซเมนตไทย
![Page 37: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/37.jpg)
เครองหมายสำาหรบสนคา (Goods Marks)
เครองหมายบรการ (Service Mark) เครองหมายรบรอง (Certification Mark)
![Page 38: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/38.jpg)
38
บรษท ปนซเมนตไทย จำากด(มหาชน)
เครองหมายรวม (Collective Mark)
![Page 39: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/39.jpg)
39
การออกแบบวงจรรวม การออกแบบวงจรรวม หมายถง การ
จดวางวงจรทางไฟฟาลงในสารกงตวนำา หรอสารตวนำายงยวด เชนอปกรณไฟฟาทเรยกกนวา ไอซ (IC) เปนตน
แผนผงหรอแบบททำาขน เพอแสดงถงการจดวางและการเชอมตอวงจรไฟฟา เชน ตวนำา
ไฟฟา หรอตวตานทาน เปนตน
![Page 40: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/40.jpg)
ความลบทางการคา (Trade Secrets)ความลบทางการคา หมายถง “ขอมลทาง
ธรกจทยงไมเปดเผย” ในกรณทธรกจอาจมความลบทางสวนผสม
ทางการผลต กอาจจดทะเบยนความลบทางการคากได โดยทธรกจจะไมยอมเปดเผยสตรใหผใดเชน – ความลบในการผลตเครองดมยหอหนง
- ความลบในการผลตนำาพรก ซงผอนทมใชเจาของความลบจะทราบคราวๆ เทานนวาสวนผสมหลกคออะไรแตไมทราบรายละเอยดจรง
![Page 41: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/41.jpg)
ชอทางการคา (Trade Name)
ชอทางการคา (Trade Name) หมายถง ชอทใชในการประกอบกจการ เชน โกดก ฟจ เปนตน
![Page 42: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/42.jpg)
ชอทางภมศาสตรแหลงกำาเนดสนคา (Appellations of Origin)
ชอ สญลกษณ หรอสงอนใดทใชเรยกหรอใชแทน แทนแหลงภมศาสตร และสามารถบงบอกวาสนคาทเกดจากแหลงภมศาสตรนนเปนสนคาทมคณภาพ ชอเสยง หรอคณลกษณะเฉพาะของแหลงภมศาสตรนน เชน มดอรญญก สมบางมด ผาไหมไทย แชมเปญ คอนยค เปนตน
![Page 43: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/43.jpg)
ลขสทธ ลขสทธ เปนผลงานทเกดจากการใชสต
ปญญา ความรความสามารถ และความวรยะอตสาหะในการสรางสรรคงานใหเกดขน ซงถอวาเปน "ทรพยสนทางปญญา" ประเภทหนงทมคณคาทางเศรษฐกจ - ลขสทธ เปนทรพยสนประเภททสามารถซอขาย หรอโอนสทธกนไดทงทางมรดก หรอ โดยวธอน ๆ การโอนลขสทธควรทจะทำาเปนลายลกษณอกษร หรอทำาเปนสญญาใหชดเจน จะโอนสทธทงหมดหรอเพยงบางสวนกได
![Page 44: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/44.jpg)
งานสรางสรรคทมลขสทธ งานวรรณกรรม เชน หนงสอ จลสาร สงเขยน สงพมพ
โปรแกรมคอมพวเตอร งานนาฏกรรม เชน งานเกยวกบการรำา การเตน การ
ทำาทา หรอ การแสดงทประกอบขนเปน เรองราว การแสดงโดยวธใบ
งานศลปกรรม เชน งานทางดานจตรกรรม ประตมากรรม ภาพพมพ สถาปตยกรรม ภาพถาย ภาพ ประกอบแผนท โครงสราง ศลปประยกต และรวมทงภาพถาย และแผนผงของงานดงกลาวดวย
งานดนตรกรรม เชน เนอรอง ทำานอง และรวมถงโนตเพลงทไดแยกและเรยบเรยงเสยงประสาน
งานโสตทศนวสด เชน วดโอเทป แผนเลเซอรดสก เปนตน
44
![Page 45: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/45.jpg)
งานสรางสรรคทมลขสทธ งานภาพยนตร งานสงบนทกเสยง เชน เทปเพลง แผนคอมแพคดสก
เปนตน งานแพรเสยงแพรภาพ เชน การนำาออกเผยแพรทาง
สถานกระจายเสยงหรอโทรทศน งานอนใดอนเปนงานในแผนกวรรณคด แผนก
วทยาศาสตร หรอแผนกศลปะ
45
![Page 46: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/46.jpg)
สงทไมถอวาเปนงานอนมลขสทธ ขาวประจำาวน และขอเทจจรงตางๆ ทมลกษณะ
เปนเพยงขาวสาร รฐธรรมนญ และกฎหมาย ประกาศ คำาสง ระเบยบ คำาชแจง ของหนวยงาน
รฐหรอทองถน คำาพพากษา คำาสง คำาวนจฉย และรายงานของ
ทางราชการ คำาแปล และการรวบรวมสงตางๆ ขางตน ท
หนวยงานของรฐหรอทองถนจดทำาขน 46
![Page 47: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/47.jpg)
การไดมาซงลขสทธสทธในลขสทธจะเกดขนโดยทนทนบตงแตผสรางสรรคไดสรางผลงานโดยไมตองจดทะเบยน ซงมลกษณะการไดมา ดงน
คมครองทนททไดมการสรางสรรคงานนน กรณทยงไมไดมการโฆษณางาน ผสรางสรรคตอง
เปนผมสญชาตไทยหรอมสญชาตในประเทศทเปนภาคแหงอนสญญา วาดวยการคมครองลขสทธทประเทศไทยเปนภาคอยดวย
กรณทมการโฆษณางานแลว ตองเปนการโฆษณาครงแรกไดทำาขนในราชอาณาจกรหรอในประเทศทเปนภาคฯ
กรณทผสรางสรรคเปนนตบคคล ตองเปนนตบคคลทจดตงขนตามกฎหมายไทย
47
![Page 48: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/48.jpg)
สทธของเจาของลขสทธ
เจาของลขสทธยอมมสทธแตเพยงผเดยวทจะกระทำาการใดๆ ตองานอนมลขสทธของตน ดงตอไปน - มสทธในการทำาซำา ดดแปลง จำาหนาย ใหเชา คดลอก เลยนแบบทำาสำาเนา - การทำาใหปรากฏตอสาธารณชนหรออนญาตใหผอนใชสทธของตน โดยมหรอไมมคาตอบแทนกได 48
![Page 49: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/49.jpg)
อายการคมครองลขสทธ งานทวๆ ไป ลขสทธจะมตลอดอายผสรางสรรค และจะ
มตอไปอก 50 ป นบแตผสรางสรรคถงแกความตาย กรณเปนนตบคคล ลขสทธจะมอย 50 ป นบแตไดสรางสรรคงานนนขน
งานภาพถาย โสตทศนวสด ภาพยนต หรองานแพรเสยง แพรภาพ ลขสทธมอย 50 ป นบแตไดสรางสรรคงานนนขน กรณไดมการโฆษณางานเหลานน ในระหวางระยะเวลาดงกลาวใหลขสทธมอยตอไปอก 50 ป นบแตโฆษณาครงแรก ยกเวนในกรณศลปประยกต ใหมลขสทธอยตอไปอก 25 ป นบแตโฆษณาครงแรก
ผลภายหลงลขสทธหมดอาย งานนนตกเปนสมบตของสาธารณะ บคคลใดๆ สามารถใชงานนนๆ ไดโดยไมเปนการละเมดลขสทธ
49
![Page 50: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/50.jpg)
50
การปลอมแปลง การปลอมแปลง เปนการผลตทมการใชวสด รปลกษณ ตราสนคาทเหมอนกบของเจาของทกประการโดยทผซออาจแยกไมออกวาเปนของจรงหรอไม ดงทเราพบเหนกนในทองตลาด เชนการปลอม นาฬกาโรเลกซ เสอโปโล กระเปาหลยส วตตอง, สนคาของ Dior เปนตน
การลอกเลยนแบบการลอกเลยนแบบ โดยทตวสนคามรปรางหนาตาเหมอนสนคาของเจาของผผลตแตมการปรบเครองหมายการคาเลกนอย เชน PRADA เปน PRADO , Sony เปน Somy เปนตน
รปแบบการละเมดรปแบบการละเมดทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญา
![Page 51: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/51.jpg)
รปแบบการละเมดรปแบบการละเมดทรพยสนทางปญญาทรพยสนทางปญญา การลกลอบผลตการลกลอบผลต คอการลกลอบผลต
เทปผ ซดเถอน ซงเราไดพบเหนขาวการลกลอบผลตอยเปนประจำา เชน ซดภาพยนตรเรองตมยำากงทเคยเปนขาวมาแลว
สำาหรบการละเมดลขสทธโดยสวนใหญแลวจะเปนการละเมดลขสทธทางดานละเมดลขสทธทางดานซอฟตแวร ซอฟตแวร ((Software PiracySoftware Piracy))
51
![Page 52: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/52.jpg)
การประดษฐ คออะไร การประดษฐ คอ การคดคนหรอคดทำาขน
เพอใหไดผลตภณฑ หรอกรรมวธใหม ทแตกตางไปจากเดม เชน การประดษฐคดคนเกยวกบกลไก โครงสราง หรอสวนประกอบของอปกรณ สงของ หรอเครองใชตาง ๆ หรอเปนการประดษฐเกยวกบกรรมวธกระบวนการ หรอวธการใหม ๆ ในการผลต การเกบรกษา ใหผลตภณฑมคณภาพทดขน
การประดษฐทขอรบสทธบตรได ตองเปนการประดษฐขนใหม คอ เปนการประดษฐทแตกตางไปจากเดม ยงไมเคยมใชหรอแพรหลายมากอนในประเทศ
52
![Page 53: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/53.jpg)
การออกแบบผลตภณฑ การออกแบบผลตภณฑ หมายถง ความคด
สรางสรรคเกยวกบรปราง ลกษณะภายนอกของผลตภณฑ ทแตกตางไปจากเดม
การออกแบบผลตภณฑการออกแบบผลตภณฑทขอรบสทธบตรได ตองเปนการออกแบบผลตภณฑใหมเพออตสาหกรรมหรอหตถกรรม คอเปนการออกแบบผลตภณฑท ยงไมมใชแพรหลายในประเทศหรอยงไมไดเปดเผยสาระสำาคญหรอรายละเอยดในเอกสาร
53
![Page 54: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/54.jpg)
อนสทธบตร อนสทธบตร คอ หนงสอสำาคญทออกใหเพอ
คมครองการประดษฐเงอนไขการขอรบอนสทธบตร ตองเปนการประดษฐขนใหม ทแตกตางไปจากเดม
ยงไมเคยมการใชหรอแพรหลาย กอนวนยนขอ หรอยงไมเคยมการเปดเผยสาระสำาคญของการประดษฐนนกอนวนยนขอ ทงในหรอตางประเทศ
สามารถประยกตใชในทางอตสาหกรรมได อายการใหความคมครอง
อนสทธบตรทมอาย 6 ป นบตงแตวนขอรบอนสทธบตรและตองชำาระคาธรรมเนยมรายป ตงแตเรมตนปท 5 และปท 6 และสามารถตออายไดอก สองครง ครงละ 2 ป ( รวม 10 ป )
54
![Page 55: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/55.jpg)
อายสทธบตร1. สทธบตรการประดษฐ มอาย 20 ป นบตงแตวนขอรบสทธบตร 2. สทธบตรการออกแบบผลตภณฑ มอาย 10 ป นบตงแตวนขอรบสทธบตร
55
![Page 56: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/56.jpg)
ความแตกตางระหวางสทธบตรการประดษฐและอนสทธบตร อนสทธบตรและสทธบตรการประดษฐตางม
ขอบเขตใหความคมครองการประดษฐเชนเดยวกน แตอนสทธบตรเปนการประดษฐทมเทคนคไมสงมากนก อาจจะเปนการปรบปรงเพยงเลกนอย สวนสทธบตรการประดษฐจะตองมการแกไขปญหาทางเทคนคของสงทมมากอน หรอทเรยกวา มขนการประดษฐทสงขน
ขนตอนการขอรบอนสทธบตรจะใชเวลาสนกวาสทธบตรการประดษฐมาก เนองจากใช ระบบจดทะเบยน แทนการใชระบบทตองมการตรวจสอบกอนการรบจดทะเบยน
ผประดษฐคดคนสามารถเลอกไดวา จะยนขอความคมครองสทธบตรหรออนสทธบตร อยางใดอยางหนง แตจะขอความคมครองทงสองอยางพรอมกนไมได
56
![Page 57: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/57.jpg)
57
การดาวนโหลดหรออพโหลดโปรแกรมคอมพวเตอรทางสออนเทอรเนตในลกษณะ Peer-to-Peer ทมการแลกเปลยนไฟลโปรแกรมคอมพวเตอรกนทางอนเทอรเนต โดยไมไดมวตถประสงคในการแสวงหากำาไร สามารถกระทำาไดหรอไม
ตวอยาง
![Page 58: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/58.jpg)
หลวงพอคณ “รานนคาขายแลวรวย” เปนเครองหมายการคา เครองหมายบรการ หรอเครองหมายรวม ? และจะไดรบการคมครองตามกฎหมายหรอไม
งานแปลจากอนเตอรเนตตองขอจดลขสทธหรอไม
58
ตวอยาง
![Page 59: Chapter 8 computer&society law](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022042715/55989fe41a28ab436a8b46b8/html5/thumbnails/59.jpg)
แบบฝกหด 1. ใหนกศกษาคนหาไวรสคอมพวเตอรในปจจบนมา 2 ชนด
โดยใหบอกชอและรายละเอยดการทำางานของไวรส 2. ใหนกศกษายกตวอยางผลงาน หรอสงประดษฐทมการจด
สทธบตร และอนสทธบตรมาอยางละ 1 ผลงาน โดยใหบอกชอผลงาน ผประดษฐ ประเภทการจดทะเบยน และเวบไซตทมา
3. ใหยกตวอยางเครองหมายทางการคา ( Trade Mark ) ตอไปน มาอยางละ 1 เครองหมาย โดยหามซำากบตวอยางทนำาเสนอ เครองหมายสำาหรบสนคา (Goods Marks) เครองหมายบรการ (Service Mark) เครองหมายรบรอง (Certification Mark) เครองหมายรวม (Collective Mark)
4. ใหนกศกษาบอกประโยชนจากการเลนอนเตอรเนต หรอเลนเกมสในเวลาเรยนมาอยางนอยคนละ 3 ขอ
59